Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0151 – C9-0127/2021),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014–2020) i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1927/2006(1) („rozporządzenie w sprawie EFG”),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(2), w szczególności jego art. 8,

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych(3) (porozumienie międzyinstytucjonalne z 16 grudnia 2020 r.), w szczególności jego pkt 9,

–  uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0158/2021),

A.  mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;

B.  mając na uwadze, że Estonia przedłożyła wniosek EGF/2020/002 EE/turystyka w Estonii o uruchomienie środków z EFG w związku ze zwolnieniem 10 080 osób(4) w sektorach gospodarki zaklasyfikowanych w statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej w Unii Europejskiej („NACE”) Revision 2 do działu 45 (Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi i motocyklami; naprawa pojazdów samochodowych i motocykli), 49 (Transport lądowy oraz transport rurociągowy), 50 (Transport wodny), 51 (Transport lotniczy), 52 (Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport), 55 (Zakwaterowanie), 56 (Działalność usługowa związana z wyżywieniem), 74 (Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna), 77 (Wynajem i dzierżawa), 79 (Działalność organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalność z nią związana), 90 (Działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką), 91 (Działalność bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostała działalność związana z kulturą), 92 (Działalność związana z grami losowymi i zakładami wzajemnymi) i 93 (Działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna) w regionie Eesti (EE00) na poziomie NUTS 2 w Estonii(5) w okresie referencyjnym objętym wnioskiem od 13 marca 2020 r. do 11 listopada 2020 r.;

C.  mając na uwadze, że wniosek dotyczy 1715 osób, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek, oraz 8365 pracowników zwolnionych w sektorze turystyki w Estonii;

D.  mając na uwadze, że wniosek opiera się na kryteriach interwencji określonych w art. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym w wyjątkowych okolicznościach, w szczególności w odniesieniu do wniosków zbiorowych dotyczących MŚP, wniosek można uznać za dopuszczalny, nawet jeżeli kryteria określone w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia nie są w pełni spełnione, jeżeli zwolnienia mają poważny wpływ na zatrudnienie i gospodarkę lokalną, regionalną lub krajową;

E.  mając na uwadze, że wydarzenia, które doprowadziły do tych zwolnień i do zaprzestania działalności, wystąpiły nieoczekiwanie na początku 2020 r. z powodu globalnego rozprzestrzeniania się pandemii COVID-19 i związanego z nią kryzysu gospodarczego, który szczególnie mocno dotknął branżę turystyczną, a nagłe ograniczenia przemieszczania się w skali międzynarodowej spowodowały gwałtowne i nieprzewidziane załamanie podróży międzynarodowych i turystyki;

F.  mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i następujący po niej światowy kryzys gospodarczy wywołały ogromny wstrząs w estońskiej gospodarce, zwłaszcza w branży turystycznej, gdzie przed kryzysem 90 % wydatków na turystykę w Estonii pochodziło z turystyki międzynarodowej, podczas gdy średnia dla państw OECD wynosiła około 25 %;

G.  mając na uwadze, że w 2019 r. estońskie dochody z turystyki osiągnęły nowy rekordowy poziom 2,1 mld, a turystyka została uznana za sektor o istotnym znaczeniu dla konkurencyjności Estonii i poczyniono znaczne inwestycje w jej dalszy rozwój;

H.  mając na uwadze, że sektor turystyki jest zdominowany przez MŚP o słabszej odporności na kryzys w porównaniu z większymi przedsiębiorstwami, a także że MŚP stanowią 79,2 % całkowitej siły roboczej w Estonii;

I.  mając na uwadze, że poprzez wsparcie udzielane pracownikom Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji może pomóc w przejściu na bardziej zrównoważoną turystykę, a tym samym umożliwić Europie ochronę i promowanie jej dziedzictwa naturalnego i kulturowego oraz zasobów, a jednocześnie oferować nowe możliwości w zakresie miejsc pracy i tworzenia innowacyjnych przedsiębiorstw;

J.  mając na uwadze, że Komisja oświadczyła, że kryzys zdrowotny spowodowany COVID-19 doprowadził do kryzysu gospodarczego, określiła plan naprawy gospodarczej i podkreśliła rolę EFG jako narzędzia do stosowania w sytuacjach nadzwyczajnych(6), aby pomagać osobom, które utraciły pracę z powodu globalnego kryzysu gospodarczego;

K.  mając na uwadze, że zarówno krajowe, jak i europejskie wsparcie na rzecz utrzymania zatrudnienia poprzez systemy ograniczonego wymiaru czasu pracy oraz instrument SURE wykorzystano w Estonii do łagodzenia skutków pandemii COVID-19 i związanego z nią kryzysu na rynku pracy;

L.  mając na uwadze, że jest to pierwsze uruchomienie EFG z powodu kryzysu związanego z COVID-19 po włączeniu do rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EGF/2020/000 TA 2020 – pomoc techniczna z inicjatywy Komisji)(7) wzmianki o tym, że EFG może zostać uruchomiony w celu wsparcia pracowników stale zwolnionych i osób samozatrudnionych w kontekście globalnego kryzysu wywołanego COVID-19 bez wprowadzania zmian do rozporządzenia (UE) nr 1309/2013;

1.  zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Estonia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 4 474 480 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 60 % łącznych kosztów wynoszących 7 457 468 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 7 452 468 EUR oraz wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, informacji, reklamy, kontroli i sprawozdawczości w wysokości 5 000 EUR;

2.  zauważa, że władze estońskie złożyły wniosek 12 listopada 2020 r. oraz że po przekazaniu przez Estonię dodatkowych informacji Komisja zakończyła ocenę wniosku 31 marca 2021 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;

3.  zauważa, że wniosek dotyczy w sumie 10 080 pracowników, 1715 osób, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek, oraz 8365 pracowników zwolnionych w sektorze turystyki w Estonii; ubolewa, że Estonia oczekuje, iż jedynie 5 060 spośród wszystkich kwalifikujących się beneficjentów weźmie udział w środkach (docelowi beneficjenci);

4.  przypomina, że należy się spodziewać, iż społeczne skutki zwolnień będą znaczne, gdyż wśród pracowników sektora turystyki znajduje się duży odsetek pracowników o niskich kwalifikacjach, pracowników nieposiadających kwalifikacji zawodowych, osób młodych oraz pracowników sezonowych i zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy;

5.  zauważa, że ponad 60 % osób kwalifikujących się to kobiety, a grupa wiekowa, która ucierpiała najbardziej, to 30–64 lata;

6.  zauważa, że Estonia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów docelowych 1 stycznia 2021 r. oraz że okres kwalifikowalności do wkładu finansowego z EFG będzie trwał od 1 stycznia 2021 r. do 1 stycznia 2023 r., a w przypadku kształcenia formalnego lub szkolenia, w tym szkolenia zawodowego, trwającego co najmniej dwa lata – do 1 lipca 2023 r.;

7.  przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: szkolenia w zakresie rynku pracy, dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej i wsparcie następcze, przyuczanie do zawodu, wsparcie na rzecz formalnych studiów i dodatki szkoleniowe, w tym dodatki na szkolenie zawodowe;

8.  zauważa, że Estonia zaczęła ponosić wydatki administracyjne w zakresie wdrażania EFG w dniu 1 stycznia 2021 r. oraz że wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, działania w zakresie dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości kwalifikują się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 1 lipca 2023 r.;

9.  zauważa, że krajowe finansowanie w formie płatności zaliczkowej lub współfinansowanie zapewnia fundacja na rzecz usług i świadczeń związanych z rynkiem pracy, a Estoński Fundusz Ubezpieczenia na wypadek Bezrobocia (EUIF) jako publiczna służba zatrudnienia zapewnia z tych środków aktywne instrumenty rynku pracy w Estonii; zauważa, że fundacja dysponuje aktywami funduszu powierniczego na rzecz świadczeń ubezpieczeniowych należnych w przypadku utraty pracy – fundusz powierniczy na rzecz świadczeń w przypadku zwolnień i niewypłacalności pracodawców – oraz środkami przyznawanymi z budżetu państwa za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Społecznych;

10.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług został opracowany przez Estonię w porozumieniu z właściwymi organami i przedstawicielami stowarzyszeń oraz że postępy będą omawiane na forum rady nadzorczej EUIF, której członkami są partnerzy społeczni – dwóch członków z Estońskiej Konfederacji Pracodawców, jeden z Estońskiej Konfederacji Związków Zawodowych i jeden z Estońskiej Konfederacji Związków Zawodowych Pracowników; z zadowoleniem przyjmuje dalsze konsultacje z przedstawicielami branży turystycznej, które zostaną zakończone po przeanalizowaniu profilu zwolnionych pracowników;

11.  zauważa, że dalsze konsultacje z przedstawicielami branży turystycznej zostaną przeprowadzone po przeanalizowaniu profilu zwolnionych pracowników oraz że zostanie określony najodpowiedniejszy rodzaj wsparcia, uwzględniający strukturę wiekową, profil edukacyjny i inne cechy beneficjentów; zauważa, że ponadto planowany jest ewentualny wkład estońskiego stowarzyszenia hoteli i restauratorów w opracowanie niektórych działań szkoleniowych związanych z branżą;

12.  podkreśla, że władze Estonii potwierdziły, że działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii;

13.  przypomina, że pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub umów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa;

14.  wzywa Komisję do skrócenia do minimum czasu potrzebnego na ocenę wniosków o pomoc z EFG i uruchomienie EFG, aby zmniejszyć presję wywieraną na krajowe systemy zabezpieczenia społecznego w kontekście kryzysu związanego z COVID-19;

15.  zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

16.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

17.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 855. (2) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11. (3) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28. (4) W rozumieniu art. 3 rozporządzenia w sprawie EFG. (5) Republika Estońska nie jest podzielona na regiony na poziomie 2 według wspólnej klasyfikacji NUTS. (6) COM(2020)0442. (7) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0141.

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w następstwie wniosku złożonego przez Estonię – EGF/2020/002 EE/Turystyka w Estonii

(Tekst tego załącznika nie został powtórzony w tym miejscu, ponieważ odpowiada on końcowej wersji decyzji (UE) 2021/886.)