Het Europees Parlement,

–  gezien de 64e vergadering van de Commissie van de VN inzake de positie van de vrouw en haar prioritaire onderwerp van de evaluatie en beoordeling van de uitvoering van de Verklaring en het Actieplatform van Beijing,

–  gezien de vierde Wereldvrouwenconferentie, in september 1995 in Beijing, de Verklaring en het Actieplatform van Beijing voor de versterking van de positie van de vrouw, en de daaropvolgende slotdocumenten betreffende verdere acties en initiatieven voor de tenuitvoerlegging van de Verklaring en het Actieplatform van Beijing die tijdens de speciale VN-vergaderingen Beijing+5, +10, +15 en +20, op 9 juni 2000, respectievelijk 11 maart 2005, 2 maart 2010 en 9 maart 2015, werden aangenomen,

–  gezien het VN-verdrag van 1979 inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen,

–  gezien de in september 2015 vastgestelde Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling en de daarin geformuleerde doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling (SDG’s), in het bijzonder SDG3 en SDG5,

–  gezien de Overeenkomst van Parijs van 12 december 2015,

–  gezien het verslag van het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE) van 2019 getiteld “Beijing +25 - Vijfde evaluatie van de uitvoering van het Actieplatform van Beijing door de EU-lidstaten”,

–  gezien resolutie ECE/AC.28/2019/3 van de Economische Commissie voor Europa (Regional Review Meeting Beijing+25),

–  gezien het genderactieplan 2016-2020 van de EU (GAP II), dat op 26 oktober 2015 door de Raad is goedgekeurd, en het bijbehorende jaarlijkse uitvoeringsverslag 2018, dat op 11 september 2019 door de Commissie en de hoge vertegenwoordiger werd gepubliceerd,

–  gezien het Spotlight Initiative van de EU en de VN, dat zich richt op de uitbanning van alle vormen van geweld tegen vrouwen en meisjes,

–  gezien de conclusies van de Raad van 10 december 2018 “Vrouwen, vrede en veiligheid”,

–  gezien de conclusies van de Raad van 9-10 december 2019 “Gendergelijke economieën in de EU: volgende stappen”,

–  gezien de conclusies van het voorzitterschap van 6 december 2018 “Gendergelijkheid, jeugdzaken en digitalisering”,

–  gezien zijn resolutie van 13 maart 2018 over gendergelijkheid in de handelsverdragen van de EU(1),

–  gezien zijn resolutie van 3 oktober 2017 over de economische empowerment van vrouwen in de particuliere en openbare sector in de EU(2),

–  gezien zijn resolutie van 15 januari 2019 over gendergelijkheid en belastingbeleid in de EU(3),

–  gezien zijn resolutie van 28 november 2019 over de toetreding van de EU tot het Verdrag van Istanbul en andere maatregelen ter bestrijding van gendergerelateerd geweld(4),

–  gezien artikel 157, lid 4, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

–  gezien de vraag aan de Raad over de EU-prioriteiten voor de 64e zitting van de VN-commissie inzake de positie van de vrouw (O-000006/2020 – B9‑0005/2020),

–  gezien artikel 136, lid 5, en artikel 132, lid 2, van zijn Reglement,

A.  overwegende dat gelijkheid van vrouwen en mannen een grondbeginsel van de EU is, vastgelegd in het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Handvest van de grondrechten, en dat gendermainstreaming derhalve een belangrijk instrument is voor het integreren van dit beginsel in het beleid, de maatregelen en de acties van de EU op alle terreinen, waaronder in de externe dimensie daarvan;

B.  overwegende dat vrouwenrechten en gendergelijkheid niet alleen fundamentele mensenrechten zijn, die door vrouwen en mannen in gelijke mate moeten worden verdedigd, maar ook een conditio sine qua non voor het bevorderen van sociale en economische ontwikkeling en het reduceren van armoede, én een onmisbaar fundament voor een vreedzame, welvarende en duurzame wereld;

C.  overwegende dat het Actieplatform van Beijing weliswaar reeds 25 jaar geleden werd aangenomen, maar dat veel van de in 1995 geïdentificeerde uitdagingen ook nu nog relevant zijn (zoals de loon- en pensioenkloof tussen mannen en vrouwen, de lage arbeidsparticipatie van vrouwen, de ondervertegenwoordiging van vrouwen in besluitvormingsprocessen, de ongelijke verdeling van onbetaald werk, en bijvoorbeeld ook gendergerelateerd geweld); overwegende dat de 64e vergadering van de Commissie van de VN inzake de positie van de vrouw prioriteit zal toekennen aan de evaluatie en beoordeling van de uitvoering van de Verklaring en het Actieplatform van Beijing, de resultaten van de 23e speciale zitting van de Algemene Vergadering, en de volledige verwezenlijking van de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling;

D.  overwegende dat de SDG5 gericht is op het tot stand brengen van gendergelijkheid en het verbeteren van de positie van vrouwen en meisjes in de hele wereld; overwegende dat de SDG5 een op zichzelf staand doel is, wat wil zeggen dat deze in de hele Agenda 2030 moet worden geïntegreerd voor de verwezenlijking van alle SDG’s; overwegende dat het versterken van de positie van de vrouw inhoudt dat hen de nodige instrumenten worden aangereikt om zich economisch onafhankelijk te maken, gelijk vertegenwoordigd te zijn in de hele samenleving, een gelijkwaardige rol te spelen in alle aspecten van het leven, een sterkere positie te verwerven in het openbare leven en controle te krijgen over alle beslissingen die hun leven beïnvloeden;

E.  overwegende dat ‘actiecoalities’ mondiale, innovatieve partnerschappen met meerdere belanghebbende partijen zijn waarin regeringen, het maatschappelijk middenveld, internationale organisaties en de particuliere sector samenkomen; overwegende dat de actiecoalitie wat gendergelijkheid betreft de volgende onderwerpen omvat: gendergerelateerd geweld, economische rechtvaardigheid en rechten, lichamelijke autonomie en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, feministische actie voor klimaatrechtvaardigheid, technologie en innovatie voor gendergelijkheid, en feministische bewegingen en leiderschap, en dat deze gekozen worden op basis van mensenrechtenbeginselen en door middel van een op gegevens stoelend proces van raadpleging met internationale feministische groeperingen, grassrootorganisaties, regeringen en andere partners; overwegende dat de actiecoalities een weerspiegeling vormen van één van de doelstellingen van het Forum voor gendergelijkheid, te weten het gedurende het VN-Actiedecennium (2020-2030) behalen van tastbare resultaten inzake gendergelijkheid met het oog op het verwezenlijken van de SDG’s; overwegende dat elke actiecoalitie gedurende de periode 2020 2025 een specifiek pakket concrete, ambitieuze en onmiddellijke acties zal lanceren, teneinde een daadwerkelijke impact te hebben op gendergelijkheid en de mensenrechten van vrouwen en meisjes;

F.  overwegende dat de EU mondiaal een voortrekkersrol vervult als de grootste donor van ontwikkelingshulp en samen met haar lidstaten meer dan de helft van alle officiële ontwikkelingsbijstand in de wereld verstrekt, en een belangrijke voorvechter van Agenda 2030 is geweest en zich inzet voor de verwezenlijking daarvan; overwegende dat gendergelijkheid en de mensenrechten van vrouwen en meisjes, alsook de bescherming van vrouwen en meisjes en de versterking van hun positie, in de Europese consensus inzake ontwikkeling genoemd worden als een fundamenteel beginsel en aspecten die in alle facetten van het externe optreden van de EU prioriteit genieten;

G.  overwegende dat er in de hele wereld sprake is van georganiseerd en zorgwekkend verzet tegen vrouwen- en LGBTIQ+-rechten; overwegende dat dit verzet ook in de lidstaten waarneembaar is, met anti-genderbewegingen die proberen seksuele en reproductieve gezondheid en rechten in te perken, en seksuele voorlichting en genderstudies te verbieden, en lastercampagnes voeren tegen het Verdrag van Istanbul; overwegende dat deze achteruitgang in vrouwenrechten en gendergelijkheid op één lijn moet worden gesteld met aanvallen op democratie als zodanig;

H.  overwegende dat de loon- en pensioenkloof in de EU sinds 2013 is verkleind, maar nog altijd groot is (ongeveer 16 %, respectievelijk 37 %); overwegende dat de arbeidsparticipatiekloof tussen mannen en vrouwen stagneert op 11,5 %; overwegende dat vrouwen nog altijd vier keer zo veel kans lopen om in deeltijd te werken als mannen, en dat hierin sinds 2013 nauwelijks verandering is opgetreden;

I.  overwegende dat vrouwen in Europa en in de rest van de wereld nog altijd meer taken op het gebied van zorg voor kinderen en oudere familieleden vervullen dan mannen; overwegende dat, bijvoorbeeld, vrouwen in de EU naar schatting per week ongeveer 13 uur onbetaald werk méér verrichten dan mannen; overwegende dat er weliswaar een aantal stappen zijn gezet, maar dat de doelstellingen van Barcelona met betrekking tot het aanbieden van formele kinderopvang in sommige lidstaten nog niet volledig worden gehaald, én dat bijna een derde van alle huishoudens in de EU ook nu nog bepaalde problemen ondervindt met het bekostigen van kinderopvang; overwegende dat er enorme verschillen zijn in de beschikbaarheid van formele langetermijnzorg voor ouderen en mensen met een handicap, alsook tussen de bedragen die de lidstaten voor deze diensten uittrekken;

J.  overwegende dat het aantal vrouwen in leidinggevende posities sinds 2013 bijna overal is toegenomen, maar dat het heel langzaam gaat en niet overal even snel; overwegende dat de ondervertegenwoordiging van vrouwen tussen en binnen sectoren en lidstaten verschilt; overwegende dat de ondervertegenwoordiging van vrouwen zich met name (ongeveer 20 % of minder) voordoet bij leidinggevende posities in een groot aantal economische sectoren en bedrijven, in de sport, in de diplomatie, en bij het Hof van Justitie van de Europese Unie;

K.  overwegende dat bijna één op de drie alleenstaande vrouwen en mannen met het risico van armoede of sociale uitsluiting wordt geconfronteerd, en dat de overgrote meerderheid (te weten 87 %) van alle alleenstaande ouders vrouw is; overwegende dat ongeveer één op de twee mensen met een niet-EU-migratieachtergrond en bijna één derde van alle vrouwen met een handicap met het risico van armoede en sociale uitsluiting wordt geconfronteerd; overwegende dat vier op de vijf Roma een inkomen hebben dat onder de armoedegrens ligt in het land waar zij wonen, en dat minder dan één op de vijf Roma-vrouwen (van 16 jaar en ouder) een baan heeft;

L.  overwegende dat geweld tegen vrouwen in het Verdrag van Istanbul wordt gedefinieerd als een mensenrechtenschending en een vorm van discriminatie van vrouwen; overwegende dat miljoenen vrouwen en meisjes nog steeds dagelijks het slachtoffer worden van gendergerelateerd geweld; overwegende dat één op de twee vrouwen in de EU ooit met seksuele intimidatie te maken heeft gehad, en dat één op de drie ooit het slachtoffer van lichamelijk en/of seksueel geweld is geweest; overwegende dat vrouwen en meisjes twee derde van de slachtoffers van mensenhandel uitmaken; overwegende dat de blootstelling van bepaalde groepen vrouwen aan intersectionele en meervoudige vormen van discriminatie ook het risico vergroot dat ze op enig moment met verschillende vormen van gendergerelateerd geweld te maken zullen krijgen; overwegende dat het bestrijden van discriminatie via wetgeving en in de praktijk, alsook het aanpakken van discriminerende gedragingen en normen op gebieden als kindhuwelijken en bij andere traditionele gebruiken, de rechten van vrouwen en hun positie in het algemeen versterkt; overwegende dat het onthouden van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten een vorm van geweld tegen vrouwen is;

M.  overwegende dat de opkomst van cybergeweld (waaronder onlinehaatuitingen, cyberstalking, -pesten of -intimidatie, en het zonder toestemming van de betrokkene delen van expliciete beelden) een toenemende bron van zorg is, aangezien dit soort geweld vrouwen het zwijgen kan opleggen en hen ervan kan weerhouden een prominente rol in het openbare leven te vervullen; overwegende dat vrouwen in openbare functies, zoals politici, journalisten, en zij die zich inzetten voor vrouwen en -minderhedenrechten, steeds vaker het slachtoffer worden van seksistische cyberintimidatie; overwegende dat vrouwen ook op het werk met gendergerelateerde intimidatie en pesterijen worden geconfronteerd, zoals de recente wereldwijde #MeToo-beweging ondubbelzinnig duidelijk heeft gemaakt;

N.  overwegende dat er in de hele wereld, maar ook binnen en tussen de lidstaten, grote verschillen zijn wat betreft de toegang tot seksuele en reproductieve gezondheid en rechten; overwegende dat geen of beperkte toegang tot deze gezondheid en rechten met name schadelijk is voor de meest kwetsbare groeperingen; overwegende dat elk land dat in het kader van de Contraception Atlas 2019 werd geanalyseerd meer moet doen om de toegang tot informatie en anticonceptie te verbeteren, zodat mensen wat reproductie betreft daadwerkelijk zelf kunnen kiezen;

O.  overwegende dat vrouwen vectoren van positieve verandering zijn, en bijdragen aan conflictpreventie en -oplossing, vredesopbouw, vredesonderhandelingen en wederopbouw na conflicten;

P.  overwegende dat gendergelijkheid een voorwaarde is voor duurzame ontwikkeling en het doeltreffende beheer van klimaatuitdagingen, en voor een billijke en rechtvaardige transitie waarbij niemand buiten de boot valt; overwegende dat alle klimaatmaatregelen een gender- en een intersectioneel perspectief moeten hebben; overwegende dat vrouwen, als leiders, professionals en technische vectoren voor verandering, een prominentere rol moeten spelen bij het debat over en de aanpak van klimaatverandering;

Q.  overwegende dat het versterken van de economische positie van vrouwen essentieel is voor duurzame ontwikkeling en economische groei; overwegende dat het belangrijk is ondersteuning te bieden aan vrouwelijk ondernemerschap, de rol van vrouwen in het handelsbeleid en handelsovereenkomsten, en de integratie van vrouwen in opkomende economische terreinen zoals ICT, STEM, de digitale sector, kunstmatige intelligentie en de groene economie, als hefbomen voor duurzame groei en de financiële onafhankelijkheid van vrouwen;

1.  beveelt de Raad het volgende aan:

Algemene opmerkingen

a.  Te bekrachtigen dat hij zich onverminderd committeert aan het Actieplatform van Beijing en de daaropvolgende evaluatieconferenties, alsook aan de maatregelen voor gendergelijkheid die daarin worden geformuleerd; herhaalt dat het verwezenlijken van vrouwenrechten en gendergelijkheid alleen mogelijk is met een gecoördineerde en sectoroverschrijdende benadering waaraan door alle betrokken partijen wordt deelgenomen, gericht op het aanpakken van de vele hardnekkige vormen van discriminatie, de nog altijd bestaande genderstereotiepen, en het gebrek aan gelijkheid van vrouwen en mannen;

De EU als wereldspeler

g.  Te zorgen voor samenhang en complementariteit tussen alle bestaande instrumenten en beleidsmaatregelen van het externe beleid van de EU met betrekking tot gendermainstreaming, waaronder het EU-handelsbeleid, de nieuwe consensus inzake ontwikkeling, het “Resource package on gender mainstreaming in development cooperation” van de EU, en het EU-actieplan inzake mensenrechten en democratie;

Verbetering van de economische en politieke positie van de vrouw

p.  Meer te doen voor een grotere integratie van vrouwen in de arbeidsmarkt en meer steun toe te kennen voor vrouwelijk ondernemerschap, in de wetenschap dat dit belangrijke factoren zijn voor het tot stand brengen van inclusieve economische groei op de lange termijn, het aanpakken van ongelijkheid, en het bevorderen van de financiële onafhankelijkheid van vrouwen; maatregelen te nemen voor het bestrijden van (in het bijzonder langdurige) werkloosheid onder vrouwen;

Het uitbannen van gendergerelateerd geweld en het waarborgen van de grondrechten van vrouwen

x.  Alle vormen van gendergerelateerd geweld te veroordelen, evenals het feit dat vrouwen en meisjes nog steeds blootgesteld worden aan geestelijk, lichamelijk, seksueel en economisch geweld, met inbegrip van huiselijk geweld, seksuele intimidatie, cybergeweld, stalking, verkrachting, vroegtijdige en gedwongen huwelijken, vrouwelijke genitale verminking (VGV), misdaden die zijn gepleegd in naam van zogenaamde “eer”, gedwongen abortus, gedwongen sterilisatie, seksuele uitbuiting en mensenhandel, en andere vormen van geweld die een ernstige schending van hun mensenrechten en waardigheid vormen; nota te nemen van de grote bezorgdheid van het Parlement over het verschijnsel feminicide, wat de meest extreme vorm van geweld tegen vrouwen is;

Genderresponsieve en inclusieve beleidsmaatregelen en instellingen

ad.  Te garanderen dat stelselmatig aan gendermainstreaming wordt gedaan, als een essentiële strategie om gendergelijkheid in de praktijk te ondersteunen; te onderkennen dat bij gendermainstreaming geen enkel beleidsterrein mag worden overgeslagen, en dat het van groot belang is gendereffectbeoordelingen te verrichten;

2.  verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en, ter informatie, aan de Commissie.

(1) PB C 162 van 10.5.2019, blz. 9. (2) PB C 346 van 27.9.2018, blz. 6. (3) Aangenomen teksten, P8_TA(2019)0014. (4) Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0080. (5) PB L 101 van 15.4.2011, blz. 1.