Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 czerwca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w następstwie wniosku złożonego przez Belgię – EGF/2020/005 BE/Swissport (COM(2021)0212 – C9-0159/2021 – 2021/0109(BUD))
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0212 – C9‑0159/2021),
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014–2020) i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1927/2006(1) („rozporządzenie w sprawie EFG”),
– uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(2), w szczególności jego art. 8,
– uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych(3) („porozumienie międzyinstytucjonalne z 16 grudnia 2020 r.”), w szczególności jego pkt 9,
– uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz Komisję Rozwoju Regionalnego,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0188/2021),
A. mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;
B. mając na uwadze, że Belgia złożyła wniosek EGF/2020/005 BE/Swissport o wkład finansowy z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) w następstwie 1 468 zwolnień(4) w przedsiębiorstwie Swissport Belgium, do których doszło w okresie odniesienia od 9 czerwca 2020 r. do 9 października 2020 r.;
C. mając na uwadze, że 27 kwietnia 2021 r. Komisja przyjęła wniosek w sprawie decyzji dotyczącej uruchomienia EFG na rzecz Belgii w celu wsparcia powrotu na rynek pracy 1 468 beneficjentów objętych pomocą;
D. mając na uwadze, że wniosek dotyczy 1 468 pracowników zwolnionych z przedsiębiorstwa Swissport Belgium;
E. mając na uwadze, że wniosek jest oparty na kryterium interwencji przewidzianym w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zwolnienie co najmniej 500 pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie działającym w państwie członkowskim, z uwzględnieniem pracowników zwolnionych przez dostawców i producentów niższego szczebla lub osób, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek;
F. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i następujący po niej światowy kryzys gospodarczy wywołały ogromny wstrząs w branży turystycznej w Belgii, w szczególności u przewoźników lotniczych i w przedsiębiorstwach prowadzących działalność w porcie lotniczym Bruksela, gdzie w pierwszym tygodniu lockdownu (16–22 marca 2020 r.) liczba lotów zmalała o 58 % w stosunku do stycznia 2020 r., a w następnych tygodniach ruch samolotów pasażerskich został prawie całkowicie wstrzymany;
G. mając na uwadze, że w 2020 r. międzynarodowy ruch pasażerski zmalał łącznie o 60 % w porównaniu z 2019 r. (z liczby 4,5 mld pasażerów do 1,8 mld), a 50 % światowej floty statków powietrznych zmagazynowano; mając na uwadze, że Swissport Belgium, jeden z dwóch operatorów obsługi naziemnej w porcie lotniczym Bruksela, odpowiadał za 60 % obsługi naziemnej i usług sprzątania w tym porcie;
H. mając na uwadze, że 9 czerwca 2020 r., po wielotygodniowym okresie niemal całkowitego ustania działalności w zakresie obsługi naziemnej w porcie lotniczym Bruksela, ogłoszono upadłość Swissport Belgium z powodu utraty płynności finansowej, co doprowadziło do omawianych zwolnień;
I. mając na uwadze, że przed wybuchem pandemii przedsiębiorstwo Swissport Belgia z powodzeniem realizowało plan naprawy i przewidywało redukcję strat w 2020 r. o 37 % w porównaniu z 2019 r., a także mając na uwadze, że 9 czerwca 2020 r. sąd w Brukseli ogłosił jego upadłość;
J. mając na uwadze, że ze względu na dużą niepewność co do rychłego ożywienia działalności w sektorze pasażerskiego transportu lotniczego żadne przedsiębiorstwo nie wykazało zainteresowania przejęciem działalności Swissport Belgium w zakresie obsługi naziemnej;
K. mając na uwadze, że istnieje realne ryzyko, iż w 2021 r. może mieć miejsce kolejna fala upadłości wśród operatorów obsługi naziemnej;
L. mając na uwadze, że jest to jedno z pierwszych uruchomień EFG z powodu kryzysu związanego z COVID-19 po przyjęciu przez Parlament rezolucji z 18 czerwca 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EGF/2020/000 TA 2020 – pomoc techniczna z inicjatywy Komisji)(5), w której Parlament stwierdził, że EFG może zostać uruchomiony w celu wsparcia pracowników definitywnie zwolnionych i osób samozatrudnionych w kontekście globalnego kryzysu wywołanego COVID-19 bez wprowadzania zmian do rozporządzenia (UE) nr 1309/2013;
M. mając na uwadze, że Komisja oświadczyła, że kryzys zdrowotny doprowadził do kryzysu gospodarczego, określiła plan naprawy gospodarczej i podkreśliła rolę EFG jako narzędzia stosowanego w sytuacjach nadzwyczajnych(6);
1. zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Belgia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 3 719 224 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 60 % łącznych kosztów wynoszących 6 198 708 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 5 977 108 EUR oraz wydatki w wysokości 221 600 EUR na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości;
2. zauważa, że władze belgijskie złożyły wniosek 22 grudnia 2020 r. oraz że po przekazaniu przez Belgię dodatkowych informacji Komisja zakończyła ocenę wniosku 27 kwietnia 2021 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;
3. zauważa, że spełniono wszystkie wymogi proceduralne;
4. odnotowuje, że wniosek dotyczy łącznie 1 468 pracowników zwolnionych w przedsiębiorstwie Swissport Belgium, z których 1 086 to mężczyźni, a 382 to kobiety; z zadowoleniem odnotowuje, że szacuje się, iż z omawianych środków skorzystają wszyscy zwolnieni pracownicy;
5. przypomina, że nagłe zamknięcie niektórych kluczowych sektorów w Belgii (catering, turystyka, kultura itp.) spowodowało, że bezrobocie w Brukseli osiągnęło poziom 15 % w III kwartale 2020 r.(7), oraz że duża część byłych pracowników Swissport Belgium należy do grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, ponieważ są to głównie pracownicy nisko i średnio wykwalifikowani, a około jedna trzecia z nich (32,5 %) ma ponad 50 lat;
6. podkreśla, że wszyscy pracownicy, bez dyskryminacji i niezależnie od narodowości, muszą być uwzględnieni i wspierani w ramach środków przewidzianych w związku z uruchomieniem EFG;
7. zauważa, że Belgia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą 9 czerwca 2020 r. oraz że okres kwalifikowalności do uzyskania wkładu finansowego z EFG będzie zatem trwał od 9 czerwca 2020 r. do 22 grudnia 2022 r.;
8. przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: udzielanie informacji, pomoc w poszukiwaniu pracy i poradnictwo zawodowe, szkolenia, wsparcie (także finansowe) w celu założenia działalności gospodarczej, a także zachęty i dodatki; z zadowoleniem przyjmuje, że pracownicy należący do niedostatecznie reprezentowanej płci, decydujący się na szkolenie zawodowe na stanowiskach, które nie są zrównoważone pod względem płci(8), otrzymają dodatkową premię w wysokości 700 EUR; przypomina o uwzględnianiu perspektywy płci jako ważnej części budżetu Unii i uważa, że należy ją promować na wszystkich etapach wdrażania wkładu finansowego z EFG;
9. zauważa, że Belgia zaczęła ponosić wydatki administracyjne w zakresie wdrażania EFG 10 czerwca 2020 r. oraz że wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, działania w zakresie dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości kwalifikują się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od 10 czerwca 2020 r. do 22 czerwca 2023 r.;
10. z zadowoleniem przyjmuje, że skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług został opracowany przez Belgię w konsultacji z przedstawicielami pracowników i partnerami społecznymi, a także z biurem pośrednictwa pracy specjalizującym się w sektorze lotnictwa;
11. podkreśla, że władze belgijskie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii oraz że w zakresie dostępu do proponowanych działań i ich wdrażania przestrzegane będą zasady równego traktowania i niedyskryminacji;
12. przypomina, że wsparcie finansowe z EFG powinno być udzielane jak najszybciej i jak najskuteczniej; podkreśla, że należy skrócić, jak tylko się da, okres oceny wniosków przez Komisję;
13. przypomina, że pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub umów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa;
14. odnotowuje niedawny wzrost liczby wniosków o pomoc finansową z EFG; wyraża zaniepokojenie utrzymującym się wpływem światowego kryzysu gospodarczego spowodowanego pandemią COVID-19 na zatrudnienie i zastanawia się, czy EFG będzie w stanie zaspokoić wszystkie przyszłe potrzeby;
15. zdecydowanie opowiada się za tym, by w latach 2021–2027 EFG nadal służył okazywaniu solidarności i by przesunięto punkt ciężkości z przyczyn restrukturyzacji na jej skutki; z zadowoleniem przyjmuje, że zgodnie z nowymi zasadami dekarbonizacja będzie również powodem, dla którego wnioskodawcy będą mogli ubiegać się o wsparcie;
16. zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;
17. zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
18. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.