Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 310 παράγραφος 6 και το άρθρο 325 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με τις προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της 11ης Οκτωβρίου 2019 με τίτλο «30ή ετήσια έκθεση για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την καταπολέμηση της απάτης (2018)» (COM(2019)0444) και τα συνοδευτικά έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (SWD(2019)0361, SWD(2019)0362, SWD(2019)0363, SWD(2019)0364 και SWD(2019)0365),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της OLAF για το 2018(1) και την έκθεση δραστηριοτήτων της Επιτροπής Εποπτείας της OLAF για το 2018,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και το Ελεγκτικό Συνέδριο με τίτλο «Στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης: ενισχυμένη δράση για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ» (COM(2019)0196),

–  έχοντας υπόψη το «σχέδιο δράσης» (SWD(2019)0170) και την «εκτίμηση του κινδύνου απάτης» (SWD(2019)0171) που συνοδεύουν την ανακοίνωση με τον τίτλο «Στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης: ενισχυμένη δράση για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ» (COM(2019)0196),

–  έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2018, συνοδευόμενη από τις απαντήσεις των θεσμικών οργάνων(2),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 2018, σχετικά με κανονισμό για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης στην περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη (COM(2018)0324),

–  έχοντας υπόψη τη εισαγωγή τυποποιημένων διατάξεων για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ σε όλες τις προτάσεις της Επιτροπής για το ΠΔΠ,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη αριθ. 8/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής, της 23ης Μαΐου 2018, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 όσον αφορά τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την αποτελεσματικότητα των ερευνών της OLAF (COM(2018)0338),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη αριθ. 9/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης (COM(2018)0386),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 26/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Σειρά καθυστερήσεων στην υλοποίηση των συστημάτων ΤΠ των τελωνείων: τι έφταιξε;»,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 01/2019 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Καταπολέμηση της απάτης κατά την εκτέλεση των δαπανών της ΕΕ: ανάγκη λήψης μέτρων»,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 06/2019 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Καταπολέμηση της απάτης στο πλαίσιο των δαπανών της ΕΕ για τη συνοχή: οι διαχειριστικές αρχές πρέπει να ενισχύσουν τον εντοπισμό, την αντιμετώπιση και τον συντονισμό»,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 12/2019 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ηλεκτρονικό εμπόριο: πολλές από τις προκλήσεις που σχετίζονται με την είσπραξη του ΦΠΑ και των τελωνειακών δεσμών δεν έχουν αντιμετωπιστεί»,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)(3) και την ενδιάμεση αξιολόγησή του που δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή στις 2 Οκτωβρίου 2017 (COM(2017)0589),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης(4) («η οδηγία PIF»),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας(5),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου(6),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012(7),

–  έχοντας υπόψη την από 4ης Σεπτεμβρίου 2019 έκθεση που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Επιτροπής με τίτλο «Μελέτη και εκθέσεις σχετικά με το έλλειμμα ΦΠΑ στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ: τελική έκθεση»,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Μαΐου του 2015 που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Επιτροπής με τίτλο ‘Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU Member States: 2015 report’ (Μελέτη για τον ποσοτικό προσδιορισμό και την ανάλυση του ελλείμματος ΦΠΑ στα κράτη μέλη της ΕΕ - έκθεση του 2015) και την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Απριλίου 2016, σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ - Προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ στην ΕΕ - Η ώρα των αποφάσεων (COM(2016)0148),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς στην ΕΕ, της 3ης Φεβρουαρίου 2014 (COM(2014)0038),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕK(8),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Ιουνίου 2011, με τίτλο «Η καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2011)0308),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με τον ρόλο των καταγγελτών (whistle-blowers) στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ(9),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου, της 12ης Μαΐου 2017, σχετικά με την εφαρμογή της ανακοίνωσης της Επιτροπής με τίτλο «Ενίσχυση της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου τσιγάρων και άλλων μορφών παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού - Μια συνολική στρατηγική της ΕΕ ((COM(2013)0324) της 6ης Ιουνίου 2013)» (COM(2017)0235),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της OLAF με τίτλο «Η απάτη στις δημόσιες συμβάσεις – συλλογή προειδοποιητικών σημάτων και βέλτιστες πρακτικές», η οποία δημοσιεύτηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017, και το εγχειρίδιο της OLAF του 2017 σχετικά με την «Αναφορά παρατυπιών στην επιμερισμένη διαχείριση»,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 19/2017 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Διαδικασίες εισαγωγής: οι αδυναμίες του νομικού πλαισίου και η αναποτελεσματική εφαρμογή έχουν αντίκτυπο στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ»,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στην υπόθεση C-105/14: ποινική διαδικασία κατά Ivo Taricco κ.λπ.(10),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στην υπόθεση C-42/17: ποινική διαδικασία κατά των M.A.S και M.B.(11),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου στην υπόθεση T-48/16: Sigma Orionis SA κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής(12),

–  έχοντας υπόψη την έκδοση του κανονισμού (EE) 2018/1541 του Συμβουλίου, της 2ας Οκτωβρίου 2018, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 904/2010 και (ΕΕ) 2017/2454 σχετικά με μέτρα ενίσχυσης της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και την ανάκτηση χρημάτων και περιουσιακών στοιχείων από τρίτες χώρες σε περιπτώσεις απάτης(13),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ένας σύγχρονος προϋπολογισμός για μια Ένωση που προστατεύει, ενδυναμώνει και υπερασπίζεται τους πολίτες της. Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027» (COM(2018)0321),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 4ης Οκτωβρίου 2018, με τίτλο «Καταπολέμηση της τελωνειακής απάτης και προστασία των ιδίων πόρων της ΕΕ»(14),

–  έχοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη εφαρμογή του προγράμματος «Hercule III»(15),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A9-0103/2020),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εκτελεί, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, τον προϋπολογισμό της Ένωσης, το 74 % του οποίου υλοποιήθηκε υπό επιμερισμένη διαχείριση κατά το 2018·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εκπληρώνει τις αντίστοιχες ευθύνες της που απορρέουν από την επιμερισμένη διαχείριση, όσον αφορά την εποπτεία, τον έλεγχο και τους λογιστικούς ελέγχους·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 63 του δημοσιονομικού κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων που σχετίζονται με την υλοποίηση του προϋπολογισμού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση περιπτώσεων παρατυπιών και απάτης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να πραγματοποιούν εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχους, να ανακτούν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά και, όπου είναι απαραίτητο, να κινούν τις σχετικές νομικές διαδικασίες·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ορθή δημοσιονομική διαχείριση και η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης αποτελούν βασικές αρχές της πολιτικής της ΕΕ σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού, οι οποίες έχουν στόχο να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών χάρη στην εγγυημένα ορθή χρήση των χρημάτων των φορολογούμενων και στην αποτελεσματική εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ορθή διαχείριση των δημοσίων δαπανών και η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης συμβάλλουν στην αποτελεσματική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 310 παράγραφος 6 ΣΛΕΕ ορίζει ότι «η Ένωση και τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 325, καταπολεμούν την απάτη ή οποιαδήποτε άλλη παράνομη δραστηριότητα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ προβλέπει ότι «τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα ίδια μέτρα καταπολέμησης της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με εκείνα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση της απάτης κατά των δικών τους οικονομικών συμφερόντων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ ορίζει ότι «τα κράτη μέλη συντονίζουν τη δράση τους σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης κατά της απάτης» και ότι «διοργανώνουν μαζί με την Επιτροπή, στενή και τακτική συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 325 παράγραφος 4 ΣΛΕΕ, ο νομοθέτης πρέπει να διαβουλευθεί με το Ελεγκτικό Συνέδριο πριν λάβει οποιαδήποτε μέτρα στους τομείς της πρόληψης και της καταπολέμησης της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ στηρίζει κοινούς στόχους και συμβάλλει στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων, καθώς και ότι η επίτευξη καλών επιδόσεων αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη αποτελεσμάτων και προτεραιοτήτων, η απλούστευση της τακτικής αξιολόγησης των εισροών, των εκροών, των αποτελεσμάτων και του αντικτύπου μέσω ελέγχων επιδόσεων είναι απαραίτητη για την κατάρτιση προϋπολογισμού βάσει επιδόσεων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει υποχρέωση να ενεργεί στο πεδίο των πολιτικών για την καταπολέμηση της διαφθοράς, εντός των ορίων που προβλέπονται από τη ΣΛΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 67 ΣΛΕΕ προβλέπει την υποχρέωση της Ένωσης να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο ασφάλειας, μεταξύ άλλων και μέσω της πρόληψης και της καταπολέμησης της εγκληματικότητας και μέσω της προσέγγισης των ποινικών νομοθεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 83 ΣΛΕΕ, η διαφθορά είναι ένα από τα πλέον σοβαρά εγκλήματα με διασυνοριακή διάσταση, το οποίο έχει αρνητικές επιπτώσεις στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απάτη σε σχέση με τα ευρωπαϊκά κονδύλια συγκαταλέγεται στα μέσα με τα οποία οι εγκληματικές οργανώσεις διεισδύουν στην οικονομία, γεγονός που πλήττει επίσης σοβαρά την οικονομική ελευθερία και τον ελεύθερο ανταγωνισμό·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί δεόντως το πρόβλημα της πολυμορφίας νομικών και διοικητικών συστημάτων των κρατών μελών για να επιτευχθεί πιο συντονισμένη δράση της ΕΕ όσον αφορά την πρόληψη παρατυπιών και την καταπολέμηση περιπτώσεων απάτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή οφείλει να ενισχύσει περαιτέρω τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση της απάτης και να συνεχίσει να καταβάλλει τις προσπάθειες αυτές με αποτελεσματικό τρόπο ώστε να επιτυγχάνει ακόμα πιο απτά και πιο ικανοποιητικά αποτελέσματα·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά αποτελεί σοβαρή απειλή για τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης αλλά και για τη δημοκρατία και την εμπιστοσύνη προς τη δημόσια διοίκηση·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΦΠΑ που εισπράττουν τα κράτη μέλη αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για τους εθνικούς προϋπολογισμούς και ότι οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον ΦΠΑ αποτέλεσαν το 11,9 % των συνολικών εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2018·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι συστηματικά και θεσμοθετημένα κρούσματα διαφθοράς σε ορισμένα κράτη μέλη βλάπτουν σοβαρά τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ και παράλληλα υποσκάπτουν τη δημοκρατία, τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ειδική έκθεση 470 του Ευρωβαρομέτρου για τη διαφθορά η οποία δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2017, οι εν γένει αντιλήψεις και συμπεριφορές έναντι της διαφθοράς έχουν παραμείνει σταθερές σε σύγκριση με το 2013, κάτι που δείχνει ότι δεν έχουμε να επιδείξουμε απτά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών της ΕΕ στους ευρωπαϊκούς θεσμούς·

Εντοπισμός και κοινοποίηση παρατυπιών

1.  Επικροτεί την 30ή ετήσια έκθεση σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης, καθώς και την πρόοδο που επετεύχθη κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες όσον αφορά την θέση και την ανάπτυξη των νομοθετικών βάσεων και του θεσμικού πλαισίου (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης-OLAF και Ευρωπαϊκή Εισαγγελία-EPPO) σχετικά με την καταπολέμηση της απάτης και των παρατυπιών σε επίπεδο ΕΕ, τη θέσπιση συνεργασίας των κρατών μελών μεταξύ τους και με την Επιτροπή, καθώς και την επίτευξη αποτελεσμάτων προστασίας του προϋπολογισμού της ΕΕ, η οποία δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τις κοινές προσπάθειες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των εθνικών αρχών·

2.  παρατηρεί με μεγάλη ανησυχία διαρκή μετάλλαξη των μεθόδων εξαπάτησης και νέες μορφές απάτης, με ισχυρή διακρατική διάσταση και με τεχνάσματα διασυνοριακής απάτης (πχ. απάτη στην προώθηση των γεωργικών προϊόντων, εταιρείες-βιτρίνες, διαφυγή τελωνειακών δασμών μέσω δήλωσης χαμηλότερης δασμολογητέας αξίας για είδη κλωστοϋφαντουργίας και υπόδησης που εισάγονται στην Ένωση και εκτελωνίζονται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη, ηλεκτρονικό εμπόριο, αύξηση της διασυνοριακής διάστασης των περιπτώσεων απάτης στο σκέλος των εσόδων, παραποίηση), φαινόμενα που επηρεάζουν αρνητικά τον προϋπολογισμό της ΕΕ ως προς το σκέλος των εσόδων και απαιτούν νέα συντονισμένη ανταπόκριση σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο·

3.  σημειώνει ότι ο συνολικός αριθμός των παρατυπιών, δόλιων και μη, που καταγγέλθηκαν το 2018 (11 638 υποθέσεις) ήταν μειωμένος κατά 25 % σε σχέση με το 2017 (15 213 υποθέσεις) και ότι τα ποσά που αυτές αφορούσαν παρέμειναν σταθερά σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (2,5 δισεκατομμύρια EUR το 2018, 2,58 δισεκατομμύρια EUR το 2017)·

4.  τονίζει ότι δεν είναι όλες οι παρατυπίες δόλιες και ότι πρέπει να μπορεί να γίνεται σαφής διαφοροποίηση μεταξύ των διαπραττόμενων σφαλμάτων·

5.  υπενθυμίζει ότι ο αριθμός των δόλιων παρατυπιών και τα σχετικά ποσά δεν αποτελούν πιστό δείκτη της απάτης που επιβαρύνει τον προϋπολογισμό της ΕΕ ή ενός συγκεκριμένου κράτους μέλους· επισημαίνει ότι δεν είναι σαφές πόσες είναι οι δόλιες παρατυπίες που δεν καταγγέλλονται από την Επιτροπή και ειδικότερα από τα κράτη μέλη κάθε χρόνο· επισημαίνει ότι αυτό εμποδίζει το Κοινοβούλιο να καταλήξει σε χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης· ως εκ τούτου καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια μεθοδολογία για τη βελτίωση της αξιοπιστίας και την παροχή εκτιμήσεων μεγαλύτερης ακρίβειας σχετικά με την έκταση της απάτης στην ΕΕ· επισημαίνει ότι οι δόλιες παρατυπίες επηρέασαν το 0,71 % των πληρωμών του 2018 και το 0,65 % των μεικτών ΠΙΠ που εισπράχθηκαν το 2018· επισημαίνει επίσης ότι οι μη δόλιες παρατυπίες επηρέασαν το 0,58 % των πληρωμών του 2018 και το 1,78 % των μεικτών ΠΙΠ που εισπράχθηκαν το 2018·

6.  επισημαίνει με ανησυχία το συμπέρασμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι η Επιτροπή έχει ανεπαρκή πληροφόρηση όσον αφορά την έκταση, τη φύση και τις αιτίες της απάτης· καλεί εκ νέου την Επιτροπή να θεσπίσει ενιαίο σύστημα συλλογής συγκρίσιμων δεδομένων από τα κράτη μέλη για τις παρατυπίες και τις περιπτώσεις απάτης, προκειμένου να τυποποιηθεί η διαδικασία κοινοποίησης και να εξασφαλιστούν η ποιότητα και η συγκρισιμότητα των στοιχείων που υποβάλλονται·

7.  καλεί επίσης την Επιτροπή να διεξάγει εκτενείς ελέγχους ώστε να διασφαλίζει την πλήρη διαφάνεια και ποιότητα των στοιχείων που αναφέρουν τα κράτη μέλη στο σύστημα διαχείρισης παρατυπιών (IMS)·

8.  σημειώνει ότι ενώ ο συνολικός αριθμός των δόλιων παρατυπιών που καταγράφηκαν το 2018 (1 152 υποθέσεις) παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο με εκείνες του 2017· εκφράζει ωστόσο τη λύπη του διότι τα χρηματικά ποσά που αυτές αφορούν αυξήθηκαν κατά ένα σημαντικότατο 183 %, γεγονός ιδιαιτέρως ανησυχητικό· υπενθυμίζει ότι αυτή η αύξηση οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, σε δύο δόλιες παρατυπίες που αφορούν δαπάνες της πολιτικής για τη συνοχή· τονίζει ότι είναι ανάγκη να ανακτηθούν αυτά τα μεγάλα ποσά το συντομότερο δυνατό·

9.  επισημαίνει το γεγονός ότι ο αριθμός των μη δόλιων παρατυπιών που καταγράφηκαν το 2018 εμφανίζει πτώση κατά 27 % (10 487 υποθέσεις), ενώ τα σχετικά χρηματικά ποσά μειώθηκαν κατά 37 % σε 1,3 δισεκατομμύρια EUR·

10.  εκφράζει τη βαθιά του λύπη και επισημαίνει ότι σε πολλά κράτη μέλη δεν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθεσία κατά του οργανωμένου εγκλήματος, ενώ αυξάνονται συνεχώς τα σχετικά περιστατικά σε διασυνοριακές δραστηριότητες και τομείς που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, όπως το λαθρεμπόριο και η παραχάραξη και κιβδηλεία·

11.  ζητεί από τα κράτη μέλη εγγύτερη συνεργασία σε ό,τι αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών ούτως ώστε να βελτιωθεί η συγκέντρωση στοιχείων, να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των ελέγχων και να διασφαλίζονται τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των πολιτών· υπενθυμίζει τον ρόλο της Επιτροπής όσον αφορά τον συντονισμό της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή να συνδράμει στον συντονισμό της διαδικασίας για τη δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος για τη συλλογή δεδομένων από τα κράτη μέλη σχετικά με παρατυπίες και υποθέσεις απάτης·

12.  καλεί το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο να περιλαμβάνει συνεχώς στα δείγματα των λογιστικών ελέγχου του τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς που είναι υπεύθυνα σε υποθέσεις εκούσιας κατάχρησης κονδυλίων·

13.  θεωρεί ανησυχητικό το ότι, για να ελαττωθεί ο διοικητικός τους φόρτος, οι αρχές των κρατών μελών είναι υποχρεωμένες από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 περί καθορισμού κοινών διατάξεων να κοινοποιούν μόνο όσες παρατυπίες, δόλιες και μη, αφορούν ποσά άνω των 10 000 EUR από συνεισφορές των ΕΔΕΤ· υπενθυμίζει ότι οι τομείς της γεωργίας και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου χαρακτηρίζονται από μεγάλο αριθμό πληρωμών που απέχουν πολύ από το όριο των 10 000 EUR, οι οποίες πληρωμές εκταμιεύονται ως πληρωμές δικαιωμάτων (βάσει της εκπλήρωσης ορισμένων προϋποθέσεων), γεγονός που αφήνει περιθώριο να πραγματοποιούνται δόλιες πληρωμές χωρίς να καταγγέλλονται διότι δεν υπερβαίνουν το όριο αναφοράς· επισημαίνει ωστόσο την παρατήρηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου στις ετήσιες εκθέσεις του για το 2017 και το 2018, σύμφωνα με την οποία οι πληρωμές δικαιωμάτων παρουσιάζουν μικρότερο αριθμό σφαλμάτων σε σχέση με τις επιστροφές εξόδων, που αποτελούν τη μέθοδο εκταμίευσης για έργα άνω των 10 000 EUR·

14.  καταδικάζει απερίφραστα τη μεγάλης κλίμακας κατάχρηση ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων από υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους στην Τσεχική Δημοκρατία, καθώς και από άλλους δημόσιους φορείς στην Ουγγαρία, την Ελλάδα, την Πολωνία, τη Ρουμανία και την Ιταλία· επισημαίνει ότι αυτού του είδους η απάτη αποβαίνει σε βάρος των μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη για επιδοτήσεις·

15.  καταδικάζει απερίφραστα την κακή χρήση των Ταμείων Συνοχής· εκφράζει τη λύπη του διότι τα κονδύλια της ΕΕ που επηρεάζονται από δημοσιονομικές διορθώσεις όσον αφορά δόλιες παρατυπίες μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν χωρίς περαιτέρω συνέπειες ή περιορισμούς· είναι της άποψης ότι ένα τέτοιο σύστημα θέτει σε κίνδυνο τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ· ως εκ τούτου καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ και να εξετάσει το ενδεχόμενο να αναπτύξει ένα σύστημα στο οποίο οι διορθώσεις συνοδεύονται επίσης από περιορισμούς για την περαιτέρω χρήση·

16.  υπενθυμίζει τις απαιτήσεις διαφάνειας για την ΚΓΠ και τις πολιτικές συνοχής, οι οποίες υποχρεώνουν τις υπεύθυνες αρχές των κρατών μελών να διατηρούν έναν δημοσίως διαθέσιμο κατάλογο τελικών δικαιούχων· καλεί τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν τα εν λόγω δεδομένα σε ομοιόμορφο, μηχαναγνώσιμο μορφότυπο και να διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα των πληροφοριών· καλεί την Επιτροπή να συλλέξει και να συγκεντρώσει τα στοιχεία και να δημοσιεύσει καταλόγους των μεγαλύτερων δικαιούχων κάθε ταμείου σε κάθε κράτος μέλος·

17.  επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να προτείνει έναν συγκεκριμένο μηχανισμό υποβολής καταγγελιών σε επίπεδο Ένωσης για τη στήριξη των γεωργών ή δικαιούχων που έρχονται αντιμέτωποι π.χ. με αθέμιτες πρακτικές αρπαγής γης, με παραπτώματα εθνικών αρχών, με την άσκηση πίεσης από εγκληματικές δομές ή από το οργανωμένο έγκλημα, ή για τη στήριξη ατόμων που τελούν υπό καθεστώς αναγκαστικής εργασίας ή δουλείας, ώστε να τους δίνεται η ευκαιρία να υποβάλλουν άμεσα καταγγελίες στην Επιτροπή, η οποία θα πρέπει να τις εξετάζει ως επείγουσες·

18.  τονίζει ότι, επί του παρόντος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει επαρκείς δράσεις για την αντιμετώπιση αυτού του είδους απάτης· προτρέπει την Επιτροπή να υλοποιεί αποτελεσματικούς ελέγχους σε συνδυασμό με δεσμευτικά μέτρα· επισημαίνει ότι η EPPO θα πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διεξαγωγή διασυνοριακών ερευνών, στον εντοπισμό και την αναφορά περιπτώσεων απάτης και στην παραπομπή των απατεώνων στη δικαιοσύνη·

Έσοδα – Ίδιοι πόροι

19.  επισημαίνει την αύξηση κατά 1 % του αριθμού των καταγεγραμμένων περιστατικών απάτης για τους εισπραχθέντες ΠΙΠ (σε 473 το 2018), και θεωρεί λυπηρή την αύξηση κατά 116 % των σχετικών χρηματικών ποσών·

20.  επισημαίνει ότι ο αριθμός των παρατυπιών που αναφέρθηκαν το 2018 ως μη δόλιες ήταν κατά 10 % χαμηλότερος από τον μέσο όρο για την περίοδο 2014-2018, αλλά θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι το σχετικό ποσό είναι υψηλότερο κατά 17 %·

21.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία διότι, σύμφωνα με τις «πρόχειρες εκτιμήσεις» της Επιτροπής, το έλλειμμα ΦΠΑ ανήλθε το 2018 γύρω στα 130 δισεκατομμύρια EUR, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 10 % περίπου των συνολικών προβλεπόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και διότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, οι ενδοκοινοτικές απάτες στον τομέα του ΦΠΑ κοστίζουν στην Ένωση περίπου 50 δισεκατομμύρια EUR ετησίως· θεωρεί λυπηρή την απώλεια 5 δισεκατομμυρίων EUR ετησίως από παραδόσεις αγαθών χαμηλής αξίας προερχόμενων από τρίτες χώρες·

22.  επικροτεί την έγκριση της οδηγίας σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων (οδηγία ΠΟΣ), η οποία αποσαφηνίζει τα ζητήματα της διασυνοριακής συνεργασίας και της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής μεταξύ των κρατών μελών, της Eurojust, της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και της Επιτροπής όσον αφορά την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·

23.  επαναλαμβάνει τη θέση του ότι οι αρμοδιότητες της OLAF στον τομέα των ερευνών σχετικά με τον ΦΠΑ δεν θα πρέπει με κανέναν τρόπο να περιορίζονται ή να υπόκεινται σε οποιουδήποτε είδους επιπλέον διοικητικούς όρους· καλεί το Συμβούλιο να λάβει υπόψη τη θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με αυτό το θέμα, κατά τις διαπραγματεύσεις για τον κανονισμό σχετικά με τις «Έρευνες που πραγματοποιούνται από την Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) όσον αφορά τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την αποτελεσματικότητα των ερευνών της OLAF»·

24.  τονίζει τον σημαντικό ρόλο της OLAF στη διερεύνηση ζητημάτων σχετικά με τον ΦΠΑ· επικροτεί την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου για τη διοικητική συνεργασία και την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας(16), ο οποίος ψηφίστηκε το 2018 και εισήγαγε μέτρα ενίσχυσης της ικανότητας των εθνικών φορολογικών αρχών να ελέγχουν διασυνοριακές προμήθειες, διεύρυνε τις αρμοδιότητες της OLAF ώστε να διευκολύνει και να συντονίζει τις έρευνες περιπτώσεων απάτης σχετικά με τον ΦΠΑ, αντιμετώπισε τους πλέον επιζήμιους μηχανισμούς απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και μείωσε το έλλειμμα ΦΠΑ·

25.  εκφράζει την ικανοποίησή του διότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου τροποποιήθηκε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μεγιστοποιούνται οι δυνατότητες του νέου λογισμικού Ανάλυσης Δικτύων Συναλλαγών (TNA) να εντοπίζει δίκτυα εξαπάτησης σε όλη την ΕΕ, και τούτο με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των εθνικών φορολογικών αρχών για τον καλύτερο εντοπισμό και την άμεση αναχαίτιση της αλυσιδωτής απάτης ΦΠΑ· ζητεί μέτρα για την πλήρη διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων όσων οικονομικών φορέων τελούν υπό έρευνα και μνημονεύονται στο νέο λογισμικό TNA·

26.  εκφράζει την ικανοποίησή του διότι εισήχθησαν μέτρα για την ανταλλαγή των σχετικών δεδομένων από το 2020 για τα τελωνειακά καθεστώτα 42’ και 63’ μεταξύ των εθνικών φορολογικών αρχών, γεγονός που επιτρέπει τη διασταύρωση αριθμών ΦΠΑ, αξίας εισαγόμενων εμπορευμάτων, είδους εμπορευμάτων κ.λπ. από το κράτος μέλος εισαγωγής και από το κράτος μέλος του πελάτη·

27.  τονίζει τη σημασία του να δώσουν όλα τα κράτη μέλη προτεραιότητα στην διαμόρφωση εθνικών στρατηγικών για την καταπολέμηση της απάτης (NAFA)·

28.  τονίζει τη σοβαρότητα της απάτης σε σχέση με τον ΦΠΑ και δη της λεγόμενης «αλυσιδωτής απάτης», με αποτέλεσμα να μην καταβάλλεται ο ΦΠΑ στις αρμόδιες φορολογικές αρχές από τον αφανή έμπορο ακόμη και όταν έχει κρατηθεί από τον πελάτη·

29.  επισημαίνει ότι οι ηλιακοί συλλέκτες ήταν τα εμπορεύματα που επλήγησαν περισσότερο από απάτες και παρατυπίες σε επίπεδο ποσών το 2018, όπως συνέβη εξάλλου το 2017 και το 2016· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις επιτόπιες επιθεωρήσεις που πραγματοποιεί η Επιτροπή και τονίζει τη σημασία των ερευνών της OLAF καθώς και του συντονιστικού ρόλου της OLAF στον τομέα αυτό·

30.  εκφράζει την ικανοποίησή του διότι αρκετά κράτη μέλη έχουν παρουσιάσει νέα εργαλεία πληροφορικής, προσεγγίσεις βάσει κινδύνων και πρωτοβουλίες αντιμετώπισης προκλήσεων στον τομέα της είσπραξης παραδοσιακών ιδίων πόρων· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συνεργαστούν περαιτέρω ώστε να χρησιμοποιούν από κοινού αυτά τα εργαλεία, τις προσεγγίσεις και πρωτοβουλίες, να ανταλλάσσουν περαιτέρω ορθές πρακτικές και να ενισχύσουν τη συνεργασία στο πλαίσιο του Eurofisc·

31.  ανησυχεί διότι η απάτη στον τομέα του εισοδήματος μέσω των δηλώσεων χαμηλότερης δασμολογητέας αξίας για είδη που εισάγονται στην ΕΕ από τρίτες χώρες εξακολουθεί να αποτελεί απειλή για τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ· αντιλαμβάνεται ότι το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο προϊόντων αποτελεί σημαντικό πεδίο φορολογικής απάτης στην ΕΕ και δη όταν πρόκειται για μικρότερα εμπορεύματα· καλεί τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που σχετίζονται με το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο, ιδίως σε ό,τι αφορά την πιθανή κατάχρηση των δασμολογικών απαλλαγών για αποστολές μικρής αξίας μέσω της πλήρους υλοποίησης των συστάσεων της Επιτροπής για το θέμα αυτό·

32.  παρατηρεί ότι, τον Δεκέμβριο του 2018, η Επιτροπή παρουσίασε νέο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου καπνού, βασιζόμενο κυρίως σε επιχειρησιακά μέτρα επιβολής του νόμου·

33.  επισημαίνει ότι μη δόλιες παρατυπίες εντοπίστηκαν κυρίως από εκ των υστέρων ελέγχους, ωστόσο τονίζει τη σημασία των τελωνειακών ελέγχων πριν ή κατά τον χρόνο παραλαβής αγαθών, καθώς και των αυτόβουλων προσελεύσεων για τον εντοπισμό παρατυπιών·

34.  υπενθυμίζει εκ νέου ότι ένας συνδυασμός διαφορετικών μεθόδων ανίχνευσης (έλεγχοι διάθεσης κονδυλίων, εκ των υστέρων έλεγχοι, επιθεωρήσεις από υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης κτλ.) είναι πιο αποτελεσματικός για τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης και ότι η αποτελεσματικότητα κάθε μεθόδου εξαρτάται από το οικείο κράτος μέλος, τον αποτελεσματικό συντονισμό της διοίκησης του, καθώς και από τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των αρμοδίων υπηρεσιών των κρατών μελών·

35.  θεωρεί ανησυχητικό το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν αναφέρουν συστηματικά ούτε μια υπόθεση απάτης· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει την κατάσταση, καθώς θεωρεί ότι η πιθανότητα να μην πραγματοποιούνται δόλιες δραστηριότητες στα εν λόγω κράτη μέλη είναι μάλλον χαμηλή· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει δειγματοληπτικούς επιτόπιους ελέγχους σε αυτές τις χώρες·

36.  σημειώνει ότι το μέσο ποσοστό ανάκτησης για υποθέσεις καταγγελίας απάτης την περίοδο 1989-2018 ήταν μόλις 41 %· σημειώνει επίσης ότι το ποσοστό ανάκτησης για υποθέσεις απάτης που καταγγέλθηκαν και επιβεβαιώθηκαν το 2018 ανήλθε σε 70 %, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο του μέσου όρου· καλεί εκ νέου την Επιτροπή να διαμορφώσει στρατηγική για τη βελτίωση του ποσοστού ανάκτησης στις περιπτώσεις αυτές·

37.  σημειώνει ότι το συνολικό ποσοστό ανάκτησης για υποθέσεις καταγγελίας μη δόλιας απάτης την περίοδο 1989-2018 ήταν 72 %·

38.  ζητεί και πάλι από την Επιτροπή να ανακοινώνει επισήμως κάθε χρόνο το ποσό των ιδίων πόρων της EE που ανακτήθηκε εν συνεχεία των συστάσεων που διατυπώθηκαν από την OLAF, καθώς και τα ποσά που υπολείπονται προς ανάκτηση·

Δαπάνες

39.  σημειώνει τη μείωση κατά 3 % του αριθμού των υποθέσεων (679) που καταγράφηκαν ως δόλιες παρατυπίες το 2018 και αφορούν δαπάνες· τονίζει, ωστόσο, το ανησυχητικό ποσοστό της αντίστροφης τάσης που παρατηρείται ως προς τα χρηματικά ποσά που αυτές αφορούν (1,032 δισεκατομμύρια EUR) και που παραπέμπει σε αύξηση κατά 198 %·

40.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη μείωση κατά 4 % των καταγεγραμμένων περιπτώσεων μη δόλιων παρατυπιών, καθώς και για τη μείωση κατά 48 % των χρηματικών ποσών που αυτές αφορούν (844,9 εκατομμύρια EUR)·

41.  εκφράζει την ικανοποίησή του διότι στο σκέλος των δαπανών, ορισμένα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει σειρά επιχειρησιακών μέτρων, όπως είναι η εισαγωγή εργαλείων πληροφορικής για τη βαθμολόγηση κινδύνων, οι αξιολογήσεις κινδύνου απάτης και τα προγράμματα εκπαίδευσης για τη γενικότερη ενημέρωση σχετικά με την απάτη· καλεί όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους ώστε να υιοθετήσουν αντίστοιχα μέτρα το συντομότερο δυνατό·

42.  παρατηρεί την έλλειψη καταγγελιών για δόλιες παρατυπίες σε ορισμένα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να εξακολουθήσει να στηρίζει τα κράτη μέλη για να βελτιωθεί η ποιότητα και να αυξηθεί ο αριθμός των ελέγχων, καθώς και για να υπάρξει ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα της καταπολέμησης της απάτης·

43.  τονίζει τη σημασία της διαχείρισης και της εγγύς παρακολούθησης αντιστοίχως των επιχορηγήσεων που διανέμονται στο πλαίσιο των προγραμμάτων των ΕΔΕΤ (Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, ήτοι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ) και το ΕΤΠ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση), με σκοπό μια αποδοτική και μη πληθωριστική κατάρτιση προϋπολογισμού για τα ταμεία και την αποφυγή της απάτης·

44.  καλεί την Επιτροπή, την OLAF, την EPPO και τα κράτη μέλη, σε ό,τι αφορά την κοινή γεωργική πολιτική, όπου καταγράφηκαν 249 δόλιες παρατυπίες το 2018 (-6 %), συνολικού ύψους 63,3 εκατομμυρίων EUR (+10 %), και την πολιτική συνοχής, όπου καταγράφηκαν 363 δόλιες παρατυπίες το 2018 (+5 %), με το συνολικό ποσό να ανέρχεται σε 959,6 εκατομμύρια EUR (+199 %), να εφαρμόσουν τα αυστηρότερα δυνατά μέτρα για την καταπολέμηση των περιπτώσεων απάτης που αφορούν δημόσιες δαπάνες από τον προϋπολογισμό της ΕΕ·

45.  σημειώνει ότι, για την ΚΓΠ και σε σχέση με τα έτη αναφοράς 2014-2018, το «επίπεδο συχνότητας απάτης» (fraud frequency level, FFL), το οποίο εκφράζει το ποσοστό υποθέσεων που κρίνονται ως εικαζόμενες απάτες και διαπιστωμένες απάτες σε σχέση με τον συνολικό αριθμό παρατυπιών που καταγγέλλονται, ανέρχεται σε 10 % ενώ το «επίπεδο ποσών απάτης» είναι περίπου 23 % του συνολικού χρηματικού ποσού που επηρεάζεται από παρατυπίες· σημειώνει επίσης ότι το «ποσοστό εντοπισμού απάτης» (FDR),το οποίο εκφράζει το ποσοστό του συνολικού χρηματικού ποσού που επηρεάζεται από εικαζόμενες και διαπιστωμένες απάτες σε σχέση με τις συνολικές δαπάνες, είναι μόλις 0,11 %, ενώ το «ποσοστό εντοπισμού παρατυπιών», το οποίο εκφράζει το ποσοστό του συνολικού χρηματικού ποσού που επηρεάζεται από παρατυπίες σε σχέση με τις συνολικές δαπάνες, είναι 0,37 %·

46.  σημειώνει εξίσου εντόνως ότι το «ποσοστό εντοπισμού απάτης» για την πολιτική συνοχής είναι μόλις 0,86 %, ενώ το «ποσοστό εντοπισμού παρατυπιών» είναι περίπου 0,34 %·

47.  επισημαίνει εκ νέου τη σημασία της διαφάνειας στις δαπάνες, ζητώντας πλήρη πρόσβαση στις πληροφορίες όσον αφορά ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις·

Η στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης

OLAF

48.  σημειώνει ότι το 2018, η OLAF ξεκίνησε 219 έρευνες και ολοκλήρωσε 167, διατυπώνοντας συστάσεις για οικονομικές ανακτήσεις ύψους 371 εκατομμυρίων EUR· σημειώνει επίσης ότι στο τέλος του έτους, βρίσκονταν σε εξέλιξη 414 έρευνες·

49.  σημειώνει τη διεύρυνση του ρόλου των υπηρεσιών για τον συντονισμό της καταπολέμησης της απάτης (AFCOS) στις προσπάθειες εδραίωσης της αποτελεσματικότητας των διαφόρων διαύλων διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ εθνικών αρχών και δη για την αντιμετώπιση της τελωνειακής απάτης, αλλά και για τη συνεργασία με την OLAF·

50.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση, τον Απρίλιο του 2019, της στρατηγικής της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης (CAFS), τροποποιημένης ούτως ώστε να συνάδει με δύο σημαντικές προσθήκες στη νομοθεσία της ΕΕ κατά της απάτης οι οποίες εγκρίθηκαν το 2017, την οδηγία ΠΟΣ, για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, η οποία καθορίζει αυστηρότερα κοινά πρότυπα στο πεδίο της ποινικής νομοθεσίας των κρατών μελών για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, και τον κανονισμό για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO)·

51.  εκφράζει τη λύπη του διότι η Επιτροπή δεν έχει συμπεριλάβει ακόμα στο ετήσιο πρόγραμμα εργασιών της πρόταση για μηχανισμό αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής στο σκέλος των δαπανών· θεωρεί ότι μια τέτοια πρωτοβουλία μπορεί να ενταχθεί στη διάταξη του άρθρου 225 της Συνθήκης·

52.  υπενθυμίζει τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζει η OLAF και την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω και να διασφαλιστεί ο αποτελεσματικός συντονισμός της με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία·

53.  θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι, μέχρι σήμερα, τη νέα οδηγία ΠΟΣ εφαρμόζουν μόνο δώδεκα κράτη μέλη, μερικώς την εφαρμόζουν οκτώ και τα υπόλοιπα καθόλου· σημειώνει ότι η προθεσμία για την έναρξη εφαρμογής της νέας οδηγίας ΠΟΣ έχει ήδη λήξει από τις 6 Ιουλίου 2019· καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει, το συντομότερο δυνατό, κατάλογο όλων των κρατών μελών που δεν είχαν μεταφέρει εμπρόθεσμα την οδηγία· καλεί όλα τα κράτη μέλη που απομένουν να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν το συντομότερο δυνατό την πλήρη και ορθή μεταφορά της οδηγίας σε εθνικό επίπεδο· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθήσει στενά τη διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο σε όλα τα κράτη μέλη και να κάνει χρήση των προνομίων της ως προς την εκκίνηση διαδικασιών επί παραβάσει σε περίπτωση που τα κράτη μέλη δεν συμμορφώνονται με τη διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο·

54.  υπενθυμίζει ότι η νέα CAFS καλύπτει: i) απάτη (συμπεριλαμβανομένης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ), διαφθορά και υπεξαίρεση σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, όπως ορίζεται στα άρθρα 3 και 4 της οδηγίας ΠΟΣ· ii) άλλα ποινικά αδικήματα που πλήττουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, π.χ. αδικήματα που συνδέονται με την παραβίαση διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων, όταν επηρεάζουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ· iii) παρατυπίες όπως ορίζονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2988/95 (στο μέτρο που είναι εκ προθέσεως αλλά δεν καλύπτονται ήδη από τα προαναφερόμενα ποινικά αδικήματα)· και iv) περιπτώσεις σοβαρής παράλειψης επαγγελματικών υποχρεώσεων από το προσωπικό ή μέλη των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του κανονισμού για την OLAF και το άρθρο 2 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο της απόφασης 1999/352/ΕΚ, ΕΚΑΧ, Ευρατόμ της Επιτροπής για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για την Καταπολέμηση της Απάτης(17)·

55.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις νέες προτεραιότητες της νέας CAFS, όπως είναι η βελτιωμένη κατανόηση των μορφών απάτης, των προφίλ των απατεώνων και των συστημικών τρωτών σημείων που σχετίζονται με την απάτη εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ, καθώς και η βελτιστοποίηση του συντονισμού, της συνεργασίας και των ροών εργασίας για την καταπολέμηση της απάτης, ιδίως μεταξύ των υπηρεσιών της Επιτροπής και των εκτελεστικών οργανισμών·

56.  εκφράζει τη λύπη του διότι μόλις έντεκα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει εθνική στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης (ΕΣΚΑ)· καλεί όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη να προωθήσουν τη θέσπιση των ΕΣΚΑ τους· ζητεί από την Επιτροπή να πιέσει τα υπόλοιπα κράτη μέλη ώστε να προχωρήσουν ως προς τη θέσπιση των ΕΣΚΑ τους· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να καταστεί η θέσπιση εθνικών στρατηγικών για την καταπολέμηση της απάτης προϋπόθεση για την πρόσβαση στα ευρωπαϊκά κονδύλια·

57.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη νέα πρόταση του προγράμματος της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης για την περίοδο 2021-2027 που θα υλοποιήσει η OLAF υπό την άμεση διαχείρισή της· σημειώνει ότι το πρόγραμμα της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης περιλαμβάνει i) το πρόγραμμα δαπανών Hercule III, το οποίο στηρίζει δραστηριότητες καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και οποιωνδήποτε άλλων παράνομων δραστηριοτήτων που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, ii) το πληροφοριακό σύστημα καταπολέμησης της απάτης (AFIS), μια επιχειρησιακή δραστηριότητα η οποία συνίσταται κυρίως σε μια σειρά τελωνειακών εφαρμογών πληροφορικής που λειτουργούν στο πλαίσιο ενός κοινού συστήματος πληροφορικής, το οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή, και iii) το σύστημα διαχείρισης παρατυπιών (IMS) το οποίο είναι ένα εργαλείο ασφαλούς ηλεκτρονικής επικοινωνίας που διευκολύνει την υποχρέωση των κρατών μελών να αναφέρουν εντοπιζόμενες παρατυπίες, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων απάτης, και το οποίο στηρίζει τη διαχείριση και ανάλυσή τους·

58.  σημειώνει ότι το πρόγραμμα της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης με τις νέες προτεραιότητές του χρήζει επαρκούς χρηματοδότησης για να έχει αποτελέσματα· θεωρεί συνεπώς ανησυχητική την πρόταση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για μείωση του προϋπολογισμού του προγράμματος της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης από 156 εκατομμύρια EUR κατά την περίοδο 2014-2020 σε 111 εκατομμύρια EUR για την περίοδο 2021-2027·

59.  επαναλαμβάνει ότι είναι ανάγκη να συμπεριληφθούν στις εθνικές στρατηγικές για την καταπολέμηση της απάτης προορατικές μέθοδοι που θα διασφαλίζουν όχι μόνο τον εντοπισμό αλλά και την αποτελεσματική πρόληψη της απάτης·

Πρόοδος ως προς τη δημιουργία της EPPO

60.  σημειώνει τον διορισμό προσωρινού διοικητικού διευθυντή το 2018·

61.  επισημαίνει ότι η δημιουργία της EPPO αποτελεί ορόσημο στην προσπάθεια προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης· τονίζει πόσο σημαντική είναι η EPPO στην καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και της σοβαρής διασυνοριακής απάτης σχετικά με τον ΦΠΑ·

62.  εκφράζει την ικανοποίησή του διότι εντός του 2018 οι Κάτω Χώρες και η Μάλτα αποφάσισαν να προσχωρήσουν στην EPPO· σημειώνει ότι, μέχρι τα τέλη του Οκτωβρίου του 2019, πέντε κράτη μέλη εξακολουθούσαν να μην έχουν προσχωρήσει στην EPPO· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι, σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 9 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1939, τα κράτη μέλη μπορούν να προσχωρήσουν ανά πάσα στιγμή σε αυτή τη διασυνοριακή συνεργασία· προτρέπει όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη να προσχωρήσουν στην EPPO το συντομότερο δυνατό· καλεί την Επιτροπή να προβεί σε ενεργητικές προτροπές και παράσχει κίνητρα ώστε να προσχωρήσουν στην EPPO και τα επιφυλακτικά έως τώρα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και αποδοτική διασυνοριακή λειτουργία σε ολόκληρη την ΕΕ·

63.  τονίζει ότι η διαδικασία επιλογής του Ευρωπαίου Γενικού Εισαγγελέα οριστικοποιήθηκε το 2019· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον διορισμό της κ. Laura Codruta Kovesi ως πρώτης Ευρωπαίας Γενικής Εισαγγελέως, κατόπιν διαδικασίας επιλογής στην οποία συμμετείχε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και μια ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνωμόνων που επιλέχθηκε από την Επιτροπή·

64.  τονίζει ότι η έλλειψη χρηματοδότησης και προσωπικού της EPPO στα πρώτα στάδια της δημιουργίας της είναι απαράδεκτη· εκφράζει τη βαθιά λύπη του διότι η Επιτροπή υποτίμησε σοβαρά τους απαιτούμενους πόρους· επισημαίνει ότι η EPPO βρέθηκε αντιμέτωπη με έως και 3 000 υποθέσεις ετησίως από την πρώτη κιόλας στιγμή της λειτουργίας της·· τονίζει ότι η EPPO χρειάζεται τουλάχιστον 76 επιπλέον θέσεις απασχόλησης και 8 εκατομμύρια EUR για να καταστεί πλήρως λειτουργική, όπως προβλέπεται έως το τέλος του 2020· αντιτίθεται κατ' αρχήν στην θέσπιση εισαγγελέα μερικής απασχόλησης· καλεί τα κράτη μέλη να ορίσουν εισαγγελείς πλήρους απασχόλησης το συντομότερο δυνατό· ενθαρρύνει σθεναρά την Επιτροπή να παρουσιάσει σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού·

65.  τονίζει ότι, μετά τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η OLAF θα παραμείνει η μοναδική υπηρεσία επιφορτισμένη με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ στα κράτη μέλη που αποφάσισαν να μην προσχωρήσουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση αριθ. 8/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η πρόταση της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού OLAF δεν επιλύει το ζήτημα της περιορισμένης αποτελεσματικότητας των διοικητικών ερευνών της OLAF· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η OLAF παραμένει ισχυρός και πλήρως λειτουργικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας·

66.  τονίζει ότι η μελλοντική συνεργασία μεταξύ της OLAF και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας πρέπει να στηρίζεται στη στενή συνεργασία, την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών και τη συμπληρωματικότητα, με παράλληλη αποφυγή οποιωνδήποτε αλληλεπικαλύψεων και συγκρούσεων αρμοδιοτήτων· υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο είναι αντίθετο με τη μείωση του προσωπικού της OLAF κατά 45 θέσεις·

67.  καλεί τους συννομοθέτες να καταλήξουν εγκαίρως σε συμφωνία σχετικά με την αναθεώρηση του κανονισμού για την OLAF, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ο σαφής διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων μεταξύ της OLAF και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας χωρίς αλληλεπικαλύψεις, και τούτο πριν από την έναρξη της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας·

Τομείς που επιδέχονται βελτίωση

68.  επισημαίνει δύο τομείς που επιδέχονται βελτίωση: πρώτον, για τη βελτίωση της αξιολόγησης και της διαχείρισης του κινδύνου απάτης, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να ενισχύσουν την ικανότητα ανάλυσής τους ώστε να μπορούν να εντοπίζουν καλύτερα δεδομένα σχετικά με τις μορφές απάτης, τα προφίλ των απατεώνων και τα τρωτά σημεία των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου της ΕΕ· δεύτερον, για να εξασφαλιστεί η συνοχή και να βελτιστοποιηθούν η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα, πρέπει η αξιολόγηση και η διαχείριση των κινδύνων απάτης να υποβάλλονται σε σοβαρό συντονισμό και έλεγχο·

69.  επισημαίνει ότι η διασύνδεση διαφθοράς και απάτης στην ΕΕ έχει ενδεχομένως αρνητικό αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της ΕΕ· εκφράζει τη λύπη του διότι η Επιτροπή δεν θεωρεί πλέον σκόπιμη τη δημοσίευση της έκθεσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς· καλεί επίσης την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο θέσπισης δικτύου αρχών πρόληψης της διαφθοράς εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης· αποδοκιμάζει την απόφαση της Επιτροπής να συμπεριλάβει μέτρα παρακολούθησης για την καταπολέμηση της διαφοράς στη διαδικασία της οικονομικής διακυβέρνησης στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο· θεωρεί ότι με αυτό τον τρόπο περιορίστηκε περαιτέρω η παρακολούθηση από την Επιτροπή, καθώς τα διαθέσιμα δεδομένα αφορούν πολύ λίγες χώρες· εκφράζει επίσης τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι αυτή η αλλαγή προσέγγισης επικεντρώνεται κυρίως στις οικονομικές επιπτώσεις της διαφθοράς και παραβλέπει σχεδόν ολοκληρωτικά τις άλλες πτυχές που η διαφθορά μπορεί να επηρεάσει, όπως την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημόσια διοίκηση, ακόμα δε και τη δημοκρατική δομή των κρατών μελών· προτρέπει συνεπώς την Επιτροπή να συνεχίσει τη δημοσίευση των εκθέσεών της για την καταπολέμηση της διαφθοράς· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να συμμετάσχει σε μια πιο ολοκληρωμένη και συνεκτική πολιτική της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης μιας εις βάθος αξιολόγησης των πολιτικών για την καταπολέμηση της διαφθοράς σε κάθε κράτος μέλος·

70.  επαναλαμβάνει ότι το φαινόμενο της μεταπήδησης στελεχών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να είναι επιζήμιο για τις σχέσεις μεταξύ θεσμικών οργάνων και εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να διαμορφώσουν συστηματική προσέγγιση όσον αφορά το εν λόγω πρόβλημα·

71.  καλεί εκ νέου την Επιτροπή να συστήσει εσωτερικό μηχανισμό αξιολόγησης της διαφθοράς για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·

72.  καλεί την Επιτροπή να διαμορφώσει πανευρωπαϊκή στρατηγική προορατικής πρόληψης συγκρούσεων συμφερόντων για όλους τους δημοσιονομικούς φορείς που εκτελούν τον προϋπολογισμό της ΕΕ, μεταξύ των πρωταρχικών της προτεραιοτήτων·

73.  εκτιμά ότι απαιτούνται περαιτέρω πρωτοβουλίες για τον υπολογισμό του μεγέθους του ελλείμματος των τελωνειακών δασμών και για την διαμόρφωση αποτελεσματικής μεθοδολογίας για τον εν λόγω υπολογισμό, τουλάχιστον για τα κύρια στοιχεία του·

74.  εκτιμά επίσης ότι οι τελωνειακοί έλεγχοι θα πρέπει να προσαρμόζονται σε νέους κινδύνους απάτης, καθώς και στην ταχεία επέκταση του διασυνοριακού εμπορίου που διευκολύνεται από το ηλεκτρονικό εμπόριο αλλά και από τις αγοραπωλησίες χωρίς χαρτί·

75.  παρατηρεί ότι η επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου αποτελεί σοβαρή πρόκληση για τις φορολογικές αρχές, π.χ. με την απουσία φορολογητέας ταυτότητας ενός πωλητή στην ΕΕ, και την καταχώριση δηλώσεων ΦΠΑ πολύ κάτω από την πραγματική αξία των δηλούμενων συναλλαγών·

76.  επισημαίνει ότι ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών μπορεί να καταστήσει δυνατή τη διασταύρωση των λογιστικών εγγραφών για συναλλαγές μεταξύ δύο ή περισσοτέρων κρατών μελών, ούτως ώστε να αποφεύγονται οι περιπτώσεις διασυνοριακής απάτης σε σχέση με τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία και, με τον τρόπο αυτό, να εξασφαλίζεται μια οριζόντια και ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των κρατών μελών· ζητεί και πάλι από την Επιτροπή να καταθέσει νομοθετική πρόταση για αμοιβαία διοικητική συνδρομή στους τομείς δαπανών των κονδυλίων της ΕΕ για τους οποίους δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη·

77.  εκφράζει την ανησυχία του για τον κίνδυνο που συνιστούν οι δηλώσεις δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης της πραγματικής για εμπορεύματα ηλεκτρονικού εμπορίου προερχόμενα από τρίτες χώρες· επικροτεί τα μέτρα που έχουν ληφθεί από την OLAF για την αντιμετώπιση του προβλήματος της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ του ηλεκτρονικού εμπορίου·

78.  υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή δεν έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται μεταξύ κρατών μελών με σκοπό την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοκοινοτικής απάτης του αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ), της κοινώς αποκαλούμενης «αλυσιδωτής απάτης»· θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να έχει πρόσβαση στο Eurofisc, προκειμένου να ελέγχει καλύτερα, να αξιολογεί και να βελτιώνει την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών· καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμετέχουν σε όλους τους τομείς δραστηριότητας του Eurofisc, προκειμένου να διευκολύνουν και να επιταχύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών με δικαστικές αρχές και αρχές επιβολής του νόμου όπως η Ευρωπόλ και η OLAF, σύμφωνα με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου· καλεί τα κράτη μέλη και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την πρόσβαση της Επιτροπής σε αυτά τα δεδομένα, με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας, την ενίσχυση της αξιοπιστίας των δεδομένων και την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος·

79.  καλεί την OLAF να ενημερώσει το Κοινοβούλιο σχετικά με το αποτέλεσμα των ερευνών της στο θέμα της εισαγωγής ενδυμάτων χαμηλής αξίας μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν τις συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου που αφορούν πωλητές εγκατεστημένους εκτός ΕΕ, οι οποίοι, είτε δεν δηλώνουν ΦΠΑ (για παράδειγμα κάνοντας αθέμιτη χρήση του καθεστώτος του «δείγματος»), είτε δηλώνουν σκοπίμως χαμηλότερη αξία για τα αγαθά προκειμένου να αποφεύγεται εντελώς ή να μειώνεται ο οφειλόμενος ΦΠΑ·

80.  τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν ορισμένες αδυναμίες του σημερινού συστήματος επιβολής της νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα της καταπολέμησης της απάτης και δη σε ό,τι αφορά τη συλλογή αξιόπιστων δεδομένων για δόλιες και μη παρατυπίες·

81.  προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν και να βελτιώσουν, όπου αυτό είναι δυνατό, κοινές μεθόδους αναφοράς ούτως ώστε να παράσχουν πλήρεις και συγκρίσιμες πληροφορίες σχετικά με το ύψος της εντοπιζόμενης απάτης στις δαπάνες της ΕΕ·

82.  καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει για την αποτελεσματικότητα του συστήματος ΤΠ που είναι γνωστό ως «σύστημα διαχείρισης παρατυπιών» (IMS) και του οποίου τη διαχείριση έχει αναλάβει η OLAF, ούτως ώστε να παρέχονται εγκαίρως από όλες τις αρμόδιες αρχές πληροφορίες σχετικά με τις ποινικές έρευνες που αφορούν απάτες εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ·

83.  υπενθυμίζει ότι είναι θεμελιώδους σημασίας η πλήρης διαφάνεια στη λογιστική καταχώριση των δαπανών και δη όσον αφορά τα έργα υποδομής που χρηματοδοτούνται άμεσα μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων ή χρηματοοικονομικών μέσων· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε οι πολίτες της ΕΕ να έχουν πλήρη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα·

84.  υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η συνεργασία με την Επιτροπή είναι αναγκαία για να διασφαλίζονται η αποδοτικότητα των δαπανών και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων·

85.  σημειώνει ότι, στον τομέα της επιμερισμένης διαχείρισης, η Επιτροπή δεν έχει την εξουσία να δρομολογεί τον αποκλεισμό αναξιόπιστων οικονομικών φορέων από τη χορήγηση χρηματοδότησης από την ΕΕ όταν δεν το πράττουν οι αρχές των κρατών μελών· καλεί τα κράτη μέλη να αναφέρουν αμέσως τις δόλιες παρατυπίες στο IMS και να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση του συστήματος έγκαιρου εντοπισμού και αποκλεισμού·

86.  επιμένει ότι πρέπει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά το εργαλείο πρόληψης της απάτης που προσφέρει η βάση δεδομένων ARACHNE, υποβάλλοντας εγκαίρως δεδομένα και αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που προσφέρουν τα μαζικά δεδομένα για την πρόληψη οποιασδήποτε δόλιας και παράτυπης χρήσης των κονδυλίων της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να κάνει υποχρεωτική τη χρήση της βάσης δεδομένων ARACHNE·

87.  επισημαίνει τον ρόλο και την ευθύνη των κρατών μελών στην εφαρμογή των συμφωνιών διοικητικής συνεργασίας, την αποτελεσματικότητα των ελέγχων, την επιβολή της συλλογής δεδομένων και την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των εμπόρων με το κανονιστικό πλαίσιο·

88.  καλεί την Επιτροπή να λάβει μέριμνα για την παροχή κατάλληλης νομικής προστασίας σε ερευνητές δημοσιογράφους, ανάλογης με εκείνη που παρέχεται στους μάρτυρες δημόσιου συμφέροντος·

Δημόσιες συμβάσεις

89.  σημειώνει ότι σημαντικό μέρος των δημόσιων επενδύσεων δαπανάται μέσω δημόσιων συμβάσεων (2 τρισεκατομμύρια EUR ετησίως)· τονίζει τα οφέλη των ηλεκτρονικών συμβάσεων για την καταπολέμηση της απάτης, όπως είναι η εξοικονόμηση πόρων για όλα τα μέρη, η αύξηση της διαφάνειας, η απλούστευση και η επιτάχυνση των διαδικασιών·

90.  θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι είναι λίγα τα κράτη μέλη που χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες σε όλα τα σημαντικά στάδια της διαδικασίας σύναψης συμβάσεων (ηλεκτρονική κοινοποίηση, ηλεκτρονική πρόσβαση σε τεύχη δημοπράτησης, ηλεκτρονική υποβολή, ηλεκτρονική αξιολόγηση, ηλεκτρονική ανάθεση, ηλεκτρονική παραγγελία, ηλεκτρονική τιμολόγηση, ηλεκτρονική πληρωμή)· καλεί τα κράτη μέλη να καταστήσουν όλα τα έντυπα της διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων, καθώς και τα δημοσίως προσβάσιμα μητρώα συμβάσεων, διαθέσιμα μέσω διαδικτύου σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο·

91.  επικροτεί το χρονοδιάγραμμα της Επιτροπής για την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων στην ΕΕ και καλεί την Επιτροπή να δώσει περαιτέρω συνέχεια·

Ψηφιοποίηση

92.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει πλαίσιο για την ψηφιοποίηση όλων των διαδικασιών που άπτονται της εφαρμογής των πολιτικών της ΕΕ (προσκλήσεις υποβολής προσφορών, αίτηση, αξιολόγηση, υλοποίηση, πληρωμή), το οποίο θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη·

93.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κίνητρα για τη δημιουργία ηλεκτρονικών προφίλ των αναθετουσών αρχών για εκείνα τα κράτη μέλη όπου τα προφίλ αυτά δεν είναι διαθέσιμα·

94.  επιδοκιμάζει την απόφαση της ΕΕ να συμμετάσχει τελικά στην GRECO ως παρατηρητής· καλεί την Επιτροπή να αρχίσει εκ νέου διαπραγματεύσεις με την GRECO, το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να αξιολογήσει εγκαίρως τη συμμόρφωσή της με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς (UNCAC) και να δημιουργήσει έναν εσωτερικό μηχανισμό αξιολόγησης για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·

Διεθνής συνεργασία

95.  σημειώνει την έναρξη εφαρμογής, από 1ης Σεπτεμβρίου 2018, της συμφωνίας ΕΕ-Νορβηγίας για τη διοικητική συνεργασία και την παροχή συνδρομής για την είσπραξη του ΦΠΑ·

96.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη διοργάνωση του ετήσιου συνεδρίου (που πραγματοποιήθηκε στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη τον Ιούνιο του 2018) με συμμετοχή συνεργαζόμενων αρχών από υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες και με θέμα τις βέλτιστες πρακτικές για επιτυχείς έρευνες υποθέσεων απάτης, καθώς και το σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε στην Ουκρανία τον Ιούλιο του 2018 με συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων υπηρεσιών για την καταπολέμηση της απάτης, στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας·

97.  προτρέπει με θέρμη την Επιτροπή, την OLAF και όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα της Ένωσης που έχουν αναλάβει την ευθύνη της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, να επιζητήσουν ενεργά συνεργασίες και συμπράξεις με ομολόγους τους από υποψήφιες χώρες, εν δυνάμει υποψήφιες χώρες και χώρες της ανατολικής εταιρικής σχέσης, με σκοπό την προώθηση μέτρων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση πιθανών υποθέσεων απάτης· καλεί την Επιτροπή να διαμορφώσει εξειδικευμένους και πάγιους μηχανισμούς για την αποτελεσματική πρόληψη και καταπολέμηση των περιστατικών απάτης με κονδύλια της ΕΕ στα κράτη αυτά·

98.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την υπογραφή από την OLAF δύο συμφωνιών διοικητικής συνεργασίας με την Αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης και με το Γραφείο του Γενικού Επιθεωρητή του Οργανισμού Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID) αντίστοιχα·

99.  επισημαίνει τα προβλήματα που άπτονται της επιβολής του νόμου σε τρίτες χώρες και σε ό,τι αφορά την εφαρμογή της σύμβασης-πλαίσιο για τον έλεγχο του καπνού (πρωτόκολλο FCTC)·

100.  παροτρύνει τους οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δη την Ευρωπόλ, την Eurojust και την OLAF να συσφίγγουν διαρκώς τη συνεργασία τους με τις εθνικές αρχές, με σκοπό τον αποτελεσματικότερο εντοπισμό της απάτης·

101.  τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος και οι καταγγέλτες στην πρόληψη, τον εντοπισμό και την κοινοποίηση των κρουσμάτων απάτης· τονίζει ότι είναι ανάγκη να προστατεύονται οι καταγγέλτες και να ενθαρρύνεται η ερευνητική δημοσιογραφία με νομικά μέσα, τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε επίπεδο Ένωσης· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη νέα οδηγία της ΕΕ για τις καταγγελίες, η οποία θα παράσχει, από τον Δεκέμβριο του 2021 και έπειτα, προστασία για άτομα του ιδιωτικού ή του δημοσίου τομέα που καταγγέλλουν παραβάσεις· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά και να βοηθά τα κράτη μέλη με σκοπό την πλήρη, ορθή και έγκαιρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο·

102.  εκτιμά ότι η ερευνητική δημοσιογραφία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση του απαιτούμενου επιπέδου διαφάνειας στην Ένωση και στα κράτη μέλη και θεωρεί ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί και να υποστηριχτεί με νομικά μέσα τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε επίπεδο Ένωσης· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ολοκληρωμένα μέτρα προστασίας της ερευνητικής δημοσιογραφίας, συμπεριλαμβανομένου ενός μηχανισμού άμεσης ανταπόκρισης για δημοσιογράφους που βρίσκονται σε κίνδυνο και αποτελεσματικής νομοθεσίας για την καταπολέμηση των στρατηγικών μηνύσεων κατά της δημόσιας συμμετοχής (SLAPP)·

103.  τονίζει τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η διαφάνεια στην πρόληψη και τον έγκαιρο εντοπισμό περιπτώσεων απάτης και σύγκρουσης συμφερόντων· καλεί όλα τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για περισσότερη δημοσιονομική διαφάνεια και να λάβουν μέριμνα ώστε τα σχετικά δεδομένα που αφορούν διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων και αναθέσεις συμβάσεων με δημόσια χρηματοδότηση να είναι διαθέσιμα και εύκολα προσβάσιμα από το ευρύ κοινό·

Κανόνες διαφάνειας και οριζόντιες διατάξεις

104.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση του κανονισμού Omnibus και προσδοκά ότι αυτός θα μειώσει δραστικά τα ποσοστά απάτης στους τομείς της γεωργίας και της πολιτικής συνοχής, ενώ παράλληλα θα απλοποιήσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ·

105.  καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις μεταξύ τους ανταλλαγές πληροφοριών για επιχειρήσεις και συναλλαγές που εγείρουν υπόνοιες απάτης, μέσω του δικτύου Eurofisc· υπενθυμίζει ότι η ανταλλαγή πληροφοριών και η πρόσβαση δικαστικών και ανακριτικών αρχών σε αυτές, σε πνεύμα σεβασμού της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, είναι αναγκαίες για την καταπολέμηση της απάτης και του οργανωμένου εγκλήματος·

106.  αναγνωρίζει τη σημασία του άρθρου 61 του δημοσιονομικού κανονισμού και του διευρυμένου τρόπου με τον οποίο αυτό επαναπροσδιορίζει τη σύγκρουση συμφερόντων για όλους τους δημοσιονομικούς παράγοντες που συμμετέχουν στην εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ στα διάφορα κλιμάκια διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένου του εθνικού·

107.  καλεί την Επιτροπή, ως θεματοφύλακα των Συνθηκών, να καταπολεμήσει κάθε μορφή σύγκρουσης συμφερόντων και να προβαίνει σε τακτική αξιολόγηση των μέτρων πρόληψης που λαμβάνουν τα κράτη μέλη για την αποφυγή της· καλεί την Επιτροπή να προτείνει κοινές κατευθυντήριες γραμμές για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων ιδιαίτερα προβεβλημένων πολιτικών·

108.  επισημαίνει ότι σε πολλά κράτη μέλη δεν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθεσία κατά του οργανωμένου εγκλήματος, ενώ αυξάνεται συνεχώς η εμπλοκή του σε διασυνοριακές δραστηριότητες και τομείς που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ·

109.  παροτρύνει το Συμβούλιο να εγκρίνει κοινά πρότυπα δεοντολογίας για όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με συγκρούσεις συμφερόντων και να προωθήσει μια κοινή συνεννόηση για το ζήτημα σε όλα τα κράτη μέλη· το υπογραμμίζει αυτό λόγω των διαδεδομένων προβλημάτων σύγκρουσης συμφερόντων όσον αφορά την κατανομή του Γεωργικού Ταμείου και του Ταμείου Συνοχής της Ένωσης· σημειώνει ότι είναι απαράδεκτο να συμμετέχουν μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ, ή μέλη των οικογενειών τους, στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την κατανομή του μελλοντικού ΠΔΠ ή των εθνικών προϋπολογισμών σε περίπτωση που, με οποιονδήποτε τρόπο, θα αποκόμιζαν προσωπικό όφελος από τις εν λόγω αποφάσεις·

110.  υπενθυμίζει τη σημασία των περιόδων αναμονής για πρώην υπαλλήλους των θεσμικών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης, δεδομένου ότι οποιεσδήποτε καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων παραμένουν ανοικτές έχουν τη δύναμη να υπονομεύσουν την εφαρμογή υψηλών προτύπων δεοντολογίας σε όλη τη διοίκηση της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι το άρθρο 16 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης επιτρέπει στα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης να απορρίψουν το αίτημα ενός πρώην υπαλλήλου να αναλάβει συγκεκριμένη θέση εργασίας εάν οι περιορισμοί δεν επαρκούν για την προστασία των νόμιμων συμφερόντων των θεσμικών οργάνων· καλεί επίσης τις διοικήσεις των οργάνων της ΕΕ να δημοσιοποιούν οπωσδήποτε τις αξιολογήσεις που πραγματοποιούν για κάθε υπόθεση, όπως απαιτείται από τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης·

111.  επαναλαμβάνει την άποψή του ότι απαιτείται σαφής νομική βάση που επιτρέπει στην OLAF να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες τραπεζικών λογαριασμών χάρη στη συνδρομή των αρμόδιων εθνικών αρχών και να αντιμετωπίζει υποθέσεις απάτης σχετικά με τον ΦΠΑ, την οποία εξέφρασε και σε σχέση με την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013·

o
o   o

112.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), στην Επιτροπή Εποπτείας της OLAF και στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO).

(1) OLAF, «Δέκατη ένατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης, 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2018», 2019. (2) ΕΕ C 340 της 8.10.2019, σ. 1. (3) ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1. (4) ΕΕ L 198 της 28.7.2017, σ. 29. (5) ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1. (6) ΕΕ L 298 της 26.10.2012, σ. 1. (7) ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1. (8) ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65. (9) ΕΕ C 252 της 18.7.2018, σ. 56. (10) Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 8ης Σεπτεμβρίου 2015, Ποινική διαδικασία κατά Ivo Taricco και άλλων, ECLI:EU:C:2015:555. (11) Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 5ης Δεκεμβρίου 2017, Ποινική διαδικασία κατά των M.A.S και M.B, ECLI:EU:C:2017:936. (12) Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 3ης Μαΐου 2018 στην υπόθεση T-48/16, Sigma Orionis SA κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ECLI:EU:T:2018:245. (13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0419. (14) ΕΕ C 11 της 13.1.2020, σ. 50. (15) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 250/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με πρόγραμμα για την προώθηση δραστηριοτήτων στον τομέα της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρόγραμμα «Hercule III») και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 804/2004/ΕΚ (ΕΕ L 84 της 20.3.2014, σ. 6). (16) ΕΕ L 268 της 12.10.2010, σ. 1. (17) ΕΕ L 136 της 31.5.1999, σ. 20.