Het Europees Parlement,

–  gezien de artikelen 2 en 3 van het Verdrag betreffende de Europese Unie,

–  gezien de artikelen 4, 26, 67, 73, 87, 88 en 91 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

–  gezien Richtlijn 2008/96/EG van het Europees Parlement en de Raad van 19 november 2008 betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van weginfrastructuur(1), als gewijzigd bij Richtlijn (EU) 2019/1936 van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2019 tot wijziging van Richtlijn 2008/96/EG betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van weginfrastructuur(2),

–  gezien Richtlijn 2010/40/EU van het Europees Parlement en de Raad van 7 juli 2010 betreffende het kader voor het invoeren van intelligente vervoerssystemen op het gebied van wegvervoer en voor interfaces met andere vervoerswijzen(3),

–  gezien Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 885/2013 van de Commissie van 15 mei 2013 ter aanvulling van Richtlijn 2010/40/EU van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot het verstrekken van informatiediensten voor veilige en beveiligde parkeerplaatsen voor vrachtwagens en bedrijfsvoertuigen(4),

–  gezien Verordening (EU) nr. 1315/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 betreffende richtsnoeren van de Unie voor de ontwikkeling van het trans-Europees vervoersnetwerk en tot intrekking van Besluit nr. 661/2010/EU(5),

–  gezien Besluit nr. 585/2014/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 inzake de uitrol van de interoperabele eCall-dienst in de hele EU(6),

–  gezien Verordening (EU) 2021/1153 van het Europees Parlement en de Raad van 7 juli 2021 tot vaststelling van de Connecting Europe Facility en tot intrekking van de Verordeningen (EU) nr. 1316/2013 en (EU) nr. 283/2014, en met name artikel 9, lid 2, punt b), vii)(7),

–  gezien Verordening (EU) 2020/1054 van het Europees Parlement en de Raad van 15 juli 2020 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 561/2006 wat betreft de minimumeisen voor maximale dagelijkse en wekelijkse rijtijden, minimumonderbrekingen en dagelijkse en wekelijkse rusttijden, en Verordening (EU) nr. 165/2014 wat betreft positionering door middel van tachografen(8),

–  gezien de beraadslagingen van de Commissie verzoekschriften over verzoekschrift nr. 0549/2021 van haar vergadering van 15 juli 2021,

–  gezien artikel 227, lid 2, van zijn Reglement,

A.  overwegende dat de Commissie verzoekschriften verzoekschrift nr. 0549/2021 heeft ontvangen, waarin 22 735 medeondertekenaars zich bezorgd tonen over parkeerterreinen voor vrachtwagens op het wegennet van de EU en pleiten voor preventieve maatregelen om het risico en de omvang van de veiligheidsproblemen op deze parkeerterreinen terug te dringen;

B.  overwegende dat bij vrachtdiefstal vaak criminele organisaties betrokken zijn, die zich regelmatig richten op hoogwaardige producten zoals elektronica, tabak en geneesmiddelen, wat tot aanzienlijke economische verliezen leidt(9) (circa 52 miljoen EUR tussen 2017 en 2019); overwegende dat deze cijfers onvolledig zijn vanwege de gebrekkige verslaglegging en uitwisseling van relevante gegevens met betrekking tot vrachtmisdrijven;

C.  overwegende dat deze criminele organisaties steeds georganiseerder te werk gaan, geavanceerde technologie gebruiken en in veel gevallen op verzoek handelen; overwegende dat het gebruik van geweld door criminelen die bij zware en georganiseerde misdaad betrokken zijn volgens de dreigingsevaluatie van Europol van zware en georganiseerde criminaliteit 2021 in de EU lijkt toe te nemen, en dat slachtoffers zonder aanzien des persoons tot doelwit worden gemaakt, ongeacht hun betrokkenheid of status, waardoor onschuldige omstanders vaak schade wordt berokkend;

D.  overwegende dat de Europese Unie misdaad en georganiseerde misdaad op haar wegennet moet tegengaan en het doeltreffend verkeer van goederen op een veilige manier moet bevorderen, zonder dat daarbij extra kosten komen kijken in verband met overmatige blootstelling wat betreft het risico op aanvallen;

E.  overwegende dat bestuurders van internationaal wegvervoer langere perioden van huis en gezin doorbrengen en dat de beschikbaarheid van veilige, beveiligde en goed uitgeruste parkeervoorzieningen in de hele EU daarom van cruciaal belang is voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van deze bestuurders;

F.  overwegende dat de werk- en rusttijden en de pauzes van bestuurders van internationaal goederenvervoer onderworpen zijn aan strenge regels die tot doel hebben een veilige, efficiënte en sociaal verantwoordelijke sector wegvervoer tot stand te brengen in de Europese Unie; overwegende dat het de verantwoordelijkheid is van zowel de EU-instellingen als de lidstaten om te voorzien in geschikte en toegankelijke parkeervoorzieningen in de hele EU, opdat de regels inzake werk- en rusttijden evenredig en haalbaar zijn;

G.  overwegende dat de slechte rustomstandigheden en het hoge misdaad- en aanvalsrisico de voornaamste factoren zijn die het beroep van bestuurder zo onaantrekkelijk maken; overwegende dat het gebrek aan bestuurders een steeds groter probleem vormt voor de doeltreffende werking van de eengemaakte markt, de logistiek en toeleveringsketens, alsook voor andere sectoren, zoals de verwerkende industrie en de detailhandel;

1.  merkt op dat er in een studie van de Commissie van 2019 op wordt gewezen dat de EU naar schatting 100 000 overnachtingsparkeerplaatsen voor vrachtwagens tekortkomt en dat dit tekort nog groter is wanneer wordt gekeken naar gecertificeerde, beveiligde parkeerterreinen(10);

2.  verklaart dat veilige en beveiligde parkeerterreinen voor vrachtwagens nodig zijn om te zorgen voor sociaal rechtvaardige voorwaarden voor beroepsbestuurders tijdens verplichte rustpauzes; wijst erop dat de sector wegvervoer kampt met een acuut tekort aan bestuurders; verzoekt de Commissie de beschikbaarheid van voldoende hoogwaardige parkeerterreinen voor vrachtwagens en de evenredige oplegging van sancties door de lidstaten nauwlettend in het oog te houden; onderstreept dat er actie moet worden ondernomen in geval van oneerlijke behandeling van of discriminatie ten aanzien van vrachtwagenbestuurders en vervoersbedrijven uit de EU;

3.  betreurt het dat bestuurders worden aangevallen op parkeerterreinen voor vrachtwagens en dat daarbij soms zelfs doden vallen; wijst erop dat deze aanvallen vaak worden gepleegd door goed georganiseerde en goed uitgeruste bendes die soms op bestelling goederen stelen en de opbrengst van deze misdrijven vaak gebruiken om andere vormen van zware criminaliteit te financieren;

4.  betreurt het dat deze voorvallen een xenofobisch of racistisch element kunnen hebben;

5.  beaamt dat vermogensmisdrijven tegen vrachtwagens steeds vaker grensoverschrijdend van aard zijn en de voornaamste bedreiging vormen voor de veiligheid van vrachtwagenbestuurders; benadrukt dat nauwere samenwerking vereist is om deze misdrijven naar behoren aan te pakken; pleit voor meer structurele informatie-uitwisseling en operationele coördinatie tussen de rechtshandhavingsinstanties van de lidstaten, met de steun van Europol, alsook voor nauwere samenwerking met particulieren, zoals de Transported Asset Protection Association en de European Secure Parking Organisation;

6.  roept de lidstaten op om systematisch aangifte te doen van misdrijven bij Europol om een samenhangende respons te waarborgen door middel van operationele en analytische ondersteuning; verzoekt de Commissie het vermogen van Europol op dit vlak verder te versterken door meer middelen en personeel ter beschikking te stellen;

7.  verzoekt de Commissie de toename van het aantal beschikbare parkeerterreinen voor vrachtwagens te stimuleren en de kwaliteit, veiligheid en connectiviteit van deze parkeerterreinen te verbeteren met behulp van wetgevingsinitiatieven, programma’s van de Europese structuur- en investeringsfondsen, mechanismen ter bevordering van de samenwerking tussen de bevoegde instanties van de lidstaten en andere beschikbare instrumenten, zoals het financieringsprogramma van de Connecting Europe Facility;

8.  verzoekt de Commissie en de Raad met klem de maatregelen te nemen die nodig zijn om politiële samenwerking tot stand te brengen en te ontwikkelen waarbij de bevoegde instanties van alle lidstaten betrokken zijn, om misdrijven op de wegen en op parkeerterreinen te voorkomen, op te sporen en te onderzoeken;

9.  verzoekt de Commissie en de lidstaten doelstellingen en benaderingen ter verhoging van het aantal parkeerterreinen voor vrachtwagens op te nemen in de definitieve partnerschapsovereenkomsten betreffende de Europese structuur- en investeringsfondsen, alsmede in de bijbehorende programma’s;

10.  is ingenomen met de totstandbrenging van de deskundigengroep van de Commissie voor de verkeersveiligheid van weginfrastructuur, die, onder meer ter voorbereiding van niet-wetgevingshandelingen, het advies en de deskundigheid moet inwinnen van de lidstaten en andere betrokken belanghebbenden op dit gebied; is bovendien verheugd over de totstandbrenging van de groep op hoog niveau inzake verkeersveiligheid, die strategisch advies en regelmatige feedback moet verstrekken; verzoekt de Commissie met klem de werkzaamheden op dit gebied te bespoedigen en te coördineren met de lidstaten om concrete verbeteringen voor vrachtwagenbestuurders in de EU teweeg te brengen;

11.  onderstreept het belang van de uitvoering van projecten die gericht zijn op de bevordering van de nationale en internationale samenwerking bij de bestrijding van vrachtdiefstal, aangezien op deze manier een overzicht kan worden gemaakt van lopende procedures en de werkzaamheden in verband met zaken op operationeel niveau kunnen worden geoptimaliseerd;

12.  wijst erop hoe belangrijk het is om te zorgen voor prioritaire financiering voor de totstandbrenging en verbetering van parkeerterreinen voor vrachtwagens in de EU door gebruik te maken van alle beschikbare financieringsprogramma’s van de EU en de lidstaten;

13.  verzoekt de lidstaten de primaire verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de verbetering van de veiligheid van parkeerterreinen voor vrachtwagens door middel van beproefde, in actie- en uitvoeringsplannen opgenomen nationale verkeersveiligheidsstrategieën en concrete maatregelen, die ten grondslag liggen aan een echte Europese verkeersveiligheidscultuur;

14.  verzoekt de Commissie en de lidstaten hun krachten te bundelen om de kwaliteit van de diensten die op parkeerterreinen voor vrachtwagens worden aangeboden, te bevorderen, onder meer door betaalbare basisvoorzieningen aan te bieden, en om de beveiliging van deze parkeerterreinen te verbeteren; vraagt de Commissie en de lidstaten er daarbij voor te zorgen dat voor alle beveiligde parkeerterreinen voor vrachtwagens die binnen het systeem vallen, op basis van gemeenschappelijke EU-normen audits worden uitgevoerd door derde partijen om te waarborgen dat de voorzieningen aan de veiligheids- en beveiligingsnormen van de EU voldoen en bijvoorbeeld in overeenstemming zijn met Richtlijn 2008/96/EG betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van weginfrastructuur;

15.  betreurt het dat de normen voor parkeerveiligheid en -beveiliging evenals de certificeringseisen nog altijd op verschillende manieren worden uitgelegd en beklemtoont het belang van de totstandbrenging van een geharmoniseerde EU-norm met duidelijke, ondubbelzinnige regels inzake veiligheids- en comfortniveaus;

16.  verzoekt de Commissie de in Verordening (EU) 2020/1054 verankerde verbintenissen na te komen en normen en certificeringsprocedures vast te stellen voor veilige en beveiligde parkeervoorzieningen voor vrachtwagens in de EU;

17.  onderstreept dat EU-normen waarin het niveau van op parkeerterreinen voor vrachtwagens verleende diensten en beveiliging wordt uiteengezet, alsmede procedures voor de certificering van deze parkeerterreinen, verplicht moeten worden gesteld om te zorgen voor en te voorzien in een consistente definitie van “beveiligde parkeerterreinen voor vrachtwagens” en een samenhangend wetgevingskader;

18.  pleit voor de verbetering van de dekking en doeltreffendheid van noodhulpdiensten en diensten voor onmiddellijke respons, alsook voor de invoering van oproepsystemen voor kennisgeving aan de bevoegde instanties in alle officiële talen; dringt er bij de lidstaten op aan een systeem voor onmiddellijke respons in te voeren voor gevallen waarin een misdrijf ten aanzien van een vrachtwagenbestuurder of vrachtwagen wordt gepleegd dat binnen hun nationale rechtsbevoegdheid valt, en te voorkomen dat bestuurders niet tijdig te hulp worden geschoten door de nationale instanties voor openbare veiligheid vanwege de kleine schaal van het misdrijf of wegens een taalbarrière of andere redenen;

19.  vraagt dat er regelmatige beveiligings- en/of politiepatrouilles worden ingevoerd op parkeerterreinen waar al eerder bestuurders zijn aangevallen, maar geen doorlopende beveiligingsdiensten kunnen worden verleend;

20.  vestigt de aandacht op het belang van de versterking van de mechanismen voor gegevensverzameling, informatie-uitwisseling en analytische ondersteuning; verzoekt de lidstaten doeltreffende modellen in te voeren voor de geautomatiseerde verzameling, verwerking en uitwisseling van gegevens om de operationele respons van politiediensten op grensoverschrijdende misdaad te verbeteren;

21.  wijst erop dat informatie over de locatie van parkeerterreinen voor vrachtwagens op een gebruiksvriendelijke manier aan bestuurders en aan de gehele logistieke keten moet worden doorgegeven met behulp van digitale instrumenten; vraagt de Commissie dit doel na te streven door een basis te leggen voor interoperabele ICT-oplossingen die bestuurders in staat zullen stellen beveiligde parkeerterreinen te vinden en te boeken en hun reizen op basis daarvan te plannen;

22.  verzoekt de Commissie en de lidstaten bestaande veiligheidssystemen in voertuigen te verbeteren en intelligente waarschuwingsinstrumenten evenals de verbinding daarvan met politie- en hulpdiensten te bevorderen;

23.  verzoekt de Commissie maatregelen voor te stellen voor de herziening van Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 885/2013 van de Commissie en Verordening (EU) nr. 1315/2013;

24.  verzoekt de Commissie en de lidstaten op zoek te gaan naar en voorstellen te doen voor concrete maatregelen ter bescherming van slachtoffers van misdrijven op onbeschermde parkeerterreinen voor vrachtwagens en bijvoorbeeld te voorzien in medische bijstand, juridisch advies en tolkendiensten;

25.  is ingenomen met het besluit van de Commissie verzoekschriften om een onderzoeksmissie op te zetten om de in verzoekschrift nr. 0549/2021 omschreven feiten onder de loep te nemen, nieuwe informatie te vergaren over de veiligheid van parkeerterreinen voor vrachtwagens en de problemen ter plaatse te beoordelen;

26.  verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en parlementen van de lidstaten.

(1) PB L 319 van 29.11.2008, blz. 59. (2) PB L 305 van 26.11.2019, blz. 1. (3) PB L 207 van 6.8.2010, blz. 1. (4) PB L 247 van 18.9.2013, blz. 1. (5) PB L 348 van 20.12.2013, blz. 1. (6) PB L 164 van 3.6.2014, blz. 6. (7) PB L 249 van 14.7.2021, blz. 38. (8) PB L 249 van 31.7.2020, blz. 1. (9) Dreigingsevaluatie van Europol van zware en georganiseerde criminaliteit 2021: “De als gevolg van vrachtmisdaden geleden verliezen in de acht zwaarst getroffen lidstaten bedroegen in 2019 meer dan 75 miljoen EUR en hebben aanzienlijke gevolgen gehad voor toeleveringsketens”. (10) Casestudy van de Commissie van 2019 over veilige en beveiligde parkeerplaatsen voor vrachtwagens (blz. 24), te raadplegen op: https://ec.europa.eu/transport/sites/default/files/2019-study-on-safe-and-secure-parking-places-for-trucks.pdf