Resolutie van het Europees Parlement van 8 juni 2021 over het voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad betreffende de beschikbaarstelling van middelen uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (aanvraag van België – EGF/2020/005 BE/Swissport) (COM(2021)0212 – C9-0159/2021 – 2021/0109(BUD))
Het Europees Parlement,
– gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2021)0212 – C9-0159/2021),
– gezien Verordening (EU) nr. 1309/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 betreffende het Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering (2014-2020) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1927/2006(1) (EFG-verordening),
– gezien Verordening (EU, Euratom) 2020/2093 van de Raad van 17 december 2020 tot bepaling van het meerjarig financieel kader voor de jaren 2021-2027(2), en met name artikel 8,
– gezien het Interinstitutioneel Akkoord van 16 december 2020 tussen het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie betreffende begrotingsdiscipline, samenwerking in begrotingszaken en goed financieel beheer, alsmede betreffende nieuwe eigen middelen, met inbegrip van een routekaart voor de invoering van nieuwe eigen middelen(3), (“IIA van 16 december 2020”), en met name punt 9,
– gezien het advies van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken en de Commissie regionale ontwikkeling,
– gezien het verslag van de Begrotingscommissie (A9-0188/2021),
A. overwegende dat de Unie wetgevings- en begrotingsinstrumenten in het leven heeft geroepen om extra steun te verlenen aan werknemers die de gevolgen van grote structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen of de wereldwijde financiële en economische crisis ondervinden, en hen te helpen om op de arbeidsmarkt terug te keren; overwegende dat deze bijstand wordt verleend in de vorm van financiële steun aan de werknemers en aan de ondernemingen waarvoor zij hebben gewerkt;
B. overwegende dat België aanvraag EGF/2020/005 BE/Swissport heeft ingediend voor een financiële bijdrage uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG) naar aanleiding van 1 468 ontslagen(4) bij het bedrijf Swissport Belgium, met als referentieperiode voor de aanvraag de periode van 9 juni 2020 tot en met 9 oktober 2020;
C. overwegende dat de Commissie op 27 april 2021 een voorstel voor een besluit heeft aangenomen betreffende de beschikbaarstelling van middelen uit het EFG aan België om de terugkeer naar de arbeidsmarkt van 1 468 beoogde begunstigen te steunen;
D. overwegende dat de aanvraag 1 468 werknemers betreft die bij het bedrijf Swissport Belgium werden ontslagen;
E. overwegende dat de aanvraag is ingediend op grond van de criteria voor steunverlening van artikel 4, lid 1, punt a), van de EFG-verordening, die vereisen dat binnen een referentieperiode van vier maanden in een onderneming in een lidstaat ten minste 500 werknemers gedwongen zijn ontslagen, met inbegrip van werknemers die gedwongen zijn ontslagen bij leveranciers, respectievelijk downstreamproducenten, en/of zelfstandigen die hun werkzaamheden hebben beëindigd;
F. overwegende dat de COVID-19-pandemie en de daaropvolgende wereldwijde economische crisis een hevige schok hebben teweeggebracht voor het reiswezen in België, met name voor luchtvaartmaatschappijen en ondernemingen die actief zijn op Brussels Airport, waar in de eerste week van de lockdown (16-22 maart 2020) het aantal vluchten met 58 % daalde ten opzichte van januari 2020 en in de loop van de daaropvolgende weken de bewegingen van passagiersvliegtuigen op de luchthaven bijna volledig zijn stopgezet;
G. overwegende dat in 2020 het internationale passagiersverkeer in totaal met 60 % is gedaald ten opzichte van 2019 (van 4,5 miljard tot 1,8 miljard passagiers) en wereldwijd 50 % van de vliegtuigen aan de grond werd gehouden; overwegende dat Swissport Belgium, een van de twee grondafhandelaars van Brussels Airport, verantwoordelijk was voor 60 % van de afhandelings- en schoonmaakdiensten op de luchthaven;
H. overwegende dat Swissport Belgium op 9 juni 2020, na weken dat er bijna geen grondafhandelingsdiensten meer waren op Brussels Airport, failliet werd verklaard vanwege een gebrek aan liquiditeit, met de desbetreffende ontslagen als resultaat;
I. overwegende dat Swissport Belgium voordat de pandemie toesloeg succesvol een herstelplan aan het uitvoeren was, zodat in 2020 van een vermindering van de verliezen met 37 % ten opzichte van 2019 werd uitgegaan, en dat de ondernemingsrechtbank van Brussel op 9 juni 2020 het faillissement van het bedrijf heeft uitgesproken;
J. overwegende dat vanwege de grote onzekerheid over een herstel op korte termijn van het luchtvervoer van passagiers geen enkele onderneming belangstelling heeft getoond voor de overname van de afhandelingsactiviteiten van Swissport Belgium;
K. overwegende dat er een reëel risico bestaat dat in de loop van 2021 nog meer faillissementen bij verleners van grondafhandelingsdiensten zullen plaatsvinden;
L. overwegende dat het hier gaat om een van de eerste beschikbaarstellingen van middelen uit het EFG als gevolg van de COVID-19-crisis, nadat het Europees Parlement op 18 juni 2020 een resolutie heeft aangenomen over het voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad betreffende de beschikbaarstelling van middelen uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EGF/2020/000 TA 2020 – Technische bijstand op initiatief van de Commissie)(5), waarin het voorstel werd gedaan om middelen uit het EFG beschikbaar te stellen om werknemers en zelfstandigen in het kader van de wereldwijde COVID-19-crisis te ondersteunen, zonder Verordening (EU) nr. 1309/2013 te hoeven wijzigen;
M. overwegende dat de Commissie heeft verklaard dat de gezondheidscrisis is uitgemond in een economische crisis, een herstelplan voor de economie heeft opgesteld en de rol van het EFG als noodinstrument heeft onderstreept(6);
1. is het met de Commissie eens dat is voldaan aan de voorwaarden die zijn vastgelegd in artikel 4, lid 1, punt a), van de EFG-verordening en dat België recht heeft op een financiële bijdrage ter hoogte van 3 719 224 EUR uit hoofde van die verordening, wat overeenkomt met 60 % van de totale kosten van 6 198 708 EUR, waarvan 5 977 108 EUR voor individuele diensten en 221 600 EUR voor voorbereiding, beheer, voorlichting, publiciteit, controle en rapportage;
2. neemt ter kennis dat de Belgische autoriteiten de aanvraag op 22 december 2020 hebben ingediend en dat de Commissie, nadat België aanvullende gegevens had verstrekt, haar beoordeling op 27 april 2021 heeft afgerond en het Parlement hiervan diezelfde dag nog in kennis heeft gesteld;
3. merkt op dat aan alle procedurele vereisten is voldaan;
4. merkt op dat de aanvraag betrekking heeft op in totaal 1 468 werknemers (1 086 mannen en 382 vrouwen) die hun baan bij het bedrijf Swissport Belgium zijn kwijtgeraakt; is verheugd dat naar verwachting alle ontslagen werknemers aan de maatregelen zullen deelnemen;
5. stipt aan dat door de plotselinge stillegging van bepaalde sleutelsectoren in België (catering, toerisme, cultuur enz.) de werkloosheid in Brussel in het derde kwartaal van 2020 is gestegen tot 15 %(7), en dat een groot deel van de voormalige werknemers van Swissport Belgium tot kansarme groepen behoren, aangezien zij meestal laaggeschoolde en kortgeschoolde werknemers zijn en ongeveer een derde (32,5 %) van hen ouder is dan 50 jaar;
6. onderstreept dat ervoor moet worden gezorgd dat alle werknemers, zonder discriminatie en ongeacht hun nationaliteit, worden geïntegreerd in en gesteund door de maatregelen die in deze beschikbaarstelling van middelen uit het EFG zijn opgenomen;
7. neemt er nota van dat België met ingang van 9 juni 2020 individuele dienstverlening aan de beoogde begunstigden verstrekt, wat betekent dat de periode om hiervoor in aanmerking te komen voor een financiële bijdrage uit het EFG zal lopen van 9 juni 2020 tot en met 22 december 2022;
8. wijst erop dat de individuele dienstverlening die aan de werknemers en zelfstandigen zal worden verstrekt, uit de volgende acties bestaat: informatie, hulp bij het zoeken naar een baan en beroepskeuzebegeleiding, opleiding, steun bij en bijdrage voor het oprichten van een bedrijf, alsook stimulansen en toelagen; is verheugd dat werknemers van het ondervertegenwoordigde geslacht die opteren voor een beroepsopleiding voor banen met een belangrijke wanverhouding tussen mannen en vrouwen(8) een aanvullende bonus van 700 EUR zullen krijgen; wijst er nogmaals op dat de integratie van genderperspectieven een belangrijk aspect van de begroting van de Unie is, en is van mening dat dit in alle stadia van de uitvoering van de financiële bijdrage uit het EFG moet worden bevorderd;
9. neemt er nota van dat België op 10 juni 2020 de eerste administratieve uitgaven heeft gedaan met het oog op de uitvoering van het EFG, en dat de uitgaven voor activiteiten op het vlak van voorbereiding, beheer, voorlichting, publiciteit, controle en rapportage bijgevolg van 10 juni 2020 tot en met 22 juni 2023 voor een financiële bijdrage uit het EFG in aanmerking komen;
10. is verheugd over het feit dat het gecoördineerde pakket individuele dienstverlening is opgesteld in overleg met de vertegenwoordigers van de werknemers en de sociale partners, alsook met een arbeidsbureau dat gespecialiseerd is in de luchtvaartsector;
11. benadrukt dat de Belgische autoriteiten hebben bevestigd dat de subsidiabele acties geen steun ontvangen uit andere fondsen of financiële instrumenten van de Unie, en dat de beginselen van gelijke behandeling en non-discriminatie zullen worden gerespecteerd wat de toegang tot de voorgestelde acties en de uitvoering ervan betreft;
12. stipt aan dat financiële steun via het EFG zo snel en doeltreffend mogelijk moet worden verstrekt; onderstreept dat de periode voor de beoordeling van aanvragen door de Commissie zo kort mogelijk moet worden gehouden;
13. herhaalt dat de steun van het EFG geen vervanging mag zijn voor de maatregelen die bedrijven op grond van de nationale wetgeving of collectieve arbeidsovereenkomsten moeten nemen;
14. neemt nota van de recente toename van het aantal aanvragen voor financiële steun via het EFG; spreekt zijn bezorgdheid uit over de aanhoudende gevolgen van de wereldwijde economische crisis als gevolg van de COVID-19-pandemie voor de werkgelegenheid en de toereikendheid van het EFG om in alle toekomstige behoeften te voorzien;
15. is er een groot voorstander van dat het EFG in de periode 2021-2027 solidariteit blijft betonen en dat de nadruk verschuift van de oorzaak van de herstructurering naar de impact ervan; is ingenomen met het feit dat volgens de nieuwe regels het koolstofarm maken van de economie ook een reden zal zijn om aanvragers voor steun in aanmerking te laten komen;
16. hecht zijn goedkeuring aan het bij deze resolutie gevoegde besluit;
17. verzoekt zijn Voorzitter dit besluit samen met de voorzitter van de Raad te ondertekenen en zorg te dragen voor publicatie ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie;
18. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie, met inbegrip van de bijlage, te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.
Beroepen waarbij ten minste 75 % van de werknemers tot hetzelfde geslacht behoort.
BIJLAGE
BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
betreffende de beschikbaarstelling van middelen uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering naar aanleiding van een aanvraag van België – EGF/2020/005 BE/Swissport
(De tekst van de bijlage wordt hier niet weergegeven, aangezien deze overeenkomt met de definitieve handeling: Besluit (EU) 2021/1020.)