Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2021 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Nilsa Ušakovsa (2020/2239(IMM))
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu Nilsa Ušakovsa z 23 października 2020 r., przekazany przez prokuratora generalnego Republiki Łotewskiej w związku z postępowaniem karnym, które ma rozpocząć się w Republice Łotewskiej, ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 13 listopada 2020 r.,
– po wysłuchaniu wyjaśnień Nilsa Ušakovsa, zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu,
– uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 aktu dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,
– uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r., 17 stycznia 2013 r. i 19 grudnia 2019 r.(1),
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0304/2021),
A. mając na uwadze, że prokurator w wydziale dochodzeniowym zajmującym się szczególnie poważnymi sprawami w departamencie ds. wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych Prokuratury Generalnej w Rydze zwrócił się o uchylenie immunitetu posła do Parlamentu Europejskiego Nilsa Ušakovsa, aby wszcząć przeciwko niemu postępowanie karne w związku z naruszeniem zakazu przepływu urządzeń zmodyfikowanych do specjalnych tajnych operacji;
B. mając na uwadze, że 30 stycznia 2019 r., podczas dozwolonego przeszukania – w związku z innymi postępowaniami karnymi – biura Nilsa Ušakovsa jako przewodniczącego Rady Miasta Rygi znaleziono urządzenie przeznaczone głównie do tajnego nagrywania wideo i audio, specjalnie zaprojektowane i wykorzystywane do specjalnych tajnych operacji;
C. mając na uwadze, że zarzuca się, że N. Ušakovs, trzymając urządzenie w swoim biurze w siedzibie Rady Miasta Rygi, naruszył zakaz ustanowiony w art. 5 ust. 1 akapit pierwszy ustawy o obrocie towarami o znaczeniu strategicznym, zakazujący osobom fizycznym nabywania lub przechowywania sprzętu, urządzeń lub narzędzi lub ich części specjalnie zaprojektowanych lub zmodyfikowanych do specjalnych tajnych operacji ujętych w krajowym wykazie towarów i usług o znaczeniu strategicznym Republiki Łotewskiej; mając na uwadze, że zarzuca się, że przez swoje działania N. Ušakovs popełnił przestępstwo na mocy art. 237 ust. 2 łotewskiego kodeksu karnego;
D. mając na uwadze, że Nils Ušakovs został wybrany do Parlamentu Europejskiego w wyniku wyborów do Parlamentu Europejskiego, które odbyły się w maju 2019 r.;
E. mając na uwadze, że zarzucane czyny nie dotyczą opinii wyrażonych lub głosów oddanych w ramach wykonywania przez Nilsa Ušakovsa obowiązków posła do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;
F. mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swoich państw z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;
G. mając na uwadze, że art. 29 i 30 konstytucji łotewskiej stanowi, że:
„Artykuł 29
Członka Sejmu nie można aresztować, przeprowadzić u niego rewizji ani też w inny sposób ograniczyć jego wolności osobistej bez zgody Sejmu. [...]
Artykuł 30
Przeciwko członkowi Sejmu nie można wszcząć bez zgody Sejmu postępowania karnego.”;
H. mając na uwadze, że, z jednej strony, Parlamentu nie można uznawać za sąd, a z drugiej – że posła nie można uznawać za „oskarżonego” w kontekście procedury uchylenia immunitetu(2);
I. mając na uwadze, że immunitet parlamentarny ma na celu ochronę Parlamentu i jego członków przed postępowaniami sądowymi w związku z działaniami podejmowanymi w ramach wykonywania ich obowiązków parlamentarnych, których nie można oddzielić od tych obowiązków;
J. mając na uwadze, że w tym przypadku Parlament nie znalazł dowodów wskazujących na zaistnienie fumus persecutionis, czyli okoliczności wskazujących na leżący u podstaw postępowania sądowego zamiar zaszkodzenia działalności politycznej posła, a tym samym Parlamentowi Europejskiemu;
1. podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu Nilsa Ušakovsa;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do natychmiastowego przekazania niniejszej decyzji i sprawozdania właściwej komisji właściwym władzom Republiki Łotewskiej i Nilsowi Ušakovsowi.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra/De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch/Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies, C-502/19, ECLI:EU:C:2019:1115.