Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2020/2246(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου : A9-0209/2021

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A9-0209/2021

Συζήτηση :

Ψηφοφορία :

PV 06/07/2021 - 14
PV 07/07/2021 - 2

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P9_TA(2021)0337

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 244kWORD 77k
Τετάρτη 7 Ιουλίου 2021 - Στρασβούργο
Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ – καταπολέμηση της απάτης – ετήσια έκθεση 2019
P9_TA(2021)0337A9-0209/2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ – καταπολέμηση της απάτης – ετήσια έκθεση 2019 (2020/2246(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 310 παράγραφος 6 και το άρθρο 325 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με τις προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 3ης Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «31η ετήσια έκθεση για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – καταπολέμηση της απάτης – 2019» (COM(2020)0363), καθώς και τα συνοδευτικά έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (SWD(2020)0156, SWD(2020)0157, SWD(2020)0158, SWD(2020)0159 και SWD(2020)0160),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της OLAF για το 2019 και την έκθεση δραστηριοτήτων της Επιτροπής Εποπτείας της,

–  έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ για το οικονομικό έτος 2019, συνοδευόμενη από τις απαντήσεις των θεσμικών οργάνων(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 1074/1999 του Συμβουλίου(2) (κανονισμός OLAF),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2223 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Δεκεμβρίου 2020, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013, όσον αφορά τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την αποτελεσματικότητα των ερευνών της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης(3),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 26ης Ιουνίου 2019 στην υπόθεση T-617/17, Vialto Consulting Kft. κατά Επιτροπής(4),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (έκτο τμήμα) της 6ης Ιουνίου 2019 στην υπόθεση T-399/17, Dalli κατά Επιτροπής(5), και την απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 25ης Φεβρουαρίου 2021 στην υπόθεση C-615/19 P, Dalli κατά Επιτροπής,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 13ης Μαΐου 2020 στην υπόθεση T-290/18, Agmin Italy SpA κατά Επιτροπής(6),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης(7),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 01/2019 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2019, με τίτλο «Καταπολέμηση της απάτης κατά την εκτέλεση των δαπανών της ΕΕ: ανάγκη λήψης μέτρων»,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 06/2019 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 16ης Μαΐου 2019, με τίτλο «Αντιμετώπιση της απάτης στο πλαίσιο των δαπανών της ΕΕ για τη συνοχή: οι διαχειριστικές αρχές πρέπει να ενισχύσουν τον εντοπισμό, την αντιμετώπιση και τον συντονισμό»,

–  έχοντας υπόψη την επισκόπηση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 9ης Οκτωβρίου 2018, με τίτλο «Ο έλεγχος της ΕΕ εν συντομία: παρουσίαση των ετήσιων εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2017»,

–  έχοντας υπόψη την από 10ης Σεπτεμβρίου 2020 έκθεση εμπειρογνωμόνων που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Επιτροπής με τίτλο «Μελέτη και εκθέσεις σχετικά με το έλλειμμα ΦΠΑ στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ: τελική έκθεση 2020»,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης(8) («οδηγία PIF»),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας(9),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2019/1798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, για τον διορισμό του Ευρωπαίου Γενικού Εισαγγελέα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας(10),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του μηχανισμού για τον έλεγχο της εφαρμογής των συμβάσεων των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς (UNCAC) (COM(2020)0793),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τον ρόλο των καταγγελτών (whistle-blowers) στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ(11),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για την κατάργηση της απόφασης 2014/335/ΕΕ, Ευρατόμ(12),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης(13),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2019, με τίτλο «Στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης: ενισχυμένη δράση για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ» (COM(2019)0196),

–  έχοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη εφαρμογή του προγράμματος Hercule III,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/785 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2021, για τη θέσπιση του ενωσιακού προγράμματος για την καταπολέμηση της απάτης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 250/2014(14),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος 2021-2025 (COM(2021)0170),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A9-0209/2021),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, de jure, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή έχουν κοινή ευθύνη και πρέπει να συνεργάζονται στενά για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι, de facto, οι αρχές των κρατών μελών διαχειρίστηκαν περίπου το 74 % των δαπανών της ΕΕ και εισέπραξαν τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους της Ένωσης όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2019·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ θα πρέπει να εκπληρώνει τις αντίστοιχες αρμοδιότητές της στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης όσον αφορά την εποπτεία, τον έλεγχο και τον λογιστικό έλεγχο, η Επιτροπή είναι σε θέση να παρακολουθεί μόνο το 10 % περίπου του συνόλου των δαπανών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 310 παράγραφος 6 ΣΛΕΕ ορίζει ότι «η Ένωση και τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 325, καταπολεμούν την απάτη ή οποιαδήποτε άλλη παράνομη δραστηριότητα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ προβλέπει ότι «τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα ίδια μέτρα καταπολέμησης της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με εκείνα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση της απάτης κατά των δικών τους οικονομικών συμφερόντων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ ορίζει ότι «τα κράτη μέλη συντονίζουν τη δράση τους σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης κατά της απάτης» και ότι, προς τον σκοπό αυτό, «διοργανώνουν, από κοινού με την Επιτροπή, στενή και τακτική συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων αρχών»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 325 παράγραφος 4 ΣΛΕΕ, ο νομοθέτης πρέπει να διαβουλευθεί με το Ελεγκτικό Συνέδριο πριν λάβει οποιαδήποτε μέτρα στους τομείς της πρόληψης και της καταπολέμησης της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 83 ΣΛΕΕ, η διαφθορά αποτελεί ιδιαίτερα σοβαρό έγκλημα με διασυνοριακή διάσταση·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποικιλομορφία των νομικών και διοικητικών συστημάτων στα κράτη μέλη πρέπει να αντιμετωπιστεί επαρκώς, προκειμένου να δημιουργηθούν πιο ενοποιημένα διοικητικά συστήματα και συστήματα κοινοποιήσεων στην ΕΕ και να προλαμβάνονται αποτελεσματικά οι παρατυπίες και να καταπολεμηθούν η απάτη και η διαφθορά με πιο απτά και ικανοποιητικά αποτελέσματα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΦΠΑ αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για τους εθνικούς προϋπολογισμούς και ότι οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον ΦΠΑ αποτέλεσαν το 11,97 % των συνολικών εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ το 2019·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συστηματικές, θεσμοθετημένες και υψηλού επιπέδου υποθέσεις διαφθοράς και οι σκόπιμες απόπειρες αποδυνάμωσης των ελέγχων και των ισορροπιών και της ανεξαρτησίας των θεσμικών οργάνων που είναι αρμόδια για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των οικονομικών σε ορισμένα κράτη μέλη βλάπτουν σοβαρά τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, ενώ συνιστούν απειλή για τη δημοκρατία, τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου· υπενθυμίζει τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει η διαφθορά στην εμπιστοσύνη των πολιτών της ΕΕ προς τα θεσμικά όργανα·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, οι πληροφορίες της Επιτροπής σχετικά με την κλίμακα, τη φύση και τα αίτια της απάτης είναι ανεπαρκείς και ότι δεν αναφέρονται όλες οι δυνητικές περιπτώσεις απάτης στο Σύστημα Διαχείρισης Παρατυπιών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά πλήττει όλα τα κράτη μέλη, σε διαφορετικό βαθμό, και όχι απλώς επιβαρύνει την οικονομία της ΕΕ, αλλά υπονομεύει επίσης τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου σε ολόκληρη την Ευρώπη·

Γενικά

1.  επικροτεί την 31η ετήσια έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης (έκθεση PIF), η οποία υπογραμμίζει τα επιτεύγματα του 2019 όσον αφορά την εδραίωση του θεσμικού πλαισίου για την καταπολέμηση της απάτης και των παρατυπιών σε επίπεδο ΕΕ, και συγκεκριμένα τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο 18 κρατών μελών των μέτρων που προβλέπονται στην οδηγία PIF έως το τέλος του έτους, ενώ τέσσερα ακόμη κράτη μέλη το έπραξαν έως τον Ιούνιο του 2020· καλεί όλα τα κράτη μέλη που απομένουν να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα και να διασφαλίσουν το συντομότερο δυνατό την πλήρη και ορθή μεταφορά της οδηγίας σε εθνικό επίπεδο· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθήσει στενά τη διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο σε όλα τα κράτη μέλη και να κάνει χρήση των προνομίων της ως προς την εκκίνηση διαδικασιών επί παραβάσει, εάν τα κράτη μέλη δεν συμμορφώνονται με τη διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο·

2.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή χρειάστηκε να αποστείλει αιτιολογημένες γνώμες στην Ιρλανδία και τη Ρουμανία στις 3 Δεκεμβρίου 2020 για μη μεταφορά της οδηγίας PIF στο εθνικό δίκαιο· επισημαίνει ότι η Ρουμανία μετέφερε την οδηγία PIF στο εθνικό της δίκαιο στις 15 Δεκεμβρίου 2020·

3.  τονίζει ότι ο σεβασμός του κράτους δικαίου είναι προϋπόθεση για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, συμπεριλαμβανομένων της αποτελεσματικής και αποδοτικής κατανομής και διαχείρισης των κονδυλίων της ΕΕ και της καταπολέμησης της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης· χαιρετίζει ένθερμα, στο πλαίσιο αυτό, την έγκριση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 σχετικά με ένα γενικό καθεστώς αιρεσιμότητας για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης·

4.  επικροτεί το γεγονός ότι η Επιτροπή ξεκίνησε αμέσως τις εργασίες της για μια σαφή μεθοδολογία και ανάλυση δυνητικών υποθέσεων· αναγνωρίζει ότι η Επιτροπή έχει δηλώσει επανειλημμένως και σαφώς ότι θα εκπληρώσει τον ρόλο της ως θεματοφύλακα των Συνθηκών και θα εφαρμόσει τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, με αποτέλεσμα να μην χαθεί καμία υπόθεση κατά τη διάρκεια των αναγκαίων προπαρασκευαστικών εργασιών κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021· υπενθυμίζει ότι ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 εφαρμόζεται σε όλες τις αναλήψεις υποχρεώσεων και τις πληρωμές από την 1η Ιανουαρίου 2021, παρέχοντας παράλληλα διασφαλίσεις για τους τελικούς δικαιούχους και αποδέκτες·

Δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες που εντοπίστηκαν

5.  σημειώνει ότι ο συνολικός αριθμός δόλιων και μη δόλιων παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν το 2019 ανήλθε συνολικά σε 11 726 υποθέσεις (2 % λιγότερες από ό,τι το 2018), και αφορούσαν αξία περίπου 1,6 δισεκατομμυρίων EUR – ήτοι μείωση κατά 34 % σε σχέση με το 2018· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι τα δεδομένα για τον αριθμό των υποθέσεων και τη αντίστοιχη αξία για κάθε έτος αποτιμώνται και επικαιροποιούνται συνεχώς και θα πρέπει να εξετάζονται στο πλαίσιο μιας μακροπρόθεσμης προοπτικής·

6.  σημειώνει ότι ο αριθμός των παρατυπιών που εντοπίστηκαν και κοινοποιήθηκαν ως δόλιες αποτελεί ένδειξη του εύρους εντοπισμού και της ικανότητας ανάσχεσης δυνητικών περιπτώσεων απάτης από τα κράτη μέλη και τους οργανισμούς της ΕΕ, όχι όμως άμεσο δείκτη του επιπέδου απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ ή ενός συγκεκριμένου κράτους μέλους· σημειώνει ότι δεν είναι σαφές πόσες δόλιες παρατυπίες δεν κοινοποιούνται κάθε χρόνο, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των δραστηριοτήτων καταπολέμησης της απάτης· υπενθυμίζει ότι, το 2019, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δημοσίευσε δύο ειδικές εκθέσεις στις οποίες επισήμαινε τις ανεπάρκειες της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες της για την έκταση, τη φύση και τις αιτίες της απάτης και εντόπιζε τις αδυναμίες στη στρατηγική προσέγγιση της Επιτροπής με στόχο τη διαχείριση κινδύνων απάτης, ζητώντας από την Επιτροπή να λάβει προορατικά μέτρα για την αντιμετώπιση των εν λόγω ζητημάτων· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να αναπτύξει μια μεθοδολογία για τη βελτίωση της αξιοπιστίας και την παροχή εκτιμήσεων μεγαλύτερης ακρίβειας σχετικά με την έκταση της απάτης στην ΕΕ· σημειώνει ότι ο εντοπισμός και η κοινοποίηση μιας παρατυπίας συνεπάγεται ότι έχουν ληφθεί διορθωτικά μέτρα για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και ότι, εφόσον συντρέχει λόγος, έχει κινηθεί ποινική διαδικασία·

7.  σημειώνει ότι ο αριθμός των δόλιων παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν το 2019 (939 υποθέσεις – 8 % του συνόλου των παρατυπιών) και τα σχετικά χρηματικά ποσά (περίπου 461,4 εκατομμύρια EUR – 28 % του συνόλου των χρηματικών ποσών που επηρεάστηκαν από παρατυπίες) μειώθηκαν σημαντικά σε σύγκριση με το 2018· σημειώνει ότι, το 2019, ο αριθμός των δόλιων παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν ήταν κατά 40 % χαμηλότερος σε σχέση με το 2015 και κατά 25 % χαμηλότερος από τον μέσο όρο πενταετίας για την περίοδο 2015-2019· σημειώνει ότι, το 2019, οι σχετιζόμενες με δαπάνες 514 παρατυπίες που κοινοποιήθηκαν ως δόλιες αντιπροσώπευαν το 0,3 % των πληρωμών του 2019, ενώ οι σχετιζόμενες με τα έσοδα 425 παρατυπίες που κοινοποιήθηκαν ως δόλιες αντιστοιχούσαν στο 0,3 % του ακαθάριστου ποσού των παραδοσιακών ιδίων πόρων που εισπράχθηκε για το 2019·

8.  λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι ο αριθμός των μη δόλιων παρατυπιών που καταγράφηκαν το 2019 (10 787 υποθέσεις) παρέμεινε σταθερός σε σύγκριση με το 2018, ενώ τα σχετικά χρηματικά ποσά μειώθηκαν κατά 8 % και ανήλθαν σε περίπου 1,2 δισεκατομμύρια EUR· σημειώνει ότι, το 2019, οι σχετιζόμενες με δαπάνες 6 550 παρατυπίες που κοινοποιήθηκαν ως μη δόλιες αντιπροσώπευαν το 0,5 % των πληρωμών του 2019, ενώ οι σχετιζόμενες με τα έσοδα 4 237 παρατυπίες που κοινοποιήθηκαν ως μη δόλιες αντιστοιχούσαν στο 1,5 % του ακαθάριστου ποσού των παραδοσιακών ιδίων πόρων που εισπράχθηκε για το 2019·

9.  τονίζει ότι η μεταβολή του αριθμού των δόλιων ή μη δόλιων παρατυπιών που εντοπίζονται αποτελεί μια στιγμιαία εικόνα που θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο άλλων σημαντικών παραγόντων· τονίζει ότι οι αναφερθείσες μειώσεις του συνολικού αριθμού υποθέσεων τόσο δόλιων όσο και μη δόλιων παρατυπιών μπορεί είτε να υποδηλώνει θετική εξέλιξη – συνολική μείωση των δόλιων ενεργειών, είτε αρνητική εξέλιξη – μείωση του επιπέδου εντοπισμού δόλιων ενεργειών·

10.  επισημαίνει ότι, στην περίπτωση των δόλιων παρατυπιών, οι εντοπισμοί συγκεντρώθηκαν σε λίγα κράτη μέλη, γεγονός που υποδηλώνει διαφορετικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη χρήση του ποινικού δικαίου για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ· υπογραμμίζει και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι πολλά κράτη μέλη δεν έχουν ειδικούς νόμους για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος τύπου μαφίας, του οποίου αυξάνεται συνεχώς η εμπλοκή σε διασυνοριακές δραστηριότητες και τομείς που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει αυτές τις διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και να εξετάσει νέα μέτρα εναρμόνισης·

11.  υπενθυμίζει ότι οι ανεπάρκειες στην εγκυρότητα και τη συγκρισιμότητα των δεδομένων και των τεχνολογιών κοινοποίησης, με ποικίλους βαθμούς ψηφιοποίησης στα κράτη μέλη, εξακολουθούν να παρεμποδίζουν σοβαρά την ποιότητα και την αξιοπιστία των πληροφοριών που τίθενται στη διάθεση της Επιτροπής στο σύστημα διαχείρισης παρατυπιών και στο σύστημα OWNRES· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ο εντοπισμός των περιστατικών κατάχρησης, απάτης και υπεξαίρεσης κονδυλίων της ΕΕ περιορίζεται κυρίως σε τυχαίες ανακαλύψεις από την Επιτροπή και το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διάρκεια των δειγματοληπτικών ελέγχων τους ή σε έρευνες της OLAF· εκφράζει την ανησυχία του για τις επανειλημμένες διαπιστώσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ότι οι εργασίες ορισμένων εθνικών αρχών θεωρούνται υπερβολικά επιρρεπές σε σφάλματα και, ως εκ τούτου, αναξιόπιστες· τονίζει ότι οι ανεπάρκειες αυτές έχουν αντίκτυπο στην ποιότητα των δεδομένων που κοινοποιούν τα κράτη μέλη στην Επιτροπή σχετικά με τον αριθμό των δόλιων και μη δόλιων παρατυπιών που εντοπίζονται· σημειώνει ότι τρία κράτη μέλη δεν κοινοποίησαν δόλιες παρατυπίες το 2019(15)· εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για την έλλειψη επαρκούς στελέχωσης και προσόντων ορισμένων εθνικών αρχών, καθώς και για την έλλειψη εσωτερικών ελέγχων·

12.  υπογραμμίζει τους αυξημένους κινδύνους που επέφερε η κρίση της νόσου COVID-19 όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ· σημειώνει με ανησυχία ότι περισσότερες από τις μισές δόλιες παρατυπίες κοινοποιήθηκαν από δύο κράτη μέλη και ότι ορισμένα κράτη μέλη συστηματικά δεν κοινοποιούν καμία υπόθεση απάτης· καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις περιπτώσεις αυτές, παρακολουθώντας και αναλαμβάνοντας δράση για τη διασφάλιση της πλήρους προστασίας του προϋπολογισμού της ΕΕ, και να διενεργεί δειγματοληπτικούς επιτόπιους ελέγχους, ιδίως σε έκτακτες συνθήκες κρίσεων· συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι η καταπολέμηση της απάτης και των παρατυπιών είναι υψίστης σημασίας σε περίοδο κρίσης(16)·

13.  ζητεί με έμφαση από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή, να συνεργαστούν στενότερα όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, τη βελτίωση της συλλογής δεδομένων και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των ελέγχων· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν δεδομένα σχετικά με τους τελικούς δικαιούχους σε ενιαίο, μηχαναγνώσιμο μορφότυπο και να διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα με τα εργαλεία παρακολούθησης της Επιτροπής· καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να προβεί σε ενδελεχή ανάλυση των βαθύτερων αιτίων και των δυνητικών διαρθρωτικών προβλημάτων που προκαλούν τις συνεχιζόμενες συστημικές αδυναμίες στην αξιοπιστία του έργου ορισμένων εθνικών αρχών και να δώσει ιδιαίτερη προσοχή σε ενδεχόμενες διαφορές μεταξύ των συστημάτων των χωρών· καλεί την Επιτροπή να απευθύνει σαφείς ειδικές ανά χώρα συστάσεις προς τις εθνικές αρχές· καλεί την Επιτροπή να καθιερώσει διαρθρωμένο διάλογο με τις εθνικές αρχές και το Ελεγκτικό Συνέδριο ώστε να εργάζεται διαρκώς για τη δημιουργία ικανοτήτων και τις ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών, με στόχο τη βελτίωση της αξιοπιστίας του έργου των εθνικών ελεγκτικών αρχών, και να τηρεί το Κοινοβούλιο ενήμερο για την πραγματοποιούμενη πρόοδο· καλεί την Επιτροπή να παράσχει περαιτέρω στήριξη για τη βελτίωση της συνεργασίας στο πλαίσιο του δικτύου Eurofisc·

14.  επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, το αίτημά του προς την Επιτροπή να θεσπίσει ενιαίο σύστημα συλλογής συγκρίσιμων δεδομένων από τα κράτη μέλη για τις παρατυπίες και τις περιπτώσεις απάτης, προκειμένου να τυποποιηθεί η διαδικασία κοινοποίησης και να εξασφαλιστούν η ποιότητα και η συγκρισιμότητα των στοιχείων που παρέχονται·

Έσοδα – απάτη στους ιδίους πόρους

15.  σημειώνει ότι 425 παρατυπίες κοινοποιήθηκαν ως απάτες που σχετίζονται με έσοδα το 2019 – ποσοστό κατά 21 % χαμηλότερο από τον πενταετή μέσο όρο των 541 παρατυπιών ετησίως για την περίοδο 2015-2019· σημειώνει, επιπλέον, ότι το σχετικό ποσό των παραδοσιακών ιδίων πόρων που εκτιμήθηκε και βεβαιώθηκε (80 εκατομμύρια EUR) το 2019 ήταν κατά 19 % χαμηλότερο από τον πενταετή μέσο όρο των 98 εκατομμυρίων EUR· σημειώνει ότι η επιθεώρηση από τις υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης ήταν η πλέον επιτυχής μέθοδος εντοπισμού δόλιων υποθέσεων·

16.  σημειώνει ότι 4 237 παρατυπίες εντοπίστηκαν και κοινοποιήθηκαν ως μη δόλιες για το 2019 – ποσοστό κατά 6 % χαμηλότερο από τον πενταετή μέσο όρο, και ότι το σχετικό ποσό των παραδοσιακών ιδίων πόρων που εκτιμήθηκε και βεβαιώθηκε ανήλθε σε 397 εκατομμύρια EUR το 2019, ποσό κατά 3 % χαμηλότερο από τον πενταετή μέσο όρο· σημειώνει, επιπλέον, ότι οι μη δόλιες παρατυπίες εντοπίστηκαν κυρίως μέσω ελέγχων μετά την παράδοση·

17.  υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της τρέχουσας κατάστασης όσον αφορά τις απάτες που διαπράττονται μέσω της μη καταβολής του ΦΠΑ, ιδίως τις λεγόμενες απάτες τύπου καρουζέλ· καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν σε όλους τους τομείς δραστηριότητας του Eurofisc, ώστε να διευκολυνθεί η ανταλλαγή πληροφοριών με στόχο την καταπολέμηση της απάτης·

18.  σημειώνει, με βάση την τελική έκθεση του 2020 σχετικά με το έλλειμμα ΦΠΑ, ότι το έλλειμμα ΦΠΑ της ΕΕ μειώθηκε στα 140 δισεκατομμύρια EUR το 2018 και ενδέχεται να μειωθεί κάτω από τα 130 δισεκατομμύρια EUR το 2019· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του διότι το έλλειμμα ΦΠΑ ενδέχεται να ανέλθει στα 164 δισεκατομμύρια EUR το 2020 και ζητεί από την Επιτροπή μια διεξοδική εξήγηση σχετικά με το κατά πόσον η αύξηση αυτή σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με την πανδημία COVID-19·

19.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τον εκτεταμένο αντίκτυπο της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ τόσο στον προϋπολογισμό της ΕΕ όσο και στους εθνικούς προϋπολογισμούς· θεωρεί πολύ σημαντικό να ενταθεί ο αγώνας κατά του μεγαλύτερου είδους απάτης στον τομέα του ΦΠΑ – της ενδοκοινοτικής απάτης του αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ), της οποίας το εκτιμώμενο ετήσιο κόστος ανέρχεται σε 40-60 δισεκατομμύρια EUR· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες των διαφόρων δυνητικών λύσεων για την αντιμετώπιση της ενδοκοινοτικής απάτης του αφανούς εμπόρου, ιδίως την εισαγωγή ενός ψηφιακού συστήματος κοινοποίησης βασισμένου στις συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο και ανεπτυγμένου από ερευνητές (TX++), ή έναν συνδυασμό του οριστικού συστήματος ΦΠΑ με ψηφιακή και σε πραγματικό χρόνο κοινοποίηση με βάση τις συναλλαγές·

20.  σημειώνει ότι το 2019 κοινοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη 16 μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης που σχετίζεται με τα έσοδα: οκτώ στον τομέα της τελωνειακής απάτης, πέντε σχετικά με τη φορολογική απάτη και τρία που αποτελούν έναν συνδυασμό των δύο· σημειώνει ότι η Επιτροπή ξεκίνησε μια διαδικασία αξιολόγησης το 2019, για να προσδιορίσει πόσο χρήσιμος υπήρξε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου(17) στην πρόληψη της τελωνειακής απάτης·

21.  σημειώνει ότι, μεταξύ 2017 και 2019, η Επιτροπή διενήργησε επιτόπιες επιθεωρήσεις σχετικά με τη στρατηγική ελέγχου στον τομέα της δασμολογητέας αξίας σε όλα τα κράτη μέλη και διαπίστωσε ότι τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης δεν προστατεύονταν αποτελεσματικά, με συνέπεια σημαντικές απώλειες παραδοσιακών ιδίων πόρων του προϋπολογισμού της ΕΕ· σημειώνει ότι η OLAF έχει εκδώσει ερευνητικές εκθέσεις με συστάσεις προς έξι κράτη μέλη τα οποία δεν έχουν εφαρμόσει πλήρως τα αναγκαία μέτρα για τη συνεπή αντιμετώπιση της απάτης σε σχέση με τη δήλωση χαμηλότερης δασμολογητέας αξίας· καλεί την Επιτροπή να ενημερώσει το Κοινοβούλιο σχετικά με τα κράτη μέλη που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα καλό παράδειγμα βέλτιστων πρακτικών που πρέπει να ακολουθηθούν και με εκείνα στα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά προβλήματα·

22.  σημειώνει ότι, όπως και το 2017 και το 2018, οι ηλιακοί συλλέκτες ήταν τα εμπορεύματα τα οποία αφορούσαν περισσότερο οι απάτες και παρατυπίες σε νομισματικούς όρους το 2019· καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει τον συστημικό χαρακτήρα της απάτης αυτής και παροτρύνει σθεναρά το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να αναλάβουν αποφασιστική δράση στο θέμα αυτό·

23.  σημειώνει ότι υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για την ακρίβεια των ποσών των παραδοσιακών ιδίων πόρων (τελωνειακών δασμών) που μεταφέρονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ από το Ηνωμένο Βασίλειο, ως αποτέλεσμα των ερευνών που διεξήγαγε η OLAF σχετικά με απάτες μέσω της δήλωσης χαμηλότερης δασμολογητέας αξίας για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και υποδήματα που εισάγονται από την Κίνα μέσω του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και των ερευνών που διεξήγαγε η Επιτροπή στο πλαίσιο της διαχείρισης των ιδίων πόρων· επικρίνει έντονα το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να αρνείται να αποδώσει στον προϋπολογισμό της ΕΕ τα ελλείποντα ποσά παραδοσιακών ιδίων πόρων από την περίοδο 2011-2017 (2,679 δισεκατομμύρια EUR ακαθάριστα)· επικροτεί το γεγονός ότι, τον Μάρτιο του 2019, η Επιτροπή παρέπεμψε στο Δικαστήριο διαδικασία επί παραβάσει κατά του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με τις απώλειες παραδοσιακών ιδίων πόρων λόγω εισαγωγών που δηλώθηκαν με χαμηλότερη δασμολογητέα αξία· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση για οποιεσδήποτε εξελίξεις στο θέμα αυτό·

24.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τη μη ποσοτικοποιήσιμη επιφύλαξη που διατήρησε για το 2019 η Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού (ΓΔ BUDG) της Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία η απάτη μέσω της δήλωσης δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης της πραγματικής μεταφέρθηκε εν μέρει σε άλλα κράτη μέλη, γεγονός που είχε ορισμένες επιπτώσεις στην είσπραξη παραδοσιακών ιδίων πόρων σε βαθμό που δεν έχει ακόμη ποσοτικοποιηθεί οριστικά· σημειώνει ότι η Επιτροπή διενήργησε επιθεωρήσεις σχετικά με τη δήλωση δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης της πραγματικής σε όλα τα κράτη μέλη και έλεγξε τον τρόπο οργάνωσης των κρατών μελών για την αντιμετώπιση ζητημάτων δήλωσης δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης της πραγματικής, με ιδιαίτερη έμφαση στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα υποδήματα από την Κίνα· σημειώνει ότι η δήλωση χαμηλότερης δασμολογητέας αξίας για τα εμπορεύματα που εισάγονται στην ΕΕ αποτελεί και θα εξακολουθήσει να αποτελεί απειλή για τα έσοδα και συνιστά σημαντικό πρόβλημα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί τα επόμενα χρόνια· σημειώνει ότι η Επιτροπή θα δώσει συνέχεια στις εν λόγω επιθεωρήσεις και θα θεωρήσει τα κράτη μέλη οικονομικά υπεύθυνα για τυχόν απώλειες που προκλήθηκαν· εκφράζει την ανησυχία του διότι, σύμφωνα με προσωρινούς υπολογισμούς, οι απώλειες παραδοσιακών ιδίων πόρων το 2019 αντιπροσώπευαν το 1 % των συνολικών παραδοσιακών ιδίων πόρων του έτους· ζητεί από την Επιτροπή να ενημερώσει αμέσως το Κοινοβούλιο σχετικά με τα πορίσματα και τις συνέπειες των επιθεωρήσεών της και των υπολογισμών ποσοτικοποίησης, μόλις ολοκληρωθούν·

25.  επαναλαμβάνει ότι ένας συνδυασμός διαφορετικών μεθόδων εντοπισμού (έλεγχοι παράδοσης, έλεγχοι μετά την παράδοση και επιθεωρήσεις από υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης κτλ.) είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τον εντοπισμό της απάτης και ότι η αποτελεσματικότητα κάθε μεθόδου εξαρτάται από το οικείο κράτος μέλος, την αποτελεσματικότητα του διοικητικού του συντονισμού, καθώς και από τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των αρμοδίων υπηρεσιών του οικείου κράτους μέλους· καλεί την Επιτροπή να ενημερώσει το Συμβούλιο σχετικά με τα κράτη μέλη που θα μπορούσαν να αποτελέσουν καλό παράδειγμα βέλτιστων πρακτικών που πρέπει να ακολουθηθούν και με εκείνα στα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά προβλήματα που χρήζουν βελτίωσης·

26.  σημειώνει ότι, κατά την τελευταία πενταετία, το ετήσιο ποσοστό ανάκτησης παραδοσιακών ιδίων πόρων κυμάνθηκε μεταξύ 52 % και 66 %, και ότι το ποσοστό ανάκτησης για τις περιπτώσεις που κοινοποιήθηκαν το 2019 ανέρχεται επί του παρόντος σε περίπου 57 %· σημειώνει ότι οι διαφορές στα αποτελέσματα ανάκτησης στα κράτη μέλη μπορεί να οφείλονται σε παράγοντες όπως ο τύπος της απάτης ή παρατυπίας ή ο τύπος του εμπλεκόμενου οφειλέτη· σημειώνει ότι, τον Μάρτιο του 2020, το συνολικό ποσοστό ανάκτησης για το σύνολο των ετών μεταξύ 1989 και 2019 ήταν 61 %· ζητεί και πάλι από την Επιτροπή να κοινοποιεί κάθε χρόνο το ποσό των ιδίων πόρων της EE που ανακτήθηκε εν συνεχεία των συστάσεων που διατυπώθηκαν από την OLAF, και να ενημερώνει την αρμόδια για την απαλλαγή αρχή για τα ποσά που υπολείπονται προς ανάκτηση·

Απάτες στον τομέα των δαπανών

27.  σημειώνει ότι το 2019 κοινοποιήθηκαν ως δόλιες 514 παρατυπίες στον τομέα των δαπανών, συνολικού ύψους 381,4 εκατομμυρίων EUR (0,3 % των πληρωμών του 2019)·

28.  σημειώνει ότι το 2019 κοινοποιήθηκαν ως μη δόλιες 6 550 παρατυπίες στον τομέα των δαπανών, οι οποίες αντιστοιχούν στο 0,5 % των πληρωμών του 2019·

29.  σημειώνει ότι, όσον αφορά την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), οι εντοπισμοί παρατυπιών επικεντρώθηκαν σε λίγα κράτη μέλη, κυρίως για δόλιες παρατυπίες, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι διαφορετικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη χρήση του ποινικού δικαίου για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ ή τις πρακτικές κοινοποίησης για υπόνοιες απάτης μπορεί να αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στους οποίους βασίζονται οι διαφορές μεταξύ των κρατών μελών· σημειώνει ότι, ενώ τα συνολικά ποσά χρηματοδότησης ήταν σχετικά σταθερά το 2019, υπήρξε αύξηση των ποσών που σχετίζονται με την άμεση στήριξη και μείωση των ποσών που σχετίζονται με την αγροτική ανάπτυξη· σημειώνει ειδικότερα ότι, στον τομέα της άμεσης στήριξης, οι περισσότερες παρατυπίες που εντοπίστηκαν αφορούσαν τη χρήση παραποιημένων εγγράφων ή αιτήσεων ενίσχυσης, ενώ, στην αγροτική ανάπτυξη, πολλές από τις παρατυπίες που εντοπίστηκαν σχετίζονταν με την εφαρμογή· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η δημιουργία τεχνητών συνθηκών για τη λήψη οικονομικής στήριξης αποτελεί ένα κοινό είδος απάτης στην άμεση στήριξη, γεγονός που υποδεικνύει έναν τρόπο δράσης σε δόλιες παρατυπίες, ο οποίος άπτεται της δεοντολογίας και της ακεραιότητας· σημειώνει ότι υπήρξε σημαντική μείωση των δόλιων παρατυπιών στην αγροτική ανάπτυξη, λόγω της μείωσης των εντοπισμών σε σχέση με την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, σύμφωνα με τον κύκλο ζωής του προγραμματισμού, και της βραδείας έναρξης των εντοπισμών που σχετίζονται με την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, και ότι και πάλι εντοπίστηκαν περισσότερες δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες στην αγροτική ανάπτυξη από ό,τι στην άμεση στήριξη· επισημαίνει, ωστόσο, ότι τα μέτρα για την αγορά κατέγραψαν το υψηλότερο ποσοστό εντοπισμού απάτης (FDR), ήτοι 0,87 %, υπερτετραπλάσιο του ποσοστού που αφορά την αγροτική ανάπτυξη όσον αφορά τις δόλιες παρατυπίες, και ότι για τις μη δόλιες παρατυπίες καταγράφηκε ποσοστό σχεδόν διπλάσιο του ποσοστού εντοπισμού παρατυπιών (IDR) σε σχέση με εκείνο που αφορά την αγροτική ανάπτυξη· σημειώνει, επιπλέον, ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2017(18), ο τρόπος με τον οποίο εκταμιεύονται οι δαπάνες έχει αντίκτυπο στον κίνδυνο σφάλματος και ότι, ειδικότερα, τα σφάλματα περιορίστηκαν κυρίως στις επιστροφές δαπανών, ενώ το ποσοστό σφάλματος για τις πληρωμές βάσει δικαιωμάτων ήταν χαμηλότερο από το όριο σημαντικότητας του 2 %·

30.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του να θεσπιστούν μέγιστα ποσά για τις πληρωμές που μπορεί να λαμβάνει ένα φυσικό πρόσωπο από τον πρώτο και τον δεύτερο πυλώνα της ΚΓΠ, και για τα κονδύλια συνοχής· είναι της γνώμης ότι τα μέγιστα ποσά που ορίζονται ανά φυσικό πρόσωπο είναι πολύ πιο δύσκολο να παρακαμφθούν· υπενθυμίζει ότι οι δικαιούχοι μπορούν να διασπούν τεχνητά τις εταιρείες τους ή να δημιουργούν επιπλέον εταιρείες, οι οποίες μπορούν να λαμβάνουν όλες το μέγιστο ποσό χρηματοδότησης, προκειμένου να παρακάμπτεται το ανώτατο όριο που ορίζεται ανά νομικό πρόσωπο· χαιρετίζει τις προθέσεις της πρότασης για την ΚΓΠ να συνυπολογίζονται όλες οι εταιρείες που ανήκουν στον ίδιο όμιλο ως ένας δικαιούχος· θεωρεί, ωστόσο, ότι οι προσπάθειες αυτές είναι ανεπαρκείς, καθώς οι αδιαφανείς και ιδιαίτερα πολύπλοκες εταιρικές δομές, στις οποίες συμμετέχουν συχνά οντότητες σε διάφορα κράτη μέλη και/ή τρίτες χώρες, καθιστούν πολύ δύσκολο να διασφαλιστεί ότι όλες οι εταιρείες που ανήκουν στον ίδιο όμιλο προσδιορίζονται ως τέτοιες και αντιμετωπίζονται πραγματικά ως ένας δικαιούχος, και δημιουργούν άλλες ευκαιρίες για παράκαμψη των εν λόγω περιορισμών· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει προτάσεις για ανώτατα όρια ανά φυσικό πρόσωπο για τα κονδύλια ΚΓΠ και τα κονδύλια συνοχής στην πρότασή της για αναθεώρηση του δημοσιονομικού κανονισμού(19)·

31.  επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι επιδοτήσεις της ΚΓΠ συνεχίζουν να παρέχουν κίνητρα για αρπαγή γαιών από εγκληματικές και ολιγαρχικές δομές· επαναλαμβάνει την επείγουσα έκκλησή του προς την Επιτροπή για τη θέσπιση ενός μηχανισμού υποβολής καταγγελιών απευθείας στην Επιτροπή από αγρότες και ΜΜΕ που αντιμετωπίζουν αρπαγή γαιών, σοβαρή ανάρμοστη συμπεριφορά των εθνικών αρχών, παράτυπη ή μεροληπτική αντιμετώπιση σε διαδικασίες υποβολής προσφορών ή στην κατανομή επιδοτήσεων, πιέσεις ή εκφοβισμό από εγκληματικές δομές, το οργανωμένο έγκλημα ή ολιγαρχικές δομές, ή άλλη σοβαρή παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι υποβλήθηκε πρόταση για μηχανισμό υποβολής καταγγελιών τέτοιου είδους στο πλαίσιο του νέου κανονισμού για την ΚΓΠ·

32.  επισημαίνει την πολυπλοκότητα της ανάλυσης σχετικά με τα δεδομένα της πολιτικής συνοχής και τις διάφορες φάσεις της περιόδου προγραμματισμού 2007-2013· σημειώνει ότι τα κοινοποιηθέντα οικονομικά ποσά ήταν σημαντικά χαμηλότερα από το έκτακτο έτος του 2018, αλλά κατά μέσο όρο παρουσιάζουν αυξητική τάση για τα κονδύλια συνοχής· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με τις δικαστικές αρχές και τονίζει την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην απροσδόκητη κάμψη των χρηματικών ποσών τόσο των δόλιων όσο και των μη δόλιων παρατυπιών και, εξαιρουμένων των «εξαιρετικών» περιπτώσεων, για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, των χρηματικών ποσών που αφορούν δόλιες παρατυπίες για όλα τα ταμεία το 2019, ιδίως όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης· τονίζει ότι είναι επείγουσα ανάγκη η Επιτροπή, η OLAF και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να διερευνήσουν πλήρως κατά πόσον τα διαφορετικά πρότυπα κοινοποίησης στα κράτη μέλη όσον αφορά την τάση τους να εντοπίζουν δόλιες παρατυπίες που αφορούν μεγάλα χρηματικά ποσά σχετίζονται κατά κάποιον τρόπο με πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων με ενδιαφερόμενα μέρη στα κράτη μέλη, ή ακόμη και με εγκληματικές δραστηριότητες·

33.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης σχετικά με τις συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ επενδύσεις σε υποδομές, των οποίων η χρήση άλλαξε μετά την ελάχιστη απαιτούμενη περίοδο των τριών ή πέντε ετών· εκφράζει τη λύπη του για τους ισχυρισμούς περί απάτης και προσωπικού πλουτισμού από την εν λόγω αλλαγή χρήσης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν ήταν σε θέση να παράσχει πρόσθετες πληροφορίες για να εξαλείψει τις εναπομένουσες αμφιβολίες· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να δώσει τη δέουσα συνέχεια στους ισχυρισμούς αυτούς και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση με τα πορίσματά της στο Κοινοβούλιο· καλεί επίσης την Επιτροπή να αναλύσει ποια κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα όσον αφορά την αλλαγή χρήσης των συγχρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έργων υποδομής·

34.  θεωρεί ότι η νομική απαίτηση περί ελάχιστης διάρκειας τριών έως πέντε ετών είναι πολύ σύντομη δεδομένων των σημαντικών ποσών συγχρηματοδότησης και της μεγάλης διάρκειας ζωής τέτοιου είδους έργων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι συννομοθέτες δεν αποφάσισαν να εισαγάγουν απαιτήσεις περί μεγαλύτερης διάρκειας κατά την αναθεώρηση του κανονισμού περί κοινών διατάξεων(20)· σημειώνει ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των εθνικών κανόνων των κρατών μελών σχετικά με τη διάρκεια των επενδύσεων σε υποδομές και την πρόωρη αλλαγή χρήσης·

35.  καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει διεξοδική ανάλυση των διαφόρων εθνικών κανόνων σχετικά με τη διάρκεια των αναγκών των συγχρηματοδοτούμενων επενδύσεων σε πιστώσεις και την πρόωρη αλλαγή χρήσης τόσο των υποδομών όσο και του εξοπλισμού, με ιδιαίτερη έμφαση στο κατά πόσον οι εθνικοί κανόνες υπερβαίνουν τις ελάχιστες απαιτήσεις της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει τα πορίσματά της στο Κοινοβούλιο·

36.  επαναλαμβάνει τις απαιτήσεις διαφάνειας για την ΚΓΠ και την πολιτική συνοχής, οι οποίες υποχρεώνουν τις υπεύθυνες αρχές των κρατών μελών να διατηρούν έναν δημοσίως διαθέσιμο κατάλογο των τελικών δικαιούχων· καλεί τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν τα εν λόγω δεδομένα σε ομοιόμορφο, μηχαναγνώσιμο μορφότυπο και να διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα των πληροφοριών· ζητεί από την Επιτροπή να συλλέγει και να συγκεντρώνει τα δεδομένα και να δημοσιεύει καταλόγους των μεγαλύτερων δικαιούχων κάθε ταμείου σε κάθε κράτος μέλος·

37.  σημειώνει ότι, μεταξύ των δόλιων παρατυπιών που εντοπίστηκαν το 2019, οι δράσεις που σχετίζονταν με τις υποδομές υγείας επηρεάστηκαν από παραβιάσεις των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις, με τα συνηθέστερα προβλήματα που εντοπίστηκαν να αφορούν τα δικαιολογητικά έγγραφα: 15 κράτη μέλη κοινοποίησαν παρατυπίες σε δράσεις που αφορούσαν υποδομές υγείας και επτά εξ αυτών εντόπισαν επίσης περιπτώσεις απάτης· σημειώνει ότι η μη κοινοποίηση παρατυπιών στον τομέα αυτό από άλλα κράτη μέλη δεν αποτελεί ένδειξη ότι δεν επηρεάστηκαν από τέτοιους κινδύνους και καλεί την Επιτροπή, την OLAF και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να διασφαλίσουν ότι οι δόλιες δραστηριότητες, ιδίως όσες σχετίζονται με την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19, δεν θα παραμείνουν χωρίς επιπτώσεις·

38.  εκφράζει την ανησυχία του για τις συνεχείς εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Επιτροπής σχετικά με τις συνεχιζόμενες αδυναμίες του συστήματος ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων σε διάφορα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει διεξοδική ανάλυση των κρατών μελών με έκδηλες αδυναμίες όσον αφορά τα αίτια των αδυναμιών αυτών, και να προσδιορίσει με ακρίβεια σε ποιο βαθμό οι εν λόγω αδυναμίες οφείλονται σε τυπικά σφάλματα ή σε συστημική απάτη και διαφθορά· είναι της άποψης ότι τα ήσσονος σημασίας τυπικά σφάλματα πρέπει να αντιμετωπίζονται διαφορετικά και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να επικεντρώνεται περισσότερο στα σοβαρότερα ζητήματα, όπως οι εσκεμμένες μεθοδεύσεις όσον αφορά τα κριτήρια του διαγωνισμού με στόχο την εύνοια έναντι ορισμένων ή μεμονωμένων προσφερόντων, η διαφθορά ως προς την επιλογή των προσφερόντων, οι συγκρούσεις συμφερόντων και άλλες δόλιες καταχρήσεις·

39.  υπενθυμίζει ότι είναι θεμελιώδους σημασίας η πλήρης διαφάνεια στη λογιστική καταχώριση των δαπανών και δη όσον αφορά τα έργα υποδομής που χρηματοδοτούνται άμεσα μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων ή χρηματοοικονομικών μέσων· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε οι πολίτες της ΕΕ να έχουν πλήρη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα·

40.  υπογραμμίζει την ανάγκη για πλήρη διαφάνεια στην αιτιολόγηση των μεταφορών και δανείων που προβλέπονται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και καλεί την Επιτροπή να παράσχει πλήρη πρόσβαση στο Κοινοβούλιο όσον αφορά τις εν λόγω πληροφορίες·

41.  καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για την πρόληψη και τον εντοπισμό της απάτης, προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα χρήματα της ΕΕ εξακολουθούν να φτάνουν στους προβλεπόμενους δικαιούχους και αποφέρουν πραγματικά και μετρήσιμα οφέλη στη ζωή των πολιτών·

Η ψηφιοποίηση ως μέσο προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ

42.  επισημαίνει ότι εξακολουθεί να αναμένεται και είναι απαραίτητος ένας μεγαλύτερος βαθμός ψηφιοποίησης, διαλειτουργικότητας και εναρμόνισης όσον αφορά την υποβολή στοιχείων, την παρακολούθηση και τον έλεγχο στην ΕΕ, λόγω του διασυνοριακού χαρακτήρα της κατάχρησης, της απάτης, των υπεξαιρέσεων, των συγκρούσεων συμφερόντων, της διπλής χρηματοδότησης και άλλων συστημικών προβλημάτων· εκφράζει, επιπλέον, την ανησυχία του για τους ελέγχους στα χρηματοδοτικά μέσα που διαχειρίζονται ενδιάμεσοι φορείς και για τις αποδεδειγμένες αδυναμίες στους ελέγχους σχετικά με την καταστατική έδρα των δικαιούχων· επαναλαμβάνει την ανάγκη να εξαρτηθεί η εκταμίευση των άμεσων και έμμεσων κονδυλίων από την κοινοποίηση στοιχείων για την πραγματική ιδιοκτησία εκ μέρους των δικαιούχων και των ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών φορέων·

43.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τις ιδιοκτησιακές δομές και τους δικαιούχους ιδιοκτήτες εταιρειών και ομίλων εταιρειών συντελεί σημαντικά στην αδιαφάνεια του τρόπου με τον οποίο διανέμονται επί του παρόντος τα κονδύλια και εμποδίζει τον αποτελεσματικότερο εντοπισμό παρατυπιών· επισημαίνει για μία ακόμη φορά την κρίσιμη σημασία συνολικών, αξιόπιστων και συγκρίσιμων δεδομένων για τον αποδοτικό, αποτελεσματικό και έγκαιρο έλεγχο των δαπανών της ΕΕ και για την προστασία των χρημάτων των Ευρωπαίων φορολογουμένων·

44.  επαναλαμβάνει την επείγουσα έκκλησή του προς την Επιτροπή να προτείνει μια νομική βάση στον δημοσιονομικό κανονισμό για τη δημιουργία διαλειτουργικού ψηφιακού συστήματος κοινοποίησης και παρακολούθησης, ώστε να καταστεί δυνατή η έγκαιρη, ομοιόμορφη και τυποποιημένη κοινοποίηση από τις αρχές των κρατών μελών στον τομέα της επιμερισμένης διαχείρισης· ενθαρρύνει την υποχρεωτική χρήση των υφιστάμενων εργαλείων εξόρυξης δεδομένων και βαθμολόγησης κινδύνου, όπως το Arachne, ως ενός εκ των στοιχείων του σχεδιαζόμενου συστήματος κοινοποίησης και παρακολούθησης· υπογραμμίζει ότι ένα διαλειτουργικό σύστημα κοινοποίησης και παρακολούθησης θα επέτρεπε όχι μόνο τον πιο έγκαιρο και αποτελεσματικότερο εντοπισμό περιστατικών κατάχρησης, απάτης, υπεξαιρέσεων, συγκρούσεων συμφερόντων, διπλής χρηματοδότησης και άλλων συστημικών προβλημάτων, αλλά και μια ολοκληρωμένη επισκόπηση του τρόπου με τον οποίο κατανέμονται πραγματικά τα κονδύλια Ένωσης και των δυνητικά ακούσιων συγκεντρώσεων στα χέρια λίγων ολιγαρχών ή ακόμη και εγκληματιών τελικών δικαιούχων·

45.  υπενθυμίζει ότι το σύστημα αυτό δεν θα πρέπει να οδηγήσει στην υπερβολική γραφειοκρατική επιβάρυνση των εθνικών αρχών ούτε να δημιουργήσει συμφόρηση δεδομένων· καλεί την Επιτροπή να προσδιορίσει ποιοι δείκτες και ποια δεδομένα είναι πράγματι σημαντικά, αναγκαία και αναλογικά για τους σκοπούς των λογιστικών και άλλων ελέγχων και για την επίτευξη των επιδιωκόμενων στόχων προγραμματισμού, και να μειώσει τον αριθμό των δεικτών και των οροσήμων που πρέπει να εισάγονται στο σύστημα·

46.  σημειώνει ότι το σύστημα έγκαιρου εντοπισμού και αποκλεισμού (EDES) που θεσπίστηκε με το άρθρο 135 του δημοσιονομικού κανονισμού θα πρέπει να διασφαλίζει αποτελεσματικές κυρώσεις εις βάρος αναξιόπιστων προσώπων ή οντοτήτων, με τον αποκλεισμό τους από τις διαδικασίες ανάθεσης και σύναψης συμβάσεων που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η βάση δεδομένων απαριθμεί μόνο πολύ λίγους οικονομικούς φορείς – έξι τον Μάιο του 2021· καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τα κριτήρια, με σκοπό να μειωθεί η πολυπλοκότητα και να καταστεί το EDES πιο εφαρμόσιμο στην πράξη·

47.  ζητεί από την Επιτροπή, στην πρότασή της για την αναθεώρηση του δημοσιονομικού κανονισμού, να εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης του EDES ώστε να εφαρμόζεται σε κονδύλια υπό επιμερισμένη διαχείριση, με σεβασμό των αρχών της αναλογικότητας και της καταλληλότητας· παροτρύνει τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διασφαλίσουν μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα των υφιστάμενων ευρωπαϊκών και εθνικών βάσεων δεδομένων και εργαλείων συλλογής δεδομένων· αναγνωρίζει ότι ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων δεν διαβλέπει γενικά ζητήματα προστασίας των δεδομένων σε σχέση με την καθιέρωση της εν λόγω διαλειτουργικότητας, εφόσον υπάρχει σαφής νομική βάση για τον σκοπό αυτό·

48.  επικροτεί τους ισχύοντες κανόνες για τις ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις, οι οποίοι ορίζουν ότι οι ευκαιρίες υποβολής προσφορών πρέπει να δημοσιεύονται στο Tenders Electronic Daily (TED), τα έγγραφα της σύμβασης πρέπει να είναι προσβάσιμα ηλεκτρονικά με υπερσυνδέσμους που περιλαμβάνονται στις προκηρύξεις TED, οι οικονομικοί φορείς πρέπει να υποβάλλουν τις προσφορές ηλεκτρονικά και οι αναθέτουσες αρχές πρέπει να δέχονται ηλεκτρονικά τιμολόγια·

49.  παρατηρεί ότι οι δημόσιες συμβάσεις βρίσκονται σε στάδιο ψηφιακού μετασχηματισμού· επικροτεί τη διαδικασία επανεξέτασης των δημόσιων συμβάσεων με γνώμονα τις ψηφιακές τεχνολογίες· θεωρεί ότι η μεταρρύθμιση αυτή θα πρέπει να προχωρήσει πέρα από την απλή μετάβαση σε ηλεκτρονικά εργαλεία και να περιλαμβάνει διάφορα στάδια πριν και μετά την ανάθεση· επιμένει ότι οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πρέπει επίσης να επιτρέπουν την ενσωμάτωση προσεγγίσεων βασιζόμενων σε δεδομένα στα διάφορα στάδια της διαδικασίας σύναψης συμβάσεων· καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις συμφωνίες-πλαίσια που συνάπτονται μέσω διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων, δεδομένου ότι η σχετική απάτη και διαφθορά συνιστούν αυξημένο κίνδυνο για τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης·

50.  παρατηρεί ότι η αυξανόμενη ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών και η ενίσχυση των κανόνων διαφάνειας σημαίνουν ότι περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα δημόσια οικονομικά της ΕΕ διατίθενται σε ηλεκτρονικές μορφές· σημειώνει, επιπλέον, ότι η υπολογιστική ικανότητα και το λογισμικό που διατίθενται σήμερα επιτρέπουν την επεξεργασία μεγάλου όγκου πολύπλοκων δεδομένων σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, γεγονός που δημιουργεί νέες δυνατότητες για τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης με τη χρήση εξειδικευμένων τεχνικών ανάλυσης δεδομένων, όπως τα μαζικά δεδομένα, η εξόρυξη δεδομένων και οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης στα ανοικτά δεδομένα· πιστεύει ότι η πληθώρα ανοικτών δεδομένων αποτελεί ευκαιρία για τη στήριξη της δημιουργίας αξιόπιστων «συστημάτων φήμης», τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη εγκληματικών δραστηριοτήτων· ζητεί από την Επιτροπή να διενεργήσει συστημική ανάλυση για να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι νέες τεχνολογίες στον τομέα του εντοπισμού και της πρόληψης της απάτης, να αξιολογήσει τους περιορισμούς τους και να καταρτίσει προτάσεις για τη βελτίωση της χρήσης τους·

Η νέα στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης

51.  χαιρετίζει την έγκριση της νέας στρατηγικής της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης στις 29 Απριλίου 2019· χαιρετίζει την πολιτική μηδενικής ανοχής έναντι της απάτης· χαιρετίζει την επαναφορά της θεσμικής εποπτείας των ζητημάτων απάτης από την Επιτροπή, με την απόδοση ισχυρότερου συμβουλευτικού και εποπτικού ρόλου στην OLAF· υπενθυμίζει ότι η στρατηγική προβλέπει ένα δεσμευτικό σχέδιο δράσης μόνο για τις υπηρεσίες και τους εκτελεστικούς οργανισμούς της Επιτροπής, αν και οι περισσότερες αρμοδιότητες ανήκουν στα κράτη μέλη· ζητεί μια ενιαία προσέγγιση που θα πρέπει να περιλαμβάνει και τα κράτη μέλη·

52.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο αναθεώρησης της νέας στρατηγικής της για την καταπολέμηση της απάτης, ώστε να αποτυπώνει πλήρως τη θέση σε λειτουργία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και τον ρόλο της στην καταπολέμηση της απάτης·

53.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη και τη θέσπιση εθνικών στρατηγικών για την καταπολέμηση της απάτης (ΕΣΚΑ) από όλα τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων υπό το πρίσμα των νέων προκλήσεων που θέτουν η κρίση COVID-19 και τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη συνέχεια που δόθηκε για το 2018, μόνο 10 κράτη μέλη ανέφεραν την έγκριση ή την επικαιροποίηση μιας ΕΣΚΑ και την κοινοποίησαν στην OLAF, ενώ 17 κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη εγκρίνει καμία(21), ενώ μόνο τέσσερα εξ αυτών εξετάζουν το ενδεχόμενο να εγκρίνουν ή να προετοιμάσουν νέα στρατηγική(22)· καλεί τα κράτη μέλη που δεν έχουν ακόμη εγκρίνει ΕΣΚΑ να το πράξουν χωρίς περαιτέρω αδικαιολόγητη καθυστέρηση· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τις ΕΣΚΑ που έχουν εγκριθεί, να εξετάσει τους λόγους για τους οποίους τα κράτη μέλη καθυστερούν στην έγκρισή τους και να ωθήσει τα υπόλοιπα κράτη μέλη να προχωρήσουν με την έγκριση·

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)

54.  επικροτεί την έναρξη διαπραγματεύσεων το 2019 για την αναθεώρηση του κανονισμού για την OLAF όσον αφορά τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την αποτελεσματικότητα των ερευνών της OLAF· επικροτεί την έναρξη ισχύος του αναθεωρημένου κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2223 τον Ιανουάριο 2021, ο οποίος ενισχύει σημαντικά τον ρόλο της OLAF και προετοιμάζει το έδαφος για μια εύρυθμη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· σημειώνει ότι οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν σαφή ορισμό των συμπληρωματικών ρόλων των δύο υπηρεσιών και σαφείς κανόνες για τον τρόπο κοινοποίησης των υποθέσεων, και βελτιώνουν τον τρόπο με τον οποίο η OLAF μπορεί να διεξάγει τις έρευνές της· αναγνωρίζει ότι το νέο νομικό πλαίσιο καθιστά την OLAF πιο αποτελεσματική μέσω του εξορθολογισμού των κανόνων για τους επιτόπιους ελέγχους και επιθεωρήσεις, επιτρέποντας στην OLAF να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες τραπεζικών λογαριασμών μέσω των εθνικών αρμόδιων αρχών, ενισχύοντας τους κανόνες που διέπουν το έργο των υπηρεσιών συντονισμού για την καταπολέμηση της απάτης στα κράτη μέλη και παρέχοντας καλύτερες εγγυήσεις σε όσους αφορούν οι έρευνες της OLAF μέσω της θεσμοθέτησης ελεγκτή·

55.  θεωρεί ότι οι ενισχυμένες εξουσίες της OLAF, η έναρξη λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και ο συντονισμός των εργασιών σε ολόκληρη την αρχιτεκτονική της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης όσον αφορά τον εντοπισμό, τη διερεύνηση και τη δίωξη των υπαιτίων απάτης αποτελούν σημαντικό βήμα προόδου για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σύναψη συμφωνιών συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, της Eurojust και της Ευρωπόλ, οι οποίες θεσπίζουν τους κανόνες συνεργασίας και τον τρόπο με τον οποίο θα εργάζονται από κοινού τα όργανα της ΕΕ για την καταπολέμηση των εγκλημάτων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

56.  επαναλαμβάνει την αξιολόγησή του σχετικά με τη σημασία των ερευνών της OLAF και τον ρόλο της στον συντονισμό των προσπαθειών για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης·

57.  υπενθυμίζει ότι η OLAF δημιουργήθηκε όχι μόνο για τη διενέργεια εσωτερικών ερευνών, αλλά και για την υποστήριξη των κρατών μελών στο πλαίσιο εξωτερικών ερευνών· τονίζει ότι, μετά τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η OLAF θα παραμείνει η μοναδική υπηρεσία επιφορτισμένη με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ στα κράτη μέλη που επέλεξαν να μην προσχωρήσουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· υπενθυμίζει ότι, ενώ η αρχή της επικουρικότητας εμποδίζει την OLAF να διενεργεί έρευνες για υποθέσεις στις οποίες τα κράτη μέλη είναι σε καλύτερη θέση να ενεργούν, αυτό δεν αποκλείει τη διενέργεια αναλύσεων από την OLAF για επαναλαμβανόμενες υποθέσεις, τάσεις και πρότυπα, καθώς και για τον τρόπο με τον οποίο η ικανότητά της να εντοπίζει αυτά τα φαινόμενα έχει οδηγήσει σε ενισχυμένη συνεργασία και επιτυχείς δράσεις·

58.  πιστεύει ακράδαντα ότι η OLAF πρέπει να ενισχυθεί με δημοσιονομικά μέσα και προσωπικό, προκειμένου να είναι πλήρως σε θέση να εκτελεί τα καθήκοντά της όσον αφορά την πρόληψη και τη διερεύνηση, μεταξύ άλλων στα κράτη μέλη που δεν συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η OLAF παραμένει ισχυρός και πλήρως λειτουργικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας· τονίζει ότι η μελλοντική συνεργασία μεταξύ της OLAF και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας πρέπει να στηρίζεται στη στενή συνεργασία, την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών και τη συμπληρωματικότητα, με παράλληλη αποφυγή των αλληλεπικαλύψεων και των συγκρούσεων αρμοδιοτήτων·

59.  επαναλαμβάνει ότι αποστολή της OLAF είναι να συμβάλλει στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη μεθόδων για την πρόληψη και την καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και κάθε άλλης παράνομης δραστηριότητας εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης· υπενθυμίζει ότι ένα από τα βασικά στοιχεία της εντολής της OLAF είναι η προώθηση και ο συντονισμός, με τα κράτη μέλη και μεταξύ αυτών, της ανταλλαγής επιχειρησιακής εμπειρίας και βέλτιστων διαδικαστικών πρακτικών σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης· εκφράζει, ως εκ τούτου, τη λύπη του για το γεγονός ότι στην έκθεση PIF δεν περιλαμβάνεται ρητά καμία αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των ερευνών της OLAF σχετικά με τις δαπάνες· καλεί την OLAF να παράσχει απτή καθοδήγηση και συμβουλές στα κράτη μέλη και στην Επιτροπή, με βάση την ανάλυση της ερευνητικής εμπειρίας της·

60.  σημειώνει τη διοικητική ρύθμιση για την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία μεταξύ της OLAF και του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία υπεγράφη το 2019, και επικροτεί την πιο διαρθρωμένη συνεργασία μεταξύ του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της OLAF·

61.  επικροτεί τη συμφωνία μεταξύ της OLAF και των συννομοθετών, σε στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες της Επιτροπής, για τη συμπερίληψη τυποποιημένων διατάξεων περί της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης σε όλη τη νομοθεσία για τα προγράμματα δαπανών μετά το 2020, εναρμονισμένων ανά τομέα·

H Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO)

62.  χαιρετίζει τον διορισμό της Laura Codruța Kövesi ως Ευρωπαίας Γενικής Εισαγγελέως το 2019 και την έναρξη των εργασιών της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας την 1η Ιουνίου 2021· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η ημερομηνία κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία επρόκειτο να τεθεί σε λειτουργία χρειάστηκε να αναβληθεί αρκετές φορές λόγω της έλλειψης οικονομικών και ανθρώπινων πόρων και των σοβαρών καθυστερήσεων στον διορισμό Ευρωπαίων και εντεταλμένων εισαγγελέων σε λίγα κράτη μέλη· ζητεί από την Επιτροπή να αυξήσει τους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που θα προκύψουν από τη χρήση των δαπανών στο πλαίσιο του εξαιρετικά μεγάλου ταμείου ανάκαμψης·

63.  σημειώνει ότι η διαδικασία διορισμού των εντεταλμένων Ευρωπαίων εισαγγελέων ξεκίνησε το 2019 και ολοκληρώθηκε το 2020, με 22 Ευρωπαίους εισαγγελείς να ορκίζονται ενώπιον του Δικαστηρίου στις 28 Σεπτεμβρίου 2020· αποδοκιμάζει τη μη πραγματοποίηση διορισμών Ευρωπαίων εντεταλμένων εισαγγελέων, ιδίως από τη Σλοβενία, η οποία ακύρωσε τη διαδικασία διορισμού της, καθώς και για τις σημαντικές καθυστερήσεις σε πολλά άλλα κράτη μέλη· σημειώνει ότι ο Γενικός Εισαγγελέας Kövesi ανησυχεί βαθύτατα για την «προφανή έλλειψη ειλικρινούς συνεργασίας» της Σλοβενίας, μετά τις καθυστερήσεις στην πρόσληψη των εντεταλμένων εισαγγελέων της· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί αυστηρά τα κράτη μέλη που δεν έχουν ακόμη ορίσει τους Ευρωπαίους εντεταλμένους εισαγγελείς τους ή δεν έχουν προσαρμόσει την εθνική νομοθεσία τους για τη θέση σε λειτουργία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, όπου απαιτείται, αναστέλλοντας τη χρηματοδότησή τους βάσει του άρθρου 63 παράγραφοι 2 και 8 του δημοσιονομικού κανονισμού και των ειδικών τομεακών κανόνων, και/ή κινώντας διαδικασίες επί παραβάσει· σημειώνει, επιπλέον, ότι, έως το τέλος του 2019, 18 κράτη μέλη είχαν κοινοποιήσει στην Επιτροπή ότι είχαν ενσωματώσει την οδηγία PIF στο εθνικό τους δίκαιο· καλεί την Επιτροπή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να παράσχει κίνητρα σε όλα τα κράτη μέλη να προσχωρήσουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και παροτρύνει τα πέντε κράτη μέλη που δεν έχουν ακόμη προσχωρήσει να το πράξουν χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση·

64.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/1696 του Συμβουλίου, η επιτροπή επιλογής για τον διορισμό των Ευρωπαίων εισαγγελέων αξιολογεί τους υποψηφίους και παρέχει στο Συμβούλιο μια σειρά κατάταξης την οποία πρέπει να λάβει υπόψη, που όμως δεν είναι δεσμευτική σύμφωνα με την εκτελεστική απόφαση· υπενθυμίζει ότι, στην περίπτωση των υποψηφίων που πρότειναν το Βέλγιο, η Βουλγαρία και η Πορτογαλία, το Συμβούλιο δεν ακολούθησε τη σειρά προτίμησης της επιτροπής επιλογής· υπενθυμίζει ότι, στις 27 Ιουλίου 2020, η Αυστρία, η Εσθονία, το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες δημοσίευσαν δήλωση στην οποία αναφέρεται ότι «πρέπει να αποφευχθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ των κατατάξεων των εθνικών επιτροπών επιλογής και της κατάταξης της ευρωπαϊκής επιτροπής επιλογής, καθώς υπάρχει κίνδυνος να υπονομευθεί η ευρωπαϊκή συνιστώσα της διαδικασίας διορισμού»·

65.  επισημαίνει με μεγάλη ανησυχία ότι η Μάλτα δεν πρότεινε τρεις κατάλληλους υποψηφίους για το Σώμα Ευρωπαίων Εισαγγελέων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του Σώματος· εκφράζει, επιπλέον, την ιδιαίτερη ανησυχία του για τις αναφορές στα μέσα ενημέρωσης ότι η πορτογαλική κυβέρνηση παρείχε στο Συμβούλιο ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τον τίτλο και την πείρα του υποψηφίου ο οποίος κατετάγη στη δεύτερη θέση από την ευρωπαϊκή επιτροπή επιλογής και διορίστηκε τελικώς ως ο Πορτογάλος Ευρωπαίος Εισαγγελέας· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για το γεγονός ότι ένας από τους απορριφθέντες Βέλγους υποψηφίους υπέβαλε καταγγελία σχετικά με τη διαδικασία επιλογής ενώπιον του Δικαστηρίου· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα ζητήματα αυτά επισκίασαν τη σύσταση του Σώματος Ευρωπαίων Εισαγγελέων και καλεί τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη να παράσχουν στο Κοινοβούλιο όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και έγγραφα για την πλήρη αξιολόγηση της νομιμότητας της διαδικασίας επιλογής·

66.  υπενθυμίζει ότι οι Ευρωπαίοι και οι εντεταλμένοι εισαγγελείς πρέπει να είναι ανεξάρτητοι και ότι κάθε υπόνοια παρέμβασης εθνικής κυβέρνησης υπέρ ενός υποψηφίου και κατά της σύστασης της ευρωπαϊκής επιτροπής επιλογής θα έχει σοβαρές και αρνητικές επιπτώσεις στη φήμη, την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ως θεσμικού οργάνου·

Η καταπολέμηση της διαφθοράς

67.  χαιρετίζει την έγκριση της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1937 (οδηγία για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος), σημειώνοντας ότι η προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο λήγει στις 17 Δεκεμβρίου 2021· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά και να συνδράμει τα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας την πλήρη, ορθή και έγκαιρη μεταφορά της οδηγίας, και να αρχίσει να αξιολογεί την εφαρμογή από τα κράτη μέλη, αφ’ ης στιγμής λήξει η προθεσμία·

68.  τονίζει τη σημασία των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και των ερευνητών δημοσιογράφων και επαναλαμβάνει την ανάγκη προστασίας τους· καλεί την Επιτροπή να παράσχει σοβαρή νομική προστασία παρόμοια με εκείνη που παρέχεται στους καταγγέλτες, και να αναπτύξει ολοκληρωμένα μέτρα προστασίας και χρηματοδότησης της ανεξάρτητης ερευνητικής δημοσιογραφίας, συμπεριλαμβανομένων ενός μηχανισμού ταχείας αντίδρασης για δημοσιογράφους που βρίσκονται σε κίνδυνο και αποτελεσματικής νομοθεσίας για την καταπολέμηση των στρατηγικών μηνύσεων κατά της συμμετοχής του κοινού (SLAPP)·

69.  τονίζει τη σημασία της προόδου που έχει σημειωθεί όσον αφορά τις νομοθετικές και πολιτικές πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την πρόληψη και την καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς και την τακτική παρακολούθηση και αξιολόγηση των νομικών πλαισίων των κρατών μελών μέσω της προσφάτως καθιερωθείσας έκθεσης για το κράτος δικαίου· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι η προσφάτως καθιερωθείσα έκθεση για το κράτος δικαίου είναι εξόχως περιγραφική, επαναλαμβάνοντας παράλληλα τη λύπη του το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν θεωρεί πλέον απαραίτητη τη δημοσίευση ειδικής έκθεσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τις εκθέσεις αυτές, εκδίδοντας συστάσεις σχετικά με καταστάσεις στις οποίες έχουν εντοπιστεί ανεπάρκειες·

70.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τα πορίσματα της έκθεσης του 2020 για το κράτος δικαίου, στην οποία επισημαίνονται οι ανησυχίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της έρευνας, της δίωξης και της εκδίκασης υποθέσεων διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων διαφθοράς υψηλού επιπέδου σε διάφορα κράτη μέλη, όπως η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Μάλτα και η Σλοβακία· επιμένει ότι η διαφθορά υψηλού επιπέδου πρέπει να διώκεται συστηματικά με την ανάληψη συνεπούς και αποφασιστικής δράσης για την κίνηση ποινικών ερευνών και τη δίωξη υποθέσεων διαφθοράς στις οποίες εμπλέκονται υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ή ο άμεσος κύκλος τους, όταν προκύπτουν σοβαρές καταγγελίες·

71.  τονίζει ότι τα θεσμικά όργανα που είναι επιφορτισμένα με την επιβολή του ποινικού δικαίου πρέπει να λειτουργούν αποτελεσματικά και αμερόληπτα και να διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς πόρους, ανθρώπινο δυναμικό, τεχνική ικανότητα και εξειδικευμένη εμπειρογνωμοσύνη, ώστε να είναι σε θέση να εκτελούν τα καθήκοντά τους·

72.  επισημαίνει ότι η διασύνδεση διαφθοράς και απάτης στην ΕΕ έχει ενδεχομένως αρνητικό αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο θέσπισης δικτύου αρχών πρόληψης της διαφθοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

73.  χαιρετίζει τον ρόλο της Ένωσης ως παρατηρητή στην Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO), επαναλαμβάνοντας παράλληλα τη σύστασή του να καταστεί η ΕΕ μέλος της· υποστηρίζει πλήρως τη Διακήρυξη της Στοκχόλμης του Δεκεμβρίου 2019, η οποία καλεί τους Ευρωπαίους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να ενισχύσουν την καταπολέμηση της διαφθοράς·

74.  σημειώνει ότι η κατάλληλη νομική βάση για να καταστεί η ΕΕ πλήρες μέλος της GRECO είναι το άρθρο 83 ΣΛΕΕ σε συνδυασμό με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ· σημειώνει ότι η πλήρης προσχώρηση της ΕΕ στην GRECO θα απαιτούσε πρόσκληση από την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης και τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ του Συμβουλίου της Ευρώπης και της ΕΕ σχετικά με τις ρυθμίσεις προσχώρησης· σημειώνει ότι η εφαρμοστέα διαδικασία λήψης αποφάσεων ορίζεται στο άρθρο 218 ΣΛΕΕ για τη σύναψη διεθνών συμφωνιών, βάσει του οποίου το Συμβούλιο, ενεργώντας κατόπιν σύστασης της Επιτροπής, θα πρέπει να εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να διαπραγματευθεί τις ρυθμίσεις προσχώρησης στην GRECO με το Συμβούλιο της Ευρώπης και να ζητήσει την έγκριση του Κοινοβουλίου, και στη συνέχεια το Συμβούλιο μπορεί να εκδώσει τελική απόφαση για τη σύναψη της συμφωνίας·

75.  σημειώνει ότι, σε περίπτωση πλήρους προσχώρησης της ΕΕ στην GRECO, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ μπορούν να παρακολουθούνται και να αξιολογούνται από την εν λόγω ομάδα κρατών· υπογραμμίζει ότι το σύστημα αξιολόγησης GRECO θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον ειδικό χαρακτήρα της ΕΕ ως Ένωσης βασιζόμενης στην αρχή των ανατιθέμενων αρμοδιοτήτων, τα θεσμικά της όργανα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του δικαίου της ΕΕ· τονίζει ότι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της ΕΕ στην GRECO και οι πρακτικές ρυθμίσεις για τη συμμετοχή της ως διακριτής νομικής οντότητας, μαζί με όλα τα κράτη μέλη της, θα πρέπει να διευκρινιστούν εκ των προτέρων στη συμφωνία σχετικά με τις ρυθμίσεις προσχώρησης·

76.  σημειώνει ότι οκτώ μέτρα νομοθετικού, οργανωτικού και διοικητικού χαρακτήρα κοινοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη το 2019 στον τομέα της ενίσχυσης της διαφάνειας, της καταπολέμησης της διαφθοράς και της πρόληψης των συγκρούσεων συμφερόντων στις δημόσιες συμβάσεις·

77.  καλεί εκ νέου την Επιτροπή να συστήσει εσωτερικό μηχανισμό αξιολόγησης της διαφθοράς για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·

78.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ο Τσέχος Γενικός Εισαγγελέας αναφέρει, στους λόγους της παραίτησής του, τη διαρκή πίεση από τον Υπουργό Δικαιοσύνης· ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει τις αδυναμίες του τσεχικού δικαστικού συστήματος και να εξετάσει προσεκτικά κατά πόσον άλλες υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται μέλη της τσεχικής κυβέρνησης αποσύρθηκαν ή έκλεισαν πρόωρα, ενδεχομένως κατόπιν πιέσεων ή αδικαιολόγητης παρέμβασης· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει μια τέτοια ανάλυση και για όλα τα άλλα κράτη μέλη και να τηρεί το Κοινοβούλιο ενήμερο σχετικά με τα πορίσματα και τα συμπεράσματά της·

Συστάσεις

79.  επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή να θεσπίσει ένα ψηφιακό και διαλειτουργικό ενιαίο σύστημα συλλογής συγκρίσιμων δεδομένων για τις παρατυπίες και τις περιπτώσεις απάτης από τα κράτη μέλη, προκειμένου να τυποποιηθεί η διαδικασία κοινοποίησης και να διασφαλιστούν η ποιότητα και η συγκρισιμότητα των στοιχείων που υποβάλλονται· υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η εναρμόνιση των ορισμών για τη συγκέντρωση συγκριτικών δεδομένων σε ολόκληρη την ΕΕ·

80.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη διαφάνεια και ποιότητα των δεδομένων που υποβάλλουν τα κράτη μέλη στο σύστημα διαχείρισης παρατυπιών· παροτρύνει τα κράτη μέλη να υποβάλλουν εγκαίρως πλήρη στοιχεία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνδέσουν το σύστημα διαχείρισης παρατυπιών με το EDES και το Arachne και να παράσχουν πρόσβαση σε αυτό σε όλα τα κράτη μέλη και την Επιτροπή·

81.  πιστεύει ότι είναι αναγκαία η στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, προκειμένου να βελτιωθεί η συγκέντρωση στοιχείων και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των ελέγχων·

82.  τονίζει ότι το EDES, ως η μαύρη λίστα της ΕΕ, έχει τεράστιες δυνατότητες επισήμανσης προσώπων και εταιρειών που κάνουν κατάχρηση κονδυλίων της ΕΕ· σημειώνει, επιπλέον, την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 13ης Μαΐου 2020 στην υπόθεση T-290/18 (Agmin Italy SpA κατά Επιτροπής), με την οποία το Δικαστήριο επιβεβαίωσε την εγκυρότητα των αντίστοιχων ρόλων της επιτροπής και των διατακτών και διαπίστωσε ότι η διαδικασία εκατέρωθεν ακρόασης που διεξήχθη από την επιτροπή είχε σεβαστεί πλήρως το δικαίωμα ακρόασης της ενδιαφερόμενης οντότητας· καλεί την Επιτροπή, στην πρότασή της για την αναθεώρηση του δημοσιονομικού κανονισμού, να συμπεριλάβει την επέκταση του EDES στα κονδύλια υπό επιμερισμένη διαχείριση· ζητεί από την Επιτροπή να εφοδιάσει το σύστημα αυτό με τους απαραίτητους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους που θα επιτρέψουν την πλήρη λειτουργία του·

83.  αποδοκιμάζει το γεγονός ότι υπάρχουν περισσότερα από 290 συστήματα παρακολούθησης και κοινοποίησης για την ΚΓΠ και τα κονδύλια συνοχής, κάτι που καθιστά αδύνατη την επαλήθευση των τελικών δικαιούχων των κονδυλίων αυτών και την αποτελεσματική πρόληψη και διερεύνηση της απάτης και της διαφθοράς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ένα εναρμονισμένο ή ενοποιημένο σύστημα κοινοποίησης με έγκαιρα και ακριβή δεδομένα προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση·

84.  υπενθυμίζει την ανάγκη για πιο αποφασιστική και αποτελεσματική αντίδραση και συντονισμό, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένου του εγκλήματος τύπου μαφίας, με ιδιαίτερη έμφαση στις διακρατικές και διασυνοριακές πτυχές, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διαρκής ικανότητα των υπαιτίων απάτης να προσαρμόζονται στις νέες τεχνολογίες και τα νέα σενάρια· τονίζει ότι αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη χρήση των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, της εξόρυξης δεδομένων και άλλων σχετικών ψηφιοποιημένων εργαλείων, με παράλληλο σεβασμό της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·

85.  τονίζει την ιδιαίτερη σημασία των ενωσιακών και εθνικών θεσμικών οργάνων και οργανισμών καταπολέμησης της απάτης στο πλαίσιο της αύξησης των πόρων της ΕΕ μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας· υπενθυμίζει τη σημασία της στήριξης και της ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, της OLAF, των οργανισμών της ΕΕ – ιδίως της Ευρωπόλ και της Eurojust – και των εθνικών αρχών, προκειμένου να εντοπίζονται και να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα η απάτη και η διαφθορά, με παράλληλη αποφυγή της αλληλεπικάλυψης ρόλων και προώθηση της ανταλλαγής πληροφοριών· υπενθυμίζει την ανάγκη να εξασφαλιστούν περισσότεροι και καταλληλότεροι πόροι για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, την OLAF και τους σχετικούς οργανισμούς της ΕΕ στους μελλοντικούς προϋπολογισμούς· επαναλαμβάνει το αίτημά του να είναι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία σε θέση να χρησιμοποιήσει τους χρηματοδοτικούς πόρους του προϋπολογισμού του 2021 για πρόσθετες προσλήψεις προσωπικού, ιδίως λόγω του αυξημένου φόρτου εργασίας που απορρέει από την έγκριση του νέου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ, του Next Generation EU και άλλων έργων που βασίζονται στο κόστος·

86.  τονίζει τη σημασία της διαρθρωμένης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών για τη διασταύρωση των λογιστικών εγγραφών που συνδέονται με συναλλαγές μεταξύ δύο ή περισσότερων κρατών μελών, προκειμένου να αποτρέπεται η διασυνοριακή απάτη που απορρέει από τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή να συμπεριλάβει στο πρόγραμμα εργασίας της νομοθετική πρόταση για οριζόντιο κανονισμό σχετικά με την αμοιβαία διοικητική συνδρομή στον τομέα των δαπανών της ΕΕ· τονίζει ότι η εν λόγω ανταλλαγή πληροφοριών θα πρέπει να πραγματοποιείται σε ψηφιακή μορφή και μέσω διαλειτουργικών ή κοινών συστημάτων και εργαλείων ΤΠ, ώστε να διευκολύνεται η πιο έγκαιρη και αποτελεσματική συνεργασία·

87.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι μόνο 13 κράτη μέλη χρησιμοποίησαν το Arachne κατά τη διενέργεια των αναλύσεων κινδύνου τους· επαναλαμβάνει τη σημασία αυτού του εργαλείου και της διαλειτουργικότητας μεταξύ των συστημάτων ΤΠ και των βάσεων δεδομένων για τους σκοπούς της ανάλυσης των κινδύνων και του εντοπισμού περιπτώσεων απάτης· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και ιδίως στα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Συμβουλίου, να προσεγγίσουν τη θέση του Κοινοβουλίου, που είναι να καταστεί υποχρεωτική η χρήση του Arachne· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το σύστημα θα εφοδιάζεται με έγκαιρα και αξιόπιστα δεδομένα· είναι της γνώμης ότι η Επιτροπή, το Ελεγκτικό Συνέδριο, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και η OLAF πρέπει να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα αυτά·

88.  σημειώνει ότι 16 κράτη μέλη έχουν ενισχύσει την ανάλυση κινδύνου για τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης και παρατυπιών μέσω της χρήσης εργαλείων ΤΠ· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τις ανταλλαγές ορθών πρακτικών μεταξύ των χωρών αυτών και των κρατών μελών χωρίς εμπειρία·

89.  σημειώνει με ανησυχία ότι στην έκθεση PIF δεν παρέχονται πληροφορίες σχετικά με την ανάλυση υποθέσεων σύγκρουσης συμφερόντων, παρά τη συνάφεια της νέας διάταξης που εγκρίθηκε στον δημοσιονομικό κανονισμό το 2018 και την αναγνωρισμένη σημασία και επίπτωση αυτού του φαινομένου· καλεί την Επιτροπή να καλύψει το κενό αυτό στην επόμενη έκθεση PIF και να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στην απάτη που σχετίζεται με δημόσιες συμβάσεις·

90.  επισημαίνει ότι, για την αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, η Επιτροπή θα πρέπει να υιοθετήσει μια ολιστική, συνεκτική και συστηματική προσέγγιση, με την ανάπτυξη καλύτερων κανόνων σχετικά με τη διαφάνεια, τα ασυμβίβαστα και τις συγκρούσεις συμφερόντων, τους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου, τις παράνομες δραστηριότητες ομάδων συμφερόντων και τα σενάρια μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα, τα οποία μπορεί να είναι επιζήμια για τις σχέσεις μεταξύ των θεσμικών οργάνων και των εκπροσώπων συμφερόντων·

91.  καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει νέες δυνατότητες, προκειμένου η έκθεση PIF να κοινοποιείται και να αναλύεται παράλληλα με άλλες πηγές πληροφοριών και ετήσιες εκθέσεις, όπως η έκθεση σχετικά με το κράτος δικαίου, μεταξύ άλλων μέσω ενισχυμένου διαλόγου μεταξύ της Ευρωπόλ, της Eurojust και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, προκειμένου να συμβάλει στον εντοπισμό των τάσεων στις δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες, στον εντοπισμό των αδυναμιών και στην άντληση χρήσιμων διδαγμάτων με στόχο τη βελτίωση της λήψης μέτρων θωράκισης έναντι της απάτης από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

92.  επικροτεί τις εκδηλώσεις που οργάνωσε η OLAF το 2019 ειδικά για τη στήριξη χωρών εκτός ΕΕ· ενθαρρύνει ένθερμα την Επιτροπή, την OLAF και όλα τα άλλα θεσμικά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ που έχουν επιφορτιστεί με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης να συνεργαστούν ενεργά με τις αρχές εταίρους σε υποψήφιες ή δυνάμει υποψήφιες χώρες και χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, προωθώντας μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση πιθανών περιπτώσεων απάτης· καλεί την Επιτροπή να διαμορφώσει εξειδικευμένους και πάγιους μηχανισμούς για την αποτελεσματική πρόληψη και καταπολέμηση των περιπτώσεων απάτης με κονδύλια της ΕΕ στα κράτη αυτά·

93.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένως απευθύνει διάφορες συστάσεις, χωρίς να λάβει σαφή απάντηση από την Επιτροπή· σημειώνει με λύπη ότι, σε ορισμένες παρατηρήσεις και συστάσεις, η Επιτροπή δεν έχει αναλάβει καμία συγκεκριμένη δράση ούτε έλαβε συγκεκριμένα μέτρα· ζητεί από την Επιτροπή να παρέχει στο Κοινοβούλιο σαφή εξήγηση, κάθε φορά που αποφασίζει να μην ακολουθήσει μία από τις συστάσεις του·

o
o   o

94.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ C 377 της 9.11.2020, σ. 13.
(2) ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1.
(3) ΕΕ L 437 της 28.12.2020, σ. 49.
(4) ΕΕ C 295 της 2.9.2019, σ. 24.
(5) ΕΕ C 255 της 29.7.2019, σ. 31.
(6) ΕΕ C 215 της 29.6.2020, σ. 29.
(7) ΕΕ L 305 της 26.11.2019, σ. 17.
(8) ΕΕ L 198 της 28.7.2017, σ. 29.
(9) ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1.
(10) ΕΕ L 274 της 28.10.2019, σ. 1.
(11) ΕΕ C 252 της 18.7.2018, σ. 56.
(12) ΕΕ L 424 της 15.12.2020, σ. 1.
(13) ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1.
(14) ΕΕ L 172 της 17.5.2021, σ. 110.
(15) Κύπρος, Λουξεμβούργο και Μάλτα.
(16) Έκθεση PIF, κεφάλαιο 10.2, σ. 31.
(17) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου, της 13ης Μαρτίου 1997, περί της αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ των διοικητικών αρχών των κρατών μελών και της συνεργασίας των αρχών αυτών με την Επιτροπή με σκοπό τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής των τελωνειακών και γεωργικών ρυθμίσεων (ΕΕ L 82 της 22.3.1997, σ. 1.
(18) Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, Ο έλεγχος της ΕΕ το 2017 εν συντομία: παρουσίαση των ετήσιων εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2017, σ. 11.
(19) ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1.
(20) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 320.
(21) Βέλγιο, Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ισπανία, Κροατία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Λιθουανία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Φινλανδία και Σουηδία.
(22) Βέλγιο, Ισπανία, Κάτω Χώρες και Ρουμανία.

Τελευταία ενημέρωση: 11 Νοεμβρίου 2021Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου