Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Φεβρουαρίου 2020 σχετικά με τις διαδικασίες αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων: πώς θα διασφαλιστεί η προστασία των καταναλωτών και η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και υπηρεσιών (2019/2915(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Φεβρουαρίου 2019 σχετικά με μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική για την τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική(1),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2017, που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ρυθμίσεις αστικού δικαίου στον τομέα της ρομποτικής(2),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την ευθύνη και τις νέες τεχνολογίες, με τίτλο «Ευθύνη για την τεχνητή νοημοσύνη και άλλες αναδυόμενες ψηφιακές τεχνολογίες», που δημοσιεύτηκε στις 21 Νοεμβρίου 2019,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου της Επιτροπής για την τεχνητή νοημοσύνη, με τίτλο «Πολιτική και επενδυτικές συστάσεις για αξιόπιστη τεχνητή νοημοσύνη», που δημοσιεύθηκε στις 26 Ιουνίου 2019,
– έχοντας υπόψη το έγγραφο της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου της Επιτροπής για την τεχνητή νοημοσύνη με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας για αξιόπιστη τεχνητή νοημοσύνη», που δημοσιεύτηκε στις 8 Απριλίου 2019, καθώς και τον κατάλογο αξιολόγησης της αξιόπιστης ΤΝ,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 8ης Απριλίου 2019 σχετικά με την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην ανθρωποκεντρική τεχνητή νοημοσύνη (COM(2019)0168),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με ένα συντονισμένο σχέδιο για την τεχνητή νοημοσύνη (COM(2018)0795),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Απριλίου 2018, με τίτλο «Τεχνητή νοημοσύνη για την Ευρώπη» (COM(2018)0237),
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών,
– έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με τις διαδικασίες αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων: πώς θα διασφαλιστεί η προστασία των καταναλωτών και η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και υπηρεσιών (O-000008/2020 – B9‑0007/2020),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις στους τομείς της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), της εκμάθησης μηχανών, των πολύπλοκων συστημάτων βάσει αλγορίθμων και των αυτοματοποιημένων διαδικασιών λήψης αποφάσεων πραγματοποιούνται με ταχύ ρυθμό, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εφαρμογές, οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις τις οποίες παρουσιάζουν οι εν λόγω τεχνολογίες είναι πολυάριθμες και επηρεάζουν σχεδόν όλους τους τομείς της εσωτερικής αγοράς·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη αυτοματοποιημένων διαδικασιών λήψης αποφάσεων αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην οικονομία της γνώσης και ότι προσφέρει οφέλη για την κοινωνία μέσω, μεταξύ άλλων, της βελτίωσης των δημόσιων υπηρεσιών, για τους καταναλωτές μέσω καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών και για τις επιχειρήσεις μέσω βελτιστοποιημένων επιδόσεων·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση και η ανάπτυξη της ΤΝ και των αυτοματοποιημένων διαδικασιών λήψης αποφάσεων παρουσιάζει επίσης προκλήσεις για την εμπιστοσύνη και την ευημερία των καταναλωτών, ιδίως όσον αφορά την ενδυνάμωση των καταναλωτών ώστε να εντοπίζουν τέτοιες διαδικασίες, να κατανοούν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν, να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τη χρήση τους και την αυτοεξαίρεσή τους από αυτές·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δεοντολογική καθοδήγηση, όπως οι αρχές που εγκρίθηκαν από την ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου της Επιτροπής για την τεχνητή νοημοσύνη, αποτελεί μια αφετηρία· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι χρειάζεται να εξεταστεί το ισχύον νομικό πλαίσιο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του κεκτημένου στον τομέα της προστασίας των καταναλωτών, της ασφάλειας των προϊόντων, και της νομοθεσίας για την εποπτεία της αγοράς, προκειμένου να εξακριβωθεί κατά πόσον είναι σε θέση να ανταποκριθεί στην εμφάνιση της ΤΝ και της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων και να παράσχει υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών, όπως απαιτείται σύμφωνα με το άρθρο 38 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ για την ανάπτυξη αυτοματοποιημένων διαδικασιών λήψης αποφάσεων θα συμβάλει στο να διασφαλιστούν τα οφέλη αυτών των διαδικασιών και στον μετριασμό των κινδύνων σε ολόκληρη την ΕΕ, θα αποτρέψει τον κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς, και θα επιτρέψει στην ΕΕ να προωθήσει καλύτερα την προσέγγισή της και τις αξίες της σε ολόκληρο τον κόσμο·
Επιλογή, εμπιστοσύνη και ευημερία των καταναλωτών
1. επικροτεί τις δυνατότητες της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων για την παροχή καινοτόμων και βελτιωμένων υπηρεσιών στους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων νέων ψηφιακών υπηρεσιών, όπως οι εικονικοί βοηθοί και τα διαλογικά ρομπότ («chatbots»)· πιστεύει, ωστόσο, ότι όταν οι καταναλωτές αλληλεπιδρούν με ένα σύστημα που αυτοματοποιεί τη λήψη αποφάσεων, θα πρέπει να είναι κατάλληλα ενημερωμένοι για τον πώς αυτές λειτουργούν, πώς μπορούν να απευθυνθούν σε έναν άνθρωπο με εξουσίες λήψης αποφάσεων, καθώς και για το πώς μπορούν να ελέγχονται και να διορθώνονται οι αποφάσεις του συστήματος·
2. προτρέπει την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή των νέων κανόνων στο πλαίσιο της οδηγίας για την καλύτερη επιβολή(3), οι οποίοι απαιτούν από τους εμπόρους να ενημερώνουν τους καταναλωτές όταν οι τιμές των αγαθών ή των υπηρεσιών έχουν εξατομικευθεί με βάση την αυτοματοποιημένη λήψη αποφάσεων και την ανάλυση των χαρακτηριστικών της συμπεριφοράς των καταναλωτών, επιτρέποντας στους εμπόρους να εκτιμούν την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή·
3. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή του κανονισμού για τον γεωγραφικό αποκλεισμό(4), προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η αυτόματη λήψη αποφάσεων δεν θα χρησιμοποιείται για την εισαγωγή διακρίσεων κατά των καταναλωτών με βάση την ιθαγένεια, τον τόπο διαμονής ή τον τόπο προσωρινής διαμονής τους·
4. ενθαρρύνει την Επιτροπή να παρακολουθεί κατά πόσον οι υποχρεώσεις των εμπόρων επιτρέπουν την αποτελεσματική επιλογή εκ μέρους των καταναλωτών και τη διασφάλιση επαρκούς προστασίας των καταναλωτών· καλεί την Επιτροπή να ελέγξει την ύπαρξη τυχόν ρυθμιστικών κενών και να εξετάσει κατά πόσον απαιτούνται πρόσθετα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ένα ισχυρό σύνολο δικαιωμάτων για την προστασία των καταναλωτών στο πλαίσιο της ΤΝ και της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων·
5. σημειώνει ότι τα αυτοματοποιημένα συστήματα λήψης αποφάσεων χρησιμοποιούνται σε εναλλακτικούς μηχανισμούς επίλυσης διαφορών σε διάφορες ψηφιακές πλατφόρμες για την επίλυση διαφορών μεταξύ καταναλωτών και εμπόρων· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι κατά την επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας 2013/11/ΕΕ για την εναλλακτική επίλυση καταναλωτικών διαφορών(5) και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 524/2013 για την ηλεκτρονική επίλυση καταναλωτικών διαφορών(6), λαμβάνει υπόψη τη χρήση της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων και διασφαλίζει ότι οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν τον έλεγχο·
Πλαίσιο ασφάλειας και ευθύνης για προϊόντα
6. υπογραμμίζει ότι το πλαίσιο της ΕΕ για την ασφάλεια των προϊόντων υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να διασφαλίζουν ότι μόνο ασφαλή και συμμορφούμενα προϊόντα διατίθενται στην αγορά· αναγνωρίζει ότι η εμφάνιση προϊόντων με ικανότητες αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων παρουσιάζει νέες προκλήσεις, δεδομένου ότι τα προϊόντα αυτά μπορούν να εξελιχθούν και να δράσουν με τρόπους που δεν είχαν προβλεφθεί όταν διατέθηκαν πρώτη φορά στην αγορά· παροτρύνει την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την προσαρμογή των κανόνων ασφάλειας της ΕΕ που αφορούν προϊόντα που καλύπτονται από ειδική νομοθεσία της ΕΕ η οποία ορίζει εναρμονισμένες απαιτήσεις, μεταξύ των οποίων η οδηγία για τα μηχανήματα(7), η οδηγία για την ασφάλεια των παιχνιδιών(8), η οδηγία για τον ραδιοεξοπλισμό(9) και η οδηγία για τη χαμηλή τάση(10), καθώς και «μη εναρμονισμένα προϊόντα», που καλύπτονται από την οδηγία για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων(11), ώστε να διασφαλίζεται ότι οι νέοι κανόνες είναι κατάλληλοι για τον επιδιωκόμενο σκοπό, ότι οι χρήστες και οι καταναλωτές προστατεύονται από τις επιβλαβείς επιπτώσεις, ότι οι κατασκευαστές έχουν σαφήνεια όσον αφορά τις υποχρεώσεις τους και ότι οι χρήστες έχουν σαφήνεια όσον αφορά τον τρόπο χρήσης προϊόντων με ικανότητες αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων·
7. τονίζει την ανάγκη για μια προσέγγιση της ρύθμισης με βάση τον κίνδυνο, δεδομένης της ποικίλης φύσης και πολυπλοκότητας των προκλήσεων που δημιουργούνται από τους διάφορους τύπους και εφαρμογές ΤΝ και από τα αυτοματοποιημένα συστήματα λήψης αποφάσεων· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ένα σύστημα αξιολόγησης κινδύνου για την ΤΝ και την αυτοματοποιημένη λήψη αποφάσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί μια συνεπής προσέγγιση στην επιβολή της νομοθεσίας για την ασφάλεια των προϊόντων στην εσωτερική αγορά· τονίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αναπτύξουν εναρμονισμένες στρατηγικές διαχείρισης κινδύνων για την ΤΝ, στο πλαίσιο των εθνικών στρατηγικών τους για την εποπτεία της αγοράς·
8. σημειώνει ότι η οδηγία για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων(12) έχει προσφέρει, εδώ και περισσότερα από 30 έτη, ένα πολύτιμο δίχτυ ασφαλείας για την προστασία των καταναλωτών από ζημίες που προκαλούνται από ελαττωματικά προϊόντα· αναγνωρίζει την πρόκληση που συνιστά ο προσδιορισμός της ευθύνης, σε περίπτωση που οι επιβλαβείς συνέπειες για τους καταναλωτές προέρχονται από αυτόνομες διαδικασίες λήψης αποφάσεων· καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει την εν λόγω οδηγία και να εξετάσει το ενδεχόμενο προσαρμογής εννοιών όπως «προϊόν», «ζημία» και «ελάττωμα», καθώς και για την προσαρμογή των κανόνων που διέπουν το βάρος της απόδειξης· παροτρύνει την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την επικαιροποίηση των εν λόγω εννοιών και κανόνων, εάν είναι απαραίτητο·
Ρυθμιστικό πλαίσιο για τις υπηρεσίες
9. υπενθυμίζει ότι το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις υπηρεσίες, το οποίο αποτελείται από την οδηγία για τις υπηρεσίες(13), την οδηγία για τα επαγγελματικά προσόντα(14), την οδηγία για τον έλεγχο αναλογικότητας(15), την οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο(16) και τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων ( ΓΚΠΔ )(17), καλύπτει ήδη πολλές πτυχές πολιτικής που αφορούν τις υπηρεσίες που ενσωματώνουν αυτοματοποιημένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για την προστασία των καταναλωτών, τη δεοντολογία και την ευθύνη· σημειώνει ότι οι κανόνες αυτοί θα πρέπει να ισχύουν τόσο για τις παραδοσιακές υπηρεσίες όσο και για τις υπηρεσίες που ενσωματώνουν αυτοματοποιημένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων·
10. υπογραμμίζει ότι, ενώ οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων μπορούν να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και την ακρίβεια των υπηρεσιών, οι άνθρωποι πρέπει πάντα να φέρουν την τελική ευθύνη και να έχουν τη δυνατότητα παράκαμψης των αποφάσεων που λαμβάνονται στο πλαίσιο επαγγελματικών υπηρεσιών, όπως τα ιατρικά, νομικά και λογιστικά επαγγέλματα, καθώς και για τον τραπεζικό τομέα· υπενθυμίζει τη σημασία της επίβλεψης ή της ανεξάρτητης εποπτείας από ειδικευμένους επαγγελματίες σε περιπτώσεις αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων, όταν διακυβεύονται θεμιτά δημόσια συμφέροντα·
11. υπογραμμίζει τη σημασία της ορθής αξιολόγησης των κινδύνων, σύμφωνα με την οδηγία για τον έλεγχο αναλογικότητας, πριν γίνει η αυτοματοποίηση των επαγγελματικών υπηρεσιών· καλεί τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να διασφαλίσουν ότι η επαγγελματική κατάρτιση λαμβάνει υπόψη την επιστημονική πρόοδο στον τομέα της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων·
Ποιότητα και διαφάνεια στη διακυβέρνηση των δεδομένων
12. σημειώνει ότι τα αυτοματοποιημένα συστήματα λήψης αποφάσεων βασίζονται στη συγκέντρωση μεγάλων όγκων δεδομένων και πιστεύει ότι ο κανονισμός για την ελεύθερη ροή των δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα(18) θα συμβάλει στην αύξηση των διαθέσιμων δεδομένων σε ολόκληρη την ΕΕ, καθιστώντας έτσι δυνατή τη δημιουργία καινοτόμων υπηρεσιών που βασίζονται στα δεδομένα· αναγνωρίζει το δυναμικό της ανταλλαγής δεδομένων όχι μόνο από δημόσιες αλλά και από ιδιωτικές πηγές στο πλαίσιο αυτό, ενώ παράλληλα τονίζει την επιτακτική ανάγκη προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο του ΓΚΠΔ· τονίζει τη σημασία της χρήσης μόνο υψηλής ποιότητας και αμερόληπτων συνόλων δεδομένων προκειμένου να βελτιωθεί η παραγωγή των αλγοριθμικών συστημάτων και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη και η αποδοχή των καταναλωτών·
13. τονίζει ότι, υπό το πρίσμα του σημαντικού αντικτύπου που μπορούν να έχουν τα αυτοματοποιημένα συστήματα λήψης αποφάσεων στους καταναλωτές, ιδίως σε εκείνους που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, είναι σημαντικό τα συστήματα αυτά όχι μόνο να χρησιμοποιούν υψηλής ποιότητας και αμερόληπτα σύνολα δεδομένων, αλλά και να χρησιμοποιούν εξηγήσιμους και αμερόληπτους αλγορίθμους· θεωρεί ότι απαιτούνται δομές επανεξέτασης στο πλαίσιο των επιχειρησιακών διαδικασιών για την αποκατάσταση πιθανών λαθών στις αυτοματοποιημένες αποφάσεις και ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ζητούν αναθεώρηση από άνθρωπο και αποκατάσταση για αυτοματοποιημένες αποφάσεις που είναι οριστικές και μόνιμες·
14. υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να αξιολογηθεί κατά πόσον τα προϊόντα με ικανότητες αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων συμμορφώνονται με τους σχετικούς κανόνες ασφάλειας, είναι σημαντικό οι αλγόριθμοι που βρίσκονται πίσω από τις εν λόγω ικανότητες να είναι επαρκώς διαφανείς και να είναι δυνατόν να εξηγούνται στις αρχές εποπτείας της αγοράς· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει κατά πόσον θα πρέπει να δοθούν εν προκειμένω πρόσθετα προνόμια στις αρχές εποπτείας της αγοράς·
15. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή του κανονισμού για τις σχέσεις πλατφορμών και επιχειρήσεων(19), ιδίως τους κανόνες για τη διαφάνεια των κατατάξεων, οι οποίοι περιλαμβάνουν τη χρήση διαδικασιών αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων·
o o o
16. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Οδηγία (ΕΕ) 2019/2161 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2019, για την τροποποίηση της οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου, και των οδηγιών 98/6/EΚ, 2005/29/EΚ και 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την καλύτερη επιβολή και τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της Ένωσης για την προστασία των καταναλωτών (ΕΕ L 328 της 18.12.2019, σ. 7).
Κανονισμός (ΕΕ) 2018/302 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Φεβρουαρίου 2018, για την αντιμετώπιση του αδικαιολόγητου γεωγραφικού αποκλεισμού και άλλων μορφών διακριτικής μεταχείρισης με βάση την ιθαγένεια, τον τόπο διαμονής ή τον τόπο εγκατάστασης των πελατών εντός της εσωτερικής αγοράς και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 2006/2004 και (ΕΕ) 2017/2394 και της οδηγίας 2009/22/ΕΚ (ΕΕ L 60 I της 2.3.2018, σ. 1).
Οδηγία 2006/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2006, σχετικά με τα μηχανήματα και την τροποποίηση της οδηγίας 95/16/ΕΚ (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 157 της 9.6.2006, σ. 24).
Οδηγία 2009/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2009, σχετικά με την ασφάλεια των παιχνιδιών (ΕΕ L 170 της 30.6.2009, σ. 1).
Οδηγία 2014/53/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, σχετικά με την εναρμόνιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τη διαθεσιμότητα ραδιοεξοπλισμού στην αγορά και την κατάργηση της οδηγίας 1999/5/ΕΚ (ΕΕ L 153 της 22.5.2014, σ. 62).
Οδηγία 2014/35/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, για την εναρμόνιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τη διαθεσιμότητα στην αγορά ηλεκτρολογικού υλικού που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί εντός ορισμένων ορίων τάσης (ΕΕ L 96 της 29.3.2014, σ. 357).
Οδηγία 2001/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Δεκεμβρίου 2001, για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων (ΕΕ L 11 της 15.1.2002, σ. 4).
Οδηγία 85/374/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουλίου 1985, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σε θέματα ευθύνης λόγω ελαττωματικών προϊόντων (ΕΕ L 210 της 7.8.1985, σ. 29).
Οδηγία 2006/123/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36).
Οδηγία 2013/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2013, για την τροποποίηση της οδηγίας 2005/36/ΕΚ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 σχετικά με τη διοικητική συνεργασία μέσω του συστήματος πληροφόρησης της εσωτερικής αγοράς («κανονισμός IMI») (ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 132).
Οδηγία (ΕΕ) 2018/958 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 2018, σχετικά με τον έλεγχο αναλογικότητας πριν από τη θέσπιση νέας νομοθετικής κατοχύρωσης των επαγγελμάτων (ΕΕ L 173 της 9.7.2018, σ. 25).
Οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2000, για ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά («οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο») (ΕΕ L 178 της 17.7.2000, σ. 1).
Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασίας Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).
Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1807 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με ένα πλαίσιο για την ελεύθερη ροή των δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ L 303 της 28.11.2018, σ. 59).
Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1150 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για την προώθηση της δίκαιης μεταχείρισης και της διαφάνειας για τους επιχειρηματικούς χρήστες επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης (ΕΕ L 186 της 11.7.2019, σ. 57).