Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν,

–  έχοντας υπόψη το Συμβούλιο Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Αρμενίας της 17ης Δεκεμβρίου 2020 και το Συμβούλιο Συνεργασίας ΕΕ-Αζερμπαϊτζάν της 18ης Δεκεμβρίου 2020 και τα αντίστοιχα συμπεράσματά τους,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τη Σύμβαση της Γενεύης (III) περί μεταχειρίσεως των αιχμαλώτων πολέμου,

–  έχοντας υπόψη την τριμερή δήλωση κατάπαυσης του πυρός που συμφωνήθηκε από την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και τη Ρωσία στις 9 Νοεμβρίου και τέθηκε σε ισχύ στις 10 Νοεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με τίτλο «Αζερμπαϊτζάν: Κακοποίηση Αρμενίων αιχμαλώτων πολέμου υπό κράτηση» της 19ης Μαρτίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΕΕ σχετικά με τους αιχμαλώτους από την πρόσφατη σύγκρουση μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν της 28ης Απριλίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις των συμπροέδρων της Ομάδας του Μινσκ του ΟΑΣΕ, της 25ης Οκτωβρίου 2020, της 30ης Οκτωβρίου 2020, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, της 13ης Απριλίου 2021 και της 5ης Μαΐου 2021,

–  έχοντας υπόψη την κοινοποίηση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου, για τη λήψη προσωρινών μέτρων σε σχέση με την πρόσφατη ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, της 9ης Μαρτίου 2021,

–  έχοντας υπόψη άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τον πρώτο πόλεμο στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ μεταξύ 1988 και 1994, η διεθνής κοινότητα προσπάθησε να μεσολαβήσει για μια διαρκή και συνολική ειρηνευτική διευθέτηση της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ μέσω των συμπροέδρων της Ομάδας του Μινσκ του ΟΑΣΕ·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια της πιο πρόσφατης ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 10 Νοεμβρίου 2020, περισσότεροι από 5 000 στρατιώτες σκοτώθηκαν, εκατοντάδες άμαχοι τραυματίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους και χιλιάδες εκτοπίστηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθυσμός εξακολουθεί να πλήττεται λόγω της έλλειψης πληροφόρησης σχετικά με το πού βρίσκονται συγγενείς, της επιστροφής μερικών μόνο αιχμαλώτων πολέμου και άλλων αιχμάλωτων ατόμων, προβλημάτων με την επιστροφή ανθρώπινων σορών, εμποδίων στην πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια και της καταστροφής βασικών υποδομών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άνθρωποι που επλήγησαν κατά τη διάρκεια αυτής της μακροχρόνιας σύγκρουσης έχουν ήδη υποστεί υπερβολικά δεινά και ότι, συνολικά, η σύγκρουση έχει προκαλέσει εκτεταμένους και απαράδεκτους θανάτους αμάχων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εχθροπραξίες έληξαν έπειτα από 44 ημέρες, κατόπιν της συμφωνίας μεταξύ Αρμενίας, Αζερμπαϊτζάν και Ρωσίας για πλήρη κατάπαυση του πυρός εντός και πέριξ του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η οποία υπεγράφη στις 9 Νοεμβρίου 2020 και τέθηκε σε ισχύ στις 10 Νοεμβρίου 2020·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σημείο 8 της τριμερούς δήλωσης κατάπαυσης του πυρός προβλέπει την ανταλλαγή των αιχμαλώτων πολέμου, ομήρων και λοιπών κρατουμένων, καθώς και των σορών των θυμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανταλλαγές θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σύμφωνα με την αρχή «όλοι για όλους»·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η Αρμενία όσο και το Αζερμπαϊτζάν είναι συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης της Γενεύης (ΙΙΙ) περί μεταχειρίσεως των αιχμαλώτων πολέμου, η οποία στο άρθρο 118 ορίζει ότι οι κρατούμενοι πολέμου θα απελευθερώνονται και θα επαναπατρίζονται χωρίς καθυστέρηση μετά την παύση των ενεργών εχθροπραξιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 13 της εν λόγω Σύμβασης ορίζει ότι οι αιχμάλωτοι πολέμου πρέπει ανά πάσα στιγμή να τυγχάνουν ανθρώπινης μεταχείρισης, κάθε παράνομη πράξη ή παράλειψη από την πλευρά της κρατούσας δυνάμεως η οποία έχει ως αποτέλεσμα τον θάνατο ή θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία αιχμαλώτου πολέμου κατά την κράτησή του απαγορεύεται και θα θεωρείται σοβαρή παραβίαση της Σύμβασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σύμβαση προστατεύει, επίσης, τους αιχμαλώτους πολέμου έναντι πράξεων βίας ή τρομοκράτησης, έναντι προσβολών και δημόσιας ταπείνωσης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στρατιώτες και οι πολίτες που τίθενται υπό κράτηση πριν από και μετά την κατάπαυση του πυρός, απολαύουν διαφορετικών καθεστώτων βάσει του διεθνούς δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αφενός, οι στρατιώτες που αιχμαλωτίζονται πριν από και μετά την κατάπαυση του πυρός, θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως αιχμάλωτοι πολέμου και να απολαύουν της προστασίας που παρέχουν οι Συμβάσεις της Γενεύης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αφετέρου, οι πολίτες που τίθενται υπό κράτηση κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης πρέπει να αναγνωρίζονται ως προστατευόμενα πρόσωπα και προστατεύονται επίσης από τις Συμβάσεις της Γενεύης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, οι πολίτες που τίθενται υπό κράτηση μετά την κατάπαυση του πυρός προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την αναστολή των εχθροπραξιών, πραγματοποιήθηκαν αρκετές ανταλλαγές κρατουμένων, τόσο στρατιωτικών όσο και αμάχων, και οι πλέον πρόσφατες πραγματοποιήθηκαν στις 4 Μαΐου 2021·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με ανησυχητικές πληροφορίες, περίπου 200 Αρμένιοι κρατούνται αιχμάλωτοι των δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) δήλωσε ότι έχει λάβει καταγγελίες σχετικά με 249 Αρμένιους που αιχμαλωτίστηκαν από τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΕΔΑΔ εφάρμοσε προσωρινά μέτρα όσον αφορά τους 229 Αρμένιους, εκ των οποίων 183 εξακολουθούν να ισχύουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΕΔΑΔ απεφάνθη, στις 9 Μαρτίου 2021, ότι το Αζερμπαϊτζάν δεν συμμορφώθηκε προς τα μέτρα και έκρινε ότι οι πληροφορίες που παρασχέθηκαν ήταν υπερβολικά γενικές και περιορισμένες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν παραδέχτηκαν ότι κρατούν αιχμαλώτους 72 Αρμένιους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά άλλα 112 άτομα, το Αζερμπαϊτζάν δεν έχει παράσχει καμία πληροφορία στο ΕΔΑΔ και λαμβάνοντας υπόψη ότι η τύχη των υπολοίπων παραμένει άγνωστη· λαμβάνοντας υπόψη ότι από την παύση των εχθροπραξιών 73 Αρμένιοι αιχμάλωτοι πολέμου και άμαχοι έχουν επαναπατριστεί στην Αρμενία·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΕΔΑΔ έλαβε επίσης καταγγελίες σε σχέση με 16 Αζέρους που φέρεται να αιχμαλωτίστηκαν από τις δυνάμεις της Αρμενίας, εκ των οποίων 12 επαναπατρίστηκαν τον Δεκέμβριο του 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΕΔΑΔ ανέστειλε την εξέταση σύμφωνα με το άρθρο 39 σε σχέση με τα άλλα 4 άτομα, δεδομένης της φύσης των πληροφοριών που έλαβε από την κυβέρνηση της Αρμενίας·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν αξιόπιστες αναφορές ότι έχουν αιχμαλωτιστεί Αρμένιοι στρατιωτικοί και άμαχοι και μετά την παύση των εχθροπραξιών στις 10 Νοεμβρίου 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην περίπτωση αυτών των ομήρων και κρατουμένων, οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν ισχυρίζονται ότι είναι τρομοκράτες και δεν δικαιούνται να απολαύουν του καθεστώτος αιχμαλώτων πολέμου βάσει της Σύμβασης της Γενεύης·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 19 Μαρτίου 2021, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας και οι ένοπλες δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν κακοποιούσαν τους Αρμένιους αιχμαλώτους πολέμου, υποβάλλοντάς τους σε βάναυση και ταπεινωτική μεταχείριση και βασανιστήρια είτε κατά τη σύλληψή τους, κατά τη διάρκεια της μεταγωγής τους, είτε κατά την κράτησή τους σε διάφορες εγκαταστάσεις κράτησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν μετέρχονταν βία για να θέσουν υπό κράτηση αμάχους και τους υπέβαλλαν σε βασανιστήρια και απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες κράτησης, προκαλώντας τον θάνατο τουλάχιστον δύο κρατουμένων σε αιχμαλωσία από τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν συνέλαβαν αυτούς τους αμάχους παρόλο που δεν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία ότι συνιστούσαν απειλή για την ασφάλεια ώστε να δικαιολογούν την κράτησή τους βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Αζερμπαϊτζάν αρνείται την κατηγορία ότι οι Αρμένιοι αιχμάλωτοι πολέμου υπέστησαν μεταχείριση κατά παράβαση των Συμβάσεων της Γενεύης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κυκλοφόρησαν βίντεο στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα οποία αναφέρεται ότι δείχνουν περιπτώσεις κακοποίησης και κακομεταχείρισης των αιχμαλώτων από μέλη των ενόπλων δυνάμεων αμφοτέρων πλευρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν ή της Αρμενίας έχουν διεξαγάγει έγκαιρα δημόσιες και αποτελεσματικές έρευνες για τα περιστατικά αυτά, ή ότι οι έρευνες, εάν έχουν διενεργηθεί, έχουν επισύρει ποινικές διώξεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με ισχυρισμούς, αιχμάλωτοι πολέμου και άλλα προστατευόμενα πρόσωπα έχουν υποβληθεί σε εξωδικαστικές εκτελέσεις, βίαιη εξαφάνιση και βεβήλωση των νεκρών·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ανακοίνωσε στις 17 Μαΐου 2021 τη χορήγηση πρόσθετης ανθρωπιστικής βοήθειας ύψους 10 εκατομμυρίων EUR για την παροχή βοήθειας στους αμάχους που επλήγησαν από την πρόσφατη σύγκρουση εντός και πέριξ του Ναγκόρνο Καραμπάχ, με την οποία η ενωσιακή βοήθεια που έχει παρασχεθεί σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη από την έναρξη των εχθροπραξιών τον Σεπτέμβριο του 2020, ανέρχεται σε ποσό άνω των 17 εκατομμυρίων EUR·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι πλευρές θα πρέπει να παράσχουν επικαιροποιημένους χάρτες των ναρκοπεδίων, ώστε να μπορούν οι άμαχοι να επιστρέψουν σε πρώην εμπόλεμες περιοχές·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο «Πάρκο Στρατιωτικών Τρόπαιων» που εγκαινιάστηκε στο Μπακού στις 12 Απριλίου 2021, σύμφωνα με πληροφορίες, εκτίθεται αρμενικός στρατιωτικός εξοπλισμός, καθώς και κέρινα ομοιώματα που απεικονίζουν νεκρούς και θνήσκοντες Αρμένιους στρατιώτες και ομοιώματα Αρμενίων αιχμαλώτων πολέμου αλυσοδεμένων σε κελιά, γεγονός που μπορεί να εκληφθεί ως εξύμνηση της βίας και ενέχει τον κίνδυνο να υποκινήσει περαιτέρω εχθρικό αίσθημα, ρητορική μίσους ή ακόμη και απάνθρωπη μεταχείριση των εναπομεινάντων αιχμαλώτων πολέμου και άλλων Αρμενίων αιχμαλώτων αμάχων, και κατ’ αυτόν τον τρόπο να διαιωνίσει την ατμόσφαιρα μίσους σε αντίφαση με τις όποιες επίσημες δηλώσεις περί συμφιλίωσης·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 12 Μαΐου 2021, στρατεύματα από το Αζερμπαϊτζάν εισήλθαν προσωρινά στο έδαφος της Αρμενίας, γεγονός που συνιστά παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας της Αρμενίας και του διεθνούς δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η παραβίαση του κυρίαρχου εδάφους της Αρμενίας ακολουθεί σε συνέχεια ανησυχητικών δηλώσεων εκπροσώπων του Αζερμπαϊτζάν, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου, οι οποίοι φαίνεται να εγείρουν εδαφικές αξιώσεις και να απειλούν με χρήση βίας και, συνεπώς, υπονομεύουν τις προσπάθειες για ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τους τελευταίους μήνες, πραγματοποιείται ο επαναπατρισμός ανθρώπινων σορών και η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε πληθυσμούς που επλήγησαν σοβαρά από τη σύγκρουση·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται εκ νέου προσπάθειες για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών και την επίτευξη προόδου προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ειρήνης·

1.  απαιτεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των Αρμενίων κρατουμένων, στρατιωτικών και αμάχων, που τέθηκαν υπό κράτηση κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης και μετά από αυτή, και να μην υπάρξουν αυθαίρετες κρατήσεις στο μέλλον· ζητεί μετ’ επιτάσεως να εφαρμοστεί πλήρως η τριμερής δήλωση κατάπαυσης του πυρός της 9ης Νοεμβρίου 2020, η οποία προβλέπει την ανταλλαγή των αιχμαλώτων πολέμου, ομήρων και λοιπών κρατουμένων, καθώς και των σορών των θυμάτων.

2.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τις βιαιοπραγίες που σημειώθηκαν κατά την πιο πρόσφατη σύρραξη μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ· εκφράζει τη συμπαράστασή του στα θύματα και στις οικογένειές τους· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την παραβίαση της κατάπαυσης του πυρός, η οποία προκάλεσε περαιτέρω ανθρώπινο πόνο, απώλειες ανθρώπινων ζωών και καταστροφή· καταδικάζει όλες τις επιθέσεις κατά αμάχων και υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις των κρατών να προστατεύουν τη ζωή των αμάχων βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·

3.  παροτρύνει την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να παράσχει διεξοδικούς καταλόγους όλων των ατόμων που κρατούνται σε αιχμαλωσία σε σχέση με την ένοπλη σύγκρουση και να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το που βρίσκονται και την υγεία τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πέθαναν ενώ ήταν αιχμάλωτοι των δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν·

4.  υπενθυμίζει ότι η μη δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με το τι απέγιναν και το που βρίσκονται τα άτομα που αγνοούνται μπορεί να ισοδυναμεί με βίαιη εξαφάνιση, την οποία τόσο το Αζερμπαϊτζάν όσο και η Αρμενία έχουν δεσμευτεί να αποτρέπουν· καλεί όλες τις πλευρές να παράσχουν διευκρινίσεις σχετικά με το τι απέγιναν και το που βρίσκονται τα άτομα που αγνοούνται και να αντιμετωπίζουν τα σώματα των νεκρών με αξιοπρέπεια·

5.  ζητεί από την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να τηρεί τις νομικές εγγυήσεις, να επιτρέπει την πρόσβαση δικηγόρων, γιατρών, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους Αρμένιους κρατουμένους και να διευκολύνει την επικοινωνία τους με τους συγγενείς τους·

6.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για αξιόπιστες αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες, Αρμένιοι αιχμάλωτοι πολέμου και άλλα αιχμάλωτα άτομα έχουν βρεθεί υπό κράτηση και κρατούνται σε εξευτελιστικές συνθήκες και έχουν υποστεί απάνθρωπη μεταχείριση και βασανιστήρια κατά τη σύλληψη ή κατά τη διάρκεια της κράτησής τους· καταδικάζει όλες τις περιπτώσεις βασανιστηρίων και βίαιων εξαφανίσεων, ακόμη και όταν διαπράττονται κατά τη διάρκεια ενόπλων συγκρούσεων, καθώς και την κακομεταχείριση και τη βεβήλωση των σορών·

7.  καλεί τις αρχές του Αζερμπαϊτζάν να διασφαλίσουν ότι σε όσους τελούν ακόμη υπό κράτηση παρέχεται κάθε προστασία που απαιτείται βάσει του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της απαλλαγής από βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση· καλεί τις αρχές της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν να διεξαγάγουν έγκαιρα ανεξάρτητες, δημόσιες και αποτελεσματικές έρευνες και να ασκήσουν δίωξη για όλες τις αξιόπιστες καταγγελίες που αφορούν σοβαρές παραβιάσεις των Συμβάσεων της Γενεύης και άλλες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και εγκλήματα πολέμου, προκειμένου να διασφαλιστεί η λογοδοσία των υπευθύνων και η αποκατάσταση των θυμάτων, ενδεχομένως με τη βοήθεια διεθνούς ειδικής αποστολής· καλεί την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να συνεργαστεί πλήρως με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ώστε να εξακριβωθεί η εγκυρότητα των αναφορών για απάνθρωπη μεταχείριση Αρμενίων κρατουμένων και να υποχρεωθούν οι υπαίτιοι να λογοδοτήσουν·

8.  υπενθυμίζει ότι, επί του παρόντος, δεν υπάρχουν διαθέσιμες στο κοινό αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με Αζέρους αιχμαλώτους πολέμου και κρατουμένους σε αιχμαλωσία από αρμενικές δυνάμεις·

9.  υπενθυμίζει σε όλα τα αντιμαχόμενα μέρη τις διεθνείς υποχρεώσεις τους όσον αφορά τον σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, το οποίο απαγορεύει τα βασανιστήρια και άλλες μορφές εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης, και επαναλαμβάνει ότι τα βασανιστήρια και η κακομεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου συνιστούν εγκλήματα πολέμου·

10.  καταδικάζει απερίφραστα το περιστατικό που έλαβε χώρα στις 9 Απριλίου 2021, όταν οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν απέστειλαν άδειο αεροσκάφος, με το οποίο υποτίθεται ότι θα επαναπατρίζονταν Αρμένιοι κρατούμενοι· θεωρεί ότι αυτό είναι ιδιαζόντως ανάλγητο και επιπλέον ενδεικτικό της γενικότερης ταπεινωτικής στάσης του Αζερμπαϊτζάν έναντι των Αρμενίων κρατουμένων και των οικογενειών τους·

11.  εμμένει στην επείγουσα ανάγκη να αποφευχθεί κάθε εχθρική ρητορική ή ενέργεια που μπορεί να θεωρηθεί ότι υποκινεί μίσος ή έκδηλη βία ή ότι στηρίζει την ατιμωρησία ή που απειλεί να υπονομεύσει τις προσπάθειες για τη δημιουργία και την προώθηση μιας ατμόσφαιρας που να ευνοεί την εμπιστοσύνη και τη συμφιλίωση, τη συνεργασία και τη βιώσιμη ειρήνη·

12.  καλεί την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να συνεργαστεί πλήρως με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όσον αφορά το ζήτημα των Αρμενίων κρατουμένων και να συμμορφωθεί με τα προσωρινά μέτρα του Δικαστηρίου, το οποίο διέταξε το Αζερμπαϊτζάν να παράσχει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες κράτησης των κρατουμένων, την κατάσταση της υγείας τους και τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την επιστροφή τους·

13.  εκφράζει την πεποίθησή του ότι η πλήρης ανταλλαγή κρατουμένων και σορών των θανόντων και η οριστική διευθέτηση του ζητήματος αυτού αποτελεί επείγουσα ανθρωπιστική ανάγκη, ιδίως για τις οικογένειές τους, και θα σηματοδοτήσει ένα πρώτο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης για το οποίο υπάρχει απεγνωσμένη ανάγκη προκειμένου να επιτευχθεί στοιχειώδης σταθερότητα στην περιοχή αυτή·

14.  καλεί την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να διασφαλίσει την ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση στους κρατούμενους για σχετικούς διεθνείς οργανισμούς, όπως η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων και της Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας (CPT)·

15.  τονίζει την επείγουσα ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι η ανθρωπιστική βοήθεια μπορεί να φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη και να διαφυλαχθεί η ασφάλεια του αρμενικού πληθυσμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς του στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, και να διασφαλιστεί ότι θα επιτραπεί στους εκτοπισθέντες στο εσωτερικό της χώρας και στους πρόσφυγες να επιστρέψουν στους προηγούμενους τόπους διαμονής τους·

16.  ζητεί επιμόνως από αμφότερα τα μέρη να απέχουν από κάθε ενέργεια που καταστρέφει την αρμενική κληρονομιά στο Αζερμπαϊτζάν και την αζερική κληρονομιά στην Αρμενία· ζητεί την πλήρη αποκατάσταση των κατεδαφισμένων χώρων και τη μεγαλύτερη συμμετοχή της διεθνούς κοινότητας στην προστασία της παγκόσμιας κληρονομιάς στην περιοχή·

17.  υπενθυμίζει τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας των οποίων προΐστανται οι συμπρόεδροι της Ομάδας του Μινσκ του ΟΑΣΕ για την εξεύρεση ειρηνικής, διαρκούς, ολοκληρωμένης και βιώσιμης λύσης με βάση τις βασικές αρχές του ΟΑΣΕ 2009 (μη χρήση βίας, εδαφική ακεραιότητα, ισότητα δικαιωμάτων και αυτοδιάθεση των λαών) με στόχο τον καθορισμό του μελλοντικού καθεστώτος της περιοχής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ· υπενθυμίζει ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω μιας πολιτικής λύσης κατόπιν διαπραγματεύσεων, με ειλικρινή δέσμευση όλων των ενδιαφερόμενων μερών· καλεί τα μέρη να προβούν, το συντομότερο δυνατό, στην επανέναρξη του πολιτικού διαλόγου υψηλού επιπέδου υπό την αιγίδα των συμπροέδρων της Ομάδας του Μινσκ του ΟΑΣΕ· καλεί τις κυβερνήσεις της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, καθώς και τους διεθνείς διαμεσολαβητές, να συμπεριλαμβάνουν συστηματικά τις γυναίκες στην ειρηνευτική διαδικασία και να διαβουλεύονται με υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

18.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ που συμμετείχαν στην Ομάδα Μινσκ του ΟΑΣΕ δεν ήταν παρόντα κατά τη διαμεσολάβηση για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, καθώς και για το γεγονός ότι η ΕΕ δεν ανέλαβε ηγετικό ρόλο καλώντας σε διαπραγματεύσεις δύο από τους ιδιαίτερα σημαντικούς ανατολικούς εταίρους της·

19.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το άνοιγμα του αποκαλούμενου Πάρκου Τρόπαιων στο Μπακού, το οποίο είναι ανοικτό στο κοινό από τις 14 Απριλίου 2021, καθώς ενισχύει περαιτέρω μακροπρόθεσμα εχθρικά αισθήματα και υπονομεύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν και, ως εκ τούτου, ζητεί να κλείσει χωρίς καθυστέρηση·

20.  καλεί τον Αντιπρόεδρο/Ύπατο Εκπρόσωπο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχουν κάθε αναγκαία βοήθεια τόσο στην Αρμενία όσο και στο Αζερμπαϊτζάν ώστε να εδραιωθεί η κατάπαυση του πυρός, να στηριχθεί κάθε προσπάθεια που οδηγεί στη σταθεροποίηση, την ανασυγκρότηση, την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και τη μεταπολεμική αποκατάσταση, καθώς και να παρακολουθούν στενά την εφαρμογή των διατάξεων της κατάπαυσης του πυρός, ιδίως όσον αφορά τον μηχανισμό παρακολούθησής της· καλεί την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη στήριξή τους και τη συνεργασία τους με την κοινωνία των πολιτών και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως όσον αφορά τους περιορισμούς στο έργο τους· θεωρεί ότι ο Ειδικός Εντεταλμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Νότιο Καύκασο μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο εν προκειμένω·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να συνεχίσουν να στηρίζουν την παροχή επείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας, το έργο διεθνών οργανισμών σε αυτόν τον τομέα και όσον αφορά την προστασία της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς, καθώς και να στηρίζουν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν που συμβάλλουν πραγματικά στη συμφιλίωση·

22.  καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, από κοινού με τα κράτη μέλη της ΕΕ, να εξετάσουν επίσης την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την περιφερειακή συνεργασία στον Νότιο Καύκασο κατά την επικείμενη σύνοδο κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης το φθινόπωρο του 2021·

23.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στη Γενική Γραμματέα του ΟΑΣΕ, στους συμπροέδρους της Ομάδας του Μινσκ, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Αρμενίας, καθώς και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Αζερμπαϊτζάν.