Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar il-kompożizzjoni numerika tal-kumitati permanenti (2020/2512(RSO))

P9_TA(2020)0001 B9-0039/2020

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Konferenza tal-Presidenti,

–  wara li kkunsidra d-deċiżjoni tiegħu tal-15 ta' Jannar 2014 dwar is-setgħat u r-responsabbiltajiet tal-kumitati permanenti(1),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 206 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

1.  Jiddeċiedi li jistabbilixxi kif ġej il-kompożizzjoni numerika tal-kumitati permanenti u tas-sottokumitati wara l-ħruġ tar-Renju Unit mill-UE:

I.  il-Kumitat għall-Affarijiet Barranin: 71 membru,

II.  il-Kumitat għall-Iżvilupp: 26 membru,

III.  il-Kumitat għall-Kummerċ Internazzjonali: 43 membru,

IV.  il-Kumitat għall-Baġits: 41 membru,

V.  il-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit: 30 membru,

VI.  il-Kumitat għall-Affarijiet Ekonomiċi u Monetarji: 60 membru,

VII.  il-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali: 55 membru,

VIII.  il-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel: 81 membru,

IX.  il-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija: 78 membru,

X.  il-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur: 45 membru,

XI.  il-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu: 49 membru,

XII.  il-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali: 43 membru,

XIII.  il-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali: 48 membru,

XIV.  il-Kumitat għas-Sajd: 28 membru,

XV.  il-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni: 31 membru,

XVI.  il-Kumitat għall-Affarijiet Legali: 25 membru,

XVII.  il-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern: 68 membru,

XVIII.  il-Kumitati għall-Affarijiet Kostituzzjonali: 28 membru,

XIX.  il-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi: 35 membru,

XX.  il-Kumitat għall-Petizzjonijiet: 35 membru,

is-Sottokumitat għad-Drittijiet tal-Bniedem: 30 membru,

is-Sottokumitat għas-Sigurtà u d-Difiża: 30 membru;

2.  Jiddeċiedi, b'referenza għad-deċiżjoni tal-Konferenza tal-Presidenti tat-30 ta' Ġunju 2019 dwar il-kompożizzjoni tal-bureaux tal-kumitati, li l-bureaux tal-kumitati jista' jkollhom sa erba' viċi presidenti;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi, għal skopijiet ta' informazzjoni, din id-deċiżjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

(1) ĠU C 482, 23.12.2016, p. 160.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni tal-Protokoll bejn l-Unjoni Ewropea, l-Iżlanda u r-Renju tan-Norveġja għall-Ftehim bejn il-Komunità Ewropea u r-Repubblika tal-Iżlanda u r-Renju tan-Norveġja dwar il-kriterji u l-mekkaniżmi biex jiġi stabbilit l-Istat responsabbli għall-eżami ta' talba għall-ażil ippreżentata fi Stat Membru jew fl-Iżlanda jew in-Norveġja fir-rigward ta' aċċess fil-Eurodac għall-finijiet tal-infurzar tal-liġi (15791/2018 – C9-0155/2019 – 2018/0419(NLE))

P9_TA(2020)0002 A9-0053/2019

(Approvazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (15791/2018),

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' Protokoll bejn l-Unjoni Ewropea, l-Iżlanda u r-Renju tan-Norveġja għall-Ftehim bejn il-Komunità Ewropea u r-Repubblika tal-Iżlanda u r-Renju tan-Norveġja dwar il-kriterji u l-mekkaniżmi biex jiġi stabbilit l-Istat responsabbli għall-eżami ta’ talba għall-ażil ippreżentata fi Stat Membru jew fl-Iżlanda jew in-Norveġja fir-rigward ta’ aċċess fil-Eurodac għall-finijiet tal-infurzar tal-liġi (15792/2018),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni ppreżentata mill-Kunsill skont l-Artikolu 87(2), punt (a), l-Artikolu 88(2) l-ewwel subparagrafu, punt (a) u l-Artikolu 218(6), it-tieni subparagrafu, punt (a), tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C9-0155/2019),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 105(1) u (4) u l-Artikolu 114(7) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern (A9-0053/2019),

1.  Jagħti l-approvazzjoni tiegħu għall-konklużjoni tal-protokoll;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tal-Iżlanda u tar-Renju tan-Norveġja.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni, f'isem l-Unjoni, tal-Ftehim bejn l-Unjoni Ewropea u l-Gvern tar-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina dwar ċerti aspetti tas-servizzi tal-ajru (11033/2019 – C9-0049/2019 – 2018/0147(NLE))

P9_TA(2020)0003 A9-0041/2019

(Approvazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (11033/2019),

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' Ftehim bejn l-Unjoni Ewropea u l-Gvern tar-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina dwar ċerti aspetti tas-servizzi tal-ajru (09685/2018),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni ppreżentata mill-Kunsill skont l-Artikolu 100(2) u l-Artikolu 100(2) u l-Artikolu 218(6) it-tieni subparagrafu, punt (a), tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C9-0049/2019),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 105(1) u (4) u l-Artikolu 114(7) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu (A9-0041/2019),

1.  Jagħti l-approvazzjoni tiegħu għall-konklużjoni tal-ftehim;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tar-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar l-abbozz ta' direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta' taxxa fuq il-valur miżjud rigward l-iskema speċjali għall-impriżi ż-żgħar u r-Regolament (UE) Nru 904/2010 fir-rigward tal-kooperazzjoni amministrattiva u l-iskambju ta' informazzjoni għall-finijiet tal-monitoraġġ tal-applikazzjoni korretta tal-iskema speċjali għall-impriżi ż-żgħar (13952/2019 – C9-0166/2019 – 2018/0006(CNS))

P9_TA(2020)0004 A9-0055/2019

(Proċedura leġiżlattiva speċjali – konsultazzjoni mill-ġdid)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz tal-Kunsill (13952/2019),

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Kunsill (COM(2018)0021),

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu tal-11 ta' Settembru 2018(1),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 113 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikolu ġie kkonsultat mill-Kunsill (C9-0166/2019),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 82 u 84 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Ekonomiċi u Monetarji (A9-0055/2019),

1.  Japprova l-abbozz tal-Kunsill;

2.  Jistieden lill-Kunsill jinfurmah jekk ikollu l-ħsieb li jitbiegħed mit-test approvat mill-Parlament;

3.  Jitlob lill-Kunsill jerġa' jikkonsultah jekk ikollu l-ħsieb li jemenda t-test approvat mill-Parlament b'mod sustanzjali;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill, lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

(1) ĠU C 433, 23.12.2019, p. 203.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar il-Patt Ekoloġiku Ewropew (2019/2956(RSP))

P9_TA(2020)0005 RC-B9-0040/2020

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Diċembru 2019 dwar "Il-Patt Ekoloġiku Ewropew" (COM(2019)0640),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni mill-Kummissjoni tat-28 ta' Novembru 2018 bit-titolu "Pjaneta Nadifa għal kulħadd - Viżjoni strateġika Ewropea fit-tul għal ekonomija għanja, moderna, kompetittiva u newtrali għall-klima" (COM(2018)0773) u l-analiżi fil-fond li tappoġġa dik il-komunikazzjoni,

–  wara li kkunsidra l-Programm ta' Azzjoni Ambjentali sal-2020 tal-UE u l-viżjoni tagħha għall-2050,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (UNFCCC), il-Protokoll ta' Kjoto għaliha u l-Ftehim ta' Pariġi,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Diversità Bijoloġika (KDB),

–  wara li kkunsidra l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli u l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-Nazzjonijiet Uniti,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (EEA) tal-4 ta' Diċembru 2019 bit-titolu "The European environment – state and outlook 2020" (L-ambjent Ewropew – l-istat u l-prospetti 2020),

–  wara li kkunsidra r-rapport speċjali tal-Grupp Intergovernattiv ta' Esperti dwar it-Tibdil fil-Klima (IPCC) bit-titolu "Global Warming of 1,5 °C" (Tisħin globali ta' 1,5 °C), il-ħames rapport ta' valutazzjoni tiegħu (AR5) u r-rapport ta' sinteżi dwaru, kif ukoll ir-rapport speċjali tiegħu dwar it-tibdil fil-klima u l-art, u r-rapport speċjali tiegħu dwar l-oċean u l-krijosfera fi klima li qiegħda tinbidel,

–  wara li kkunsidra r-Rapport dwar id-Diskrepanza fl-Emissjonijiet 2019 tal-Programm Ambjentali tan-NU, ippubblikat fis-26 ta' Novembru 2019, u l-ewwel rapport ta' sinteżi dwar il-produzzjoni tal-karburanti fossili ta' Diċembru 2019 (Rapport dwar id-Diskrepanza fil-Produzzjoni 2019),

–  wara li kkunsidra r-Rapport ta' Valutazzjoni Globali dwar il-Bijodiversità u s-Servizzi Ekosistemiċi tal-Pjattaforma Intergovernattiva tal-Politika tax-Xjenza dwar il-Bijodiversità u s-Servizzi Ekosistemiċi (IPBES) tal-31 ta' Mejju 2019,

–  wara li kkunsidra l-Global Resources Outlook 2019 (Il-prospettivi tar-riżorsi globali 2019) tal-Panel tar-Riżorsi Internazzjonali fi ħdan il-Programm Ambjentali tan-NU,

–  wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-konvenzjonijiet u r-rakkomandazzjonijiet tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO),

–  wara li kkunsidra l-Karta Soċjali Ewropea riveduta tal-Kunsill tal-Ewropa,

–  wara li kkunsidra l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali,

–  wara li kkunsidra s-26 Konferenza tal-Partijiet għall-UNFCCC li se ssir f'Novembru 2020 u l-fatt li l-Partijiet kollha għall-UNFCCC jeħtieġu jżidu l-kontribuzzjonijiet tagħhom stabbiliti fil-livell nazzjonali bi qbil mal-għanijiet tal-Ftehim ta' Pariġi,

–  wara li kkunsidra l-15-il Konferenza tal-Partijiet għall-Konvenzjoni dwar id-Diversità Bijoloġika (COP 15), li ser issir f'Kunming, iċ-Ċina, f'Ottubru 2020, fejn il-Partijiet jeħtieġ jiddeċiedu fuq il-qafas globali ta' wara l-2020 biex jitwaqqaf it-telf tal-bijodiversità,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta' Marzu 2019 bit-titolu "It-tibdil fil-klima – viżjoni strateġika Ewropea fit-tul għal ekonomija għanja, moderna, kompetittiva u newtrali għall-klima f'konformità mal-Ftehim ta' Pariġi"(1),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-28 ta' Novembru 2019 dwar l-emerġenza klimatika u ambjentali(2),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-28 ta' Novembru 2019 dwar il-Konferenza tan-NU dwar it-Tibdil fil-Klima 2019 f'Madrid, Spanja (COP 25(3)),

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tat-12 ta' Diċembru 2019,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 132(2) u (4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.  billi din ir-riżoluzzjoni tikkostitwixxi r-reazzjoni ġenerali inizjali tal-Parlament għall-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-Patt Ekoloġiku Ewropew; billi l-Parlament, malli tipprogressa l-ħidma dwar il-Patt Ekoloġiku, se jirritorna b'pożizzjonijiet aktar dettaljati dwar l-azzjonijiet ta' politika u l-miżuri speċifiċi u se juża s-setgħat leġiżlattivi kollha tiegħu biex jeżamina mill-ġdid u jemenda kwalunkwe proposta mill-Kummissjoni biex jiżgura li tali proposti jappoġġaw l-għanijiet kollha tal-Patt Ekoloġiku;

1.  Jenfasizza l-ħtieġa urġenti ta' azzjoni ambizzjuża biex jiġu indirizzati l-isfidi ambjentali u tat-tibdil fil-klima, biex it-tisħin globali jiġi limitat għal 1.5  C u biex jiġi evitat telf massiv tal-bijodiversità; jilqa' għalhekk il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar "Il-Patt Ekoloġiku Ewropew"; jikkondividi l-impenn tal-Kummissjoni favur it-trasformazzjoni tal-UE f'soċjetà aktar b'saħħitha, sostenibbli, ġusta u prospera b'newtralità f'termini ta' emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra; jappella għat-tranżizzjoni meħtieġa lejn soċjetà newtrali għall-klima sa mhux aktar tard mill-2050 u biex din tkun storja Ewropea ta' suċċess;

2.  Jenfasizza li n-nies kollha li jgħixu fl-Ewropa għandhom jingħataw id-dritt fundamentali għal ambjent sikur, nadif, san u sostenibbli u għal klima stabbli, mingħajr diskriminazzjoni, u li dan id-dritt irid ikun jingħata permezz ta' politiki ambizzjużi u jrid ikun kompletament infurzabbli permezz tas-sistema ġudizzjarja fil-livell nazzjonali u f'dak tal-UE;

3.  Jemmen bis-sħiħ li l-Patt Ekoloġiku Ewropew għandu jrawwem approċċ integrat u bbażat fuq ix-xjenza u jġib flimkien is-setturi kollha sabiex jitqiegħdu fuq l-istess binarju lejn l-istess għan; iqis li l-integrazzjoni tal-politiki differenti lejn viżjoni olistika hija l-valur miżjud reali tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u għalhekk għandha tissaħħaħ; iqis il-Patt Ekoloġiku bħala katalist għal tranżizzjoni soċjetali inklużiva u nondiskriminatorja bin-newtralità klimatika, il-protezzjoni tal-ambjent, l-użu sostenibbli tar-riżorsi u s-saħħa u l-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini fi ħdan il-limiti pjanetarji bħala għanijiet ewlenin;

4.  Jenfasizza li l-Patt Ekoloġiku għandu jkun fil-qalba tal-istrateġija tal-Ewropa għal tkabbir sostenibbli ġdid, f'rispett tal-limiti pjanetarji tad-Dinja u għall-ħolqien ta' opportunitajiet ekonomiċi, filwaqt li jiġi xprunat l-investiment u jiġu pprovduti impjiegi ta' kwalità; jemmen li dan ikun ta' benefiċċju għall-kumpaniji u ċ-ċittadini Ewropej u jġib miegħu ekonomija moderna, effiċjenti fl-użu tar-riżorsi u kompetittiva fejn it-tkabbir ekonomiku jkun diżakkoppjat mill-ġenerazzjoni tal-iskart, l-użu tar-riżorsi u l-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra globali tal-UE; jenfasizza li l-Patt Ekoloġiku jrid iwassal għal progress soċjali, permezz tat-titjib tal-benesseri għal kulħadd u t-tnaqqis tal-inugwaljanzi soċjali, tal-iżbilanċi ekonomiċi bejn l-Istati Membri, u tad-disparitajiet bejn is-sessi u l-ġenerazzjonijiet; jemmen li tranżizzjoni ġusta ma għandha tħalli lill-ebda persuna u lill-ebda post jibqgħu lura u għandha tindirizza l-inugwaljanzi soċjali u ekonomiċi;

5.  Jemmen li i l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-NU għandhom ikunu fil-qalba tal-proċess tal-UE għat-tfassil u l-implimentazzjoni tal-politiki sabiex l-UE tippromwovi mudell għall-iżvilupp tal-bniedem li jkun kompatibbli ma' pjaneta b'saħħitha; jenfasizza, f'dan ir-rigward, il-fatt li l-Patt Ekoloġiku Ewropew irid jikkombina d-drittijiet soċjali, l-integrità ambjentali, il-koeżjoni reġjonali, is-sostenibbiltà u industriji li jibqgħu validi fil-futur u li jkunu globalment kompetittivi, għall-benefiċċju ta' kulħadd;

6.  Jenfasizza li l-Patt Ekoloġiku jrid jimmira għal ekonomija prosperuża, ġusta, sostenibbli u kompetittiva li taħdem għal kulħadd, fir-reġjuni kollha fl-Ewropa; jemmen li l-Patt Ekoloġiku għandu joħloq opportunitajiet ekonomiċi u ġustizzja fost il-ġenerazzjonijiet; jisħaq fuq l-importanza tar-rispett u t-tisħiħ tad-djalogu soċjali fil-livelli u s-setturi kollha sabiex tkun żgurata tranżizzjoni ġusta; jenfasizza l-ħtieġa ta' perspettiva ta' ugwaljanza bejn is-sessi fl-azzjonijiet u l-għanijiet fil-Patt Ekoloġiku, inklużi azzjonijiet ta' integrazzjoni ta' kwistjonijiet ta' ugwaljanza bejn is-sessi u azzjonijiet sensittivi għal kwistjonijiet ta' ġeneru; itenni li t-tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima u soċjetà sostenibbli trid titwettaq flimkien mal-implimentazzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u jinsisti li l-inizjattivi kollha meħuda skont il-Patt Ekoloġiku Ewropew iridu jkunu kompatibbli bis-sħiħ mal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali;

7.  Jissottolinja li sabiex l-Unjoni tilħaq l-għanijiet tal-Patt Ekoloġiku, jeħtieġ jiġu mmobilizzati investimenti pubbliċi u privati sostanzjali, u jqisu dan bħala prekundizzjoni għas-suċċess tal-Patt Ekoloġiku; jemmen li l-UE trid tipprovdi prevedibbiltà regolatorja u ċertezza fit-tul għall-investituri kif ukoll qafas finanzjarju adegwat, riżorsi u inċentivi fiskali u tas-suq għal tranżizzjoni ekoloġika ta' suċċess għal bidla soċjali, industrijali u ekonomika pożittiva; itenni li l-Patt Ekoloġiku għandu jqiegħed lill-Ewropa fit-triq ta' benesseri, prosperità u tkabbir sostenibbli u fit-tul, filwaqt li jiżgura li l-politiki ambjentali, ekonomiċi u soċjali tagħna jiġu żviluppati biex tiġi żgurata tranżizzjoni ġusta;

8.  Jenfasizza li l-isfidi globali tat-tibdil fil-klima u d-degradazzjoni ambjentali jirrikjedu reazzjoni globali; jenfasizza l-ħtieġa li l-UE turi ambizzjoni u l-ħtieġa li jiġu mobilizzati wkoll reġjuni oħra tad-dinja biex kulħadd jaħdem fl-istess direzzjoni; jenfasizza r-rwol tal-UE bħala mexxej globali fir-rigward tal-azzjoni ambjentali u klimatika;

9.  Jipproponi li l-azzjonijiet kollha skont il-Patt Ekoloġiku għandu jkollhom approċċ ibbażat fuq ix-xjenza u jkunu bbażati fuq valutazzjonijiet tal-impatt olistiċi;

10.  Jirrikonoxxi r-responsabbiltà istituzzjonali tiegħu li jnaqqas il-marka tal-karbonju tiegħu; jipproponi li jadotta l-miżuri proprji għat-tnaqqis tal-emissjonijiet, inkluż bit-tibdil tal-vetturi tal-flotta tiegħu b'vetturi b'emissjonijiet żero, u jistieden urġentement lill-Istati Membri kollha jaqblu fuq sede unika għall-Parlament Ewropew;

Inżidu l-ambizzjoni klimatika tal-UE għall-2030 u l-2050

11.  Jemmen li impenn legalment vinkolanti tal-UE favur newtralità klimatika sa mhux aktar tard mill-2050 se jkun għodda b'saħħitha biex jiġu mmobilizzati l-forzi soċjetali, politiċi, ekonomiċi u teknoloġiċi meħtieġa għat-tranżizzjoni; jissottolinja bis-sħiħ li t-tranżizzjoni hija sforz komuni għall-Istati Membri kollha, u li kull Stat Membru jrid jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tan-newtralità klimatika fl-UE sa mhux aktar tard mill-2050; jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta proposta għal Liġi Ewropea dwar il-Klima sa Marzu 2020;

12.  Jitlob Liġi Ewropea dwar il-Klima ambizzjuża b'mira domestika u għall-ekonomija kollha li tkun legalment vinkolanti biex tintlaħaq newtralità f'termini ta' emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra sa mhux aktar tard mill-2050, u miri intermedji tal-UE għall-2030 u l-2040 biex jiġu ffinalizzati bħala parti minn dik il-liġi sa mhux aktar tard minn meta tiġi adottata mill-koleġiżlaturi, abbażi ta' valutazzjonijiet tal-impatt kif ukoll qafas ta' governanza b'saħħtu; jenfasizza li l-Liġi dwar il-Klima trid tirrifletti l-aħjar xjenza disponibbli, bl-għan li t-tisħin globali jiġi limitat għal 1.5° C, u li din il-liġi għandha tinżamm aġġornata sabiex tirrifletti l-iżviluppi fil-qafas legali tal-UE u ċ-ċiklu ta' rieżami tal-Ftehim ta' Pariġi; jemmen li l-Liġi dwar il-Klima trid tinkludi wkoll komponenti ta' adattament speċifiċi, jiġifieri billi tirrikjedi li l-Istati Membri kollha jadottaw pjanijiet ta' azzjoni ta' adattament;

13.  Jappella żieda fil-mira tat-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra domestiċi tal-UE għall-2030 għal 55 % meta mqabbla mal-livelli tal-1990; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tressaq proposta għal dan il-għan mill-aktar fis possibbli sabiex l-UE tkun tista' tadotta din il-mira bħala l-kontribut aġġornat tagħha stabbilit fil-livell nazzjonali (NDC) ferm qabel il-COP 26; jappella, barra minn hekk, biex din il-mira tiġi sussegwentement integrata fil-Liġi Ewropea dwar il-Klima;

14.  Jemmen li l-UE għandu jkollha rwol attiv u għandha turi tmexxija b'saħħitha fit-tħejjijiet għall-COP 26, fejn il-Partijiet għandhom iżidu l-impenji kollettivi dwar il-klima sabiex dawn jirriflettu l-ogħla livell ta' ambizzjoni possibbli; jemmen, b'kont meħud ta' dan, li l-UE għandha tadotta NDC aktar ambizzjuż kemm jista' jkun malajr fl-2020 sabiex tinkoraġġixxi lil pajjiżi oħra li mhumiex fl-UE, b'mod partikolari l-emittenti ewlenin, jagħmlu l-istess; jissottolinja, f'dan il-kuntest, il-ħtieġa li jkun hemm qbil dwar NDC aktar ambizzjuż qabel is-Summit bejn l-UE u ċ-Ċina ppjanat għal Settembru u s-Summit bejn l-UE u l-Afrika;

15.  Jirrikonoxxi li l-Istati Membri jista' jkollhom trajettorji differenti biex jiksbu n-newtralità klimatika sa mhux aktar tard mill-2050 b'mod ġust u kosteffettiv, u jirrikonoxxi li l-pajjiżi għandhom punti ta' tluq u riżorsi differenti u li wħud minnhom qegħdin jimxu b'rata aktar mgħaġġla mill-oħrajn, iżda li t-tranżizzjoni ekoloġika għandha tiġi ttrasformata f'opportunità ekonomika u soċjali għar-reġjuni kollha tal-Ewropa;

16.  Jenfasizza li l-emissjonijiet netti se jkollhom jitnaqqsu għal kważi żero fis-setturi tal-ekonomija kollha sabiex jikkontribwixxu b'mod konġunt għall-għan li tinkiseb newtralità klimatika; jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta, fejn meħtieġ, proposti bbażati fuq valutazzjonijiet tal-impatt, bil-ħsieb li jiġu riveduti l-miżuri leġiżlattivi tal-UE fil-qasam tal-klima u l-enerġija sa Ġunju 2021 sabiex titwettaq iż-żieda fl-ambizzjoni klimatika fuq terminu medju u twil; jitlob lill-Kummissjoni tuża wkoll il-potenzjal addizzjonali ta' leġiżlazzjoni eżistenti oħra tal-UE biex tikkontribwixxi għall-azzjoni klimatika, bħad-Direttiva dwar l-Ekodisinn, il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar l-iskart, il-miżuri relatati mal-ekonomija ċirkolari u r-Regolament dwar il-Gassijiet Fluworurati; jissottolinja, barra minn hekk, li soluzzjonijiet ibbażati fuq in-natura jistgħu jgħinu lill-Istati Membri jilħqu l-għanijiet tagħhom ta' tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra u tal-bijodiversità, iżda jinsisti li dawn għandhom ikunu addizzjonali għat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra f'ras il-għajn;

17.  Jemmen li l-miri ġodda u miżjuda tal-gassijiet b'effett ta' serra jirrikjedu li s-Sistema tal-UE għall-Iskambju ta' Kwoti tal-Emissjonijiet (ETS) tkun adattata għall-iskop tagħha; jistieden lill-Kummissjoni teżamina mill-ġdid u b'mod rapidu d-Direttiva dwar l-ETS, inkluż billi tindirizza l-fattur lineari ta' tnaqqis, ir-regoli għall-allokazzjoni tal-kwoti mingħajr ħlas u l-ħtieġa potenzjali ta' prezz minimu tal-karbonju;

18.  Fid-dawl tad-differenzi globali persistenti fl-ambizzjoni klimatika, jappoġġa l-intenzjoni tal-Kummissjoni li taħdem fuq mekkaniżmu ta' aġġustament tal-karbonju kompatibbli mad-WTO; iqis l-iżvilupp ta' tali mekkaniżmu bħala parti minn strateġija usa' għal ekonomija kompetittiva u dekarbonizzata tal-UE li tiddefendi l-ambizzjoni klimatika tal-UE filwaqt li tiżgura kundizzjonijiet ekwi; jinnota l-fehma tal-Kummissjoni li l-mekkaniżmu jkun alternattiva għall-miżuri eżistenti għar-rilokazzjoni tal-emissjonijiet tal-karbonju fl-EU ETS; jenfasizza li l-miżuri attwali biex tiġi indirizzata r-rilokazzjoni tal-emissjonijiet tal-karbonju m'għandhomx jitħassru sakemm tidħol fis-seħħ sistema ġdida u jitlob lill-Kummissjoni, qabel ma tressaq kwalunkwe proposta, biex twettaq analiżi fil-fond tal-forom differenti li l-mekkaniżmu ta' aġġustament tal-karbonju fil-fruntieri jista' jieħu qabel ir-rieżami tal-leġiżlazzjoni dwar il-klima li mistennija ssir f'Ġunju 2021; jemmen li mekkaniżmu ta' aġġustament tal-karbonju fil-fruntiera għandu jżomm inċentivi ekonomiċi għal tranżizzjoni ekoloġika b'suċċess, anki għal dawk avvanzati fir-rigward tal-klima, jappoġġa suq għal prodotti b'livell baxx ta' karbonju fl-UE, u jiżgura prezz effettiv għall-karbonju fl-UE filwaqt li jippromwovi l-ipprezzar tal-karbonju f'partijiet oħra tad-dinja; jemmen li dan għandu jqis l-ispeċifiċitajiet ta' kull settur, u li jkun jista' jiġi introdott b'mod gradwali f'setturi magħżula, filwaqt li tiġi evitata kwalunkwe spiża amministrattiva żejda, speċjalment għall-SMEs Ewropej;

19.  Jilqa' l-proposta ppjanata biex tiġi riveduta d-Direttiva dwar it-Tassazzjoni tal-Enerġija fir-rigward ta' kwistjonijiet ambjentali sabiex jiġi applikat il-prinċipju ta' min iniġġes iħallas, filwaqt li jitqiesu l-politiki fiskali nazzjonali u filwaqt li jiġi evitat kwalunkwe twessigħ tal-inugwaljanzi;

20.  Jitlob strateġija tal-UE ġdida u aktar ambizzjuża dwar l-adattament għat-tibdil fil-klima; ifakkar li jinħtieġu aktar sforzi rigward il-protezzjoni kontra t-tibdil fil-klima, it-tisħiħ tar-reżiljenza, il-prevenzjoni u t-tħejjija fl-UE u l-Istati Membri tagħha; jenfasizza l-ħtieġa li jiġu mmobilizzati investimenti pubbliċi u privati fl-adattament u jappella għal koerenza politika ġenwina fl-infiq tal-UE sabiex l-adattament u r-reżiljenza għall-klima jiġu vvalutati bħala kriterji ewlenin fil-finanzjament rilevanti kollu tal-UE; fl-istess waqt jemmen li l-prevenzjoni tad-diżastri, it-tħejjija u r-reazzjoni għalihom għandhom jifformaw strument ta' solidarjetà b'saħħtu u b'riżorsi suffiċjenti; jappella għal allokazzjoni konsistenti u suffiċjenti ta' fondi fil-baġit tal-UE u akkomunament tar-riżorsi għall-mekkaniżmu tal-UE għall-protezzjoni ċivili;

21.  Jilqa' l-aħbar li l-Kummissjoni se tniedi Patt Klimatiku Ewropew; jenfasizza li l-Patt Klimatiku Ewropew irid iġib flimkien liċ-ċittadini, ir-reġjuni, il-komunitajiet lokali, is-soċjetà ċivili, in-negozji (inklużi l-SMEs) u t-trade unions bħala parteċipanti attivi fit-tranżizzjoni lejn in-newtralità klimatika, abbażi ta' djalogu ġenwin u proċessi trasparenti u parteċipattivi, inkluż fit-tfassil, l-implimentazzjoni u l-evalwazzjoni tal-politiki; iqis li huwa importanti li jkun hemm kooperazzjoni mal-partijiet konċernati minn setturi intensivi fl-użu tal-enerġija u s-sħab soċjali rilevanti, speċjalment l-impjegaturi, il-ħaddiema, l-NGOs u l-qasam akkademiku, sabiex isir kontribut biex jinstabu soluzzjonijiet sostenibbli fit-tranżizzjoni lejn ekonomiji newtrali f'termini ta' emissjonijiet tal-karbonju;

Il-provvista ta' enerġija nadifa, għal but kulħadd u sigura

22.  Jenfasizza r-rwol ċentrali tal-enerġija fit-tranżizzjoni lejn ekonomija b'emissjonijiet żero netti ta' gassijiet b'effett ta' serra u jilqa' l-mira tal-Kummissjoni li tkompli tiddekarbonizza s-sistema tal-enerġija sabiex l-UE tkun tista' tilħaq l-emissjonijiet żero netti sa mhux aktar tard mill-2050; jitlob li d-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli tiġi riveduta f'konformità ma' din l-ambizzjoni, b'miri nazzjonali vinkolanti stabbiliti għal kull Stat Membru; jilqa', barra minn hekk, il-prijorità mogħtija lill-effiċjenza enerġetika; f'dan il-kuntest, jitlob li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jimplimentaw il-prinċipju "l-ewwel l-effiċjenza enerġetika" fis-setturi u l-politiki kollha, li huwa fundamentali għat-tnaqqis tad-dipendenza enerġetika u tal-emissjonijiet tal-UE mill-produzzjoni tal-enerġija, filwaqt li jipprovdi wkoll impjiegi lokali f'xogħlijiet ta' rinnovament u jnaqqas il-kontijiet tal-enerġija taċ-ċittadini; jitlob li d-Direttiva dwar l-Effiċjenza Enerġetika (EED) u d-Direttiva dwar l-Effiċjenza Enerġetika tal-Binjiet (EEBD) jiġu riveduti skont l-ambizzjoni klimatika mqawwija tal-UE, u li l-implimentazzjoni tagħhom tiġi msaħħa, permezz ta' miri nazzjonali vinkolanti, b'attenzjoni speċjali għaċ-ċittadini vulnerabbli, filwaqt li titqies ukoll il-ħtieġa tal-prevedibbiltà ekonomika għas-setturi kkonċernati;

23.  Jenfasizza li, sabiex jintlaħqu l-objettivi tal-Ftehim ta' Pariġi, l-infurzar fil-livell nazzjonali u f'dak tal-UE huwa kruċjali; jitlob li l-Istati membri u l-Kummissjoni jiżguraw li l-pjanijiet nazzjonali dwar l-enerġija u l-klima jkunu għalkollox allinjati mal-miri tal-UE; ifakkar fil-kompetenza tal-Istati Membri li jiddeċiedu dwar it-taħlita tal-enerġija tagħhom fi ħdan il-qafas tal-UE għall-klima u l-enerġija;

24.  Jissottolinja l-fatt li, sabiex jilħqu l-għanijiet tal-UE dwar il-klima u s-sostenibbiltà, is-setturi kollha jridu jżidu l-użu li jagħmlu mill-enerġija rinnovabbli; jitlob li ssir reviżjoni tal-linji gwida dwar l-enerġija trans-Ewropea (TEN-E) qabel ma tiġi adottata l-lista li jmiss ta' proġetti ta' interess komuni (PCI) biex il-qafas leġiżlattiv jiġi allinjat mal-prijorità ta' implimentazzjoni ta' grilja intelliġenti u biex ma jitħalliex li jseħħ intrappolament f'investimenti li jinvolvu ħafna karbonju; jenfasizza l-ħtieġa li jitħaddem approċċ strateġiku rigward ir-raggruppamenti tal-enerġija tal-UE bil-għan li jintużaw l-aktar investimenti effikaċi f'sorsi tal-enerġija rinnovabbli; jilqa' b'sodisfazzjon, għalhekk, it-tħabbira ta' strateġija dwar l-enerġija mir-riħ fuq il-baħar; iqis li l-politiki tal-UE għandhom itejbu speċifikament l-innovazzjoni u l-użu tal-ħżin tal-enerġija sostenibbli u tal-idroġenu ekoloġiku; jenfasizza l-ħtieġa li niżguraw li l-użu tas-sorsi tal-enerġija bħall-gass naturali jkun biss ta' natura tranżizzjonali, fid-dawl tal-objettiv li nilħqu n-newtralità klimatika sa mhux aktar tard mill-2050;

25.  Jissottolinja li huwa kruċjali li fl-Ewropa niżguraw suq tal-enerġija li jiffunzjona tajjeb u jkun għalkollox integrat, iċċentrat fuq il-konsumatur u kompetittiv; jissottolinja l-importanza ta' interkonnessjonijiet transfruntieri għal suq tal-enerġija għalkollox integrat; jilqa' t-tħabbira li l-Kummissjoni sejra tipproponi miżuri dwar l-integrazzjoni intelliġenti sa nofs l-2020, u jissottolinja li aktar integrazzjoni tas-suq tal-enerġija tal-UE se taqdi rwol importanti fit-tisħiħ tas-sigurtà tal-provvista tal-enerġija u fit-twettiq ta' ekonomija b'emissjonijiet żero netti ta' gassijiet b'effett ta' serra; jirrileva li Aġenzija għall-Kooperazzjoni bejn ir-Regolaturi tal-Enerġija hija meħtieġa biex issaħħaħ u tkabbar il-kooperazzjoni reġjonali bejn l-Istati Membri;

26.  Jinsisti fuq l-eliminazzjoni gradwali tas-sussidji diretti u indiretti tal-fjuwils fossili sal-2020, fl-UE u f'kull Stat Membru;

27.  Jilqa' l-mewġa mħabbra ta' rinnovament ta' binjiet pubbliċi u privati u jħeġġeġ li jsir enfasi fuq ir-rinnovament tal-iskejjel u tal-isptarijiet kif ukoll tal-akkomodazzjoni soċjali u tal-akkomodazzjoni mikrija, biex jgħinu lill-familji bi dħul baxx; jissottolinja l-ħtieġa li l-istokk tal-binjiet eżistenti jiġi rinnovat hekk li dawn isiru binjiet bi kważi żero konsum tal-enerġija, bil-għan li nilħqu n-newtralità tal-karbonju sa mhux aktar tard mill-2050: jissottolinja li s-settur tal-bini għandu potenzjal kbir ta' ffrankar tal-enerġija, kif ukoll potenzjal għall-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli fil-post, fatt li jista' jagħti spinta lill-impjiegi u jgħin lill-SMEs jespandu; iqis li qafas leġiżlattiv intelliġenti u li jħares lejn il-ġejjieni huwa esenzjali; jilqa', għalhekk, il-proposti għal tnaqqis tal-ostakli regolatorji nazzjonali għar-rinnovament, kif ukoll ir-reviżjoni tar-Regolament dwar il-Prodotti tal-Kostruzzjoni; jitlob li jkun hemm infurzar rigoruż tal-obbligi tal-Istati Membri li jirrinnovaw il-binjiet pubbliċi skont id-Direttiva dwar l-Effiċjenza Enerġetika; jinkoraġġixxi l-promozzjoni tal-bini bl-injam u tal-materjali tal-bini ekoloġiċi;

28.  Jirrileva li t-tranżizzjoni tal-enerġija trid tkun soċjalment sostenibbli u ma taggravax il-faqar enerġetiku, u jilqa' l-impenn tal-Kummissjoni f'dak ir-rigward; jemmen li l-komunitajiet li jiġġieldu kontra l-faqar enerġetiku jridu jkunu mgħammra bl-għodod meħtieġa biex jipparteċipaw fit-tranżizzjoni ekoloġika permezz tal-edukazzjoni u s-servizzi ta' konsulenza, u billi jistimulaw investimenti fit-tul; jitlob azzjonijiet immirati b'kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri u l-iskambju tal-aħjar prattiki, bil-għan li l-faqar enerġetiku jitnaqqas filwaqt li jiġi appoġġjat l-aċċess ugwali għal għodod ta' finanzjament għal xogħlijiet ta' rinnovament għall-effiċjenza enerġetika; jemmen li l-ispejjeż ta' xogħlijiet ta' rinnovament għall-effiċjenza enerġetika ma għandhomx iġarrbuhom familji bi dħul baxx; jirrileva, barra minn hekk, ir-rwol tat-tisħin distrettwali fil-provvista ta' enerġija għal but kulħadd;

29.  Jappoġġja, b'mod ġenerali, l-idea ta' miżuri bbażati fis-suq bħala waħda mill-għodod biex għall-ilħiq tal-objettivi tal-klima; jesprimi riserva, madankollu, dwar l-inklużjoni potenzjali tal-emissjonijiet mill-binjiet fl-ETS tal-UE, peress li dan jista' jneħħi r-responsabbiltà mill-azzjoni pubblika u jwassal għal kontijiet tal-enerġija ogħla għal min jikri u għas-sidien tad-djar; iqis li kwalunkwe miżura ta' dan it-tip tirrikjedi aktar analiżi;

Il-mobilizzazzjoni tal-industrija għal ekonomija nadifa u ċirkolari

30.  Huwa tal-fehma li t-tranżizzjoni lejn bażi industrijali newtrali għall-klima, effiċjenti ħafna fl-użu tar-riżorsi u kompetittiva fl-UE sa mhux aktar tard mill-2050 hija sfida u opportunità ewlenija, u jilqa' l-aħbar li l-Kummissjoni se tressaq strateġija industrijali ġdida, kif ukoll strateġija għall-SMEs, f'Marzu 2020; jenfasizza li l-kompetittività industrijali u l-politika dwar il-klima jsaħħu lil xulxin b'mod reċiproku, u li r-riindustrijalizzazzjoni innovattiva u newtrali għall-klima sejra toħloq impjiegi lokali u tiżgura l-kompetittività tal-ekonomija Ewropea;

31.  Jenfasizza li l-istrateġija industrijali għandha tiffoka fuq l-inċentivar ta' katini ta' valur għal prodotti, proċessi u mudelli kummerċjali ekonomikament vijabbli u sostenibbli, immirati lejn l-ilħiq tan-newtralità klimatika, tal-effiċjenza tar-riżorsi, taċ-ċirkolarità u ta' ambjent mhux tossiku, filwaqt li żżomm u tiżviluppa l-kompetittività internazzjonali u tevita d-delokalizzazzjoni tal-industriji Ewropej; jaqbel mal-Kummissjoni li l-industriji li jużaw ħafna enerġija bħal dawk tal-azzar, tal-kimika u tas-siment huma kruċjali għall-ekonomija tal-Ewropa, u li l-modernizzazzjoni u d-dekarbonizzazzjoni ta' dawn l-industriji huma kruċjali;

32.  Jitlob li l-Kummissjoni tiżgura l-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali tat-tranżizzjonijiet, b'attenzjoni partikolari lir-reġjuni l-aktar żvantaġġati, iż-żoni milquta minn tranżizzjoni industrijali (prinċipalment reġjuni tal-minjieri tal-faħam u żoni li jiddependu fuq industriji b'livell għoli ta' karbonju bħall-manifattura tal-azzar), iż-żoni b'popolazzjoni baxxa u t-territorji vulnerabbli mil-lat ambjentali;

33.  Jissottolinja li l-istrateġiji industrijali u tal-SMEs iridu jistabbilixxu pjanijiet direzzjonali ċari biex jipprovdu sett komprensiv ta' inċentivi u opportunitajiet ta' finanzjament għall-innovazzjoni, kif ukoll għall-użu ta' teknoloġiji li jġibu qabża 'l quddiem, kif ukoll għat-tneħħija ta' ostakli regolatorji mhux meħtieġa; jitlob li l-UE tagħti appoġġ lil dawk li jinsabu fuq quddiem nett rigward il-klima u r-riżorsi, permezz ta' approċċ newtrali għat-teknoloġija li jkun konsistenti mal-aqwa xjenza disponibbli u mal-objettivi fit-tul tal-UE rigward il-klima u l-ambjent; jissottolinja r-rwol tal-ġbir u l-ħżin tad-diossidu tal-karbonju, b'mod sikur u li ma jagħmilx ħsara lill-ambjent, biex l-industrija tqila ssir newtrali għall-klima, fejn ma jkun hemm disponibbli l-ebda alternattiva ta' tnaqqis dirett tal-emissjonijiet;

34.  Ifakkar fir-rwol fundamentali tat-teknoloġiji diġitali fl-appoġġ lit-tranżizzjoni ekoloġika, pereżempju billi jtejbu l-effiċjenza fir-riżorsi u fl-enerġija u permezz ta' monitoraġġ ambjentali aħjar, kif ukoll permezz tal-benefiċċji klimatiċi ta' diġitalizzazzjoni sħiħa tat-trażmissjoni u d-distribuzzjoni u tal-applikazzjonijiet intelliġenti; iqis li l-istrateġija industrijali għandha tintegra ma' xulxin, kif ġie propost, it-trasformazzjoni ekoloġika u dik diġitali, u għandha tidentifika l-objettivi ewlenin u l-ostakli li jfixklu l-isfruttament sħiħ tal-potenzjal tat-teknoloġiji diġitali; jitlob li l-Kummissjoni tiżviluppa strateġiji u finanzjament għall-użu ta' teknoloġiji diġitali innovattivi; fl-istess ħin, jenfasizza l-importanza li jittejbu l-effiċjenza enerġetika u l-prestazzjoni tal-ekonomija ċirkolari tas-settur diġitali nnifsu, u jilqa' l-impenji tal-Kummissjoni f'dan ir-rigward; jitlob li l-Kummissjoni tistabbilixxi metodoloġija għall-monitoraġġ u l-kwantifikazzjoni tal-impatt ambjentali tat-teknoloġiji diġitali, li qiegħed jikber, mingħajr ma toħloq piżijiet amministrattivi mhux meħtieġa;

35.  Jenfasizza li l-istrateġija industrijali trid tinkludi l-kunsiderazzjoni debita tal-impatti fuq il-forza tax-xogħol, kif ukoll tat-taħriġ, tat-taħriġ mill-ġdid u tat-titjib tal-ħiliet tal-ħaddiema ; jitlob li l-Kummissjoni teżamina bir-reqqa d-dimensjoni reġjonali ta' din l-istrateġija, b'tali mod li tiżgura li ħadd u l-ebda reġjun ma jitħalla jaqa' lura; jinsisti li din l-istrateġija trid tinkludi djalogu soċjali li l-ħaddiema jkunu involuti fih bis-sħiħ;

36.  Jitlob pjan ta' azzjoni ġdid u ambizzjuż għal ekonomija ċirkolari, li jrid ikollu l-għan li jnaqqas l-impronta totali tal-produzzjoni u l-konsum tal-UE fuq l-ambjent u r-riżorsi, filwaqt li jipprovdi inċentivi qawwija għall-innovazzjoni, għal negozji u swieq sostenibbli bi prodotti ċirkolari, newtrali għall-klima u mhux tossiċi, bl-użu effiċjenti tar-riżorsi, b'żero tniġġis u bil-prevenzjoni tal-iskart bħala prijoritajiet ewlenin; jenfasizza s-sinerġiji qawwija bejn l-azzjoni klimatika u l-ekonomija ċirkolari, b'mod partikolari fl-industriji b'użu intensiv tal-enerġija u b'ħafna karbonju; jitlob li tiġi stabbilita mira fil-livell tal-UE għall-effiċjenza fl-użu tar-riżorsi;

37.  Jitlob li l-Kummissjoni tipproponi miri għall-ġbir separat, it-tnaqqis tal-iskart, l-użu mill-ġdid u r-riċiklaġġ, kif ukoll azzjonijiet speċifiċi oħra bħar-responsabbiltà estiża tal-produttur, f'setturi ta' prijorità bħall-iskart kummerċjali, it-tessuti, il-plastik, l-elettronika, il-kostruzzjoni u l-ikel; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tiżviluppa miżuri li jappoġġjaw is-suq għal materjali riċiklati fl-Ewropa, inklużi standards ta' kwalità komuni, kif ukoll miri mandatorji għall-użu ta' materjali rkuprati f'setturi ta' prijorità, fejn dan ikun fattibbli; jissottolinja li huwa importanti li jiġu żviluppati ċikli ta' materjali mhux tossiċi, li tiġi intensifikata s-sostituzzjoni ta' sustanzi li jagħtu lok għal tħassib gravi ħafna, u li jiġu promossi r-riċerka u l-innovazzjoni għall-iżvilupp ta' prodotti mhux tossiċi; jitlob li l-Kummissjoni tikkunsidra miżuri li jindirizzaw prodotti importati li jkun fihom sustanzi jew komponenti pprojbiti fl-UE, u jqis li dawn ma għandhomx jerġgħu jiddaħħlu fis-suq tal-UE fi prodotti għall-konsumatur permezz ta' attivitajiet ta' riċiklaġġ;

38.  Jappoġġja miżuri ta' politika għal prodotti sostenibbli, inkluża espansjoni tal-kamp ta' applikazzjoni tal-ekodisinn b'leġiżlazzjoni li l-prodotti tagħmilhom jifilħu aktar għall-istrapazz, jistgħu jissewwew u jistgħu jintużaw mill-ġdid u jiġu rriċiklati, u programm qawwi ta' ħidma fl-ekodisinn u l-ekotikkettar mill-2020 'il quddiem, li jkun jinkludi wkoll smartphones u tagħmir ġdid ieħor tal-IT; jitlob proposti leġiżlattivi dwar id-dritt għat-tiswija, l-eliminazzjoni tal-obsolexxenza programmata, u chargers komuni għat-tagħmir tal-IT mobbli; japprova l-pjanijiet tal-Kummissjoni għal proposti leġiżlattivi biex jiżguraw katina tal-valur tal-batteriji sikura, ċirkolari u sostenibbli għall-batteriji kollha, u jistenna li din il-proposta jkun fiha, tal-anqas, miżuri dwar l-ekodisinn, miri għall-użu mill-ġdid u riċiklaġġ, kif ukoll sorsi ta' provvista sostenibbli u soċjalment responsabbli; jenfasizza l-ħtieġa li jinħoloq raggruppament qawwi u sostenibbli dwar il-batteriji u l-ħżin fl-Ewropa; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu promossi l-konsum u l-produzzjoni lokali abbażi tal-prinċipji ta' rifjut, riduzzjoni, użu mill-ġdid, riċiklaġġ u tiswija, biex jitwaqqfu l-istrateġiji ppjanati tan-negozju tal-obsolexxenza fejn il-prodotti huma mfassla biex ikollhom perjodu qasir ta' żmien u jeħtieġ li jiġu sostitwiti, u biex il-konsum jiġi adattat għal-limiti tal-pjaneta; jemmen li d-dritt għat-tiswija u l-appoġġ kontinwu għas-servizzi tal-IT huma imperattivi biex jinkiseb konsum sostenibbli; jitlob biex dawn id-drittijiet jiġu stabbiliti fid-dritt tal-UE;

39.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tkompli tintensifika l-miżuri tal-UE kontra t-tniġġis tal-plastik, b'mod partikolari fl-ambjent tal-baħar, u jitlob li jiġu imposti restrizzjonijiet usa' fuq oġġetti tal-plastik li jintużaw darba biss u li dawn jiġu sostitwiti; jappoġġja l-iżvilupp ta' leġiżlazzjoni maħsuba biex tindirizza l-imballaġġ żejjed u tiżgura li l-imballaġġ kollu fl-UE li ma jistax jerġa' jintuża jew jiġi riċiklat b'mod ekonomikament vijabbli, ma jitħalliex jidħol fis-suq tal-UE sa mhux aktar tard mill-2030, filwaqt li tiżgura s-sikurezza tal-ikel; jitlob miżuri li jippromwovu l-koordinament transfruntiera tas-sistemi ta' depożitu u ritorn; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tindirizza l-mikroplastiċi b'mod komprensiv, inkluż bili tadotta eliminazzjoni gradwali tal-mikroplastiċi li jiġu miżjuda intenzjonalment u permezz ta' miżuri ġodda, inklużi miżuri regolatorji, kontra r-rilaxx mhux intenzjonat tal-plastik, pereżempju mit-tessuti, mit-tajers u mill-boċoċ tal-plastik; jieħu nota li l-Kummissjoni biħsiebha tiżviluppa qafas regolatorju għall-plastik bijodegradabbli u b'bażi bijoloġika; jirrileva l-ħtieġa ta' ekonomija tal-plastik għalkollox ċirkolari;

40.  Jitlob li jkun hemm suq uniku ekoloġiku tal-UE li jagħti spinta lid-domanda għal prodotti sostenibbli, b'dispożizzjonijiet speċifiċi bħat-twessigħ tal-użu tal-akkwist pubbliku ekoloġiku; jilqa', f'dan ir-rigward, l-impenji tal-Kummissjoni li tipproponi aktar leġiżlazzjoni u gwida dwar l-akkwist pubbliku ekoloġiku; jitlob li l-akkwist mill-istituzzjonijiet tal-UE jkun eżemplari; jissottolinja l-ħtieġa, barra minn hekk, li jsiru rieżami u reviżjoni tar-regoli tal-UE dwar l-akkwist pubbliku, biex jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwi għall-kumpaniji tal-UE, speċjalment għal dawk li jipproduċu prodotti jew servizzi sostenibbli, bħal fil-qasam tat-trasport pubbliku;

41.  Jisħaq fuq l-importanza li l-konsumaturi jkollhom is-setgħa u jkunu infurmati sewwa; jitlob miżuri li jiżguraw li l-konsumaturi jingħataw informazzjoni trasparenti, komparabbli u armonizzata dwar il-prodotti, inkluż it-tikkettar ta' prodotti, abbażi ta' data tajba u evidenza xjentifika, b'mod li jgħinuhom jagħmlu għażliet aktar sani u sostenibbli, u biex ikunu infurmati dwar kemm il-prodotti jkunu jifilħu għall-istrapazz u jkunu jistgħu jissewwew, kif ukoll dwar l-impronta ambjentali tagħhom; jissottolinja l-ħtieġa li l-konsumaturi jkunu mgħammra b'rimedji effettivi, li jinftiehmu faċilment u li jkunu infurzabbli, filwaqt li jqisu l-aspetti ta' sostenibbiltà u jagħtu prijorità lill-użu mill-ġdid jew lit-tiswija, minflok ir-rimi ta' prodotti li ma jaħdmux sewwa;

42.  Jemmen li l-materjali rinnovabbli minn sorsi sostenibbli se jkollhom rwol importanti fit-tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima, u jirrileva l-ħtieġa li jiġu stimulati l-investimenti fl-iżvilupp ta' bijoekonomija sostenibbli li fiha l-materjali fossili jiġu sostitwiti b'oħrajn rinnovabbli u b'bażi bijoloġika, pereżempju fil-binjiet, fit-tessuti, fil-prodotti kimiċi, fl-imballaġġ, fil-bini tal-bastimenti u, meta s-sostenibbiltà tkun tista' tiġi żgurata, fil-produzzjoni tal-enerġija; jenfasizza li dan se jkollu jsir b'mod sostenibbli u li jirrispetta l-limiti ekoloġiċi; jirrileva l-potenzjal tal-bijoekonomija biex toħloq impjiegi ekoloġiċi ġodda, inkluż f'partijiet rurali tal-UE, u biex tistimula l-innovazzjoni; jitlob appoġġ għar-riċerka u għall-innovazzjoni f'soluzzjonijiet bijoekonomiċi sostenibbli, li għandhom iqisu l-ħtieġa li jipproteġu l-bijodiversità u l-ekosistemi uniċi; jitlob l-implimentazzjoni effiċjenti tal-Istrateġija tal-UE dwar il-Bijoekonomija bħala parti mill-Patt Ekoloġiku Ewropew;

L-aċċelerar tal-bidla lejn mobbiltà sostenibbli u intelliġenti

43.  Jilqa' l-istrateġija mistennija għal mobbiltà sostenibbli u intelliġenti, u jaqbel mal-Kummissjoni li l-modi kollha tat-trasport (it-trasport bit-triq, bil-ferrovija, bl-ajru u fuq l-ilma) ser ikollhom jikkontribwixxu għad-dekarbonizzazzjoni tas-settur tat-trasport f'konformità mal-objettiv li tintlaħaq ekonomija newtrali għall-klima, filwaqt li jirrikonoxxi li dan se jkun sew sfida u sew opportunità; jappoġġja l-applikazzjoni tal-prinċipju li min iniġġes iħallas; jitlob strateġija olistika fit-tul għal tranżizzjoni ġusta li tqis ukoll il-kontribut tas-settur tat-trasport għall-ekonomija tal-UE u l-ħtieġa li livell għoli ta' konnettività tat-trasport aċċessibbli u għal but kulħadd, kif ukoll aspetti soċjali u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-ħaddiema, ikunu żgurati;

44.  Jilqa' l-proposta tal-Kummissjoni li tagħti spinta lit-trasport multimodali bil-għan li tqawwi l-effiċjenza u tnaqqas l-emissjonijiet; jemmen, madankollu, li l-multimodalità tista' titwettaq bl-aħjar mod biss permezz ta' proposti leġiżlattivi konkreti; jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tipproponi miżuri biex tkabbar l-interkonnettività bejn it-toroq, il-ferroviji u l-passaġġi fuq l-ilma interni, b'mod li jwassal għal bidla modali ġenwina; jitlob li jissaħħu u jiġu appoġġjati investimenti fil-konnettività tan-netwerks ferrovjarji tal-UE, b'mod li jippermetti aċċess ugwali għat-trasport pubbliku bil-ferrovija madwar l-UE kollha, u jagħmel it-trasport ferrovjarju tal-passiġġieri aktar attraenti; jenfasizza li ż-Żona Ferrovjarja Unika Ewropea hija prerekwiżit għall-bidla modali, u jitlob li l-Kummissjoni tressaq strateġija sa tmiem l-2020, u warajha proposti leġiżlattivi konkreti, biex ittemm il-frammentazzjoni tas-suq intern;

45.  Jissottolinja li t-trasport fil-passaġġi fuq l-ilma b'żero emissjonijiet huwa essenzjali għall-iżvilupp ta' trasport multimodali sostenibbli; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tiżviluppa qafas Ewropew u koordinat ta' regoli għall-passaġġi fuq l-ilma interni; jitlob li l-Kummissjoni tappoġġja b'mod attiv l-intermodalità li tinvolvi l-passaġġi fuq l-ilma interni, speċjalment it-tixbik transfruntiera tas-sistemi nazzjonali tal-passaġġi fuq l-ilma, li jridu jittejbu;

46.  Itenni li l-Ajru Uniku Ewropew (SES) kapaċi jnaqqas l-emissjonijiet tal-avjazzjoni mingħajr kosti kbar, iżda fih innifsu mhuwiex se jwassal għal tnaqqis sinifikanti fl-emissjonijiet tal-avjazzjoni b'mod li jaqbel mal-għan fit-tul tal-UE; jitlob pjan direzzjonali regolatorju ċar għad-dekarbonizzazzjoni tal-avjazzjoni, abbażi ta' soluzzjonijiet teknoloġiċi, infrastruttura, rekwiżiti għal fjuwils alternattivi sostenibbli u operazzjonijiet effiċjenti, flimkien ma' inċentivi għal bidla modali;

47.  Jilqa' l-proposta tal-Kummissjoni li tirrevedi d-Direttiva dwar l-Infrastruttura tal-Karburanti Alternattivi u r-Regolament dwar in-Netwerk trans-Ewropew tat-Trasport (TEN-T) bil-ħsieb li titħaffef l-adozzjoni ta' vetturi u bastimenti b'emissjonijiet żero jew baxxi; jilqa' l-enfasi fuq iż-żieda fl-infrastruttura tal-iċċarġjar għall-vetturi elettriċi; jitlob, madankollu, pjan ta' mobbiltà urbana aktar komprensiv biex titnaqqas il-konġestjoni u jitjieb l-għajxien fil-bliet u l-irħula, pereżempju permezz ta' appoġġ għal trasport pubbliku b'emissjonijiet żero u infrastruttura għar-roti u l-mixi, speċjalment f'żoni urbani;

48.  Iqis li hu kruċjali li jiġi żgurat biżżejjed investiment fl-iżvilupp ta' infrastruttura adegwata għal mobbiltà b'emissjonijiet żero, u li l-fondi rilevanti kollha tal-UE (il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa, InvestEU, eċċ.) kif ukoll is-self tal-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) għat-trasport għandhom ikunu mfassla apposta għal dan; jistieden lill-Istati Membri jimpenjaw ruħhom favur finanzjament adegwat u jħaffu l-pass fl-adozzjoni ta' strateġiji innovattivi, infrastrutturi tal-iċċarġjar u fjuwils alternattivi; iqis li d-dħul mit-taxxi jew mill-miżati fuq it-trasport għandu jiġi allokat biex jgħin f'din it-tranżizzjoni sabiex dawn l-ispejjeż ikunu aktar soċjalment aċċettabbli; jilqa' l-proposta tal-Kummissjoni li jiġu żviluppati sistemi intelliġenti għall-ġestjoni tat-traffiku u soluzzjonijiet ta' "mobbiltà bħala servizz", speċjalment f'żoni urbani; jistieden lill-Kummissjoni tappoġġja l-iżvilupp ta' applikazzjonijiet innovattivi, teknoloġiji ġodda, mudelli kummerċjali ġodda u sistemi ġodda u innovattivi ta' mobbiltà fl-Ewropa kollha; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex, fil-futur, tinvolvi l-bliet – bl-esperjenza prattika u n-know-how tagħhom – fid-diskussjoni dwar l-implimentazzjoni ta' politiki ta' mobbiltà fil-livell tal-UE;

49.  Jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tinkludi s-settur marittimu fl-ETS; jenfasizza li l-UE għandha tiddefendi livell għoli ta' ambizzjoni fit-tnaqqis ta' GHGs fis-settur marittimu kemm fil-livell internazzjonali kif ukoll f'dak tal-UE, filwaqt li kwalunkwe miżura ġdida tal-UE m'għandhiex timmina l-kompetittività internazzjonali ta' vapuri li jtajru bandiera tal-UE; jemmen li l-miżuri meħuda fil-livell internazzjonali u dawk meħuda fil-livell tal-UE għandhom jimxu id f'id sabiex jiġi evitat il-ħolqien ta' regolamenti doppji għall-industrija u li kwalunkwe azzjoni, jew nuqqas ta' azzjoni, meħuda fil-livell globali m'għandhiex tfixkel il-kapaċità tal-UE li tieħu azzjoni aktar ambizzjuża fil-livell tal-Unjoni; jissottolinja wkoll il-ħtieġa ta' miżuri li jitbiegħdu mill-użu tal-HFO u l-bżonn ta' investimenti urġenti fir-riċerka f'teknoloġiji ġodda għad-dekarbonizzazzjoni tas-settur marittimu u l-iżvilupp ta' vapuri b'emissjonijiet żero u bastimenti ekoloġiċi;

50.  Jappoġġja l-miżuri proposti biex jitnaqqsu l-emissjonijiet fis-settur tal-avjazzjoni u t-tisħiħ tal-ETS f'konformità mal-ambizzjoni tal-UE dwar il-klima, u l-eliminazzjoni gradwali tal-allokazzjoni libera tal-kwoti lil-linji tal-ajru għal titjiriet intra-UE; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex, fl-istess ħin, jagħmlu l-almu tagħhom biex isaħħu l-iskema ta' kumpens u tnaqqis tal-karbonju għall-avjazzjoni internazzjonali (CORSIA) u jappoġġjaw l-adozzjoni ta' għan fit-tul għat-tnaqqis tal-emissjonijiet fis-settur min-naħa tal-Organizzazzjoni tal-Avjazzjoni Ċivili Internazzjonali (ICAO), filwaqt li titħares l-awtonomija leġiżlattiva tal-UE fl-implimentazzjoni tad-Direttiva tal-ETS; jissottolinja li, bħala koleġiżlaturi, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill huma l-uniċi istituzzjonijiet li jistgħu jiddeċiedu dwar kwalunkwe modifika tad-Direttiva tal-ETS fil-futur; jenfasizza l-fatt li kwalunkwe modifika tad-Direttiva tal-ETS għandha ssir biss jekk tkun konsistenti mal-impenn tal-UE għat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' GHGs;

51.  Jissottolinja l-importanza li jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwi bejn il-modi ta' trasport differenti; jistieden lill-Kummissjoni, għalhekk, tagħmel proposti għal miżuri kkoordinati biex – fil-kuntest tar-reviżjoni tad-Direttiva dwar it-Tassazzjoni fuq l-Enerġija – jintemmu l-eżenzjonijiet fiskali għall-fjuwils marittimi u tal-avjazzjoni fl-Istati Membri, filwaqt li jiġu evitati konsegwenzi ambjentali, ekonomiċi jew soċjali negattivi involontarji;

52.  Jistenna bil-ħerqa l-proposti imminenti tal-Kummissjoni għal standards aktar stretti dwar l-emissjonijiet ta' sustanzi li jniġġsu l-arja għal vetturi b'magna bil-kombustjoni (Euro 7), u għal standards riveduti dwar ir-rendiment tal-emissjonijiet tas-CO2 għall-karozzi u l-vannijiet, kif ukoll għat-trakkijiet, biex b'hekk jiġi żgurat perkors lejn mobbiltà b'emissjonijiet żero mill-2025 'il quddiem; jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa metodoloġiji għall-valutazzjoni taċ-ċiklu tal-ħajja; ifakkar fir-riżultat tal-analiżi fil-fond li takkumpanja l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titlu "Pjaneta Nadifa għal kulħadd: Viżjoni strateġika Ewropea fit-tul għal ekonomija għanja, moderna, kompetittiva u newtrali għall-klima" li, mill-2040 'il quddiem – fix-xenarji biex sal-2050 tintlaħaq il-mira ta' newtralità klimatika – il-karozzi l-ġodda kollha introdotti fis-suq tal-UE jridu jkunu b'emissjonijiet żero, u jappella għal qafas ta' politika koerenti u skemi ta' tranżizzjoni li jappoġġaw dan l-iżvilupp; jinnota li se jkun hemm bżonn issir reviżjoni tar-regoli attwali biex il-pajjiżi li qegħdin fuq quddiem ikunu jistgħu japplikaw miżuri aktar stretti fil-livell nazzjonali meta l-Istati Membri jiddeċiedu hekk;

53.  Jilqa' l-pjanijiet tal-Kummissjoni li tindirizza t-tniġġis fl-arja mit-trasport marittimu u mill-avjazzjoni, inkluż bir-regolamentazzjoni tal-aċċess għall-portijiet tal-UE għall-vapuri li jniġġsu l-aktar u b'azzjoni regolatorja biex jiġi indirizzat it-tniġġis mill-vapuri rmiġġati fil-portijiet; jenfasizza l-importanza li jitrawwem l-iżvilupp ta' infrastruttura ta' portijiet b'emissjonijiet żero li jużaw enerġija rinnovabbli; jissottolinja li l-introduzzjoni ta' żoni ta' kontroll tal-emissjonijiet ġodda, kif previst mill-Konvenzjoni Internazzjonali għall-Prevenzjoni tat-Tniġġis mill-Vapuri (MARPOL), kif ukoll it-tnaqqis tal-veloċità tat-tbaħħir, huma soluzzjonijiet rilevanti – u li jistgħu jiġu implimentati faċilment – biex jitnaqqsu l-emissjonijiet;

54.  Jieħu nota tal-pjanijiet tal-Kummissjoni li tikkunsidra l-estensjoni tas-sistema ta' skambju ta' kwoti tal-emissjonijiet Ewropea għall-emissjonijiet mit-trasport bit-triq; jopponi inklużjoni diretta fl-iskema tal-EU ETS u t-twaqqif ta' kwalunkwe tip ta' skema parallela; jenfasizza bil-qawwa li l-ebda sistema ta' pprezzar m'għandha tissostitwixxi jew iddgħajjef l-istandards eżistenti jew futuri tas-CO2 għall-karozzi u t-trakkijiet u tqiegħed xi piż żejjed direttament fuq il-konsumaturi;

"Mill-għalqa sal-platt": it-tfassil ta' sistema alimentari ġusta, tajba għas-saħħa u favorevoli għall-ambjent

55.  Jilqa' l-proposta tal-Kummissjoni biex fl-2020 tiġi ppreżentata strateġija "mill-għalqa sal-platt" li twassal għal politika alimentari aktar sostenibbli billi jinġabru flimkien l-isforzi biex jiġi indirizzat it-tibdil fil-klima, jitħares l-ambjent u tiġi ppreservata u rrestawrata l-bijodiversità, bl-ambizzjoni li l-Ewropej ikollhom ikel affordabbli, ta' kwalità għolja u sostenibbli, filwaqt li jiġi żgurat li l-bdiewa u s-sajjieda jkollhom għajxien deċenti u li s-settur agrikolu jibqa' kompetittiv; jemmen li l-politika agrikola komuni (PAK) għandha tkun konformi bis-sħiħ mal-ambizzjoni dejjem akbar tal-UE fil-qasam tal-klima u l-bijodiversità; jilqa' l-impenn tal-Kummissjoni li tara li l-ikel Ewropew isir standard globali għas-sostenibbiltà; jistieden lill-Kummissjoni tuża l-istrateġija "mill-għalqa sal-platt" biex tibni viżjoni verament fit-tul għal sistemi alimentari sostenibbli u kompetittivi filwaqt li tippromwovi r-reċiproċità tal-istandards tal-produzzjoni tal-UE fil-ftehimiet kummerċjali;

56.  Jirrimarka r-rwol importanti li se jkollhom il-bdiewa u l-agrikoltura sostenibbli biex jiġu indirizzati l-isfidi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew; jenfasizza l-importanza tal-agrikoltura Ewropea u l-potenzjal tagħha li tikkontribwixxi għall-azzjoni klimatika, l-ekonomija ċirkolari u t-tisħiħ tal-bijodiversità filwaqt li tippromwovi l-użu sostenibbli ta' materja prima rinnovabbli; jenfasizza li l-bdiewa tal-UE għandhom jingħataw l-għodod meħtieġa biex jiġġieldu kontra t-tibdil fil-klima u jadattaw ruħhom għalih, pereżempju bl-investiment fit-tranżizzjoni lejn sistemi agrikoli aktar sostenibbli; jenfasizza li l-mira tal-istrateġija "mill-għalqa sal-platt" għandha tkun dik ta' tnaqqis ambizzjuż fl-emissjonijiet tal-gassijiet serra agrikoli u d-degradazzjoni tal-art;

57.  Jissottolinja li l-pożizzjoni tal-bdiewa fil-katina tal-provvista agroalimentari trid tissaħħaħ; jenfasizza li għandu jiġi indirizzat l-impatt tal-liġi tal-kompetizzjoni tal-UE fuq is-sostenibbiltà tal-katina tal-provvista tal-ikel, pereżempju billi jiġu miġġielda l-prattiki kummerċjali inġusti u jiġu ppremjati l-produtturi li jissupplixxu ikel u beni pubbliċi ta' kwalità għolja bħal standards ogħla fir-rigward tal-ambjent u l-benessri tal-annimali li attwalment mhumiex riflessi biżżejjed fil-prezzijiet barra mill-irziezet;

58.  Jitlob PAK sostenibbli li tappoġġja attivament lill-bdiewa u li, permezz tal-miżuri tagħha, tinkoraġġihom jipproduċu aktar benefiċċji ambjentali u klimatiċi u jimmaniġġjaw aħjar il-volatilità u l-kriżijiet; jitlob lill-Kummissjoni tanalizza l-kontribut tar-riforma tal-PAK għall-impenji tal-UE favur l-ambjent, il-klima u l-ħarsien tal-bijodiversità sabiex tallinjaha bis-sħiħ mal-għanijiet stabbiliti fil-Patt Ekoloġiku Ewropew, filwaqt li tqis il-ħtieġa li jinżammu kundizzjonijiet ekwi fl-Ewropa u li tkun possibbli produzzjoni agrikola b'saħħitha, reżiljenti u sostenibbli; jenfasizza li l-pjanijiet strateġiċi tal-PAK iridu jirriflettu bis-sħiħ l-ambizzjoni tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u jistieden lill-Kummissjoni biex – meta tivvaluta l-pjanijiet strateġiċi – iżżomm sod dwar dan il-punt u, speċjalment, tivverifika l-ambizzjoni u l-effikaċja tal-ekoskemi tal-Istati Membri u ssegwi mill-qrib ir-riżultati tal-implimentazzjoni tagħhom; jisħaq fuq l-importanza ta' approċċ ibbażat fuq ir-riżultati u mmirat b'aktar simplifikazzjoni u trasparenza dwar riżultati konkreti tanġibbli u objettivi ta' valur miżjud fl-ambitu tal-mudell ta' implimentazzjoni l-ġdid; iqis li l-bdiewa hemm bżonn jiġu megħjuna jagħmlu t-tranżizzjoni lejn agrikoltura aktar sostenibbli u, għal dan il-għan, jaqbel li l-PAK tingħata baġit li jippermettilha tikseb l-objettivi kollha tagħha, inkluż li tissodisfa l-ambizzjoni ambjentali tal-UE;

59.  Itenni li t-tnaqqis tad-dipendenza fuq il-pestiċidi jikkostitwixxi waħda mill-miri prijoritarji għal agrikoltura sostenibbli; jilqa', f'dan ir-rigward, l-impenn tal-Kummissjoni li tindirizza l-pressjoni li joħolqu l-pestiċidi fuq l-ambjent u s-saħħa, u li jitnaqqas b'mod sinifikanti l-użu u r-riskju tal-pestiċidi kimiċi kif ukoll l-użu ta' fertilizzanti u antibijotiċi, inkluż permezz ta' miżuri leġiżlattivi; jenfasizza li l-istrateġija "mill-għalqa sal-platt" għandha tinkludi miri ta' tnaqqis vinkolanti għall-pestiċidi perikolużi; jitlob strateġija tal-UE li tiffaċilita l-aċċess għas-suq għal alternattivi sostenibbli ssostanzjati xjentifikament; jistieden lill-Kummissjoni tieħu azzjoni fuq l-appelli magħmula fir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-16 ta' Jannar 2019 dwar il-proċedura tal-Unjoni għall-awtorizzazzjoni tal-pestiċidi(4);

60.  Jinnota bi tħassib li l-agrikoltura, is-sajd u l-produzzjoni tal-ikel għadhom l-akbar kawża ta' telf ta' bijodiversità terrestri u tal-baħar; jemmen li t-telf tad-dakkara, inklużi n-naħal, huwa ta' tħassib partikolari mil-lat ta' sigurtà alimentari peress li l-għelejjel li jiddependu mid-dakkara għandhom rwol importanti fid-dieti tagħna; jitlob li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jiżguraw b'urġenza l-adozzjoni sħiħa tal-gwida tal-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) tal-2013 dwar in-naħal u jħeġġeġ lill-Istati Membri jallinjaw il-valutazzjonijiet tagħhom dwar il-pestiċidi skont dik il-gwida;

61.  Jenfasizza li hemm bżonn tekniki u metodi ta' produzzjoni agrikola intelliġenti sabiex jiġi żgurat biżżejjed ikel nutrittiv għal popolazzjoni dejjem akbar u jkun hemm inqas telf u ħela ta' ikel; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jaħdmu aktar biex inaqqsu l-ħela tal-ikel u jiġġieldu l-frodi alimentari; jitlob mira infurzabbli ta' 50 % tnaqqis fil-ħela tal-ikel fl-UE kollha sal-2030, abbażi ta' metodoloġija komuni; jissottolinja l-effetti pożittivi li ktajjen tal-provvista tal-ikel qosra jista' jkollhom biex tonqos il-ħela tal-ikel;

62.  Jenfasizza li l-leġiżlazzjoni dwar il-materjal li jiġi f'kuntatt mal-ikel u l-livell massimu ta' residwi tal-pestiċidi għandha tiġi riveduta u tkun ibbażata fuq l-aħħar sejbiet xjentifiċi; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tipprojbixxi l-addittivi tal-ikel li huma ta' ħsara għas-saħħa tal-bniedem; ifakkar fir-rwol kruċjali tal-ikel tajjeb għas-saħħa biex jitnaqqas il-mard kardjovaskulari, kif ukoll il-kanċer; jenfasizza l-importanza li jinħoloq qafas legali – li jinkludi mekkaniżmi ta' infurzar – biex il-prodotti tal-ikel impurtati jkunu konformi mal-istandards ambjentali Ewropej;

63.  Jinnota li ċ-ċittadini tal-UE jqisu li "l-provvista ta' ikel sikur, tajjeb għas-saħħa u ta' kwalità tajba" għall-konsumaturi kollha għandha tkun il-prijorità ewlenija tal-PAK u l-politika komuni tas-sajd (PKS); jemmen li mezzi informattivi diġitali jistgħu jissupplimentaw iżda mhux jissostitwixxu l-informazzjoni fuq it-tikketta; jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni, għalhekk, li tesplora modi ġodda kif il-konsumaturi jistgħu jingħataw informazzjoni aħjar; jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra titjib fit-tikkettar tal-ikel – pereżempju f'termini ta' tikkettar dwar in-nutrizzjoni, tikkettar dwar il-pajjiż tal-oriġini ta' ċertu ikel u tikkettar dwar l-ambjent u l-benessri tal-annimali – bil-għan li tiġi evitata l-frammentazzjoni tas-suq uniku u tingħata informazzjoni oġġettiva, trasparenti u li faċli tinftiehem mill-konsumatur;

64.  Jirrimarka li l-agrikoltura għandha l-potenzjal li tgħin lill-UE tnaqqas l-emissjonijiet tagħha permezz ta' prattiki sostenibbli, bħalma huma l-agrikoltura bi preċiżjoni, il-biedja organika, l-agroekoloġija, l-agroforestrija, it-titjib fil-benessri tal-annimali u fil-prevenzjoni ta' mard tal-bniedem u tal-annimali, inklużi l-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, il-ġbir tal-karbonju u t-titjib fil-ġestjoni tan-nutrijenti, sabiex jintlaħqu l-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew; jisħaq fuq l-importanza li l-bdiewa jingħataw inċentiv biex jaqilbu għal metodi li jġibu magħhom benefiċċji akbar għall-klima, l-ambjent u l-bijodiversità b'mod ġust, f'waqtu u ekonomikament vijabbli; jilqa' l-fatt li l-istrateġija "mill-għalqa sal-platt" se tindirizza wkoll il-benefiċċji ta' teknoloġiji ġodda, inkluża d-diġitalizzazzjoni, u ttejjeb l-effiċjenza, l-użu tar-riżorsi u s-sostenibbiltà ambjentali filwaqt li ġġib magħha benefiċċji ekonomiċi għas-settur; itenni l-appell tiegħu biex jiġi implimentat pjan strateġiku wiesa' għall-produzzjoni u l-provvista tal-proteini veġetali fil-livell Ewropew ibbażat fuq l-iżvilupp sostenibbli tal-għelejjel kollha mkabbra fl-UE;

65.  Jistieden lill-Kummissjoni tintegra l-prodotti tas-sajd u tal-akkwakultura fl-istrateġija "mill-għalqa sal-platt" bil-għan li ssaħħaħ il-katina tal-valur sostenibbli fis-settur tas-sajd (mis-sajd sal-konsum); jirrikonoxxi l-potenzjal tas-settur tas-sajd fil-kontribut li jista' jagħti għall-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew; jenfasizza bil-qawwa l-ħtieġa li s-settur ikun konformi mal-objettivi tal-UE dwar l-ambjent, il-klima u s-sostenibbiltà kif ukoll max-xjenza; jenfasizza l-importanza li jiġi żgurat appoġġ adegwat għas-sajjieda rġiel u nisa Ewropej fit-tranżizzjoni tagħhom lejn attivitajiet tas-sajd sostenibbli; jistieden lill-Kummissjoni tressaq proposta biex ittejjeb it-traċċabbiltà tal-prodotti kollha tal-frott tal-baħar, inkluż it-tikkettar tal-oriġini ta' prodotti tal-ħut fil-laned u r-rifjut ta' prodotti li jagħmlu ħsara fl-ambjent tal-baħar jew idgħajfuh;

66.  Jemmen fl-importanza li jogħlew l-istandards eżistenti dwar il-benessri tal-annimali u li, jekk ikun il-każ, jiġu żviluppati oħrajn ġodda – abbażi ta' sejbiet xjentifiċi ġodda – u li jinbdew proċeduri ta' ksur fil-konfront ta' kwalunkwe nonkonformità sistemika min-naħa tal-Istati Membri fl-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġiżlazzjoni eżistenti dwar il-benessri tal-annimali; jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta, mingħajr dewmien żejjed, strateġija ġdida għall-benessri tal-annimali li twitti t-triq għal liġi qafas dwar il-benessri tal-annimali u tiżgura li l-annimali jitqiesu bħala ħlejjaq senzjenti fil-politiki rilevanti kollha;

Il-preservazzjoni u r-restawr tal-ekosistemi u l-bijodiversità

67.  Jiddispjaċih ħafna li l-Ewropa u d-dinja qed ikomplu jitilfu l-bijodiversità b'rata allarmanti u li l-miri attwali – inklużi l-miri ta' Aichi biex jitrażżan it-telf tal-bijodiversità – mhumiex qed jintlaħqu; jenfasizza l-bżonn li l-bijodiversità tiġi ppreservata u rrestawrata, u jilqa' l-impenn tal-Kummissjoni li sa Marzu 2020 – qabel il-15-il Konferenza tal-Partijiet għall-Konvenzjoni dwar id-Diversità Bijoloġika – tkun ippreżentat strateġija għall-bijodiversità; jenfasizza li l-UE għandha tinsisti fuq ftehim globali ambizzjuż u vinkolanti dwar qafas għall-bijodiversità għal wara l-2020 b'objettivi ċari u miri vinkolanti dwar żoni protetti kemm fl-UE kollha kif ukoll globalment; jemmen li hu kruċjali li, sal-2030, jitwaqqaf u jitreġġa' lura t-telf tal-bijodiversità kemm fl-UE kif ukoll globalment, inkluż b'azzjonijiet speċifiċi għat-territorji extra-Ewropej;

68.  Jissottolinja li l-istrateġija tal-bijodiversità għall-2030 irid ikun fiha miżuri legali ambizzjużi u infurzabbli kif ukoll miri vinkolanti biex issaħħaħ il-protezzjoni u r-restawr ta' ekosistemi vulnerabbli kif ukoll miżuri komprensivi li jindirizzaw il-fatturi li jwasslu għat-telf tal-bijodiversità; jenfasizza l-importanza li jiżdiedu l-effikaċja u d-daqs tan-netwerks ta' żoni protetti, kemm għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u l-adattament għalih u kemm biex il-bijodiversità tkun tista' tirkupra; jistieden lill-Kummissjoni biex, fl-istrateġija għall-bijodiversità, tinkludi mira għall-eliminazzjoni gradwali tas-sustanzi kimiċi perikolużi u torbotha mal-istrateġija għal ambjent mhux tossiku; jieħu nota tal-pjanijiet tal-Kummissjoni li tidentifika miżuri li jtejbu u jirrestawraw l-ekosistemi li tkun saritilhom ħsara, u li tipproponi pjan ta' restawr tan-natura; jemmen li żoni ta' infrastruttura ekoloġika urbana b'bijodiversità rikka jgħinu biex jiġi indirizzat it-tniġġis tal-arja, l-istorbju, l-effetti tat-tibdil fil-klima, il-mewġiet tas-sħana, l-għargħar u problemi ta' saħħa pubblika; jilqa' l-fatt li l-Kummissjoni se tagħmel proposti biex il-bliet Ewropej isiru aktar ekoloġiċi u tiżdied il-bijodiversità fl-ispazji urbani;

69.  Jenfasizza li l-koerenza politika kemm fil-livell tal-UE kif ukoll dak nazzjonali hija kruċjali għal politika ta' suċċess għall-protezzjoni tan-natura u l-bijodiversità; fir-rigward tal-implimentazzjoni, iqis li hu importanti li jiġu skambjati l-aħjar prattiki u esperjenzi fost l-Istati Membri; jitlob li l-Kummissjoni tibda proċeduri ta' ksur kontra Stati Membri li ma jirrispettawx il-leġiżlazzjoni dwar il-protezzjoni tan-natura; jitlob li l-Kummissjoni ssaħħaħ id-Direttiva dwar ir-Responsabbiltà Ambjentali f'konformità mar-rakkomandazzjonijiet tal-Parlament Ewropew fir-riżoluzzjoni tiegħu adottata fit-26 ta' Ottubru 2017;

70.  Iqis li l-kawżi tat-telf tal-bijodiversità huma globali u mhumiex limitati għal fruntieri nazzjonali; jappoġġja għaldaqstant il-proposta tal-Kummissjoni għal mira globali vinkolanti għall-protezzjoni u r-restawr tal-bijodiversità li għandha tiġi stabbilita fil-Konferenza dwar il-Bijodiversità tan-NU f'Ottubru 2020; jitlob li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jingħaqdu fl-isforzi biex jintlaħaq qbil dwar mira ambizzjuża għal żoni protetti globali għal żoni tal-baħar u terrestri;

71.  Ifakkar li l-foresti huma indispensabbli għall-pjaneta u għall-bijodiversità tagħna; jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tindirizza d-deforestazzjoni globali u jitlobha li tintensifika l-azzjonijiet tagħha; jistieden lill-Kummissjoni tipproponi, mingħajr dewmien, proposta għal qafas legali Ewropew abbażi tad-diliġenza dovuta biex tiżgura katini ta' provvista sostenibbli u mingħajr deforestazzjoni għal prodotti li jitqiegħdu fis-suq tal-UE, b'enfasi partikolari fuq l-indirizzar tal-kawżi ewlenin ta' deforestazzjoni importata u minflok tinkoraġġixxi importazzjonijiet li ma joħolqux deforestazzjoni barra mill-Unjoni;

72.  Jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta Strateġija ġdida ambizzjuża tal-UE għall-Foresti biex tirrikonoxxi b'mod xieraq ir-rwol importanti, multifunzjonali u transettorjali li l-foresti Ewropej, is-settur u l-ġestjoni sostenibbli tal-foresti għandhom fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u t-telf tal-bijodiversità, filwaqt li jitqiesu wkoll aspetti soċjali, ekonomiċi u ambjentali; ifakkar fil-ħtieġa li tittieħed azzjoni biex jiġi miġġieled il-qtugħ illegali tas-siġar fl-Ewropa; jisħaq li l-isforzi kollha ta' afforestazzjoni, riforestazzjoni u restawr għandhom jimmiraw li jipproteġu u jtejbu l-bijodiversità kif ukoll il-ħżin tal-karbonju;

73.  Jenfasizza li t-traffikar tal-organiżmi selvaġġi u l-kummerċ illegali tal-organiżmi selvaġġi huma xprunaturi ewlenin għat-telf tal-bijodiversità; jissottolinja l-fatt li l-pjan ta' azzjoni tal-2016 kontra t-traffikar ta' organiżmi selvaġġi jispiċċa fl-2020; iħeġġeġ lill-Kummissjoni ġġedded u ssaħħaħ id-dispożizzjonijiet tagħha, biex tintegrahom bis-sħiħ fl-Istrateġija dwar il-Bijodiversità tal-2030 u biex tiżgura finanzjament adegwat; jistieden lill-Kummissjoni tqiegħed il-kooperazzjoni mal-pajjiżi sħab element ewlieni fil-ġlieda kontra l-kriminalità marbuta mal-organiżmi selvaġġi u t-tnaqqis tal-bijodiversità;

74.  Jirrikonoxxi r-rwol tal-ekonomija blu fl-indirizzar tat-tibdil fil-klima; jissottolinja l-fatt li l-Ekonomija Blu, inklużi l-enerġija rinnovabbli, it-turiżmu u l-industrija, trid tkun verament sostenibbli peress li l-użu tar-riżorsi tal-baħar jiddependi direttament jew indirettament mill-kwalità u mir-reżiljenza fit-tul tal-oċeani; jemmen li l-oċeani għandhom ikunu in-naħa ta' fuq tal-aġenda tal-Patt Ekoloġiku Ewropew; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tagħti dimensjoni "blu" lill-Patt Ekoloġiku u tinkludi bis-sħiħ id-dimensjoni tal-oċeani bħala element ewlieni tal-Patt Ekoloġiku, filwaqt li tirrikonoxxi bis-sħiħ is-servizzi ekosistemiċi li jipprovdu l-oċeani, billi tiżviluppa "Pjan ta' Azzjoni għall-Oċeani u l-Akkwakultura", inklużi azzjonijiet konkreti li jġibu flimkien viżjoni strateġika integrata għal kwistjonijiet tal-politika marittima bħat-trasport, l-innovazzjoni u l-għarfien, il-bijodiversità, l-ekonomija blu, l-emissjonijiet u l-governanza;

75.  Jemmen li l-Politika Komuni tas-Sajd għandu jkollha l-għan li ttemm is-sajd eċċessiv u li terġa' tibni l-istokkijiet tal-ħut lil hinn mir-rendiment massimu sostenibbli, biex jiġu żviluppati sistemi sostenibbli tal-akkwakultura tal-baħar u tal-ilma ħelu, u biex tiġi stabbilita sistema ta' ġestjoni effikaċi u integrata bbażata fuq l-ekosistemi li tqis il-fatturi kollha li għandhom impatt fuq l-istokkijiet tal-ħut u l-ekosistema tal-baħar, inklużi t-tibdil fil-klima u t-tniġġis; jistieden lill-Kummissjoni tressaq proposta dwar riforma tal-PAK f'dan ir-rigward;

76.  Jenfasizza l-ħtieġa għal sforzi ta' konservazzjoni tal-oċean u tal-kosta, kemm dawk ta' mitigazzjoni kif ukoll ta' adattament għat-tibdil fil-klima, biex jiġu protetti u rrestawrati l-ekosistemi marini u kostali u jitlob li jkun hemm proposta għat-twaqqif ta' mira vinkolanti għall-espansjoni tan-netwerk ta' żoni protetti tal-baħar għal mill-inqas 30 % fil-livell tal-UE fl-istrateġija tal-bijodiversità għall-2030, sabiex tissaħħaħ il-protezzjoni tal-Oċean; jenfasizza l-ħtieġa li jissaħħu r-riżorsi finanzjarji u ta' kapaċità biex jitjieb l-għarfien dwar il-baħar fir-rigward tal-bijodiversità, il-klima u t-tniġġis, sabiex jiġu mifhuma aħjar l-impatti tal-attivitajiet fuq l-ekosistemi tal-baħar u l-istat tal-istokkijiet tal-ħut u biex jiġu stabbiliti pjanijiet ta' azzjoni xierqa ta' adattament u ta' mitigazzjoni;

77.  Jenfasizza l-importanza li jitrawwem ir-rwol tal-UE bħala mexxej globali fil-governanza tal-oċeani, inkluża d-dimensjoni kummerċjali, billi tiġi promossa l-adozzjoni ta' mekkaniżmu internazzjonali taħt il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar għall-protezzjoni tal-bijodiversità u l-ekosistemi tal-baħar lil hinn mill-oqsma ta' ġurisdizzjoni nazzjonali kif ukoll politika ta' tolleranza żero kontra s-sajd illegali, inkluża strateġija komuni mal-pajjiżi ġirien għall-prevenzjoni u t-tnaqqis tat-tniġġis; jirrimarka l-ħtieġa li jissaħħaħ ir-rwol tal-UE fil-kontribut għad-Deċennju tan-Nazzjonijiet Uniti għax-Xjenza dwar l-Oċeani għall-Iżvilupp Sostenibbli sabiex ikun hemm involviment aħjar fix-xjenza tal-oċeani u jingħata kontribut biex jintlaħqu l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli;

Ambizzjoni ta' żero tniġġis għal ambjent ħieles mit-tossiċità

78.  Jilqa' l-pjanijiet tal-Kummissjoni li tippreżenta pjan ta' azzjoni ta' żero tniġġis tal-arja, tal-ilma u l-ħamrija, li għandu jindirizza wkoll it-tniġġis mill-art għall-ilma, għandu jinkludi monitoraġġ imsaħħaħ, u għandu jiffoka l-azzjonijiet tiegħu fuq il-prevenzjoni tat-tniġġis; iqis li huwa ta' dispjaċir li l-preżentazzjoni ta' Strateġija ta' Ambjent Mhux Tossiku ma seħħitx, u jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta Strateġija ambizzjuża transettorjali dwar Ambjent Mhux Tossiku mingħajr dewmien fl-2020 biex tiżgura li l-Ewropej kollha jkunu protetti kif xieraq kontra sustanzi ta' ħsara, inklużi l-konsumaturi, il-ħaddiema u l-popolazzjonijiet vulnerabbli;

79.  Iqis li l-Istrateġija Ambjentali Mhux Tossika għandha tagħlaq il-lakuni regolatorji kollha fil-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi u tikkontribwixxi b'mod effettiv għas-sostituzzjoni rapida ta' sustanzi ta' tħassib serju ħafna u ta' sustanzi kimiċi perikolużi oħra inklużi interferenti endokrinali, sustanzi kimiċi persistenti ħafna, newrotossikanti u immuno-tossikanti, kif ukoll l-indirizzar tal-effetti kkombinati ta' sustanzi kimiċi, nanoforom ta' sustanzi, u l-esponiment għal sustanzi kimiċi perikolużi minn prodotti; itenni li kwalunkwe projbizzjoni ta' dawn is-sustanzi kimiċi għandha tqis l-aspetti kollha tas-sostenibbiltà; jissottolinja l-ħtieġa ta' impenn ċar biex jiġu żgurati fondi għal riċerka ta' alternattivi aktar sikuri u li jagħmlu riċerka dwarhom, u biex jiġu promossi s-sostituzzjoni ta' sustanzi kimiċi ta' ħsara, il-produzzjoni nadifa u l-innovazzjoni sostenibbli; jissottolinja l-ħtieġa li l-ittestjar fuq l-annimali jitnaqqas fil-valutazzjonijiet tar-riskju, u jitlob li jkun hemm aktar sforzi u fondi għal dan l-għan;

80.  Jitlob proposta leġiżlattiva ambizzjuża sa Ġunju 2020 li tindirizza l-interferenti endokrinali speċjalment fil-kożmetiċi, il-ġugarelli u l-imballaġġ tal-ikel, u pjan ta' azzjoni li jipprovdi qafas komprensiv b'miri u skadenzi li jnaqqsu l-esponiment taċ-ċittadini għal interferenti endokrinali kimiċi (EDCs); jindika li l-qafas komprensiv ġdid dwar l-EDCs irid jiżgura li jitqiesu l-effetti tat-taħlita u tal-esponimenti kkombinati;

81.  Jistieden lill-Kummissjoni tieħu azzjoni leġiżlattiva ċara dwar it-trattament tal-farmaċewtiċi fl-ambjent, kemm bħala riżultat tal-proċess ta' manifattura kif ukoll tal-użu u r-rimi tal-farmaċewtiċi; jinnota bi tħassib ir-rwol li għandhom il-farmaċewtiċi biex jikkontribwixxu għar-reżistenza antimikrobika meta jiġu rilaxxati fl-ambjent permezz tar-rimi tad-demel tal-annimali

82.  Jindika li l-Pjan ta' Azzjoni ta' Tniġġis Żero għall-arja, l-ilma u l-ħamrija jrid jifforma strateġija komprensiva u trasversali li tħares is-saħħa taċ-ċittadini mid-degradazzjoni ambjentali u t-tniġġis; jistieden lill-Kummissjoni tgħolli l-livell ta' protezzjoni tal-kwalità tal-arja, f'konformità mal-aħħar sejbiet xjentifiċi u linji gwida tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa (WHO); iħeġġeġ monitoraġġ aħjar tat-tniġġis tal-arja fl-Istati Membri permezz tal-implimentazzjoni ta' metodi ta' kejl robusti u armonizzati, u aċċess faċli għall-informazzjoni għaċ-ċittadini Ewropej; jitlob li tittieħed azzjoni komprensiva kontra s-sustanzi niġġiesa kollha rilevanti, sabiex il-funzjonijiet naturali tal-art u tal-ilma tal-wiċċ jiġu restawrati; jissottolinja l-fatt li r-reviżjoni tad-Direttiva dwar l-Emissjonijiet Industrijali għandha tagħmel enfasi fuq il-prevenzjoni tat-tniġġis, il-koerenza mal-politiki dwar l-ekonomija ċirkolari u d-dekarbonizzazzjoni; jitlob, barra minn hekk, li ssir reviżjoni tad-Direttiva Seveso;

Il-finanzjament tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-iżgurar ta' tranżizzjoni ġusta

83.  Jilqa' b'sodisfazzjon ir-rikonoxximent tal-ħtiġijiet finanzjarji konsiderevoli biex nilħqu l-għanijiet stabbiliti fil-Patt Ekoloġiku Ewropew; jilqa' wkoll ir-rikonoxximent fil-komunikazzjoni li s-sostenibbiltà għandha tiġi inkorporata aktar fis-setturi kollha; iqis li l-Kummissjoni għandha tressaq pjan ta' finanzjament komprensiv ibbażat fuq sett koerenti ta' proposti li għandu jkollu l-għan li jagħti spinta lill-investimenti pubbliċi u privati f'kull livell; jemmen li pjan bħal dan huwa meħtieġ sabiex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet ta' finanzjament konsiderevoli u l-investiment addizzjonali meħtieġ għall-implimentazzjoni tal-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, li jaqbeż sew iċ-ċifra konservattiva ta' EUR 260 biljun iddikjarata mill-Kummissjoni, li ma tqisx, pereżempju, il-ħtiġijiet ta' investiment għall-adattament għall-klima u għal sfidi ambjentali oħra bħall-bijodiversità, jew l-investiment pubbliku meħtieġ biex jiġu indirizzati l-ispejjeż soċjali; jenfasizza li issa l-ispejjeż tad-dekarbonizzazzjoni qawwija huma ferm inqas mill-ispejjeż li jirriżultaw mill-effetti tat-tibdil fil-klima;

84.  Jappoġġja l-pjanijiet għal Pjan ta' Investiment Sostenibbli biex jgħin ħalli tingħalaq id-diskrepanza fl-investiment, jgħin biex tiġi ffinanzjata t-tranżizzjoni għal ekonomija newtrali f'termini ta' emissjonijiet tal-karbonju u jiżgura tranżizzjoni ġusta madwar ir-reġjuni kollha tal-UE; jissottolinja l-fatt li l-pjan għandu jqis l-esperjenzi tal-programmi preċedenti (il-"Pjan Juncker") u jagħmel enfasi speċjali fuq l-investimenti verament addizzjonali ta' valur miżjud Ewropew; jappella għal azzjonijiet koordinati biex tiġi indirizzata d-diskrepanza fl-investiment fl-UE kollha, inkluż permezz tal-baġit tal-UE, il-finanzjament mill-BEI u istituzzjonijiet finanzjarji oħra u l-programmi tal-UE, pereżempju permezz ta' InvestEU;

85.  Jilqa' l-politika ġdida ta' self għall-enerġija u l-istrateġija l-ġdida għall-azzjoni klimatika u s-sostenibbiltà ambjentali adottata mill-BEI fl-14 ta' Novembru 2019 bħala kontribut importanti biex jintlaħaq il-Patt Ekoloġiku Ewropew; jilqa' l-fatt li l-BEI se jiġi trasformat fil-Bank Klimatiku Ewropew l-ġdid tal-UE, b'50 % tal-operazzjonijiet tiegħu ddedikati għall-azzjoni klimatika u s-sostenibbiltà ambjentali sal-2025, bil-għan li jtemm l-appoġġ tiegħu għal proġetti tal-fjuwils fossili sal-2021, u bl-attivitajiet kollha ta' finanzjament tiegħu allinjati mal-prinċipji u l-għanijiet tal-Ftehim ta' Pariġi sal-2020; iħeġġeġ lill-BEI jieħu rwol attiv fl-appoġġ ta' proġetti li jsostnu tranżizzjoni ġusta, bħar-riċerka, l-innovazzjoni u d-diġitalizzazzjoni, l-aċċess tal-SMEs għall-finanzi u l-investiment soċjali u fil-ħiliet; jitlob li l-politika ta' investiment tal-BEI tipprovdi finanzjament immirat għal inizjattivi tal-Ftehim Ekoloġiku Ewropew bħala kwistjoni ta' prijorità, filwaqt li titqies l-addizzjonalità li l-finanzjament tal-BEI jista' jipprovdi flimkien ma' sorsi oħra; jenfasizza li l-koordinament ma' strumenti ta' finanzjament oħra huwa kruċjali minħabba li l-BEI waħdu ma jistax jiffinanzja l-inizjattivi kollha tal-Patt Ekoloġiku Ewropew; jilqa' d-dikjarazzjonijiet reċenti mill-President elett ġdid tal-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) li l-istituzzjoni, kemm fir-rwol monetarju kif ukoll f'dak superviżorju tiegħu, għandu jikkontribwixxi għall-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima; iħeġġeġ lill-Kummissjoni taħdem mal-BĊE f'dan ir-rigward ħalli tiżgura l-azzjoni koerenti mwiegħda fil-komunikazzjoni dwar il-Patt Ekoloġiku Ewropew, mingħajr preġudizzju għall-mandat tal-BĊE skont it-Trattati;

86.  Jenfasizza li jrid jiġi indirizzat l-iżbilanċ kurrenti tas-suq bejn il-provvista baxxa u d-domanda għolja ta' prodotti finanzjarji sostenibbli; itenni r-rwol ta' finanzjament sostenibbli u jqis li huwa essenzjali li l-istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali ewlenin jadottaw u jiżviluppaw malajr finanzjament sostenibbli bil-għan li jiżguraw trasparenza sħiħa tal-livell ta' sostenibbiltà tas-sistema finanzjarja tal-UE u jwasslu għal dekarbonizzazzjoni b'suċċess tal-ekonomija globali; jissottolinja l-ħtieġa li nkomplu nibnu fuq is-suċċessi ta' strateġija ta' finanzjament sostenibbli u jissottolinja l-ħtieġa li jiġi implimentat malajr il-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar il-Finanzi Sostenibbli, inkluża tikketta ekoloġika għal prodotti finanzjarji, l-istandard dwar il-bonds ekoloġiċi u l-integrazzjoni tal-fatturi (ESG) ambjentali, soċjali u ta' governanza fil-qafas prudenzjali tal-banek, u jilqa' t-twaqqif tal-Pjattaforma Internazzjonali dwar il-Finanzi Sostenibbli;

87.  Jenfasizza l-ħtieġa ta' appoġġ għal tranżizzjoni ġusta u jilqa' l-impenji tal-Kummissjoni f'dan ir-rigward; jemmen li l-Mekkaniżmu ta' Tranżizzjoni Ġusta mfassal tajjeb, inkluż Fond għal Tranżizzjoni Ġusta, se jkun għodda importanti li tiffaċilita t-tranżizzjoni u tilħaq miri klimatiċi ambizzjużi filwaqt li tindirizza l-impatti soċjali; jenfasizza li finanzjament robust ta' dan l-istrument, inklużi riżorsi baġitarji addizzjonali, se jkun element ewlieni għall-implimentazzjoni b'suċċess tal-Patt Ekoloġiku Ewropew; jemmen li tranżizzjoni ġusta hija aktar minn sempliċiment finanzjament, iżda hija approċċ ta' politika globali bbażat fuq investiment li jrid jiżgura li ħadd ma jibqa' lura, u jenfasizza r-rwol tal-politiki soċjali tal-Istati Membri f'dan il-kuntest; jemmen li l-mekkaniżmu ma għandux ikun sempliċiment trasferiment nett għall-gvernijiet nazzjonali jew kumpaniji, u lanqas ma għandu jintuża biex jitħallsu obbligazzjonijiet korporattivi, iżda għandu jgħin b'mod konkret lill-ħaddiema tas-setturi u tal-komunitajiet kollha fl-UE l-aktar affettwati mid-dekarbonizzazzjoni, bħall-minjieri tal-faħam u reġjuni b'użu intensiv tal-faħam, biex jagħmlu t-tranżizzjoni lejn ekonomija nadifa tal-futur, filwaqt li ma jkunx hemm effett skoraġġanti fuq proġetti u inizjattivi proattivi; jemmen li l-fond għandu inter alia jippromwovi t-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid sabiex iħejji u jadatta l-ħaddiema għal perspettivi, rekwiżiti u kompetenzi ta' impjiegi ġodda u jappoġġja l-ħolqien ta' impjiegi ta' kwalità għolja u sostenibbli; jenfasizza bil-qawwa li l-finanzjament għal tranżizzjoni ġusta jrid ikun kundizzjonali fuq progress dwar miżuri ta' dekarbonizzazzjoni konkreti u vinkolanti f'konformità mal-Ftehim ta' Pariġi, speċjalment l-eliminazzjoni gradwali tal-faħam u t-trasformazzjoni ta' reġjuni ekonomiċi b'użu intensiv tal-karbonju; iqis li huwa importanti li jiġi żgurat qafas ta' monitoraġġ xieraq sabiex ikun hemm segwitu dwar kif qed jiġu użati l-fondi fl-Istati Membri; jenfasizza, madankollu, li l-fondi waħedhom ma jistgħux jipprovdu t-tranżizzjoni u li hija meħtieġa strateġija komprensiva tal-UE bbażata fuq djalogu ġenwin u sħubija mal-poplu u l-komunitajiet ikkonċernati, inklużi t-trejdjunjins;

88.  Jenfasizza r-rwol strumentali tal-qafas finanzjarju pluriennali (QFP) 2021-2027 għat-twettiq tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-ħtieġa urġenti għal qabża kbira oħra fl-isforzi politiċi u finanzjarji, inklużi approprjazzjoni baġitarji ġodda, sabiex jinkisbu l-objettivi tiegħu, kif ukoll tranżizzjoni ġusta lejn ekonomija newtrali f'termini ta' karbonju bbażati fuq l-ogħla kriterji ta' ġustizzja soċjali sabiex ħadd ma jitħalla barra; jistenna li l-mezzi baġitarji matul il-perjodu ta' programmazzjoni finanzjarja li jmiss ikunu proporzjonati ma' din l-ambizzjoni, filwaqt li jenfasizza li QFP imnaqqas ovvjament jirrappreżenta pass lura;

89.  Jitlob li jiġi stabbilit mekkaniżmu li jiżgura koordinazzjoni, koerenza u konsistenza tajba bejn il-politiki kollha disponibbli, l-istrumenti ta' finanzjament u l-investimenti tal-UE, inkluż il-BEI, bil-ħsieb li tiġi evitata d-duplikazzjoni u jissaħħu s-sinerġiji, il-komplementarjetajiet u l-addizzjonalità tal-finanzjament tagħhom, u biex jiġi sfruttat l-investiment privat u pubbliku sostenibbli, b'hekk jiġi ottimizzat u integrat aħjar l-appoġġ finanzjarju għall-Patt Ekoloġiku Ewropew; jenfasizza, f'dan ir-rigward, l-appoġġ tiegħu għall-prinċipju tal-integrazzjoni tal-miri fil-QFP sabiex tinkiseb koerenza politika; iqis li l-ġlieda kontra l-frodi tat-taxxa, l-evażjoni tat-taxxa, l-ippjanar aggressiv tat-taxxa u l-ħasil tal-flus għandha rwol importanti x'taqdi sabiex jintlaħqu l-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u tissawwar soċjetà ġusta u ekonomija b'saħħitha;

90.  Jitlob li jiġu stabbiliti miri ambizzjużi u vinkolanti għall-infiq għall-bijodiversità u għall-integrazzjoni klimatika sistematika, li jmorru lil hinn mil-livell ta' ishma ta' infiq immirat kif stabbilit fir-rapport interim tal-Parlament dwar il-QFP, inkluża metodoloġija stretta u komprensiva għad-definizzjoni u t-traċċar ta' infiq rilevanti għall-klima u l-bijoversità; jitlob li l-Kummissjoni tiżgura li l-ebda finanzjament pubbliku tal-UE, minn kwalunkwe politika tal-UE, ma jmur kontra l-għan tal-Ftehim ta' Pariġi jew kontra l-objettivi ambjentali u l-impenji u l-obbligi internazzjonali l-oħra tal-UE;

91.  Jappoġġa l-introduzzjoni ta' pakkett ta' riżorsi proprji ekoloġiċi ġodda u mmirati sew li jikkorrispondu għall-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u jippromwovu u jiffaċilitaw tranżizzjoni ekoloġika u soċjalment ġusta, inkluża l-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u l-protezzjoni tal-ambjent; iqis il-proposti tal-Kummissjoni bħala punt ta' tluq f'dan ir-rigward;

92.  Jemmen li r-reviżjoni ppjanata tal-linji gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għandha tirrifletti l-objettivi tal-politika tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u timmira li ssaħħaħ u tissimplifika l-investiment f'soluzzjonijiet sostenibbli, filwaqt li tiżgura t-tneħħija gradwali rapida tas-sussidji diretti u indiretti għall-faħam u l-fjuwils fossili fl-Unjoni u tipprovdi linji gwida konsistenti għalkollox mal-objettivi tat-tnaqqis tal-gassijiet b'effett ta' serra u mal-objettivi ambjentali għall-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali, li r-rwol tagħhom se jkun strumentali f'implimentazzjoni effettiva u innovattiva tal-Patt Ekoloġiku Ewropew; iqis li r-reviżjoni għandha tagħti lok għal appoġġ nazzjonali għal bidliet strutturali dovuti għat-tneħħija gradwali tal-faħam li jsegwi l-istess kundizzjonalità bħall-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta; jisħaq fuq il-fatt li reviżjoni ta' dan it-tip m'għandhiex iddgħajjef is-sett qawwi ta' regoli tal-kompetizzjoni tal-UE;

93.  Jenfasizza li ammont sostanzjali ta' finanzjament meħtieġ mill-Patt Ekoloġiku se jkollu jiġi mill-baġits tal-Istati Membri; jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li taħdem mal-Istati Membri fuq l-ekoloġizzazzjoni tal-baġits nazzjonali; jinsab imħasseb dwar il-fatt li mingħajr politika fiskali sostenibbli u sitwazzjoni finanzjarja kredibbli fl-Istati Membri, kwalunkwe mudell finanzjarju futur tal-Patt Ekoloġiku Ewropew jaf ikun ipperikolat; jitlob, għaldaqstant, l-introduzzjoni ta' qafas abilitanti għal investimenti pubbliċi sostenibbli biex jinkisbu l-għanijiet stabbiliti fil-Patt Ekoloġiku Ewropew, iżda jenfasizza li jkun liema jkun il-mudell ta' finanzjament li jintagħżel, dan jeħtieġ li ma jdgħajjifx is-sostenibbiltà tal-finanzi pubbliċi fl-UE; jissottolinja, madankollu, li l-investimenti sostenibbli fl-ambitu tal-Patt Ekoloġiku Ewropew għandhom verament ikunu addizzjonali, u m'għandhomx jirriżultaw f'esklużjoni tal-finanzjament tas-suq; jindika, f'dan ir-rigward, il-possibiltajiet tal-investimenti privati u pubbliċi li jibbenefikaw mill-ambjent prevalenti ta' imgħaxijiet baxxi;

94.  Jitlob li l-aġenda trasformattiva tal-Patt Ekoloġiku Ewropew tiġi riflessa f'Semestru Ewropew aktar ekoloġiku; jissottolinja l-fatt li s-Semestru Ewropew kif jiffunzjona attwalment m'għandux jiġi mdgħajjef; jemmen li l-SDGs tan-NU għandhom jiġu integrati, sabiex il-proċess isir mutur tal-bidla lejn benesseri sostenibbli għall-kulħadd fl-Ewropa; jappoġġa, għalhekk, l-integrazzjoni ulterjuri ta' indikaturi u miri soċjali u ambjentali fis-semestru fejn l-Istati Membri jkunu meħtieġa jippreżentaw pjanijiet nazzjonali għall-kisba tagħhom; jistieden ukoll lill-Kummissjoni tipprovdi valutazzjonijiet dwar il-konsistenza tal-baġits tal-Istati Membri mal-objettivi klimatiċi aġġornati tal-UE;

Il-mobilizzazzjoni tar-riċerka u t-trawwim tal-innovazzjoni

95.  Jenfasizza li r-riċerka u l-innovazzjoni mexxejja fil-livell dinja huma fundamentali għall-futur tal-Ewropa u essenzjali għall-kisba tal-għanijiet ambjentali u klimatiċi tagħna, għall-iżgurar ra' strateġija bbażata fuq ix-xjenza biex tinkiseb Ewropa newtrali f'termini ta' emissjonijiet tal-karbonju sa mhux aktar tard mill-2050 u t-tranżizzjoni nadifa tas-soċjetà, filwaqt li fl-istess ħin jiġu żgurati l-kompetittività ekonomika u l-prosperità; jilqa' l-enfasi tal-Kummissjoni fuq il-ħtieġa ta' ħidma bejn is-setturi u d-dixxiplini; jenfasizza l-bżonn ta' integrazzjoni klimatika u reżiljenza klimatika sistemiċi għall-programmi kollha fl-aġenda tal-UE fir-rigward tar-riċerka u l-innovazzjoni; jinnota r-rwol ta' teknoloġiji ġodda fl-għoti ta' benefiċċji addizzjonali fit-tranżizzjoni lejn ekonomija sostenibbli; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jippromwovu r-riċerka fit-teknoloġiji ta' adattament;

96.  Jissottolinja l-importanza tal-programm Orizzont Ewropa 2021-2027 orjentat lejn il-missjonijiet, li jipprovdi opportunità biex tiġi involuta firxa wiesgħa ta' atturi, inklużi ċ-ċittadini Ewropej, biex tiġi indirizzata l-isfida globali urġenti tat-tibdil fil-klima u biex nimxu lejn riċerka aktar kollaborattiva u prattiki innovattivi biex jitwettaq il-Patt Ekoloġiku Ewropew; jenfasizza l-ħtieġa li jinżamm baġit ambizzjuż għall-Orizzont Ewropa ta' EUR 120 biljun fi prezzijiet kurrenti bil-għan li jiġu indirizzati l-isfidi sinifikanti tal-innovazzjoni għal tranżizzjoni lejn in-newtralità klimatika, filwaqt li jitqies li mill-inqas 35 % tal-baġit ta' Orizzont Ewropa għandu jikkontribwixxi għall-għanijiet klimatiċi; jenfasizza li fondi oħra tal-UE għandhom jiddedikaw sehem akbar mill-baġit tagħhom għar-riċerka u l-innovazzjoni fil-qasam tat-teknoloġiji nodfa; jitlob li l-Kummissjoni timmassimizza l-opportunitajiet li jirriżultaw mill-ambjent ta' innovazzjoni usa' minħabba li diversi teknoloġiji abilitanti essenzjali ġodda se jkunu kruċjali għall-ksib tan-newtralità klimatika sa mhux aktar tard mill-2050;

97.  Jenfasizza li l-UE jeħtiġilha żżomm u tkompli tiżviluppa l-programmi spazjali ċivili emblematiċi tagħha, Copernicus u Galileo, u l-Aġenzija tal-UE għall-Programm Spazjali, li jipprovdu kontribut siewi għall-monitoraġġ u l-ġbir ta' data ambjentali; jenfasizza li s-servizzi tat-tibdil fil-klima ta' Copernicus għandhom jibdew joperaw bis-sħiħ mill-aktar fis possibbli, b'hekk jipprovdu l-fluss kontinwu tad-data meħtieġa għal azzjonijiet effettivi ta' mitigazzjoni u ta' adattament għat-tibdil fil-klima;

98.  Jissottolinja l-importanza tat-tisħiħ tat-trasferiment tat-teknoloġija u l-kondiviżjoni tal-għarfien fl-oqsma tal-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima, l-adattament, il-protezzjoni u r-restawr tal-bijodiversità, l-effiċjenza fl-użu tar-riżorsi u ċ-ċirkolarità, u teknoloġiji bi ftit emissjonijiet ta' karbonju kif ukoll teknoloġiji mingħajr ebda emissjonijiet ta' karbonju, inkluż il-ġbir ta' data biex jiġi appoġġat it-twettiq tal-objettivi tal-Ftehim Ekoloġiku Ewropew; jinsisti fuq l-importanza li tiġi appoġġata l-introduzzjoni fis-suq, li hi mutur ewlieni fit-trasformazzjoni tal-assi sostanzjali ta' għarfien tal-UE f'innovazzjonijiet; hu tal-fehma li l-Patt Ekoloġiku Ewropew huwa wkoll opportunità biex jiġu stabbiliti rabtiet bejn is-setturi differenti involuti, li għandhom ikollhom benefiċċji simbjotiċi; jemmen, f'dan ir-rigward, li l-bijoekonomija tipprovdi l-opportunità li jinħolqu benefiċċji simbjotiċi ta' dan it-tip f'setturi differenti u tiġi komplementata l-ekonomija ċirkolari;

99.  Itenni li l-politiki tal-UE għandhom jappoġġaw l-eċċellenza xjentifika u x-xjenza parteċipattiva, isaħħu l-kollaborazzjoni bejn l-akkademja u l-industrija u jippromwovu t-tfassil ta' politika dwar l-innovazzjoni u bbażata fuq l-evidenza filwaqt li jrawmu l-kooperazzjoni internazzjonali fil-qasam, inkluż l-iffaċilitar ta' skambji ta' prattiki tajba sabiex jissaħħu l-ħiliet marbuta mat-tranżizzjoni ekoloġika fil-professjonijiet il-ġodda assoċjati wkoll magħha, għall-ħaddiema, l-għalliema u ż-żgħażagħ; jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li taġġorna l-Aġenda Ġdida għall-Ħiliet u l-Garanzija għaż-Żgħażagħ biex issaħħaħ l-impjegabbiltà fl-ekonomija ekoloġika u jħeġġeġ lill-Istati Membri jinvestu fis-sistemi tal-edukazzjoni u t-taħriġ, inklużi azzjonijiet relatati mat-taħriġ vokazzjonali; iqis li l-promozzjoni tal-"mobbiltà ekoloġika" fil-programm Erasmus+ 2021-2027 hi kwistjoni ta' koerenza mal-objettivi tal-komunikazzjoni;

"Tagħmel ebda ħsara" - l-integrazzjoni tas-sostenibbiltà fil-politiki kollha tal-UE

100.  Jilqa' l-kunċett tal-prinċipju "tagħmel ebda ħsara" u l-impenn tal-Kummissjoni li tiżgura li l-azzjonijiet kollha tal-UE għandhom jgħinu lill-UE tikseb futur sostenibbli u tranżizzjoni ġusta, inkluż l-użu ta' għodod tal-ibbaġitjar ekoloġiku, u biex taġġorna l-linji gwida ta' regolamentazzjoni aħjar skont il-ħtieġa; jinsisti fuq approċċ koerenti għall-implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Pariġi, il-Konvenzjoni dwar id-Diversità Bijoloġika u l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli, kemm fil-politiki interni kif ukoll f'dawk esterni; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tassisti lill-Istati Membri fl-implimentazzjoni sħiħa u korretta tal-leġiżlazzjoni ambjentali u klimatika attwali u imminenti fl-Istati Membri u tiżgura li jkun hemm konsegwenzi f'każijiet ta' nuqqas ta' konformità;

101.  Jenfasizza r-rwol essenzjali tal-prinċipju ta' prekawzjoni fl-iggwidar tal-azzjonijiet tal-UE fl-isferi kollha tal-politika, flimkien mal-prinċipju ta' "tagħmel ebda ħsara", bl-akbar attenzjoni għall-prinċipju tal-koerenza tal-politiki; jemmen li l-prinċipju ta' prekawzjoni għandu jirfed l-azzjonijiet kollha meħuda fil-kuntest tal-Patt Ekoloġiku Ewropew sabiex jgħin biex jitħarsu s-saħħa u l-ambjent; jinsisti li l-UE jeħtieġ tapplika l-prinċipju ta' min iniġġes iħallas meta tressaq proposti għal miżuri ġusti u kkoordinati għall-indirizzar tal-isfidi klimatiċi u ambjentali;

102.  Jenfasizza l-ħtieġa li l-proposti leġislattivi futuri kollha, jiġu bbażati fuq valutazzjonijiet komprensivi tal-impatt li jidentifikaw l-effetti soċjoekonomiċi, ambjentali u fuq is-saħħa ta' għażliet differenti, inklużi l-impatti klimatiċi u ambjentali totali u l-prezz ta' nuqqas ta' azzjoni, kif ukoll l-effetti fuq il-kompetittività internazzjonali tan-negozji tal-UE, inklużi l-SMEs, u l-ħtieġa li tiġi evitata r-rilokazzjoni tal-emissjonijiet tal-karbonju, l-effetti fuq Stati Membri, reġjuni u setturi differenti, l-effetti fuq l-impjiegi, u l-effetti fuq iċ-ċertezza tal-investiment fit-tul; jenfasizza l-ħtieġa li jintwerew lill-pubbliku l-benefiċċji ta' kull proposta filwaqt li tiġi żgurata l-koerenza mal-miri tat-tnaqqis fl-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra u mal-miri tal-limitazzjoni tat-tisħin dinji għal 1.5 °C, u li jiġi żgurat li ma jkunux qed jikkontribwixxu għat-telf tal-bijodiversità; jilqa' l-fatt li l-memorandum ta' spjegazzjoni li jakkumpanja l-proposti leġiżlattivi u l-atti delegati kollha se jkun fih taqsima speċifika li tispjega kif kull inizjattiva tiddefendi l-prinċipju ta' "tagħmel ebda ħsara"; jitlob li dan jiġi estiż biex jinkludi l-atti ta' implimentazzjoni u miżuri tal-proċedura regolatorja bi skrutinju (PRS);

103.  Itenni li huwa essenzjali li jiġi ggarantit liċ-ċittadini tal-UE l-aċċess ġenwin għall-ġustizzja u d-dokumenti inkorporat fil-Konvenzjoni ta' Aarhus; jistieden lill-Kummissjoni, għaldaqstant, tiżgura li l-UE tikkonforma mal-Konvenzjoni, u jilqa' l-kunsiderazzjoni tal-Kummissjoni tar-reviżjoni tar-Regolament ta' Aarhus;

104.  Jistieden lill-Kummissjoni tissodisfa x-Xenarju 1 tad-Dokument ta' Riflessjoni "Lejn Ewropa sostenibbli sal-2030", kif mitlub mill-Parlament fir-riżoluzzjoni tiegħu tat-14 ta' Marzu 2019 bit-titolu "Rapport strateġiku annwali dwar l-implimentazzjoni u t-twettiq tal-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli (SDGs)(5),", li tirrikjedi, inter alia, li prinċipju ta' "sostenibbiltà l-ewwel" jiġi integrat fl-Aġendi għal Regolamentazzjoni Aħjar tal-UE u tal-Istati Membri tagħha;

105.  Jenfasizza li t-8 Programm ta' Azzjoni Ambjentali jrid jirrifletti l-ambizzjoni ppreżentata fil-Ftehim Ekoloġiku Ewropew u jkun allinjat bis-sħiħ ma' u jmexxi 'l quddiem l-implimentazzjoni tal-SDGs;

106.  Jenfasizza l-impronta klimatika u ambjentali kbira tal-konsum tal-UE f'pajjiżi barra mill-UE; jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa mira biex titnaqqas l-impronta globali tal-konsum u l-produzzjoni tal-UE, b'rispett tal-limiti tal-pjaneta; jilqa', f'dan ir-rigward, l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tippromwovi ktajjen ta' provvista sostenibbli biex iżżid il-benefiċċji tal-ekonomija ċirkolari fil-livell domestiku u dinji;

L-UE bħala mexxejja dinjija

107.  Jissottolinja l-fatt li bħala l-akbar suq uniku fid-dinja, l-UE tista' tistabbilixxi standards li japplikaw għal ktajjen tal-valur dinjija, u jemmen li l-UE għandha ssaħħaħ is-sensibilizzazzjoni politika tagħha abbażi ta' "diplomazija dwar il-Patt Ekoloġiku" kif ukoll "diplomazija dwar il-klima"; jemmen li l-UE għandha tistimola d-dibattitu f'pajjiżi oħra sabiex tkabbar l-ambizzjonijiet klimatiċi tagħhom, u għandha ssaħħaħ l-ambizzjoni tagħha fl-istabbiliment ta' standards ġodda għat-tkabbir sostenibbli u tuża l-piż ekonomiku tagħha biex issawwar standards internazzjonali li jkunu tal-inqas konformi mal-ambizzjonijiet ambjentali u klimatiċi tal-UE; jenfasizza li l-UE għandha rwol x'tiżvolġi fl-iżgurar ta' tranżizzjoni ġusta u ordnata fil-partijiet kollha tad-dinja, speċjalment f'reġjuni li huma dipendenti ħafna fuq il-fjuwils fossili;

108.  Jilqa' l-movimenti dinjija tal-klima, bħall-moviment "Fridays for Future" li qed ipoġġu l-kriżi klimatika fuq quddiem nett tad-dibattitu u l-kuxjenza pubbliċi;

109.  Iqis il-Patt Ekoloġiku Ewropew bħala opportunità ta' spinta ġdida għad-dibattitu pubbliku Ewropew; jenfasizza kemm hu importanti li ċ-ċittadini, il-parlamenti nazzjonali u reġjonali, is-soċjetà ċivili u l-partijiet konċernati bħall-NGOS, l-għaqdiet tal-ħaddiema u n-negozji jiġu involuti fit-tfassil u l-implimentazzjoni tal-Patt Ekoloġiku Ewropew;

110.  Jenfasizza li l-kummerċ jista' jkun għodda importanti għall-promozzjoni tal-iżvilupp sostenibbli u biex jgħin fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima; jemmen li l-Patt Ekoloġiku Ewropew għandu jiżgura li l-ftehimiet internazzjonali kollha tal-kummerċ u l-investiment jinkludu kapitoli sodi, vinkolanti u infurzabbli dwar l-iżvilupp sostenibbli, fosthom dwar il-klima u l-ambjent, li jirrispettaw għalkollox l-impenji internazzjonali, b'mod partikolari l-Ftehim ta' Pariġi, u li jkunu konformi mar-regoli tad-WTO; jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tinkludi l-Ftehim ta' Pariġi bħala element essenzjali tal-ftehimiet kollha kummerċjali u tal-investiment fil-futur u li tiżgura li s-sustanzi kimiċi, il-materjali, l-ikel u l-prodotti l-oħra kollha imqiegħda fis-suq Ewropew ikunu konformi għalkollox mar-regolamenti u l-istandards rilevanti tal-UE;

111.  Jemmen li l-fatt li ma ntlaħaqx kunsens dwar livell globali akbar ta' ambizzjoni klimatika, flimkien mal-ħruġ tal-Istati Uniti mill-Ftehim ta' Pariġi, jissottolinja l-ħtieġa dejjem tikber li l-UE tiżvolġi rwol mexxej fil-livell dinji, u se jirrikjedi li l-UE ssaħħaħ id-diplomazija klimatika u ambjentali tagħha u żżid l-impenji bilaterali ma' pajjiżi sħab, speċjalment qabel il-COP26 fi Glasgow u l-COP15 f'Kunming, iċ-Ċina; iqis il-COP26 bħala mument kruċjali li se jimmina jew isaħħaħ l-integrità tal-Ftehim ta' Pariġi;

112.  Jilqa' l-enfasi li saret fuq id-diplomazija dwar il-klima u jinsisti li sabiex tikseb riżultati l-UE trid titkellem b'vuċi waħda, filwaqt li tiżgura konsistenza u koerenza bejn il-politiki kollha tagħha u matul iċ-ċiklu kollu tal-politika, f'konformità mal-prinċipju tal-koerenza tal-politika għall-iżvilupp, u jeħtiġilha tindirizza d-diplomazija ambjentali u dwar il-klima tal-UE b'mod olistiku billi toħloq rabtiet bejn it-tibdil fil-klima, il-protezzjoni tal-bijodiversità, l-iżvilupp sostenibbli, l-agrikoltura, is-soluzzjoni tal-kunflitti u s-sigurtà, il-migrazzjoni, id-drittijiet tal-bniedem u l-kwistjonijiet umanitarji u tal-ġeneru; jenfasizza li l-attivitajiet esterni kollha tal-UE għandu jsirilhom "skrinjar ekoloġiku";

113.  Jistieden lill-Kummissjoni biex, fl-isforzi tagħha biex tippromwovi lill-UE bħala protagonista fin-negozjati internazzjonali dwar il-klima u l-bijodiversità, tfassal pjan ta' azzjoni konkret biex jitwettqu l-impenji tal-Pjan ta' Azzjoni dwar l-Ugwaljanza bejn is-Sessi fuq ħames snin – imġedded u maqbul waqt il-COP25 (il-programm ta' ħidma msaħħaħ ta' Lima) – filwaqt li tippromwovi l-ugwaljanza bejn is-sessi fil-proċess tal-UNFCCC u taħtar punt fokali permanenti tal-UE dwar l-ugwaljanza bejn is-sessi u t-tibdil fil-klima, b'riżorsi baġitarji suffiċjenti, biex ikun hemm implimentazzjoni u monitoraġġ ta' azzjoni klimatika sensittiva għal kwistjonijiet relatati mal-ugwaljanza bejn is-sessi fl-UE u madwar id-dinja;

114.  Ifakkar il-fatt li t-tibdil fil-klima jdgħajjef il-progress fl-iżvilupp u fit-tnaqqis tal-faqar u jista' jpoġġi lil miljuni ta' nies f'pożizzjoni ta' faqar estrem sal-2030; jinsisti, għalhekk, li l-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030 għandhom ikunu interrelatati mill-qrib;

115.  Itenni l-ħtieġa li jiġu indirizzati l-konsegwenzi drammatiċi li t-tibdil fil-klima għandu fuq l-iżvilupp ekonomiku fit-tul tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw, b'mod partikolari l-pajjiżi l-anqas żviluppati (LDCs) u l-istati gżejjer żgħar li qed jiżviluppaw (SIDS); jemmen li l-istati b'emissjonijiet kbar ta' CO2, bħall-Istati Membri tal-UE, għandhom dmir morali li jgħinu lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw jadattaw għat-tibdil fil-klima; iqis li l-kooperazzjoni tal-UE mal-pajjiżi li qed jiżviluppaw għandha tintegra l-istrateġiji klimatiċi bħala parti essenzjali, f'approċċ imfassal apposta u msejjes fuq il-ħtiġijiet, għandha tiżgura l-involviment tal-partijiet konċernati lokali u reġjonali, inklużi l-gvernijiet, is-settur privat u s-soċjetà ċivili, u għandha tallinja mal-pjanijiet nazzjonali u l-istrateġiji klimatiċi tal-pajjiżi sħab;

116.  Jenfasizza li l-Unjoni Ewropea għandha tipprovdi għajnuna finanzjarja u teknika addizzjonali biex tgħin lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw fit-tranżizzjoni ekoloġika; jistieden b'mod partikolari lill-UE żżid il-finanzjament klimatiku tagħha għall-pajjiżi li qed jiżviluppaw, b'mod partikolari l-pajjiżi l-inqas żviluppati, l-SIDS u l-pajjiżi fraġli, u tagħti prijorità lill-investimenti fil-bini tar-reżiljenza, l-innovazzjoni, l-adattament u t-teknoloġiji b'livell baxx ta' emissjonijiet tal-karbonju u l-infrastruttura reżiljenti u bl-inqas ħsara possibbli għall-klima, sabiex twieġeb għall-intensifikazzjoni tad-diżastri naturali; jemmen li huma meħtieġa aktar sforzi f'termini ta' kondiviżjoni tal-għarfien, żvilupp tal-kapaċitajiet u trasferiment ta' teknoloġija lil pajjiżi li qed jiżviluppaw;

117.  Jenfasizza li l-Istrateġija Komprensiva għall-Afrika u l-ftehim ta' sħubija AKP-UE futur jipprovdu opportunitajiet uniċi biex jiġu mwettqa l-aspetti esterni tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, tiġi riveduta s-sħubija tal-UE mal-pajjiżi li qed jiżviluppaw f'termini ta' klima u ambjent u jiġu allinjati l-politiki tal-UE mal-impenji internazzjonali l-aktar reċenti tagħha;

118.  Jappoġġa l-ambizzjoni tal-Kummissjoni li ttemm l-esportazzjoni mill-UE tar-riżorsi tal-iskart u li ssaħħaħ l-ekonomija ċirkolari madwar id-dinja; jitlob l-introduzzjoni ta' projbizzjoni dinjija fuq il-plastik li jintuża darba biss;

119.  Jistieden lill-Kummissjoni tieħu l-inizjattiva għal ftehim internazzjonali biex jiġu miġġielda t-tixrid tar-reżistenza antimikrobika u l-mard infettiv li kulma jmur qed jitfaċċa dejjem aktar; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jindirizzaw kif xieraq ir-riskju ta' nuqqas ta' mediċini;

o
o   o

120.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u l-parlamenti tal-Istati Membri.

(1) Testi adottati, P8_TA(2019)0217. (2) Testi adottati, P9_TA(2019)0078. (3) Testi adottati, P9_TA(2019)0079. (4) Testi adottati, P8_TA(2019)0023. (5) Testi adottati, P9_TA(2019)0220.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar l-implimentazzjoni u s-sorveljanza tad-dispożizzjonijiet rigward id-drittijiet taċ-ċittadini fil-Ftehim dwar il-Ħruġ (2020/2505(RSP))

P9_TA(2020)0006 B9-0031/2020

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) u t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea tas-7 ta' Diċembru 2000 ("il-Karta"), li ġiet ipproklamata fit-12 ta' Diċembru 2007 fi Strasburgu u li daħlet fis-seħħ mat-Trattat ta' Lisbona f'Diċembru 2009,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tiegħu tal-5 ta' April 2017 dwar in-negozjati mar-Renju Unit wara n-notifika tiegħu li biħsiebu joħroġ mill-Unjoni Ewropea(1), tat-3 ta' Ottubru 2017 dwar il-qagħda tan-negozjati mar-Renju Unit(2), tat-13 ta' Diċembru 2017 dwar il-qagħda tan-negozjati mar-Renju Unit(3), tal-14 ta' Marzu 2018 dwar il-qafas tar-relazzjonijiet futuri bejn l-UE u r-Renju Unit(4), u tat-18 ta' Settembru 2019 dwar il-qagħda kurrenti tal-ħruġ tar-Renju Unit mill-Unjoni Ewropea(5),

–  wara li kkunsidra l-linji gwida tal-Kunsill Ewropew (Artikolu 50) tad-29 ta' April 2017 maħruġa wara n-notifika mir-Renju Unit skont l-Artikolu 50 tat-TUE u l-Anness għad-Deċiżjoni tal-Kunsill tat-22 ta' Mejju 2017 li tistabbilixxi direttivi għan-negozjar ta' ftehim mar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta' Fuq li jistipula l-arranġamenti dwar il-ħruġ tiegħu mill-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-linji gwida tal-Kunsill Ewropew (Artikolu 50) tal-15 ta' Diċembru 2017 u l-Anness għad-Deċiżjoni tal-Kunsill tad-29 ta' Jannar 2018 li tissupplimenta d-Deċiżjoni tal-Kunsill tat-22 ta' Mejju 2017 li tawtorizza l-ftuħ tan-negozjati mar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta' Fuq għal ftehim li jistabbilixxi l-arranġamenti għall-ħruġ tiegħu mill-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra r-Rapport Konġunt tan-negozjaturi tal-Unjoni Ewropea u tal-Gvern tar-Renju Unit tat-8 ta' Diċembru 2017 dwar il-progress matul l-ewwel fażi tan-negozjati skont l-Artikolu 50 tat-TUE dwar il-ħruġ ordinat tar-Renju Unit mill-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' Ftehim dwar il-Ħruġ tar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta' Fuq mill-Unjoni Ewropea u mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, kif approvat mill-Kunsill Ewropew fil-25 ta' Novembru 2018, u d-dikjarazzjonijiet inklużi fil-minuti tal-laqgħa tal-Kunsill Ewropew ta' dik id-data,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' Ftehim dwar il-Ħruġ tar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta' Fuq mill-Unjoni Ewropea u mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, kif approvat mill-Kunsill Ewropew fis-17 ta' Ottubru 2019 ("il-Ftehim dwar il-Ħruġ")(6),

–  wara li kkunsidra l-Abbozz ta' Liġi dwar il-Ftehim dwar il-Ħruġ li tressaq quddiem il-Parlament tar-Renju Unit fid-19 ta' Diċembru 2019,

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni politika li tistabbilixxi l-qafas għar-relazzjonijiet futuri bejn l-Unjoni Ewropea u r-Renju Unit(7);

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 132(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.  billi l-Parlament Ewropew jirrappreżenta liċ-ċittadini kollha tal-Unjoni Ewropea (UE) u, sew qabel u sew wara l-ħruġ tar-Renju Unit mill-UE, se jaġixxi biex jipproteġi l-interessi tagħhom;

B.  billi bħalissa hemm madwar 3,2 miljun ċittadin mis-27 Stat Membru li jifdal (UE-27) li huma residenti fir-Renju Unit u 1,2 miljun ċittadin tar-Renju Unit li huma residenti fl-UE-27; billi dawk iċ-ċittadini marru jirrisjedu fi Stat Membru ieħor abbażi tad-drittijiet li jgawdu skont il-liġi tal-UE u bil-fehma li kienu se jibqgħu jgawdu dawk id-drittijiet matul ħajjithom kollha;

C.  billi, barra minn hekk, hemm 1,8 miljun ċittadin li twieldu fl-Irlanda ta' Fuq u li, bis-saħħa tal-Ftehim tal-Ġimgħa l-Kbira, huma intitolati għaċ-ċittadinanza Irlandiża u b'hekk għal dik tal-UE u għad-drittijiet taċ-ċittadinanza tal-UE fejn jirrisjedu;

D.  billi l-UE u r-Renju Unit qablu, skont it-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ, dwar approċċ komprensiv u reċiproku għall-protezzjoni tad-drittijiet taċ-ċittadini tal-UE-27 li jgħixu fir-Renju Unit u taċ-ċittadini tar-Renju Unit li jgħixu fl-EU-27;

E.  billi r-Renju Unit antiċipa l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim dwar il-Ħruġ rigward il-ħruġ ta' dokumenti ta' residenza permezz tal-Iskema għall-ksib tal-istatus ta' stabbilit għaċ-ċittadini tal-UE (EU Settlement Scheme);

F.  billi għadd ta' Stati Membri tal-EU-27 għad iridu jilleġiżlaw dwar kif biħsiebhom jimplimentaw l-Artikolu 18 tal-Ftehim dwar il-Ħruġ rigward il-ħruġ ta' dokumenti ta' residenza;

G.  billi, fi tmiem il-perjodu ta' tranżizzjoni previst fil-Ftehim dwar il-Ħruġ, iċ-ċittadini tar-Renju Unit mhux se jibqgħu jgawdu d-drittijiet li kienu jgawdu qabel skont l-Artikolu 20 tat-TFUE, b'mod partikolari d-dritt għall-moviment liberu, dment li l-UE u r-Renju Unit ma jaqblux mod ieħor fi kwalunkwe ftehim dwar ir-relazzjonijiet futuri bejniethom;

H.  billi, skont l-Artikolu 132 tal-Ftehim dwar il-Ħruġ, il-perjodu ta' tranżizzjoni jista' jiġi estiż biss b'deċiżjoni waħda tal-Kumitat Konġunt qabel l-1 ta' Lulju 2020;

It-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ

1.  Jemmen li t-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ hija ġusta u bbilanċjata;

2.  Jieħu nota li t-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ tipprevedi dan li ġej:

Id-drittijiet taċ-ċittadini matul il-perjodu ta' tranżizzjoni

3.  Jieħu nota li, matul il-perjodu ta' tranżizzjoni li mistenni jintemm fil-31 ta' Diċembru 2020, se jkun kompitu tal-Kummissjoni, bis-saħħa tal-Artikolu 131 tal-Ftehim dwar il-Ħruġ, li tissorvelja l-implimentazzjoni tat-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ, inklużi l-iskemi ta' applikazzjoni stabbiliti skont l-Artikolu 19 tiegħu, sew fir-Renju Unit u sew fl-Istati Membri tal-UE-27;

4.  Jieħu nota li, matul il-perjodu ta' tranżizzjoni, iċ-ċittadini tal-UE-27 se jibqgħu jgawdu mid-drittijiet ta' moviment liberu, kif derivati mill-Artikolu 20 tat-TFUE u mil-liġi tal-UE rilevanti, fil-konfront tar-Renju Unit, kif se jagħmlu wkoll iċ-ċittadini tar-Renju Unit fil-konfront tal-UE-27;

5.  Ifakkar li, matul il-perjodu ta' tranżizzjoni, il-Kummissjoni se tkun responsabbli biex tiżgura li d-drittijiet ta' moviment liberu jiġu rrispettati sew fir-Renju Unit u sew fl-UE-27, u jitlob li l-Kummissjoni talloka biżżejjed riżorsi biex tinvestiga u tirrimedja kwalunkwe każ ta' nuqqas ta' rispett ta' dawk id-drittijiet, b'mod partikolari każijiet ta' diskriminazzjoni kontra ċittadini tal-UE-27 jew kontra ċittadini tar-Renju Unit;

6.  Jirrileva li l-perjodu ta' tranżizzjoni huwa iqsar milli kien antiċipat; jitlob li l-UE u r-Renju Unit, għaldaqstant, jagħmlu l-aspetti tat-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ relatati maċ-ċittadini u mad-drittijiet tagħhom operazzjonali, bħala kwistjoni ta' prijorità;

L-implimentazzjoni tat-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ

7.  Jenfasizza li d-deċiżjoni tiegħu dwar l-approvazzjoni tal-Ftehim dwar il-Ħruġ sejra tqis l-esperjenza miksuba u l-assigurazzjonijiet mogħtija fir-rigward tal-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet ewlenin tal-Ftehim dwar il-Ħruġ, speċjalment f'dak li jirrigwarda l-Iskema tar-Renju Unit għall-ksib tal-istatus ta' stabbilit għaċ-ċittadini tal-UE;

8.  Jieħu nota tal-proporzjoni kbira ta' applikanti għall-Iskema għall-ksib tal-istatus ta' stabbilit għaċ-ċittadini tal-UE li ngħataw biss status proviżorju (pre-settled status); ifakkar li dan jista' jiġi evitat jekk ir-Renju Unit jagħżel proċedura amministrattiva li tkun ta' natura dikjarattiva, kif jippermetti l-Artikolu 18(4) tal-Ftehim dwar il-Ħruġ; iħeġġeġ lir-Renju Unit, għaldaqstant, biex jirrevedi l-approċċ tiegħu, u jħeġġeġ lill-Istati Membri tal-UE-27 biex huma wkoll jagħżlu proċedura dikjarattiva kif previst fl-Artikolu 18(4);

9.  Jesprimi t-tħassib gravi tiegħu rigward avviżi reċenti u konfliġġenti fir-rigward ta' ċittadini tal-UE-27 fir-Renju Unit li jonqsu milli jirrispettaw l-iskadenza tat-30 ta' Ġunju 2021 biex iressqu applikazzjoni għall-Iskema għall-ksib tal-istatus ta' stabbilit għaċ-ċittadini tal-UE; jieħu nota li dawk l-avviżi taw lok għal inċertezza u ansjetà xejn pożittivi għaċ-ċittadini kkonċernati; iħeġġeġ lill-Gvern tar-Renju Unit biex ikun ċar dwar kif sejjer japplika l-punt (d) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 18(1) tal-Ftehim dwar il-Ħruġ, b'mod partikolari dwar xi jqis li huma "motivazzjonijiet raġonevoli li wasslu għan-nuqqas ta' rispett tal-iskadenza";

10.  Jirrimarka li ċ-ċittadini tal-UE-27 fir-Renju Unit ikollhom aktar ċertezza u sens ta' sigurtà jekk jinħarġilhom dokument fiżiku bħala prova tad-dritt tagħhom li jirrisjedu fir-Renju Unit wara tmiem il-perjodu ta' tranżizzjoni; itenni li n-nuqqas ta' tali prova fiżika se jkompli jkabbar ir-riskju ta' diskriminazzjoni kontra ċ-ċittadini tal-UE-27 minn impjegaturi jew sidien il-kera prospettivi li jistgħu jkunu jridu jevitaw il-piż amministrattiv żejjed ta' verifika online, jew inkella jibżgħu, b'mod żbaljat, li jistgħu jġibu lilhom infushom f'sitwazzjoni illegali;

11.  Jibqa' mħasseb dwar l-għadd limitat ta' servizzi ta' skennjar tal-identifikazzjoni fl-Iskema għall-ksib tal-istatus ta' stabbilit għaċ-ċittadini tal-UE, dwar il-firxa ġeografika limitata tal-assistenza pprovduta fir-Renju Unit kollu, u dwar il-livell ta' assistenza li għandha tingħata lil ċittadini aktar anzjani u vulnerabbli, inklużi dawk li jista' jkollhom diffikultà fl-użu ta' applikazzjonijiet diġitali;

12.  Jesprimi t-tħassib tiegħu dwar l-istruttura proposta tal-awtorità indipendenti tar-Renju Unit prevista fl-Artikolu 159 tal-Ftehim dwar il-Ħruġ; jistenna li r-Renju Unit jiżgura li l-awtorità tassew tkun indipendenti; ifakkar, f'dan ir-rigward, li l-awtorità għandha tkun operazzjonali sa mill-għada ta' tmiem il-perjodu ta' tranżizzjoni;

13.  Jistenna ċarezza min-naħa tal-Gvern tar-Renju Unit dwar l-applikabbiltà tal-Iskema tar-Renju Unit għall-ksib tal-istatus ta' stabbilit għaċ-ċittadini tal-UE fir-rigward taċ-ċittadini tal-UE-27 fl-Irlanda ta' Fuq li ma applikawx għaċ-ċittadinanza tar-Renju Unit skont it-termini tal-Ftehim tal-Ġimgħa l-Kbira;

14.  Itenni l-impenn tiegħu li jissorvelja mill-qrib kif l-Istati Membri tal-UE-27 se jimplimentaw it-Tieni Parti tal-Ftehim dwar il-Ħruġ, b'mod partikolari l-Artikolu 18(1) u (4), dwar id-drittijiet taċ-ċittadini tar-Renju Unit li jgħixu fit-territorju tagħhom;

15.  Iħeġġeġ lill-UE-27 biex jadottaw miżuri li jipprovdu ċertezza legali għaċ-ċittadini tar-Renju Unit li jirrisjedu fl-UE-27; ifakkar fil-pożizzjoni tiegħu li l-Istati Membri tal-UE-27 għandhom iħaddmu approċċ konsistenti u ġeneruż huma u jipproteġu d-drittijiet taċ-ċittadini tar-Renju Unit li jkunu residenti f'dawk l-Istati Membri;

16.  Jitlob li r-Renju Unit u l-Istati Membri tal-UE-27 iqawwu l-isforzi tagħhom biex iqajmu kuxjenza fost iċ-ċittadini dwar l-effetti tal-ħruġ tar-Renju Unit mill-UE u jibdew jew jintensifikaw kampanji ta' informazzjoni mmirati biex jinfurmaw liċ-ċittadini kollha koperti mill-Ftehim dwar il-Ħruġ rigward id-drittijiet tagħhom u kwalunkwe bidla possibbli fl-istatus tagħhom;

Id-drittijiet taċ-ċittadini fir-relazzjonijiet futuri bejn l-UE u r-Renju Unit

17.  Jilqa' l-impenn fid-dikjarazzjoni politika li tistabbilixxi l-qafas għar-relazzjonijiet futuri bejn l-UE u r-Renju Unit li dawn għandhom ikunu relazzjonijiet li jaħdmu "fl-interessi taċ-ċittadini tal-Unjoni u tar-Renju Unit, issa u fil-futur";

18.  Jiddispjaċih, f'dan il-kuntest, li r-Renju Unit ħabbar li l-prinċipju tal-moviment liberu tal-persuni bejn l-Unjoni u r-Renju Unit mhux se jibqa' japplika; iqis li kwalunkwe ftehim dwar ir-relazzjonijiet futuri bejn l-UE u r-Renju Unit għandu jinkludi dispożizzjonijiet ambizzjużi dwar il-moviment tal-persuni; itenni li dawk id-drittijiet għandhom ikunu proporzjonati mal-livell ta' kooperazzjoni futura f'oqsma oħra; ifakkar li d-drittijiet ta' moviment liberu huma wkoll marbuta direttament mat-tliet libertajiet integrali l-oħra tas-suq intern, u għandhom rilevanza partikolari għas-servizzi u għall-kwalifiki professjonali;

19.  Iħeġġeġ li d-drittijiet futuri ta' moviment liberu madwar l-UE għaċ-ċittadini tar-Renju Unit koperti mill-Ftehim dwar il-Ħruġ jiġu ggarantiti, kif ukoll dritt tul il-ħajja għaċ-ċittadini koperti mill-Ftehim dwar il-Ħruġ li jerġgħu lura lejn ir-Renju Unit jew lejn l-UE; jitlob li l-Istati Membri tal-UE-27 jiżguraw li d-drittijiet tal-vot fl-elezzjonijiet lokali tal-pajjiż ta' residenza jingħataw liċ-ċittadini kollha koperti mill-Ftehim dwar il-Ħruġ;

20.  Ifakkar li ħafna ċittadini tar-Renju Unit, sew residenti fir-Renju Unit u sew residenti fl-UE-27, esprimew oppożizzjoni qawwija għat-telfien tad-drittijiet li jgawdu bħalissa skont l-Artikolu 20 tat-TFUE; jipproponi li l-Istati Membri tal-UE-27 jeżaminaw kif jistgħu jtaffu dan it-telfien fil-limiti tal-liġi primarja tal-UE, filwaqt li jirrispettaw bis-sħiħ il-prinċipji ta' reċiproċità, ekwità, simetrija u nondiskriminazzjoni;

21.  Ifakkar li l-Kumitat Konġunt imsemmi fl-Artikolu 164 għandu jkun responsabbli għall-implimentazzjoni u għall-applikazzjoni tal-Ftehim dwar il-Ħruġ;

22.  Jemmen li l-iskrutinju konġunt bejn il-Parlament Ewropew u l-Parlament tar-Renju Unit dwar l-implimentazzjoni u l-applikazzjoni tal-Ftehim dwar il-Ħruġ ikun ta' siwi, u eventwalment jilqa' b'sodisfazzjon l-istabbiliment possibbli ta' strutturi konġunti għal dak il-għan;

o
o   o

23.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-parlamenti tal-Istati Membri u lill-Gvern tar-Renju Unit.

(1) ĠU C 298, 23.8.2018, p. 24. (2) ĠU C 346, 27.9.2018, p. 2. (3) ĠU C 369, 11.10.2018, p. 32. (4) ĠU C 162, 10.5.2019, p. 40. (5) Testi adottati, P9_TA(2019)0016. (6) ĠU C 384 I, 12.11.2019, p. 1. (7) ĠU C 384 I, 12.11.2019, p. 178.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar id-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija fid-dinja u l-politika tal-Unjoni Ewropea dwar il-kwistjoni – rapport annwali 2018 (2019/2125(INI))

P9_TA(2020)0007 A9-0051/2019

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u t-trattati u l-istrumenti l-oħra tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-drittijiet tal-bniedem,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem,

–  wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 2, 3, 8, 21 u 23 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 17 u 207 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra l-Istrateġija Globali għall-Politika Estera u ta' Sigurtà tal-Unjoni Ewropea, ippreżentata fit-28 ta' Ġunju 2016,

–  wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija 2015-2019, adottat mill-Kunsill fl-20 ta' Lulju 2015, u r-Rieżami ta' Nofs it-Terminu tiegħu ta' Ġunju 2017,

–  wara li kkunsidra l-Linji Gwida tal-UE dwar il-promozzjoni u l-protezzjoni tal-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin li ġew adottati fl-24 ta' Ġunju 2013,

–  wara li kkunsidra l-Linji Gwida tal-UE għall-promozzjoni u l-protezzjoni tat-tgawdija tad-drittijiet tal-bniedem kollha mill-persuni leżbjani, gay, bisesswali, transġeneru u intersesswali (LGBTI), adottati fl-24 ta' Ġunju 2013,

–  wara li kkunsidra l-Linji Gwida tal-UE dwar il-piena tal-mewt, dwar il-libertà tal-espressjoni online u offline, u dwar id-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem,

–  wara li kkunsidra l-Linji Gwida riveduti tal-UE għall-politika tal-UE lejn pajjiżi terzi dwar it-tortura u t-trattament jew pieni krudili, inumani jew degradanti oħra, adottati fis-16 ta' Settembru 2019,

–  wara li kkunsidra l-Linji Gwida tal-UE dwar id-drittijiet tal-bniedem fir-rigward tal-ilma tax-xorb sikur u s-sanità, adottati fis-17 ta' Ġunju 2019,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa dwar il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-vjolenza fuq in-nisa u l-vjolenza domestika (minn hawn 'il quddiem il-"Konvenzjoni ta' Istanbul") tal-11 ta' Mejju 2011, li mhux l-Istati Membri kollha rratifikawha,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjonijiet tal-Kunsill tal-Ewropa dwar il-Ġlieda kontra t-Traffikar tal-Bnedmin (CETS Nru 197) u dwar il-Protezzjoni tat-Tfal kontra l-Isfruttament u l-Abbuż Sesswali (CETS Nru 201),

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa għall-Ħarsien tal-Minoranzi Nazzjonali u l-Karta Ewropea għal-Lingwi Reġjonali jew Minoritarji,

–  wara li kkunsidra s-17-il Għan ta' Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-NU u l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli,

–  wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar l-Ugwaljanza bejn is-Sessi II (GAP II) "L-Ugwaljanza bejn is-Sessi u t-Tisħiħ tal-Pożizzjoni tan-Nisa: Nibdlu l-Ħajja tal-Bniet u n-Nisa permezz tar-Relazzjonijiet Esterni tal-UE 2016-2020", tal-21 ta' Settembru 2015;

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tat-Tfal tal-20 ta' Novembru 1989, u ż-żewġ Protokolli Fakultattivi tagħha,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità tat-30 ta' Marzu 2007,

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjonijiet tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni li jappartjenu għal Minoranzi Nazzjonali, Etniċi, Reliġjużi u Lingwistiċi u dwar id-Drittijiet tal-Popli Indiġeni,

–  wara li kkunsidra r-rapport tat-8 ta' Awwissu 2017 tar-Rapporteur Speċjali tan-NU dwar id-drittijiet tal-popli indiġeni għall-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU(1),

–  wara li kkunsidra l-Prinċipji Gwida tan-NU dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem tas-16 ta' Ġunju 2011,

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni tan-NU dwar id-Dritt u r-Responsabbiltà ta' Individwi, Gruppi u Organi tas-Soċjetà li Jippromwovu u Jħarsu d-Drittijiet tal-Bniedem u l-Libertajiet Fundamentali Universalment Rikonoxxuti, adottata fid-9 ta' Diċembru 1998,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni dwar l-Eliminazzjoni ta' Kull Forma ta' Diskriminazzjoni kontra n-Nisa (CEDAW), il-Pjattaforma ta' Azzjoni ta' Beijing u l-Programm ta' Azzjoni tal-Konferenza Internazzjonali dwar il-Popolazzjoni u l-Iżvilupp, u l-eżiti tal-konferenzi ta' rieżami tagħhom,

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Kummissarju Għoli tan-NU għad-Drittijiet tal-Bniedem fit-Tielet Kumitat tal-Assemblea Ġenerali tan-NU fi New York, tal-15 ta' Ottubru 2019,

–   wara li kkunsidra l-Prinċipji ta' Yogyakarta (dwar l-applikazzjoni tad-dritt internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem b'rabta mal-orjentazzjoni sesswali u l-identità tal-ġeneru), adottati f'Novembru 2006, u l-10 prinċipji komplementari ("plus 10"), adottati fl-10 ta' Novembru 2017,

–  wara li kkunsidra d-deċiżjoni tal-Assemblea Ġenerali tan-NU tat-28 ta' Mejju 2019 li taħtar it-22 ta' Awwissu bħala l-Jum Internazzjonali tan-NU ta' Tifkira għall-Vittmi ta' Atti ta' Vjolenza bbażata fuq Reliġjon jew Twemmin,

–   wara li kkunsidra konvenzjonijiet ewlenin tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO),

–  wara li kkunsidra l-Patt Globali għal Migrazzjoni Sikura, Ordnata u Regolari, adottat mill-Assemblea Ġenerali tan-NU fl-10 u fil-11 ta' Diċembru 2018,

–  wara li kkunsidra l-Patt Globali dwar ir-Rifuġjati, affermat mill-Assemblea Ġenerali tan-NU fis-17 ta' Diċembru 2018,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta' April 2016 dwar il-protezzjoni tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta' data personali u dwar il-moviment liberu ta' tali data u li jħassar id-Direttiva 95/46/KE (Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data)(2),

–  wara li kkunsidra l-Protokoll tal-Kunsill tal-Ewropa tal-10 ta' Ottubru 2018 li jemenda l-Konvenzjoni għall-Protezzjoni ta' Individwi fir-rigward tal-Ipproċessar Awtomatiku ta' Data Personali,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill, tal-25 ta' Ġunju 2018, dwar il-prijoritajiet tal-UE fin-Nazzjonijiet Uniti u fit-73 Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill, tas-17 ta' Lulju 2018 dwar il-Qorti Kriminali Internazzjonali fl-okkażjoni tal-20 anniversarju tal-adozzjoni tal-Istatut ta' Ruma,

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta' April 2016 intitolata "Lejn Ħajja b'Dinjità: minn dipendenza fuq l-għajnuna għal ħajja indipendenti" (COM(2016)0234) u l-konklużjonijiet sussegwenti tal-Kunsill tat-12 ta' Mejju 2016 dwar l-approċċ tal-UE għall-ispostament furzat u l-iżvilupp,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar id-demokrazija, adottati fl-14 ta' Ottubru 2019,

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni konġunta tal-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà (VP/RGħ) u tal-Ministri għall-Affarijiet Barranin jew ir-Rappreżentanti tat-13-il Stat Membru tan-NU parteċipanti, tas-27 ta' Settembru 2018, dwar l-Inizjattiva ta' Stejjer Tajbin dwar id-Drittijiet tal-Bniedem,

–  wara li kkunsidra r-Rapport Annwali tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija fid-Dinja 2018,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta' Diċembru 2018 dwar ir-rapport annwali dwar id-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija fid-dinja 2017 u l-politika tal-Unjoni Ewropea dwar il-kwistjoni(3), , u r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar rapporti annwali preċedenti,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta' Novembru 2016 dwar komunikazzjoni strateġika tal-UE biex tikkontrobatti l-propaganda kontriha minn partijiet terzi(4) u r-rakkomandazzjoni tiegħu tat-13 ta' Marzu 2019 lill-Kunsill u lill-VP/RGħ dwar l-analiżi tas-segwitu mogħti mis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) sentejn wara r-Rapport tal-PE dwar komunikazzjoni strateġika tal-UE biex tikkontrobatti l-propaganda kontriha minn partijiet terzi(5),

–   wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Jannar 2019 dwar il-Linji Gwida tal-UE u l-mandat tal-Mibgħut Speċjali tal-UE dwar il-promozzjoni tal-libertà tar-reliġjon jew tat-twemmin barra l-UE(6),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-3 ta' Lulju 2018 dwar il-ksur tad-drittijiet tal-popli indiġeni fid-dinja, inkluż il-ħtif tal-art(7),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta' Frar 2019 dwar il-futur tal-Lista ta' Azzjonijiet LGBTI (2019-2024)(8),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Frar 2019 dwar ir-rigressjoni attwali tad-drittijiet tan-nisa u tal-ugwaljanza bejn is-sessi fl-UE(9),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet kollha tiegħu adottati fl-2018 dwar il-ksur tad-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt (magħrufa bħala riżoluzzjonijiet ta' urġenza) skont l-Artikolu 144 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Premju Sakharov għal-Libertà tal-Ħsieb, li fl-2018 ingħata lil Oleg Sentsov, reġista Ukren u priġunier politiku miżmum fir-Russja,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 54 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-ittra mill-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin (A9-0051/2019),

A.  billi matul iċ-ċelebrazzjoni tas-70 anniversarju tad-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem fl-2018, l-UE saħqet fuq l-importanza politika li jiġi żviluppat ordni globali msejjes fuq ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem u tenniet l-impenn profond u sod tagħha favur il-promozzjoni u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fid-dinja kollha; billi f'Novembru 2018 il-Parlament Ewropew organizza, għall-ewwel darba, il-Ġimgħa tad-Drittijiet tal-Bniedem, li fiha enfasizza r-riżultati ewlenin li kiseb mindu ġiet adottata d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem, kif ukoll l-isfidi tal-lum għad-drittijiet tal-bniedem;

B.  billi r-rispett, il-promozzjoni, l-indiviżibbiltà u s-salvagwardja tal-universalità tad-drittijiet tal-bniedem, kif ukoll il-promozzjoni tal-prinċipji u l-valuri demokratiċi inkluż l-istat tad-dritt, ir-rispett għad-dinjità tal-bniedem u l-prinċipji tal-ugwaljanza u tas-solidarjetà, huma l-pedamenti tal-acquis etiku u legali tal-UE u tal-politika estera u ta' sigurtà komuni (PESK) tagħha, kif ukoll tal-azzjoni esterna kollha tagħha; billi l-UE għandha tkompli tistinka biex tkun l-attur globali ewlieni fil-promozzjoni u l-protezzjoni universali tad-drittijiet tal-bniedem, inkluż fil-livell ta' kooperazzjoni multilaterali, b'mod partikolari permezz ta' rwol attiv u kostruttiv f'diversi korpi tan-NU u f'konformità mal-Karta tan-NU, mal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u mad-dritt internazzjonali, kif ukoll mal-obbligi fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem u mal-impenji li ttieħdu fl-ambitu tal-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli u l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli;

C.  billi d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem, inkwantu ġabra ta' valuri, prinċipji u normi universali li jiggwidaw l-Istati Membri tan-NU, tqiegħed lill-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fil-qalba tal-governanza tajba; billi, fl-ispirtu tad-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Artikolu 21 tat-TUE, l-UE tinsab fuq quddiem nett biex issegwi politiki bbażati fuq id-drittijiet tal-bniedem u hija impenjata b'mod kostanti li tindirizza l-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem;

D.  billi l-UE, permezz ta' azzjonijiet f'livell bilaterali u multilaterali, kompliet tappoġġja l-progress tad-drittijiet tal-bniedem fl-2018, b'mod partikolari billi ssaħħaħ id-djalogu politiku ma' pajjiżi mhux membri tal-UE, inklużi dawk li jfittxu l-integrazzjoni Ewropea, u istituzzjonijiet reġjonali oħra bħall-Unjoni Afrikana, u billi tistabbilixxi ftehimiet internazzjonali ġodda li jinkludu l-kummerċ u s-sħubijiet ekonomiċi; billi impenn ambizzjuż jirrikjedi li l-UE tkun konsistenti u tmexxi bl-eżempju;

E.  billi l-politiki tal-UE jridu jiżguraw il-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem tal-gruppi l-aktar vulnerabbli, bħal minoranzi etniċi, lingwistiċi u reliġjużi, il-persuni b'diżabilità, il-komunità LGBTI, in-nisa, it-tfal, il-persuni li jfittxu asil u l-migranti; billi matul iċ-ċelebrazzjoni tad-Dikjarazzjoni tan-NU dwar id-Difensuri tad-Drittijiet tal-Bniedem, l-UE rrikonoxxiet ir-rwol kruċjali li jiżvolġu d-Difensuri tad-Drittijiet tal-Bniedem fit-tisħiħ tad-demokrazija u l-istat tad-dritt; billi s-Summit Dinji 2018 tad-Difensuri tad-Drittijiet tal-Bniedem wassal għal Pjan ta' Azzjoni bi prijoritajiet għad-difiża tad-drittijiet tal-bniedem; billi fl-2018, għadd kbir ta' Difensuri tad-Drittijiet tal-Bniedem kienu fil-mira u nqatlu, filwaqt li kienu soġġetti għal attakki, theddid u persekuzzjoni; billi xi kumpaniji privati militari u ta' sigurtà kienu implikati f'għadd ta' ksur tad-drittijiet tal-bniedem, ksur li jrid jiġi investigat b'mod xieraq filwaqt li dawk responsabbli jitressqu quddiem il-ġustizzja;

F.  billi saħansitra fil-preżent, l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u d-drittijiet tan-nisa huma soġġetti għal restrizzjonijiet u attakki kontrihom fuq livell internazzjonali; billi s-saħħa sesswali u riproduttiva u d-drittijiet relatati huma msejsa fuq id-drittijiet bażiċi tal-bniedem u huma aspetti essenzjali tad-dinjità tal-bniedem; billi l-vjolenza fuq in-nisa u l-bniet huwa wieħed mill-vjolazzjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem l-aktar mifruxa fid-dinja li jaffettwa l-livelli kollha tas-soċjetà u jikkostitwixxi ostaklu ewlieni għall-kisba tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri; billi strateġija komprensiva u vinkolanti tal-UE għall-ugwaljanza bejn il-ġeneri, eżattament kif talab il-Parlament, trid tipprevedi l-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri fil-politiki kollha tal-UE u ssaħħaħ l-impatt tal-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar l-Ugwaljanza bejn is-Sessi III;

G.  billi l-promozzjoni tal-paċi u s-sigurtà internazzjonali hija parti mir-raison d'être tal-UE; billi l-UE hija impenjata li taġixxi fix-xena internazzjonali f'isem il-prinċipji li ispiraw il-ħolqien tagħha, u f'konformità mal-prinċipji tal-Karta tan-NU u d-dritt internazzjonali u li tappoġġjahom;

H.  billi l-emerġenzi ambjentali, li jinkludu t-tisħin globali u d-deforestazzjoni, huma riżultat tal-azzjonijiet tal-bniedem u jagħtu lok għal ksur tad-drittijiet tal-bniedem kontra l-persuni affettwati direttament, permezz tat-telf tad-djar u l-ħabitats tagħhom, iżda anke l-umanità kollha kemm hi; billi huwa importanti li tiġi rikonoxxuta r-rabta bejn id-drittijiet tal-bniedem, il-protezzjoni tas-saħħa u dik ambjentali; billi l-iżgurar tal-aċċess għall-ilma huwa essenzjali għall-prevenzjoni ta' tensjonijiet f'ċerti reġjuni;

I.  billi iżjed koerenza bejn il-politiki interni u dawk esterni tal-UE, kif ukoll fost dawn tal-aħħar, tirrappreżenta rekwiżit indispensabbli għal politika tal-UE effikaċi u ta' suċċess fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem; billi l-politiki ta' appoġġ favur id-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija għandhom jiġu integrati fil-politiki kollha l-oħra tal-UE b'dimensjoni esterna, bħall-iżvilupp, il-migrazzjoni, is-sigurtà, il-ġlieda kontra t-terroriżmu, id-drittijiet tan-nisa u l-ugwaljanza bejn il-ġeneri, it-tkabbir u l-kummerċ, b'mod partikolari permezz tal-implimentazzjoni ta' klawżoli dwar id-drittijiet tal-bniedem fi ftehimiet bejn l-UE u l-pajjiżi mhux membri tal-UE; billi konsistenza akbar għandha tippermetti lill-UE tirreaġixxi aktar malajr matul l-istadji bikrija tal-ksur tad-drittijiet tal-bniedem u tkun attur tad-drittijiet tal-bniedem aktar attiv u kredibbli fil-livell globali;

J.  billi t-tranżizzjoni demokratika u l-istabbiliment jew il-konsolidament tal-istat tad-dritt f'bosta pajjiżi huma proċessi twal u diffiċli, u biex ikollhom eżitu pożittiv huwa essenzjali li jingħata appoġġ estern fuq perjodu twil, anke min-naħa tal-UE;

Drittijiet tal-bniedem u demokrazija: tendenzi ġenerali u sfidi ewlenin

1.  Jesprimi t-tħassib kbir tiegħu dwar l-attakki fuq id-demokrazija u l-istat tad-dritt fid-dinja kollha matul l-2018, li jirriflettu l-qawmien tal-awtoritarjaniżmu bħala proġett politiku, li jinkarna l-inosservanza tad-drittijiet tal-bniedem, ir-repressjoni tad-dissens, ġustizzja politiċizzata u riżultati tal-elezzjonijiet predeterminati, spazju li qed jiċkien għas-soċjetà ċivili biex topera fih, u limitazzjonijiet fuq il-libertà ta' għaqda u espressjoni; jissottolinja l-importanza ta' soċjetà ċivili li tippermetti reazzjonijiet flessibbli, f'waqthom u effettivi għal reġimi li jiksru d-dritt internazzjonali, id-drittijiet tal-bniedem u l-prinċipji demokratiċi;

2.  Huwa tal-fehma li l-pajjiżi li jaqgħu taħt reġimi awtoritarji jsiru aktar vulnerabbli għall-instabbiltà, il-kunflitt, il-korruzzjoni, l-estremiżmu vjolenti u l-involviment f'kunflitti militari barranin; jesprimi t-tħassib tiegħu li għad hemm reġimi li jiċħdu l-eżistenza nnifisha tad-drittijiet tal-bniedem universali minquxa fid-dritt internazzjonali; jilqa' l-fatt li, madankollu, għadd ta' pajjiżi taw bidu għal proċessi ta' paċi u demokratizzazzjoni, implimentaw riformi kostituzzjonali u ġudizzjarji, u ddjalogaw mas-soċjetà ċivili f'dibattiti miftuħin u pubbliċi bil-għan li jippromwovu l-libertajiet fundamentali u d-drittijiet tal-bniedem, kif ukoll l-abolizzjoni tal-piena tal-mewt; jiddispjaċih għall-fatt li minkejja x-xejra dejjem tikber lejn l-abolizzjoni tal-piena tal-mewt madwar id-dinja, għadd ta' pajjiżi għad iridu jistabbilixxu moratorju;

3.  Isostni li l-istati kollha li jirrispettaw il-libertajiet fundamentali rikonoxxuti internazzjonalment bħala l-pilastri tad-demokrazija jeħtiġilhom ikunu fuq quddiem nett fit-tixrid tal-prattiki ta' governanza demokratika bbażati fuq id-drittijiet tal-bniedem u l-istat tad-dritt fid-dinja kollha, u fit-tisħiħ tal-istrumenti leġiżlattivi internazzjonali għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem; jissottolinja l-isfidi maħluqa mill-użu tal-influwenzi ta' ħsara li jpoġġu f'riskju l-governanza demokratika u l-valuri intrinsiċi tad-drittijiet tal-bniedem, u b'hekk ixekklu l-isforzi pożittivi tal-istati demokratiċi; jinsab ferm imħasseb dwar ir-rabtiet bejn ir-reġimi awtoritarji u l-partiti u l-gvernijiet populisti fil-livell nazzjonali; jemmen li dawn ir-rabtiet jimminaw il-kredibbiltà tal-isforzi tal-UE biex tippromwovi l-valuri fundamentali;

4.  Ifakkar li ma jista' jkun hemm ebda ġerarkija tad-drittijiet tal-bniedem; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu żgurati r-rispett sħiħ u l-konformità sħiħa mal-prinċipju li d-drittijiet tal-bniedem huma universali u inaljenabbli, indiviżibbli, interdipendenti u interrelatati; jisħaq li t-tentattivi biex jintużaw id-drittijiet ta' ċerti gruppi ħalli jiġġustifikaw il-marġinalizzazzjoni ta' oħrajn huma kompletament inaċċettabbli;

5.  Jenfasizza l-pjaga tal-kunflitti armati u l-attakki militari bil-għan, fost l-oħrajn, tat-tindif etniku, li għadha tikkaġuna l-mewt ta' ċivili u tikkawża spostamenti tal-massa, li fl-ambitu tagħha l-atturi statali u mhux statali jaħarbu mir-responsabbiltà tagħhom li jżommu mad-dritt internazzjonali umanitarju u mad-dritt internazzjonali fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem; jisħaq fuq il-fatt li r-reġjuni fil-gwerra jew f'sitwazzjonijiet ta' kunflitt iħabbtu wiċċhom ma' ksur gravi tad-drittijiet tal-bniedem, ta' natura eċċezzjonali u mmirati li jċaħħdu d-dinjità umana, u li huma kemm devastanti għall-vittmi kif ukoll degradanti għall-awturi; jenfasizza, bħala eżempju, l-użu tat-tortura u ta' trattamenti krudili, inumani u degradanti oħra, l-għajbien furzat, il-qtil extraġudizzjarju, il-vjolenza u l-ikkawżar intenzjonat tal-ġuħ bħala armi tal-gwerra mfassla biex jeqirdu, jiddestabbilizzaw u jiddemoralizzaw individwi, familji, komunitajiet u soċjetajiet, speċjalment it-tfal; jenfasizza l-vulnerabbiltà partikolari tan-nisa minn minoranzi etniċi u reliġjużi għall-vjolenza sesswali, b'mod speċjali dawk li jikkonvertu; jikkundanna bil-qawwa l-attakki fatali fuq sptarijiet, skejjel u fuq persuni ċivili oħra fil-mira li seħħew madwar id-dinja f'kunflitti armati fl-2018; ifakkar li d-dritt għall-ħajja huwa dritt importanti tal-bniedem, u li l-atti illegali tal-gwerra jridu dejjem jiġu kkundannati b'mod unanimu u indirizzati b'mod effettiv;

6.  Jiddenunzja l-atti li jitfgħu lura l-multilateraliżmu u l-ordni internazzjonali bbażat fuq ir-regoli, li qed joħloq sfida serja għad-drittijiet tal-bniedem fuq skala dinjija; jemmen bis-sħiħ f'approċċi u deċiżjonijiet meħuda f'kooperazzjoni fi ħdan qafas multilaterali, b'mod partikolari fi ħdan il-korpi tan-NU u f'formati ta' negozjar eżistenti maqbula fi ħdan organizzazzjonijiet reġjonali bħall-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSKE), bħala l-aktar mezz effettiv biex jiġu moqdija l-interessi tal-umanità, biex jinstabu soluzzjonijiet sostenibbli għall-kunflitti bbażati fuq in-normi u l-prinċipji tad-dritt internazzjonali, il-Karta tan-NU u l-Att Finali ta' Ħelsinki, u biex jitrawwem progress fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem; jinsab estremament imħasseb dwar il-fatt li s-siġġijiet ta' diversi korpi relatati mad-drittijiet tal-bniedem tan-NU, inkluż il-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU, huma okkupati minn pajjiżi b'rekord ippruvat ta' ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem;

7.  Jinsab serjament inkwetat biż-żieda fl-għadd ta' omiċidji, attakki kemm fiżiċi kif ukoll malafamanti u l-użu tal-pieni tal-mewt, persekuzzjonijiet, inkarċerazzjonijiet, fastidji u intimidazzjonijiet fil-konfront tal-persuni li jiddefendu d-drittijiet tal-bniedem fid-dinja kollha, speċjalment il-ġurnalisti, l-akkademiċi, l-avukati, il-politiċi u l-attivisti tas-soċjetà ċivili, inklużi l-attivisti tad-drittijiet tan-nisa, l-ambjentalisti, id-difensuri tal-artijiet u d-difensuri tal-minoranzi reliġjużi, prinċipalment fil-pajjiżi b'livelli għoljin ta' korruzzjoni u b'riżultati skarsi f'dawk li huma rispett tal-istat tad-dritt u sorveljanza ġudizzjarja; jinsab partikolarment imħasseb dwar l-attakki sfaċċati li dejjem qed jiżdiedu fuq art barranija, f'xi każijiet bi ksur tal-liġijiet u d-drawwiet relatati mal-privileġġi u l-immunitajiet diplomatiċi; jeżiġi ġustizzja u responsabbiltà fl-ogħla livell ta' teħid ta' deċiżjonijiet għal dawk l-attakki; jinnota li d-difensuri kollha tad-drittijiet tal-bniedem, b'mod partikolari n-nisa, jiffaċċjaw riskji speċifiċi u jeħtieġu protezzjoni adegwata; jiddenunzja l-fatt li xi gvernijiet adottaw leġiżlazzjoni li tillimita l-attivitajiet tas-soċjetà ċivili jew tal-moviment soċjali, fosthom l-għeluq tal-NGOs jew l-iffriżar tal-assi tagħhom; jinsab ferm imħasseb dwar l-użu ta' leġiżlazzjoni repressiva dwar iċ-ċibersigurtà u kontra t-terroriżmu biex trażżan id-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem;

8.  Jisħaq fuq l-importanza li jsir progress fl-ugwaljanza bejn il-ġeneri u fid-drittijiet tan-nisa u l-bniet fuq skala dinjija; jenfasizza li minkejja l-progress, in-nisa u l-bniet għadhom isofru diskriminazzjoni u vjolenza; jisħaq fuq il-fatt li l-maġġoranza tas-soċjetajiet għadhom ibatu biex jagħtu lin-nisa u lill-bniet drittijiet indaqs skont il-liġi u aċċess indaqs għall-edukazzjoni, għall-assistenza fis-saħħa, għal xogħol dinjituż, għal pagi ndaqs u għar-rappreżentanza politika u ekonomika; jesprimi tħassib dwar l-attakki kontinwi mifruxa fuq id-drittijiet tan-nisa u s-saħħa sesswali u riproduttiva u d-drittijiet relatati tagħhom, u l-leġiżlazzjoni li f'bosta partijiet tad-dinja tirrestrinġi dawn id-drittijiet; jenfasizza li l-mutilazzjoni ġenitali femminili u ż-żwieġ tat-tfal huma fost l-aktar ksur mifrux tad-drittijiet tal-bniedem; jesprimi tħassib li n-nisa li jesprimu fidi jew twemmin huma vulnerabbli doppjament għall-persekuzzjoni; jilqa' l-Inizjattiva Spotlight bejn l-UE u n-NU dwar tmiem il-vjolenza kontra n-nisa u l-bniet u jitlob li tiġi msaħħa;

9.  Jisħaq fuq il-fatt li r-rispett u l-promozzjoni tad-drittijiet tat-tfal, il-ġlieda kontra kull forma ta' abbuż, abbandun, maltrattament, traffikar u sfruttament tat-tfal, inklużi ż-żwiġijiet furzati u r-reklutaġġ jew l-użu tas-suldati tfal fil-kunflitti armati, u l-għoti ta' kura u edukazzjoni lit-tfal huma kwistjonijiet kruċjali għall-ġejjieni tal-umanità; jappoġġja, f'dan ir-rigward, il-mekkaniżmu ta' monitoraġġ u rappurtar stabbilit bir-Riżoluzzjoni 1612 tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU dwar it-tfal u l-kunflitt armat;

10.  Jisħaq fuq l-importanza li tingħata kunsiderazzjoni sħiħa lill-bżonnijiet speċifiċi tal-persuni b'diżabilità; jitlob li l-UE tinkorpora l-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni ta' persuni b'diżabilità fil-politiki tagħha ta' azzjoni esterna u dwar l-għajnuna għall-iżvilupp, flimkien mal-ġlieda għal aċċess ugwali għas-suq tax-xogħol u l-aċċess għall-edukazzjoni u t-taħriġ, filwaqt li tippromwovi soluzzjonijiet li jagħmluha aktar faċli għall-persuni b'diżabilità li joperaw fi ħdan is-soċjetà;

11.  Jiġbed l-attenzjoni għal każi ta' persekuzzjoni u diskriminazzjoni relatati mal-etnija, in-nazzjonalità, il-klassi soċjali, il-kasta, ir-reliġjon, it-twemmin, il-lingwa, l-età, is-sess, is-sesswalità, u l-identità tal-ġeneru, li għadhom ferm imxerrdin f'bosta pajjiżi u soċjetajiet; jinsab serjament imħasseb bir-risposti dejjem aktar intolleranti u mimlija mibegħda mogħtija lill-persuni li jisfaw vittmi ta' dan il-ksur tad-drittijiet tal-bniedem; jitlob li l-persuni responsabbli għal dak il-ksur jagħtu kont ta' għemilhom;

12.  Jinnota li l-għadd ta' persuni spostati b'mod furzat fl-2018 qabeż is-70 miljun ruħ, li jinkludi 26 miljun rifuġjat, 41 miljun persuna spostati internament u 3.5 miljun persuna li qed ifittxu asil(10); jinnota, barra minn hekk, li hemm madwar 12-il miljun persuna apolida fid-dinja kollha; huwa tal-fehma li l-gwerer, il-kunflitti, it-terroriżmu, il-vjolenza, l-oppressjoni politika, il-persekuzzjoni minħabba r-reliġjon jew it-twemmin, il-faqar, u l-insigurtà tal-ilma u l-ikel jagħtu lok għal riskji ta' kunflitti ġodda u għal aktar spostament tal-popolazzjonijiet; jirrikonoxxi li l-konsegwenzi ambjentali tat-tibdil fil-klima, bħall-aċċess aktar limitat għall-ilma tax-xorb sikur, jistgħu jaggravaw l-ispostament tal-popolazzjonijiet;

13.  Jisħaq fuq il-fatt li l-emerġenza klimatika u t-telf tal-massa tal-bijodiversità jikkostitwixxu theddid serju għall-popolazzjoni; ifakkar li d-drittijiet fundamentali tal-bniedem għall-ħajja, is-saħħa, l-ikel u l-ilma sikur ikunu f'riskju mingħajr ambjent tajjeb għas-saħħa; jiġbed l-attenzjoni għall-impatt li għandha l-qerda ambjentali fuq id-drittijiet tal-bniedem, kemm għall-popolazzjonijiet ikkonċernati kif ukoll fir-rigward tad-dritt għall-ambjent, għall-umanità kollha; jissottolinja l-obbligi u r-responsabbiltajiet essenzjali tal-istati u ta' entitajiet oħrajn li jieħdu d-deċiżjonijiet biex jikkonformaw mal-għanijiet tal-Ftehim ta' Pariġi tal-2015 biex jiġġieldu kontra t-tibdil fil-klima u l-effetti tiegħu, jimpedixxu l-effetti negattivi tiegħu fuq id-drittijiet tal-bniedem u jippromwovu politiki xierqa f'konformità mal-obbligi tad-drittijiet tal-bniedem; ifakkar fl-obbligi tal-istati li jipproteġu l-bijodiversità u jipprovdu aċċess għal rimedji effettivi f'każijiet ta' telf u degradazzjoni tal-bijodiversità; jesprimi l-appoġġ tiegħu għal sforzi leġiżlattivi naxxenti f'livell internazzjonali b'rabta ma' reati ambjentali;

14.  Jisħaq fuq il-fatt li l-libertà tal-kelma u tal-espressjoni u l-pluraliżmu tal-midja, kemm online kif ukoll offline, huma fil-qalba tas-soċjetajiet demokratiċi reżiljenti; jikkundanna l-użu ħażin ta' għanijiet leġittimi bħall-ġlieda kontra t-terroriżmu, is-sigurtà tal-istat u l-infurzar tal-liġi sabiex jillimitaw il-libertà tal-espressjoni; jikkundanna l-propaganda tal-midja u l-miżinformazzjoni kontra l-minoranzi; jitlob li jiġu stabbiliti l-aħjar salvagwardji possibbli kontra d-diskors ta' mibegħda u r-radikalizzazzjoni, il-kampanji ta' diżinformazzjoni u l-propaganda ostili, speċjalment dawk li joriġinaw minn stati awtoritarji u atturi mhux statali bħal gruppi terroristiċi, billi jiġi żviluppat qafas legali, kemm fil-livell tal-UE kif ukoll f'dak internazzjonali, biex jiġi indirizzat it-theddid ibridu, inkluża l-gwerra ċibernetika u tal-informazzjoni, filwaqt li ma jiġux kompromessi d-drittijiet fundamentali; ifakkar li l-midja għandha tirrifletti pluralità ta' opinjonijiet diversi filwaqt li tappoġġja u tobdi l-prinċipju tan-nondiskriminazzjoni; jisħaq, f'dan ir-rigward, li persuni li jappartjenu għal minoranzi għandu jkollhom aċċess indiskriminat għall-mezzi tax-xandir, inkluż fil-lingwa tagħhom stess;

Il-politika barranija fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem tal-UE ssir aktar effikaċi

15.  Ifakkar fl-impenn tal-UE li tqiegħed id-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija fil-qalba tar-relazzjonijiet tagħha mal-pajjiżi mhux membri tal-UE; jisħaq, għaldaqstant, li l-objettiv ta' progress tad-drittijiet tal-bniedem u tad-demokrazija fid-dinja kollha jirrikjedi li dan jiġi integrat fil-politiki kollha tal-UE b'dimensjoni esterna; jitlob li l-UE tissodisfa dawn l-impenji u tiżgura li l-involviment tagħha ma jsaħħaħx involontarjament ir-reġimi awtoritarji;

16.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jadottaw Pjan ta' Azzjoni ġdid, ambizzjuż, komprensiv u vinkolanti dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija għall-ħames snin li ġejjin; jinsisti fuq il-fatt li l-isfidi kollha tad-drittijiet tal-bniedem, li jinkludu d-drittijiet diġitali, id-drittijiet ambjentali, id-drittijiet tal-anzjani, id-drittijiet tal-isport u d-drittijiet tal-bniedem, flimkien mad-drittijiet tal-migranti għandhom jiġu indirizzati b'mod adegwat fil-Pjan ta' Azzjoni futur; jitlob li jinħoloq mekkaniżmu ta' monitoraġġ b'saħħtu biex jivvaluta l-implimentazzjoni u l-impatt tal-Pjan ta' Azzjoni; jistieden lill-Istati Membri jieħdu responsabbiltà akbar tal-Pjan ta' Azzjoni u jirrapportaw dwar l-implimentazzjoni tiegħu;

17.  Jinnota l-importanza tar-riżoluzzjonijiet tiegħu dwar il-ksur tad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija u l-istat tad-dritt u tal-ħidma tas-Sottokumitat għad-Drittijiet tal-Bniedem; jirrakkomanda bil-qawwa li l-Kummissjoni u s-SEAE jsaħħu l-involviment tagħhom mas-Sottokumitat għad-Drittijiet tal-Bniedem tal-Parlament sabiex ikun jista' jipparteċipa fil-Pjan ta' Azzjoni futur u jimmonitorja l-implimentazzjoni tiegħu; jistieden lis-SEAE jipprovdi lill-Parlament rapporti regolari dwar l-azzjonijiet ta' segwitu li ħa dwar ir-riżoluzzjonijiet kollha ta' urġenza u/jew ir-rakkomandazzjonijiet dwarhom;

18.  Jenfasizza l-fatt li l-kummerċ, il-politiki tal-UE f'dan il-qasam u d-drittijiet tal-bniedem jistgħu u għandhom isaħħu lil xulxin, u li l-komunità tan-negozju tiżvolġi rwol importanti biex toffri inċentivi pożittivi għall-promozzjoni tad-drittjiet tal-bniedem, tad-demokrazija u tar-responsabbiltà tal-kumpaniji; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lis-SEAE jagħmlu użu effettiv mill-klawżoli tad-drittijiet tal-bniedem fi ftehimiet internazzjonali, mhux biss permezz ta' djalogu politiku, valutazzjonijiet regolari tal-progress u rikors għal proċeduri ta' konsultazzjoni fuq talba, iżda anke billi joħolqu mekkaniżmu effettiv għall-monitoraġġ ta' ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem li jista' jseħħ permezz ta' attivitajiet kummerċjali; jitlob li l-klawżoli dwar id-drittijiet tal-bniedem jiġu infurzati b'mod adegwat u mmonitorjati kif xieraq, anke permezz ta' punti ta' riferiment li jistgħu jitkejlu, bl-involviment tal-Parlament, tas-soċjetà ċivili u tal-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti; jitlob li jiġi stabbilit mekkaniżmu ta' lmenti effettiv u indipendenti għall-gruppi ta' ċittadini u partijiet interessati li huma affettwati minn ksur tad-drittijiet tal-bniedem; jisħaq fuq il-fatt li l-UE u l-Istati Membri tagħha jeħtiġilhom jimpedixxu kull tip ta' abbuż tad-drittijiet tal-bniedem korporattiv u l-impatt negattiv tal-attivitajiet kummerċjali;

19.  Isostni d-djalogi dwar id-drittijiet tal-bniedem mal-pajjiżi mhux membri tal-UE, bħala strument essenzjali għall-impenn bilaterali fil-promozzjoni u fil-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem; ifakkar li l-Linji Gwida tal-UE dwar id-djalogi tad-drittijiet tal-bniedem ma' pajjiżi terzi jiddeskrivu għadd ta' kriterji għall-bidu ta' djalogu inkluż "kemm il-gvern huwa lest li jtejjeb is-sitwazzjoni, l-impenn tal-gvern fir-rigward tal-konvenzjonijiet internazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem, ir-rieda tal-gvern li jikkoopera mal-proċeduri u l-mekkaniżmi tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-drittijiet tal-bniedem kif ukoll l-attitudni tal-gvern lejn is-soċjetà ċivili"; jitlob li s-SEAE jagħmel valutazzjoni regolari ta' kull djalogu, kif previst fil-linji gwida msemmija hawn fuq, u jiżgura li jekk ma jsirx progress tanġibbli, l-UE għandha taġġusta l-għanijiet tagħha u terġa' tikkunsidra l-approċċ tagħha; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE, b'involviment aktar b'saħħtu tal-gruppi tas-soċjetà ċivili u l-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti, jgħaqqdu l-isforzi tagħhom biex jindirizzaw id-drittijiet tal-bniedem u l-obbligi relatati fid-djalogi jew fin-negozjati fi kwalunkwe qasam politiku u ekonomiku, mal-gvernijiet tal-pajjiżi mhux membri tal-UE, bil-għan li jissaħħaħ l-impatt tad-djalogi dwar id-drittijiet tal-bniedem; jirrakkomanda li jinstema' t-tħassib li qed jitqajjem dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem f'dawk il-pajjiżi u li tittieħed azzjoni xierqa, inkluż billi jitqajmu każijiet individwali fil-kuntest ta' djalogi dwar id-drittijiet tal-bniedem; jappella għal involviment aktar attiv tal-Parlament meta jitfasslu l-aġendi tad-djalogi dwar id-drittijiet tal-bniedem; jenfasizza li l-istrateġiji tal-pajjiżi dwar id-drittijiet tal-bniedem u r-rapporti annwali ta' implimentazzjoni tagħhom jikkostitwixxu strument essenzjali biex tiġi żgurata l-konsistenza politika, jiġu identifikati l-prijoritajiet strateġiċi ewlenin, jiġu definiti objettivi għal perjodu twil u qasir ta' żmien, u jiġu stabbiliti azzjonijiet konkreti sabiex isir progress fir-rigward tad-drittijiet tal-bniedem; itenni l-appell tiegħu biex il-Membri tal-PE jingħataw aċċess għall-kontenut tal-istrateġiji tal-pajjiżi dwar id-drittijiet tal-bniedem; jilqa' s-seminars tas-soċjetà ċivili ta' qabel id-djalogi dwar id-drittijiet tal-bniedem u jħeġġeġ li l-konklużjonijiet tagħhom jiġu segwiti, bl-involviment iddedikat tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili (OSĊ);

20.  Jagħmel appell b'saħħtu biex l-UE tindirizza b'mod konsistenti d-diskriminazzjoni billi tagħmel l-aħjar użu mis-sett ta' għodda tagħha dwar id-drittijiet tal-bniedem, ukoll permezz ta' djalogu, billi tikkundanna u tappoġġja s-soċjetà ċivili u l-inizjattivi konġunti fil-livell tan-NU, f'konformità mal-linji gwida adottati reċentement tal-UE dwar in-nondiskriminazzjoni fl-azzjoni esterna u mal-Istrument ta' Gwida tan-NU dwar id-diskriminazzjoni bbażata fuq id-dixxendenza, ippubblikat fl-2017;

21.  Isostni bil-qawwa l-ħidma u l-isforzi tar-Rappreżentant Speċjali tal-UE għad-Drittijiet tal-Bniedem (RSUE) fil-protezzjoni u l-promozzjoni tad-drittijiet tal-bniedem madwar id-dinja; jissottolinja l-objettiv importanti fil-mandat tal-RSUE biex tissaħħaħ l-effikaċja tal-Unjoni f'dan il-qasam; jistieden lill-RSUE jaġixxi fuq il-mandat tiegħu biex itejjeb l-isforzi tal-UE sabiex issaħħaħ id-demokrazija; jinsisti fuq it-talba tiegħu li l-mandat tal-RSUE jsirlu rieżami sabiex ir-Rappreżentant Speċjali jsir permanenti u aktar responsabbli, u jingħata setgħat ta' inizjattiva proprja, riżorsi adegwati u l-kapaċità li jitkellem pubblikament sabiex jirrapporta dwar il-kisbiet ta' żjarat f'pajjiżi terzi u jikkomunika l-pożizzjonijiet tal-UE dwar suġġetti relatati mad-drittijiet tal-bniedem; itenni t-talba tiegħu għal aktar trasparenza dwar l-attivitajiet u l-missjonijiet tal-RSUE u jinsisti li r-rapporti regolari tiegħu lill-Kunsill jiġu kondiviżi wkoll mal-Parlament; jilqa' l-espansjoni tal-mandat tal-RSUE biex jinkludi l-promozzjoni ta' appoġġ għall-ġustizzja kriminali internazzjonali u jistenna li l-RSUE jkun partikolarment attiv f'dan il-qasam;

22.  Jilqa' l-isforzi tas-SEAE u tal-Kummissjoni biex kontinwament isaħħu is-sensibilizzazzjoni tal-uffiċjali tal-UE dwar id-drittijiet tal-bniedem; jilqa' l-fatt li l-punti fokali tad-drittijiet tal-bniedem u l-uffiċjali ta' kollegament dwar id-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem issa huma preżenti fid-Delegazzjonijiet kollha tal-UE; jistieden lis-SEAE joħroġ rapport dettaljat lill-Parlament dwar it-tlestija ta' dan in-netwerk ta' punti fokali sabiex jevalwah u jiżgura li jiġi implimentat b'mod konsistenti madwar id-Delegazzjonijiet kollha tal-UE; jistieden lid-Delegazzjonijiet kollha tal-UE u lill-punti fokali rispettivi tagħhom dwar id-drittijiet tal-bniedem biex b'mod konsistenti jirrispettaw l-obbligu tagħhom li jiltaqgħu mad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, iżuru attivisti detenuti, jimmonitorjaw il-proċessi tagħhom u jippromwovu l-protezzjoni tagħhom fil-post;

23.  Jirrikonoxxi l-progress li sar f'termini tal-proċedura u l-format tar-Rapport Annwali tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija 2018, iżda jistenna li l-Kunsill u l-VP/RGħ iqisu aktar il-pożizzjonijiet espressi mill-Parlament fir-riżoluzzjonijiet u/jew ir-rakkomandazzjonijiet rilevanti tiegħu sabiex tiġi żgurata interazzjoni aktar profonda u aktar effikaċi bejn l-istituzzjonijiet tal-UE fir-rigward tal-kwistjonijiet relatati mad-drittijiet tal-bniedem; jitlob lill-Kunsill ikompli bl-isforzi tiegħu biex jiffinalizza dawn ir-rapporti annwali aktar kmieni matul is-sena; jinkoraġġixxi lill-Kunsill jiżgura li l-adozzjoni tar-rapport annwali li jmiss tkun ibbażata fuq proċess ta' konsultazzjoni adegwat;

Żvilupp ta' soluzzjonijiet għall-promozzjoni u għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem u tad-demokrazija

Governanza demokratika u spazju favorevoli għas-soċjetà ċivili

24.  Jitlob li l-UE u l-Istati Membri jkomplu jżommu taħt monitoraġġ mill-qrib l-iżviluppi li jolqtu negattivament il-governanza u l-ispazju tas-soċjetà ċivili fid-dinja kollha, mingħajr eċċezzjoni, u jirrispondu b'mod sistematiku, bis-saħħa tal-mezzi adegwati kollha, għall-politiki u għall-bidliet leġiżlattivi mmexxija mill-gvernijiet awtoritarji mmirati biex jimminaw il-governanza bbażata fuq il-prinċipji demokratiċi fundamentali u biex iċekknu l-ispazju tas-soċjetà ċivili; huwa tal-fehma li għandu jkun hemm sinerġiji akbar bejn il-Kummissjoni, is-SEAE u l-Parlament dwar din il-kwistjoni; jilqa' l-assistenza imprezzabbli pprovduta lill-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fid-dinja kollha fl-ambitu tal-Istrument Ewropew għad-Demokrazija u għad-Drittijiet tal-Bniedem (EIDHR), li tibqa' l-għodda ewlenija tal-UE għall-implimentazzjoni tal-politika esterna tagħha dwar id-drittijiet tal-bniedem; jitlob li taħt is-suċċessur tal-EIDHR ikompli jiżdied il-finanzjament għas-soċjetà ċivili u għad-drittijiet tal-bniedem; jisħaq fuq il-fatt li fl-2018, mijiet ta' dimostranti paċifiċi tas-soċjetà ċivili ġew arrestati, soġġetti għal trattament ħażin u detenzjoni arbitrarja, u ġew mġiegħla jħallsu multi bħala riżultat tal-proċessi tagħhom;

L-approċċ tal-UE fir-rigward tal-kunflitti u r-responsabbiltà għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem

25.  Jisħaq fuq ir-rabta bejn iż-żieda fil-ksur tad-drittijiet tal-bniedem u l-impunità mifruxa u n-nuqqas ta' responsabbiltà f'dawk ir-reġjuni u fil-pajjiżi mifnija mill-kunflitti jew ikkaratterizzati minn intimidazzjoni, diskriminazzjoni, fastidju u aggressjoni, sekwestri ta' persuni, operazzjonijiet tal-pulizija vjolenti, arresti arbitrarji, każijiet ta' tortura, u qtil; jistieden lill-komunità internazzjonali tappoġġja azzjonijiet immirati lejn il-ġlieda kontra l-impunità u l-promozzjoni tar-responsabbiltà, speċjalment f'dawk ir-reġjuni u l-pajjiżi fejn id-dinamika tal-impunità tippremja lil dawk li għandhom l-akbar responsabbiltà u li ma tagħtix setgħa lill-vittmi; jenfasizza, barra minn hekk, li l-minoranzi u l-gruppi emarġinati spiss jintlaqtu b'mod partikolari mill-kunflitti;

26.  Ifakkar fir-riżoluzzjonijiet tiegħu li jiddenunzjaw responsabbiltajiet speċifiċi għal kunflitti li fl-2018 wasslu għal mijiet ta' vittmi tfal matul attakki deliberati kontra popolazzjonijiet ċivili u infrastrutturi umanitarji; jistieden lill-Istati Membri kollha tal-UE jikkonformaw b'mod strett mal-Kodiċi ta' Kondotta tal-UE dwar l-Esportazzjoni tal-Armi, sabiex iwaqqfu t-trasferimenti kollha tal-armi jew ta' sorveljanza u t-tagħmir tal-intelligence li jista' jintuża mill-gvernijiet fir-repressjoni tad-drittijiet tal-bniedem, speċjalment fil-kuntest tal-kunflitti armati; jinsisti fuq il-ħtieġa għal trasparenza sħiħa u rappurtar regolari mill-Istati Membri tal-UE dwar it-trasferimenti tagħhom tal-armi; ifakkar fir-riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' Frar 2014 dwar l-użu ta' drones armati(11), jesprimi t-tħassib serju tiegħu dwar l-użu ta' drones armati barra l-qafas ġuridiku internazzjonali; jitlob ukoll lill-Kummissjoni żżomm lill-Parlament informat sew dwar l-użu tal-fondi tal-UE għall-proġetti kollha ta' riċerka u żvilupp assoċjati mal-kostruzzjoni tad-drones; iħeġġeġ lill-VP/RGħ tipprojbixxi l-iżvilupp, il-produzzjoni u l-użu ta' armi kompletament awtonomi, li jippermettu li jsiru attakki mingħajr intervent uman;

27.  Jikkundanna bil-qawwa d-delitti faħxin kollha u l-ksur kollu tad-drittijiet tal-bniedem kommessi minn atturi statali u mhux statali, inkluż kontra ċittadini li kienu qegħdin jeżerċitaw id-drittijiet tal-bniedem tagħhom b'mod paċifiku; jitlob lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jużaw il-piż politiku kollu tagħhom biex jevitaw kwalunkwe att li jista' jitqies bħala ġenoċidju, delitt tal-gwerra jew delitt kontra l-umanità, jirrispondu b'mod effiċjenti u koordinat meta jseħħu delitti bħal dawn, jimmobilizzaw ir-riżorsi kollha meħtieġa biex iressqu quddiem il-ġustizzja lil dawk kollha responsabbli, jgħinu lill-vittmi u jappoġġjaw il-proċessi ta' stabbilizzazzjoni u rikonċiljazzjoni; jistieden lill-komunità internazzjonali tiżviluppa strumenti li jimminimizzaw l-intervall bejn it-twissija u r-reazzjoni, bħas-sistema ta' twissija bikrija tal-UE, sabiex jiġi evitat li l-kunflitti vjolenti jfeġġu, ifeġġu mill-ġdid jew jeskalaw; jistieden lis-SEAE u lill-Kummissjoni jinkludu strateġija ambizzjuża dwar il-ġlieda kontra l-impunità fit-tielet Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija; jirrakkomanda bil-qawwa l-istabbiliment ta' osservatorju Ewropew dwar il-prevenzjoni, ir-responsabbiltà, u l-ġlieda kontra l-impunità; itenni t-talba tiegħu lill-VP/RGħ biex taħtar Rappreżentant Speċjali tal-UE għad-Dritt Umanitarju Internazzjonali u l-Ġustizzja Internazzjonali bil-mandat li jippromwovi, jintegra u jirrappreżenta l-impenn tal-UE fil-ġlieda kontra l-impunità;

28.  Jilqa' b'sodisfazzjon l-isforzi tal-UE biex tippromwovi l-universalità tal-Istatut ta' Ruma fl-2018, is-sena li fiha ġie ċċelebrat l-20 anniversarju minn mindu ġie adottat, u jtenni l-appoġġ sod tiegħu favur il-Qorti Kriminali Internazzjonali (QKI); jinnota li d-dritt internazzjonali bħalissa jinsab taħt pressjoni serja; jinsab imħasseb li, minħabba l-ġurisdizzjoni wiesgħa tal-QKI, minn 193 Stat Membru tan-NU, 122 biss huma membri tal-QKI u 38 biss irratifikaw l-Emenda ta' Kampala, li tagħti s-setgħat lill-QKI li tressaq quddiem il-ġustizzja lil min iwettaq delitti ta' aggressjoni; jappella lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jħeġġu lill-Istati Membri kollha tan-NU jirratifikaw u jimplimentaw l-Istatut ta' Ruma, u jinsab diżappuntat dwar l-irtirar mill-Istatut u t-theddid li partijiet jagħmlu dan; jistieden ukoll lill-firmatarji kollha tal-Istatut ta' Ruma jikkoordinaw u jikkooperaw mal-QKI; jitlob lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jappoġġjaw b'mod sistematiku l-eżamijiet, l-investigazzjonijiet u d-deċiżjonijiet tal-QKI, u jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jimpedixxu każijiet ta' nuqqas ta' kooperazzjoni mal-QKI; jitlob l-appoġġ għal organizzazzjonijiet li jiġbru, iżommu u jipproteġu evidenza – diġitali jew f'formati oħra – tad-delitti mwettqa minn kwalunkwe parti għall-kunflitti, sabiex tiġi ffaċilitata l-prosekuzzjoni tagħhom f'livell internazzjonali; jistieden lill-Istati Membri tal-UE u lin-Netwerk tal-UE kontra l-Ġenoċidju jappoġġjaw lit-tim investigattiv tan-NU fil-ġbir, fil-preservazzjoni u fil-ħażna ta' evidenza ta' reati li attwalment qed jitwettqu jew li saru dan l-aħħar sabiex ma jintilfux; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jeżaminaw modi u jippreżentaw strumenti ġodda biex jgħinu lill-vittmi tal-ksur tad-dritt internazzjonali fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem u tad-dritt internazzjonali umanitarju jkollhom aċċess għall-ġustizzja internazzjonali u jiksbu rimedju u kumpens għad-danni, inkluż permezz tal-bini tal-kapaċità tal-pajjiżi mhux membri tal-UE biex japplikaw il-prinċipju ta' ġurisdizzjoni universali fis-sistemi ġuridiċi domestiċi tagħhom;

29.  Jilqa' d-diskussjonijiet esploratorji inizjali, u jitlob li jitkomplew, fi ħdan il-Kunsill fir-rigward tat-twaqqif ta' mekkaniżmu globali ta' sanzjonijiet tal-UE għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem, l-hekk imsejħa "Lista Magnitsky", li tippermetti l-impożizzjoni ta' sanzjonijiet immirati kontra individwi kompliċi fil-ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem, kif appella l-Parlament f'bosta okkażjonijiet, speċjalment f'Marzu 2019; jistieden lill-Kunsill iħaffef id-diskussjonijiet tiegħu sabiex jadotta l-leġiżlazzjoni meħtieġa, jistabbilixxi dan il-mekkaniżmu, u jiffinanzjah b'mod adegwat mill-aktar fis possibbli; jisħaq fuq l-importanza li din is-sistema tkun konformi mal-mekkaniżmu ta' rieżami ġudizzjarja tal-UE; jenfasizza wkoll, bħala eżempju biex jiġi segwit, il-promulgazzjoni minn xi Stati Membri tal-UE ta' liġijiet li jipprevedu li jiġu imposti sanzjonijiet fuq individwi li jitqiesu responsabbli għall-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem;

30.  Jistieden lill-VP/RGħ u lill-Kunsill jagħtu attenzjoni speċjali lis-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem f'territorji okkupati illegalment; itenni li l-okkupazzjoni illegali ta' territorju jew parti minnu hija ksur kontinwu tad-dritt internazzjonali; jissottolinja r-responsabbiltà tas-setgħa okkupanti lejn il-popolazzjoni ċivili skont id-dritt umanitarju internazzjonali; jiddispjaċih għall-inklużjoni mill-ġdid ta' rappreżentanti minn pajjiż li jokkupa t-territorju ta' stat ieħor fl-Assemblea Parlamentari tal-Kunsill tal-Ewropa;

Difensuri tad-drittijiet tal-bniedem (DDB)

31.  Jisħaq fuq ir-rwol imprezzabbli u essenzjali li jiżvolġu d-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem waqt li jissugraw ħajjithom stess, partikolarment id-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem tan-nisa; jissottolinja l-ħtieġa għal koordinazzjoni b'saħħitha tal-UE dwar l-involviment ma' awtoritajiet ta' pajjiżi terzi rigward id-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem; jenfasizza li fl-2018 fakkarna l-20 anniversarju tad-Dikjarazzjoni tan-NU dwar id-Difensuri tad-Drittijiet tal-Bniedem; jirrakkomanda li tissaħħaħ il-kooperazzjoni bejn l-istituzzjonijiet tal-UE u l-Istati Membri, biex b'hekk ikunu jistgħu jagħtu appoġġ kontinwu lid-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem u jipproteġuhom; japprezza l-mekkaniżmu "protectdefenders.eu" li ġie stabbilit biex jipproteġi lid-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem f'riskju gravi, u jitlob li jissaħħaħ;

32.  Jissottolinja l-ħtieġa għal approċċ tal-UE orjentat lejn il-protezzjoni tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, strateġiku, viżibbli u orjentat lejn l-impatt; jistieden lill-Kunsill joħroġ konklużjonijiet annwali tal-Kunsill Affarijiet Barranin dwar l-azzjoni tal-UE għall-promozzjoni u l-protezzjoni tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem fil-politika barranija tal-UE; jistieden lill-Kunsill u lill-Kummissjoni jistabbilixxu proċedura koordinata biex jingħataw il-viżi lid-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, u fejn ikun xieraq, biex ikun iffaċilitat l-għoti ta' kenn temporanju; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw finanzjament suffiċjenti għall-protezzjoni tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem fil-programmi tematiċi rilevanti tal-Istrument ta' Viċinat, ta' Kooperazzjoni għall-Iżvilupp u ta' Kooperazzjoni Internazzjonali (NDICI), u jiżguraw li dan ikun aċċessibbli u jilħaq lil dawk l-aktar fil-bżonn, li huma l-aktar emarġinati; jistieden lill-Kummissjoni tagħmel użu sħiħ minn dan l-istrument fil-futur u jinsisti li d-Delegazzjonijiet tal-UE u l-Istati Membri għandhom iżidu l-finanzjament u l-kapaċità tagħhom għall-protezzjoni ta' emerġenza u għall-appoġġ għad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem li jinsabu f'riskju; jikkundanna l-impożizzjoni kontinwa ta' projbizzjonijiet fuq l-ivvjaġġar fil-konfront ta' attivisti tad-drittijiet tal-bniedem li jixtiequ jattendu sessjonijiet tal-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU f'Ġinevra u istituzzjonijiet internazzjonali oħra; jistieden lill-gvernijiet ikkonċernati biex ineħħuhom;

Id-drittijiet tan-nisa u l-ugwaljanza bejn il-ġeneri

33.  Jappoġġja bis-saħħa l-impenn strateġiku tal-UE favur l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u l-isforzi kontinwi tagħha biex titjieb is-sitwazzjoni tan-nisa u tal-bniet f'termini ta' drittijiet tal-bniedem, konformement mal-SDGs tal-2030; jenfasizza li l-ugwaljanza bejn il-ġeneri għandha tkun prijorità ewlenija fir-relazzjonijiet ta' ħidma, fil-politiki u fl-azzjonijiet esterni kollha tal-UE, peress li hija prinċipju għall-UE u l-Istati Membri tagħha stess skont it-Trattati; jitlob li l-UE tadotta Strateġija komprensiva għall-Ugwaljanza bejn il-Ġeneri ladarba jiskadi l-impenn strateġiku; jistieden lill-Kummissjoni tħejji u tadotta komunikazzjoni għat-tiġdid tal-Pjan ta' Azzjoni dwar l-Ugwaljanza bejn is-Sessi wara l-2020, bħala strument importanti tal-UE li jikkontribwixxi għad-drittijiet tan-nisa u tal-bniet madwar id-dinja; jistieden lill-Istati Membri japprovaw il-Pjan ta' Azzjoni dwar l-Ugwaljanza bejn is-Sessi III fil-konklużjonijiet tal-Kunsill; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jkomplu jikkontribwixxu għall-ugwaljanza bejn il-ġeneri u għat-tisħiħ tal-pożizzjoni tal-bniet u tan-nisa billi jaħdmu mill-qrib mal-organizzazzjonijiet internazzjonali u mal-pajjiżi mhux membri tal-UE, sabiex jiżviluppaw u jimplimentaw oqfsa ġuridiċi ġodda rigward l-ugwaljanza bejn il-ġeneri;

34.  Jisħaq fuq iż-żieda allarmanti ta' vjolenza kontra n-nisa u l-bniet; jikkundanna kull sura ta' vjolenza fiżika, sessista, psikoloġika u abbażi tal-ġeneru; jesprimi tħassib serju dwar l-użu eskalat ta' tortura fis-sura ta' vjolenza sesswali u abbażi tal-ġeneru bħala arma tal-gwerra; jisħaq fuq il-fatt li l-Istatut ta' Ruma jqis li d-delitti sesswali u l-vjolenza abbażi tal-ġeneru huma delitti tal-gwerra, delitti kontra l-umanità jew elementi kostituttivi ta' ġenoċidju jew tortura; iħeġġeġ lill-pajjiżi jsaħħu l-leġiżlazzjoni tagħhom sabiex jindirizzaw dawn il-kwistjonijiet; itenni l-appell tiegħu lill-Istati Membri tal-UE u lill-membri tal-Kunsill tal-Ewropa li għadhom ma għamlux dan biex jirratifikaw u jimplimentaw il-Konvenzjoni ta' Istanbul mill-aktar fis possibbli; jitlob li tittieħed aktar azzjoni biex jinqerdu l-forom kollha ta' vjolenza abbażi tal-ġeneru u prattiki li jagħmlu ħsara lin-nisa u lill-bniet, bħaż-żwieġ furzat jew prekoċi, il-mutilazzjoni ġenitali femminili, il-vjolenza sesswali kif ukoll il-konverżjoni reliġjuża furzata; jappoġġja t-tkomplija tal-Inizjattiva konġunta Spotlight bejn l-UE u n-NU; jistieden lid-Delegazzjonijiet tal-UE jiżguraw li tinġabar id-data dwar il-vjolenza kontra n-nisa, ifasslu rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż u jippromwovu mekkaniżmi ta' protezzjoni u strutturi ta' appoġġ għall-vittmi;

35.  Jafferma li l-aċċess għas-saħħa huwa dritt tal-bniedem, li s-saħħa sesswali u riproduttiva u d-drittijiet relatati huma msejsa fuq id-drittijiet bażiċi tal-bniedem u huma elementi essenzjali tad-dinjità tal-bniedem; jirrimarka li aċċess inadegwat għall-beni vitali u s-servizzi soċjali (pereżempju l-ilma, in-nutrizzjoni, is-saħħa, l-edukazzjoni u s-sanità), kif ukoll id-diffikultajiet biex jinkiseb aċċess għas-saħħa sesswali u riproduttiva jirrappreżentaw ksur inaċċettabbli tad-drittijiet tal-bniedem; jikkundanna l-ksur tad-drittijiet sesswali u riproduttivi tan-nisa, inkluża ċ-ċaħda ta' aċċess għal servizzi rilevanti; jenfasizza li kura tas-saħħa xierqa u għall-but ta' kulħadd, li tinkludi l-kura tas-saħħa mentali bħall-appoġġ psikoloġiku, u r-rispett universali u l-aċċess għas-saħħa sesswali u riproduttiva u d-drittijiet relatati u l-edukazzjoni għandhom ikunu ggarantiti għan-nisa kollha, u li n-nisa għandhom ikunu jistgħu jieħdu deċiżjonijiet liberi u responsabbli dwar saħħithom, inkluża s-saħħa sesswali u riproduttiva tagħhom; jinnota li dawn is-servizzi huma importanti biex jiġu salvati ħajjet in-nisa u biex titnaqqas il-mortalità tat-trabi u t-tfal; iqis li huwa inaċċettabbli li s-saħħa sesswali u riproduttiva u d-drittijiet relatati tan-nisa u l-bniet għadhom battalja, inkluż f'kuntesti multilaterali; jisħaq fuq il-fatt li n-nisa u l-bniet vittmi ta' kunflitti armati għandhom id-dritt li jirċievu l-kura medika neċessarja; jenfasizza r-rwol tan-nisa fil-prevenzjoni u r-riżoluzzjoni tal-kunflitti, fiż-żamma tal-paċi, fl-operazzjonijiet ta' għajnuna umanitarja u ta' rikostruzzjoni wara kunflitt u fil-promozzjoni tad-drittijiet tal-bniedem u r-riformi demokratiċi;

36.  Jitlob lill-UE taħdem ma' pajjiżi oħra biex iżżid l-azzjonijiet tagħhom fl-oqsma tal-edukazzjoni, il-kura tas-saħħa u s-servizzi soċjali, il-ġbir tad-data, il-finanzjament u l-ipprogrammar, biex tipprevjeni u tirrispondi aħjar għall-vjolenza sesswali u għall-vjolenza abbażi tal-ġeneru madwar id-dinja; jirrimarka li l-edukazzjoni hija strument essenzjali għall-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni u l-vjolenza kontra n-nisa u t-tfal; jitlob miżuri li jiffaċilitaw l-aċċess tan-nisa u l-bniet għall-edukazzjoni u għas-suq tax-xogħol, u li tingħata attenzjoni partikolari lill-bilanċ bejn il-ġeneri meta jimtlew pożizzjonijiet maniġerjali mill-kumpaniji; jitlob ukoll l-inklużjoni tal-edukazzjoni tal-bniet fil-ftehimiet tal-UE mal-pajjiżi li qed jiżviluppaw;

Drittijiet tat-tfal

37.  Jissottolinja l-fatt li l-minorenni ħafna drabi huma esposti għal forom speċifiċi ta' abbuż, bħal żwieġ tat-tfal furzat, prostituzzjoni ta' tfal, l-użu ta' tfal suldati, mutilazzjoni ġenitali, tħaddim tat-tfal u traffikar tat-tfal, speċjalment fi kriżijiet umanitarji u kunflitti armati, u għalhekk jirrikjedu protezzjoni msaħħa; jiġbed attenzjoni partikolari lejn it-tfal apolidi, migranti u rifuġjati; jitlob li l-UE tikkoopera ma' pajjiżi mhux membri tal-UE sabiex jintemmu ż-żwiġijiet prekoċi, tat-tfal u furzati billi jiġi stabbilit li l-età ta' 18-il sena tkun l-età legali minima għal żwieġ, tintalab il-verifika tal-età taż-żewġ konjuġi u tal-kunsens sħiħ u liberu tagħhom, jiġu introdotti reġistri taż-żwieġ obbligatorji, u tiġi żgurata l-konformità ma' dawn ir-regoli; jappella għal inizjattivi ġodda tal-UE biex jippromwovu u jipproteġu d-drittijiet tat-tfal, inkluż biex jimpedixxu u jiġġieldu l-abbuż tat-tfal fid-dinja, biex jirriabilitaw u jintegraw mill-ġdid lit-tfal affettwati mill-kunflitt, speċjalment dawk vittmi ta' gruppi estremisti, u tfal li jbatu minn diskriminazzjoni multipla u intersezzjonali, u biex jipprovdulhom ambjent protett, familjari u bbażat fuq il-familja u l-komunità bħala l-kuntest naturali għal ħajjithom, fejn il-kura u l-edukazzjoni jkunu fundamentali; jistieden lill-UE tagħti bidu għal moviment internazzjonali biex tiddefendi d-drittijiet tat-tfal, billi, fost affarijiet oħra, torganizza konferenza internazzjonali dwar il-protezzjoni tat-tfal f'kuntesti fraġli; jafferma mill-ġdid il-ħtieġa urġenti għar-ratifika universali u l-implimentazzjoni effikaċi tal-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tat-Tfal tan-NU u l-Protokolli Fakultattivi tagħha;

Drittijiet tal-bniedem ta' persuni leżbjani, gay, bisesswali, transġeneru u intersesswali (LGBTI)

38.  Jikkundanna d-detenzjoni, it-tortura, il-persekuzzjoni u l-qtil arbitrarji tal-persuni LGBTI; jinnota li f'għadd ta' pajjiżi madwar id-dinja, il-persuni LGBTI għadhom jiffaċċjaw persekuzzjoni u vjolenza abbażi tal-orjentazzjoni sesswali tagħhom; jiddispjaċih għall-fatt li ħafna pajjiżi għadhom jikkriminalizzaw l-omosesswalità, inklużi wħud li jipprevedu l-piena tal-mewt għall-omosesswalità; jemmen li l-prattiki u l-atti ta' vjolenza kontra individwi abbażi tal-orjentazzjoni sesswali tagħhom ma għandhomx jitħallew bla kastig, u jridu jinqerdu; jappella għall-implimentazzjoni tal-Linji Gwida tal-UE għall-promozzjoni u l-protezzjoni tat-tgawdija tad-drittijiet tal-bniedem kollha minn persuni leżbjani, gay, bisesswali, transġeneru u intersesswali,

Drittijiet tal-persuni b'diżabilità

39.  Jilqa' pożittivament ir-ratifiki tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità; itenni l-importanza tal-implimentazzjoni effettiva min-naħa tal-Istati Membri tal-UE u tal-istituzzjonijiet tal-UE; jisħaq fuq l-importanza tan-nondiskriminazzjoni u l-bżonn li jiġi integrat b'mod kredibbli l-prinċipju tal-aċċessibbiltà universali u li jiġu żgurati d-drittijiet kollha tal-persuni b'diżabilità fil-politiki kollha rilevanti tal-UE, inkluż fil-politika tal-iżvilupp; jappella għall-ħolqien ta' ċentru globali ta' eċċellenza għal ħiliet li jibqgħu validi fil-futur u għal ħiliet intraprenditorjali għall-persuni b'diżabilità;

Il-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni bbażata fuq il-kasta

40.  Jinnota bi tħassib kbir l-iskala u l-konsegwenzi tal-ġerarkiji tal-kasti, tad-diskriminazzjoni bbażata fuq il-kasta u t-tkomplija tal-ksur tad-drittijiet tal-bniedem ibbażat fuq il-kasta, inkluża ċ-ċaħda tal-aċċess għas-sistema ġuridika jew għall-impjieg, is-segregazzjoni kontinwa, il-faqar u l-istigmatizzazzjoni, u l-ostakli relatati mal-kasti għall-eżerċitar tad-drittijiet bażiċi tal-bniedem u l-faċilitazzjoni tal-iżvilupp tal-bniedem; itenni t-talba tiegħu għall-iżvilupp ta' politika tal-UE dwar id-diskriminazzjoni bbażata fuq il-kasta, u jitlob li l-UE taġixxi fuq it-tħassib serju tagħha dwar id-diskriminazzjoni bbażata fuq il-kasta; jappella għall-adozzjoni ta' strument tal-UE għall-prevenzjoni u l-eliminazzjoni ta' diskriminazzjoni bbażata fuq il-kasta; itenni l-appell tiegħu lill-UE u lill-Istati Membri tagħha biex jintensifikaw l-isforzi u jappoġġjaw inizjattivi fil-livell tan-NU u fil-livell tad-delegazzjoni biex tiġi eliminata d-diskriminazzjoni bbażata fuq il-kasta; jinnota li tali inizjattivi għandhom jinkludu l-promozzjoni ta' indikaturi speċifiċi, data diżaggregata u miżuri speċjali biex tiġi indirizzata d-diskriminazzjoni bbażata fuq il-kasta fl-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli għall-2030 u l-osservanza tal-Istrument ta' Gwida l-ġdid tan-NU dwar id-diskriminazzjoni bbażata fuq id-dixxendenza u l-appoġġ għall-istati;

Il-popli indiġeni

41.  Jinsab inkwetat ħafna li l-popli indiġeni jiffaċċjaw diskriminazzjoni mifruxa u sistematika u persekuzzjoni madwar id-dinja, inklużi arresti arbitrarji u qtil ta' difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, spostament furzat, ħtif tal-art u ksur tad-drittijiet tagħhom minn korporazzjonijiet; jinnota li l-biċċa l-kbira tal-popli indiġeni jgħixu taħt il-livell limitu tal-faqar; jistieden lill-Istati kollha jinkludu lill-popli indiġeni fil-proċess ta' teħid ta' deċiżjonijiet dwar strateġiji għall-indirizzar tat-tibdil fil-klima; jistieden lill-pajjiżi jirratifikaw id-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni Nru 169 tal-ILO dwar il-Popli Indiġeni u Tribali;

Il-libertà tal-ħsieb, tal-kuxjenza, tar-reliġjon jew tat-twemmin

42.  Jenfasizza li d-dritt għal-libertà tal-ħsieb, tal-kuxjenza, tar-reliġjon jew tat-twemmin (aktar magħruf bħala l-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin), li jinkludi d-drittijiet li wieħed ma jemminx u li jħaddan opinjonijiet teistiċi, anjostiċi jew atei u d-dritt għall-apostasija u li ma jħaddan l-ebda reliġjon irid ikun garantit madwar id-dinja kollha u jiġi ppreservat mingħajr kundizzjonijiet; iħeġġeġ lill-Kummissjoni, lis-SEAE u lill-Istati Membri jintensifikaw l-attivitajiet ta' sensibilizzazzjoni fir-rigward tal-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin, u jagħtu bidu għal djalogu mal-Istati u mar-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili u mal-għaqdiet ta' fidi, mhux konfessjonali, umanistiċi u filosofiċi, u knejjes, assoċjazzjonijiet reliġjużi u komunitajiet biex jitwaqqfu l-atti ta' vjolenza, il-persekuzzjoni, l-intolleranza u d-diskriminazzjoni fil-konfront ta' persuni abbażi tal-ħsieb, tal-kuxjenza, tal-opinjonijiet filosofiċi, tar-reliġjon jew tat-twemmin; jiddeplora l-liġijiet kontra l-konverżjoni u dwar il-blasfemija, li effettivament jillimitaw u anke jċaħħdu lill-minoranzi reliġjużi u lill-atei mil-libertà tagħhom ta' reliġjon jew ta' twemmin; iħeġġeġ ukoll lill-Kummissjoni, lis-SEAE u lill-Istati Membri jimplimentaw bis-sħiħ il-Linji Gwida tal-UE dwar il-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin;

43.  Jitlob li l-UE u l-Istati Membri tagħha jkomplu jibnu alleanzi u jsaħħu l-kooperazzjoni ma' firxa wiesgħa ta' pajjiżi u organizzazzjonijiet reġjonali, sabiex titwettaq bidla pożittiva dwar il-libertà tar-reliġjon jew tat-twemmin, speċjalment f'żoni ta' kunflitt fejn il-gruppi ta' twemmin, bħall-Insara fil-Lvant Nofsani, huma l-aktar vulnerabbli; jappoġġja bis-sħiħ il-prattika tal-UE li tieħu l-inizjattiva dwar riżoluzzjonijiet tematiċi fil-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU, u dwar il-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin fl-Assemblea Ġenerali tan-NU;

44.  Jappoġġja l-ħidma u l-isforzi tal-Mibgħut Speċjali għall-promozzjoni tal-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin barra mill-UE; itenni l-appelli tiegħu lill-Kunsill u lill-Kummissjoni biex iwettqu valutazzjoni trasparenti u komprensiva tal-effettività u l-valur miżjud tal-pożizzjoni tal-Mibgħut Speċjali fil-proċess tat-tiġdid u t-tisħiħ tal-mandat u l-pożizzjoni tagħhom mill-Kummissjoni; jinsisti li l-ħidma tagħhom għandha tingħata riżorsi adegwati biex tissaħħaħ l-effikaċja tal-UE f'dan il-qasam; ifakkar lill-Kunsill u lill-Kummissjoni dwar il-ħtieġa li jappoġġjaw b'mod adegwat, f'konsultazzjoni permanenti mal-organizzazzjonijiet reliġjużi u filosofiċi, il-mandat istituzzjonali, il-kapaċità u d-dmirijiet tal-Mibgħut Speċjali għall-promozzjoni tal-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin barra l-UE, billi jesploraw il-possibbiltà ta' terminu pluriennali soġġett għal rieżami annwali, u billi jiżviluppaw netwerks ta' ħidma fi ħdan l-istituzzjonijiet rilevanti kollha tal-UE, f'konformità mar-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Jannar 2019 dwar il-Linji Gwida tal-UE u l-mandat tal-Mibgħut Speċjali tal-UE dwar il-promozzjoni tal-libertà ta' reliġjon jew ta' twemmin barra mill-UE;

Il-libertà tal-espressjoni, il-libertà tal-midja u d-dritt għall-informazzjoni

45.  Jiddenunzja bil-qawwa u jikkundanna l-qtil, il-ħtif, l-inkarċerazzjoni u l-intimidazzjoni ta' bosta ġurnalisti, bloggers u informaturi, u l-attakki kontrihom, kemm fiżikament kif ukoll b'mod ġudizzjarju, flimkien mat-theddid li ffaċċjaw fl-2018; jappella lill-UE tagħmel kull sforz biex fil-futur tipproteġihom; ifakkar li l-libertà tal-espressjoni u tal-midja jrawmu kultura ta' pluraliżmu, u huma komponenti essenzjali tal-fondazzjonijiet ta' soċjetà demokratika; ifakkar li l-ġurnalisti għandhom ikunu liberi li jeżerċitaw il-professjoni tagħhom mingħajr biża' ta' prosekuzzjoni jew inkarċerazzjoni; jenfasizza li kwalunkwe restrizzjoni fuq l-eżerċizzju tal-libertà tal-espressjoni u tal-midja, bħat-tneħħija ta' kontenut onlajn, trid tkun eċċezzjonali, b'attenzjoni speċjali għall-prinċipji tan-neċessità u tal-proporzjonalità, u trid tkun preskritta mil-liġi u ġudikata f'qorti tal-ġustizzja;

46.  Jitlob lill-UE, lill-Istati Membri tagħha, u lir-RSUE tagħha b'mod partikolari, jagħtu attenzjoni speċjali lill-protezzjoni tal-libertà tal-espressjoni u l-libertà, l-indipendenza u l-pluraliżmu tal-midja madwar id-dinja, jimmonitorjaw aħjar kull forma ta' restrizzjoni – online jew offline – fuq il-libertà tal-espressjoni u tal-midja, jikkundannaw b'mod sistematiku tali restrizzjonijiet, u jużaw il-mezzi u l-għodod diplomatiċi kollha disponibbli biex dawn jintemmu; jisħaq fuq l-importanza li jiġu kkundannati u miġġielda d-diskors ta' mibegħda u l-inċitament għall-vjolenza online u offline bħala theddida diretta għall-istat tad-dritt u għall-valuri mħaddna fid-drittijiet tal-bniedem; jappoġġja inizjattivi li jgħinu biex issir distinzjoni bejn l-aħbarijiet foloz jew l-informazzjoni ħażina bi propaganda u l-informazzjoni miġbura bħala parti mill-ħidma ta' ġurnaliżmu ġenwin u indipendenti; jenfasizza l-importanza li tiġi żgurata implimentazzjoni effikaċi u sistematika tal-Linji Gwida tal-UE dwar il-libertà tal-espressjoni online u offline, u li jsir monitoraġġ regolari tal-impatt tagħhom;

Il-piena tal-mewt, it-tortura u forom oħra ta' trattament ħażin

47.  Jikkundanna l-użu tat-tortura, tat-trattament inuman jew degradanti u tal-piena tal-mewt, li għadhom iseħħu f'bosta pajjiżi madwar id-dinja kollha; jinsab imħasseb dwar l-għadd ta' kundanni u eżekuzzjonijiet għal raġunijiet li ma jaqgħux taħt id-definizzjoni ta' reati serji, u dan imur kontra d-dritt internazzjonali; jistieden lill-pajjiżi li għadhom m'għamlux dan biex jistabbilixxu moratorju immedjat fuq il-piena tal-mewt bħala pass lejn l-abolizzjoni tagħha; jitlob lill-UE tintensifika l-isforzi tagħha biex tinqered it-tortura u l-piena tal-mewt; jitlob li l-UE u l-Istati Membri tagħha jkunu partikolarment viġilanti fir-rigward tal-istati li qed jheddu li jerġgħu jdaħħlu l-piena tal-mewt fil-liġi jew fil-fatt; jitlob li jieqaf il-kummerċ globali ta' oġġetti użati għat-tortura u l-piena kapitali;

48.  Iqis li huwa essenzjali li jiġu miġġielda l-forom kollha ta' tortura u trattament ħażin, inkluż l-abbuż psikoloġiku, ta' persuni fil-ħabs jew f'postijiet oħra ta' detenzjoni, li jiżdiedu l-isforzi biex tiġi żgurata l-konformità mad-dritt internazzjonali rilevanti f'dan il-qasam, u li jiġi żgurat il-kumpens għall-vittmi; jesprimi t-tħassib serju tiegħu dwar l-istat tal-ħabsijiet u l-kundizzjonijiet ta' detenzjoni f'għadd ta' pajjiżi, inkluż l-aċċess għall-kura u l-mediċini, b'mod partikolari għal mard bħall-epatite jew l-HIV; ifakkar li r-rifjut li jingħata aċċess lil priġunieri għall-kura tas-saħħa jikkostitwixxi trattament ħażin jew saħansitra tortura, u jista' jkun nuqqas ta' assistenza lil persuna fil-periklu; jilqa' l-politika riveduta tal-UE lejn pajjiżi terzi dwar it-tortura u t-trattament jew pieni krudili, inumani jew degradanti oħra; jistieden lill-Istati Membri jintegraw is-salvagwardji kontra t-tortura u trattament ħażin ieħor fl-azzjonijiet u l-politiki kollha tagħhom;

49.  Jilqa' l-istabbiliment tal-Grupp ta' Koordinament Kontra t-Tortura tal-UE fl-2017; jilqa', f'dan ir-rigward, l-aġġornamenti għal-leġiżlazzjoni tal-UE mitluba fir-riżoluzzjoni leġiżlattiva tiegħu tad-29 ta' Novembru 2018 dwar il-kummerċ f'ċerti oġġetti li jistgħu jintużaw għall-piena kapitali, it-tortura jew trattament jew pieni krudili oħra(12); jenfasizza l-importanza li tissaħħaħ aktar il-kooperazzjoni mal-mekkaniżmi tan-NU, mal-korpi reġjonali u mal-atturi rilevanti, bħall-QKI, l-OSĊ u d-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, fil-ġlieda kontra t-tortura u trattament ħażin ieħor;

Negozju u drittijiet tal-bniedem

50.  Itenni li l-attivitajiet tal-kumpaniji kollha, sew jekk joperaw f'livell nazzjonali sew jekk f'livell transfruntier, iridu jirrispettaw bis-sħiħ l-istandards internazzjonali fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem; jerġa' jafferma, barra minn hekk, l-importanza tal-promozzjoni tar-responsabbiltà soċjali korporattiva; jissottolinja l-importanza tal-intrapriżi Ewropej li jiżvolġu rwol ewlieni fil-promozzjoni tal-istandards internazzjonali dwar in-negozju u d-drittijiet tal-bniedem; ifakkar fir-responsabbiltà tan-negozji li jiżguraw li l-operazzjonijiet u l-ktajjen ta' provvista tagħhom ma jkunux implikati f'abbużi tad-drittijiet tal-bniedem, bħalma huma x-xogħol furzat u tat-tfal, il-ksur tad-drittijiet tal-popli indiġeni, il-ħtif tal-art, it-theddid u l-attakki fuq id-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, u d-degradazzjoni ambjentali;

51.  Jisħaq fuq il-bżonn li jiġi stabbilit strument internazzjonali vinkolanti sabiex, fid-dritt internazzjonali fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem, jirregola l-attivitajiet tal-kumpaniji transnazzjonali u ta' kumpaniji oħrajn; jitlob li jkun hemm proposta leġiżlattiva dwar id-drittijiet tal-bniedem korporattivi u d-diliġenza dovuta biex jiġu evitati l-abbużi fl-operazzjonijiet globali tal-kumpaniji, u biex jissaħħaħ l-aċċess għal rimedju ġudizzjarju għall-vittmi ta' mġiba korporattiva ħażina; jisħaq fuq l-importanza li l-pajjiżi kollha jimplimentaw bis-sħiħ il-Prinċipji Gwida tan-NU dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem, u jistieden lil dawk l-Istati Membri tal-UE li għadhom ma adottawx il-pjanijiet ta' azzjoni nazzjonali dwar id-drittijiet tan-negozju biex jagħmlu dan mill-aktar fis possibbli; iħeġġeġ lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jipparteċipaw b'mod kostruttiv fix-xogħol tal-Grupp ta' Ħidma Intergovernattiv dwar il-Korporazzjonijiet Transnazzjonali u Intrapriżi Kummerċjali Oħrajn tan-NU fir-rigward tad-Drittijiet tal-Bniedem; iqis li dan huwa pass neċessarju 'l quddiem fil-promozzjoni u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem;

52.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tiżgura li l-proġetti appoġġjati mill-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) u l-Bank Ewropew għar-Rikostruzzjoni u l-Iżvilupp (BERŻ) ikunu konformi mal-politika u l-impenji tal-UE dwar id-drittijiet tal-bniedem u li jkun hemm mekkaniżmi ta' responsabbiltà għall-individwi biex jagħmlu pubbliku l-ksur relatat mal-attivitajiet tal-BEI u l-BERŻ; iqis li task force interistituzzjonali tal-UE dwar in-negozju u d-drittijiet tal-bniedem tkun għodda addizzjonali utli; jistieden lis-settur privat, b'mod partikolari lill-kumpaniji finanzjarji, tal-assigurazzjoni u tat-trasport, biex jipprovdu s-servizzi tagħhom lill-atturi umanitarji li jwettqu attivitajiet ta' għajnuna, b'konformità sħiħa mal-eżenzjonijiet umanitarji u l-eżenzjonijiet previsti fil-leġiżlazzjoni tal-UE; jilqa' t-twaqqif tal-Ombudsperson Kanadiż Indipendenti għar-Responsabbiltà Intraprenditorjali;

53.  Jieħu nota pożittiva tas-sistema ta' preferenzi SPĠ+ bħala mezz biex tiġi stimolata l-implimentazzjoni effikaċi tas-27 konvenzjoni internazzjonali fundamentali dwar id-drittijiet tal-bniedem u l-istandards tax-xogħol; jirrikonoxxi li l-ktajjen ta' valur mondjali jikkontribwixxu għat-titjib tal-istandards internazzjonali fundamentali tax-xogħol, dawk ambjentali u soċjali, u jirrappreżentaw opportunità f'termini ta' żvilupp sostenibbli, b'mod partikolari fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw, u f'pajjiżi b'riskju akbar minħabba t-tibdil fil-klima; jenfasizza li l-pajjiżi mhux membri tal-UE li jibbenefikaw mis-sistema ta' preferenzi SPĠ+ għandhom juru progress fl-aspetti kollha tad-drittijiet tal-bniedem; jinnota li mekkaniżmi ta' monitoraġġ imtejba u effettivi jistgħu jsaħħu l-potenzjal ta' ingranaġġ ta' skemi ta' preferenza kummerċjali bi tweġiba għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem; jappoġġja l-introduzzjoni u l-implimentazzjoni tal-klawżoli ta' kondizzjonalità tad-drittijiet tal-bniedem fi ftehimiet internazzjonali bejn l-UE u l-pajjiżi mhux membri tal-UE, inkluż fl-oqsma tal-kummerċ u l-investiment; jistieden lill-Kummissjoni timmonitorja b'mod sistematiku l-implimentazzjoni ta' dawn il-klawżoli biex tiżgura li huma rispettati mill-pajjiżi benefiċjarji, u tirrapporta b'mod regolari lill-Parlament dwar ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem mill-pajjiżi sħab;

Teknoloġiji ġodda u drittijiet tal-bniedem

54.  Jisħaq fuq l-importanza li tkun elaborata strateġija tal-UE biex it-teknoloġiji l-ġodda, bħall-intelliġenza artifiċjali, jitqiegħdu għas-servizz tan-nies, u biex tindirizza t-theddida potenzjali li joħolqu t-teknoloġiji l-ġodda għad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-diżinformazzjoni, is-sorveljanza tal-massa, l-aħbarijiet foloz, id-diskors ta' mibegħda, ir-restrizzjonijiet sponsorjati mill-istat u l-abbuż tal-intelliġenza artifiċjali, jisħaq ukoll fuq it-theddida speċifika li dawn it-teknoloġiji jistgħu joħolqu fil-kontroll, ir-restrizzjoni u l-imminar ta' attivitajiet leġittimi; jissottolinja l-importanza li jinstab bilanċ tajjeb bejn id-drittijiet tal-bniedem, b'mod partikolari d-dritt għall-privatezza u kunsiderazzjonijiet leġittimi oħra bħas-sigurtà jew il-ġlieda kontra l-kriminalità, it-terroriżmu u l-estremiżmu; jesprimi t-tħassib tiegħu dwar iż-żieda fl-impjiegi ta' ċerti teknoloġiji ta' ċibersorveljanza b'użu doppju fil-konfront ta' attivisti tad-drittijiet tal-bniedem, ġurnalisti, avversarji politiċi u avukati;

55.  Jitlob li l-UE u l-Istati Membri jimpenjaw ruħhom ma' gvernijiet ta' pajjiżi terzi biex itemmu l-prattiki u l-leġiżlazzjoni repressivi dwar iċ-ċibersigurtà u l-ġlieda kontra t-terroriżmu; ifakkar fl-obbligu li kull sena jiġi aġġornat l-Anness I tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 428/2009(13), li jelenka oġġetti b'użu doppju li jirrikjedu awtorizzazzjoni; jisħaq fuq il-ħtieġa ta' kooperazzjoni diġitali effettiva bejn il-gvernijiet, is-settur privat, is-soċjetà ċivili, il-komunitajiet akkademiċi u tekniċi, is-sħab soċjali u partijiet interessati oħra sabiex jiġi żgurat ġejjieni sikur u inklużiv għal kulħadd, f'konformità mal-leġiżlazzjoni internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem;

Migranti u rifuġjati

56.  Jisħaq fuq il-ħtieġa urġenti li jiġu indirizzati l-kawżi fundamentali tal-flussi migratorji bħall-gwerer, il-kunflitti, ir-reġimi awtoritarji, il-persekuzzjoni, in-netwerks tal-migrazzjoni irregolari, it-traffikar tal-bnedmin, il-kuntrabandu, il-faqar, l-inugwaljanza ekonomika u t-tibdil fil-klima, u li jinstabu soluzzjonijiet fit-tul ibbażati fuq ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem u d-dinjità; jissottolinja l-ħtieġa li jinħolqu mezzi u passaġġi legali għall-migrazzjoni, u li jiġu ffaċilitati r-ritorni volontarji, fejn possibbli, inkluż f'konformità mal-prinċipju ta' non-refoulement;

57.  Jitlob li tiġi indirizzata d-dimensjoni esterna tal-kriżi tar-rifuġjati, anki billi jinstabu soluzzjonijiet sostenibbli għall-kunflitti bis-saħħa tal-bini ta' kooperazzjoni u sħubijiet mal-pajjiżi terzi kkonċernati; jemmen li l-konformità mad-dritt internazzjonali dwar ir-rifuġjati u d-drittijiet tal-bniedem hija element importanti għall-kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi; jisħaq fuq il-ħtieġa li jittieħdu passi ġenwini, bi qbil mal-Patti Globali dwar il-Migrazzjoni u r-Rifuġjati, biex tissaħħaħ l-awtosuffiċjenza tar-rifuġjati, jiżdied l-aċċess għal soluzzjonijiet għal pajjiżi terzi, u jittejbu l-kundizzjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem fil-ġestjoni tal-migrazzjoni, speċjalment tal-pajjiżi ta' oriġini jew ta' tranżitu, u għar-ritorn sikur fid-dinjità; jitlob li l-UE u l-Istati Membri tagħha jkunu kompletament trasparenti dwar il-politiki ta' kooperazzjoni mal-pajjiżi terzi u l-allokazzjoni tal-fondi lil dawn il-pajjiżi għall-kooperazzjoni dwar il-migrazzjoni; iqis li huwa importanti li r-riżorsi għall-iżvilupp u l-kooperazzjoni ma jiġux iddevjati mill-objettivi tagħhom, u ma jridux ikunu ta' benefiċċju għal dawk responsabbli għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem; jitlob lill-UE tappoġġja l-inizjattiva tal-UNHCR biex ittemm l-apolidija sal-2024 fl-UE u barra minnha;

58.  Jiddenunzja l-imwiet ta' rifuġjati u migranti u l-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem li jġarrbu fil-Baħar Mediterran; jikkundanna wkoll l-attakki kontra l-NGOs li jgħinu lil dawn in-nies; jitlob lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jżidu l-għajnuna umanitarja għal persuni spostati b'forza; jappella lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jipprovdu appoġġ lill-komunitajiet li jospitaw lir-rifuġjati; jinsisti li l-implimentazzjoni tal-Patti Globali dwar il-Migrazzjoni u r-Rifuġjati jridu jimxu pari passu mal-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030 tan-NU, kif definita fl-SDGs, kif ukoll ma' żieda fl-investimenti fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw;

59.  Jisħaq fuq il-fatt li l-emerġenza klimatika u t-telf tal-massa tal-bijodiversità jikkostitwixxu theddid serju għad-drittijiet tal-bniedem; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jaħdmu favur strateġija tal-UE biex jitħares ambjent b'saħħtu permezz ta' ħidma mill-qrib ma' pajjiżi terzi u organizzazzjonijiet internazzjonali bħall-UNHCR, li dan l-aħħar nediet strateġija konġunta mal-Programm tan-NU għall-Ambjent (UNEP); jissottolinja l-fatt li n-NU jistimaw li sal-2050 se jkun hemm ħafna persuni spostati minħabba raġunijiet ambjentali; ifakkar fl-obbligi u r-responsabbiltajiet ta' stati u korpi oħra responsabbli biex itaffu l-effetti tat-tibdil fil-klima u biex ma jħallux lil dan it-tibdil ikollu impatt negattiv fuq id-drittijiet tal-bniedem; jilqa' l-isforzi internazzjonali għall-promozzjoni tal-integrazzjoni tal-kwistjonijiet ambjentali, tad-diżastri naturali u tat-tibdil fil-klima mad-drittijiet tal-bniedem; jitlob lill-UE tipparteċipa b'mod attiv fid-dibattitu internazzjonali dwar qafas normattiv possibbli għall-protezzjoni ta' "persuni spostati minħabba kwistjonijiet ambjentali u klimatiċi";

Appoġġ għad-demokrazija

60.  Jisħaq li l-UE għandha tkompli tappoġġja b'mod attiv il-pluraliżmu politiku demokratiku u effikaċi fl-istituzzjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem, il-midja indipendenti, il-parlamenti u s-soċjetà ċivili fl-isforzi tagħhom biex jippromwovu d-demokratizzazzjoni, b'mod sensittiv għall-kuntest, filwaqt li jitqies l-isfond kulturali u nazzjonali tal-pajjiżi terzi kkonċernati sabiex jissaħħu d-djalogu u s-sħubija; ifakkar li d-drittijiet tal-bniedem huma pedament fundamentali tal-proċessi ta' demokratizzazzjoni; jieħu nota pożittiva tal-involviment konsistenti tal-Fond Ewropew għad-Demokrazija (EED) fil-Balkani tal-Punent u fil-viċinat tal-Lvant u tan-Nofsinhar tal-UE għall-promozzjoni tad-demokrazija u tar-rispett tad-drittijiet u l-libertajiet fundamentali; ifakkar li l-esperjenza miksuba u t-tagħlimiet meħuda mit-tranżizzjonijiet lejn demokrazija fil-qafas tal-politiki tat-tkabbir u tal-viċinat jistgħu jagħtu kontribut pożittiv lill-identifikazzjoni tal-aħjar prattiki li jistgħu jintużaw għall-appoġġ u l-konsolidament ta' proċessi oħrajn ta' demokratizzazzjoni mad-dinja kollha; ifakkar li t-tkabbir tal-UE wera li huwa l-aktar għodda effettiva għall-appoġġ tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet tal-bniedem fil-kontinent Ewropew, u li l-għażla tal-adeżjoni mal-UE għandha għalhekk tibqa' miftuħa għall-pajjiżi li huma lesti li jissieħbu u li implimentaw riformi kif stipulat fl-Artikolu 49 tat-TUE; iħeġġeġ lill-UE ssegwi mill-qrib l-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet li jħarsu d-drittijiet tal-bniedem u d-drittijiet ta' persuni li jappartjenu għal minoranzi, fil-fażijiet kollha tal-proċess ta' tkabbir;

61.  Jilqa' l-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-14 ta' Ottubru 2019 dwar id-demokrazija bħala l-bidu tal-proċess ta' aġġornament u tisħiħ tal-approċċ tal-UE għat-tisħiħ tad-demokrazija; f'dan ir-rigward, jenfasizza r-rwol tal-edukazzjoni dwar id-drittijiet tal-bniedem flimkien mad-demokratizzazzjoni bħala għodod essenzjali biex jiġu kkonsolidati dawn il-valuri kemm fl-UE kif ukoll barra minnha; jisħaq fuq l-importanza li jiġu adottati regoli speċifiċi ta' finanzjament għal programmi tal-UE ta' appoġġ għad-demokrazija, filwaqt li titqies in-natura ta' bidliet demokratiċi; jenfasizza l-ħtieġa li jsir investiment f'riżorsi adegwati biex jiġu koordinati aħjar il-programmi ta' appoġġ għad-demokrazija u l-prijoritajiet ta' politika; jappoġġja l-isforz biex tiġi żgurata t-trasparenza dwar l-għajnuna tal-UE f'dan il-qasam; jimpenja ruħu li jippromwovi trasparenza akbar fil-proċessi demokratiċi, b'mod partikolari fil-finanzjament minn atturi differenti mhux statali ta' kampanji politiċi u kampanji dwar kwistjonijiet speċifiċi;

62.  Itenni l-opinjoni pożittiva tiegħu tal-appoġġ kontinwu tal-UE għall-proċessi elettorali u l-għoti, min-naħa tagħha, ta' assistenza elettorali u appoġġ għall-osservaturi nazzjonali; jilqa' pożittivament u jsostni b'mod sħiħ, f'dan il-kuntest, il-ħidma tal-Grupp għas-Sostenn għad-Demokrazija u Koordinazzjoni tal-Elezzjonijiet tal-Parlament; ifakkar fl-importanza li jingħata segwitu adegwat lir-rapporti u r-rakkomandazzjonijiet tal-missjonijiet ta' osservazzjoni elettorali, u dan bħala mod kif jissaħħaħ l-impatt tagħhom u l-appoġġ tal-UE għal standards demokratiċi fil-pajjiżi kkonċernati; jenfasizza fuq il-ħtieġa li tiġi appoġġjata d-demokrazija matul iċ-ċiklu elettorali permezz ta' programmi fit-tul u flessibbli li jirriflettu n-natura tal-bidla demokratika; iħeġġeġ li jkun hemm segwitu rigoruż ta' każijiet ta' ksur tad-drittijiet tal-bniedem kontra kandidati matul il-proċessi elettorali, b'mod partikolari kontra dawk li jappartjenu għal gruppi vulnerabbli jew minoranzi;

o
o   o

63.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, lir-Rappreżentant Speċjali tal-UE għad-Drittijiet tal-Bniedem, lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri, lill-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU, lis-Segretarju Ġenerali tan-NU, lill-President tal-74 sessjoni tal-Assemblea Ġenerali tan-NU, lill-President tal-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU, lill-Kummissarju Għoli tan-NU għad-Drittijiet tal-Bniedem u lill-Kapijiet tad-delegazzjonijiet tal-UE.

(1) https://undocs.org/A/HRC/36/46/Add.2 (2) ĠU L 119, 4.5.2016, p. 1. (3) Testi adottati, P8_TA(2018)0515. (4) ĠU C 224, 27.6.2018, p. 58. (5) Testi adottati, P8_TA(2019)0187. (6) Testi adottati, P8_TA(2019)0013. (7) Testi adottati, P8_TA(2018)0279. (8) Testi adottati, P8_TA(2019)0129. (9) Testi adottati, P8_TA(2019)0111. (10) UNHCR – rapport Global Trends 2018 (19 ta' Ġunju 2019). (11) ĠU C 285, 29.8.2017, p. 110. (12) Testi adottati, P8_TA(2018)0467. (13) ĠU L 134, 29.5.2009, p. 1.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar l-Implimentazzjoni tal-Politika Estera u ta' Sigurtà Komuni - rapport annwali (2019/2136(INI))

P9_TA(2020)0008 A9-0054/2019

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra r-rapport annwali tal-Kunsill lill-Parlament Ewropew dwar il-politika estera u ta' sigurtà komuni,

–  wara li kkunsidra t-Titolu V tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE),

–  wara li kkunsidra l-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti u l-Att Finali ta' Helsinki tal-1975 tal-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSKE),

–  wara li kkunsidra t-Trattat tal-Atlantiku tat-Tramuntana u d-dikjarazzjoni konġunta dwar il-kooperazzjoni UE-NATO tal-10 ta' Lulju 2018,

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà (VP/RGħ) dwar ir-responsabbiltà politika(1),

–  wara li kkunsidra l-Istrateġija Globali għall-Politika Estera u ta' Sigurtà tal-Unjoni Ewropea tal-2016,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni konġunta tal-Kummissjoni u tar-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà tas-7 ta' Ġunju 2017 dwar Approċċ Strateġiku għar-Reżiljenza fl-azzjoni esterna tal-UE (JOIN(2017)0021),

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni ta' Sofija tas-17 ta' Mejju 2018 u l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar it-tkabbir u l-proċess ta' stabbilizzazzjoni u ta' assoċjazzjoni tas-26 ta' Ġunju 2018 u tat-18 ta' Ġunju 2019,

–  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni A/RES70/1 tal-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, "Nittrasformaw id-dinja tagħna: l-aġenda 2030 għall-iżvilupp sostenibbli", tal-25 ta' Settembru 2015,

–  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni 1325 tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti, li stabbiliet l-Aġenda dwar in-Nisa, il-Paċi u s-Sigurtà (WPS) fl-2000,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tiegħu tal-15 ta' Novembru 2017 lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) dwar is-Sħubija tal-Lvant, fit-tħejjija għas-Summit ta' Novembru 2017(2),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 54 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin (A9-0054/2019),

A.  billi l-Parlament għandu d-dmir u r-responsabbiltà li jeżerċita l-kontroll demokratiku tiegħu tal-politika estera u ta' sigurtà komuni (PESK) u tal-politika ta' sigurtà u ta' difiża komuni (PSDK) u għandu jingħata l-mezzi neċessarji u effettivi biex jissodisfa dan ir-rwol;

B.  billi l-azzjoni esterna tal-UE għandha impatt dirett fuq il-benesseri taċ-ċittadini tagħha, kemm fi ħdan l-UE kif ukoll lil hinn minnha, u tfittex li tiżgura s-sigurtà u l-istabbiltà filwaqt li tippromwovi l-valuri Ewropej tal-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem; billi l-kredibilità tal-Unjoni Ewropea bħala attur globali għall-paċi u s-sigurtà hija bbażata fuq li hija taderixxi b'mod prattiku mal-valuri tagħha, li b'hekk ifisser li politika barranija bbażata fuq il-valur hija fl-interess immedjat tal-Unjoni;

C.  billi l-Unjoni Ewropea ma tistax tippromwovi l-valuri ċentrali tagħha jekk dawn ma jkunux protetti u rrispettati fl-Istati Membri kollha tagħha;

D.  billi bħalissa qegħdin nosservaw l-irtirar ta' sħab tradizzjonali mix-xena globali, iż-żieda fil-pressjoni fuq il-kooperazzjoni multilaterali u fuq l-istituzzjonijiet, u ż-żieda fil-qawwa tas-setgħat reġjonali;

E.  billi, għal xi żmien issa, l-ambjent strateġiku tal-Unjoni qiegħed jiddeterjora, li jfisser li l-ħtieġa għal Ewropa aktar b'saħħitha, li taġixxi fuq ir-relazzjonijiet esterni tagħha b'mod unifikat, hija aktar urġenti minn qatt qabel sabiex tiffaċċja d-diversi sfidi li jaffettwaw b'mod dirett jew indirett is-sigurtà tal-Istati Membri tagħha u taċ-ċittadini tagħha; billi kwistjonijiet li jaffettwaw is-sigurtà taċ-ċittadini tal-UE jinkludu: kunflitti armati fil-fruntieri tal-Lvant u tan-Nofsinhar tal-kontinent Ewropew u stati fraġli; terroriżmu, u b'mod partikolari l-Ġiħad, attakki ċibernetiċi u kampanji ta' diżinformazzjoni; interferenza barranija fil-proċessi politiċi u elettorali Ewropej; proliferazzjoni ta' armi ta' qerda massiva u dubji dwar il-ftehimiet dwar in-nonproliferazzjoni tal-armi; iggravar ta' kunflitti reġjonali li wasslu għal spostament furzat tal-popolazzjonijiet u flussi migratorji mhux ikkontrollati; tensjonijiet dwar il-provvista tal-enerġija tal-Istati Membri; kompetizzjoni għal riżorsi naturali, dipendenza enerġetika u sigurtà tal-enerġija; żieda fil-kriminalità organizzata fil-fruntieri u fl-Ewropa; dgħajfien tal-isforzi ta' diżarm; tibdil fil-klima;

F.  billi llum il-Ġiħadiżmu huwa wieħed mill-isfidi ewlenin li qiegħed jhedded is-sikurezza pubblika fl-UE, u billi jeħtieġ li tittieħed azzjoni rapida, assertiva u kkoordinata kemm domestikament kif ukoll lil hinn minnha;

G.  billi ebda Stat Membru individwali ma jista' jindirizza, waħdu, kwalunkwe sfida li l-kontinent Ewropew u l-viċinat tiegħu qegħdin jiffaċċjaw illum; billi l-prinċipju ta' ugwaljanza bejn l-Istati Membri fit-tfassil tal-politika estera u ta' sigurtà tal-UE u l-azzjonijiet għandhom jiġu rrispettati u ggarantiti; billi l-prerogattivi tal-parlamenti nazzjonali fil-qasam tal-politika estera u ta' sigurtà nazzjonali proprja għandhom jiġu rispettati; billi politika estera komuni li tkun ambizzjuża, kredibbli u effettiva trid tiġi appoġġata minn riżorsi finanzjarji adegwati u minn azzjonijiet f'waqthom u deċiżivi mill-UE; billi l-istrumenti tal-politika estera tal-UE jeħtieġ li jintużaw b'mod aktar koerenti u koeżiv;

H.  billi l-multilateraliżmu huwa l-unika garanzija għall-paċi, għas-sigurtà u għall-iżvilupp sostenibbli u inklużiv f'ambjent internazzjonali tassew polarizzat; billi l-pedamenti tagħha jiġu mhedda minn dubji jew abbużi tar-regoli u tal-valuri universali, inklużi d-drittijiet fundamentali tal-bniedem, id-dritt internazzjonali u d-dritt umanitarju; billi l-multilateraliżmu jinsab fil-qalba tal-approċċ tal-Unjoni Ewropea għall-PESK tagħha, hekk kif stabbilit fit-TUE;

I.  billi d-dinja qiegħda tiffaċċja bidla globali fis-setgħat b'tendenza ewlenija fil-politika barranija xxaqleb lejn il-kompetizzjoni ġeopolitika li teħtieġ mekkaniżmi u kapaċitajiet ta' rispons rapidi, unifikati u adegwati; billi l-UE hija fil-biċċa l-kbira assenti f'din il-bidla globali fis-setgħat u fil-kompetizzjoni ġeopolitika minħabba nuqqas ta' unità fost l-Istati Membri tagħha;

J.  billi atturi statali ġodda u setgħat ekonomiċi ġodda qegħdin ifittxu li potenzjalment jiddestabbilizzaw l-ambizzjonijiet globali u reġjonali u jipperikolaw il-paċi u l-istabbiltà fil-viċinat Ewropew, b'konsegwenzi imprevedibbli għall-paċi, flimkien mas-sigurtà Ewropea u globali; billi l-Ewropa qiegħda tissogra li tispiċċa fil-marġni fir-rigward tat-teħid ta' deċiżjonijiet u b'riżultat ta' dan ser tkun żvantaġġata ħafna; billi din ir-rikonfigurazzjoni globali qiegħda tiffaċilita l-prominenza ta' mexxejja awtokratiċi, atturi mhux statali vjolenti u movimenti ta' protesta popolari;

K.  billi l-ambjent ta' sigurtà tal-UE, li jiddependi fuq il-paċi u fuq l-istabbiltà tal-viċinat tagħha, huwa aktar instabbli, imprevedibbli, kumpless u vulnerabbli għal pressjoni esterna – dan diġà qiegħed iseħħ fil-forma ta' gwerra ibrida li tinkludi propaganda ostili mir-Russja u minn atturi oħra, minbarra ż-żieda fit-theddid minn gruppi terroristiċi radikali, li jxekklu lill-UE milli teżerċita s-sovranità u l-awtonomija strateġika tagħha; billi l-instabilità u l-imprevedibbiltà fil-fruntieri tal-UE u fil-viċinat immedjat tagħha jirrappreżentaw theddida diretta għas-sigurtà tal-kontinent; billi r-rabta bejn is-sigurtà interna u esterna hija inseparabbli; billi din il-pressjoni esterna timplika kemm dimensjoni fiżika kif ukoll online; billi d-diżinformazzjoni u l-forom oħra ta' interferenza barranija, minn forzi esterni, joħolqu riskji serji għas-sovranità Ewropea u huma theddida serja għall-istabbiltà u s-sigurtà tal-Unjoni;

L.  billi l-inugwaljanza soċjoekonomika, l-oppressjoni, it-tibdil fil-klima u n-nuqqas ta' inklużjoni parteċipattiva huma l-kawżi ewlenin tal-kunflitt globali; billi l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-Nazzjonijiet Uniti ġew adottati fl-2015 mill-Istati Membri kollha tan-NU biex jiġi previst pjan direzzjonali għal kooperazzjoni globali ekwa, ġusta, sostenibbli u inklużiva;

M.  billi l-effetti tat-tibdil fil-klima qegħdin ikollhom impatti dejjem aktar serji fuq aspetti differenti tal-ħajja tal-bniedem, fuq opportunitajiet ta' żvilupp u fuq l-ordni ġeopolitika u l-istabbiltà fid-dinja kollha; billi dawk li għandhom inqas riżorsi biex jadattaw għat-tibdil fil-klima ser jintlaqtu l-agħar mill-impatt tiegħu; billi l-politika estera tal-UE għandha tiffoka aktar fuq il-promozzjoni ta' attivitajiet multilaterali permezz ta' kooperazzjoni fuq kwistjonijiet speċifiċi relatati mal-klima, ħolqien ta' sħubiji strateġiċi u tisħiħ tal-kooperazzjoni u tal-interazzjonijiet bejn l-atturi statali u mhux statali, inklużi l-kontributuri ewlenin għat-tniġġis globali;

N.  billi d-drittijiet tal-bniedem qegħdin jitneħħew fil-livell globali; billi persuni mir-reġjuni kollha madwar id-dinja qegħdin, meta abbundanti mill-gvernijiet tagħhom stess, ifittxu l-appoġġ tal-Ewropa biex jiġi żgurat li d-drittijiet tal-bniedem tagħhom jiġu rrispettati;

O.  billi l-politika tat-tkabbir tal-UE hija strument effikaċi ta' politika estera tal-Unjoni; billi l-Politika Ewropea tal-Viċinat (PEV) hija strument ewlieni fir-rigward tal-ġirien tal-Lvant u tan-Nofsinhar tal-UE;

P.  billi sal-2050 aktar minn nofs it-tkabbir demografiku tad-dinja mistenni li jseħħ fl-Afrika, li mistennija tirrappreżenta 1,3 biljun miż-2,4 biljun ruħ oħra fuq il-pjaneta; billi l-konċentrazzjoni ta' dan it-tkabbir f'xi wħud mill-ifqar pajjiżi, flimkien mal-effetti tat-tibdil fil-klima, ser iwasslu għal sensiela ta' sfidi ġodda li, jekk ma jiġux indirizzati minnufih, ser ikollhom konsegwenzi estremament problematiċi kemm għall-pajjiżi kkonċernati kif ukoll għall-Unjoni Ewropea; billi r-rapport reċenti tal-Konferenza tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Kummerċ u l-Iżvilupp (UNCTAD) dwar il-Kummerċ u l-Iżvilupp 2019 jinkludi ċifri għal USD 2,5 triljun addizzjonali fis-sena sabiex jintlaħqu l-għanijiet stipulati fl-Aġenda 2030 tan-NU dwar l-SDGs;

Q.  billi fid-dawl tal-kollass tal-ftehimiet importanti dwar il-kontroll tal-armi u d-diżarm, kif ukoll fid-dawl ta' "teknoloġiji emerġenti" bħat-teknoloġija ċibernetika u armi awtonomi, il-kontroll tad-diżarm u n-nonproliferazzjoni tal-armi għandhom isiru l-konċentrazzjoni ewlenija tal-politika estera u ta' sigurtà tal-UE; billi l-Pożizzjoni Komuni tal-Kunsill 2008/944/PESK(3) għandha tiġi rieżaminata u aġġornata sabiex il-kriterji jiġu applikati u implimentati b'mod strett u jiġi stabbilit mekkaniżmu ta' sanzjonijiet;

Il-multilateraliżmu inkwistjoni: ħtieġa urġenti għal Ewropa aktar magħquda u b'saħħitha

1.  Ifakkar li f'mument meta s-setgħat li qegħdin jikkompetu kontra xulxin qegħdin jikkontestaw dejjem aktar l-ordni globali bbażat fuq ir-regoli, aħna, bħala Ewropej, irridu niddefendu l-valuri, ir-regoli u l-prinċipji universali – b'mod partikolari l-multilateraliżmu, id-dritt internazzjonali, l-istat tad-dritt, id-demokrazija, ir-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, il-libertajiet fundamentali, il-kummerċ liberu u ġust, ir-riżoluzzjoni tal-konflitti mingħajr vjolenza u l-interessi Ewropej komuni – kemm fl-UE kif ukoll lil hinn minnha; jisħaq li, sabiex iżżomm il-kredibilità bħala portatriċi ta' valuri universali bħad-demokrazija, l-Unjoni Ewropea għandha tieħu azzjoni li tkun konsistenti mal-prinċipji tagħha;

2.  Jissottolinja li l-multilateraliżmu għandu jkun fil-qalba tal-isforzi tal-UE biex tipprevjeni, timmitiga u tirriżolvi l-konflitti abbażi ta' normi u prinċipji tad-dritt internazzjonali, il-Karta tan-NU u l-Att Finali ta' Ħelsinki tal-1975 maħruġ mill-OSKE u l-multilateraliżmu huwa l-aħjar mod kif jiġu garantiti d-djalogu politiku transnazzjonali, il-paċi u l-ordni globali stabbilizzat; jisħaq fuq il-konvinzjoni soda tiegħu li, f'ambjent strateġiku li qiegħed jiddeterjora konsiderevolment, l-UE u l-Istati Membri tagħha għandhom responsabbiltà dejjem akbar li jikkontribwixxu għas-sigurtà internazzjonali;

3.  Jiddeskrivi kif il-multilateraliżmu huwa l-pedament tal-politika estera u ta' sigurtà tal-UE u jirrappreżenta l-aħjar mod kif jiġu żgurati l-paċi, is-sigurtà, id-drittijiet tal-bniedem u l-prosperità; jisħaq li dan l-approċċ joffri benefiċċji għan-nies fl-Ewropa u madwar id-dinja; jirrikonoxxi approċċ fi tliet stadji tal-multilateraliżmu abbażi ta' dawn il-prinċipji: rispett tad-dritt internazzjonali u jiġi żgurat li l-azzjoni tal-UE tkun ibbażata fuq regoli u normi tad-dritt internazzjonali u tal-kooperazzjoni internazzjonali, estensjoni tal-multilateraliżmu għal realtà globali ġdida li tinkoraġġixxi approċċ kollettiv u tqis il-potenzjal li jittieħed vantaġġ mill-kapaċità normattiva, mill-awtonomija u mill-influwenza tal-UE fi ħdan l-organizzazzjonijiet internazzjonali, preservazzjoni u estensjoni tal-influwenza tagħhom u riforma tal-organizzazzjonijiet internazzjonali, li jagħmlu l-organizzazzjonijiet multilaterali adatti għall-iskop tagħhom; jirrikonoxxi wkoll li jekk il-multilateraliżmu għandu jkun effikaċi, il-kwistjoni tal-inugwaljanzi fis-setgħat bejn l-atturi statali u dawk mhux statali jeħtiġilha tiġi indirizzata u solvuta; jilqa' l-azzjoni meħuda mill-Unjoni rigward l-appoġġ deċiżiv tagħha għall-Ftehim ta' Pariġi, għall-ftehimiet ta' paċi reġjonali u għad-diżarm nukleari;

4.  Jesprimi d-dispjaċir tiegħu dwar l-irtirar gradwali tal-Istati Uniti mill-ordni dinji multilaterali, jiġifieri l-irtirar tagħhom mill-Ftehim ta' Pariġi, il-Pjan ta' Azzjoni Komprensiv Konġunt (PAKK), il-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU u l-UNESCO, u d-deċiżjoni tagħhom li jissospendu l-finanzjament tagħhom għall-Aġenzija ta' Fondi u tax-Xogħol tan-Nazzjonijiet Uniti għar-rifuġjati tal-Palestina fil-Lvant Qarib (UNRWA); jappoġġja bis-sħiħ il-preservazzjoni u l-implimentazzjoni sħiħa mill-partijiet kollha tal-PAKK bħala parti integrali mis-sistema globali ta' ordni multilaterali u ta' nonproliferazzjoni u l-kontribut għas-sigurtà reġjonali fil-Lvant Nofsani; jirrifjuta r-riimpożizzjoni unilaterali u extraterritorjali ta' sanzjonijiet mill-Istati Uniti wara l-ħruġ tiegħu mill-PAKK, billi dan jinterferixxi serjament fl-interessi leġittimi ekonomiċi u tal-politika estera tal-UE; jappella lill-UE u lill-Istati Membri tagħha sabiex jibnu l-unità, id-deterrenza u r-reżiljenza tagħhom kontra sanzjonijiet sekondarji minn pajjiżi terzi, u jkunu lesti jadottaw kontromiżuri kontra kwalunkwe pajjiż li jagħmel ħsara lill-interessi leġittimi tal-UE permezz ta' sanzjonijiet sekondarji;

5.  Jesprimi d-dispjaċir tiegħu dwar il-fatt li s-sħubija transatlantika qiegħda tħabbat wiċċha ma' għadd sinifikanti ta' sfidi u tfixkil, iżda għadha indispensabbli għas-sigurtà u l-prosperità fuq iż-żewġ naħat tal-Atlantiku; jesprimi d-dispjaċir tiegħu dwar l-irtirar progressiv tal-Istati Uniti mill-ordni dinji multilaterali ibbażat fuq ir-regoli;

6.  Jappella, għal darb'oħra, sabiex l-Istati Membri jappoġġaw riformi fil-kompożizzjoni u fil-funzjonament tal-Kunsill tas-Sigurtà; jenfasizza li l-UE hija impenjata li ssaħħaħ ir-rwol internazzjonali tan-NU;

7.  Jappella għal Unjoni Ewropea aktar b'saħħitha, magħquda, effikaċi, proattiva u strateġika, speċjalment billi għadu kemm beda ċiklu politiku Ewropew ġdid u l-politika estera u ta' sigurtà tal-UE hija soġġetta għal tibdil; jemmen li ebda Stat Membru ma jista' jipprovdi, waħdu, rispons effikaċi għall-isfidi globali ta' llum; jisħaq fuq il-ħtieġa li l-kooperazzjoni Ewropea jkollha influwenza fix-xena dinjija - element li jeħtieġ approċċ magħqud u li mhux possibbli jekk l-UE tkun maqsuma; jappella lill-UE tintensifika l-isforzi tagħha biex tħares l-interessi u l-valuri, filwaqt li taġixxi bħala sieħeb internazzjonali affidabbli; jemmen li huwa importanti li tingħata spinta lill-effikaċja u lis-setgħat ta' infurzar proprji tal-UE fil-livell internazzjonali, u jappella lill-istituzzjonijiet tal-UE jiffokaw fuq li jkunu orjentati għaċ-ċittadin u jaġixxu fl-interess tan-nies; jisħaq li l-UE għandha tikkomunika l-objettivi tal-politika, tistabbilixxi prijoritajiet u miri li jinvolvu liċ-ċittadini, tiffoka fuq in-nies u mhux fuq il-proċessi, tipprovdi riżultati tanġibbli u ma twassalx għal aktar burokrazija; jappella lill-UE ttejjeb id-djalogu ma' atturi governattivi u mhux governattivi ta' pajjiżi terzi meta tiżviluppa proposti ta' politika b'dimensjoni internazzjonali sabiex l-UE tkun tista' titkellem b'vuċi waħda;

8.  Itenni l-ħtieġa urġenti li tissaħħaħ ir-reżiljenza u l-indipendenza tal-UE billi tissaħħaħ PESK maħsuba għall-paċi, għas-sigurtà reġjonali u internazzjonali, għad-drittijiet tal-bniedem, għall-ġustizzja soċjali, għal-libertajiet fundamentali u għall-istat tad-dritt fl-UE, fil-viċinat tagħha u madwar id-dinja; jisħaq fuq li l-kredibilità tal-UE fid-dinja tiddependi mill-protezzjoni u mill-konformità ma' dawn il-prinċipji; jemmen li din il-PESK imsaħħa għandha tkun aktar koerenti, billi ma tinkludix biss is-setgħa ta' persważjoni tradizzjonali, iżda tkun ukoll PSDK b'saħħitha, permezz ta' politika ta' sanzjonijiet effettiva u kooperazzjoni transfruntiera kontra t-terroriżmu; itenni l-appell tiegħu għall-adozzjoni rapida ta' mekkaniżmu ta' sanzjonijiet tal-UE rigward id-drittijiet tal-bniedem (jiġifieri verżjoni tal-UE tal-"Att Magnitsky"), li jippermetti sanzjonijiet immirati kontra individwi li r-rwol tagħhom huwa kompliċi fi ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem;

9.  Jemmen li l-Unjoni Ewropea jeħtieġ li ssir attur globali kredibbli u effikaċi sabiex tkun tista' tieħu rwol ta' tmexxija globali li jkun responsabbli, tanġibbli, proattiv u prominenti fix-xena internazzjonali u tuża l-potenzjal politiku tagħha sabiex taħseb u taġixxi bħala setgħa ġeopolitika b'impatt sinifikanti, filwaqt li tiddefendi u tippromwovi l-objettivi tal-Artikolu 21 TUE, il-prinċipji u r-regoli universali tagħha, il-valuri komuni – bħall-paċi u d-drittijiet tal-bniedem – u l-interessi tagħha fid-dinja, tgħin tirriżolvi l-konflitti madwar id-dinja u ssawwar il-governanza globali; jirriafferma l-ħtieġa li jiġu żgurati l-awtonomija strateġika tal-UE, b'mod partikolari t-titjib fit-teħid ta' deċiżjonijiet, il-kapaċitajiet u l-kapaċitajiet ta' difiża adegwati, rikonoxxuti fl-Istrateġija Globali tal-UE u rrikkonfermati f'Ġunju 2018 mit-28 kap ta' stat u ta' gvern, u l-ħtieġa li tiġi promossa UE aktar kapaċi u indipendenti fi żmien ta' kompetizzjoni ġeopolitika li qiegħda tikber;

10.  Jappoġġja bis-sħiħ id-deċiżjoni tal-President tal-Kummissjoni li tittrasforma l-fergħa eżekuttiva tal-UE f'"Kummissjoni ġeopolitika", li l-enfasi tagħha hija fuq il-bini ta' attur estern kredibbli li jindirizza sistematikament kwistjonijiet ta' azzjoni esterna; jilqa' l-impenn tal-VP/RGħ li jikkoordina d-dimensjonijiet esterni tal-azzjoni tal-Kummissjoni u li jiżgura rabta aħjar bejn l-aspetti interni u esterni tal-politiki tiegħu; jissottolinja li, għaldaqstant, Kummissjoni ġeopolitika tkun mistennija tadotta approċċ proattiv aktar milli reattiv għall-kwistjonijiet globali u li tagħmel il-qafas finanzjarju pluriennali (QFP) li jmiss jirrifletti dan il-mandat; jemmen, f'dan ir-rigward, li l-Unjoni Ewropea għandha tfittex li ssir attur aktar assertiv, mingħajr preġudizzju għall-pożizzjoni tagħha bħala setgħa normattiva; jisħaq fuq li Kummissjoni ġeopolitika hija sabiex tissalvagwardja l-interessi tagħha b'rispett sħiħ tad-dritt internazzjonali u tal-valuri proprji; jissottolinja li l-UE għandha tuża s-setgħat kollha fi spirtu ta' kooperazzjoni u ftuħ, filwaqt li żżomm id-dritt li tirritalja fejn meħtieġ;

11.  Jafferma mill-ġdid l-impenn tiegħu lejn l-Istrateġija Globali tal-UE bħala pass deċiżiv 'il quddiem minn ġestjoni tal-kriżi ad hoc għal approċċ integrat lejn il-politika barranija tal-Unjoni Ewropea; jemmen li reviżjoni strateġika tal-Istrateġija Globali tal-UE tkun f'waqtha u meħtieġa, b'mod partikolari fid-dawl ta' xi bidliet ġeopolitiċi profondi li seħħew mill-adozzjoni tagħha 'l hawn (eż. diverġenzi politiċi madwar is-sħubija transatlantika, l-emerġenza ta' setgħat ġodda aktar assertivi bħaċ-Ċina, u l-aggravazzjoni tal-emerġenza klimatika), li kollha għandhom implikazzjonijiet serji għall-għanijiet tal-politika barranija tal-Unjoni u għall-politika ta' sigurtà ġenerali; jitlob, b'riżultat ta' dan, lill-VP/RGħ tibda proċess ta' konsultazzjonijiet komprensivi u inklużivi, li jibda mill-Istati Membri u esperti ewlenin fil-politika barranija tal-UE minn barra l-istituzzjonijiet tal-UE, u billi jinkludi l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili;

12.  Iqis li l-UE għandha tiddependi aktar mill-istrumenti kummerċjali u ta' żvilupp bħal ftehimiet bilaterali u ftehimiet ta' kummerċ ħieles ma' pajjiżi terzi, billi tagħmel ir-ratifika ta' ftehim kundizzjonali fuq l-iffirmar tal-Ftehim ta' Pariġi u r-rispett għall-valuri fundamentali Ewropej;

13.  Iqis ukoll li l-UE, sabiex iżżomm il-kredibbiltà esterna tagħha, għandha tpoġġi r-rispett għall-klawżoli dwar id-drittijiet tal-bniedem fil-qalba tal-ftehimiet tal-UE ma' pajjiżi terzi, billi tagħmilhom kundizzjonali u tapplikahom meta jkun meħtieġ;

14.  Jemmen li l-Unjoni Ewropea jeħtieġ li tkun kapaċi tirreaġixxi għall-kriżijiet aktar malajr u b'mod aktar effettiv, bl-istrumenti diplomatiċi u ekonomiċi kollha li għandha disponibbli u tinkludi aktar missjonijiet ċivili u militari bħala parti mill-PSDK; ifakkar, għal dan il-għan, li għandu jagħmel enfasi akbar fuq il-prevenzjoni ta' konflitti billi jindirizza l-kawżi ewlenin tal-instabbiltajiet u billi joħloq strumenti biex ikampaw magħhom; ifakkar, f'dan ir-rigward, fil-ħtieġa li r-riżorsi baġitarji tal-UE jingħataw spinta sinifikanti għall-QFP li jmiss u li tal-anqas jirdoppjaw il-fondi għall-prevenzjoni tal-konflitti, il-konsolidazzjoni tal-paċi u l-medjazzjoni; ifakkar fir-rwol fundamentali tal-UE li trawwem id-demokrazija fil-viċinat Ewropew, speċjalment permezz tal-programmi ta' appoġġ tal-Fond Ewropew għad-Demokrazija;

15.  Jisħaq fuq il-fatt li l-Unjoni Ewropea għandha taqleb minn approċċ reattiv għal approċċ antiċipatorju u fuq l-importanza li tissieħeb ma' sħab strateġiċi tal-UE li jaħsbuha bl-istess mod, partikolarment in-NATO u l-pajjiżi emerġenti sabiex jiddefendu l-ordni globali bbażat fuq ir-regoli li huwa msejjes fuq id-dritt internazzjonali u umanitarju u t-trattati multilaterali; ifakkar li l-PESK tal-UE hija bbażata fuq sħubija u multilateraliżmu, li jgħinu biex jgħaqqdu s-setgħat reġjonali u globali rilevanti; jissottolinja l-ħtieġa urġenti li jiġu esplorati forom flessibbli ġodda ta' kooperazzjoni ta' alleanza, speċjalment fil-monitoraġġ u l-kontroll tal-flussi tat-teknoloġija, il-kummerċ u l-investimenti u li jinstabu mekkaniżmi innovattivi u inklużivi għall-kooperazzjoni, li jiżviluppaw multilateraliżmu intelliġenti; jitlob li jsiru sforzi konġunti għar-riforma ta' organizzazzjonijiet multilaterali biex ikunu jistgħu jaqdu l-iskop tagħhom;

16.  Jippromwovi politika barranija tal-UE li tgħaqqad flimkien l-istituzzjonijiet tal-UE u l-Istati Membri wara politika estera komuni u b'saħħitha fil-livell tal-UE, u b'hekk tingħata aktar kredibbiltà lill-UE; japprova l-idea li politika bħal din għandha tappoġġa bis-sħiħ ir-rwol vitali mwettaq mill-VP/RGħ; iħeġġeġ l-istabbiliment ta' koalizzjonijiet ad hoc ta' Stati Membri li jikkontribwixxu għal aktar flessibbiltà u rispons aħjar tal-azzjoni esterna tal-Unjoni, billi titnaqqas il-pressjoni maħluqa mill-ħtieġa li jintlaħaq kunsens fost l-Istati Membri; iħeġġeġ l-istabbiliment mill-ġdid ta' forom ta' kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn il-VP/RGħ u l-ministri għall-affarijiet barranin, sabiex dawn tal-aħħar jiġu ddelegati biex jaġixxu f'isem l-UE sabiex tissaħħaħ il-koeżjoni u l-leġittimità demokratika tal-UE; jitlob li l-UE tikkomunika aħjar il-viżjoni tagħha u l-objettivi tal-politika tal-PESK liċ-ċittadini tagħha;

17.  Jappella għal aktar solidarjetà u koordinament imtejjeb bejn l-UE u l-Istati Membri tagħha; ifakkar fil-ħtieġa għal konsistenza fost il-politiki esterni tal-Unjoni u ma' politiki oħrajn b'dimensjoni esterna, u li dawn il-politiki jiġu kkoordinati ma' sħab internazzjonali; jemmen li kooperazzjoni bejn l-Istati Membri hija fundamentali għas-salvagwardja tad-demokrazija, tal-valuri komuni, tal-libertajiet u tal-istandards soċjali u ambjentali tal-UE; jissottolinja l-ħtieġa li l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri, il-pajjiżi sħab u l-organizzazzjonijiet internazzjonali tiġi estiża; itenni l-importanza tal-Artikolu 24(3) tat-TUE, li jiddikjara li l-Istati Membri għandhom isostnu l-politika esterna u ta' sigurtà tal-Unjoni mingħajr riserva u fi spirtu ta' lealtà u solidarjetà reċiproka u għandhom joqogħdu lura minn kwalunkwe azzjoni li tmur kontra l-interess tal-Unjoni; jissottolinja li, kif stabbilit fit-Trattat, il-Kunsill Affarijiet Barranin tal-UE huwa l-forum fejn il-ministri nazzjonali jippreżentaw il-fehmiet tagħhom u jaqblu dwar politiki, u li, ladarba jkun hemm qbil dwar il-politika, l-Istati Membri għandhom jappoġġaw bis-sħiħ lill-VP/RGħ fl-eżekuzzjoni ta' din il-politika,inkluż fl-isforzi diplomatiċi tagħhom stess;

18.  Jisħaq fuq il-fatt li l-Unjoni jeħtiġilha timplimenta bis-sħiħ id-dispożizzjonijiet tat-Trattat ta' Lisbona u tuża l-istrumenti eżistenti b'mod aktar effettiv; jitlob li l-UE taġixxi b'mod aktar armonizzat u koerenti sabiex ittejjeb il-proċessi tat-teħid ta' deċiżjonijiet tagħha u ssir attur estern effikaċi u kredibbli, u li s-SEAE jkollu rwol ċentrali;

It-tisħiħ tal-Parlament Ewropew bħala pilastru tal-PESK

19.  Jissottolinja li l-Unjoni Ewropea tista' twettaq il-potenzjal sħiħ tagħha biss meta titkellem u taġixxi bħala vuċi waħda u meta t-teħid ta' deċiżjonijiet isir gradwalment, mil-livell nazzjonali għal dak supranazzjonali, u b'hekk tisfrutta għalkollox il-possibbiltajiet li joffru t-trattati tal-UE, l-istituzzjonijiet u l-proċeduri tagħhom u filwaqt li tikkonforma għalkollox mal-prinċipju tas-sussidjarjetà u tirrispetta l-kompetenzi tal-Istati Membri; jisħaq li l-Unjoni Ewropea għandha tuża l-mezzi kollha disponibbli biex tilħaq dan il-għan, inklużi dawk li toffri d-diplomazija parlamentari;

20.  Itenni, f'dan ir-rigward, li matul is-snin, il-Parlament żviluppa sensiela ta' strumenti u netwerks fil-qasam tal-azzjoni esterna, bħal kumitati parlamentari konġunti u kumitati ta' kooperazzjoni parlamentari ma' pajjiżi terzi, kif ukoll il-ħidma ta' delegazzjonijiet interparlamentari, delegazzjonijiet ad hoc u missjonijiet ta' osservazzjoni elettorali, li huma differenti mill-istrumenti u n-netwerks tal-fergħa eżekuttiva tal-UE iżda fl-istess ħin jikkomplementawhom; jissottolinja s-setgħat ta' sorveljanza u ta' kontroll imwettqa mill-Parlament u jisħaq li r-rapporti u r-riżoluzzjonijiet tiegħu jistħoqqilhom attenzjoni akbar; jenfasizza l-importanza tal-assembleji parlamentari bħala fora għall-kooperazzjoni u d-djalogu istituzzjonali filwaqt li jenfasizza l-kontribut siewi li jagħtu lill-azzjoni esterna tal-Unjoni Ewropea u lill-qasam tas-sigurtà u d-difiża; jenfasizza l-ħtieġa li jiġu promossi l-attivitajiet tagħhom u li jiġi ggarantit it-twettiq xieraq ta' xogħolhom;

21.  Jissottolinja r-rwol essenzjali tal-missjonijiet ta' osservanza elettorali tal-UE; jisħaq fuq ir-responsabbiltà politika tal-Osservaturi Prinċipali, li huma nominati minn fost il-Membri tal-PE; jitlob, għalhekk, li jkun hemm approċċ aktar integrat għall-politika barranija u ta' sigurtà tal-UE, li jinkludi dimensjoni parlamentari; jitlob li jkun hemm aktar kooperazzjoni interistituzzjonali fit-tfassil ta' strateġiji lejn pajjiżi u reġjuni terzi, b'enfasi speċjali fuq il-Balkani tal-Punent u l-pajjiżi tas-Sħubija tal-Lvant; ifakkar fl-importanza tar-relazzjonijiet parlamentari diplomatiċi u interparlamentari biex dawn l-għanijiet ikunu sostnuti; jafferma li l-Parlament jeħtieġlu jkollu rwol aktar b'saħħtu fil-PESK u fix-xena internazzjonali; jiddeskrivi l-ħtieġa li l-UE u l-Istati Membri jaħdmu flimkien biex jistabbilixxu strateġija ta' politika ġenerali għal diplomazija parlamentari ffokata mill-ġdid li tinkludi approċċ aktar integrat tal-politika barranija u ta' sigurtà tal-UE u li tadatta l-mod kif jaħdmu;

22.  Jissottolinja r-rwol ta' kull istituzzjoni involuta fil-PESK/PSDK fir-reviżjoni tal-metodi ta' ħidma tagħha u fl-evalwazzjoni tal-aħjar mod biex twettaq ir-rwol tagħha skont it-Trattati;

23.  Jappella għal kooperazzjoni interistituzzjonali mtejba fis-sens li l-Parlament jirċievi informazzjoni, f'biżżejjed żmien, biex ikun jista' jesprimi l-opinjoni tiegħu, jekk ikun xieraq, u biex il-Kummissjoni u s-SEAE jkunu jistgħu jqisu l-opinjonijiet tal-Parlament; jappella għall-kondiviżjoni tal-informazzjoni effettiva u komprensiva mill-Kummissjoni u mis-SEAE ħalli l-Parlament ikun jista' jeżerċita r-rwol ta' skrutinju tiegħu b'mod effiċjenti u f'waqtu, inkluż fil-qasam tal-PESK; jilqa' l-impenn tal-VP/RGħ li tinforma aħjar u aktar malajr, u tinvolvi u tikkonsulta lill-Parlament dwar l-għażliet fundamentali tal-PESK;

24.  Jitlob li jissaħħu r-rwoli tal-Parlament fis-sorveljanza u l-skrutinju tal-azzjoni esterna tal-UE, anke billi jkomplu jsiru konsultazzjonijiet regolari mal-VP/RGħ, mas-SEAE u mal-Kummissjoni; jitlob il-konklużjoni tan-negozjati dwar l-aċċess tal-Parlament għal informazzjoni sensittiva tal-Kunsill fil-qasam tal-PESK u tal-PSDK;

25.  Jinnota li jekk/meta jseħħ il-Brexit, il-Kumitat għall-Affarijiet Barranin (AFET) tal-Parlament, bħala l-kumitat ewlieni responsabbli mir-relazzjonijiet ma' pajjiżi terzi, għandu jingħata l-informazzjoni kollha meħtieġa mill-eżekuttiv tal-UE biex ikun jista' jagħmel skrutinju, f'isem il-Parlament, tal-proċess ta' negozjar f'konformità mal-Artikolu 218 tat-TFUE u biex jipprovdi input f'waqtu dwar il-ftehim(iet) futur(i) mar-Renju Unit, li jkun jirrikjedi l-kunsens tal-Parlament; jenfasizza l-importanza ta' kooperazzjoni futura bejn l-Unjoni Ewropea u r-Renju Unit fl-oqsma tal-PESK u tal-PSDK u jirrikonoxxi l-ħtieġa li jinstabu soluzzjonijiet kreattivi;

26.  Jenfasizza l-isforzi tal-UE biex b'mod konsistenti tafferma l-importanza li jinżamm u jissaħħaħ ordni internazzjonali liberu u miftuħ ibbażat fuq ir-rispett tal-istat tad-dritt;

27.  Jitlob li, qabel l-adozzjoni mill-Kummissjoni u s-SEAE ta' strateġija jew komunikazzjoni relatata mal-PESK, jiġi stabbilit mekkaniżmu ta' konsultazzjoni mal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin u l-korpi rilevanti;

28.  Jappella għal approċċ aktar strateġiku, aktar koerenza, konsistenza u komplementarjetà, kif stabbilit fit-Trattati, bejn l-istrumenti ta' finanzjament estern tal-UE u l-PESK sabiex l-Unjoni Ewropea tkun tista' tindirizza l-isfidi li dejjem qed jiżdiedu tas-sigurtà u tal-politika barranija; jenfasizza li PESK kredibbli u effettiva trid tkun ibbażata fuq riżorsi finanzjarji adegwati; jitlob li dawn jitqiegħdu għad-dispożizzjoni tal-azzjoni esterna tal-UE fil-QFP li jmiss (2021-2027), u li l-UE tiffoka r-riżorsi tagħha fuq prijoritajiet strateġiċi;

29.  Jinnota l-proposta tal-Kummissjoni li tikkombina l-maġġoranza tal-istrumenti eżistenti għal azzjoni esterna fi strument uniku: l-Istrument ta' Viċinat, ta' Kooperazzjoni għall-Iżvilupp u ta' Kooperazzjoni Internazzjonali (NDICI); itenni li l-akkomunament ta' strumenti ta' azzjoni esterna f'fond uniku jista' jwassal għal sinerġiji, effikaċja u rapidità fil-proċessi ta' teħid ta' deċiżjonijiet u l-iżborż ta' fondi, iżda ma għandux jiddevja l-finanzjament tal-Unjoni mill-għanijiet li ilhom jeżistu u ġenerali tal-politika barranija tal-qerda tal-faqar, l-iżvilupp sostenibbli u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem; jilqa' l-istruttura simplifikata tal-istrumenti esterni proposti fl-ambitu tal-NDICI; jappella għal kontrolli u bilanċi xierqa, livell suffiċjenti ta' trasparenza, u kontribut politiku strateġiku u skrutinju regolari tal-applikazzjoni mill-Parlament; jisħaq fuq l-importanza tal-prinċipju ta' differenzjazzjoni fl-assistenza għall-pajjiżi tal-viċinat b'livell ogħla ta' impenn għar-riformi Ewropej skont il-prinċipju "aktar għal aktar" u "anqas għal anqas";

30.  Jisħaq fuq il-ħtieġa għal rwol akbar tal-Parlament matul l-iskrutinju u t-tmexxija tal-istrumenti esterni kollha tal-UE, inkluż għall-Istrument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni għall-2021-2027 (IPA III); jenfasizza r-rwol tal-Istrument li jikkontribwixxi għall-Istabbiltà u l-Paċi (IcSP), b'mod partikolari fl-appoġġ għall-paċi u l-istabbiltà madwar id-dinja; jistenna adozzjoni f'waqtha tal-istrumenti ta' wara l-2020, u anke tal-Faċilità Ewropea għall-Paċi sabiex jiġu evitati diskrepanzi ta' finanzjament bla bżonn;

31.  Jemmen li l-prevenzjoni tal-konflitti, il-konsolidazzjoni tal-paċi u l-medjazzjoni u r-riżoluzzjoni paċifika tal-konflitti mtawla, b'mod partikolari fil-viċinat immedjat tal-UE, għandhom ikunu prijorità fis-snin li ġejjin; jissottolinja li tali approċċ jagħti livell għoli ta' valur miżjud tal-UE f'termini politiċi, soċjali, ekonomiċi u ta' sigurtà; ifakkar li l-prevenzjoni tal-konflitti u l-attivitajiet ta' medjazzjoni jgħinu biex jiġu affermati l-preżenza u l-kredibbiltà tal-UE fix-xena internazzjonali u li din il-prevenzjoni flimkien mal-attivitajiet għandhom jiffurmaw parti minn approċċ olistiku li jgħaqqad flimkien is-sigurtà, id-diplomazija u l-iżvilupp; jirrimarka l-ħtieġa li l-Unjoni Ewropea tiġi kkonsolidata bħala attur globali influwenti u li jsir investiment fil-prevenzjoni tal-konflitti u fil-medjazzjoni; jitlob li l-UE tkompli tagħti prijorità lill-prevenzjoni tal-konflitti u l-medjazzjoni; jenfasizza l-kontribut siewi tal-Parlament fil-qasam tar-riżoluzzjoni tal-konflitti u l-kontribut għall-medjazzjoni, għad-djalogu u għall-promozzjoni tal-valuri tad-demokrazija, l-istat tad-dritt, ir-rispett għall-minoranzi u d-drittijiet fundamentali, partikolarment fil-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent, tas-Sħubija tal-Lvant u tal-Viċinat tan-Nofsinhar u jappella għal żvilupp ulterjuri fil-kooperazzjoni interistituzzjonali dwar il-medjazzjoni; jilqa' r-rwol akbar tal-UE fir-riżoluzzjoni tal-konflitti u fit-tisħiħ tal-fiduċja fil-qafas jew bħala appoġġ tal-formati u l-prinċipji ta' negozjar eżistenti maqbula;

32.  Ifakkar fl-importanza ta' PEV b'saħħitha, fejn l-UE timpenja ruħha għall-interessi komuni tas-soċjetà, politiċi u ekonomiċi mal-pajjiżi sħab tal-Lvant u n-Nofsinhar; jissottolinja r-rwol strateġiku li l-Unjoni jista' jkollha permezz tal-PEV billi ssaħħaħ ir-reżiljenza tas-sħab tal-UE, bħala prijorità ewlenija, quddiem it-theddidiet u l-pressjonijiet li qed jesperjenzaw; jirrikonoxxi li biex l-Unjoni Ewropea tkun attur globali b'saħħtu, jeħtieġ li l-UE tkun attur rilevanti fil-viċinat;

33.  Ifakkar li d-demokraziji moderni jirrikjedu fergħat leġiżlattivi li jiffunzjonaw kompletament u, f'dan ir-rigward, jissottolinja l-importanza li tiġi appoġġata l-ħidma tal-parlamenti kemm fil-Balkani tal-Punent kif ukoll fil-viċinat;

34.  Jirrikonoxxi l-importanza tal-istabbiltà tal-Viċinat tal-Lvant għall-istabbiltà tal-Unjoni stess u l-potenzjal trasformattiv tal-UE għar-reġjuni u l-pajjiżi tal-viċinat; itenni l-appoġġ tiegħu għas-Sħubija tal-Lvant, li fl-2019 iċċelebrat l-10 anniversarju tagħha; jisħaq, madankollu, li sabiex is-Sħubija tal-Lvant tkun aktar ta' suċċess, hija teħtieġ inizjattivi u impenji ġodda miż-żewġ naħat (jiġifieri, min-naħa tal-UE u tas-sħab tagħha); iħeġġeġ l-iżvilupp ta' relazzjonijiet dejjem aktar mill-qrib mas-Sħubija tal-Lvant, inklużi strateġiji mmirati għall-Ukrajna, il-Georgia u l-Moldova u l-importanza li tittieħed nota tal-ideat bħalma huma t-Triju ta' Strateġiji 2030 u l-ideat mill-pajjiżi tas-Sħubija tal-Lvant assoċjati mal-UE li huma l-aktar avvanzati; jenfasizza li tali approċċ għandu jkun ibbażat fuq il-prinċipju ta' "aktar għal aktar" u "anqas għal anqas", immexxi mill-istituzzjonijiet tal-UE u l-koalizzjoni ta' Stati Membri tal-istess fehma, magħrufa bħala l-proċess tat-Triju Ewropew, b'enfasi fuq proġetti u programmi tanġibbli biex jiġu segwiti l-aħjar prattiki mill-proċess ta' Berlin u l-integrazzjoni taż-Żona Ekonomika Ewropea; jemmen li s-suċċess tat-trasformazzjoni fil-pajjiżi tas-Sħubija tal-Lvant – speċjalment il-pajjiżi assoċjati mal-UE tal-Ukrajna, il-Moldova u l-Georgia – jista' jagħti riżultati pożittivi, li jista' jkollhom ukoll influwenza fuq is-soċjetà fil-pajjiżi ġirien tar-Russja;

35.  Ifakkar u jenfasizza li l-kooperazzjoni mal-pajjiżi tas-Sħubija tal-Lvant u ma' pajjiżi ġirien oħra tal-UE għandha tkun prijorità għall-PESK minħabba l-interess vitali tal-UE fl-iżvilupp u d-demokratizzazzjoni ta' dawn il-pajjiżi; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jkomplu jsaħħu r-rabtiet ekonomiċi u ta' konnettività, bl-użu ta' ftehimiet kummerċjali u ta' assoċjazzjoni, l-aċċess għas-suq uniku u kuntatti aktar profondi bejn il-persuni, fosthom permezz tal-faċilitazzjoni u l-liberalizzazzjoni tal-viżi meta jkunu ġew issodisfati r-rekwiżiti kollha; jenfasizza li dawn ta' hawn fuq jistgħu jservu bħala inċentivi biex jitrawmu r-riformi demokratiċi u l-adozzjoni ta' regoli u tal-istandards tal-UE;

36.  Itenni l-impenn tal-UE li tappoġġa s-sovranità, l-integrità territorjali u l-indipendenza politika tal-Ukrajna u tal-pajjiżi kollha tas-Sħubija tal-Lvant fi ħdan il-fruntieri tagħhom rikonoxxuti internazzjonalment, skont id-dritt, in-normi u l-prinċipji internazzjonali, sabiex jiżdied l-appoġġ għar-residenti affettwati mill-konflitti, il-persuni spostati internament u r-rifuġjati, u li jiġu miġġielda l-attentati ta' destabbilizzazzjoni minn pajjiżi terzi, b'mod partikolari r-Russja; jirrifjuta l-użu tal-forza jew it-theddida ta' forza meta jiġu riżolti l-konflitti u jtenni l-viżjoni tiegħu li l-konflitti attwali fil-pajjiżi kollha tas-Sħubija tal-Lvant għandhom jiġu riżolti b'konformità man-normi u l-prinċipji tad-dritt internazzjonali; jibqa' impenjat bis-sħiħ għall-politika ta' nuqqas ta' rikonoxximent tal-annessjoni illegali tal-Krimea; jissottolinja bil-qawwa l-importanza tal-pożizzjoni proattiva bbażata fuq id-dritt internazzjonali kontra l-konflitti mtawla fil-Viċinat tal-Lvant; jikkundanna, barra minn hekk, il-militarizzazzjoni kontinwa fit-territorji okkupati Georgjani tal-Abkażja u r-Reġjun ta' Tskhinvali/l-Ossezja tan-Nofsinhar, u jistieden lir-Russja tissodisfa l-obbligi tagħha skont id-dritt internazzjonali; jissottolinja, li aktar minn għaxar snin wara t-tmiem tal-att ta' aggressjoni Russu fil-Georgia u waqfien mill-ġlied sussegwenti nnegozjat mill-UE, ir-Russja għadha qed taġixxi bi ksur sfaċċat ta' xi wħud mid-dispożizzjonijiet tagħha stess u li l-proċess ta' "frunterizzazzjoni" għadu għaddej; jitlob li jissaħħaħ il-mandat tal-Missjoni ta' Monitoraġġ tal-Unjoni Ewropea fil-Georgia (EUMM) u li titjieb il-viżibbiltà tagħha; iħeġġeġ lill-Federazzjoni Russa, bħala l-forza ta' okkupazzjoni, biex tonora l-obbligi internazzjonali tagħha u tagħti lill-EUMM aċċess bla xkiel għar-reġjuni okkupati;

37.  Jilqa' b'sodisfazzjon l-affermazzjoni mill-ġdid tal-President Kummissjoni dwar il-perspettiva Ewropea tal-Balkani tal-Punent u jisħaq fuq l-impenn tiegħu favur it-tkabbir, li jibqa' politika ewlenija u jservi ta' forza propulsiva tal-UE; itenni l-ħtieġa li l-pożizzjoni tal-UE dwar it-tkabbir tkun ambizzjuża u kredibbli;

38.  Jappella għal strateġija ta' tkabbir kredibbli tal-UE fil-Balkani tal-Punent, imsejsa fuq kundizzjonalità stretta u ekwa skont l-applikazzjoni tal-kriterji ta' Copenhagen, u li tibqa', għal raġunijiet ta' politika barranija, għodda importanti għall-promozzjoni tas-sigurtà billi ssaħħaħ ir-reżiljenza tal-pajjiżi f'reġjun ta' importanza strateġika għall-UE;

39.  Itenni li, minbarra l-PESK ġenerali, l-objettivi tal-politika tal-UE dwar il-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent huma li tiggwidahom lejn l-adeżjoni; jenfasizza li dan il-proċess ta' tkabbir huwa bbażat fuq il-mertu u jiddependi mir-rispett tagħhom għall-kriterji ta' Copenhagen, il-prinċipji tad-demokrazija, ir-rispett għal-libertajiet fundamentali u d-drittijiet tal-bniedem u tal-minoranzi, l-osservanza tal-istat tad-dritt u l-kisbiet individwali tagħhom biex jissodisfaw il-kriterji imposti;

40.  Jissottolinja l-importanza ta' proċess ta' riforma li għaddej marbut mal-effett trasformattiv fuq il-pajjiżi kandidati; jibqa' impenjat bis-sħiħ li jappoġġa r-riformi u l-proġetti orjentati lejn l-UE, b'mod partikolari dawk li jiffukaw fuq it-tisħiħ ulterjuri tal-istat tad-dritt u l-governanza tajba, il-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali u t-trawwim tar-rikonċiljazzjoni, ir-relazzjonijiet tajbin ta' viċinat u l-kooperazzjoni reġjonali; jinnota b'dispjaċir it-tnaqqis fir-ritmu tal-proċess;

It-tisħiħ tal-PESK għall-ġlieda kontra t-theddid globali

41.  Jappella għat-tisħiħ tal-kapaċità tal-UE u tal-Istati Membri li jaġixxu b'mod awtonomu fil-qasam tas-sigurtà u d-difiża; jenfasizza li sħubijiet effiċjenti u mill-qrib ma' organizzazzjonijiet sħab, bħan-NU jew in-NATO, u ma' istituzzjonijiet internazzjonali oħra, bħall-Unjoni Afrikana u l-OSKE, huma aktar vitali minn qatt qabel; jenfasizza li n-NATO hija s-sieħba ewlenija tas-sigurtà tal-UE; jissottolinja l-importanza ta' kooperazzjoni mill-qrib man-NATO fir-rigward tal-kwistjonijiet kollha relatati mad-difiża u tal-indirizzar tal-isfidi tas-sigurtà li qed tiffaċċja l-UE u l-viċinat tagħha, b'mod partikolari dawk li jirrigwardaw il-ġlieda kontra t-theddid ibridu;

42.  Jilqa' l-isforzi tal-UE biex issaħħaħ is-sigurtà u d-difiża tal-UE sabiex tipproteġi aħjar lill-Unjoni u liċ-ċittadini tagħha u biex tikkontribwixxi għall-paċi u l-istabbiltà fil-viċinat u lil hinn minnu, f'konformità mad-dikjarazzjoni konġunta dwar il-kooperazzjoni bejn l-UE u n-NATO tal-10 ta' Lulju 2018;

43.  Jissottolinja r-rwol tan-NATO bħala pilastru importanti tas-sigurtà Ewropea u jilqa' l-proċess li għaddej tat-tkabbir tan-NATO, li jikkontribwixxi għall-istabbiltà u l-benesseri tal-Ewropa;

44.  Jemmen li l-votazzjoni b'maġġoranza kwalifikata (VMK) tagħmel il-politika estera u ta' sigurtà tal-UE aktar effettiva u tħaffef il-proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet; jistieden lill-Kunsill juża l-VMK regolarment fil-każijiet previsti fl-Artikolu 31(2) tat-TUE u jistieden lill-Kunsill juża din l-inizjattiva billi juża l-klawsola "passerelle" prevista fl-Artikolu 31(3) tat-TUE; jinkoraġġixxi lill-Kunsill jikkunsidra l-estensjoni tal-VMK għal setturi oħra tal-PESK;

45.  Jappoġġa d-dibattitu fl-UE dwar formati ġodda, bħal Kunsill tas-Sigurtà tal-UE fi djalogu sħiħ u f'kooperazzjoni sħiħa mal-Istati Membri, u dwar modi ġodda ta' koordinazzjoni aktar mill-qrib fl-UE u mal-awtoritajiet internazzjonali sabiex jiġi ffaċilitat proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet aktar effiċjenti fil-qasam tal-politika tas-sigurtà;

46.  Jilqa' d-deċiżjoni tal-President tal-Kummissjoni li, fi żmien ħames snin, tinbena Unjoni Ewropea tad-Difiża ġenwina u operattiva, u jappella għal skambji trasparenti mal-Parlament u l-Istati Membri għall-istabbiliment ta' unjoni tad-difiża; jemmen li, f'dan il-kuntest, l-UE għandha tagħmel l-aħjar użu mill-mekkaniżmi u l-istrumenti diġà eżistenti, bħall-Kooperazzjoni Strutturata Permanenti (PESCO), il-Mobbiltà Militari u l-Fond Ewropew għad-Difiża (EDF), li għandhom l-għan li jtejbu l-kapaċitajiet nazzjonali u Ewropej u jappoġġaw it-titjib tal-effiċjenza tal-industriji Ewropej tad-difiża; jappella għall-ħolqien ta' mekkaniżmu għall-kontroll demokratiku parlamentari tal-istrumenti l-ġodda kollha fil-qasam tad-difiża;

47.  Jissottolinja l-ħtieġa li tiġi żgurata l-evalwazzjoni kostanti tal-PESCO u tal-EDF u l-modi kif jikkontribwixxu għall-objettivi tal-PESK, sabiex tiġi żgurata l-provvista ta' riżorsi adegwati skont l-impenji tal-PESCO, u biex id-deċiżjonijiet tal-UE jiġu implimentati b'mod effettiv u koerenti – anki permezz ta' Bażi Industrijali u Teknoloġika tad-Difiża Ewropea (EDTIB) aktar integrata – b'mod li jiggarantixxi li l-Unjoni tibqa' miftuħa għall-kooperazzjoni;

48.  Ifakkar li l-Artikolu 20(2) tat-TUE, li jistabbilixxi dispożizzjonijiet għal kooperazzjoni msaħħa, jipprevedi possibbiltajiet addizzjonali għall-Istati Membri biex jimxu 'l quddiem bil-PESK u, għaldaqstant, għandu jintuża;

49.  Ifakkar li t-tibdil fil-klima għandu impatt fuq l-aspetti kollha tal-ħajja tal-bniedem, u li, inter alia, iżid il-probabbiltà ta' konflitti u vjolenza; jenfasizza li t-tħassib dwar is-sigurtà tal-klima u r-rieda li tiġi infurzata l-governanza ambjentali globali għandhom jiġu integrati fil-politika barranija tal-UE;

50.  Jissottolinja l-fatt li l-UE għandha tiżviluppa l-kapaċitajiet biex tissorvelja r-riskji relatati mat-tibdil fil-klima, li għandhom jinkludu politiki dwar is-sensittività għall-konflitti u l-prevenzjoni tal-kriżijiet; jirrikonoxxi, f'dan il-kuntest, li l-konnessjoni ta' miżuri ta' adattament għall-klima u ta' konsolidazzjoni tal-paċi ssaħħaħ il-prevenzjoni tal-konflitti; jissottolinja l-ħtieġa li jiġi żviluppat approċċ komprensiv u antiċipatorju għat-tibdil fil-klima; jitlob lill-UE u lill-Istati Membri jaġixxu b'ambizzjonijiet kbar fil-konferenza internazzjonali dwar il-klima u jimplimentaw l-obbligi tagħhom; jenfasizza l-valur tad-diplomazija dwar il-klima f'dan ir-rigward;

51.  Jissottolinja l-ħtieġa li jiġi żviluppat approċċ komprensiv għat-tibdil fil-klima u s-sigurtà f'konformità mal-SDGs, b'mod partikolari l-SDG 13 u l-SDG 16, li jiġu żgurati flussi ekwi u suffiċjenti ta' finanzjament għall-klima skont il-Ftehim ta' Pariġi u li jiġu ddedikati livelli ogħla ta' finanzjament għal tali azzjonijiet taħt l-IcSP attwali u l-NDICI li jmiss;

52.  Jissottolinja l-importanza ġeopolitika li qed tikber tal-Artiku u l-effetti tagħha fuq is-sitwazzjoni tas-sigurtà kemm fl-UE kif ukoll f'livell globali; iħeġġeġ lill-UE taħdem għal politika interna u esterna tal-UE aktar koerenti, strateġija għall-Artiku u pjan ta' azzjoni konkret dwar l-impenn tal-UE fl-Artiku li jqis ukoll l-aspett ġeostrateġiku u tas-sigurtà; jinnota l-kapaċità tal-UE li tikkontribwixxi għar-riżoluzzjoni ta' sfidi potenzjali ġeostrateġiċi u fil-qasam tas-sigurtà;

53.  Jappella għal appoġġ aktar b'saħħtu għall-istrateġija dwar is-sigurtà marittima tal-UE, billi l-libertà tan-navigazzjoni hija sfida li qed tikber kemm globalment kif ukoll għall-viċinat; jinsisti li l-libertà tan-navigazzjoni trid tiġi rrispettata f'kull ħin u li jeħtieġ li l-miżuri jiffukaw fuq id-dieskalazzjoni u fuq il-prevenzjoni tal-konflitti armati u tal-inċidenti militari;

54.  Jesprimi d-dispjaċir tiegħu li t-tensjonijiet qed jiżdiedu u li l-ksur tad-Dritt tal-Baħar u tad-dritt marittimu internazzjonali għadu jippersisti madwar ħafna mill-hotspots marittimi ewlenin fid-dinja, bħal fil-Baħar taċ-Ċina tan-Nofsinhar, l-Istrett ta' Hormuz, il-Golf ta' Aden u l-Golf tal-Guinea; ifakkar fis-sitwazzjoni volatili fil-Baħar ta' Azov; jinnota li ħafna minn dawn it-tensjonijiet huma ta' natura ġeopolitika;

55.  Jitlob lill-UE tieħu miżuri attivi u tikkunsidra miżuri restrittivi b'reazzjoni għal ksur serju tal-libertà tan-navigazzjoni u tad-dritt marittimu internazzjonali;

56.  Ifakkar li reġimi internazzjonali effettivi ta' kontroll tal-armi, ta' diżarm u ta' nonproliferazzjoni huma pedament tas-sigurtà globali u Ewropea; jinnota li trasferimenti irresponsabbli ta' armi lejn pajjiżi terzi jipperikolaw u jdgħajfu l-PESK, b'mod partikolari l-isforzi tal-UE favur il-paċi, l-istabbiltà u l-iżvilupp sostenibbli; jappella għal konformità stretta mat-tmien kriterji stabbiliti fil-Pożizzjoni Komuni 2008/944/PESK dwar il-kontroll ta' esportazzjonijiet ta' armi u jappella għal mekkaniżmu għall-monitoraġġ u l-kontroll fil-livell tal-UE f'dan ir-rigward; jenfasizza l-ħtieġa ta' industrija tad-difiża li tuża l-flus tal-kontribwenti b'mod effikaċi u effiċjenti, flimkien mal-ħtieġa li l-UE trawwem suq intern aktar integrat fl-oġġetti tad-difiża u politika koordinata għall-appoġġ tar-riċerka u l-iżvilupp fil-qasam tad-difiża; jistieden lill-Istati Membri jagħmlu d-diżarm nukleari multilaterali prijorità tal-politika estera u ta' sigurtà tal-UE; jemmen li l-UE trid tkompli bl-isforzi tagħha biex iżżomm il-ftehim nukleari mal-Iran ħaj; iħeġġeġ lill-VP/RGħ juża l-mezzi politiċi u diplomatiċi kollha disponibbli biex jissalvagwardja l-pjan ta' azzjoni komprensiv konġunt (PAKK) u t-trattat dwar it-tnaqqis tal-armi strateġiċi ġdid (START ġdid), u jvara strateġija koerenti u kredibbli għal negozjati multilaterali dwar miżuri reġjonali ta' dieskalazzjoni u tisħiħ tal-fiduċja fil-Golf li tinvolvi lill-atturi kollha fir-reġjun; jenfasizza li l-kapaċità tal-UE li tinvolvi ruħha b'mod diplomatiku mal-atturi kkonċernati kollha hija vantaġġ qawwi li għandu jiġi sfruttat bis-sħiħ għal dak il-għan;

57.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jikkonformaw bis-sħiħ mal-Pożizzjoni Komuni tal-Kunsill 2008/944/PESK dwar il-kontroll ta' esportazzjoni ta' armi, biex jimplimentaw b'mod strett l-obbligi tagħhom li jirriżultaw minn din il-Pożizzjoni Komuni, b'mod partikolari l-kriterju 4 dwar il-paċi, is-sigurtà u l-istabbiltà reġjonali, rigward il-politika tagħhom dwar l-esportazzjoni tal-armi lejn it-Turkija, u biex jimponu embargo fuq l-armi lejn it-Turkija wara l-invażjoni illegali tagħha tat-Tramuntana tas-Sirja u l-azzjonijiet illegali tagħha fil-Lvant tal-Mediterran – b'mod partikolari, l-invażjoni tagħha taż-żona ekonomika esklussiva u tal-ilmijiet territorjali tar-Repubblika ta' Ċipru; itenni l-pożizzjoni tiegħu li l-Pożizzjoni Komuni għandha tiġi rieżaminata u aġġornata sabiex il-kriterji jiġu applikati u implimentati b'mod strett u jiġi stabbilit mekkaniżmu ta' sanzjonijiet; jistieden lill-VP/RGħ jagħti prijorità lil dan id-dossier;

58.  Jistieden lill-VP/RGħ jippromwovi strateġija ta' kooperazzjoni bireġjonali multidimensjonali mal-Amerka Latina u l-Karibew fil-qasam tas-sigurtà u d-difiża, iħeġġeġ id-difiża konġunta tal-ordni multilaterali, it-tisħiħ tal-kooperazzjoni fil-ġlieda kontra t-terroriżmu u l-kriminalità organizzata u fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u l-effetti tiegħu fuq l-istabbiltà soċjali, politika u ekonomika, u jrawwem id-djalogu bħala għodda għall-kisba ta' soluzzjonijiet negozjati paċifiċi għall-konflitti politiċi li qed nesperjenzaw;

59.  Jitlob li tiġi studjata l-possibbiltà li jinħoloq forum ġdid għall-kooperazzjoni multilaterali fost l-alleati tal-Punent, jiġifieri l-UE, l-Istati Uniti tal-Amerka, il-Ġappun, il-Kanada, il-Korea t'Isfel, l-Awstralja u New Zealand, permezz tal-legat tal-Kumitat ta' Koordinazzjoni għall-Kontrolli Strateġiċi Multilaterali tal-Esportazzjoni; jenfasizza li l-mandat ta' forum ġdid għandu jkopri l-monitoraġġ u l-kontroll tal-esportazzjoni tat-teknoloġiji, tal-flussi kummerċjali u tal-investimenti sensittivi lejn pajjiżi ta' tħassib;

60.  Jenfasizza li t-tisħiħ ta' relazzjonijiet sostanzjali mal-Asja tal-Lvant u tax-Xlokk huwa essenzjali għall-istrateġija dwar il-konnettività tal-UE bbażata fuq ir-regoli, komprensiva u sostenibbli, u vice versa; għalhekk, jippromwovi s-sostenibbiltà, approċċ ibbażat fuq ir-regoli u l-QFP bħala strument deċiżiv;

61.  Jieħu nota tat-tqawwija tal-forzi militari fir-reġjun u jitlob lill-partijiet kollha involuti jirrispettaw il-libertà tan-navigazzjoni, jirriżolvu d-differenzi b'mezzi paċifiċi u jastjenu milli jieħdu azzjonijiet unilaterali biex ibiddlu l-istatus quo, anki fil-Baħar taċ-Ċina tal-Lvant, fil-Baħar taċ-Ċina tan-Nofsinhar u fl-Istrett tat-Tajwan; jinsab mħasseb minħabba l-fatt li l-indħil barrani minn reġimi awtokratiċi fl-elezzjonijiet ġenerali li jmiss, permezz ta' azzjonijiet ta' diżinformazzjoni u attakki informatiċi, jhedded id-demokraziji Asjatiċi u l-istabbiltà tar-reġjun; itenni l-appoġġ tiegħu għall-parteċipazzjoni sinifikanti tat-Tajwan fl-organizzazzjonijiet, fil-mekkaniżmi u fl-attivitajiet internazzjonali;

62.  Jenfasizza li l-Kummissjoni għandha tintegra strateġija ta' ċibersigurtà fl-isforzi ta' diġitalizzazzjoni tal-UE u tippromwovi l-inizjattiva fl-Istati Membri kollha bħala parti minn impenn politiku u ekonomiku b'saħħtu favur l-innovazzjoni diġitali;

63.  Jistieden lill-VP/RGħ, lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jżidu l-isforzi tagħhom fir-rigward tal-ġlieda kontra t-theddid ċibernetiku u ibridu li huma kombinazzjoni ta' pożizzjonijiet ambigwi, billi jissaħħu l-mekkaniżmi ta' ċiberdifiża tal-UE u tal-Istati Membri tagħha u r-reżiljenza tagħhom għat-theddid ibridu, u billi jibnu infrastrutturi kritiċi li jkunu ċiberreżiljenti; jappella, f'dan ir-rigward, għall-iżvilupp ta' kapaċitajiet u metodi konġunti u komprensivi biex jiġu analizzati r-riskji u l-vulnerabbiltà; jenfasizza li tenħtieġ koordinazzjoni aħjar sabiex tali sfidi jingħelbu b'mod effettiv; ifakkar li l-komunikazzjoni strateġika u d-diplomazija pubblika għandhom isaħħu l-influwenza ġeopolitika u l-immaġni ġenerali tal-UE fid-dinja u għandhom jipproteġu l-interessi tal-UE;

64.  Jenfasizza li l-indħil barrani fl-affarijiet tal-UE huwa riskju kbir għas-sigurtà u għall-istabbiltà tal-UE; jappoġġa bil-qawwa t-tisħiħ tal-kapaċitajiet ta' komunikazzjoni strateġika tal-Unjoni Ewropea; jitlob, f'dan ir-rigward, li jingħata aktar appoġġ għat-tliet task forces għall-komunikazzjoni strateġika (il-Balkani tal-Lvant, tan-Nofsinhar u tal-Punent); jitlob, għalhekk, li jingħata aktar appoġġ lit-Taqsima tal-Komunikazzjoni Strateġika tas-SEAE, peress li għandha rwol fundamentali, billi tinbidel f'unità kompluta fi ħdan is-SEAE li tkun responsabbli għall-viċinat tal-Lvant u tan-Nofsinhar, b'persunal xieraq u b'riżorsi baġitarji adegwati – possibbilment permezz ta' linja baġitarja dedikata addizzjonali;

65.  Jistieden lill-Istati Membri jsaħħu l-kapaċitajiet tagħhom u jħeġġu l-kooperazzjoni u l-kondiviżjoni ta' informazzjoni biex ma jħallux lil atturi statali u mhux statali minn pajjiżi terzi jeżerċitaw indħil ostili fit-teħid ta' deċiżjonijiet tal-UE u tal-Istati Membri; jemmen li kapaċitajiet akbar ta' komunikazzjoni strateġika tal-UE jistgħu jikkontribwixxu għal dak il-għan;

66.  Jissottolinja li l-indħil fl-elezzjonijiet huwa parti minn strateġija usa' ta' gwerra ibrida u li għalhekk ir-rispons għalih jibqa' kwistjoni fundamentali ta' sigurtà u ta' politika barranija; jistieden lill-VP/RGħ, lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżviluppaw strateġija komprensiva fil-ġlieda kontra l-indħil barrani fl-elezzjonijiet u d-diżinformazzjoni fil-proċessi demokratiċi nazzjonali u Ewropej, inklużi dawk li jkunu ġejjin minn propaganda Russa sostnuta mill-istat;

67.  Jinnota li r-Russja hija l-aktar sors imminenti ta' theddid għas-sigurtà konvenzjonali u ibridu għall-UE u l-Istati Membri tagħha, u qed taħdem attivament biex iddgħajjef l-għaqda, l-indipendenza, il-valuri universali u n-normi internazzjonali Ewropej; isostni li, filwaqt li ma tista' tkun mistennija ebda bidla fil-politika aggressiva taħt it-tmexxija attwali f'Moska, il-bidla pożittiva għal pajjiż aktar demokratiku u fuq stil Ewropew hija possibbli f'futur aktar imbiegħed; jappella, għalhekk, għal aktar sforzi biex tissaħħaħ ir-reżiljenza tal-UE u tal-Istati Membri tagħha u għall-ħolqien ta' strateġija fit-tul tal-UE fil-konfront tar-Russja li tkun mibnija fuq it-tliet pilastri ta' deterrenza, trażżin u trasformazzjoni;

68.  Jistieden lill-Kunsill jissupplementa s-sett ta' għodod tal-UE dwar id-drittijiet tal-bniedem u l-politika barranija b'reġim ta' sanzjonijiet globali tat-tip "Magnitsky Act" biex isaħħaħ dak li diġà jeżisti billi jippermetti l-impożizzjoni ta' ffriżar tal-assi u ta' projbizzjonijiet tal-viża fuq individwi involuti fi ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem;

69.  Jenfasizza l-ħtieġa li jittieħed benefiċċju mill-vantaġġ kompetittiv tal-UE sabiex l-UE tkun tista' tistabbilixxi malajr pożizzjoni strateġika fit-tellieqa internazzjonali tat-teknoloġiji emerġenti, l-informazzjoni, id-difiża, l-industriji tal-enerġija rinnovabbli, l-użu tal-5G, l-ekosistema tal-Impriża Konġunta għall-Computing ta' Prestazzjoni Għolja Ewropew (EuroHPC) u l-aċċess awtonomu, affidabbli u kosteffikaċi tal-UE għall-ispazju sabiex l-UE ma ssirx dipendenti fuq ġganti teknoloġiċi u diġitali mhux Ewropej f'pajjiżi terzi; jenfasizza li l-iżvilupp ta' teknoloġija ta' intelliġenza artifiċjali affidabbli huwa essenzjali biex tiġi żgurata l-awtonomija strateġika tal-UE, b'mod partikolari, fir-rigward tat-teħid ta' deċiżjonijiet u tal-kapaċitajiet; għalhekk, jistieden lill-Unjoni żżomm u żżid l-investiment tagħha f'dan il-qasam;

70.  Jirrikonoxxi r-rwol fundamentali tal-missjonijiet ċivili u militari li jagħmlu parti mill-PSDK u jirrimarka li dawk il-missjonijiet iridu jingħataw ir-riżorsi umani u materjali biex iżommu l-paċi, jevitaw il-konflitti, isaħħu s-sigurtà internazzjonali u jirrinfurzaw l-identità Ewropea u l-awtonomija strateġika tal-UE; jesprimi dispjaċir li l-effikaċja ta' dawn il-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK qed tiġi mminata minn dgħufijiet strutturali persistenti, disparità qawwija fil-kontributi tal-Istati Membri u l-limiti tal-mandati tagħha;

71.  Jemmen li l-UE għadha ma għamlitx użu adegwat mir-riżorsi abbundanti tagħha fil-qasam tal-PSDK; jistieden lill-VP/RGħ, lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jżidu l-isforzi tagħhom fil-qasam tal-kooperazzjoni fil-PESK, sabiex il-missjonijiet ċivili u militari tal-PSDK isiru aktar robusti, biex itejbu l-kapaċità operattiva tagħhom permezz ta' aktar flessibbiltà, iżidu l-effiċjenza u l-effikaċja fil-post, u jagħmlu l-mandati tagħhom aktar komprensivi, semplifikati u ċari; jemmen li strumenti ġodda bħall-Faċilità Ewropea għall-Paċi jistgħu jsaħħu s-solidarjetà u l-kondiviżjoni tal-piżijiet bejn l-Istati Membri f'dak li jirrigwarda l-kontribut għall-operazzjonijiet tal-PSDK u jistgħu jgħinu b'mod aktar ġenerali biex tiżdied l-effikaċja tal-azzjoni esterna tal-UE;

72.  Ifakkar li approċċ inklużiv għall-prevenzjoni, il-mitigazzjoni u r-riżoluzzjoni tal-konflitti huwa fundamentali għall-vijabbiltà fit-tul tagħhom u jfakkar fis-suċċess akbar tar-riżoluzzjoni tal-konflitti meta l-ugwaljanza u l-parità bejn il-ġeneri jiġu rrispettati tul il-proċess; jitlob li jiżdiedu l-parteċipazzjoni u l-pożizzjonijiet maniġerjali tan-nisa f'missjonijiet bħal dawn, inkluż fit-teħid ta' deċiżjonijiet u fin-negozjati; jenfasizza li perspettiva ta' ugwaljanza bejn il-ġeneri għandha tiġi integrata b'mod aktar sistematiku fil-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK, u biex tikkontribwixxi b'mod attiv għall-implimentazzjoni tar-Riżoluzzjoni 1325 tal-KSNU dwar in-Nisa, il-Paċi u s-Sigurtà u r-riżoluzzjonijiet ta' segwitu tagħha dwar in-Nisa, il-Paċi u s-Sigurtà, u r-Riżoluzzjoni 2250 (2015) tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU dwar iż-Żgħażagħ, il-Paċi u s-Sigurtà; għalhekk, jistieden lill-Kummissjoni tipprevedi l-inklużjoni strutturali tan-nisa, taż-żgħażagħ, tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, tal-minoranzi reliġjużi u etniċi u ta' minoranzi oħra fl-attivitajiet kollha tagħha relatati mal-ġestjoni tal-konflitti;

73.  Jappella għall-integrazzjoni effettiva tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri u tad-drittijiet tal-minoranzi fl-aspetti strateġiċi u operattivi tal-azzjoni esterna tal-UE, li jistgħu jinkludu l-programmazzjoni mmirata fl-istrument finanzjarju NDICI l-ġdid; jilqa' l-impenn li ħa l-VP/RGħ li tintlaħaq il-mira li 40 % tal-pożizzjonijiet maniġerjali u ta' Kapijiet ta' Delegazzjoni jkunu nisa sa tmiem il-mandat tiegħu; jistieden lis-SEAE jagħti lill-Parlament aġġornamenti regolari dwar l-implimentazzjoni ta' dak l-impenn;

74.  Jenfasizza li t-theddida tat-terroriżmu għadha preżenti kemm fl-Ewropa kif ukoll lil hinn minnha; jemmen bis-sħiħ li l-ġlieda kontra t-terroriżmu għandha tibqa' prijorità għall-UE fis-snin li ġejjin; jistieden lill-Kummissjoni l-ġdida tippreżenta pjan ta' azzjoni tal-UE kontra t-terroriżmu;

75.  Jenfasizza l-importanza tat-tisħiħ u l-garanzija tal-kooperazzjoni fl-intelligence fi ħdan l-UE, peress li t-terroriżmu qed jhedded il-valuri fundamentali Ewropej tagħna kif ukoll is-sigurtà tagħna, u jirrikjedi approċċ multidimensjonali li jinvolvi lill-awtoritajiet tal-fruntieri, lill-pulizija, lill-qrati u lis-servizzi tal-intelligence tal-Istati Membri kollha, flimkien ma' pajjiżi barra l-UE;

o
o   o

76.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-President tal-Kunsill Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Viċi President tal-Kummissjoni/Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, u lill-Istati Membri.

(1) ĠU C 210, 3.8.2010, p. 1. (2) Testi adottati, P8_TA(2017)0440. (3) ĠU L 335, 13.12.2008, p. 99.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar l-Implimentazzjoni tal-Politika ta' Sigurtà u ta' Difiża Komuni – rapport annwali (2019/2135(INI))

P9_TA(2020)0009 A9-0052/2019

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) u t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea(TFUE),

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tal-20 ta' Diċembru 2013, tas-26 ta' Ġunju 2015, tal-15 ta' Diċembru 2016, tat-22 ta' Ġunju 2017, tat-28 ta' Ġunju 2018, tal-14 ta' Diċembru 2018 u tal-20 ta' Ġunju 2019,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-politika ta' sigurtà u ta' difiża komuni tal-25 ta' Novembru 2013, tat-18 ta' Novembru 2014, tat-18 ta' Mejju 2015, tas-27 ta' Ġunju 2016, tal-14 ta' Novembru 2016, tat-18 ta' Mejju 2017, tas-17 ta' Lulju 2017, tal-25 ta' Ġunju 2018 u tas-17 ta' Ġunju 2019,

–  wara li kkunsidra d-dokument bit-titlu "Viżjoni Kondiviża, Azzjoni Komuni: Ewropa Aktar b'Saħħitha – Strateġija Globali għall-Politika Estera u ta' Sigurtà tal-Unjoni Ewropea", ippreżentat mill-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika Soċjali (VP/RGħ) fit-28 ta' Ġunju 2016,

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjonijiet konġunti tat-8 ta' Lulju 2016 u tal-10 ta' Lulju 2018 tal-Presidenti tal-Kunsill Ewropew u tal-Kummissjoni Ewropea u tas-Segretarju Ġenerali tan-NATO,

–  wara li kkunsidra s-sett komuni ta' 42 proposta approvat mill-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u mill-Kunsill tal-Atlantiku tat-Tramuntana fis-6 ta' Diċembru 2016 u r-rapporti ta' progress tal-14 ta' Ġunju u tal-5 ta' Diċembru 2017 dwar l-implimentazzjoni tagħhom, u s-sett il-ġdid ta' 32 proposta approvat miż-żewġ Kunsilli fil-5 ta' Diċembru 2017,

–  wara li kkunsidra d-Dokument ta' Riflessjoni dwar il-Futur tad-Difiża Ewropea tas-7 ta' Ġunju 2017 (COM(2017)0315),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta' Settembru 2013 dwar l-istrutturi militari tal-UE: is-sitwazzjoni attwali u l-prospetti futuri(1),

–  wara li kkunsidra l-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti u l-Att Finali ta' Helsinki tal-1 ta' Awwissu 1975 tal-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta' Settembru 2017 dwar Strateġija Spazjali għall-Ewropa(2),

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjonijiet tiegħu tal-15 ta' Novembru 2017 lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lis-SEAE dwar is-Sħubija tal-Lvant, fit-tħejjija għas-Summit ta' Novembru 2017(3),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-22 ta' Novembru 2016 dwar l-Unjoni Ewropea tad-Difiża(4),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Marzu 2017 dwar l-implikazzjonijiet kostituzzjonali, legali u istituzzjonali ta' politika ta' sigurtà u ta' difiża komuni: possibilitajiet offruti mit-Trattat ta' Lisbona(5),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-5 ta' Lulju 2017 dwar il-mandat għat-trilogu dwar l-abbozz ta' baġit 2018(6),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-11 ta' Diċembru 2018 dwar il-mobbiltà militari(7),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2018/1092 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Lulju 2018 li jistabbilixxi l-Programm Ewropew għall-Iżvilupp fl-Industrija tad-Difiża bil-għan li jappoġġja l-kompetittività u l-kapaċità ta' innovazzjoni tal-industrija tad-difiża tal-Unjoni(8),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni leġiżlattiva tiegħu tat-18 ta' April 2019 dwar il-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-Fond Ewropew għad-Difiża(9),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tiegħu tat-23 ta' Novembru 2016 dwar l-implimentazzjoni tal-Politika ta' Sigurtà u ta' Difiża Komuni (abbażi tar-Rapport Annwali tal-Kunsill lill-Parlament Ewropew dwar il-Politika Estera u ta' Sigurtà Komuni)(10), tat-13 ta' Diċembru 2017 dwar ir-Rapport annwali dwar l-implimentazzjoni tal-Politika ta' Sigurtà u ta' Difiża Komuni(11) u tat-12 ta' Diċembru 2018 dwar ir-rapport annwali dwar l-implimentazzjoni tal-Politika ta' Sigurtà u ta' Difiża Komuni(12),

–  wara li kkunsidra d-dokument bit-titlu "Implementation Plan on Security and Defence" (Pjan ta' Implimentazzjoni dwar is-Sigurtà u d-Difiża) ippreżentat mill-VP/RGħ fl-14 ta' Novembru 2016,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Ġunju 2018 dwar ir-relazzjonijiet UE-NATO(13),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-30 ta' Novembru 2016 dwar il-Pjan ta' Azzjoni Ewropew għad-Difiża (COM(2016)0950),

–  wara li kkunsidra l-pakkett tad-difiża l-ġdid ippreżentat mill-Kummissjoni fis-7 ta' Ġunju 2017 fl-istqarrija għall-istampa bit-titlu "Ewropa li tiddefendi: Il-Kummissjoni tiftaħ dibattitu dwar il-mixja lejn unjoni tas-sigurtà u d-difiża",

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tiegħu tal-14 ta' Diċembru 2016 dwar l-implimentazzjoni tal-Politika Estera u ta' Sigurtà Komuni(14), tat-13 ta' Diċembru 2017 dwar ir-Rapport Annwali dwar l-implimentazzjoni tal-Politika Estera u ta' Sigurtà Komuni(15) u tat-12 ta' Diċembru 2018 dwar ir-Rapport annwali dwar l-implimentazzjoni tal-Politika Estera u ta' Sigurtà Komuni(16),

–  wara li kkunsidra l-invażjoni u l-annessjoni illegali tal-Krimea min-naħa tar-Russja,

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Forzi Nukleari fuq Distanza Medja (Trattat INF), il-ksur ripetut tiegħu min-naħa tar-Russja, inkluż l-iżvilupp u l-istazzjonar ta' sistemi ta' missili tal-kruċiera 9M729 illanċati mill-art, u l-irtirar tal-Istati Uniti u tar-Russja mit-Trattat,

–  wara li kkunsidra l-ksur tal-ispazju tal-ajru u tal-fruntieri marittimi tal-Istati Membri min-naħa tar-Russja,

–  wara li kkunsidra ż-żieda fil-preżenza ekonomika u militari taċ-Ċina fil-pajjiżi Mediterranji u Afrikani,

–  wara li kkunsidra t-theddida tat-terroriżmu intern u barrani, b'mod partikolari min-naħa ta' gruppi bħall-ISIS u al-Qaeda,

–  wara li kkunsidra t-teknoloġiji l-ġodda bħall-intelliġenza artifiċjali, il-kapaċitajiet spazjali u l-informatika kwantistika, li joffru opportunitajiet ġodda għall-umanità, iżda joħolqu wkoll sfidi ġodda fl-ambitu tal-politika estera u ta' difiża li għalihom hemm bżonn strateġija ċara u kunsens bejn l-alleati,

–  wara li kkunsidra s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (QĠUE), tal-24 ta' Ġunju 2014, fil-Kawża C-658/11, Il-Parlament Ewropew, sostnut mill-Kummissjoni Ewropea, vs Il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea(17),

–  wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar il-Mobbiltà Militari ppubblikat fit-28 ta' Marzu 2018,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar it-Tisħiħ tas-Sħubija Strateġika NU-UE dwar l-Operazzjonijiet ta' Paċi u l-Ġestjoni ta' Kriżijiet: Prijoritajiet 2019-2021, adottati fit-18 ta' Settembru 2018,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 54 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Kostituzzjonali,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin (A9-0052/2019),

Kuntest ta' sigurtà inċert u imprevedibbli fit-tul

1.  Jieħu nota tad-deterjorament kostanti tal-ambjent tas-sigurtà tal-Unjoni Ewropea, li quddiemu għandu diversi sfidi li jaffettwaw, direttament jew indirettament, is-sigurtà tal-Istati Membri u taċ-ċittadini tagħha: kunflitt armati u stati fraġli fuq il-kontinent Ewropew u fil-viċinanzi tiegħu li jikkaġunaw spostamenti tal-popolazzjoni bil-massa u abbużi tad-drittijiet tal-bniedem iffaċilitati minn xbieki transnazzjonali tal-kriminalità organizzata, terroriżmu ġiħadista, attakki ċibernetiċi, theddid ibridu, armi kontra l-pajjiżi Ewropej, sforzi ta' diżarm u reġimi internazzjonali għall-kontroll tal-armi dejjem aktar dgħajfa, żieda fit-theddid għar-riżorsi naturali, insigurtà enerġetika u tibdil fil-klima;

2.  Iqis li l-instabbiltà u l-imprevedibbiltà fil-fruntieri tal-Unjoni u fil-viċinat immedjat tagħha (l-Afrika ta' Fuq, il-Lvant Nofsani, il-Kawkasu, il-Balkani, il-Mediterran tal-Lvant, l-aggressjoni Russa kontra l-Ukrajna u l-Georgia, eċċ.), kif ukoll fil-viċinat estiż tagħha (is-Saħel, il-Qarn tal-Afrika, eċċ.), jirrappreżentaw theddida diretta u indiretta għas-sigurtà tal-kontinent; jenfasizza r-rabta indissolubbli bejn is-sigurtà interna u dik esterna; jirrikonoxxi li involviment attiv fil-viċinat hu fl-interessi tal-Unjoni Ewropea;

3.  Josserva li ċerti atturi globali (l-Istati Uniti, iċ-Ċina u r-Russja) iżda wkoll għadd dejjem jikber ta' atturi reġjonali (it-Turkija, l-Iran, l-Arabja Sawdija, eċċ.) qed jadottaw approċċi ta' affermazzjoni tal-poter li jikkombinaw pożizzjonijiet diplomatiċi unilaterali, bdil tal-alleanzi, destabbilizzazzjoni tal-attivitajiet ta' natura prinċipalment ibrida u tisħiħ tal-kapaċitajiet militari;

4.  Jissottolinja l-importanza ġeopolitika dejjem akbar tal-Artiku u l-effetti tiegħu fuq is-sitwazzjoni tas-sigurtà fl-UE u f'livell globali; iħeġġeġ lill-UE taħdem għal politika interna u esterna aktar koerenti, strateġija għall-Artiku u pjan ta' azzjoni konkret dwar l-impenn tal-UE fl-Artiku, filwaqt li tqis ukoll l-aspetti ġeostrateġiċi u tas-sigurtà; josserva l-kapaċità tal-UE li tikkontribwixxi biex jissolvew l-isfidi ġeostrateġiċi u fil-qasam tas-sigurtà potenzjali;

5.  Jesprimi tħassib kbir għall-imġiba ġeneralment destabbilizzanti tar-Turkija, inklużi l-attivitajiet illegali tagħha fiż-żona ekonomika esklużiva (ŻEE)/fil-blata kontinentali ta' Ċipru, li tikser id-dritt internazzjonali u r-relazzjonijiet ta' bon viċinat u thedded il-paċi u l-istabbiltà f'reġjun diġà fraġli;

6.  Jiddeplora li, f'dan il-kuntest, uħud minn dawn l-atturi qegħdin jevitaw deliberatament jew qegħdin jippruvaw jeqirdu l-mekkaniżmi multilaterali, il-prinċipji tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti u d-dispożizzjonijiet rilevanti tad-dritt internazzjonali indispensabbli għaż-żamma tal-paċi; josserva li jafu jsiru theddida diretta għas-sigurtà tal-UE u jipperikolaw ir-relazzjonijiet bilaterali bejn l-UE u l-pajjiżi sħab;

7.  Jisħaq fuq l-importanza tan-negozjati multilaterali bejn l-UE u l-partijiet kkonċernati, bil-għan li tiġi indirizzata t-theddida tal-proliferazzjoni nukleari; iħeġġeġ li jiġu rispettati t-trattati nukleari; iħeġġeġ, barra minn hekk, li jingħata sostenn lill-konklużjoni ta' trattat ġdid li jieħu post it-Trattat INF u jġedded it-Trattat dwar in-Nonproliferazzjoni tal-Armi Nukleari (TNP) fl-2020;

8.  Jisħaq fuq il-fatt li t-tisħiħ tar-relazzjonijiet sostanzjali mal-Asja tal-Lvant u tax-Xlokk huwa fundamentali għal strateġija tal-UE fil-qasam tal-konnettività bbażata fuq ir-regoli, komprensiva u sostenibbli; jieħu nota tat-tqawwija tal-forzi militari fir-reġjun u jistieden lill-partijiet kollha involuti jirrispettaw il-libertà ta' navigazzjoni, jirriżolvu d-differenzi bil-mezzi paċifiċi u jastjenu milli jieħdu azzjonijiet unilaterali biex ibiddlu l-istatus quo, anki fil-Baħar taċ-Ċina tal-Lvant, fil-Baħar taċ-Ċina tan-Nofsinhar u fl-Istrett tat-Tajwan; jinsab mħasseb minħabba l-fatt li l-indħil barrani minn reġimi awtokratiċi fil-kuntest tal-elezzjonijiet ġenerali li jmiss, permezz ta' azzjonijiet ta' diżinformazzjoni u attakki ċibernetiċi, jheddu d-demokraziji Asjatiċi u l-istabbiltà tar-reġjun; itenni s-sostenn tiegħu għall-parteċipazzjoni sinifikanti tat-Tajwan fl-organizzazzjonijiet, fil-mekkaniżmi u fl-attivitajiet internazzjonali;

9.  Jinsab imħasseb bl-attivitajiet u bil-politiki tar-Russja li jkomplu jiddestabbilizzaw u jibdlu l-kundizzjoni tas-sigurtà; jenfasizza li l-okkupazzjoni tar-Russja fl-Ukrajna tal-Lvant qiegħda tkompli, u li l-ftehimiet ta' Minsk ma ġewx implimentati u li l-annessjoni illegali u l-militarizzazzjoni tal-Krimea u tad-Donbass għadhom għaddejjin; jinsab imħasseb bil-kunflitti ffriżati attwali li r-Russja żżomm fl-Ewropa (fil-Moldova u fil-Georgia); jisħaq fuq il-bżonn li nitkellmu b'vuċi waħda dwar il-politika tal-UE f'dan il-kuntest;

10.  Għadu jikkundanna l-intervent militari tar-Russja u l-annessjoni illegali tal-peniżola tal-Krimea; jesprimi s-sostenn tiegħu għall-indipendenza, għas-sovranità u għall-integrità territorjali tal-Ukrajna;

11.  Ifakkar fl-importanza li tiġi żgurata l-koerenza tal-politika tal-UE fir-rigward ta' sitwazzjonijiet ta' okkupazzjoni jew annessjoni ta' territorji;

12.  Josserva li l-Unjoni damet biex irreaġixxiet u biex adattat ruħha – politikament, diplomatikament u militarment – għall-kriżijiet il-ġodda u għal dan il-kuntest internazzjonali l-ġdid; iqis li, fil-qasam speċifiku tad-difiża, l-investimenti insuffiċjenti, in-nuqqas ta' kapaċitajiet u n-nuqqas ta' interoperabbiltà, iżda wkoll u fuq kollox riluttanza politika biex jiġu implimentati d-dispożizzjonijiet sodi previsti mit-trattati Ewropej u bosta forom ta' kooperazzjoni bejn l-Istati Membri jostakolaw il-kapaċità tal-UE li tiżvolġi rwol deċiżiv fil-kriżijiet esterni u li twettaq il-potenzjal tagħha b'mod sħiħ; jirrikonoxxi u jissottolinja wkoll li l-ebda pajjiż jista' jindirizza waħdu l-isfidi fil-qasam tas-sigurtà fil-kontinent Ewropew u fl-ambjent immedjat tiegħu; jitlob lill-Kunsill Ewropew jirrikorri għall-votazzjoni b'maġġoranza kwalifikata fi ħdan il-Kunsill fil-qasam tal-politika ta' sigurtà u ta' difiża komuni (PSDK) bħala prijorità politika jekk it-TUE jippermettiha; jistieden lill-Istati Membri jiżviluppaw approċċ integrat effikaċi għall-kriżijiet u għall-kunflitti, li jikkombinaw il-mezzi ċivili u militari bl-aħjar mod possibbli u bl-aktar mod ibbilanċjat; jemmen li l-kapaċità tal-Unjoni li tirreaġixxi b'mod adegwat għall-kriżijiet u għall-kunflitti emerġenti tiddependi wkoll mill-veloċità tal-proċess deċiżjonali; josserva li miżuri restrittivi mmirati jistgħu jkunu strumenti effikaċi, iżda jenfasizza li ma għandhomx jolqtu lill-persuni innoċenti u għandhom ikunu konformi mal-prinċipji tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti u tal-politika estera u ta' sigurtà komuni (PESK);

13.  Jilqa' favorevolment ir-rikonoxximent ta' interessi kondiviżi fil-qasam tas-sigurtà u tar-rieda politika dejjem akbar, min-naħa tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u tal-pajjiżi Ewropej l-oħra u tal-istituzzjonijiet Ewropej, li jaġixxu kollettivament għas-sigurtà tagħhom b'aktar mezzi ta' azzjoni u b'mod aktar preventiv, rapidu, effikaċi u awtonomu; josserva li bis-saħħa ta' approċċ kollettiv biss tista' l-UE ssir aktar b'saħħitha u tkun tista' tieħu aktar responsabbiltà fir-rigward tas-sigurtà u tad-difiża tagħha;

14.  Jenfasizza li l-pajjiżi, ilkoll flimkien, jindirizzaw aħjar dawn l-isfidi, mhux kull wieħed għalih waħdu; iqis li huwa essenzjali li l-UE taffronta dawn l-isfidi malajr, b'mod koerenti u effikaċi, b'vuċi waħda u flimkien mal-alleati, mas-sħab u mal-organizzazzjonijiet internazzjonali l-oħra;

15.  Huwa konvint li r-risposta għall-isfidi tal-Unjoni fil-qasam tas-sigurtà tinsab primarjament fid-definizzjoni u fit-tisħiħ tal-awtonomija strateġika tagħha, tal-kapaċitajiet tagħha u tal-possibbiltà li taħdem fl-ambitu ta' sħubija strateġika ma' oħrajn;

16.  Jissottolinja li s-sħubija strateġika bejn l-UE u n-NATO hija fundamentali biex jiġu indirizzati l-isfidi tas-sigurtà li l-UE u l-viċinat tagħha għandhom quddiemhom; jisħaq fuq il-fatt li l-awtonomija strateġika tal-UE ma tikkostitwix sfida għan-NATO u ma tikkompromettix l-arkitettura attwali tas-sigurtà fl-Ewropa; jisħaq fuq il-fatt li Ewropa aktar b'saħħitha ssaħħaħ in-NATO u tippermetti lill-UE taffronta man-NATO sfidi aktar globali;

17.  Jilqa' pożittivament ir-riżultati li nkisbu f'dawn l-aħħar ħames snin f'termini ta' tisħiħ tal-PSDK u jistieden lill-Kunsill u lill-Kummissjoni jiżviluppaw ulterjorment il-kapaċità tal-Unjoni li taġixxi bħala sieħba globali, u tirrappreżenta l-interessi taċ-ċittadini Ewropej u tkun forza pożittiva fir-relazzjonijiet internazzjonali;

18.  Jilqa' pożittivament u jsostni l-operazzjoni Atlantic Resolve u l-Preżenza Avvanzata Msaħħa tan-NATO fil-kontinent Ewropew; jirrikonoxxi wkoll l-importanza tat-truppi tan-NATO għall-isforzi mmirati biex jiddiżinċentivaw aggressjoni ulterjuri min-naħa tar-Russja u biex jingħata sostenn kruċjali f'każ ta' kunflitt;

19.  Jirrikonoxxi l-involviment u s-sostenn Ewropew għal-operazzjoni Resolute Support fl-Afganistan; jirrikonoxxi barra minn hekk l-importanza ta' din il-missjoni għall-istabbiltà u għas-sigurtà tal-Afganistan u tar-reġjun;

Il-ħtieġa li tkun żviluppata u tissaħħaħ l-awtonomija strateġika Ewropea

20.  Josserva li l-ambizzjoni li tinkiseb l-awtonomija strateġika Ewropea ġiet ppreżentata għall-ewwel darba fil-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tad-19 u l-20 ta' Diċembru 2013 u rikonoxxuta għall-ewwel darba fl-"Istrateġija Globali għall-Politika Estera u ta' Sigurtà tal-Unjoni Ewropea", ippreżentata mill-Viċi President tal-Kummissjoni  / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà (VP/RGħ) fit-28 ta' Ġunju 2016, li ddefiniet l-awtonomija strateġika Ewropea bħala objettiv fit-tul u talbet sinkronizzazzjoni gradwali u adattament reċiproku taċ-ċikli ta' ppjanar tad-difiża nazzjonali u tal-prattiki ta' żvilupp tal-kapaċitajiet;

21.  Iqis li l-awtonomija strateġika Ewropea hija bbażata fuq il-kapaċità tal-Unjoni li ssaħħaħ il-libertà tagħha li tivvaluta l-kapaċità operattiva indipendenti tagħha, magħmula minn forzi militari kredibbli, il-kapaċità industrijali tagħha li tipproduċi t-tagħmir li tiegħu l-forzi tagħha għandhom bżonn u l-kapaċità politika tagħha li tieħu deċiżjonijiet meta ċ-ċirkostanzi jeħtieġu hekk, u tirrifletti l-objettiv li tieħu fuq spallejha aktar responsabbiltà għas-sigurtà Ewropea, bil-għan li tiddefendi l-interessi u l-valuri komuni tagħha, mas-sħab meta possibbli u waħedha, jekk neċessarju; jenfasizza li s-sigurtà enerġetika hija komponent importanti biex tinkiseb awtonomija strateġika; jemmen b'konvinzjoni li l-awtonomija strateġika Ewropea għandha tinkludi l-kapaċità li tistazzjona l-forzi militari fil-periferija tal-UE;

22.  Iqis għalhekk li l-awtonomija strateġika Ewropea hija bbażata, l-ewwel u qabel kollox, fuq il-kapaċità tal-Unjoni li tivvaluta sitwazzjoni ta' kriżi u li tieħu deċiżjoni b'mod awtonomu, u dan neċessarjament jimplika proċess deċiżjonali indipendenti u effiċjenti, mezzi ta' valutazzjoni u libertà ta' analiżi u ta' azzjoni; iqis, barra minn hekk, li l-awtonomija strateġika Ewropea hija bbażata fuq il-kapaċità tal-Unjoni li taġixxi waħedha, meta l-interessi tagħha jkunu involuti (teatri ta' operazzjonijiet li ma jitqisux bħala prijoritarji mill-Istati Membri tal-UE) jew fil-qafas ta' forom ta' kooperazzjoni eżistenti; jissottolinja li l-awtonomija strateġika Ewropea tagħmel parti minn qafas multilaterali li jirrispetta l-impenji fi ħdan in-NU u li jikkomplementa b'mod adegwat l-alleanzi u s-sħubijiet li tagħhom il-biċċa l-kbira tal-Istati Membri huma firmatarji; jenfasizza bil-qawwa li l-awtonomija strateġika ma tfissirx li l-Unjoni taġixxi sistematikament waħedha, fi kwalunkwe post u fi kwalunkwe ħin;

23.  Iqis li l-affermazzjoni tal-awtonomija strateġika Ewropea tiddependi mill-ħolqien ta' PSDK komprensiva, sostnuta mill-kooperazzjoni Ewropea tad-difiża fl-oqsma teknoloġiċi, tal-kapaċitajiet, industrijali u operattivi; iqis li hija biss kooperazzjoni konkreta u flessibbli bbażata fuq inizjattivi pragmatiċi li se tagħmilha possibbli li jingħelbu b'mod gradwali d-diffikultajiet, li tiġi stabbilita kultura strateġika komuni vera u proprja u li jitfasslu risposti komuni adattati għall-isfidi ewlenin ta' sigurtà u ta' difiża tal-UE;

24.  Jenfasizza li, biex tiżdied l-awtonomija strateġika tal-UE, l-Istati Membri għandhom bżonn iżidu l-infiq tagħhom għad-difiża u jimmiraw għall-objettiv ta' 2 % tal-PDG; iqis li ż-żieda fl-investimenti fis-sigurtà u fid-difiża hija kwistjoni urġenti għall-Istati Membri u għall-UE u li s-solidarjetà u l-kooperazzjoni fil-qasam tad-difiża jmisshom isiru n-norma;

25.  Jenfasizza li l-awtonomija strateġika Ewropea tista' tassew tinkiseb biss jekk l-Istati Membri juru rieda politika, koeżjoni u solidarjetà, u dan huwa wkoll rifless b'mod partikolari fil-ħtieġa li tingħata prijorità lill-ksib ta' kapaċitajiet Ewropej meta t-tagħmir ikun effettivament konformi mal-ogħla istandards u jkun disponibbli u kompetittiv, biex jinkiseb l-aċċess reċiproku għas-swieq tal-armamenti ferm protetti;

26.  Itenni li l-awtonomija strateġika Ewropea hija ambizzjoni leġittima u neċessarja u trid tibqa' objettiv prijoritarju tal-PESK u tal-politika Ewropea tad-difiża; jenfasizza li l-implimentazzjoni prattika u operattiva tagħha tmiss kemm lill-UE kif ukoll lill-Istati Membri tagħha;

Progress reali li għandu jiġi kkonsolidat biex tinkiseb l-awtonomija strateġika Ewropea

27.  Isostni li l-awtonomija strateġika Ewropea trid tiġi artikolata fl-oqsma tal-politika estera u ta' sigurtà, tal-industrija, tal-kapaċitajiet (programmi komuni, investimenti fit-teknoloġiji ta' difiża) u fl-oqsma operattivi (finanzjament tal-operazzjonijiet, tisħiħ tal-kapaċitajiet tas-sħab, kapaċità ta' ppjanar u ta' tmexxija tal-missjonijiet);

28.  Iqis li jixraq li tkun persegwita politika restrittiva fil-qasam tal-esportazzjoni tat-tipi kollha ta' armi, inklużi l-prodotti b'użu doppju; iħeġġeġ lill-Istati Membri jirrispettaw il-Kodiċi ta' Kondotta tal-Unjoni Ewropea dwar l-Esportazzjoni ta' Armi; itenni l-bżonn li l-Istati Membri kollha japplikaw b'mod rigoruż ir-regoli stabbiliti fil-Pożizzjoni Komuni tal-Kunsill 2008/944/PESK tat-8 ta' Diċembru 2008(18) dwar l-esportazzjonijiet tal-armi, inkluż l-applikazzjoni soda tat-tieni kriterju dwar ir-rispett għad-drittijiet tal-bniedem fil-pajjiż tad-destinazzjoni finali;

Missjonijiet u operazzjonijiet tal-PSDK

29.  Iqis li d-difiża tal-Ewropa hija bbażata fil-biċċa l-kbira tagħha fuq il-kapaċità tal-Unjoni u fuq ir-rieda politika tal-Istati Membri li jintervjenu militarment, b'mod kredibbli, fit-teatri tal-operazzjonijiet esterni; isostni li l-Unjoni għandha għad-dispożizzjoni tagħha riżorsi umani, finanzjarji, tekniċi u militari konsiderevoli, li jikkonferulha kapaċità unika li tmexxi operazzjonijiet militari u ċivili u li tirrispondi fil-pront u b'mod preventiv għall-isfidi futuri fil-qasam tas-sigurtà, pereżempju permezz ta' missjonijiet attivi taż-żamma tal-paċi;

30.  Jisħaq fuq il-fatt li, mill-adozzjoni tal-Istrateġija Globali tal-UE fl-2016, il-proliferazzjoni tal-kunflitti reġjonali u lokali, anki qrib il-viċinat Ewropew immedjat, toħloq bosta sfidi għas-sigurtà tal-Unjoni, peress li dawn il-kunflitti spiss għandhom effetti konsegwenzjali; iqis, f'dan ir-rigward, li l-Unjoni għandha tieħu rwol aktar importanti fil-ġestjoni tal-kriżijiet, fir-riżoluzzjoni tal-kunflitti u fiż-żamma tal-paċi, kull meta jkun possibbli flimkien mal-organizzazzjonijiet reġjonali u internazzjonali l-oħra bħan-Nazzjonijiet Uniti u l-Unjoni Afrikana, konformement mal-impenji tagħha favur il-multilateraliżmu, iżda wkoll waħedha meta s-sitwazzjoni titlob hekk;

31.  Jinkoraġġixxi lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) u lill-Istati Membri jadottaw approċċ li jħares aktar 'il quddiem fir-rigward tal-ippjanar u tal-iżvilupp tal-kapaċitajiet, u jantiċipaw il-bżonnijiet futuri ta' risposta b'saħħitha tal-UE għall-kriżijiet u għall-kunflitti;

32.  Josserva li attwalment l-Unjoni hija preżenti fi tliet kontinenti, fejn huma stazzjonati sittax-il missjoni ċivili jew militari (għaxra ċivili u sitta militari, fosthom tliet missjonijiet eżekuttivi u tliet missjonijiet mhux eżekuttivi); jirrikonoxxi l-kontribut ta' dawn il-missjonijiet għall-paċi, għas-sigurtà u għall-istabbiltà internazzjonali; jenfasizza li l-implimentazzjoni tagħhom għandha tkun akkumpanjata minn bidla fl-istrumenti magħżula stabbiliti fit-Trattat ta' Lisbona u introdotti f'dawn l-aħħar snin, sabiex isiru aktar effikaċi u tiżdied is-sigurtà taċ-ċittadini tal-UE; jippromwovi l-għan li jinkiseb livell ogħla ta' effikaċja tal-missjonijiet PSDK billi jintlaħaq l-objettiv ta' 70 % għall-perċentwal ta' persunal sekondat u jistieden lill-Istati Membri jagħtu kontributi akbar;

33.  Jilqa' favorevolment l-involviment tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri fl-awditjar tal-missjonijiet u tal-operazzjonijiet tal-PSDK u jinkoraġġiha tfassal aktar rapporti speċjali dwar missjonijiet u operazzjonijiet oħra;

34.  Jistieden lill-Istati Membri u lill-istrutturi Ewropej iżommu impenn prijoritarju u sostnut fl-Afrika; jilqa' għalhekk favorevolment id-deċiżjoni tal-Kunsill ta' Lulju 2018 li l-mandat tal-Missjoni ta' Taħriġ Militari tal-Unjoni Ewropea fir-Repubblika Ċentru-Afrikana (EUTM RCA) jiġi estiż b'sentejn u r-rieda tal-Kunsill li jniedi missjoni ċivili li tikkomplementa l-komponent militari; josserva li dawn l-iżviluppi reċenti huma sinjal pożittiv ta' impenn imġedded tal-Istati Membri, iżda jisħaq fuq il-fatt li l-kundizzjoni tas-sigurtà u tad-drittijiet tal-bniedem fil-pajjiż għadha ferm problematika;

35.  Jenfasizza l-impenn globali tal-Unjoni fis-Saħel u fil-Qarn tal-Afrika permezz ta' sitt missjonijiet ċivili (EUCAP Mali, EUCAP Niġer, EUCAP Somalja) u militari (EUTM Mali, EUTM Somalja, ATALANTA); jilqa' pożittivament u jinkoraġġixxi l-isforzi li saru biex jiġi reġjonalizzat il-funzjonament tal-missjonijiet ċivili fis-Saħel quddiem l-isfidi tas-sigurtà li jmorru lil hinn mill-Istati fejn jkunu stazzjonati l-missjonijiet Ewropej; jilqa' wkoll pożittivament is-sostenn tal-UE għall-operazzjoni G5 Saħel; jikkritika, f'dan ir-rigward, il-fatt li s-SEAE ma stabbiliex indikaturi adegwati biex jimmonitorja r-riżultati tal-missjonijiet EUCAP Niġer u EUCAP Mali u li l-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-attivitajiet tal-missjonijiet kienu inadegwati u inadatti biex iqis l-implikazzjonijiet tagħhom;

36.  Jinsab imħasseb ħafna dwar l-għexieren ta' każijiet ta' abbużi serji ħafna tad-drittijiet tal-bniedem imwettqa mill-forzi tas-sigurtà tal-Mali, kif investigat u rrappurtat mill-Missjoni Multidimensjonali Integrata tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Istabbilizzazzjoni fil-Mali (MINUSMA), li jistgħu jammontaw għal delitti tal-gwerra skont il-liġi umanitarja; iħeġġeġ lill-VP/RGħ jiżgura li s-sħab tal-UE jikkonformaw b'mod strett mad-dritt umanitarju internazzjonali u d-dritt internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem minbarra mar-regolamenti legalment vinkolanti tal-UE, u li dawn il-każijiet jinġiebu quddiem il-ġustizzja mingħajr dewmien; jistieden lis-SEAE jirrapporta lill-Parlament dwar dawn il-każijiet bħala kwistjoni ta' urġenza;

37.  Jinsab imħasseb bid-deterjorament tas-sitwazzjoni fil-Burkina Faso u bir-riperkussjonijiet ġeopolitiċi fir-reġjun tas-Saħel u fil-Punent, li jistgħu jiġġustifikaw missjoni ċivili u/jew militari bil-għan li tissaħħaħ il-governanza tas-settur tas-sigurtà, ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem u terġa' tinġieb il-fiduċja fost iċ-ċittadini fir-rigward tal-forzi tas-sigurtà tagħhom;

38.  Itenni l-importanza strateġika tal-Balkani tal-Punent għas-sigurtà u għall-istabbiltà tal-UE; jisħaq fuq il-bżonn li jitjiebu l-impenn, l-integrazzjoni u l-koordinament tal-UE fir-reġjun, anki permezz tal-mandat tal-missjonijiet tal-PSDK tal-UE; itenni li l-politika tal-UE fil-Balkani tal-Punent għandha l-għan li ġġib lill-pajjiżi tar-reġjuni allinjati mal-acquis tal-UE u li tgħinhom fil-mixja tagħhom lejn l-adeżjoni, billi ttejjeb il-ġestjoni tal-paċi u tal-istabbiltà għall-ġid tal-Ewropa kollha kemm hi;

39.  Itenni l-importanza strateġika tal-Ewropa tal-Lvant u tal-Balkani tal-Punent għall-istabbiltà u għas-sigurtà tal-UE u l-bżonn li l-impenn politiku tal-UE jiġi ċċentrat u msaħħaħ fir-rigward ta' dawn ir-reġjuni, anki bis-saħħa ta' mandat b'saħħtu tal-missjonijiet tal-PSDK tal-UE;

40.  Jenfasizza r-rwol ċentrali tal-operazzjoni EUFOR Althea fil-Bożnija-Ħerzegovina biex tmexxi 'l quddiem u żżomm il-paċi u s-sigurtà fil-pajjiż u fir-reġjun; jilqa' b'sodisfazzjon il-konklużjonijiet tal-Kunsill ta' Ottubru 2019 favur il-preżenza kontinwa ta' forzi militari Ewropej fil-Bożnija-Ħerzegovina;

41.  Jitlob l-implimentazzjoni rapida u effikaċi tal-patt dwar il-missjonijiet ċivili, adottat f'Novembru 2018 mill-Kunsill u mill-Istati Membri, bil-għan li jissaħħu r-riżorsi tal-PSDK ċivili sabiex jintlaħaq in-numru ta' persunal maqbul u sabiex il-missjonijiet isiru aktar flessibbli u operattivi, b'hekk jiġi żgurat li l-azzjoni tal-UE fil-post tkun effikaċi u kredibbli; iħeġġeġ lill-Istati Membri jagħmlu rieżami annwali qawwi li jgħinna naraw fiex wasal il-progress li sar fl-implimentazzjoni tal-patt dwar id-dimensjoni ċivili tal-PSDK u li jkun jista' jsostni l-professjonalizzazzjoni ulterjuri tal-missjonijiet ċivili tal-PSDK wara l-2023, inklużi miżuri intiżi li jiżguraw ir-responsabbiltà tal-atturi kollha involuti fir-riżultati li jiksbu l-missjonijiet; jistieden lill-Istati Membri jittestjaw mill-aktar fis possibbli l-proġett il-ġdid tal-istazzjonar ta' skwadri speċjalizzati fuq il-post permezz ta' miżuri pilota, billi jintużaw biex isiru disponibbli kapaċitajiet speċjalizzati għal żmien limitat u jimtela l-vojt attwali ta' kapaċitajiet, u biex jiġu evalwati t-tagħlimiet mill-ewwel stazzjonamenti;

42.  Jevidenzja li attwalment hemm 10 missjonijiet ċivili PSDK b'valur miżjud għoli f'termini ta' paċi u sigurtà stazzjonati fil-viċinat tal-UE, b'mod partikolari fl-Afrika u fil-Lvant Nofsani, fil-Balkani tal-Punent u fl-Ewropa tal-Lvant;

43.  Jevidenzja li l-implimentazzjoni tal-patt dwar id-dimensjoni ċivili tal-PSDK ma għandhiex tkun it-tmiem tat-tisħiħ tad-dimensjoni ċivili tal-PSDK;

44.  Josserva, madankollu, li l-effikaċja tal-missjonijiet u tal-operazzjonijiet tal-PSDK ġeneralment hija mxekkla minn nuqqasijiet strutturali persistenti u minn nuqqas ta' volontà dejjem tiżdied min-naħa tal-Istati Membri u tal-istituzzjonijiet Ewropej biex jagħmlu dawn il-missjonijiet u l-operazzjonijiet aktar robusti, kemm f'termini ta' riżorsi umani kif ukoll f'termini ta' mandat u jagħmel appell biex tinħoloq soluzzjoni komuni Ewropea biex tindirizzahom; josserva li l-operazzjonijiet militari tal-PSDK għandhom tendenza li jissejsu dejjem aktar fuq missjonijiet ta' taħriġ tal-forzi armati (EUTM) mingħajr dimensjoni eżekuttiva u josserva li, avolja l-persunal tal-EUTM jagħmel xogħol siewi, il-limiti f'termini ta' taħriġ u l-assenza ta' armi jwasslu għal funzjonament insuffiċjenti tal-unitajiet iffurmati, li mhumiex kapaċi jrażżnu l-irvellijiet armati u l-progressjoni tat-terroriżmu ġiħadista;

45.  Jiddeplora l-fatt li l-proċessi deċiżjonali u ta' implimentazzjoni qegħdin jipproċedu b'veloċità differenti ħafna, skont ir-rieda politika komuni; jirrimarka li, dan l-aħħar, kienu ftit ħafna l-operazzjonijiet militari li kellhom mandat eżekuttiv għaliex il-proċessi deċiżjonali ma setgħux jagħmlu tajjeb għan-nuqqas ta' rieda politika u jitlob, f'dan il-kuntest, li l-Istati Membri, meta jkollhom kriżi quddiemhom, juru r-rieda politika meħtieġa biex jagħmlu użu attiv tal-istrutturi u tal-proċeduri attwali tal-PSDK sabiex l-missjonijiet ikunu jistgħu jiġu stazzjonati b'mod aktar rapidu, flessibbli u koerenti; jistieden lill-VP/RGħ jispjega lill-Parlament il-loġika wara dak li huwa, evidentement, strument ġdid ta' ġestjoni tal-kriżijiet, jiġifieri l-varar tal-minimissjonijiet skont l-Artikolu 28 tat-TUE;

46.  Jenfasizza n-nuqqas ta' flessibbiltà fil-proċeduri amministrattivi u baġitarji li jikkawża problemi serji lill-persunal li jintbagħat fuq il-post;

47.  Jenfasizza l-ħtieġa li l-missjonijiet u l-operazzjonijiet jiġu evalwati regolarment sabiex titjieb l-effikaċja tagħhom; jistieden lis-SEAE u lill-Kummissjoni jistabbilixxu mandati, baġits, regoli tal-ingaġġ u proċeduri operattivi li jikkorrispondu għall-operazzjonijiet u jipprevedu strateġija ta' ħruġ; jitlob, f'dan il-kuntest, skambji ta' informazzjoni u konsultazzjonijiet aktar regolari mal-kumitati parlamentari kompetenti qabel, waqt u wara l-missjonijiet, u jistieden lill-kumitati jikkonċentraw il-missjonijiet tagħhom u d-delegazzjonijiet tagħhom fiż-żoni fejn jiġu stazzjonati l-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK; jinsisti li l-Parlament Ewropew, flimkien mal-parlamenti nazzjonali, ikollu rwol imsaħħaħ fir-rigward tal-PSDK, bil-għan li jiggarantixxi superviżjoni parlamentari tal-PSDK u tal-baġit tagħha;

48.  Jevidenzja l-importanza li jiġu organizzati taħriġ u eżerċizzji konġunti bejn il-forzi armati Ewropej kif ukoll eżerċizzji paralleli u kkoordinati bejn il-forzi tal-UE u tan-NATO, b'hekk jiġu promossi l-interoperabbiltà organizzattiva, proċedurali, u teknika kif ukoll il-mobbiltà militari, bil-għan li jitħejjew bl-aqwa mod il-missjonijiet, tkun żgurata l-komplementarjetà, tiġi evitata d-duplikazzjoni bla bżonn u tiġi indirizzata firxa wiesgħa ta' theddid, kemm konvenzjonali kif ukoll mhux konvenzjonali; jilqa' pożittivament, f'dan ir-rigward, l-Inizjattiva Ewropea għall-Iskambju ta' Uffiċjali Żgħażagħ (Erasmus Militari – EMILYO), immexxija mill-Kulleġġ Ewropew ta' Sigurtà u ta' Difiża, li għandha l-għan li tippermetti lill-istituti nazzjonali ta' edukazzjoni u taħriġ militari jgħarblu l-possibbiltajiet ta' skambji kwantitattivi u kwalitattivi ta' għarfien u ta' kompetenzi; jilqa' b'sodisfazzjon il-fatt li ġie rikonoxxut li ma tistax tiġi garantita s-sigurtà mingħajr in-nisa u jisħaq fuq l-importanza tal-parteċipazzjoni tan-nisa fin-negozjati u fil-missjonijiet;

49.  Jenfasizza n-nuqqas kostanti tat-tagħmir tal-forzi armati tal-Istati li fihom il-missjonijiet tal-UE qegħdin jintervjenu, li jirrappreżenta xkiel għas-suċċess tal-missjonijiet ta' taħriġ; josserva d-diffikultà li jiġi fornut tagħmir adegwat fi żmien raġonevoli, speċjalment minħabba proċeduri ta' akkwist pubbliku li jsiru bil-mod; huwa tal-fehma li fil-futur mhux se jkun possibbli li jinkisbu riżultati pożittivi f'termini ta' taħriġ u konsulenza favur il-forzi armati tal-pajjiżi terzi mingħajr il-kapaċità li dawn l-isforzi jiġu akkumpanjati minn programmi ta' forniment ta' tagħmir utli u kkoordinat; jilqa' pożittivament l-inizjattiva "Tisħiħ tal-Kapaċitajiet għas-Sigurtà u l-Iżvilupp" (CBSD), li wasslet għar-reviżjoni tal-Istrument li jikkontribwixxi għall-istabbiltà u l-paċi ("IcSP+") fl-2017 li jiffinanzja l-azzjonijiet ta' taħriġ u l-forniment ta' tagħmir mhux letali lill-forzi armati tal-pajjiżi terzi; josserva li s'issa, ġew adottati tliet proġetti fil-Mali, fir-Repubblika Ċentru-Afrikana u fil-Burkina Faso; jissottolinja d-domanda qawwija tal-popolazzjonijiet lokali għal appoġġ fil-qasam tat-taħriġ u tal-forniment ta' tagħmir;

50.  Jitlob li l-UE tindirizza t-theddid konsistenti u li qed jikber għall-protezzjoni u l-preservazzjoni tal-wirt kulturali u trażżan il-kuntrabandu ta' artefatti kulturali, speċjalment f'żoni ta' kunflitt; jinnota li ċ-ċaħda tas-soċjetajiet mill-wirt kulturali u l-għeruq storiku tagħhom tagħmilhom iżjed vulernabbli għar-radikalizzazzjoni u aktar suxxettibbli għal ideoloġiji ġiħadisti globali; jistieden lill-UE tiżviluppa strateġija wiesgħa biex tiġġieled tali theddid;

51.  Jiddispjaċih bil-problema tal-kostituzzjoni ta' forzi b'mod partikolari waqt il-varar ta' missjonijiet militari; jenfasizza li l-EUTM Somalja qiegħda ssibha diffiċli biex iġġib flimkien il-forzi meħtieġa; josserva li l-aħħar konferenza ġenerali tal-kostituzzjoni ta' forzi tal-4 ta' Ġunju 2019 semmiet il-falliment possibbli tal-missjoni minħabba nuqqas ta' persunal; josserva li l-operazzjonijiet militari attwali tal-Unjoni jikkonċernaw biss bejn wieħed u ieħor għaxar Stati Membri; jenfasizza li l-kompetenza, il-professjonalità u d-dedikazzjoni tal-persunal fuq il-post huma l-elementi ewlenin biex missjoni tirnexxi; jistieden lill-Istati Membri jieħdu impenn akbar fir-rigward tal-kwalità tal-persunal li jintbagħat fil-missjonijiet u jżidu r-rata ta' okkupazzjoni tal-postijiet ta' xogħol assenjati għall-missjonijiet;

52.  Jistieden lill-Kunsill jispjega r-raġuni għala ċerti missjonijiet baqgħu operattivi minkejja li l-iskop limitat tagħhom fil-livell militari jew ċivili diġà ntlaħaq; iqis bħala tajjeb li ssir evalwazzjoni tal-missjonijiet eżistenti kollha biex jiġi ddeterminat liema minnhom għadhom rilevanti; huwa tal-fehma li l-Unjoni għandha tikkonċentra l-isforzi tagħha fuq il-missjonijiet li fihom għandha l-akbar valur miżjud; huwa favur id-definizzjoni u r-rispett tal-kriterji oġġettivi li bis-saħħa tagħhom jitkejjel tali valur miżjud u jiġi deċiż jekk missjoni għandhiex titkompla;

53.  Jieħu nota tad-deċiżjoni tas-26 ta' Settembru 2019 li testendi għal sitt xhur, sal-31 ta' Marzu 2020, l-operazzjoni marittima tal-UE fil-Mediterran (EUNAVFOR MED Operazzjoni Sophia); jiddispjaċih ħafna bit-tkomplija tas-sospensjoni tal-preżenza navali; jenfasizza l-urġenza li jintlaħaq ftehim bejn l-Istati Membri u jitlob ir-ritorn tal-mezzi navali u l-implimentazzjoni sħiħa tal-mandat;

54.  Iqis li l-kwistjoni tal-finanzjament tal-missjonijiet u tal-operazzjonijiet tal-PSDK hija essenzjali għas-sostenibbiltà ta' din il-politika; jenfasizza l-importanza li jiġi eżaminat mill-ġdid il-mekkaniżmu Athena bil-għan li jsir aktar effikaċi l-mekkaniżmu ta' finanzjament tal-operazzjonijiet u tal-missjonijiet militari tal-PSDK; isostni, f'dan ir-rigward, il-proposta tar-VP/RGħ, appoġġjata mill-Kummissjoni, li tinħoloq Faċilità Ewropea għall-Paċi, li tiffinanzja parzjalment l-ispejjeż tal-attivitajiet ta' difiża tal-Unjoni, b'mod partikolari l-ispejjeż komuni tal-operazzjonijiet militari tal-PSDK u dawk marbuta mat-tisħiħ tal-kapaċitajiet militari tas-sħab; jittama li l-Istati Membri jilħqu ftehim malajr sabiex dan l-istrument ikun jista' jiddaħħal; jenfasizza l-importanza li jkun hemm aktar flessibbiltà fir-regoli finanzjarji tal-Unjoni, biex tiżdied il-kapaċità tagħha li tirreaġixxi għall-kriżijiet u tkun iffaċilitata l-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat ta' Lisbona; jitlob lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jikkunsidraw mekkaniżmu flessibbli li jgħin lill-Istati Membri li jkunu jixtiequ jipparteċipaw f'missjoni tal-PSDK iħallsu l-ispejjeż, u b'hekk tiġi ffaċilitata d-deċiżjoni tagħhom li jagħtu bidu għal missjoni jew li jsaħħuha; josserva li dan l-istrument ikun jissodisfa kompletament l-għanijiet tal-awtonomija strateġika tal-Unjoni fil-qasam operattiv;

55.  Jistieden lill-VP/RGħ jikkonsulta regolarment lill-Parlament Ewropew dwar l-aspetti u l-għażliet fundamentali kollha tal-politika ta' sigurtà u ta' difiża komuni; iqis, f'dan ir-rigward, li l-Parlament għandu jkun ikkonsultat minn qabel dwar l-ippjanar strateġiku tal-missjonijiet PSDK, dwar il-modifika tal-mandat tagħhom u dwar il-possibbiltà li jintemmu;

56.  Jappoġġja l-ħolqien tal-Kapaċità Militari tal-Ippjanar u t-Tmexxija (MPCC) għall-missjonijiet eżekuttivi li twettaq l-operazzjonijiet militari kollha tal-PSDK; jitlob li tissaħħaħ il-kooperazzjoni bejn l-MPCC u l-Kapaċità Ċivili tal-Ippjanar u t-Tmexxija; jiġbed l-attenzjoni għall-problema ta' reklutaġġ u ta' provvista ta' mezzi sabiex l-MPCC tkun kompletament effettiva; jistieden lis-SEAE jbiddel l-MPCC minn entità virtwali, b'postijiet ta' xogħol f'bosta assenjazzjonijiet, għal entità militari soda ta' ppjanar u ta' tmexxija tal-ispettru kollu kemm hu tal-operazzjonijiet militari skont l-Artikolu 43(1) tat-TUE;

57.  Jieħu nota tal-falliment tal-proġett rigward il-gruppi tattiċi tal-Unjoni – li għadhom qatt ma ġew stazzjonati mindu nħolqu fl-2007 u ntużaw biss bħala strument biex jittrasformaw lill-forzi armati Ewropej – speċjalment minħabba r-retiċenza tal-Istati Membri kollha, il-kumplessità tal-implimentazzjoni u tal-finanzjament tagħhom, f'kuntrast mal-objettiv oriġinali ta' ħeffa u effiċjenza; hu tal-fehma li s-sistema tal-gruppi tattiċi tal-UE għandha tiġi ristrutturata, żviluppata ulterjorment fil-livell politiku u mgħammra b'biżżejjed finanzjamenti biex isir funzjonali, utilizzabbli, rapida u effiċjenti; jitlob evalwazzjoni mill-ġdid tal-proġett rigward il-gruppi tattiċi u li jingħata nifs ġdid lil dan il-proġett abbażi tat-tagħlimiet li nsiltu;

58.  Josserva li l-klawżola ta' assistenza reċiproka (Artikolu 42(7) tat-TUE), li ġiet invokata darba, b'mod partikolari bħala reazzjoni għall-attakk armat fit-territorju ta' Stat Membru, turi s-solidarjetà li teżisti fost l-Istati Membri; josserva, madankollu, li l-kundizzjonijiet għall-attivazzjoni tal-Artikolu kif ukoll il-modalitajiet tal-assistenza meħtieġa qatt ma ġew iddefiniti b'mod ċar; jitlob linji gwida preċiżi biex jingħata qafas iddefinit sew għall-attivazzjoni futura u implimentazzjoni aktar operattiva ta' dan l-istrument, għal aktar diskussjoni dwar l-esperjenza fl-invokazzjoni ta' din il-klawżola ġuridika u għall-isforzi konġunti biex tkun iċċarata l-portata tagħha;

59.  Ifakkar li l-klawżola ta' solidarjetà (Artikolu 222 tat-TFUE) tagħti wkoll lill-Unjoni u lill-Istati Membri l-possibbiltà li jipprovdu assistenza lil Stat Membru li jkun sofra attakk terroristiku jew li jkun vittma ta' diżastru naturali jew ikkaġunat mill-bniedem; ifakkar li l-Istrateġija taċ-Ċibersigurtà tal-Unjoni Ewropea tal-2013 tgħid li "[i]nċident jew attakk ċibernetiku partikolarment serju jista' jkun biżżejjed biex Stat Membru jsejjaħ il-Klawżola ta' Solidarjetà tal-UE (l-Artikolu 222 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea)"; ifakkar ukoll li d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2014/415/UE dwar l-arranġamenti għall-implimentazzjoni mill-Unjoni tal-klawżola ta' solidarjetà tistabbilixxi li l-klawżola ta' solidarjetà titlob li l-Unjoni timmobilizza l-istrumenti kollha li għandha għad-dispożizzjoni tagħha, inklużi l-istrutturi żviluppati fil-qafas tal-PSDK; jistieden lill-Istati Membri jikkunsidraw l-attivazzjoni tal-klawżola ta' solidarjetà fil-futur.

60.  Jemmen li l-implimentazzjoni tal-missjonijiet u tal-operazzjonijiet tal-PSDK għandha tkun akkumpanjata minn strumenti flessibbli sabiex tiġi ffaċilitata l-kapaċità tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha li jimpenjaw ruħhom sabiex jiżguraw l-awtonomija strateġika Ewropea, għas-servizz tal-istabbiltà tal-kontinent Ewropew; jenfasizza, f'dan ir-rigward, l-effikaċja ta' strutturi ta' kmand modulari, versatili u tassew operattivi bħall-Korp Ewropew (Eurocorps); jinnota li l-missjonijiet ta' dan il-persunal militari ġew estiżi u ddiversifikati b'suċċess; bejn l-2015 u l-2018, il-Korp Ewropew ġie stazzjonat erba' darbiet fil-qafas tal-missjonijiet ta' taħriġ tal-Unjoni fil-Mali u fir-Repubblika Ċentru-Afrikana (EUTM Mali u EUTM RCA); jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jimxu fuq dan l-eżempju ta' kooperazzjoni flessibbli u operattiva li diġà ta prova tal-utilità u l-effikaċja tiegħu;

61.  Jistenna li l-Unjoni tuża b'mod effikaċi l-istrumenti politiċi eżistenti kollha tal-PESK u tal-PSDK fl-oqsma tad-diplomazija, tal-kooperazzjoni, tal-iżvilupp, tal-għajnuna umanitarja, tal-ġestjoni tal-kunflitti u taż-żamma tal-paċi; ifakkar li l-istrumenti militari u ċivili tal-PSDK fl-ebda każ ma jistgħu jkunu l-unika soluzzjoni għall-problemi ta' sigurtà u li dejjem għandu jiġi adottat "approċċ integrat"; iqis li l-użu ta' dawn l-istrumenti kollha bbażat fuq dan l-"approċċ integrat" biss se jipprovdi l-flessibbiltà meħtieġa biex jintlaħqu b'mod effikaċi l-aktar għanijiet ambizzjużi ta' sigurtà;

62.  Ifakkar li, meta l-ugwaljanza u l-parità bejn il-ġeneri jiġu rispettati tul il-proċess, jiżdied is-suċċess tar-riżoluzzjoni tal-kunflitti; jitlob li tiżdied il-parteċipazzjoni tan-nisa u jiżdied in-numru ta' pożizzjonijiet maniġerjali okkupati min-nisa f'missjoni bħal dawn, li perspettiva tal-ġeneru tkun integrata b'mod aktar sistematiku fil-missjonijiet PSDK u kontribut attiv fl-implimentazzjoni tar-riżoluzzjoni 1325 tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti dwar in-nisa, il-paċi u s-sigurtà; jistieden lis-SEAE u lill-Istati Membri jagħtu bidu għal azzjonijiet ambizzjużi biex tiżdied ir-rappreżentanza tan-nisa fost l-esperti internazzjonali fil-livelli kollha tal-missjonijiet u tal-operazzjonijiet tal-PSDK, possibbilment permezz ta' pjan ta' azzjoni ddedikat, inċentivi mmirati, miżuri ta' ppjanar tal-karriera għan-nisa jew mekkaniżmi ta' reklutaġġ li jiżguraw rappreżentanza akbar;

63.  Jistieden lill-VP/RGħ jikkonsulta regolarment lill-Parlament dwar kwistjonijiet urġenti marbuta mal-implimentazzjoni tal-PSDK; jemmen li VP/RGħ, jew uffiċjal kompetenti tas-SEAE li jista' jeżerċita superviżjoni diretta fuq l-istrutturi ta' kmand tal-PSDK u involut fil-proġettazzjoni, fl-implimentazzjoni u fil-valutazzjoni tal-operazzjonijiet ċivili u militari attwali, għandu jinforma fil-pront lill-Parlament bil-bidliet importanti fl-istruttura ta' dawn l-operazzjonijiet, partikolarment f'dak li għandu x'jaqsam man-natura kumplessiva, mal-mandat, mat-tul ta' żmien jew mat-tmiem antiċipat tagħhom;

64.  Jenfasizza r-rwol dejjem akbar u essenzjali tan-nisa fil-missjonijiet għaż-żamma tal-paċi u fil-politika ta' sigurtà u ta' difiża u jistieden lill-VP/RGħ jidħol fi djalogu mal-Parlament dwar l-istrumenti li għandhom jiddaħħlu u l-azzjonijiet li għandhom jittieħdu;

65.  Jissottolinja l-bżonn li jiġu żviluppati ulterjorment in-natura u d-dimensjoni parlamentari u demokratika tal-PSDK; jemmen li PSDK effikaċi u adatta għall-isfidi fil-qasam tas-sigurtà tas-seklu XXI trid tmur id f'id ma' skrutinju parlamentari sod u standards ta' trasparenza għoljin fil-livell kemm nazzjonali kif ukoll tal-UE; huwa tal-fehma li t-tisħiħ tad-dimensjoni parlamentari tal-PSDK tikkorrispondi għar-rikjesti ta' sigurtà, paċi u aktar kooperazzjoni bejn l-Istati Membri fis-setturi tas-sigurtà u tad-difiża, imressqa miċ-ċittadini tal-UE;

Il-qasam tal-kapaċitajiet u dak industrijali

66.  Jenfasizza li l-ksib tal-awtonomija strateġika Ewropea huwa bbażat neċessarjament fuq żieda fil-kapaċitajiet tal-Istati Membri u tal-baġit tagħhom iddedikat għad-difiża, kif ukoll fuq it-tisħiħ ta' bażi industrijali u teknoloġika tad-difiża Ewropea;

67.  Josserva li hekk kif qegħdin ifiġġu teknoloġiji avvanzati (ir-robotika, l-intelliġenza artifiċjali, iċ-ċiberteknoloġija, eċċ.), l-industrija tad-difiża u dik spazjali qegħdin iħabbtu wiċċhom ma' kompetizzjoni dinjija liema bħala u sfidi teknoloġiċi importanti;

68.  Jilqa' pożittivament il-fatt li fil-baġits tad-difiża hemm inverżjoni tat-tendenza favur il-forzi armati; jistieden, b'dan ir-rigward, lill-Istati Membri jinvestu b'mod intelliġenti ż-żieda fil-finanzjamenti fi programmi ta' kooperazzjoni; huwa tal-fehma li dan għandu jkun appoġġjat u mħeġġeġ fil-livell tal-Unjoni; jinkoraġġixxi lill-Istati Membri jgħollu l-infiq tagħhom għad-difiża għal 2 % tal-PDG;

69.  Jilqa' b'sodisfazzjon l-isforzi reċenti tal-istituzzjonijiet tal-UE u tal-Istati Membri li segwew il-pubblikazzjoni tal-"Istrateġija Globali tal-UE" sabiex jagħtu ħajja ġdida lill-istrumenti tal-PSDK attwali u jimplimentaw kompletament id-dispożizzjonijiet previsti fit-Trattat ta' Lisbona; jenfasizza li dawn l-ambizzjonijiet promettenti issa għandhom jiġu kkonsolidati u jkunu segwiti minn azzjonijiet konkreti sabiex jikkontribwixxu b'mod effikaċi għas-sigurtà tal-kontinent Ewropew u tal-viċinat immedjat tiegħu;

70.  Jinnota b'sodisfazzjon il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea tat-2 ta' Mejju 2018 li tinħoloq linja baġitarja ta' EUR 13-il biljun iddedikata għall-kooperazzjoni għad-difiża tal-qafas finanzjarju pluriennali (QFP) li jmiss, li ssostni r-riċerka kollaborattiva u l-iżvilupp tal-kapaċitajiet fis-settur tad-difiża; jinnota li din il-proposta, li tirrifletti impenn mingħajr preċedenti tal-Kummissjoni, tibqa' suġġetta għall-ftehim unanimu tal-Istati Membri u sussegwentement għall-approvazzjoni tal-Parlament Ewropew fil-QFP li jmiss;

71.  Jilqa' favorevolment il-proposta tal-Kummissjoni ta' Ġunju 2017 biex jinħoloq Fond Ewropew għad-Difiża (FED) li jikkoordina, jikkompleta u jamplifika l-investimenti nazzjonali fid-difiża, irawwem il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri bil-għan li jiġu żviluppati teknoloġiji u tagħmir tad-difiża ultramoderni u interoperabbli u jsostni, fl-Unjoni kollha, industrija tad-difiża innovattiva u kompetittiva, li tinkludi lill-SMEs transfruntieri; josserva li din il-proposta hija l-ewwel inizjattiva li għaliha jintużaw fondi Komunitarji biex jiġu appoġġjati direttament proġetti komuni kooperattivi tal-UE fis-settur tad-difiża; jirrikonoxxi li dan huwa pass importanti fid-difiża Ewropea, kemm fil-livell politiku kif ukoll f'dak industrijali; josserva li l-FED jista' jikkontribwixxi għall-finanzjament tar-riċerka u tal-iżvilupp għal proġetti strutturali bħas-sistema tal-ajru futura Ewropea tal-kumbattiment, il-karrijiet armati Ewropej tal-futur, l-inġenju tal-ajru Ewropew tal-futur għal tagħbijiet tqal jew difiża antimissilistika Ewropea, kif ukoll proġetti żgħar u medji maħsuba biex joħolqu soluzzjonijiet innovattivi għad-difiża orjentata lejn il-futur; jilqa' pożittivament il-programm ta' ħidma 2019 għall-azzjoni preparatorja, li se tiddedika EUR 25 miljun lir-riċerka dwar il-prevalenza tal-ispettru elettromanjetiku u t-teknoloġiji rivoluzzjonarji futuri fis-settur tad-difiża, li huma żewġ setturi essenzjali biex l-indipendenza teknoloġika tal-Ewropa tinżamm fit-tul; jilqa' wkoll b'mod pożittiv l-adozzjoni mill-Kummissjoni, f'Marzu 2019, tal-ewwel Programm Ewropew għall-Iżvilupp fl-Industrija tad-Difiża (EDIDP), li jipprevedi kofinanzjament ta' EUR 500 miljun għall-iżvilupp konġunt ta' kapaċitajiet ta' difiża fil-perjodu 2019-2020, u l-pubblikazzjoni ta' disa' sejħiet għal proposti għall-2019, fosthom il-Eurodrone, li hija kapaċità essenzjali għall-awtonomija strateġika tal-Ewropa; jirrimarka li tnax-il sejħa għal proposti oħra se jsegwu fl-2020, li jkopru temi ta' prijorità fl-oqsma kollha (tal-ajru, tal-art, tal-baħar, taċ-ċibernetika u tal-ispazju); josserva r-rabta bejn id-deċiżjonijiet ta' akkwist meħuda llum il-ġurnata mill-Istati Membri u l-prospetti ta' kooperazzjoni industrijali u teknoloġika skont il-FED;

72.  Jilqa' favorevolment l-implimentazzjoni effikaċi ta' Kooperazzjoni Strutturata Permanenti (PESCO), li hija pass essenzjali lejn kooperazzjoni msaħħa fis-setturi tas-sigurtà u tad-difiża bejn l-Istati Membri; jenfasizza li din id-dispożizzjoni, introdotta fit-Trattat ta' Lisbona tal-2009 (Artikolu 46 tat-TUE), hija ġuridikament vinkolanti u tinkludi sensiela ta' impenji ambizzjużi għall-pajjiżi Ewropej li jixtiequ jħaffu l-progress fir-rigward tal-proġetti ta' difiża komuni; jirrikonoxxi l-parti li tista' tiżvolġi l-PESCO fl-istrutturar tad-domanda Ewropea; jinnota li għadd konsiderevoli ta' proġetti eliġibbli għall-programm EDIDP huma żviluppati fil-qafas tal-PESCO u jistgħu jibbenefikaw ukoll minn rati ogħla ta' sussidji; jappoġġja l-konsistenza sħiħa bejn il-proġetti PESCO u l-FED;

73.  Jevidenzja li huwa indispensabbli li l-PESCO tkun allinjata mar-Rieżami Annwali Koordinat dwar id-Difiża (CARD), imniedi fl-2017, u mal-FED, biex jissaħħu l-kapaċitajiet ta' difiża tal-pajjiżi Ewropej u jiġu ottimizzati n-nefqa tagħhom fil-baġit f'dan is-settur; jikkritika għal darb'oħra l-fatt li, s'issa, ma kien hemm l-ebda ġustifikazzjoni strateġika tal-miżuri fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet ta' politika tad-difiża; jistieden, f'dan ir-rigward, lill-Kunsill u lill-Kummissjoni jfasslu, flimkien mal-Parlament Ewropew, white paper tal-UE dwar is-sigurtà u d-difiża f'forma ta' ftehim interistituzzjonali u dokument strateġiku dwar l-industrija tad-difiża għall-perjodu 2021-2027; jenfasizza li l-proġetti l-ġodda għandhom jiġu inklużi fil-Pjan ta' Żvilupp tal-Kapaċitajiet (CDP) li se jsaħħaħ il-kollaborazzjoni bejn l-Istati Membri sabiex jiġu eliminati d-diskrepanzi fil-kapaċitajiet, fil-qafas tal-Aġenzija Ewropea għad-Difiża; iqis li l-CARD għandu jikkontribwixxi b'mod effikaċi għall-armonizzazzjoni u għall-komplementarjetà tal-investimenti u tal-kapaċitajiet tal-forzi armati nazzjonali, u b'hekk jiggarantixxi l-awtonomija strateġika u operattiva tal-Unjoni u jippermetti lill-Istati Membri jinvestu b'mod aktar effikaċi fid-difiża;

74.  Jilqa' pożittivament il-koordinament sħiħ bejn il-pjan direzzjonali tal-kapaċitajiet stabbilit mill-Aġenzija Ewropea għad-Difiża u l-ippjanar tal-kapaċitajiet li sar sal-lum, li juru li hemm interoperabbiltà miżjuda bejn l-armati tal-Istati Membri tal-UE li huma membri tan-NATO;

75.  Jissottolinja l-importanza tal-mobbiltà militari; jilqa' pożittivament il-proposta tal-Kummissjoni li jiġu allokati EUR 6,5 biljun għall-proġetti ta' mobbiltà militari fil-QFP li jmiss; jenfasizza li jeħtieġ li jsir progress fil-qasam tal-mobbiltà militari għas-servizz kemm tal-UE kif ukoll tan-NATO; japprezza l-fatt li dan il-proġett jagħmel parti mill-PESCO; jisħaq fuq il-fatt li l-mobbiltà militari għandha żewġ sfidi quddiemha: tissemplifika l-proċeduri u tespandi l-infrastrutturi; jirrimarka li s-sigurtà u d-difiża kollettivi tal-Istati Membri u l-kapaċità tagħhom li jintervjenu fil-kriżijiet barranin jiddependu b'mod sostanzjali mill-fakultà tagħhom li jiċċaqalqu, malajr u bla impedimenti, truppi alleati u persunal, materjal u tagħmir għall-ġestjoni ċivili tal-kriżijiet bejn it-territorji rispettivi tagħhom u lil hinn mill-konfini tal-UE; jevidenzja li l-mobbiltà militari hija strument strateġiku li se jippermetti lill-UE ssegwi l-interessi tagħha fis-settur tas-sigurtà u tad-difiża b'mod effikaċi u komplementari ma' ħidmet organizzazzjonijiet oħra, bħan-NATO;

76.  Iqajjem dubji dwar ir-ritmu bil-mod li ħa l-bidu tal-34 proġett PESCO u d-dewmien fil-varar tat-tielet sensiela ta' 13-il proġett, peress li l-ebda wieħed minnhom għadu ma beda, u jisħaq fuq il-bżonn ta' skadenzi konkreti għar-realizzazzjoni tal-proġetti u ħarsa ġenerali aktar ċara tal-kontenut tal-prodotti finali tagħhom; josserva li, fl-2019, erba' proġetti biss se jilħqu l-kapaċità operattiva inizjali tagħhom; iqajjem il-kwistjoni ta' nuqqas ta' ambizzjoni u ta' forza ta' ċerti proġetti, li ma jindirizzawx in-nuqqasijiet tal-kapaċità l-aktar evidenti, b'mod partikolari dawk tal-ewwel sensiela li huma essenzjalment proġetti ta' kapaċità li jinkludu l-akbar għadd ta' Stati Membri; jistieden lill-VP/RGħ jgħarraf minnufih lill-Parlament dwar liema proġetti PESCO għandhom jiġu interrotti qabel iż-żmien u fuq liema bażi; josserva li l-inklużjoni mixtieqa tal-parteċipazzjoni fil-proġetti tal-PESCO ma għandhiex tikkomprometti ambizzjoni ta' livell għoli min-naħa tal-Istati Membri parteċipanti; iqis li l-involviment ta' pajjiżi terzi u entitajiet ta' pajjiżi terzi fil-PESCO għandu jkun suġġett għal kundizzjonijiet rigorużi stabbiliti sa mill-bidu nett u bbażati fuq reċiproċità ddefinita u effikaċi; jiġbed l-attenzjoni, f'dan ir-rigward, għad-drittijiet tal-Parlament Ewropew li ġejjin mis-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fil-kawża C-658/11; jistieden lill-Istati Membri jippreżentaw proġetti b'dimensjoni strateġika Ewropea, biex b'hekk tissaħħaħ il-bażi industrijali u teknoloġika tad-difiża Ewropea (EDTIB), sabiex jiġu sodisfatti direttament il-bżonnijiet operattivi tal-forzi armati Ewropej;

77.  Jistieden lill-Kunsill jadotta l-pożizzjoni tal-Parlament dwar l-Artikolu 5 tar-regolament futur dwar il-FED; jissottolinja l-bżonn li jiġi finalizzat mill-aktar fis il-FED; jirrimarka li dan l-istrument għadu ma ġiex approvat b'mod definittiv, billi f'April 2019 ġie ffinalizzat biss il-Ftehim Parzjali u Politiku; jisħaq fuq l-importanza li tinżamm il-pożizzjoni tal-Parlament Ewropew dwar l-ammont tal-FED, il-ftuħ għall-pajjiżi terzi u l-istabbiliment ta' politika dwar il-proprjetà intellettwali adegwata b'rabta mas-sigurtà u d-difiża sabiex jiġu protetti r-riżultati tar-riċerka; ifakkar li s-suq Ewropew tad-difiża huwa notevolment miftuħ għal fornituri ta' pajjiżi terzi; jafferma mill-ġdid li l-Fond Ewropew għad-Difiża ma jista' bl-ebda mod jiġi konfuż ma' kwalunkwe tip ta' strument protezzjonist; jitlob lill-pajjiżi alleati tal-Unjoni Ewropea biex jikkunsidraw jiftħu b'mod reċiproku s-swieq tad-difiża tagħhom;jiġbed l-attenzjoni, f'dan ir-rigward, għan-natura sensittiva u strateġika ħafna tar-riċerka dwar id-difiża, kemm għall-kompetittività industrijali kif ukoll għall-awtonomija strateġika tal-Unjoni; jitlob li jitqiesu b'mod xieraq l-ewwel tagħlimiet li ttieħdu mill-implimentazzjoni tal-EDIDP, b'mod partikolari dwar l-applikazzjoni tad-derogi għall-entitajiet eliġibbli, tal-proġett pilota u tal-azzjoni preparatorja tal-Unjoni fir-rigward tar-riċerka dwar id-difiża; jitlob li l-Istati Membri jkunu involuti bis-sħiħ fil-proċess deċiżjonali inkwantu huma l-klijenti finali tal-industriji tad-difiża, bil-għan li jiġi żgurat li l-programmi jilħqu l-bżonnijiet strateġiċi tal-PSDK u tal-Istati Membri; iqis li s-suċċess tal-FED se jiddependi mill-kapaċità tiegħu li jintegra l-bżonnijiet speċifiċi tad-difiża tal-Istati parteċipanti, jippromwovi l-materjal ta' difiża li jista' jintuża u jiggarantixxi d-disponibbiltà ta' biżżejjed riżorsi baġitarji filwaqt li jiżgura li l-għarfien espert industrijali ma jiġix idduplikat, li l-investimenti fil-qasam tad-difiża nazzjonali jkunu kkomplementati u li l-kooperazzjoni ma ssirx eċċessivament ikkumplikata u tissejjes fuq l-istandardizzazzjoni u l-interoperabbiltà tal-armamenti u tat-tagħmir militari komuni tal-UE' iqis li l-iżvilupp tal-industrija Ewropea tad-difiża, billi jiġi rregolat l-aċċess tal-entitajiet ikkontrollati minn partijiet terzi mhux tal-UE għall-proġetti ffinanzjati mill-Fond, huwa konformi bis-sħiħ mal-ambizzjoni Ewropea tal-awtonomija strateġika u ma jmurx kontra l-interessi ta' sigurtà u difiża tal-UE u tal-Istati Membri tagħha;

78.  Jittama li fl-ebda każ id-deċiżjonijiet dwar il-parteċipazzjoni ta' partijiet terzi fi proġetti tal-PESCO ma jippreġudikaw il-kundizzjonijiet maqbula fin-negozjati dwar il-FED u l-EDIDP, billi l-finanzjament ta' dawn il-programmi jevidenzja l-valur miżjud Ewropew;

79.  Jenfasizza d-dimensjoni strateġika tas-settur spazjali għall-Ewropa, iqis li politika spazjali ambizzjuża tista' tikkontribwixxi b'mod effikaċi għat-titjib tal-PSDK u jissottolinja l-ħtieġa li jsir progress fl-iżvilupp ta' teknoloġiji li għandhom applikazzjonijiet kemm ċivili kif ukoll militari li huma kapaċi jiżguraw l-awtonomija strateġika Ewropea; jilqa' favorevolment l-inklużjoni fil-QFP li jmiss tal-proposta għal regolament tal-Kummissjoni li jistabbilixxi programm spazjali tal-UE u l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Programm Spazjali biex tingħata spinta lir-rwol ta' tmexxija tal-UE fis-settur spazjali; itenni l-proposta tiegħu għall-finanzjament tal-programm sal-ammont massimu ta' EUR 16,9-il biljun; jilqa' b'sodisfazzjon il-progress li sar fil-livell tas-servizzi satellitari fl-UE (Galileo, Copernicus, EGNOS); jenfasizza l-bżonn, għall-finijiet tal-awtonomija deċiżjonali u operattiva tal-Unjoni, li jkunu disponibbli mezzi satellitari adegwati fl-oqsma tat-teħid ta' immaġnijiet spazjali, tal-ġbir tal-informazzjoni, tal-komunikazzjonijiet u tas-sorveljanza tal-ispazju; jisħaq fuq l-importanza għall-UE li jkollha aċċess awtonomu għall-ispazju; iqis li s-servizzi spazjali għandhom ikunu kompletament operattivi sabiex jappoġġjaw il-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK permezz ta' immaġnijiet bis-satellita b'riżoluzzjoni għolja; jisħaq fuq il-bżonn li jiġu ffinanzjati, permezz tal-FED, proġetti industrijali b'dimensjoni spazjali li fihom l-Unjoni jista' jkollha tabilħaqq valur miżjud;

80.  Jenfasizza li l-komunikazzjonijiet bis-satellita huma elementi essenzjali għad-difiża, għas-sigurtà, għall-għajnuna umanitarja, għall-interventi urġenti u għall-komunikazzjoni diplomatika u li huma element fundamentali għall-missjonijiet ċivili u għall-operazzjonijiet militari; jilqa' favorevolment l-inizjattiva fil-qasam tal-komunikazzjoni governattiva bis-satellita (GOVSATCOM) li se tikkontribwixxi b'mod sinifikanti biex tissaħħaħ l-awtonomija strateġika tal-Unjoni billi tagħti lill-Istati Membri aċċess garantit għal telekomunikazzjonijiet satellitari siguri;

81.  Jitlob analiżi urġenti tal-applikazzjonijiet ċivili possibbli tal-kapaċitajiet ġeospazjali taċ-Ċentru Satellitari tal-Unjoni Ewropea; jemmen li, lil hinn mis-sigurtà, il-kapaċitajiet satellitari tal-UE għandhom jintużaw bħala sostenn tal-attivitajiet tal-UE u tal-Istati Membri fil-monitoraġġ tal-oqsma tal-migrazzjoni, tal-agrikoltura, tal-ġestjoni forestali, tat-tiftix għal riżorsi naturali, tas-sigurtà tal-fruntieri, tal-istat tal-icebergs u ta' bosta aspetti oħra;

82.  Jenfasizza l-vulnerabbiltà tal-infrastrutturi spazjali fil-konfront tal-indħil, tal-attakki u ta' sensiela ta' theddid ieħor, inklużi kolliżjonijiet ma' skart spazjali u satelliti oħra; itenni li huwa importanti li jiġu żgurati s-sigurtà tal-infrastrutturi u tal-mezzi ta' komunikazzjoni kritiċi kif ukoll li jiġu żviluppati teknoloġiji reżiljenti; huwa tal fehma li jeħtieġ li jissaħħu l-kapaċitajiet biex jiġi indirizzat it-theddid emerġenti fl-ambitu spazjali, u jilqa' pożittivament il-proposta tal-Kummissjoni, bħala parti mill-programm spazjali, biex jissaħħu s-servizzi attwali ta' sorveljanza u insegwiment fl-ispazju (SST);

83.  Jenfasizza li llum numru dejjem akbar ta' potenzi għandu kapaċitajiet militari fl-ispazju; ifakkar fil-prinċipju kontra l-"arsenalizzazzjoni" tal-ispazju stabbilit mid-dritt internazzjonali; josserva, madankollu, li ċerti potenzi kisru dan il-prinċipju billi ressqu proposta għal leġiżlazzjoni biex titwaqqaf forza armata speċjalizzata fl-ambjent spazjali fil-veru sens tal-kelma u jiddefinixxu l-ispazju bħala ambitu ta' kunflitt armat; huwa tal-fehma li l-Unjoni jeħtiġilha tikkundanna din it-tendenza ta' arsenalizzazzjoni tal-ispazju kif ukoll l-implimentazzjoni ta' deterrenti spazjali maħsuba biex jimminaw il-kapaċitajiet spazjali tal-għedewwa, peress li dawn il-fenomeni huma sinjali ta' sitwazzjoni ta' instabbiltà strateġika;

84.  Huwa tal-fehma li d-Direttorat Ġenerali futur għall-Industrija tad-Difiża u l-Ispazju fi ħdan il-Kummissjoni għandu janalizza s-sinerġiji bejn il-programmi spazjali Ewropej u l-Pjan ta' Azzjoni Ewropew għad-Difiża ta' Novembru 2016, biex tkun garantita l-konsistenza ġenerali ta' dan is-settur strateġiku;

85.  Jinsab konvint li l-Unjoni għandha interess vitali fl-implimentazzjoni ta' ambjent marittimu sikur u miftuħ u li jippermetti l-passaġġ ħieles ta' oġġetti u ta' persuni; jisħaq fuq il-fatt li l-libertà ta' navigazzjoni hija fundamentali u ma tistax tiġi kompromessa; josserva li l-biċċa l-kbira tar-riżorsi strateġiċi, l-infrastruttura kritika u l-kapaċitajiet huma taħt il-kontroll tal-Istati Membri u li r-rieda tagħhom li jsaħħu l-kooperazzjoni hija ta' importanza kbira għas-sigurtà Ewropea; jafferma mill-ġdid ir-rwol tal-Unjoni bħala fornitur tas-sigurtà marittima fuq livell dinji u jisħaq fuq l-importanza li jiġu żviluppati kapaċitajiet militari u ċivili rilevanti; jilqa' pożittivament, f'dan ir-rigward, ir-reviżjoni tal-Pjan ta' Azzjoni tal-Istrateġija ta' Sigurtà Marittima tal-Unjoni Ewropea f'Ġunju 2018;

86.  Jemmen li l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha qed jiffaċċjaw theddid mingħajr preċedenti fil-forma ta' attakki ċibernetiċi, kriminalità u terroriżmu ċibernetiċi min-naħa ta' atturi statali u mhux statali; jisħaq fuq il-fatt li l-inċidenti ċibernetiċi sikwit ħafna għandhom element transfruntier u, għaldaqstant, jikkonċernaw aktar minn Stat Membru wieħed tal-UE; jemmen li n-natura tal-attakki ċibernetiċi tagħmilhom theddida li tirrikjedi risposta fil-livell tal-Unjoni li tinkludi kapaċitajiet komuni ta' sostenn analitiku; jinkoraġġixxi lill-Istati Membri jipprovdu assistenza reċiproka f'każ ta' attakk ċibernetiku kontra kwalunkwe wieħed minnhom;

87.  Iqis bħala essenzjali li l-UE u n-NATO mhux biss ikomplu iżda jintensifikaw il-kondiviżjoni tal-intelligence sabiex jippermettu l-attribuzzjoni formali tal-attakki ċibernetiċi u, konsegwentement, jippermettu l-impożizzjoni ta' sanzjonijiet restrittivi fuq dawk responsabbli minn tali attakki; iqis neċessarja ż-żamma ta' interazzjoni attiva bejn l-UE u n-NATO permezz tal-parteċipazzjoni u f'eżerċizzji ċibernetiċi u taħriġ konġunt fis-settur tas-sigurtà u d-difiża ċibernetiċi;

88.  Jitlob sors ta' finanzjament stabbli għat-Taqsima għall-Komunikazzjoni Strateġika tas-SEAE, b'allokazzjonijiet sostanzjali għat-Task Force East StratCom;

89.  Iħeġġeġ lis-SEAE u lill-Kunsill jintensifikaw l-isforzi tagħhom ta' bħalissa biex itejbu ċ-ċibersigurtà, b'mod partikolari għall-missjonijiet tal-PSDK, fost l-oħrajn billi jieħdu miżuri fil-livell tal-UE u tal-Istati Membri biex jittaffa t-theddid għall-PSDK, pereżempju bit-tisħiħ tar-reżiljenza permezz tal-edukazzjoni, it-taħriġ u l-eżerċizzji u bis-semplifikazzjoni tal-offerta ta' edukazzjoni u taħriġ għaċ-ċiberdifiża tal-UE;

90.  Jilqa' favorevolment l-isforzi biex tissaħħaħ il-kapaċità tal-UE li tindirizza t-theddid magħruf bħala "ibridu", li huwa kombinazzjoni ta' pożizzjonijiet ambigwi, ta' pressjonijiet diretti u indiretti u ta' assoċjazzjoni ta' kapaċitajiet militari u mhux militari u li huwa kontinwità tal-isfidi tas-sigurtà interni u esterni li tiffaċċja l-UE; jieħu nota tar-riflessjonijiet dwar l-attivazzjoni tal-klawżola ta' assistenza reċiproka fir-rigward tat-theddid ibridu sabiex l-Unjoni Ewropea jkollha tweġiba komuni effikaċi;

91.  Jirrikonoxxi l-importanza dejjem akbar tal-kapaċitajiet ta' intelligence ċibernetiċi u awtomatizzati; jisħaq fuq il-fatt li dawn il-kapaċitajiet jirrappreżentaw theddid għall-Istati Membri u għall-istituzzjonijiet kollha tal-UE; iħeġġeġ lill-istituzzjonijiet u lill-Istati Membri kollha tal-UE jkomplu jtejbu t-teknoloġiji ċibernetiċi u awtomatizzati tagħhom; ikompli jinkoraġġixxi l-kooperazzjoni f'dan il-progress teknoloġiku;

92.  Jirrikonoxxi r-rwol dejjem aktar importanti tal-intelliġenza artifiċjali fid-difiża Ewropea; josserva, b'mod partikolari, il-bosta applikazzjonijiet militari li jirriżultaw mill-kontroll tal-intelliġenza artifiċjali biex jiġi ġestit u stimolat l-ambjent operattiv, tingħata għajnuna fil-proċess deċiżjonali, jiġi identifikat it-theddid u tiġi pproċessata l-informazzjoni miġbura; jenfasizza li l-iżvilupp ta' intelliġenza artifiċjali affidabbli fil-qasam tad-difiża hija teknoloġija indispensabbli biex tiġi żgurata l-awtonomija strateġika Ewropea fil-qasam tal-kapaċitajiet u dak operattiv; jistieden lill-Unjoni mhux biss tappoġġja iżda wkoll iżżid l-investimenti tagħha f'dan il-qasam u, b'mod partikolari, fit-teknoloġiji rivoluzzjonarji permezz tal-istrumenti eżistenti (Fond Ewropew għad-Difiża, Kunsill Ewropew tal-Innovazzjoni, Orizzont Ewropa futur, programm Ewropa diġitali); jistieden lill-Unjoni tieħu sehem attiv fir-regolamentazzjoni dinjija tas-sistemi ta' armi letali awtonomi;

93.  Josserva li għandhom jiġu żviluppati u applikati t-teknoloġiji emerġenti, fosthom l-intelliġenza artifiċjali, użati fis-sistemi tal-armi skont il-prinċipji tal-innovazzjoni responsabbli u l-prinċipji etiċi, bħar-responsabbiltà u r-rispett tad-dritt internazzjonali; jisħaq fuq il-fatt li l-UE jeħtiġilha teżamina il-possibbiltajiet tal-intelliġenza artifiċjali u tiggarantixxi, fl-istess ħin, ir-rispett totali tad-drittijiet tal-bniedem u tad-dritt internazzjonali, u tieħu kont tal-kunċett ferm kontroversjali tas-sistemi tal-armi totalment awtonomi;

94.  Josserva li, skont ir-rapport tal-Europol tal-2019 dwar is-Sitwazzjoni u t-Tendenzi tat-Terroriżmu tal-UE, fl-2018 kien hemm żieda ġenerali fil-propaganda terroristika, fit-tutorials u fit-theddid kimiċi, bijoloġiċi, radjoloġiċi u nukleari (CBRN) u tnaqqsu l-ostakli għall-akkwiżizzjoni tal-għarfien dwar l-użu tal-armi CBRN; jenfasizza, f'dan ir-rigward, il-bżonn li tiżdied is-sigurtà CBRN fl-Ewropa;

95.  Jirrikonoxxi kapaċità ġdida li se toffri lill-unitajiet fit-teatru tal-operazzjonijiet opportunitajiet ġodda biex jikkollaboraw f'ambjent diġitali immersiv u jibqgħu jkunu protetti kważi f'ħin reali, speċjalment meta l-5G ikun assoċjat ma' innovazzjonijiet oħra bħall-cloud tad-difiża u sistemi ta' difiża ipersoniċi;

96.  Jissottolinja li, billi r-riskju ta' proliferazzjoni u użu ta' armi kimiċi jirrappreżenta theddida serja għall-paċi u s-sigurtà internazzjonali, l-UE jeħtiġilha tkompli ssostni bil-qawwa u b'mod konsistenti l-Organizzazzjoni għall-Projbizzjoni ta' Armi Kimiċi (OPCW) fl-implimentazzjoni tal-mandat tiegħu, f'livell kemm politiku kif ukoll finanzjarju, u tintensifika r-reżiljenza tagħha għat-theddid ibridu u fl-ambitu CBRN;

97.  Josserva li kooperazzjoni fil-qasam tal-kapaċitajiet tinsab biss fi stadju bikri qabel ma l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha jkunu jistgħu jibbenefikaw mir-riżultati konkreti ta' kooperazzjoni kontinwa u msaħħa; jemmen li l-implimentazzjoni operattiva tal-ambizzjonijiet Ewropej hija waħda fit-tul u bbażata fuq rieda politika kontinwa min-naħa tal-Istati Membri; jenfasizza l-ħtieġa ta' kooperazzjoni flessibbli permezz ta' strumenti flessibbli u modulari li jiffaċilitaw l-approssimazzjoni tal-kulturi strateġiċi u l-interoperabbiltà bejn sħab volontiera u b'kapaċitajiet; jitlob kooperazzjoni spontanja jew mekkaniżmi ta' mutwalizzazzjoni bħall-EATC (Kmand Ewropew tat-Trasport bl-Ajru), li diġà wera l-effikaċja tiegħu, u jappoġġja l-estensjoni tiegħu għal oqsma oħra (ħelikopter, appoġġ mediku);

98.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li tiġi applikata perspettiva tal-ġeneru fl-azzjoni tal-PSDK tal-UE, filwaqt li jitqies ir-rwol li n-nisa għandhom fil-gwerer, fl-istabbilizzazzjoni ta' wara kunflitt u fil-proċessi tal-konsolidament tal-paċi; jenfasizza l-ħtieġa li l-vjolenza sessista tiġi indirizzata bħala strument ta' gwerra f'reġjuni ta' kunflitt; jissottolinja li n-nisa huma affettwati b'mod aktar negattiv mill-gwerer meta mqabbla mal-irġiel; jistieden lill-UE u lis-sħab internazzjonali tagħha jinvolvu lin-nisa b'mod attiv fil-proċessi ta' paċi u stabbilizzazzjoni, u jindirizzaw il-ħtiġijiet speċifiċi tas-sigurtà tagħhom;

99.  Josserva l-importanza dejjem akbar tas-sigurtà fl-ispazju u tas-satelliti; jisħaq fuq l-importanza taċ-Ċentru Satellitari tal-Unjoni Ewropea u jitlob lill-aġenzija tanalizza u tipproduċi rapport dwar is-sigurtà tas-satelliti tal-UE u tal-Istat Membru u/jew dwar il-vulnerabbiltajiet tagħhom għall-iskart spazjali, għall-attakki ċibernetiċi u għall-attakki missilistiċi diretti;

Kooperazzjoni ta' difiża u sħubijiet tal-PSDK

100.  Jenfasizza li l-ambizzjoni tal-awtonomija strateġika Ewropea hija bbażata fuq il-kapaċità tal-Ewropej li jaġixxu biex jiddefendu l-interessi tagħhom, kemm b'mod awtonomu jew, preferibbilment, fil-qafas ta' kooperazzjoni istituzzjonali (NATO, Nazzjonijiet Uniti);

101.  Iqis li l-multilateraliżmu huwa valur essenzjali għas-sigurtà u d-difiża u jissottolinja li l-UE se tirriżulta bħala attur effikaċi u kredibbli tas-sigurtà biss jekk azzjonijietha jkunu bbażati fuq kooperazzjoni sostenibbli u sħubijiet strateġiċi ma' pajjiżi u organizzazzjonijiet li jikkondividu l-valuri tal-Unjoni; jilqa' favorevolment, barra minn hekk, il-kontributi li s-sħab tal-PSDK jagħtu lill-missjonijiet u lill-operazzjonijiet tal-Unjoni;

102.  Jisħaq fuq il-fatt li s-sħubijiet u l-kooperazzjoni mal-pajjiżi u mal-organizzazzjonijiet li jikkondividu l-istess valuri tal-UE jikkontribwixxu għal PSDK aktar effikaċi; jilqa' favorevolment il-kontributi tas-sħab tal-PSDK għall-missjonijiet u għall-operazzjonijiet tal-UE li għaddejjin bħalissa li jikkontribwixxu biex jissaħħu l-paċi, is-sigurtà u l-istabbiltà reġjonali;

103.  Jenfasizza li wara l-Brexit l-UE u r-Renju Unit xorta se jikkondividu l-istess ambjent strateġiku u l-istess theddid għall-paċi u s-sigurtà tagħhom u iqis għaldaqstant essenzjali li tinżamm kooperazzjoni b'saħħitha, stretta u speċjali fis-settur tad-difiża u tas-sigurtà bejn l-Unjoni u r-Renju Unit wara l-Brexit; jenfasizza li l-ħidma b'kooperazzjoni mar-Renju Unit se tipprovdi lill-Unjoni kapaċitajiet tal-ogħla livell fil-qasam tal-kapaċitajiet u dak operattiv; iqis li mhuwiex il-każ li tkun prevista kooperazzjoni fil-qasam tad-difiża li teskludi lir-Renju Unit b'mod sistematiku; jipproponi li jiġi konkluż trattat ta' difiża u ta' sigurtà mar-Renju Unit li permezz tiegħu dan ikun jista' jipparteċipa kemm jista' jkun fl-istrumenti tal-Unjoni;

104.  Jiġbed l-attenzjoni għar-rwol fundamentali tan-NATO fid-difiża kollettiva, kif rikonoxxut b'mod espliċitu fit-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea; jemmen li s-sħubija strateġika bejn l-UE u n-NATO hija essenzjali biex jiġu indirizzati l-isfidi fil-qasam tas-sigurtà li l-Ewropa u l-viċinat tagħha jkollhom iħabbtu wiċċhom magħhom; jemmen li l-kooperazzjoni EU-NATO għandha tissaħħaħ reċiprokament, tieħu kont sħiħ tal-ispeċifiċitajiet u tar-rwoli ta' kull waħda miż-żewġ istituzzjonijiet u tkompli turi rispett sħiħ lill-prinċipji ta' inklużività u reċiproċità u l-awtonomija deċiżjonali taż-żewġ organizzazzjonijiet, partikolarment meta jkunu involuti l-interessi komuni jew tal-UE; jilqa' pożittivament il-kooperazzjoni UE-NATO permezz tal-eżerċizzju Defender-Europe 20 u jqis li dan l-eżerċizzju jikkostitwixxi opportunità reali biex tiġi sperimentata l-kapaċità tal-Ewropa li tirreaġixxi għal atti ta' aggressjoni, iżda wkoll jiġu eżaminati l-iżviluppi u t-titjib fil-qsim tal-fruntieri u fil-mobbiltà militari;

105.  Josserva l-importanza tas-sħubija bejn l-UE u n-NU fir-riżoluzzjoni tal-kunflitti internazzjonali u fl-attivitajiet ta' konsolidament tal-paċi; jistieden liż-żewġ organizzazzjonijiet jikkoordinaw aktar l-isforzi tagħhom fiż-żoni fejn jistazzjonaw missjonijiet ċivili u militari importanti, sabiex tiġi evitata d-duplikazzjoni u jiġu massimizzati s-sinerġiji;

106.  Jisħaq fuq l-importanza tal-kooperazzjoni bejn l-Unjoni u l-istituzzjonijiet internazzjonali l-oħra, b'mod partikolari l-Unjoni Afrikana u l-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni (OSKE); iqis li l-Unjoni għandha ssaħħaħ ukoll id-djalogu u l-kooperazzjoni mal-pajjiżi terzi li jikkondividu l-valuri u l-prijoritajiet strateġiċi tagħha kif ukoll mal-organizzazzjonijiet reġjonali u subreġjonali;

107.  Jappoġġja, b'mod parallel mal-kooperazzjoni u s-sħubijiet istituzzjonali, il-kombinazzjoni ta' forom differenti ta' kooperazzjoni flessibbli, multidimensjonali, miftuħa u fl-istess ħin operattivi, ambizzjużi u impenjattivi, kemm ġewwa kif ukoll barra l-istrutturi tal-UE, tan-NATO u tan-NU, li jistgħu jiffaċilitaw l-impenji konġunti fl-operazzjonijiet u b'hekk isaħħu l-objettivi operattivi tal-Unjoni; jenfasizza, f'dan ir-rigward, li l-eżempji ta' kooperazzjoni bħall-Inizjattiva Ewropea ta' Intervent, il-Kooperazzjoni Nordika għad-Difiża (NORDEFCO), il-Grupp ta' Visegrád jew l-integrazzjoni dejjem akbar tal-forzi armati Ġermaniżi u Netherlandiżi jagħmlu parti minn din il-loġika ta' tisħiħ tal-kooperazzjoni militari bejn l-Istati Membri;

108.  Jirrikonoxxi li l-istabbiltà politika u ekonomika, flimkien mal-kapaċitajiet militari u mal-kooperazzjoni fl-Afrika Sub-Saħarjana, huma fundamentali biex tittaffa ż-żieda fl-attività ġiħadista u l-kriżijiet tal-migranti u biex ikunu miġġielda t-tixrid u l-influwenza tal-estremiżmu;

109.  Jirrikonoxxi u jsostni l-Missjoni tal-Unjoni Ewropea ta' Assistenza fil-Fruntieri (EUBAM) fil-Libja, li assistiet fit-tranżizzjoni lejn id-demokrazija billi forniet taħriġ u servizzi ta' konsulenza fis-settur tas-sigurtà tal-fruntieri u ħadmet biex tiżviluppa s-sigurtà tal-fruntieri fil-konfini Libjani tal-art, tal-ajru u tal-baħar;

110.  Jistieden lill-UE żżomm l-impenji li ħadet fir-Raba' Summit UE-Afrika biex issostni l-istabbiltà ekonomika u politika u l-kapaċitajiet tal-Forza Afrikana ta' Intervent fil-Pront;

111.  Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri jkomplu l-kooperazzjoni mal-Unjoni Afrikana u jonoraw l-impenji li ħadu s'issa;

112.  Jirrikonoxxi l-valur politiku, ekonomiku, ambjentali, tas-sigurtà u strateġiku dejjem akbar taċ-Ċirku Artiku; iħeġġeġ lill-Istati Membri jkomplu jikkooperaw mal-Kunsill tal-Artiku fil-kwistjonijiet kollha ta' interess għall-UE u jifformulaw strateġija komprensiva għar-reġjun;

Qafas istituzzjonali

113.  Iqis li l-progress fil-qasam tad-difiża Ewropea jwitti t-triq għal bidliet strutturali importanti; jilqa' pożittivament t-tħabbira tal-ħolqien ta' Direttorat Ġenerali għall-Industrija tad-Difiża u l-Ispazju fi ħdan il-Kummissjoni Ewropea taħt ir-responsabbiltà tal-Kummissarju għas-Suq Intern; jilqa' pożittivament il-fatt li dan id-DĠ il-ġdid se jkun responsabbli biex jappoġġja, jikkoordina u jikkomplementa l-azzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam tad-difiża Ewropea u b'hekk se jikkontribwixxi għat-tisħiħ tal-awtonomija strateġika Ewropea; jieħu nota tad-definizzjoni tal-ħames kompiti prinċipali tiegħu (implimentazzjoni u kontroll tal-FED, ħolqien ta' suq Ewropew tat-tagħmir ta' difiża miftuħ u kompetittiv, implimentazzjoni tal-Pjan ta' Azzjoni dwar il-Mobbiltà Militari, tisħiħ ta' industrija spazjali b'saħħitha u innovattiva, implimentazzjoni tal-programm spazjali futur); jistieden lill-Kummissjoni tispeċifika f'aktar dettall dwar ir-rwol u r-responsabbiltajiet tad-DĠ il-ġdid; jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni tippreżenta pjan li jispjega l-mod kif se tikkoordina xogħolha mal-istrutturi l-oħra attivi fil-qasam tal-politika tad-difiża b'responsabbiltajiet oħra (l-Aġenzija Ewropea għad-Difiża, is-SEAE, eċċ.), bil-għan li timmassimizza l-effiċjenza tal-użu tar-riżorsi disponibbli u tiżgura kooperazzjoni effikaċi;

114.  Jimpenja ruħu li jiggarantixxi monitoraġġ u skrutinju parlamentari rigoruż tal-missjonijiet, tal-istrumenti u tal-inizjattivi fl-ambitu tad-difiża Ewropea; jistieden lill-VP/RGħ, lill-Kunsill u lid-diversi strutturi Ewropej ikkonċernati jirrapportaw regolarment lis-Sottokumitat għas-Sigurtà u d-Difiża dwar it-tlestija tal-mandat tagħhom;

115.  Jitlob li titfassal strateġija Ewropea ta' difiża, peress li hija komplement neċessarju tal-Istrateġija Globali tal-2016 u qafas għall-orjentament u l-ippjanar, it-tnejn li huma kruċjali għall-implimentazzjoni effikaċi tal-istrumenti u tar-riżorsi l-ġodda;

116.  Jevidenzja li, filwaqt li jiġu rispettati t-tradizzjonijiet tan-newtralità militari f'għadd ta' Stati Membri, huwa kruċjali li jiġi żgurat l-appoġġ taċ-ċittadini tal-UE biex tintrifed l-ambizzjoni politika tal-politika ta' difiża tal-UE; jissottolinja l-fatt li, skont l-aħħar stħarriġ tal-opinjoni pubblika, tliet kwarti taċ-ċittadini tal-UE huma favur li jkun hemm aktar kooperazzjoni bejn l-Istati Membri fil-qasam tas-sigurtà u d-difiża, u b'hekk jappoġġjaw politika ta' difiża u sigurtà komuni għall-Istati Membri, perċentwal li, mill-2004 'l hawn baqa' ogħla minn 70 %;

117.  Jitlob li jittieħdu passi progressivi lejn politika ta' difiża komuni (l-Artikolu 42(2) tat-TUE) u, imbagħad, difiża komuni, filwaqt li jissaħħu wkoll l-approċċi ta' prevenzjoni u riżoluzzjoni tal-kunflitti, anki permezz ta' żieda fir-riżorsi finanzjarji, amministrattivi u umani ddedikati għall-medjazzjoni, id-djalogu, ir-rikonċiljazzjoni, il-bini tal-paċi u r-risposti immedjati għall-kriżijiet;

118.  Iqis li White Paper tal-UE dwar is-sigurtà u d-difiża tkun għodda strateġika essenzjali biex tissaħħaħ il-governanza tal-politika ta' difiża tal-UE u li, hi u tiddefinixxi b'mod progressiv l-Unjoni Ewropea tad-Difiża, ikun jipprevedi ppjanar strateġiku fit-tul u jippermetti s-sinkronizzazzjoni gradwali taċ-ċikli ta' difiża fl-Istati Membri kollha; jistieden lill-Kunsill u lill-VP/RGħ ifasslu għodda bħal din, bil-għan li jinkluduha, fost oħrajn, fl-ippjanar tal-QFP, bl-objettiv ulterjuri li tkun żgurata l-konsistenza bejn il-Pjan ta' Implimentazzjoni tal-Istrateġija Globali tal-UE fil-qasam tas-Sigurtà u d-Difiża, il-CARD u l-PESCO;

119.  Ifakkar fl-eżistenza tal-Artikolu 44 tat-TUE, li jipprevedi aktar flessibbiltà u jintroduċi l-possibbiltà li tiġi fdata l-implimentazzjoni ta' kompiti ta' ġestjoni tal-kriżijiet lil grupp ta' Stati Membri, li jwettqu tali kompiti f'isem l-UE u taħt il-kontroll politiku u l-gwida strateġika tal-Kumitat Politiku u ta' Sigurtà u tas-SEAE;

120.  Jisħaq fuq il-fatt li l-Konferenza li ġejja dwar il-Futur tal-Ewropa għandha tinkludi riflessjonijiet fuq il-futur tal-Unjoni Ewropea tad-Difiża u, b'mod partikolari, il-ħtieġa li tiġi stabbilita forza ta' intervent Ewropea mogħnija b'kapaċitajiet ta' difiża biżżejjed effikaċi biex twettaq attivitajiet ta' żamma tal-paċi u ta' prevenzjoni tal-kunflitti u biex issaħħaħ is-sigurtà internazzjonali skont il-Karta tan-NU u l-kompiti previsti fl-Artikolu 43(1) tat-TUE;

121.  Iwissi dwar il-multipliċità ta' atturi istituzzjonali u s-sovrappożizzjoni tal-ambjent tad-difiża tal-UE; jistieden lill-partijiet ikkonċernati kollha jirriflettu dwar il-mod kif dan l-ambjent jista' jittejjeb sabiex ikun jista' jinftiehem aħjar miċ-ċittadini, ikun aktar loġiku u koerenti mil-lat istituzzjonali u aktar effikaċi biex jilħaq l-objettivi;

122.  Jappella għal riflessjoni dwar ir-rwol li l-Aġenzija Ewropea għad-Difiża għandu jkollha fid-definizzjoni progressiva ta' politika ta' difiża komuni tal-UE;

o
o   o

123.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kummissarju għas-Suq Intern, lill-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, lis-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, lis-Segretarju Ġenerali tan-NATO, lill-aġenziji tal-Unjoni Ewropea fl-oqsma tal-ispazju, tas-sigurtà u tad-difiża, u lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

(1) ĠU C 93, 9.3.2016, p. 144. (2) ĠU C 337, 20.9.2018, p. 11. (3) ĠU C 356, 4.10.2018, p. 130. (4) ĠU C 224, 27.6.2018, p. 18. (5) ĠU C 263, 25.7.2018, p. 125. (6) ĠU C 334, 19.9.2018, p. 253. (7) Testi adottati, P8_TA(2018)0498. (8) ĠU L 200, 7.8.2018, p. 30. (9) Testi adottati, P8_TA(2019)0430. (10) ĠU C 224, 27.6.2018, p. 50. (11) ĠU C 369, 11.10.2018, p. 36. (12) Testi adottati, P8_TA(2018)0514. (13) Testi adottati, P8_TA(2018)0257. (14) ĠU C 238, 6.7.2018, p. 89. (15) ĠU C 369, 11.10.2018, p. 47. (16) Testi adottati, P8_TA(2018)0513. (17) Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja), tal-24 ta' Ġunju 2014, Il-Parlament Ewropew vs Il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea, C-658/11, ECLI:EU:C:2014:2025. (18) Il-Pożizzjoni Komuni tal-Kunsill 2008/944/PESK tat-8 ta' Diċembru 2008 li tiddefinixxi regoli komuni li jirregolaw il-kontroll ta' esportazzjonijiet ta' teknoloġija u tagħmir militari (ĠU L 335, 13.12.2008, p. 99).

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Jannar 2020 dwar il-pożizzjoni tal-Parlament Ewropew rigward il-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa (2019/2990(RSP))

P9_TA(2020)0010 B9-0036/2020

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tiegħu tas-16 ta' Frar 2017 dwar it-titjib tal-funzjonament tal-Unjoni Ewropea bl-isfruttament tal-potenzjal tat-Trattat ta' Lisbona(1), tas-16 ta' Frar 2017 dwar evoluzzjonijiet u aġġustamenti possibbli tal-istruttura istituzzjonali attwali tal-Unjoni Ewropea(2), tas-16 ta' Frar 2017 dwar il-kapaċità baġitarja għaż-żona tal-euro(3), u tat-13 ta' Frar 2019 dwar l-istat tad-dibattitu dwar il-futur tal-Ewropa(4),

–  wara li kkunsidra l-proposta mill-President Nominat tal-Kummissjoni Ursula von der Leyen tas-16 ta' Lulju 2019 fil-qafas tal-linji gwida politiċi għall-Kummissjoni Ewropea li jmiss 2019‑2024 u l-organizzazzjoni ta' Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa ("il-Konferenza"),

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tal-12 ta' Diċembru 2019 dwar l-approċċ ġenerali għall-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni fil-forma ta' ittra tad-9 ta' Diċembru 2019 tal-Kumitat għall-Affarijiet Kostituzzjonali rigward l-organizzazzjoni ta' Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa,

–  wara li kkunsidra l-eżitu tal-laqgħa tad-19 ta' Diċembru 2019 tal-grupp ta' ħidma tal-Konferenza tal-Presidenti rigward l-organizzazzjoni ta' Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 132(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.  billi l-parteċipazzjoni tal-votanti fl-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew tal-2019 żdiedet, b'mod li juri li l-involviment u l-interess taċ-ċittadini fil-proċess ta' integrazzjoni Ewropea qiegħed jikber, kif ukoll l-istennija li l-Ewropa sejra tindirizza l-isfidi kurrenti u futuri tagħha;

B.  billi hemm bżonn li jiġu indirizzati sew l-isfidi interni u sew dawk esterni li l-Ewropa qed tiffaċċja, kif ukoll l-isfidi soċjetali u transnazzjonali ġodda li ma kinux għalkollox previsti meta ġie adottat it-Trattat ta' Lisbona; billi l-għadd ta' kriżijiet sinifikanti li għaddiet minnhom l-Unjoni juri li jeħtieġ li jsiru proċessi ta' riforma f'għadd ta' oqsma ta' governanza;

C.  billi l-prinċipju tal-integrazzjoni Ewropea, sa mill-ħolqien tal-Komunità Ekonomika Ewropea fl-1957, u wara kkonfermat mill-ġdid mill-kapijiet ta' stat u ta' gvern kollha kif ukoll mill-parlamenti nazzjonali tal-Istati Membri f'kull ċiklu ta' integrazzjoni u ta' bidliet suċċessivi fit-Trattati, minn dejjem kien "il-ħolqien ta' għaqda dejjem iżjed ravviċinata fost il-popli tal-Ewropa";

D.  billi hemm kunsens li l-mandat ta' Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa għandu jkun proċess li jieħu sentejn, u li l-ħidma tal-Konferenza tibda preferibbilment f'Jum Schuman, id-9 ta' Mejju 2020 (is-70 anniversarju mid-Dikjarazzjoni ta' Schuman), bil-ħsieb li tiġi kkompletata sas-sajf tal-2022;

E.  billi dan il-proċess tal-Konferenza għandu jkun okkażjoni biex iċ-ċittadini tal-UE jiġu involuti mill-qrib f'eżerċizzju minn isfel għal fuq, li fih jinstemgħu u l-vuċijiet tagħhom jikkontribwixxu għad-dibattiti dwar il-futur tal-Ewropa;

F.  billi l-Parlament Ewropew huwa l-unika istituzzjoni tal-UE li hija eletta direttament miċ-ċittadini tal-UE, u billi għandu jkollu rwol ewlieni f'dan il-proċess tal-Konferenza;

L-għan u l-ambitu tal-Konferenza

1.  Jilqa' l-proposta għal Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa u jemmen li, għaxar snin wara d-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta' Lisbona, dan huwa żmien propizju biex iċ-ċittadini tal-UE jingħataw opportunità ġdida ħalli jissieħbu f'dibattitu robust dwar il-futur tal-Ewropa, għat-tiswir tal-Unjoni li fiha rridu ngħixu flimkien;

2.  Jemmen li l-Konferenza hija opportunità biex nidentifikaw dak li l-UE twettaq sewwa u x'miżuri ġodda teħtieġ biex twettaq aħjar, biex tkabbar il-kapaċità tagħha li taġixxi u biex issir aktar demokratika; iqis li l-għan tagħha għandu jkun li tadotta approċċ minn isfel għal fuq biex tinvolvi liċ-ċittadini direttament fi djalogu sinifikanti, u huwa tal-fehma li, fit-tul, għandu jkun previst mekkaniżmu permanenti għall-ħidma maċ-ċittadini fil-ħsieb dwar il-futur tal-Ewropa;

3.  Huwa tal-fehma li, qabel ma jiġi varat il-proċess ta' konferenza, għandha tinbeda fażi ta' smigħ biex iċ-ċittadini minn madwar l-Unjoni Ewropea jkunu jistgħu jesprimu l-ideat tagħhom, jagħmlu suġġerimenti u jipproponu l-viżjoni proprja tagħhom dwar dak li l-Ewropa tfisser għalihom; jipproponi li l-metodoloġiji użati biex jinġabru u jiġu pproċessati l-kontributi taċ-ċittadini jkunu uniformi u konsistenti fl-Istati Membri kollha u fil-livell tal-UE;

4.  Jemmen li l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini fil-proċess tal-Konferenza għandha tkun organizzata b'tali mod li d-diversità tas-soċjetajiet tagħna tkun rappreżentata bis-sħiħ; jemmen li l-konsultazzjonijiet għandhom jiġu organizzati bl-użu tal-aktar pjattaformi effiċjenti, innovattivi u adatti, inklużi għodod online, u għandhom jilħqu kull parti tal-UE, sabiex jiġi garantit li kwalunkwe ċittadin jista' jkun involut matul il-ħidma tal-Konferenza; jemmen li l-iżgurar tal-parteċipazzjoni taż-żgħażagħ se jkun parti essenzjali mill-impatti dejjiema tal-Konferenza;

5.  Jissottolinja li l-proċess tal-Konferenza għandu jkun wieħed miftuħ u trasparenti li jieħu approċċ inklużiv, parteċipattiv u bbilanċjat sew għaċ-ċittadini u sew għall-partijiet ikkonċernati; jenfasizza li l-involviment taċ-ċittadini, tas-soċjetà ċivili organizzata u ta' firxa ta' partijiet ikkonċernati fil-livell Ewropew u f'dawk nazzjonali, reġjonali u lokali għandu jkun l-element prinċipali ta' dan il-proċess innovattiv u oriġinali;

6.  Jipproponi li l-Konferenza għandha tkun proċess immexxi minn firxa ta' korpi b'responsabbiltajiet definiti/ad hoc, inklużi korpi istituzzjonali, u bl-involviment dirett taċ-ċittadini;

7.  Jipproponi li l-Plenarja tal-Konferenza għandha tagħti lok għal forum miftuħ għal diskussjonijiet fost il-parteċipanti differenti, mingħajr eżitu predeterminat, filwaqt li tinkludi kontribut mill-Agoras taċ-Ċittadini, u mingħajr ma tillimita l-ambitu għal oqsma ta' politika jew metodi ta' integrazzjoni predefiniti; jissuġġerixxi li, bħala massimu, jistgħu jiġu identifikati prijoritajiet ta' politika predefiniti iżda mhux eżawrjenti, bħal:

jissottolinja li din hija ġabra mhux eżawrjenti ta' politiki li jistgħu jservu ta' gwida għall-Konferenza; jissuġġerixxi li jsiru stħarriġiet speċjali tal-Ewrobarometru biex jappoġġjaw it-tfassil tal-aġenda u d-dibattiti fil-qafas tal-proċess tal-Konferenza;

8.  Jemmen li l-Konferenza għandha tieħu kont tal-inizjattivi li ntużaw fit-tħejjija għall-elezzjonijiet tal-2019; jemmen li, sabiex inħejju sewwa bil-quddiem għall-elezzjonijiet Ewropej li jmiss fl-2024, matul il-proċess tal-Konferenza għandu jittieħed kont tal-ħidma fuq kwistjonijiet bħas-sistema tal-kandidati ewlenin u l-listi transnazzjonali, fil-qies tal-iskadenzi eżistenti u bl-użu tal-għodod interistituzzjonali, politiċi u leġiżlattivi kollha disponibbli;

L-organizzazzjoni, il-kompożizzjoni u l-governanza tal-proċess tal-Konferenza

9.  Jipproponi li l-Konferenza tkun magħmula minn firxa ta' korpi b'responsabbiltajiet differenti, bħal: Plenarja tal- Konferenza, Agoras taċ-Ċittadini, agoras taż-żgħażagħ, Kumitat ta' Tmexxija u Bord ta' Koordinament Eżekuttiv; jitlob li l-korpi kollha fil-livelli kollha tal-Konferenza jkunu bbilanċjati bejn is-sessi;

10.  Jipproponi li, tul il-proċess sħiħ tal-konferenza, isiru diversi Agoras taċ-Ċittadini tematiċi li jirriflettu l-prijoritajiet ta' politika, u li dawn għandhom ikunu magħmula minn massimu ta' 200‑300 ċittadin b'minimu ta' tlieta għal kull Stat Membru, ikkalkulati skont il-prinċipju ta' proporzjonalità digressiva; jenfasizza li dawn isiru f'postijiet differenti madwar l-Unjoni u jridu jkunu rappreżentattivi (f'termini ta' ġeografija, sess, età, sfond soċjoekonomiku u/jew livell ta' edukazzjoni);

11.  Jipproponi wkoll li l-għażla taċ-ċittadini li jieħdu sehem minn fost iċ-ċittadini kollha tal-UE ssir b'mod aleatorju minn istituzzjonijiet indipendenti fl-Istati Membri skont il-kriterji msemmija hawn fuq, u li l-kriterji jkunu definiti biex jiggarantixxu li politiċi eletti, rappreżentanti għolja tal-gvern u rappreżentanti ta' gruppi ta' interess professjonali ma jkunux jistgħu jipparteċipaw fl-Agoras taċ-Ċittadini; jitlob li l-Agoras taċ-Ċittadini jkollhom parteċipanti differenti fil-postijiet differenti, filwaqt li kull Agora taċ-Ċittadini tematika individwali trid tkun magħmula mill-istess parteċipanti f'kull waħda mil-laqgħat tagħha, biex jiġu żgurati l-koerenza u l-konsistenza; jinsisti fuq minimu ta' żewġ laqgħat ta' kull Agora taċ-Ċittadini tematika, sabiex jagħtu kontribut lill-Plenarja tal-Konferenza u jirċievu feedback globali dwar id-deliberazzjonijiet f'laqgħa oħra f'format ta' djalogu; jissottolinja li l-Agoras taċ-Ċittadini għandhom ifittxu li jilħqu qbil b'kunsens u, fejn dan ma jkunx possibbli, tista' tiġi espressa opinjoni tal-minoranza;

12.  Jipproponi li, minbarra l-Agora taċ-Ċittadini, isiru tal-anqas żewġ agoras taż-żgħażagħ: waħda fil-bidu tal-Konferenza, u waħda lejn tmiemha, peress li ż-żgħażagħ jistħoqqilhom li jkollhom forum proprju tagħhom minħabba li l-ġenerazzjonijiet żgħażagħ huma l-futur tal-Ewropa, u huma dawk li sejrin jintlaqtu l-aktar minn kwalunkwe deċiżjoni li tittieħed illum dwar id-direzzjoni futura tal-UE; jitlob li l-età tal-parteċipanti tiġi stabbilita bejn 16-il sena u 25 sena u li l-għażla, id-daqs, l-istatus u l-metodi ta' ħidma jkunu bbażati fuq l-istess kriterji bħal dawk li jintużaw għall-Agora taċ-Ċittadini;

13.  Jitlob li jsiru arranġamenti biex jiġi żgurat li ċ-ċittadini kollha (inklużi ż-żgħażagħ) li jieħdu sehem fil-proċess tal-Konferenza jiġu assistiti f'termini ta' rimborż tal-ispejjeż tal-ivvjaġġar u tal-akkomodazzjoni tagħhom u, fejn xieraq, tal-arranġamenti għal leave awtorizzat ta' assenza mill-post tax-xogħol tagħhom kif ukoll kumpens għall-kosti soċjali (eż. t-telfien ta' introjtu, faċilitajiet ta' kura u arranġamenti speċjali għall-persuni b'diżabbiltà);

14.  Jitlob li s-sħubija fil-Plenarja tal-Konferenza tkun kostitwita minn:

15.  Jenfasizza li, bil-għan li ċ-ċirkwit ta' feedback ikun żgurat, ir-rappreżentanti mill-Agoras taċ-Ċittadini tematiċi u mill-Agora taż-Żgħażagħ se jiġu mistiedna għall-Plenarja tal-Konferenza biex jippreżentaw u jiddiskutu l-konklużjonijiet tagħhom, sabiex dawn ikunu jistgħu jiġu kkunsidrati matul id-deliberazzjoni fil-plenarja tal-Konferenza;

16.  Jinsisti li r-rappreżentanza tal-Kunsill trid tkun fil-livell ministerjali u li r-rappreżentanti mill-Parlament Ewropew u mill-parlamenti nazzjonali għandhom jiżguraw rappreżentanza politika bbilanċjata li tirrifletti d-diversità rispettiva tagħhom; jissottolinja li l-partiti istituzzjonali tal-Konferenza sejrin jipparteċipaw bħala sħab ugwali, u li se tiġi żgurata parità stretta bejn il-Parlament Ewropew, min-naħa l-waħda, u l-Kunsill u l-parlamenti nazzjonali, min-naħa l-oħra; jinsisti li jsir sforz biex jintlaħaq kunsens fuq ir-rakkomandazzjonijiet tal-Plenarja tal-Konferenza jew, bħala minimu, li r-rakkomandazzjonijiet jirrappreżentaw il-fehmiet tal-maġġoranza tar-rappreżentanti ta' kull waħda mit-tliet istituzzjonijiet tal-UE u tal-parlamenti nazzjonali;

17.  Jipproponi li l-Konferenza tiltaqa' f'sessjoni plenarja tal-anqas darbtejn f'kull semestru fil-Parlament Ewropew; jissuġġerixxi li, fl-ewwel laqgħa tagħha, il-Plenarja tal-Konferenza tadotta pjan ta' ħidma u li, wara kull laqgħa tal-Plenarja tal-Konferenza, rapport tal-plenarja b'konklużjonijiet u rapporti tal-gruppi ta' ħidma jitqiegħdu għad-dispożizzjoni tal-parteċipanti tal-Konferenza u tal-pubbliku ġenerali; huwa tal-fehma li l-konklużjonijiet finali għandhom jiġu adottati fil-laqgħa finali tal-Plenarja tal-Konferenza, b'mod li jiġbru fil-qosor l-eżitu tal-proċess tal-Konferenza kollha kemm hi;

18.  Jenfasizza l-ħtieġa li jingħata appoġġ permezz ta' sessjonijiet preparatorji u minn organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u minn esperti oħra stabbiliti sew u ta' esperjenza; jirrikonoxxi l-importanza tal-għarfien espert ta' NGOs, universitajiet, ċentri ta' riċerka u gruppi ta' riflessjoni madwar l-Ewropa, u jistedinhom isostnu l-proċess tal-Konferenza fil-livelli differenti u jipprovdu appoġġ lill-korpi differenti;

19.  Jemmen li l-Konferenza għandha tifittex modi kif il-pajjiżi kandidati għall-adeżjoni mal-UE jiġu involuti fid-diskussjonijiet dwar il-futur tal-Ewropa;

20.  Huwa tal-fehma li l-patroċinju għandu jkun żgurat mit-tliet istituzzjonijiet ewlenin tal-UE fl-ogħla livell, jiġifieri mill-Presidenti tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill Ewropew u tal-Kummissjoni Ewropea; jemmen li dan il-patroċinju ta' livell għoli għandu jiggarantixxi l-proċess u jipprovdi għas-sorveljanza fuqu kollha kemm hu, kif ukoll jagħti bidu għall-proċess tal-Konferenza;

21.  Huwa tal-fehma li, biex tiġi żgurata gwida effiċjenti tal-proċess kollu kemm hu u għall-korpi kollha kkonċernati, il-governanza tal-proċess tal-Konferenza għandha tkun żgurata minn Kumitat ta' Tmexxija u minn Bord ta' Koordinament Eżekuttiv;

22.  Jipproponi li l-Kumitat ta' Tmexxija jkun magħmul minn:

jitlob li l-Kumitat ta' Tmexxija jkun kompost b'tali mod li jiżgura bilanċ politiku u istituzzjonali u li l-komponenti kollha tal-Kumitat ta' Tmexxija jkollhom l-istess piż;

23.  Huwa tal-fehma li l-Kumitat ta' Tmexxija għandu jkun responsabbli għat-tħejjija tal-laqgħat tal-Plenarja tal-Konferenza (tfassil ta' aġendi, rapporti u konklużjonijiet tal-plenarja) kif ukoll tal-Agoras taċ-Ċittadini għas-sorveljanza tal-attivitajiet u tal-organizzazzjoni tal-proċess tal-Konferenza;

24.  Jipproponi wkoll li l-Bord ta' Koordinament Eżekuttiv ikun magħmul mit-tliet istituzzjonijiet ewlenin tal-UE taħt it-tmexxija tal-Parlament; jinsisti li membri tal-Bord ta' Koordinament Eżekuttiv ikunu parti mill-Kumitat ta' Tmexxija; jirrakkomanda li l-Bord ikun responsabbli għat-tmexxija ta' kuljum tal-proċess tal-Konferenza, b'mod partikolari tal-organizzazzjoni prattika tal-Konferenza, tal-gruppi ta' ħidma, tal-Agoras taċ-Ċittadini u ta' kwalunkwe inizjattiva oħra ddeterminata mill-Kumitat ta' Tmexxija;

25.  Jipproponi li l-proċess tal-Konferenza jkun assistit minn segretarjat, li l-membri tiegħu għandhom jittieħdu mit-tliet istituzzjonijiet ewlenin tal-UE;

Il-komunikazzjoni u memorandum politiku tal-proċess tal-Konferenza

26.  Huwa tal-fehma li l-komunikazzjoni maċ-ċittadini u l-parteċipazzjoni tagħhom fil-proċess tal-Konferenza, kif ukoll fil-ħidma u fl-eżitu tal-Konferenza, huma ta' importanza kbira; jenfasizza li l-għodod ta' komunikazzjoni eżistenti u ġodda kollha għall-parteċipazzjoni diġitali u fiżika għandhom jiġu kkoordinati bejn it-tliet istituzzjonijiet, qabelxejn permezz tar-riżorsi eżistenti tal-Parlament u l-Uffiċċji ta' Kollegament tal-Parlament Ewropew (EPLOs), biex iċ-ċittadini jkunu jistgħu jżommu ruħhom aġġornati dwar il-proċess sħiħ tal-konferenza, u jkunu jistgħu jsegwu l-proċedimenti ladarba s-sessjonijiet plenarji u l-Agoras taċ-Ċittadini u taż-Żgħażagħ ikunu bdew;

27.  Huwa tal-fehma li l-laqgħat kollha tal-Konferenza (inklużi l-laqgħat plenarji u l-Agoras taċ-Ċittadini u taż-żgħażagħ) għandhom jixxandru dirett fuq l-internet u jkunu miftuħa għall-pubbliku; jinsisti li d-dokumenti kollha li jappartjenu għall-Konferenza jiġu ppubblikati, inklużi l-kontributi mill-partijiet ikkonċernati, u li l-proċedimenti kollha jsiru bil-lingwi uffiċjali tal-Unjoni;

28.  Huwa tal-fehma li l-proċess tal-Konferenza, flimkien mal-kunċett, l-istruttura, iż-żminijiet u l-ambitu tagħha, għandhom jiġu miftiehma f'memorandum ta' qbil, b'mod konġunt mill-Parlament, mill-Kummissjoni u mill-Kunsill;

Riżultati

29.  Jitlob li l-Konferenza tipproduċi rakkomandazzjonijiet konkreti li mbagħad iridu jiġu indirizzati mill-istituzzjonijiet u jissarrfu f'azzjonijiet sabiex jissodisfaw l-istennijiet taċ-ċittadini u tal-partijiet interessati wara proċess u dibattitu ta' sentejn;

30.  Jitlob impenn ġenerali mill-parteċipanti kollha fil-Konferenza biex jiżguraw li r-riżultati tagħha jkollhom segwitu xieraq, kull wieħed minnhom skont ir-rwoli u l-kompetenzi rispettivi tagħhom;

31.  Jimpenja ruħu favur segwitu ġenwin tal-Konferenza mingħajr dewmien, bi proposti leġiżlattivi, bil-ftuħ ta' bidliet fit-trattati jew b'kull mod ieħor; jitlob li ż-żewġ istituzzjonijiet l-oħra jieħdu l-istess impenn;

o
o   o

32.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-President tal-Kummissjoni, lill-President tal-Kunsill Ewropew u lill-presidenza tal-Kunsill fil-kariga.

(1) ĠU C 252, 18.7.2018, p. 215. (2) ĠU C 252, 18.7.2018, p. 201. (3) ĠU C 252, 18.7.2018, p. 235. (4) Testi adottati, P8_TA(2019)0098.