Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt rozporządzenia Komisji zmieniającego załączniki II, III i IV do rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości acekwinocylu, acibenzolaru-s-metylu, szczepu IAB/NS03 bacillus subtilis, emamektyny, flonikamidu, flutolanilu, fosetylu, imazamoksu i oksatiapiproliny w określonych produktach lub na ich powierzchni (D063854/04),

–  uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG(1), w szczególności jego art. 5 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 lit. a),

–  uwzględniając opinię wydaną 18 lutego 2020 r. przez Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

–  uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów(2),

–  uwzględniając uzasadnioną opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 27 maja 2019 r. opublikowaną 2 sierpnia 2019 r.(3),

–  uwzględniając uzasadnioną opinię EFSA z 17 sierpnia 2018 r. opublikowaną 25 września 2018 r.(4),

–  uwzględniając uzasadnioną opinię EFSA z 29 sierpnia 2018 r. opublikowaną 18 września 2018 r.(5),

–  uwzględniając wnioski EFSA z 18 grudnia 2009 r. opublikowane 7 maja 2010 r.(6),

–  uwzględniając opinię Komitetu ds. Oceny Ryzyka Europejskiej Agencji Chemikaliów z 5 czerwca 2013 r.(7),

–  uwzględniając art. 5a ust. 3 lit. b) i art. 5a ust. 5 decyzji Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającej warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(8),

–  uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 oraz art. 112 ust. 4 lit. c) Regulaminu,

–  uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.  mając na uwadze, że w komunikacie Komisji z dnia 20 maja 2020 r. pt. „Strategia »od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego”(9) promuje się „globalną transformację w kierunku zrównoważonych systemów rolno-spożywczych – zgodnie z celami tej strategii i celami zrównoważonego rozwoju”;

B.  mając na uwadze, że flonikamid to selektywny, kontaktowy środek owadobójczy, który zakłóca odżywianie się owadów, ich przemieszczanie się i inne zachowania, powodując głód i odwodnienie, a następnie śmierć(10);

C.  mając na uwadze, że okres zatwierdzenia substancji czynnej flonikamid przedłużono już rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2017/2069(11);

D.  mając na uwadze, że Komitet ds. Oceny Ryzyka Europejskiej Agencji Chemikaliów w opinii z 5 czerwca 2013 r.(12) informuje o wynikach eksperymentów na szczurach powodujących zwiększenie masy łożyska, opóźnione otwarcie pochwy, zmniejszenie masy macicy i jajników, spadek poziomu estradiolu i wzrost poziomu LH, ale uznaje je za niepowiązane lub nieistotne; mając na uwadze, że właściwy organ Danii zauważa „wyraźny wpływ na występowanie trzewnych wad rozwojowych u królików przy dawkach niewykazujących toksyczności matczynej”(13);

E.  mając na uwadze, że w tymczasowej decyzji w sprawie przeglądu rejestracji flonikamidu (sprawa nr 7436) z 14 grudnia 2020 r. wydanej przez Agencję Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych (EPA) stwierdzono, że nie można przeprowadzić bardziej kompletnej oceny ryzyka dla pszczół bez danych wyższego poziomu dotyczących owadów zapylających, że dostępne badania poziomu I dotyczące toksyczności ostrej drogą pokarmową nie były odpowiednie do zastosowania ilościowego, a w przypadku flonikamidu nie są obecnie dostępne badania poziomu II i III dotyczące owadów zapylających, oraz że wymogi w zakresie badania ostrej toksyczności drogą pokarmową u dorosłych pszczół miodnych i danych poziomu II i III dotyczących pszczół miodnych (tj. badań w warunkach półpolowych lub polowych) pozostają niespełnione(14);

F.  mając na uwadze, że prokurator generalny Kalifornii Xavier Becerra w uwagach z 2 listopada 2020 r.(15) do proponowanej tymczasowej decyzji w sprawie przeglądu rejestracji stwierdza krytycznie, że EPA nie ma wystarczających informacji, aby scharakteryzować ryzyko, jakie stwarza flonikamid dla owadów zapylających;

G.  mając na uwadze, że prokurator generalny, powołując się na ocenę ryzyka ekologicznego EPA, wyjaśnia dalej, że nowe badanie toksyczności przewlekłej u dorosłych pszczół miodnych obejmowało wydłużony okres obserwacji w celu wykrycia opóźnionej toksyczności flonikamidu, ponieważ często skutki można dostrzec dopiero wiele dni później, po zagłodzeniu owadów; mając na uwadze, że nowe badanie wykazało, iż flonikamid jest niezwykle toksyczny dla dorosłych pszczół; mając na uwadze, że na podstawie tych wyników EPA ustaliła, że na skutek zarejestrowanych zastosowań flonikamidu pszczoły byłyby narażone na dawkę flonikamidu od 17 do 51 razy większą niż ilość powodująca znaczne szkody; mając na uwadze, że w wydłużonym okresie obserwacji śmiertelność nadal rosła we wszystkich badanych stężeniach w sposób zależny od dawki; mając na uwadze, że do końca wydłużonego okresu obserwacji w części badania dotyczącej flonikamidu śmiertelność się nie ustabilizowała;

H.  mając na uwadze, że w art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) uznano zasadę ostrożności za jedną z podstawowych zasad Unii;

I.  mając na uwadze, że art. 168 ust. 1 TFUE stanowi, iż przy „określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Unii zapewnia się wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego”;

J.  mając na uwadze, że celem dyrektywy 2009/128/WE jest osiągnięcie zrównoważonego stosowania pestycydów w Unii przez zmniejszenie zagrożenia związanego ze stosowaniem pestycydów i wpływu ich stosowania na zdrowie ludzi i zwierząt oraz na środowisko, a także przez propagowanie integrowanej ochrony roślin oraz alternatywnych rozwiązań i technik, takich jak niechemiczne zastępniki pestycydów;

K.  mając na uwadze, że przy ustalaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości (NDP) należy wziąć pod uwagę efekty skumulowane i synergiczne, a pilne opracowanie odpowiednich metod takiej oceny jest niezwykle ważne;

L.  mając na uwadze, że zgodnie z projektem rozporządzenia Komisji NDP flonikamidu zwiększyłyby się z 0,03 mg/kg, co odpowiada obecnej granicy wykrywalności, do 0,7 mg/kg w przypadku truskawek, do 1 mg/kg w przypadku jeżyn i malin, do 0,7 mg/kg w przypadku owoców dzikiej róży, morwy, głogu/nieśplika neapolitańskiego, bzu czarnego i innych małych owoców i jagód, do 0,8 mg/kg w przypadku borówek czarnych, żurawiny, porzeczek, agrestu, do 0,3 mg/kg w przypadku innych warzyw korzeniowych i bulwiastych ogólnie, lecz do 0,6 mg/kg w przypadku rzodkwi, do 0,07 mg/kg w przypadku sałaty i warzyw sałatowych oraz do 0,8 mg/kg w przypadku roślin strączkowych;

1.  sprzeciwia się przyjęciu projektu rozporządzenia Komisji;

2.  uważa, że projekt rozporządzenia Komisji jest niezgodny z celem i treścią rozporządzenia (WE) nr 396/2005;

3.  odnotowuje, że EFSA pracuje nad metodami oceny skumulowanego ryzyka, ale zauważa również, że problem oceny skumulowanych skutków pestycydów i pozostałości jest znany od dziesięcioleci; dlatego zwraca się do EFSA i Komisji, aby uznały rozwiązanie tego problemu za sprawę absolutnie pilną;

4.  proponuje, by NDP flonikamidu utrzymać na poziomie 0,03 mg/kg;

5.  wzywa Komisję do wycofania projektu rozporządzenia oraz do przedłożenia komitetowi nowego projektu;

6.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1) Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1. (2) Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 71. (3) Uzasadniona opinia EFSA dotycząca zmiany obecnych najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości flonikamidu w truskawkach i innych owocach jagodowych, Dziennik EFSA 2019; 17(7):5745, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5745. (4) Uzasadniona opinia EFSA dotycząca zmiany obecnych najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości flonikamidu w różnych uprawach, Dziennik EFSA 2018; 16(9):5410, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5410. (5) Uzasadniona opinia EFSA dotycząca zmiany obecnych najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości flonikamidu w różnych roślinach okopowych, Dziennik EFSA 2018; 16(9):5414, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5414. (6) Wnioski EFSA z wzajemnej weryfikacji oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy, dotyczącej substancji czynnej flonikamid, Dziennik EFSA 2010; 8(5):1445,https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1445. (7) Opinia Komitetu ds. Oceny Ryzyka z 5 czerwca 2013 r. proponująca zharmonizowaną klasyfikację i zharmonizowane oznakowanie na poziomie UE flonikamidu, https://echa.europa.eu/documents/10162/0916c5b3-fa52-9cdf-4603-2cc40356ed95. (8) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23. (9) COM(2020)0381. (10) https://www.regulations.gov/document/EPA-HQ-OPP-2014-0777-0041 (11) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2069 z dnia 13 listopada 2017 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 540/2011 w odniesieniu do przedłużenia okresów zatwierdzenia substancji czynnych: flonikamid (IKI-220), metalaksyl, penoksulam i prochinazyd (Dz.U. L 295 z 14.11.2017, s. 51). (12) Opinia Komitetu ds. Oceny Ryzyka z 5 czerwca 2013 r. proponująca zharmonizowaną klasyfikację i zharmonizowane oznakowanie na poziomie UE flonikamidu, https://echa.europa.eu/documents/10162/0916c5b3-fa52-9cdf-4603-2cc40356ed95. (13) Opinia Komitetu ds. Oceny Ryzyka z 5 czerwca 2013 r. proponująca zharmonizowaną klasyfikację i zharmonizowane oznakowanie na poziomie UE flonikamidu, https://echa.europa.eu/documents/10162/1e59e8be-0905-5fc1-8e76-a35628fa5833. (14) Numer identyfikacyjny dokumentu EPA-HQ-OPP-2014-0777, https://www.regulations.gov/document/EPA-HQ-OPP-2014-0777-0041, s. 13 i 18. (15) https://oag.ca.gov/sites/default/files/FINAL%20Flonicamid%20PID%20Comment%‌20Letter.pdf