Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΟΔΔΑ), τις σχετικές συνθήκες, συμβάσεις και πράξεις των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών (UNDRIP), που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 13 Σεπτεμβρίου 2007, και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Χάρτης»), που ορίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι δικαιούνται να ασκούν πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες τους χωρίς διακρίσεις,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του 1998,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα A/RES/53/144 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 8ης Μαρτίου 1999, που ενέκρινε τη Διακήρυξη για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ), η οποία εγκρίθηκε στο Ρίο το 1992 και υπογράφηκε από 168 χώρες, και το ψήφισμά του, της 16ης Ιανουαρίου 2020, σχετικά με τη 15η σύνοδο της Διάσκεψης των μερών της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα (COP15)(1),

–  έχοντας υπόψη το θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, όπως εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 25 Σεπτεμβρίου 2015, και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC), η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 21 Μαρτίου 1994, το Πρωτόκολλο του Κιότο, της 11ης Δεκεμβρίου 1997, και τη Συμφωνία του Παρισιού, της 22ας Απριλίου 2016,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 40/11 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, της 21ης Μαρτίου 2019, σχετικά με την αναγνώριση της συμβολής των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος στην άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην προστασία του περιβάλλοντος και στη βιώσιμη ανάπτυξη,

–  έχοντας υπόψη τις εκθέσεις 31/52, της 1ης Φεβρουαρίου 2016, και A/74/161, του 2019, του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ σχετικά με το ζήτημα των υποχρεώσεων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσον αφορά την απόλαυση ενός ασφαλούς, καθαρού, υγιούς και βιώσιμου περιβάλλοντος,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 41/21 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, της 12ης Ιουλίου 2019, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κλίμα,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον (UNEP), της 10ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τα ανθρώπινα δικαιώματα, και τον ορισμό του UNEP για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος, με τίτλο «ποιοι είναι υπερασπιστές του περιβάλλοντος»,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την ακραία φτώχεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα, της 17ης Ιουλίου 2019, σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη φτώχεια,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή (IPCC), του 2019, σχετικά με την κλιματική αλλαγή, την απερήμωση, την υποβάθμιση του εδάφους, τη βιώσιμη διαχείρισης της γης, την επισιτιστική ασφάλεια και τις ροές αερίων του θερμοκηπίου στα χερσαία οικοσυστήματα,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΗΕ, του Ιουνίου του 2020, με τίτλο «Φύλο, κλίμα & ασφάλεια: Διατήρηση της χωρίς αποκλεισμούς ειρήνης στα μέτωπα της κλιματικής αλλαγής», την οποία συνέταξαν από κοινού το UNEP, η Μονάδα του ΟΗΕ για τις Γυναίκες, το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNDP) και το Τμήμα Υποθέσεων Πολιτικής και Οικοδόμησης της Ειρήνης του ΟΗΕ (UNDPPA),

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 37 του Χάρτη, το οποίο δεσμεύει την ΕΕ να ενσωματώσει στις πολιτικές της ένα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως το πέμπτο μέρος αυτής, με τίτλο «Η εξωτερική δράση της Ένωσης», και τους τίτλους I, II, III, IV και V αυτής,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024» (JOIN(2020)0005),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2017, σχετικά με τους αυτόχθονες πληθυσμούς και το κοινό υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας, της 17ης Οκτωβρίου 2016, με τίτλο «Implementing EU External Policy on Indigenous Peoples» (Εφαρμογή της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ για τους αυτόχθονες πληθυσμούς) (SWD(2016)0340), τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τη διπλωματία στον τομέα των υδάτων, της 17ης Ιουνίου 2019, σχετικά με τη δράση της ΕΕ για την ενίσχυση της βασιζόμενης σε κανόνες πολυμερούς προσέγγισης και, της 20ής Ιανουαρίου 2020, σχετικά με τη διπλωματία στον τομέα του κλίματος,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά το ασφαλές πόσιμο νερό και την αποχέτευση, που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 17 Ιουνίου 2019, και τις κατευθυντήριες γραμμές της για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με περιπτώσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με τη διαφθορά και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε τρίτες χώρες(2),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), της 4ης Δεκεμβρίου 2019, με τίτλο «The European environment – state and outlook 2020: knowledge for transition to a sustainable Europe» (Ευρωπαϊκό περιβάλλον – Κατάσταση και προοπτικές το 2020: γνώση για τη μετάβαση σε μια βιώσιμη Ευρώπη),

–  έχοντας υπόψη την αρχή εφαρμογής 10 της Διακήρυξης του Ρίο για το περιβάλλον και την ανάπτυξη, του 1992, η οποία επιδιώκει να διασφαλίσει ότι κάθε άτομο έχει πρόσβαση σε πληροφορίες, έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα, με στόχο τη διασφάλιση του δικαιώματος σε ένα υγιές και βιώσιμο περιβάλλον για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές,

–  έχοντας υπόψη τις ανακοινώσεις της Επιτροπής της 20ής Ιουνίου 2020 με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 – Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας» (COM(2020)0380), της 11ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (COM(2019)0640) και της 23ης Ιουλίου 2019 με τίτλο «Εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη» (COM(2019)0352),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Ιανουαρίου 2020, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία(3),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, του 2019, με τίτλο «The State of the World’s Biodiversity for Food and Agriculture» (Η κατάσταση της βιοποικιλότητας στον κόσμο όσον αφορά τα τρόφιμα και τη γεωργία),

–  έχοντας υπόψη την τεράστια απειλή της απώλειας της βιοποικιλότητας που περιγράφεται στην γενική έκθεση αξιολόγησης σχετικά με τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστήματος, της διακυβερνητικής πλατφόρμας επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστήματος (IPBES), της 31ης Μαΐου 2019,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 3ης Ιουλίου 2018, σχετικά με την παραβίαση των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της αρπαγής γαιών(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Απριλίου 2020, σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της(5),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0039/2021),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα άτομα, οι τοπικές κοινότητες και οι πληθυσμιακές ομάδες έχουν δικαίωμα να ασκούν πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματά τους, όπως αυτά κατοχυρώνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της συνεχιζόμενης υποβάθμισης του περιβάλλοντος όσον αφορά τους πόρους γλυκών υδάτων, τα οικοσυστήματα και τα μέσα διαβίωσης των κοινοτήτων υπονομεύουν ήδη την αποτελεσματική άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων στη ζωή, την επισιτιστική ασφάλεια, το ασφαλές πόσιμο νερό και την αποχέτευση, την υγεία, τη στέγαση, την αυτοδιάθεση, την εργασία και την ανάπτυξη, όπως περιγράφεται στο ψήφισμα 41/21 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ακόμη και αν επιτευχθεί ο διεθνής στόχος του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 2 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, οι επιπτώσεις αυτές θα ενταθούν δραματικά τις επόμενες δεκαετίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες συνεισφέρουν διαφορετικά στην κλιματική αλλαγή και έχουν κοινές αλλά διαφοροποιημένες ευθύνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί άμεση και εκτεταμένη απειλή για τους ανθρώπους ανά τον κόσμο, και κυρίως για τους φτωχούς που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, όπως περιγράφεται στο ψήφισμα 7/23 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΟΗΕ, μαζί με άλλους διεθνείς οργανισμούς και εμπειρογνώμονες, ζητεί να αναγνωριστεί παγκόσμια το δικαίωμα σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον ως καθολικό δικαίωμα·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής εγείρει ζητήματα σχετικά με τη δικαιοσύνη και την ισότητα, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο και μεταξύ των γενεών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα, η πρόσβαση σε πληροφορίες και η συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων κατοχυρώνονται στην αρχή εφαρμογής 10 της Διακήρυξης του Ρίο για το περιβάλλον και την ανάπτυξη, στη Σύμβαση του Aarhus(6), της 25ης Ιουνίου 1998, και στη Συμφωνία του Escazu(7), της 4ης Μαρτίου 2018·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η κλιματική αλλαγή και η μη βιώσιμη ανάπτυξη αποτελούν ορισμένες από τις πιο πιεστικές και σοβαρές απειλές όσον αφορά την ικανότητα των σημερινών και των μελλοντικών γενεών να ασκούν πολλά ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμβαλλόμενα μέρη της UNFCCC έχουν την υποχρέωση να λαμβάνουν αποτελεσματικά μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, την ενίσχυση της προσαρμοστικής ικανότητας των ευάλωτων πληθυσμών και την πρόληψη των προβλέψιμων απωλειών ζωών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμβαλλόμενα μέρη της UNFCCC έχουν την υποχρέωση να συλλέγουν και να διαδίδουν πληροφορίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και να διευκολύνουν τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων για το περιβάλλον·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσέγγιση της κλιματικής αλλαγής από την πλευρά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναδεικνύει τις αρχές της οικουμενικότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων, τονίζοντας ότι τα δικαιώματα είναι εγγυημένα για όλα τα άτομα στον κόσμο, χωρίς οποιουδήποτε είδους διάκριση, όπως λόγω φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης, περιουσίας, γέννησης ή άλλου καθεστώτος·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυβερνήσεις, οι κοινωνίες και τα άτομα έχουν ηθική και διαγενεακή ευθύνη να είναι όλο και πιο προορατικές όσον αφορά την πολιτική και τη συνεργασία με στόχο την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τα διεθνή πρότυπα για την προστασία και τη διατήρηση του πλανήτη για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές, με σκοπό τη διασφάλιση της πλήρους άσκησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους και τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες των κρατών και του ιδιωτικού τομέα όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν συγκεκριμένες επιπτώσεις σε σχέση με την κλιματική αλλαγή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη προστασία του περιβάλλοντος και όσων το υπερασπίζονται είναι αντίθετη προς τις νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις των κρατών στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα μπορούσε να συνιστά παραβίαση ορισμένων δικαιωμάτων, όπως του δικαιώματος σε ένα υγιές περιβάλλον ή του δικαιώματος στη ζωή· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλο και μεγαλύτερος αριθμός επιχειρηματικών ενεργειών και δραστηριοτήτων σε τρίτες χώρες έχει σοβαρές επιπτώσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία του Παρισιού είναι η πρώτη διεθνής συνθήκη που αναγνωρίζει ρητά τη σχέση μεταξύ της δράσης για το κλίμα και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιτρέποντας έτσι τη χρήση των υφιστάμενων νομικών μέσων που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα για να παροτρύνουν τα κράτη και τις ιδιωτικές εταιρείες να μειώσουν τις εκπομπές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία του Παρισιού δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέσα για τη λογοδοσία των κρατικών και των εταιρικών φορέων όσον αφορά τον αντίκτυπό τους στην κλιματική αλλαγή και την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει διαπιστώσει με σαφήνεια ότι πολλά είδη περιβαλλοντικής υποβάθμισης μπορούν να καταλήξουν σε παραβιάσεις ουσιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα στη ζωή, στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, και στην ειρηνική απόλαυση της οικείας, και η απαγόρευση της απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική δικαιοσύνη αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με τη χρήση του δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη γεφύρωση του χάσματος λογοδοσίας στη διακυβέρνηση του κλίματος, μέσω της προσφυγής σε δικαστικές διαμάχες για την κλιματική αλλαγή με σκοπό τη λογοδοσία κρατών και εταιρικών φορέων και τη διασφάλιση της απόδοσης ευθυνών για τις ενέργειές τους όσον αφορά τη διατήρηση της φύσης ως αυτοσκοπό και προκειμένου να είναι δυνατή μια αξιοπρεπής και υγιής ζωή για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετές εκκρεμείς νομικές υποθέσεις έχουν διαπιστώσει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχουν προετοιμάσει το έδαφος για τη λογοδοσία κατόπιν περιπτώσεων μη αντιμετώπισης ή αδράνειας από άτομα, κράτη και εταιρικούς φορείς όσον αφορά την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εντεινόμενος ανταγωνισμός για τους φυσικούς πόρους μεταξύ ιδιωτικών εταιρειών, ενίοτε με τη συνέργεια της κυβέρνησης, έχει θέσει τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος και τις αυτόχθονες κοινότητες που επιδιώκουν να προστατεύσουν τα παραδοσιακά εδάφη τους στην πρώτη γραμμή της περιβαλλοντικής δράσης και στο στόχαστρο διώξεων·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα ανθρώπινα δικαιώματα θα γίνουν αισθητές όχι μόνο από τα πλέον ευάλωτα άτομα, αλλά από το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πιο ευάλωτες κοινότητες και οι χώρες που προκαλούν τη λιγότερη ρύπανση και τις λιγότερες περιβαλλοντικές καταστροφές πλήττονται περισσότερο από τις άμεσες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αριθμοί για τις ασθένειες και τους πρόωρους θανάτους που οφείλονται στη ρύπανση του περιβάλλοντος είναι ήδη τριπλάσιοι από εκείνους που αφορούν το AIDS, τη φυματίωση και την ελονοσία μαζί, απειλώντας το δικαίωμα στη ζωή, σε ένα υγιές περιβάλλον και στον καθαρό αέρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φυσικές καταστροφές, όπως οι πλημμύρες, οι τροπικές καταιγίδες και οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας αυξάνονται συνεχώς και προκαλούν επιζήμιες συνέπειες για την επισιτιστική ασφάλεια στις χώρες του παγκόσμιου νότου και για την άσκηση πολλών ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιβαλλοντική δικαιοσύνη αποτελεί μέρος της κοινωνικής δικαιοσύνης και ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ασύμμετρες και οι αρνητικές επιδράσεις τους είναι καταστροφικές για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει έντονα τις αναπτυσσόμενες χώρες και επιδεινώνει τις υφιστάμενες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, με αποτέλεσμα οι ευάλωτες ομάδες να υποφέρουν δυσανάλογα από τις αρνητικές επιπτώσεις της·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή συμβάλλει ολοένα και περισσότερο στον εκτοπισμό και τη μετανάστευση, τόσο στο εσωτερικό των εθνών όσο και πέραν των διεθνών συνόρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εκτοπισμός αποτελεί επικείμενη προοπτική για ορισμένες κοινότητες, όπως εκείνες που ζουν σε περιοχές που απειλούνται από απερήμωση, εκείνες που βρίσκονται στην Αρκτική όπου οι πάγοι λιώνουν ταχύτατα, σε παράκτιες περιοχές με χαμηλό υψόμετρο και σε μικρά νησιά ή σε άλλα ευάλωτα οικοσυστήματα και εδάφη που διατρέχουν κίνδυνο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2008, εκτοπίζονται ετησίως κατά μέσο όρο 24 εκατομμύρια άνθρωποι λόγω καιρικών καταστροφών, κυρίως σε τρεις από τις πιο ευάλωτες περιοχές — την υποσαχάρια Αφρική, τη Νότια Ασία και τη Λατινική Αμερική· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το UNDP, το 80 % των εκτοπισθέντων λόγω της κλιματικής αλλαγής είναι γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το αυξανόμενο φαινόμενο του εκτοπισμού λόγω κλίματος μπορεί να αποτελέσει άμεση απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον πολιτισμό και τις παραδοσιακές γνώσεις για τον πληττόμενο πληθυσμό και μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις τοπικές κοινότητες στις χώρες και τα εδάφη όπου εγκαθίστανται τα άτομα αυτά·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιορισμοί και τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας λόγω της νόσου COVID-19 έχουν μειώσει τη διαφάνεια και την παρακολούθηση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχουν εντείνει τον πολιτικό εκφοβισμό και την ψηφιακή επιτήρηση, περιορίζοντας παράλληλα την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και τις ικανότητες των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, των τοπικών παραγόντων, των αυτόχθονων κοινοτήτων και άλλων να συμμετέχουν αποτελεσματικά στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας των αυτοχθόνων κοινοτήτων και τα υγειονομικά μέτρα έχουν περιορίσει την ικανότητά τους να περιπολούν και να προστατεύουν τα εδάφη τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιορισμοί αυτοί θα πρέπει να υποστηρίζονται από νόμιμη και δημοκρατική νομοθεσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα της διεθνούς κοινότητας να παρατηρεί και να διερευνά τις εικαζόμενες παραβιάσεις έχει μειωθεί σημαντικά λόγω της πανδημίας·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα των ανθρώπων να προσαρμόζονται στην κλιματική αλλαγή είναι συνδεδεμένη σε μεγάλο βαθμό με την πρόσβασή τους σε βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και με την υγεία των οικοσυστημάτων, από τα οποία εξαρτώνται για τη διαβίωση και την ευημερία τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα μετριασμού και προσαρμογής, όπως η πρόσβαση και η χρήση φυσικών πόρων, όπως η γη, το νερό και τα δάση, και η επανεγκατάσταση ανθρώπων, μπορεί επίσης να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκτιμάται ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες και περιφέρειες θα επωμιστούν το 75-80 % του κόστους της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με την έκθεση του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ για την ακραία φτώχεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη φτώχεια, της 17ης Ιουλίου 2019·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να αντιστρέψει την ανθρώπινη ανάπτυξη μέσω της μειωμένης αγροτικής παραγωγικότητας, της αυξημένης ανασφάλειας για τα τρόφιμα και το νερό, της αυξημένης έκθεσης σε ακραίες φυσικές καταστροφές, προκαλώντας κατάρρευση των οικοσυστημάτων και αύξηση των κινδύνων για την υγεία·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), από το 2030 η κλιματική αλλαγή αναμένεται να οδηγεί σε περίπου 250 000 επιπλέον θανάτους ετησίως, από υποσιτισμό, ελονοσία, διάρροια και θερμική καταπόνηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα, οι κλιματικοί κλυδωνισμοί αποτελούν μία από τις τρεις κύριες αιτίες της επισιτιστικής ανασφάλειας παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2019 περίπου 750 εκατομμύρια άνθρωποι – σχεδόν ένας στους δέκα ανθρώπους στον κόσμο – βίωσαν επισιτιστική ανασφάλεια σε σοβαρό βαθμό·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική κρίση εντείνει τις ανισότητες μεταξύ των φύλων, καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι φυσικές καταστροφές και η μακροπρόθεσμη υποβάθμιση του περιβάλλοντος απειλούν τα σπίτια, τα μέσα βιοπορισμού και τα κοινωνικά δίκτυα και τις υποδομές των κοινοτήτων με δυσανάλογες επιπτώσεις στις γυναίκες και τα κορίτσια, οι οποίες περιλαμβάνουν αυξημένη μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας και οικιακές εργασίες για τις γυναίκες, υψηλότερο ποσοστό έμφυλης βίας και περιθωριοποίηση της εκπαίδευσης, της συμμετοχής και της ηγεσίας των γυναικών·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία κατά των ακτιβιστών στον τομέα του περιβάλλοντος, ιδίως των γυναικών, και των υπερασπιστριών των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και των δικηγόρων τους αποτελεί πλέον επαρκώς τεκμηριωμένη τάση, που καλύπτεται μεταξύ άλλων από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες ακτιβίστριες υποφέρουν από μορφές βίας και εκφοβισμού που συνδέονται με το φύλο και αποτελούν πηγή σοβαρής ανησυχίας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές του περιβάλλοντος βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της δράσης για το κλίμα και της λογοδοσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων εφιστούν όλο και περισσότερο την προσοχή στην ανάγκη ειδικής προστασίας των υπερασπιστών του περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συρρίκνωση του πεδίου δράσης της κοινωνίας των πολιτών είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο που πλήττει δυσανάλογα τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι οποίοι ασχολούνται με ζητήματα του περιβάλλοντος και της γης και οι οποίοι βρίσκονται συχνά σε αγροτικές και απομονωμένες περιοχές με μειωμένη πρόσβαση σε μηχανισμούς προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συντριπτική πλειονότητα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εις βάρος των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος διαπράττονται σε κλίμα σχεδόν πλήρους ατιμωρησίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποστήριξη και η προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος αποτελούν δηλωμένες προτεραιότητες της εξωτερικής δράσης της ΕΕ ανά τον κόσμο και στη γειτονία της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση πρέπει να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της στο πλαίσιο αυτό·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια οι υπερασπιστές του περιβάλλοντος αντιμετωπίζουν αυξανόμενο αριθμό περιστατικών όπως δολοφονίες, απαγωγές, βασανιστήρια, έμφυλη βία, απειλές, παρενόχληση, εκφοβισμό, εκστρατείες δυσφήμισης, ποινικοποίηση, δικαστική παρενόχληση, αναγκαστική έξωση και εκτοπισμό·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει εκφράσει την ανησυχία του για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις χώρες, καθώς εκτίθενται σε περιορισμούς στην ελευθερία της μετακίνησης, του συνέρχεσθαι, της έκφρασης και του συνεταιρίζεσθαι, και αποτελούν στόχο ψευδών κατηγοριών, άδικων δικών, αυθαίρετων συλλήψεων και κρατήσεων, βασανιστηρίων και εκτελέσεων·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση της Global Witness, του 2020, αποκαλύπτει ότι το 2019 δολοφονήθηκαν 212 ακτιβιστές στον τομέα της γης και του περιβάλλοντος, κάτι που συνιστά αύξηση κατά 30 % σε σύγκριση με το 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 40 % των θυμάτων αυτών ήταν αυτόχθονες και παραδοσιακοί ιδιοκτήτες γης και ότι πάνω από τα δύο τρίτα των δολοφονιών έλαβαν χώρα στη Λατινική Αμερική·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί απολαύουν ειδικών δικαιωμάτων όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, της γης και των πόρων, όπως κατοχυρώνονται στο άρθρο 7 της Σύμβασης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), του 1989, περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 29 της UNDRIP, του 2007, ορίζει ότι «οι αυτόχθονες πληθυσμοί έχουν δικαίωμα στη διατήρηση και την προστασία του περιβάλλοντος και της παραγωγικής ικανότητας της γης ή των εδαφών και των πόρων τους»·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία του Escazu είναι η πρώτη περιφερειακή συμφωνία για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού και τη δικαιοσύνη σε περιβαλλοντικά θέματα στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία του Escazu, η οποία είναι ανοικτή προς κύρωση από την 1η Σεπτεμβρίου 2019, είναι η πρώτη συνθήκη που θεσπίζει το δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον (άρθρο 4)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία του Escazu, η οποία επαναλαμβάνει τη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας, μπορεί να χρησιμεύσει ως πηγή έμπνευσης για άλλες περιφέρειες που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σύμβαση του Aarhus θεσπίζει ορισμένα δικαιώματα για τα άτομα και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε περιβαλλοντικές πληροφορίες, της συμμετοχής του κοινού στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων και της πρόσβασης στη δικαιοσύνη· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης υποχρεούνται να θεσπίσουν τις απαραίτητες διατάξεις ώστε να εξασφαλίσουν ότι οι δημόσιες αρχές (σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο) συμβάλλουν στην τήρηση των εν λόγω δικαιωμάτων, διασφαλίζοντας έτσι την αποτελεσματικότητά τους·

Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στα ανθρώπινα δικαιώματα

1.  τονίζει ότι η άσκηση, η προστασία και η προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βασίζονται στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η υγεία και βιωσιμότητα του πλανήτη συνδέονται με σχέση αλληλοεξάρτησης· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενεργούν ως αξιόπιστος και φερέγγυος εταίρος στην παγκόσμια σκηνή μέσω της έγκρισης, της ενίσχυσης και της εφαρμογής νομοθεσίας ευθυγραμμισμένης με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της δράσης για το κλίμα με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα, να καθοδηγούν πολιτικές και μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν και να διασφαλίζουν ότι είναι επαρκή, αρκετά φιλόδοξα, δεν εισάγουν διακρίσεις και συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα· σημειώνει ότι οι αρχές και τα πρότυπα που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα θα πρέπει να καθοδηγούν όλες τις πολιτικές και τον προγραμματισμό που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και σε όλα τα στάδια της διαδικασίας· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενθαρρύνουν τρίτες χώρες, εταιρείες και τοπικές αρχές να εφαρμόσουν και να υιοθετήσουν λύσεις και μέτρα που θα συμβάλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής·

2.  καλεί την Ένωση και τα κράτη μέλη της να ενισχύσουν τη σχέση μεταξύ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος στο σύνολο της εξωτερικής τους δράσης, καθώς και να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν τους διεθνείς, περιφερειακούς και τοπικούς μηχανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων να αντιμετωπίσουν τις περιβαλλοντικές προκλήσεις, και ιδίως τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στην πλήρη άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την ενσωμάτωση των θεμάτων της κλιματικής αλλαγής και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις σχετικές πολιτικές της ΕΕ και να διασφαλίσει τη συνοχή των εν λόγω πολιτικών· σημειώνει τη σημασία της υποστήριξης δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης σχετικά με τις επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα που προκαλούν η κλιματική αλλαγή, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η απώλεια της βιοποικιλότητας· καλεί επίσης την Ένωση να υποστηρίξει και να ενισχύσει τη συνεργασία με τρίτες χώρες με σκοπό την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους περιβαλλοντικούς νόμους και πολιτικές·

3.  επισημαίνει ότι είναι απολύτως απαραίτητο να υπάρχουν ευκαιρίες ανθρώπινης ανάπτυξης για όλους· τονίζει τον κίνδυνο παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού προϊόντων τόσο για τις συμβατικές πηγές ενέργειας όσο και για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας οικολογικής τεχνολογίας, όπως η παιδική εργασία σε ορυχεία κοβαλτίου που τροφοδοτούν την παγκόσμια αλυσίδα μπαταριών ιόντων λιθίου· καλεί την Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη της τις επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα κατά την αξιολόγηση των λύσεων που αφορούν τις τεχνολογίες ενέργειας και μεταφορών στην Ένωση·

4.  τονίζει το γεγονός ότι η λειψυδρία ως μία από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής επηρεάζει πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αντιμετωπίσουν τη λειψυδρία ως βασική προτεραιότητα του νομοθετικού και πολιτικού θεματολογίου τους· σημειώνει ότι η κακοδιαχείριση της γης και των φυσικών πόρων συμβάλλει στο ξέσπασμα νέων συγκρούσεων και εμποδίζει την ειρηνική επίλυση των υφιστάμενων συγκρούσεων· υπενθυμίζει ότι ο αυξανόμενος ανταγωνισμός για τους μειούμενους πόρους αυξάνεται και επιδεινώνεται περαιτέρω από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, την αύξηση του πληθυσμού και την κλιματική αλλαγή·

5.  υπενθυμίζει τη νομική υποχρέωση σεβασμού του δικαιώματος σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον, το οποίο αποτελεί, μεταξύ άλλων, προϋπόθεση για βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ευημερία και τα μέσα διαβίωσης των ατόμων και των κοινοτήτων· υπενθυμίζει ότι το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων προβλέπει ένδικα μέσα για την αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή σε άτομα, αυτόχθονες κοινότητες και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος, για την εφαρμογή μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και καθιστά τα κράτη, και για τη λογοδοσία των επιχειρήσεων και των ατόμων για τις δραστηριότητές τους που επηρεάζουν την κλιματική αλλαγή και τα ανθρώπινα δικαιώματα· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την ΕΕ να καταστήσει την καταπολέμηση της ατιμωρησίας μία από τις βασικές προτεραιότητές της, δημιουργώντας μέσα που επιτρέπουν την πλήρη, αποτελεσματική και διαρκή εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των περιβαλλοντικών νόμων και την επιβολή τους·

6.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή που έχουν ήδη θεσπιστεί στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024 εφαρμόζονται και παρακολουθούνται αποτελεσματικά, και ότι η διάσταση του φύλου περιλαμβάνεται στην εφαρμογή του σχεδίου·

7.  υποστηρίζει την εντολή του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον να ασκηθεί πίεση ώστε να αναγνωριστεί παγκόσμια το δικαίωμα των ανθρώπων να ζουν σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον ως ανθρώπινο δικαίωμα· καλεί την Ένωση και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν, στην επόμενη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, την παγκόσμια αναγνώριση αυτού του δικαιώματος· θεωρεί ότι η αναγνώριση αυτή θα πρέπει να χρησιμεύσει ως καταλύτης για ισχυρότερες περιβαλλοντικές πολιτικές, βελτιωμένη επιβολή του νόμου, συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων για το περιβάλλον, πρόσβαση σε πληροφορίες και στη δικαιοσύνη και καλύτερα αποτελέσματα για τους ανθρώπους και τον πλανήτη·

8.  ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει να παρακολουθεί την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κλιματικής αλλαγής και να αξιολογήσει την πρόοδο όσον αφορά τη συμπερίληψη και την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις πτυχές της δράσης για το κλίμα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, σε στενή συνεργασία με το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ/Ύπατη Αρμόστρια του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Ένωση να αναλάβει δράση προκειμένου να εισαγάγει το δικαίωμα σε ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον στον Χάρτη και να συμμορφωθεί πλήρως με το άρθρο 37 του Χάρτη· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της στενής συνεργασίας με τα κράτη μέλη και όλους τους σχετικούς θεσμικούς παράγοντες που εμπλέκονται στη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των περιβαλλοντικών διατάξεων·

9.  τονίζει ότι πρέπει να αναγνωριστεί σε όλους τους ανθρώπους το θεμελιώδες δικαίωμα σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον και σε ένα σταθερό κλίμα, χωρίς διακρίσεις, και ότι το δικαίωμα αυτό θα πρέπει να εξασφαλίζεται με φιλόδοξες πολιτικές και να είναι πλήρως εκτελεστό μέσω του δικαστικού συστήματος σε όλα τα επίπεδα·

10.  πιστεύει ότι η ενσωμάτωση του ανθρώπινου δικαιώματος σε ένα υγιές περιβάλλον σε σημαντικές περιβαλλοντικές συμφωνίες και διαδικασίες είναι μείζονος σημασίας για τη διασφάλιση μιας ολιστικής αντίδρασης στην COVID-19 που περιλαμβάνει τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση, ο οποίος θα μειώσει τους κινδύνους και θα αποτρέψει μελλοντικές ζημίες λόγω της περιβαλλοντικής υποβάθμισης·

11.  ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναλάβουν τολμηρή πρωτοβουλία με την ενεργό υποστήριξη του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα με σκοπό την καταπολέμηση της ατιμωρησίας των δραστών περιβαλλοντικών εγκλημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο και να προετοιμάσουν το έδαφος, στο πλαίσιο του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), για νέες διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών με σκοπό την αναγνώριση της «οικοκτονίας» ως διεθνούς εγκλήματος σύμφωνα με το Καταστατικό της Ρώμης· καλεί την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) να θεσπίσουν ένα πρόγραμμα για την ανάπτυξη της ικανότητας των εθνικών δικαιοδοσιών των κρατών μελών στους εν λόγω τομείς·

12.  καλεί την Ένωση και τα κράτη μέλη της να αξιολογούν τακτικά τον τρόπο με τον οποίο η εξωτερική διάσταση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας μπορεί να συμβάλει καλύτερα σε μια ολιστική και βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα προσέγγιση όσον αφορά τη δράση για το κλίμα και την απώλεια της βιοποικιλότητας· καλεί την ΕΕ να αξιοποιήσει το ευρύ φάσμα εξωτερικών πολιτικών, εργαλείων, και πολιτικών και χρηματοδοτικών μέσων που έχει στη διάθεσή της για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· καλεί την ΕΕ να επανεξετάσει τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς της για το κλίμα και να προτείνει την τροποποίησή τους, όπου ενδείκνυται, προκειμένου να διασφαλίσει τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να θεσπίσει ισχυρές διασφαλίσεις για τον σκοπό αυτό· ζητεί τη θέσπιση σημείων αναφοράς για το κλίμα στις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), στα καθήκοντα των οποίων θα συμπεριλαμβάνεται η ενίσχυση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή σε όλες τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ· ζητεί διαφανή και ενημερωτική επικοινωνία σχετικά με τα εν λόγω θέματα στα προγράμματα αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ με τρίτες χώρες·

13.  ζητεί να ενσωματωθεί η διάσταση του φύλου στις πολιτικές και τα προγράμματα βιώσιμης ανάπτυξης προκειμένου να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών – συμπεριλαμβανομένων της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων και των απαραίτητων υπηρεσιών περίθαλψης – η προώθηση της ισότητας των φύλων και η κλιματική δικαιοσύνη μέσω στρατηγικών προγραμμάτων·

14.  καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τις δραστηριότητες χρηματοδοτικής και τεχνικής βοήθειας και ανάπτυξης ικανοτήτων για τη στήριξη τρίτων χωρών στην ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις εθνικές τους δράσεις και τα προγράμματα για το κλίμα και στη συμμόρφωση με τος διεθνείς περιβαλλοντικούς κανονισμούς, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι στόχοι σχετικά με την κλιματική αλλαγή δεν παρεμβαίνουν στην άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες αυτές· σημειώνει τη διοργανική συμφωνία που επιτεύχθηκε σχετικά με τον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ), στο πλαίσιο της οποίας το 30 % της χρηματοδότησης θα στηρίξει στόχους για το κλίμα και το περιβάλλον· επιμένει ότι όλες οι δραστηριότητες των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε τρίτες χώρες, και ιδίως της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, είναι συνεπείς με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για το κλίμα και ακολουθούν μια προσέγγιση της δράσης για το κλίμα με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί την ενίσχυση και την εμβάθυνση των αντίστοιχων μηχανισμών υποβολής καταγγελιών(8) για άτομα ή ομάδες που πιστεύουν ότι τα δικαιώματά τους έχουν παραβιαστεί από τέτοιες δραστηριότητες και ότι μπορεί να είναι επιλέξιμα για προσφυγή·

15.  υποστηρίζει σθεναρά την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020, σύμφωνα με την πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 – Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας»· πιστεύει ότι, προκειμένου να ενσωματωθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα στο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020, οι νέοι στόχοι θα πρέπει να αφορούν την αναγνώριση και την εφαρμογή, σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, του δικαιώματος σε ένα καθαρό, υγιές, ασφαλές και βιώσιμο περιβάλλον·

16.  επαναλαμβάνει τη σημασία της προστασίας της Αρκτικής από την κλιματική αλλαγή και την αναγκαιότητα της πολιτικής της ΕΕ για την Αρκτική·

17.  αναγνωρίζει τον αντίκτυπο της σύνδεσης της κλιματικής αλλαγής, της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και των φυσικών καταστροφών ως κινητήριας δύναμης για τη μετανάστευση και τον εκτοπισμό για κλιματικούς λόγους και εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη προστασίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε διεθνές επίπεδο για τα άτομα που υποφέρουν ως συνέπεια αυτού· θεωρεί ότι ο εν λόγω εκτοπισμός θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε διεθνές επίπεδο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για την ανάπτυξη ενός διεθνούς πλαισίου για την αντιμετώπιση σε διεθνή φόρουμ του εκτοπισμού και της μετανάστευσης για κλιματικούς λόγους τόσο στα διεθνή φόρουμ όσο και στην εξωτερική δράση της ΕΕ· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για να αυξήσουν τη στήριξή τους για μέτρα ανθεκτικότητας σε περιοχές επιρρεπείς στις επιζήμιες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να στηρίξουν τα άτομα που έχουν εκτοπιστεί λόγω της κλιματικής αλλαγής και τα οποία δεν είναι πλέον σε θέση να ζουν στον τόπο κατοικίας τους· υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έχει αποφανθεί ότι τα κράτη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις που έχει η κλιματική κρίση στα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα καταγωγής κατά την εξέταση της απέλασης των αιτούντων άσυλο· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμπερίληψη της μετανάστευσης και του εκτοπισμού για κλιματικούς λόγους στο πλαίσιο προσαρμογής του Κανκούν·

18.  υποστηρίζει μια βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα προσέγγιση της διαχείρισης της μετανάστευσης σε τρίτες χώρες και την εξέταση τυχόν κενών στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της μετανάστευσης· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τα υφιστάμενα εργαλεία για νόμιμες οδούς και θεωρεί ότι τα εργαλεία αυτά θα πρέπει να καθιερωθούν περαιτέρω για τα άτομα που χρήζουν προστασίας· υποστηρίζει τον προσδιορισμό και την προώθηση ορθών πρακτικών σχετικά με τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που στηρίζουν και ενισχύουν τη χάραξη πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο·

19.  επιμένει στην τήρηση των δικαιωμάτων όλων των ατόμων χωρίς καμία διάκριση με βάση τον τόπο διαμονής τους ή την κοινωνική τους κατάσταση, και ιδίως των πλέον ευάλωτων στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· τονίζει τη σημασία της διασφάλισης και της διευκόλυνσης της συμμετοχής του κοινού σε αυτές τις ευάλωτες ομάδες σε αποφάσεις που επηρεάζουν τα μέσα διαβίωσής τους·

20.  υπενθυμίζει το γεγονός ότι οι ανισότητες, η βία και οι διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν πολιτικές με εγκάρσια διάσταση του φύλου στους τομείς του εμπορίου, της συνεργασίας, της κλιματικής και εξωτερικής δράσης, που προωθούν τη χειραφέτηση και τη συμμετοχή των γυναικών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και αναγνωρίζουν τους ειδικούς περιορισμούς που αντιμετωπίζουν τα κορίτσια και οι γυναίκες·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον ρόλο και την ικανότητα των περιφερειακών φορέων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και άλλων μηχανισμών όσον αφορά την αντιμετώπιση της σύνδεσης μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προώθηση των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και την προστασία των υπερασπιστών των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων· καλεί την Επιτροπή, ειδικότερα, να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα υποστήριξης της Συμφωνίας του Escazu, με σκοπό, μεταξύ άλλων, να συνδράμει τα συμβαλλόμενα κράτη στην κύρωση και εφαρμογή της Συμφωνίας, να βοηθήσει την κοινωνία των πολιτών να συμμετάσχει στη Συμφωνία και να συμβάλει στην εφαρμογή της, και να παράσχει υποστήριξη στο εθελοντικό ταμείο που ιδρύθηκε βάσει της Συμφωνίας·

Αντίδραση στην πανδημία COVID-19

22.  τονίζει ότι η παγκόσμια πανδημία COVID-19 καταδεικνύει πλήρως τον αντίκτυπο της υποβάθμισης του περιβάλλοντος στη δημιουργία των συνθηκών για την αύξηση των ζωονόσων με σοβαρές υγειονομικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνέπειες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να δεσμευτούν ότι θα συμπεριλάβουν τα περιβαλλοντικά δικαιώματα, και την υποστήριξη όσων τα προστατεύουν σε κάθε απόκριση στην πανδημία COVID-19· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και άλλους ενδιαφερομένους φορείς να λάβουν υπόψη το εργαλείο της Επιτροπής «Παγκόσμια παρακολούθηση του αντικτύπου της COVID-19 στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα»·

23.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι η παγκόσμια ύφεση που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 ενδέχεται να μειώσει, να καθυστερήσει ή να μετατοπίσει τις δεσμεύσεις των κρατών όσον αφορά τους διεθνείς στόχους για το κλίμα και τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διασφαλίσουν ότι οι πολιτικές που προβλέπονται για την οικονομική ανάκαμψη θα συνάδουν πλήρως με την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως κατοχυρώνονται στο άρθρο 21 της Συνθήκης της Λισαβόνας, καθώς και με την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

24.  ζητεί από τον ΑΠ/ΥΕ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν μια αποτελεσματική αντιμετώπιση της κρίσης COVID-19, η οποία θα λαμβάνει πλήρως υπόψη τη σημασία του σεβασμού, της προστασίας και της εκπλήρωσης του δικαιώματος σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον, ως προπύργιο για την πρόληψη μελλοντικών περιβαλλοντικών και υγειονομικών κρίσεων που έχουν τη δυνατότητα να θέσουν σε κίνδυνο τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να αυξήσουν τις φιλοδοξίες τους για το κλίμα και το περιβάλλον υπό το πρίσμα της κρίσης COVID-19 και να διαμορφώσουν μια φιλόδοξη στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά την κλιματική διπλωματία·

25.  εκφράζει την ανησυχία του ότι τα μέτρα έκτακτης ανάγκης και περιορισμού της κυκλοφορίας που λήφθηκαν ως απόκριση στην COVID-19 ενδέχεται να χρησιμοποιήθηκαν καταχρηστικά σε διάφορα μέρη του κόσμου από πολιτικές αρχές, δυνάμεις ασφαλείας και μη κρατικές ένοπλες ομάδες για τον περιορισμό, τον εκφοβισμό και τη δολοφονία υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των υπερασπιστών του περιβάλλοντος και της γης· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τον τρόπο με τον οποίο οι υπερασπιστές των αυτοχθόνων είναι επίσης δυσανάλογα ευάλωτοι στη νόσο COVID-19, λόγω των αδύναμων υποδομών υγείας στις απομακρυσμένες περιοχές, καθώς και της κυβερνητικής παραμέλησης·

26.  σημειώνει ότι η πανδημία COVID-19 απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, καθώς έχουν επηρεαστεί οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων, σε μια εποχή που η επισιτιστική ασφάλεια και τα συστήματα τροφίμων δέχονται ήδη πιέσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών· υπογραμμίζει ότι η κρίση της πανδημίας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως σημείο καμπής για την επανεξισορρόπηση και τον μετασχηματισμό των συστημάτων τροφίμων, καθιστώντας τα πιο περιεκτικά, βιώσιμα και ανθεκτικά·

Οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος και ο ρόλος των αυτοχθόνων πληθυσμών

27.  υπενθυμίζει την υποχρέωση των κρατών να προστατεύουν τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος και τις οικογένειές τους από την παρενόχληση, τον εκφοβισμό και τη βία, όπως κατοχυρώνεται στο δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να διασφαλίζουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες τους, καθώς και την υποχρέωσή τους να αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών και των τοπικών κοινοτήτων, και να αναγνωρίζουν τη συμβολή των εμπειριών και των γνώσεών τους στην καταπολέμηση της απώλειας της βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος· υπογραμμίζει τον ειδικό ρόλο και την εμπειρογνωμοσύνη τους στη διαχείριση και τη διατήρηση της γης και ζητεί αυξημένη συνεργασία και ένταξη των αυτοχθόνων πληθυσμών, καθώς και προσπάθειες για την ενίσχυση της δημοκρατικής συμμετοχής τους στις σχετικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με τη διεθνή κλιματική διπλωματία· χαιρετίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής να στηρίξει τη συμμετοχή των αυτοχθόνων πληθυσμών μέσω της ειδικής στήριξής της σε διάφορα έργα, όπως το Κέντρο Τεκμηρίωσης, Έρευνας και Πληροφόρησης των Αυτοχθόνων Λαών (DOCIP)· ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει να προωθεί τον διάλογο και τη συνεργασία μεταξύ αυτόχθονων πληθυσμών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και με τα διεθνή φόρουμ, ιδίως σε σχέση με την κλιματική αλλαγή·

28.  επισημαίνει το γεγονός ότι, ενώ επιθέσεις και απειλές συμβαίνουν παντού στον κόσμο, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρει ότι η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δραματική στη Λατινική Αμερική και την Ασία, όπου ορισμένοι διεθνείς επενδυτές, εταιρείες και τοπικές κυβερνήσεις αγνοούν τις εύλογες ανησυχίες των πληθυσμών· σημειώνει ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι συγκρούσεις και οι παραβιάσεις λαμβάνουν χώρα σε συνθήκες οικονομικής ανισότητας και κοινωνικού αποκλεισμού· καταγγέλλει τις δικαστικές διώξεις και την ποινικοποίηση των περιβαλλοντικών ακτιβιστών στην περιοχή του Αμαζονίου, όπου σημειώνεται αύξηση των επιθέσεων, των δολοφονιών και των διώξεων περιβαλλοντικών ακτιβιστών· καταγγέλλει τον αυξημένο αριθμό επιθέσεων και διώξεων εις βάρος περιβαλλοντικών ακτιβιστών στην Ονδούρα, καθώς και την πρόσφατη δολοφονία περιβαλλοντικών ακτιβιστών στη Guapinol· σημειώνει ότι τα τελευταία τρία χρόνια έχουν καταγραφεί 578 δολοφονίες υπερασπιστών περιβαλλοντικών και γαιοκτητικών δικαιωμάτων, καθώς και των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών· τονίζει ότι οι Φιλιππίνες βρίσκονται σταθερά στην κορυφή του καταλόγου των χωρών όπου είναι πιο επικίνδυνο να είναι κανείς υπερασπιστής περιβαλλοντικών δικαιωμάτων· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή, δεδομένης της σοβαρότητας των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα και ελλείψει ουσιαστικής βελτίωσης ή προθυμίας για συνεργασία εκ μέρους των αρχών των Φιλιππίνων, να κινήσει τη διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει στην προσωρινή ανάκληση των προτιμήσεων στο πλαίσιο του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων Plus (GSP+)·

29.  συνιστά στα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν το έχουν πράξει ακόμη, να κυρώσουν τη Σύμβαση 169 της ΔΟΕ περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση·

30.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η ΕΕ δεν στηρίζει πρωτοβουλίες και έργα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε παράνομη αρπαγή γαιών, παράνομη υλοτομία και αποψίλωση των δασών ή να έχουν επιζήμιες επιπτώσεις στο περιβάλλον· καταδικάζει κάθε προσπάθεια άρσης των ρυθμίσεων που αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 και άλλων κρίσεων·

31.  καταδικάζει απερίφραστα την αύξηση του αριθμού των δολοφονιών, των δυσφημιστικών επιθέσεων, των πράξεων δίωξης, ποινικοποίησης, φυλάκισης, παρενόχλησης και εκφοβισμού κατά των αυτοχθόνων πληθυσμών και των ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος και των υπερασπιστών της γης παγκοσμίως και ζητεί να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι·

32.  τονίζει ότι οι υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος αντιμετωπίζουν πρόσθετες προκλήσεις στην εργασία, στις κοινότητες και στο σπίτι τους, καθώς βρίσκονται στο στόχαστρο ή εκτίθενται σε έμφυλες απειλές και βία· σημειώνει ότι οι υπερασπίστριες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν ορισμένες μορφές βίας και άλλες παραβιάσεις, προκαταλήψεις, αποκλεισμό και απόρριψη από ό,τι οι άνδρες υπερασπιστές·

33.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν όλους τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ιδίως τους υπερασπιστές των δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος και τους νόμιμους εκπροσώπους τους, και να επιστήσουν την προσοχή στις υποθέσεις τους όταν είναι αναγκαίο· είναι πεπεισμένο ότι η στήριξη των υπερασπιστών των δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενισχυθεί και ότι οποιαδήποτε αντίποινα ή επίθεση εναντίον τους από εταιρικούς ή κρατικούς παράγοντες θα πρέπει να καταδικάζεται από την ΕΕ μέσω δημόσιων δηλώσεων και τοπικών δράσεων, κατά περίπτωση· επαναλαμβάνει τη θέση του σχετικά με την ανάγκη να επενδύσουν η ΕΥΕΔ, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη και να ενισχύσουν συγκεκριμένους προσβάσιμους μηχανισμούς και προγράμματα προστασίας που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου για τους υπερασπιστές των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και αυτοχθόνων υπερασπιστών, και να τους συμπεριλάβουν σε τυχόν έρευνες για παραβιάσεις·

34.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη σταθερή επιδείνωση της κατάστασης των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, των δημοσιογράφων και των επαγγελματιών του νόμου που ειδικεύονται στο περιβάλλον σε ολόκληρο τον κόσμο· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να προστατεύσουν την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και να διασφαλίσουν την ασφάλεια και την προστασία των δημοσιογράφων και των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος τόσο εντός της ΕΕ όσο και στις εξωτερικές της σχέσεις· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις πράξεις κακοποίησης, τα εγκλήματα και τις θανάσιμες επιθέσεις που εξακολουθούν να διαπράττονται σε βάρος δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης εξαιτίας των δραστηριοτήτων τους· υπογραμμίζει ότι η καταγγελία δυσλειτουργιών αποτελεί μορφή της ελευθερίας της έκφρασης και της ενημέρωσης και διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην αποκάλυψη και την πρόληψη παραβιάσεων του ενωσιακού δικαίου, καθώς και στην ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας και της διαφάνειας· καλεί, εν προκειμένω, την Επιτροπή να παρακολουθεί τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και να εγγυάται την πλήρη εφαρμογή από τα κράτη μέλη της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1937(9)· θεωρεί ότι η ελευθερία πληροφόρησης αποτελεί σημαντικό μέσο για τα άτομα που ενδέχεται να πληγούν από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, προκειμένου να ενημερώνονται καταλλήλως και εγκαίρως για τις επιβλαβείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και για τα μέτρα προσαρμογής· ζητεί τον σεβασμό της ελευθερίας της πληροφόρησης·

35.  αναγνωρίζει ότι οι δράσεις που αναλαμβάνουν οι υπερασπιστές του περιβάλλοντος είναι ουσιώδεις, δεδομένου ότι αναζητούν, αναπτύσσουν και διαδίδουν βιώσιμες λύσεις και μηχανισμούς με σκοπό την πρόληψη, την ανθεκτικότητα και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή για τους ανθρώπους που ζουν σε πληγείσες περιοχές·

36.  καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις διαφοροποιημένες ανάγκες προστασίας των γυναικών οι οποίες προασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναγνωρίζοντας τον ρόλο τους ως ισχυρών παραγόντων αλλαγής, ιδίως όσον αφορά τη δράση για το κλίμα· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να υποστηριχτεί η ανάπτυξη ικανοτήτων και ο ρόλος που διαδραματίζουν οι γυναίκες ως φορείς εκπαίδευσης και αλλαγής, και να διασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση για τις οργανώσεις αυτές· υπενθυμίζει πόσο συχνά γυναίκες ηγέτιδες κοινοτήτων και περιβαλλοντικές ακτιβίστριες πέφτουν θύματα καταστολής ή ακόμη και δολοφονίας, όπως συνέβη στην περίπτωση των γενναίων ακτιβιστριών που προτάθηκαν και προκρίθηκαν για το Βραβείο Ζαχάρωφ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ελευθερία της σκέψης, Marielle Franco, από τη Βραζιλία, η οποία δολοφονήθηκε το 2018, και Berta Cáceres, από την Ονδούρα, η οποία δολοφονήθηκε το 2016·

37.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ζητήσουν και να διασφαλίσουν ότι το δικαίωμα σε ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συγκατάθεση από τους αυτόχθονες πληθυσμούς γίνεται σεβαστό, χωρίς καταναγκασμό, σε οποιαδήποτε συμφωνία ή αναπτυξιακό έργο που ενδέχεται να επηρεάσει τη γη, τα εδάφη ή τα φυσικά περιουσιακά στοιχεία των αυτοχθόνων πληθυσμών· τονίζει ότι η προώθηση των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών και των παραδοσιακών πρακτικών τους είναι σημαντική για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη διατήρηση και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας, τηρώντας παράλληλα επαρκείς διασφαλίσεις·

38.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που διαθέτουν, παράλληλα με τις διατάξεις σχετικά με την εφαρμογή και την επιβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο των μέσων εξωτερικής πολιτικής και των συμφωνιών σύνδεσης της Ένωσης, για την αποτελεσματική υποστήριξη και προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων και περιβαλλοντικών δικαιωμάτων στη γειτονία της ΕΕ, καθώς και την ενθάρρυνση των υποψήφιων για ένταξη στην ΕΕ χωρών προκειμένου να συγκλίνουν αποτελεσματικά με τις ευρωπαϊκές αξίες και πρότυπα·

39.  ζητεί την έγκριση ενός παραρτήματος των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που θα αφορά τις ειδικές προκλήσεις και ανάγκες των υπερασπιστών του περιβάλλοντος και την πολιτική της ΕΕ για το ζήτημα αυτό· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η συνέχιση του έργου ProtectDefenders.eu με αυξημένα επίπεδα χρηματοδότησης, καθώς και άλλων υφιστάμενων εργαλείων της ΕΕ για την υποστήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

40.  ζητεί την έγκριση ενός καταλόγου χωρών προτεραιότητας της ΕΕ, στις οποίες η ΕΥΕΔ, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα ενισχύσουν τη δράση τους για την υποστήριξη των υπερασπιστών των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και θα συνεργαστούν με τις τοπικές αρχές για τη θέσπιση ή ενίσχυση μηχανισμών προστασίας και ειδικής νομοθεσίας που ορίζει την έννοια του υπερασπιστή του περιβάλλοντος, αναγνωρίζει το έργο του και εγγυάται την προστασία του· επιμένει ότι αυτός ο κατάλογος προτεραιότητας θα πρέπει να καταρτιστεί από την ΕΥΕΔ, σε στενή συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς και το Κοινοβούλιο, και να επικαιροποιείται σε ετήσια βάση· καλεί επίσης τον ΑΠ/ΥΕ να καταρτίζει δημόσια έκθεση σε ετήσια βάση σχετικά με τις δράσεις που πραγματοποιούνται στις χώρες προτεραιότητας, καθώς και σχετικά με την προστασία των υπερασπιστών του περιβάλλοντος σε παγκόσμιο επίπεδο·

41.  ζητεί από τον ΟΗΕ να αναλάβει έναν ευρύτερο ρόλο στην προστασία των παγκόσμιων οικοσυστημάτων και των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, ιδίως στις περιπτώσεις όπου η κλιματική αλλαγή έχει σοβαρό αντίκτυπο στις κοινότητες ιθαγενών και τις τοπικές κοινότητες· καλεί, συνεπώς, την ΕΕ να προωθήσει μια πρωτοβουλία σε επίπεδο ΟΗΕ για να παρακολουθούν οι διεθνείς παρατηρητές τις σοβαρές περιβαλλοντικές ζημιές, τις βαθιές περιβαλλοντικές κρίσεις ή καταστάσεις όπου οι υπερασπιστές των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων κινδυνεύουν περισσότερο και να συνεργαστούν και να βοηθήσουν τις αρχές στη δημιουργία ενός προστατευτικού περιβάλλοντος για τους εν λόγω υπερασπιστές·

42.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν, μέσω πολιτικού διαλόγου, την έγκριση εθνικών σχεδίων δράσης που εγγυώνται ένα ασφαλές και ελεύθερο περιβάλλον για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος ενσωματώνοντας μια ευρύτερη προοπτική συλλογικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων πολιτικών μέτρων για τη νομιμοποίηση κοινοτήτων και ομάδων που εμπλέκονται στην προστασία του περιβάλλοντος· καλεί την Επιτροπή να αναφερθεί ρητά στα ανθρώπινα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων στο πλαίσιο της δασικής νομοθεσίας, της διακυβέρνησης και των εθελοντικών εμπορικών συμφωνιών εταιρικής σχέσης (FLEGT VPA)·

43.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα κράτη πρέπει να προστατεύουν τους υπερασπιστές της βιοποικιλότητας ως υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον σχεδιασμό διεθνών Συνθηκών όπως η Συμφωνία του Escazu, η οποία αποτελεί βασικό μέσο για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική – την περιοχή με τις περισσότερες καταγεγραμμένες δολοφονίες υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον τομέα του περιβάλλοντος·

UNFCCC, δικαιοσύνη και λογοδοσία

44.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, ακόμη και αν εφαρμοστούν πλήρως από όλα τα κράτη, οι τρέχουσες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές (ΕΚΣ) θα οδηγήσουν σε καταστροφική αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 3 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, παραβιάζοντας τη Συμφωνία του Παρισιού· προειδοποιεί ότι ένα τέτοιο σενάριο θα έχει ακραίες κλιματικές και περιβαλλοντικές επιδράσεις και εκτεταμένες αρνητικές επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα·

45.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμπερίληψη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο προοίμιο της Συμφωνίας του Παρισιού και ζητεί τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για τον σεβασμό και την προώθηση των υποχρεώσεων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την εφαρμογή της συμφωνίας και την ανάληψη δράσης για το κλίμα· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες διατάξεις που να καθιστούν υπεύθυνους τους κρατικούς και τους εταιρικούς παράγοντες για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή·

46.  ζητεί από τα συμβαλλόμενα μέρη της UNFCCC να συνεχίσουν να αυξάνουν τις φιλοδοξίες τους για μετριασμό και προσαρμογή σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού και να ενσωματώσουν τη διάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ΕΚΣ τους και στην επικοινωνία τους που σχετίζεται με την προσαρμογή· καλεί τη γραμματεία της UNFCCC να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο ενσωμάτωσης της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ΕΚΣ και στην επικοινωνία που σχετίζεται με την προσαρμογή, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμόστρια του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα· ενθαρρύνει τα συμβαλλόμενα μέρη να αναθεωρήσουν τις εθνικά καθορισμένες προθέσεις συνεισφοράς (INDC) και τις ΕΚΣ και να αναπτύξουν μηχανισμούς παρακολούθησης για τις ΕΚΣ, με την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή των αυτοχθόνων πληθυσμών·

47.  τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης των συνεργειών μεταξύ των υποχρεώσεων αναφοράς για το κλίμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα· θεωρεί ότι οι κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πλαίσιο διαφάνειας της Συμφωνίας του Παρισιού (άρθρο 13) θα πρέπει να ζητούν από τα συμβαλλόμενα μέρη να παρέχουν πληροφορίες όχι μόνο σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και για το εάν οι πολιτικές για το κλίμα εφαρμόζονται σύμφωνα με άλλους κοινωνιακούς στόχους και τα υφιστάμενα νομικά πλαίσια και, συνεπώς, να περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με ορθές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων προσεγγίσεων που βασίζονται σε δικαιώματα σχετικά με τα μέτρα μετριασμού και προσαρμογής, καθώς και υποστήριξη·

48.  ζητεί από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συνεργαστούν στενά στην προώθηση μιας προσέγγισης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις εν εξελίξει διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα, ιδίως στο πλαίσιο του Μηχανισμού Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΜΒΑ) και άλλων κατευθυντήριων γραμμών για τους μηχανισμούς δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 4 της Συμφωνίας του Παρισιού, που εξασφαλίζουν ουσιαστική και ενημερωμένη συμμετοχή των κατόχων δικαιωμάτων, επαρκείς περιβαλλοντικές και κοινωνικές διασφαλίσεις και ανεξάρτητους μηχανισμούς προσφυγής· τονίζει ότι ο ΜΒΑ θα πρέπει να στοχεύει στη χρηματοδότηση έργων που ωφελούν εκείνους που είναι πιο ευάλωτοι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και ότι τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του ΜΒΑ θα πρέπει να υποβάλλονται σε αξιολόγηση επιπτώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ μόνο τα έργα με θετικό αντίκτυπο θα είναι επιλέξιμα για καταχώριση·

49.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει κριτήρια επιλεξιμότητας για τις επιχορηγήσεις της ΕΕ, τα οποία θα επιτρέπουν σε περιβαλλοντικές ΜΚΟ, οι οποίες διαφορετικά ενδέχεται να μην είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση λόγω του μεγέθους τους, να έχουν πρόσβαση χωρίς αποκλεισμούς σε κονδύλια·

50.  τονίζει ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η λογοδοσία για όλους τους παράγοντες, οι νέοι μηχανισμοί όπως ο ΜΒΑ πρέπει να ενσωματώνουν θεσμικές πολιτικές διασφάλισης και μηχανισμούς καταγγελιών για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής προστασίας των δικαιωμάτων·

51.  καλεί τη Γραμματεία της UNFCCC να αναπτύξει, από κοινού με τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης, ένα κοινό νομικό πλαίσιο για την κλιματική δικαιοσύνη·

52.  τονίζει ότι η παγκόσμια απογραφή που αναφέρεται στο άρθρο 14 της Συμφωνίας του Παρισιού θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την επισκόπηση της προόδου προς την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλων αρχών στη δράση για το κλίμα· σημειώνει ότι θα πρέπει να προσφέρει ευκαιρίες στην κοινωνία των πολιτών και τις διακυβερνητικές οργανώσεις να παρέχουν τη συμβολή τους· θεωρεί ότι η αξιολόγηση της εφαρμογής της Συμφωνίας του Παρισιού θα πρέπει να συμβάλει στον εντοπισμό ορθών πρακτικών και φραγμών στην εφαρμογή της, καθώς και στην ενημέρωση των μελλοντικών ΕΚΣ και της διεθνούς συνεργασίας·

53.  τονίζει ότι όλες οι αποτελεσματικές δράσεις για το κλίμα που βασίζονται στα δικαιώματα θα πρέπει να εγγυώνται δωρεάν, ενεργό, ουσιαστική και ενημερωμένη συμμετοχή· συνιστά τα σχέδια μετριασμού και προσαρμογής να είναι διαθέσιμα στο κοινό, να χρηματοδοτούνται με διαφάνεια και να καταρτίζονται μαζί με τις επηρεαζόμενες ή/και δυνητικά επηρεαζόμενες ομάδες, και ιδίως τις πιο ευάλωτες·

54.  τονίζει ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν δύνανται να αντιμετωπίσουν αυτοτελώς τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και συχνά εξαρτώνται από την παροχή διεθνούς βοήθειας σε σχέση με τις ικανότητές τους για τη διαχείριση κρίσεων, καθώς και την ικανότητά τους όσον αφορά την πρόληψη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν·

55.  υπογραμμίζει την άποψή του ότι οι νόμοι και οι θεσμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα που χρησιμοποιούνται ευρέως για τη γεφύρωση του χάσματος λογοδοσίας της διακυβέρνησης δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τα αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή· θεωρεί ότι οι εθνικοί οργανισμοί ανθρωπίνων δικαιωμάτων (ΕΟΑΔ) και η κοινωνία των πολιτών μπορούν να διαδραματίσουν αποτελεσματικό ρόλο στους εθνικούς μηχανισμούς λογοδοσίας και εποπτείας που έχουν σχεδιαστεί για να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε ένδικα μέσα για τους ανθρώπους των οποίων η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιδεινώνεται ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής·

56.  πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να διαδραματίσει ενεργό, ισχυρό και φιλόδοξο ηγετικό ρόλο στην προετοιμασία της 26ης Διάσκεψης του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (COP26), θέτοντας τη συμπερίληψη των αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο επίκεντρο της διεθνούς χάραξης πολιτικής για την κλιματική αλλαγή, προκειμένου να αποφευχθεί η μη αναστρέψιμη ζημία της σημερινής και της μελλοντικής ανθρώπινης ανάπτυξης και των γενεών·

57.  αναγνωρίζει τον ενεργό ρόλο και τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των μη κυβερνητικών οργανώσεων και των υπερασπιστών του περιβάλλοντος στην προώθηση προσεγγίσεων της δράσης για το κλίμα που βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα και ζητεί την υποστήριξη και τη χρηματοδότηση τέτοιων δραστηριοτήτων από την ΕΕ· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στο πλαίσιο διαφάνειας που ορίζεται στο άρθρο 13 της Συμφωνίας του Παρισιού·

58.  σημειώνει την πρόταση κανονισμού της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006(10) (ο λεγόμενος κανονισμός Aarhus), ο οποίος αναμένεται να βελτιώσει την εφαρμογή της Σύμβασης του Aarhus σε επίπεδο ΕΕ· ζητεί από περαιτέρω τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την κατάλληλη μεταφορά των σχετικών νομοθετικών πράξεων της ΕΕ (π.χ. οδηγία 2011/92/ΕΕ(11)) και των διεθνών νομικά δεσμευτικών διατάξεων (Σύμβαση του Aarhus) στην έννομη τάξη τους, προκειμένου να διασφαλιστεί η χωρίς αποκλεισμούς πρόσβαση σε πληροφορίες, η συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και η πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα·

59.  τονίζει ότι οι δράσεις των περιβαλλοντικών ακτιβιστών συνάδουν απόλυτα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και ότι η συστημική υλοποίηση των εν λόγω στόχων θα πρέπει να επιδιωχθεί σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο·

60.  υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται να ρυθμίζουν τις εταιρείες ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν προκαλούν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και ότι οι ιδιωτικοί και εταιρικοί φορείς έχουν την υποχρέωση να αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα ανθρώπινα δικαιώματα, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα·

61.  ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στον σχεδιασμό, την καθιέρωση και την προώθηση διασφαλίσεων και διαδικασιών λογοδοσίας στο πλαίσιο των διεθνώς αναγνωρισμένων οργανισμών, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι δομικές αλλαγές που έγιναν για την επίτευξη της δραστικής μείωσης των εκπομπών έως το 2030, όπως προβλέπεται από τις πολιτικές για το κλίμα, σχεδιάζονται, εφαρμόζονται και παρακολουθούνται κατά τρόπο που προστατεύει τα δικαιώματα των ατόμων και κοινοτήτων που επηρεάζονται, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην εργασία και στην προώθηση δίκαιων και ισότιμων συνθηκών εργασίας· υπογραμμίζει ότι η πράσινη μετάβαση θα πρέπει να είναι δίκαιη και να μην αφήνει κανέναν στο περιθώριο·

62.  τονίζει τη σημασία της εταιρικής δέουσας επιμέλειας και της βιώσιμης και υπεύθυνης εταιρικής λογοδοσίας ως σημαντικής και αναγκαίας πτυχής και απαραίτητου μέσου για την πρόληψη και την προστασία κατά των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων και περιβαλλοντικών δικαιωμάτων· καλεί την ΕΕ να στηρίξει τη βιώσιμη και υπεύθυνη εταιρική διακυβέρνηση ως βασικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποτελεσματικά ρυθμιστικά μέτρα για τον εντοπισμό, την αξιολόγηση, την πρόληψη, την παύση, τον μετριασμό, την παρακολούθηση, την επικοινωνία, τη λογοδοσία και την αποκατάσταση των πιθανών ή/και πραγματικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και τη λογοδοσία των επιχειρήσεων όσον αφορά τη διασφάλιση της εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια αναφορικά με τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στα ανθρώπινα δικαιώματα, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα·

63.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση της Επιτροπής να εκπονήσει νομοθετική πρόταση σχετικά με την υποχρεωτική εταιρική δέουσα επιμέλεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, στο σύνολο των αλυσίδων εφοδιασμού των εταιρειών· συνιστά η παρούσα νομοθετική πρόταση να υποστηρίξει και να διευκολύνει την ανάπτυξη κοινών μεθοδολογιών μέτρησης των περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεων· τονίζει τη σημασία της αποτελεσματικής, ουσιαστικής και ενημερωμένης διαβούλευσης και επικοινωνίας με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς που επηρεάζονται ή ενδέχεται να επηρεαστούν, συμπεριλαμβανομένων των υπερασπιστών του περιβάλλοντος· ζητεί από την ΕΕ να στηρίξει και να συμμετάσχει αποτελεσματικά στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για τη δεσμευτική συνθήκη του ΟΗΕ σχετικά με τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα για τη ρύθμιση των δραστηριοτήτων των διεθνικών εταιρειών και άλλων επιχειρήσεων· θεωρεί ότι οποιοδήποτε τέτοιο μέσο πρέπει να ενθαρρύνει τους επιχειρηματικούς φορείς και επενδυτές να αναλάβουν τις ευθύνες τους όσον αφορά το ανθρώπινο δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον· θεωρεί ότι οποιοδήποτε τέτοιο μέσο πρέπει να περιλαμβάνει ακλόνητες διατάξεις για την προστασία του περιβάλλοντος και να ενθαρρύνει τους εταιρικούς φορείς, καθώς και τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, αλλά και τους περιφερειακούς οργανισμούς επενδύσεων ή ανάπτυξης να αναλάβουν τις ευθύνες τους όσον αφορά το ανθρώπινο δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον·

64.  υπογραμμίζει τη σημασία της καταπολέμησης της διαφθοράς σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς βλάπτει την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχει συγκεκριμένες αρνητικές επιπτώσεις για τις πιο μειονεκτούσες, περιθωριοποιημένες και ευάλωτες ομάδες στην κοινωνία, όπως οι γυναίκες, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρίες, οι ηλικιωμένοι, οι φτωχοί, οι αυτόχθονες ή τα άτομα που ανήκουν σε μειονότητες, και επηρεάζει δυσανάλογα τις ομάδες αυτές, εμποδίζοντας τις, μεταξύ άλλων, από το να έχουν ίση πρόσβαση σε φυσικούς πόρους όπως, συμπεριλαμβανομένης της γης·

65.  καλεί το Συμβούλιο και την ΕΥΕΔ να συμπεριλάβουν τα εγκλήματα που σχετίζονται με τη διαφθορά στις αξιόποινες πράξεις στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μηχανισμού κυρώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, του λεγόμενου ευρωπαϊκού νόμου Magnitsky, και να διασφαλίσουν την ταχεία έγκριση και εφαρμογή του·

66.  πιστεύει ότι η τρέχουσα επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ θα πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία για τον επαναπροσδιορισμό, την προώθηση και την ενίσχυση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εμπορική πολιτική· τονίζει ότι τα κεφάλαια για τη βιώσιμη ανάπτυξη των μελλοντικών εμπορικών συμφωνιών πρέπει να καλύπτονται από τους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών των εν λόγω συμφωνιών·

o
o   o

67.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στον Πρόεδρο της 74ης συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, στην Ύπατη Αρμόστρια του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και στους επικεφαλής των αντιπροσωπειών της ΕΕ.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0015. (2) ΕΕ C 337 της 20.9.2018, σ. 82. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0005. (4) ΕΕ C 118 της 8.4.2020, σ. 15. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0054. (6) Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΕ/HE), Σύμβαση για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα, 25 Ιουνίου 1998. (7) Περιφερειακή συμφωνία για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού και τη δικαιοσύνη σε περιβαλλοντικά θέματα στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, 4 Μαρτίου 2018. (8) Ανεξάρτητος Μηχανισμός Λογοδοσίας Έργων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και τον Μηχανισμό Καταγγελιών του Ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. (9) Οδηγία (EE) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης (ΕΕ L 305 της 26.11.2019, σ. 17). (10) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (ΕΕ L 264 της 25.9.2006, σ. 13). (11) Οδηγία 2011/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (ΕΕ L 26 της 28.1.2012, σ. 1).