Het Europees Parlement,

–  gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2021)0227 – C9-0162/2021),

–  gezien Verordening (EU) nr. 1309/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 betreffende het Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering (2014-2020) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1927/2006(1) (“EFG-verordening”),

–  gezien Verordening (EU, Euratom) 2020/2093 van de Raad van 17 december 2020 tot bepaling van het meerjarig financieel kader voor de jaren 2021-2027(2), en met name artikel 8,

–  gezien het Interinstitutioneel Akkoord van 16 december 2020 tussen het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie betreffende begrotingsdiscipline, samenwerking in begrotingszaken en goed financieel beheer, alsmede betreffende nieuwe eigen middelen, met inbegrip van een routekaart voor de invoering van nieuwe eigen middelen(3), (“IIA van 16 december 2020”), en met name punt 9,

–  gezien het advies van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken,

–  gezien het verslag van de Begrotingscommissie (A9-0186/2021),

A.  overwegende dat de Unie wetgevings- en begrotingsinstrumenten in het leven heeft geroepen om extra steun te verlenen aan werknemers die de gevolgen van grote structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen of de wereldwijde financiële en economische crisis ondervinden, en hen te helpen om op de arbeidsmarkt terug te keren; overwegende dat deze bijstand wordt verleend in de vorm van financiële steun aan de werknemers en aan de ondernemingen waarvoor zij hebben gewerkt;

B.  overwegende dat Finland aanvraag EGF/2020/007 NL/Finnair heeft ingediend voor een financiële bijdrage uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG) naar aanleiding van 508 ontslagen(4) bij het bedrijf Finnair Oyj en een onderaannemer(5) in de regio van NUTS 2-niveau Helsinki-Uusimaa (FI1B), in Finland, met als referentieperiode voor de aanvraag de periode van 25 augustus 2020 tot en met 25 december 2020;

C.  overwegende dat op 6 mei 2021 de Commissie een voorstel heeft goedgekeurd voor een besluit betreffende de beschikbaarstelling van middelen uit het EFG om de terugkeer op de arbeidsmarkt te ondersteunen van 500 beoogde begunstigden, d.w.z werknemers die zijn ontslagen in de economische sector ingedeeld in NACE Rev. 2, te weten afdeling 51 (luchtvervoer);

D.  overwegende dat de aanvraag betrekking heeft op 504 ontslagen werknemers bij Finnair Oyj en vier bij een onderaannemer in Finland;

E.  overwegende dat de aanvraag stoelt op het criterium zoals bedoeld in artikel 4, lid 1, punt a), van de EFG-verordening, dat inhoudt dat er sprake moet zijn van ten minste 500 gedwongen ontslagen binnen een referentieperiode van vier maanden in een onderneming in een lidstaat;

F.  overwegende dat de Commissie heeft onderkend dat de COVID-19-gezondheidscrisis is uitgemond in een economische crisis en heeft aangedrongen op een herstelplan “NextGenerationEU” waarin de cruciale rol van het EFG bij de ondersteuning van ontslagen werknemers wordt benadrukt;

G.  overwegende dat de COVID-19-pandemie een enorme klap heeft betekend voor de luchtvaartsector, dat de met de pandemie verband houdende reisbeperkingen een daling hebben veroorzaakt van het internationale luchtverkeer met 98,9 % in april 2020 ten opzichte van april 2019(6), en dat het aantal passagierskilometers voor de hele sector in juni 2020 met 86,5 % is gedaald ten opzichte van juni 2019(7);

H.  overwegende dat internationaal het aantal passagiers in 2020 met 75,6 % gedaald is vergeleken met 2019; overwegende dat volgens de mondiale prognose van het aantal passagiers van de Internationale Luchtvaartorganisatie (IATA) het drie tot vier jaar zal duren tot de luchtvaartsector zich op het niveau van vóór de crisis herstelt;

I.  overwegende dat het hier gaat om een van de eerste beschikbaarstellingen van middelen uit het EFG als gevolg van de COVID-19-crisis, nadat het Europees Parlement op 18 juni 2020 een resolutie heeft aangenomen over het voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad betreffende de beschikbaarstelling van middelen uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EGF/2020/000 TA 2020 – Technische bijstand op initiatief van de Commissie)(8), waarin het voorstel werd gedaan om middelen uit het EFG beschikbaar te stellen om werknemers en zelfstandigen in het kader van de wereldwijde COVID-19-crisis te ondersteunen, zonder Verordening (EU) nr. 1309/2013 te hoeven wijzigen;

J.  overwegende dat Finnair vóór het uitbreken van de pandemie goede financiële resultaten had geboekt en dat het aantal vervoerde passagiers in 2019 met 10,3 % was gestegen, en de inkomsten in 2019 met 9,2 % waren gegroeid tot 3 097 miljoen EUR, tegenover 2 836 miljoen EUR in 2018;

K.  overwegende dat de beperkingen zowel in Finland als in andere landen ernstige gevolgen hebben gehad voor de activiteiten van Finnair, en vooral voor de internationale en intercontinentale vluchten; overwegende dat het luchtverkeer een belangrijke vervoerswijze is die afgelegen gebieden, zoals Finland, met de rest van de wereld verbindt;

L.  overwegende dat de luchthaven van Helsinki een belangrijk knooppunt voor de luchtvaart is en Finnair een belangrijke vervoerder tussen Europa en Azië, en dat het passagiersvolume naar China in januari 2020 met 58 % is gestegen ten opzichte van januari 2019; overwegende dat het aantal passagiers in februari 2020 drastisch afnam met 73 % als gevolg van de pandemie;

M.  overwegende dat het aantal passagiers dat Finnair in 2020 heeft vervoerd met 76,2 % is gedaald ten opzichte van 2019, en de inkomsten van het bedrijf in 2020 met 73,2 % zijn gedaald ten opzichte van 2019, waardoor het bedrijf in 2020 een exploitatieverlies van 464,5 miljoen EUR heeft opgebouwd(9); overwegende dat in antwoord daarop Finnair de kosten moest beperken om de crisis het hoofd te bieden en er op een aantal gebieden bespaard werd: onroerend goed, de leasing van vliegtuigen, IT (digitalisering en automatisering van de klantenprocessen), de verkoop- en distributiekosten, de administratiekosten en de beloningsstructuren; overwegende dat dit ertoe heeft geleid dat het personeelsbestand met 700(10) is ingekrompen en bijna alle werknemers voor een deel van het jaar tijdelijk zijn ontslagen, wat in 2021 voor een groot deel van het personeel eveneens het geval zal zijn;

N.  overwegende dat Finnair als doelstelling op lange termijn heeft om tegen 2045 koolstofneutraliteit te bereiken, met een vermindering van de netto-emissies met 50 % tegen eind 2025 ten opzichte van het niveau van 2019(11), en Finnair naar eigen zeggen ook tijdens de pandemie vooruitgang heeft geboekt op het gebied van duurzaamheid, door investeringen te doen in duurzame biobrandstoffen;

O.  overwegende dat de bijdrage van de luchtvaartsector aan de Finse economie aanzienlijk is en 3,2 % van het totale bbp vertegenwoordigt(12), en de ontslagen bij de grootste Finse luchtvaartmaatschappij Finnair ernstige gevolgen hebben voor de regio Helsinki-Uusimaa en de nationale economie;

P.  overwegende dat 42 000 personen (23 000 directe en 19 000 indirecte banen) in 2020 in de luchtvaartsector in Finland werkzaam waren en dat deze ontslagen ernstige gevolgen zullen hebben voor de nationale economie; overwegende dat het aantal werkloze werkzoekenden in de regio Helsinki-Uusimaa, waar de ontslagen zijn gevallen, is toegenomen met 0,8 procentpunten, van 6,4 % in 2019 tot 7,2 % in 2020;

Q.  overwegende dat het door de stijgende werkloosheid als gevolg van de crisis voor voormalige werknemers van Finnair moeilijk zal zijn om opnieuw een baan te vinden;

R.  overwegende dat de Commissie heeft verklaard dat de gezondheidscrisis is uitgemond in een economische crisis, een herstelplan voor de economie heeft opgesteld en de rol van het EFG als noodinstrument heeft onderstreept(13);

1.  is het met de Commissie eens dat is voldaan aan de voorwaarden die zijn vastgelegd in artikel 4, lid 2, van de EFG-verordening en dat Finland recht heeft op een financiële bijdrage ter hoogte van 1 752 360 EUR uit hoofde van die verordening, wat overeenkomt met 60 % van de totale kosten van 2 920 600 EUR, waarvan 2 730 600 EUR voor individuele diensten en 190 000 EUR voor voorbereiding, beheer, voorlichting en publiciteit en controle en rapportage;

2.  neemt ter kennis dat de Finse autoriteiten de aanvraag op 30 december 2020 hebben ingediend en dat de Commissie haar beoordeling op 6 mei 2021 heeft afgerond en het Parlement hiervan diezelfde dag in kennis heeft gesteld; betreurt dat de beoordeling van de Commissie in de huidige omstandigheden zo lang heeft geduurd;

3.  merkt op dat aan alle procedurele vereisten is voldaan;

4.  merkt op dat de aanvraag betrekking heeft op 508 ontslagen werknemers bij Finnair Oyj en één onderaannemer; wijst er verder op dat Finland verwacht dat 500 van alle in aanmerking komende begunstigden zullen deelnemen aan de maatregelen (beoogde begunstigden);

5.  wijst erop dat de sociale gevolgen van de ontslagen naar verwachting aanzienlijk zullen zijn voor werknemers in de regio Helsinki-Uusimaa, waar Finnair haar thuishaven heeft, en waar het aantal werkloze werkzoekenden tussen februari en april 2020 met 22,5 % is gestegen en tussen 2019 en 2020 met 0,8 procentpunten(14), wat betekent dat de vooruitzichten voor herintreding van de ontslagen werknemers somber zullen zijn; wijst er daarom met nadruk op dat de ontslagen werknemers baat zouden kunnen hebben bij gepersonaliseerde begeleiding en ondersteuning bij het zoeken naar een baan, evenals op maat gesneden bij- en omscholing om hun kansen op werk te vergroten;

6.  onderstreept dat ervoor moet worden gezorgd dat alle werknemers, zonder discriminatie en ongeacht hun nationaliteit, worden geïntegreerd in en gesteund door de maatregelen die in dit EFG-project zijn opgenomen;

7.  wijst erop dat 44 % van de in aanmerking komende personen vrouw is en dat de zwaarst getroffen leeftijdsgroep tussen 30 en 54 jaar oud is; merkt op dat de op een na grootste leeftijdsgroep bestaat uit 55-64-jarigen (28,20 %), die bij hun re-integratie op de arbeidsmarkt met extra problemen te maken kunnen krijgen;

8.  neemt er nota van dat Finland op 21 oktober 2020 is begonnen met het verlenen van individuele diensten aan de beoogde begunstigden, wat betekent dat de periode om hiervoor in aanmerking te komen voor een financiële bijdrage uit het EFG zal lopen van 21 oktober 2020 tot en met 30 december 2022;

9.  wijst erop dat de individuele dienstverlening die aan de werknemers en zelfstandigen zal worden verstrekt, uit de volgende acties bestaat: coaching en andere voorbereidende maatregelen, arbeidsvoorzienings- en bedrijfsdiensten, opleiding, loonkostensubsidie, subsidie voor startende ondernemingen en reis-, verblijfs- en verhuiskostenvergoedingen; juicht het toe dat opleidingen worden aangeboden om beroepskwalificaties te verwerven, zoals cursussen op het gebied van artificiële intelligentie, digitale beveiliging en robotica; is ook ingenomen met het gebruik van loonsubsidies door Finland om de loonkosten van de begunstigden te verlagen, alsook van startsubsidies om het starten van bedrijfsactiviteiten te bevorderen, maar herinnert eraan dat deze steun afhankelijk moet worden gesteld van de actieve deelname van deze begunstigden aan opleidingsactiviteiten of activiteiten voor het zoeken naar werk;

10.  neemt er nota van dat Finland op 21 oktober 2020 is begonnen met administratieve uitgaven voor de uitvoering van het EFG, en dat de periode om voor uitgaven voor voorbereiding, beheer, voorlichting en publiciteit, controle en rapportage in aanmerking te komen voor een financiële bijdrage uit het EFG, zal lopen van 21 oktober 2020 tot en met 30 juni 2023;

11.  is verheugd dat het gecoördineerde pakket gepersonaliseerde diensten door Finland in overleg met een werkgroep is samengesteld; benadrukt dat in het kader van de voorbereidende activiteiten onder meer bijeenkomsten zijn georganiseerd met vertegenwoordigers van de centra voor economische ontwikkeling, vervoer en milieu en de diensten voor werkgelegenheid en economische ontwikkeling van Uusimaa, Finnair en een aantal vakbonden, te weten Ilmailualan Unioni (IAU), Finnairin insinöörit ja ylemmät toimihenkilöt (FINTO), Auto ja Kuljetusalan Työntekijäliitto ry (AKT) en Trade Union Pro;

12.  benadrukt dat de Finse autoriteiten hebben bevestigd dat voor de subsidiabele maatregelen geen steun uit andere fondsen of financieringsinstrumenten van de Unie wordt ontvangen;

13.  herhaalt dat de steun van het EFG geen vervanging mag zijn voor de maatregelen die bedrijven op grond van de nationale wetgeving of collectieve arbeidsovereenkomsten moeten nemen;

14.  is er een groot voorstander van dat het EFG in de periode 2021-2027 solidariteit blijft betonen en dat de nadruk verschuift van de oorzaak van de herstructurering naar de impact ervan; is ingenomen met het feit dat volgens de nieuwe regels het koolstofarm maken van de economie ook een reden zal zijn voor aanvragers om in aanmerking te komen voor steun;

15.  hecht zijn goedkeuring aan het bij deze resolutie gevoegde besluit;

16.  verzoekt zijn Voorzitter dit besluit samen met de voorzitter van de Raad te ondertekenen en zorg te dragen voor publicatie ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie;

17.  verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie, met inbegrip van de bijlage, te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

(1) PB L 347 van 20.12.2013, blz. 855. (2) PB L 433 I van 22.12.2020, blz. 11. (3) PB L 433 I van 22.12.2020, blz. 28. (4) In de zin van artikel 3 van de EFG-verordening. (5) Hub Logistics Finland Oy in de regio Helsinki-Uusimaa. (6) ATAG. 2020 Aviation Benefits Beyond Borders Report: https://aviationbenefits.org/media/167186/abbb2020_full.pdf (7) IATA: Air Passenger Market Analysis, juni 2020: https://www.iata.org/en/iata-repository/publications/economic-reports/air-passenger-monthly-analysis---june-20202/ (8) Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0141. (9) https://company.finnair.com/en/media/all-releases/news?id=3801600 (10) News | Finnair (11) News | Finnair (12) Air Transport Action Group (ATAG), Aviation Benefits Beyond Borders: https://aviationbenefits.org/downloads/aviation-benefits-beyond-borders-2020/ (13) COM(2020)0442. (14) Statistische database van Finland https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/

BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

betreffende de beschikbaarstelling van middelen uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering naar aanleiding van een aanvraag van Finland — EGF/2020/007 FI/Finnair

(De tekst van de bijlage wordt hier niet weergegeven, aangezien deze overeenkomt met de definitieve handeling: Besluit (EU) 2021/1023.)