Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 223/2014 όσον αφορά τη θέσπιση ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης λόγω της COVID-19 (COM(2020)0223 – C9-0151/2020 – 2020/0105(COD))

P9_TA(2021)0015 A9-0174/2020

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2020)0223),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 175 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0151/2020),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 10ης Ιουνίου 2020(1),

–  αφού ζήτησε τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

–  έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 18ης Δεκεμβρίου 2020, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0174/2020),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 21 Ιανουαρίου 2021 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2021/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 223/2014 όσον αφορά τη θέσπιση ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης που συνδέεται με την επιδημική έξαρση της COVID-19

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2021/177.)

(1) ΕΕ C 311 της 18.9.2020, σ. 82.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη συνδεσιμότητα και τις σχέσεις ΕΕ-Ασίας (2020/2115(INI))

P9_TA(2021)0016 A9-0269/2020

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη συνολική στρατηγική της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της 28ης Ιουνίου 2016,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 19ης Σεπτεμβρίου 2018, με τίτλο «Σύνδεση της Ευρώπης και της Ασίας – Δομικά στοιχεία μιας στρατηγικής της ΕΕ» (JOIN(2016)0031),

–  έχοντας υπόψη την εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιαπωνίας για τη βιώσιμη συνδεσιμότητα και την ποιότητα των υποδομών, της 27ης Σεπτεμβρίου 2019,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση ΕΕ-ΗΠΑ για την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, της 12ης Ιουλίου 2012,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2018, σχετικά με την ενισχυμένη συνεργασία της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας στην Ασία και με αυτήν,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 15ης Μαΐου 2019, με τίτλο «Η ΕΕ και η Κεντρική Ασία: Νέες ευκαιρίες για μια πιο σθεναρή εταιρική σχέση» (JOIN(2015)0009),

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση, η οποία εκδόθηκε από την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας στις 9 Μαρτίου 2020 με τίτλο «Προς μια ολοκληρωμένη στρατηγική με την Αφρική» (JOIN(2020)0004),

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, της 16ης Απριλίου 2019, σχετικά με την ΕΕ, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική: ενώνοντας δυνάμεις για ένα κοινό μέλλον (JOIN(2019)0006),

–   έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν στις 27 Απριλίου 2016 η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας με θέμα την ενιαία πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αρκτική (JOIN(2016)0021),

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της 18ης Μαρτίου 2020 με τίτλο « Eastern Partnership policy beyond 2020: reinforcing resilience – an Eastern Partnership that delivers for all» (JOIN(2017)007),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια», (COM(2020)0641),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 29ης Απριλίου 2020 με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία - Συμβολή της Επιτροπής ενόψει της συνόδου των ηγετών ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στις 6 Μαΐου 2020» (COM(2020)0315),

–  έχοντας υπόψη το θεματολόγιο συνδεσιμότητας για τα Δυτικά Βαλκάνια που εγκρίθηκε το 2015,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, της 7ης Ιουνίου 2017, με τίτλο «Μια στρατηγική προσέγγιση της ανθεκτικότητας» (JOIN(2017)0021),

–  έχοντας υπόψη το θεματολόγιο του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη (2015) και το πρόγραμμα δράσης της Αντίς Αμπέμπα για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης (2015),

–   έχοντας υπόψη τις αρχές της διάσκεψης κορυφής G20 για την επένδυση σε ποιοτικές υποδομές (2019) και τον οδικό χάρτη για τις υποδομές ως περιουσιακά στοιχεία (2018),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Ιανουαρίου 2020, με τίτλο «Ασφαλής εγκατάσταση του 5G στην ΕΕ – Εφαρμογή της εργαλειοθήκης της ΕΕ» (COM(2020)0050),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του προέδρου και τα συμπεράσματα της 3ης συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωασιατικής συνόδου (ASEM), στις 20-21 Νοεμβρίου 2017,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0269/2020),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για μια διευρυμένη στρατηγική παγκόσμιας συνδεσιμότητας για την ΕΕ απαιτείται αποτελεσματική διακυβέρνηση και την ευρεία συμμετοχή των κρατών μελών, καθώς και των οικονομικών και κοινωνιακών συμφεροντούχων, προκειμένου αυτή να εκπροσωπεί αποτελεσματικά τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ και τα κοινά συμφέροντά της·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε έναν ολοένα και περισσότερο συνδεδεμένο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο, η ΕΕ πρέπει να εφαρμόσει και να επιδείξει στρατηγικές συνδεσιμότητας προκειμένου να προωθήσει τα συμφέροντα, τις αξίες και τις θέσεις της, και να ενισχύσει τη συνεργασία με τους εταίρους της στο ψηφιακό πεδίο και στα πεδία της υγείας, της ασφάλειας, της πράσινης μετάβασης, των μεταφορών, αλλά και των ψηφιακών, ενεργειακών και ιδίως ανθρώπινων δικτύων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σημαντικό οικονομικό δυναμικό μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και άλλων ηπείρων παραμένει αναξιοποίητο λόγω της έλλειψης υλικής και ψηφιακής υποδομής·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημασία μιας αποτελεσματικής στρατηγικής της ΕΕ για τη συνδεσιμότητα υπογραμμίστηκε περαιτέρω από την πανδημία COVID-19, η οποία κατέστησε σαφείς τόσο τις αδυναμίες όσο και τα πλεονεκτήματα των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων δικτύων συνδεσιμότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το οικονομικό κίνητρο μετά την κρίση της νόσου COVID-19 παρέχει μια νέα ευκαιρία και μπορεί να αποτελέσει καμπή για τον προσανατολισμό των επενδύσεων σε πιο βιώσιμες, ψηφιακές και πράσινες εφαρμογές, ενισχύοντας παράλληλα τα θεματολόγια συνδεσιμότητας για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική παγκόσμιας συνδεσιμότητας πρέπει να βασίζεται σε μια βιώσιμη προσέγγιση βάσει κανόνων και θα πρέπει να εξυπηρετεί τους στόχους των βασικών πολιτικών της ΕΕ, όπως η οικονομική ανάκαμψη, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως, καθώς και η αποτελεσματική πολυμερής προσέγγιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περιφερειακά και παγκόσμια πλαίσια ασφάλειας θα πρέπει να συμβάλλουν στη δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος για την καλή λειτουργία των σχέσεων μεταξύ των κρατών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλαίσια αυτά θα πρέπει να αξιοποιούν την ισχύ της Ευρώπης στην εμπορική πολιτική και να αντιμετωπίζουν νέες και επείγουσες προκλήσεις, όπως η παγκόσμια υγεία και ασφάλεια, οι υβριδικές απειλές, η τρομοκρατία και η φτώχεια·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνδεσιμότητα αποτελεί ήδη αναπόσπαστο τμήμα ενός μεγάλου αριθμού στρατηγικών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να ενισχυθεί η συνοχή και η προβολή όλων των πολιτικών συνδεσιμότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια συνδεσιμότητα έχει αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και τρίτων χωρών, παρέχοντας εμπορικές ευκαιρίες σε ευρωπαϊκές και άλλες εταιρείες, ιδίως ΜΜΕ, για την επίτευξη κοινής ευημερίας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια βιώσιμη στρατηγική συνδεσιμότητας θα πρέπει να υπηρετεί την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή της στρατηγικής συνδεσιμότητας της ΕΕ θα απαιτήσει αποκλειστικούς δημόσιους οικονομικούς πόρους από το ΠΔΠ 2021-2027, καθώς και κατανομή ανθρώπινου προσωπικού και νέες προσπάθειες για τη διευκόλυνση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, όπως ήδη αναφέρεται ρητά στην κοινή ανακοίνωση του 2018 για τη σύνδεση Ευρώπης και Ασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές περιφέρειες που βρίσκονται σε ανάπτυξη απαιτούν σημαντικό όγκο επενδύσεων βάσει κανόνων για την επίτευξη μιας νέας οικονομικής δυναμικής, ιδίως μετά την πανδημία COVID‑19·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για την ΕΕ, ως μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου και ως πρωταθλήτριας στην περιφερειακή συνεργασία και τη συνένωση των λαών, η στρατηγική παγκόσμιας συνδεσιμότητας έχει τη δυνατότητα να προσδώσει προστιθέμενη αξία στην υλοποίηση και προώθηση της παγκόσμιας ατζέντας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» και των περιφερειακών θεματολογίων της ΕΕ, όπως το έργο για μια ευρωπαϊκή στρατηγική Ινδοειρηνικού μέσω συνεργιών στο πλαίσιο βασικών πολιτικών της ΕΕ, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτόν τον ρόλο της ΕΕ ως παγκόσμιου παράγοντα·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ με την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα ενισχύουν την ανάπτυξη του εμπορίου μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, ενώ προβλέπουν επίσης βελτιώσεις στις υποδομές μεταφορών·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εταιρική σχέση ΕΕ-Ιαπωνίας για τη συνδεσιμότητα, του 2019, προσέδωσε πρόσθετη σημασία στη στρατηγική αυτή· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν εταιρικές σχέσεις με άλλους Ασιάτες εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας ως διεθνούς παράγοντα· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει η Αφρική και οι γειτονικές περιοχές να χαρακτηριστούν περιοχές προτεραιότητας όσον αφορά τη συνδεσιμότητα·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινή ανακοίνωση για τις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ, της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής θα πρέπει επίσης να ενσωματωθεί στη στρατηγική·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να συμπεριληφθεί μια στρατηγική παγκόσμιας συνδεσιμότητας στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2021·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρηση της υπάρχουσας υποδομής για φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς στην Ευρώπη και πέραν αυτής είναι καίριας σημασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει περισσότερο σε βιώσιμες υποδομές, όπως σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό δίκτυο τρένων υψηλής ταχύτητας που θα μπορούσε να αντικαταστήσει ορισμένες αεροπορικές μεταφορές εντός της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπειρία έχει δείξει ότι τα μη βιώσιμα έργα δημιουργούν υψηλό επίπεδο χρέους, σπατάλη πόρων, υπονομεύουν τα οφέλη για τις τοπικές κοινότητες όσον αφορά τις επενδύσεις σε υποδομές και οδηγούν σε αυξημένη ρύπανση και στην καταστροφή του περιβάλλοντος·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τα τελευταία έτη, παγκόσμιοι παράγοντες έχουν αναγνωρίσει τις δυνατότητες συνδεσιμότητας των μεταφορών και έχουν αναλάβει ηγετικό ρόλο στην επιδίωξη της στρατηγικής ανάπτυξης παγκόσμιων υποδομών· λαμβάνοντας υπόψη ότι προκύπτουν νέες ευκαιρίες για τα δίκτυα μεταφορών ΕΕ-Ασίας, ιδίως στον σιδηροδρομικό και τον ναυτιλιακό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 κατέδειξε ότι η συνέχεια των μεταφορών από και προς την Ασία ήταν απαραίτητη ώστε να εξασφαλιστεί η αλυσίδα εφοδιασμού για όλα τα είδη αγαθών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεταφορές ΕΕ-Ασίας υπερέχουν την παγκόσμια σκηνή όσον αφορά τον όγκο των εμπορικών συναλλαγών και τις διανυθείσες αποστάσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η ασφάλεια, η προστασία και η οικολογική βιωσιμότητα, ιδίως όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, όλων των τρόπων μεταφοράς που χρησιμοποιούνται μεταξύ της ΕΕ και της Ασίας·

Αρχές της στρατηγικής συνδεσιμότητας

1.  επισημαίνει τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζει η συνδεσιμότητα στις γεωπολιτικές σχέσεις της ΕΕ και των κρατών μελών της, και υπογραμμίζει ότι η συνδεσιμότητα, ως θεμελιώδης προσανατολισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι βαθιά ριζωμένη στην προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις εγχώριες και διεθνείς προκλήσεις· παρατηρεί ότι οι πολιτικές συνδεσιμότητας έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία εντός της ΕΕ και ότι οι δράσεις στο πεδίο της συνδεσιμότητας συμπεριλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο σε πολλές από τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ·

2.  προτρέπει την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να δημιουργήσουν μια στρατηγική παγκόσμιας συνδεσιμότητας της ΕΕ, ως επέκταση της τρέχουσας στρατηγικής για τη σύνδεση ΕΕ-Ασίας, προκειμένου να ευθυγραμμίσουμε τη φιλοσοφία μας για τη συνδεσιμότητα και τις πολιτικές συνδεσιμότητας με τον στόχο της ενίσχυσης, αφενός, του ρόλου της ΕΕ ως πραγματικού γεωπολιτικού και γεωοικονομικού παράγοντα με ενιαία αφήγηση και, αφετέρου, ως διευκολυντή της διαπολιτισμικότητας και της ενίσχυσης των συνεργασιών με δημοκρατίες ανά τον κόσμο οι οποίες μοιράζονται τις ίδιες θεμελιώδεις αξίες με εμάς· λαμβάνοντας υπόψη ότι ειδικές περιφερειακές προτεραιότητες και πολιτικές όπως αυτές της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, η κοινή ανακοίνωση για τις σχέσεις με τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική και μια μελλοντική στρατηγική Ινδικού-Ειρηνικού θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τη στρατηγική·

3.  επιμένει ότι οι παγκόσμιες προκλήσεις θα επιδεινωθούν εάν ο κόσμος χωριστεί σε στρατόπεδα αντιπαλότητας ή υιοθετηθεί ο απόλυτος κατακερματισμός· πιστεύει, συνεπώς, ότι η συνδεσιμότητα θα πρέπει να προωθηθεί ως αρχή που επιδιώκει τη συνεργασία, όπου αυτό είναι απαραίτητο και δυνατό·

4.  τονίζει ότι η συνδεσιμότητα θα πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα του έργου της ΕΕ με σκοπό την επιβεβαίωση της φιλοδοξίας της Ευρώπης, την επίτευξη μιας περισσότερο προορατικής ευρωπαϊκής θέσης στην παγκόσμια πολιτική και τον καθορισμό των προϋποθέσεων για τη συνεργασία της Ευρώπης με άλλες χώρες σε διμερές επίπεδο και σε πολυμερή φόρουμ για την προώθηση της συνδεσιμότητας που είναι δημοσιονομικά, οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμη·

5.  προσδοκά ότι η στρατηγική θα συμβάλει στην υλοποίηση των κύριων πολιτικών-πλαισίων της ΕΕ για την οικοδόμηση μιας ισχυρής και δίκαιης Ένωσης, στην επένδυση σε ειρηνικές διεθνείς σχέσεις, στη συνεισφορά σε μια βιώσιμη οικονομική και κοινωνική πρόοδο με βάση φιλόδοξες εμπορικές συμφωνίες που θα κατευθύνουν την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, και θα προωθούν τη δικαιοσύνη παγκοσμίως·

6.  θεωρεί ότι η προώθηση μιας βιώσιμης μορφής της παγκοσμιοποίησης θα απαιτεί τη συνεργασία με τρίτες χώρες για την εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης ως πυρήνων της στρατηγικής·

7.  είναι της άποψης ότι η στρατηγική πρέπει να αντιμετωπίζει συνολικά ένα ευρύ φάσμα πολιτικών, οικονομικών, πολιτιστικών διαστάσεων, διαστάσεων βιωσιμότητας και ασφάλειας με βάση τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ και τα κοινά συμφέροντά της, πρέπει να υλοποιεί εμβληματικά έργα που καταδεικνύουν τις αξίες μας της ελευθερίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης κατά των διακρίσεων, της βιωσιμότητας, της συμμετοχικότητας, της διαφάνειας στην κοινωνική δικαιοσύνη, των ίσων όρων ανταγωνισμού, της αμοιβαιότητας και της προσήλωσης στην πολυμέρεια βάσει κανόνων, και πρέπει να ενισχύσει τον διεθνή ρόλο της ΕΕ ως ρυθμιστή· κατανοεί ότι πρέπει να διατεθούν κατάλληλοι ανθρώπινοι και δημοσιονομικοί πόροι για την εφαρμογή της·

8.  καλεί τους οικονομικούς και κοινωνιακούς συμφεροντούχους και τους σχετικούς εμπειρογνώμονες του τομέα σε επίπεδο ΕΕ και στα κράτη μέλη να συμμετάσχουν στην ανάπτυξη και την υλοποίηση της στρατηγικής· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει επαρκή φόρουμ για μια τέτοια συμμετοχή· επιμένει ότι τα κοινοβούλια πρέπει να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση και την εποπτεία της πολιτικής συνδεσιμότητας·

9.  υπενθυμίζει ότι, προκειμένου να επιτευχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, είναι απαραίτητες οι επενδύσεις συνδεσιμότητας· τονίζει ότι οι επενδύσεις συνδεσιμότητας θα πρέπει να τηρούν το δημόσιο συμφέρον, τη διαφάνεια την αποδοτικότητα της αγοράς, ίσους όρους ανταγωνισμού, περιλαμβανομένης της δίκαιης πρόσβασης στις αγορές προμηθειών, και τη δημοσιονομική βιωσιμότητα, και παράλληλα να αποφεύγουν την παγίδευση του χρέους· υπογραμμίζει ότι χρειάζεται οι επενδύσεις αυτές να στηρίζουν την οικονομική ανθεκτικότητα, την απαλλαγή της οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές η οποία να είναι συμβατή με τη Συμφωνία του Παρισιού, την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων για το εργατικό δυναμικό, καθώς και να συμμορφώνονται με υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα και πρότυπα βιοποικιλότητας· τονίζει, εξάλλου, ότι χρειάζεται να εφαρμόζουν υψηλά πρότυπα κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, διαφάνειας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δέουσας επιμέλειας και χρηστής διακυβέρνησης της ΕΕ, και να δίνουν φωνή στους ανθρώπους που επηρεάζονται από τα έργα, με βάση κατάλληλες, χωρίς αποκλεισμούς και δημόσιες διαβουλεύσεις με τους συμφεροντούχους, καθώς επίσης με ανοικτή πρόσβαση για τους τοπικούς συμφεροντούχους, όπως οι ΜΜΕ·

10.  καλεί όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να προσχωρήσουν στη στρατηγική συνδεσιμότητας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών, των Δυτικών Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Γειτονίας και να ενσωματώσουν λειτουργικά τις διάφορες αναπτυσσόμενες περιφέρειες· ενθαρρύνει το Ηνωμένο Βασίλειο να ενώσει τις δυνάμεις του με την ΕΕ στη στρατηγική προώθηση της διεθνούς συνδεσιμότητας, ιδίως στο πλαίσιο της πρόσφατης έκθεσης της Βουλής των Κοινοτήτων σχετικά με το μέλλον της διεθνούς πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου· είναι της άποψης ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε έργα κυριότητας πολλαπλών ευρωπαϊκών χωρών·

11.  προσδίδει μεγαλύτερη έμφαση στην ανάγκη για δίκαιη συνεργασία με τους εταίρους μας και άλλες αντίστοιχες χώρες και περιφέρειες, με την παράλληλη χρήση ήπιων δυνάμεων για να προωθηθούν οι ευρωπαϊκές αξίες και να διασφαλιστούν ισχυρές και βιώσιμες εταιρικές σχέσεις· πιστεύει ότι πρέπει η στρατηγική να αποφέρει κοινά οφέλη, να εγγυάται αμοιβαία πρόσβαση στην αγορά, καθώς και να αποτρέπει μονόπλευρες εξαρτήσεις ή παγίδες χρέους, οι οποίες υπονομεύουν την αυτονομία των χωρών οι οποίες συμμέτεχουν, και να εφαρμόζεται με αμοιβαίο σεβασμό·

12.  υπογραμμίζει την καίρια σημασία των Δυτικών Βαλκανίων ως προτεραιότητας για τη στρατηγική· πιστεύει ότι η στρατηγική μπορεί να δημιουργήσει θετικές συνέργειες με άλλες πολιτικές και οικονομικές διαδικασίες στην περιοχή, προσδίδοντας έμφαση ιδίως στην περιφερειακή ολοκλήρωση· πιστεύει στην εναρμόνιση των υφιστάμενων σχεδίων υποδομής για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, όπως το θεματολόγιο συνδεσιμότητας της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια, με τη στρατηγική· χαιρετίζει τη δυναμική των επενδύσεων συνδεσιμότητας στα Δυτικά Βαλκάνια στο πλαίσιο του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου για την περιοχή· υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της ανατολικής εταιρικής σχέσης και την εστίαση στη συνδεσιμότητα στο πλαίσιο της κοινής ανακοίνωσης της 18ης Μαρτίου 2020·

Διακυβέρνηση της στρατηγικής

13.  τονίζει ότι πρέπει η στρατηγική να συντονίζεται και να παρακολουθείται με την επιδίωξη της εσωτερικής συνδεσιμότητας εντός της ΕΕ και μεταξύ της τελευταίας και των υποψήφιων μελών της, όπως, για παράδειγμα, τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα (ΔΕΔ-Μ) ή η Πρωτοβουλία Τριών Θαλασσών, ενισχύοντας τις κοινές αξίες, τα πρότυπα και τα συμφέροντα και παροτρύνοντας την από κοινού συμμετοχή των θεσμικών οργάνων και των κρατών μελών της ΕΕ στη στρατηγική· είναι της άποψης ότι, χωρίς την ενεργό συμμετοχή των κρατών μελών, η στρατηγική συνδεσιμότητας θα είναι ένα όχημα χωρίς τροχούς·

14.  υπογραμμίζει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα της στρατηγικής, για τον οποίο θα απαιτείται αποτελεσματικός συντονισμός των ήδη υφιστάμενων στρατηγικών, πολιτικών και έργων διεθνούς συνδεσιμότητας και διαλειτουργικότητας· αναμένει ότι ο υφιστάμενος συντονισμός μεταξύ της ΕΥΕΔ και των Γενικών Διευθύνσεων της Επιτροπής θα ενισχυθεί και θα εξορθολογιστεί εν προκειμένω·

15.  υπογραμμίζει ότι η στρατηγική πρέπει να έχει σαφέστερο ηγετικό ρόλο και κατανομή αρμοδιοτήτων εντός της Επιτροπής σε κάθε αντίστοιχο επίπεδο, μεταξύ άλλων και στην κορυφή· προτείνει, συνεπώς, να συζητείται τακτικά η εφαρμογή της στρατηγικής στο πλαίσιο της ομάδας επιτρόπων για μια ισχυρότερη Ευρώπη, η οποία θα ενεργεί ως φορέας συντονισμού της συνδεσιμότητας, υπό τη συμπροεδρία του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) και ενός συντονιστή συνδεσιμότητας της Επιτροπής, ιδανικά εκτελεστικού αντιπροέδρου·

16.  προτείνει ότι θα πρέπει να μεριμνήσει η ΕΥΕΔ για την οργάνωση γραμματείας του Συντονιστικού Φορέα Συνδεσιμότητας, ενώ το αντίστοιχο επίπεδο εργασίας να περιλαμβάνει όλους τους σχετικούς γενικούς διευθυντές και η προεδρεία να ασκείται από κοινού από τους γενικούς γραμματείς της Επιτροπής και της ΕΥΕΔ προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι συνέργειες και η αποδοτικότητα·

17.  υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου, των κρατών μελών και των εθνικών κοινοβουλίων στη στρατηγική· επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις που θα περιγράφουν τα επιτεύγματα όσον αφορά την εφαρμογή της στρατηγικής, οι οποίες θα συζητούνται λεπτομερώς από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο· ενθαρρύνει τον διορισμό εθνικών συντονιστών συνδεσιμότητας στις κυβερνήσεις των κρατών μελών· φρονεί ότι θα μπορούσε η δημιουργία ειδικής ομάδας εργασίας του Συμβουλίου να ενισχύσει τη συνέπεια, την επιχειρησιακή εφαρμογή και την κυριότητα της συνδεσιμότητας στα κράτη μέλη· προτείνει να χρησιμοποιείται η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία για τη συνδεσιμότητα, εκτός από τομείς συναφείς ή σχετικούς με την εθνική ασφάλεια·

18.  πιστεύει ότι η ανταλλαγή πληροφοριών και η συμμετοχή των σχετικών συμφεροντούχων, περιλαμβανομένων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της ΕΕ, είναι απαραίτητη για την επιτυχία της στρατηγικής, λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη επενδύσεων στον εν λόγω τομέα· συνιστά τη δημιουργία μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για τη διεθνή συνδεσιμότητα ως συμβουλευτικού οργάνου προς την Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων των επιχειρήσεων, όπως προβλέπεται στην πρόταση για μια συμβουλευτική επιχειρηματική ομάδα που περιγράφεται στην κοινή ανακοίνωση της 19ης Σεπτεμβρίου 2018, καθώς και συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών και άλλων συμφεροντούχων, μεταξύ άλλων από τους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος και των εργασιακών δικαιωμάτων, και των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ως τράπεζα της ΕΕ και σύμφωνα με το κριτήριο της ισότητας των φύλων·

19.  πιστεύει ακράδαντα ότι οι αναπτυξιακές τράπεζες, οι οργανισμοί επενδύσεων και οι οργανισμοί εξαγωγικών πιστώσεων της Ευρώπης και των κρατών μελών θα πρέπει να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη διαχείριση των επενδύσεων σε έργα διεθνούς συνδεσιμότητας, ιδίως όσον αφορά την κινητοποίηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση και την υλοποίηση έργων, καθώς και την παροχή συμβουλών σχετικά με τις επενδυτικές ανάγκες ή τα υφιστάμενα πλαίσια, σε συνάρτηση με το επίπεδο ανάπτυξης της χώρας· υποστηρίζει την παροχή ενιαίας διασύνδεσης για τον ιδιωτικό τομέα·

20.  προβλέπει τον ρόλο της ΕΤΕπ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης στο πλαίσιο αυτό· πιστεύει ακράδαντα ότι η ενεργός προώθηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα σε αποδοτικά έργα διεθνούς συνδεσιμότητας πρέπει να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της στρατηγικής· ζητεί να επιταχυνθούν οι εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού σχεδιασμού αναπτυξιακής χρηματοδότησης, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή αναπτυξιακή τράπεζα· τάσσεται υπέρ της συνεργασίας με άλλα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα βάσει ευρωπαϊκών αξιών και στρατηγικών συμφερόντων·

21.  τονίζει ότι προκειμένου να είναι αξιόπιστη η στρατηγική συνδεσιμότητας πρέπει να διαθέτει τα απαραίτητα εργαλεία και μέσα για την εφαρμογή της σε κλίμακα που να ανταποκρίνεται στη φιλοδοξία της· επιδοκιμάζει το υψηλό ποσό χρηματοδότησης της ΕΕ για διεθνή συνεργασία, ιδίως το σημαντικό μέγεθος των επιχορηγήσεων, συγκρίνοντάς το επίσης με άλλες μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις, το οποίο ποσό ανήλθε σε 345 δισ. EUR μεταξύ των ετών 2014 και 2018·

22.  επικρίνει το γεγονός ότι η ευαισθητοποίηση του κοινού και η προβολή των διεθνών συνεισφορών της ΕΕ στην προώθηση και τη χρηματοδότηση των πολιτικών συνδεσιμότητας δεν έχει αναπτυχθεί επαρκώς και ζητεί να πραγματοποιηθούν χωρίς καθυστέρηση επαρκείς αλλαγές· υπογραμμίζει επιπλέον την ανάγκη ανάπτυξης σχετικής επικοινωνιακής πολιτικής για τη στρατηγική συνδεσιμότητας και ζητεί σαφέστερη και αποτελεσματική κοινοποίηση των ωφελειών, των επιτευγμάτων και των στόχων της στρατηγικής, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαραίτητη υποστήριξη για την επιτυχία της· επισημαίνει τις δυνατότητες των εμβληματικών έργων στο πλαίσιο αυτό·

23.  θεωρεί ότι, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής, θα πρέπει να διατεθούν επαρκείς δημόσιοι πόροι στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2021-2027· ζητεί να ενσωματωθεί η στρατηγική στους μελλοντικούς κανονισμούς για τον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας και τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας ΙΙΙ, ώστε να μπορέσει η ΕΕ να επιτύχει αποτελεσματικά τους στόχους της στρατηγικής, χρησιμοποιώντας χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ όπως το InvestEU και, ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη +, την Εγγύηση Εξωτερικής Δράσης και τους γεωγραφικούς επενδυτικούς μηχανισμούς, όπως η Επενδυτική Διευκόλυνση Γειτονίας, η Επενδυτική Διευκόλυνση για την Κεντρική Ασία και η Επενδυτική διευκόλυνση για την Ασία· υπογραμμίζει επίσης την επιλογή να βοηθηθούν οι χώρες εταίροι, προκειμένου να αναπτύξουν εσωτερικούς μηχανισμούς χρηματοδότησης·

24.  θεωρεί ότι, παρόλο που η στρατηγική συνδεσιμότητας ακολουθεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση, θα πρέπει να επικεντρώνεται ξεκάθαρα σε ένα σύνολο καθορισμένων προτεραιοτήτων· συγχαίρει, συνεπώς, την αξιοσημείωτη συμπερίληψη του θεματολογίου συνδεσιμότητας στο πρόγραμμα των τριών προεδριών της Γερμανίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας· τονίζει τη σημασία του προσδιορισμού εμβληματικών έργων για τους σχετικούς τομείς , τα οποία θα πρέπει να έχουν ισχυρή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, να αντιπροσωπεύουν στρατηγικό δημόσιο συμφέρον και να καταδεικνύουν τη μοναδική προσέγγιση της ΕΕ που βασίζεται στις αξίες· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να προτείνουν κριτήρια για τον προσδιορισμό τέτοιων έργων·

25.  χαιρετίζει πρωτοβουλίες όπως οι αρχές των G20 για επενδύσεις σε ποιοτικές υποδομές και το ψήφισμα της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις βιώσιμες υποδομές· ενθαρρύνει την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη στρατηγική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την διεθνή συνδεσιμότητα σε όλα τα πολυμερή φόρουμ, όπως, για παράδειγμα, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ή στην Ευρωασιατική σύνοδο, ή στους G7·

Προτεραιότητες της στρατηγικής

Πράσινη μετάβαση

26.  επισημαίνει τον ρόλο της ΕΕ στην εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα μέσω της προώθησης της κυκλικής οικονομίας και των ανθεκτικών στο κλίμα επενδύσεων, μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών· πιστεύει ότι για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, για την απαλλαγή των οικονομιών από τις ανθρακούχες εκπομπές και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του περιβάλλοντος, θα πρέπει η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής να αποτελεί πρωταρχική προτεραιότητα της στρατηγικής, ιδίως ως προς την ανάπτυξη ποιοτικών υποδομών· επισημαίνει ότι η διατήρηση της υπάρχουσας υποδομής για φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς στην Ευρώπη και πέραν αυτής είναι καίριας σημασίας· ζητεί τον συστηματικό οικολογικό προσανατολισμό των σχετικών επενδύσεων συνδεσιμότητας· στο πλαίσιο αυτό, συνιστά να θεσπιστούν διαφανή κριτήρια υποβολής προσφορών σχετικά με το κόστος κύκλου ζωής προϊόντων ή υπηρεσιών, καθώς και τη συμμόρφωση με τα πρότυπα και τους κανονισμούς της ΕΕ· θεωρεί ότι ο κοινωνικά δίκαιος και βιώσιμος οικολογικός προσανατολισμός της αναπτυξιακής συνεργασίας, οι επενδύσεις σε υποδομές σε όλους τους τομείς και η ενεργειακή διάσταση, ειδικότερα, αποτελούν ζητήματα υψηλής προτεραιότητας· θεωρεί τη συνεργασία σχετικά με τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και την αποδοτικότητα της ενέργειας ως εμβληματικά έργα· προτείνει η συνεργασία για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να καταστεί πυλώνας της συνδεσιμότητας ΕΕ-Αφρικής· θεωρεί την ανάπτυξη ικανοτήτων για τη βιωσιμότητα βασική παράμετρο· χαιρετίζει τη φιλόδοξη επιστημονική συνεργασία όσον αφορά την προώθηση της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, την προστασία της βιοποικιλότητας, την προώθηση της οικονομικής κυκλικότητας, τη βιώσιμη ανάπτυξη και μια δίκαιη μετάβαση·

Μεταφορές

27.  ενθαρρύνει θερμά την υιοθέτηση μιας παγκόσμιας συντονισμένης προσέγγισης μέσω της στενής συνεργασίας με τρίτες χώρες για την αποκατάσταση και τη διατήρηση της συνδεσιμότητας, της ανθεκτικής υποδομής μεταφορών και της βιομηχανίας για την υποστήριξη της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού· χαιρετίζει τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Ασίας σε πρωτοβουλίες όπως το πρόγραμμα για τον διάδρομο μεταφορών «Ευρώπη-Καύκασος-Ασία» και την προώθηση νέων πρωτοβουλιών για βιώσιμες μεταφορές με σημαντικούς ασιάτες εταίρους όπως η Ινδία και η Κεντρική Ασία·

28.  τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να συνδέσει το καλά ανεπτυγμένο πλαίσιο ΔΕΔ-Μ με δίκτυα στην Ασία, ολοκληρώνοντας παράλληλα τα δικά της έργα ΔΕΔ-Μ εντός της ΕΕ, όπως το σιδηροδρομικό δίκτυο Rail Baltica και άλλα· χαιρετίζει την έγκριση του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια και τη συνεχιζόμενη επέκταση του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών της ΕΕ (ΔΕΔ-Μ) στα Δυτικά Βαλκάνια και στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, το οποίο πρέπει να θεωρηθεί βασικό στοιχείο της στρατηγικής συνδεσιμότητας, δεδομένης της γεωγραφικής της θέσης· πιστεύει ότι θα πρέπει να οριστεί ειδικός συντονιστής ΔΕΔ-Μ για τις χώρες διεύρυνσης και τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

29.  τονίζει τη σημασία των σιδηροδρομικών συνδέσεων· παρατηρεί την ανάγκη να διασφαλιστεί ένα ενοποιημένο νομικό καθεστώς για τις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές σε ολόκληρη την ευρασιατική ήπειρο· ζητεί την επέκταση της εφαρμογής των τεχνικών προδιαγραφών της ΕΕ, ιδίως των προτύπων ασφαλείας για τις σιδηροδρομικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων και τη συμμόρφωση με τις αντίστοιχες κατευθυντήριες γραμμές του OTIF(1) σύμφωνα με το παράρτημα 2 της SMGS(2), καθώς και τη δημιουργία νέων οικονομικών προοπτικών με το άνοιγμα των αγορών και την προώθηση επενδυτικών ευκαιριών·

30.  τονίζει τη σημασία των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων για συνολικές συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών με χώρες εταίρους στην Ασία, ιδίως τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), οι οποίες θα δημιουργήσουν δίκαιες και διαφανείς συνθήκες αγοράς με βάση ένα σαφές κανονιστικό πλαίσιο και, ιδίως, με την τήρηση υψηλών προτύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· υπογραμμίζει τη σημασία να στηρίξει η ΕΕ τις ασιατικές χώρες ώστε να μετριαστεί ο αντίκτυπος της πολιτικής αεροπορίας στην κλιματική αλλαγή·

31.  καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει μεγαλύτερη πρόοδο στις πρωτοβουλίες της για την ψηφιοποίηση και την απλούστευση των διοικητικών διατυπώσεων στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, καθώς και την ενίσχυση της ασφάλειας στη θάλασσα σε λιμένες στην Ασία, μέσω του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και μέσω συμφωνιών για τις θαλάσσιες μεταφορές· τονίζει τη σημασία της περαιτέρω συνεργασίας με τρίτες χώρες στην Ασία μέσω σχετικών συμφωνιών θαλάσσιων μεταφορών, οι οποίες θα βοηθήσουν στη ρύθμιση, τη διευκόλυνση και τη δημιουργία πιο βιώσιμης θαλάσσιας συγκοινωνίας·

32.  τονίζει ότι η στρατηγική για τη συνδεσιμότητα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι οδικοί μεταφορείς από την Ασία υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τα πρότυπα της ΕΕ στον τομέα των οδικών μεταφορών· ζητεί τη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών όσον αφορά την επιβολή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στον τομέα·

Ψηφιακός μετασχηματισμός

33.  Προσδίδει ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι η ψηφιοποίηση αποτελεί βασική διάσταση για τον 21ο αιώνα και υπογραμμίζει τον αντίκτυπό της στην καθημερινή ζωή κάθε μεμονωμένου ατόμου παγκοσμίως· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, συνεπώς, να εντείνουν τις φιλοδοξίες τους για τον ψηφιακό μετασχηματισμό· προσδοκά ότι η ΕΕ θα καταστεί ανταγωνιστικός παγκόσμιος παράγοντας στην ψηφιοποίηση, στο ίδιο επίπεδο με τις ΗΠΑ και την Κίνα· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι η προώθηση της ψηφιακής συνδεσιμότητας μέσω δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας που βασίζονται σε ίνες και τεχνολογία 5G αποτελεί ζήτημα υψηλής προτεραιότητας για την ΕΕ· πιστεύει ότι πρέπει η ανάπτυξη ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας στον τομέα αυτόν να περιλαμβάνει διαφοροποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού των κατασκευαστών εξοπλισμού μέσω της προώθησης ανοικτών και διαλειτουργικών αρχιτεκτονικών δικτύων και εταιρικές σχέσεις ψηφιοποίησης με τρίτες χώρες και περιφέρειες οι οποίες μοιράζονται τις αξίες μας και χρησιμοποιούν την τεχνολογία με πλήρη συμμόρφωση με τα θεμελιώδη δικαιώματα· ζητεί από την Επιτροπή να θέσει ως βασική προϋπόθεση την ηθική χρήση της τεχνολογίας, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, όσον αφορά τα έργα συνδεσιμότητας με τρίτες χώρες· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η πτυχή της ασφάλειας είναι εξέχουσας σημασίας·

34.  υπογραμμίζει ότι θα πρέπει η ΕΕ, ως φορέας διαμόρφωσης των προτύπων, θα πρέπει να επιδιώκει τη συνηγεσία όσον αφορά τον καθορισμό, την υπεράσπιση και την προώθηση των διεθνών κανόνων, προτύπων και πρακτικών, τα οποία βασίζονται σε ένα ειρηνικό, ασφαλές και ανοιχτό περιβάλλον ΤΠΕ που διέπεται από το κράτος δικαίου, αλλά και στη βιώσιμη και υπεύθυνη ψηφιοποίηση, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν τις απειλές στην κυβερνοασφάλεια και προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των προσωπικών δεδομένων·

35.  συνιστά να ενταθεί σημαντικά η συνεργασία για την προστασία των δεδομένων με τις χώρες του ASEAN και με την Ινδία, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νότια Κορέα, τη Νέα Ζηλανδία και άλλες χώρες, προκειμένου να προαχθούν οι αποφάσεις περί επάρκειας για τις ροές δεδομένων· θεωρεί ότι οι διατάξεις για το ηλεκτρονικό και το ψηφιακό εμπόριο στις εμπορικές συμφωνίες θα πρέπει να εξυπηρετούν τους στόχους του ψηφιακού πυλώνα της στρατηγικής· σημειώνει, όσον αφορά τις ροές δεδομένων, ότι η ΕΕ έχει ήδη υποβάλει προτάσεις σε αρκετές διαπραγματεύσεις σύμφωνα με τον κανονισμό για την προστασία των δεδομένων και τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων(3)· σημειώνει ότι η απόφαση περί επάρκειας για την Ιαπωνία αποτελεί παράδειγμα για την προώθηση της ψηφιακής ολοκλήρωσης· υποστηρίζει τη σύνδεση της ατζέντας ψηφιακής συνδεσιμότητας με την επικείμενη στρατηγική παγκόσμιας ψηφιακής συνεργασίας της ΕΕ·

36.  τονίζει ότι οι υποδομές 5G αποτελούν στοιχείο της στρατηγικής ανθεκτικότητας της Ευρώπης· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει ένα σχέδιο για την ανάπτυξη ευρωπαϊκής τεχνολογίας 5G και για τη σταδιακή κατάργηση της τεχνολογίας 5G που παράγεται από τρίτες χώρες οι οποίες δεν μοιράζονται με την ΕΕ κοινές ευρωπαϊκές αξίες και πρότυπα· καλεί την Επιτροπή να θέσει ως βασική προϋπόθεση την ηθική χρήση της τεχνολογίας, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, όσον αφορά τα έργα συνδεσιμότητας με τρίτες χώρες· χαιρετίζει τις διατάξεις για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στο πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» όσον αφορά τη διαδικασία υποβολής προσφορών· υποστηρίζει τη συμπερίληψη της προσέγγισης της εργαλειοθήκης 5G στην προώθηση της ψηφιακής συνδεσιμότητας, δεδομένων των δυνατοτήτων της για εξωεδαφική εφαρμογή· ενθαρρύνει την Επιτροπή να εργαστεί για την αναπαραγωγή των διεθνών συμφωνιών περιαγωγής κινητής τηλεφωνίας της ΕΕ με εταίρους συνδεσιμότητας· χαιρετίζει την πρωτοβουλία «Διαδίκτυο επόμενης γενιάς» και τις επενδύσεις σε έργα ψηφιακής υποδομής, όπως, για παράδειγμα, το υποβρύχιο καλώδιο τηλεπικοινωνιών της κοινοπραξίας Building Europe Link to Latin America· συνιστά στην Επιτροπή να προσδιορίσει τις πραγματικές ανάγκες για στοχευμένη ψηφιακή επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια· προτείνει στην Επιτροπή να προωθήσει την αναπτυξιακή συνεργασία για την τεχνολογία 6G με χώρες οι οποίες συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις, ως ένα εμβληματικό έργο·

Διαπροσωπική διάσταση

37.  πιστεύει ότι η διαπροσωπική διάσταση αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα της στρατηγικής, για τον οποίο θα πρέπει να υπάρξει περαιτέρω ιεράρχηση προτεραιοτήτων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, αμοιβαίες ευκαιρίες κινητικότητας μεταξύ Ευρώπης και Ασίας· υπογραμμίζει την ανάγκη επαρκούς χρηματοδότησης της δημόσιας διπλωματίας·

38.  προσδίδει μεγάλη έμφαση στην προώθηση των διαπροσωπικών επαφών μεταξύ σπουδαστών, ασκούμενων σπουδαστών της επαγγελματικής κατάρτισης, νέων επαγγελματιών, πανεπιστημιακών, φορέων της ΚτΠ, ερευνητών των ΜΚΟ και πολιτισμικών πεδίων, ως καίριας σημασίας για την αμοιβαία κατανόηση και τον σεβασμό· τάσσεται υπέρ της συνεργασίας αυτής στη βάση της συμμετοχικότητας, της αμοιβαιότητας και της ισότητας των φύλων· ζητεί, ιδίως, να ενισχυθεί η διάσταση της νεολαίας μέσω φόρουμ νεολαίας για την αμοιβαία προώθηση της επάρκειας σε ξένες γλώσσες, των ανταλλαγών φοιτητών και πανεπιστημιακών, καθώς και της αμοιβαίας αναγνώρισης των διπλωμάτων· στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζει το άνοιγμα της πλατφόρμας eTwinning για τις χώρες εταίρους της συνδεσιμότητας· υπενθυμίζει τις ευκαιρίες για περιφερειακές ανταλλαγές, όπως μεταξύ φορέων καινοτομίας και για συνεργασία μεταξύ πόλεων· υπογραμμίζει ότι η συνδεσιμότητα δημιουργεί ευκαιρίες ώστε η Ευρώπη να βρίσκεται στο επίκεντρο της διασταύρωσης της έρευνας με την καινοτομία και τις επενδύσεις· είναι της άποψης ότι, στο πλαίσιο του πυλώνα αυτού, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα ζητήματα των μειονοτήτων·

39.  επαινεί τις πρωτοβουλίες που εγκρίθηκαν για τα Δυτικά Βαλκάνια με στόχο την προώθηση της συνεργασίας των νέων και των ανταλλαγών, καθώς και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, και ενθαρρύνει την παροχή παρόμοιων προγραμμάτων σε άλλους εταίρους της στρατηγικής συνδεσιμότητας, αρχής γενομένης από τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· σημειώνει ότι η συνδεσιμότητα μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων είναι αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής της ΕΕ για τη συνδεσιμότητα, δεδομένου ότι οι χώρες της περιοχής είναι υποψήφια μέλη της Ένωσης·

40.  επαινεί τη διοργάνωση του Φόρουμ Νέων Ηγετών ΕΕ-ASEAN και του Φόρουμ Στρατηγικών Στοχαστών τον Φεβρουάριο του 2018, καθώς και τη Διάσκεψη Κορυφής Νέων Ηγετών του Ιδρύματος Ασίας-Ευρώπης μαζί με τις Συνόδους Κορυφής της Ευρωασιατικής Συνόδου· προτείνει να διεξάγονται τακτικά οι συγκεκριμένες διασκέψεις και να συγκροτούνται παρόμοια ετήσια φόρουμ στο πλαίσιο της σχέσης ΕΕ-Αφρικανικής Ένωσης·

41.  καλεί την Επιτροπή να ευθυγραμμίσει τη στρατηγική και την επικείμενη στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας και των επενδύσεων· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τη στρατηγική της προσέγγιση για τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας με την αναβάθμιση των σχέσεων με εταίρους οι οποίοι συμμερίζονται τις απόψεις της, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης του καθεστώτος του συνδεδεμένου εταίρου, και βασίζοντας τη συνεργασία σε καθολικές αρχές, όπως η ακαδημαϊκή ελευθερία, η ανοιχτή πρόσβαση, η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, οι ίσοι όροι ανταγωνισμού, η ακεραιότητα της έρευνας και η προστασία των προσωπικών δεδομένων· ενθαρρύνει την έγκριση ειδικών ανά χώρα πολιτικών συνεργασίας στον τομέα της έρευνας· υπογραμμίζει τη σημασία του καθορισμού κριτηρίων για τον προσδιορισμό ευαίσθητων τομέων στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της τεχνολογίας διπλής χρήσης·

Εμπόριο, επενδύσεις, ανταγωνιστικότητα και πρότυπα

42.  σημειώνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσει τους δεσμούς της με τις χώρες παραχώρησης και να παρουσιάσει σε αυτές μια αξιόπιστη και βιώσιμη εναλλακτική προσφορά για τη χρηματοδότηση της συνδεσιμότητας·

43.  πιστεύει ότι η διαπροσωπική παράμετρος είναι σημαντική, αφενός, προκειμένου η ανταγωνιστικότητα να βασιστεί στις αξίες της ΕΕ και, αφετέρου, για αποτελεσματική ευρωπαϊκή οικονομική διπλωματία·

44.  πιστεύει ότι η εμπορική πολιτική θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής μέσω της προώθησης του δίκαιου και βιώσιμου εμπορίου και των επενδύσεων· υπογραμμίζει τη σημασία της ενίσχυσης της οικονομικής ανθεκτικότητας μέσω της διαφοροποίησης των αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς και της ενίσχυσης της περιφερειακής ολοκλήρωσης· τονίζει ότι η στρατηγική διασύνδεσης θα πρέπει να συμβαδίζει με τις προσπάθειες για την αύξηση της πρόσβασης στις αντίστοιχες αγορές, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συμβάσεων, και να προωθεί ένα ανοικτό και διαφανές επενδυτικό περιβάλλον, να ξεκλειδώνει τις ευκαιρίες και να συμβάλλει στην παγκόσμια ανταγωνιστικότητα· τονίζει τη σημασία της συνεργασίας για τη δέουσα επιμέλεια, τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και τις γεωγραφικές ενδείξεις·

45.  τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τον κεντρικό ρόλο των διεθνών περιβαλλοντικών, βιώσιμων και κοινωνικών προτύπων στις εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες· υπενθυμίζει την αναθεώρηση του σχεδίου δράσης 15 σημείων της Επιτροπής και τις συζητήσεις στο Συμβούλιο σχετικά με το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη· καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει πλήρως τα μέσα εμπορικής άμυνας προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις δεν υπόκεινται σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, και να εφαρμόσει αποτελεσματικά τα κεφάλαια για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού, τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και τις συμβάσεις της ΔΟΕ με σκοπό την ανάπτυξη της στρατηγικής συνδεσιμότητας και την επιδίωξη βιώσιμης ολοκλήρωσης· είναι της άποψης ότι η Επιτροπή και η ΕΥΕΔ θα πρέπει να υιοθετήσουν μια πιο στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση της δράσης στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας όσον αφορά τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα διεθνή εργασιακά πρότυπα, τα περιβαλλοντικά πρότυπα και τα πρότυπα χρηστής διακυβέρνησης·

46.  υπογραμμίζει τη σημασία της στρατηγικής σχέσης της ΕΕ και του συστηματικού ανταγωνισμού της με την Κίνα και καλεί τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να υιοθετήσουν μια κοινή και συντονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την Κίνα· καλεί εκ νέου την Κίνα να προχωρήσει σε μια φιλόδοξη μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εργασίας (ΠΟΕ), συμπεριλαμβανομένων ολοκληρωμένων κανόνων για τις βιομηχανικές επιδοτήσεις, και αναγνωρίζει τις ανησυχίες σχετικά με τις πρακτικές στρέβλωσης της αγοράς των κρατικών επιχειρήσεων της Κίνας, την αναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας και την τοπικοποίηση δεδομένων, την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και τις σχετικές εξαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ, καθώς και άλλες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές· θεωρεί ότι η επέκταση των ίσων όρων ανταγωνισμού σε τρίτες αγορές είναι υψίστης σημασίας για τις μακροπρόθεσμες ευκαιρίες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων·

47.  τονίζει τον ρόλο των διεθνών εμπορικών συμφωνιών που διαπραγματεύεται η ΕΕ και τη σημασία της ορθής εφαρμογής τους· είναι της άποψης ότι η συνδεσιμότητα θα πρέπει να συμπεριληφθεί στην ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής· προσδίδει έμφαση στον ρόλο των διεθνών κανόνων και προτύπων διαφάνειας, για την προώθηση της ποιότητας των υποδομών και της διαλειτουργικότητας του δικτύου· καλεί την Επιτροπή να καταστήσει τις υφιστάμενες συμφωνίες πιο φιλόδοξες, συμπεριλαμβάνοντας συστηματικά την πολιτική τυποποίησης στις διμερείς εταιρικές σχέσεις και στις εμπορικές συμφωνίες, προκειμένου να προωθήσει τον καθορισμό πολυμερών προτύπων και την ευρεία υιοθέτηση διεθνώς συμφωνημένων προτύπων και τη διαφανή ρυθμιστική συνεργασία σε πλήρη συμμόρφωση με το δικαίωμα ρύθμισης·

48.  είναι της άποψης ότι το μοντέλο της πολιτικής τυποποίησης της ΕΕ έχει το πλεονέκτημα ότι είναι καινοτόμο, ανοικτό και χωρίς αποκλεισμούς, και πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσει να αντιμετωπίζει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό μεταξύ των διαφόρων προτύπων τυποποίησης· αναμένει από την Επιτροπή να διαδραματίσει προορατικό ρόλο στην προώθηση της πολιτικής τυποποίησης· συνιστά, συνεπώς, ότι θα πρέπει να ανατεθεί η ευθύνη συντονισμού για την πολιτική τυποποίησης της ΕΕ σε έναν υψηλόβαθμο υπάλληλο της Επιτροπής, ιδανικά στον Επίτροπο για την εσωτερική αγορά· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να συνεργαστούν στενότερα με δημοκρατικούς εταίρους, οι οποίοι συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις, σε διεθνή φόρουμ καθορισμού προτύπων για την προώθηση διεθνών προτύπων που υποστηρίζουν τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα·

Υγεία

49.  πιστεύει ότι η πανδημία COVID-19 έχει καταδείξει την επείγουσα ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στον τομέα της υγείας, ως νέο κρίσιμο τομέα συνεργασίας, ιδίως όσον αφορά την ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας, την πρόσβαση σε φάρμακα, ιατρικό εξοπλισμό και εμβόλια, την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ στον τομέα της υγείας, την αποφυγή μονόπλευρων εξαρτήσεων, τη διασφάλιση ασφαλών και ποικίλων βιομηχανικών αλυσίδων εφοδιασμού φαρμάκων και υγείας, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με πολιτικές για τη διαχείριση κρίσεων και την πρόληψη πανδημιών, καθώς και την αμοιβαιότητα στη διαχείριση των ταξιδιών και των ανοιχτών συνόρων· προτείνει τη σύνδεση των προσπαθειών της Ένωσης Υγείας της ΕΕ με τη στρατηγική και τη συνεργασία με άλλους περιφερειακούς μηχανισμούς, όπως το Κέντρο Ελέγχου Λοιμωδών Νόσων του ASEAN· τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τη συνδεσιμότητα στον τομέα της υγείας, προκειμένου να διδαχθεί από παραδείγματα επιτυχημένης διαχείρισης πανδημιών από εταίρους με τους οποίους συμμερίζεται τις ίδιες απόψεις, όπως η Νέα Ζηλανδία, η Δημοκρατία της Κορέας και η Ταϊβάν·

50.  σημειώνει τη σημασία των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από την πανδημία COVID-19 όσον αφορά τη σημασία των συντονισμένων μέτρων για να διασφαλιστεί ότι οι παγκόσμιες διαδρομές μεταφοράς και οι αλυσίδες εφοδιασμού παραμένουν ανοιχτές και ασφαλείς·

Ασφάλεια

51.  είναι πεπεισμένο ότι η διάσταση της Στρατηγικής για την ασφάλεια πρέπει να αναπτυχθεί επειγόντως λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους που ενέχει η συνδεσιμότητα να χρησιμοποιηθεί ως όπλο· τονίζει την ανάγκη για μια γεωπολιτική προσέγγιση της παγκόσμιας συνεργασίας προκειμένου η ΕΕ να αντιμετωπίσει επιτυχώς τις νέες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνοασφάλειας, της ψηφιακής συνδεσιμότητας, των υποδομών ζωτικής σημασίας και της δυνητικής διπλής χρήσης της τεχνολογίας· υπογραμμίζει τη σοβαρότητα των τρομοκρατικών απειλών· υπογραμμίζει τις αυξανόμενες ανησυχίες στον τομέα της ασφάλειας στην Ευρωπαϊκή Γειτονία· καλεί επιτακτικά την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν πιο προορατικό ρόλο στα ζητήματα αυτά·

52.  υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης ισχυρότερης εταιρικής σχέσης στον τομέα της ασφάλειας με την αφρικανική ήπειρο· υπενθυμίζει τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, του 2018, για την ενισχυμένη συνεργασία της ΕΕ στην Ασία και με την Ασία στον τομέα της ασφάλειας· σημειώνει την αυξανόμενη συνάφεια των ζητημάτων ασφάλειας της περιοχής του Ινδοειρηνικού με αυτά της ΕΕ, όπως εκφράζεται στις στρατηγικές Ινδοειρηνικού των κρατών μελών· υποστηρίζει την πρωτοβουλία για την ανάπτυξη κοινής στρατηγικής ΕΕ-Ινδοειρηνικού και συνεργασίας με εταίρους στην περιοχή του Ινδοειρηνικού, συμπεριλαμβανομένων των ανταλλαγών μεταξύ στρατιωτικών· πιστεύει ότι ο ανοικτός χαρακτήρας, η ευημερία, η συμμετοχικότητα, η αειφορία, η διαφάνεια, η αμοιβαιότητα και η βιωσιμότητα θα πρέπει να αποτελούν κατευθυντήριες αρχές στη συνεργασία με την περιοχή του Ινδοειρηνικού·

Εταιρικές σχέσεις συνδεσιμότητας

53.  επικροτεί ένθερμα τη σύναψη της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιαπωνίας για τη βιώσιμη συνδεσιμότητα και την ποιότητα των υποδομών, με έμφαση στη βιώσιμη συνδεσιμότητα με Δυτικά Βαλκάνια, την Ανατολική Ευρώπη, την Κεντρική Ασία, την περιοχή του Ινδοειρηνικού και την Αφρική· ευελπιστεί ότι η ΕΕ και η Ιαπωνία θα προωθούν ενεργά την εταιρική σχέση συνδεσιμότητας μεταξύ των σχετικών ομάδων στόχων και θα κατορθώσουν να δρομολογήσουν την επιχειρησιακή εφαρμογή της εταιρικής σχέσης, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021·

54.  χαιρετίζει τη συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιαπωνίας, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2019, και τον αυξημένο συντονισμό μεταξύ της ΕΤΕπ, του Ιαπωνικού Οργανισμού Διεθνούς Συνεργασίας και της Ιαπωνικής Τράπεζας Διεθνούς Συνεργασίας, ιδίως όσον αφορά τη χρηματοδότηση της πράσινης συνδεσιμότητας· θεωρεί ότι τα Δυτικά Βαλκάνια και η Νοτιοανατολική Ασία παρέχουν πολύ καλές ευκαιρίες όσον αφορά τη συνεργασία συνδεσιμότητας Ιαπωνίας-ΕΕ με τρίτους εταίρους· διαπιστώνει μεγάλες δυνατότητες συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ· υποστηρίζει επίσης το να εξεταστούν οι παράμετροι ασφάλειας της συνεργασίας συνδεσιμότητας μεταξύ Ιαπωνίας και ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας στη θάλασσα·

55.  επικροτεί ένθερμα τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για την οικοδόμηση εταιρικής σχέσης συνδεσιμότητας με την Ινδία· ελπίζει ότι στις εκ περιτροπής προεδρίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καθώς και στο πλαίσιο της προσεχούς ινδικής και ιταλικής προεδρίας της G20 θα αξιοποιηθεί η επιρροή τους για να σημειωθεί πρόοδος· λαμβάνει υπό σημείωση την περιφερειακή πρωτοβουλία υποδομών συνδεσιμότητας της Νότιας Ασίας· σημειώνει τη συμμετοχή της Ινδίας στην Πρωτοβουλία του Κόλπου της Βεγγάλης για την Πολυτομεακή Τεχνική και Οικονομική Συνεργασία και στον Διεθνή Διάδρομο Μεταφορών Βορρά-Νότου· θεωρεί, δεδομένων των υφιστάμενων συνθηκών, ότι η Ινδία θα πρέπει να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο και ότι πρέπει να επιδιωχθεί βαθύτερη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των κρατών της Νότιας Ασίας· τάσσεται υπέρ της συμβολής στον συντονισμό των διαφόρων στρατηγικών συνδεσιμότητας στην Ασία, από τις οποίες η Παγκόσμια Τράπεζα έχει υπολογίσει συνολικά 16 στρατηγικές·

56.  υπενθυμίζει ότι τόσο η Ρωσική Ομοσπονδία όσο και η Τουρκία έχουν επίσης συμφέρον να καταστούν συμφεροντούχοι στη συνδεσιμότητα ΕΕ-Ασίας· προθυμοποιείται να συνεργαστεί μαζί τους, όπου αυτό είναι δυνατό· αναγνωρίζει ότι οι χώρες της Κεντρικής Ασίας έχουν επωφεληθεί σημαντικά από τη μεγαλύτερη ενσωμάτωση στην παγκόσμια οικονομία τις τελευταίες δύο δεκαετίες· υποστηρίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να διαδραματίσει πολύ σημαντικότερο ρόλο και να καταστεί ένας από τους βασικούς παράγοντες της περιοχής χρησιμοποιώντας το εμπόριο και τις επενδύσεις ως κινητήρια δύναμη της κοινής ευημερίας· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι τα έργα που χρηματοδοτεί η Κίνα στην Κεντρική Ασία στερούνται διαφάνειας· επιμένει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε υψηλά εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους·

57.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις διερευνητικές ανταλλαγές μεταξύ της ΕΕ και της Κορέας σχετικά με μια εταιρική σχέση συνδεσιμότητας και ελπίζει ότι θα σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος σε αυτόν τον τομέα το 2021· τάσσεται υπέρ της δημιουργίας εταιρικής σχέσης συνδεσιμότητας ΕΕ-ASEAN με στόχο, μεταξύ άλλων στόχων, τη διασύνδεση με το ήδη υφιστάμενο γενικό πρόγραμμα συνδεσιμότητας και τον δίαυλο έργων του ASEAN· αναγνωρίζει ότι, δεδομένου ότι η περιοχή του συνδέσμου ASEAN είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ εκτός Ευρώπης, μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα, θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη για τους εξαγωγείς της ΕΕ όσον αφορά τη διασφάλιση καλύτερης πρόσβασης στην αγορά και την ενίσχυση της συνεργασίας μέσω ολοκληρωμένων συμφωνιών εταιρικής σχέσης· τάσσεται υπέρ μιας περιφερειακής συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-ASEAN· ενθαρρύνει τη χρήση επενδύσεων για τη μείωση της αποψίλωσης των δασών και τη διαφοροποίηση της βιώσιμης γεωργίας·

58.  επιδοκιμάζει τα επιτεύγματα της κοινής υπουργικής δήλωσης ΕΕ-ASEAN, της 1ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τη συνδεσιμότητα και καλεί την ΕΕ να αρχίσει αμέσως να αναπτύσσει και να εφαρμόζει εργαλεία και πλαίσια συνεργασίας με τον ASEAN στον τομέα της συνδεσιμότητας·

59.  σημειώνει τις πρωτοβουλίες περιφερειακής πολιτικής συνδεσιμότητας της Αυστραλίας και τις συναλλαγές της ΕΕ με την Αυστραλία όσον αφορά τη συνδεσιμότητα σε γεωγραφικές περιοχές ενδιαφέροντος· ζητεί τη στενότερη συνεργασία με την Αυστραλία προκειμένου να υπάρξει αλληλεγγύη μεταξύ των δημοκρατιών· αναγνωρίζει τις δυνατότητες συνεργασίας με εταίρους στη λεκάνη απορροής του ποταμού Μεκόνγκ·

60.  τονίζει την ανάγκη για συνεργασία στον τομέα της συνδεσιμότητας με την Ταϊβάν με σκοπό την άντληση διδαγμάτων από τις βέλτιστες πρακτικές της όσον αφορά την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, την ενίσχυση των διαπροσωπικών επαφών, τη μείωση του ψηφιακού χάσματος στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας και τη διερεύνηση της επιλογής μιας επενδυτικής συμφωνίας ΕΕ-Ταϊβάν·

61.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τη συμφωνία της περιφερειακής συνολικής οικονομικής εταιρικής σχέσης και τον ρόλο της Κίνας σε αυτή·

62.  εκφράζει την πεποίθησή του ότι η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τη συνεργασία με την κυβέρνηση των ΗΠΑ· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ιδέα του δικτύου Blue Dot Network (BDN) που δρομολογήθηκε από τις ΗΠΑ· ζητεί από την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ σχετικά με το δίκτυο BDN προκειμένου να ενισχυθεί η διατλαντική συνεργασία σχετικά με τη βιώσιμη και βασισμένη σε κανόνες συνδεσιμότητα, τονίζοντας παράλληλα τις ανησυχίες οι οποίες αφορούν την τελευταία· ελπίζει ότι θα υπάρξει μελλοντική συνεργασία, ιδίως όσον αφορά την τήρηση προτύπων υψηλής ποιότητας για έργα συνδεσιμότητας και την προώθηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα·

63.  προσυπογράφει τις δεσμεύσεις για την ενίσχυση της εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ, της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, όπως τονίζεται στην κοινή ανακοίνωση του 2019, μεταξύ άλλων σχετικά με την ψηφιακή οικονομία και τη συνδεσιμότητα· τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης της εταιρικής σχέσης με τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, οι οποίες συμμερίζονται πλήρως τις ευρωπαϊκές θεμελιώδεις αξίες και συμφέροντα·

64.  επισημαίνει ότι η ΕΕ συνεργάστηκε με την Κίνα στο πλαίσιο της πλατφόρμας σύνδεσης ΕΕ-Κίνας με μέτρια αποτελέσματα· θεωρεί ότι η πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» βρίσκεται στο επίκεντρο της δυναμικής εξωτερικής πολιτικής της Κίνας· είναι πρόθυμο να εξετάσει το ενδεχόμενο εταιρικής σχέσης με την πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» σε συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου αυτό δεν θέτει σε κίνδυνο βασικές αρχές της ΕΕ, όπου η πρωτοβουλία πληροί τα διεθνή πρότυπα, και όπου τα σχετικά έργα ελέγχονται από την Επιτροπή προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ, όπως τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και φορολογικά πρότυπα και η βιωσιμότητα, η διαφάνεια, η συμμετοχικότητα, το κράτος δικαίου, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αμοιβαιότητα, προκειμένου να μην αυξηθεί η διεθνής μόχλευση για την ισχυροποίηση τρίτων χωρών και προκειμένου να διασφαλιστεί η ακεραιότητα της κοινής αγοράς και η πολιτική συνοχή της ΕΕ· στο πλαίσιο αυτό, θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στη βελτίωση της ευρασιατικής υποδομής μεταφορών, ιδίως όσον αφορά τις πολυτροπικές και βιώσιμες μεταφορές·

65.  υπογραμμίζει τη σημασία του εν εξελίξει έργου της Πλατφόρμας Συνδεσιμότητας ΕΕ-Κίνας στις προσπάθειές της να διερευνήσει ευκαιρίες συνεργασίας στον τομέα των μεταφορών ανάμεσα στο ενωσιακό διευρυμένο δίκτυο ΔΕΔ-Μ και την κινεζική πρωτοβουλία «Μία Ζώνη – Ένας δρόμος» (BRI)· υπογραμμίζει την ανάγκη για μια παγκόσμια και ολοκληρωμένη προσέγγιση ώστε να διασφαλιστεί ο ελεύθερος και δίκαιος ανταγωνισμός για τις επιχειρήσεις στον τομέα της ανάπτυξης υποδομών μεταφορών, σε συνεργασία με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους διαφάνειας και ίσων όρων ανταγωνισμού· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να καταστούν οι συμβατικές ρήτρες στον τομέα αυτόν όσο το δυνατόν πιο διαφανείς και να εξυπηρετούν τα στοιχειώδη συμφέροντα της Ένωσης·

66.  σημειώνει ότι θα πρέπει οι πολιτικές συνδεσιμότητας να μειώσουν τις αρνητικές εξωτερικότητες, όπως ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος και η ρύπανση· υπογραμμίζει τη σημασία της βιωσιμότητας στο σύνολο της στρατηγικής αυτής· ενθαρρύνει την ΕΕ να συνεργαστεί με τις χώρες εταίρους της Ασίας προκειμένου να ενισχύσει περισσότερο την ασφάλεια της συνδεσιμότητας των μεταφορών με την Ασία, μεταξύ άλλων στον τομέα των ροών δεδομένων, της κινητικότητας και της κυβερνοασφάλειας·

67.  υπογραμμίζει τη σημασία των εξόχως απόκεντρων περιοχών της Ευρώπης, ιδίως εκείνων που βρίσκονται εγγύτερα στην Ασία, και επισημαίνει τις οικονομικές τους δυνατότητες· προτρέπει την Επιτροπή να διευκολύνει τις επενδύσεις στις περιοχές αυτές προκειμένου να ενισχύσει τη συνδεσιμότητά τους και να τονώσει την οικονομία τους·

68.  καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να αναπτύξουν ισχυρές ικανότητες παρακολούθησης στις στρατηγικές συνδεσιμότητας άλλων χωρών και περιφερειών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τους χρηματοδοτικούς πόρους που πράγματι διατίθενται, τις επιπτώσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης και των αρχών της πολυμέρειας· υπογραμμίζει τις δυνατότητες της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» στην εξεύρεση συνεργιών στην ΕΕ και στις προσπάθειες συνδεσιμότητας των κρατών μελών· τάσσεται υπέρ της συνεργασίας με τις χώρες εταίρους για την παρακολούθηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στις διαρθρωτικές πολιτικές, στις βιομηχανικές και οικονομικές βελτιώσεις και στη μείωση της φτώχειας·

Παγκόσμια συνδεσιμότητα

69.  τονίζει με έμφαση το γεγονός ότι η στρατηγική πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη συνδεσιμότητα με την Ευρωπαϊκή Γειτονία και με τη γειτονική ήπειρο της Αφρικής, δεδομένης της αυξανόμενης γεωπολιτικής σημασίας της για διάφορους παγκόσμιους παράγοντες· προσδοκά ότι οι προσπάθειες αυτές αντανακλούν την εμπειρία της ΕΕ στις πολιτικές για την προώθηση της συνδεσιμότητας που εφαρμόζονται στην Αφρική μέσω της αναπτυξιακής συνεργασίας· ζητεί να συζητηθεί ο στόχος αυτός σε υψηλό επίπεδο με την Αφρικανική Ένωση και να οδηγήσει σε εταιρική σχέση συνδεσιμότητας ΕΕ-Αφρικής έως το τέλος του 2021·

70.  συγχαίρει την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ για την προθυμία τους να υποβάλουν μια στρατηγική για την Αρκτική το 2021 και καλεί την ΕΕ να συμμετάσχει ενεργά στην Αρκτική· εκφράζει την ανησυχία του για τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στην εύθραυστη αυτή περιοχή· σημειώνει ιδιαίτερα το ενδεχόμενο άνοιγμα νέας ναυτιλιακής οδού προς την Ασία λόγω της τήξης του θαλάσσιου πάγου, το οποίο θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για ψηφιακές συνδέσεις, όπως για καλώδια οπτικών ινών, και λαμβάνει υπό σημείωση την πρωτοβουλία της Κίνας για τον Αρκτικό Δρόμο του Μεταξιού· αναμένει ότι η βιώσιμη συνδεσιμότητα θα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των προσπαθειών·

71.  επισημαίνει την επιτυχία του πρώτου «Ευρωπαϊκού Φόρουμ Συνδεσιμότητας» το 2019· εκφράζει τη λύπη του για την ακύρωση του φόρουμ το 2020 λόγω της νόσου COVID-19· προσβλέπει στο επόμενο φόρουμ, το 2021, εφόσον το επιτρέψει η πανδημία· πιστεύει ότι στα επόμενα φόρουμ πρέπει να επιδιωχθεί η συμμετοχή όλων των εταίρων συνδεσιμότητας στην Ευρασία, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Κίνας, σε πολυμερείς συζητήσεις σχετικά με τα αντίστοιχα οράματά τους όσον αφορά τη μελλοντική τάξη πραγμάτων στην οικονομία, την πολιτική και την ασφάλεια στην Ευρασία·

72.  προσδοκά να παρουσιάσει η Επιτροπή μια νέα επικοινωνιακή προσέγγιση με σαφές αφήγημα, προκειμένου να προβάλλονται επαρκώς οι πολιτικές συνδεσιμότητας της ΕΕ και τα αποτελέσματά τους, αλλά και να διασφαλίζεται η επαρκής λογοδοσία· ζητεί επιτακτικά τη λεκτική αναδιαμόρφωση της στρατηγικής συνδεσιμότητας της ΕΕ, χρησιμοποιώντας σε σαφή και ελκυστική γλώσσα και με όρους που να εκφράζουν την ευρωπαϊκή προσέγγιση για τη συνδεσιμότητα βάσει συγκεκριμένων αξιών, καθώς και έναν σαφή οδικό χάρτη για την επίτευξη και την εφαρμογή της στρατηγικής·

o
o   o

73.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στα κράτη μέλη, και στους εταίρους συνδεσιμότητας της ΕΕ.

(1) Διακυβερνητικός Οργανισμός Διεθνών Σιδηροδρομικών Μεταφορών (2) Συμφωνία σχετικά με τις διεθνείς σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές, της Οργάνωσης Συνεργασίας των Σιδηροδρόμων. (3) Κανονισμός (EΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 με θέμα «Περισσότερα ψάρια στις θάλασσες; Μέτρα για την προώθηση της αποκατάστασης των αποθεμάτων πέραν της Μέγιστης Βιώσιμης Απόδοσης (ΜΒΑ), συμπεριλαμβανομένων των περιοχών αποκατάστασης ιχθυαποθεμάτων και των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών» (2019/2162(INI))

P9_TA(2021)0017 A9-0264/2020

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τα άρθρα 11, 39 και 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική(1) (ΚΑΠ),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, περί πλαισίου κοινοτικής δράσης στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον (οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική)(2),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 13 ΣΛΕΕ, σύμφωνα με το οποίο κατά τη διαμόρφωση της πολιτικής της Ένωσης στον τομέα της αλιείας, μεταξύ άλλων τομέων, η Ένωση και τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι τα ζώα είναι ευαίσθητα όντα και, ως εκ τούτου, να δίνουν ύψιστη σημασία στις σχετικές απαιτήσεις καλής διαβίωσης των ζώων,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με τη διατήρηση αλιευτικών πόρων και την προστασία θαλάσσιων οικοσυστημάτων μέσω τεχνικών μέτρων(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας(4) και την οδηγία 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών(5),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1099/2009 του Συμβουλίου, της 24ης Σεπτεμβρίου 2009, για την προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους(6), και ιδίως το άρθρο 3, του οποίου η βασική αρχή ότι τα ζώα «προφυλάσσονται από κάθε είδους πόνο, αγωνία ή ταλαιπωρία που μπορεί να αποφευχθεί, κατά τη θανάτωση και τις σχετικές εργασίες» ισχύει και για τα ψάρια,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/89/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό(7) (οδηγία για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 91/676/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 1991, για την προστασία των υδάτων από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης(8), ιδίως όσον αφορά την απορροή λιπασμάτων,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής(9), και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα(10),

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, η οποία καθορίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 – Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας» (COM(2020)0380),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2018 σχετικά με τη διεθνή διακυβέρνηση των ωκεανών: ένα θεματολόγιο για το μέλλον των ωκεανών μας στο πλαίσιο των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης για το 2030(11),

–  έχοντας υπόψη την έκδοση του 2020 της έκθεσης του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) σχετικά με την κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (SOFIA 2020),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, με τίτλο «Από το αγρόκτημα στο πιάτο – Μια στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων» (COM(2020)0381),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Ιουνίου 2020, με τίτλο «Προς μια πιο βιώσιμη αλιεία στην ΕΕ: τρέχουσα κατάσταση και κατευθύνσεις για το 2021», (COM(2020)0248),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Γιοχάνεσμπουργκ του 2002 για την αειφόρο ανάπτυξη, το σχέδιο εφαρμογής του Γιοχάνεσμπουργκ και το έγγραφο συμπερασμάτων της Διάσκεψης Ρίο+20 του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Ιουνίου 2012 με τίτλο «Το μέλλον που θέλουμε»,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του 2020 της Επιστημονικής, Τεχνικής και Οικονομικής Επιτροπής Αλιείας (ΕΤΟΕΑ) σχετικά με την παρακολούθηση των επιδόσεων της κοινής αλιευτικής πολιτικής (STECF-Adhoc-20-01),

–  έχοντας υπόψη τη σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ), και ιδίως τον στόχο 11 από τους στόχους του Aichi για τη βιοποικιλότητα, οι οποίοι αποτελούν στοιχείο του στρατηγικού σχεδίου της ΣΒΠ για τη βιοποικιλότητα για την περίοδο 2011-2020,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση συνολικής αξιολόγησης σχετικά με τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων του 2019 της διακυβερνητικής πλατφόρμας επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων (IPBES)·

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του 2019 της Διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή (IPCC) σχετικά με τους ωκεανούς και την κρυόσφαιρα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα του 2016 της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) σχετικά με την αύξηση της κάλυψης των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών με στόχο την αποτελεσματική διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας,

–  έχοντας υπόψη τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 14 των Ηνωμένων Εθνών στο πλαίσιο του θεματολογίου για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, σχετικά με τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών, των θαλασσών και των θαλάσσιων πόρων,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 25ης Ιουνίου 2020, σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική (COM(2020)0259),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με τη 15η σύνοδο της Διάσκεψης των μερών (COP15) της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα(12),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας του 2017 με τίτλο «The sunken billions revisited: Progress and Challenges in Global Marine Fisheries» (Επανεξέταση ενός ναυαγίου δισεκατομμυρίων: πρόοδος και προκλήσεις στην παγκόσμια θαλάσσια αλιεία),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 1/2017 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 21ης Φεβρουαρίου 2017, με τίτλο «Απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την εφαρμογή του δικτύου Natura 2000 κατά τρόπο που να εγγυάται την πλήρη αξιοποίησή του»,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση αριθ. 17/2019 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), της 25ης Ιουνίου 2020, με τίτλο «Marine messages II» (Θαλάσσια μηνύματα ΙΙ),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας στην υπόθεση 640/2019/FP σχετικά με τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του Συμβουλίου της ΕΕ που οδηγεί στην έγκριση ετήσιων κανονισμών για τον καθορισμό αλιευτικών ποσοστώσεων (συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση αριθ. 3/2015 του ΕΟΠ, της 1ης Οκτωβρίου 2015, με τίτλο «Marine protected areas in Europe’s seas: An overview and perspective for the future» (Προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές στις θάλασσες της Ευρώπης: Επισκόπηση και προοπτικές για το μέλλον),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 1ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη θέσπιση προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών (σύμφωνα με το άρθρο 21 της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική 2008/56/ΕΚ) (COM(2015)0481),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 31ης Ιουλίου 2018, για την αξιολόγηση των προγραμμάτων μέτρων των κρατών μελών δυνάμει της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική (COM(2018)0562),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Ιουνίου 2020, με τίτλο «Προς μια πιο βιώσιμη αλιεία στην ΕΕ: τρέχουσα κατάσταση και κατευθύνσεις για το 2021», (COM(2020)0248),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αλιείας (A9-0264/2020),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινή αλιευτική πολιτική (ΚΑΠ) έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι δραστηριότητες αλιείας και υδατοκαλλιέργειας είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμες από περιβαλλοντική άποψη και ότι υπόκεινται σε διαχείριση με τρόπο που είναι συμβατός με τους στόχους της επίτευξης οικονομικών και κοινωνικών οφελών και οφελών για την απασχόληση, και της συμβολής στη διαθεσιμότητα του επισιτιστικού εφοδιασμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της προοδευτικής αποκατάστασης και διατήρησης των πληθυσμών των αποθεμάτων ιχθύων πάνω από τα επίπεδα βιομάζας που μπορούν να παραγάγουν τη μέγιστη βιώσιμη απόδοση, ο ρυθμός εκμετάλλευσης της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης έπρεπε να έχει επιτευχθεί έως το 2015, όπου θα ήταν δυνατόν, και, σε προοδευτική βάση, με βαθμιαίες αυξήσεις μέχρι το 2020 το αργότερο για όλα τα αποθέματα·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΣΒΑ 14 ζητεί τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών, των θαλασσών και των θαλάσσιων πόρων·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική (ΟΠΘΣ) είναι η προστασία και η διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η πρόληψη της υποβάθμισής του και η αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, καθώς και η επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης για τα θαλάσσια ύδατα της ΕΕ έως το 2020·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ΟΠΘΣ, η καλή περιβαλλοντική κατάσταση βασίζεται σε 11 χαρακτηριστικά ποιοτικής περιγραφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χαρακτηριστικό 3 ισχύει για τους πληθυσμούς όλων των εμπορικά εκμεταλλεύσιμων ιχθύων, των μαλακίων και των οστρακοδέρμων που βρίσκονται σε ασφαλή όρια από βιολογική άποψη και παρουσιάζουν μια κατανομή του πληθυσμού ανά ηλικία και ανά μέγεθος που δείχνει την καλή κατάσταση του αποθέματος·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν τρία πρωτεύοντα κριτήρια αξιολόγησης βάσει του χαρακτηριστικού 3 – (I.) βιωσιμότητα της εκμετάλλευσης, (II.) αναπαραγωγική ικανότητα και (III.) διατήρηση του ποσοστού μεγαλύτερων σε ηλικία και σε μέγεθος ιχθύων – αλλά μόνον το 10,5% των αποθεμάτων μπορεί να αξιολογηθεί υπό το φως των κριτηρίων (I.) και (II.) και ότι δεν υπάρχει ικανοποιητική κοινή μέθοδος αξιολόγησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το κριτήριο (III.)·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη βελτίωσης της συλλογής δεδομένων σχετικά με ορισμένα ιχθυαποθέματα, ιδίως στη Μαύρη Θάλασσα, στη Μεσόγειο και στη Μακαρονησία, προκειμένου να πραγματοποιηθεί επιστημονική αξιολόγηση που είναι απαραίτητη για τη βιώσιμη διαχείριση των αποθεμάτων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα διαχείρισης της αλιείας που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της ΚΑΠ αποδίδουν καρπούς, δεδομένου ότι αυξάνεται το πλήθος των ιχθυαποθεμάτων που αποτελούν αντικείμενο εκμετάλλευσης σε βιώσιμα επίπεδα, γεγονός που καθιστά δυνατή την αύξηση των αποδόσεων για τα αποθέματα που υφίσταντο υπερεκμετάλλευση·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ακόμη, περίπου το 38 % των αποθεμάτων στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό και περίπου το 92 % των αποθεμάτων που αξιολογούνται επιστημονικά στη Μεσόγειο και στη Μαύρη Θάλασσα αποτελούν αντικείμενο υπερεκμετάλλευσης, δηλ. εκμετάλλευσης σε επίπεδα άνω της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης (ΜΒΑ), σύμφωνα με την Επιστημονική, Τεχνική και Οικονομική Επιτροπή Αλιείας (ΕΤΟΕΑ), παρά τη νομική απαίτηση για παύση της υπεραλίευσης έως το 2020· σημειώνει ότι το 62,5 % των αποθεμάτων στη Μεσόγειο και στη Μαύρη Θάλασσα υπέστη υπερεκμετάλλευση το 2017, σύμφωνα με την έκθεση SOFIA του FAO για το 2020·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα (TAC) στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, που προτάθηκαν από την Επιτροπή, ήταν σύμφωνα με τη ΜΒΑ και για τα 78 αποθέματα για τα οποία υπήρχαν διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2019, το Συμβούλιο όρισε τα TAC για 62 από τα 78 είδη σύμφωνα με τη ΜΒΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, αναμένεται ότι το 2020 πάνω από το 99 % των εκφορτώσεων στη Βαλτική, στη Βόρεια Θάλασσα και στον Ατλαντικό που τελούν υπό την αποκλειστική διαχείριση της ΕΕ θα προέρχονται από τύπους αλιείας που αποτελούν αντικείμενο βιώσιμης διαχείρισης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό η βιομάζα συνέχισε να αυξάνεται από το 2007, και το 2018 ήταν κατά 48 % περισσότερη σε σύγκριση με το 2003 όσον αφορά τα αποθέματα που αξιολογήθηκαν πλήρως· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Μεσόγειο και στη Μαύρη Θάλασσα η κατάσταση παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη από την έναρξη των σειρών δεδομένων το 2003, παρότι από το 2012 ενδέχεται να υπήρξε ελαφρά αύξηση της βιομάζας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλιεία στο επίπεδο της μέγιστης οικονομικής απόδοσης αναφέρεται στο επίπεδο αλίευσης στο οποίο αφενός μεγιστοποιούνται τα οικονομικά οφέλη για τους στόλους αλιείας, γεγονός που βελτιώνει την ανθεκτικότητα του τομέα, και αφετέρου διατηρείται το επίπεδο των αποθεμάτων πάνω από τη ΜΒΑ·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για την πολυειδική αλιεία, η διαχείριση ειδών βάσει του μοντέλου ΜΒΑ είναι αδύνατον να εφαρμοστεί, ακόμη και στην επιστημονικά οικεία και τεκμηριωμένη αλιεία·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επιστημονικές μελέτες επί του θέματος έχουν εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις ορισμένων χρήσεων αλιευτικών τεχνικών, όπως τα εργαλεία που έρχονται σε επαφή με τον βυθό και οι διατάξεις συγκέντρωσης ιχθύων, στα αποθέματα, στη βιοποικιλότητα των ωκεανών και στο θαλάσσιο περιβάλλον·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΚΑΠ δεν έχει εφαρμοστεί πλήρως ακόμη και ορισμένα από τα μέτρα που προβλέπει, όπως η καθιέρωση ζωνών αποκατάστασης ιχθυαποθεμάτων, δεν έχουν χρησιμοποιηθεί·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη διακυβερνητική πλατφόρμα επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων (IPBES), το 66 % του θαλάσσιου περιβάλλοντος παγκοσμίως έχει αλλοιωθεί από ανθρωπογενείς πιέσεις και, σύμφωνα με τον FAO, το 34,2 % των ιχθυαποθεμάτων αλιεύεται σε μη βιώσιμα από βιολογική άποψη επίπεδα·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) ζητεί, μεταξύ άλλων αποτελεσματικών μέτρων διατήρησης βάσει περιοχής, τη μετατροπή τουλάχιστον του 30 % όλων των θαλάσσιων οικοτόπων σε ένα δίκτυο άκρως προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, προκειμένου να μην διεξάγονται εξορυκτικές δραστηριότητες σε ποσοστό τουλάχιστον 30 % του ωκεανού, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση SOFIA του FAO για το 2020 υπενθυμίζεται ότι η διαχείριση αποτελεί το καλύτερο εργαλείο διατήρησης και μονόδρομο για τη βιωσιμότητα, και ότι τα αποθέματα που τελούν υπό αποτελεσματική διαχείριση είναι ολοένα και περισσότερο βιώσιμα, με το 78,7% των παγκόσμιων εκφορτώσεων θαλάσσιων ιχθύων αυτήν τη στιγμή να προέρχονται από βιολογικά βιώσιμα αποθέματα·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δυνάμει της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 ζητείται ένας νομικά δεσμευτικός στόχος για την προστασία του 30 % τουλάχιστον της θαλάσσιας ζώνης της ΕΕ και για την αυστηρή προστασία του 10 % της θαλάσσιας ζώνης της ΕΕ·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξ αποστάσεως ηλεκτρονική παρακολούθηση, για παράδειγμα μέσω της διαβίβασης του στίγματος του σκάφους σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, και η ενίσχυση των επιτόπιων ελέγχων διαδραματίζουν θετικό ρόλο στην υλοποίηση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απώλεια της θαλάσσιας βιοποικιλότητας έχει κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις στον αλιευτικό τομέα, στις παράκτιες κοινότητες, στις υπερπόντιες περιφέρειες και στην κοινωνία στο σύνολό της και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να αποτραπεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η ανασύσταση των ιχθυοπληθυσμών θα αποφέρει μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη σε σύγκριση με την τρέχουσα κατάσταση των θαλάσσιων ιχθυοπληθυσμών·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υγιείς οικότοποι, μεταξύ των οποίων οι αμμοσύρτεις, οι υποθαλάσσιοι λειμώνες και οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, είναι ουσιώδους σημασίας για την αποκατάσταση της λειτουργίας του θαλάσσιου οικοσυστήματος και για την αναπλήρωση των ιχθυαποθεμάτων, καθώς και για την παροχή καταβοθρών άνθρακα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορθώς διαχειριζόμενες προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές είναι ουσιώδους σημασίας για την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων άλλων ειδών, όπως π.χ. των πτηνών·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ισχυρή επιστημονική συναίνεση σχετικά με το ότι οι προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές μπορούν να είναι επωφελείς για την αλιεία λόγω των δευτερογενών επιπτώσεων και των θετικών τους επιπτώσεων στο ποσοστό των νεοεισερχομένων ατόμων σε έναν ιχθυοπληθυσμό, παραδείγματος χάρη μέσω της προστασίας των τόπων αναπαραγωγής, της προστασίας των ιχθυδίων και των μεγάλων θηλυκών ψαριών με υψηλή αναπαραγωγική ικανότητα·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρύπανση που προέρχεται από τη γη, ιδίως στις μερικώς κλειστές θαλάσσιες λεκάνες, και από άλλες θαλάσσιες δραστηριότητες έχει επίσης αντίκτυπο στην αποκατάσταση των ιχθυαποθεμάτων·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνολική βιομάζα των ειδών που υπόκεινται σε ποσοστώσεις μεταξύ των αποθεμάτων που διαχειρίζεται η ΕΕ ήταν κατά 48 % περισσότερη το 2018 σε σύγκριση με το 2003·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άγρια ψάρια είναι μακράν η πιο υγιεινή και η πλέον φιλική προς το περιβάλλον πηγή πρωτεΐνης στη Γη χάρη στο χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα του αλιευτικού κλάδου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, τα ιχθυηρά αποτελούν την καλύτερη επιλογή για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύσταση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας να δημοσιοποιούνται προορατικά τα έγγραφα που σχετίζονται με την έκδοση του κανονισμού για τα TAC δεν έχει τηρηθεί μέχρι στιγμής από το Συμβούλιο της ΕΕ·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλιεία σε επίπεδο ΜΒΑ εξακολουθεί να έχει θετικά αποτελέσματα στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό·

Βελτίωση της διαχείρισης της αλιείας για την εξάλειψη της υπεραλίευσης

1.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του για πλήρη εφαρμογή της ΚΑΠ με στόχο την αποκατάσταση και διατήρηση των πληθυσμών των ιχθυαποθεμάτων πάνω από τα επίπεδα βιομάζας που είναι ικανά να εξασφαλίσουν τη μέγιστη βιώσιμη απόδοση (ΜΒΑ)·

2.  τονίζει ότι η φύση, τα ψάρια και άλλοι ζωντανοί οργανισμοί έχουν εγγενή αξία, ακόμη κι αν παραμένουν ανεκμετάλλευτα από ανθρώπινες δραστηριότητες·

3.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την επιστημονική κάλυψη, με στόχο να αξιολογηθεί το αργότερο έως το 2025 το 100 % των ιχθυαποθεμάτων που αποτελούν αντικείμενο εκμετάλλευσης σε ευρωπαϊκά ύδατα και να υπολογιστεί η ΜΒΑ για όλα αυτά τα αποθέματα, όπου είναι επιστημονικά δυνατό·

4.  υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τη συλλογή δεδομένων και ότι τα δεδομένα είναι απαραίτητα για την αξιολόγηση της υγείας των ιχθυαποθεμάτων· υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με το άρθρο 23 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1004(13), η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή και τη λειτουργία του εν λόγω κανονισμού·

5.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει τις προτάσεις της για τα TAC και το Συμβούλιο να ορίσει TAC σε επίπεδο ΜΒΑ, όπως προβλέπεται στον κανονισμό για την ΚΑΠ·

6.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και την επιστημονική κοινότητα να αναπτύξουν ένα επιστημονικό μοντέλο για τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης και της εκμετάλλευσης της πολυειδικής αλιείας· σημειώνει ότι το εν λόγω μοντέλο θα πρέπει να καθιστά δυνατή την εφαρμογή παρόμοιων στόχων διαχείρισης στη χρήση της ΜΒΑ στο σύνολο της ΚΑΠ και να δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης της εξέλιξης των κανόνων διαχείρισης που εφαρμόζονται·

7.  παροτρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει την εφαρμογή της οικοσυστημικής προσέγγισης στη διαχείριση της αλιείας, μεταξύ άλλων εφαρμόζοντας ολοένα και περισσότερο προσεγγίσεις που καλύπτουν πολλά είδη, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι αρνητικές επιπτώσεις των αλιευτικών δραστηριοτήτων και άλλων παραγόντων όπως η κλιματική αλλαγή στα θαλάσσια οικοσυστήματα, στους ιχθυοπληθυσμούς και στην κοινωνία και να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα των ωκεανών στην αλλαγή του κλίματος· επαναλαμβάνει ότι τα πλήρως τεκμηριωμένα δεδομένα όσον αφορά την αλιεία και την ποιότητα είναι καίριας σημασίας για τη διαχείριση της αλιείας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να βελτιωθεί η συλλογή δεδομένων για την ερασιτεχνική αλιεία, λαμβάνοντας υπόψη τον περιβαλλοντικό της αντίκτυπο και την κοινωνικοοικονομική της αξία·

8.  καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να υποστηρίζει σχέδια για τη βελτίωση της επιλεκτικότητας και της επιβίωσης των μη στοχευόμενων ειδών και, στο πλαίσιο της εφαρμογής μιας οικοσυστημικής προσέγγισης για τη διαχείριση της αλιείας, να διαπιστώσει ποιες πρακτικές βλάπτουν τα αποθέματα, τη βιοποικιλότητα των ωκεανών και το θαλάσσιο περιβάλλον και να λάβει μέτρα για τον περιορισμό και την αλλαγή τους·

9.  θεωρεί ότι η ΕΕ, μετά την αξιολόγηση της ΚΑΠ έως το 2022, θα πρέπει, όπου απαιτείται, να προσαρμόσει τις τρέχουσες πρακτικές διαχείρισης της αλιείας και να επιταχύνει τη μετάβαση προς την αλιεία χαμηλού αντικτύπου, προκειμένου όχι μόνο να διατηρηθούν τα ιχθυαποθέματα στα τρέχοντα επίπεδα αλλά και, κυρίως, να ανασυσταθούν τα ιχθυαποθέματα και να αποκατασταθούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα, σε διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς, ιδίως με τον τομέα της αλιείας, και να στηριχθούν τα μέτρα αυτά μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας·

10.  θεωρεί ότι η προσοχή και η στήριξη θα πρέπει να επικεντρωθούν ιδιαίτερα στην αλιεία μικρής κλίμακας, η οποία είναι δυνητικά λιγότερο επιθετική και πιο βιώσιμη, όχι μόνον όσον αφορά τη διαχείριση των βιολογικών πόρων αλλά και από κοινωνικοοικονομικής πλευράς·

11.  καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει την εναρμόνιση των δεικτών του κριτηρίου (III.) για την καλή περιβαλλοντική κατάσταση δυνάμει της ΟΠΘΣ, προκειμένου να καθοριστούν κοινά σημεία αναφοράς και μια κοινή μεθοδολογία αξιολόγησης για όλα τα κράτη μέλη·

12.  καλεί την Επιτροπή να μελετήσει τη σκοπιμότητα της χρήσης άλλων δεικτών εκτός της ΜΒΑ στη διαχείριση της αλιείας, οι οποίοι θα λαμβάνουν υπόψη τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ειδών και τους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες, καθώς και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της ρύπανσης· σημειώνει ότι άλλοι δείκτες, όπως η μέγιστη οικονομική απόδοση, μελετώνται και εφαρμόζονται από ορισμένες χώρες·

13.  επισημαίνει ότι ο περιορισμός της πίεσης στα ιχθυαποθέματα λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων απαιτεί περισσότερη έρευνα και καινοτομία στον τομέα της αλιείας προκειμένου να αναπτυχθούν ορθές πρακτικές που συνδέονται με την κυκλική οικονομία, τη βιωσιμότητα και την επιλεκτικότητα των αλιευτικών εργαλείων·

14.  υπογραμμίζει τη σημασία της παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας και πιστεύει ότι ο εν λόγω τομέας μπορεί να διευκολύνει σημαντικά τη μετάβαση προς τη βιώσιμη διαχείριση των ιχθυαποθεμάτων· καλεί συνεπώς τα κράτη μέλη να αυξήσουν το μερίδιο των εθνικών ποσοστώσεων που αποδίδονται στον τομέα αυτόν·

15.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη θα εγκρίνουν προγράμματα για τη συλλογή δεδομένων που καλύπτουν τον αντίκτυπο των αλιευτικών δραστηριοτήτων στο ευρύτερο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων του αντικτύπου στα παρεμπίπτοντα αλιεύματα ευαίσθητων ειδών και του αντικτύπου στον πυθμένα της θάλασσας·

16.  ζητεί από το Συμβούλιο να δημοσιοποιεί προορατικά όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με την έκδοση των κανονισμών για τα TAC, σύμφωνα με τη σύσταση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας, και να συμμορφωθεί με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006·

Επέκταση του δικτύου προστατευόμενων περιοχών και βελτίωση της διαχείρισής του

17.  τονίζει ότι, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σημειώσει πρόοδο και έχει επιτύχει τον στόχο του ορισμού του 10 % των υδάτων της Ευρώπης ως προστατευόμενων ζωνών, το δίκτυο των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών απέχει παρασάγγας από το να είναι πλήρως αποτελεσματικό, και ότι μόνο σε ένα πολύ μικρό ποσοστό οι υφιστάμενες προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές διαθέτουν σχέδια διαχείρισης και μέτρα προστασίας·

18.  επισημαίνει ότι, όταν είναι επιτυχείς, οι προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές προσφέρουν μεγάλα κοινωνικοοικονομικά οφέλη, ιδίως για τις παράκτιες κοινότητες και τους τομείς αλιείας και τουρισμού, και ότι οι προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές μπορούν να επιτελούν βασικές οικολογικές λειτουργίες για την αναπαραγωγή των ιχθυαποθεμάτων (παρέχοντας τόπους αναπαραγωγής, εκκόλαψης και εκτροφής) και να βελτιώνουν την ανθεκτικότητά τους·

19.  εκφράζει ικανοποίηση για την πρόταση της Επιτροπής, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, να προστατεύεται τουλάχιστον το 30 % των θαλάσσιων περιοχών στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών αποκατάστασης των ιχθυαποθεμάτων, όπως προβλέπεται στο πλαίσιο της ΚΑΠ, και των περιοχών όπου απαγορεύονται οι πλέον καταστροφικές αλιευτικές τεχνικές και οικονομικές δραστηριότητες·

20.  ζητεί το ένα τρίτο της περιοχής αυτής (δηλαδή το 10 % των ευρωπαϊκών υδάτων) να χαίρει υψηλού επιπέδου προστασίας, συμπεριλαμβανομένων ζωνών στις οποίες απαγορεύονται όλα τα αλιεύματα και κάθε οικονομική δραστηριότητα (δηλαδή ζώνες απαγόρευσης της αλίευσης)·

21.  καλεί την Επιτροπή να συνοδεύει κάθε νομοθετική πρόταση με εκτιμήσεις επιπτώσεων με βάση τις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές συμβουλές και σε στενό συντονισμό με τις τοπικές κοινότητες και αρχές·

22.  προτρέπει την Επιτροπή να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές ούτως ώστε οι στόχοι για τις προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές να εφαρμοστούν σε κάθε θαλάσσια περιφέρεια της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ισορροπημένη γεωγραφική κατανομή και οικολογική αντιπροσωπευτικότητα·

23.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να ορίζουν τις προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές στο πλαίσιο των οδηγιών για τα πτηνά(14) και για τους οικοτόπους(15) και της ΟΠΘΣ, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί·

24.  ζητεί τον καθορισμό προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών στο πλαίσιο ενός συνεκτικού δικτύου συνδεδεμένων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων υπεράκτιων περιοχών και περιοχών βαθέων υδάτων· υπενθυμίζει την απαίτηση για παύση της αλιείας με εργαλεία βυθού σε βάθος μεγαλύτερο των 400 m σε περιοχές όπου υπάρχουν ή είναι πιθανόν να υπάρχουν ευπαθή θαλάσσια οικοσυστήματα (ΕΘΟ)·

25.  παροτρύνει την Επιτροπή να καθορίσει αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη μέλη σχετικά με τη διαχείριση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, σε επιστημονική βάση, και να θεσπίσει μια ταξινόμηση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, λαμβάνοντας υπόψη το στάδιο εδραίωσής τους, τα σχέδια διαχείρισης και τα οικοσυστημικά οφέλη, με βάση υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές όπως τα παγκόσμια πρότυπα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN)·

26.  επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει, σε συνέχεια των αλιευτικών συμφωνιών που συνάπτονται με τρίτες χώρες, να λάβει μέτρα διαχείρισης και διακυβέρνησης, όπως ο καθορισμός προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, και να καταστήσει έτσι δυνατή τη βελτίωση της διαχείρισης των ιχθυαποθεμάτων και την αντιμετώπιση των πολλών σωρευτικών επιπτώσεων των εν λόγω συμφωνιών, όπως είναι για παράδειγμα η ρύπανση, η παράνομη, λαθραία και άναρχη (ΠΛΑ) αλιεία ή η ανάπτυξη ορισμένων πρακτικών, όπως η βιομηχανική αλιεία, που απειλούν τη βιωσιμότητα ορισμένων αποθεμάτων·

27.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να καθορίσουν ισχυρά και αποτελεσματικά σχέδια διαχείρισης για τις υφιστάμενες και μελλοντικές προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές και να θεσπίσουν αυστηρότερα μέτρα ελέγχου, παρακολούθησης και εποπτείας για να διασφαλιστεί ο σεβασμός των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών·

28.  ζητεί τόσο η εμπορική όσο και η ερασιτεχνική αλιεία, καθώς και οι σχετικές οργανώσεις που είναι αρμόδιες για τη διαχείριση των ανθρώπινων και οικονομικών δραστηριοτήτων στη θάλασσα (π.χ. περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας (ΠΟΔΑ) ή ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός) να συμμετέχουν στον έλεγχο, την παρακολούθηση και την επιτήρηση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών·

29.  τονίζει ότι απαιτείται μεγαλύτερος έλεγχος των μέτρων διαχείρισης της αλιείας στις τοποθεσίες του δικτύου Natura 2000 που υποβάλλουν τα κράτη μέλη της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι επιτυγχάνονται οι στόχοι διατήρησης σύμφωνα με το άρθρο 11 της ΚΑΠ·

30.  υπογραμμίζει ότι ο καθορισμός των περιοχών και η ανάπτυξη μέτρων διαχείρισης θα πρέπει να βασίζονται στις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις·

31.  αναγνωρίζει ότι η επιτυχία των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών και άλλων προστατευόμενων περιοχών εξαρτάται από την ύπαρξη σταθερής επιστημονικής βάσης και από την αποδοχή τους από τους επαγγελματίες και τους ερασιτέχνες αλιείς, τις παράκτιες κοινότητες και άλλους συμφεροντούχους, καθώς και από τη σαφή ενημέρωση σχετικά με το τι προστατεύεται, πώς και γιατί· ζητεί, ως εκ τούτου, να συμμετέχουν στον σχεδιασμό, τη διακυβέρνηση και την παρακολούθηση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών ο αλιευτικός τομέας, μεταξύ άλλων η βιοτεχνική συνιστώσα του, καθώς και επιστημονικοί φορείς υπεύθυνοι για τη διαχείριση της αλιείας, και άλλα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη· ζητεί να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών μέσω της δημιουργίας περιοχών θαλάσσιας εκπαίδευσης·

32.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχει μια ολοκληρωμένη και συνεκτική προσέγγιση κατά τον καθορισμό των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, όχι μόνο μέσω του περιορισμού των εμπορικών αλιευτικών δραστηριοτήτων, αλλά και μέσω της αντιμετώπισης άλλων δραστηριοτήτων, όπως η έρευνα για την εξόρυξη και η εκμετάλλευση ορυκτών καυσίμων, η εξορυκτική δραστηριότητα, η μεγάλης κλίμακας υδατοκαλλιέργεια, η βυθοκόρηση, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, οι μεταφορές και η ερασιτεχνική αλιεία και άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες·

33.  καλεί τα κράτη μέλη να επεκτείνουν το δίκτυο των περιοχών αποκατάστασης ιχθυαποθεμάτων στο πλαίσιο της ΚΑΠ, ιδίως όπου αποδεικνύεται σαφώς ότι υπάρχουν υψηλές συγκεντρώσεις ιχθύων κάτω του ελάχιστου μεγέθους αναφοράς διατήρησης ή περιοχές αναπαραγωγής· τονίζει ότι πρέπει να συμπεριληφθεί η αξιολόγηση του χαρακτηρισμού και της επιτυχίας των εν λόγω περιοχών στην επικείμενη έκθεση σχετικά με τη λειτουργία της ΚΑΠ·

34.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο διεθνών διαπραγματεύσεων σχετικά με τη σύναψη συνθήκης για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας σε περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας και στο πλαίσιο των ΠΟΔΑ, να προωθήσουν έναν φιλόδοξο παγκόσμιο μηχανισμό για τη θέσπιση προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών στην ανοικτή θάλασσα ή σε περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας, και να αναλάβουν ενεργό ρόλο, μετά την επίτευξη συμφωνίας για τη θαλάσσια βιολογική ποικιλότητα πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας, στη δημιουργία νέων εργαλείων διαχείρισης βάσει αποτελεσματικά διαχειριζόμενων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών στην ανοικτή θάλασσα· υπενθυμίζει ότι η θέσπιση προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών σε ζώνες πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας πρέπει να υποστηρίζεται από εκτιμήσεις κοινωνικοοικονομικών και οικολογικών επιπτώσεων με βάση τις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις·

35.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ιδέα ότι ο ωκεανός στο σύνολό του παρέχει στην ανθρωπότητα υπηρεσίες οικοσυστήματος και ότι, ως εκ τούτου, ο ωκεανός πρέπει να αναγνωρίζεται ως παγκόσμιο κοινό αγαθό στις διεθνείς διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ·

Αντιμετώπιση άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων που απειλούν την αποκατάσταση των ιχθυαποθεμάτων

36.  τονίζει ότι η ταχεία και αποφασιστική δράση για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διατήρηση υγιών πληθυσμών και οικοτόπων θαλάσσιων οργανισμών και, ως εκ τούτου, για τη συνέχιση της βιώσιμης αλιευτικής δραστηριότητας και για την επισιτιστική ασφάλεια μακροπρόθεσμα· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 2 της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, τα μέρη πρέπει να αποσκοπούν στην αύξηση της ικανότητας προσαρμογής στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας στις κλιματικές μεταβολές και της ανάπτυξης με χαμηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, με τρόπο που δεν απειλεί την παραγωγή τροφίμων·

37.  υπογραμμίζει τη θετική συμβολή των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων· παροτρύνει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον ρόλο των δικτύων προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών στις εθνικές τους στρατηγικές για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή·

38.  τονίζει ότι η ανασύσταση των ιχθυαποθεμάτων, καθώς και η διατήρησή τους σε βιώσιμο επίπεδο, απαιτεί επίσης την αντιμετώπιση ορισμένων ανθρωπογενών επιπτώσεων που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, όπως η εξάντληση του οξυγόνου και η οξίνιση, καθώς και διαφόρων —κυρίως χερσαίων αλλά και θαλάσσιων— πηγών ρύπανσης που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανασύσταση των ιχθυαποθεμάτων ή συμβάλλουν στην ευπάθειά τους, όπως είναι τα νιτρικά, τα λύματα, τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, οι τοξικές χημικές ουσίες, η ρύπανση από τη βιομηχανική δραστηριότητα και τον μαζικό τουρισμό, τα κατάλοιπα από υδατοκαλλιέργειες, τα πλαστικά και μικροπλαστικά απορρίμματα, οι αντηλιακές κρέμες, οι ορμόνες, η ηχορύπανση, οι διαρροές πετρελαίου και η απώλεια ή η απόρριψη αλιευτικών εργαλείων·

39.  καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει μελέτη σχετικά με τον αντίκτυπο των διαφόρων πηγών ρύπανσης στην ανασύσταση των ιχθυαποθεμάτων και στα θαλάσσια οικοσυστήματα·

40.  τονίζει την ανάγκη συμμετοχής των αλιέων στην καταπολέμηση της ρύπανσης των θαλασσών και των ωκεανών· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να παροτρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν νομοθεσία που θα επιτρέπει στους αλιείς να μεταφέρουν στην ξηρά απόβλητα που αλιεύονται στη θάλασσα· θεωρεί ότι οι διατάξεις αυτές θα πρέπει να θεσπίζουν κίνητρα για τους αλιείς και για τη χρήση κατάλληλων συστημάτων συλλογής·

41.  τονίζει τη σημασία της αύξησης του ποσοστού επιβίωσης των μη στοχευόμενων ειδών μέσω της μείωσης των τραυματισμών και του στρες που προκαλείται κατά την αλίευση και την απελευθέρωση·

42.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τα εν λόγω αιτήματα και να απαντήσει σε αυτά στο νέο σχέδιο δράσης της για τη διατήρηση των αλιευτικών πόρων και την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, το οποίο προτίθεται να υποβάλει έως το 2021, και κατά την αναθεώρηση της ΚΑΠ, καθώς και σε όλες τις επικείμενες νομοθετικές προτάσεις·

o
o   o

43.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 22. (2) ΕΕ L 164 της 25.6.2008, σ. 19. (3) EE L 198 της 25.7.2019, σ. 105. (4) ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7. (5) ΕΕ L 20 της 26.1.2010, σ. 7. (6) ΕΕ L 303 της 18.11.2009, σ. 1. (7) ΕΕ L 257 της 28.8.2014, σ. 135. (8) ΕΕ L 375 της 31.12.1991, σ. 1. (9) ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43. (10) ΕΕ L 264 της 25.9.2006, σ. 13. (11) ΕΕ C 458 της 19.12.2018, σ. 9. (12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0015. (13) Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, σχετικά με τη θέσπιση ενωσιακού πλαισίου για τη συλλογή, διαχείριση και χρήση δεδομένων στον τομέα της αλιείας και τη στήριξη όσον αφορά τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις για την κοινή αλιευτική πολιτική και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 199/2008 του Συμβουλίου (ΕΕ L 157 της 20.6.2017, σ. 1). (14) Οδηγία 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών (ΕΕ L 20 της 26.1.2010, σ. 7). (15) Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη σύλληψη του Alexei Navalny (2021/2513(RSP))

P9_TA(2021)0018 RC-B9-0090/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Ρωσία και ιδίως αυτό της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την κατάσταση στη Ρωσία: η δηλητηρίαση του Alexei Navalny(1),

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

—  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τους Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 9 Δεκεμβρίου 1998,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για την απαγόρευση αναπτύξεως, παραγωγής, αποθηκεύσεως και χρήσεως χημικών όπλων και για την καταστροφή τους (Σύμβαση για τα χημικά όπλα),

–  έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ιδίως το κεφάλαιο 2 και ειδικότερα το άρθρο 29 για την προστασία της ελευθερίας του λόγου, καθώς και τις διεθνείς υποχρεώσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τις οποίες έχει αναλάβει η Ρωσία ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και του ΟΗΕ,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατου Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της 17ης Ιανουαρίου 2021, και της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 18ης Ιανουαρίου 2021, που ακολούθησαν την κράτηση του Alexei Navalny,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις ηγετών κρατών μελών της ΕΕ σχετικά με την κράτηση του Alexei Navalny κατά την άφιξή του στη Μόσχα,

—  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης Οκτωβρίου 2020,

—  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 12ης Οκτωβρίου 2020 και την πολιτική συμφωνία που επετεύχθη για την επιβολή περιοριστικών μέτρων κατά όσων συνδέονται με την απόπειρα δολοφονίας του Alexei Navalny,

—  έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) στις υποθέσεις Navalnyye κατά Ρωσίας της 17ης Οκτωβρίου 2017, Navalny κατά Ρωσίας της 15ης Νοεμβρίου 2018 και Navalny κατά Ρωσίας (αριθ. 2) της 9ης Απριλίου 2019,

—  έχοντας υπόψη το παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, γνωστό και ως «ευρωπαϊκός νόμος Magnitsky», το οποίο εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 7 Δεκεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Alexei Navalny, κορυφαίος Ρώσος πολιτικός, δικηγόρος και ακτιβιστής για την καταπολέμηση της διαφθοράς, έχει αποκαλύψει πολυάριθμες υποθέσεις διαφθοράς στις οποίες εμπλέκονται επιχειρήσεις και Ρώσοι πολιτικοί, έχει ηγηθεί πολλών δημόσιων διαμαρτυριών σε ολόκληρη τη Ρωσία και έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πιο αποτελεσματικούς ηγέτες της ρωσικής αντιπολίτευσης·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Alexei Navalny αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αμφισβητίες των ρωσικών αρχών και του προέδρου Πούτιν, ενώ η αποφασιστικότητα και η γενναιότητά του αποτελούν φάρο ελπίδας για όλους εκείνους στη Ρωσία που πιστεύουν ότι η ελευθερία, η δημοκρατία, ο πολιτικός πλουραλισμός και η λογοδοσία είναι δυνατό να υπάρξουν στη χώρα τους·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Ιανουαρίου 2021, ο Alexei Navalny ετέθη υπό κράτηση στο διεθνές αεροδρόμιο Sheremetyevo της Μόσχας –μόλις επέστρεψε στη Ρωσία από τη Γερμανία, όπου είχε λάβει ιατρική περίθαλψη έπειτα από τον δηλητηριασμό του στη Ρωσία– χωρίς να του επιτραπεί να επικοινωνήσει με τους δικηγόρους του·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Ιανουαρίου 2021, ο Alexei Navalny καταδικάστηκε σε φυλάκιση 30 ημερών, εν αναμονή δίκης, στο πλαίσιο μιας άνευ προηγουμένου και εσπευσμένης διαδικασίας ακρόασης, που διεξήχθη σε αστυνομικό τμήμα, χωρίς την παρουσία του δικηγόρου του Navalny·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 70 άτομα, μεταξύ των οποίων δημοσιογράφοι και υποστηρικτές του Alexei Navalny, είχαν τεθεί υπό κράτηση ενώ περίμεναν την επιστροφή του·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Alexei Navalny είχε μεταφερθεί στη Γερμανία, με τη συμφωνία των ρωσικών αρχών, προκειμένου να λάβει ιατρική περίθαλψη μετά τον δηλητηριασμό του στις 20 Αυγούστου 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι, χάρη στις κοινές προσπάθειες ενός δικτύου ερευνητών δημοσιογράφων, στο οποίο περιλαμβάνεται και η ερευνητική ομάδα Bellingcat, εντοπίστηκαν αρκετοί από τους δράστες που συμμετείχαν στον δηλητηριασμό, οι οποίοι ήταν όλοι τους μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το νοσοκομείο Charité του Βερολίνου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Alexei Navalny είχε δηλητηριαστεί με νευροτοξικό παράγοντα της ομάδας Novichok, η οποία περιλαμβάνει νευροτοξικούς παράγοντες στρατιωτικής χρήσης που αναπτύχθηκαν από τη Σοβιετική Ένωση και τη Ρωσική Ομοσπονδία και είναι διαθέσιμοι μόνο σε στρατιωτικές δομές και μυστικές υπηρεσίες στη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το είδος του δηλητηριασμού επιβεβαιώθηκε από διάφορα εργαστήρια στη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Σουηδία, καθώς και από τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ)·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα χημικά όπλα, κάθε δηλητηριασμός ατόμου με τη χρήση νευροτοξικού παράγοντα θεωρείται χρήση χημικών όπλων, και λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η χρήση χημικών όπλων από οποιονδήποτε υπό οιεσδήποτε συνθήκες συνιστά σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ, μαζί με διεθνείς εταίρους, κάλεσε τις ρωσικές αρχές να διεξαγάγουν διεξοδική έρευνα σχετικά με την απόπειρα δολοφονίας του Alexei Navalny με τη χρήση απαγορευμένου χημικού νευροτοξικού παράγοντα, να συνεργαστούν πλήρως με τον ΟΑΧΟ προκειμένου να διασφαλιστεί αμερόληπτη διεθνής έρευνα και να προσαγάγουν τους υπεύθυνους στη δικαιοσύνη· λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι σήμερα δεν έχει διεξαχθεί τέτοια διεξοδική και αμερόληπτη έρευνα από τις ρωσικές αρχές και η Ρωσία έχει απορρίψει ρητά οιεσδήποτε εκκλήσεις για διεξαγωγή έρευνας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 15 Οκτωβρίου 2020 η ΕΕ, ελλείψει οποιασδήποτε έρευνας εκ μέρους της Ρωσίας ή συνεργασίας της με τον ΟΑΧΟ, επέβαλε κυρώσεις κατά έξι Ρώσων υπηκόων και μίας οντότητας που είχαν εμπλοκή στο έγκλημα·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός ότι η απόπειρα δολοφονίας του Alexei Navalny έλαβε χώρα κατά την περίοδο πριν από τις ρωσικές τοπικές και περιφερειακές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2020 προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με την κατάσταση της δημοκρατίας, των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ομοσπονδιακές σωφρονιστικές υπηρεσίες της Ρωσίας ανακοίνωσαν ότι ο Alexei Navalny ετέθη υπό κράτηση εν αναμονή ακροαματικής διαδικασίας για παραβίαση των όρων προηγούμενης ποινής με αναστολή, όσον αφορά την αποκαλούμενη υπόθεση Yves Rocher, ενώ στην πραγματικότητα ανάρρωνε από απόπειρα δολοφονίας που είχε ενορχηστρωθεί από τις ρωσικές αρχές·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την απόφαση της 17ης Οκτωβρίου 2017, το ΕΔΔΑ απεφάνθη ότι ο Alexei Navalny και ο αδελφός του Oleg καταδικάστηκαν άδικα για οικονομικά εγκλήματα στην αποκαλούμενη υπόθεση Yves Rocher το 2014 και ότι τα ρωσικά δικαστήρια εξέδωσαν «αυθαίρετες και προδήλως παράλογες» αποφάσεις στην υπόθεση, και διέταξε τη Ρωσική Ομοσπονδία να καταβάλει στους δύο αδελφούς πάνω από 80 000 EUR για ζημίες και έξοδα·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Alexei Navalny στο παρελθόν έχει δεχθεί επίθεση, τεθεί υπό κράτηση, συλληφθεί και καταδικαστεί, προκειμένου να αναγκαστεί να εγκαταλείψει την πολιτική και δημόσια δράση του· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρωσικές αρχές έχουν χρησιμοποιήσει τις προηγούμενες πολιτικά υποκινούμενες καταδίκες του Alexei Navalny για να τον εμποδίσουν να συμμετάσχει στις ρωσικές προεδρικές εκλογές του 2018·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Ιανουαρίου 2021, οι ρωσικές αρχές άσκησαν νέα ποινική δίωξη κατά του Alexei Navalny, κατηγορώντας τον για απάτη σχετικά με τη μεταφορά χρημάτων σε διάφορες φιλανθρωπικές οργανώσεις·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα της ελευθερίας της σκέψης και του λόγου, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία έχει υπογράψει την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και την ΕΣΔΑ, ενώ είναι μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, και έχει, ως εκ τούτου, δεσμευθεί να τηρεί τα διεθνή πρότυπα και τις αρχές που διέπουν το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την αναγνωρισμένη ρωσική ένωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα «Memorial», υπάρχουν περισσότεροι από 300 πολιτικοί και θρησκευτικοί κρατούμενοι στη Ρωσική Ομοσπονδία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ επιδεικνύει αλληλεγγύη προς όλους τους αντιφρονούντες και τον ρωσικό λαό, οι οποίοι, παρά την απειλή για την ελευθερία και τη ζωή τους και την πίεση που δέχονται από το Κρεμλίνο και τις ρωσικές αρχές, εξακολουθούν να αγωνίζονται για την ελευθερία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου εξακολουθεί να επιδεινώνεται στη Ρωσία, καθώς οι αρχές καταβάλλουν συστηματικές προσπάθειες να φιμώσουν την ελευθερία του λόγου, να περιορίσουν την ελευθερία του συνέρχεσθαι, να παρεμποδίσουν τις δραστηριότητες της αντιπολίτευσης, να αντιδράσουν με κατασταλτικά μέτρα σε κάθε δραστηριότητα που αποσκοπεί στην αποκάλυψη υποθέσεων διαφθοράς και να περιορίσουν τις δραστηριότητες της ρωσικής κοινωνίας των πολιτών·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραβίαση του διεθνούς δικαίου στην Ουκρανία και τη Γεωργία, οι δολοφονίες με εντολή κρατικών φορέων και η φυσική εξόντωση ηγετών της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφων και άλλων, όπως στις περιπτώσεις του Boris Nemtsov, της Anna Politkovskaya, του Sergei Magnitsky και άλλων, έχουν παραμείνει ατιμώρητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι πολυάριθμες απόπειρες δολοφονίας με δηλητηριασμούς και άλλα μέσα, καθώς και η άρνηση συνεργασίας στη δικαστική υπόθεση σχετικά με την κατάρριψη της πτήσης MH17, έχουν οδηγήσει τις σχέσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία σε ιστορικά χαμηλό σημείο·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τον Δεκέμβριο του 2020, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει στην εργαλειοθήκη της το παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το οποίο έχει ως στόχο πρόσωπα και οντότητες που είναι υπεύθυνα, εμπλέκονται ή συνδέονται με σοβαρές παραβιάσεις και καταχρήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως·

1.  ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση του Alexei Navalny και όλων των άλλων ατόμων που κρατούνται σε συνάρτηση με την επιστροφή του στη Ρωσία, είτε πρόκειται για δημοσιογράφους, συνεργάτες της ομάδας του ή πολίτες που εξέφρασαν την υποστήριξή τους·

2.  καταδικάζει απερίφραστα την κράτηση του Alexei Navalny και των υποστηρικτών του, καθώς και την πολιτικά υποκινούμενη καταστολή που ασκείται εναντίον τους από τις ρωσικές αρχές, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης του δικαστικού συστήματος· καταδικάζει επίσης την απόπειρα δολοφονίας του Alexei Navalny και εκφράζει τη βαθύτατη ανησυχία του για την περιστολή του χώρου της πολιτικής αντιπολίτευσης, των αντιφρονούντων και της κοινωνίας των πολιτών στη Ρωσική Ομοσπονδία·

3.  καταδικάζει απερίφραστα τη συμπεριφορά της Ρωσικής Ομοσπονδίας, την οποία θεωρεί ανάρμοστη για ένα μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ που έχει δεσμευτεί να σέβεται τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, όπως αυτά έχουν κατοχυρωθεί στην ΕΣΔΑ και στο Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα· ενθαρρύνει το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον ΟΑΣΕ να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την αξιολόγηση των παραβιάσεων των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ρωσική Ομοσπονδία·

4.  υπενθυμίζει ότι η κράτηση πολιτικών αντιπάλων είναι αντίθετη με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ρωσίας, και επιμένει ότι πρέπει να αποπολιτικοποιηθεί το δικαστικό σύστημα και να διασφαλίζονται το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και το δικαίωμα επικούρησης από νομικό παραστάτη· καλεί την Επιτροπή των Υπουργών και τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να κάνουν χρήση των εξουσιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 46 παράγραφος 4 της ΕΣΔΑ και να προσφύγουν στο ΕΔΔΑ κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας για παραβίαση της Σύμβασης·

5.  καλεί τις ρωσικές αρχές να θέσουν τέλος στην παρενόχληση, τον εκφοβισμό, τη βία και την καταστολή των ανεξάρτητων φωνών και των αντιφρονούντων τερματίζοντας την επικρατούσα ατιμωρησία, η οποία έχει ήδη οδηγήσει στην απώλεια των ζωών πολλών δημοσιογράφων, ακτιβιστών και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών της αντιπολίτευσης, και να διασφαλίσουν ότι τα άτομα αυτά θα μπορούν να ασκούν τις δραστηριότητές τους χωρίς φόβο για τη ζωή τους ή για τη ζωή των μελών της οικογένειάς τους ή των φίλων τους·

6.  θεωρεί ότι η απόπειρα δολοφονίας του Alexei Navalny και η άμεση σύλληψή του κατά την επιστροφή του στη Ρωσία έχουν ως στόχο να αποτρέψουν την περαιτέρω αποκάλυψη της σοβαρής διαφθοράς που χαρακτηρίζει το καθεστώς, και αποτελούν μέρος μιας συστηματικής προσπάθειας για τη φίμωση και την εξόντωσή του, καθώς και της πολιτικής αντιπολίτευσης και άλλων αντιφρονούντων στη χώρα, ιδίως ενόψει των επικείμενων βουλευτικών εκλογών το φθινόπωρο του 2021· πιστεύει ότι, με τις ενέργειες αυτές, το καθεστώς αποκαλύπτει την περιφρόνησή του προς τον λαό, επιδιώκει αμείλικτα να παραμείνει στην εξουσία, και στερεί από τον λαό οποιαδήποτε ευκαιρία δημοκρατίας και ελευθερίας· εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τις δημοκρατικές δυνάμεις στη Ρωσία, οι οποίες είναι προσηλωμένες σε μια ανοικτή και ελεύθερη κοινωνία·

7.  υπογραμμίζει την αποφασιστικότητά του να παρακολουθεί στενά την κατάσταση του Alexei Navalny και την ευεξία του, τόσο σωματική όσο και ψυχική, για την οποία είναι αποκλειστικά υπεύθυνες οι ρωσικές αρχές·

8.  καταδικάζει την επανειλημμένη χρήση χημικών νευροτοξικών παραγόντων από τη Ρωσική Ομοσπονδία κατά Ρώσων πολιτών και υπενθυμίζει ότι η χρήση χημικών όπλων υπό οιεσδήποτε συνθήκες συνιστά καταδικαστέο έγκλημα βάσει του διεθνούς δικαίου, ιδίως βάσει της Σύμβασης για τα χημικά όπλα· εξακολουθεί να παροτρύνει τις ρωσικές αρχές να κοινοποιήσουν πλήρως και στο ακέραιο το πρόγραμμα Novichok στον ΟΑΧΟ και, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, να διεξαγάγουν έρευνα, να προσαγάγουν ενώπιον της δικαιοσύνης και να καταστήσουν υπόλογους τους υπεύθυνους για το έγκλημα που διαπράχθηκε κατά του Alexei Navalny· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να διεξαχθεί διεθνής έρευνα σχετικά με παραβιάσεις των διεθνών δεσμεύσεων της Ρωσίας στον τομέα των χημικών όπλων·

9.  καλεί το Συμβούλιο να λάβει ενεργή θέση επί του θέματος κατά τις προσεχείς συνεδριάσεις του και να ενισχύσει σημαντικά τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ έναντι της Ρωσίας, μεταξύ άλλων με την επιβολή κυρώσεων στα άτομα και τις νομικές οντότητες που εμπλέκονται στην απόφαση σύλληψης και φυλάκισης του Alexei Navalny· θεωρεί, επιπλέον, ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιβάλει, στο πλαίσιο του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, πρόσθετα στοχευμένα περιοριστικά μέτρα κατά όλων των προσώπων που είχαν συμμετοχή στις επιθέσεις κατά του Alexei Navalny ή φέρουν ευθύνη για αυτές·

10.  παροτρύνει το Συμβούλιο να θεσπίσει κυρώσεις εναντίον Ρώσων ολιγαρχών που συνδέονται με το καθεστώς και εναντίον μελών του στενού περιβάλλοντος του προέδρου Πούτιν, καθώς και εναντίον προπαγανδιστών των μέσων ενημέρωσης, που κατέχουν περιουσιακά στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και απολαύουν της ελευθερίας μετακίνησης προς τα κράτη μέλη· πιστεύει ότι οι κυρώσεις αυτές θα πρέπει να επεκταθούν και στα άμεσα μέλη της οικογένειάς τους· υποστηρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα πρέπει πλέον να αποτελεί έναν φιλόξενο τόπο για τον ρωσικό πλούτο ασαφούς προέλευσης·

11.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εκπονήσουν μια νέα στρατηγική για τις σχέσεις της ΕΕ με τη Ρωσία, με επίκεντρο την υποστήριξη της κοινωνίας των πολιτών, η οποία θα προωθεί τις δημοκρατικές αξίες, το κράτος δικαίου, τις θεμελιώδεις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν με κριτικό πνεύμα τη συνεργασία με τη Ρωσία στο πλαίσιο διαφόρων πλατφορμών εξωτερικής πολιτικής και έργων όπως το Nord Stream 2, την υλοποίηση του οποίου πρέπει να διακόψει αμέσως η ΕΕ·

12.  καλεί τη ρωσική κυβέρνηση και την Κρατική Δούμα να αναθεωρήσουν το νομικό πλαίσιο για τις εκλογές, καθώς και τη νομοθεσία για τους ξένους πράκτορες και τις ανεπιθύμητες οργανώσεις, προκειμένου να ενδυναμωθεί ο πλουραλισμός και να διασφαλιστεί η διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, καθώς και να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους υποψηφίους της αντιπολίτευσης· ζητεί από τη ρωσική κυβέρνηση να εγγυηθεί σε όλα τα δημοκρατικά κόμματα ίση πρόσβαση και ίσες ευκαιρίες κατά τις προσεχείς εκλογές για τη Δούμα, δεδομένου ότι η μη καταχώριση κομμάτων συνιστά κατάχρηση της διαδικασίας καταχώρισης που καταστρέφει τον πολιτικό ανταγωνισμό και την πλουραλιστική δημοκρατία· υπογραμμίζει ότι υπάρχει μια συνεχώς αυξανόμενη σύγκλιση των στάσεων και των τακτικών μεταξύ του καθεστώτος στη Ρωσία και της δικτατορίας στη Λευκορωσία· παρατηρεί ότι και τα δύο καθεστώτα φοβούνται την αυξανόμενη επιθυμία για αλλαγή μεταξύ των λαών τους, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εκλογική κλοπή αποτελεί μια πρόσφορη πολιτική λύση για αυτά·

13.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν θα επιτραπεί στον Alexei Navalny να απευθυνθεί στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ), όπως έχει προγραμματιστεί για τις 19 Ιανουαρίου 2021, ενώ πρόσφατα επιτράπηκε στη ρωσική κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία να επιστρέψει στην ΚΣΣΕ·

14.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσική Ομοσπονδία, και καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Ρωσία και τις πρεσβείες των κρατών μελών να συνεχίσουν να παρακολουθούν δικαστικές υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πολιτικοί της αντιπολίτευσης και ακτιβιστές, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης του Alexei Navalny· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τη στήριξή της σε Ρώσους αντιφρονούντες, μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και σε ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφους·

15.  καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να συντονίσουν τις θέσεις τους έναντι της Ρωσίας και να εκφράζονται με ενιαία φωνή στα διμερή και πολυμερή φόρουμ με τις ρωσικές αρχές· τονίζει, επιπλέον, ότι η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει την αλλαγή κυβέρνησης στην Ουάσιγκτον για να ενισχύσει τη διατλαντική ενότητα στην προστασία της δημοκρατίας και των θεμελιωδών αξιών έναντι αυταρχικών καθεστώτων· υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο στηρίζει τον ρωσικό λαό στον αγώνα του για θεμελιώδεις ελευθερίες, ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία·

16.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, καθώς και στον πρόεδρο, την κυβέρνηση και την Κρατική Δούμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0232.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην Εθνοσυνέλευση της Βενεζουέλας (2021/2508(RSP))

P9_TA(2021)0019 RC-B9-0056/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Βενεζουέλα, και ιδίως το ψήφισμα της 31ης Ιανουαρίου 2019 σχετικά με την κατάσταση στη Βενεζουέλα(1), της 16ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την κατάσταση στη Βενεζουέλα μετά την παράνομη εκλογή νέου προέδρου και νέου προεδρείου της Εθνοσυνέλευσης (κοινοβουλευτικό πραξικόπημα)(2) και της 10ης Ιουλίου 2020 σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στη Βενεζουέλα και τη μεταναστευτική και προσφυγική κρίση(3),

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), της 6ης Ιανουαρίου 2021 και της 7ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με τη Βενεζουέλα και σχετικά με τις εκλογές της 6ης Δεκεμβρίου 2020 για την Εθνοσυνέλευση, καθώς και τις προηγούμενες δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου της 4ης και 16ης Ιουνίου 2020 σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στη Βενεζουέλα,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Διεθνούς Ομάδας Επαφής της 8ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με τις εκλογές για την Εθνοσυνέλευση της Βενεζουέλας που διεξήχθησαν στις 6 Δεκεμβρίου 2020, της 16ης Ιουνίου 2020, με την οποία απορρίφθηκε ως παράνομος ο ορισμός της οδηγίας για το νέο Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο (CNE) από το Ανώτατο Δικαστήριο (TSJ), και της 24ης Ιουνίου 2020 σχετικά με την επιδεινούμενη πολιτική κρίση στη Βενεζουέλα,

–  έχοντας υπόψη τις πρόσφατες δηλώσεις της Ομάδας της Λίμα, και ιδίως τη δήλωση της 5ης Ιανουαρίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου, της 11ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τις επιθέσεις κατά της Εθνοσυνέλευσης της Βενεζουέλας,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση των συμπροέδρων της ομάδας στήριξης της δημοκρατίας και εκλογικού συντονισμού, της 2ας Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τη μη αναγνώριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν στη Βενεζουέλα στις 6 Δεκεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τις πρόσφατες δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών σχετικά με την κατάσταση στη Βενεζουέλα,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2020/898 του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2020, για την τροποποίηση της απόφασης (ΚΕΠΠΑ) 2017/2074 σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω της κατάστασης στη Βενεζουέλα(4), η οποία πρόσθεσε 11 κορυφαίους Βενεζουελανούς αξιωματούχους στον κατάλογο των προσώπων που υπόκεινται σε περιοριστικά μέτρα,

–  έχοντας υπόψη την πρώτη έκθεση της Ανεξάρτητης Διεθνούς Διερευνητικής Αποστολής των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη Βολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας, η οποία δημοσιεύτηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τη διεθνή διάσκεψη δωρητών σε αλληλεγγύη προς τους Βενεζουελανούς πρόσφυγες και μετανάστες στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, της 26ης Μαΐου 2020,

–  έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Βενεζουέλας,

–  έχοντας υπόψη το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του ΔΠΔ με τίτλο «Δραστηριότητες προκαταρκτικής εξέτασης (2020) – Βενεζουέλα Ι» της 14ης Δεκεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράνομες και αθέμιτες βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στη Βενεζουέλα στις 6 Δεκεμβρίου 2020 διεξήχθησαν χωρίς να τηρηθούν τα ελάχιστα διεθνή πρότυπα για μια αξιόπιστη διαδικασία και σε συνθήκες απαξίωσης του πολιτικού πλουραλισμού, της δημοκρατίας, της διαφάνειας και του κράτους δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των ψηφοφόρων ήταν εξαιρετικά μικρή και, ως εκ τούτου, η απόρριψη των εκλογών από τον λαό της Βενεζουέλας είναι προφανής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημοκρατικές δυνάμεις στη Βενεζουέλα συμφώνησαν ομόφωνα να μη συμμετάσχουν σε αυτή την εκλογική παρωδία· λαμβάνοντας υπόψη ότι 27 πολιτικά κόμματα υπέγραψαν τη συμφωνία, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης Λαϊκή Θέληση, Πρώτα η Δικαιοσύνη, Δημοκρατική Δράση και Νέα Εποχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκλογές δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται από τη νομοθεσία της Βενεζουέλας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα, η οποία αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Διεθνή Ομάδα Επαφής, την Ομάδα της Λίμα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, απέρριψε τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών το 2020 λόγω της παντελούς έλλειψης των προϋποθέσεων για να διασφαλιστεί ότι οι εκλογές αυτές θα είναι ελεύθερες και δίκαιες, και δεν έχει αναγνωρίσει τα αποτελέσματα αυτής της εκλογικής διαδικασίας ως νόμιμα ή αντιπροσωπευτικά της βούλησης του λαού της Βενεζουέλας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι παράνομες εκλογές έχουν περιορίσει περαιτέρω το δημοκρατικό περιθώριο στη χώρα στο ελάχιστο και έχουν δημιουργήσει σημαντικά εμπόδια στην επίλυση της πολιτικής κρίσης στη Βενεζουέλα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Δεκεμβρίου 2020, η νόμιμη Εθνοσυνέλευση του 2015 με πρόεδρο τον Juan Guaidó προχώρησε στη θέσπιση νομοθεσίας προκειμένου να παρατείνει τη συνταγματική και διοικητική εντολή της για ένα έτος έως ότου καταστεί δυνατό να διεξαχθούν ελεύθερες, δίκαιες, επαληθεύσιμες και δημοκρατικές εκλογές στη Βενεζουέλα·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 13 Ιουνίου 2020, το παράνομο TSJ όρισε νέα μέλη στην CNE χωρίς να διαθέτει καμία εξουσία βάσει του νόμου προς τούτο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα άρθρα 187 και 296 του Συντάγματος της Βενεζουέλας, οι διορισμοί αυτοί αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητα της Εθνοσυνέλευσης, ενός οργάνου δημοκρατικά εκλεγμένου από τον λαό της Βενεζουέλας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα δεν έχει αναγνωρίσει καμία απόφαση ή διάταγμα που έχει ληφθεί μονομερώς από αυτά τα παράνομα όργανα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αξιωματούχοι που είναι υπεύθυνοι για τις αποφάσεις αυτές συμπεριλήφθηκαν επίσης στον κατάλογο κυρώσεων του Συμβουλίου·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Ιούλιο του 2020, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, με επικεφαλής την Michelle Bachelet, διαπίστωσε ότι «οι αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου μειώνουν τη δυνατότητα δημιουργίας συνθηκών για δημοκρατικές και αξιόπιστες εκλογικές διαδικασίες» και ότι αυτές οι δικαστικές αποφάσεις «διορίζουν νέα μέλη στο Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο χωρίς τη συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων»·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 10 Ιανουαρίου 2019, ο Nicolás Maduro σφετερίστηκε την προεδρική εξουσία ενώπιον του TSJ, κατά παράβαση της συνταγματικής τάξης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 23 Ιανουαρίου 2019, ο νόμιμα και δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης, Juan Guaidó, ορκίστηκε προσωρινός Πρόεδρος της Βενεζουέλας, σύμφωνα με το άρθρο 233 του Συντάγματος της Βενεζουέλας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και το Κοινοβούλιο έχουν ζητήσει επανειλημμένως την αποκατάσταση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στη Βενεζουέλα μέσω μιας αξιόπιστης πολιτικής διαδικασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Nicolás Maduro έχει απορρίψει δημόσια την πιθανότητα επείγουσας διεξαγωγής ελεύθερων, δίκαιων, διαφανών, χωρίς αποκλεισμούς και αξιόπιστων προεδρικών, βουλευτικών και τοπικών εκλογών, απαντώντας στα αιτήματα του ΑΕ/ΥΕ, της Διεθνούς ομάδας επαφής και του Κοινοβουλίου·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, με το ψήφισμά του της 31ης Ιανουαρίου 2019, αναγνώρισε τον Juan Guaidó ως νόμιμο προσωρινό Πρόεδρο της Βολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας σύμφωνα με το Σύνταγμα της Βενεζουέλας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 25 από τα 27 κράτη μέλη έχουν αναγνωρίσει τον Juan Guaidó ως τον μοναδικό νόμιμο προσωρινό πρόεδρο της χώρας έως ότου συγκληθούν νέες ελεύθερες, διαφανείς και αξιόπιστες προεδρικές εκλογές για την αποκατάσταση της δημοκρατίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά άλλα δημοκρατικά κράτη έχουν πράξει το ίδιο·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 12 Νοεμβρίου 2020, το Συμβούλιο ενέκρινε την παράταση των περιοριστικών μέτρων κατά της Βενεζουέλας έως τις 14 Νοεμβρίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα αυτά περιλάμβαναν εμπάργκο όπλων και εξοπλισμού για εσωτερική καταστολή, καθώς και ταξιδιωτική απαγόρευση και δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων 36 ηγετών και κορυφαίων αξιωματούχων της Βενεζουέλας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2017 το Κοινοβούλιο απένειμε το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης στη δημοκρατική αντιπολίτευση και στους πολιτικούς κρατουμένους της Βενεζουέλας·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 έχει επιδεινώσει περαιτέρω την ήδη κρίσιμη κατάσταση στη Βενεζουέλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάρρευση του συστήματος υγείας, ο υπερπληθωρισμός, οι σοβαρές ελλείψεις τροφίμων και φαρμάκων και μια δεινή ανθρωπιστική κρίση έχουν αναγκάσει τουλάχιστον το ένα έκτο του πληθυσμού να εγκαταλείψει τη χώρα και πάνω από 5,5 εκατομμύρια πολίτες της Βενεζουέλας είχαν φύγει έως το τέλος του 2020·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εισαγγελία του ΔΠΔ ανακοίνωσε στις 14 Δεκεμβρίου 2020, πριν από την προκαταρκτική έκθεσή της, μετά από λεπτομερή αξιολόγηση και ανάλυση των διαθέσιμων πληροφοριών, ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να θεωρηθεί ότι οι πολιτικές αρχές, τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και τα άτομα που στηρίζουν την κυβέρνηση της Βενεζουέλας ευθύνονται για «φυλάκιση, βασανιστήρια, βιασμό και/ή άλλες μορφές σεξουαλικής βίας και διώξεις ομάδας ή κοινότητας για πολιτικούς λόγους, και ενδέχεται να έχουν διαπράξει πολύ σοβαρά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας»· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα ληφθεί τελική απόφαση επί του θέματος κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Σεπτεμβρίου 2020, η ανεξάρτητη διεθνής διερευνητική αποστολή των Ηνωμένων Εθνών για τη Βενεζουέλα ανέφερε ότι η κυβέρνηση και οι δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώτος, εν γνώσει του Προέδρου Maduro και ορισμένων υπουργών του, είχαν διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, συμπεριλαμβανομένων εκτελέσεων και βασανιστηρίων, και ανέφερε επίσης ότι το κράτος της Βενεζουέλας πρέπει να καλέσει να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι για εξωδικαστικές εκτελέσεις, βίαιες εξαφανίσεις, αυθαίρετες κρατήσεις και βασανιστήρια, και να αποτρέψει την τέλεση περαιτέρω πράξεων αυτού του είδους·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πιο πρόσφατη έκθεση που δημοσίευσε το Ινστιτούτο CASLA στις 14 Ιανουαρίου 2021 παρέχει στοιχεία για τον στρατηγικό σχεδιασμό της συστηματικής καταστολής και των συνεχιζόμενων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας που διαπράττονται από το καθεστώς, και αποκαλύπτει νέες μορφές βασανιστηρίων, την αύξηση της παράνομης μυστικής κράτησης και των κέντρων βασανιστηρίων, καθώς και την παρέμβαση άλλων κρατών στην υποκίνηση και εκτέλεση τέτοιων εγκλημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω έκθεση επισημαίνει επίσης τις απάνθρωπες συνθήκες υπό τις οποίες κρατούνται σε μυστικά μέρη πολιτικοί κρατούμενοι και εκτίθενται σε συνεχή σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια, οι οποίες δεν πληρούν τις ελάχιστες προδιαγραφές των κανόνων για τη μεταχείριση των κρατουμένων που ενέκρινε το πρώτο συνέδριο των Ηνωμένων Εθνών για την πρόληψη του εγκλήματος και τη μεταχείριση των δραστών, το οποίο πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη το 1955 και εγκρίθηκε από το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο με τα ψηφίσματά του 663 C (XXIV) της 31ης Ιουλίου 1957 και 2076 (LXII) της 13ης Μαΐου 1977·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Salvador Franco, πολιτικός κρατούμενος, αυτόχθων από την εθνοτική ομάδα Pemón, πέθανε μετά από ασθένεια σε φυλακή της Βενεζουέλας στις 3 Ιανουαρίου 2021, χωρίς να έχει λάβει καμία ιατρική φροντίδα, παρά το γεγονός ότι από τον Νοέμβριο 2020 διέθετε δικαστική απόφαση για τη μεταφορά του σε νοσοκομείο, η οποία αγνοήθηκε·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τις 5 Ιανουαρίου 2021, το καθεστώς έχει εντείνει τη σφοδρότητα και τις διώξεις εναντίον των λίγων ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης που παραμένουν στη χώρα, δημεύοντας τα περιουσιακά στοιχεία και τα εργαλεία τους, αναγκάζοντάς τα να παύσουν αμέσως τη δραστηριότητά τους·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου και με ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τουλάχιστον 23 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους πρόσφατα σε μια σύγκρουση μεταξύ αστυνομίας και συμμοριών στο Καράκας, την πρωτεύουσα της Βενεζουέλας, καθώς η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τον διεθνή έλεγχο και τις έρευνες για ανθρωποκτονίες από μέλη των δυνάμεων ασφαλείας·

1.  επαναλαμβάνει ότι έως ότου διεξαχθούν στη Βενεζουέλα πραγματικά ελεύθερες, αξιόπιστες, διαφανείς και πλήρως δημοκρατικές εκλογές χωρίς αποκλεισμούς, θα συνεχίσει να θεωρεί την Εθνοσυνέλευση του Δεκεμβρίου 2015, τον Πρόεδρό της Juan Guaidó, και την εξουσιοδοτημένη επιτροπή της, που επίσης προεδρεύεται από τον Juan Guaidó, που ήταν η τελευταία ελεύθερη έκφραση του λαού της Βενεζουέλας σε εκλογική διαδικασία, ως το μοναδικό νόμιμο δημοκρατικό αντιπροσωπευτικό πολιτικό όργανο στη Βενεζουέλα· καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν απερίφραστα τη συνταγματική συνέχιση της νόμιμης Εθνοσυνέλευσης της Βενεζουέλας που εξελέγη το 2015 και του νόμιμου προσωρινού Προέδρου της Βενεζουέλας Juan Guaidó·

2.  αποδοκιμάζει και απορρίπτει τις παράνομες και αθέμιτες κοινοβουλευτικές εκλογές που ήταν αποτέλεσμα της νοθευμένης εκλογικής διαδικασίας και που διοργανώθηκαν στις 6 Δεκεμβρίου 2020 και επαναλαμβάνει ότι η εκλογική διαδικασία δεν ήταν σύμφωνη με τους διεθνώς αποδεκτούς όρους και πρότυπα, ούτε με τη νομοθεσία της Βενεζουέλας, ούτε ήταν ελεύθερη και δίκαιη, ούτε αντιπροσώπευε τη βούληση του λαού της Βενεζουέλας· δεν αναγνωρίζει ούτε τη νομιμοποίηση ούτε τη νομιμότητα της νόθας Εθνοσυνέλευσης που συγκροτήθηκε σε σώμα στις 5 Ιανουαρίου 2021 με βάση αυτές τις μη δημοκρατικές εκλογές·

3.  επαναλαμβάνει ότι η μόνη βιώσιμη λύση στην πολυδιάστατη κρίση στη Βενεζουέλα, η οποία έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την περιοχή, είναι μια πολιτική, ειρηνική και δημοκρατική πορεία, με τη διεξαγωγή αξιόπιστων, χωρίς αποκλεισμούς, ελεύθερων, δίκαιων και διαφανών προεδρικών, βουλευτικών, περιφερειακών και τοπικών εκλογών που θα τηρούν τα διεθνή πρότυπα, με εγγυήσεις για ισότιμους όρους ανταγωνισμού και για την απρόσκοπτη συμμετοχή όλων των πολιτικών κομμάτων, οι οποίες θα διεξαχθούν υπό αντικειμενική διεθνή παρακολούθηση·

4.  εκφράζει την αλληλεγγύη του και την πλήρη στήριξή του προς τον λαό της Βενεζουέλας που υποφέρει από τις επιπτώσεις μιας σοβαρής ανθρωπιστικής και πολιτικής κρίσης, η οποία σήμερα επιδεινώνεται από την πανδημία COVID-19· εφιστά την προσοχή στην εξαιρετικά ανησυχητική μεταναστευτική κρίση και τις δευτερογενείς επιπτώσεις της σε ολόκληρη την περιοχή και εξαίρει τις προσπάθειες και την αλληλεγγύη που επιδεικνύουν οι γειτονικές χώρες·

5.  ζητεί την άνευ όρων και άμεση απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων οι οποίοι κρατούνται στη Βενεζουέλα, που ξεπερνούν τους 350, αριθμός που έχει επικυρωθεί από την οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Foro Penal Venezolano και τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών·

6.  επαναλαμβάνει την υποχρέωση να διασφαλίζεται πλήρως ο σεβασμός και η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη Βενεζουέλα και αναλαμβάνει να παραμείνει σε ιδιαίτερη επαγρύπνηση σε ό,τι αφορά τυχόν πράξεις καταστολής, ιδίως εναντίον μελών της αντιπολίτευσης· καταγγέλλει τις απειλές της αντιπροέδρου της παρανόμως συσταθείσας Εθνοσυνέλευσης Iris Varela, σύμφωνα με την οποία θα διατάξει τη σύλληψη και δίωξη, τη δήμευση των περιουσιακών στοιχείων και την ανάκληση της ιθαγένειας μελών της αντιπολίτευσης και του Προέδρου Juan Guaidó·

7.  καταδικάζει την πλέον πρόσφατη καταστολή της ελευθερίας της έκφρασης που διαπράττεται από το καθεστώς και το κλείσιμο εφημερίδων και μέσων ενημέρωσης που δεν ευθυγραμμίζονται πολιτικά με το καθεστώς Maduro·

8.  χαιρετίζει την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2020 για την επέκταση των στοχευμένων κυρώσεων σε 11 επιπλέον άτομα, η οποία δεν βλάπτει τον πληθυσμό της Βενεζουέλας, και ζητεί να ενταθούν και να επεκταθούν οι εν λόγω κυρώσεις· θεωρεί ότι οι αρχές της ΕΕ πρέπει κατά συνέπεια να περιστείλουν τις μετακινήσεις των προσώπων που περιλαμβάνονται στον εν λόγω κατάλογο, καθώς και των πλησιέστερων συγγενών τους, και να παγώσουν τα περιουσιακά στοιχεία και τις θεωρήσεις τους· ζητεί επίσης την άμεση απαγόρευση του εμπορίου και της κυκλοφορίας του ματωμένου χρυσού από τη Βενεζουέλα στην ΕΕ·

9.  επαναλαμβάνει τη σημασία της συνεχούς στενής συνεργασίας με διεθνείς συμμάχους, συγκεκριμένα τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ και την Ομάδα της Λίμα, προκειμένου να δοθεί νέα ώθηση σε μια εκτεταμένη διεθνή διπλωματική προσπάθεια για την επαναφορά της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και της ευημερίας στον λαό της Βενεζουέλας· καλεί τον ΑΠ/ΥΕ και το Συμβούλιο να εφαρμόσουν πολιτική υψηλού επιπέδου σε συντονισμό με τις ΗΠΑ και την Ομάδα της Λίμα, προκειμένου να συμβάλουν σε μια πιο ολοκληρωμένη στρατηγική προσέγγιση στις διεθνείς διπλωματικές προσπάθειες και να αξιολογήσουν ενδελεχώς την επανακλιμακούμενη κατάσταση στη Βενεζουέλα·

10.  καλεί τη νόμιμη Εθνοσυνέλευση και τον Πρόεδρό της Juan Guaidó να διασφαλίσουν πλήρη διαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων τους, προκειμένου να εξασφαλίζεται πλήρης λογοδοσία·

11.  υπενθυμίζει ότι η κρίση στη Βενεζουέλα είναι η πλέον υποχρηματοδοτούμενη στον κόσμο και καλεί τη διεθνή κοινότητα να τιμήσει τις οικονομικές δεσμεύσεις της και να εκταμιεύσει τα ποσά που δεσμεύθηκαν για την ανθρωπιστική κρίση στη Βενεζουέλα, όπως συμφωνήθηκε στη Διάσκεψη Δωρητών·

12.  υποστηρίζει πλήρως τις έρευνες του ΔΠΔ για τα εκτεταμένα εγκλήματα και πράξεις καταστολής που διαπράττονται από το καθεστώς της Βενεζουέλας· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίξει την πρωτοβουλία των συμβαλλόμενων κρατών του ΔΠΔ για την έναρξη έρευνας σχετικά με τα εικαζόμενα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που έχουν διαπραχθεί από το καθεστώς Maduro, ώστε να λογοδοτήσουν οι υπαίτιοι·

13.  υποστηρίζει ανεπιφύλακτα την έκκληση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για διεξαγωγή ανεξάρτητης και ολοκληρωμένης έρευνας για τους φόνους που διαπράχθηκαν, σε ευθυγράμμιση με τα προηγούμενα ψηφίσματά του·

14.  ζητεί τη σύσταση ομάδας επαφής μεταξύ βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των δημοκρατικά εκλεγμένων αντιπροσώπων της εξουσιοδοτημένης επιτροπής της Εθνοσυνέλευσης, προκειμένου να διευκολυνθούν οι τακτικές επαφές με τις νόμιμες δημοκρατικές δυνάμεις στη Βενεζουέλα·

15.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τον νόμιμο προσωρινό πρόεδρο της Δημοκρατίας και της Εθνοσυνέλευσης της Βολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, Juan Guaidó, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των χωρών της Ομάδας της Λίμα, την Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής, τον γενικό γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών και τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

(1) ΕΕ C 411 της 27.11.2020, σ. 185. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0013. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0193. (4) ΕΕ L 205I της 29.6.2020, σ. 6.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με την πρόσβαση σε αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή στέγαση για όλους (2019/2187(INI))

P9_TA(2021)0020 A9-0247/2020

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, συγκεκριμένα το άρθρο 3 παράγραφος 3, και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), συγκεκριμένα τα άρθρα 9, 14, 148, 151, 153, 160 και 168, καθώς και το Πρωτόκολλο 26 σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως τον τίτλο IV (Αλληλεγγύη),

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ειδικότερα τα άρθρα 8 και 25,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες,

–  έχοντας υπόψη τις καταληκτικές παρατηρήσεις στις οποίες προέβη η Επιτροπή του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες τον Σεπτέμβριο του 2015 σχετικά με την αρχική έκθεση που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην προαναφερθείσα Επιτροπή τον Ιούνιο του 2014,

–  έχοντας υπόψη τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) που υιοθετήθηκαν από τους παγκόσμιους ηγέτες τον Σεπτέμβριο του 2015 και εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο, συγκεκριμένα δε τον ΣΒΑ 11 για βιώσιμες πόλεις και κοινότητες, καθώς και τον ΣΒΑ 3 για τη διασφάλιση της καλής υγείας και την προώθηση της ευημερίας σε όλες τις ηλικίες,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη της Γενεύης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη στέγαση και τον στόχο του «να διασφαλιστεί η πρόσβαση όλων σε αξιοπρεπή, κατάλληλη, οικονομικά προσιτή και υγιεινή στέγαση»(1),

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ, το 2018, για τη στέγαση και την υγεία με τίτλο «Recommendations to promote healthy housing for a sustainable and equitable future» (Συστάσεις υπέρ της υγιούς στέγασης για ένα βιώσιμο και ισότιμο μέλλον)(2),

–  έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (EΠΚΔ) που διακηρύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2017, ιδίως τις αρχές 19, «στέγαση και παροχή βοήθειας στους αστέγους», και 20, «πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες»,

–  έχοντας υπόψη τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, ιδίως δε το άρθρο 30 σχετικά με το δικαίωμα προστασίας από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, το άρθρο 31 σχετικά με το δικαίωμα στη στέγαση, και το άρθρο 16 σχετικά με το δικαίωμα της οικογένειας σε κοινωνική, νομική και οικονομική προστασία,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης στο πλαίσιο της αστικής εταιρικής σχέσης για τη στέγαση του θεματολογίου της ΕΕ του 2018(3),

–  έχοντας υπόψη το νέο αστικό θεματολόγιο που εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2016 στη Διάσκεψη του OHΕ για τη Στέγαση και τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη (Habitat III), που πραγματοποιείται ανά εικοσαετία,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της ειδικής ομάδας υψηλού επιπέδου για τις επενδύσεις σε κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη του 2018(4),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών του 2017 με τίτλο «Προς ένα ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τη στέγαση»(5),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του δικτύου Eurocities του 2016 σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις και τις τοπικές δημόσιες υπηρεσίες(6),

–  έχοντας υπόψη την τελική δήλωση της 19ης άτυπης συνόδου των Ευρωπαίων υπουργών οι οποίοι είναι αρμόδιοι για θέματα στέγασης, που πραγματοποιήθηκε στις 9 και 10 Δεκεμβρίου 2013(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα των δημάρχων μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων του 2014 σχετικά με το δικαίωμα στη στέγαση(8),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 26ης Απριλίου 2017 «Taking stock of the 2013 Recommendation on “Investing in children: breaking the cycle of disadvantage» (Απολογισμός της σύστασης του 2013 με τίτλο «Επένδυση στα παιδιά: σπάζοντας τον κύκλο της μειονεξίας») (SWD(2017)0258),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του ειδικού εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών της 30ής Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την κατάλληλη στέγαση ως συνιστώσα του δικαιώματος σε κατάλληλο βιοτικό επίπεδο και κατ' επέκταση του δικαιώματος στη μη διάκριση (A/HRC/31/54)(9), που αντιμετωπίζει την έλλειψη στέγης ως παγκόσμια κρίση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία χρήζει επείγουσας αντιμετώπισης σε παγκόσμιο επίπεδο,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής του 2013 για τις κοινωνικές επενδύσεις,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής της 20ής Φεβρουαρίου 2013 με τίτλο «Επένδυση στα παιδιά: σπάζοντας τον κύκλο της μειονεξίας» (2013/112/EE),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 5ης Απριλίου 2011 με τίτλο «Πλαίσιο της ΕΕ για εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά μέχρι το 2020» (COM(2011)0173) και τις εκθέσεις εφαρμογής και αξιολόγησης που ακολούθησαν,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ένα ποιοτικό πλαίσιο για υπηρεσίες κοινής ωφελείας στην Ευρώπη» (COM(2011)0900),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση της Επιτροπής της 20ής Δεκεμβρίου 2011 για την εφαρμογή του άρθρου 106 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις κρατικές ενισχύσεις υπό μορφή αντιστάθμισης για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας που χορηγούνται σε ορισμένες επιχειρήσεις επιφορτισμένες µε τη διαχείριση υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 14ης Οκτωβρίου 2020 με τίτλο «Κύμα ανακαινίσεων για την Ευρώπη – οικολογικά κτίρια, θέσεις εργασίας, καλύτερη ζωή» (COM(2020)0662),

–  έχοντας υπόψη το νομοθετικό του ψήφισμα της 10ης Ιουλίου 2020 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιουνίου 2020 σχετικά με την ευρωπαϊκή προστασία των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων στο πλαίσιο της κρίσης της νόσου COVID-19(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές της ζώνης του ευρώ(13),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαρτίου 2019 σχετικά με το οικονομικό έγκλημα, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2019 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών: απασχόληση και κοινωνικές πτυχές στην Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης για το 2019(15),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Μαρτίου 2020 σχετικά με την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Αναπηρία μετά το 2020(16),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Νοεμβρίου 2017 σχετικά με την καταπολέμηση των ανισοτήτων ως μοχλό για την ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με τις πολιτικές περί ελαχίστου εισοδήματος ως εργαλείο για την αντιμετώπιση της φτώχειας(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2016 σχετικά με την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, ιδίως όσον αφορά τις καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία(19),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2016 με τίτλο «Πρόσφυγες: κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωση στην αγορά εργασίας»(20),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαΐου 2016 με τίτλο «Φτώχεια: η διάσταση του φύλου»(21),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Απριλίου 2016 σχετικά με την επίτευξη του στόχου κατά της φτώχειας δεδομένων των αυξανόμενων εξόδων των νοικοκυριών(22),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με τη μείωση των ανισοτήτων με ιδιαίτερη έμφαση στην παιδική φτώχεια(23),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με την πολιτική συνοχής και τις περιθωριοποιημένες κοινότητες(24),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2014 σχετικά με την ανάπτυξη στρατηγικής της ΕΕ για τους άστεγους(25),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Ιουνίου 2013 σχετικά με την κοινωνική στέγαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση(26),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών της 26ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για την υλοποίηση του δικαιώματος κατάλληλης στέγασης ως συνιστώσας του δικαιώματος σε κατάλληλο βιοτικό επίπεδο, και κατ' επέκταση του δικαιώματος στη μη διάκριση,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση CM/Rec(2010)5 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης της 31ης Μαρτίου 2010 σχετικά με μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου,

–  έχοντας υπόψη τη δεύτερη έρευνα για τα άτομα ΛΟΑΔΜ που διεξήγαγε ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάιο του 2020,

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών «Housing for All» («Στέγη για όλους») (27),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής με τίτλο «Legal gender recognition in the EU: the journeys of trans people towards full equality» (Νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου στην ΕΕ: η πορεία των διεμφυλικών ατόμων προς την πλήρη ισότητα)(28) του Ιουνίου του 2020,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0247/2020),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε επαρκή στέγαση αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα, το οποίο πρέπει να θεωρείται ως προϋπόθεση για την άσκηση άλλων θεμελιωδών δικαιωμάτων και την πρόσβαση σε αυτά, καθώς και για την αξιοπρεπή διαβίωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές των κρατών μελών οφείλουν να ορίζουν τη δική τους πολιτική στέγασης και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται ότι το εν λόγω θεμελιώδες δικαίωμα γίνεται σεβαστό εντός της οικείας στεγαστικής αγοράς·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 151 ΣΛΕΕ, η Ένωση και τα κράτη μέλη, έχοντας υπόψη τα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα όπως αυτά που ορίζονται στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη που υπογράφηκε στο Τορίνο στις 18 Οκτωβρίου 1961, και στον Κοινοτικό Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων του 1989, έχουν ως στόχους την προώθηση της απασχόλησης, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας – ώστε να καταστήσουν δυνατή την εναρμόνισή τους με παράλληλη διατήρηση της προόδου – την κατάλληλη κοινωνική προστασία, τον διάλογο μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων, την ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων με στόχο ένα υψηλό και διαρκές επίπεδο απασχόλησης και την καταπολέμηση του αποκλεισμού·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν την υποχρέωση να διασφαλίζουν την πρόσβαση σε αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή στέγαση για όλους σύμφωνα με τα θεμελιώδη δικαιώματα όπως προβλέπονται στα άρθρα 16, 30 και 31 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη και στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 36 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ένωση αναγνωρίζει και σέβεται την πρόσβαση στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος όπως προβλέπεται στις εθνικές νομοθεσίες και πρακτικές, σύμφωνα με τις Συνθήκες, με στόχο την προώθηση της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες γενικού συμφέροντος καθορίζονται από τις δημόσιες αρχές των κρατών μελών και, ως εκ τούτου, φέρουν ειδικές υποχρεώσεις όσον αφορά την παροχή δημοσίων υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τις εν λόγω υπηρεσίες μπορούν να παρέχουν τόσο κρατικοί όσο και ιδιωτικοί φορείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνουν την κοινωνική στέγαση ως κοινωνική υπηρεσία κοινής ωφέλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφελείας ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ευάλωτων πολιτών, σύμφωνα με τις αρχές της αλληλεγγύης και της ίσης πρόσβασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη θέσπιση ποιοτικού πλαισίου για υπηρεσίες κοινής ωφελείας στην Ευρώπη διασφαλίζει την πρόσβαση όλων των πολιτών σε βασικές υπηρεσίες και προάγει την ποιότητα στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΣΒΑ 11 επιδιώκει συγκεκριμένους στόχους για το 2030 προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση όλων σε επαρκή, ασφαλή και οικονομικά προσιτή στέγαση και βασικές υπηρεσίες, η αναβάθμιση των παραγκουπόλεων, καθώς και η βελτίωση της χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμης αστικοποίησης και των ικανοτήτων για τον σχεδιασμό και τη διαχείριση των ανθρωπίνων οικισμών με συμμετοχικό, ολοκληρωμένο και βιώσιμο χαρακτήρα σε όλες τις χώρες·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ολοένα και περισσότερα άτομα με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα που διαμένουν στην ΕΕ δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν οικονομικά στις δαπάνες στέγασης, επιβαρύνονται υπερβολικά από τα έξοδα στέγασης και συντήρησης, διαμένουν σε κατοικίες αμφιβόλου ασφάλειας, ανθυγιεινές, χαμηλής ποιότητας, δυσπρόσιτες, ενεργειακά με αποδοτικές ή υπερπλήρεις, είναι άστεγοι ή διατρέχουν κίνδυνο έξωσης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση των ολοκληρωμένων έργων στέγασης δεν βελτιώνει σημαντικά την πρόσβαση σε στέγαση όσων τα εισοδήματα είναι πολύ χαμηλά για να έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθουν στα μισθώματα της αγοράς αλλά ταυτόχρονα πολύ υψηλά για να θεωρηθούν δικαιούχοι κοινωνικής στέγασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόβλημα αυτό επηρεάζει ιδίως τις μονογονεϊκές οικογένειες, τις πολυμελείς οικογένειες και τους νέους που τώρα εισέρχονται στην αγορά εργασίας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Eurofound, η ακατάλληλη στέγαση κοστίζει στις οικονομίες της ΕΕ, σε ετήσια βάση, 195 δισεκατομμύρια EUR(29)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2018, το 17,1 % των κατοίκων της ΕΕ ζούσαν σε υπερπλήρεις κατοικίες(30)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην ΕΕ, το 28,5 % των νέων ηλικίας 25-34 ετών ζουν με τους γονείς τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό αυτό επηρεάζεται από διάφορους, κυρίως κοινωνικο-οικονομικούς παράγοντες καθώς και από τη διαθεσιμότητα κατοικιών(31)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζουν σε πόλεις μέχρι το 2030(32)·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό του πληθυσμού της ΕΕ που δαπανά περισσότερο από το 40 % του διαθέσιμου εισοδήματός του για τη στέγαση ανήλθε σε 10,2% την περίοδο από το 2010 έως το 2018, παρά τις ουσιώδεις διαφορές μεταξύ των κρατών μελών·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται σταθερά σε ετήσια βάση και με ταχύτερο ρυθμό από το διαθέσιμο εισόδημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στέγαση συνιστά τη μεγαλύτερη δαπάνη για τους Ευρωπαίους πολίτες·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στεγαστική αγορά, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αποφέρει περίπου 25 τρισεκατομμύρια EUR. ·επομένως είναι κομβικής σημασίας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και αποτελεί κινητήρια δύναμη της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς επηρεάζει, μεταξύ άλλων, την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, την ενεργειακή απόδοση, τη ζήτηση και ανθεκτικότητα των υποδομών, τις βιώσιμες μεταφορές και την αστική ανάπτυξη·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική προσιτότητα της στέγασης και οι συνθήκες στέγασης για ιδιοκτήτες και μισθωτές με χαμηλό εισόδημα έχουν επιδεινωθεί τις τελευταίες δεκαετίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι 38 % των νοικοκυριών που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας δαπανούν περισσότερο από το 40 % του διαθέσιμου εισοδήματός τους για στέγαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας στην ΕΕ ανέρχεται σε 156 εκατομμύρια, εάν ληφθούν υπόψη οι δαπάνες στέγασης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος ενοικίασης στην ΕΕ έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία, καθώς και ότι από το 2007 έως το 2019 οι τιμές κατοικιών σε 22 κράτη μέλη έχουν επίσης αυξηθεί·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία μετά την έξαρση της πανδημίας COVID-19, η οικονομική ύφεση και η απώλεια θέσεων εργασίας ενδέχεται μεσοπρόθεσμα να αυξήσουν περαιτέρω την υπερβολική επιβάρυνση λόγω των δαπανών στέγασης καθώς και τα ποσοστά αστεγίας στην ΕΕ·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στεγαστική κρίση πλήττει εντονότερα τις αστικές περιοχές σε πολλά κράτη μέλη όπου η εξεύρεση οικονομικά προσιτής στέγης με βάση τις τιμές της αγοράς είναι δύσκολη ακόμα και για τα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στεγαστική κρίση πλήττει τόσο εύπορες όσο και λιγότερο εύπορες χώρες, πυροδοτώντας τον κοινωνικό αποκλεισμό και τον χωρικό διαχωρισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε αξιοπρεπή και προσιτή στέγαση είναι δυσχερέστερη για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες όπως οι εργαζόμενοι με χαμηλό εισόδημα, οι γυναίκες, οι νέοι, και ιδίως οι άνεργοι νέοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι πολυμελείς οικογένειες, οι ηλικιωμένοι, και δη αυτοί που μένουν μόνοι τους, τα άτομα ΛΟΑΔΜ, οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, τα άτομα με αναπηρίες, τα άτομα που πάσχουν από σωματικές ή ψυχιατρικές ασθένειες και τα μέλη περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 έχει οξύνει την ανασφάλεια όσον αφορά τη στέγαση, έχει επιδεινώσει την υπερχρέωση των νοικοκυριών και έχει αυξήσει τον κίνδυνο εξώσεων και έλλειψης στέγης, ενώ έχει καταδείξει την επισφαλή κατάσταση πολλών κοινωνικών ομάδων, ιδίως των ηλικιωμένων ατόμων, αλλά και των μεταναστών και των εποχιακών εργαζομένων, που δεν έχουν πρόσβαση σε στέγαση όπου πληρούνται οι απαιτήσεις όσον αφορά την υγεία και την κοινωνική αποστασιοποίηση·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη την έρευνα του Eurofound για την κρίση COVID-19 σύμφωνα με την οποία, τον Απρίλιο του 2020, το 38 % των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι η οικονομική κατάστασή τους επιδεινώθηκε ενώ το 47 %(33) ανέφεραν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες επιβίωσης, ποσοστό που ανέρχεται στο 87 % για τους ανέργους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ αυτών, περίπου το 30 % είχαν ήδη καθυστερήσει την εξόφληση λογαριασμών κοινής ωφελείας και το 22 % την καταβολή ενοικίων ή στεγαστικών δανείων, ενώ το ένα πέμπτο εξέφρασαν φόβο για τη σταθερότητα της κατάστασής τους όσον αφορά τη στέγαση λόγω ανεξόφλητων ενοικίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνα του Eurofound, το 2016, το 14 % των κατοίκων της ΕΕ των 28 δήλωσαν ότι δεν ήταν σε θέση να πληρώσουν έγκαιρα τις προγραμματισμένες πληρωμές ενοικίων ή στεγαστικών δανείων, καταναλωτικών δανείων, δανείων από φίλους ή συγγενείς, λογαριασμών κοινής ωφελείας ή τηλεφωνικών λογαριασμών· λαμβάνοντας υπόψη ότι εάν στα προηγούμενα προστεθεί και το ποσοστό των ατόμων που αντιμετωπίζουν μεν δυσκολίες επιβίωσης, ενίοτε σοβαρές, αλλά δεν έχουν (ακόμα) καθυστερήσει τις παραπάνω πληρωμές, τότε το 21 % των νοικοκυριών κινδυνεύουν από υπερχρέωση·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 είχε ολέθριο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, όπου, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, οι εργατοώρες που χάθηκαν το δεύτερο τρίμηνο του 2020 ισοδυναμούν με 44 εκατομμύρια θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 επιδείνωσε την κατάσταση μη κυβερνητικών και φιλανθρωπικών οργανώσεων, οι οποίες παραδοσιακά συνδράμουν άτομα που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στέγασης ή διαβίωσης, ενώ κατέστησε αμφίβολη τη συνέχιση των υπηρεσιών τους·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ως αναγκαστική έξωση ορίζεται η μόνιμη ή προσωρινή απομάκρυνση, παρά τη θέλησή τους, ατόμων, οικογενειών ή/και κοινοτήτων από τις κατοικίες ή/και τις εκτάσεις όπου διαμένουν, χωρίς την παροχή και την πρόσβαση σε κατάλληλες μορφές νομικής ή άλλης προστασίας που συνάδουν με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναγκαστικές εξώσεις έχουν εδώ και καιρό αναγνωριστεί ως κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη κατάλληλης στέγασης συνιστά σοβαρό πρόβλημα για πολλούς πολίτες στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των αστέγων στην ΕΕ και ότι τα δεδομένα που συλλέγονται σχολαστικά αποτελούν τη βάση κάθε αποτελεσματικής δημόσιας πολιτικής·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ποσοστά των αστέγων έχουν αυξηθεί την τελευταία δεκαετία σε πολλά κράτη μέλη λόγω του αυξανόμενου κόστους στέγασης, του αντίκτυπου της οικονομικής κρίσης και των επακόλουθων πολιτικών, μεταξύ των οποίων είναι και η αναστολή ή ακόμα και οι περικοπές στα κοινωνικά προγράμματα και επιδόματα·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Housing First» αποτελεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την καταπολέμηση της αστεγίας, συνδυάζοντας την υποστηρικτική στέγαση με τις κοινωνικές υπηρεσίες και την ένταξη των αστέγων στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υιοθέτηση των αρχών της εν λόγω στρατηγικής από τα κράτη μέλη μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη μείωση της αστεγίας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αρχή 19 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων αφορά τη στεγαστική βοήθεια και την έλλειψη στέγης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα παρουσιάσει, έως τον Φεβρουάριο του 2021, ένα σχέδιο δράσης για την εφαρμογή της εν λόγω αρχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη στέγης συνιστά παραβίαση του δικαιώματος σε επαρκή στέγαση και ορισμένων άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων στη μη διάκριση, στην υγεία, την ύδρευση και αποχέτευση, την ασφάλεια, καθώς και στην αποφυγή των βασανιστηρίων και της σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης(34), και, ως εκ τούτου, είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με τους στόχους της ΕΕ για κοινωνική πρόοδο, καθώς και με το κοινωνικό της μοντέλο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άστεγοι και τα άτομα που ζουν υπό συνθήκες άτυπης στέγασης συχνά υπόκεινται σε ποινικοποίηση, υφίστανται παρενόχληση, στιγματισμό, κοινωνικό αποκλεισμό και διακρίσεις λόγω της κατάστασής τους όσον αφορά τη στέγαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι συχνά τους απαγορεύεται η πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής, συγκεντρώνονται από τις αρχές και στη συνέχεια εκτοπίζονται από τις κοινότητες όπου ζουν ενώ υφίστανται ακραίες μορφές βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το προσδόκιμο ζωής των αστέγων είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό του γενικού πληθυσμού·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ορισμός της αστεγίας θα πρέπει να περιλαμβάνει τόσο την υλική του συνιστώσα (έλλειψη της ελάχιστης απαιτούμενης κατάλληλης στέγασης) όσο και την κοινωνική (έναν ασφαλή τόπο για τη δημιουργία οικογένειας ή κοινωνικών σχέσεων, τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή και την αξιοπρεπή διαβίωση)(35)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 κατέδειξε ότι η καταπολέμηση της αστεγίας αποτελεί ζήτημα δημόσιας υγείας και η εξεύρεση λύσεων είναι εφικτή, λόγου χάρη, με την παροχή προσωρινής στέγασης και την αναστολή των εξώσεων, μέτρα που έχουν ήδη εφαρμοστεί σε αρκετά κράτη μέλη·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ποσοστά των αστέγων αυξάνονται σε τουλάχιστον 24 κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οποιαδήποτε νύχτα στην ΕΕ 700 000 άστεγοι καταφεύγουν σε δομές προσωρινής φιλοξενίας ή κοιμούνται στον δρόμο, ήτοι ποσοστό 70 % μεγαλύτερο συγκριτικά με την προηγούμενη δεκαετία·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έλλειψη οικονομικά προσιτής, κοινωνικής και προσβάσιμης στέγασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 9,6 % του πληθυσμού της ΕΕ των 27 ζει σε νοικοκυριά που δαπανούν το 40 % ή και περισσότερο του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος τους για στεγαστικές δαπάνες(36)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιβάρυνση λόγω των στεγαστικών δαπανών είναι μεγαλύτερη για τα άτομα με αναπηρία, καθώς το σχετικό ποσοστό ανέρχεται σε 12,5 % για τα άτομα με αναπηρία συγκριτικά με 9,9 % για τα άτομα χωρίς αναπηρία·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομικά προσιτή στέγαση πρέπει να εξετασθεί σφαιρικά σε σχέση με εισοδηματικά μοντέλα και εξελίξεις, τη δίκαιη κατανομή και τις υπερβολικές αυξήσεις των στεγαστικών δαπανών, ενώ διαθέτει και μια σαφή έμφυλη διάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προβλήματα στην αγορά ακινήτων θέτουν σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη, οξύνουν την έλλειψη στέγης και τη φτώχεια ενώ επηρεάζουν και την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους δημοκρατικούς θεσμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για την αντιμετώπιση όλων αυτών των προκλήσεων, οι εθνικές και τοπικές αρχές πρέπει να είναι σε θέση να εγκρίνουν κατάλληλες πολιτικές στέγασης, μεταξύ άλλων και τη λήψη μέτρων για κρατικές ενισχύσεις, προκειμένου να δημιουργηθούν οι συνθήκες για τη στήριξη των επενδύσεων σε κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το επίπεδο δημόσιων δαπανών στην κοινωνική στέγαση στην Ευρώπη διαφέρει από χώρα σε χώρα, και ορισμένες χώρες αποδίδουν μεγαλύτερη έμφαση στη δημόσια στήριξη της στέγασης σε σύγκριση με άλλες· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι η ανάγκη για κοινωνική στέγαση αυξήθηκε μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, καθώς τα άτομα με χαμηλότερο εισόδημα αντιμετωπίζουν αυξημένες οικονομικές πιέσεις όσον αφορά τη στέγασή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες που εφαρμόζουν ένα μοντέλο κοινωνικής στέγασης με οικουμενικό χαρακτήρα τείνουν να έχουν μεγάλο αριθμό ενοικιαζόμενων κατοικιών, με πρωταρχικό στόχο την προώθηση της κοινωνικής ανάμειξης και την πρόληψη του διαχωρισμού βάσει κοινωνικοοικονομικών παραγόντων(37)·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2018 οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν σχεδόν σε όλα τα κράτη μέλη συγκριτικά με το 2015· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τρία τελευταία έτη οι τιμές των κατοικιών στην ΕΕ αυξήθηκαν, κατά μέσο όρο, κατά 5 %·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί οι δημόσιες επενδύσεις στην κοινωνική στέγαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυβερνητικές δαπάνες για την κοινωνική στέγαση (μεταφορές και κεφάλαια) κυμαίνονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα με καθοδική τάση, καθώς αντιστοιχούν μόλις στο 0,66 % του ευρωπαϊκού ΑΕΠ·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το οικιστικό απόθεμα της ΕΕ αυξάνεται σημαντικά, κι όμως η έλλειψη στέγης εξακολουθεί να αποτελεί μείζον πρόβλημα·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 10,3 % του πληθυσμού της ΕΕ επιβαρύνεται σημαντικά από το κόστος στέγασης·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ακατάλληλες συνθήκες στέγασης και η έλλειψη στέγης επηρεάζουν αρνητικά όχι μόνο τη σωματική και ψυχική υγεία, την ευημερία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, αλλά και την πρόσβασή τους στην απασχόληση και σε άλλες οικονομικές και κοινωνικές υπηρεσίες·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε χώρους αναψυχής, πολιτιστικά κέντρα, πάρκα και εκτάσεις πρασίνου επηρεάζει επίσης θετικά τις συνθήκες διαβίωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επενδύσεις στην κοινωνική στέγαση θα πρέπει επίσης να στηρίζουν την οικοδόμηση περισσότερων δημοτικών υποδομών για σωματικές δραστηριότητες (πολιτιστικών κέντρων και αθλητικών εγκαταστάσεων κ.λπ.) καθώς και την υλοποίηση κοινοτικών προγραμμάτων για την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΠΟΥ έχει αναγνωρίσει τη στέγαση ως βασική συνιστώσα των δράσεων για τη γεφύρωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας(38) λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2,1 % των Ευρωπαίων πολιτών δεν διαθέτουν λουτρό, ντους ή αποχωρητήριο εντός της κατοικίας τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειοψηφία των εν λόγω πολιτών διαμένει σε πέντε κράτη μέλη: στη Ρουμανία (27,7 %), τη Βουλγαρία (15,3 %), τη Λιθουανία (10,6 %), τη Λετονία (9,9 %) και την Εσθονία (5,3 %)(39)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ιδίως οι αγροτικές περιοχές υποχρηματοδοτούνται όσον αφορά τη δημιουργία εγκαταστάσεων υγιεινής και την παροχή άλλων βασικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την κατάρτιση και την υλοποίηση των πολιτικών και των δραστηριοτήτων της, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να διασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, τα νοικοκυριά με παιδιά, γενικά, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν την κατοικία τους, και ότι το ποσοστό των παιδιών που ζουν σε υπερπλήρη νοικοκυριά είναι υψηλότερο για τα παιδιά που ζουν σε συνθήκες φτώχειας απ’ ό,τι για τον γενικό πληθυσμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη πρόσβασης σε κοινωνική στέγαση για τα παιδιά από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος συνιστά εμπόδιο που προκαλείται από την ανεπαρκή προσφορά κοινωνικής στέγασης, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την μακρόχρονη αναμονή για την εύρεση στέγασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάλληλα θερμαινόμενη στέγαση με ασφαλές νερό και αποχέτευση, καθώς και η στέγαση εν γένει αποτελούν βασικό στοιχείο για την υγεία, την ευημερία, την ανατροφή και την ανάπτυξη των παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επαρκής στέγαση ευνοεί επίσης τους μαθητές και τους σπουδαστές(40)·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργειακή πενία αποτελεί διαρκή μάστιγα, από την οποία πλήττονται εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ και ότι η νόσος COVID-19 έχει επιδεινώσει την κρίση αυτή, καθώς λόγω του κατ’ οίκον περιορισμού αυξάνεται κατακόρυφα η κατανάλωση ενέργειας και διογκώνονται οι λογαριασμοί· λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη ότι, ως συνέπεια της νόσου COVID-19, πάρα πολλοί εργαζόμενοι έχουν χάσει τη δουλειά τους ή μέρος του εισοδήματός τους, παρά τα μέτρα οικονομικής στήριξης και τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας που έχουν θεσπιστεί από τα περισσότερα κράτη μέλη και στηρίζονται από την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επιδόματα στέγασης και οι επιδοτήσεις ενοικίου συχνά δεν επαρκούν για την κάλυψη των πραγματικών εξόδων στέγασης και, σε μερικές χώρες, τα πολύ αυστηρά κριτήρια δεν επιτρέπουν την πρόσβαση των ευάλωτων ομάδων σε επιδόματα στέγασης·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις κοινωνίες παρατηρείται γήρανση του πληθυσμού ενώ καταγράφονται και αλλαγές στα δημογραφικά στοιχεία τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στεγαστικές ανάγκες μεταβάλλονται ανάλογα με την ηλικία σύμφωνα με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής ή στην οικογενειακή κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι στα εμπόδια της στέγασης περιλαμβάνονται η έλλειψη προσβασιμότητας, η μοναξιά, οι ανησυχίες για την ασφάλεια και το κόστος συντήρησης·

Μ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατοικίες θα πρέπει να είναι ασφαλείς, άνετες και να συντηρούνται εύκολα, στοιχεία τα οποία είναι ιδιαιτέρως σημαντικά για τους ηλικιωμένους·

ΜΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργειακή απόδοση του οικιστικού αποθέματος έχει άμεσο αντίκτυπο στην ενεργειακή πενία και στο κόστος συντήρησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά αερίου και ενέργειας είναι ένας από τους πλέον κερδοφόρους τομείς παγκοσμίως, εντούτοις περίπου το 7 % των νοικοκυριών της ΕΕ δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε αυτές τις δαπάνες(41)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νοικοκυριά χαμηλότερου εισοδήματος δαπανούν περισσότερα για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το «κύμα ανακαινίσεων» μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξοικονόμηση ενέργειας, μειώνοντας το κόστος και την κατανάλωση ενέργειας και, ως εκ τούτου, να συμβάλει στην άμβλυνση της ενεργειακής ένδειας και στη βελτίωση των συνθηκών άνεσης, υγιεινής και διαβίωσης για όλους·

ΜΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απαλλαγή της οικονομίας της ΕΕ από τις ανθρακούχες εκπομπές έως το 2050 αποτελεί κοινό στόχο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και ότι η ενέργεια που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση και την ψύξη των κτιρίων αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες της· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέσω της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε ως στόχο να καταστήσει τα κτίρια ενεργειακά αποδοτικότερα·

ΜΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε περισσότερα από τα μισά κράτη μέλη της ΕΕ υπάρχουν πια 500 και πλέον κατοικίες ανά 1 000 κατοίκους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός αυτός είναι υψηλότερος σε χώρες που είναι τουριστικοί προορισμοί, καθώς οι εξοχικές κατοικίες που έχουν κατασκευαστεί για παραθερισμό σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς δεν συμβάλλουν στην κάλυψη των ευρύτερων στεγαστικών αναγκών της κοινωνίας(42)·

ΜΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφυγες, οι αιτούντες άσυλο, οι μετανάστες, ιδίως όσοι δεν διαθέτουν νόμιμα έγγραφα, οι εσωτερικά εκτοπισμένοι, οι απάτριδες, τα άτομα με αναπηρία, τα παιδιά και οι νέοι, οι αυτόχθονες, οι γυναίκες, τα άτομα ΛΟΑΔΜ, οι ηλικιωμένοι και τα μέλη φυλετικών, εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων πλήττονται δυσανάλογα από την έλλειψη στέγης, ή ζουν υπό συνθήκες άτυπης ή ανεπαρκούς στέγασης, ενώ συχνά καταλήγουν στις πιο περιθωριοποιημένες και μη ασφαλείς περιοχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προαναφερθέντα άτομα βιώνουν συχνά διατομεακές διακρίσεις λόγω της κατάστασής τους όσον αφορά τη στέγαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή των πολιτικών και των δράσεών της, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να καταπολεμήσει κάθε διάκριση λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού·

ΜΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ενέκρινε την πρώτη στρατηγική της για την ισότητα των ΛΟΑΔΜ στις 12 Νοεμβρίου 2020·

ΜΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης πρότεινε στα κράτη μέλη μέσω της σύστασης CM/Rec(2010)5 να λάβουν μέτρα για να διασφαλιστεί αποτελεσματική και ισότιμη πρόσβαση σε κατάλληλη στέγαση για όλους, χωρίς διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι συνέστησε επίσης να δοθεί η δέουσα προσοχή στους κινδύνους έλλειψης στέγης που αντιμετωπίζουν τα άτομα ΛΟΑΔΜ, συμπεριλαμβανομένων των νέων και των παιδιών, τα οποία ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στον κοινωνικό αποκλεισμό, μεταξύ άλλων και από τις οικογένειές τους·

ΜΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη της Επιτροπής σχετικά με τη νομική αναγνώριση του φύλου στην ΕΕ επισημαίνει τις διακρίσεις σε βάρος διεμφυλικών και μη συμβατών με το δίπολο των κοινωνικών φύλων ατόμων όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά ακινήτων, μεταξύ άλλων και την απώλεια των κατοικιών τους λόγω διαζυγίου, που αποτελεί προϋπόθεση σε ορισμένες διαδικασίες αναγνώρισης φύλου στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομική αναγνώριση φύλου αυξάνει την πιθανότητα των διεμφυλικών ατόμων να βρουν στέγη σε περιπτώσεις όπου απαιτείται το φύλο που αναγράφεται στα επίσημα έγγραφά τους να αντιστοιχεί με την έκφραση φύλου τους·

ΜΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή διαθέτει σημαντικό αριθμό αρμοδιοτήτων που σχετίζονται με την αγορά ακινήτων, μεταξύ άλλων όσον αφορά την τραπεζική εποπτεία, τη χάραξη νομισματικής πολιτικής, τα δάνεια και τις υποθήκες, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων ρύθμισης και διακανονισμού του χρέους. Δύναται επίσης να παρεμβαίνει σε περιπτώσεις κερδοσκοπίας (οικονομικές φούσκες), δημοσίων δαπανών για τη χρηματοδότηση κοινωνικής στέγασης και μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το πρωτόκολλο 26 της ΣΛΕΕ, η εκτέλεση καθηκόντων υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ), όπως η παροχή κοινωνικής και οικονομικά προσιτής στέγασης, θα πρέπει να βασίζεται σε συγκεκριμένα καθήκοντα που ανατίθενται στις εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και παρέχουν κατ’ αναλογία στήριξη σε κατοικίες και κοινότητες·

ΜΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κερδοσκοπικές αγορές κατοικιών και εκτάσεων γης συμβάλλουν σημαντικά στη συνεχιζόμενη κλιμάκωση των τιμών των ακινήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι παρατηρείται απότομη και συνεχής αύξηση των τιμών αγοράς και ενοικίασης κατοικιών, ιδίως στις πόλεις, στα προάστιά τους και εν γένει σε αστικές περιοχές·

Ν.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ως αναγκαστική έξωση ορίζεται η μόνιμη ή προσωρινή απομάκρυνση, παρά τη θέλησή τους, ατόμων, οικογενειών ή/και κοινοτήτων από τις κατοικίες ή/και τις εκτάσεις όπου διαμένουν, χωρίς την παροχή και την πρόσβαση σε κατάλληλες μορφές νομικής ή άλλης προστασίας που συνάδουν με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναγκαστικές εξώσεις έχουν εδώ και καιρό αναγνωριστεί ως κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

Δημιουργία επαρκών, ενεργειακά αποδοτικών κατοικιών που προσφέρουν συνθήκες υγιεινής διαβίωσης

1.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το δικαίωμα σε επαρκή στέγαση αναγνωρίζεται και εφαρμόζεται ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα μέσω των εφαρμοστέων ευρωπαϊκών και εθνικών νομοθετικών διατάξεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλοι έχουν ισότιμη πρόσβαση σε επαρκή στέγαση με καθαρό και υψηλής ποιότητας πόσιμο νερό, ισότιμη πρόσβαση σε κατάλληλες υποδομές αποχέτευσης και υγιεινής, σύνδεση με δίκτυα αποχέτευσης και ύδρευσης και ποιοτικούς εσωτερικούς χώρους, οικονομικά προσιτή, αξιόπιστη και βιώσιμη ενέργεια, συμβάλλοντας έτσι στην εξάλειψη όλων των μορφών φτώχειας, προστατεύοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες και στηρίζοντας τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, προκειμένου να προστατέψουν την υγεία και την ευημερία τους·

2.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του για ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ προκειμένου να ανασταλεί η διακοπή της θέρμανσης κατά τη χειμερινή περίοδο, και ζητεί να καθιερωθεί «χειμερινή εκεχειρία»· καταδικάζει τη διακοπή θέρμανσης κατά τη φθινοπωρινή περίοδο διότι καταστρατηγεί την αναστολή και, συνεπώς την καθιστά αναποτελεσματική· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας λαμβάνουν προστατευτικά μέτρα για τη διασφάλιση του εγχώριου ενεργειακού εφοδιασμού των ατόμων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, καθώς η πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες κοινωνικής ωφελείας όπως η ύδρευση, η ηλεκτρική ενέργεια και η αποχέτευση είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης·

3.  ζητεί να θεσπιστούν σε επίπεδο ΕΕ ελάχιστες υποχρεωτικές απαιτήσεις για υγιεινές κατοικίες, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας του αέρα των εσωτερικών χώρων, οι οποίες θα τουλάχιστον να συνάδουν με τα πρότυπα του ΠΟΥ· καλεί τα κράτη μέλη να τηρήσουν και να επιβάλουν τους βασικούς κανόνες όσον αφορά τη δημόσιας αποχέτευση και τη δημόσια υγεία, και τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) σχετικά με την επαρκή στέγαση, την υγεία και την θερμοκρασία καθώς και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές και ιδέες που εφάρμοσαν σε εθνικό επίπεδο·

4.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στη μείωση των ανθρακούχων εκπομπών και στην ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης μέσω της ανακαίνισης κατοικιών· υποστηρίζει το γεγονός ότι η δράση «κύμα ανακαινίσεων» εστιάζει στην αντιμετώπιση της ενεργειακής πενίας και στην ανακατασκευή των κτιρίων με τις χειρότερες ενεργειακές επιδόσεις, σύμφωνα με τους στόχους και τις αρχές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, προκειμένου να διασφαλιστεί μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία που δεν θα αφήνει κανέναν στο περιθώριο· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην κοινωνική στέγαση, τις κατοικίες μονογονεϊκών οικογενειών και στις πολυκατοικίες με ιδιόκτητα διαμερίσματα, καθώς και στην αντιμετώπιση της ανεπαρκούς στέγασης και προσβασιμότητας σε κατοικίες· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι οι ενοικιαστές και οι ιδιοκατοικούντες θα πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένοι και να συμμετέχουν σε έργα ανακαίνισης, και δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζουν συνολική αύξηση του κόστους λόγω αυτών·

5.  καλεί τα κράτη μέλη να πραγματοποιήσουν εκστρατείες για την εξοικονόμηση ενέργειας· υπογραμμίζει ότι τα ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης (ΕΠΕΑ) έχουν ιδιαίτερη σημασία για την αύξηση της κλίμακας και της έκτασης της ανακαίνισης των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις, και εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το «κύμα ανακαινίσεων» προβλέπει την εισαγωγή υποχρεωτικών ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης για τα υφιστάμενα κτίρια στην επικείμενη αναθεώρηση των οδηγιών για την ενεργειακή απόδοση και τις ενεργειακές επιδόσεις των κτιρίων·

6.  επικροτεί τη στήριξη της Επιτροπής στο «κύμα ανακαινίσεων» με τη χρηματοδότηση λύσεων για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος· επικροτεί το μοντέλο ουδετερότητας του κόστους στέγασης (συμπεριλαμβανομένων των ενοικίων, των ενεργειακών και λειτουργικών δαπανών και των τοπικών φόρων), δεδομένου ότι συνδυάζει κοινωνικούς και κλιματικούς στόχους, και αποτρέπει τις εξώσεις που πραγματοποιούνται με την αιτιολογία ότι ένα κτίριο χρειάζεται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας, διασφαλίζοντας ότι οι αυξήσεις των ενοικίων αντισταθμίζονται πλήρως από την εξοικονόμηση ενέργειας· επιμένει για την ανάγκη προστασίας των ενοικιαστών κατά των εξώσεων όταν γίνονται ανακαινίσεις κατοικιών·

7.  σημειώνει ότι, προκειμένου να δοθούν κίνητρα για ανακαινίσεις, ιδίως σε πολυκατοικίες, η συμμετοχή, η επικοινωνία και τα οικονομικά κίνητρα είναι καίριας σημασίας· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να διασφαλίσουν ότι τα χρηματοδοτικά κονδύλια για ανακαινίσεις είναι ευρέως διαθέσιμα και ότι όλες οι κατηγορίες ιδιοκτησίας είναι επιλέξιμες, ακόμη και αν δεν υπάρχουν ενώσεις ιδιοκτητών κατοικιών·

8.  καλεί την Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα στη δράση «κύμα ανακαινίσεων» στο πλαίσιο του ΠΔΠ και του μέσου «Next Generation EU», να θέσει όσους βρίσκονται σε κατάσταση ευάλωτότητας στο επίκεντρο των προσπαθειών ανάκαμψης και να διασφαλίσει ισότιμη πρόσβαση σε έργα ανακαίνισης για όλους, καθώς οι επενδύσεις στον τομέα αυτό μπορούν να χρησιμεύσουν ως αντικυκλική παρέμβαση με σημαντικές δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη να θέσουν την ανακαίνιση ως προτεραιότητα στα σχέδιά τους για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τουλάχιστον το 3 % του κτιριακού δυναμικού της Ευρώπης ανακαινίζεται πλήρως κάθε χρόνο· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και στα κτίρια που κινδυνεύουν ιδιαιτέρως στις σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης·

9.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την κυκλική οικονομία στον κατασκευαστικό τομέα και να εφαρμόσουν κυκλικές αρχές καθιστώντας υποχρεωτική την τήρηση πράσινων κριτηρίων για τα κτίρια και τα προϊόντα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη, κατά την εξέταση επιλογών ανακαίνισης, να προτιμούν τα δομικά προϊόντα που κατασκευάζονται από βιώσιμα και μη τοξικά υλικά χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, τα οποία είναι επίσης εύκολο να επισκευαστούν και να επαναχρησιμοποιηθούν, και να ενθαρρύνουν την ταχεία μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τη θέρμανση και την ψύξη· επισημαίνει ότι οι πιο φιλικές προς το περιβάλλον κατοικίες που κατασκευάζονται με πιο περιβαλλοντικά βιώσιμα και ανθεκτικά υλικά θα αποφέρουν ευρέα κοινωνικά και ατομικά οικονομικά οφέλη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντάξουν την έννοια της οικολογικής κοινωνικής στέγασης στα επενδυτικά τους σχέδια για τη στέγαση θεσπίζοντας κριτήρια για τη βιωσιμότητα των κοινωνικών κατοικιών·

10.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις καθιστούν δυνατή την καινοτομία και τις μακροπρόθεσμες συμπράξεις για ανακαινίσεις στον τομέα της κοινωνικής στέγασης, όπως η προσέγγιση της «έξυπνης γειτονιάς» που προτείνεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για την οικονομικά προσιτή στέγαση στο «κύμα ανακαινίσεων»·

11.  καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν προγράμματα και να παρέχουν κίνητρα ώστε οι οικογένειες να ζουν σε κοντινή απόσταση, να ενισχυθούν οι διαγενεακοί δεσμοί και να δοθεί η δυνατότητα στους ηλικιωμένους που αναγκάζονται να φύγουν από το σπίτι τους για οικονομικούς λόγους ή για λόγους υγείας να βρουν νέο κατάλυμα το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες τους χωρίς να χρειάζεται να εγκαταλείψουν την κοινότητα όπου διέμεναν για πολλά χρόνια·

Αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης και καταπολέμηση των διακρίσεων

12.  ζητεί να επιτευχθεί ο στόχος της εξάλειψης της αστεγίας σε επίπεδο ΕΕ έως το 2030· καλεί την Επιτροπή να παρέχει αποτελεσματικότερη στήριξη στα κράτη μέλη όσον αφορά τη μείωση και εντέλει την εξάλειψη της αστεγίας, και να θέσει τον εν λόγω στόχο ως προτεραιότητα στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων·

13.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει ένα ενωσιακό πλαίσιο για τις εθνικές στρατηγικές για τους άστεγους, ενώ καλεί επίσης τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν την αρχή «προτεραιότητα στη στέγαση» και να δώσουν προτεραιότητα στην παροχή μόνιμης στέγης σε αστέγους, μεταξύ άλλων μέσω προορατικών μέτρων και μέτρων απόκρισης στο πλαίσιο των εθνικών στρατηγικών τους για τους άστεγους, βάσει συστημικών διαβουλεύσεων με ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αστεγίας, της φτώχειας και των διακρίσεων·

14.  πιστεύει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να διερευνήσει περαιτέρω την εφαρμογή επιτυχημένων υφιστάμενων μοντέλων, όπως το «Housing First», μέσω κατάλληλων χρηματοδοτικών μέσων όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο + και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης·

15.  τονίζει την ανάγκη διυπουργικής και διακυβερνητικής συνεργασίας για την ανάπτυξη και την εφαρμογή αυτών των στρατηγικών, καθώς και για τη συμμετοχή βασικών ενδιαφερόμενων παραγόντων, ενώ ενθαρρύνει και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·

16.  τονίζει πόσο σημαντικό είναι να συλλέγονται αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με την αστεγία, μεταξύ άλλων όσον αφορά τους νεαρούς άστεγους, με τη συμμετοχή των σχετικών ΜΚΟ και αρχών που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών για άτομα που κινδυνεύουν να καταστούν άστεγοι ή είναι ήδη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν έναν κοινό ορισμό πλαισίου και συνεκτικούς δείκτες για την αστεγία στην ΕΕ, που θα καταστήσουν δυνατή την κοινή αντίληψη, τη συστηματική σύγκριση και την αξιολόγηση της έκτασης της αστεγίας σε όλες τις χώρες της ΕΕ· θα επιτρέψουν επίσης τη συστηματική παρακολούθηση των ποσοστών των αστέγων σε επίπεδο ΕΕ μέσω θεσμικών οργάνων όπως η Eurostat· ζητεί τη χρήση υφιστάμενων εργαλείων, όπως η ευρωπαϊκή τυπολογία για τους αστέγους και τον αποκλεισμό που συνδέεται με την κατοικία·

17.  καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να λάβουν μέτρα και να υλοποιήσουν προγράμματα για τους νέους που συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους και κινδυνεύουν να μείνουν άστεγοι· ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει οικονομικά τους νέους ώστε να κατορθώσουν να ζήσουν ανεξάρτητοι, βελτιώνοντας την πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση για οικονομικά προσιτή στέγαση και διασφαλίζοντας ότι η αναθεωρημένη Εγγύηση για τη Νεολαία συμβάλλει στην αντιμετώπιση της αυξανόμενης έλλειψης στέγης που αντιμετωπίζουν οι νέοι σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ·

18.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΔΜ λαμβάνει υπόψη την έλλειψη στέγης για τα άτομα ΛΟΑΔΜ, ιδίως τα νεαρά· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει εργαλεία για την ενίσχυση της συλλογής δεδομένων, να προωθήσει την έρευνα σε ολόκληρη την ΕΕ και να διευκολύνει την ανταλλαγή προσεγγίσεων μεταξύ των κρατών για την αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης στους ΛΟΑΔΜ·

19.  επαναλαμβάνει την έκκληση της 16ης Ιανουαρίου 2014 να σταματήσει η ποινικοποίηση των αστέγων και να αλλάξουν οι πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις εις βάρος των αστέγων ως προς την πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες και δομές·

20.  ζητεί από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παρακολουθεί στενότερα τα εγκλήματα και περιστατικά μίσους που πηγάζουν από την εχθρότητα κατά των απόρων· τονίζει ότι η φτώχεια και η έλλειψη στέγης δεν αποτελούν έγκλημα· παροτρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μηχανισμούς στις δημόσιες πολιτικές τους που εγγυώνται την ασφάλεια των αστέγων και να συμπεριλάβουν την εχθρότητα κατά των απόρων στις πολιτικές τους για τη δημόσια ασφάλεια ως έγκλημα μίσους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να απαγορεύσουν και να καταπολεμήσουν τις διακρίσεις λόγω έλλειψης στέγης ή άλλου καθεστώτος στέγασης, και να καταργήσουν όλους τους νόμους και τα μέτρα που ποινικοποιούν ή τιμωρούν τους αστέγους και τη συμπεριφορά που συνδέεται με την αστεγία, όπως ο ύπνος ή η κατανάλωση τροφίμων σε δημόσιους χώρους, καθώς και να απαγορεύσουν την καταστροφή των προσωπικών αντικειμένων των αστέγων και την αναγκαστική απομάκρυνσή τους από δημόσιους χώρους, εκτός εάν τους παρέχεται μια ασφαλής εναλλακτική λύση στέγασης·

21.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα έκτακτα μέτρα για την πρόληψη της έλλειψης στέγης και την προστασία των αστέγων κατά τη διάρκεια της κρίσης της νόσου COVID-19, ιδίως η αναστολή των εξώσεων και της διακοπής της παροχής ενέργειας, καθώς και η παροχή προσωρινής στέγασης, θα ισχύουν για όσο διάστημα χρειάζεται ενώ στη συνέχεια θα εφαρμοστούν κατάλληλες λύσεις με μόνιμο χαρακτήρα· καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν και να προωθήσουν τις μη κυβερνητικές και φιλανθρωπικές οργανώσεις που παρέχουν υγειονομικές και κοινωνικές υπηρεσίες σε αστέγους και συμβάλλουν στην προστασία τους από τη νόσο COVID-19·

22.  αναγνωρίζει ότι σε ορισμένες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως στην περίπτωση ανθρώπων που βρίσκονται σε επισφαλή διοικητική κατάσταση ή είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας, θα πρέπει να παρέχονται προσωρινά καταλύματα, παραδείγματος χάριν σε δομές φιλοξενίας· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι κανείς δεν θα αναγκαστεί να κοιμηθεί στον δρόμο ελλείψει αξιοπρεπών εναλλακτικών λύσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για την προώθηση της άνευ όρων πρόσβασης όλων όσων έχουν ανάγκη σε καταλύματα επείγουσας ανάγκης επαρκούς ποιότητας σε συνθήκες οξείας ανάγκης για στέγαση· τονίζει, ωστόσο, ότι η πρακτική αυτή θα πρέπει να έχει προσωρινό χαρακτήρα καθώς δεν αποτελεί εναλλακτική διαρθρωτικών λύσεων όπως η πρόληψη και η παροχή κατάλληλης στέγασης και κοινωνικής στήριξης για την αντιμετώπιση της αστεγίας·

23.  επισημαίνει ότι οι γυναίκες πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση στη στέγαση· τονίζει ότι πλήττονται περισσότερο από τη φτώχεια, εν μέρει λόγω του μισθολογικού και συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ γυναικών και ανδρών και του γεγονότος ότι οι γυναίκες απασχολούνται συχνότερα με μερική απασχόληση· τονίζει ότι το πρόβλημα των άστεγων γυναικών συχνά δεν αναδεικνύεται όσο θα έπρεπε και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να υπάρξει ειδική μέριμνα για την αντιμετώπισή του· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μια προσέγγιση με γνώμονα το φύλο στις εθνικές στρατηγικές τους για τους άστεγους προκειμένου να στηρίξουν τις άστεγες γυναίκες, οι οποίες συχνά έχουν βιώσει πολύπλοκες τραυματικές εμπειρίες και κινδυνεύουν να εκτεθούν σε νέες, όπως η ενδοοικογενειακή βία, η κακοποίηση, ο χωρισμός από τα παιδιά τους, ο στιγματισμός και η έλλειψη ασφαλών και προστατευμένων χώρων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μια προσέγγιση με γνώμονα το φύλο στις πολιτικές τους για τη στέγαση, ιδίως μέσω της στήριξης γυναικών που ζουν υπό συγκεκριμένες συνθήκες, όπως είναι για παράδειγμα οι μονογονεϊκές οικογένειες·

24.  υπενθυμίζει ότι η κοινωνική αποστασιοποίηση και η καραντίνα λόγω της νόσου COVID-19 είχαν τεράστιο αντίκτυπο στον αριθμό των κρουσμάτων βίας κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης παιδιών· υπενθυμίζει ότι η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει τα μέγιστα στην καταπολέμηση της έμφυλης βίας· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν οικονομικά τις γυναίκες που έχουν υποστεί έμφυλη βία προκειμένου να κατορθώσουν να ζήσουν ανεξάρτητες. Τους καλεί επίσης να βελτιώσουν την πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση για οικονομικά προσιτή στέγαση, προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών και να βελτιωθεί το βιοτικό τους επίπεδο·

25.  ζητεί μια συνολική και ολοκληρωμένη στρατηγική για την καταπολέμηση της φτώχειας με καθορισμένο στόχο μείωσης της φτώχειας, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής φτώχειας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την εφαρμογή του δικαιώματος των παιδιών σε κατάλληλη στέγαση, μεταξύ άλλων με την παροχή σχετικής στήριξης σε γονείς που αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά τη διατήρηση ή την πρόσβαση σε στέγαση, ώστε να μπορούν να παραμείνουν μαζί με τα παιδιά τους, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στους νεαρούς που εφόσον ενηλικιωθούν πρέπει να αποχωρήσουν από τις δομές φιλοξενίας ανηλίκων· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει μια ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά το αργότερο έως το 2021, με προϋπολογισμό ύψους 20 δισεκατομμυρίων EUR, η οποία θα διασφαλίζει ότι κάθε παιδί στην ΕΕ μπορεί να έχει πρόσβαση, μεταξύ άλλων, σε αξιοπρεπή στέγαση·

26.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ισότιμη πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγαση για όλους, να καταπολεμήσουν τον ρατσισμό και την αθιγγανοφοβία και να εγγυηθούν ότι δεν θα υπάρξουν διακρίσεις για οποιονδήποτε από τους λόγους που ορίζονται στο άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την εφαρμογή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οδηγίας περί φυλετικής ισότητας, του ευρωπαϊκού πλαισίου για τις εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες· απαιτεί να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στη διατομεακή διακριτική μεταχείριση· καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει ταχέως την οριζόντια οδηγία κατά των διακρίσεων· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει εμπεριστατωμένα την πολιτική δέσμευση των κρατών μελών και να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει εναντίον εκείνων που δεν εφαρμόζουν τη νομοθεσία της ΕΕ κατά των διακρίσεων ή ποινικοποιούν τους αστέγους·

27.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν πολιτικές κατά των εκμισθωτών ακατάλληλων για κατοίκηση ακινήτων, κατά της υπερτιμολόγησης των ενοικίων και να ανταλλάξουν ορθές πρακτικές σχετικά με αυτές τις πολιτικές·

28.  εκφράζει τον έντονο προβληματισμό του σχετικά με το γεγονός ότι οι συνθήκες διαβίωσης των Ρομά εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά ανησυχητικές, καθώς πολλοί ζουν συχνά σε απομονωμένους καταυλισμούς όπου επικρατούν υποβαθμισμένες συνθήκες διαβίωσης· καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την εξάλειψη του χωροταξικού διαχωρισμού και να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή των Ρομά δικαιούχων στον σχεδιασμό, την υλοποίηση, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση όλων των σταδίων των στεγαστικών έργων, προκειμένου να διασφαλιστεί αποτελεσματικά ότι τους παρέχονται οι απαραίτητες πληροφορίες ώστε να έχουν πρόσβαση στα υφιστάμενα κονδύλια, καθώς και να προβλεφθούν μέτρα και μηχανισμοί κατά των διακρίσεων για την πρόληψη των εξώσεων αλλά και επαρκείς και κατάλληλοι χώροι διαμονής για τους Ρομά που δεν διαθέτουν μόνιμη κατοικία· τονίζει την επείγουσα ανάγκη για εκστρατείες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, καθώς και για δημόσιες επενδύσεις στο πλαίσιο αυτό, οι οποίες έχουν επίσης καταστεί ακόμη πιο αναγκαίες λόγω των κινδύνων της πανδημίας COVID-19· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν το υπό σχεδιασμό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης για τη βελτίωση της στέγασης, της υγείας και της απασχόλησης, προκειμένου να μην μείνει καμία κοινωνική ομάδα, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά, στο περιθώριο·

29.  προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε έξωση πρέπει να πληροί ορισμένα κριτήρια προκειμένου να συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ουσιαστικής συνεργασίας με τα ενδιαφερόμενα άτομα, της αναζήτησης όλων των εφικτών εναλλακτικών λύσεων, της μετεγκατάστασης σε κατάλληλη στέγαση με τη σύμφωνη γνώμη των ενδιαφερόμενων νοικοκυριών, ούτως ώστε κανείς να μην καθίσταται άστεγος, καθώς και της πρόσβασης στη δικαιοσύνη για τη διασφάλιση της διαδικαστικής αμεροληψίας και του σεβασμού όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι, όταν δεν πληρούνται τα εν λόγω κριτήρια, οι εξώσεις θα θεωρούνται αναγκαστικές και θα συνιστούν παραβίαση του δικαιώματος στη στέγαση· ζητεί την απαγόρευση των αναγκαστικών εξώσεων σε κάθε περίπτωση βάσει του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

30.  εκφράζει τον έντονο προβληματισμό του για το γεγονός ότι τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν συχνά αρκετά περίπλοκα προβλήματα και στερούνται διάφορα δικαιώματα όσον αφορά τη στέγαση, όπως το δικαίωμα διαμονής σε μια κοινότητα με ισότιμες ευκαιρίες,· έρχονται επίσης αντιμέτωποι με τη μη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών σε επίπεδο κοινότητας που απαιτούνται για τη διασφάλιση της μετάβασης από την ιδρυματική φροντίδα στη διαβίωση στην κοινότητα, ενώ συχνά αναγκάζονται να διαμένουν σε απομονωμένες δομές για άτομα με αναπηρίες, έχουν ιδιαίτερα χαμηλό εισόδημα, στερούνται πρόσβασης σε προγράμματα στέγασης, αντιμετωπίζουν εμπόδια όσον αφορά την προσβασιμότητα κ.λπ.· υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη ότι έχουν αναλάβει κάποιες υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες· ζητεί την ταχεία αποϊδρυματοποίηση σε ολόκληρη την Ευρώπη και τη χρήση των διαθέσιμων ενωσιακών και εθνικών κονδυλίων για τη δημιουργία προσβάσιμης και μη διαχωρισμένης στέγασης, καθώς και την παροχή των απαραίτητων υπηρεσιών σε επίπεδο κοινότητας για τα άτομα με αναπηρία, προκειμένου να διασφαλίζεται το δικαίωμά τους να ζουν ανεξάρτητα στην κοινότητα και να έχουν ίσες ευκαιρίες συμμετοχής στην κοινωνία·

31.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι έργα στέγασης που οδηγούν σε διαχωρισμό ή κοινωνικό αποκλεισμό δεν θα χρηματοδοτούνται ούτε από την ΕΕ ούτε από κάποιο κράτος μέλος· καλεί τα κράτη μέλη πάντα να ελέγχουν την ποιότητα των καταλυμάτων όσον αφορά την αστική ανάπτυξη, την αρχιτεκτονική και τη λειτουργικότητα, προκειμένου να βελτιωθεί η ευημερία για όλους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν προγράμματα και να παρέχουν κίνητρα που προάγουν και ενισχύουν τους δεσμούς μεταξύ των γενεών, δίνοντας τη δυνατότητα σε άτομα, ιδίως ηλικιωμένα, που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για οικονομικούς ή υγειονομικούς λόγους, να βρουν νέα στέγη που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους χωρίς να χρειάζεται να εγκαταλείψουν τις κοινότητές τους·

32.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο του σχεδιαζόμενου κύματος ανακαίνισης δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, να θεσπίσουν μια γενική υποχρέωση για την εκπλήρωση των κριτηρίων προσβασιμότητας και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους για τη βελτίωση της προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία και τους ηλικιωμένους, καθώς και για τα άτομα με μειωμένη κινητική και αισθητηριακή δεξιότητα, προκειμένου οι κατοικίες να είναι άνετες για τους ενοίκους και διαχρονικές ενόψει της αυξανόμενης δημογραφικής αλλαγής·

Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την κοινωνική, δημόσια και οικονομικά προσιτή στέγαση σε επίπεδο ΕΕ

33.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταστήσουν τη στέγαση έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους του σχεδίου δράσης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ)· υπενθυμίζει ότι οι πολιτικές, τα χρηματοδοτικά προγράμματα και μέσα της ΕΕ έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις αγορές ακινήτων, στην ποιότητα του αποθέματος κατοικιών και στη ζωή των πολιτών· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει επειγόντως μια ολοκληρωμένη στρατηγική σε επίπεδο ΕΕ για την κοινωνική, δημόσια, μη διαχωρισμένη και οικονομικά προσιτή στέγαση, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό πλαίσιο για τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές προκειμένου να διασφαλιστεί η παροχή ασφαλούς, υγιεινής, προσβάσιμης και οικονομικά προσιτής ποιοτικής στέγασης για όλους· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, να βελτιώσει τη δράση της για τη συμμετοχή όλων των επιπέδων διακυβέρνησης στην πλήρη και συνεπή εφαρμογή του δικαιώματος σε αξιοπρεπή στέγαση για όλους·

34.  επικροτεί το γεγονός ότι το ζήτημα της οικονομικά προσιτής στέγασης συμπεριλήφθηκε στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο· παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις συμβάλλουν θετικά στην πλήρη και συνεπή εφαρμογή των αρχών του ΕΠΚΔ, στην επίτευξη των ΣΒΑ του ΟΗΕ και των στόχων της ΕΕ για το κλίμα που ορίζονται στην Πράσινη Συμφωνία· παροτρύνει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις όσον αφορά την οικονομικά προσιτή στέγαση· δηλώνει ότι θα πρέπει να συμπεριληφθούν εθνικά σχέδια οικονομικά προσιτής στέγασης στα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων, και ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ειδικές στρατηγικές για την άρση των εμποδίων στην άσκηση του δικαιώματος στη στέγαση, όπως οι διακρίσεις, η κερδοσκοπία, οι καταχρηστικές πιστωτικές πρακτικές, η αρπαγή γαιών, οι συγκρούσεις, οι αναγκαστικές εξώσεις, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η τρωτότητα σε καταστροφές·

35.  τονίζει την ανάγκη βελτίωσης του δείκτη τιμών κατοικιών· θεωρεί ότι μια κατοικία είναι οικονομικά προσιτή όταν τα χρήματα που απομένουν στον ένοικο επαρκούν τουλάχιστον για την κάλυψη άλλων βασικών δαπανών για μια αξιοπρεπή διαβίωση· τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί ένας ολοκληρωμένος ορισμός της «οικονομικά προσιτής στέγασης» σε επίπεδο ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη ένα ευρύ φάσμα δεικτών, όπως τα ποσοστά εξώσεων και φτώχειας· επισημαίνει ότι το ισχύον κατώτατο όριο αναφοράς για το ποσοστό επιβάρυνσης του κόστους στέγασης που ανέρχεται στο 40 % του διαθέσιμου εισοδήματος ενός νοικοκυριού δεν αντιστοιχεί ακριβώς στον αριθμό των νοικοκυριών που επιβαρύνονται υπερβολικά από το κόστος στέγασης· ζητεί την επαναξιολόγηση του κατώτατου ορίου αναφοράς και καλεί την Eurostat να καταρτίσει πληρέστερα σύνολα δεδομένων σχετικά με τις δαπάνες στέγασης των νοικοκυριών, με εύρος τιμών 5 % μεταξύ 25 % και 40 % του διαθέσιμου εισοδήματος·

36.  παροτρύνει την Επιτροπή να παράσχει ακριβέστερα, ποιοτικά και συγκρίσιμα δεδομένα σχετικά με τις αγορές ακινήτων και να παρακολουθεί την οικονομική προσιτότητα της στέγασης σε ολόκληρη την ΕΕ, μεταξύ άλλων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, μέσω των ευρωπαϊκών στατιστικών της Eurostat για το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης (EU-SILC) και του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ενεργειακής Πενίας, λαμβάνοντας υπόψη τον κατακερματισμό των εθνικών αγορών ακινήτων και τις διαφορές μεταξύ των κρατών μελών·

37.  καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να επαναφέρουν τις άτυπες συνεδριάσεις των αρμόδιων για ζητήματα στέγασης υπουργών, να μεριμνήσουν επίσης για τη συμμετοχή του Κοινοβουλίου και να επιτρέψουν τη συμμετοχή ενδιαφερόμενων παραγόντων σε αυτές και να παρουσιάσουν μια αναθεωρημένη εκδοχή των σημείων επαφής για τη στέγαση, προκειμένου να θεσπιστεί ένας μηχανισμός για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών, και να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την καταπολέμηση της έλλειψης στέγης και την παροχή αξιοπρεπούς και οικονομικά προσιτής στέγασης·

38.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συνεργάζονται και να χρηματοδοτούν τις κοινωνικές επενδύσεις που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση προβλημάτων στέγασης με τους κοινωνικούς εταίρους, την κοινωνία των πολιτών και τον ιδιωτικό τομέα, πολλοί εκ των οποίων διαδραματίζουν και μπορούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη και διατήρηση επαρκών λύσεων στέγασης για τα άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες·

39.  καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν περισσότερο σε οίκους ευγηρίας που παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας και είναι προσβάσιμες σε ένα ευρύτερο φάσμα του γηραιότερου πληθυσμού·

Διασφάλιση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των ακινήτων και της λειτουργίας των αγορών ακινήτων χωρίς αποκλεισμούς

40.  επισημαίνει ότι το 25,1 % των Ευρωπαίων ενοικιαστών δαπανούν πάνω από το 40 % του εισοδήματός τους για ενοίκια ενώ οι τιμές των ενοικίων αυξάνονται συνεχώς(43)· καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να θεσπίσουν νομικές διατάξεις, συμπεριλαμβανομένων σαφών κανόνων μίσθωσης, για την προστασία των δικαιωμάτων των ενοικιαστών και των ιδιοκτητών, να προωθήσουν την προστασία τόσο των ιδιοκτητών όσο και των ενοικιαστών, και να αποτρέψουν τις εξώσεις, μεταξύ άλλων με την αιτιολογία της ανακαίνισης του ακινήτου, καθώς και στην περίπτωση ενοίκων κατοικιών που απαλλοτριώθηκαν από το κράτος στο πλαίσιο διαδικασίας αποκατάστασης· καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να διασφαλίσουν τη διαφάνεια των ενοικίων καθώς και να στηρίξουν τις οργανώσεις που ασχολούνται με την προστασία των ενοικιαστών και των ιδιοκτητών, και να θεσπίσουν διαδικασίες επίλυσης νομικών διαφορών όσον αφορά το χαμηλό ελάχιστο όριο·

41.  καλεί τα κράτη μέλη να ασκούν πολιτικές για τη στέγαση που βασίζονται στην αρχή της ουδετερότητας μεταξύ ιδιοκτησίας κατοικιών, μίσθωσης κατοικιών με ιδιωτικό συμφωνητικό και ενοικίασης κοινωνικών κατοικιών· καλεί την Επιτροπή να σεβαστεί την εν λόγω αρχή στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο· πιστεύει ότι το δικαίωμα στη στέγαση δεν θα πρέπει να ορίζεται στενά ως πρόσβαση στην κοινωνική στέγαση, αλλά γενικότερα ως δικαίωμα διαμονής σε ένα ήρεμο, ασφαλές και αξιοπρεπές περιβάλλον· τονίζει την ανάγκη θέσπισης διαφανών κριτηρίων επιλεξιμότητας για κοινωνικές και χρηματοδοτούμενες από δημόσιους πόρους κατοικίες προκειμένου να εξασφαλιστεί ισότιμη πρόσβαση στη στέγαση· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν εθνικές στρατηγικές για την πρόληψη των κοινωνικών διακρίσεων, μέσω της ευρύτερης γεωγραφικής κατανομής της κοινωνικής στέγασης, η οποία θα είναι διαθέσιμη για όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως καθεστώτος, φύλου, θρησκεύματος ή εθνικότητας· καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την πρόσβαση στη στέγαση και να προωθήσουν τη δημιουργία οικισμών με ανομοιογενή πληθυσμό μέσω της βελτίωσης της πρόσβασης σε πιστωτικές διευκολύνσεις και της ενοικίασης με το δικαίωμα αγοράς για νέους, οικογένειες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος και άτομα από κοινωνικά και οικονομικά μειονεκτούσες ομάδες· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τον τραπεζικό τομέα για την έκδοση εγγυημένων από το κράτος προσιτών δανείων για τις προαναφερθείσες κοινωνικές ομάδες, αποτρέποντας παράλληλα τις χρηματοπιστωτικές φούσκες και την υπερχρέωση·

42.  καλεί τα κράτη μέλη να δραστηριοποιηθούν περισσότερο ώστε να επανορθώσουν τυχόν ανισότητες στην αγορά ακινήτων, παρέχοντας μεταξύ άλλων εμπεριστατωμένες πληροφορίες για τη λειτουργία των εν λόγω αγορών, τον αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των συναλλαγών, τις τάσεις των τιμών σε συγκεκριμένα τμήματα της αγοράς και το δυναμικό ανάπτυξης σε άλλα τμήματα·

43.  τονίζει ότι οι κατάλληλες πολιτικές και τα μέτρα που στηρίζουν την επαρκή προσφορά στέγης είναι ζωτικής σημασίας για την εξισορρόπηση και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης της στέγασης, προκειμένου να ωφεληθεί το σύνολο της κοινωνίας και να εξασφαλιστεί ένα οικονομικά προσιτό και ακμάζων περιβάλλον διαβίωσης για όλους· πιστεύει ότι τα μέτρα που λαμβάνονται πρέπει να είναι σκόπιμα, συγκεκριμένα και στοχευμένα για την εφαρμογή του δικαιώματος στη στέγαση εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, και ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διαθέτουν επαρκείς πόρους και να δίνουν προτεραιότητα στις ανάγκες των μειονεκτούντων και περιθωριοποιημένων ατόμων ή ομάδων που ζουν σε επισφαλείς συνθήκες στέγασης· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη, με την υποστήριξη της Επιτροπής, να διασφαλίσουν την παροχή επαρκούς, κατάλληλης και οικονομικά προσιτής κοινωνικής στέγασης για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών αυτών των ατόμων και ομάδων·

44.  καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν πολιτικές ανέγερσης κτιρίων που θα προάγουν την οικονομική ανάπτυξη στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19·

45.  επισημαίνει με ανησυχία την αυξανόμενη χρηματιστηριοποίηση της αγοράς ακινήτων, ιδίως στις πόλεις, όπου οι επενδυτές αντιμετωπίζουν τη στέγαση ως εμπορεύσιμο στοιχείο και όχι ως ανθρώπινο δικαίωμα· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη συμβολή των πολιτικών και των κανονισμών της ΕΕ στη χρηματιστηριοποίηση της αγοράς στέγης, καθώς και την ικανότητα των εθνικών και τοπικών αρχών να διασφαλίζουν το δικαίωμα στη στέγαση· καλεί τα κράτη μέλη και τις τοπικές αρχές να θεσπίσουν κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των κερδοσκοπικών επενδύσεων, να υιοθετήσουν πολιτικές που ευνοούν τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων και να αναπτύξουν πολιτικές αστικού και αγροτικού σχεδιασμού που ευνοούν την οικονομικά προσιτή στέγαση, την κοινωνική ανάμειξη και την κοινωνική συνοχή·

46.  τονίζει ότι η διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ακινήτων και στις συναλλαγές είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη των στρεβλώσεων της αγοράς ακινήτων και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στον εν λόγω τομέα· επαναλαμβάνει την υποχρέωση της Επιτροπής, που απορρέει από την οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, να υποβάλει έκθεση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με την ανάγκη εναρμόνισης των πληροφοριών που αφορούν την ιδιοκτησία ακινήτων και τη διασύνδεση των εν λόγω εθνικών μητρώων, προκειμένου να αποτραπεί η κερδοσκοπία· επαναλαμβάνει, ως εκ τούτου, την έκκλησή του της 26ης Μαρτίου 2019, σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαθέτουν δημόσια προσβάσιμες πληροφορίες σχετικά με τους τελικούς πραγματικούς δικαιούχους εκτάσεων γης και ακινήτων·

47.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρέχουν αποτελεσματικότερη προστασία στους δανειολήπτες ενυπόθηκων δανείων από εξώσεις· τονίζει ότι όσοι εξαναγκάζονται σε έξωση θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους ενώπιον δικαστηρίου· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους ισχύοντες δεσμευτικούς κανόνες δεοντολογίας ή, κατά περίπτωση, να θεσπίσουν νέους κανόνες για τους πιστωτές, τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων, ώστε να αποφεύγονται οι παραπλανητικές πρακτικές, η παρενόχληση και η παραβίαση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, τουλάχιστον όσον αφορά τα ενυπόθηκα δάνεια· θεωρεί ότι οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει να προσδιορίζουν ιδίως προϋποθέσεις για εύλογα και βιώσιμα μέτρα ρύθμισης που θα ισχύουν παράλληλα με αυτά που προβλέπονται στο άρθρο 28 της οδηγίας 2014/17/ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την ανάγκη για νομοθετική πρόταση σχετικά με τον καθορισμό ενός ελάχιστου λόγου δανείου/αξίας στην αγορά όσον αφορά τα ενυπόθηκα δάνεια· καλεί την Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη της τον αντίκτυπο που έχουν στην αγορά ακινήτων οι εκάστοτε προτάσεις της για τη θέσπιση κανόνων όσον αφορά την τιτλοποίηση·

48.  επισημαίνει ότι η κλιμακωτή αύξηση της βραχυπρόθεσμης ενοικίασης παραθεριστικών καταλυμάτων μειώνει τον αριθμό των κατοικιών που διατίθενται στην αγορά και αυξάνει τις τιμές , γεγονός που μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη βιωσιμότητα των αστικών και τουριστικών κέντρων· καλεί την Επιτροπή να ερμηνεύσει την οδηγία για τις υπηρεσίες σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C-390/18), η οποία ορίζει την οικονομική προσιτότητα της στέγασης και την έλλειψη ενοικιαζόμενων κατοικιών ως «επιτακτικό λόγο που σχετίζεται με το δημόσιο συμφέρον», και, ως εκ τούτου, να παράσχει ευρεία διακριτική ευχέρεια στις εθνικές και τοπικές αρχές για τον καθορισμό αναλογικών κανόνων για τις υπηρεσίες φιλοξενίας, συμπεριλαμβανομένης της υποχρεωτικής καταχώρισης του εκάστοτε ακινήτου ως τουριστικού καταλύματος, του περιορισμού των αδειών και των πολιτικών ειδικών ζωνών, του περιορισμού της χρονικής διάρκειας, της αποφυγής της «τουριστικοποίησης», της εκκένωσης αστικών κέντρων και της υποβάθμισης της ποιότητας ζωής των κατοίκων· παροτρύνει την Επιτροπή να συμπεριλάβει στον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες πρόταση με την οποία θα εισάγονται υποχρεώσεις που θα καθιστούν υποχρεωτική την ανταλλαγή πληροφοριών για πλατφόρμες στην αγορά βραχυπρόθεσμης εκμίσθωσης καταλυμάτων, σύμφωνα με τους κανόνες για την προστασία των δεδομένων, καθώς η πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες είναι απαραίτητη για τις αρχές για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας οικονομικά προσιτής στέγασης·

49.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη ότι η μη ρύθμιση της αγοράς ακινήτων και των χρηματοπιστωτικών παραγόντων που δραστηριοποιούνται στην εν λόγω αγορά, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή και κατάλληλη στέγαση για όλους, ισοδυναμεί με μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά το δικαίωμα στη στέγαση·

50.  ζητεί να αναγνωριστεί εν γένει η στέγαση, και όχι μόνο η κοινωνική στέγαση, ως κοινωνική υπηρεσία γενικού συμφέροντος δεδομένου ότι αυτό είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση του δικαιώματος σε οικονομικά προσιτή και αξιοπρεπή στέγαση για όλους·

Επένδυση σε κοινωνική, δημόσια, οικονομικά προσιτή και ενεργειακά αποδοτική στέγαση

51.  Τονίζει ότι το επενδυτικό κενό για οικονομικά προσιτή στέγαση ανέρχεται σε 57 δισεκατομμύρια EUR ετησίως(44)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καλύψουν κατά προτεραιότητα το επενδυτικό χάσμα στην οικονομικά προσιτή στέγαση· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, τη μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης που θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να πραγματοποιούν τις απαιτούμενες πράσινες και κοινωνικές δημόσιες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με την ανάπτυξη και τη βελτίωση της κοινωνικής, δημόσιας, οικονομικά προσιτής και ενεργειακά αποδοτικής στέγασης· ζητεί, επιπλέον, μια εναρμονισμένη λογιστική για τη μεθοδολογία της απόσβεσης των επενδύσεων όσον αφορά την οικονομικά προσιτή στέγαση·

52.  υπενθυμίζει ότι, ως υπηρεσία γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ), η κοινωνική στέγαση εξαιρείται από τις απαιτήσεις κοινοποίησης των κρατικών ενισχύσεων· υπενθυμίζει ότι η κοινωνική στέγαση είναι ο μόνος τομέας στην απόφαση σχετικά με τις ΥΓΟΣ για τον οποίο η Επιτροπή αναφέρει μια ομάδα-στόχο (πολίτες σε μειονεκτική θέση ή μη προνομιούχες κοινωνικές ομάδες), κάτι που δεν ισχύει για άλλες κοινωνικές υπηρεσίες· πιστεύει ότι αυτό μπορεί να περιορίσει τη δυνατότητα παροχής κοινωνικής και οικονομικά προσιτής στέγασης για όλους· αναγνωρίζει ότι δεν υπάρχει κοινά αποδεκτός ορισμός της κοινωνικής στέγασης σε επίπεδο ΕΕ· προειδοποιεί, ωστόσο, ότι ο στενός ορισμός της κοινωνικής στέγασης που περιορίζεται μόνο στη «στέγαση για πολίτες που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση ή για μη προνομιούχες κοινωνικές ομάδες, που λόγω των δυσχερειών φερεγγυότητας δεν είναι σε θέση να αποκτήσουν στέγη υπό τις συνθήκες της αγοράς», είναι περιοριστικός και εμποδίζει τα κράτη μέλη να καθορίζουν τις ΥΓΟΣ και τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας· τονίζει ότι οι ΥΓΟΣ στον τομέα της στέγασης θα πρέπει πρωτίστως να έχουν ως γνώμονα τις ειδικές απαιτήσεις που καθορίζονται από τις εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές, δεδομένου ότι οι εν λόγω αρχές έχουν την αρμοδιότητα να προσδιορίζουν και να διαχειρίζονται τις στεγαστικές ανάγκες και τις συνθήκες διαβίωσης των διαφόρων ομάδων, οι οποίες μπορεί να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών, και δεδομένου ότι οι εν λόγω αρχές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην καλά στοχευμένη λήψη αποφάσεων· προτρέπει την Επιτροπή να προσαρμόσει τον ορισμό της ομάδας στόχου όσον αφορά την κοινωνική και δημόσια χρηματοδοτούμενη στέγαση στους κανόνες που διέπουν τις ΥΓΟΣ, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές να στηρίξουν τη στέγαση για όλες τις ομάδες των οποίων οι ανάγκες για αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή στέγαση δεν μπορούν να καλυφθούν εύκολα υπό τις συνθήκες της αγοράς, εξασφαλίζοντας παράλληλα επαρκή χρηματοδότηση για τα πλέον μειονεκτούντα άτομα, προκειμένου να αποδεσμευτούν οι επενδύσεις και να εξασφαλιστεί οικονομικά προσιτή στέγαση, ουδετερότητα όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς ακινήτων, βιώσιμη αστική ανάπτυξη, καθώς και να δημιουργηθούν οικισμοί με ανομοιογενείς κοινωνικές ομάδες και να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή·

53.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν περαιτέρω τις επενδύσεις της Ένωσης σε κοινωνική, δημόσια, ενεργειακά αποδοτική, κατάλληλη και οικονομικά προσιτή στέγαση, καθώς και τις επενδύσεις που αποκοπούν στην αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης και του αποκλεισμού από τη στέγαση· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να πραγματοποιηθούν επενδύσεις μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, του InvestEU, του ΕΚΤ +, του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και του μέσου «Next Generation EU», και ιδίως μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, της Πρωτοβουλίας Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού (CRII) και της Πρωτοβουλίας Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού + (CRII +)· ζητεί να ενταθεί η συνέργεια μεταξύ αυτών των προαναφερθέντων μέσων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη χρηματοδότηση κοινωνικών και οικονομικά προσιτών στεγαστικών δανείων μέσω του InvestEU και του ευρύτερου χαρτοφυλακίου της ΕΤΕπ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, να επενδύσουν κατά προτεραιότητα στην κοινωνική πρόοδο, την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, προκειμένου να προστατεύσουν τα ευάλωτα άτομα από τις δυσμενείς επιπτώσεις της τρέχουσας κρίσης, και να ενσωματώσουν τα σχέδια κοινωνικής προόδου στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστούν οι αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και το που θα διοχετευθούν οι κοινωνικές επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων σε κοινωνικές κατοικίες· καλεί επειγόντως την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι τοπικοί και περιφερειακοί πάροχοι κοινωνικής και δημόσιας οικονομικά προσιτής στέγασης θα έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδοτικά κονδύλια της ΕΕ και της ΕΤΕπ· ζητεί από την ΕΤΕπ να προσπαθήσει εν προκειμένω να ενισχύσει τη χορήγηση κονδυλίων μέσω στοχευμένης τεχνικής βοήθειας και στενότερης συνεργασίας με χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές και με τα κράτη μέλη·

54.  καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τη χρήση ευρωπαϊκών προγραμμάτων που στηρίζουν την ανοικοδόμηση κατοικιών προκειμένου να καταστεί η στέγαση οικονομικά προσιτή·

55.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλα τα μελλοντικά έργα κατασκευής και αποκατάστασης κατοικιών αποσκοπούν στην προώθηση έξυπνων κτιρίων, όπου η κατανάλωση νερού και ενέργειας μπορεί να παρακολουθείται και να καταστεί αποδοτικότερη ως προς το κόστος, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα·

56.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να αναγνωρίσουν, να στηρίξουν και να χρηματοδοτήσουν δημοκρατικές και συνεργατικές λύσεις στέγασης με πρωτοβουλία των κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτικών καταπιστευμάτων γης, ως νόμιμων και βιώσιμων μέσων για παροχή ακινήτων στη σχετική αγορά και κοινωνικής στέγασης· ζητεί μια βιώσιμη προσέγγιση όσον αφορά τη χρήση της αστικής γης, δίνοντας, για παράδειγμα, προτεραιότητα στην αποκατάσταση εγκαταλελειμμένων κατοικιών έναντι της κατασκευής νέων·

o
o   o

57.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) https://www.unece.org/fileadmin/DAM/hlm/charter/Language_versions/ENG_Geneva_UN_Charter.pdf (2) https://www.who.int/publications/i/item/who-housing-and-health-guidelines (3) https://ec.europa.eu/futurium/en/system/files/ged/final_action_plan_euua_housing_partnership_december_2018_1.pdf (4) Έκθεση της ειδικής ομάδας υψηλού επιπέδου για τις επενδύσεις σε κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη με τίτλο: «Boosting Investment in Social Infrastructure in Europe» (Τόνωση των επενδύσεων σε κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη), των Lieve Fransen, Gino del Bufalo και Edoardo Reviglio (Ιανουάριος 2018). (5) https://dmsearch.cor.europa.eu/search/opinion (6) http://nws.eurocities.eu/MediaShell/media/EUROCITIES%20statement%20on%20state%20aid%20and%20local%20public%20%20services_16%2001%202016%20final.pdf (7) http://www.iut.nu/wp-content/uploads/2017/07/Housing-Ministers%C2%B4-Communiqu%C3%A9.pdf (8) https://www.eesc.europa.eu/resources/docs/resolution-for-social-housing-in-europe.pdf (9) https://ap.ohchr.org/documents/dpage_e.aspx?si=A/HRC/31/54 (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0194. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0176. (12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0005. (13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0033. (14) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0240. (15) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0202. (16) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0156. (17) ΕΕ C 356 της 4.10.2018, σ. 89. (18) ΕΕ C 346 της 27.9.2018, σ. 156. (19) ΕΕ C 101 της 16.3.2018, σ. 138. (20) ΕΕ C 101 της 16.3.2018, σ. 2. (21) ΕΕ C 76 της 28.2.2018, σ. 93. (22) ΕΕ C 58 της 15.2.2018, σ. 192. (23) ΕΕ C 366 της 21.10.2017, σ. 19. (24) ΕΕ C 366 της 21.10.2017, σ. 31. (25) ΕΕ C 482 της 23.12.2016, σ. 141. (26) ΕΕ C 65 της 19.2.2016, σ. 40. (27) https://www.housingforall.eu/ (28) https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/legal_gender_recognition_in_the_eu_the_journeys_of_trans_people_towards_full_equality_web.pdf (29) https://www.eurofound.europa.eu/el/news/news-articles/inadequate-housing-is-costing-europe-eu194-billion-per-year (30) https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Housing_statistics/el (31) https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/EDN-20190514-1 (32) https://www.un.org/en/events/citiesday/assets/pdf/the_worlds_cities_in_2018_data_booklet.pdf (33) https://www.eurofound.europa.eu/el/publications/report/2020/addressing-household-over-indebtedness (34) Τελική έκθεση του ειδικού εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το δικαίωμα κατάλληλης στέγασης, σ. 3. (35) Έκθεση του ειδικού εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την κατάλληλη στέγαση ως συνιστώσα του δικαιώματος σε κατάλληλο βιοτικό επίπεδο και κατ' επέκταση του δικαιώματος στη μη διάκριση A/HRC/31/54. (36) https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Housing_statistics#Housing_affordability (37) Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης, «Housing inequality in Europe» (Ανισότητα όσον αφορά τη στέγαση στην Ευρώπη), 2017, σ. 34. (38) https://www.who.int/social_determinants/Guidance_on_pro_equity_linkages/en/ (39) https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/EDN-20191119-1 (40) Μελέτη σκοπιμότητας με θέμα «Εγγύηση για τα παιδιά: έγγραφο προβληματισμού ομάδας-στόχου σχετικά με τα παιδιά που ζουν σε επισφαλείς οικογενειακές συνθήκες». (41) https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/DDN-20200120-1 (42) https://www.oecd.org/els/family/HM1-1-Housing-stock-and-construction.pdf. (43) https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Housing_statistics/el (44) Έκθεση της ειδικής ομάδας υψηλού επιπέδου για τις επενδύσεις σε κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη με τίτλο: «Ώθηση των επενδύσεων σε κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη» (Boosting Investment in Social Infrastructure in Europe) (2018).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση (2019/2181(INL))

P9_TA(2021)0021 A9-0246/2020

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 225 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 153 παράγραφος 2 στοιχείο β) ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 153 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και θ) ΣΛΕΕ,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 91/383/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 1991, για τη συμπλήρωση των μέτρων που αποσκοπούν στο να προαγάγουν τη βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας κατά την εργασία των εργαζομένων με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή με σχέση πρόσκαιρης εργασίας(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση(4),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου(5),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 23 και 31 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ο Χάρτης»),

–  έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, και ιδίως τις αρχές αριθ. 5, 7, 8, 9 και 10,

–  έχοντας υπόψη τις συμβάσεις και τις συστάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), και ιδίως τη σύμβαση (αριθ. 1) του 1919 για τις ώρες εργασίας (βιομηχανία), τη σύμβαση (αριθ. 30) του 1930 για τις ώρες εργασίας (εμπορικά καταστήματα και γραφεία), τη σύσταση (αριθ. 163) του 1981 για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τη σύμβαση (αριθ. 156) του 1981 για τους εργαζομένους με οικογενειακές υποχρεώσεις και τη συνοδευτική της σύσταση (αριθ. 165), καθώς και τη διακήρυξη της εκατονταετηρίδας της ΔΟΕ του 2019 με θέμα το μέλλον της εργασίας,

–  έχοντας υπόψη τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 3ης Μαΐου 1996, και ιδίως το άρθρο 2 (σχετικά με το δικαίωμα σε δίκαιες συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των λογικών ωρών εργασίας και των περιόδων ανάπαυσης), το άρθρο 3 (σχετικά με το δικαίωμα σε συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής στην εργασία), το άρθρο 6 (σχετικά με το δικαίωμα στις συλλογικές διαπραγματεύσεις) και το άρθρο 27 (σχετικά με την προστασία των εργαζομένων με οικογενειακές υποχρεώσεις),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 24 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

–  έχοντας υπόψη τις συμφωνίες-πλαίσια των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για την τηλεργασία (2002) και την ψηφιοποίηση (2020),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη εκτίμησης της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας που εκπόνησε η Μονάδα Ευρωπαϊκής Προστιθέμενης Αξίας της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EPRS) σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση («The right to disconnect»)(6),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound, της 31ης Ιουλίου 2019, σχετικά με το δικαίωμα στην απενεργοποίηση («The right to switch off»),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας του Eurofound σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ («The right to disconnect in the 27 EU Member States»),

–  έχοντας υπόψη τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) σχετικά με τα κριτήρια για τον καθορισμό του χρόνου εργασίας, συμπεριλαμβανομένων του χρόνου εφημερίας και επιφυλακής, σχετικά με τη σημασία του χρόνου ανάπαυσης, σχετικά με την απαίτηση να μετράται ο χρόνος εργασίας και σχετικά με τα κριτήρια για τον καθορισμό της ιδιότητας του εργαζομένου(7),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση C-518/15, σύμφωνα με την οποία η κατ’ οίκον επιφυλακή εργαζομένου που είναι υποχρεωμένος να απαντά σε κλήσεις του εργοδότη σε σύντομο χρονικό διάστημα πρέπει να θεωρείται «χρόνος εργασίας»(8),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση C-55/18, σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη οφείλουν να επιβάλλουν στους εργοδότες την υποχρέωση να εφαρμόζουν σύστημα που να επιτρέπει τη μέτρηση του ημερήσιου χρόνου εργασίας(9),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της UNI Global Union σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση: βέλτιστες πρακτικές («The Right to Disconnect: Best Practices»),

–  έχοντας υπόψη την παράγραφο 17 του ψήφισματός του της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές της ζώνης του ευρώ(10),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 5 της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 28ης Σεπτεμβρίου 2005, για τη θέσπιση του καθεστώτος των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(11),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 47 και 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0246/2020),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υφίσταται σήμερα συγκεκριμένη ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με το δικαίωμα των εργαζομένων στην αποσύνδεση από ψηφιακά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ), που εξυπηρετούν εργασιακούς σκοπούς·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση και η κατάλληλη χρήση των ψηφιακών εργαλείων έχουν αποφέρει πολλά οικονομικά και κοινωνιακά οφέλη και πλεονεκτήματα σε εργοδότες και εργαζομένους, όπως η αυξημένη ευελιξία και αυτονομία, η δυνατότητα βελτίωσης της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, και ο μειωμένος χρόνος μετακίνησης, αλλά ενέχουν επίσης μειονεκτήματα που οδηγούν σε ορισμένες δεοντολογικές, νομικές και εργασιακές προκλήσεις, όπως η εντατικοποίηση της εργασίας και η παράταση του ωραρίου εργασίας, με αποτέλεσμα να συγχέονται τα όρια μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ολοένα αυξανόμενη χρήση ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς έχει οδηγήσει σε μια νοοτροπία διαρκούς σύνδεσης (ever-connected), αδιάκοπης λειτουργίας (always on) ή μόνιμης εφημερίας (constantly on-call), η οποία μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων και στις δίκαιες συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης αμοιβής, στην οριοθέτηση του χρόνου εργασίας και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, στη σωματική και ψυχική υγεία και την ασφάλεια και ευεξία κατά την εργασία, αλλά και, δεδομένου του δυσανάλογου αντικτύπου της σε εργαζομένους με ευθύνες φροντίδας, που κατά κανόνα είναι γυναίκες, στην ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιακή μετάβαση θα πρέπει να καθοδηγείται από τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των αξιών της Ένωσης, και θα πρέπει να έχει θετικό αντίκτυπο στους εργαζομένους και στις συνθήκες εργασίας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση ψηφιακών εργαλείων για παρατεταμένες χρονικές περιόδους μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της συγκέντρωσης, καθώς και σε γνωσιακή και συναισθηματική υπερφόρτωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μονότονες επαναλαμβανόμενες κινήσεις και η στατική στάση του σώματος για πολύωρες περιόδους ενδέχεται να οδηγούν σε μυική καταπόνηση και μυοσκελετικές διαταραχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Διεθνές Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο χαρακτηρίζει «πιθανώς καρκινογόνο» την ακτινοβολία ραδιοσυχνοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι έγκυοι ενδέχεται να διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο όταν εκτίθενται σε ραδιοσυχνότητες·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπερβολική χρήση τεχνολογικών συσκευών μπορεί να επιδεινώσει φαινόμενα όπως η απομόνωση, ο τεχνολογικός εθισμός, η στέρηση ύπνου, η συναισθηματική εξάντληση, η νευρικότητα και η επαγγελματική εξουθένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περισσότερα από 300 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από κατάθλιψη και συνήθεις ψυχικές διαταραχές που συνδέονται με την εργασία, και ότι το 38,2 % του πληθυσμού της Ένωσης ετησίως πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα που ελήφθησαν στο πλαίσιο της κρίσης COVID-19 άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίον εργάζονται οι άνθρωποι και κατέδειξαν τη σημασία των ψηφιακών λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης καθεστώτων κατ’ οίκον εργασίας από εταιρείες, αυτοαπασχολούμενους και φορείς δημόσιας διοίκησης σε ολόκληρη την Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Eurofound, πάνω από το ένα τρίτο των εργαζομένων στην Ένωση άρχισαν να εργάζονται κατ’ οίκον κατά τη διάρκεια του περιορισμού της κυκλοφορίας, έναντι ενός 5 % που εργαζόταν συνήθως κατ’ οίκον, και ότι σημειώθηκε σημαντική αύξηση στη χρήση ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Eurofound, το 27 % των ερωτηθέντων που εργάζονται κατ’ οίκον ανέφεραν ότι εργάστηκαν στον ελεύθερο χρόνο τους ώστε να ανταποκριθούν στις εργασιακές απαιτήσεις(12)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξ αποστάσεως εργασία και η τηλεργασία αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 και αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλότερα επίπεδα από ό,τι πριν από την κρίση COVID-19 ή ακόμη και να αυξηθούν περαιτέρω·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο και πλήττονται σοβαρότερα από τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης COVID-19, λόγω του κυρίαρχου ή ακόμη παραδοσιακού ρόλου τους ως φροντιστών στο σπίτι και την οικογένεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της τηλεργασίας κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 μπορεί επίσης να θέσει σε μεγαλύτερο κίνδυνο τους νέους και τα άτομα με ευθύνες φροντίδας, όπως οι μόνοι γονείς, οι οικογένειες με παιδιά, και οι οικογένειες με εξαρτώμενους συγγενείς που χρήζουν φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και την ιδιωτική ζωή εν καιρώ τηλεργασίας, κοινωνικής αποστασιοποίησης και περιορισμού της κυκλοφορίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν έμφυλες πτυχές στο πλαίσιο του δικαιώματος στην αποσύνδεση·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην αποσύνδεση συνιστά θεμελιώδες δικαίωμα, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των νέων προτύπων εργασίας στη νέα ψηφιακή εποχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εν λόγω δικαίωμα θα πρέπει να θεωρείται σημαντικό μέσο της κοινωνικής πολιτικής σε επίπεδο Ένωσης, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην αποσύνδεση έχει ιδιαίτερη σημασία για τους πλέον ευάλωτους εργαζομένους και τα άτομα με ευθύνες φροντίδας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν προσθέσει ένα νέο επίπεδο πολυπλοκότητας στην παρακολούθηση και την επιτήρηση του χώρου εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνον ορισμένα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν και ρυθμίζουν σε κάποιον βαθμό τη χρήση παρεμβατικών ψηφιακών τεχνολογιών στον χώρο εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), «κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο αυτό χρησιμοποιείται από τα εθνικά δικαστήρια ώστε να προστατεύεται η ιδιωτική ζωή των εργαζομένων στο πλαίσιο της απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ και η εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΓΚΠΔ)(13) θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι λαμβάνουν επαρκείς πληροφορίες σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και τη φύση της παρακολούθησης και επιτήρησης, και ότι οι εργοδότες υποχρεούνται να αιτιολογούν τα μέτρα και να ελαχιστοποιούν τον αντίκτυπό τους χρησιμοποιώντας τις λιγότερο παρεμβατικές μεθόδους·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη τη μελέτη του Eurofound, σύμφωνα με την οποία το 27 % των ερωτηθέντων που εργάζονται κατ’ οίκον ανέφεραν ότι εργάστηκαν στον ελεύθερο χρόνο τους ώστε να ανταποκριθούν στις εργασιακές απαιτήσεις·

1.  τονίζει ότι τα ψηφιακά εργαλεία που εξυπηρετούν εργασιακούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων των ΤΠΕ, έχουν αυξημένη ευελιξία όσον αφορά τον χρόνο, τον τόπο και τον τρόπο με τον οποίον μπορούν να εκτελούνται οι εργασίες και να πραγματοποιείται η επικοινωνία με τους εργαζομένους εκτός εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάλληλη χρήση των ψηφιακών εργαλείων μπορεί να αποτελέσει πλεονέκτημα για εργοδότες και εργαζομένους όσον αφορά την παροχή μεγαλύτερης ελευθερίας, ανεξαρτησίας και ευελιξίας, για την καλύτερη οργάνωση του χρόνου εργασίας και των εργασιακών καθηκόντων, τη μείωση του χρόνου μετακίνησης στην εργασία, και τη διευκόλυνση της διαχείρισης των προσωπικών και οικογενειακών υποχρεώσεων, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής· σημειώνει ότι οι ανάγκες των εργαζομένων διαφέρουν σημαντικά, και επισημαίνει εν προκειμένω τη σημασία να αναπτυχθεί ένα σαφές πλαίσιο που να προωθεί την προσωπική ευελιξία και την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων ταυτόχρονα·

2.  επισημαίνει ότι η διαρκής συνδεσιμότητα σε συνδυασμό με τις υψηλές εργασιακές απαιτήσεις και την αυξανόμενη προσδοκία να είναι οι εργαζόμενοι διαθέσιμοι ανά πάσα στιγμή μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων, την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής τους, καθώς και τη σωματική και ψυχική τους υγεία και ευεξία·

3.  αναγνωρίζει ότι η αποτελεσματική καταγραφή του χρόνου εργασίας μπορεί να συμβάλει στην τήρηση του συμβατικού χρόνου εργασίας· τονίζει ότι, παρόλο που είναι σημαντικό να καταγράφεται ο χρόνος εργασίας, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι δεν υπερβαίνονται οι συμφωνημένες ώρες εργασίας και τα νόμιμα όρια, πρέπει να δίνεται προσοχή στην αποτελεσματικότητα, δεδομένου ότι το ζήτημα αυτό ρυθμίζεται σε λίγα μόνο κράτη μέλη·

4.  σημειώνει ότι όλο και περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία υπογραμμίζουν ότι η οριοθέτηση του ωραρίου εργασίας, η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, μια ορισμένη ευελιξία στην οργάνωση του χρόνου εργασίας, καθώς και η λήψη ενεργών μέτρων για τη βελτίωση της ευεξίας στην εργασία, έχουν θετικό αντίκτυπο στη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων, βελτιώνουν την ασφάλεια στον χώρο εργασίας και ενισχύουν την εργασιακή παραγωγικότητα, καθώς περιορίζουν την κόπωση και το άγχος, αυξάνουν την ικανοποίηση που αντλούν οι εργαζόμενοι από την εργασία και τους παροτρύνουν, και μειώνουν τα ποσοστά απουσίας(14)·

5.  αναγνωρίζει τη σημασία της ορθής και αποδοτικής χρήσης ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς, τόσο για τους εργαζομένους όσο και για τους εργοδότες, φροντίζοντας να αποφεύγεται κάθε παραβίαση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε δίκαιες συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένων της δίκαιης αμοιβής, της οριοθέτησης του χρόνου εργασίας και της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, καθώς και της υγείας και ασφάλειας στην εργασία·

6.  πιστεύει ότι η διακοπή του χρόνου μη εργασίας των εργαζομένων και η παράταση του ωραρίου εργασίας τους μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο μη αμειβόμενων υπερωριών, εργασιακής κόπωσης, ψυχοκοινωνικών, διανοητικών και σωματικών προβλημάτων, όπως νευρικότητα, κατάθλιψη, επαγγελματική εξουθένωση και τεχνολογικό άγχος, και μπορούν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία και την ασφάλειά τους στην εργασία, στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής και στην ανάπαυσή τους από την εργασία·

7.  αναγνωρίζει τα πορίσματα του Eurofound, σύμφωνα με τα οποία όσοι εργάζονται τακτικά κατ’ οίκον είναι δύο φορές πιο πιθανό να εργάζονται επιπλέον του απαιτούμενου ανώτατου ορίου των 48 ωρών εβδομαδιαίως και να αναπαύονται λιγότερο από τις απαιτούμενες 11 ώρες μεταξύ εργάσιμων ημερών, όπως ορίζεται στο δίκαιο της Ένωσης, συγκριτικά με όσους εργάζονται στον χώρο του εργοδότη τους· επισημαίνει ότι σχεδόν 30 % των εν λόγω τηλεργαζομένων αναφέρουν ότι εργάζονται κατά τον ελεύθερο χρόνο τους καθημερινά ή αρκετές ημέρες εβδομαδιαίως, συγκριτικά με κάτω από 5 % των εργαζομένων που εργάζονται στο γραφείο, και ότι οι τηλεργαζόμενοι είναι πιο πιθανό να εργάζονται ακανόνιστες ώρες· τονίζει ότι αυξάνεται ο αριθμός των κατ’ οίκον εργαζομένων στην Ένωση που αναφέρουν πολύωρη εργασία ή που δεν είναι σε θέση να επωφεληθούν από χρόνο εκτός εργασίας· σημειώνει, επιπλέον, ότι οι τακτικά τηλεργαζόμενοι είναι πιθανότερο να αναφέρουν ότι νιώθουν εργασιακό άγχος και ότι πάσχουν από διαταραχές ύπνου, άγχος και έκθεση στον φωτισμό ψηφιακών οθονών, σημειώνει δε ότι άλλες επιπτώσεις στην υγεία των τηλεργαζομένων και των εργαζομένων με υψηλή κινητικότητα είναι οι πονοκέφαλοι, η καταπόνηση των ματιών, η κόπωση, η νευρικότητα και οι μυοσκελετικές διαταραχές· αναγνωρίζει ότι η τακτική κατ’ οίκον εργασία μπορεί να επηρεάσει σωματικά τους εργαζομένους, καθώς οι χώροι εργασίας που δημιουργούνται ad hoc στο σπίτι, καθώς και οι φορητοί υπολογιστές και ο λοιπός εξοπλισμός ΤΠΕ, ενδέχεται να μην πληρούν εργονομικά πρότυπα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την έρευνα και τη συλλογή δεδομένων, και να προβούν σε λεπτομερή αξιολόγηση των προβλημάτων αυτών· τονίζει ότι η σημασία της αντιμετώπισης των εν λόγω ζητημάτων αυξάνεται, δεδομένης της προβλεπόμενης παράτασης της τηλεργασίας μακροπρόθεσμα·

8.  παρατηρεί ότι η τηλεργασία συνέβαλε καθοριστικά στη διασφάλιση ορισμένων θέσεων απασχόλησης και επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19, αλλά επαναλαμβάνει ότι, λόγω του συνδυασμού πολύωρης εργασίας και υψηλότερων απαιτήσεων, μπορεί επίσης να ενέχει υψηλότερο κίνδυνο για τους εργαζομένους, με αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα του χρόνου εργασίας τους και στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, καθώς και στη σωματική και ψυχική τους υγεία· επισημαίνει το γεγονός ότι προκύπτουν ιδιαίτερες δυσκολίες όταν η εργασία δεν συνδέεται με συγκεκριμένο τόπο εργασίας, όταν η συνδεσιμότητα με την εργασία είναι διαρκής και όταν η εργασία παρεισφρέει στην οικογενειακή και ιδιωτική ζωή·

9.  τονίζει ότι το δικαίωμα των εργαζομένων στην αποσύνδεση είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας και της ευεξίας τους, καθώς και για την προστασία τους από ψυχοκοινωνικούς κινδύνους· τονίζει και πάλι τη σημασία και τα οφέλη που έχει η διενέργεια εκτιμήσεων ψυχοκοινωνικών κινδύνων σε επίπεδο ιδιωτικών και δημόσιων επιχειρήσεων, και τη σημασία που έχουν η προαγωγή της ψυχικής υγείας και η πρόληψη των ψυχικών διαταραχών στον χώρο εργασίας, με τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών τόσο για τους εργαζομένους όσο και για τους εργοδότες· αναγνωρίζει ότι οι επιτροπές υγείας και ασφάλειας που συγκροτούνται από τους κοινωνικούς εταίρους μπορούν να διαδραματίσουν θετικό ρόλο στη διασφάλιση της διενέργειας εκτιμήσεων κινδύνου με μεγαλύτερη συχνότητα και ακρίβεια·

10.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι εργαζόμενοι δεν υποχρεούνται να βρίσκονται διαρκώς και αδιαλείπτως στη διάθεση του εργοδότη και ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ του χρόνου εργασίας, κατά τον οποίον ο εργαζόμενος πρέπει να είναι στη διάθεση του εργοδότη, και του χρόνου εκτός εργασίας, κατά τον οποίον ο εργαζόμενος δεν υποχρεούται να παραμείνει στη διάθεση του εργοδότη, και ότι ο χρόνος εφημερίας είναι χρόνος εργασίας· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι το δικαίωμα στην αποσύνδεση δεν ρυθμίζεται ρητά στο ενωσιακό δίκαιο· υπενθυμίζει ότι η κατάσταση στα κράτη μέλη ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό, δεδομένου ότι ορισμένα κράτη μέλη και οι κοινωνικοί εταίροι έχουν λάβει μέτρα ώστε να ρυθμιστεί με νομοθετικές πράξεις και/ή συμβάσεις η χρήση των ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς, προκειμένου να παρέχονται εγγυήσεις και προστασία στους εργαζομένους και τις οικογένειές τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη και προτρέπει τους κοινωνικούς εταίρους να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές και να διασφαλίσουν μια συντονισμένη κοινή προσέγγιση στις υφιστάμενες συνθήκες εργασίας που να μην είναι επιζήμια για τα κοινωνικά δικαιώματα και την κινητικότητα εντός της Ένωσης·

11.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει και να αντιμετωπίσει τους κινδύνους που προκύπτουν από τη μη προστασία του δικαιώματος στην αποσύνδεση·

12.  καλεί τα κράτη μέλη και τους εργοδότες να διασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενοι πληροφορούνται σχετικά με το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση και είναι σε θέση να το ασκούν·

13.  υπενθυμίζει τις ειδικές ανάγκες των διαφόρων κλάδων όσον αφορά το δικαίωμα στην αποσύνδεση, καθώς και τις μεταξύ τους διαφορές· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει, βάσει ενδελεχούς αξιολόγησης, κατάλληλης εκτίμησης και διαβούλευσης με τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους, πρόταση οδηγίας της Ένωσης σχετικά με τα ελάχιστα πρότυπα και τους όρους ώστε να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι είναι σε θέση να ασκούν αποτελεσματικά το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση και να ρυθμιστεί η χρήση υφιστάμενων και νέων ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τη συμφωνία-πλαίσιο των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για την ψηφιοποίηση, η οποία περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τη σύνδεση και την αποσύνδεση· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τη συμφωνία-πλαίσιο, οι κοινωνικοί εταίροι λαμβάνουν μέτρα εφαρμογής εντός των επόμενων τριών ετών και ότι μια νομοθετική πρόταση πριν από τη λήξη της εν λόγω περιόδου εφαρμογής δεν θα λάμβανε υπόψη τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων που ορίζεται στη ΣΛΕΕ· επιμένει ότι οποιαδήποτε νομοθετική πρωτοβουλία πρέπει να σέβεται την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων σε εθνικό επίπεδο, τις εθνικές συλλογικές συμβάσεις, και τις παραδόσεις και τα πρότυπα της εθνικής αγοράς εργασίας, και να μην θίγει το δικαίωμα στη διαπραγμάτευση, τη σύναψη και την επιβολή συλλογικών συμβάσεων σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική·

14.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετικό πλαίσιο με γνώμονα τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την εξ αποστάσεως εργασία σε ολόκληρη την Ένωση, το οποίο να διασφαλίζει ότι η τηλεργασία δεν επηρεάζει τις συνθήκες απασχόλησης των τηλεργαζομένων· τονίζει ότι το εν λόγω πλαίσιο θα πρέπει να αποσαφηνίζει τις συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της παροχής και χρήσης εξοπλισμού, όπως υφιστάμενων και νέων ψηφιακών εργαλείων, και της συναφούς ευθύνης, και θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η εργασία αυτή εκτελείται σε εθελοντική βάση και ότι βρίσκονται σε ισοδύναμα επίπεδα τα δικαιώματα, ο φόρτος εργασίας και τα πρότυπα επιδόσεων των τηλεργαζομένων και των συγκρίσιμων εργαζομένων·

15.  φρονεί ότι η νέα οδηγία θα πρέπει να συγκεκριμενοποιεί, να συμπληρώνει και να τηρεί πλήρως τις απαιτήσεις που ορίζονται στην οδηγία 2003/88/ΕΚ σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα ετήσιας άδειας μετ’ αποδοχών, στην οδηγία (ΕΕ) 2019/1152 για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας, στην οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές, καθώς και στην οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου όσον αφορά την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, και ιδίως τις απαιτήσεις των εν λόγω οδηγιών για το μέγιστο ωράριο εργασίας και τις ελάχιστες περιόδους ανάπαυσης, τις ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας και τις υποχρεώσεις πληροφόρησης, και δεν θα πρέπει να έχει αρνητικές επιπτώσεις στους εργαζομένους· πιστεύει ότι η νέα οδηγία θα πρέπει να προβλέπει λύσεις για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων μοντέλων, του ρόλου των κοινωνικών εταίρων, των ευθυνών των εργοδοτών και των αναγκών των εργαζομένων όσον αφορά την οργάνωση του χρόνου εργασίας τους όταν χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία· επισημαίνει τη θεμελιώδη σημασία της ορθής μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, της υλοποίησης και της εφαρμογής των κανόνων της Ένωσης, και υπενθυμίζει ότι το εργασιακό και κοινωνικό κεκτημένο της Ένωσης εφαρμόζεται πλήρως στην ψηφιακή μετάβαση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ορθή επιβολή μέσω των εθνικών αρχών επιθεώρησης εργασίας·

16.  τονίζει ότι το δικαίωμα στην αποσύνδεση επιτρέπει στους εργαζομένους να αποφεύγουν να εμπλέκονται σε καθήκοντα, δραστηριότητες και ηλεκτρονική επικοινωνία που συνδέονται με την εργασία, όπως τηλεφωνικές κλήσεις, ηλεκτρονικά και άλλα μηνύματα, εκτός του χρόνου εργασίας τους, μεταξύ άλλων κατά τις περιόδους ανάπαυσης, τις δημόσιες αργίες και την ετήσια άδεια, την άδεια μητρότητας και πατρότητας, και άλλους τύπους άδειας, χωρίς να υφίστανται δυσμενείς συνέπειες· τονίζει ότι θα πρέπει να τηρείται ένα ορισμένο επίπεδο αυτονομίας, ευελιξίας και σεβασμού της χρονικής κυριαρχίας, σύμφωνα με την οποία πρέπει να είναι σε θέση οι εργαζόμενοι να προγραμματίζουν τον χρόνο εργασίας τους ανάλογα με τις προσωπικές ευθύνες, ιδίως τη φροντίδα παιδιών ή ασθενών μελών της οικογένειας· τονίζει ότι η αύξηση της συνδεσιμότητας στον χώρο εργασίας δεν θα πρέπει να οδηγεί σε διακρίσεις ή αρνητικές συνέπειες όσον αφορά την πρόσληψη ή την εξέλιξη της σταδιοδρομίας·

17.  τονίζει ότι η πρόοδος όσον αφορά νέες τεχνολογικές δυνατότητες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διαμόρφωση του χώρου εργασίας του μέλλοντος και στην εκτίμηση της αποδοτικότητας της εργασίας, και θα πρέπει να μην οδηγήσει στην απάνθρωπη χρήση ψηφιακών εργαλείων ούτε να εγείρει ανησυχίες όσον αφορά την ιδιωτική ζωή και τη δυσανάλογη και παράνομη συλλογή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, την επιτήρηση και την παρακολούθηση των εργαζομένων· τονίζει ότι οι νέες μορφές εργαλείων παρακολούθησης του χώρου εργασίας και των εργασιακών επιδόσεων, που επιτρέπουν στις εταιρείες να παρακολουθούν εκτεταμένα τις δραστηριότητες των εργαζομένων, δεν θα πρέπει να θεωρούνται ευκαιρία για τη συστηματική παρακολούθηση των εργαζομένων· καλεί τους κοινωνικούς εταίρους, καθώς και τις εποπτικές αρχές προστασίας των δεδομένων, να διασφαλίσουν ότι τα εργαλεία παρακολούθησης της εργασίας χρησιμοποιούνται μόνον εφόσον είναι αναγκαίο και αναλογικό, και να διασφαλίσουν το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή των εργαζομένων και στην αυτοδιάθεση κατά την εργασία τους· παρατηρεί ότι εάν επιτρέπεται στους εργαζομένους να χρησιμοποιούν για προσωπικούς σκοπούς τις υπηρεσίες επικοινωνίας που τους παρέχει ο εργοδότης, ο εργοδότης δεν δικαιούται να έχει πρόσβαση στα μεταδεδομένα και το περιεχόμενο επικοινωνίας, οι δε εργαζόμενοι πρέπει να καταρτίζονται και να πληροφορούνται σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων τους· υπενθυμίζει ότι, στις εργασιακές σχέσεις, η συναίνεση του εργαζομένου στην επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δεν μπορεί, υπό κανονικές συνθήκες, να θεωρείται ότι παρέχεται ελεύθερα και ότι, ως εκ τούτου, δεν είναι έγκυρη, καθώς υπάρχει σαφής ανισορροπία ισχύος μεταξύ του εργαζομένου που είναι το υποκείμενο των δεδομένων και του εργοδότη που είναι ο υπεύθυνος επεξεργασίας·

18.  επαναλαμβάνει ότι ο σεβασμός και η προβλεψιμότητα του χρόνου εργασίας θεωρούνται απαραίτητα στοιχεία για τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και των οικογενειών τους στην Ένωση·

19.  τονίζει ότι η Επιτροπή, τα κράτη μέλη, οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι πρέπει να υποστηρίζουν ενεργά και να ενθαρρύνουν το δικαίωμα στην αποσύνδεση, και να προωθούν μια αποτελεσματική, αιτιολογημένη και ισορροπημένη προσέγγιση όσον αφορά τη χρήση ψηφιακών εργαλείων κατά την εργασία, καθώς και μέτρα ευαισθητοποίησης, εκστρατείες εκπαίδευσης και κατάρτισης σχετικά με τον χρόνο εργασίας και το δικαίωμα στην αποσύνδεση· τονίζει τη σημασία της συνετής χρήσης των ψηφιακών εργαλείων, διασφαλίζοντας ότι το δικαίωμα στην αποσύνδεση και όλα τα άλλα δικαιώματα που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία της ψυχικής και σωματικής υγείας των εργαζομένων εφαρμόζονται αποτελεσματικά και εδραιώνονται ως ενεργός συνιστώσα της εργασιακής νοοτροπίας στην Ένωση·

20.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι εργοδότες δεν θα πρέπει να απαιτούν από τους εργαζομένους να είναι άμεσα ή έμμεσα διαθέσιμοι ή να υπάρχει δυνατότητα επικοινωνίας εκτός του χρόνου εργασίας τους, και ότι οι συνεργαζόμενοι θα πρέπει να αποφεύγουν να έρχονται σε επαφή με τους συναδέλφους τους εκτός του συμφωνημένου ωραρίου εργασίας για εργασιακούς σκοπούς· υπενθυμίζει ότι ο χρόνος κατά τον οποίον ένας εργαζόμενος είναι διαθέσιμος στον εργοδότη ή με δυνατότητα επικοινωνίας με αυτόν είναι χρόνος εργασίας· τονίζει ότι, δεδομένης της μεταβαλλόμενης φύσης του κόσμου της εργασίας, υπάρχει αυξημένη ανάγκη να τηρούνται οι εργαζόμενοι πλήρως ενήμεροι σχετικά με τις συνθήκες εργασίας τους, με σκοπό την εφαρμογή του δικαιώματος στην αποσύνδεση, η δε πληροφόρηση θα πρέπει να πραγματοποιείται εγκαίρως και σε γραπτή ή ψηφιακή μορφή, στην οποία θα έχουν εύκολη πρόσβαση οι εργαζόμενοι· παρατηρεί ότι οι εργοδότες πρέπει να παρέχουν στους εργαζομένους επαρκείς πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένης γραπτής δήλωσης, όπου καθορίζονται το δικαίωμα των εργαζομένων στην αποσύνδεση, και ειδικότερα τουλάχιστον οι πρακτικές ρυθμίσεις για την απενεργοποίηση των ψηφιακών εργαλείων που εξυπηρετούν εργασιακούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων τυχόν εργαλείων παρακολούθησης ή επιτήρησης που συνδέονται με την εργασία, ο τρόπος με τον οποίον καταγράφεται ο χρόνος εργασίας, η αξιολόγηση της υγείας και της ασφάλειας που διενεργεί ο εργοδότης, και τα μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από δυσμενή μεταχείριση και για την εφαρμογή του δικαιώματος των εργαζομένων στην επανόρθωση· επαναλαμβάνει τη σημασία της ίσης μεταχείρισης των διασυνοριακών εργαζομένων, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενοι πληροφορούνται καταλλήλως σχετικά με το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση, μεταξύ άλλων σε διασυνοριακό επίπεδο·

21.  τονίζει τη σημασία των κοινωνικών εταίρων ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική εφαρμογή και επιβολή του δικαιώματος στην αποσύνδεση, σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές, και επισημαίνει ότι θα πρέπει, επομένως, να ληφθεί υπόψη το έργο που έχουν ήδη πραγματοποιήσει στο πλαίσιο αυτό· πιστεύει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι είναι σε θέση να ασκούν αποτελεσματικά το δικαίωμα στην αποσύνδεση, μεταξύ άλλων μέσω συλλογικής σύμβασης· καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ακριβείς και επαρκείς μηχανισμούς που διασφαλίζουν ένα ελάχιστο πρότυπο προστασίας σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία και την επιβολή του δικαιώματος όλων των εργαζομένων στην αποσύνδεση·

22.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενοι που επικαλούνται το δικαίωμα στην αποσύνδεση θα προστατεύονται από αντίποινα και άλλες αρνητικές επιπτώσεις, και ότι θα υπάρχουν μηχανισμοί για την αντιμετώπιση καταγγελιών ή παραβιάσεων του δικαιώματος στην αποσύνδεση·

23.  τονίζει ότι όλες οι δραστηριότητες εξ αποστάσεως επαγγελματικής μάθησης και κατάρτισης πρέπει να υπολογίζονται ως εργασιακή δραστηριότητα και να μην πραγματοποιούνται με υπερωρίες ή σε ελεύθερες ημέρες χωρίς επαρκή αποζημίωση·

24.  τονίζει τη σημασία να υποστηρίζονται μεμονωμένες καταρτίσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση των δεξιοτήτων ΤΠ όλων των εργαζομένων, και ιδίως των ατόμων με αναπηρίες και των συναδέλφων μεγαλύτερης ηλικίας, προκειμένου να διασφαλίζεται η καλή και αποδοτική εκτέλεση της εργασίας τους·

25.  καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει το δικαίωμα στην αποσύνδεση στη νέα στρατηγική της για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία, και να αναπτύξει ρητά νέα μέτρα και δράσεις ψυχοκοινωνικής φύσης στο πλαίσιο της υγείας και ασφάλειας στην εργασία·

26.  ζητεί να υποβάλει η Επιτροπή, βάσει του άρθρου 153 παράγραφος 2 στοιχείο β), σε συνδυασμό με το άρθρο 153 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και θ) ΣΛΕΕ, πρόταση πράξης σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση, ακολουθώντας τις συστάσεις που παρατίθενται στο παράρτημα·

27.  εκτιμά ότι η ζητούμενη πρόταση δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις·

28.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα και τις επισυναπτόμενες λεπτομερείς συστάσεις στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, καθώς και στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 153 παράγραφος 2 στοιχείο β), σε συνδυασμό με το άρθρο 153 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και θ),

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(15),

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών(16),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία(17),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)  Σύμφωνα με το άρθρο 153 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και θ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), η Ένωση πρέπει να υποστηρίζει και να συμπληρώνει τις δραστηριότητες των κρατών μελών στους τομείς της βελτίωσης του περιβάλλοντος εργασίας με σκοπό την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, των συνθηκών εργασίας και της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά τις ευκαιρίες στην αγορά εργασίας και τη μεταχείρισή τους κατά την εργασία.

(2)  Στο άρθρο 31 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο Χάρτης) προβλέπεται ότι κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα σε συνθήκες εργασίας που σέβονται την υγεία, την ασφάλεια και την αξιοπρέπειά του, καθώς και δικαίωμα σε ένα όριο μέγιστης διάρκειας χρόνου εργασίας, σε ημερήσιες και εβδομαδιαίες περιόδους ανάπαυσης, καθώς και σε ετήσια περίοδο αμειβόμενων διακοπών. Το άρθρο 30 του Χάρτη προβλέπει το δικαίωμα προστασίας σε περίπτωση αδικαιολόγητης απόλυσης, και τα άρθρα 20 και 21 του Χάρτη προβλέπουν την ισότητα ενώπιον του νόμου και απαγορεύουν τις διακρίσεις. Το άρθρο 23 του Χάρτη απαιτεί να διασφαλίζεται ισότητα ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς, μεταξύ άλλων στην απασχόληση, την εργασία και τις αποδοχές.

(3)  Ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων προβλέπει ότι, ανεξάρτητα από το είδος και τη διάρκεια της σχέσης απασχόλησης, οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε δίκαιη και ίση μεταχείριση όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας, ότι πρέπει να εξασφαλίζεται η αναγκαία ευελιξία για τους εργοδότες, ώστε να προσαρμόζονται γρήγορα στις αλλαγές στο οικονομικό πλαίσιο, ότι πρέπει να προωθούνται οι καινοτόμες μορφές εργασίας που εξασφαλίζουν ποιοτικές συνθήκες εργασίας, και ότι πρέπει να αποτρέπονται οι εργασιακές σχέσεις που οδηγούν σε επισφαλείς συνθήκες εργασίας, μεταξύ άλλων με την απαγόρευση κατάχρησης άτυπων συμβάσεων (αρχή αριθ. 5). Προβλέπει επίσης ότι οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να ενημερώνονται γραπτώς κατά την έναρξη της απασχόλησής τους για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την εργασιακή σχέση (αρχή αριθ. 7), ότι πρέπει να ζητείται η γνώμη των κοινωνικών εταίρων σχετικά με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών για την οικονομία, την απασχόληση και την κοινωνία σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές (αρχή αριθ. 8), ότι οι γονείς και τα άτομα με ευθύνες φροντίδας έχουν δικαίωμα σε κατάλληλη άδεια και ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας (αρχή αριθ. 9), και ότι οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε υγιές, ασφαλές και κατάλληλα προσαρμοσμένο εργασιακό περιβάλλον και προστασία δεδομένων, καθώς και το δικαίωμα σε εργασιακό περιβάλλον προσαρμοσμένο στις επαγγελματικές τους ανάγκες, το οποίο τους επιτρέπει να παρατείνουν τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας (αρχή αριθ. 10).

(4)  Η παρούσα οδηγία λαμβάνει υπόψη τις συμβάσεις και τις συστάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) σχετικά με την οργάνωση του χρόνου εργασίας, συμπεριλαμβανομένων ιδίως της σύμβασης (αριθ. 1) του 1919 για τις ώρες εργασίας (βιομηχανία), της σύμβασης (αριθ. 30) του 1930 για τις ώρες εργασίας (εμπορικά καταστήματα και γραφεία), της σύστασης (αριθ. 163) του 1981 για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, της σύμβασης (αριθ. 156) του 1981 για τους εργαζομένους με οικογενειακές υποχρεώσεις και της συνοδευτικής της σύστασης (αριθ. 165), καθώς και της διακήρυξης της εκατονταετηρίδας της ΔΟΕ του 2019 με θέμα το μέλλον της εργασίας.

(5)  Η παρούσα οδηγία λαμβάνει υπόψη τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 3ης Μαΐου 1996 και ιδίως το άρθρο 2 (σχετικά με το δικαίωμα σε δίκαιες συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των λογικών ωρών εργασίας και των περιόδων ανάπαυσης), το άρθρο 3 (σχετικά με το δικαίωμα σε συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής στην εργασία), το άρθρο 6 (σχετικά με το δικαίωμα στις συλλογικές διαπραγματεύσεις) και το άρθρο 27 (σχετικά με την προστασία των εργαζομένων με οικογενειακές υποχρεώσεις).

(6)  Σύμφωνα με το άρθρο 24 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθένας έχει το δικαίωμα στην ανάπαυση και σε ελεύθερο χρόνο, και δη σε λογικό περιορισμό του χρόνου εργασίας και περιοδικές άδειες μετ’ αποδοχών.

(7)  Τα ψηφιακά εργαλεία επιτρέπουν στους εργαζομένους να εργάζονται από οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή, μπορούν δε, εφόσον χρησιμοποιούνται καταλλήλως, να συμβάλουν στη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής των εργαζομένων, καθώς τους παρέχουν περισσότερη ευελιξία κατά την οργάνωση της ιδιωτικής τους ζωής. Ωστόσο, η χρήση ψηφιακών εργαλείων, συμπεριλαμβανομένων των ΤΠΕ, για εργασιακούς σκοπούς έχει επίσης πιθανές αρνητικές επιπτώσεις, όπως η αύξηση των ωρών εργασίας, καθώς οι εργαζόμενοι παροτρύνονται να εργάζονται εκτός του χρόνου εργασίας τους, η εντατικοποίηση της εργασίας, και η ασάφεια των ορίων μεταξύ του χρόνου εργασίας και του ελεύθερου χρόνου. Εάν δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια του χρόνου εργασίας, τα εν λόγω ψηφιακά εργαλεία μπορούν να επηρεάσουν την ιδιωτική ζωή των εργαζομένων. Για εργαζομένους με μη αμειβόμενες ευθύνες φροντίδας, τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να καταστήσουν ιδιαίτερα δύσκολη την επίτευξη υγιούς ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής. Οι γυναίκες αφιερώνουν περισσότερο χρόνο σε σχέση με τους άνδρες όσον αφορά την εκτέλεση αυτών των καθηκόντων φροντίδας, εργάζονται λιγότερες ώρες σε αμειβόμενη απασχόληση, και ενδέχεται να αποχωρήσουν εντελώς από την απασχόλησή τους.

(8)  Τα ψηφιακά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για εργασιακούς σκοπούς μπορούν να προκαλέσουν διαρκή πίεση και άγχος, να επηρεάσουν επιβλαβώς τη σωματική και ψυχική υγεία και την ευεξία των εργαζομένων, και να οδηγήσουν σε ψυχοκοινωνικές ή άλλες επαγγελματικές ασθένειες, όπως νευρικότητα, κατάθλιψη, επαγγελματική εξουθένωση, τεχνολογικό άγχος, προβλήματα ύπνου, και μυοσκελετικές διαταραχές. Όλες αυτές οι επιπτώσεις επιβαρύνουν όλο και περισσότερο τους εργοδότες και τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, και αυξάνουν τον κίνδυνο παραβίασης του δικαιώματος των εργαζομένων σε συνθήκες εργασίας που σέβονται την υγεία και την ασφάλειά τους. Δεδομένων των προβλημάτων που ενέχει η σημαντικά αυξανόμενη χρήση των ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς, των άτυπων εργασιακών σχέσεων και των ρυθμίσεων τηλεργασίας, ιδίως στο πλαίσιο της αύξησης της τηλεργασίας που προέκυψε λόγω της κρίσης COVID-19, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόσθετο άγχος συνδεόμενο με την εργασία και να συγχέονται τα όρια μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, έγινε ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι είναι σε θέση να ασκούν το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση.

(9)  Η διεύρυνση της χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών έχει μετασχηματίσει τα παραδοσιακά μοντέλα εργασίας και έχει δημιουργήσει μια νοοτροπία διαρκούς σύνδεσης («ever-connected») και αδιάκοπης λειτουργίας («always on»). Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων, των δίκαιων συνθηκών εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε δίκαιη αμοιβή και της εφαρμογής του χρόνου εργασίας τους, της υγείας και της ασφάλειάς τους, καθώς και της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών.

(10)  Το δικαίωμα στην αποσύνδεση αναφέρεται στο δικαίωμα των εργαζομένων να μην συμμετέχουν σε δραστηριότητες ή επικοινωνίες που συνδέονται με την εργασία εκτός του χρόνου εργασίας τους, μέσω ψηφιακών εργαλείων, όπως τηλεφωνικές κλήσεις και ηλεκτρονικά ή άλλα μηνύματα. Το δικαίωμα στην αποσύνδεση θα πρέπει να παρέχει στους εργαζομένους το δικαίωμα να απενεργοποιούν τα συνδεόμενα με την εργασία εργαλεία και να μην αποκρίνονται σε αιτήματα των εργοδοτών εκτός του χρόνου εργασίας, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος δυσμενών συνεπειών, όπως απόλυση ή άλλα μέτρα αντιποίνων. Αντιθέτως, οι εργοδότες θα πρέπει να μην απαιτούν από τους εργαζομένους να εργάζονται εκτός του χρόνου εργασίας. Οι εργοδότες θα πρέπει να μην προωθούν μια εργασιακή νοοτροπία αδιάκοπης λειτουργίας, στο πλαίσιο της οποίας οι εργαζόμενοι που παραιτούνται του δικαιώματος στην αποσύνδεση ευνοούνται σαφώς έναντι εκείνων που δεν το πράττουν. Θα πρέπει να μην επιβάλλονται κυρώσεις στους εργαζομένους που καταγγέλλουν περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με το δικαίωμα στην αποσύνδεση στον χώρο εργασίας.

(11)  Το δικαίωμα στην αποσύνδεση θα πρέπει να ισχύει για όλους τους εργαζομένους και όλους τους τομείς, τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό, και θα πρέπει να επιβάλλεται αποτελεσματικά. Σκοπός του δικαιώματος στην αποσύνδεση είναι η διασφάλιση της προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και των δίκαιων όρων εργασίας, συμπεριλαμβανομένων της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής.

(12)  Επί του παρόντος δεν υφίσταται ενωσιακή νομοθεσία που να ρυθμίζει συγκεκριμένα το δικαίωμα στην αποσύνδεση, η δε νομοθεσία στον τομέα αυτόν ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό στα κράτη μέλη. Ωστόσο, οι οδηγίες 89/391/ΕΟΚ(18) και 91/383/ΕΟΚ(19) του Συμβουλίου έχουν σκοπό να ενθαρρύνουν τις βελτιώσεις στην ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων με αορίστου χρόνου, ορισμένου χρόνου ή πρόσκαιρη απασχόληση· η οδηγία 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(20) ορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφάλειας και υγείας για την οργάνωση του χρόνου εργασίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις μέγιστες επιτρεπόμενες ώρες εργασίας και τις ελάχιστες περιόδους ανάπαυσης που πρέπει να τηρούνται· η οδηγία (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(21) αποσκοπεί στη βελτίωση των όρων εργασίας με την προώθηση πιο διαφανούς και προβλέψιμης απασχόλησης· τέλος, η οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(22) ορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις για να διευκολυνθεί η εναρμόνιση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για εργαζομένους που είναι γονείς ή φροντιστές.

(13)  Σύμφωνα με την οδηγία 2003/88/ΕΚ, οι εργαζόμενοι στην Ένωση έχουν δικαίωμα σε ελάχιστες απαιτήσεις ασφάλειας και υγείας για την οργάνωση του χρόνου εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, η εν λόγω οδηγία προβλέπει ημερήσια ανάπαυση, διαλείμματα, εβδομαδιαία ανάπαυση, μέγιστη εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας και ετήσια άδεια, ενώ ρυθμίζει ορισμένες πτυχές της νυκτερινής εργασίας, της εργασίας κατά βάρδιες και των προτύπων εργασίας. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), ο χρόνος εφημερίας, κατά τον οποίον ζητείται η φυσική παρουσία του εργαζομένου σε τόπο που καθορίζει ο εργοδότης, πρέπει να θεωρείται «χρόνος εργασίας [...] ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι, κατά τη διάρκεια αυτής της εφημερίας, ο εργαζόμενος δεν ασκεί όντως διαρκή επαγγελματική δραστηριότητα»(23), και ότι ο χρόνος επιφυλακής, κατά τον οποίον ο εργαζόμενος υποχρεούται να βρίσκεται κατ’ οίκον και στη διάθεση του εργοδότη, πρέπει να θεωρείται χρόνος εργασίας(24). Επιπλέον, το ΔΕΕ έχει ερμηνεύσει τις ελάχιστες περιόδους ανάπαυσης ως «ιδιαίτερης σπουδαιότητας κανόνες του κοινοτικού κοινωνικού δικαίου, οι οποίοι πρέπει να ισχύουν για κάθε εργαζόμενο ως ελάχιστη αναγκαία προδιαγραφή για την κατοχύρωση της προστασίας της ασφάλειας και της υγείας του»(25). Ωστόσο, η οδηγία 2003/88/ΕΚ δεν προβλέπει ρητά το δικαίωμα του εργαζομένου στην αποσύνδεση, ούτε απαιτεί από τους εργαζομένους να είναι διαθέσιμοι προς επικοινωνία εκτός ωρών εργασίας, κατά τις περιόδους ανάπαυσης ή άλλους χρόνους εκτός εργασίας, αλλά προβλέπει το δικαίωμα για αδιάλειπτες ημερήσιες, εβδομαδιαίες και ετήσιες περιόδους ανάπαυσης, κατά τις οποίες δεν θα πρέπει να υπάρχει επικοινωνία με τον εργαζόμενο. Επιπλέον, δεν υπάρχει ρητή ενωσιακή διάταξη που να επιβάλλει το δικαίωμα της μη διάθεσης ανά πάσα στιγμή εκτός των (συμβατικώς) συμφωνημένων ωρών εργασίας.

(14)  Το ΔΕΕ επιβεβαίωσε ότι οι οδηγίες 89/391/ΕΟΚ και 2003/88/ΕΚ υποχρεώνουν τους εργοδότες να εφαρμόζουν σύστημα που να επιτρέπει τη μέτρηση του ημερήσιου χρόνου εργασίας κάθε εργαζομένου και ότι ένα τέτοιο σύστημα πρέπει να είναι «αντικειμενικό, αξιόπιστο και προσιτό»(26).

(15)  Στη νομολογία του, το ΔΕΕ έχει θεσπίσει κριτήρια για τον καθορισμό της ιδιότητας του εργαζομένου. Η ερμηνεία, από το Δικαστήριο, των κριτηρίων αυτών θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. Υπό τον όρο ότι πληρούν τα εν λόγω κριτήρια, όλοι οι εργαζόμενοι, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, μεταξύ άλλων και οι κατά παραγγελία εργαζόμενοι, οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης, οι διαλείποντες εργαζόμενοι, οι εργαζόμενοι βάσει δελτίου, οι εργαζόμενοι μέσω πλατφόρμας, οι ασκούμενοι και οι μαθητευόμενοι, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας. Η κατάχρηση του καθεστώτος του αυτοαπασχολουμένου, όπως αυτό ορίζεται στο εθνικό δίκαιο, είτε σε εθνικό είτε σε διασυνοριακό επίπεδο, αποτελεί μορφή ψευδώς δηλωμένης εργασίας που συνδέεται συχνά με την αδήλωτη εργασία. Το καθεστώς της αυτοαπασχόλησης είναι ψευδές όταν ένα πρόσωπο έχει δηλωθεί ως αυτοαπασχολούμενο ενώ πληροί τις προϋποθέσεις που χαρακτηρίζουν μια σχέση μισθωτής απασχόλησης, προκειμένου να αποφευχθούν ορισμένες νομικές ή φορολογικές υποχρεώσεις. Τα πρόσωπα αυτά θα πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας. Η διαπίστωση της ύπαρξης σχέσης εργασίας θα πρέπει να βασίζεται στα πραγματικά περιστατικά που συνδέονται με την πραγματική εκτέλεση της εργασίας και όχι στην περιγραφή της σχέσης από τα μέρη. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ο όρος «εργαζόμενος» αναφέρεται σε κάθε εργαζόμενο ο οποίος τελεί σε σχέση μισθωτής απασχόλησης που πληροί τα κριτήρια του ΔΕΕ.

(16)  Τις τελευταίες δεκαετίες, οι τυποποιημένες συμβάσεις εργασίας έχουν μειωθεί και κυριαρχούν όλο και περισσότερο οι άτυπες ή ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις, σε μεγάλο βαθμό λόγω της ψηφιοποίησης των οικονομικών δραστηριοτήτων. Για ορισμένα είδη άτυπης εργασίας υφίσταται ενωσιακή νομοθεσία. Η οδηγία 97/81/ΕΚ του Συμβουλίου(27) θέτει σε εφαρμογή τη συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για την εργασία μερικής απασχόλησης και έχει στόχο την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των εργαζομένων μερικής απασχόλησης, τη βελτίωση της ποιότητας της εργασίας μερικής απασχόλησης, τη διευκόλυνση της ανάπτυξης της εργασίας μερικής απασχόλησης σε εθελοντική βάση και τη συμβολή στην ευέλικτη οργάνωση του χρόνου εργασίας κατά τρόπο που να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των εργοδοτών και των εργαζομένων. Η οδηγία 1999/70/ΕΚ του Συμβουλίου(28) θέτει σε εφαρμογή τη συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της εργασίας ορισμένου χρόνου, διασφαλίζοντας την εφαρμογή της αρχής της απαγόρευσης των διακρίσεων, και την πρόληψη των καταχρήσεων που προκύπτουν από τη χρησιμοποίηση διαδοχικών συμβάσεων ή σχέσεων εργασίας ορισμένου χρόνου. Η οδηγία 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(29), η οποία εκδόθηκε μετά την αποτυχία των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων να εγκρίνουν συμφωνία-πλαίσιο, αποσκοπεί στην προστασία των εργαζομένων σε εταιρείες προσωρινής απασχόλησης και στη βελτίωση της ποιότητας της προσωρινής απασχόλησης, με τη διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης και την αναγνώριση των γραφείων εύρεσης προσωρινής απασχόλησης ως εργοδοτών, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη θέσπισης κατάλληλου πλαισίου για τη χρήση της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης με σκοπό την αποτελεσματική συμβολή στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ανάπτυξη ευέλικτων μορφών εργασίας.

(17)  Οι Ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι ενέκριναν συμφωνίες-πλαίσια για την τηλεργασία τον Ιούλιο του 2002 και για την ψηφιοποίηση τον Ιούνιο του 2020. Η συμφωνία-πλαίσιο για την ψηφιοποίηση προβλέπει μέτρα που θα μπορούσαν να συμφωνηθούν μεταξύ των κοινωνικών εταίρων όσον αφορά τη σύνδεση των εργαζομένων στην εργασία και την αποσύνδεσή τους από αυτήν. Υπό το φως των εξελίξεων μετά την έγκριση της συμφωνίας-πλαισίου για την τηλεργασία το 2002, κατέστη εμφανής η ανάγκη αξιολόγησης και νομικού πλαισίου σε επίπεδο Ένωσης για ορισμένα από τα στοιχεία της εν λόγω συμφωνίας.

(18)  Το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) και το άρθρο 3 παράγραφος 2 της οδηγίας 2008/104/ΕΚ προβλέπουν την έννοια του «εργαζομένου» οριζόμενη κατά το εθνικό δίκαιο. Ωστόσο, το ΔΕΕ αποφάνθηκε ότι πρέπει να εφαρμόζονται τα κριτήρια που καθορίζονται στην πάγια νομολογία του για να εκτιμάται αν κάποιος έχει την ιδιότητα του εργαζομένου. Ειδικότερα, «η παροχή από ένα πρόσωπο, [...] προς ένα άλλο και υπό τη διεύθυνσή του, υπηρεσιών έναντι των οποίων λαμβάνει αμοιβή» είναι καθοριστικό, ενώ «τόσο ο νομικός χαρακτηρισμός κατά το εθνικό δίκαιο και η μορφή της σχέσεως αυτής όσο και η φύση του νομικού δεσμού που συνδέει τα δύο πρόσωπα δεν ασκούν καθοριστικό ρόλο ως προς το ζήτημα αυτό»(30).

(19)  Ορισμένα κράτη μέλη έχουν λάβει μέτρα για τη ρύθμιση του δικαιώματος στην αποσύνδεση για εργαζομένους που χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία για εργασιακούς σκοπούς. Άλλα κράτη μέλη προωθούν τη χρήση ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς, χωρίς να αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα τους κινδύνους, μια τρίτη ομάδα κρατών μελών εφαρμόζει τη γενική νομοθεσία για τη χρήση ψηφιακών εργαλείων, ενώ μια τέταρτη ομάδα δεν διαθέτει ειδική νομοθεσία(31). Η δράση σε ενωσιακό επίπεδο στον εν λόγω τομέα αναμένεται να προβλέπει ελάχιστες απαιτήσεις για την προστασία όλων των εργαζομένων στην Ένωση που χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία για εργασιακούς σκοπούς και, ειδικότερα, των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους όσον αφορά τις δίκαιες συνθήκες εργασίας.

(20)  Σκοπός της παρούσας οδηγίας είναι η βελτίωση των συνθηκών εργασίας για όλους τους εργαζομένους με τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για το δικαίωμα στην αποσύνδεση. Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρμόζεται κατά τρόπο ώστε να τηρούνται πλήρως οι απαιτήσεις που ορίζονται στις οδηγίες 89/391/ΕΟΚ, 2003/88/ΕΚ, (ΕΕ) 2019/1152 και (ΕΕ) 2019/1158 και θα πρέπει να μην έχει αρνητικές επιπτώσεις στους εργαζομένους.

(21)  Οι πρακτικές ρυθμίσεις για την άσκηση, από τον εργαζόμενο, του δικαιώματος στην αποσύνδεση και την εφαρμογή, από τον εργοδότη, του εν λόγω δικαιώματος θα πρέπει να είναι δυνατόν να συμφωνούνται από τους κοινωνικούς εταίρους τους κοινωνικούς εταίρους μέσω συλλογικής σύμβασης ή στο επίπεδο της επιχείρησης του εργοδότη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν, για παράδειγμα μέσω των εθνικών αρχών επιθεώρησης εργασίας, ότι οι εργοδότες παρέχουν στους εργαζομένους γραπτή δήλωση όπου αναγράφονται οι εν λόγω πρακτικές ρυθμίσεις.

(22)  Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργοδότες εφαρμόζουν ένα αντικειμενικό, αξιόπιστο και προσβάσιμο σύστημα που να επιτρέπει τη μέτρηση της διάρκειας του ημερήσιου χρόνου εργασίας κάθε εργαζομένου, σύμφωνα με τη νομολογία του ΔΕΕ, ιδίως την απόφασή του της 14ης Μαΐου 2019, Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO), C-55/18(32).

(23)  Θα πρέπει να γίνεται σεβαστή η αυτονομία των κοινωνικών εταίρων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να στηρίζουν τους κοινωνικούς εταίρους στη σύναψη συλλογικών συμβάσεων για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.

(24)  Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν, σύμφωνα με την εθνική τους νομοθεσία και πρακτική, την αποτελεσματική συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και να προωθούν και να ενισχύουν τον κοινωνικό διάλογο με γνώμονα την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. Για τον σκοπό αυτόν, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι, μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους στο κατάλληλο επίπεδο, θεσπίζεται μια ελάχιστη δέσμη όρων εργασίας, ώστε να μπορούν οι εργαζόμενοι να ασκούν το δικαίωμά τους να αποσυνδέονται. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι σε θέση να αναθέσουν στους κοινωνικούς εταίρους την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική, με σκοπό την πρόβλεψη ή τη συμπλήρωση της εν λόγω ελάχιστης δέσμης όρων εργασίας.

(25)  Παρεκκλίσεις από την απαίτηση εφαρμογής του δικαιώματος στην αποσύνδεση θα πρέπει να προβλέπονται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως ανωτέρα βία ή άλλες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ο δε εργοδότης υποχρεούται να κοινοποιεί σε κάθε οικείο εργαζόμενο γραπτή αιτιολόγηση της ανάγκης για την παρέκκλιση. Η ελάχιστη δέσμη όρων εργασίας για την εφαρμογή του δικαιώματος στην αποσύνδεση θα πρέπει να προβλέπει τα κριτήρια για τις εν λόγω παρεκκλίσεις και για τον καθορισμό της αποζημίωσης για τυχόν εργασία που εκτελείται εκτός του χρόνου εργασίας. Η εν λόγω αποζημίωση θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τηρείται ο γενικός στόχος της διασφάλισης της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων.

(26)  Οι εργαζόμενοι που ασκούν τα δικαιώματά τους όπως προβλέπονται στην παρούσα οδηγία θα πρέπει να προστατεύονται από τυχόν αρνητικές συνέπειες, μεταξύ άλλων από απόλυση και άλλα αντίποινα. Οι εν λόγω εργαζόμενοι θα πρέπει επίσης να προστατεύονται από μέτρα που εισάγουν διακρίσεις, όπως απώλεια εισοδήματος ή ευκαιριών προαγωγής.

(27)  Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν επαρκή και γρήγορη δικαστική και διοικητική προστασία για τυχόν δυσμενή μεταχείριση που προκύπτει από την άσκηση ή την επιδίωξη άσκησης των δικαιωμάτων που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην επανόρθωση, καθώς και του δικαιώματος κίνησης διοικητικών ή δικαστικών διαδικασιών για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με την παρούσα οδηγία.

(28)  Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθορίζουν τις ρυθμίσεις για την εφαρμογή του δικαιώματος στην αποσύνδεση που θεσπίζει η παρούσα οδηγία, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, τις συλλογικές συμβάσεις ή τη συνήθη πρακτική. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προβλέπουν αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα οδηγία.

(29)  Το βάρος της απόδειξης ότι τυχόν απόλυση ή ισοδύναμη ζημία δεν οφείλεται στο ότι ο εργαζόμενος άσκησε ή επιδίωξε να ασκήσει το δικαίωμα στην αποσύνδεση θα πρέπει να το φέρει ο εργοδότης, όταν ο εργαζόμενος έχει τεκμηριώσει, ενώπιον δικαστηρίου ή άλλης αρμόδιας αρχής, πραγματικά περιστατικά που μπορούν να στοιχειοθετήσουν ότι ο εργαζόμενος απολύθηκε ή υπέστη άλλες επιζήμιες επιπτώσεις για τους λόγους αυτούς.

(30)  Η παρούσα οδηγία καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις, αφήνοντας έτσι άθικτο το προνόμιο των κρατών μελών να θεσπίζουν και να διατηρούν πιο ευνοϊκές διατάξεις. Η παρούσα οδηγία, καθώς και η εφαρμογή της, δεν αποτελούν επαρκή αιτιολογία για την υποβάθμιση του γενικού επιπέδου της προστασίας που παρέχεται στους εργαζομένους στον τομέα που καλύπτει η παρούσα οδηγία.

(31)  Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, προκειμένου να παρακολουθεί και να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με την παρούσα οδηγία. Για τον σκοπό αυτόν, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν τακτικές εκθέσεις στην Επιτροπή.

(32)  Προκειμένου να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος της παρούσας οδηγίας, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να συνεχίσουν να συνεργάζονται μεταξύ τους, με υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας, για την ανάπτυξη συγκρίσιμων στατιστικών στοιχείων και δεδομένων σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων που θεσπίζονται στην παρούσα οδηγία.

(33)  Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή να εξασφαλιστούν οι ενδεδειγμένες εγγυήσεις για την επιβολή του δικαιώματος στην αποσύνδεση εντός της Ένωσης, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, λόγω της κλίμακας και των επιπτώσεών του, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση δύναται να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ίδιου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1.  Η παρούσα οδηγία θεσπίζει ελάχιστες απαιτήσεις ώστε να μπορούν οι εργαζόμενοι που χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων των ΤΠΕ, για εργασιακούς σκοπούς, να ασκούν το δικαίωμα στην αποσύνδεση, και να διασφαλίζεται ότι οι εργοδότες σέβονται το δικαίωμα των εργαζομένων στην αποσύνδεση. Εφαρμόζεται σε όλους τους τομείς, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό, και σε όλους τους εργαζομένους, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους και τις εργασιακές τους ρυθμίσεις.

2.  Η παρούσα οδηγία συγκεκριμενοποιεί και συμπληρώνει τις οδηγίες 89/391/ΕΟΚ, 2003/88/ΕΚ, (ΕΕ) 2019/1152 και (ΕΕ) 2019/1158 για τους σκοπούς που αναφέρονται στην παράγραφο 1, με την επιφύλαξη των απαιτήσεων που ορίζονται στις εν λόγω οδηγίες.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

(1)  «αποσύνδεση»: η μη ενασχόληση με δραστηριότητες ή επικοινωνίες που συνδέονται με την εργασία μέσω ψηφιακών εργαλείων, άμεσα ή έμμεσα, εκτός του χρόνου εργασίας·

(2)  «χρόνος εργασίας»: ο χρόνος εργασίας όπως ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/88/ΕΚ.

Άρθρο 3

Το δικαίωμα στην αποσύνδεση

1.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργοδότες λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να παρέχουν στους εργαζομένους τα μέσα να ασκούν το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση.

2.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργοδότες εφαρμόζουν ένα αντικειμενικό, αξιόπιστο και προσβάσιμο σύστημα που να επιτρέπει τη μέτρηση της διάρκειας του ημερήσιου χρόνου εργασίας κάθε εργαζομένου, τηρουμένου του δικαιώματος των εργαζομένων στην ιδιωτική ζωή και στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν και να λάβουν την καταγραφή των χρόνων εργασίας τους.

3.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργοδότες εφαρμόζουν το δικαίωμα στην αποσύνδεση με δίκαιο, σύννομο και διαφανή τρόπο.

Άρθρο 4

Μέτρα για την εφαρμογή του δικαιώματος στην αποσύνδεση

1.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι θεσπίζονται λεπτομερείς ρυθμίσεις, μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους στο κατάλληλο επίπεδο, ώστε να μπορούν οι εργαζόμενοι να ασκούν το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση, και ότι οι εργοδότες εφαρμόζουν το δικαίωμα αυτό με δίκαιο και διαφανή τρόπο. Για τον σκοπό αυτόν, τα κράτη μέλη προβλέπουν τουλάχιστον τους ακόλουθους όρους εργασίας:

α)  τις πρακτικές ρυθμίσεις για την απενεργοποίηση ψηφιακών εργαλείων που εξυπηρετούν εργασιακούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων τυχόν εργαλείων παρακολούθησης που συνδέονται με την εργασία·

β)  το σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας·

γ)  εκτιμήσεις υγείας και ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων ψυχοκοινωνικών κινδύνων, σε σχέση με το δικαίωμα στην αποσύνδεση·

δ)  τα κριτήρια για οποιαδήποτε παρέκκλιση, από πλευράς των εργοδοτών, από την υποχρέωσή τους να εφαρμόζουν το δικαίωμα ενός εργαζομένου στην αποσύνδεση·

ε)  σε περίπτωση παρέκκλισης δυνάμει του στοιχείου δ), τα κριτήρια βάσει των οποίων καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της αποζημίωσης για εργασία που εκτελείται εκτός του χρόνου εργασίας σύμφωνα με τις οδηγίες 89/391/ΕΟΚ, 2003/88/ΕΚ, (ΕΕ) 2019/1152 και (ΕΕ) 2019/1158, καθώς και με την εθνική νομοθεσία και πρακτική·

στ)  τα μέτρα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης κατά την εργασία, τα οποία πρέπει να λαμβάνουν οι εργοδότες σε σχέση με τους όρους εργασίας που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο.

Οποιαδήποτε παρέκκλιση δυνάμει του στοιχείου δ) του πρώτου εδαφίου, προβλέπεται μόνον υπό εξαιρετικές συνθήκες, όπως ανωτέρα βία ή άλλες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ο δε εργοδότης υποχρεούται να κοινοποιεί σε κάθε οικείο εργαζόμενο γραπτή αιτιολόγηση της ανάγκης για την παρέκκλιση κάθε φορά που επικαλείται την παρέκκλιση.

2.  Τα κράτη μέλη μπορούν, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική, να αναθέτουν στους κοινωνικούς εταίρους να συνάπτουν σε εθνικό, περιφερειακό, τομεακό ή εργοδοτικό επίπεδο συλλογικές συμβάσεις οι οποίες προβλέπουν ή συμπληρώνουν τις συνθήκες εργασίας που αναφέρονται στην παράγραφο 1.

3.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι που δεν καλύπτονται από συλλογική σύμβαση σύμφωνα με την παράγραφο 2 απολαύουν προστασίας σύμφωνα με την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 5

Προστασία από δυσμενή μεταχείριση

1.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι απαγορεύονται οι διακρίσεις, η λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση, η απόλυση και η λήψη άλλων δυσμενών μέτρων, από πλευράς των εργοδοτών, επειδή οι εργαζόμενοι άσκησαν ή επιδίωξαν να ασκήσουν το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση.

2.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργοδότες προστατεύουν τους εργαζομένους, συμπεριλαμβανομένων των εκπρόσωπων εργαζομένων, από οποιαδήποτε δυσμενή μεταχείριση ή οποιεσδήποτε δυσμενείς συνέπειες που προκύπτουν από καταγγελία που υπέβαλαν στον εργοδότη ή από τυχόν διαδικασίες που έχουν κινήσει με σκοπό να επιβάλουν τη συμμόρφωση με τα δικαιώματα που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία.

3.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, όταν εργαζόμενοι που θεωρούν ότι απολύθηκαν ή υποβλήθηκαν σε άλλου είδους δυσμενή μεταχείριση επειδή άσκησαν ή επιδίωξαν να ασκήσουν το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση τεκμηριώσουν, ενώπιον δικαστηρίου ή άλλης αρμόδιας αρχής, πραγματικά περιστατικά που στοιχειοθετούν ότι απολύθηκαν ή υποβλήθηκαν σε άλλου είδους δυσμενή μεταχείριση για τον λόγο αυτόν, ο εργοδότης φέρει το βάρος της απόδειξης ότι η απόλυση ή άλλου είδους δυσμενής μεταχείριση βασίστηκε σε άλλον λόγο.

4.  Η παράγραφος 3 δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να θεσπίζουν κανόνες απόδειξης που είναι ευνοϊκότεροι για τους εργαζομένους.

5.  Τα κράτη μέλη δεν απαιτείται να εφαρμόσουν την παράγραφο 3 σε διαδικασίες κατά τις οποίες εναπόκειται σε δικαστήριο ή σε άλλη αρμόδια αρχή να διερευνήσει τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης.

6.  Η παράγραφος 3 δεν εφαρμόζεται στις ποινικές διαδικασίες, εκτός εάν τα κράτη μέλη ορίζουν διαφορετικά.

Άρθρο 6

Δικαίωμα στην επανόρθωση

1.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι των οποίων το δικαίωμα στην αποσύνδεση έχει παραβιαστεί έχουν πρόσβαση σε ταχύ, αποτελεσματικό και αμερόληπτο μηχανισμό επίλυσης διαφορών και δικαίωμα στην επανόρθωση σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων τους που απορρέουν από την παρούσα οδηγία.

2.  Τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν στους εκπροσώπους συνδικαλιστικών ενώσεων ή άλλους εκπροσώπους εργαζομένων τη δυνατότητα, εξ ονόματος ή προς υποστήριξη των εργαζομένων και με την έγκρισή τους, να συμμετέχουν σε διοικητικές διαδικασίες με στόχο να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με την παρούσα οδηγία ή η επιβολή της.

Άρθρο 7

Υποχρέωση παροχής πληροφοριών

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργοδότες παρέχουν γραπτώς σε κάθε εργαζόμενο σαφείς, επαρκείς και κατάλληλες πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμά του στην αποσύνδεση, καθώς και δήλωση όπου καθορίζονται οι όροι τυχόν εφαρμοστέων συλλογικών ή άλλων συμφωνιών. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν τουλάχιστον:

α)  τις πρακτικές ρυθμίσεις για την απενεργοποίηση ψηφιακών εργαλείων που εξυπηρετούν εργασιακούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων τυχόν εργαλείων παρακολούθησης που συνδέονται με την εργασία, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α)·

β)  το σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β)·

γ)  τις εκτιμήσεις της υγείας και της ασφάλειας όσον αφορά το δικαίωμα στην αποσύνδεση, τις οποίες διενεργεί ο εργοδότης, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων ψυχοκοινωνικών κινδύνων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο γ)·

δ)  τα κριτήρια για οποιαδήποτε παρέκκλιση από την απαίτηση να εφαρμόζουν οι εργοδότες το δικαίωμα στην αποσύνδεση, και τυχόν κριτήρια για τον καθορισμό της αποζημίωσης για εργασία που εκτελείται εκτός του χρόνου εργασίας, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχεία δ) και ε)·

ε)  τα μέτρα ενημέρωσης που λαμβάνει ο εργοδότης, συμπεριλαμβανομένης κατάρτισης κατά την εργασία, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο στ)·

στ)  τα μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από δυσμενή μεταχείριση σύμφωνα με το άρθρο 5·

ζ)  τα μέτρα για την εφαρμογή του δικαιώματος των εργαζομένων στην επανόρθωση σύμφωνα με το άρθρο 6.

Άρθρο 8

Κυρώσεις

Τα κράτη μέλη θεσπίζουν κανόνες σχετικά με τις κυρώσεις οι οποίες επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασης εθνικών διατάξεων θεσπισμένων κατ’ εφαρμογή της παρούσας οδηγίας ή διατάξεων που ήδη ισχύουν και αφορούν δικαιώματα τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, και λαμβάνουν κάθε αναγκαίο μέτρο για να διασφαλιστεί η εφαρμογή τους. Οι κυρώσεις που προβλέπονται είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τους εν λόγω κανόνες και τα εν λόγω μέτρα στην Επιτροπή έως ... [δύο έτη από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας οδηγίας] και την ενημερώνουν αμελλητί σχετικά με κάθε μεταγενέστερη τροποποίησή τους.

Άρθρο 9

Επίπεδο προστασίας

1.  Η παρούσα οδηγία δεν αποτελεί επαρκή αιτιολογία για την υποβάθμιση του γενικού επιπέδου της προστασίας που ήδη παρέχεται στους εργαζομένους εντός των κρατών μελών.

2.  Η παρούσα οδηγία δεν θίγει το προνόμιο των κρατών μελών να εφαρμόζουν ή να εκδίδουν νομοθετικές, κανονιστικές ή διοικητικές διατάξεις που είναι ευνοϊκότερες για τους εργαζομένους, ή να ενθαρρύνουν ή να επιτρέπουν την εφαρμογή συλλογικών συμβάσεων που είναι ευνοϊκότερες για τους εργαζομένους.

3.  Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται με την επιφύλαξη άλλων δικαιωμάτων που παρέχονται στους εργαζομένους από άλλες νομικές πράξεις της Ένωσης.

Άρθρο 10

Υποβολή εκθέσεων, αξιολόγηση και επανεξέταση του δικαιώματος στην αποσύνδεση

1.  Έως ... [πέντε έτη μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας] και στη συνέχεια ανά διετία, τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή έκθεση με όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν την πρακτική εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, καθώς και με δείκτες αξιολόγησης των πρακτικών εφαρμογής του δικαιώματος στην αποσύνδεση, όπου αναφέρουν τις αντίστοιχες απόψεις των εθνικών κοινωνικών εταίρων.

2.  Με βάση τις πληροφορίες που δίνουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με την παράγραφο 1, η Επιτροπή έως ... [έξι έτη μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας] και στη συνέχεια ανά διετία, υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας και εξετάζει την ανάγκη για επιπλέον μέτρα, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, τροπολογιών στην παρούσα οδηγία.

Άρθρο 11

Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο

1.  Τα κράτη μέλη θεσπίζουν και δημοσιεύουν τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο έως … [δύο έτη από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας]. Ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.

Εφαρμόζουν τα μέτρα αυτά από ... [τρία έτη μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας οδηγίας].

Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αυτής καθορίζεται από τα κράτη μέλη.

2.  Με την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι έχει ενημερωθεί εγκαίρως η Επιτροπή, ώστε να μπορεί να υποβάλει τις παρατηρήσεις της σχετικά με τα σχέδια νομοθετικών, κανονιστικών ή διοικητικών διατάξεων που προτίθενται να θεσπίσουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

3.  Σύμφωνα με το άρθρο 153 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ, τα κράτη μέλη μπορούν να αναθέτουν στους κοινωνικούς εταίρους, κατόπιν κοινού αιτήματός τους, την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζουν τη συμμόρφωση με την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 12

Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα

Οι εργοδότες επεξεργάζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β) της παρούσας οδηγίας, με αποκλειστικό σκοπό την καταγραφή του χρόνου εργασίας ενός εργαζομένου. Δεν επεξεργάζονται τα δεδομένα αυτά για κανέναν άλλον σκοπό. Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα πραγματοποιείται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(33) και την οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(34).

Άρθρο 13

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης.

Άρθρο 14

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

…,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

(1) ΕΕ L 183 της 29.6.1989, σ. 1. (2) ΕΕ L 206 της 29.7.1991, σ. 19. (3) ΕΕ L 299 της 18.11.2003, σ. 9. (4) ΕΕ L 186 της 11.7.2019, σ. 105. (5) ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79. (6) PE 642.847, Ιούλιος του 2020· https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/642847/EPRS_BRI(2020)642847_EN.pdf (7) Βλ., μεταξύ άλλων, αποφάσεις του Δικαστηρίου, της 5ης Οκτωβρίου 2004, Pfeiffer και λοιποί, C-397/01 έως C-403/01, ECLI:EU:C:2010:584, σκέψη 93· της 7ης Σεπτεμβρίου 2006, Επιτροπή κατά Ηνωμένου Βασιλείου, C-484/04, ECLI:EU:C:2006:526, σκέψη 36· της 17ης Νοεμβρίου 2016, Betriebsrat der Ruhrlandklinik, C‑216/15, ECLI:EU:C:2016:883, σκέψη 27· της 21ης Φεβρουαρίου 2018, Matzak, ECLI:EU:C:2018:82, C-518/15, σκέψη 66· και της 14ης Μαΐου 2019, Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO), C-55/18, ECLI:EU:C:2019:402, σκέψη 60. (8) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 21ης Φεβρουαρίου 2018, Matzak, ECLI:EU:C:2018:82, C-518/15, σκέψη 66. (9) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 14ης Μαΐου 2019, Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO), C-55/18, ECLI:EU:C:2019:402, σκέψη 60. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0033. (11) ΕΕ L 262 της 7.10.2005, σ. 1. (12) https://www.eurofound.europa.eu/el/publications/blog/covid-19-unleashed-the-potential-for-telework-how-are-workers-coping (13) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1). (14) Δηλώσεις Messenger, ΔΟΕ, όπως παρατίθενται στη μελέτη εκτίμησης της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας που εκπόνησε η Μονάδα Ευρωπαϊκής Προστιθέμενης Αξίας της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EPRS) σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση («The right to disconnect») (PE 642.847, Ιούλιος του 2020): https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/642847/EPRS_BRI(2020)642847_EN.pdf (15) ΕΕ C ... (16) ΕΕ C ... (17) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ... (18) Οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία (ΕΕ L 183 της 29.6.1989, σ. 1). (19) Οδηγία 91/383/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 1991, για τη συμπλήρωση των μέτρων που αποσκοπούν στο να προαγάγουν τη βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας κατά την εργασία των εργαζομένων με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή με σχέση πρόσκαιρης εργασίας (ΕΕ L 206 της 29.7.1991, σ. 19). (20) Οδηγία 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας (ΕΕ L 299 της 18.11.2003, σ. 9). (21) Οδηγία (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ L 186 της 11.7.2019, σ. 105). (22) Οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου (ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79). (23) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 5ης Οκτωβρίου 2004, Pfeiffer και λοιποί, C-397/01 έως C-403/01, ECLI:EU:C:2010:584, σκέψη 93. (24) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 21ης Φεβρουαρίου 2018, Matzak, ECLI:EU:C:2018:82, C-518/15, σκέψη 66. (25) Απόφαση, της 7ης Σεπτεμβρίου 2006, Επιτροπή κατά Ηνωμένου Βασιλείου, C-484/04, ECLI:EU:C:2006:526, σκέψη 38. (26) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 14ης Μαΐου 2019, Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO), C-55/18, ECLI:EU:C:2019:402, σκέψη 60. (27) Οδηγία 97/81/ΕΚ του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 1997, σχετικά με τη συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης που συνήφθη από την UNICE, το CEEP και την CES (ΕΕ L 14 της 20.1.1998 σ. 9). (28) Οδηγία 1999/70/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, σχετικά με τη συμφωνία πλαίσιο για την εργασία ορισμένου χρόνου που συνήφθη από τη CES, την UNICE και το CEEP (EE L 175 της 10.7.1999, σ. 43). (29) Οδηγία 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης (ΕΕ L 327 της 5.12.2008, σ. 9). (30) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 17ης Νοεμβρίου 2016, Betriebsrat der Ruhrlandklinik, C‑216/15,ECLI:EU:C:2016:883, σκέψη 27. (31) Eurofound. (32) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 14ης Μαΐου 2019, Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO), C-55/18, ECLI:EU:C:2019:402. (33) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1). (34) Οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία για την προστασία ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες) (ΕΕ L 201 της 31.7.2002, σ. 37).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ενωσιακού καταλόγου φορολογικών παραδείσων (2020/2863(RSP))

P9_TA(2021)0022 B9-0052/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών σχετικά με έναν κώδικα δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων, που εγκρίθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1997(1) με στόχο τον περιορισμό του επιζήμιου φορολογικού ανταγωνισμού εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2015, με τίτλο «Ένα δικαιότερο και αποδοτικότερο σύστημα φορολόγησης των εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση: 5 νευραλγικοί τομείς δράσης» (COM(2015)0302),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Ιανουαρίου 2016, σχετικά με μια εξωτερική στρατηγική για πραγματική φορολόγηση (COM(2016)0024),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 8ης Μαρτίου 2016, σχετικά με κώδικα δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων(2),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Ιουλίου 2016, για τη λήψη περαιτέρω μέτρων με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας και της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής (COM(2016)0451), στην οποία επεξηγείται μεταξύ άλλων η διαδικασία για την κατάρτιση του ενωσιακού καταλόγου μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 8ης Νοεμβρίου 2016, σχετικά με τα κριτήρια και τη διαδικασία για την κατάρτιση του ενωσιακού καταλόγου μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας,

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της συνεδρίασης του Συμβουλίου Ecofin, της 5ης Δεκεμβρίου 2017,

–  έχοντας υπόψη την πλέον πρόσφατη επικαιροποίηση, από το Συμβούλιο, του ενωσιακού καταλόγου μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας, της 6ης Οκτωβρίου 2020(3),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για δίκαιη και απλή φορολόγηση που στηρίζει τη στρατηγική ανάκαμψης» (COM(2020)0312),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020, σχετικά με τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση εντός και εκτός της ΕΕ (COM(2020)0313),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 25ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος(4), της 6ης Ιουλίου 2016 σχετικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος(5), και της 26ης Μαρτίου 2019 σχετικά με το οικονομικό έγκλημα, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2015 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την επίτευξη διαφάνειας, συντονισμού και σύγκλισης στις πολιτικές όσον αφορά τη φορολογία των εταιρειών στην Ένωση(7),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της 13ης Δεκεμβρίου 2017 προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή, που συνέταξε η επιτροπή PANA, εν συνεχεία της έρευνας για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη φοροαποφυγή και τη φοροδιαφυγή(8),

–  έχοντας υπόψη τη συνέχεια που δόθηκε, από την Επιτροπή, στα ψηφίσματα και στη σύσταση του Κοινοβουλίου που προαναφέρθηκαν(9),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη δημόσια υποβολή εκθέσεων ανά χώρα(10), καθώς και τη θέση του της 27ης Μαρτίου 2019(11) σχετικά με την εν λόγω πρόταση,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της Επιτροπής σχετικά με τον αντίκτυπο του φορολογικού σχεδιασμού στους μελλοντοστραφείς πραγματικούς φορολογικούς συντελεστές(12),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της Επιτροπής σχετικά με τους δείκτες επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού(13),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που προβαίνει σε επισκόπηση των εικονικών εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση(14),

–  έχοντας υπόψη τις ανά χώρα εκθέσεις της Επιτροπής που καταρτίζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου,

–  έχοντας υπόψη τις εν εξελίξει εργασίες της Ομάδας υψηλού επιπέδου των Ηνωμένων Εθνών για τη διεθνή δημοσιονομική λογοδοσία, τη διαφάνεια και την ακεραιότητα,

–  έχοντας υπόψη τις εν εξελίξει εργασίες του Πλαισίου χωρίς αποκλεισμούς του ΟΟΣΑ/G20 για τη διάβρωση της βάσης και τη μετατόπιση των κερδών (BEPS) σχετικά με τις φορολογικές προκλήσεις που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας(15),

–  έχοντας υπόψη τις ερωτήσεις προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ενωσιακού καταλόγου φορολογικών παραδείσων (O-000082/2020 – B9-0002/2021 και O-000081/2020 – B9-0001/2021),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, που εκπονήθηκε με τη βοήθεια της Υποεπιτροπής Φορολογικών Θεμάτων,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας και επιζήμιων φορολογικών καθεστώτων, μεταξύ άλλων σε κράτη μέλη της ΕΕ, οδηγεί σε δραματικές οικονομικές απώλειες για τα κράτη μέλη της ΕΕ, πράγμα που απομυζά πόρους από τους εθνικούς προϋπολογισμούς και παρεμποδίζει την ικανότητα των κυβερνήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος της εταιρικής φοροαποφυγής εκτιμάται αυτή τη στιγμή σε 500 δισεκατομμύρια USD ετησίως(16)· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η μείωση των φορολογικών εσόδων είναι ιδιαίτερα προβληματική στο πλαίσιο της ανάκαμψης από την υγειονομική, κοινωνική και οικονομική κρίση που προκλήθηκε λόγω της πανδημίας COVID-19, αλλά και για τη χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρομέτρου του φθινοπώρου του 2016, το 86 % των πολιτών της ΕΕ τάσσεται υπέρ αυστηρότερων κανόνων για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και των φορολογικών παραδείσων(17)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση ενέκρινε τον πρώτο της κατάλογο μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας («ο κατάλογος») στις 5 Δεκεμβρίου 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν λόγω κατάλογος περιλάμβανε 17 χώρες ή εδάφη εκτός ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση έχει αναθεωρήσει τον κατάλογο 12 φορές·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Δείκτη Εταιρικών Φορολογικών Παραδείσων 2019, οι περιοχές δικαιοδοσίας με την υψηλότερη κατάταξη στην κλίμακα των φορολογικών παραδείσων είναι οι εξής: 1) Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, 2) Βερμούδα, 3) Νήσοι Κάιμαν, 4) Κάτω Χώρες, 5) Ελβετία, 6) Λουξεμβούργο, 7) Τζέρζι, 8) Σινγκαπούρη, 9) Μπαχάμες, 10) Χονγκ Κονγκ και 11) Ιρλανδία·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 95 περιοχές δικαιοδοσίας έχουν αξιολογηθεί με βάση τα τρία κριτήρια που καθορίζονται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 8ης Νοεμβρίου 2016, δηλαδή τη φορολογική διαφάνεια, τη δίκαιη φορολόγηση και την εφαρμογή των ελάχιστων προτύπων BEPS του ΟΟΣΑ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότερες από 135 χώρες και περιοχές δικαιοδοσίας συνεργάζονται για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης BEPS, εν μέρει προκειμένου να αποφύγουν την προσθήκη τους στον ενωσιακό κατάλογο μη συνεργάσιμων περιοχών δικαιοδοσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας κατάρτισης του καταλόγου, σχεδόν 40 χώρες κλήθηκαν να μεταρρυθμίσουν περισσότερες από 120 επιζήμιες φορολογικές πρακτικές·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση του 2020 για την κατάσταση της φορολογικής δικαιοσύνης διαπιστώθηκε ότι οι περιοχές δικαιοδοσίας που περιλαμβάνονται στον ενωσιακό κατάλογο ευθύνονταν μόλις για το 2 % της παγκόσμιας φορολογικής ζημίας· λαμβάνοντας υπόψη τη διαπίστωση ότι οι Νήσοι Κάιμαν είναι η περιοχή δικαιοδοσίας που ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας φορολογικής ζημίας, με κόστος άνω των 70 δισεκατομμυρίων USD ετησίως, ήτοι το 16,5 % της παγκόσμιας φορολογικής ζημίας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι την τελευταία φορά που το Συμβούλιο αναθεώρησε τον κατάλογο, στις 6 Οκτωβρίου 2020, διέγραψε τις Νήσους Κάιμαν και το Ομάν και πρόσθεσε τα Μπαρμπάντος και την Ανγκουίλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Νήσοι Κάιμαν εξακολουθούν να μην επιβάλλουν φόρο εισοδήματος εταιρειών, αποτελούν δε έναν από τους 10 πλέον προτιμώμενους προορισμούς για πλασματικές επενδύσεις σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ)(18), πράγμα που εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια και μια πιθανή προτιμησιακή προσέγγιση όσον αφορά ορισμένες χώρες·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ενωσιακός κατάλογος μη συνεργάσιμων περιοχών δικαιοδοσίας απαρτίζεται αυτή τη στιγμή από την Αμερικανική Σαμόα, την Ανγκουίλα, τα Μπαρμπάντος, τα Φίτζι, το Γκουάμ, το Παλάου, τον Παναμά, τη Σαμόα, τις Σεϋχέλλες, το Τρινιδάδ και Τομπάγκο, τις Παρθένους Νήσους των ΗΠΑ, και το Βανουάτου·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες άλλες περιοχές δικαιοδοσίας έχουν αναλάβει δεσμεύσεις για την εφαρμογή των αρχών της χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης όσον αφορά είτε τη διαφάνεια είτε τα κριτήρια δίκαιης φορολόγησης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα και στο έργο της ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας» σχετικά με τη φορολογία των επιχειρήσεων παραμένει περιορισμένη, ιδίως όσον αφορά τη διαδικασία κατάρτισης του ενωσιακού καταλόγου· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής έχει εντολή να εξετάζει την εφαρμογή, από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, των κανόνων της ΕΕ σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα(19), και δη την εξουσία να ελέγχει όλα τα έγγραφα της ΕΕ, είτε είναι εμπιστευτικά είτε όχι, και δύναται να εκδίδει συστάσεις σχετικά με το αν θα πρέπει να δημοσιευθούν ή όχι·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ανακοίνωσή της σχετικά με τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση εντός και εκτός της ΕΕ, η Επιτροπή επισήμανε την ανάγκη να μεταρρυθμιστεί ο Κώδικας Δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων και να αναθεωρηθεί ο κατάλογος·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, με βάση τον πλέον συντηρητικό τύπο επιμερισμού, η ΕΕ επιβαρύνεται με την υψηλότερη ζημία παγκοσμίως ως αποτέλεσμα της μεταφοράς κερδών σε φορολογικούς παραδείσους, εκτιμάται δε ότι χάνει περίπου το 20 % των εσόδων της από τη φορολόγηση εταιρειών ετησίως(20)·

1.  αναγνωρίζει τον θετικό αντίκτυπο που είχε ήδη ο κατάλογος, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν αξιοποιούνται πλήρως οι δυνατότητές του, καθώς οι περιοχές δικαιοδοσίας που περιλαμβάνονται αυτή τη στιγμή στον κατάλογο καλύπτουν λιγότερο από το 2 % της απώλειας φορολογικών εσόδων παγκοσμίως, με αποτέλεσμα να καθίσταται ο κατάλογος δυσνόητος και αναποτελεσματικός(21)· επιδιώκει να ενισχυθεί ο κατάλογος, με αυξημένη διαφάνεια και συνεκτικότητα, αυστηρότερα και πιο αμερόληπτα κριτήρια κατάρτισης του καταλόγου, και ισχυρότερα αμυντικά μέτρα κατά της φοροαποφυγής· αποδοκιμάζει τη διαγραφή, από τον κατάλογο, χωρών με σαφές ιστορικό προώθησης της BEPS, όπως οι Νήσοι Κάιμαν· εκφράζει τη λύπη του για την ανεπαρκή εξήγηση που δόθηκε στο ευρύ κοινό, παρά το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη τάσσεται υπέρ αυστηρότερων κανόνων για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων·

Διακυβέρνηση και διαφάνεια του ενωσιακού καταλόγου μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας

2.  παρατηρεί ότι η αρχική διαδικασία κατάρτισης του καταλόγου προτάθηκε από την Επιτροπή τόσο στην ανακοίνωσή της σχετικά με μια εξωτερική στρατηγική για πραγματική φορολόγηση όσο και στην ανακοίνωσή της για τη λήψη περαιτέρω μέτρων με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας και της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής· σημειώνει ότι η Ομάδα «Κώδικας δεοντολογίας», κυρίως μέσω της υποομάδας της για τρίτα μέρη, έχει επιφορτιστεί με την εκτέλεση των προπαρασκευαστικών εργασιών για την κατάρτιση του καταλόγου, παρά το γεγονός ότι αυτό δεν περιλαμβανόταν στην αρχική εντολή της ομάδας· αμφισβητεί την ικανότητα και την καταλληλότητα της εν λόγω άτυπης ομάδας να φέρει εις πέρας την αποστολή αυτή·

3.  θεωρεί ότι ο ενωσιακός κατάλογος χρειάζεται να μεταρρυθμιστεί σε επίπεδο ΕΕ· συνιστά να επισημοποιηθεί η διαδικασία του, ειδικότερα μέσω ενός νομικά δεσμευτικού μέσου· πιστεύει ότι η μεταρρύθμιση αυτή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί έως το τέλος του 2021, ώστε να προστατευθεί η ΕΕ από περαιτέρω απώλειες εσόδων κατά την περίοδο ανάκαμψης μετά την COVID-19· απαιτεί από το Συμβούλιο να αναθέσει στην Επιτροπή, με την υποστήριξη των κρατών μελών και με την κατάλληλη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την αξιολόγηση των τρίτων περιοχών δικαιοδοσίας με βάση σαφή και διαφανή κριτήρια, καθώς και την υποβολή πρότασης στο Συμβούλιο για την κατάρτιση του καταλόγου, η οποία θα πρέπει να δημοσιοποιηθεί προτού το Συμβούλιο εγκρίνει επισήμως τον κατάλογο και τις αναθεωρήσεις του· καλεί το Συμβούλιο να αναθέσει στο Κοινοβούλιο ρόλο παρατηρητή στις συζητήσεις της Ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας»· πιστεύει ότι οι αλλαγές αυτές θα διασφαλίσουν την αμεροληψία, την αντικειμενικότητα και τη λογοδοσία της διαδικασίας κατάρτισης του καταλόγου·

4.  επισημαίνει τη σημασία της διαφάνειας στη διαδικασία κατάρτισης του καταλόγου, ώστε να καταστεί δυνατός ο δημόσιος έλεγχος και να αυξηθεί η δημοκρατική λογοδοσία των φορέων λήψης αποφάσεων· επιδιώκει πλήρη διαφάνεια όσον αφορά τη θέση των κρατών μελών· καλεί, επομένως, την Ομάδα «Κώδικας δεοντολογίας» να δημοσιοποιεί τις συμμετέχουσες αρχές, τα θέματα συζήτησης, τις τεχνικές αξιολογήσεις, τα πρακτικά ή τις περιλήψεις, και τα συμπεράσματα που εγκρίνονται· θεωρεί ότι, προκειμένου να βελτιωθούν η λογοδοσία και η διαφάνεια, οι πηγές δεδομένων για τον έλεγχο των περιοχών δικαιοδοσίας θα πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμες όταν διατίθενται στο κοινό· θεωρεί ότι η μεθοδολογία για την αξιολόγηση των καθεστώτων τρίτων χωρών θα πρέπει να βελτιωθεί και να δημοσιοποιηθεί πλήρως· καλεί την Ομάδα «Κώδικας δεοντολογίας» να δημοσιεύει συστηματικά μια ολοκληρωμένη σύνοψη των αλληλεπιδράσεών της με τρίτες χώρες, του αντικειμένου που συζητείται, και των δεσμεύσεων που αναλαμβάνουν οι τρίτες χώρες σε κάθε στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης·

5.  σημειώνει ότι η έλλειψη διαφάνειας μπορεί να οδηγήσει σε παρερμηνεία των αποφάσεων και να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη του κοινού στη διαδικασία κατάρτισης του καταλόγου, ιδίως όταν ο επακόλουθος ενωσιακός κατάλογος διαφέρει από τους καταλόγους φορολογικών παραδείσων που δημιουργούνται με διαφανή τρόπο από τρίτα μέρη· υπενθυμίζει τον αρχικό κατάλογο που συγκέντρωνε τους καταλόγους των κρατών μελών, όπως αναφέρει η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Ένα δικαιότερο και αποδοτικότερο σύστημα φορολόγησης των εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση: 5 νευραλγικοί τομείς δράσης», ο οποίος απαρτιζόταν από 30 περιοχές δικαιοδοσίας που περιλαμβάνονταν στους καταλόγους τουλάχιστον 10 κρατών μελών·

6.  επικροτεί τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί όσον αφορά τη διαφάνεια, όπως η δημοσίευση εκθέσεων προόδου ανά διετία και η δημοσιοποίηση ορισμένων επιστολών που αποστέλλονται σε περιοχές δικαιοδοσίας τρίτων χωρών· ζητεί οι επιστολές που αποστέλλει το Συμβούλιο σε τρίτες περιοχές δικαιοδοσίας οι οποίες δεν συμμορφώνονται ακόμη με τα κριτήρια κατάρτισης του ενωσιακού καταλόγου να περιλαμβάνουν απαίτηση για δημοσίευση του συνόλου της αλληλογραφίας με την ΕΕ, και κάθε αρνητική απάντηση να θεωρείται μη συνεργασία από μέρους της οικείας περιοχής δικαιοδοσίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα έγγραφα αυτά είναι προσβάσιμα μόνο μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης· ζητεί όλες οι επιστολές και δεσμεύσεις τρίτων περιοχών δικαιοδοσίας να δημοσιοποιούνται αμέσως μετά τη λήψη τους· ζητεί να διατίθενται οι δημόσιες πληροφορίες σε μια φιλική προς τον χρήστη πλατφόρμα·

7.  ζητεί να πραγματοποιείται τακτικά ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα στον πρόεδρο της Ομάδας «Κώδικας Δεοντολογίας» και τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου, συμπεριλαμβανομένης τουλάχιστον μίας επίσημης συμμετοχής σε δημόσια ακρόαση ετησίως·

8.  υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να επισημοποιηθεί ο ρόλος του Κοινοβουλίου ως προς την Ομάδα «Κώδικας Δεοντολογίας», μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διακυβέρνηση και τα κριτήρια της διαδικασίας κατάρτισης του καταλόγου, για παράδειγμα μέσω διαδικασίας γνωμοδότησης·

9.  σημειώνει ότι η διαδικασία κατάρτισης του ενωσιακού καταλόγου αφορά μόνο τρίτες χώρες· σημειώνει ότι η επιρροή της Ένωσης στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και των επιζήμιων φορολογικών πρακτικών σε παγκόσμιο επίπεδο εξαρτάται από το παράδειγμα που δίνει στο εσωτερικό της· επισημαίνει την ανάγκη για συνεκτικότητα ανάμεσα στα κριτήρια κατάρτισης του καταλόγου και τα κριτήρια για τις επιζήμιες φορολογικές πρακτικές εντός της ΕΕ· υπενθυμίζει τη δήλωση της προέδρου της Ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας» κατά την ακρόαση της επιτροπής TAX3, της 10ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με τη δυνατότητα ελέγχου των κρατών μελών με βάση τα ίδια κριτήρια που καθορίστηκαν για τον ενωσιακό κατάλογο στο πλαίσιο της αναθεώρησης της εντολής της Ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας»· σημειώνει ότι ένα κράτος μέλος έχει αξιολογηθεί, από το Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Διαφάνεια και την Ανταλλαγή Πληροφοριών για Φορολογικούς Σκοπούς (Παγκόσμιο Φόρουμ)(22), ως μερικώς συμμορφούμενο όσον αφορά την τήρηση του διεθνούς προτύπου για τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών κατόπιν αιτήματος, και παρατηρεί ότι το Συμβούλιο εγγράφει τρίτες χώρες στον κατάλογο σε περίπτωση τέτοιας αξιολόγησης(23)· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν λάβει τακτικά ειδικές ανά χώρα συστάσεις σχετικά με την ανάγκη αντιμετώπισης του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού(24)· επισημαίνει ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι ορισμένα από τα προαναφερθέντα κράτη μέλη έχουν λάβει μέτρα για τη βελτίωση των φορολογικών συστημάτων τους, ώστε να αντιμετωπίσουν τις επικρίσεις της Επιτροπής, αλλά σημειώνει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, οι φορολογικοί κανόνες διευκολύνουν αυτή τη στιγμή τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό στα εν λόγω κράτη μέλη· επαναλαμβάνει την έκκλησή του, που διατυπώθηκε στο ψήφισμα της TAX3, προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο να δώσουν συνέχεια στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που εκδόθηκαν προς τα οικεία κράτη μέλη έως ότου τεθούν σε εφαρμογή ουσιαστικές φορολογικές μεταρρυθμίσεις και να προτείνουν δράσεις, εφόσον προκύπτει ανάγκη, αλλά εν τω μεταξύ να θεωρούν τουλάχιστον τα εν λόγω κράτη μέλη φορολογικούς παραδείσους στην ΕΕ· ανυπομονεί να αντιμετωπίσουν οι κυβερνήσεις αυτές τις εν λόγω ανησυχίες και να μειώσουν τη φοροαποφυγή στο σύνολο της δικαιοδοσίας τους· δεσμεύεται να αξιολογεί τακτικά πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν οι κυβερνήσεις για την εφαρμογή των συστάσεων αυτών, και να προτείνει δράσεις, εφόσον προκύπτει ανάγκη·

10.  υπενθυμίζει ότι η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 116 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυνάμει του οποίου το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αποφασίζουν σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, θα πρέπει να εφαρμόζεται όταν επιζήμιες φορολογικές πρακτικές οδηγούν σε στρέβλωση της αγοράς εντός της Ένωσης·

11.  καλεί την Ομάδα «Κώδικας δεοντολογίας» να αυξήσει τη συμμετοχικότητα και την εξωτερική αποδοχή της διαδικασίας, μέσω διαβούλευσης με τις αναπτυσσόμενες χώρες και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· προτείνει να συγκροτηθεί ομάδα εργασίας ή συμβουλευτικό όργανο σε συνεργασία με τρίτες χώρες, και δη αναπτυσσόμενες χώρες, μέλη της κοινωνίας των πολιτών και εμπειρογνώμονες, ώστε να διευκολυνθεί ο διάλογος σχετικά με τις αποφάσεις που λαμβάνονται·

Επικαιροποίηση των κριτηρίων κατάρτισης του ενωσιακού καταλόγου, ώστε να προσαρμόζονται στις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις

12.  επαναλαμβάνει τη σημασία του κριτηρίου διαφάνειας του καταλόγου· ζητεί να αποσαφηνιστεί το επικείμενο κριτήριο διαφάνειας όσον αφορά την τελική πραγματική κυριότητα, σύμφωνα με την 5η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· σημειώνει τους άνισους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των χωρών που τηρούν το Κοινό Πρότυπο Αναφοράς του ΟΟΣΑ και εκείνων που τηρούν τον νόμο των ΗΠΑ περί φορολογικής συμμόρφωσης αλλοδαπών λογαριασμών (FATCA)· θεωρεί, επομένως, ότι η έλλειψη αμοιβαιότητας του FATCA των ΗΠΑ θα πρέπει να εξεταστεί με βάση το κριτήριο της διαφάνειας·

13.  θεωρεί ότι το κριτήριο της δίκαιης φορολόγησης θα πρέπει να μην περιορίζεται στον προτιμησιακό χαρακτήρα των φορολογικών μέτρων, αλλά να εξετάζει τις ευρείες φορολογικές απαλλαγές και τις αναντιστοιχίες των τιμών μεταβίβασης· υπενθυμίζει ότι η τρέχουσα διαδικασία καταχώρισης για τρίτες χώρες δεν περιλαμβάνει αυτοτελές κριτήριο για μηδενικούς ή πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές· καλεί την Επιτροπή και την Ομάδα «Κώδικας δεοντολογίας» να συμπεριλάβουν στην αξιολόγηση φορολογικά μέτρα που οδηγούν σε χαμηλά επίπεδα φορολογίας, σύμφωνα με τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για τον πυλώνα ΙΙ του Πλαισίου χωρίς αποκλεισμούς του ΟΟΣΑ/G20, ιδίως όσον αφορά την ελάχιστη φορολογία· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να προτείνουν ένα ελάχιστο αποτελεσματικό επίπεδο φορολογίας που θα αποτελεί αυτοτελές κριτήριο για τον ενωσιακό κατάλογο· συνιστά να καθοριστεί σε δίκαιο και επαρκές επίπεδο ο ελάχιστος πραγματικός συντελεστής, θα πρέπει δε να συνυπολογίζει τον μέσο θεσμοθετημένο φορολογικό συντελεστή εισοδήματος εταιρειών στην ΕΕ(25), ώστε να αποθαρρύνεται η μετατόπιση των κερδών και να αποτρέπεται ο επιζήμιος φορολογικός ανταγωνισμός·

14.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τα οφέλη που θα έχει στα κριτήρια κατάρτισης του ενωσιακού καταλόγου η έγκριση μιας πρωτοβουλίας παρόμοιας με τον πυλώνα ΙΙ του Πλαισίου χωρίς αποκλεισμούς, σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί πολιτική συναίνεση σε επίπεδο ΟΟΣΑ όσον αφορά την εφαρμογή των εν λόγω μέτρων έως το τέλος του 2021·

15.  σημειώνει ότι ορισμένες από τις πλέον επιζήμιες τρίτες περιοχές δικαιοδοσίας, συμπεριλαμβανομένων των Νήσων Κάιμαν και των Βερμούδων, διαγράφηκαν από τον κατάλογο αφότου θέσπισαν ελάχιστα κριτήρια περί οικονομικής υπόστασης και έλαβαν ανεπαρκή μέτρα επιβολής· επισημαίνει ότι οι αποφάσεις αυτές ενδέχεται να εγείρουν ερωτήματα όσον αφορά τη γνησιότητα συγκεκριμένων δραστηριοτήτων και την αμεροληψία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, και να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη του κοινού· ζητεί να ενισχυθούν τα κριτήρια ελέγχου, μεταξύ άλλων οι απαιτήσεις περί οικονομικής υπόστασης βάσει μαθηματικού τύπου, καθώς και οι απαιτήσεις αναλογικότητας και η παρακολούθησή τους, ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα του καταλόγου και η ικανότητά του να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις που προκύπτουν λόγω της ψηφιοποίησης της οικονομίας· καλεί το Συμβούλιο να συμπεριλάβει την αυτόματη καταχώριση τρίτων περιοχών δικαιοδοσίας που επιβάλλουν μηδενικό συντελεστή φορολογίας εταιρειών ή που δεν επιβάλλουν φόρους επί των κερδών των εταιρειών ως αυτοτελές κριτήριο· σημειώνει με ανησυχία ότι οι τρίτες χώρες μπορούν να καταργήσουν μεν τα μη συμμορφούμενα φορολογικά καθεστώτα, αλλά να τα αντικαταστήσουν δε με νέα, δυνητικώς επιζήμια για την ΕΕ, φορολογικά καθεστώτα· υπενθυμίζει τη σημασία της δημόσιας υποβολής εκθέσεων ανά χώρα για την παρακολούθηση των απαιτήσεων περί οικονομικής υπόστασης·

16.  τονίζει τη σημασία των ελάχιστων προτύπων BEPS για τον έλεγχο τρίτων χωρών, ιδίως τις δράσεις 5, 6, 13 και 14· τονίζει τη σημασία να προσδιοριστούν άλλα πρότυπα BEPS που θα συμπεριληφθούν στα κριτήρια κατάρτισης του καταλόγου·

17.  υποστηρίζει τη διεύρυνση του γεωγραφικού πεδίου εφαρμογής του ενωσιακού καταλόγου, λαμβανομένης υπόψη της θέσης των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών· υπογραμμίζει ότι το γεγονός ότι ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες ενδέχεται να μην διαθέτουν τους πόρους για την ταχεία εφαρμογή των προσφάτως συμφωνηθέντων φορολογικών προτύπων θα πρέπει να λαμβάνεται συστηματικά υπόψη σε μελλοντικές αξιολογήσεις· επομένως, καλεί επιτακτικά το Συμβούλιο να μην εξετάσει ως αντίμετρα τις περικοπές της αναπτυξιακής βοήθειας, οι οποίες θα είχαν άμεσο αντίκτυπο στους τελικούς δικαιούχους της βοήθειας· σημειώνει, ωστόσο, ότι οι χώρες με χρηματοπιστωτικά κέντρα σημαντικού μεγέθους δεν θα πρέπει να απολαμβάνουν παρόμοια επίπεδα ανοχής·

18.  σημειώνει τη σημαντική απόκλιση που υπάρχει ανάμεσα στον ενωσιακό κατάλογο μη συνεργάσιμων περιοχών δικαιοδοσίας και τα εθνικά ισοδύναμά του· σημειώνει τη φιλοδοξία της Επιτροπής να ευθυγραμμίσει καλύτερα τους εθνικούς καταλόγους με τον ενωσιακό κατάλογο· ζητεί την ανοδική σύγκλιση και εναρμόνιση των κριτηρίων, ώστε να διασφαλιστούν υψηλότερα πρότυπα και συνέπεια·

19.  επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής να ληφθεί υπόψη, κατά τον έλεγχο των φορολογικών δικαιοδοσιών, η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε για τον εντοπισμό τρίτων χωρών υψηλού κινδύνου, με σκοπό την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι αλληλοενισχύονται οι δύο διαδικασίες κατάρτισης καταλόγου·

20.  σημειώνει τις προσπάθειες για την καθιέρωση ίσων όρων ανταγωνισμού μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση· ζητεί να αξιολογηθούν διεξοδικά οι εν λόγω περιοχές δικαιοδοσίας, και μεταξύ άλλων να αξιολογούνται συνεχώς τα υπερπόντια εδάφη του Ηνωμένου Βασιλείου και οι εξαρτήσεις του Στέμματος, σύμφωνα με τα πρότυπα που καθορίζει η Ομάδα «Κώδικας δεοντολογίας»· επισημαίνει ότι μια μελλοντική σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να βασίζεται σε αμοιβαίες αξίες και να προσανατολίζεται προς την κοινή ευημερία, πράγμα που αποκλείει αυτομάτως τον επιθετικό φορολογικό ανταγωνισμό· θεωρεί λυπηρή την απουσία ενδεχόμενων μέτρων επανεξισορρόπησης στη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου, για την περίπτωση μελλοντικής απόκλισης του Ηνωμένου Βασιλείου σε ζητήματα που σχετίζονται με τη φοροδιαφυγή και τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·

21.  ζητεί να αξιολογηθούν ισότιμα και αμερόληπτα οι σημαντικότεροι εμπορικοί εταίροι της ΕΕ· ζητεί, ειδικότερα, να αξιολογηθούν σαφώς οι ΗΠΑ όσον αφορά τα κριτήρια διαφάνειας·

Συντονισμός των αμυντικών μέτρων

22.  αναγνωρίζει τον αντίκτυπο που έχει στη φήμη η προσθήκη στον κατάλογο ως κίνητρο για τη συμμετοχή των περιοχών δικαιοδοσίας στη διαδικασία ελέγχου· υπογραμμίζει ότι αυτό δεν επαρκεί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων που έχουν οι εν λόγω περιοχές δικαιοδοσίας στα κράτη μέλη και στην εσωτερική αγορά, καθώς ο αντίκτυπος που έχει στη φήμη ορισμένων περιοχών δικαιοδοσίας η προσθήκη τους στον κατάλογο υπονομεύεται από τις προαναφερθείσες αδυναμίες της διαδικασίας κατάρτισης του καταλόγου, και δη την έλλειψη διαφάνειας, τα ήπια κριτήρια, και το περιορισμένο γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής·

23.  επικροτεί τη σύνδεση των προτύπων χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης με τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ, όπως θεσπίζεται στον δημοσιονομικό κανονισμό(26), στον κανονισμό για το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη(27), στον κανονισμό για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων(28), και στην απόφαση για την εντολή εξωτερικής δανειοδότησης(29), και αναγνωρίζει ότι τα πρότυπα αυτά αποτελούν προϋπόθεση για την ενωσιακά παρεχόμενη στήριξη· προειδοποιεί, ωστόσο, για τυχόν αρνητικές επιπτώσεις – τρέχουσες ή δυνητικές – στους πολίτες αναπτυσσόμενων χωρών· επισημαίνει τη σημασία να αναπτυχθούν ισοδύναμοι όροι στις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων, οι οποίοι θα εφαρμόζονται στις εταιρείες και στους παράγοντες που καθιστούν δυνατό και διευκολύνουν τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό ·

24.  ζητεί να διασφαλίζεται στους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και στα εθνικά προγράμματα στήριξης των κρατών μελών ότι δεν είναι επιλέξιμες για στήριξη οι επιχειρήσεις που έχουν οικονομικούς δεσμούς με μη συνεργάσιμες περιοχές δικαιοδοσίας, όπως εκείνες που έχουν εγκατασταθεί στις εν λόγω περιοχές για φορολογικούς σκοπούς· δίνει έμφαση στη σημασία του όρου αυτού στο πλαίσιο της ενδοευρωπαϊκής αλληλεγγύης και της οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών· υπενθυμίζει ότι για τον σκοπό αυτόν απαιτείται διαφάνεια, μέσω της δημόσιας υποβολής εκθέσεων ανά χώρα για όλους τους τομείς· καλεί το Συμβούλιο να ολοκληρώσει επειγόντως τις συζητήσεις και να εγκρίνει τη γενική του προσέγγιση όσον αφορά τη νομοθετική πρόταση·

25.  ζητεί να ενισχυθούν οι πρόσθετες απαιτήσεις ελέγχου και δέουσας επιμέλειας – και εκφράζει την υποστήριξή του επ’ αυτού – για εταιρείες και επενδυτές που έχουν εγκατασταθεί σε μη συνεργάσιμες περιοχές δικαιοδοσίας· θεωρεί ότι είναι κρίσιμης σημασίας τα αμυντικά μέτρα, προκειμένου να έχει αντίκτυπο ο κατάλογος·

26.  σημειώνει ότι τα αυστηρά αντίμετρα αναμένεται να μειώσουν τα κίνητρα φοροαποφυγής· επισημαίνει ότι η ενωσιακή εργαλειοθήκη αμυντικών μέτρων υπονομεύεται λόγω της επιλεκτικής εφαρμογής της από μεμονωμένα κράτη μέλη· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο υποβολής νομοθετικής πρότασης για συντονισμένα αμυντικά μέτρα κατά της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής, λαμβανομένων υπόψη των διαπραγματεύσεων για τον πυλώνα ΙΙ του Πλαισίου χωρίς αποκλεισμούς ή για έναν ελάχιστο πραγματικό φορολογικό συντελεστή σε επίπεδο ΕΕ, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:

σημειώνει ότι τα φορολογικά μέτρα που εφαρμόζονται σε εταιρείες θα πρέπει να εξαρτώνται από κανόνες σύνδεσης που επισημαίνονται όταν η συναλλαγή πληροί συγκεκριμένα επιζήμια κριτήρια ή από τον οικείο φορολογούμενο· θεωρεί ότι τα μέτρα αυτά θα πρέπει να εφαρμόζονται εξίσου στις σχέσεις μεταξύ κράτους μέλους και τρίτης χώρας και στις σχέσεις μεταξύ κρατών μελών·

27.  σημειώνει τον «γκρίζο κατάλογο» για τις περιοχές δικαιοδοσίας που δεν συμμορφώνονται, αλλά έχουν δεσμευτεί να αλλάξουν· καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ειδικά μέτρα, όπως αυξημένους ελέγχους ή ενισχυμένες πολιτικές ταυτοποίησης στοιχείων για συναλλαγές και πολιτικές δέουσας επιμέλειας για τις εν λόγω περιοχές δικαιοδοσίας·

28.  καλεί την Επιτροπή να καταγράψει ποιες συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών ή περιφερειών δεν περιλάμβαναν «ρήτρα χρηστής διακυβέρνησης», όπως απαιτείται στο τμήμα 3.1 της ανακοίνωσης της Επιτροπής σχετικά με μια εξωτερική στρατηγική για πραγματική φορολόγηση και περιγράφεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 25ης Μαΐου 2018, όπου συμφωνήθηκαν οι τυποποιημένες διατάξεις για συμφωνίες με τρίτες χώρες(30)· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξηγήσουν την έλλειψη της εν λόγω ρήτρας·

o
o   o

29.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στη Γραμματεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) Παράρτημα I των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων (Ecofin), της 1ης Δεκεμβρίου 1997, σχετικά με τη φορολογική πολιτική — Ψήφισμα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνερχόμενων στα πλαίσια του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 1997, σχετικά με έναν κώδικα δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων (ΕΕ C 2 της 6.1.1998, σ. 1). (2) https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2016/03/08/ecofin-conclusions-code-conduct-business-taxation/ (3) ΕΕ C 331 της 7.10.2020, σ. 3. (4) ΕΕ C 366 της 27.10.2017, σ. 51. (5) ΕΕ C 101 της 16.3.2018, σ. 79. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0240. (7) ΕΕ C 399 της 24.11.2017, σ. 74. (8) ΕΕ C 369 της 11.10.2018, σ. 132. (9) Κοινή έκθεση παρακολούθησης, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 16 Μαρτίου 2016, για το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ECON) που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την επίτευξη διαφάνειας, συντονισμού και σύγκλισης στις πολιτικές όσον αφορά τη φορολογία των εταιρειών στην Ένωση και για το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (TAXE) σχετικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος· έκθεση παρακολούθησης, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 16 Νοεμβρίου 2016, για το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (TAX2) σχετικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος· έκθεση παρακολούθησης, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή τον Απρίλιο του 2018, για το μη νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PANA) της 12ης Δεκεμβρίου 2017 σχετικά με το σχέδιο σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή εν συνεχεία της έρευνας για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη φοροαποφυγή και τη φοροδιαφυγή· και έκθεση παρακολούθησης, της 27ης Αυγούστου 2019, για το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (TAX3) σχετικά με το οικονομικό έγκλημα, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή. (10) Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Απριλίου 2016, για την τροποποίηση της οδηγίας 2013/34/ΕΕ όσον αφορά τη δημοσιοποίηση πληροφοριών για τη φορολογία εισοδήματος από ορισμένες επιχειρήσεις και υποκαταστήματα (COM(2016)0198). (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0309. (12) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ‘The Impact of Tax Planning on Forward-Looking Effective Tax Rates’, Taxation paper No 64, 25 Οκτωβρίου 2016. (13) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ‘Aggressive tax planning indicators – Final Report’ (Taxation paper No 71, 7 Μαρτίου 2018). (14) Kiendl Krišto I. και Thirion E., ‘An overview of shell companies in the European Union’, Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Οκτώβριος του 2018. (15) ΕΕ C 384I της 12.11.2019, σ. 1. (16) Cobham και Janský (2018)· https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jid.3348 (17) https://op.europa.eu/el/publication-detail/-/publication/51abaf14-6b6e-11e7-b2f2-01aa75ed71a1 (18) https://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/2019/09/the-rise-of-phantom-FDI-in-tax-havens-damgaard.htm (19) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43). (20) Tørsløv, Wier και Zucman (2020)· http://gabriel-zucman.eu/files/TWZ2020.pdf (21) https://www.taxjustice.net/reports/the-state-of-tax-justice-2020/ (22) https://www.oecd.org/tax/exchange-of-tax-information/global-forum-reveals-compliance-ratings-from-new-peer-review-assessments-for-anguilla-chile-china-gibraltar-greece-korea-malta-papua-new-guinea-and-uruguay.htm (23) ΕΕ C 331 της 7.10.2020, σ. 3. (24) https://ec.europa.eu/info/publications/2020-european-semester-country-specific-recommendations-commission-recommendations_en (25) Tax policies in the European Union: 2020 Survey (Φορολογικές πολιτικές στην Ευρωπαϊκή Ένωση: έρευνα του 2020), ΓΔ Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σ. 100. (26) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1). (27) Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 2017, για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΒΑ), της εγγύησης του ΕΤΒΑ και του Ταμείου Εγγυήσεων του ΕΤΒΑ (ΕΕ L 249 της 27.9.2017, σ. 1). (28) Κανονισμός (ΕΕ) 2015/1017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2015 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών και την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 — το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΕ L 169 της 1.7.2015, σ. 1). (29) Απόφαση αριθ. 466/2014/EE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, με την οποία χορηγείται εγγύηση της EE στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την κάλυψη ζημιών από χρηματοδοτικές δραστηριότητες που υποστηρίζουν επενδυτικά έργα εκτός της Ένωσης ΕΕ L 135 της 8.5.2014, σ. 1). (30) https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2018/05/25/tax-fraud-standard-provision-agreed-for-agreements-with-third-countries/

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τον μετριασμό των επιπτώσεων των σεισμών στην Κροατία (2021/2504(RSP))

P9_TA(2021)0023 RC-B9-0057/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 174, το άρθρο 175 τρίτη παράγραφος και το άρθρο 212 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης(1), όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 661/2014(2) και τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/461(3),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1313/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης(4), όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1475(5) και την απόφαση (ΕΕ) 2019/420(6),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Μαΐου 2018 και τη μετέπειτα επικαιροποίηση της 14ης Ιανουαρίου 2020 για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Διαχείριση των Συνόρων και των Θεωρήσεων (COM(2020)0023),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου(7), όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1839(8), τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/2135(9), τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/825(10), τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1199(11), τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/2305(12), τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046(13), τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1719(14), τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/711(15), τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/460(16), τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/558(17), τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/1041(18) και τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/1542(19),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/369 του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2016, για την παροχή στήριξης έκτακτης ανάγκης εντός της Ένωσης(20), όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/521(21),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Κύμα ανακαινίσεων για την Ευρώπη - οικολογικά κτίρια, θέσεις εργασίας, καλύτερη ζωή» (COM(2020)0662),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 375/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, για τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Σώματος Εθελοντών Ανθρωπιστικής Βοήθειας (πρωτοβουλία εθελοντών ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ)(22), όπως διορθώθηκε με διορθωτικό στις 24 Απριλίου 2014(23),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 1996, σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια(24), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1882/2003(25), τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 219/2009(26) και τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1243(27),

–  έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(28), ιδίως δε το σημείο 11, καθώς και τη διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, καθώς και τους νέους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένου οδικού χάρτη για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων(29),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή βοήθειας στην Κροατία και την Πολωνία σχετικά με φυσική καταστροφή και για την πληρωμή προκαταβολών στην Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία σχετικά με κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας (COM(2020)0960),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου, της 30ής Οκτωβρίου 2020, για την έγκριση της θέσης του Συμβουλίου σχετικά με το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 9 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2020(30),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 24ης Νοεμβρίου 2020, σχετικά με τη θέση του Συμβουλίου επί του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 9/2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2020 που συνοδεύει την πρόταση κινητοποίησης του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή βοήθειας στην Κροατία και την Πολωνία σχετικά με φυσική καταστροφή και για την πληρωμή προκαταβολών στην Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία σχετικά με κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας(31),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2008, για την ενίσχυση των δυνατοτήτων πολιτικής προστασίας μέσω ευρωπαϊκού συστήματος αμοιβαίας συνδρομής με βάση σπονδυλωτή προσέγγιση της πολιτικής προστασίας,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Νοεμβρίου 2007, σχετικά με τον περιφερειακό αντίκτυπο των σεισμών(32),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Ιουνίου 2008, σχετικά με την αύξηση της ικανότητας της Ένωσης στην αντιμετώπιση καταστροφών(33),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλοι καταστροφικοί σεισμοί έπληξαν την Κροατία καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020, ένας εκ των οποίων μεγέθους 5,5 ρίχτερ έπληξε την πόλη του Ζάγκρεμπ και τις κομητείες Ζάγκρεμπ και Krapina-Zagorje στις 22 Μαρτίου 2020, άλλοι δύο μεγέθους 5,2 και 6,4 ρίχτερ αντίστοιχα έπληξαν την κομητεία Sisak-Moslavina στις 28 και 29 Δεκεμβρίου 2020, και ο τελευταίος, μεγέθους 5 ρίχτερ έπληξε την ίδια κομητεία στις 6 Ιανουαρίου 2021·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεισμός του Μαρτίου του 2020 ήταν ο ισχυρότερος που έχει πλήξει την περιοχή του Ζάγκρεμπ από το 1880, προκαλώντας ζημιές σε περισσότερα από 26 000 κτίρια, 1 900 εκ των οποίων χαρακτηρίστηκαν ακατοίκητα, και οικονομική ζημιά άνω των 11,5 δισεκατομμυρίων EUR·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πόλη του Ζάγκρεμπ και οι κομητείες Ζάγκρεμπ και Krapina-Zagorje βρίσκονται ακόμη στο στάδιο ανάκαμψης από τον σεισμό αυτό, που προκάλεσε τον θάνατο ενός ατόμου και τον τραυματισμό 26 άλλων και είχε τεράστιο κοινωνικοοικονομικό και πολιτιστικό αντίκτυπο και επιπτώσεις στις υποδομές, καθώς και μακροχρόνιες ψυχολογικές συνέπειες·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Νοέμβριο του 2020, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε κονδύλιο ύψους 683,7 εκατομμυρίων EUR από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης (ΤΑΕΕ) για την αντιμετώπιση των συνεπειών του σεισμού του Μαρτίου στο Ζάγκρεμπ·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πιο πρόσφατος σεισμός στην κεντρική Κροατία ουσιαστικά κατέστρεψε την πόλη της Petrinja και έπληξε σφοδρά τις γειτονικές πόλεις Glina, Sisak, Hrvatska Kostajnica, Majske Poljane και άλλα χωριά στην κομητεία Sisak-Moslavina, καθώς και στις κομητείες Ζάγκρεμπ και Karlovac·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σεισμικές δονήσεις προκάλεσαν οκτώ θανάτους και 36 τραυματισμούς, ενώ 30 άτομα διασώθηκαν από τα συντρίμμια· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από 45 000 κτίρια(34) καταστράφηκαν και περισσότερα από 70 000 άτομα επλήγησαν άμεσα, ενώ ο σεισμός έγινε επίσης αισθητός στη Σλοβενία, την Αυστρία, την Ιταλία, την Ουγγαρία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, τη Σερβία, καθώς και, σε μικρότερο βαθμό, στη Γερμανία, τη Σλοβακία και την Τσεχία·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Μαρτίου και στις 29 Δεκεμβρίου 2020, η Κροατία ενεργοποίησε τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης και ζήτησε χειμερινές σκηνές, συστήματα και πύργους φωτισμού, ηλεκτρικές συσκευές θέρμανσης, πτυσσόμενες κλίνες, υπνόσακους, και κοντέινερ στέγασης·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 4 Ιανουαρίου 2021, η κροατική κυβέρνηση κήρυξε σε «κατάσταση καταστροφής» τις χειρότερα πληγείσες κομητείες, δηλαδή την κομητεία Sisak-Moslavina και τμήματα των κομητειών Zagreb και Karlovac·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετασεισμοί συνεχίστηκαν τις επόμενες εβδομάδες και εξακολουθούν να γίνονται αισθητοί στις πληγείσες περιοχές και πολύ πέρα από το επίκεντρο του σεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άνθρωποι βρίσκονται σε συνεχή αγωνία λόγω της αβεβαιότητας και του φόβου πιθανών νέων σεισμικών δονήσεων, που εξακολουθούν να συμβαίνουν καθημερινά και δημιουργούν τον κίνδυνο περαιτέρω κατάρρευσης κτιρίων σε περίπτωση επακόλουθων σεισμών· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα αυτά συμβαίνουν εν μέσω της πανδημίας COVID-19, γεγονός που ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα ψυχικής υγείας και μετατραυματικές διαταραχές στο προσεχές διάστημα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πληγείσες περιφέρειες και πόλεις υπέστησαν τεράστιες υλικές και κοινωνικοοικονομικές ζημιές που όμοιές τους δεν είχαν σημειωθεί μετά τον εμφύλιο πόλεμο της δεκαετίας του '90, και ότι χρήζουν επειγόντως ταχείας ανοικοδόμησης και μακρόπνοων προγραμμάτων ανάκαμψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σεισμοί ώθησαν πολλούς κατοίκους των σεισμόπληκτων περιοχών στο χείλος της απελπισίας και προκάλεσαν κάθε λογής έμμεσες ζημιές στις γύρω περιοχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω περιοχές βρίσκονταν ήδη σε εξαιρετικά μειονεκτική θέση από κοινωνική άποψη και σε κακή οικονομική κατάσταση, και ότι ο πρόσφατος σεισμός θα έχει περαιτέρω δυσμενείς οικονομικές και κοινωνικοψυχολογικές επιπτώσεις στους κατοίκους τους και σε ολόκληρη την περιοχή·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα χρειαστεί να κατεδαφιστεί το 90 % περίπου των κατοικιών στην Petrinja· λαμβάνοντας υπόψη ότι μικρότερα τμήματα και χωριά γύρω από τη Glina (όπως, για παράδειγμα, η Majske Poljane) δεν είχαν καθολική πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα και νερό ακόμη και πριν από τον σεισμό και ότι ο σεισμός επέτεινε περαιτέρω την απομόνωση των κατοίκων όσον αφορά βασικές υποδομές και υπηρεσίες·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι οι σεισμοί προκάλεσαν καταστροφές σε αναχώματα και συστήματα αντιπλημμυρικής προστασίας, πράγμα που ενδέχεται να προκαλέσει πρόσθετες ζημιές στις ήδη κατεστραμμένες περιοχές κατά την τρέχουσα περίοδο αυξημένων βροχοπτώσεων και πλημμυρών·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τοπικές και περιφερειακές υποδομές έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, ότι κτίρια ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν καταρρεύσει και ότι οι οικονομικές δραστηριότητες στις οποίες βασίζεται κατά κύριο λόγο ο τοπικός πληθυσμός, ιδίως η γεωργία και η εκτροφή παραγωγικών και άλλων ζώων, έχουν παραλύσει·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τοπικές γεωργικές εγκαταστάσεις, όπως κτίρια, μηχανήματα, εξοπλισμός, χώροι παραγωγής και αποθήκες ζωοτροφών, έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, ενώ τεράστιος είναι ο αριθμός νεκρών και εγκαταλελειμμένων ζώων εκτροφής και ζώων συντροφιάς, ως συνέπεια του σεισμού·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεισμός παρεμπόδισε σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία δημόσιων και υγειονομικών ιδρυμάτων και υποδομών όπως οι δρόμοι και οι ηλεκτροδότηση· λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαίτερη έμφαση που πρέπει να δοθεί στην οικοδόμηση των βασικών υποδομών που έλειπαν πριν από τον σεισμό, και ότι πρέπει να παρασχεθεί εκ νέου ταχέως πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης και υπηρεσίες σε όλα τα τμήματα των περιοχών που έχουν πληγεί·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικός αριθμός σχολείων πρέπει να κατεδαφιστούν πλήρως και ότι ορισμένα πανεπιστημιακά κτίρια, όπως οι Σχολές Μεταλλουργίας και Κατάρτισης Εκπαιδευτικών στο Sisak, δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων τους ενώ έχει αρχίσει το νέο σχολικό εξάμηνο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ιδρύματα αυτά αντιμετώπιζαν ήδη σοβαρά προβλήματα λόγω της πανδημίας COVID-19, και ότι τώρα τα παιδιά δεν μπορούν ούτε να έχουν φυσική παρουσία στις τάξεις ούτε να χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις διαδικτυακής εκπαίδευσης από το σπίτι τους·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αμέσως μετά τον σεισμό χρειάστηκε να εκκενωθεί το κέντρο υγείας της Sisak, με αποτέλεσμα ασθενείς με COVID-19 και με άλλες παθήσεις, καθώς και άτομα με αναπηρίες και παιδιά να εκτεθούν σε αυξημένους κινδύνους για την υγεία τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κέντρα υγείας και πολλά φαρμακεία στη Glina και την Petrinja, υπέστησαν σοβαρές ζημιές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σεισμοί έχουν επιβαρύνει περαιτέρω το κροατικό σύστημα υγείας και περίθαλψης επιταχύνοντας, την εξάπλωση της COVID-19, ιδίως στις πληγείσες περιοχές·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες περιοχές στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιο ευάλωτες από άλλες και βρίσκονται εκτεθειμένες σε υψηλό σεισμικό κίνδυνο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες βιώσιμης ανασυγκρότησης και η οικοδόμηση αντισεισμικών και ανθεκτικών στον σεισμό κτιρίων πρέπει να συντονίζονται και να παρακολουθούνται κατάλληλα, προκειμένου να καλυφθούν οι οικονομικές και κοινωνικές απώλειες, με παράλληλο σεβασμό της διαφάνειας, των βέλτιστων πρακτικών και των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ταχεία και επαγγελματική αντίδραση των κρατικών και τοπικών αρχών, των μονάδων πολιτικής προστασίας και διάσωσης, των κροατικών ενόπλων δυνάμεων, διαφόρων ανθρωπιστικών οργανώσεων και, ιδίως, εκατοντάδων εθελοντών μετρίασαν σημαντικά τις άμεσες συνέπειες του σεισμού·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 και η εξάπλωση του ιού περιπλέκουν περαιτέρω την εκτέλεση των δραστηριοτήτων διάσωσης και αποκατάστασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 επιβαρύνει την κροατική οικονομία και απαιτεί πρόσθετους χρηματοδοτικούς πόρους·

1.  εκφράζει τη βαθύτατη αλληλεγγύη και τη συμπαράστασή του σε όλα τα άτομα που επλήγησαν από τους σεισμούς και τις οικογένειές τους, καθώς και στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές της Κροατίας που συμμετέχουν στις προσπάθειες ανακούφισης·

2.  εξαίρει τις αδιάκοπες και ταχείες προσπάθειες που καταβάλλουν οι μονάδες διάσωσης, οι δυνάμεις πολιτικής προστασίας, οι κροατικές ένοπλες δυνάμεις, οι εθελοντές, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οι διεθνείς οργανισμοί, και οι τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές και όλοι οι άλλοι σχετικοί φορείς στις κατεστραμμένες περιοχές, προκειμένου να σωθούν ζωές, να περιοριστούν οι ζημιές και να εξασφαλιστούν οι βασικές δραστηριότητες που είναι απαραίτητες για τη διατήρηση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης· εκφράζει την ευγνωμοσύνη του σε όλα τα άτομα, τις οργανώσεις και τις πρωτοβουλίες που επέσπευσαν τις προσπάθειες αυτές και προσέφεραν υποστήριξη και συνδρομή·

3.  χαιρετίζει την αλληλεγγύη των κρατών μελών της ΕΕ και άλλων χωρών που παρέχουν την υποστήριξή τους σε αυτή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης με τη μορφή αμοιβαίας συνδρομής, συμπεριλαμβανομένων ειδών πρώτης ανάγκης, οικονομικής βοήθειας, εθελοντών και άλλου είδους βοήθειας, συμβάλλοντας έτσι στην ελάφρυνση του φόρτου των παρεμβάσεων· επικροτεί την αλληλεγγύη που επέδειξαν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και η διεθνής κοινότητα, με την παροχή αμοιβαίας συνδρομής σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης· τονίζει, επομένως, τη σημασία του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών πολιτικής προστασίας σε όλη την Ευρώπη σε αντίξοες καταστάσεις και στην ελαχιστοποίηση των συνεπειών έκτακτων συμβάντων·

4.  καλεί την Επιτροπή και τις κροατικές αρχές να προσδιορίσουν όλους τους δυνατούς τρόπους παροχής άμεσης βοήθειας και υποστήριξης για τη διασφάλιση αξιοπρεπών και ασφαλών συνθηκών διαβίωσης στο πλήθος ατόμων που έχουν μείνει χωρίς στέγη και εξακολουθούν να μη διαθέτουν ασφαλή καταλύματα, έστω με τη μορφή κοντέινερ που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν ένα στοιχειώδες καταφύγιο στις σκληρές χειμερινές συνθήκες των προσεχών μηνών·

5.  ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα με αναπηρία και τους ηλικιωμένους, καθώς και στα παιδιά και τους εφήβους που έχουν ουσιαστικές ανάγκες, καθώς αποτελούν τα πλέον ευάλωτα άτομα στην κοινωνία· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του για κάθε βοήθεια που παρέχεται ήδη από οργανώσεις επιτόπου·

6.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να ληφθεί ειδική μέριμνα για τον μεγάλο αριθμό ζωικού κεφαλαίου, ζώων εκτροφής και ζώων συντροφιάς που τραυματίστηκαν ή διασκορπίστηκαν μετά τον σεισμό· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις σημαντικές προσπάθειες και τη συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου Γεωργίας, των τοπικών και περιφερειακών αρχών και των ΜΚΟ για την καλή διαβίωση των ζώων·

7.  υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης επιτόπου, η οποία ασκεί σημαντική και έντονη οικονομική πίεση στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές δημόσιες αρχές της Κροατίας και μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη μείωση του πληθυσμού στις πληγείσες περιοχές, δεδομένου ότι τα άτομα που επλήγησαν αντιμετωπίζουν καταστροφικές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες και ακραία ψυχολογική και κοινωνική πίεση·

8.  προτρέπει τις κροατικές αρχές, από κοινού με εμπειρογνώμονες της Επιτροπής, να εκτιμήσουν ταχέως και διεξοδικά τις συνολικές ζημιές στην κομητεία Sisak-Moslavina, προκειμένου να ξεκινήσουν οι εργασίες ανακαίνισης και ανακατασκευής με γνώμονα την αντισεισμική αντοχή μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες· τονίζει ότι πρέπει να δοθεί μεγάλη σημασία στην τόνωση της βιώσιμης οικονομικής αναζωογόνησης και των μέσων βιοπορισμού του πληθυσμού όταν αρχίσουν οι περιφερειακές εργασίες ανάκαμψης και ανοικοδόμησης·

9.  καλεί τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές της Κροατίας να παρακολουθούν στενά τις δραστηριότητες ανοικοδόμησης και να ασκούν πίεση ώστε να υπάρχει συμμόρφωση με τις απαιτήσεις για ανθεκτικά στον σεισμό κτίρια και υποδομές, και να εφαρμόζονται οι βέλτιστες επαγγελματικές πρακτικές και εμπειρογνωσία από άλλα κράτη μέλη· καλεί τις κροατικές αρχές και τα αρμόδια θεσμικά όργανα να λάβουν υπόψη τις εμπειρίες από τη μεταπολεμική διαδικασία ανασυγκρότησης στις πληγείσες περιοχές, προκειμένου να διευκρινιστεί κατά πόσον οι παρατυπίες στις οικοδομικές πρακτικές οδήγησαν σε κακή ποιότητα κτιρίων και συνέβαλαν στις καταστροφικές συνέπειες των πρόσφατων σεισμών· χαιρετίζει την απόφαση της κροατικής κυβέρνησης να δημοσιεύσει το μητρώο των εταιρειών που συμμετείχαν στη διαδικασία ανοικοδόμησης ως πρώτο βήμα για την επίτευξη αυτού του στόχου·

10.  επισημαίνει τα προβλήματα της πρόγνωσης των τεκτονικών σεισμών στις ιδιαιτέρως σεισμογενείς περιοχές της νοτιοανατολικής Ευρώπης· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει, από κοινού με τα κράτη μέλη, την έρευνα και την εκπαίδευση, προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή ένα σύστημα που θα διασφαλίζει καλύτερη ετοιμότητα για την πρόληψη και διαχείριση παρόμοιων κρίσεων και για την ελαχιστοποίηση του αντικτύπου παρόμοιων καταστροφών·

11.  ζητεί υψηλότερα επίπεδα συντονισμού και συνεργασίας ανάμεσα στα ιδρύματα έρευνας και ανάπτυξης των κρατών μελών, ιδίως εκείνων που αντιμετωπίζουν παρόμοιους κινδύνους· ζητεί την ενίσχυση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης στα κράτη μέλη και τη δημιουργία και ενίσχυση δεσμών μεταξύ των διαφόρων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης·

12.  καλεί τις Κροατικές αρχές στο πλαίσιο του οικείου σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, να δώσουν προτεραιότητα στην ανακαίνιση, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προσοχή σε πρακτικές ολοκληρωμένης αντισεισμικής ανακαίνισης με βάση τα υψηλότερα πρότυπα για τις κατοικίες και τα κτίρια υψηλού κινδύνου στις πλέον σεισμογενείς περιοχές της·

13.  τονίζει ότι σε περιπτώσεις σοβαρών σεισμών, όπως αυτοί που παρατηρήθηκαν πρόσφατα στην Κροατία, ο μετριασμός των συνεπειών απαιτεί σημαντικό χρόνο, ο οποίος θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τη μελλοντική αναθεώρηση του ΤΑΕΕ, ώστε να εξασφαλιστεί επαρκής χρόνος απορρόφησης της χρηματοδότησης πέραν των σημερινών προθεσμιών υποβολής αιτήσεων· υπογραμμίζει, επιπλέον, τη σημασία της ενίσχυσης των δαπανών του ΤΑΕΕ όχι μόνο για την αποκατάσταση ζημιών, αλλά και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, τις φυσικές καταστροφές και τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, προκειμένου να υπάρχει ταχύτερη ανάκαμψη μετά τις καταστροφές·

14.  επικροτεί τη στήριξη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής για την πρόληψη του κινδύνου καταστροφών, την ανθεκτικότητα, την ενέργεια και την αντισεισμική αναβάθμιση κατά την τρέχουσα δημοσιονομική περίοδο· προτρέπει τις κροατικές αρχές να συμπεριλάβουν ομοίως τα μέτρα αυτά στον οικείο σχεδιασμό και προγραμματισμό για τα κονδύλια του προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027· ζητεί από την Επιτροπή να επιδεικνύει ευελιξία στον προγραμματισμό και στην τροποποίηση των εθνικών επιχειρησιακών προγραμμάτων όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών·

15.  καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και της Κροατίας, να επινοήσει έναν γρήγορο τρόπο διανομής της απαραίτητης χρηματοοικονομικής και άλλης βοήθειας για να εξασφαλίσει την ταχεία ανάκαμψη των σεισμοπλήκτων περιοχών, να διαθέσει όλα τα δυνατά χρηματοδοτικά μέσα για να βοηθήσει την Κροατία να επιβλέψει την ταχεία ανάκτηση και την παροχή βοήθειας σε όλους όσους έχουν ανάγκη, και να φροντίσει για την ελαχιστοποίηση του διοικητικού φόρτου στην πρόσβαση βοήθειας και υποστήριξης σε άτομα που βρίσκονται επιτόπου·

16.  τονίζει τη σημασία να δοθεί προτεραιότητα στον εμβολιασμό κατά της COVID-19, των κατοίκων των περιοχών που επλήγησαν· προτρέπει την κυβέρνηση της Κροατίας να υλοποιήσει την απόφαση που ανακοίνωσε και να διοχετεύσει σημαντικό τμήμα των εμβολίων που έχει προμηθευτεί στην κομητεία Sisak-Moslavina προκειμένου να προστατευθεί άμεσα η υγεία όλων όσων διαμένουν, παρέχουν βοήθεια και εργάζονται εκεί· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, την απόφαση των κρατών μελών να δώσουν μέρος από τις προμήθειες εμβολίων τους στην Κροατία·

17.  επισημαίνει στην Επιτροπή ότι για τις νέες ζημιές που προκλήθηκαν από τους πρόσφατους σεισμούς σε κτίρια που είχαν υποστεί ζημιές και κατά τη διάρκεια του σεισμού του Μαρτίου του 2020, θα απαιτηθεί περαιτέρω εκτίμηση καθώς και έργα ανακαίνισης· παροτρύνει, επιπλέον, την Επιτροπή να συμπεριλάβει στοχευμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των σεισμών και των συνεπειών τους στον σχεδιασμό και τη νομοθεσία στο πλαίσιο του «κύματος ανακαινίσεων»·

18.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, την κυβέρνηση της Κροατίας, καθώς και στις περιφερειακές και τοπικές αρχές των περιοχών που επλήγησαν, και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 311 της 14.11.2002, σ. 3. (2) ΕΕ L 189 της 27.6.2014, σ. 143. (3) ΕΕ L 99 της 31.3.2020, σ. 9. (4) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 924. (5) ΕΕ L 250 της 4.10.2018, σ. 1. (6) ΕΕ L 77 I, της 20.3.2019, σ. 1. (7) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 320. (8) ΕΕ L 270 της 15.10.2015, σ. 1. (9) ΕΕ L 338 της 13.12.2016, σ. 34. (10) ΕΕ L 129 της 19.5.2017, σ. 1. (11) ΕΕ L 176 της 7.7.2017, σ. 1. (12) ΕΕ L 335 της 15.12.2017, σ. 1. (13) ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1. (14) ΕΕ L 291 της 16.11.2018, σ. 5. (15) ΕΕ L 123 της 10.5.2019, σ. 3. (16) ΕΕ L 99 της 31.3.2020, σ. 5. (17) ΕΕ L 130 της 24.4.2020, σ. 1. (18) ΕΕ L 231 της 17.7.2020, σ. 4. (19) ΕΕ L 356 της 26.10.2020, σ. 1. (20) ΕΕ L 70 της 16.3.2016, σ. 1. (21) ΕΕ L 117 της 15.4.2020, σ. 3. (22) ΕΕ L 122 της 24.4.2014, σ. 1. (23) ΕΕ L 123 της 19.5.2015, σ. 122. (24) ΕΕ L 163 της 2.7.1996, σ. 1. (25) ΕΕ L 284 της 31.10.2003, σ. 1. (26) ΕΕ L 87 της 31.3.2009, σ. 109. (27) EE L 198 της 25.7.2019, σ. 241. (28) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1. (29) ΕΕ L 433I της 22.12.2020, σ. 28. (30) ΕΕ C 372I της 4.11.2020, σ. 1. (31) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0313. (32) ΕΕ C 282 E της 6.11.2008, σ. 269. (33) ΕΕ C 286 E της 27.11.2009, σ. 15. (34) Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις του Κροατικού Υπουργείου Χωροταξίας, Κατασκευών και Κρατικών Περιουσιακών Στοιχείων (https://mgipu.gov.hr/en).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη διάσταση του φύλου κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19 και έπειτα από αυτή (2020/2121(INI))

P9_TA(2021)0024 A9-0229/2020

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τα άρθρα 6, 8 και 153 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και, ιδίως, τις αρχές 2, 3, 5, 9, 10, 16 και 20,

–  έχοντας υπόψη το θεματολόγιο του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την αρχή σύμφωνα με την οποία κανείς δεν πρέπει να μένει στο περιθώριο και, ιδίως, τον στόχο 1 που επιδιώκει την εξάλειψη της φτώχειας, τον στόχο 3 που επιδιώκει τη διασφάλιση της δυνατότητας των ανθρώπων να ζουν υγιείς ζωές, τον στόχο 5 που αποσκοπεί στην επίτευξη της ισότητας των φύλων και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των γυναικών, και τον στόχο 8 που επιδιώκει τη βιώσιμη και οικονομική ανάπτυξη,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, της 18ης Δεκεμβρίου 1979,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 6 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (CRPD) της 3ης Μαΐου 2008,

–  έχοντας υπόψη τις ενωσιακές οδηγίες από το 1975 και έπειτα σχετικά με διάφορες πτυχές της ίσης μεταχείρισης γυναικών και ανδρών (οδηγίες 79/7/ΕΟΚ(1), 86/613/ΕΟΚ(2), 92/85/ΕΟΚ(3) και 2004/113/ΕΚ(4) του Συμβουλίου, οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(5), οδηγία 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου(6) και οδηγία 2010/41/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(7)),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου(8),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας («Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης»),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),

–  έχοντας υπόψη το κοινό έγγραφο εργασίας, της 21ης Σεπτεμβρίου 2015, με τίτλο «Gender Equality and Women’s Empowerment: Transforming the Lives of Girls and Women through EU External Relations 2016-2020» (Ισότητα των φύλων και χειραφέτηση των γυναικών: μεταμορφώνοντας τις ζωές των κοριτσιών και των γυναικών μέσα από τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ 2016-2020) (SWD(2015)0182),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου, της 4ης Μαρτίου 2016, σχετικά με τη σύναψη, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (COM(2016)0109),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Φεβρουαρίου 2020, σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ για την 64η σύνοδο της Επιτροπής του ΟΗΕ για τη Θέση της Γυναίκας(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 30ής Ιανουαρίου 2020, σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Φεβρουαρίου 2019, σχετικά με την εναντίωση στα δικαιώματα των γυναικών και στην ισότητα των φύλων στην ΕΕ(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με την προσχώρηση της ΕΕ στη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και άλλα μέτρα για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τις υπηρεσίες φροντίδας στην ΕΕ για τη βελτίωση της ισότητας των φύλων(13),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 29ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με την κατάσταση των γυναικών με αναπηρίες(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Απριλίου 2018, σχετικά με την ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών και των κοριτσιών μέσω του ψηφιακού τομέα(15),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με τις γυναίκες, την ισότητα των φύλων και την κλιματική δικαιοσύνη(16),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 3ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα της ΕΕ(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Ιουνίου 2017, σχετικά με την ανάγκη ανάπτυξης στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξάλειψη και την πρόληψη του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Μαρτίου 2017, σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την περίοδο 2014-2015(19),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 4ης Απριλίου 2017, σχετικά με τις γυναίκες και τους ρόλους τους στις αγροτικές περιοχές(20),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με την προώθηση της ισότητας των φύλων στην ψυχική υγεία και την κλινική έρευνα(21),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Μαρτίου 2016, σχετικά με την κατάσταση των γυναικών προσφύγων και των αιτουσών άσυλο στην ΕΕ(22),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Ιανουαρίου 2016, σχετικά με τους εξωτερικούς παράγοντες που αποτελούν εμπόδιο στη γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη(23),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, σχετικά με τη σταδιοδρομία των γυναικών στις επιστήμες και στο πανεπιστήμιο, και το φαινόμενο της γυάλινης οροφής με το οποίο βρίσκονται αντιμέτωπες(24),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Ιουνίου 2015, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών μετά το 2015(25),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 10ης Δεκεμβρίου 2019, για την ισότητα των φύλων στις οικονομίες της ΕΕ: μελλοντική πορεία,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) με τίτλο «COVID-19 and the world of work. Fourth edition» (COVID-19 και ο κόσμος της εργασίας. Τέταρτη έκδοση), η οποία δημοσιεύτηκε στις 27 Μαΐου 2020,

–  έχοντας υπόψη την ανάλυση της ΔΟΕ με τίτλο «Sectoral impact, responses and recommendations related to COVID-19» (Τομεακός αντίκτυπος, αντιδράσεις και συστάσεις σχετικά με τη νόσο COVID-19),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ με τίτλο «Women at the core of the fight against COVID-19» (Οι γυναίκες στο επίκεντρο της προσπάθειας για την καταπολέμηση της νόσου COVID-19), η οποία δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2020,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 6ης Μαρτίου 2019, με τίτλο «2019 Report on equality between women and men in the EU» (Έκθεση όσον αφορά την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών το 2019 στην ΕΕ) (SWD(2019)0101),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της μονάδας του ΟΗΕ για τις γυναίκες με τίτλο «The Impact of COVID-19 on Women» (Ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 στις γυναίκες), η οποία δημοσιεύτηκε στις 9 Απριλίου 2020,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της μονάδας του ΟΗΕ για τις γυναίκες με τίτλο «From Insights to Action: Gender Equality in the Wake of COVID-19» (Από τη γνώση στη δράση: Η ισότητα των φύλων στον απόηχο της κρίσης της νόσου COVID-19), η οποία δημοσιεύτηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τη δημοσίευση της μονάδας του ΟΗΕ για τις γυναίκες με τίτλο «Online and ICT-facilitated violence against women and girls during COVID-19» (Βία μέσω διαδικτύου και ΤΠΕ κατά γυναικών και κοριτσιών στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ταμείου του ΟΗΕ για τον Πληθυσμό (UNFPA) με τίτλο «Impact of the COVID-19 Pandemic on Family Planning and Ending Gender-based Violence, Female Genital Mutilation and Child Marriage» (Αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19 στον οικογενειακό σχεδιασμό και στον τερματισμό της έμφυλης βίας, του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων και των γάμων παιδιών), η οποία δημοσιεύτηκε στις 27 Απριλίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του UNFPA με τίτλο «Millions more cases of violence, child marriage, female genital mutilation, unintended pregnancy expected due to the COVID-19 pandemic» (Εκατομμύρια επιπλέον κρούσματα βίας, γάμων παιδιών, ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων και ανεπιθύμητων κυήσεων αναμένονται λόγω της πανδημίας COVID-19), η οποία δημοσιεύτηκε στις 28 Απριλίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 24ης Μαρτίου 2020, της προέδρου της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τη δράση για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (GREVIO), Marceline Naudi, σχετικά με την ανάγκη τήρησης των προτύπων της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης σε καιρούς πανδημίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Κοινού Κέντρου Ερευνών με τίτλο «How will the COVID-19 crisis affect existing gender divides in Europe?» (Πώς θα επηρεάσει η κρίση της νόσου COVID-19 τα υφιστάμενα χάσματα μεταξύ των φύλων στην Ευρώπη;),

–  έχοντας υπόψη τον δείκτη ισότητας των φύλων για το 2019 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), ο οποίος δημοσιεύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2019,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του EIGE με τίτλο «Tackling the gender pay gap: not without a better work-life balance» (Αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων: όχι χωρίς καλύτερη εξισορρόπηση της εργασιακής και της προσωπικής ζωής), η οποία δημοσιεύτηκε στις 29 Μαΐου 2019,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του EIGE με τίτλο «Beijing +25: the fifth review of the implementation of the Beijing Platform for Action in the EU Member States» (Πεκίνο +25: πέμπτη επισκόπηση της εφαρμογής της πλατφόρμας δράσης του Πεκίνου στα κράτη μέλη της ΕΕ), η οποία δημοσιεύτηκε στις 5 Μαρτίου 2020,

–  έχοντας υπόψη το σύνολο δεδομένων του 2020 για την έρευνα του Eurofound με τίτλο «Living, Working and COVID-19» (Ζωή, εργασία και COVID-19),

–  έχοντας υπόψη την έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) με τίτλο «A long way to go for LGBTI equality» (Η απόσταση μέχρι την ισότητα των ατόμων ΛΟΑΔΜ είναι μεγάλη), η οποία δημοσιεύτηκε στις 14 Μαΐου 2020,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του FRA με τίτλο «A persisting concern: anti-Gypsyism as a barrier to Roma inclusion» (Ένα πρόβλημα που δεν έχει λυθεί: η αθιγγανοφοβία ως εμπόδιο για την ένταξη των Ρομά), η οποία δημοσιεύτηκε στις 5 Απριλίου 2018,

–  έχοντας υπόψη την έρευνα του FRA με τίτλο «Violence against women: an EU-wide survey» (Βία κατά των γυναικών: έρευνα σε επίπεδο ΕΕ), η οποία δημοσιεύτηκε στις 5 Μαρτίου 2014,

–  έχοντας υπόψη το ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής της ILGA Europe «COVID-19: domestic violence against LGBTI people» (COVID-19: ενδοοικογενειακή βία κατά ατόμων ΛΟΑΔΜ),

–  έχοντας υπόψη τη δημοσίευση του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών με τίτλο «Putting equality between women and men at the heart of the response to COVID-19 across Europe» (Τοποθέτηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών στο επίκεντρο της αντίδρασης στη νόσο COVID-19 σε όλη την Ευρώπη),

–  έχοντας υπόψη τη δημοσίευση του Ευρωπαϊκού Δικτύου IPPF με τίτλο «How to address the impact on women, girls and vulnerable groups and their sexual and reproductive safety» (Τρόποι αντιμετώπισης του αντικτύπου στις γυναίκες, στα κορίτσια και στις ευάλωτες ομάδες και τη σεξουαλική και αναπαραγωγική ασφάλειά τους),

–  έχοντας υπόψη το ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών «Walk-the-talk: EU funds must mirror women’s equality» (Ας εκπληρώσουμε τις υποσχέσεις μας: οι πόροι της ΕΕ πρέπει να αντανακλούν την ισότητα των γυναικών),

–  έχοντας υπόψη το ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών με τίτλο «Women must not pay the price for COVID-19!» (Οι γυναίκες δεν πρέπει να πληρώσουν το τίμημα της νόσου COVID-19),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της καθηγήτριας Sabine Oertelt-Prigione με τίτλο «The impact of sex and gender in the COVID-19 pandemic» (Η επίπτωση του βιολογικού και του κοινωνικού φύλου στην πανδημία COVID-19), η οποία δημοσιεύτηκε στις 27 Μαΐου 2020,

–  έχοντας υπόψη την κοινή έκθεση του φόρουμ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλευτικού Φόρουμ για τα Σεξουαλικά και Αναπαραγωγικά Δικαιώματα (EPF) και του Ευρωπαϊκού Δικτύου της Διεθνούς Ομοσπονδίας Οικογενειακού Προγραμματισμού με τίτλο «Sexual and Reproductive Health and Rights during the COVID-19 pandemic» (Σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και δικαιώματα στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19), η οποία δημοσιεύτηκε στις 22 Απριλίου 2020,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A9-0229/2020),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της νόσου COVID-19 και οι συνέπειές της έχουν σαφείς προοπτικές όσον αφορά τα φύλα, καθώς επηρεάζουν με διαφορετικό τρόπο τις γυναίκες και τους άνδρες, και ότι έχουν αναδείξει τις υφιστάμενες ανισότητες και ελλείψεις ως προς την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, απαιτείται μια ευαίσθητη ως προς τη διάσταση του φύλου αντιμετώπιση·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 επηρεάζει διαφορετικές ομάδες στην κοινωνία με διάφορους τρόπους και σε διαφορετικό βαθμό, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και ανδρών, νέων, ηλικιωμένων, ατόμων με αναπηρία, θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, ατόμων με διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο, παιδιών, μόνων γονέων και μειονοτήτων, όπως οι Ρομά, τα άτομα ΛΟΑΔΜΙ+, καθώς και οι γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστριες, ενώ επίσης έχει διατομεακές επιπτώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια θα επηρεαστούν δυσανάλογα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, και ότι η πανδημία έχει επιδεινώσει τις υφιστάμενες διαρθρωτικές ανισότητες μεταξύ των φύλων, ιδίως για τα κορίτσια και τις γυναίκες από περιθωριοποιημένες ομάδες·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρώτα επίσημα στοιχεία για τη θνησιμότητα δείχνουν ότι οι άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας έχουν υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από τον ιό σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να μολυνθούν από τον ιό λόγω της δυσανάλογα υψηλής παρουσίας τους μεταξύ των εργαζομένων στην πρώτη γραμμή σε καίριους τομείς κατά την υφιστάμενη κρίση·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεν ήταν προετοιμασμένα για μια τέτοια υγειονομική κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στην υγεία χωρίς διακρίσεις αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι προϋπάρχοντες φραγμοί στην πρόσβαση σε υπηρεσίες εντατικής θεραπείας επιδεινώθηκαν σοβαρά από την υγειονομική κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της ακύρωσης ή της αναβολής «μη βασικών» υπηρεσιών υγείας, σημειώθηκε καθυστέρηση και ενίοτε προέκυψαν εμπόδια στην πρόσβαση σε εντατική θεραπεία για επείγουσες παθήσεις, μεταξύ άλλων για τις γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, η πρόσβαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη και τις σχετικές υπηρεσίες παρεμποδίστηκε με σοβαρές συνέπειες, και ότι έγιναν ορισμένες νομικές προσπάθειες για τον περιορισμό του δικαιώματος στην ασφαλή και νόμιμη άμβλωση σε ορισμένα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρίσιμες ανάγκες για τις γυναίκες περιλαμβάνουν την πρόσβαση στη μητρική φροντίδα και τον ασφαλή τοκετό, τη διαθεσιμότητα αντισύλληψης, την ασφαλή άμβλωση και τις υπηρεσίες εξωσωματικής γονιμοποίησης, καθώς και τις προβλέψεις για την κλινική διαχείριση σε περίπτωση βιασμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της έκτακτης κατάστασης των εθνικών συστημάτων υγείας, και επειδή οι βασικές υπηρεσίες και τα αγαθά περιορίζονται ακόμα περισσότερο στη διάρκεια της κρίσης, διακυβεύεται το θεμελιώδες δικαίωμα των γυναικών και των κοριτσιών στις υγειονομικές υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες για τον περιορισμό των επιδημιών μπορούν να εκτρέψουν πόρους από τις συνήθεις υγειονομικές υπηρεσίες και να επιδεινώσουν την ήδη περιορισμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκθέσεις και τα στοιχεία αρκετών κρατών μελών κατά την περίοδο εγκλεισμού και κατόπιν αυτής αποκάλυψαν ανησυχητική αύξηση της ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής και της ψυχολογικής βίας, του καταναγκαστικού ελέγχου και της βίας στον κυβερνοχώρο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία δεν είναι ιδιωτικό ζήτημα, αλλά ζήτημα κοινωνικού χαρακτήρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα εγκλεισμού καθιστούν δυσκολότερο για τα θύματα βίας μεταξύ συντρόφων να αναζητήσουν βοήθεια, καθώς συχνά είναι έγκλειστα με τους κακοποιούς τους, και ότι η περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης, όπως καταφύγια γυναικών και ανοικτές τηλεφωνικές γραμμές, και οι ανεπαρκείς δομές και πόροι υποστήριξης μπορούν να επιδεινώσουν μια ήδη υφιστάμενη «σκιώδη» πανδημία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός κλινών σε δομές για γυναίκες και κορίτσια που έχουν υπάρξει θύματα βίας είναι μόλις ο μισός από αυτόν που απαιτείται από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ζωή και η ευημερία πολλών ευάλωτων ομάδων γυναικών κινδυνεύουν όλο και περισσότερο λόγω της πανδημίας COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναικοκτονίες δεν συμπεριλαμβάνονται στις επίσημες στατιστικές θανάτων λόγω της νόσου COVID-19, αλλά είναι πιθανόν να σχετίζονται με την έξαρση και τα μέτρα εγκλεισμού που λαμβάνονται στη διάρκεια αυτής της περιόδου· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα εγκλεισμού και απομόνωσης ενδέχεται να έχουν αυξήσει τον κίνδυνο ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, με τα σχετικά περιστατικά να μην εντοπίζονται λόγω της διακοπής της σχολικής φοίτησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διάφορες οικονομικές και κοινωνικές πιέσεις αποτελούν παράγοντες που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν μακροπρόθεσμα την ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία, και δυσκολεύουν τη δυνατότητα των γυναικών να εγκαταλείψουν τους βίαιους συντρόφους τους·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη χρήση του διαδικτύου στη διάρκεια της πανδημίας αύξησε την έμφυλη βία μέσω διαδικτύου και ΤΠΕ, και τη διαδικτυακή σεξουαλική κακοποίηση παιδιών και ιδίως κοριτσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι γυναίκες στην πολιτική, οι γυναίκες δημοσιογράφοι, οι γυναίκες που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες, οι αυτόχθονες γυναίκες, οι λεσβίες, οι αμφιφυλόφιλες και διεμφυλικές γυναίκες, και οι γυναίκες με αναπηρία αποτελούν τα κύρια θύματα της βίας μέσω ΤΠΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρώπη οι γυναίκες ηλικίας από 18 έως 29 ετών διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να βιώσουν διαδικτυακή βία(26)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα των εργαζομένων που παρέχουν βασικές υπηρεσίες κατά την τρέχουσα κρίση είναι γυναίκες, μεταξύ των οποίων το 76 % των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης (γιατροί, νοσηλεύτριες, μαίες, προσωπικό σε οίκους ευγηρίας), το 82 % των ταμιών, το 93 % των παιδαγωγών και των δασκάλων, το 95 % των οικιακών καθαριστών και βοηθών, και το 86 % των εργαζομένων στον τομέα προσωπικής φροντίδας(27) στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, χάρη σε αυτούς που συχνά δεν έχουν την επιλογή της σωματικής αποστασιοποίησης και που συνεπώς φέρουν αυξημένο βάρος πιθανής μετάδοσης του ιού στους συγγενείς τους, διατηρούνται τα οικονομικά και κοινωνικά συστήματά μας, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, η δημόσια ζωή και οι βασικές δραστηριότητές μας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλούς βασικούς και ιδιαίτερα γυναικοκρατούμενους τομείς οι μισθοί μπορούν να είναι χαμηλοί, ενώ συχνά καταβάλλεται μόνο ο κατώτατος μισθός· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο οριζόντιος και κάθετος διαχωρισμός της αγοράς εργασίας στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι σημαντικός, με τις γυναίκες να υπερεκπροσωπούνται σε λιγότερο κερδοφόρους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 30 % των γυναικών εργάζεται στην εκπαίδευση, την υγεία και την κοινωνική εργασία, σε σύγκριση με το 8 % των ανδρών, και ότι το 7 % των γυναικών εργάζεται στον τομέα της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών σε σύγκριση με το 33 % των ανδρών(28)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΔΟΕ προειδοποιεί πως ορισμένες ομάδες θα πληγούν δυσανάλογα από την οικονομική κρίση, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εισέρχονται στην αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ανισότητα, και ότι οι γυναίκες έχουν μικρότερη πρόσβαση στην κοινωνική προστασία και θα επωμιστούν δυσανάλογη επιβάρυνση· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανησυχία όσον αφορά τις απώλειες θέσεων εργασίας σε γυναικοκρατούμενα επαγγέλματα λόγω της κρίσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανδροκρατούμενοι τομείς είναι πιθανόν να ανακάμψουν νωρίτερα από τους συνήθεις γυναικοκρατούμενους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο ανάκαμψης «Next Generation EU» θα πρέπει να περιλαμβάνει επαρκώς τους τομείς στους οποίους υπερεκπροσωπούνται οι γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής για σχέδιο ανάκαμψης επισημαίνει ότι η επένδυση στην ψηφιακή μετάβαση αποτελεί το κλειδί για τη μελλοντική ευημερία και ανθεκτικότητα της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δείκτης ισότητας των φύλων για το 2019 αποκάλυψε επίμονες ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών στον ψηφιακό τομέα και λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζονται προσπάθειες για τον μετριασμό του χάσματος μεταξύ των φύλων και του διαχωρισμού της αγοράς εργασίας κατά τον ψηφιακό μετασχηματισμό της αγοράς εργασίας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες είναι πιθανότερο να βρίσκονται σε προσωρινή, μερική και επισφαλή απασχόληση σε σχέση με τους άνδρες (26,5 % σε σύγκριση με το 15,1 % των ανδρών(29)) και, ως εκ τούτου, έχουν επηρεαστεί και θα εξακολουθήσουν να επηρεάζονται σημαντικά μακροπρόθεσμα από τις απώλειες θέσεων εργασίας και τις προσωρινές αργίες λόγω της κρίσης·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έρευνα του Eurofound δείχνει ότι η κρίση της νόσου COVID-19 δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο οπισθοδρόμησης κατά δεκαετίες όσον αφορά την ισότητα των φύλων στη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ειδικά αν η δραστηριότητα παρεμποδίζεται περαιτέρω σε τομείς στους οποίους οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται(30)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως προκύπτει από έρευνες, η γεφύρωση του χάσματος στην απασχόληση μεταξύ των φύλων έχει μείνει στάσιμη μεταξύ του 2015 και του 2018, και οι συνεχιζόμενες ανισότητες στη συμμετοχή στην απασχόληση κοστίζουν στην Ευρώπη περισσότερα από 335 δισεκατομμύρια EUR ετησίως, αντιπροσωπεύοντας το 2,41 % του ΑΕγχΠ της ΕΕ το 2019(31)·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος της κρίσης στην ισότητα των φύλλων αποδεικνύεται σαφώς, μεταξύ άλλων, από το έργο του EIGE και της μονάδας του ΟΗΕ για τις γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι ο πλήρης αντίκτυπος της κρίσης είναι δύσκολο να εκτιμηθεί δεδομένης της έλλειψης συγκρίσιμων δεδομένων κατανεμημένων ανά φύλο σε όλα τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 είχε πρωτοφανή αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά ανά τομέα με αναλυτικά δεδομένα ανά φύλο και ηλικία, τόσο στη διάρκεια της περιόδου της κρίσης όσο και στη διάρκεια της περιόδου ανάκαμψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλήρεις συνέπειες της πανδημίας στην οικονομία, την απασχόληση και την κοινωνία δεν είναι ακόμη γνωστές, αλλά οι προκαταρκτικές μελέτες, συμπεριλαμβανομένων των μελετών του Eurofound, υποδηλώνουν σημαντικές απώλειες θέσεων εργασίας σε τομείς υπηρεσιών και σε βιομηχανικούς τομείς, καθώς και σε τομείς επαφής συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών λιανικής και των ψυχαγωγικών και προσωπικών υπηρεσιών, οι οποίες κυριαρχούνται από γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, άλλοι τομείς έχουν διατηρήσει την ασφάλεια της απασχόλησης παρά την κρίση, συμπεριλαμβανομένων του δημόσιου και του ιατρικού τομέα, καθώς και του τομέα ΤΠΕ·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρηματίες που ιδρύουν νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν επηρεαστεί σημαντικά από την κρίση·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 έχει αναδείξει ένα μακροχρόνιο πρόβλημα όσον αφορά την παροχή φροντίδας σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φροντίδα πρέπει να εξετάζεται με ολιστικό τρόπο σε βάθος χρόνου, από τη φροντίδα των παιδιών έως τη φροντίδα μετά το σχολείο, και από τη φροντίδα για άτομα με αναπηρία μέχρι τη φροντίδα για ηλικιωμένα άτομα·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κλείσιμο των σχολείων, των κέντρων φροντίδας και των χώρων εργασίας αύξησε την άνιση κατανομή μη αμειβόμενων οικιακών εργασιών και αρμοδιοτήτων φροντίδας εντός της οικίας για τις γυναίκες, οι οποίες συχνά, πέρα από την εξισορρόπηση της εργασίας από το σπίτι, δεν είχαν επαρκή στήριξη για τη φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξ αποστάσεως εργασία δεν αποτελεί υποκατάστατο της φροντίδας των παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες συνήθως αφιερώνουν 13 περισσότερες ώρες την εβδομάδα από ό,τι οι άνδρες στη μη αμειβόμενη φροντίδα και τις οικιακές εργασίες(32)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της νόσου COVID-19 αποτέλεσε ευκαιρία για τους άνδρες να συμμετάσχουν περισσότερο στις ευθύνες φροντίδας, αλλά έχει αποκαλύψει επίσης πόσο άνισο παραμένει το μερίδιο της φροντίδας και της οικιακής εργασίας, γεγονός που κατά πάσα πιθανότητα θα επηρεάσει σοβαρότερα τις γυναίκες και τα κορίτσια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξισορρόπηση της τηλεργασίας και των οικογενειακών ευθυνών αποτελεί ένα επιπρόσθετο βάρος, και, κατά συνέπεια, οι γυναίκες επιβαρύνονται με αυξημένο συναισθηματικό, πνευματικό και κοινωνικό φόρτο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε λιγότερα επιτεύγματα στην εργασία και να έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική τους εξέλιξη σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει επιβληθεί δυσανάλογη και υπερβολική επιβάρυνση στους μόνους γονείς, το 85 % των οποίων είναι γυναίκες που ανέρχονται σε 6,7 εκατομμύρια νοικοκυριά με μόνες μητέρες στην ΕΕ(33), εκ των οποίων τουλάχιστον οι μισές διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού ή φτώχειας·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αποτελέσματα των ερευνών(34) δείχνουν πως η νόσος COVID-19 είχε πιο σοβαρό αντίκτυπο στις γυναίκες με μικρά παιδιά σε σχέση με τους άνδρες με την ίδια οικογενειακή κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο (29 %) των γυναικών με μικρά παιδιά δυσκολευόταν να συγκεντρωθεί στην εργασία του, σε σύγκριση με αντίστοιχο ποσοστό 16 % στους άνδρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο διπλάσιος αριθμός γυναικών με παιδιά (29 %) ήταν πιθανόν να αισθάνονται υπερβολικά κουρασμένες μετά την εργασία για να κάνουν τις οικιακές εργασίες, σε σύγκριση με το 16 % των ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Απρίλιο του 2020, οι γυναίκες με παιδιά ηλικίας 0-11 ετών ήταν πιο πιθανόν να αισθάνονται πιεσμένες σε σύγκριση με τους άνδρες με παιδιά στις ίδιες ηλικίες (23 % έναντι 19 %) ή να αισθάνονται μοναξιά (14 % έναντι 6 %) και κατάθλιψη (14 % έναντι 9 %)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής για το σχέδιο ανάκαμψης τονίζει την επένδυση στην πράσινη μετάβαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής βιώνονται με διαφορετικό τρόπο από τις γυναίκες, καθώς οι τελευταίες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους και βάρη για διάφορους λόγους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων και η συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων αποτελούν προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αποτελεσματική διαχείριση των κλιματικών προκλήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε δράση για το κλίμα πρέπει να περιλαμβάνει μια έμφυλη και μια διατομεακή προοπτική·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες ομάδες στους κόλπους της κοινωνίας, όπως οι μόνοι γονείς, τα θύματα βίας, οι γυναίκες που ανήκουν σε φυλετικές και εθνοτικές μειονότητες, οι ηλικιωμένες και οι νεαρές γυναίκες, οι γυναίκες με αναπηρία, οι γυναίκες Ρομά, τα άτομα ΛΟΑΔΜΙ+, οι γυναίκες που επιδίδονται στην πορνεία, όπως και οι πρόσφυγες και οι μετανάστριες, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στον ιό ή τις υγειονομικές και κοινωνικοοικονομικές συνέπειές του, δεδομένων των μέτρων που λαμβάνονται και των υφιστάμενων ελλείψεων στις υποδομές και τις υπηρεσίες·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που είναι άστεγες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες προκλήσεις στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19, διότι οι προσωρινές και έκτακτες δομές στέγασης είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στη μετάδοση νόσων, στην έμφυλη βία και στην ελλιπή πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής και υγείας·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 είναι μια παγκόσμια πανδημία που πλήττει όλες τις χώρες του πλανήτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις για τους πληθυσμούς, ιδίως για τις γυναίκες και τα κορίτσια, σε χώρες με υποχρηματοδοτούμενα συστήματα υγείας και στις χώρες με πληθυσμούς που πλήττονται από συγκρούσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία θα σπρώξει πάνω από 47 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια παγκοσμίως κάτω από το όριο της φτώχειας έως το 2021(35)·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του UNFPA, η καθυστέρηση ή διακοπή των προγραμμάτων ευαισθητοποίησης των κοινοτήτων και της εκπαίδευσης σχετικά με τις επιβλαβείς πρακτικές παγκοσμίως εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε αύξηση των περιστατικών ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων κατά 2 εκατομμύρια και σε αύξηση των γάμων παιδιών κατά 13 εκατομμύρια στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις πριν από την πανδημία·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή υπηρεσιών θα πρέπει να βασίζεται στον προσδιορισμό των αναγκών βάσει στοιχείων, με τους δημοσιονομικούς πόρους να κατανέμονται βάσει αυτής της έρευνας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προϋπολογισμοί και η κατανομή των πόρων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες και περιστάσεις των ανδρών και των γυναικών·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες δεν συμμετέχουν όσο οι άνδρες στη λήψη αποφάσεων κατά το στάδιο της ανάκαμψης, λόγω της υφιστάμενης γυάλινης οροφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που τις εκπροσωπούν πρέπει να διαδραματίζουν ενεργό και κεντρικό ρόλο στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι προοπτικές και οι ανάγκες τους λαμβάνονται υπόψη κατά τη λήψη αποφάσεων, τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση του σταδίου ανάκαμψης και των σχετικών μέτρων σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ζητήματα που αφορούν τα δικαιώματα των γυναικών και την προάσπιση της ισότητας των φύλων πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να συζητούνται στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, ιδίως ως προς την εφαρμογή της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ισότητα των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαθέτει ειδική επιτροπή για τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων και υπάρχει Επίτροπος αποκλειστικά αρμόδιος για την ισότητα, δεν υφίσταται ειδική σύνθεση του Συμβουλίου για την ισότητα των φύλων, και οι υπουργοί και υφυπουργοί που είναι αρμόδιοι για την ισότητα των φύλων δεν έχουν στη διάθεσή τους ειδικό βήμα συζητήσεων και λήψης αποφάσεων·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικές δράσεις που προσδιορίζονται στο παρόν έγγραφο θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και την ετοιμότητα για μελλοντικές κρίσεις·

Γενικές παρατηρήσεις

1.  τονίζει την ανάγκη υιοθέτησης μιας ευαισθητοποιημένης ως προς τη διάσταση του φύλου προσέγγισης με τις αρχές της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου και της συνεκτίμησης της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό να αντανακλώνται σε όλες τις σχετικές πτυχές της αντίδρασης στην πανδημία COVID-19 για τη διασφάλιση και την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών στη διάρκεια της πανδημίας και της περιόδου μετά την κρίση και για την ενίσχυση της ισότητας των φύλων·

2.  υπογραμμίζει την ανάγκη να εφαρμοστούν τα διδάγματα που αντλήθηκαν από προηγούμενες και τρέχουσες κρίσεις στη μελλοντική χάραξη και εφαρμογή πολιτικής, ούτως ώστε να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος, καθώς και την ανάγκη να προετοιμαστούν ευαίσθητες ως προς τη διάσταση του φύλου αντιδράσεις για όλα τα στάδια των μελλοντικών κρίσεων, προκειμένου να αποφευχθούν αρνητικές συνέπειες για τα δικαιώματα των γυναικών· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τη δημιουργία ενός μόνιμου δικτύου για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των πτυχών της νόσου COVID-19 που σχετίζονται με το φύλο· καλεί το Συμβούλιο να συγκροτήσει ειδική σύνθεση για την ισότητα των φύλων και μια επίσημη ομάδα εργασίας για τη θέσπιση κοινών και συγκεκριμένων μέτρων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων, και να διασφαλίσει ότι τα ζητήματα ισότητας των φύλων συζητούνται στο υψηλότερο δυνατό πολιτικό επίπεδο·

3.  τονίζει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να διεξάγουν εκτιμήσεις επιπτώσεων ανάλογα με το φύλο ως πάγια τακτική, μεταξύ άλλων και για τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο ανάκαμψης· αποφασίζει να ενσωματώσει και να ενισχύσει την ισότητα των φύλων στο σχέδιο Next Generation EU μέσω της θέσης του Κοινοβουλίου·

4.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τον επιπολασμό του ιού μεταξύ των εργαζομένων σε καίριους τομείς κατά την τρέχουσα κρίση, ιδίως των γυναικών και των μειονοτικών εθνοτικών πληθυσμών, λόγω της δυσανάλογα υψηλής παρουσίας τους στους εν λόγω τομείς· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ανταποκριθούν με κατάλληλες δράσεις για την ενίσχυση της ασφάλειάς τους στην εργασία και καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τις εργασιακές συνθήκες τους, μεταξύ άλλων μέσω της οδηγίας-πλαισίου(36), της οδηγίας 92/85/ΕΟΚ και του στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία μετά το 2020·

5.  καλεί την Επιτροπή, τη Eurostat, τα κράτη μέλη και το EIGE να συγκεντρώνουν σε τακτική βάση αναλυτικά στοιχεία σχετικά με τη νόσο COVID-19 ανά φύλο, ηλικία και διατομεακή διακριτική μεταχείριση, μεταξύ άλλων παραγόντων, καθώς και δεδομένα σχετικά με τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις του ιού· τονίζει ότι τα μέτρα ανάκαμψης πρέπει να εμπλουτίζονται και να βασίζονται σε αναλυτικά στοιχεία ανά φύλο, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι απαντήσεις είναι ολοκληρωμένες, με ιδιαίτερη προσοχή σε τομείς στους οποίους τα δεδομένα είναι σπάνια και μη συγκρίσιμα, όπως η βία κατά των γυναικών και η παροχή υπηρεσιών φροντίδας· επισημαίνει ότι τα εν λόγω δεδομένα πρέπει να καταγράφονται συστηματικά και να διατίθενται δημοσίως· τονίζει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να υποστηρίζουν την ανάπτυξη ικανοτήτων από τις εθνικές στατιστικές αρχές και άλλους σχετικούς φορείς·

6.  τονίζει την ανάγκη ίσης εκπροσώπησης γυναικών και ανδρών, μεταξύ άλλων και από τις πλέον ευάλωτες ομάδες, στις ηγετικές θέσεις και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων κατά τη θέσπιση και την άρση μέτρων σε καταστάσεις κρίσης, καθώς και σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού, της έγκρισης και της εφαρμογής σχεδίων ανάκαμψης, ούτως ώστε οι ειδικές ανάγκες και περιστάσεις τους να λαμβάνονται πλήρως και κατάλληλα υπόψη, και να σχεδιάζονται αποτελεσματικά και στοχευμένα μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι η αναγκαία δέσμη στήριξης ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους· καλεί τα κράτη μέλη να συγκροτήσουν ειδικές ομάδες με τη συμμετοχή σχετικών ενδιαφερόμενων φορέων και εκπροσώπων από γυναικείες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στη διάρκεια τέτοιων κρίσεων για τη διασφάλιση της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου· καλεί τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών μελών να συγκροτήσουν επιτροπές αρμόδιες για τον αντίκτυπο της κρίσης της νόσου COVID-19 στις γυναίκες και στα κορίτσια, ώστε να διασφαλιστεί ένας ειδικός χώρος για τη συζήτηση και την παρακολούθηση της κρίσης και του αντίκτυπού της στα φύλα· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να ενθαρρύνει την έγκριση της πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και τα σχετικά μέτρα(37) (της οδηγίας για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια) και παροτρύνει το Συμβούλιο να προβεί στην απεμπλοκή της και να την εγκρίνει· τονίζει περαιτέρω ότι πρέπει να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης και σε άλλους μηχανισμούς αντιμετώπισης κρίσεων, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο· δεσμεύεται, επιπλέον, να διασφαλίσει την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στις ομάδες των ακροάσεων και των εργαστηρίων του Κοινοβουλίου, και να εμπλουτίσει τις συζητήσεις σχετικά με τα μέτρα ανάκαμψης μέσω της πολυμορφίας·

7.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν στενά και να αντιδρούν έντονα στην παραπληροφόρηση, στον αρνητικό δημόσιο διάλογο, στην ανεπαρκή ιεράρχηση, στην περιορισμένη ή μηδενική πρόσβαση σε σχετικές υπηρεσίες ή στις οπισθοδρομικές πρωτοβουλίες όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, τα δικαιώματα των ατόμων ΛΟΑΔΜΙ+ και την ισότητα των φύλων· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί τον συρρικνούμενο χώρο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των διαδηλώσεων που σχετίζονται με τα προαναφερθέντα θέματα λόγω των μέτρων εγκλεισμού ως ζητημάτων δημοκρατίας και θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την κρίση COVID-19 και την περίοδο μετά την κρίση· σημειώνει ότι λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα όταν διαπιστώνεται ότι παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου σε ένα κράτος μέλος επηρεάζουν ή απειλούν σοβαρά να επηρεάσουν τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ ή την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης κατά τρόπο επαρκώς άμεσο· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα περιοριστικά μέτρα έκτακτης ανάγκης εξυπηρετούν μόνον τον σκοπό αντιμετώπισης της πανδημίας, καθώς και ότι είναι χρονικά περιορισμένα και συμβατά με τα θεμελιώδη δικαιώματα·

Πτυχές της νόσου COVID-19 που σχετίζονται με την υγεία και αντίκτυπος στην ισότητα των φύλων

8.  εκφράζει την ανησυχία του για το υψηλό ποσοστό θνησιμότητας από τη νόσο COVID-19· σημειώνει το αρχικό υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας των ανδρών και παροτρύνει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ να εξετάσουν τον διαφορετικό αντίκτυπο στην υγεία ανδρών και γυναικών· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να παρακολουθεί την κατάσταση με σκοπό την κατανόηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων του ιού στην υγεία των γυναικών και των ανδρών· τονίζει ότι η κλινική έρευνα του ιού πρέπει να περιλαμβάνει ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων, προκειμένου να αξιολογείται ο τρόπος με τον οποίο ο ιός και κάθε ενδεχόμενο εμβόλιο ή αγωγή θα μπορούσαν να επηρεάζουν διαφορετικά τις γυναίκες και τους άνδρες·

9.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε βασικές πτυχές της ποιοτικής ιατρικής και ψυχολογικής περίθαλψης γυναικών και ανδρών που δεν σχετίζονται με τη νόσο COVID-19, όπως ο προσυμπτωματικός έλεγχος και η θεραπεία του καρκίνου, η μητρική και νεογεννητική υγειονομική περίθαλψη, και η επείγουσα περίθαλψη για όσους πλήττονται από καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια· παροτρύνει τα κράτη μέλη να δρουν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ σε αυτούς τους τομείς·

10.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι οι υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και τα συναφή δικαιώματα παραμελήθηκαν, περιορίστηκαν ή ακόμα και αποτέλεσαν αντικείμενο επιθέσεων σε ορισμένα κράτη μέλη στη διάρκεια της κρίσης· υπογραμμίζει την ανάγκη να εγγυώνται τα κράτη μέλη την ποιοτική και οικονομικά προσιτή πρόσβαση χωρίς διακρίσεις σε υπηρεσίες, πληροφορίες και προϊόντα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της κρίσης και στην περίοδο μετά την κρίση και σε παρόμοιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για υπηρεσίες ζωτικής σημασίας, που σώζουν ζωές και συχνά είναι ευαίσθητες στον παράγοντα του χρόνου και θα πρέπει να παρέχονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ, καθώς και μια προσέγγιση με επίκεντρο τον ασθενή και τα ανθρώπινα δικαιώματα· απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε απόπειρα οπισθοδρόμησης όσον αφορά τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα και τα δικαιώματα των ατόμων ΛΟΑΔΜΙ+, και τονίζει ότι οι αντιτιθέμενοι στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα δεν θα πρέπει να επιτρέπεται να εκμεταλλεύονται την κρίση αυτή ως δίαυλο για τον περιορισμό των δικαιωμάτων των γυναικών, όπως το δικαίωμα στην ασφαλή άμβλωση· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, επίσης με τη συμμετοχή οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίες συχνά είναι εξειδικευμένες σε αυτούς τους τομείς, όσον αφορά τις νέες μεθόδους για την παροχή περίθαλψης που σχετίζεται με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα και τους τρόπους αντιμετώπισης των κενών στην παροχή υπηρεσιών· επισημαίνει τη σημασία της επικοινωνίας με παρόχους υπηρεσιών για να διευκρινιστεί ότι οι εν λόγω υπηρεσίες εξακολουθούν να είναι βασικές και ότι πρέπει να παρέχονται σε συστηματική βάση· επισημαίνει ότι όλες οι υπηρεσίες μητρότητας πρέπει να είναι διαθέσιμες, επαρκώς στελεχωμένες και να διαθέτουν τους κατάλληλους πόρους·

11.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε εύρωστα και ανθεκτικά συστήματα υγείας και να επαινέσουν και να στηρίξουν τους βασικούς εργαζομένους, όπως οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και οι κοινωνικοί λειτουργοί, εξασφαλίζοντας ασφαλείς συνθήκες εργασίας, παρέχοντας κατάλληλο εξοπλισμό, θεσπίζοντας συνθήκες δίκαιης αμοιβής, παρέχοντας επαγγελματική εξέλιξη, μεταξύ άλλων μέσω της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και διασφαλίζοντας την πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως η φροντίδα των παιδιών και οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας·

12.  προτρέπει την Επιτροπή να λάβει υπόψη της τις περιστάσεις έκτακτης ανάγκης όπως η νόσος COVID-19, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεών τους στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στην περίθαλψη της υγείας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, στη χάραξη πολιτικών υγείας, για παράδειγμα του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία», του σχεδίου της ΕΕ για την καταπολέμηση του καρκίνου και της ευρωπαϊκής στρατηγικής στον τομέα της υγείας· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τους τις πτυχές υγείας της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων για την περίοδο 2020-2025 όταν εφαρμόσουν το πρόγραμμα «Η ΕΕ για την υγεία», όπως τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα ως αναπόσπαστο μέρος της ευημερίας και της προαγωγής της ισότητας των φύλων· ζητεί να ενισχυθούν οι επενδύσεις σε υπηρεσίες ζωτικής σημασίας για την ισότητα των φύλων και να ενσωματωθούν στην εφαρμογή του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία» εμπειρογνώμονες σε θέματα υγείας των φύλων και ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων·

13.  υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και απαιτεί επαρκή χρηματοδότηση· υπενθυμίζει στα κράτη μέλη να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιάζουσες ανάγκες των γυναικών και των ανδρών κατά την ενίσχυση των ικανοτήτων των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και των υποδομών ζωτικής σημασίας λόγω της νόσου COVID-19, ιδίως όσον αφορά τις δαπάνες για την υγεία, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της ασθένειας, την ετοιμότητα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, την έρευνα και την ανάπτυξη και το εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγείας·

14.  καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις πρωτοβουλίες για την υποστήριξη της ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της κρίσης και μετά το πέρας της, δεδομένου του άγχους, του στρες, της κατάθλιψης και της μοναξιάς που προκαλούνται από τον εγκλεισμό, καθώς και των οικονομικών προβληματισμών και της έμφυλης βίας ή άλλων παραγόντων που συνδέονται με την κρίση, λαμβάνοντας υπόψη τον διαφορετικό αντίκτυπο στις γυναίκες και τους άνδρες, καθώς και να επενδύσουν οικονομικούς πόρους ώστε να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα επαρκών υπηρεσιών όταν απαιτείται· ζητεί από την Επιτροπή να οργανώσει μια εκστρατεία με θέμα την ψυχική υγεία σε ολόκληρη την ΕΕ·

Έμφυλη βία κατά την κρίση COVID-19

15.  καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της ανταπόκρισής τους στην πανδημία COVID-19, να αντιμετωπίσουν την έμφυλη βία στην οποία υπόκεινται οι γυναίκες και τα κορίτσια, μεταξύ άλλων οι διεμφυλικές γυναίκες, καθώς και τα μεσοφυλικά άτομα, τα μη δυϊκά άτομα και τα άτομα έμφυλης ποικιλίας· παροτρύνει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να αναλύουν τα δεδομένα και τις τάσεις όσον αφορά την επικράτηση και την αναφορά όλων των μορφών έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, καθώς και τις συνέπειες για τα παιδιά, ενώ εφαρμόζονται μέτρα εγκλεισμού και κατά την περίοδο αμέσως μετά· αναγνωρίζει ότι οι δημόσιες αντιδράσεις υπήρξαν ανεπαρκείς όσον αφορά την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την επαρκή συνεκτίμηση της ανάγκης πρόληψης της βίας κατά των γυναικών στα σχέδια αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και για τις μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, εφόσον δεν δίνεται έμφαση στη θέσπιση εξαιρέσεων από τους κανόνες εγκλεισμού, στη δημιουργία τηλεφωνικών γραμμών βοήθειας καθώς και εργαλείων και ενδείξεων ανταλλαγής πληροφοριών, και στη διασφάλιση της συνεχούς πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και στη διατήρηση ασφαλούς πρόσβασης σε νομικά κέντρα και δομές ή σε εναλλακτική στέγαση με επαρκή χωρητικότητα, στις αστυνομικές και δικαστικές υπηρεσίες, σε επείγουσες δικαστικές διαδικασίες για την έκδοση κατάλληλων περιοριστικών εντολών και/ή μέτρων προστασίας, και στη διασφάλιση του καθεστώτος ζωτικής σημασίας που διαθέτουν· ζητεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ασφαλή και ευέλικτα συστήματα προειδοποίησης έκτακτης ανάγκης, να προσφέρουν νέες υπηρεσίες βοήθειας μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και γραπτών μηνυμάτων για άμεση αστυνομική παρέμβαση και διαδικτυακές υπηρεσίες, όπως γραμμές βοήθειας, κρυφές εφαρμογές, ψηφιακές πλατφόρμες, δίκτυα φαρμακείων, και να παράσχουν χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης για υπηρεσίες στήριξης, μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι οι υπηρεσίες υποστήριξης ακολουθούν συντονισμένη προσέγγιση για τον εντοπισμό των γυναικών που διατρέχουν κίνδυνο, να διασφαλίζουν ότι όλα αυτά τα μέτρα είναι διαθέσιμα και προσβάσιμα σε όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια εντός της δικαιοδοσίας τους, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών με αναπηρία, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους ως μετανάστριες, και να παρέχουν κατάρτιση ευαισθητοποιημένη ως προς τη διάσταση του φύλου στους εργαζομένους στον τομέα της υγείας, καθώς και στους αστυνομικούς πρώτης γραμμής και στα μέλη του δικαστικού σώματος· καλεί τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν τις καινοτομίες και τις βέλτιστες πρακτικές σε εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας με σκοπό τον καλύτερο προσδιορισμό και την προώθηση αποδοτικών πρακτικών, και καλεί την Επιτροπή να προάγει τέτοιες πρακτικές·

16.  υπό το πρίσμα της πανδημίας, καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν συντονισμένη προσέγγιση μεταξύ των κυβερνήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών, των υποστηρικτικών εγκαταστάσεων και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και να ενημερώσουν τα πρωτόκολλα ώστε να συνδράμουν τα θύματα έμφυλης βίας στην αναζήτηση βοήθειας, στην καταγγελία αξιόποινων πράξεων και στην απόκτηση πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, καθώς και να ενθαρρύνουν τους μάρτυρες να καταγγέλλουν τέτοιες πράξεις· καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει ένα πρωτόκολλο για τη βία κατά των γυναικών σε περιόδους κρίσης και έκτακτης ανάγκης για την ΕΕ για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και την υποστήριξη των θυμάτων έμφυλης βίας κατά τη διάρκεια περιστάσεων έκτακτης ανάγκης όπως η πανδημία COVID-19· επισημαίνει ότι το πρωτόκολλο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει βασικές υπηρεσίες προστασίας για τα θύματα· επικροτεί την πρόταση της γερμανικής Προεδρίας για τη θέσπιση μιας ενωσιακής γραμμής βοήθειας διαθέσιμης σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ για τα θύματα ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, και παροτρύνει το Συμβούλιο να στηρίξει την εν λόγω πρόταση·

17.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει εκστρατείες ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και προβολής για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και της έμφυλης βίας σε όλες τις μορφές της, όπως η σωματική βία, η σεξουαλική παρενόχληση, η βία στον κυβερνοχώρο και η σεξουαλική εκμετάλλευση, ιδίως σε σχέση με τα προσφάτως δημιουργηθέντα μέτρα πρόληψης και τα ευέλικτα συστήματα προειδοποίησης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η αναφορά περιστατικών σε συντονισμό και συνεργασία με αναγνωρισμένες και εξειδικευμένες γυναικείες οργανώσεις· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τεχνολογικές πλατφόρμες στο πλαίσιο του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες για την καταπολέμηση των παράνομων διαδικτυακών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης κάθε μορφής διαδικτυακής βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, διότι το διαδίκτυο έχει χρησιμοποιηθεί από την έναρξη της πανδημίας για εργασιακούς, εκπαιδευτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς, και θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως·

18.  υπενθυμίζει ότι η Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τη βία κατά των γυναικών σημείωσε ότι η κρίση της νόσου COVID-19 κατέδειξε την έλλειψη κατάλληλης εφαρμογής των κεντρικών συμβάσεων για την προστασία των γυναικών και την πρόληψη της έμφυλης βίας· καλεί το Συμβούλιο να ολοκληρώσει επειγόντως την κύρωση της σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από την ΕΕ επί τη βάσει ευρείας προσχώρησης χωρίς περιορισμούς και να υποστηρίξει την κύρωσή της, τη γρήγορη και άμεση εφαρμογή της και την επιβολή της από όλα τα κράτη μέλη· καλεί τα λοιπά κράτη μέλη να κυρώσουν ταχέως τη συνθήκη και να διαθέσουν επαρκείς οικονομικούς πόρους και επαρκές ανθρώπινο δυναμικό για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της έμφυλης βίας, καθώς και για την προστασία των θυμάτων, ιδίως σε περιόδους κρίσης· παροτρύνει τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τις συστάσεις της ομάδας GREVIO και να βελτιώσουν τη νομοθεσία τους ώστε να την ευθυγραμμίσουν περισσότερο με τις διατάξεις της σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, ιδίως όσον αφορά τους κοινούς ορισμούς για τις πράξεις έμφυλης βίας·

19.  καλεί το Συμβούλιο να προσθέσει τη βία κατά των γυναικών στον κατάλογο των ποινικών αδικημάτων στην ΕΕ και καλεί την Επιτροπή να προτείνει οδηγία για την αντιμετώπιση κάθε μορφής έμφυλης βίας, προκειμένου να θεσπιστεί ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο, να συντονιστεί η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, να προωθηθεί η συγκέντρωση ακριβών και συγκριτικών δεδομένων, να υπολογιστεί με ακρίβεια η έκταση της εν λόγω βίας, να ληφθεί υπόψη η πιθανότητα διεξαγωγής προβλέψεων, και να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 στην παροχή βασικών υπηρεσιών στα θύματα· επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να διεξαγάγει νέα έρευνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την έμφυλη βία, τα αποτελέσματα της οποίας θα παρουσιαστούν το 2023· τονίζει την ανάγκη συγκέντρωσης εναρμονισμένων δεδομένων σχετικά με την έμφυλη βία και καλεί τα κράτη μέλη να συγκεντρώνουν και να παρέχουν τα σχετικά δεδομένα όταν τους ζητείται, επίσης στην Eurostat·

20.  επαναλαμβάνει την ισχυρή υποστήριξή του τόσο στο πρόγραμμα για τη δικαιοσύνη όσο και στο πρόγραμμα «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες» (CERV)· επιδοκιμάζει τη δημιουργία του νέου σκέλους «Αξίες της Ένωσης» στο CERV και τονίζει ότι θα πρέπει να επικεντρωθεί στην προστασία, την προώθηση και την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα δικαιώματα, μέσω της παροχής χρηματοδοτικής στήριξης σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται σε τοπικό, περιφερειακό και διεθνικό επίπεδο· υπενθυμίζει τη θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με την εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης για τα εν λόγω προγράμματα· εκφράζει επιδοκιμασία για την πρόσθετη χρηματοδότηση για τα εμβληματικά προγράμματα, όπως συμφωνήθηκε στις τελικές διαπραγματεύσεις για το ΠΔΠ για την περίοδο 2021-2027 μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, από την οποία θα επωφεληθεί το πρόγραμμα CERV· εκφράζει την ικανοποίησή του για την προσωρινή συμφωνία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2021, με την οποία διατίθενται επιπλέον 6,6 εκατομμύρια EUR στο πρόγραμμα CERV· τονίζει την ανάγκη επαρκούς χρηματοδότησης από τα κονδύλια αυτά για δράσεις που αποσκοπούν στην πρόληψη και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας στο πλαίσιο του ειδικού στόχου ΔΑΦΝΗ και εκφράζει την ικανοποίησή του για τη διάθεση πόρων που συμφωνήθηκε για τον σκοπό αυτό· τονίζει την ανάγκη να είναι η ΕΕ πιο φιλόδοξη όσον αφορά την υπεράσπιση των αξιών μας και να παράσχει επαρκή χρηματοδότηση για τις δραστηριότητες αυτές· ζητεί, επιπλέον, την επείγουσα εφαρμογή σαφών μέτρων με γνώμονα το φύλο, μέσω της διάθεσης πόρων, για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των γυναικών μετά την κρίση, ιδίως στους τομείς της απασχόλησης, της έμφυλης βίας και της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων, και σε άλλα προγράμματα και μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος Generation EU και στο ΠΔΠ για την περίοδο 2021-2027, σύμφωνα με τη διττή προσέγγιση της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εξετάσουν αυτό το ενδεχόμενο κατά την υποβολή των εθνικών σχεδίων αντιμετώπισης της νόσου COVID-19, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τα υφιστάμενα μέτρα και τη χρηματοδότηση, και θέτοντας την ισότητα των φύλων στο επίκεντρο της οικονομικής ανάκαμψης· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εφαρμόσουν την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και τη συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό στα μέτρα ανάκαμψης·

21.  σημειώνει με σοβαρή ανησυχία τον αντίκτυπο της κρίσης στα άτομα ΛΟΑΔΜΙ+, ιδίως τους νέους, πολλοί από τους οποίους βίωσαν την κοινωνική αποστασιοποίηση ή τον εγκλεισμό σε αφιλόξενα οικογενειακά περιβάλλοντα, και, συνεπώς, διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο να υποστούν ενδοοικογενειακή βία και βία κατά ατόμων ΛΟΑΔΜΙ+· σημειώνει ότι το ποσοστό των ατόμων ΛΟΑΔΜΙ+ που είναι άνεργα ή βρίσκονται σε επισφαλή απασχόληση με περιορισμένους και ασταθείς οικονομικούς πόρους είναι μεγαλύτερο από τον μέσο όρο, με αποτέλεσμα τα άτομα αυτά να εξακολουθούν να ζουν σε ένα εχθρικό ή καταπιεστικό περιβάλλον· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλες οι ειδικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται για την πανδημία COVID-19 και αφορούν την ενδοοικογενειακή, έμφυλη και σεξουαλική βία λαμβάνουν υπόψη τους τόσο τον αυξημένο κίνδυνο που διατρέχουν τα άτομα ΛΟΑΔΜΙ+ όσο και τις ειδικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, και ότι οι υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων και οι ειδικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται για την πανδημία COVID-19 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας απευθύνονται ρητά και στα άτομα ΛΟΑΔΜΙ+·

22.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την παροχή αποτελεσματικής, προσβάσιμης, οικονομικά προσιτής και ποιοτικής ιατρικής και ψυχολογικής υποστήριξης στα θύματα έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, ιδίως σε περιόδους κρίσης, όταν η στήριξη αυτή πρέπει να θεωρείται ουσιαστικής σημασίας· ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων(38), με έμφαση στη διάσταση του φύλου μετά την πρόσφατη έκθεση εφαρμογής της(39), και με σκοπό την ενίσχυση των δικαιωμάτων των θυμάτων έμφυλης βίας στη νέα στρατηγική για τα δικαιώματα των θυμάτων·

COVID-19, οικονομία, ανάκαμψη και αντίκτυπος στην ισότητα των φύλων

23.  καλεί την Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να λάβουν υπόψη τους το γεγονός ότι η κρίση της νόσου COVID-19 επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων του εισοδήματος και του ποσοστού απασχόλησής τους, και θα οξύνει ακόμα περισσότερο τις ανισότητες και τις διακρίσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας, και καλεί τα ανωτέρω όργανα να συνεργαστούν με τα κράτη μέλη για να εξετάσουν εκ του σύνεγγυς και να προβλέψουν με συγκεκριμένο τρόπο τις κοινωνικοοικονομικές ανάγκες των γυναικών και των ανδρών μετά την κρίση, καθώς και να εξετάσουν τον οριζόντιο και κάθετο διαχωρισμό της αγοράς εργασίας κατά την εφαρμογή των προγραμμάτων στο πλαίσιο του ενωσιακού προϋπολογισμού για το 2021, του επόμενου ΠΔΠ και του προγράμματος Next Generation EU, διασφαλίζοντας ότι όλα τα προγράμματα ενσωματώνουν τη διάσταση του φύλου και συνεκτιμούν την ισότητα των φύλων στον προϋπολογισμό, καθώς και τις εκ των υστέρων εκτιμήσεις επιπτώσεων ανάλογα με το φύλο όπως υποδεικνύεται στη στρατηγική για την ισότητα των φύλων για την περίοδο 2020-2025 της Επιτροπής· ζητεί την αποτελεσματική εφαρμογή και παρακολούθηση της στρατηγικής· καλεί τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν ένα κεφάλαιο με στοχευμένες δράσεις για την προώθηση της ισότητας των φύλων στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, το οποίο θα καταρτιστεί σε συνεργασία με τους εθνικούς φορείς ισότητας·

24.  τονίζει ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί η φύση και ο χώρος διεξαγωγής της εργασίας μετά την κρίση· τονίζει ότι η εργασία από το σπίτι δεν αποτελεί υποκατάστατο της φροντίδας των παιδιών ή της ανάγκης για παροχή και πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών, ούτε υποκατάστατο των προσαρμογών στον χώρο εργασίας οι οποίες σχετίζονται με την αναπηρία· επισημαίνει ότι η ευέλικτη εργασία, όπως συμφωνείται με τους εργοδότες, μπορεί να παράσχει ευκαιρίες στις γυναίκες και στους άνδρες να εργάζονται από την κατοικία τους ή από τοπικούς χώρους συνεργασίας, και θα μπορούσε να διασφαλίσει καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η οποία ενδεχομένως να έχει ως αποτέλεσμα τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη που λαμβάνει υπόψη της τη διάσταση του φύλου· σημειώνει ότι αυτή η προσέγγιση μπορεί να ενισχύσει τις αγροτικές περιοχές και τις υποδομές· καλεί την Επιτροπή να εγγυηθεί την επίτευξη των στόχων της Βαρκελώνης· παροτρύνει τα κράτη μέλη να κυρώσουν χωρίς καθυστέρηση τη σύμβαση της ΔΟΕ αριθ. 190 του 2019 κατά της βίας και της παρενόχλησης, και να την εφαρμόσουν μαζί με τη συνοδευτική σύσταση (αριθ. 206) που καλύπτει όλους τους τόπους όπου μπορεί να σημειωθεί βία και παρενόχληση στον χώρο εργασίας, όπως ιδιωτικοί και δημόσιοι χώροι εργασίας καθώς και επικοινωνίες που σχετίζονται με την εργασία·

25.  καλεί την Επιτροπή να συλλέξει αναλυτικά και συγκρίσιμα δεδομένα σχετικά με την παροχή διαφόρων ειδών φροντίδας συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας των παιδιών, της φροντίδας ηλικιωμένων ατόμων και της φροντίδας ατόμων με αναπηρία, καθώς και το φύλο, την ηλικία και την κατάσταση απασχόλησης του φροντιστή για την τροφοδότηση μιας μελέτης που θα εξετάζει το κενό φροντίδας, με σκοπό τη χάραξη ενωσιακή στρατηγικής φροντίδας που ακολουθεί μια ολιστική και μακρόπνοη προσέγγιση της φροντίδας, και λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες τόσο των φροντιστών όσο και των αποδεκτών της φροντίδας· σημειώνει ότι η στρατηγική πρέπει να σέβεται τις αρμοδιότητες των κρατών μελών και των περιφερειών, αλλά θα πρέπει να αποσκοπεί στη βελτίωση της συνεργασίας και του συντονισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω συναφών πρωτοβουλιών και επενδύσεων, επίσης στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU και του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με οφέλη για τους άτυπους και τους επίσημους φροντιστές και τα άτομα τα οποία φροντίζουν· τονίζει ότι η συνεργασία και η δράση σε επίπεδο ΕΕ, σε συνδυασμό με την αποδοτική χρήση των ενωσιακών κονδυλίων, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη ποιοτικών, προσβάσιμων και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών παροχής φροντίδας·

26.  επισημαίνει ότι οι επενδύσεις στη φροντίδα είναι σημαντικές για τη διασφάλιση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών και της οικονομικής χειραφέτησης των γυναικών, την ανάπτυξη ανθεκτικών κοινωνιών και τη βελτίωση της νομιμοποίησης της απασχόλησης, της κοινωνικής ασφάλισης και των συντάξεων στους γυναικοκρατούμενους τομείς, ενώ επίσης έχουν θετικές επιπτώσεις στο ΑΕγχΠ καθώς επιτρέπουν σε περισσότερες γυναίκες να συμμετέχουν σε αμειβόμενη εργασία· επισημαίνει ότι είναι απαραίτητο να υπάρχουν ευέλικτα μοντέλα στην παροχή φροντίδας όπως αποδείχτηκε από τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 και των συναφών μέτρων· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την ποιότητα, την προσβασιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των υπηρεσιών φροντίδας, καθώς και των διαφόρων μοντέλων υπηρεσιών φροντίδας· παροτρύνει την Επιτροπή να εξετάσει την κατάσταση των άτυπων φροντιστών και να μοιραστεί τις βέλτιστες πρακτικές που χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη για τη ρύθμιση της εργασίας τους· καλεί τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες των φροντιστών μετά τη συνταξιοδότησή τους· καλεί εν προκειμένω το Συμβούλιο να υποβάλει πρόταση σύστασης για την κοινωνική προστασία και τις κοινωνικές υπηρεσίες για τους φροντιστές·

27.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τους άνδρες, μέσω της θέσπισης μέτρων που παρέχουν κίνητρα, για παράδειγμα, να δεχτούν ευέλικτες εργασιακές διευθετήσεις, δεδομένου ότι δυσανάλογα μεγάλος αριθμός γυναικών χρησιμοποιεί συνήθως αυτές τις διευθετήσεις· παροτρύνει τα κράτη μέλη να μεταφέρουν πλήρως και να εφαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, και καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά και συστηματικά την εφαρμογή της οδηγίας από τα κράτη μέλη σε ετήσια βάση· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής υπερβαίνοντας τα πρότυπα που θέτει η οδηγία, ιδίως δεδομένης της ανάγκης αντιμετώπισης περιστάσεων που έχουν παρουσιαστεί από τα μέτρα για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 και των συνεπειών τους όσον αφορά τα ιατρικά πρωτόκολλα σε εγκαταστάσεις, μεταξύ άλλων και σε ποιοτικές εγκαταστάσεις παιδικής φροντίδας·

28.  ζητεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μια ειδική μη μεταβιβαζόμενη και πλήρως αμειβόμενη άδεια για τους φροντιστές και τους εργαζόμενους γονείς, για όσο καιρό εξακολουθούν να είναι σε εφαρμογή τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19·

29.  αναγνωρίζει τις ιδιαίτερα δυσχερείς περιστάσεις που αντιμετωπίζουν οι μόνοι γονείς, εκ των οποίων μεγάλο ποσοστό (85 %) είναι γυναίκες, κατά την πανδημία και την περίοδο μετά την κρίση, λόγω των πολλαπλών βαρών, συμπεριλαμβανομένων της συνεχούς παροχής φροντίδας, των ανησυχιών σχετικά με το καθεστώς επιμέλειας, των δυνητικών οικονομικών προβλημάτων και της μοναξιάς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τους και να εξετάσουν περαιτέρω τη συγκεκριμένη κατάστασή τους, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων βαρών ως προς την εργασία, την εκπαίδευση και τη φροντίδα, την πρόσβαση σε δικηγόρους και την εφαρμογή των συμφωνιών επιμέλειας·

30.  τονίζει τη σημασία της αύξησης της συμμετοχής των γυναικών στην οικονομία και της διασφάλισης ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς στο πλαίσιο της λύσης για την ανάκαμψη μετά την πανδημία, καθώς οι ίσες ευκαιρίες και η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας μπορούν να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας, την οικονομική ευημερία και την ανταγωνιστικότητα στην ΕΕ· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για τις πολιτικές απασχόλησης στην ΕΕ, αφού λάβουν δεόντως υπόψη τα οικεία εθνικά πρότυπα της αγοράς εργασίας· στο πλαίσιο αυτό, καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν δεόντως υπόψη τον διαχωρισμό της αγοράς εργασίας, την επισφαλή απασχόληση, καθώς και τα μισθολογικά και τα συνταξιοδοτικά χάσματα, με σκοπό τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και της κοινωνικής προστασίας μέσω προσαρμοσμένων πολιτικών·

31.  τονίζει ότι η ίση αμοιβή για ίση εργασία ή για εργασία ίσης αξίας μεταξύ γυναικών και ανδρών πρέπει να αποτελεί κατευθυντήρια αρχή για την Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και όλα τα κράτη μέλη κατά τον σχεδιασμό μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης COVID-19· παροτρύνει την Επιτροπή να εκπληρώσει τη δέσμευσή της να παρουσιάσει άμεσα δεσμευτικά μέτρα για τη διαφάνεια των αμοιβών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι μισθολογικές και συνταξιοδοτικές διαφορές μεταξύ των φύλων, διότι σύμφωνα με τους οικονομικούς δείκτες οι εν λόγω διαφορές διευρύνονται περαιτέρω λόγω της πανδημίας· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να εξετάσει τις βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις ιδιάζουσες συνθήκες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και τα διαφορετικά μοντέλα αγοράς εργασίας στην ΕΕ· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να αναθεωρήσει την οδηγία 2006/54/ΕΚ·

32.  τονίζει τις προκλήσεις για τον οικιακό τομέα και τον τομέα οικιακής φροντίδας και τους εργαζομένους του· ζητεί από τα κράτη μέλη να κυρώσουν τη σύμβαση 189 της ΔΟΕ για το οικιακό προσωπικό και να διασφαλίσουν ότι ο τομέας είναι επιλέξιμος για μέτρα που αποσκοπούν στον μετριασμό του οικονομικού αντικτύπου της κρίσης, προκειμένου να είναι σε θέση οι εργαζόμενοι να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους υπό επαρκείς συνθήκες· ζητεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη νομιμοποίηση του τομέα της οικιακής εργασίας·

33.  επικροτεί την πρωτοβουλία επενδύσεων για την αντιμετώπιση του κορονοϊού (CRII) και τη δέσμη CRII Plus, οι οποίες κινητοποιούν την πολιτική συνοχής για τη στήριξη των πλέον εκτεθειμένων τομέων, ενώ επίσης ζητεί στοχευμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των τομέων που απασχολούν κατά βάση γυναίκες· τονίζει τη σημασία του μέσου προσωρινής στήριξης για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (SURE) της Επιτροπής, το οποίο εξασφαλίζει εισοδηματική στήριξη για ανέργους ή εργαζομένους σε προσωρινή αργία· τονίζει την ανάγκη να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος αυτών των μέσων στην κατάσταση των γυναικών και των ανδρών στην αγορά εργασίας της ΕΕ και να επαναπροσδιοριστούν αναλόγως οι μελλοντικές πολιτικές· τονίζει την ανάγκη για προγράμματα επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων των γυναικών, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στην αγορά εργασίας ως συνέπεια της νόσου COVID-19·

34.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τους επιχειρηματίες, και ιδίως τις γυναίκες επιχειρηματίες, καθώς επιδιώκουν να αναπτύξουν και να αξιοποιήσουν τις δεξιότητες ή τα ενδιαφέροντα που απέκτησαν κατά την περίοδο της νόσου COVID-19, μεταξύ άλλων μέσω ευκαιριών επιχειρηματικότητας για μητέρες, μόνους γονείς και άλλα άτομα που συμμετέχουν σπανιότερα σε επιχειρηματικές δραστηριότητες, με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής ανεξαρτησίας τους, και να βελτιώσει την πρόσβαση και την ενημέρωση όσον αφορά τα δάνεια, τη χρηματοδότηση ιδίων κεφαλαίων και τη μικροχρηματοδότηση μέσω προγραμμάτων και ταμείων της ΕΕ, ώστε η κρίση να αποτελέσει ευκαιρία για την επίτευξη προόδου μέσω της προσαρμογής και του μετασχηματισμού στο πλαίσιο της πράσινης και της ψηφιακής οικονομίας· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στην υποστήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ιδίως στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που ανήκουν σε γυναίκες οι οποίες συχνά έρχονται αντιμέτωπες με ιδιαίτερες προκλήσεις όσον αφορά την πρόσβαση στην απαιτούμενη χρηματοδότηση και θα χρειαστούν επίσης στήριξη κατά το στάδιο της αποκατάστασης· καλεί την Επιτροπή, το EIGE και την Eurostat να αυξήσουν τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που ανήκουν σε γυναίκες, τις αυτοαπασχολούμενες και τις νεοφυείς επιχειρήσεις που ανήκουν σε γυναίκες, καθώς και σχετικά με τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19·

35.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την παρουσία και τη συμβολή των γυναικών στους τομείς της τεχνητής νοημοσύνης, της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών, καθώς και στους ψηφιακούς τομείς, όπως και στην πράσινη οικονομία· ζητεί μια πολυεπίπεδη προσέγγιση στην αντιμετώπιση του χάσματος μεταξύ των φύλων σε όλα τα επίπεδα της ψηφιακής εκπαίδευσης και απασχόλησης, προκειμένου να γεφυρωθεί το ψηφιακό χάσμα που έχει σημειωθεί καθώς η εργασία, η εκπαίδευση αλλά και πολλές υπηρεσίες και εγκαταστάσεις έχουν ξαφνικά μεταφερθεί στο διαδίκτυο· τονίζει ότι η γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος θα αυξήσει την ισότητα των φύλων όχι μόνο όσον αφορά την αγορά εργασίας, αλλά και μέσω της πρόσβασης σε τεχνολογίες στην προσωπική σφαίρα· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει τη διάσταση του φύλου στη στρατηγική της ενιαίας αγοράς και στο ψηφιακό θεματολόγιο με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση της υποεκπροσώπησης των γυναικών σε αναπτυσσόμενους τομείς για τη μελλοντική οικονομία της ΕΕ· επικροτεί τον πίνακα αποτελεσμάτων σχετικά με τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή που έχει καταρτίσει η Επιτροπή, ο οποίος παρακολουθεί τη συμμετοχή των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία, τη χρήση του διαδικτύου, τις δεξιότητες χρήσης του διαδικτύου καθώς και τις εξειδικευμένες δεξιότητες και την απασχόληση· επισημαίνει τη σημασία του στη διευκόλυνση της λήψης εμπεριστατωμένων αποφάσεων από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή και στη θέσπιση σχετικών στόχων, ιδίως δεδομένων των επιπτώσεων της νόσου COVID-19·

36.  σημειώνει ότι είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη η ειδική κατάσταση των γυναικών που επιστρέφουν από άδεια μητρότητας, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε κρατική ενίσχυση χωρίς διακρίσεις·

37.  τονίζει τις προκλήσεις για τον γεωργικό τομέα και την προσφορά τροφίμων στην ΕΕ, καθώς και την ιδιαίτερη κατάσταση των γυναικών στις αγροτικές περιοχές· τονίζει την ανάγκη διατήρησης του υπάρχοντος θεματικού υποπρογράμματος για τις γυναίκες στις αγροτικές περιοχές μέσω των στρατηγικών σχεδίων της κοινής γεωργικής πολιτικής, τα οποία χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης· τονίζει ότι το εν λόγω υποπρόγραμμα αποσκοπεί στην ενδυνάμωση της γυναικείας απασχόλησης και επιχειρηματικότητας· ζητεί εν προκειμένω τη διάθεση κεφαλαίων της ΕΕ για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας στις αγροτικές περιοχές· ζητεί, επιπλέον, να εξεταστεί ο ρόλος των γυναικών στις αγροτικές περιοχές όσον αφορά τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· καλεί τα κράτη μέλη να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με το επαγγελματικό καθεστώς των συνεργαζόμενων συζύγων στον γεωργικό τομέα και ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει σχετικές κατευθυντήριες γραμμές·

COVID-19 και διατομεακότητα

38.  τονίζει ότι η διατομεακή και διαρθρωτική διακριτική μεταχείριση δημιουργεί πρόσθετα εμπόδια και προκλήσεις, καθώς και δυσμενείς κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις για συγκεκριμένες ομάδες γυναικών, και ότι η ασφάλεια, η προστασία και η κοινωνικοοικονομική ευημερία όλων των ατόμων πρέπει, ως εκ τούτου, να εξασφαλίζεται και οι συγκεκριμένες ανάγκες τους να αντιμετωπίζονται με δέουσα συνεκτίμηση μιας διατομεακής προσέγγισης στο πλαίσιο των μέτρων κατά και μετά την κρίση·

39.  επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να συμπεριλαμβάνονται οι γυναίκες και τα κορίτσια στον σχεδιασμό προσβάσιμων και στοχευμένων πληροφοριών, και οι πληροφορίες αυτές να διαδίδονται σε όλα τα περιβάλλοντα, ιδίως σε περιόδους κρίσης·

40.  υπογραμμίζει ότι, λόγω του υψηλότερου προσδόκιμου ζωής και της μεγαλύτερης πιθανότητας εμφάνισης προβλημάτων υγείας, οι ηλικιωμένες γυναίκες αποτελούν συχνά την πλειονότητα των τροφίμων σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας(40) που έχουν μετατραπεί σε εστίες του ιού σε πολλές χώρες ελλείψει, μεταξύ άλλων, επαρκών πόρων και γνώσης για την κατοχύρωση της ασφάλειας και της προστασίας των τροφίμων· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τις διάφορες δομές τυπικής, μακροχρόνιας παροχής φροντίδας και το επίπεδο ανθεκτικότητάς τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19· καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν την παροχή φροντίδας σε ηλικιωμένους τόσο σε οίκους ευγηρίας όσο και σε δομές φροντίδας σε επίπεδο κοινότητας, μεταξύ άλλων μέσω της παροχής κατ’ οίκον φροντίδας ή φροντίδας από εσωτερικούς φροντιστές όλο το εικοσιτετράωρο, και να διασφαλίσουν την ευημερία των ηλικιωμένων γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε υπηρεσίες φροντίδας και υγειονομικής περίθαλψης και της οικονομικής ανεξαρτησίας· καλεί το Συμβούλιο να θεσπίσει στόχους για την παροχή προσβάσιμης, οικονομικά προσιτής και ποιοτικής μακροχρόνιας φροντίδας που είναι αντίστοιχοι των στόχων της Βαρκελώνης·

41.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πολλές γυναίκες με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εξαρτώνται από άλλους για καθημερινή φροντίδα, και ιδίως εκείνων που ζουν σε ιδρύματα και άλλες κλειστές δομές και έχουν υψηλές ανάγκες στήριξης, επηρεάστηκαν σημαντικά από την πανδημία, αλλά δεν μπόρεσαν να έχουν πρόσβαση στα συνήθη δίκτυα υποστήριξης ή να διατηρήσουν τη σωματική αποστασιοποίηση, ενώ επίσης αντιμετώπισαν δυσκολίες πρόσβασης σε υπηρεσίες και αγαθά· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα εν λόγω δίκτυα υποστήριξης θεωρούνται βασικές υπηρεσίες και είναι κατάλληλα προσαρμοσμένα στις περιστάσεις, καθώς και ότι θα υπάρχει πρόβλεψη για τις ειδικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, ιδίως των γυναικών και των κοριτσιών, στις μελλοντικές κρίσεις και στα μέτρα σχεδιασμού εκτάκτων αναγκών· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τα δικαιώματα όλων των γυναικών και των κοριτσιών με αναπηρία όπως κατοχυρώνονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (CRPD), συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων τους για ανεξάρτητη διαβίωση, καθώς και πρόσβαση στην εκπαίδευση, την εργασία και την απασχόληση·

42.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την παροχή στήριξης στις μετανάστριες και τους μετανάστες μέσω της πρόσβασης σε ζωτικής σημασίας υγειονομική περίθαλψη κατά τη διάρκεια της κρίσης· τονίζει την ανάγκη τα κέντρα υποδοχής προσφύγων να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις ανάγκες των γυναικών και των κοριτσιών, καθώς και τους κινδύνους που διατρέχουν, σε σχέση με τις γνωστές προκλήσεις που συνεπάγεται η κοινωνική αποστασιοποίηση και η διατήρηση της υγιεινής, καθώς και την ευπάθειά τους ως προς την έμφυλη βία, και να παρέχουν επαρκή κονδύλια για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων·

43.  τονίζει την ιδιάζουσα κατάσταση των γυναικών που είναι άστεγες και των γυναικών που επιδίδονται στην πορνεία, και την αυξημένη ευπάθειά τους στην έμφυλη βία, καθώς και την έλλειψη πρόσβασης σε δομές υγιεινής και περίθαλψης λόγω της πανδημίας COVID-19 και των επακόλουθων μέτρων έκτακτης ανάγκης· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την παροχή υπηρεσιών και κατάλληλης στήριξης σε όσους βρίσκονται σε επισφαλείς συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή εκείνων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, των γυναικών που είναι άστεγες ή εκείνων που είναι ευάλωτες στον κοινωνικό αποκλεισμό· επικροτεί το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους, το οποίο παρέχει συμπληρωματικούς πόρους για την αντιμετώπιση των υλικών ελλείψεων και κοινωνική συνδρομή· τονίζει την ανάγκη να έχουν πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη οι άστεγες γυναίκες και οι γυναίκες που δεν διαθέτουν επίσημα έγγραφα· σημειώνει ότι οι συνθήκες αυτών των κοινωνικών ομάδων έχουν ληφθεί υπόψη στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής για την ενσωμάτωση και την ένταξη· καλεί τα κράτη μέλη, στα σχέδιά τους για την αντιμετώπιση της πανδημίας, να λάβουν δεόντως υπόψη τις γυναίκες που είναι άστεγες·

44.  επισημαίνει τις πρόσθετες ανάγκες των μειονοτικών ομάδων, όπως των γυναικών καταγωγής Ρομά, οι οποίες αντιμετωπίζουν παγιωμένες διακρίσεις και συνεχείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε βασικές υποδομές, υπηρεσίες και πληροφορίες, ιδίως κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού·

45.  τονίζει τον ουσιώδη χαρακτήρα των υπηρεσιών υποστήριξης για τα άτομα ΛΟΑΔΜΙ+, συμπεριλαμβανομένων της υποστήριξης ψυχικής υγείας, των ομάδων υποστήριξης από ομοτίμους και των υπηρεσιών υποστήριξης για θύματα της έμφυλης βίας·

46.  εκφράζει τη λύπη του για τις περιπτώσεις ξενοφοβικών και φυλετικών διακρίσεων που εντάθηκαν λόγω της κρίσης, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια προσέγγιση μηδενικής ανοχής απέναντι στις ρατσιστικές επιθέσεις και μια διατομεακή προσέγγιση στις αντιδράσεις τους που αντιμετωπίζουν τις ανάγκες περιθωριοποιημένων ομάδων του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των φυλετικών και εθνοτικών μειονοτήτων·

47.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν την οδηγία κατά των διακρίσεων και να διασφαλίσουν την εξάλειψη των πολλαπλών και διατομεακών διακρίσεων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ·

48.  τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί από τα κράτη μέλη η συνεχής πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση, με τη δέουσα προσοχή για τις ομάδες με περιθωριοποιημένο κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο, τα ευάλωτα παιδιά και τα κορίτσια που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή ζουν σε συνθήκες φτώχειας, τα οποία αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου ή καταναγκαστικού γάμου· υπογραμμίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί πως η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι πλήρως προσβάσιμη για όλους· επισημαίνει την ανάγκη όλων των νέων να έχουν τους απαραίτητους πόρους και τη στήριξη κατά το κλείσιμο των σχολείων, και να διευκολυνθεί η επανένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα με τον τερματισμό της κρίσης·

Εξωτερική δράση

49.  τονίζει ότι ο παγκόσμιος χαρακτήρας της πανδημίας COVID-19 απαιτεί παγκόσμια αντίδραση· επισημαίνει την ευάλωτη θέση των γυναικών και των κοριτσιών σε πολλά μέρη του κόσμου –ιδίως σε ευάλωτα κράτη και σε κράτη που πλήττονται από συγκρούσεις– σε σχέση με τη νόσο COVID-19, όπως για παράδειγμα λόγω της έλλειψης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, της ευπάθειας στην έμφυλη βία, συμπεριλαμβανομένων του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων και των πρόωρων ή καταναγκαστικών γάμων παιδιών, του καθεστώτος απασχόλησης, της έλλειψης πρόσβασης στην εκπαίδευση και της ακραίας φτώχειας και πείνας· σημειώνει ότι σε πολλές χώρες εταίρους οι γυναίκες απασχολούνται σε τομείς με έντονη γυναικεία παρουσία, όπως η βιομηχανία ετοίμων ενδυμάτων και η παραγωγή τροφίμων, που είναι αυτοί οι οποίοι έχουν πληγεί περισσότερο, γεγονός που προκαλεί δευτερογενείς επιπτώσεις στα επίπεδα φτώχειας των οικογενειών και των κοινοτήτων τους, και στην οικονομική ανεξαρτησία και στην υγεία και την ασφάλεια των γυναικών και των κοριτσιών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η χρηματοδοτική στήριξη που παρέχεται στις χώρες εταίρους για την αντιμετώπιση της κρίσης διατίθεται επίσης για τη στήριξη των γυναικών και των κοριτσιών· ζητεί ενισχυμένη στήριξη για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και για τις οργανώσεις για την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, καθώς και τη συμμετοχή τους σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων· τονίζει ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλιστεί ότι το μελλοντικό εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο σε όλους·

50.  χαιρετίζει τη δέσμη μέτρων της Ομάδας Ευρώπη την οποία υπέβαλε η Επιτροπή για να υποστηρίξει τις χώρες εταίρους στον αγώνα τους κατά της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της και τονίζει την ανάγκη για μια ευαίσθητη σε θέματα φύλου προσέγγιση και για δαπάνες προοριζόμενες ειδικά για την ισότητα των φύλων κατά την κατανομή αυτών των κονδυλίων· τονίζει ότι, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ) και του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας III, χρειάζεται μια ευαίσθητη ως προς το φύλο αντίδραση στη νόσο COVID-19, που θα λαμβάνει υπόψη την ιδιάζουσα κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών, και θα τονώνει τις ευκαιρίες μετά την κρίση· υποστηρίζει ότι θα πρέπει να συνεχίζεται η εκπαίδευση και να της αποδίδεται προτεραιότητα, σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στο διάστημα αυτό· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να δώσουν προτεραιότητα στην παγκόσμια αλληλεγγύη διατηρώντας ένα επαρκές επίπεδο για την χρηματοδότηση επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας και υποστηρίζοντας τις διεξοδικές αντιδράσεις των χωρών εταίρων στην κρίση· καλεί την ΕΕ να επικεντρωθεί στην ενίσχυση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, στην ανθρωπιστική και αναπτυξιακή της αντίδραση στην πανδημία COVID-19, στη διεθνή ανάπτυξη και στο νέο σχέδιο δράσης για θέματα φύλου ΙΙΙ· τονίζει ότι οι αρχές της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου και της συνεκτίμησης της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό θα πρέπει να τηρούνται σε όλα τα γεωγραφικά και θεματικά προγράμματα του ΜΓΑΔΣ·

51.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει μια εμπορική πολιτική που να βασίζεται σε αξίες και να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας των εργασιακών και περιβαλλοντικών δικαιωμάτων, καθώς και τον σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων· υπενθυμίζει ότι όλες οι εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες της ΕΕ πρέπει να ενσωματώνουν τη διάσταση του φύλου και να περιλαμβάνουν ένα φιλόδοξο και εφαρμόσιμο κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη· υπενθυμίζει ότι οι διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο για την προώθηση της ισότητας μεταξύ των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών σε τρίτες χώρες· ζητεί την προώθηση και τη στήριξη της ενσωμάτωσης συγκεκριμένων κεφαλαίων για τα φύλα στις εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες της ΕΕ με βάση την προστιθέμενη αξία τους, στα θεμέλια των υφιστάμενων διεθνών παραδειγμάτων·

52.  καλεί την Επιτροπή να θέσει τις γυναίκες και τα κορίτσια στο επίκεντρο της σφαιρικής αντίδρασής της και να φροντίσει για την πλήρη συμμετοχή τους, να ακούσει τις απόψεις τους και να μεριμνήσει για την ενδυνάμωσή τους ώστε να αποτελέσουν ενεργό μέρος της αντίδρασης στην πανδημία·

Φύλο και ανάκαμψη

53.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν πλήρως τις ανά φύλο επιπτώσεις και τις ανάγκες που προκύπτουν από την κρίση και τις κοινωνικοοικονομικές της συνέπειες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διαθέσουν πρόσθετους και στοχευμένους δημοσιονομικούς πόρους για να βοηθήσουν τις γυναίκες να ανακάμψουν από την κρίση, μεταξύ άλλων κατά την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την ανάκαμψη, ιδίως στους τομείς της απασχόλησης, της βίας και της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, καθώς και να παρακολουθούν αυτές τις δαπάνες και την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις δημοσιονομικές, πολιτικές και νομοθετικές προτάσεις, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει στη στρατηγική για την ισότητα των φύλων· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη σύνδεση μεταξύ των πολιτικών για την αλλαγή του κλίματος, των ψηφιακών πολιτικών και της ισότητας των φύλων στις επικείμενες προτάσεις της· τονίζει ότι οι προπαρασκευαστικές ενέργειες είναι ο καλύτερος τρόπος για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας σε όλους τους τομείς για μελλοντικές κρίσεις·

54.  ζητεί να ενσωματωθεί η ισότητα των φύλων ως μία από τις προτεραιότητες πολιτικής που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί στην επικείμενη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, και ζητεί από την ΕΕ να κατοχυρωθεί η ισορροπία των φύλων στα όργανά της και η συμμετοχή οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών και γυναικείων οργανώσεων στην εργασία της, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ανάγκες τους θα ληφθούν υπόψη μετά την πανδημία COVID-19·

55.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διατηρήσουν ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως μέσω της πολιτικής στήριξης και ενός επαρκούς επιπέδου χρηματοδότησης·

o
o   o

56.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) Οδηγία 79/7/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 1978, περί της προοδευτικής εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως (ΕΕ L 6 της 10.1.1979, σ. 24). (2) Οδηγία 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 1986, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν ανεξάρτητη δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένης της γεωργικής, καθώς και για την προστασία της μητρότητας (ΕΕ L 359 της 19.12.1986, σ. 56). (3) Οδηγία 92/85/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Οκτωβρίου 1992, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων που αποβλέπουν στη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία των εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών εργαζομένων (δέκατη ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 16, παράγραφος 1, της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ) (ΕΕ L 348 της 28.11.1992, σ. 1). (4) Οδηγία 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2004, για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών (ΕΕ L 373 της 21.12.2004, σ. 37). (5) Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (ΕΕ L 204 της 26.7.2006, σ. 23). (6) Οδηγία 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου, της 8ης Μαρτίου 2010, σχετικά με την εφαρμογή της αναθεωρημένης συμφωνίας-πλαισίου για τη γονική άδεια που συνήφθη από τις οργανώσεις BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP και ETUC και με την κατάργηση της οδηγίας 96/34/EK (ΕΕ L 68 της 18.3.2010, σ. 13). (7) Οδηγία 2010/41/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 2010, για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και για την κατάργηση της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 180 της 15.7.2010, σ. 1). (8) ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0039. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0025. (11) ΕΕ C 449 της 23.12.2020, σ. 102. (12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0080. (13) ΕΕ C 363 της 28.10.2020, σ. 80. (14) ΕΕ C 363 της 28.10.2020, σ. 164. (15) ΕΕ C 390 της 18.11.2019, σ. 28. (16) ΕΕ C 458 της 19.12.2018, σ. 34. (17) ΕΕ C 346 της 27.9.2018, σ. 6. (18) ΕΕ C 331 της 18.9.2018, σ. 60. (19) ΕΕ C 263 της 25.7.2018, σ. 49. (20) ΕΕ C 298 της 23.8.2018, σ. 14. (21) ΕΕ C 252 της 18.7.2018, σ. 99. (22) ΕΕ C 50 της 9.2.2018, σ. 25. (23) ΕΕ C 11 της 12.1.2018, σ. 35. (24) ΕΕ C 316 της 22.9.2017, σ. 173. (25) ΕΕ C 407 της 4.11.2016, σ. 2. (26) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2018/604979/IPOL_STU(2018)604979_EN.pdf (27) https://eige.europa.eu/covid-19-and-gender-equality/frontline-workers (28) EIGE, Δείκτης ισότητας των φύλων για το 2019. (29) https://eige.europa.eu/covid-19-and-gender-equality/economic-hardship-and-gender (30) Έρευνα Eurofound για τη νόσο COVID-19, 2020. (31) Eurofound, «Closing gender gaps in employment: defending progress and responding to COVID-19 challenges» (Κλείσιμο του χάσματος μεταξύ των φύλων στην απασχόληση: υπεράσπιση της προόδου και αντιμετώπιση των προκλήσεων λόγω της νόσου COVID-19) (2020). (32) https://eige.europa.eu/covid-19-and-gender-equality/unpaid-care-and-housework (33) https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/eur-scientific-and-technical-research-reports/how-will-covid-19-crisis-affect-existing-gender-divides-europe (34) Έρευνα Eurofound για τη νόσο COVID-19, 2020. (35) Μονάδα του ΟΗΕ για τις γυναίκες, «From Insights to Action: Gender Equality in the wake of COVID-19» (Από τη γνώση στη δράση: Η ισότητα των φύλων στον απόηχο της κρίσης της νόσου COVID-19). (36) Οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία (ΕΕ L 183 της 29.6.1989, σ. 1). (37) COM(2012)0614. (38) Οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 57). (39) Έκθεση της Επιτροπής της 11ης Μαΐου 2020 σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας (COM(2020)0188). (40) https://eige.europa.eu/covid-19-and-gender-equality/gender-impacts-health

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων (2019/2169(INI))

P9_TA(2021)0025 A9-0234/2020

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τα άρθρα 6, 8, 10, 83, 153, 157 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 21 και 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το θεματολόγιο των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), ιδίως τον στόχο 5 και τους επιμέρους στόχους και δείκτες του,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW), της 18ης Δεκεμβρίου 1979,

–  έχοντας υπόψη τις οδηγίες από το 1975 και έπειτα σχετικά με διάφορες πτυχές της ίσης μεταχείρισης γυναικών και ανδρών (οδηγία 79/7/ΕΟΚ(1), οδηγία 86/613/ΕΟΚ(2), οδηγία 92/85/ΕΟΚ(3), οδηγία 2004/113/ΕΚ(4), οδηγία 2006/54/ΕΚ(5), οδηγία 2010/18/ΕΕ(6) και οδηγία 2010/41/ΕΕ(7)),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου(8) (οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 14ης Μαρτίου 2012, για την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα (οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια) (COM(2012)0614),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση για απόφαση του Συμβουλίου, της 4ης Μαρτίου 2016, σχετικά με τη σύναψη, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (COM(2016)0109),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 6ης Μαρτίου 2019, με τίτλο «2019 Report on equality between women and men in the EU» (Έκθεση όσον αφορά την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών το 2019 στην ΕΕ) (SWD(2019)0101),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Φεβρουαρίου 2020 σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ για την 64η σύνοδο της Επιτροπής του ΟΗΕ για τη Θέση της Γυναίκας(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 30ής Ιανουαρίου 2020 σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Φεβρουαρίου 2019 σχετικά με την εναντίωση στα δικαιώματα των γυναικών και στην ισότητα των φύλων στην ΕΕ(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με την προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και άλλα μέτρα για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2018 σχετικά με την ισότητα των φύλων στον τομέα των μέσων ενημέρωσης της ΕΕ(13),

–  έχοντας υπόψη τον δείκτη ισότητας των φύλων για το 2019 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), ο οποίος δημοσιεύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2019,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2019 σχετικά με την ισότητα των φύλων και τις φορολογικές πολιτικές στην ΕΕ(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2018 σχετικά με την ισότητα των φύλων στις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ(15),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα της ΕΕ(16),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2017 σχετικά με την ανάγκη ανάπτυξης μιας στρατηγικής της ΕΕ για την εξάλειψη και την πρόληψη του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2017 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την περίοδο 2014-2015(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με την προώθηση της ισότητας των φύλων στην ψυχική υγεία και την κλινική έρευνα(19),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση 100 του 1951 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) για την ισότητα των αμοιβών και τη Σύμβαση 190 της ΔΟΕ του 2019 για τη βία και την παρενόχληση,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής, της 7ης Μαρτίου 2014, σχετικά με την ενίσχυση της αρχής της ισότητας της αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών μέσω της διαφάνειας(20),

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική δέσμευση της Επιτροπής για την ισότητα των φύλων 2016-2019,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Νοεμβρίου 2017, με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ 2017-2019: αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων» (COM(2017)0678),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής για το 2019 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2019, με τίτλο «Γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων: κυριότερες πολιτικές και μέτρα»,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαΐου 2016 σχετικά με τη φτώχεια: η διάσταση του φύλου(21),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Νοεμβρίου 2017 σχετικά με την καταπολέμηση των ανισοτήτων ως μοχλό για την ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης(22),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την πορνεία καθώς και τον αντίκτυπό τους στην ισότητα των φύλων(23),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2016 σχετικά με τους εξωτερικούς παράγοντες που αποτελούν εμπόδιο στη γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη(24),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Απριλίου 2017 σχετικά με τις γυναίκες και τους ρόλους τους στις αγροτικές περιοχές(25),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2018 σχετικά με τις υπηρεσίες φροντίδας στην ΕΕ για τη βελτίωση της ισότητας των φύλων(26),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της(27),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2018 σχετικά με τις γυναίκες, την ισότητα των φύλων και την κλιματική δικαιοσύνη(28),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Απριλίου 2016 σχετικά με την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών στην ψηφιακή εποχή(29),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2015 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα γυναικών και ανδρών μετά το 2015(30),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 10ης Δεκεμβρίου 2019, για τις οικονομίες ίσων ευκαιριών στην ΕΕ: Η μελλοντική πορεία,

–  έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και, ιδίως, τις αρχές 1, 2, 3, 6, 9, 11, 12 και 15,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου ΙΙ και το κοινό υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας με τίτλο «Gender Equality and Women’s Empowerment: Transforming the Lives of Girls and Women through EU External Relations 2016-2020» (Ισότητα των φύλων και χειραφέτηση των γυναικών: μεταμορφώνοντας τις ζωές των κοριτσιών και των γυναικών μέσα από τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ 2016-2020) (SWD(2015)0182),

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου και τα αποτελέσματα των διασκέψεων αναθεώρησής της,

–  έχοντας υπόψη τη Διεθνή Διάσκεψη για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη (ICPD), το πρόγραμμα δράσης της και τα αποτελέσματα των διασκέψεων αναθεώρησής της,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Παρισιού του 2016 που συνάφθηκε με βάση τη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCC) και το βελτιωμένο πρόγραμμα εργασίας της Λίμα σχετικά με την ισότητα των φύλων, καθώς και το σχέδιο δράσης της για την ισότητα των φύλων του Δεκεμβρίου του 2019,

–  έχοντας υπόψη την έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA) με τίτλο «Violence against women: an EU-wide survey» (Βία κατά των γυναικών: έρευνα σε επίπεδο ΕΕ), η οποία δημοσιεύτηκε το 2014,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 7ης Μαΐου 2020, με τίτλο «Δημογραφικά ζητήματα στην ΕΕ υπό το φως των οικονομικών και αναπτυξιακών ανισοτήτων»,

–  έχοντας υπόψη τον Ευρωπαϊκό Χάρτη για την ισότητα γυναικών και ανδρών στις τοπικές κοινωνίες,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (Α9-0234/2020),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην ίση μεταχείριση συνιστά καθοριστικό θεμελιώδες δικαίωμα, κατοχυρωμένο από τις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, και ότι είναι ουσιώδες για την περαιτέρω ανάπτυξή του,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά μέσο όρο, τα κράτη μέλη έλαβαν 67,4/100 μονάδες στον δείκτη ισότητας των φύλων της ΕΕ για το 2019, βαθμολογία η οποία έχει βελτιωθεί κατά μόλις 5,4 μονάδες από το 2005·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιβλαβείς δομές και τα στερεότυπα σε όλο τον κόσμο διαιωνίζουν την ανισότητα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάλειψη αυτών των δομών και στερεοτύπων θα προωθήσει την ισότητα των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της ισότητας των φύλων και η επένδυση στις γυναίκες και τα κορίτσια όχι μόνο ωφελούν την κοινωνία στο σύνολό της αλλά αποτελούν επίσης αυτοσκοπό· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να εξεταστούν η επιμονή και τα βαθύτερα αίτια του φαινομένου της διαρροής· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται ένα ισχυρό κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών για την προάσπιση των δημοκρατικών αξιών, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ιδίως των δικαιωμάτων των γυναικών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απειλές προς τα δικαιώματα των γυναικών αποτελούν επίσης απειλές για τη δημοκρατία·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου συχνά συνδυάζονται με διακρίσεις λόγω ταυτότητας όπως το φύλο, η φυλή, το χρώμα, η εθνοτική ή η κοινωνική καταγωγή, τα γενετικά χαρακτηριστικά, η γλώσσα, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, τα πολιτικά φρονήματα ή κάθε άλλη άποψη, η ιδιότητα του μέλους εθνικής μειονότητας, η περιουσία, το γένος, η αναπηρία, η ηλικία, ο γενετήσιος προσανατολισμός, η ταυτότητα και η έκφραση φύλου, η τάξη και/ή το μεταναστευτικό καθεστώς που πυροδοτούν διπλές και πολλαπλές διακρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οριζόντια διατομεακή προοπτική είναι ουσιώδης στο πλαίσιο κάθε πολιτικής για την ισότητα των φύλων προκειμένου να αναγνωρίζονται και να αντιμετωπίζονται αυτές οι πολλαπλές απειλές διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές της ΕΕ δεν έχουν αναπτύξει μέχρι στιγμής καμία διατομεακή προσέγγιση και ότι έχουν επικεντρωθεί ως επί το πλείστον στην ατομική διάσταση των διακρίσεων, με αποτέλεσμα να παραμελείται η θεσμική, η διαρθρωτική και η ιστορική διάστασή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή μιας διατομεακής ανάλυσης δεν μας παρέχει μόνο τη δυνατότητα να κατανοήσουμε τα διαρθρωτικά εμπόδια, αλλά προσφέρει επίσης αποδεικτικά στοιχεία για τη δημιουργία δεικτών αναφοράς και τον καθορισμό πορείας προς τη χάραξη στρατηγικών και αποτελεσματικών πολιτικών κατά των συστημικών διακρίσεων, του αποκλεισμού και των κοινωνικών ανισοτήτων και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται πρέπει να στοχεύουν στην αντιμετώπιση όλων των μορφών διακρίσεων για την επίτευξη ισότητας των φύλων για όλες τις γυναίκες·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει θεσπίσει σημαντική νομοθεσία και έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο προς την κατεύθυνση της επίτευξης ισότητας των φύλων· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι οι προσπάθειες αυτές έχουν επιβραδυνθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ τα κινήματα που αντιτίθενται στις πολιτικές για την ισότητα των φύλων και στα δικαιώματα των γυναικών έχουν γνωρίσει άνθηση, καθώς επιχειρούν να επανεδραιώσουν τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων ως τον κανόνα, αμφισβητούν το status quo και παρεμποδίζουν την περαιτέρω πρόοδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κινήματα αυτά, που αντιτίθενται στις πολιτικές για την ισότητα των φύλων, την οικογενειακή ποικιλομορφία, τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, καθώς και την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, επιχειρούν να επηρεάσουν τη χάραξη πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό να περιορίσουν, με ανησυχητικό τρόπο, κατοχυρωμένα θεμελιώδη δικαιώματα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απειλές για τα δικαιώματα των γυναικών ισοδυναμούν επίσης πάντα με απειλές για τη δημοκρατία και την κοινωνική και οικονομική πρόοδο·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας είναι θεμελιώδη δικαιώματα των γυναικών, ότι θα πρέπει να ενισχύονται και ότι δεν επιτρέπεται να υποβαθμίζονται κατά κανέναν τρόπο ή να αφαιρούνται·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίσταται ορατή εναντίωση σε κάποια κράτη μέλη, μεταξύ άλλων στους τομείς της οικονομικής χειραφέτησης των γυναικών, και ότι υπάρχει κίνδυνος η ισότητα των φύλων να υποβαθμιστεί περαιτέρω στην ατζέντα των κρατών μελών·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μία στις τρεις γυναίκες στην ΕΕ ηλικίας 15 ετών και πάνω έχει υποστεί κάποια μορφή σωματικής και/ή σεξουαλικής βίας(31), μία στις δύο έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση και 1 στις 10 έχει υποστεί παρενόχληση μέσω του διαδικτύου·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία κατά των γυναικών σε όλες τις μορφές της (σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική, οικονομική ή διαδικτυακή βία) συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην επίτευξη της ισότητας των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απαλλαγμένη από βία ζωή αποτελεί προϋπόθεση για την ισότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έμφυλη βία στον τομέα της υγείας όπως, π.χ., η μαιευτική και γυναικολογική βία, αποτελεί μορφή βίας που ήρθε στο φως μόλις τα τελευταία χρόνια, καθώς και ότι η βία κατά ηλικιωμένων γυναικών εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να μην αναγνωρίζεται επαρκώς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκστρατείες παραπληροφόρησης που αποσκοπούν στην υπονόμευση της ισότητας των φύλων ανακόπτουν επίσης την πρόοδο στο ζήτημα της εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών, όπως έχει διαπιστωθεί αναφορικά με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, με αποτέλεσμα να υπάρχει δημόσια εναντίωση και επιβλαβείς πολιτικές αποφάσεις σε ορισμένα κράτη μέλη·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορία ανθρώπων αποτελεί μία από τις πλέον κατάφωρες παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια αντιστοιχούν στο 80 % των καταγεγραμμένων θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και στο 95 % των καταγεγραμμένων θυμάτων εμπορίας ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορία ανθρώπων αποτελεί ένα ολοένα και μεγαλύτερο σκέλος του οργανωμένου εγκλήματος, ότι συνιστά ένα είδος δουλείας και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι αφορά κυρίως τις γυναίκες και τα παιδιά, ιδίως για τον σκοπό της σεξουαλικής εκμετάλλευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά πορνείας ενισχύει την εμπορία γυναικών και παιδιών και επιτείνει τη βία εναντίον τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διαμορφώσουν τις κοινωνικές και οικονομικές πολιτικές τους κατά τρόπο ώστε να βοηθούν ευάλωτες γυναίκες και κορίτσια να εγκαταλείψουν την πορνεία, μεταξύ άλλων θεσπίζοντας ειδικές κοινωνικές και οικονομικές πολιτικές σχεδιασμένες για να τις υποστηρίξουν·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός έχουν διαρθρωτικές αιτίες που πρέπει να εκριζωθούν και να αναστραφούν, κυρίως με πολιτικές για την απασχόληση, τη στέγαση, την κινητικότητα και την πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πορνεία, η εμπορία ανθρώπων, κυρίως γυναικών και παιδιών, με σκοπό την σεξουαλική εκμετάλλευση συνιστά μια μορφή δουλείας και δεν συνάδει με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ιδίως σε χώρες όπου η βιομηχανία του σεξ έχει νομιμοποιηθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα της αύξησης του οργανωμένου εγκλήματος και της κερδοφορίας του, η εμπορία ανθρώπων σημειώνει ανοδική πορεία παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά της πορνείας ενισχύει την εμπορία γυναικών και παιδιών και επιτείνει τη βία εναντίον τους, ιδίως σε χώρες όπου η βιομηχανία του σεξ έχει νομιμοποιηθεί·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σχεδόν το 35 % των γυναικών παγκοσμίως βιώνει ψυχολογική ή σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας ή παρενόχληση με σοβαρές επιπτώσεις στις προσωπικές και επαγγελματικές προσδοκίες και με επιβλαβείς συνέπειες στην αυτοεκτίμηση και τη διαπραγματευτική θέση των γυναικών για μια πιο δίκαιη αμοιβή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δίκαιη αμοιβή και η οικονομική ανεξαρτησία αποτελούν ουσιαστική προϋπόθεση για να είναι οι γυναίκες σε θέση να εγκαταλείψουν μια καταχρηστική ή βίαια σχέση·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν διασφαλιστεί η ισότητά τους ενώπιον του νόμου, καθώς και η ισότητα ευκαιριών στην πρόσβαση στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την απασχόληση·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί ρόλοι και τα στερεότυπα όσον αφορά τα φύλα εξακολουθούν να επηρεάζουν την κατανομή των εργασιών μεταξύ γυναικών και ανδρών στο σπίτι, στην εκπαίδευση, στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας και οι οικιακές εργασίες εκτελούνται κυρίως από γυναίκες και έχουν αντίκτυπο στην απασχόληση και την επαγγελματική εξέλιξη, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στο μισθολογικό και συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, όπως η οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, αποτελούν σημαντικά πρώτα βήματα, τα οποία, πρέπει, καταρχάς, να μεταφερθούν ορθά στο εθνικό δίκαιο κρατών μελών της ΕΕ, να εφαρμοστούν πλήρως και εγκαίρως και να συμπληρωθούν με περαιτέρω μέτρα για να αυξηθεί η συμμετοχή των ανδρών στη μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας, και να τονιστεί με αυτόν τον τρόπο η εξίσου μεγάλη σημασία της με τη σημασία της επαγγελματικής δραστηριότητας, και σε καθήκοντα παροχής φροντίδας και για να προαχθεί το μοντέλο της ισότητας μεταξύ αμειβόμενης εργασίας και εργασίας παροχής φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακές δομές, η μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας και τα αντικίνητρα στις εθνικές φορολογικές πολιτικές συμβάλλουν στην εξώθηση ή στη διατήρηση των γυναικών στο καθεστώς του δεύτερου εργαζόμενου, γεγονός που έχει αρνητικές συνέπειες για τις γυναίκες και την οικονομική ανεξαρτησία τους, καθώς και για την κοινωνία στο σύνολό της·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 80 % της συνολικής φροντίδας σε ολόκληρη την ΕΕ παρέχεται από άτυπους παρόχους φροντίδας, οι οποίοι είναι κυρίως γυναίκες (75 %), γεγονός που καταδεικνύει την ύπαρξη χάσματος μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη φροντίδα, το οποίο επηρεάζει σημαντικά το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το 50 % των φροντιστών, ηλικίας κάτω των 65 ετών, συνδυάζουν την παροχή φροντίδας με την απασχόληση, γεγονός που δυσχεραίνει την εξισορρόπηση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πάροχοι φροντίδας απασχολούνται συχνά σε θέσεις εργασίας χαμηλών προσόντων με χαμηλές αποδοχές, οι οποίες μπορούν να προσαρμοστούν στο πρόγραμμά τους για την παροχή φροντίδας, ενώ παράλληλα υποχρεούνται, ενίοτε, να μειώσουν το ωράριο εργασίας τους ή να εγκαταλείψουν την αμειβόμενη εργασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ποσοστό μεταξύ 7 % και 21 % των άτυπων παρόχων φροντίδας μειώνουν το ωράριο εργασίας τους, ενώ ποσοστό μεταξύ 3 % και 18 % αποσύρονται από την αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή ποιοτικής φροντίδας στην ΕΕ εμφανίζει μεγάλες αποκλίσεις τόσο εντός όσο και μεταξύ των κρατών μελών, καθώς και μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων φορέων, αστικών και αγροτικών περιοχών και διαφορετικών ηλικιακών ομάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δεδομένα σχετικά με την παροχή φροντίδας στην ΕΕ είναι μάλλον κατακερματισμένα και ότι, παράλληλα, απουσιάζει μια ολιστική προσέγγιση με την οποία θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν οι δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ και η συνακόλουθη πίεση που υφίστανται οι δημόσιες δαπάνες·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν προβλήματα στην αντιστοίχιση των συστημάτων παιδικής μέριμνας των διαφόρων κρατών μελών με τις ανάγκες των γονέων, συμπεριλαμβανομένων των μονογονεϊκών οικογενειών (κυρίως των οικογενειών ανύπαντρων μητέρων) και εξακολουθούν να υπάρχουν δυσκολίες στον συνδυασμό οικογενειακής, ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής, ιδίως για τις γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες πάνω από 45 ετών συχνά θεωρούνται υποαπασχολούμενες και ότι απασχολούνται υπό πολύ χειρότερες συνθήκες από ότι οι άνδρες, ιδίως όταν επιστρέφουν στην εργασία κατόπιν άδειας μητρότητας ή γονικής άδειας, ή όταν αναγκάζονται να συνδυάσουν την εργασία με την παροχή φροντίδας σε εξαρτώμενα πρόσωπα·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να προωθηθεί η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, θα πρέπει να προβλεφθεί ένα καλά σχεδιασμένο σύστημα αδειών για την παροχή φροντίδας, με υψηλής ποιότητας, και οικονομικά προσιτές υποδομές στις οποίες θα υπάρχει εύκολη πρόσβαση, και τα έξοδα ενός τέτοιου συστήματος θα πρέπει να θεωρούνται μέρος των επενδύσεων σε υποδομές· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι υπηρεσίες αποτελούν προϋπόθεση για τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και σε ηγετικές θέσεις στην επιστήμη και την έρευνα·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία της μητρότητας είναι δικαίωμα το οποίο θα πρέπει να αναγνωρίζεται και ότι θα πρέπει να γίνει πραγματικότητα η αύξηση των περιόδων άδειας μητρότητας, με πλήρη δικαιώματα και το 100 % του μισθού·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα σε ίση αμοιβή για ίση εργασία ή για εργασία ίσης αξίας, δεν διασφαλίζεται σε πολλές περιστάσεις, ακόμη κι όταν προβλέπεται από τον νόμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις αποτελούν σημαντικό στοιχείο ενεργητικού για την αναστροφή και την υπερνίκηση των ανισοτήτων μεταξύ ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων στην ωριαία αμοιβή στην ΕΕ είναι 16 %, αν και παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων ανέρχεται στο 40 % όταν λαμβάνονται υπόψη τα ποσοστά απασχόλησης και η συνολική συμμετοχή στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προεκτάσεις του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων περιλαμβάνουν χάσμα μεταξύ των φύλων της τάξης του 37 % όσον αφορά το εισόδημα από συντάξεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, το 8 % των ανδρών στην ΕΕ εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης σε σύγκριση με το 31 % των γυναικών, γεγονός που αποκαλύπτει επίμονες ανισότητες, τα βαθύτερα αίτια των οποίων πρέπει να αντιμετωπιστούν·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξηθεί, εξακολουθούν να υπάρχουν χάσματα μεταξύ των φύλων που μπορούν να τοποθετήσουν τις γυναίκες σε ευάλωτες ή επισφαλείς καταστάσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα στην απασχόληση μεταξύ των δύο φύλων στην ΕΕ ανέρχεται σε 11,6 %(32)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στους καλά αμειβόμενους τομείς και σε θέσεις λήψης αποφάσεων, και εργάζονται συχνότερα σε θέσεις εργασίας για τις οποίες διαθέτουν υπερβολικά υψηλά προσόντα, ενώ μία στις πέντε εργαζόμενες γυναίκες στην ΕΕ ανήκει στην κατώτερη μισθολογική κατηγορία, σε σύγκριση με έναν στους δέκα άνδρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προεκτάσεις του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων περιλαμβάνουν ένα χάσμα 37 % (33)όσον αφορά το εισόδημα από συντάξεις, κατάσταση που θα εξακολουθήσει να υφίσταται επί δεκαετίες καθώς και ένα άνισο επίπεδο οικονομικής ανεξαρτησίας μεταξύ γυναικών και ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται φιλόδοξες προσπάθειες για τη γεφύρωση όλων αυτών των ανισοτήτων·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποεκπροσώπηση των γυναικών στην αγορά εργασίας οδηγεί μεταξύ άλλων στην άνιση συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων ή στους μισθούς και, ως εκ τούτου, περιορίζει τις δυνατότητες των γυναικών να αλλάξουν τις οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές δομές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κάθετος και ο οριζόντιος διαχωρισμός στην απασχόληση και οι πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις κατά τις προσλήψεις και τις προαγωγές αποτελούν μία από τις βασικές αιτίες του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ποσοστώσεις των φύλων, τα συστήματα «φερμουάρ» και οι επακόλουθες κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης ή μη λειτουργικών διαδικασιών έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά μέτρα για τη διασφάλιση της ισότητας και την καταπολέμηση των άνισων σχέσεων εξουσίας·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οικονομικά επιχειρήματα συνηγορούν υπέρ της πλήρους συμμετοχής των γυναικών στην οικονομία, καθώς το χάσμα μεταξύ των φύλων στην απασχόληση κοστίζει στην Ευρώπη 370 δισεκατομμύρια EUR ετησίως(34)·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ολοκληρωμένη και κατάλληλη για την ηλικία ενημέρωση, καθώς και σε σεξουαλική αγωγή και διαπαιδαγώγηση για τις σχέσεις, όπως και η πρόσβαση σε σεξουαλική και αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη και δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού προγραμματισμού, των μεθόδων αντισύλληψης και της ασφαλούς και νόμιμης άμβλωσης, έχουν ουσιαστική σημασία για την επίτευξη της ισότητας των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραβιάσεις της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας των γυναικών και των συναφών δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένης της άρνησης της πρόσβασης σε φροντίδα ασφαλούς και νόμιμης άμβλωσης, αποτελούν μορφή βίας κατά των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ολοκληρωμένη και κατάλληλη για την ηλικία σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και εκπαίδευση σχετικά με τις σχέσεις καθώς και η αυτονομία και η ικανότητα των γυναικών να λαμβάνουν ελεύθερες και ανεξάρτητες αποφάσεις για το σώμα τους και τη ζωή τους αποτελούν προϋπόθεση για την οικονομική ανεξαρτησία τους και, είναι, επομένως, ουσιαστικής σημασίας για την επίτευξη της ισότητας των φύλων και την εξάλειψη της έμφυλης βίας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά της πανδημίας της COVID-19 και ότι η παρούσα κρίση έχει δυσανάλογες επιπτώσεις στις γυναίκες, στα κορίτσια και στην ισότητα των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις αυτές ποικίλλουν και περιλαμβάνουν, από την ανησυχητική αύξηση της έμφυλης βίας και της παρενόχλησης, την μη αμειβόμενη και άνιση ευθύνη για την φροντίδα και τις οικιακές εργασίες, την περιορισμένη πρόσβαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και στα συναφή δικαιώματα, έως τις τεράστιες οικονομικές και εργασιακές επιπτώσεις στις γυναίκες, και ειδικότερα στις εργαζόμενες στον τομέα της υγείας, στις γυναίκες που παρέχουν φροντίδα και στις εργαζόμενες σε άλλους γυναικοκρατούμενους και επισφαλείς τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται ειδικά μέτρα για την αντιστάθμιση αυτής της κατάστασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προγράμματα ανάκαμψης ή τα κονδύλια μετάβασης θα πρέπει να κατανέμονται με ισορροπημένο ως προς το φύλο τρόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα λιτότητας έχουν αποδειχθεί στο παρελθόν επιζήμια για τις γυναίκες, τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων, αποτελεί προϋπόθεση για τη δημιουργία και τη διανομή διαφόρων πολιτιστικών και εκπαιδευτικών εκφράσεων, καθώς όλοι οι τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας επηρεάζουν σημαντικά τις πεποιθήσεις, τις αξίες και την αντίληψή μας όσον αφορά τα ζητήματα φύλου·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια αντιμετωπίζουν διάφορα εμπόδια στον τομέα του αθλητισμού και υφίστανται όχι μόνο βία, αλλά και διακρίσεις όσον αφορά τις αποδοχές, τα χρηματικά έπαθλα και τις συνθήκες εργασίας, ενώ παράλληλα υποεκπροσωπούνται στα συμβούλια των αθλητικών οργανώσεων και των μέσων ενημέρωσης·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιστοιχούν μόλις στο 34,4 % των αυτοαπασχολούμενων στην ΕΕ και στο 30 % των επιχειρηματιών που ιδρύουν νεοφυείς επιχειρήσεις·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός στην Ευρώπη πλήττουν δυσανάλογα τις γυναίκες, και ιδίως τις ανύπαντρες μητέρες, τις γυναίκες με αναπηρία, τις ηλικιωμένες γυναίκες, τις γυναίκες από αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, τις μετανάστριες και τις γυναίκες εθνοτικών μειονοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 15 % των νοικοκυριών με παιδιά σε επίπεδο ΕΕ είναι μονογονεϊκά νοικοκυριά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά μέσο όρο, το 85 % αυτών των νοικοκυριών τελούν υπό την ευθύνη μόνων μητέρων, ενώ το 47 % των μονογονεϊκών νοικοκυριών διέτρεχαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού το 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι το φαινόμενο των άστεγων γυναικών εξελίσσεται σε ένα ολοένα και μεγαλύτερο πρόβλημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία κατά των διακρίσεων, η οποία θα παρείχε ευρύτερο πεδίο προστασίας μέσω μιας οριζόντιας προσέγγισης, εξακολουθεί να εκκρεμεί στο Συμβούλιο·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων και η συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων αποτελούν προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αποτελεσματική διαχείριση των κλιματικών προκλήσεων, προκειμένου να επιτευχθεί μια δίκαιη και ισότιμη μετάβαση που δεν θα αφήνει κανέναν πίσω· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική κρίση επιδεινώνει τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και καθιστά δυσχερέστερη την επίτευξη δικαιοσύνης των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής βιώνονται με διαφορετικό τρόπο από τις γυναίκες, καθώς οι τελευταίες είναι πιο ευάλωτες και αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους και βάρη για διάφορους λόγους, που κυμαίνονται από την άνιση πρόσβαση σε πόρους, εκπαίδευση, ευκαιρίες απασχόλησης και δικαιώματα έγγειας ιδιοκτησίας έως τα κοινωνικά και τα πολιτιστικά πρότυπα, τα στερεότυπα και τις διαφορετικές διατομεακές εμπειρίες τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε δράση για το κλίμα πρέπει να περιλαμβάνει μια έμφυλη και μια διατομεακή προοπτική· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα των γυναικών πρέπει να ενισχυθούν για να μειωθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις γυναίκες και ότι πρέπει να δημιουργηθούν ευκαιρίες που θα διευκολύνουν τις γυναίκες να διαδραματίσουν ισχυρότερο ρόλο στις συζητήσεις και τις αποφάσεις σχετικά με την κλιματική αλλαγή ως επικεφαλής, επαγγελματίες και τεχνικοί παράγοντες αλλαγής·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στις αγροτικές περιοχές αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται το χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο, οι πιο περιορισμένες ευκαιρίες απασχόλησης, η σχετική απομόνωση από τις αγορές, η περιορισμένη πρόσβαση σε υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών υποδομών, οι δημόσιες υπηρεσίες και η υγειονομική περίθαλψη, η πρόσβαση στην εκπαίδευση (συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης) και η ενημέρωση σχετικά με τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες, ενώ υποεκπροσωπούνται επίσης στα φόρουμ λήψης αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορεί να επιτελούν αόρατη εργασία σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις λόγω της έλλειψης επίσημου καθεστώτος για τις συζύγους που παρέχουν υποστήριξη, πράγμα που καθιστά προβληματική την αναγνώριση της εργασίας τους από τα εθνικά συστήματα·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 46 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια με αναπηρία ζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σχεδόν στο 60 % του συνολικού πληθυσμού των ατόμων με αναπηρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες αναπηρίες αποκτώνται με την ηλικία·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότερες από τις μισές γυναίκες με αναπηρία που είναι σε ηλικία εργασίας είναι οικονομικά ανενεργές· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε όλα τα κράτη μέλη το ποσοστό σοβαρής υλικής στέρησης των γυναικών με αναπηρία είναι υψηλότερο από αυτό των γυναικών χωρίς αναπηρία·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δείκτης ισότητας των φύλων για το 2019 αποκαλύπτει επίμονες ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών στον ψηφιακό τομέα και αναδεικνύει την ανάγκη για ενσωμάτωση μιας προοπτικής με γνώμονα το φύλο σε όλες τις πολιτικές που αφορούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό και για διενέργεια αξιολόγησης του αντίκτυπου των πολιτικών αυτών στα φύλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων με βελτίωση της πρόσβασης των κοριτσιών και των γυναικών στην τεχνολογία και στο διαδίκτυο είναι υψίστης σημασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αποτελούν έναν ανεκμετάλλευτο πόρο σε αναδυόμενα πεδία, όπως ο ψηφιακός τομέας, η τεχνητή νοημοσύνη και οι ΤΝΠ, με τις γυναίκες να αποτελούν μόλις το 16 % των περίπου οκτώ εκατομμυρίων ανθρώπων που εργάζονται στις ΤΝΠ στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των ανδρών που εργάζονται στον ψηφιακό τομέα είναι τριπλάσιο του ποσοστού των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τόνωση της απασχόλησης περισσότερων γυναικών στον ψηφιακό τομέα και σε άλλους τομείς του μέλλοντος είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση του μισθολογικού και συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων και για τη διασφάλιση της οικονομικής ανεξαρτησίας τους, καθώς και για τη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης, μεταξύ άλλων για τις ομάδες που συνήθως αποκλείονται από την αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εν προκειμένω, είναι απαραίτητο να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των γυναικών στην ψηφιακή επιχειρηματικότητα, στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) καθώς και στην εκπαίδευση και την απασχόληση στον τομέα των ΤΠΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενσωμάτωση περισσότερων γυναικών στην αγορά ψηφιακής απασχόλησης παρέχει δυνατότητες τόνωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας μέσω της αύξησης του ΑΕΠ κατά 16 δισεκατομμύρια EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων και οι διακρίσεις λόγω φύλου αναπαράγονται μέσω του σχεδιασμού, της συμβολής και της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ελλιπή σύνολα δεδομένων και η εσφαλμένη μεροληψία μπορούν να στρεβλώσουν τη λογική ενός συστήματος ΤΝ και να θέσουν σε κίνδυνο την ισότητα των φύλων στην κοινωνία·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συλλογή κατανεμημένων ανά φύλο δεδομένων είναι ουσιώδης για να καταστούν ορατές οι ανισότητες και να δημιουργηθούν στοχευμένες πολιτικές και έχει τεράστια σημασία για μια επικεντρωμένη στα φύλα προσέγγιση όλων των επίμαχων ζητημάτων, όπως μεταξύ άλλων η έμφυλη βία, οι αναπηρίες, ο καρκίνος και οι σπάνιες ή χρόνιες ασθένειες, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι ψηφιακές δεξιότητες και ο τομέας STEM· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κατανεμημένα ανά φύλο δεδομένα εξακολουθούν να είναι ελλιπή σε διάφορους τομείς των πολιτικών της ΕΕ και των κρατών μελών·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται δυσανάλογα στα ειδησεογραφικά και ενημερωτικά μέσα ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η άνιση απεικόνιση των γυναικών και των ανδρών στα μέσα ενημέρωσης διαιωνίζει στερεότυπα που επηρεάζουν την εικόνα των γυναικών και των ανδρών·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, η συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό και οι αξιολογήσεις επιπτώσεων ανάλογα με το φύλο αποτελούν βασικά εργαλεία για την επίτευξη της ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς πολιτικής της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων αντιμετωπίζεται στις πολιτικές της ΕΕ μέσω διαφόρων κονδυλίων και μέσων, καθώς και ότι η διευκόλυνση βέλτιστων συνεργειών μεταξύ αυτών αποτελεί σημαντικό εργαλείο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα κοινωνικοοικονομικά μέτρα που λήφθηκαν στον απόηχο της υγειονομικής κρίσης της COVID-19, συμπεριλαμβανομένου του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 και η ενίσχυση των ευαίσθητων ως προς το φύλο πολιτικών σε επίπεδο της ΕΕ, είναι ουσιαστικά μέσα για να διασφαλιστεί ότι ο αντίκτυπος της κρίσης COVID-19 δεν θα διευρύνει την ανισότητα των φύλων και ότι οι αντιδράσεις σε αυτήν θα συμβάλουν στη μείωση των διακρίσεων κατά των γυναικών·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της COVID-19 έχει επηρεάσει επίσης τους εργαζομένους στον τομέα των σεξουαλικών υπηρεσιών, αυξάνοντας τον κίνδυνο απώλειας εισοδήματος και φτώχειας, και ότι χαρακτηρίζεται από την συνεχή έλλειψη πλαισίου και επιβολής των ανθρώπινων δικαιωμάτων τους·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται ενωμένη δράση για την προς τα άνω σύγκλιση και εναρμόνιση των δικαιωμάτων των γυναικών στην Ευρώπη μέσω μιας ισχυρής συμφωνίας μεταξύ των κρατών μελών για την ανταλλαγή και την ανάληψη δεσμεύσεων όσον αφορά τις πλέον φιλόδοξες νομοθετικές διατάξεις και βέλτιστες πρακτικές που ισχύουν επί του παρόντος στην ΕΕ·

Μ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ υπάρχει Επίτροπος αποκλειστικά αρμόδιος για την ισότητα και ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαθέτει ειδική επιτροπή για τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων, δεν υπάρχει ειδική σύνθεση του Συμβουλίου για την ισότητα των φύλων, ενώ οι υπουργοί και οι υφυπουργοί που είναι αρμόδιοι για την ισότητα των φύλων δεν έχουν στη διάθεσή τους ειδικό φόρουμ συζητήσεων·

Γενικές παρατηρήσεις

1.  χαιρετίζει την έγκριση της ανακοίνωσης της Επιτροπής με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025», η οποία εκδόθηκε εγκαίρως εντός των πρώτων 100 ημερών της νέας Επιτροπής, ως ισχυρή ένδειξη πολιτικής δέσμευσης ως προς τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την ισότητα των φύλων και ως καθοριστικό, σαφές και φιλόδοξο πλαίσιο πολιτικής για την περαιτέρω πραγμάτωση των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων και την αντιμετώπιση των επιθέσεων σε βάρος τους· υποστηρίζει τον στόχο της Επιτροπής για μια Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς διακρίσεις και διαρθρωτικές ανισότητες για όλους τους ανθρώπους σε όλη την ποικιλομορφία τους· υπογραμμίζει τη σημασία της επιλεγμένης διττής προσέγγισης, η οποία συνίσταται σε στοχευμένα μέτρα και στη δέσμευση της συνεπούς ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου και της διατομεακότητας ως οριζόντιων αρχών, και επικροτεί την ισχυρή σύνδεση μεταξύ των τομέων εργασίας και της εξάλειψης των στερεοτύπων, των προκαταλήψεων λόγω φύλου και των διακρίσεων, ενώ ζητεί παράλληλα τη δημιουργία ισχυρών μηχανισμών παρακολούθησης για την τακτική μέτρηση και αξιολόγηση της επιτυχίας της στρατηγικής και των μέτρων της·

2.  τονίζει, ωστόσο, την ανάγκη για μια προσέγγιση με βάση τις ευκαιρίες στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων· ζητεί από την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τις «ίσες ευκαιρίες για τις γυναίκες» ως αφετηρία για την περαιτέρω ανάπτυξη της στρατηγικής·

3.  επικροτεί την προτεραιότητα που δόθηκε στην ισότητα των φύλων από τη νέα Επιτροπή και την πρόεδρό της, καθώς και τον διορισμό ειδικού Επιτρόπου για την Ισότητα, και αναμένει την ετήσια έκθεση σχετικά με την ισότητα ως χρήσιμο εργαλείο αξιολόγησης για την αξιολόγηση της προόδου και τον εντοπισμό των υφιστάμενων κενών και των αναγκών για ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο πλαίσιο πολιτικής·

4.  επικροτεί την ανακοίνωση αρκετών συμπληρωματικών πρωτοβουλιών της ΕΕ, όπως η ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία μετά το 2020, η στρατηγική για τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ και το πλαίσιο της ΕΕ για μετά το 2020 σχετικά με την ένταξη των Ρομά και στρατηγικές ένταξης, και ζητεί τη θέσπιση στρατηγικού πλαισίου για τη σύνδεσή τους, καθώς και τη θέσπιση διατομεακής προσέγγισης σε όλες τις στρατηγικές· τονίζει τη σημασία της παρακολούθησης των υπό εξέταση καταστάσεων και της ευέλικτης προσαρμογής της ισότητας των φύλων και άλλων συναφών στρατηγικών στα αποτελέσματα, καθώς και στις επερχόμενες προκλήσεις, με τη βοήθεια των σημερινών πολιτικών ή με τη διατύπωση προτάσεων για νέα εργαλεία, όπως κατέδειξε η πρόσφατη κρίση της νόσου COVID· επαναλαμβάνει την ανάγκη να ενισχυθούν τα ειδικά μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων και την ισότητα και προστασία των γυναικών που υφίστανται διαρθρωτικές ανισότητες μεταξύ των φύλων, και υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση·

5.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η στρατηγική παραμένει ασαφής όσον αφορά το θέμα των χρονοδιαγραμμάτων για διάφορα, ιδιαίτερα ευπρόσδεκτα, μέτρα, καθώς και για το γεγονός ότι δεν καθορίζει ούτε σαφείς στόχους για την ισότητα των φύλων που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2025, ούτε σαφή εργαλεία παρακολούθησης· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να θεσπίσει συγκεκριμένο χάρτη πορείας με χρονοδιαγράμματα, στόχους, ετήσια επανεξέταση και μηχανισμό παρακολούθησης, σαφείς και μετρήσιμους δείκτες επιτυχίας και πρόσθετες ειδικά εστιασμένες δράσεις· ζητεί επιπλέον να υποβληθούν κατευθυντήριες γραμμές και ένας χάρτης πορείας σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά στην χάραξη πολιτικής της ΕΕ η διατομεακή προσέγγιση και η προσέγγιση της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου, συμπεριλαμβανομένης της συνεκτίμησης της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό, καθώς και να αναπτυχθούν ειδικά εργαλεία (όπως δείκτες, στόχοι και εργαλεία παρακολούθησης) και να διατεθούν επαρκείς ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι, που να επιτρέπουν την εφαρμογή τους σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ· ζητεί τον καθορισμό σαφών χρονοδιαγραμμάτων όσον αφορά την ανάπτυξη του εξαγγελθέντος πλαισίου για τη συνεργασία των διαδικτυακών πλατφορμών, της στρατηγικής της ΕΕ για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων, της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων στον οπτικοακουστικό τομέα (στο πλαίσιο του υποπρογράμματος MEDIA) και της επικοινωνιακής εκστρατείας σε επίπεδο ΕΕ για την καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων·

6.  καλεί την Επιτροπή να τηρήσει τις δεσμεύσεις του προγράμματος εργασίας του 2020 στο πλαίσιο τυχόν αναθεώρησης και να υποβάλει μία πρόταση για δεσμευτικά μέτρα για τη διαφάνεια των αμοιβών, μια στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων και μία νέα στρατηγική της ΕΕ για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η πρόταση για δεσμευτικά μέτρα μισθολογικής διαφάνειας δεν υποβλήθηκε το 2020 όπως είχε προγραμματιστεί·

7.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν την οδηγία κατά των διακρίσεων και να διασφαλίσουν την εξάλειψη των πολλαπλών και διατομεακών διακρίσεων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ·

8.  υπενθυμίζει την ανάγκη καταπολέμησης των πολλαπλών επιπέδων διακρίσεων, ιδίως σε βάρος ευάλωτων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών με αναπηρία, των μαύρων γυναικών, των μεταναστριών, των γυναικών που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες και των γυναικών Ρομά, των ηλικιωμένων γυναικών, των ΛΟΑΔΜ + και των αστέγων γυναικών, και τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι θα επωφεληθούν από τους στόχους και τις δράσεις της στρατηγικής της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει ρητές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή του διατομεακού πλαισίου, οι οποίες θα πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στη συμμετοχή των ομάδων που πλήττονται από τις διατομεακές μορφές διακρίσεων για να εκτιμηθεί ο διαφορικός αντίκτυπος πολιτικών και ενεργειών και να βρεθούν με αυτόν τον τρόπο εξατομικευμένες αποκρίσεις σε κάθε τομέα που να βασίζονται στην αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων·

9.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής, να ενσωματώνουν συστηματικά την οπτική του φύλου σε όλα τα στάδια της απόκρισης στην κρίση της νόσου COVID-19 και να προωθήσουν τη συμμετοχή των γυναικών σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων· υπογραμμίζει ότι η αναβολή ορισμένων στοιχείων της νέας στρατηγικής θα έστελνε λάθος μήνυμα και παροτρύνει για τον λόγο αυτό την Επιτροπή να ακολουθήσει τη νέα στρατηγική· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν δεόντως υπόψη τις ανάγκες των γυναικών κατά τον σχεδιασμό και τη διανομή των κονδυλίων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης «Next Generation EU» για την Ευρώπη·

10.  τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η αξιόπιστη και επαρκής συλλογή και ανάλυση δεδομένων ανά φύλο που θα χρησιμεύσουν ως βάση για τη λήψη αποφάσεων μέσω της διασφάλισης και επέκτασης της χρηματοδότησης και των ικανοτήτων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE)·

11.  καλεί τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν τακτικά βέλτιστες πρακτικές και να δεσμευτούν για μια προς τα άνω σύγκλιση και εναρμόνιση των δικαιωμάτων των γυναικών στην Ευρώπη μέσω της εισαγωγής στην αντίστοιχη νομοθεσία τους των πιο φιλόδοξων εθνικών μέτρων και πρακτικών που ισχύουν επί του παρόντος στα κράτη μέλη της ΕΕ·

12.  ζητεί επίσης να ενσωματωθεί στη διαδικασία παρακολούθησης της Επιτροπής ο δείκτης ισότητας των φύλων του EIGE, να αναπτυχθεί δείκτης για το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων, κατόπιν των συστάσεων που διατύπωσε το Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2017 σχετικά με την ανάγκη ανάπτυξης στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξάλειψη και την πρόληψη του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών(35), ο οποίος θα παρακολουθείται στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων, καθώς είναι η μόνη στρατηγική που συγκεντρώνει όλες τις ανισότητες τις οποίες βιώνουν οι γυναίκες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους· ζητεί επίσης να εξεταστούν και άλλοι δείκτες που αφορούν το μισθολογικό χάσμα, το χάσμα στη φροντίδα και το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων κ.λπ.·

13.  καλεί το Συμβούλιο να συγκροτήσει σύνθεση για την ισότητα των φύλων στο πλαίσιο της οποίας οι υπουργοί και οι υφυπουργοί που είναι αρμόδιοι για την ισότητα των φύλων θα συγκεντρώνονται σε ένα ενιαίο ειδικό φόρουμ με σκοπό να θεσπίζονται κοινά και συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων και να διασφαλίζεται ότι τα θέματα σχετικά με την ισότητα των φύλων θα συζητούνται στο υψηλότερο δυνατό πολιτικό επίπεδο·

14.  καλεί τα κράτη μέλη να συγκροτήσουν μια επίσημη σύνθεση του Συμβουλίου για την ισότητα των φύλων ώστε να παράσχουν στους υπουργούς και στους υφυπουργούς που είναι αρμόδιοι για την ισότητα των φύλων ένα ειδικό φόρουμ συζήτησης και να διευκολύνουν περαιτέρω την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της πολιτικής απασχόλησης και της κοινωνικής πολιτικής·

15.  εκφράζει τη λύπη του για την απουσία από τη στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 αναφοράς στην προστασία των γυναικών και των κοριτσιών που διατρέχουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, φτώχειας και έλλειψης στέγης· καλεί την Επιτροπή να ασχοληθεί με αυτά τα ζητήματα στο επικείμενο σχέδιο δράσης για την ενσωμάτωση και την ένταξη, ώστε να αποτραπεί ο αποκλεισμός αυτών των γυναικών από τις κοινωνικές και οικονομικές πολιτικές και η συνακόλουθη εμβάθυνση του κύκλου της φτώχειας·

16.  καλεί το Συμβούλιο να εκδώσει συμπεράσματα του Συμβουλίου για την έγκριση της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων και να προσδιορίσει συγκεκριμένες δράσεις για την υλοποίησή της·

Εξάλειψη της βίας σε βάρος των γυναικών και της έμφυλης βίας

17.  στηρίζει τη δέσμευση της Επιτροπής για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, τη στήριξη και την προστασία των θυμάτων τέτοιων εγκλημάτων προκειμένου οι υπεύθυνοι να λογοδοτούν για τις πράξεις τους· στηρίζει το σχέδιο της Επιτροπής να συνεχίσει να ασκεί πιέσεις για την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από ολόκληρη την ΕΕ· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη λήψης ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων ανισοτήτων σε επίπεδο νομοθεσίας, πολιτικών και υπηρεσιών μεταξύ των κρατών μελών και της αύξησης της οικογενειακής και της έμφυλης βίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19· εφιστά, ωστόσο, την προσοχή στο γεγονός ότι αρκετές προσπάθειες για να πειστούν τα απρόθυμα κράτη μέλη έχουν αποτύχει και ότι η κυβέρνηση της Ουγγαρίας αποφάσισε πρόσφατα να μην επικυρώσει τη Σύμβαση· χαιρετίζει θερμά, συνεπώς, την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει μέτρα το 2021 για την επίτευξη των στόχων της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, εάν η προσχώρηση της ΕΕ σε αυτήν παραμείνει στάσιμη· ζητεί να ξεκινήσουν τώρα προπαρασκευαστικές ενέργειες προκειμένου να δρομολογηθούν πρόσθετα νομικά δεσμευτικά μέτρα και μια οδηγία-πλαίσιο της ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση όλων των μορφών έμφυλης βίας, στην οποία θα θίγονται, μεταξύ άλλων, τα ζητήματα του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ), της αναγκαστικής άμβλωσης και στείρωσης και των αναγκαστικών γάμων και θα συμπεριλαμβάνονται επίσης τα ζητήματα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, της εμπορίας ανθρώπων, της βίας στον κυβερνοχώρο, της δημοσίευσης εκδικητικής πορνογραφίας και της ρητορικής μίσους κατά των γυναικών με ισχυρή διατομεακή προσέγγιση· χαιρετίζει την πρωτοβουλία επέκτασης των τομέων των εγκλημάτων με σκοπό να συμπεριληφθούν συγκεκριμένες μορφές έμφυλης βίας σύμφωνα με το άρθρο 83 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ· υπενθυμίζει ότι τα νέα αυτά νομοθετικά μέτρα θα πρέπει να είναι συμπληρωματικά της κύρωσης της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης·

18.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το σχέδιο να υποβληθεί συμπληρωματική σύσταση, καθώς και πιθανή νομοθεσία, σχετικά με την πρόληψη των επιβλαβών πρακτικών και για τη δημιουργία ενός ενωσιακού δικτύου με σκοπό την πρόληψη τόσο της έμφυλης όσο και της ενδοοικογενειακής βίας· ζητεί την εφαρμογή των ορισμών και των στόχων της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, καθώς και τη διαρκή συμμετοχή των οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· προτρέπει να προταθούν κατάλληλα μέτρα παρακολούθησης, τα οποία θα τηρούν στο σύνολό τους την αρχή της μη διάκρισης· τονίζει τη σημασία της συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών — κατά περίπτωση, ανάλογα με τη δομή ενός συγκεκριμένου κράτους μέλους — στη διαδικασία αυτή· υπογραμμίζει τον ρόλο της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης των αγοριών και των ανδρών, και ζητεί την καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων εν προκειμένω· ζητεί επαρκή προστασία των γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, με την αύξηση των κρατικών μέσων και των αποτελεσματικών μέτρων·

19.  υπογραμμίζει την ανάγκη συλλογής αναλυτικών δεδομένων για κάθε μορφή έμφυλης βίας· χαιρετίζει την εξαγγελία νέας πανευρωπαϊκής έρευνας σχετικά με τη διάδοση και τη δυναμική κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών· τονίζει την ανάγκη για ολοκληρωμένα και συγκρίσιμα δεδομένα ανά φύλο σε επίπεδο ΕΕ και για εναρμόνιση των συστημάτων συλλογής δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών·

20.  τονίζει την ανάγκη προστασίας των ανήλικων γυναικών που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες ή έχουν πρόβλημα υγείας ή αναπηρία, καθώς αποτελούν πιθανά θύματα και στόχους διαφόρων μορφών βίας· υποστηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να παρουσιάσει και να χρηματοδοτήσει μέτρα για την αντιμετώπιση πιθανών μορφών κακοποίησης, εκμετάλλευσης και βίας εις βάρος αυτών των ιδιαίτερα ευάλωτων κατηγοριών·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διαφυλάξουν την ισότητα χωρίς αποκλεισμούς για τις γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρία σε όλους τους τομείς της ζωής, να διασφαλίσουν τα σεξουαλικά και τα αναπαραγωγικά τους δικαιώματα, την παροχή προστασίας τους από την ενδοοικογενειακή βία και τη βία από παρόχους υπηρεσιών φροντίδας και στήριξης, και να δρομολογήσουν προγράμματα ευαισθητοποίησης και ανάπτυξης ικανοτήτων προς αυτόν τον σκοπό για επαγγελματίες στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών φροντίδας, της εκπαίδευσης, των υπηρεσιών κατάρτισης και απασχόλησης, της επιβολής του νόμου και του δικαστικού συστήματος·

22.  τονίζει την εμβέλεια και τον αντίκτυπο της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, καθώς και την ανάγκη λήψης συγκεκριμένων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων και την καταπολέμηση της ψυχολογικής και σεξουαλικής παρενόχλησης· επισημαίνει ότι οι άτυποι πάροχοι φροντίδας, οι οικιακοί βοηθοί και οι εργαζόμενοι στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις στερούνται προστασίας και προβολής, και καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν τη σύμβαση 189 της ΔΟΕ, προκειμένου να ενισχυθούν τα δικαιώματα των εργαζομένων, ιδίως των γυναικών, στην άτυπη οικονομία και να διασφαλιστεί ότι οι μηχανισμοί υποβολής καταγγελιών θα είναι ανεξάρτητοι, εμπιστευτικοί και προσιτοί για όλες τις γυναίκες χωρίς διακρίσεις και ότι θα προβλεφθούν ειδικά μέτρα για την προστασία των καταγγελλουσών από αντίποινα των εργοδοτών και επαναλαμβανόμενη θυματοποίηση· επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να θεσπίσει, ως εργοδότης, νέο ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο, το οποίο θα προβλέπει ένα σύνολο προληπτικών μέτρων και μέτρων αντίδρασης κατά της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας·

23.  εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη αναφοράς στη διάσταση του φύλου όσον αφορά την εμπορία ανθρώπων για σκοπούς εκμετάλλευσης της εργασίας, ιδίως στην περίπτωση οικιακού προσωπικού, λόγω των περιορισμών που η οικογενειακή οικία παρουσιάζει ως χώρος εργασίας αναφορικά με τις δυνατότητες διενέργειας επιθεώρησης και ελέγχου της επαγγελματικής δραστηριότητας· υπενθυμίζει το ψήφισμά του της 28ης Απριλίου 2016 σχετικά με τις οικιακές βοηθούς και τις παρέχουσες φροντίδα στην ΕΕ και ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τις έρευνες σε αυτόν τον τομέα, προκειμένου να βελτιωθούν οι μηχανισμοί αναγνώρισης και προστασίας των θυμάτων και να συμμετάσχουν ΜΚΟ, συνδικάτα, δημόσιες αρχές και όλοι οι πολίτες στη διαδικασία ανίχνευσης παρόμοιων περιπτώσεων·

24.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του σχετικά με τη φύση, την έκταση και τη σοβαρότητα της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, και τον αντίκτυπο όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών στην εργασία· επικροτεί εν προκειμένω την πρόσφατα εγκριθείσα Σύμβαση αριθ. 190 της ΔΟΕ σχετικά με τη βία και την παρενόχληση στην εργασία και καλεί τα κράτη μέλη να την επικυρώσουν και να την εφαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση· καλεί επίσης την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν αποτελεσματικά και δεσμευτικά μέτρα για τον ορισμό και την απαγόρευση της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων της αποτελεσματικής πρόσβασης σε μηχανισμούς ασφαλούς και αποτελεσματικής καταγγελίας και επίλυσης διαφορών, εκστρατείες κατάρτισης και ευαισθητοποίησης, υπηρεσίες υποστήριξης και μέσα έννομης προστασίας·

25.  πιστεύει ότι οι γυναίκες εργαζόμενες που υφίστανται βία λόγω φύλου θα πρέπει να δικαιούνται μείωση ή αναδιοργάνωση των ωρών εργασίας τους και αλλαγή χώρου εργασίας· θεωρεί ότι η έμφυλη βία θα πρέπει να συμπεριληφθεί στις αξιολογήσεις επαγγελματικών κινδύνων·

26.  καταδικάζει την εκστρατεία κατά της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης η οποία έχει στο στόχαστρό της την βία κατά των γυναικών και την εσκεμμένη εκστρατεία για την δυσφήμισή της· ανησυχεί για την απόρριψη του κανόνα της μηδενικής ανοχής έναντι της βίας κατά των γυναικών και της έμφυλης βίας, ο οποίος βασίζεται σε ισχυρή διεθνή συναίνεση· επισημαίνει ότι με αυτόν τον τρόπο τίθενται υπό αμφισβήτηση τα πιο ουσιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η ισότητα, η αυτονομία και η αξιοπρέπεια· τονίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην καταπολέμηση της έμφυλης βίας και στην υποστήριξη των θυμάτων, και καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να παράσχει επαρκή χρηματοδότηση στις ενώσεις που επιδιώκουν αυτούς τους στόχους· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής για τα δικαιώματα των θυμάτων, να αντιμετωπιστούν οι ειδικές ανάγκες των γυναικών και των κοριτσιών που είναι θύματα βίας, ιδίως με σκοπό τη διασφάλιση των δικαιωμάτων, της προστασίας και της αποζημίωσης των θυμάτων· καλεί το Συμβούλιο να ολοκληρώσει επειγόντως την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης και την πλήρη εφαρμογή της από την ΕΕ και να υποστηρίξει την κύρωσή της από όλα τα κράτη μέλη·

27.  τονίζει την ανάγκη να αναγνωριστούν και να καταπολεμηθούν όλες οι μορφές βίας και παρενόχλησης στο εκπαιδευτικό σύστημα, στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στην πρακτική άσκηση, στα προγράμματα επαγγελματικής ανάπτυξης και σε κάθε άλλο πρόγραμμα σε ολόκληρο τον τομέα·

28.  επικροτεί τα προτεινόμενα ειδικά μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας στον κυβερνοχώρο, η οποία πλήττει δυσανάλογα τις γυναίκες και τα κορίτσια (συμπεριλαμβανομένης της παρενόχλησης μέσω του διαδικτύου, του κυβερνοεκφοβισμού και της σεξιστικής ρητορικής μίσους), και ιδίως τις ακτιβίστριες, τις γυναίκες πολιτικούς και άλλα δημόσια πρόσωπα που είναι ορατά στον δημόσιο διάλογο· επικροτεί εν προκειμένω την ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία το φαινόμενο αυτό θα αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες και προβλέπεται συνεργασία με τις τεχνολογικές πλατφόρμες και τον τομέα των ΤΠΕ σε ένα νέο πλαίσιο, προκειμένου ο τελευταίος να αντιμετωπίσει το ζήτημα μέσω επαρκών τεχνικών μέτρων, όπως τεχνικές πρόληψης και μηχανισμοί αντίδρασης σε επιβλαβές περιεχόμενο· παροτρύνει τα κράτη μέλη και την ΕΕ να εγκρίνουν περαιτέρω μέτρα, συμπεριλαμβανομένων δεσμευτικών νομοθετικών μέτρων για την καταπολέμηση αυτών των μορφών βίας στο πλαίσιο οδηγίας για την πρόληψη και την καταπολέμηση κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών και ζητεί να υποστηριχθούν τα κράτη μέλη για να αναπτύξουν εργαλεία κατάρτισης για τις υπηρεσίες που εμπλέκονται σε όλα τα στάδια, από την πρόληψη και την προστασία έως τη δίωξη, όπως η αστυνομία και το δικαστικό σύστημα, από κοινού με τον τομέα της πληροφόρησης και της επικοινωνίας, διασφαλίζοντας παράλληλα τα θεμελιώδη δικαιώματα στο διαδίκτυο·

29.  εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη ρητής απαγόρευσης των διακρίσεων για λόγους ταυτότητας φύλου και έκφρασης φύλου ενός ατόμου στο δίκαιο της ΕΕ· σημειώνει την επιμονή των διακρίσεων, της παρενόχλησης και του αποκλεισμού των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ από την αγορά εργασίας· υπενθυμίζει τα ψηφίσματά του της 14ης Φεβρουαρίου 2019 σχετικά με το μέλλον του καταλόγου δράσεων για τα άτομα ΛΟΑΔΜ(36) και της 18ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με τις δημόσιες διακρίσεις και τη ρητορική μίσους κατά των ατόμων ΛΟΑΔΜ(37)· εκφράζει επιδοκιμασία για την έγκριση της πρώτης στην ιστορία στρατηγικής ΛΟΑΤΚΙ+, και καλεί την Επιτροπή να δώσει συνέχεια στον κατάλογο δράσεών της για τα άτομα ΛΟΑΔΜ 2016-2019 με συγκεκριμένα μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων στην εργασία για λόγους γενετήσιου προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, έκφρασης φύλου και χαρακτηριστικών φύλου·

30.  χαιρετίζει την πρώτη στην ιστορία στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων (2020-2025) η οποία εγκρίθηκε πρόσφατα και με την οποία θα αντιμετωπιστούν οι ειδικές ανάγκες των θυμάτων έμφυλης βίας, και συγκεκριμένα μέσω ειδικής προσέγγισης για την ψυχολογική βία κατά των γυναικών και τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία· τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα υφιστάμενα κενά στη νομοθεσία της ΕΕ και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων όσον αφορά τα διεθνή πρότυπα για τη βία κατά των γυναικών, όπως η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, με σκοπό τη βελτίωση της νομοθεσίας για τα δικαιώματα των θυμάτων και την προστασία και την αποζημίωση των θυμάτων· τονίζει την ανάγκη να έχουν όλα τα θύματα πραγματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη μέσω της εφαρμογής της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων, η οποία είναι ακόμη ελλιπής σε ορισμένα κράτη μέλη· ζητεί να συνεχιστεί η προώθηση των δικαιωμάτων των θυμάτων, μεταξύ άλλων μέσω των υφιστάμενων μέσων, όπως η ευρωπαϊκή εντολή προστασίας·

31.  εφιστά την προσοχή της Επιτροπής και των κρατών μελών στην εξαιρετικά δραματική κατάσταση των παιδιών που μένουν ορφανά λόγω έμφυλης βίας ή αναγκάζονται να ζουν σε περιβάλλον ενδοοικογενειακής βίας και τα ενθαρρύνει να λαμβάνουν υπόψη τις καταστάσεις αυτές στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του προβλήματος της ενδοοικογενειακής βίας·

32.  προτρέπει την Επιτροπή να παρουσιάσει την πολυαναμενόμενη στρατηγική της ΕΕ για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων και υπογραμμίζει την ανάγκη σαφούς αναγνώρισης του έμφυλου χαρακτήρα της εμπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης που πλήττουν κατά κύριο λόγο τις γυναίκες και τα κορίτσια· αναγνωρίζει ότι η σεξουαλική εκμετάλλευση για τον σκοπό της παρένθετης μητρότητας και της αναπαραγωγής ή για σκοπούς όπως οι καταναγκαστικοί γάμοι, η πορνεία και η πορνογραφία είναι απαράδεκτη και συνιστά παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί, ως εκ τούτου, η στρατηγική να εξετάσει προσεκτικά την κατάσταση των εκδιδόμενων γυναικών, με ιδιαίτερη έμφαση στη σχέση μεταξύ της πορνείας και της εμπορίας γυναικών και ανηλίκων, στην ΕΕ και παγκοσμίως, και στην αναδυόμενη χρήση του διαδικτύου για σκοπούς εκμετάλλευσης· τονίζει τον σημαντικό ρόλο και το έργο του συντονιστή δράσης της ΕΕ κατά της εμπορίας ανθρώπων και παροτρύνει την Επιτροπή να διορίσει τον νέο συντονιστή χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, για να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή της οδηγίας για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων από τα κράτη μέλη· επιμένει ότι είναι σημαντικό να συμπεριληφθούν μέτρα και στρατηγικές για τη μείωση της ζήτησης·

33.  ζητεί τη λήψη ισχυρότερων μέτρων όσον αφορά τη νομοθεσία για τα σεξουαλικά αδικήματα και υπογραμμίζει ότι η σεξουαλική πράξη πρέπει να είναι πάντα οικειοθελής· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει συστάσεις προς όλα τα κράτη μέλη για την τροποποίηση του ορισμού του βιασμού στην εθνική τους νομοθεσία, προκειμένου ο εν λόγω ορισμός να βασίζεται στην απουσία συναίνεσης·

34.  επικροτεί τη ενημερωτική εκστρατεία σε επίπεδο ΕΕ για την καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων, καθώς και τη λήψη μέτρων πρόληψης της βίας που εστιάζουν στους άνδρες, στα αγόρια και στις αρρενωπότητες· ζητεί να ληφθούν σαφέστερα μέτρα για τη στόχευση των καταστροφικών προτύπων αρρενωπότητας, καθώς τα έμφυλα στερεότυπα αποτελούν μία από τις γενεσιουργούς αιτίες της ανισότητας των φύλων και επηρεάζουν όλους τους τομείς της κοινωνίας·

35.  ζητεί να δοθεί περισσότερη προσοχή και στήριξη σε ορφανοτροφεία και οικοτροφεία για θύματα βίας τα οποία έχουν κλείσει ή των οποίων η ικανότητα φιλοξενίας έχει περιοριστεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, με αποτέλεσμα γυναίκες, νεαρά κορίτσια ή παιδιά να υποχρεώνονται να αντιμετωπίσουν την προοπτική να περάσουν το διάστημα της καραντίνας στην οικία του ατόμου που τα κακοποιεί·

36.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί συχνά τον κύριο λόγο του φαινόμενου των άστεγων γυναικών· ως εκ τούτου, προτρέπει την Επιτροπή να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών που έχει ως αποτέλεσμα ή παρατείνει την έλλειψη στέγης·

37.  επικροτεί την εξαγγελία για έκδοση σύστασης σχετικά με την πρόληψη των επιβλαβών πρακτικών, παράλληλα με την θέσπιση πιθανής νομοθεσίας, με σκοπό την καταπολέμηση του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, της αναγκαστικής στείρωσης, του πρόωρου και αναγκαστικού γάμου και της λεγόμενης «βίας για λόγους τιμής», η οποία πλήττει συγκεκριμένα τα παιδιά και τα νέα κορίτσια·

Γυναίκες και οικονομία

38.  επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω και να βελτιώσουν τη συλλογή δεδομένων(38), στατιστικών, έρευνας και ανάλυσης ανά φύλο, καθώς και τη στήριξη και τα μέτρα για τη βελτίωση της ανάπτυξης των θεσμικών ικανοτήτων και των ικανοτήτων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων, ιδίως σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και σε τομείς όπως η άτυπη απασχόληση, η επιχειρηματικότητα, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση και σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, η μη αμειβόμενη εργασία, η φτώχεια και ο αντίκτυπος των συστημάτων κοινωνικής προστασίας· προτρέπει επίσης το EIGE και τα άλλα θεσμικά όργανα και αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ να δημιουργήσουν και να ενσωματώσουν νέους δείκτες, όπως η φτώχεια των εργαζομένων, η έλλειψη διαθέσιμου χρόνου, τα χάσματα στη χρήση του χρόνου, η αξία της εργασίας παροχής φροντίδας (αμειβόμενης και/ή άμισθης) και τα ποσοστά κάλυψης γυναικών και ανδρών, σε σχέση, μεταξύ άλλων, με την οδηγία σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τα εν λόγω δεδομένα για την αποτελεσματική αξιολόγηση των επιπτώσεων των πολιτικών και των προγραμμάτων της σε θέματα φύλου και των προγραμμάτων άλλων οργανισμών και θεσμικών οργάνων της ΕΕ·

39.  υποστηρίζει την αναθεώρηση των στόχων της Βαρκελώνης και την έκκληση προς τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν επαρκείς επενδύσεις στις υπηρεσίες φροντίδας και στις υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας, μεταξύ άλλων από τη διαθέσιμη χρηματοδότηση της ΕΕ, καθώς και να διασφαλίσουν οικονομικά προσιτή, προσβάσιμη και υψηλής ποιότητας παιδική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένης της προσχολικής εκπαίδευσης, παρέχοντας, ιδίως, στις νεαρές μητέρες τη δυνατότητα να εργαστούν και/ή να σπουδάσουν, και υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την αρχή 11 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων· ζητεί χρηματοδοτική στήριξη και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών που δεν έχουν ακόμη επιτύχει τους στόχους· χαιρετίζει, επιπλέον, την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για τα κράτη μέλη σχετικά με την αντιμετώπιση των οικονομικών αντικινήτρων σε σχέση με τις κοινωνικές, οικονομικές και φορολογικές πολιτικές· υπογραμμίζει τον στόχο της ισότιμης παροχής φροντίδας και των ισότιμων αμοιβών, ο οποίος πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών αυτών, και επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής ως πρώτο βήμα·

40.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει μια ευρωπαϊκή συμφωνία για την παροχή φροντίδας, υιοθετώντας μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για όλες τις ανάγκες και τις υπηρεσίες φροντίδας και καθορίζοντας ελάχιστα πρότυπα και ποιοτικές κατευθυντήριες γραμμές για την παροχή φροντίδας καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, των ηλικιωμένων και των ατόμων με μακροπρόθεσμες ανάγκες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συλλέξουν αναλυτικά δεδομένα σχετικά με την παροχή υπηρεσιών φροντίδας· παροτρύνει τα κράτη μέλη να μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο και να εφαρμόσουν ταχέως και πλήρως την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί ο δίκαιος καταμερισμός εργασίας και οικογενειακής ζωής και τα καλεί να προχωρήσουν πέρα από τα ελάχιστα πρότυπα της οδηγίας θεσπίζοντας μέτρα όπως η πλήρως αμειβόμενη άδεια, η προαγωγή του ίσου ρόλου των ανδρών ως ατόμων που παρέχουν φροντίδα, καταπολεμώντας με αυτόν τον τρόπο τα έμφυλα στερεότυπα όσον αφορά την λήψη άδειας πατρότητας και/ή μητρότητας, η αναγνώριση του ρόλου των άτυπων φροντιστών μέσω της διασφάλισης της πρόσβασής τους στην κοινωνική ασφάλιση και του δικαιώματος σε συνταξιοδοτικά δικαιώματα, η στήριξη υπηρεσιών προσαρμοσμένων στις συγκεκριμένες προκλήσεις και ανάγκες των γονέων και/ή των μελών της οικογένειας που φροντίζουν άτομα με αναπηρία ή μακροχρόνια ασθένεια ή των ηλικιωμένων, και ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας που δεν αποβαίνουν εις βάρος των μισθών των εργαζομένων, της πρόσβασης σε κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα και επιδόματα, και του σεβασμού του δικαιώματος αποσύνδεσης των εργαζομένων· παροτρύνει την Επιτροπή να παρακολουθεί ετησίως, εκ του σύνεγγυς και συστηματικά την εφαρμογή από τα κράτη μέλη της οδηγίας για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής·

41.  ζητεί οικονομικά προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες στους τομείς της παιδικής φροντίδας και της φροντίδας εξαρτώμενων ατόμων, οι οποίες καθιστούν δυνατή, ιδίως στην περίπτωση των γυναικών, την επιστροφή στην απασχόληση και διευκολύνουν τον συνδυασμό επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής·

42.  υπογραμμίζει την ανάγκη να δημιουργηθεί δίκτυο βρεφονηπιακών σταθμών και κέντρων προσχολικής εκπαίδευσης· τονίζει ότι αυτό αποτελεί ευρύτερη κοινωνική ευθύνη και θα πρέπει να συνιστά καθολική υπηρεσία η οποία να είναι πραγματικά προσιτή σε όλα τα παιδιά και σε όλες τις οικογένειες που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το δίκτυο·

43.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη, βάσει ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, να θεσπίσουν, προς όφελος τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών, ένα «σύστημα μονάδων κατοχύρωσης του χρόνου παροχής φροντίδας» για την αντιστάθμιση των διαλειμμάτων από την απασχόληση για την παροχή άτυπης φροντίδας σε μέλη της οικογένειας και των περιόδων άδειας για επίσημη φροντίδα, όπως η άδεια μητρότητας και πατρότητας και η γονική άδεια και, παράλληλα, ζητεί οι μονάδες αυτές να προσμετρώνται δίκαια για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων· θεωρεί ότι οι εν λόγω μονάδες θα πρέπει να χορηγούνται για σύντομη, καθορισμένη περίοδο ώστε να μην ενισχύονται περαιτέρω τα στερεότυπα και οι ανισότητες·

44.  κάνει έκκληση στα κράτη μέλη να λάβουν ειδικά μέτρα για την καταπολέμηση του κινδύνου της φτώχειας στην τρίτη ηλικία και τη συνταξιοδότηση, αυξάνοντας τις συντάξεις και ενισχύοντας τις κοινωνικές παροχές· πιστεύει ότι οι ανισότητες εισοδήματος μεταξύ ανδρών και γυναικών κατά τη συνταξιοδότηση πρέπει να αντιμετωπιστούν, και ότι για τον σκοπό αυτό, πρέπει να αυξηθούν οι συντάξεις και να διατηρηθούν και να ενισχυθούν τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης που βασίζονται στην αλληλεγγύη, ενώ παράλληλα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα είναι αναδιανεμητικά και θα προσφέρουν δίκαιο και αξιοπρεπές εισόδημα μετά από την εργασία μιας ζωής, και να διαφυλαχθεί η βιωσιμότητα των δημόσιων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης με τη δημιουργία θέσεων εργασίας με δικαιώματα και βελτιωμένους μισθούς·

45.  καλεί την Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εξετάσουν προσεκτικά τις ανάγκες των γυναικών και τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας, καθώς και τον οριζόντιο και κάθετο διαχωρισμό στην αγορά εργασίας, κατά τον σχεδιασμό προγραμμάτων στο πλαίσιο του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) και του σχεδίου ανάκαμψης «Next Generation EU»·

46.  θεωρεί ότι συνιστά προτεραιότητα η ανάληψη δράσης για τη στήριξη της οικογένειας, μεταξύ άλλων, με την παροχή κατάλληλων και οικονομικών προσιτών εγκαταστάσεις παιδικής μέριμνας, η οποία θα συμβάλει θετικά στη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και στις προοπτικές συνταξιοδότησής τους·

47.  επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να παρακολουθεί την ορθή μεταφορά της οδηγίας για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής στο εθνικό δίκαιο έως το 2022, όπως απαιτείται, και να διασφαλίζει την πλήρη εφαρμογή της·

48.  καλεί την Επιτροπή να συλλέξει δεδομένα σχετικά με την παροχή διαφόρων ειδών φροντίδας (παιδική φροντίδα, φροντίδα ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία ή ατόμων που χρήζουν μακροχρόνιας φροντίδας), τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο μελέτης για την εξέταση του χάσματος όσον αφορά τη φροντίδα που θα χρησιμεύσει ως βάση για την ανάληψη πρωτοβουλίας για μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα· επισημαίνει ότι η εν λόγω στρατηγική πρέπει να σέβεται τις αρμοδιότητες των κρατών μελών, όπως ορίζονται στις Συνθήκες, αλλά και να στοχεύει στη βελτίωση της συνεργασίας και του συντονισμού όλων των μέτρων που θα μπορούσαν να είναι επωφελή για τους άτυπους φροντιστές στην ΕΕ και τα άτομα στα οποία παρέχουν φροντίδα· τονίζει ότι η συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε συνδυασμό με την αποδοτική χρήση των ενωσιακών κονδυλίων, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη ποιοτικών, προσβάσιμων και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών παροχής φροντίδας·

49.  επικροτεί την απόφαση του Συμβουλίου να ενεργοποιήσει την «γενική ρήτρα διαφυγής» και καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν στις δημόσιες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της ελεύθερης παιδικής και υγειονομικής περίθαλψης, προκειμένου να δημιουργηθούν νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας και να μετριαστούν οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της κρίσης· θεωρεί ότι τα μέτρα λιτότητας έχουν μακροχρόνιες επιβλαβείς συνέπειες, ιδίως για τις γυναίκες, και δεν πρέπει να επιβληθούν κατά την περίοδο μετά την κρίση της COVID-19·

50.  επικροτεί το μέσο προσωρινής στήριξης για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (SURE)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι στο πλαίσιο του SURE θα αντιμετωπιστούν οι απώλειες εισοδήματος των γυναικών·

51.  τονίζει την ανάγκη σημαντικής τόνωσης των επενδύσεων στις υπηρεσίες, και ιδίως στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, εκπαίδευσης και μεταφορών, με σκοπό να καλυφθούν οι ανάγκες του πληθυσμού και να ενισχυθούν η ανεξαρτησία, η ισότητα και η χειραφέτηση των γυναικών·

52.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση της Επιτροπής να υποβάλει δεσμευτικά μέτρα για τη μισθολογική διαφάνεια, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για τον εντοπισμό χασμάτων και διακρίσεων στον ίδιο τομέα και να εξαλείψουν το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για την καθυστέρηση της δημοσίευσης αυτής της πρότασης και ζητεί από την Επιτροπή να την υποβάλει το συντομότερο δυνατόν· τονίζει εν προκειμένω τη σημασία της πλήρους συνεργασίας και συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων και όλων των ενδιαφερόμενων μερών σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές και παραδόσεις· επισημαίνει, ωστόσο, ότι εξακολουθεί να πρέπει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της ίσης αμοιβής για ίση εργασία ή για εργασία ίσης αξίας μεταξύ ανδρών και γυναικών σε διάφορους επαγγελματικούς τομείς για να καλυφθούν οι διαφορές στην αμοιβή για εργασία ίσης αξίας στην αγορά εργασίας στην οποία επικρατεί διαχωρισμός των φύλων και παρατηρούνται χαμηλότεροι μισθοί σε ορισμένους τομείς στους οποίους απασχολούνται κυρίως γυναίκες, όπως η νοσηλευτική, η φροντίδα, η λιανική πώληση, οι πωλήσεις και ο εκπαιδευτικός τομέας, σε σύγκριση, π.χ., με τον μεταποιητικό τομέα ή τα τεχνικά επαγγέλματα στα οποία κυριαρχούν οι άνδρες· συνιστά ένθερμα την ενσωμάτωση της αρχής της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας μεταξύ γυναικών και ανδρών, η οποία θα μπορούσε να οριστεί ως εξής: «Η εργασία θεωρείται ίσης αξίας εάν, βάσει σύγκρισης δύο ομάδων εργαζομένων οι οποίες δεν έχουν σχηματιστεί κατά τρόπο αυθαίρετο, η εργασία που εκτελείται είναι συγκρίσιμη, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως οι εργασιακές συνθήκες, ο βαθμός ευθύνης των εργαζομένων και οι σωματικές ή νοητικές απαιτήσεις της εργασίας»· επισημαίνει ότι για τον σκοπό αυτό πρέπει να αναπτυχθούν εργαλεία επαγγελματικής αξιολόγησης και κριτήρια ταξινόμησης χωρίς διακρίσεις ως προς το φύλο·

53.  επικροτεί την αξιολόγηση εκ μέρους της Επιτροπής του υφιστάμενου πλαισίου όσον αφορά την ίση αμοιβή για όμοια εργασία ή εργασία της αυτής αξίας, τη δρομολόγηση διαδικασίας διαβούλευσης σχετικά με τον τρόπο βελτίωσης της ισότητας των φύλων στον κόσμο της εργασίας, την επικείμενη έκθεση για την επάρκεια των συντάξεων και την εξέταση της περίπτωσης να χορηγούνται συνταξιοδοτικά μόρια στο πλαίσιο επαγγελματικών συνταξιοδοτικών συστημάτων όταν διακόπτεται η σταδιοδρομία επειδή η εργαζόμενη ανέλαβε υποχρεώσεις παροχής φροντίδας·

54.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει εντός του επόμενου έτους αναθεώρηση της οδηγίας 2006/54/ΕΚ σύμφωνα με την πρόσφατη αξιολόγηση της λειτουργίας και της εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ για τις ίσες αμοιβές και σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης· θεωρεί ότι η εν λόγω αναθεώρηση θα πρέπει να περιλαμβάνει έναν ορισμό της «εργασίας ίσης αξίας» σε όλους τους επαγγελματικούς τομείς, ο οποίος θα ενσωματώνει τη διάσταση του φύλου, καθώς και αναφορά σε πολλαπλές μορφές διακρίσεων και πρόσθετα μέτρα για την εξασφάλιση της επιβολής στην πράξη της οδηγίας·

55.  υπενθυμίζει το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 30ής Ιανουαρίου 2020 σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων· ζητεί την άμεση αναθεώρηση και ένα φιλόδοξο νέο σχέδιο δράσης για το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων έως το τέλος του 2020, το οποίο θα πρέπει να θέσει σαφείς στόχους για τα κράτη μέλη ώστε να μειωθεί το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων την επόμενη πενταετία, και να διασφαλιστεί ότι οι στόχοι αυτοί θα λαμβάνονται υπόψη στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις· επισημαίνει ιδίως την ανάγκη να συμπεριληφθεί στο νέο σχέδιο δράσης μια διατομεακή προοπτική· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στην ανάπτυξη των νέων πολιτικών για τη γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων και τη βελτίωση και περαιτέρω ανάπτυξη των στατιστικών, της έρευνας και της ανάλυσης προκειμένου να μετράται καλύτερα και να παρακολουθείται η πρόοδος όσον αφορά την εξάλειψη του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, με ιδιαίτερη προσοχή στις ομάδες που βιώνουν πολλαπλές και διατομεακές διακρίσεις· καλεί την Επιτροπή να δώσει προσοχή στους παράγοντες που οδηγούν στο συνταξιοδοτικό χάσμα και να στηρίξει τα κράτη μέλη στα μέτρα που λαμβάνουν για τη μείωσή του, θεσπίζοντας έναν δείκτη συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων για την αξιολόγηση των σωρευμένων ανισοτήτων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους·

56.  σημειώνει ότι οι φορολογικές πολιτικές έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στα διάφορα είδη νοικοκυριών· τονίζει ότι η ατομική φορολόγηση μπορεί να είναι καθοριστικής σημασίας όσον αφορά την επίτευξη φορολογικής δικαιοσύνης για τις γυναίκες· υπογραμμίζει τις αρνητικές επιπτώσεις ορισμένων μορφών φορολογίας στα ποσοστά απασχόλησης των γυναικών και στην οικονομική ανεξαρτησία τους, και επισημαίνει ότι οι φορολογικές πολιτικές θα πρέπει να βελτιστοποιηθούν ώστε να ενισχυθούν τα κίνητρα για τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας· εφιστά την προσοχή στις αρνητικές συνέπειες της κοινής φορολόγησης στο συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων· τονίζει ότι τα φορολογικά συστήματα θα πρέπει να παύσουν να βασίζονται πλέον στην υπόθεση ότι τα νοικοκυριά συγκεντρώνουν και μοιράζουν ισότιμα τους πόρους τους· υπογραμμίζει τον αντίκτυπο της φτώχειας λόγω της εμμηνόρροιας σε πολλές Ευρωπαίες γυναίκες λόγω της ακρίβειας των προϊόντων υγιεινής για την εμμηνόρροια και των υψηλών επιπέδων φορολόγησης αυτών των προϊόντων σε πολλά κράτη μέλη και προτρέπει, συνεπώς, τα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση για την καταπολέμηση αυτών των έμμεσων φορολογικών διακρίσεων και της φτώχειας λόγω της εμμηνόρροιας·

57.  υπενθυμίζει ότι οι πολιτικές χρηματοδότησης και φορολογίας έχουν μια ισχυρή διάσταση του φύλου· επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να ενσωματώσει τη διάσταση του φύλου στο σύνολο του ΠΔΠ και ιδίως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+, προκειμένου να προωθηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και επαγγελματικής ζωής και η γυναικεία επιχειρηματικότητα, αλλά εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό στο νέο ΠΔΠ και στα Διαρθρωτικά Ταμεία· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει περαιτέρω και να βελτιώσει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό, και τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν την ισότητα στο πλαίσιο των φορολογικών τους πολιτικών, ελέγχοντας τις δημοσιονομικές πολιτικές, προκειμένου να εξαλειφθούν τυχόν μεροληπτικές φορολογικές πρακτικές βάσει φύλου·

58.  υπενθυμίζει εκ νέου ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ισότητα των φύλων στο πλαίσιο των διαφόρων σταδίων της διαδικασίας του ευρωπαϊκού εξαμήνου και ζητεί, στο πρόγραμμα που θα διαδεχθεί τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», να συμπεριληφθεί πυλώνας για την ισότητα των φύλων και γενικός στόχος για την ισότητα των φύλων· ζητεί επειγόντως να ενσωματωθούν σαφείς δείκτες για την ισότητα των φύλων και να αναπτυχθούν στατιστικές μέθοδοι και ανάλυση για την παρακολούθηση της προόδου ως προς την ισότητα των φύλων με μια διατομεακή προοπτική στις ειδικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε χώρα και έχουν εντοπιστεί στον κοινωνικό πίνακα αποτελεσμάτων·

59.  επισημαίνει ότι το 70 % του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας είναι γυναίκες, που συχνά αμείβονται μόνο με τον κατώτατο μισθό και των οποίων οι συνθήκες εργασίας είναι επισφαλείς, και ζητεί την εξίσωση των μισθών και των εργασιακών συνθηκών σε γυναικοκρατούμενους τομείς όπως η φροντίδα, η υγεία και η λιανική πώληση, καθώς και την εξάλειψη του μισθολογικού και συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων και του διαχωρισμού στην αγορά εργασίας·

60.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, να αναπτύξουν ευαίσθητες ως προς τη διάσταση του φύλου κατευθυντήριες γραμμές για την υγεία και την ασφάλεια στον χώρο εργασίας που να απευθύνονται ειδικά στα επαγγέλματα πρώτης γραμμής, προκειμένου να προστατεύσουν τους εργαζομένους σε αυτά τα επαγγέλματα σε περίπτωση μελλοντικών επιδημιών· υπογραμμίζει ότι οι αλλαγές στις συνθήκες εργασίας, όπως η τηλεργασία, ενώ προσφέρουν ευκαιρίες για βελτίωση των ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων και της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και επαγγελματικής ζωής, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ικανότητα αποσύνδεσης και αύξησης του φόρτου εργασίας, με τις γυναίκες να επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τους άνδρες λόγω του κυρίαρχου ή παραδοσιακού τους ρόλου ως φροντιστών στο σπίτι και την οικογένεια· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να υποβάλει μια ευαίσθητη ως προς την διάσταση του φύλου νομοθετική πρόταση σχετικά με το δικαίωμα αποσύνδεσης, καθώς και μια οδηγία για την ψυχική ευεξία στο χώρο εργασίας με στόχο την αναγνώριση του άγχους, της κατάθλιψης και της επαγγελματικής εξουθένωσης ως επαγγελματικών ασθενειών, και να θεσπίσει μηχανισμούς για την πρόληψη και για την επανένταξη των πληττόμενων εργαζομένων στο εργατικό δυναμικό·

61.  καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει την οδηγία 92/85/ΕΟΚ ώστε να διασφαλίσει ότι οι γυναίκες σε ολόκληρη την Ευρώπη μπορούν να επωφεληθούν ισότιμα με τους άνδρες από την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων(39)·

62.  τονίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να παρουσιάσουν τεκμηριωμένες, καλά σχεδιασμένες πολιτικές και μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας που να βελτιώνουν εκ των πραγμάτων τις συνθήκες εργασίας των γυναικών και να αυξάνουν την ποιοτική απασχόληση·

63.  καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την κοινωνική προστασία για την αντιμετώπιση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων και ιδίως την εκθήλυνση της φτώχειας, με ιδιαίτερη έμφαση στα μονογονεϊκά νοικοκυριά που έχουν επικεφαλής γυναίκα·

64.  υπογραμμίζει ότι οι ίσες ευκαιρίες και η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας μπορούν να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας, την οικονομική ευημερία και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ορίσουν στόχους για τη μείωση των επισφαλών θέσεων εργασίας και της ακούσιας μερικής απασχόλησης προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση των γυναικών στην αγορά εργασίας·

65.  καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει ειδική προσέγγιση για τις μόνες μητέρες, καθώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτες από οικονομική άποψη διότι οι απολαβές τους είναι συχνά χαμηλότερες από εκείνες των ανδρών και είναι πιο πιθανό να εγκαταλείψουν την αγορά εργασίας όταν γίνουν γονείς· καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει εν προκειμένω την εφαρμογή των υφιστάμενων νομικών εργαλείων για τη διασυνοριακή είσπραξη διατροφής, αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τη διαθεσιμότητά τους· προτρέπει την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με τα κράτη μέλη για τον εντοπισμό πρακτικών προβλημάτων που συνδέονται με την είσπραξη διατροφής σε διασυνοριακές περιπτώσεις και να αναπτύξει εργαλεία για την αποτελεσματική επιβολή υποχρεώσεων πληρωμής·

66.  σημειώνει ότι η γυναικεία συμμετοχή στην αγορά εργασίας είναι χαμηλότερη από αυτή των ανδρών· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να μειωθεί η φορολογία εισοδήματος προς ενθάρρυνση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας·

67.  προτρέπει τα κράτη μέλη να αναλάβουν περαιτέρω δράση για την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών στην αγορά εργασίας·

68.  υπενθυμίζει ότι ο κόσμος της εργασίας παραμένει άνισος όσον αφορά το εισόδημα, τις προοπτικές σταδιοδρομίας, τους γυναικοκρατούμενους τομείς, την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία, την εκπαίδευση και την κατάρτιση· υπενθυμίζει ότι όλες αυτές οι διαστάσεις πρέπει να αντιμετωπιστούν ώστε να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων·

69.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την ισότιμη συμμετοχή και τις ίσες ευκαιρίες ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της εκθήλυνσης της φτώχειας σε όλες τις μορφές του, καθώς και το πρόβλημα της φτώχειας που παρατηρείται στα ηλικιωμένα άτομα, ειδικότερα με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, προκειμένου να εξαλειφθεί το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων και με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε γυναικοκρατούμενους τομείς και επαγγέλματα, όπως στους τομείς της φιλοξενίας, του τουρισμού, των υπηρεσιών καθαρισμού και στον τομέα της φροντίδας· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η νοοτροπία υποτίμησης των επαγγελμάτων στα οποία κυριαρχούν οι γυναίκες και ότι είναι αναγκαίο να καταπολεμηθούν τέτοια στερεότυπα και η υπερεκπροσώπηση των γυναικών στις άτυπες μορφές εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ίση μεταχείριση των μεταναστριών (μεταξύ άλλων μέσω της αναθεώρησης του συστήματος αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων), καθώς και άλλων ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων γυναικών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την κάλυψη των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε τομεακό επίπεδο και τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στη χάραξη πολιτικής, για την προώθηση σταθερής και ποιοτικής απασχόλησης· τονίζει την ανάγκη για στρατηγικές ενθάρρυνσης και στήριξης των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών των γυναικών·

70.  σημειώνει ότι η αυξανόμενη οικονομία της περιστασιακής απασχόλησης έχει επιπτώσεις στους εργαζόμενους οι οποίοι είναι λιγότερο συνδικαλισμένοι και διατρέχουν τον κίνδυνο επισφαλούς απασχόλησης, για λόγους όπως οι μη σταθερές ώρες εργασίας και το μη σταθερό εισόδημα, το γεγονός ότι δεν καλύπτονται από εργασιακά δικαιώματα, η αβεβαιότητα όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση και τις συντάξεις ή η έλλειψη πρόσβασης στην εξέλιξη της σταδιοδρομίας και στην επανεκπαίδευση· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η σχετική ανασφάλεια που επιδεινώνεται από τον εγκλεισμό που επιβάλλει η τρέχουσα κρίση, έχει ιδιαιτέρως αρνητικό αντίκτυπο στις γυναίκες που φέρουν το βάρος της φροντίδας σε μια αγορά εργασίας με έντονα έμφυλα χαρακτηριστικά, ιδίως σε όσες βιώνουν διατομεακές μορφές διακρίσεων· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν στοχευμένα μέτρα κοινωνικής προστασίας για τις γυναίκες ελεύθερους επαγγελματίες και τις γυναίκες που απασχολούνται στην οικονομία της περιστασιακής απασχόλησης· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή της οδηγίας 2010/41/ΕΕ·

71.  επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να εγκρίνει σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων· υπογραμμίζει την ανάγκη να ενσωματωθεί η διάσταση του φύλου με τη χρήση μιας διατομεακής προσέγγισης σύμφωνα με τις αρχές 2 και 3 του πυλώνα·

72.  τονίζει ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων στον τομέα των μέσων ενημέρωσης είναι μεγάλο και ότι οι γυναίκες δημοσιογράφοι είναι πιθανότερο να αντιμετωπίζουν παρενόχληση, βία, σεξισμό και διακρίσεις σε σύγκριση με τους άνδρες· υπενθυμίζει το δεύτερο κεφάλαιο του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων σχετικά με τις δίκαιες συνθήκες εργασίας· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να διαφυλάσσουν το δικαίωμα σε δίκαιες και ασφαλείς συνθήκες εργασίας για όλους τους εργαζόμενους στον τομέα των μέσων ενημέρωσης·

73.  καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν την πρόσβαση των μεταναστριών και των γυναικών προσφύγων σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, απασχόλησης, σίτισης και ενημέρωσης, και να μετριάσουν τους κινδύνους προστασίας, ιδίως τη βία μεταξύ ανδρών και γυναικών και την εμπορία γυναικών·

74.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να λάβουν αυστηρά μέτρα ώστε να επιβάλλουν κυρώσεις σε επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με την εργατική νομοθεσία και εισάγουν διακρίσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών· πιστεύει, επίσης, ότι θα πρέπει να ισχύουν προϋποθέσεις για την κατανομή των κονδυλίων της ΕΕ σε εταιρείες που έχουν υψηλά εργασιακά πρότυπα και δεν εισάγουν διακρίσεις κατά των γυναικών·