Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0227 – C9-0162/2021),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014–2020) i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1927/2006(1) („rozporządzenie w sprawie EFG”),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(2), w szczególności jego art. 8,

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych(3) (porozumienie międzyinstytucjonalne z 16 grudnia 2020 r.), w szczególności jego pkt 9,

–  uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0186/2021),

A.  mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;

B.  mając na uwadze, że Finlandia złożyła wniosek EGF/2020/007 FI/Finnair o wkład finansowy z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) w następstwie 508 zwolnień(4) w przedsiębiorstwie Finnair Oyj i u jednego podwykonawcy(5) w regionie Helsinki-Uusimaa (FI1B) na poziomie NUTS 2 w Finlandii w okresie odniesienia dla wniosku od 25 sierpnia do 25 grudnia 2020 r.;

C.  mając na uwadze, że 6 maja 2021 r. Komisja przyjęła wniosek w sprawie decyzji dotyczącej uruchomienia EFG w celu wsparcia powrotu na rynek pracy 500 beneficjentów docelowych, tzn. pracowników zwolnionych w sektorze gospodarki sklasyfikowanym w dziale 51 NACE Rev. 2 (Transport lotniczy);

D.  mając na uwadze, że wniosek dotyczy 504 pracowników zwolnionych w przedsiębiorstwie Finnair Oyj oraz czterech pracowników zwolnionych u jednego podwykonawcy w Finlandii;

E.  mając na uwadze, że wniosek jest oparty na kryterium interwencji przewidzianym w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zwolnienie co najmniej 500 pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie działającym w państwie członkowskim;

F.  mając na uwadze, że Komisja przyznała, iż kryzys zdrowotny związany z COVID-19 doprowadził do kryzysu gospodarczego, i zaapelowała o wdrożenie planu odbudowy NextGenerationEU, w którym podkreślono kluczową rolę EFG w udzielaniu pomocy zwolnionym pracownikom;

G.  mając na uwadze, że pandemia COVID-19 spowodowała ogromny wstrząs w przemyśle lotniczym z powodu ograniczeń w podróżowaniu oraz doprowadziła do spadku międzynarodowego ruchu lotniczego o 98,9% w kwietniu 2020 r. w porównaniu z kwietniem 2019 r.(6), a dochody z jednego pasażerokilometra w czerwcu 2020 r. były w całej branży o 86,5% niższe niż w czerwcu 2019 r.(7);

H.  mając na uwadze, że liczba pasażerów na trasach międzynarodowych spadła w 2020 r. o 75,6% w porównaniu z 2019 r.; mając na uwadze, że według prognoz ruchu pasażerskiego na świecie opracowanych przez Zrzeszenie Międzynarodowego Transportu Lotniczego powrót do poziomu sprzed kryzysu zajmie branży lotniczej od 3 do 4 lat;

I.  mając na uwadze, że jest to jedno z pierwszych uruchomień EFG z powodu kryzysu związanego z COVID-19 po przyjęciu przez Parlament rezolucji z 18 czerwca 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EGF/2020/000 TA 2020 – pomoc techniczna z inicjatywy Komisji)(8), w której Parlament stwierdził, że EFG może zostać uruchomiony w celu wsparcia pracowników definitywnie zwolnionych i osób samozatrudnionych w kontekście globalnego kryzysu wywołanego COVID-19 bez wprowadzania zmian do rozporządzenia (UE) nr 1309/2013;

J.  mając na uwadze, że przed wybuchem pandemii przedsiębiorstwo Finnair miało solidne wyniki finansowe, liczba przewożonych pasażerów wzrosła o 10,3% w 2019 r., a jego przychody wzrosły o 9,2% w 2019 r., osiągając 3097 mln EUR w porównaniu z 2836 mln EUR w 2018 r.;

K.  mając na uwadze, że ograniczenia obowiązujące zarówno w Finlandii, jak i w innych państwach w poważny sposób wpłynęły na działania realizowane przez Finnair, w szczególności w kontekście lotów międzynarodowych i międzykontynentalnych. mając na uwadze, że ruch lotniczy jest ważnym środkiem transportu łączącym obszary oddalone, takie jak Finlandia, z resztą świata;

L.  mając na uwadze, że lotnisko w Helsinkach jest głównym węzłem lotniczym, a Finnair jest głównym przewoźnikiem między Europą a Azją, oraz że w styczniu 2020 r. liczba pasażerów do Chin wzrosła o 58% w porównaniu ze styczniem 2019 r.; mając na uwadze, że w lutym 2020 r. liczba pasażerów gwałtownie spadła o 73% z powodu epidemii;

M.  mając na uwadze, że liczba pasażerów przewożonych przez Finnair spadła o 76,2%, a przychody Finnair w 2020 r. spadły o 73,2% w porównaniu z 2019 r., co doprowadziło do powstania straty operacyjnej w wysokości 464,5 mln EUR w 2020 r.(9); mając na uwadze, że aby zaradzić sytuacji kryzysowej, przedsiębiorstwo Finnair musiało ograniczyć koszty – poczyniono oszczędności pod względem kosztów związanych z nieruchomościami, leasingiem statków powietrznych, IT (cyfryzacja i automatyzacja procesów obsługi klienta), sprzedażą i dystrybucją, jak również ograniczono koszty administracyjne i struktury wynagrodzeń; mając na uwadze, że doprowadziło to do likwidacji 700 miejsc pracy(10) i prawie wszystkich pracowników wysłano na przymusowy urlop przez część roku, przy czym w 2021 r. stan taki utrzymuje się w odniesieniu do dużej części siły roboczej;

N.  mając na uwadze, że długoterminowym celem Finnair jest osiągnięcie neutralności emisyjnej do 2045 r. oraz redukcja emisji netto o 50% do końca 2025 r. w porównaniu z poziomem z 2019 r.(11), a także mając na uwadze, że zdaniem przedsiębiorstwa nadal czyni ono postępy w zakresie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju również w czasie pandemii, gdyż inwestuje w zrównoważone biopaliwa;

O.  mając na uwadze, że wkład sektora lotnictwa w gospodarkę Finlandii jest znaczny i stanowi 3,2% całkowitego PKB(12), a także mając na uwadze, że zwolnienia w największym przedsiębiorstwie lotniczym w tym kraju – Finnair – mają poważny wpływ na region Helsinki-Uusimaa i na gospodarkę krajową;

P.  mając na uwadze, że w 2020 r. w sektorze lotnictwa w Finlandii zatrudnionych było 42 000 osób (23 000 bezpośrednich i 19 000 pośrednich miejsc pracy), a zwolnienia te będą miały poważny wpływ na gospodarkę kraju; mając na uwadze, że liczba bezrobotnych poszukujących pracy w regionie Helsinki-Uusimaa, którego dotyczą zwolnienia, wzrosła o 0,8 punktu procentowego, z 6,4% w 2019 r. do 7,2% w 2020 r.;

Q.  mając na uwadze, że ze względu na rosnące bezrobocie wynikające z kryzysu ponowne zatrudnienie byłych pracowników Finnair może stanowić wyzwanie;

R.  mając na uwadze, że Komisja oświadczyła, że kryzys zdrowotny doprowadził do kryzysu gospodarczego, określiła plan naprawy gospodarczej i podkreśliła rolę EFG jako narzędzia stosowanego w sytuacjach nadzwyczajnych(13);

1.  zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Finlandia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 1 752 360 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 60% łącznych kosztów wynoszących 2 920 600 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 2 730 600 EUR oraz wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości w wysokości 190 000 EUR;

2.  zauważa, że władze fińskie złożyły wniosek 30 grudnia 2020 r. oraz że Komisja zakończyła ocenę wniosku 6 maja 2021 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia; ubolewa, że w obecnych okolicznościach ocena Komisji trwała tak długo;

3.  zauważa, że spełniono wszystkie wymogi proceduralne;

4.  zauważa, że wniosek dotyczy w sumie 508 pracowników zwolnionych w przedsiębiorstwie Finnair Oyj oraz u jednego podwykonawcy; ponadto zauważa, że Finlandia oczekuje, iż 500 spośród wszystkich kwalifikujących się beneficjentów skorzysta ze środków pomocowych (docelowi beneficjenci);

5.  zwraca uwagę, że zgodnie z oczekiwaniami społeczne skutki zwolnień mają być znaczne w przypadku pracowników w regionie Helsinki-Uusimaa, gdzie Finnair ma swoją bazę operacyjną i gdzie liczba bezrobotnych poszukujących pracy wzrosła o 22,5% od lutego do kwietnia 2020 r. i o 0,8 punktu procentowego w latach 2019–2020(14), co prowadzi do niekorzystnych perspektyw, jeżeli chodzi o ponowne zatrudnienie zwolnionych pracowników; zauważa w związku z tym pozytywny fakt, że zwolnieni pracownicy mogliby skorzystać z dostosowanego do indywidualnych potrzeb poradnictwa i wsparcia w poszukiwaniu pracy, a także z dostosowanego do potrzeb podnoszenia kwalifikacji i przekwalifikowywania, aby zwiększyć swoje szanse na ponowne zatrudnienie;

6.  podkreśla, że wszyscy pracownicy, bez dyskryminacji i niezależnie od narodowości, muszą być integrowani i wspierani ze środków przewidzianych w tym projekcie EFG;

7.  zauważa, że 44% osób kwalifikujących się to kobiety, a grupa wiekowa, która ucierpiała najbardziej, to 30–54 lata; zauważa, że druga co do wielkości grupa wiekowa to 55–64 lata (28,2%) oraz że może ona borykać się z dodatkowymi wyzwaniami związanymi z ponowną integracją na rynku pracy;

8.  zauważa, że Finlandia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą 21 października 2020 r. oraz że okres kwalifikowalności do uzyskania wkładu finansowego z EFG będzie zatem trwał od 21 października 2020 r. do 30 grudnia 2022 r.;

9.  przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: coaching i inne działania przygotowawcze, usługi związane z zatrudnieniem i biznesem, szkolenia, dopłaty do wynagrodzenia, dotacje na rozpoczęcie działalności oraz dodatki na podróż, zakwaterowanie i przeprowadzkę; z zadowoleniem przyjmuje zapewnienie beneficjentom szkoleń w zakresie kwalifikacji zawodowych, w tym kursów, np. w takich dziedzinach jak sztuczna inteligencja, bezpieczeństwo cyfrowe i robotyka; ponadto z zadowoleniem przyjmuje wykorzystanie przez Finlandię dotacji do wynagrodzeń w celu zmniejszenia kosztów wynagrodzeń beneficjentów, a także dotacji na rozpoczęcie działalności, aby wspierać podejmowanie działalności gospodarczej, ale przypomina, że wsparcie to powinno być uzależnione od aktywnego uczestnictwa beneficjentów w szkoleniach oraz od aktywnego poszukiwania przez nich pracy;

10.  zauważa, że Finlandia zaczęła ponosić wydatki administracyjne w zakresie wdrażania EFG 21 października 2020 r. oraz że wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, działania w zakresie dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości kwalifikują się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od 21 października 2020 r. do 30 czerwca 2023 r.;

11.  wyraża zadowolenie, że Finlandia opracowała skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług w drodze konsultacji z grupą roboczą; podkreśla, że działania przygotowawcze obejmowały spotkania z przedstawicielami Ośrodka Rozwoju Gospodarczego, Ośrodka Transportu i Ośrodka Środowiska oraz Biura Zatrudnienia i Biura Rozwoju Gospodarczego z Uusimaa, przedsiębiorstwa Finnair i związków zawodowych, mianowicie Ilmailualan Unioni (IAU), Finnairin insinöörit ja ylemmät toimihenkilöt (FINTO), Auto ja Kuljetusalan Työntekijäliitto ry (AKT) oraz Trade Union Pro;

12.  podkreśla, że władze Finlandii potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii;

13.  przypomina, że pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub umów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa;

14.  zdecydowanie popiera fakt, że w latach 2021–2027 EFG będzie nadal okazywał solidarność, przesuwając jednocześnie punkt ciężkości z przyczyn restrukturyzacji na jej skutki; z zadowoleniem przyjmuje, że zgodnie z nowymi zasadami dekarbonizacja będzie również powodem, dla którego wnioskodawcy będą mogli ubiegać się o wsparcie.

15.  zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

16.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

17.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 855. (2) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11. (3) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28. (4) W rozumieniu art. 3 rozporządzenia w sprawie EFG. (5) Centrum logistyczne Finland Oy w regionie Helsinki-Uusimaa. (6) ATAG. 2020 Aviation Benefits Beyond Borders [Korzyści z lotnictwa ponad granicami, 2020 r.]: https://aviationbenefits.org/media/167186/abbb2020_full.pdf (7) IATA: Analiza rynku pasażerskiego ruchu lotniczego, czerwiec 2020 r.: https://www.iata.org/en/iata-repository/publications/economic-reports/air-passenger-monthly-analysis---june-20202/ (8) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0141. (9) https://company.finnair.com/en/media/all-releases/news?id=3801600 (10) News | Finnair (11) News | Finnair (12) Air Transport Action Group (ATAG), Aviation Benefits Beyond Borders [Korzyści z lotnictwa ponad granicami]: https://aviationbenefits.org/downloads/aviation-benefits-beyond-borders-2020/ (13) COM(2020)0442. (14) Finland’s statistical database [fińska baza danych statystycznych] https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/.

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w następstwie wniosku złożonego przez Finlandię – EGF/2020/007 FI/Finnair

(Tekst tego załącznika nie został powtórzony w tym miejscu, ponieważ odpowiada on końcowej wersji decyzji (UE) 2021/1023.)