Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την τέταρτη αιτιολογική σκέψη του προοιμίου της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) σχετικά με την προσήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη δημοκρατία,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 3 ΣΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 9, το άρθρο 151 και το άρθρο 153 παράγραφος 1 στοιχεία ε) και στ) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 12, 27, 28, 30 και 31 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 98/59/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 1998, για προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν τις ομαδικές απολύσεις(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία(2),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 14ης Νοεμβρίου 2012, για την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα (οδηγία για τις γυναίκες σε διοικητικές θέσεις) (COM(2012)0614),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής(3),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 492/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2011, που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης(4),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/23/ΕΚ του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2001, περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, σχετικά με τη διατήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβιβάσεων επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή τμημάτων εγκαταστάσεων ή επιχειρήσεων(5),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/86/ΕΚ του Συμβουλίου, της 8ης Οκτωβρίου 2001, για τη συμπλήρωση του καταστατικού της ευρωπαϊκής εταιρίας όσον αφορά το ρόλο των εργαζομένων(6), και την οδηγία 2003/72/EΚ του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2003, για τη συμπλήρωση του καταστατικού του ευρωπαϊκού συνεταιρισμού όσον αφορά το ρόλο των εργαζομένων(7),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2002, περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα(8),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του Θεματικού Τμήματος Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων, του Μαΐου 2012, σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ των εποπτικών οργάνων των εταιρειών και της διοίκησης, η οποία προτείνει την τροποποίηση της οδηγίας 2002/14/ΕΚ περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων, ώστε να περιλαμβάνονται οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς(9),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2005/56/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2005, για τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών(10),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2009, για τη θέσπιση ευρωπαϊκού συμβουλίου εργαζομένων ή διαδικασίας σε επιχειρήσεις και ομίλους επιχειρήσεων κοινοτικής κλίμακας με σκοπό να ενημερώνονται οι εργαζόμενοι και να ζητείται η γνώμη τους(11) (η οδηγία για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων),

–  έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας, του Ιανουαρίου 2021, με τίτλο «European Work Committee (EWCs) — legislative-initiative process: revision of European Works Councils Directive» (Ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων – διαδικασία νομοθετικής πρωτοβουλίας: αναθεώρηση της οδηγίας για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 9ης Ιουνίου 2021, με θέμα «Καμία Πράσινη Συμφωνία χωρίς κοινωνική συμφωνία»(12),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 2020, με θέμα «Βιομηχανική μετάβαση προς μία πράσινη και ψηφιακή ευρωπαϊκή οικονομία: ρυθμιστικές απαιτήσεις και ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών»(13),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 29ης Οκτωβρίου 2020, με θέμα «Ο κοινωνικός διάλογος ως σημαντικός πυλώνας οικονομικής βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας των οικονομιών λαμβανομένης υπόψη της επιρροής του ζωηρού πολιτικού διαλόγου στα κράτη μέλη»(14),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 31ης Αυγούστου 2020, με θέμα «Ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για τη διασφάλιση και την ενίσχυση της ενημέρωσης, της διαβούλευσης και της συμμετοχής των εργαζομένων»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 17ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με τη δέσμη μέτρων για το ευρωπαϊκό εταιρικό δίκαιο(15),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 16ης Μαρτίου 2016, με τίτλο «Αναβάθμιση της ενιαίας αγοράς: περισσότερες ευκαιρίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις»(16), η οποία ζητεί μεγαλύτερη συμμετοχή των εργαζομένων στη διοίκηση των επιχειρήσεων,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 20ής Μαρτίου 2013, σχετικά με τη συμμετοχή και η συμβολή των εργαζομένων ως πυλώνα της χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης και της ισορροπημένης εξόδου από την κρίση(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2009 σχετικά με τη συμμετοχή των εργαζομένων στις εταιρείες με καταστατικό ευρωπαϊκής εταιρείας και λοιπά συνοδευτικά μέτρα(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2012 σχετικά με το μέλλον του ευρωπαϊκού εταιρικού δικαίου(19),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2013 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την ενημέρωση και τη διαβούλευση με τους εργαζομένους, την πρόβλεψη και τη διαχείριση των αναδιαρθρώσεων(20),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2013 σχετικά με τις διασυνοριακές συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον διακρατικό κοινωνικό διάλογο(21),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μία ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις(22),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων(23), με το οποίο ζητείται να δοθεί επειγόντως τέλος στο αδιέξοδο στο Συμβούλιο, προκειμένου να εγκριθεί η πρόταση οδηγίας σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα (COM(2012)0614),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, με τίτλο «Σχέδιο Δράσης: Ευρωπαϊκό εταιρικό δίκαιο και εταιρική διακυβέρνηση – ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο για πιο ενεργό συμμετοχή των μετόχων και βιώσιμες εταιρείες» (COM(2012)0740),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ΕΣΣ), της 22ας Οκτωβρίου 2014, με τίτλο «Ένα νέο πλαίσιο για περισσότερη δημοκρατία στην εργασία»,

–  έχοντας υπόψη τη θέση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, της 9ης και 10ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενημέρωση, τη διαβούλευση και την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου στα διάφορα είδη ευρωπαϊκών εταιρειών και για εταιρείες που χρησιμοποιούν τα μέσα του εταιρικού δικαίου της ΕΕ τα οποία διευκολύνουν την κινητικότητα των εταιρειών,

–  έχοντας υπόψη το ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Λουβαίνης, του Μαΐου 2016, με τίτλο «European Works Councils on the Move: Management Perspectives on the Development of a Transnational Institution for Social Dialogue» (Τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων σε κίνηση: προοπτικές διοίκησης στον τομέα της ανάπτυξης ενός διακρατικού οργάνου για τον κοινωνικό διάλογο),

–  έχοντας υπόψη τη θέση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, της 15ης και 16ης Μαρτίου 2017, όσον αφορά μια σύγχρονη οδηγία για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εργασίας (EWC) στην ψηφιακή εποχή,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών, του Φεβρουαρίου 2012, με τίτλο «Women on boards in Europe: from a snail’s pace to a giant leap? Progress, gaps and good practice» (Γυναίκες σε διοικητικά συμβούλια στην Ευρώπη: από ρυθμό χελώνας σε γιγαντώδη άλματα; Πρόοδος, χάσματα και χρηστές πρακτικές),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ), του Φεβρουαρίου 2010, με τίτλο «A comparative overview of terms and notions on employee participation» (Συγκριτική επισκόπηση των όρων και των εννοιών που αφορούν τη συμμετοχή των εργαζομένων),

–  έχοντας υπόψη τη Μελέτη της ΔΟΕ, του Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης: δομή, ποικιλομορφία, αξιολόγηση και προοπτικές,

–  έχοντας υπόψη τις Αρχές εταιρικής διακυβέρνησης για το 2015 των G20/ΟΟΣΑ και τη δήλωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Συνδικαλιστικών Οργανώσεων προς τον ΟΟΣΑ, της 28ης Μαΐου 2021,

–  έχοντας υπόψη την τρίτη έρευνα του Eurofound για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, της 14ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την άμεση και έμμεση συμμετοχή των εργαζομένων,

–  έχοντας υπόψη την τέταρτη έρευνα του Eurofound για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, της 13ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με τις πρακτικές που ακολουθούνται στον χώρο εργασίας όσον αφορά την απελευθέρωση του εργατικού δυναμικού,

–  έχοντας υπόψη τις αρχές 7 και 8 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2021, σχετικά με το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (COM(2021)0102),

–  έχοντας υπόψη τη διακήρυξη του Πόρτο και την κοινωνική δέσμευση του Πόρτο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0331/2021),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία εν γένει και η δημοκρατία στην εργασία ειδικότερα αποτελούν θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρέχουν μια πολύ στέρεη βάση για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και του κοινωνικού συμβολαίου της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικές αυτές αξίες ενσωματώνονται και στον Κοινοτικό Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων και στον Χάρτη και τον ΕΠΚΔ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εργασία αποτελεί ζωτικής σημασίας δραστηριότητα που δίνει δομή στην κοινωνία, παρέχοντας όχι μόνο ένα μέσο διαβίωσης, αλλά και ατομική ανάπτυξη και σύνδεση με την κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται δράση για να διασφαλιστεί η ισορροπία της διαπραγματευτικής ισχύος μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, η οποία μπορεί να βελτιωθεί με την ενίσχυση της δημοκρατίας στην εργασία·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές εταιρικές σχέσεις και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ εκπροσώπων των εργαζομένων και των εργοδοτών σε εθνικό επίπεδο και ο κοινωνικός διάλογος σε ενωσιακό επίπεδο αποτελούν βασικά στοιχεία του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, του οποίου η κοινή κληρονομιά του κοινωνικού διαλόγου, της συμμετοχής των εργαζομένων, των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της εκπροσώπησης των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια, της εκπροσώπησης σε ζητήματα υγείας και της ασφάλειας και του τριμερούς διαλόγου αποτελούν τα δομικά στοιχεία ενός ποικιλόμορφου και οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμου μέλλοντος·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο της Ένωσης στον τομέα του εργατικού και του εταιρικού δικαίου παραμένει υπερβολικά κατακερματισμένο, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε έλλειψη ασφάλειας δικαίου όσον αφορά τους ισχύοντες κανόνες και τα δικαιώματα τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η εργαλειοθήκη της Ένωσης σε αυτούς τους τομείς θεσπίζοντας μια φιλόδοξη οδηγία-πλαίσιο που να εξορθολογίζει και να απλοποιεί την εφαρμοστέα νομοθεσία, καθώς και να ενισχύει τα δικαιώματα των εργαζομένων, και ιδίως το δικαίωμα για ενημέρωση, διαβούλευση και συμμετοχή·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία στην εργασία διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία, ιδίως όταν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας για τις επιχειρήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση τόσο της δημοκρατίας στην εργασία όσο σε συνδυασμός με την αύξηση της διαφάνειας θα αποτελούσε αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης των ανισοτήτων στην εργασία και στην κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία στην εργασία μπορεί να βελτιώσει την εμπιστοσύνη στις δημοκρατικές αξίες και να ενθαρρύνει τους εργαζομένους να ασχοληθούν με το δημοκρατικό πνεύμα και τις δημοκρατικές πρακτικές·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της δημοκρατίας στην εργασία καθιστά αναγκαία τη διασφάλιση και προάσπιση των διαφόρων κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων και αρχών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη συλλογική οργάνωση και δράση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλά επίπεδα δημοκρατίας στην εργασία συνδέονται με καλύτερες εργασιακές σχέσεις, σταθερότητα, υψηλότερους μισθούς και υψηλότερα επίπεδα προστασίας της υγείας και της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική δικαιοσύνη και ιδίως η δημοκρατία στην εργασία έχουν ενσωματωθεί σταθερά στα διεθνή και στα ευρωπαϊκά μέσα και πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία στην εργασία φωτίζει την κοινωνική πρόοδο στην Ευρώπη και στον κόσμο εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΔΟΕ ιδρύθηκε το 1919 με την σταθερή πεποίθηση ότι η παγκόσμια ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν βασίζεται στην κοινωνική δικαιοσύνη(24)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κοινωνικός διάλογος, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και η εκπροσώπηση των εργαζομένων αποτελούν βασικές αξίες και δικαιώματα της ΔΟΕ και προβλέπονται σε πολλές συμβάσεις και συστάσεις της ΔΟΕ, καθώς επίσης ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης κατατάσσει τη δημοκρατία στην εργασία μεταξύ των βασικών αξιών του, όπως ρητά αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπροσώπηση και η συμμετοχή των εργαζομένων, καθώς και η κάλυψη μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, είναι ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την ομαλή λειτουργία των εταιρειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Eurofound ανέφερε(25) ότι λιγότερο από ένα τρίτο (31 %) των εταιρειών στην ΕΕ διευκόλυνε την τακτική και άμεση συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη οργανωτικών αποφάσεων το 2019·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις αρχές εταιρικής διακυβέρνησης των ΟΟΣΑ/G20 του 2015, το δικαίωμα συμμετοχής των εργαζομένων στην εταιρική διακυβέρνηση εξαρτάται από τη νομοθεσία και τις πρακτικές κάθε χώρας και μπορεί επίσης να διαφέρει από επιχείρηση σε επιχείρηση·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων έχουν διαδραματίσει καίριο ρόλο στον μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στον χώρο εργασίας, από τη θέσπιση μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, ιδίως των σημαντικότερων εργαζομένων σε ιδιαίτερα εκτεθειμένους χώρους εργασίας, έως την εφαρμογή συστημάτων διατήρησης θέσεων εργασίας, όπως η εργασία μειωμένου ωραρίου και οι νέες μορφές οργάνωσης της εργασίας, όπως η εργασία από το σπίτι·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της νόσου COVID-19 επιδείνωσε τις προϋπάρχουσες ανισότητες μεταξύ των φύλων στην αγορά εργασίας και διεύρυνε το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό έχει πλήξει, ιδίως, τομείς με χαμηλές αμοιβές και κακές συνθήκες εργασίας, με μεγάλο αριθμό γυναικών να εργάζονται στην πρώτη γραμμή, ιδίως ως επαγγελματίες του τομέα της υγείας, φροντίστριες, καθαρίστριες και συντηρήτριες, οικιακές βοηθοί, καταπολεμώντας τον ιό, ενώ συχνά υποχρεώνονται επίσης να εξισορροπούν τις οικογενειακές ευθύνες κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας σημαντικός αριθμός διαδικασιών αναδιάρθρωσης βρίσκεται σε εξέλιξη λόγω της κρίσης της νόσου COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αποδιοργανωτικός αντίκτυπος της πανδημίας προσωρινά επιτάχυνε τον ρυθμό της αναδιάρθρωσης των εταιρειών και διεύρυνε, συνεπώς, το πεδίο της, ιδίως σε ορισμένους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαβούλευση με τους εργαζομένους και η συμμετοχή τους και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων της αναδιάρθρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις, η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και η οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη από την πανδημία της νόσου COVID-19 δίνουν την ευκαιρία οι χώροι εργασίας να μετατραπούν σε μορφές οργάνωσης της εργασίας με έντονη συμμετοχή σε όλα τα επίπεδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τη Eurostat, τα κράτη μέλη της ΕΕ με καλά αναπτυγμένα συστήματα εργασιακών σχέσεων, συστήματα συμφωνιών συνεργασίας και καθεστώτα μειωμένου ωραρίου είχαν καλύτερη απόδοση από τον μέσο όρο της ΕΕ το 2020 και πολύ λιγότεροι εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα ερευνητικά πορίσματα, η συμμετοχή στον χώρο εργασίας συμβάλλει στην εταιρική απόδοση, την ποιότητα της θέσης εργασίας και την ευημερία της εταιρείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το Eurofound(26), λιγότερο από ένα τρίτο (31 %) των εταιρειών στην ΕΕ των 27 διευκόλυνε την τακτική και άμεση συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη οργανωτικών αποφάσεων το 2019 και ότι η ισχύς της συμμετοχής των εργαζομένων στην ΕΕ έχει μειωθεί κατά την τελευταία δεκαετία(27)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από τις μισές επιχειρήσεις στη Σουηδία (56 %) και τη Δανία (55 %) χαρακτηρίστηκαν από τακτική και άμεση συμμετοχή των εργαζομένων με υψηλό επίπεδο επιρροής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ίδιο ισχύει μόνο για το ένα πέμπτο περίπου των εγκαταστάσεων στην Πολωνία (20 %) και στις Κάτω Χώρες (21 %)·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιώσιμη εταιρική διακυβέρνηση μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη συμμετοχή των εργαζομένων·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μελέτη της ΔΟΕ, του Φεβρουαρίου 2010, με τίτλο «A comparative overview of terms and notions on employee participation» (Όροι και έννοιες της συμμετοχής των εργαζομένων – Μια συγκριτική επισκόπηση), υπάρχει μεγάλη ποικιλία μοντέλων που αφορούν τη συμμετοχή των εργαζομένων και, σε ορισμένα εθνικά συστήματα, οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να εκλέγουν τους εκπροσώπους τους ενώπιον των εποπτικών ή διοικητικών οργάνων των επιχειρήσεων·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βιώσιμες εταιρείες διακρίνονται από το γεγονός ότι διαθέτουν μηχανισμούς έκφρασης της φωνής των εργαζομένων και συμπερίληψης των προβληματισμών των εργαζομένων στη διαδικασία λήψης στρατηγικών αποφάσεων που έχουν αντίκτυπο στο εργατικό δυναμικό και σε ολόκληρες κοινότητες και περιφέρειες(28)·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτες έχουν δείξει ότι η συμμετοχή των εργαζομένων ενισχύει την παραγωγικότητα, την αφοσίωση των εργαζομένων, την καινοτομία, την οργάνωση της εργασίας, υποστηρίζει τη μετάβαση σε μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, ουδέτερη από κλιματική άποψη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και κυκλική(29), και την ισότητα των φύλων, βελτιώνει την καλή οργάνωση της εργασίας και τη λήψη αποφάσεων, και παρέχει εναλλακτικές λύσεις αντί της μείωσης της απασχόλησης λόγω κρίσης·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων και το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, εξακολουθούν να υφίστανται σε θέσεις λήψης αποφάσεων, εμποδίζοντας την πλήρη συμμετοχή και τη συμβολή των γυναικών στην οικονομική και κοινωνική ζωή, διατηρώντας υψηλά τα επίπεδα υποαπασχόλησης των γυναικών, γεγονός που έχει σοβαρές συνέπειες στην κοινωνία και την οικονομική ανάπτυξη·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 17ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με το ευρωπαϊκό εταιρικό δίκαιο, πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων Εργαζομένων σε περίπτωση μετασχηματισμών μεγάλων εταιρειών σύμφωνα με την οδηγία 2009/38/ΕΚ·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι δεν είναι απλώς «ενδιαφερόμενα μέρη» εταιρειών, αλλά «ιδρυτικά μέρη» μαζί με τους μετόχους και τα διευθυντικά στελέχη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αποτελεί βασικό στοιχείο ενός πλουραλιστικού μοντέλου εταιρικής διακυβέρνησης, που βασίζεται στις δημοκρατικές αρχές, τη δικαιοσύνη και την αποτελεσματικότητα(30)·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργός συμμετοχή των εργαζομένων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των εταιρειών θα είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση των γρήγορων, ουσιαστικών και βιώσιμων αλλαγών πολιτικής και στρατηγικής που απαιτούνται από τη διττή ψηφιακή και πράσινη μετάβαση και θα αποτελέσουν προάγγελοι σημαντικών αλλαγών στον κόσμο της εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα οδηγήσει επίσης σε βελτιωμένη ένταξη των πιο ευάλωτων εργαζομένων κατά τη διαδικασία μετάβασης προς μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο ανάκαμψης προσφέρει στους εργοδότες και στους εργαζομένους μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία για καινοτομία στη χρηματοδότηση των βιώσιμων και ψηφιακών επενδύσεων και έργων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκαιρη και αποτελεσματική συμμετοχή των εργαζομένων στον προγραμματισμό και στην εκτέλεση αυτών των έργων είναι απαραίτητη για τον επαρκή προσδιορισμό, την πρόβλεψη και τη διαχείριση των πιθανών μετασχηματιστικών τους επιπτώσεων στον χώρο εργασίας και στις σχέσεις μεταξύ των κοινωνικών εταίρων·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 έχει αναδείξει την επιτακτική ανάγκη για πιο ευρεία και ισχυρή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, ιδίως εάν πρόκειται να επιτευχθεί η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση σε ένα βιώσιμο, δίκαιο και κοινωνικό μέλλον για την Ευρωπαϊκή Ένωση·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης προσφέρει μια ευκαιρία υπέρβασης της κατάστασης κρίσης και συμμετοχής των πολιτών της ΕΕ στη διαμόρφωση του μέλλοντός της, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τη δημοκρατία σε όλα τα επίπεδα·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) παρέχουν 6 στις 10 θέσεις εργασίας στην ΕΕ·

Συμμετοχή των εργαζομένων σε εταιρείες

1.  επισημαίνει το πλούσιο και αλληλένδετο δίκτυο συμμετοχής των εργαζομένων σε χώρους εργασίας σε ολόκληρη την Ένωση, από εργαζομένους και εκπροσώπους των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων που εκλέγονται από το εργατικό δυναμικό σε τοπικό επίπεδο έως τα κατά τόπους συμβούλια εργαζομένων σε πιο σύνθετες εταιρείες, την ειδική εκπροσώπηση σε θέματα υγείας και ασφάλειας, καθώς και την εκπροσώπηση των εργαζομένων στα εποπτικά ή διοικητικά συμβούλια των εταιρειών·

2.  αναγνωρίζει τα διαφορετικά νομικά πλαίσια για τη συμμετοχή των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου σε 18 κράτη μέλη της ΕΕ· επισημαίνει ότι το εύρος και η ένταση της συμμετοχής των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών ποικίλλουν σημαντικά· υπογραμμίζει ότι η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση επηρεάζει σημαντικά τον κόσμο της εργασίας και ότι οι πιο ανθεκτικές και βιώσιμες εταιρείες είναι εκείνες με δεόντως καθιερωμένα συστήματα συμμετοχής των εργαζομένων σε εταιρικά ζητήματα(31)·

3.  είναι πεπεισμένο ότι η φωνή των εργαζομένων πρέπει να αποτελεί βασική συνιστώσα των πρωτοβουλιών της ΕΕ για τη διασφάλιση βιώσιμης και δημοκρατικής εταιρικής διακυβέρνησης και δέουσας επιμέλειας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εργασία, και την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, καθώς και για τη μείωση της χρήσης αθέμιτων πρακτικών, όπως η εργασιακή εκμετάλλευση και ο αθέμιτος ανταγωνισμός στην εσωτερική αγορά, επίσης, κατά περίπτωση, υπό το πρίσμα του άρθρου 154 ΣΛΕΕ·

4.  υπογραμμίζει τη σημασία της συνεχούς βελτίωσης των πολιτικών εκπαίδευσης, κατάρτισης και δεξιοτήτων της ΕΕ και των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής κατάρτισης, ιδίως προκειμένου να διασφαλιστεί η δια βίου μάθηση και κατάρτιση, καθώς επίσης η αναβάθμιση δεξιοτήτων και η επανειδίκευση όλων των εργαζομένων·

5.  καλεί την Επιτροπή να σεβαστεί τις συμφωνίες μεταξύ των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων τόσο σε διακλαδικό όσο και σε τομεακό επίπεδο, όπως καθορίζεται στις Συνθήκες· επισημαίνει ότι ο σεβασμός των συμφωνιών των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων περιλαμβάνει την εφαρμογή τους, κατόπιν κοινού αιτήματος των υπογραφόντων μερών, σε θέματα που καλύπτονται από το άρθρο 153 ΣΛΕΕ, μέσω απόφασης του Συμβουλίου κατόπιν πρότασης της Επιτροπής·

6.  σημειώνει ότι, λόγω των νομικών κενών του(32), το καταστατικό της ευρωπαϊκής εταιρείας που συνέταξε η ΕΕ (Societas Europeae — SE) μπορεί να επιτρέπει εκ παραδρομής στις εταιρείες να παρακάμπτουν τους εθνικούς κανονισμούς, ιδίως όσον αφορά την εκπροσώπηση των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η δέσμη μέτρων του 2019(33) για το εταιρικό δίκαιο δεν έχει επιλύσει αυτές τις ελλείψεις και καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει την αξιολόγηση αμέσως μετά τη μεταφορά της δέσμης μέτρων από τα κράτη μέλη, προκειμένου να εκτιμηθούν τα εικαζόμενα νομικά κενά· θεωρεί ότι ορισμένες διασυνοριακές συγχωνεύσεις ενισχύουν την ενιαία αγορά καθώς εξασφαλίζουν καλύτερες συνέργειες μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών αλλά μπορεί ενίοτε να οδηγήσουν σε αθέμιτες πρακτικές οι οποίες πρέπει να αντιμετωπίζονται και ότι μπορεί αυτό μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αποφυγή δικαιωμάτων εκπροσώπησης· τονίζει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις εταιρείες που χρησιμοποιούν πολύπλοκες εταιρικές δομές και αλυσίδες εφοδιασμού ή υπεργολαβίας προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση των κοινωνικών προτύπων·

7.  τονίζει ότι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ενημερώνονται για τη χρήση των αποσπασμένων εργαζομένων σε αλυσίδες υπεργολαβίας και να είναι σε θέση να επικοινωνήσουν με αυτούς τους εργαζομένους, σύμφωνα με την υποχρέωση που ορίζεται στο άρθρο 8 της οδηγίας για την εργασία μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης(34), η οποία υποχρεώνει την επιχείρηση να παρέχει σε οργανισμούς που εκπροσωπούν τους εργαζομένους πληροφορίες σχετικά με τη χρήση των προσωρινά απασχολούμενων εργαζομένων·

8.  επισημαίνει ότι η αιτιολογική σκέψη 35 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/2121(35) για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 για τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις αναφέρει ότι «[σ]ε ορισμένες περιπτώσεις, το δικαίωμα των εταιρειών να διενεργούν διασυνοριακή πράξη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για καταχρηστικούς ή δόλιους σκοπούς, όπως για την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των πληρωμών κοινωνικής ασφάλισης ή των φορολογικών υποχρεώσεων, ή για εγκληματικούς σκοπούς»· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, απαραίτητο να καθοριστούν επαρκώς φιλόδοξα ελάχιστα πρότυπα της ΕΕ για την ενημέρωση, τη διαβούλευση και την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου και τη συμμετοχή των εργαζομένων σε περιπτώσεις διασυνοριακής αναδιάρθρωσης εταιρειών· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της επικείμενης αξιολόγησης της οδηγίας (ΕΕ) 2019/2121, να λάβει υπόψη την ύπαρξη ορθών πρακτικών και τα αποτελέσματα μελετών και αξιολογήσεων των θετικών κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων και των συνεπειών της εκπροσώπησης των εργαζομένων σε εταιρικά όργανα, όταν προβαίνει επίσης σε τροποποίηση των υφιστάμενων οδηγιών που επηρεάζουν αυτό το ζήτημα, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει πρωτοβουλίες για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και τη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με τους εθνικούς και ενωσιακούς κανόνες που διέπουν την εκπροσώπηση των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικών δομών των επιχειρήσεων στα διάφορα κράτη μέλη και να προωθήσει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, αξιολογώντας τις διάφορες μορφές συμμετοχής των εργαζομένων και τις κοινωνικοοικονομικές τους επιπτώσεις·

9.  επαναλαμβάνει ότι αρκετές νομικές πράξεις της ΕΕ σχετικά με τα δικαιώματα εκπροσώπησης των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου δεν θεσπίζουν ελάχιστες απαιτήσεις για την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου στα διάφορα είδη ευρωπαϊκών εταιρειών ή για εταιρείες που χρησιμοποιούν τα μέσα του εταιρικού δικαίου της ΕΕ προκειμένου να καταστεί δυνατή η διασυνοριακή κινητικότητα των εταιρειών και η νομική αναδιοργάνωση, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών συγχωνεύσεων, μετατροπών και διασπάσεων(36)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν επείγοντα και αποφασιστικά μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες σέβονται τα δικαιώματα ενημέρωσης, διαβούλευσης και συμμετοχής των εργαζομένων και ότι, ως εκ τούτου, συμμορφώνονται με τις υφιστάμενες ενωσιακές και εθνικές νομικές υποχρεώσεις·

10.  καλεί την Επιτροπή να προβεί στις αναγκαίες βελτιώσεις στα πλαίσια που ρυθμίζουν τις SE και, βάσει μιας έγκαιρης αξιολόγησης από την Επιτροπή, στη δέσμη μέτρων για το εταιρικό δίκαιο, καθώς και να τα τροποποιήσει με σκοπό για τη θέσπιση ελάχιστων κανόνων της ΕΕ σχετικά με τη συμμετοχή και την εκπροσώπηση των εργαζομένων στα εποπτικά συμβούλια, μεταξύ άλλων σχετικά με την ισότητα των φύλων·

11.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις και απαιτήσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι καλύπτεται τουλάχιστον το 80 % των εταιρειών στην ΕΕ από συμφωνίες βιώσιμης εταιρικής διακυβέρνησης έως το 2030(37), αναγνωρίζοντας επίσης ταυτόχρονα τη διοικητική επιβάρυνση που αυτό ενέχει συγκεκριμένα για τις ΜΜΕ· ζητεί, για τον σκοπό αυτό, τη χάραξη στρατηγικών που θα συμφωνηθούν με τους εργαζομένους για να επηρεάσουν θετικά την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη μέσω πρακτικών διακυβέρνησης και παρουσίας στην αγορά, να ενισχύσουν τον ρόλο των διοικητικών στελεχών στην επιδίωξη των μακρόπνοων συμφερόντων της εταιρείας τους, να βελτιώσουν τη λογοδοσία των διοικητικών στελεχών όσον αφορά την ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στη διαδικασία λήψης εταιρικών αποφάσεων και να προωθήσουν πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης που συμβάλλουν στη βιωσιμότητα της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής εταιρικών εκθέσεων, των αποδοχών των διοικητικών συμβουλίων, της σύνθεσης του διοικητικού συμβουλίου και της συμμετοχής των ενδιαφερόμενων μερών(38)·

12.  καλεί την Επιτροπή να τηρήσει τη δέσμευσή της να υποβάλει χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση μια οδηγία σχετικά με τη δεσμευτική δέουσα επιμέλεια για τα περιβαλλοντικά και ανθρώπινα δικαιώματα και την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των εργαζομένων, όπως το δικαίωμα οργάνωσης και συλλογικής διαπραγμάτευσης, η υγεία και η ασφάλεια, και οι συνθήκες εργασίας· τονίζει ότι η εν λόγω οδηγία θα πρέπει να θεσπίσει προϋποθέσεις για την υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια που θα καλύπτουν τις δραστηριότητες και τις επιχειρηματικές σχέσεις των εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των αλυσίδων εφοδιασμού και υπεργολαβίας, ενώ θα πρέπει να διασφαλίζει την πλήρη συμμετοχή των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των εκπροσώπων των εργαζομένων στη διαδικασία δέουσας επιμέλειας, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας ανάπτυξης και εφαρμογής·

13.  είναι πεπεισμένο ότι η εισαγωγή νέων ψηφιακών τεχνολογιών έχει τη δυνατότητα να επιφέρει θετικό αντίκτυπο στο εργασιακό περιβάλλον αν αυτές εφαρμόζονται και παρακολουθούνται με αξιόπιστο τρόπο, κάτι που θα απαιτήσει έγκαιρη και ουσιαστική ενημέρωση και διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ο πλήρης σεβασμός της υγείας και της ασφάλειας, της προστασίας των δεδομένων, της ίσης μεταχείρισης, της σταθερότητας της απασχόλησης, της κοινωνικής προστασίας και των καλών συνθηκών εργασίας και να αποτραπεί η αδικαιολόγητη εκμετάλλευση και εποπτεία των εργαζομένων, ιδίως από τη διεύθυνση μέσω αλγορίθμων· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων θα πρέπει να έχουν την απαραίτητη πρόσβαση και τα απαραίτητα μέσα για την αξιολόγηση της ψηφιακής τεχνολογίας πριν θεσπιστεί η χρήση της· υπογραμμίζει ότι οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα πρέπει να αναπαράγουν τις υπάρχουσες διακρίσεις και τις κοινωνικές προκαταλήψεις, αλλά θα πρέπει να βοηθήσουν την κοινωνική ένταξη και συμμετοχή διαφορετικών ομάδων· υπογραμμίζει την ανάγκη να εφαρμοστεί εξ ορισμού η αρχή της δεοντολογίας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των ψηφιακών τεχνολογιών προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως η δυναμική τους και να αποφευχθούν οι προκαταλήψεις· τονίζει ότι οι δομές κοινωνικού διαλόγου, οι τομεακές συλλογικές διαπραγματεύσεις, η ενημέρωση, η παροχή πληροφοριών στις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τους εκπροσώπους των εργαζομένων είναι καθοριστικής σημασίας για την παροχή της απαραίτητης υποστήριξης στους εργαζομένων και η διαβούλευση με αυτούς και η συμμετοχή τους προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν και να συμμετέχουν στην υιοθέτηση και την παρακολούθηση της ψηφιακής τεχνολογίας από τους κοινωνικούς εταίρους στον χώρο εργασίας·

14.  πιστεύει ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων στην οργάνωση, στην εκπροσώπηση μέσω των συνδικάτων, στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι, καθώς και το δικαίωμά τους να ζητούν συλλογικά μεταρρυθμίσεις στους χώρους εργασίας τους, αποτελούν θεμελιώδεις πτυχές του ευρωπαϊκού σχεδίου και βασικές αρχές του κοινωνικού μοντέλου, οι οποίες επιβεβαιώνονται και στηρίζονται νομικά από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένοι εργαζόμενοι που συμμετέχουν σε νέες μορφές εργασίας δεν απολαμβάνουν αποτελεσματικά δικαιώματα εκπροσώπησης και συμμετοχής στον χώρο εργασίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε τομείς όπου η πλειονότητα των εργαζομένων είναι γυναίκες(39)· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν το δικαίωμα των εργαζομένων στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της συμμετοχής στον χώρο εργασίας, σε όλες τις μορφές απασχόλησης· καλεί την Επιτροπή να συμπληρώσει τις δραστηριότητες των κρατών μελών για την προστασία των εργαζομένων κατά την άσκηση του δικαιώματός τους στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και τη συμμετοχή στον χώρο εργασίας·

15.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους, να δεσμευθούν ότι θα υπάρχει κάλυψη μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων κατά 90 % έως το 2030 σε εκείνα τα εθνικά συστήματα που συνδυάζουν την κανονιστική ρύθμιση, και τη ρύθμιση από τους κοινωνικούς εταίρους, των συνθηκών απασχόλησης και εργασίας· τονίζει ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις συμβάλλουν στην κοινωνική οικονομία της αγοράς, στην οποία στοχεύει η Συνθήκη της Λισαβόνας· επαναλαμβάνει ότι οι Συνθήκες της ΕΕ, οι οποίες προστατεύουν ρητά την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων, και τα συστήματα αυτορρύθμισης που ισχύουν σε ορισμένα κράτη μέλη πρέπει να προστατεύονται, ώστε να διατηρούν οι κοινωνικοί εταίροι την εξουσία να ρυθμίζουν αυτόνομα, διασφαλίζοντας την απόλυτη νομιμότητα και την πρόοδο της κάλυψης των συλλογικών συμβάσεων· καλεί τα κράτη μέλη να καταργήσουν κάθε εθνική νομοθεσία που παρακωλύει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων την πρόσβαση των συνδικαλιστικών οργανώσεων στους χώρους εργασίας με σκοπό την οργάνωσή τους·

16.  υπογραμμίζει ότι οι μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να επηρεάζουν αρνητικά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες πρέπει να προωθούνται σε κλαδικό επίπεδο, μεταξύ άλλων με τη στήριξη της οικοδόμησης ικανοτήτων των κοινωνικών εταίρων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την πλήρη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ· τονίζει ότι οι εργασιακές μεταρρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο πρέπει να συμβάλουν στην εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της αρχής 8 σχετικά με τον κοινωνικό διάλογο και τη συμμετοχή των εργαζομένων, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον σεβασμό ή την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων, το δικαίωμα συλλογικής δράσης και την έγκαιρη ενημέρωση και διαβούλευση για τη μεταβίβαση, αναδιάρθρωση και συγχώνευση επιχειρήσεων και για τις ομαδικές απολύσεις· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας σχετικά με τις συγκεκριμένες αυτές πτυχές·

Ένα νέο πλαίσιο για την ενημέρωση, τη διαβούλευση και την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου

17.  τονίζει την ανάγκη να επιβληθούν δεόντως, να αξιολογηθούν και, όπου είναι απαραίτητο βάσει αυτής της αξιολόγησης, να ενισχυθούν και να ενοποιηθούν όλες οι σχετικές νομοθετικές πράξεις της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι η ενημέρωση και η διαβούλευση αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων των εταιρειών και πραγματοποιούνται σε όλα τα σχετικά επίπεδα εντός των εταιρειών·

18.  τονίζει τη σημασία της διασφάλισης έγκαιρης και ουσιαστικής ενημέρωσης και διαβούλευσης σε ολόκληρη την ΕΕ πριν από τη λήψη αποφάσεων της διοίκησης που έχουν πιθανό αντίκτυπο στην απασχόληση και τους όρους εργασίας των εργαζομένων και σχετικά με πολιτικές ή μέτρα, και ιδίως όσα έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις· τονίζει ότι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, πρέπει να έχουν πρόσβαση στην απαιτούμενη εμπειρογνωμοσύνη και υποστηρικτική τεκμηρίωση όσον αφορά τις αποφάσεις της διοίκησης για την αξιολόγηση των επιπτώσεων αυτών των διασυνοριακών πολιτικών και διαδικασιών στο εργατικό δυναμικό και για την πρόταση εναλλακτικών· τονίζει ότι πρέπει να διεξάγεται πραγματικός διάλογος σχετικά με αυτές τις εναλλακτικές λύσεις μεταξύ των συνδικαλιστικών οργανώσεων, των εκπροσώπων των εργαζομένων και της διοίκησης·

19.  τονίζει τη σημασία της ουσιαστικής συμμετοχής των εκπροσώπων των εργαζομένων, και ιδίως των ευρωπαϊκών συμβουλίων εργαζομένων, μετά από αποτελεσματική ενημέρωση και διαβούλευση, στην κατάρτιση και την εφαρμογή διακρατικών θεμάτων που επηρεάζουν σημαντικά τα συμφέροντα των εργαζομένων· τονίζει ότι αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει θέματα που είναι σημαντικά για το ευρωπαϊκό εργατικό δυναμικό όσον αφορά το εύρος των πιθανών επιπτώσεών τους ή που συνεπάγονται μεταβιβάσεις δραστηριοτήτων μεταξύ των κρατών μελών· τονίζει ότι πρέπει να υπάρχει ενημέρωση και διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εργαζομένων όσον αφορά θέματα που σχετίζονται, ιδίως, με την τρέχουσα κατάσταση και τις πιθανές εξελίξεις που αφορούν την απασχόληση και τις επενδύσεις, τις σημαντικές οργανωτικές αλλαγές, την εισαγωγή νέων μεθόδων εργασίας ή διαδικασιών παραγωγής, τις μεταφορές παραγωγής, τις συγχωνεύσεις, τη μείωση του μεγέθους ή την παύση λειτουργίας επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή σημαντικών τμημάτων τους και τις ομαδικές απολύσεις· τονίζει επίσης ότι η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εργαζομένων μπορεί να αναπτύξει και να προωθήσει την εταιρική νοοτροπία και συνοχή και ότι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων θα πρέπει να συμμετέχουν στην ανάπτυξη κοινωνικών σχεδίων, με στόχο τη ρύθμιση των αλλαγών που ενδέχεται να επηρεάσουν τους εργαζομένους και να προκαλέσουν απολύσεις· πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθούν τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές στα συστήματα εργασιακών σχέσεων στα κράτη μέλη·

20.  σημειώνει ότι συνεχίζουν να υπάρχουν αποκλίσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσον αφορά την ποιότητα, το χρονοδιάγραμμα και την αποτελεσματικότητα των πληροφοριών και των διαβουλεύσεων πριν ληφθούν εταιρικές αποφάσεις και ότι οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης διεξάγονται με διαφορετικό τρόπο ανά την Ευρώπη· σημειώνει ότι ο διάλογος σχετικά με εναλλακτικές λύσεις αντί των απολύσεων και του κλεισίματος εγκαταστάσεων ποικίλλει εντός της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι το 2013 είχε ήδη προτείνει ένα νομικό πλαίσιο(40) όσον αφορά την ενημέρωση και τη διαβούλευση των εργαζομένων, καθώς και την πρόβλεψη και τη διαχείριση των αναδιαρθρώσεων, με στόχο τη διαμόρφωση βιώσιμων και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς αναδιαρθρώσεων και την αποφυγή του ενδεχομένου να μείνει κανείς εργαζόμενος στο περιθώριο· πιστεύει ότι μια συνεκτική στρατηγική της ΕΕ για την προετοιμασία των εταιρειών και των εργαζομένων έχει ουσιαστική σημασία προκειμένου να έχουν να κάνουν με δίκαιη πράσινη και ψηφιακή μετάβαση·

21.  τονίζει ότι το δικαίωμα των εργαζομένων στην ενημέρωση και τη διαβούλευση θα πρέπει πάντα να διασφαλίζεται εγκαίρως και να αντιμετωπίζονται οι πιθανές ποσοτικές και ποιοτικές επιπτώσεις στην απασχόληση και τις συνθήκες εργασίας και οι αλλαγές που απορρέουν από τις ψηφιακές τεχνολογίες και εφαρμογές για τη βελτίωση των υφιστάμενων επιχειρηματικών διαδικασιών και της αποδοτικότητας του εργατικού δυναμικού· επισημαίνει ότι η ενημέρωση των εργαζομένων και η διαβούλευση και η συμμετοχή τους σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου αποτελούν αποτελεσματικά εργαλεία για την επιβολή των δικαιωμάτων των εργαζομένων·

22.  καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει ότι οι εργαζόμενοι εκπροσωπούνται επίσης στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών που κάνουν χρήση της νομοθεσίας της ΕΕ(41) για τους σκοπούς της διασυνοριακής αναδιάρθρωσης και κινητικότητας των εταιρειών· τονίζει την ανάγκη για ισορροπημένα συμβούλια όσον αφορά την εκπροσώπηση των φύλων, τόσο όσον αφορά τον αριθμό των θέσεων των εργαζομένων όσο και το διοικητικό συμβούλιο συνολικά· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο να επιλύσει το αδιέξοδο όσον αφορά την οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια με τρόπο που να αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι, για να καταστούν συμμετοχικοί οι χώροι εργασίας, θα πρέπει να διασφαλιστεί η ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα·

23.  δηλώνει ότι πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για να διασφαλιστεί η ισότητα των φύλων και των ευκαιριών σε όλες τις πτυχές της συμμετοχής των εργαζομένων σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και η κατάλληλη εκπροσώπηση των εργαζομένων με αναπηρία· επισημαίνει ότι η επίμονη ανισότητα μεταξύ των φύλων αντικατοπτρίζεται επίσης στην περιορισμένη πρόσβαση των γυναικών σε ηγετικές θέσεις και σε θέσεις εκπροσώπησης στον χώρο εργασίας· επαναλαμβάνει ότι η ισότητα των φύλων και η πολυμορφία στα διοικητικά συμβούλια αποτελεί βασική δημοκρατική αρχή με θετικό αντίκτυπο στην οικονομία· ζητεί τη θέσπιση επιπλέον μέτρων, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους, για τη διασφάλιση της ισορροπημένης εκπροσώπησης και της ισότητας των φύλων· σημειώνει ότι οι ποσοστώσεις φύλου συμβάλλουν στην επίτευξη μεγαλύτερης ποικιλομορφίας, στην ισότητα των φύλων και στην ισότιμη αντιμετώπιση σε όλα τα όργανα λήψης αποφάσεων·

24.  θεωρεί ότι οι εταιρείες πρέπει να σημειώσουν πρόοδο στη διασφάλιση της διαφορετικότητας και της ισότητας των φύλων, μεταξύ άλλων μέσω της ίσης αμοιβής στον χώρο εργασίας· καλεί το Συμβούλιο να σημειώσει πρόοδο όσον αφορά την οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια· ζητεί την εφαρμογή της ποσόστωσης 40 % τόσο σε μη εκτελεστικά όσο και σε εκτελεστικά συμβούλια (που εξετάζονται ανεξάρτητα), τόσο σε ιδιωτικές όσο και σε δημόσιες επιχειρήσεις, με προοδευτική προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας·

25.  καλεί την Επιτροπή να δώσει συνέχεια στις προτεραιότητες που περιλαμβάνονται στη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025 και ειδικότερα να διασφαλίσει την απεμπλοκή της πρότασης οδηγίας σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα στο Συμβούλιο·

26.  καλεί την Επιτροπή, έπειτα από την αναμενόμενη εκτίμηση επιπτώσεων και σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, να θεσπίσει νέα οδηγία πλαίσιο σχετικά με την ενημέρωση, τη διαβούλευση και τη συμμετοχή των εργαζομένων για ευρωπαϊκές εταιρείες, και για τις εταιρείες που χρησιμοποιούν ενωσιακά μέσα εταιρικής κινητικότητας, προκειμένου να θεσπιστούν ελάχιστα πρότυπα σε ζητήματα που αφορούν την πρόβλεψη των αλλαγών – συμπεριλαμβανομένων των μέτρων που αφορούν την αλλαγή του κλίματος – τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αναδιάρθρωση, ιδίως σε εταιρικό επίπεδο·

27.  τονίζει ότι μερικές από τις ελλείψεις στο δίκαιο της ΕΕ θα αντιμετωπίζονταν με τη θέσπιση κατώτατων ορίων για ένα ελάχιστο ενωσιακό πρότυπο εκπροσώπησης σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου στο πλαίσιο αυτής της νέας οδηγίας-πλαίσιο· θεωρεί, για τον σκοπό αυτό, ότι ο αριθμός/η αναλογία των θέσεων στα διοικητικά συμβούλια για τους εκπροσώπους των εργαζομένων θα πρέπει να κυμαίνεται από λίγες έδρες έως την ισότητα, ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων στην εταιρεία και τις θυγατρικές της·

28.  υπενθυμίζει ότι η οδηγία για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων αποτελεί μέρος του κεκτημένου της ΕΕ σχετικά με το δικαίωμα των εργαζομένων στη συμμετοχή, την ενημέρωση και τη διαβούλευση· εκφράζει την ανησυχία του για τις ελλείψεις στον σχεδιασμό της οδηγίας, ιδίως όσον αφορά την επιβολή και την αποτελεσματικότητα των δικαιωμάτων ενημέρωσης και διαβούλευσης, και εκφράζει λύπη για την ευκαιρία που χάθηκε το 2008 για την περαιτέρω ανάπτυξη και τη σημαντική βελτίωση της οδηγίας·

29.  υπογραμμίζει την ανάγκη ευαισθητοποίησης των εκπροσώπων των εργαζομένων και των διευθυντικών στελεχών όσον αφορά τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια Εργαζομένων· τονίζει ότι τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια Εργαζομένων είναι μοναδικοί διακρατικοί φορείς(42) που έχουν συσταθεί με σκοπό την ενημέρωση και τη διαβούλευση των εργαζομένων και την οικοδόμηση και προώθηση της εταιρικής ταυτότητας, και ότι επηρεάζονται από το επίπεδο ή την ένταση των εργασιακών σχέσεων και των πλαισίων πολιτικής· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι οικονομικοί, υλικοί και νομικοί πόροι που απαιτούνται για να μπορέσουν οι ΕΕΕ να εκτελούν τα καθήκοντά τους με τον κατάλληλο τρόπο δεν παρέχονται πάντα από την κεντρική διοίκηση· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τις δράσεις που απαιτούνται για τη βελτίωση της συμμετοχής των εργαζομένων και την καλύτερη επιβολή της οδηγίας για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων και, εάν χρειαστεί, να προτείνει αναθεώρηση της οδηγίας με σκοπό την ενίσχυση του δικαιώματος των εκπροσώπων των εργαζομένων στην ενημέρωση και τη διαβούλευση, ιδίως κατά τις διαδικασίες αναδιάρθρωσης·

30.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγγυηθούν ότι θα ενισχυθούν τα δικαιώματα ενημέρωσης και διαβούλευσης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η γνώμη του ευρωπαϊκού συμβουλίου εργαζομένων θα λαμβάνεται υπόψη στις αποφάσεις των εταιρειών και θα διατυπώνεται πριν από την ολοκλήρωση της διαβούλευσης στο αντίστοιχο επίπεδο και πριν από τη λήψη αποφάσεων από τα διοικητικά όργανα· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να ενισχύσει τους μηχανισμούς επιβολής, τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τους ειδικούς οργανισμούς διαπραγμάτευσης και για ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων, να θεσπίσουν αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και αναλογικές ποινές προκειμένου να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση, να θέσουν τέλος στις εξαιρέσεις για παλαιές, αποκαλούμενες «εθελοντικές» προ οδηγίας συμφωνίες μετά από περισσότερα από 20 έτη, να επιδιώξουν να αποσαφηνίσουν την έννοια του «διακρατικού χαρακτήρα ενός θέματος» στο πλαίσιο της οδηγίας για τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων, να αποτρέψουν την κατάχρηση των κανόνων εμπιστευτικότητας ως τρόπου περιορισμού της πρόσβασης σε πληροφορίες και ουσιαστική συμμετοχή, να ενισχύσουν τις επικουρικές υποχρεώσεις και να διασφαλίσουν τον αποτελεσματικό συντονισμό της ενημέρωσης, της διαβούλευσης και της συμμετοχής σε τοπικό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο·

o
o   o

31.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 225 της 12.8.1998, σ. 16. (2) ΕΕ L 303 της 2.12.2000, σ. 16. (3) ΕΕ L 180 της 19.7.2000, σ. 22. (4) ΕΕ L 141 της 27.5.2011, σ. 1. (5) ΕΕ L 82 της 22.3.2001, σ. 16. (6) ΕΕ L 294 της 10.11.2001, σ. 22. (7) ΕΕ L 207 της 18.8.2003, σ. 25. (8) ΕΕ L 80 της 23.3.2002, σ. 29. (9) ΕΕ L 142 της 30.4.2004, σ. 12. (10) ΕΕ L 310 της 25.11.2005, σ. 1. (11) ΕΕ L 122 της 16.5.2009, σ. 28. (12) ΕΕ C 341 της 24.8.2021, σ. 23. (13) ΕΕ C 56 της 16.2.2021, σ. 10. (14) ΕΕ C 10 της 11.1.2021, σ. 14. (15) ΕΕ C 62 της 15.2.2019, σ. 24. (16) ΕΕ C 177 της 18.5.2016, σ. 1. (17) ΕΕ C 161 της 6.6.2013, σ. 35. (18) ΕΕ C 87 E της 1.4.2010, σ. 133. (19) ΕΕ C 332 E της 15.11.2013, σ. 78. (20) ΕΕ C 440 της 30.12.2015, σ. 23. (21) ΕΕ C 93 της 9.3.2016, σ. 161. (22) ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 75. (23) ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 208. (24) Βλέπε: Καταστατικός Χάρτης της ΔΟΕ (1919) και Δήλωση της Φιλαδέλφειας της ΔΟΕ (1944). (25) https://www.eurofound.europa.eu/news/news-articles/companies-capitalise-on-direct-employee-involvement-to-enhance-performance-and-well-being (26) Έρευνα του 2019 για τις Ευρωπαϊκές Επιχειρήσεις. (27) Ευρωπαϊκό Συνδικαλιστικό Ινστιτούτο, 2021, «Benchmarking Working Europe 2020 – Covid-19 and the world of work: the impact of a pandemic» (Συγκριτική αξιολόγηση της εργασίας στην Ευρώπη το 2020 – H Covid-19 και ο κόσμος της εργασίας: ο αντίκτυπος μιας πανδημίας). (28) Rapp, M. S., Wolff, M., Udoieva, I., Hennig, J. C., ‘Mitbestimmung im Aufsichtsrat und ihre Wirkung auf die Unternehmensführung’, Hans-Böckler-Stiftung, αριθ. 424, Ιούνιος 2019· Ernst and Young, Study on Director’ duties and sustainable corporate governance (Μελέτη σχετικά με τα καθήκοντα των διευθυντών και τη βιώσιμη εταιρική διακυβέρνηση), Ιούλιος 2020. (29) Κατευθυντήριες γραμμές για μια δίκαιη μετάβαση σε περιβαλλοντικά βιώσιμες οικονομίες και κοινωνίες για όλους, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/---emp_ent/documents/publication/wcms_432859.pdf· Απασχόληση και κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη 2021, βλ. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/e823d46f-e518-11eb-a1a5-01aa75ed71a1/language-en (30) Μελέτη της ΔΟΕ, του Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης: δομή, ποικιλομορφία, αξιολόγηση και προοπτικές. (31) https://www.boeckler.de/pdf/mbf_praes_arguments_co_determination.pdf (32) https://www.etui.org/sites/default/files/R%20121%20Conchon%20BLER%20in%20Europe%20EN%20WEB.pdf. Αυτή τη στιγμή, το νομικό πλαίσιο της SE δεν βοηθά στη διαφύλαξη των υφιστάμενων δικαιωμάτων εκπροσώπησης των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου (BLER) και μάλιστα δίνει τη δυνατότητα στις εταιρείες να παρακάμπτουν τα εθνικά δικαιώματα BLER (Kluge και Stollt, 2011· Keller και Werner, 2010). Φαίνεται ότι το καταστατικό της SE θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την περαιτέρω ανάπτυξη τριών πιθανών στρατηγικών παράκαμψης, και συγκεκριμένα για την αποφυγή των δικαιωμάτων BLER· το «πάγωμα» των BLER· ή τη μείωση του αριθμού των εδρών που κατανέμονται στους εκπροσώπους των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου, ιδίως όταν αυτές καταλαμβάνονται από εξωτερικούς συνδικαλιστές. (33) Οδηγία (ΕΕ) 2019/2121 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2019, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 όσον αφορά τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις (ΕΕ L 321 της 12.12.2019, σ. 1). (34) Οδηγία 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης (ΕΕ L 327 της 5.12.2008, σ. 9). (35) Οδηγία (ΕΕ) 2019/2121 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2019, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 όσον αφορά τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις (ΕΕ L 321 της 12.12.2019, σ. 1). (36) https://www.eurofound.europa.eu/observatories/eurwork/industrial-relations-dictionary/directive-on-cross-border-mobility-of-companies (37) Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2021, που συνοδεύει το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (SWD(2021)0046). (38) Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2021, που συνοδεύει το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (SWD(2021)0046). (39) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2020/662491/IPOL_STU(2020)662491_EN.pdf (40) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv%3AOJ.C_.2015.440.01.0023.01.ENG&toc=OJ%3AC%3A2015%3A440%3ATOC (41) Οδηγία (ΕΕ) 2019/2121, οδηγία 2001/86/ΕΚ και οδηγία 2003/72/ΕΚ. (42) https://www.eurofound.europa.eu/observatories/eurwork/industrial-relations-dictionary/european-works-councils: «Τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων (ΕΕΕ) είναι μόνιμα όργανα που διευκολύνουν την ενημέρωση και τη διαβούλευση των εργαζομένων σε ευρωπαϊκές εταιρείες και ευρωπαϊκούς ομίλους εταιρειών, όπως απαιτείται από την οδηγία του 1994 για τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων».