Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2021/3018(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή των εγγράφων :

Κείμενα που κατατέθηκαν :

RC-B9-0604/2021

Συζήτηση :

PV 16/12/2021 - 6.1
CRE 16/12/2021 - 6.1

Ψηφοφορία :

PV 16/12/2021 - 9
PV 16/12/2021 - 15
CRE 16/12/2021 - 9

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P9_TA(2021)0509

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 159kWORD 55k
Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021 - Στρασβούργο
Συνεχής καταστολή της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία: η περίπτωση της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Memorial»
P9_TA(2021)0509RC-B9-0604/2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεχή καταστολή της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία: η περίπτωση της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Memorial» (2021/3018(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα και εκθέσεις του σχετικά με τη Ρωσία,

–  έχοντας υπόψη τις διεθνείς υποχρεώσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα τις οποίες έχει δεσμευτεί να τηρεί η Ρωσία ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), καθώς και ως υπογράφον κράτος σε άλλες συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τα Πρωτόκολλά της, ιδίως δε το άρθρο 10 σχετικά με το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και το άρθρο 11 σχετικά με το δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι,

–  έχοντας υπόψη τις γνώμες της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με τον ρωσικό νόμο περί «ξένων πρακτόρων»,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) της 13ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με τις νομικές ενέργειες κατά της μη κυβερνητικής οργάνωσης (ΜΚΟ) «Memorial»,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Γενικής Γραμματέως του Συμβουλίου της Ευρώπης, Marija Pejčinović Burić, της 12ης Νοεμβρίου 2021, και την επιστολή της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Dunja Mijatović, προς τον Γενικό Εισαγγελέα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της 30ής Νοεμβρίου 2021,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» δεν είναι απλώς μία από τις παλαιότερες και πιο σεβαστές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία, αλλά αποτελεί επίσης διεθνές πρότυπο για οργανώσεις που ασχολούνται με την ιστορική μνήμη της πολιτικής καταστολής και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εδώ και δεκαετίες, η «Memorial» υπερασπίζεται μια δυναμική, ανθρωπιστική νοοτροπία μνήμης των εγκλημάτων του σοβιετικού καθεστώτος κατά του ίδιου του λαού του και άλλων λαών της Σοβιετικής Ένωσης και άλλων χωρών, καθώς και την ενεργό δέσμευση της κοινωνίας των πολιτών υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της προστασίας των θυμάτων και των ευάλωτων ομάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμβολή της «Memorial» εξακολουθεί να είναι ανεκτίμητη όσον αφορά την αποκάλυψη της αλήθειας σχετικά με τα σοβιετικά εγκλήματα, την ιστορική επανεκτίμηση και αποκατάσταση των ατόμων που υπέστησαν πολιτικές διώξεις και καταδικάστηκαν αδίκως, και αποτελεί σύμβολο του αδιάκοπου αγώνα για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στον μετασοβιετικό χώρο και πέραν αυτού·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» έχει επίσης δημιουργήσει μια εντυπωσιακή βάση δεδομένων με περισσότερους από 40 000 αξιωματικούς στις δυνάμεις εσωτερικής ασφάλειας της Σοβιετικής Ένωσης και έχει τεκμηριώσει εγκλήματα που διέπραξαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι μέλη του καθεστώτος Πούτιν, ορισμένα από τα οποία έχουν επαγγελματικούς και οικογενειακούς δεσμούς με την KGB, προσπαθούν να αποκρύψουν τα αποκαλυφθέντα εγκλήματα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αποκάλυψη εγγράφων και γεγονότων όσον αφορά τη σφαγή στο Κατίν το 1940, μια σειρά μαζικών δολοφονιών περίπου 22 000 Πολωνών στρατιωτικών και διανοουμένων, το μπλόκο του Αουγκουστόφ το 1945, καθώς και άλλα περιστατικά καταστολής της σοβιετικής περιόδου και θύματα της Μεγάλης Εκκαθάρισης του Στάλιν·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» είναι μία από τις τελευταίες εναπομένουσες οργανώσεις που συνεχίζουν το έργο τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τσετσενία, έναν σχεδόν ολοκληρωτικό θύλακα εντός της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπου ο τοπικός ηγέτης Ramzan Kadyrov, που υποστηρίζεται από το Κρεμλίνο, εξαλείφει αδίστακτα κάθε μορφή αντιπολίτευσης μέσω βάναυσης καταστολής·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε στο Βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης το όνομα του συνιδρυτή και πρώτου προέδρου της «Memorial», Αντρέι Ζαχάρωφ, και το 2009 απένειμε το Βραβείο στη «Memorial», εκπροσωπούμενη από τους Lyudmila Alexeyeva, Sergei Kovalev και Oleg Orlov·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο νομικές οντότητες της «Memorial», η «International Memorial» και το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, αντιμετωπίζουν επί του παρόντος απειλή διάλυσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 11 Νοεμβρίου 2021, η «International Memorial» έλαβε ειδοποίηση αγωγής που κίνησε ο Γενικός Εισαγγελέας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, με την οποία ζητά την παύση λειτουργίας της για εικαζόμενες επανειλημμένες παραβιάσεις της νομοθεσίας της χώρας για τους «ξένους πράκτορες» και, ιδίως, για το γεγονός ότι ορισμένα υλικά που δημοσιοποιήθηκαν δεν έφεραν τη σήμανση «ξένος πράκτορας»· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 12 Νοεμβρίου 2021, το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial έλαβε παρόμοια ειδοποίηση αγωγής που υποβλήθηκε από την Εισαγγελία της Μόσχας, βάσει πρόσθετων ισχυρισμών ότι τα άρθρα του Κέντρου φέρονται να δικαιολογούν τις δραστηριότητες τρομοκρατικών και εξτρεμιστικών οργανώσεων, λόγω της δημοσίευσης στον ιστότοπο της ΜΚΟ καταλόγων πολιτικών κρατουμένων και δηλώσεων, μεταξύ άλλων, για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Τατάρων της Κριμαίας και των μαρτύρων του Ιεχωβά· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 23 Νοεμβρίου 2021, κινήθηκαν δικαστικές διαδικασίες για το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial και στις 25 Νοεμβρίου 2021, για την «International Memorial»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επόμενη ακρόαση για το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial θα πραγματοποιηθεί στις 16 Δεκεμβρίου 2021 και ότι η επόμενη ακρόαση για την «International Memorial» θα πραγματοποιηθεί στις 28 Δεκεμβρίου 2021·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 12 Νοεμβρίου 2021, ακόμη και το Προεδρικό Συμβούλιο της Ρωσίας για την Κοινωνία των Πολιτών και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα χαρακτήρισε την αγωγή δυσανάλογη και υποστήριξε ότι δεν είχε διαπιστωθεί ούτε μία νομική παράβαση από την «International Memorial» κατά τους προηγούμενους 14 μήνες, ενώ το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial είχε διαπράξει μόνο δύο ήσσονος σημασίας παραβάσεις·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόπειρα διάλυσης αυτών των επιφανών ΜΚΟ πραγματοποιείται έπειτα από χρόνιες διώξεις και των δύο οργανώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις αυτές χαρακτηρίστηκαν «ξένοι πράκτορες» το 2014 και το 2016 και αντιμετώπισαν υπέρογκα πρόστιμα για εικαζόμενη μη συμμόρφωση με τον νόμο περί «ξένων πρακτόρων» και αυθαίρετες ποινικές διώξεις κατά μελών του προσωπικού τους, που έχουν επίσης υποστεί επιθέσεις και παρενόχληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθέσεις αυτές, όπως η δολοφονία της ερευνήτριας του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, Natalya Estemirova, το 2009, δεν έχουν ερευνηθεί δεόντως και οι δράστες εξακολουθούν να απολαμβάνουν ατιμωρησία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Oyub Titiev, επικεφαλής του γραφείου του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial στην Τσετσενία, και ο Yury Dmitriev, επικεφαλής του τμήματος της «International Memorial» Καρελίας, φυλακίστηκαν με βάση πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, πιο πρόσφατα, στις 14 Οκτωβρίου 2021, το γραφείο της «International Memorial» στη Μόσχα δέχτηκε επίθεση από βίαιο όχλο και, στη συνέχεια, η αστυνομία πραγματοποίησε έφοδο·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δίωξη της «Memorial» εντάσσεται στο πλαίσιο επανειλημμένων και συστηματικών προσπαθειών της ρωσικής κυβέρνησης να ξαναγράψει την ιστορία και να περιορίσει τον ελεύθερο διάλογο σχετικά με την αξιολόγηση των ιστορικών εγκλημάτων και γεγονότων, ιδίως εκείνων που συνδέονται με την άσκηση της εξουσίας από τις σοβιετικές κυβερνήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές έχουν παραποιήσει ιστορικά γεγονότα προκειμένου να διαψεύσουν τα πορίσματα του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial σχετικά με την καταστολή και τις διώξεις επί Στάλιν·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες εκφοβισμού, φίμωσης και, τελικά, παύσης λειτουργίας της «Memorial» αντικατοπτρίζουν τις ολοένα και πιο κατασταλτικές πολιτικές των ρωσικών αρχών, προσθέτοντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία πολιτικής καταστολής της Ρωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την περίοδο από το 1987 έως το 1992, η «Memorial» συστάθηκε ειδικά για την τεκμηρίωση, την έρευνα, τον φόρο τιμής στη μνήμη και την παιδεία για θέματα που σχετίζονται με τα γεγονότα καταστολής του παρελθόντος της χώρας και την τραγική ιστορική κληρονομιά·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργός κοινωνία των πολιτών συνιστά θεμελιώδη πτυχή μιας δημοκρατικής και ανοικτής κοινωνίας και είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΚΟ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες και, ως εκ τούτου, πρέπει να μπορούν να λειτουργούν ελεύθερα χωρίς αναίτιες παρεμβάσεις από τις δημόσιες αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δικαστικές διαδικασίες κατά της «Memorial» αποτελούν το πλέον πρόσφατο παράδειγμα καταστολής της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ρωσικές αρχές και, εν τέλει, είναι επιζήμιες για τα συμφέροντα του ρωσικού λαού και τις δυνατότητες ανοικτού και ελεύθερου διαλόγου·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρωσικός νόμος περί «ξένων πρακτόρων» εγκρίθηκε το 2012 και το πεδίο εφαρμογής του διευρύνθηκε πέρυσι από το ρωσικό κοινοβούλιο κατά τρόπο που θα μπορούσε να ισχύει για οποιονδήποτε ασκεί δημόσια κριτική ή είναι ακτιβιστής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των οργανώσεων και των ατόμων που οι αρχές έχουν χαρακτηρίσει ως «ξένους πράκτορες» έχει αυξηθεί δραστικά τους τελευταίους μήνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νόμος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί από τις ρωσικές αρχές για να διευκολύνει την καταστολή της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιείται στη Ρωσία, και θέτει στο στόχαστρο ΜΚΟ, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφους, δικηγόρους, ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+, καθώς και περιβαλλοντικούς ακτιβιστές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν λόγω νόμος, καθώς και η νομοθεσία για τις «ανεπιθύμητες οργανώσεις» και για την «καταπολέμηση της εξτρεμιστικής δραστηριότητας» παραβιάζουν το Σύνταγμα και τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ρωσίας σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως όσον αφορά την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης, το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, το δικαίωμα συμμετοχής σε δημόσιες υποθέσεις και την απαγόρευση των διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το παράδειγμα της «Memorial» καταδεικνύει σαφώς τον τρόπο με τον οποίο οι ρωσικές αρχές χρησιμοποιούν τους νόμους αυτούς ως εργαλείο εκφοβισμού και φίμωσης των επικριτών και όσων εκφέρουν ανεξάρτητο λόγο·

1.  καταδικάζει τις επανειλημμένες διώξεις και τις πρόσφατες πολιτικά υποκινούμενες απόπειρες παύσης λειτουργίας της «International Memorial» και του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial· καλεί τις ρωσικές αρχές να αποσύρουν αμέσως όλες τις κατηγορίες κατά της «Memorial» και να διασφαλίσουν ότι η «Memorial» μπορεί να συνεχίσει να επιτελεί με ασφάλεια το σημαντικό έργο της χωρίς την παρέμβαση του κράτους· απαιτεί από τις αρχές, εν τω μεταξύ, να διασφαλίσουν την πλήρη προστασία όλων των υλικών και άυλων περιουσιακών στοιχείων της «Memorial» και την πρόσβαση σε αυτά, συμπεριλαμβανομένων των αρχείων της, καθώς και των παραστάσεων και των έργων ανεξάρτητων θεάτρων, δημοσιογράφων και καλλιτεχνών·

2.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την επιστολή της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τον Γενικό Εισαγγελέα της Ρωσικής Ομοσπονδίας της 30ής Νοεμβρίου 2021· επιμένει ότι τα αιτήματα διάλυσης στερούνται εύλογης νομικής αιτιολόγησης· καλεί την Πρόεδρο της Επιτροπής και τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, καθώς και τα κράτη μέλη της ΕΕ να εκδώσουν ανοικτές δηλώσεις υποστήριξης και να απευθύνουν προς τις ρωσικές αρχές το αίτημα να εγγυηθούν την ασφάλεια της «Memorial» και να διασφαλίσουν την απαλλαγή της από όλες τις κατηγορίες· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ και τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών στη Ρωσία να επιδείξουν δημόσια αλληλεγγύη προς τη «Memorial»·

3.  καλεί τον ΑΠ/ΥΕ, στο πλαίσιο του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να επιβάλει κυρώσεις σε Ρώσους αξιωματούχους που εμπλέκονται στην παράνομη καταστολή της «Memorial» και στις δικαστικές διαδικασίες κατά των οργανώσεων και των μελών της·

4.  ζητεί μετ’ επιτάσεως από τη Ρωσία να σταματήσει τη συνεχιζόμενη καταστολή της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, με την κατάργηση των νόμων περί «ξένων πρακτόρων» και «ανεπιθύμητων οργανώσεων», με την παύση θέσπισης ειδικής νομοθεσίας ή κατάχρησης των υφιστάμενων ποινικών ή διοικητικών νόμων που αποσκοπούν στη στοχοποίηση των αντιφρονούντων στη χώρα ή στο εξωτερικό, και με την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει οικειοθελώς η Ρωσία βάσει του διεθνούς δικαίου και του Συντάγματός της, μεταξύ άλλων με την πλήρη αποκατάσταση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και του διαδικτύου· καλεί τις ρωσικές αρχές να διασφαλίσουν ότι εφαρμόζονται μέτρα επανόρθωσης και αποκατάστασης για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων που διαπράττονται κατά τη διαδικασία εφαρμογής των νόμων περί «ξένων πρακτόρων» και «ανεπιθύμητων οργανώσεων»·

5.  εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τον ρωσικό λαό και παροτρύνει τις ρωσικές αρχές να σταματήσουν τη δίωξη της «Memorial», μελών του προσωπικού της και όλων των λοιπών ΜΚΟ, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφων, δικηγόρων, ακαδημαϊκών, ιστορικών, ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ και περιβαλλοντικών ακτιβιστών στη Ρωσία· επαναλαμβάνει την υποστήριξή του προς την κοινωνία των πολιτών της Ρωσίας και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καλεί τη Ρωσία να θεσπίσει ένα σαφές νομικό πλαίσιο και ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας για την κοινωνία των πολιτών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα· τονίζει την ανάγκη να εξασφαλιστούν αποτελεσματικές και αποδοτικές νομικές διαδικασίες προσφυγής για τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών η ελευθερία έργου των οποίων έχει τεθεί σε κίνδυνο·

6.  επαναλαμβάνει ότι το ελεύθερο και ανεξάρτητο έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των μέσων ενημέρωσης αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο μιας δημοκρατικής κοινωνίας βασισμένης στο κράτος δικαίου· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη να εντείνουν τη στήριξη προς την κοινωνία των πολιτών, τις ανεξάρτητες ΜΚΟ, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τους ιστορικούς και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης και ευέλικτης χρηματοδοτικής στήριξης και της βοήθειας έκτακτης ανάγκης, και να ενθαρρύνουν την παροχή μεγαλύτερης διεθνούς στήριξης προς αυτούς τους φορείς και την ευρύτερη ένταξή τους σε διεθνή δίκτυα της κοινωνίας των πολιτών· απευθύνει έκκληση στο αίσθημα ευθύνης της ρωσικής ακαδημαϊκής κοινότητας προκειμένου να παρέχει στους εν λόγω ερευνητές και ιστορικούς επαρκείς και ασφαλείς ευκαιρίες για την άσκηση της ακαδημαϊκής τους δραστηριότητας·

7.  καταδικάζει τις εκστρατείες δυσφήμισης, εκ μέρους των σημερινών ρωσικών αρχών, κατά ιστορικών και ακαδημαϊκών που μιλούν ανοιχτά για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από το κομμουνιστικό καθεστώς και αποκαλύπτουν άμεσες σχέσεις μεταξύ του καθεστώτος εκείνου και των ανθρώπων που βρίσκονται σήμερα στην εξουσία στη Ρωσία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Ρωσία, η οποία παραμένει έως σήμερα το μεγαλύτερο θύμα του σοβιετικού κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, δεν είναι ακόμη σε θέση να συμφιλιωθεί με το σκοτεινό παρελθόν της και, αντ’ αυτού, οι αρχές της διώκουν όσους εργάζονται για να διαλευκάνουν τα εγκλήματα του σοβιετικού ολοκληρωτισμού·

8.  επαινεί τη σημαντική συμβολή της «Memorial» στην τεκμηρίωση, την έρευνα και την παιδεία σχετικά με την πολιτική καταστολή στη Σοβιετική Ένωση, και επισημαίνει ότι το έργο αυτό έχει καθιερώσει διεθνή πρότυπα· επικροτεί το άοκνο έργο της για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη σημερινή Ρωσία και ευρύτερα· επιδοκιμάζει ιδίως τις πρωτοβουλίες της, όπως το αίτημα για κίνηση ποινικών διαδικασιών κατά μελών της ομάδας Wagner εξ ονόματος των θυμάτων στη Συρία, και τις συνεχείς προσπάθειές της για την ποινική δίωξη εγκλημάτων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία· αποτίνει φόρο τιμής στα μέλη της «Memorial», όπως η Natalya Estemirova, που πλήρωσαν το υψηλότερο τίμημα για την αποκάλυψη των φρικαλεοτήτων που διαπράχθηκαν εκεί· τονίζει ότι η διάλυση της «International Memorial» και του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial θα είχε, ως εκ τούτου, σημαντικές αρνητικές συνέπειες για την κοινωνία των πολιτών στο σύνολό της και για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία ειδικότερα·

9.  υπογραμμίζει ότι η διάλυση των οργανώσεων αυτών θα σημάνει επίσης το τέλος για τις μοναδικές βάσεις δεδομένων και συλλογές εγγράφων της «Memorial» και πιστεύει ότι τα αρχεία αυτά αποτελούν μοναδική κληρονομιά της ανθρωπότητας· τονίζει ότι είναι υψίστης σημασίας να προστατευτούν και να διατηρηθούν και να συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα σε κάθε ενδιαφερόμενο, συμπεριλαμβανομένων των σπουδαστών, των ερευνητών και των οικογενειών των θυμάτων· καλεί, επομένως, την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εκπονήσουν, από κοινού με την κοινωνία των πολιτών και τους Ρώσους εμπειρογνώμονες σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ολοκληρωμένη έκθεση σχετικά με τη ζωντανή μνήμη εκατομμυρίων θυμάτων της πολιτικής τρομοκρατίας στη Σοβιετική Ένωση, η οποία θα βασίζεται σε καταθέσεις μαρτύρων και στις βάσεις δεδομένων που έχει συλλέξει η Memorial·

10.  καταδικάζει την πολιτική ιστορικού αναθεωρητισμού και εξύμνησης του σταλινισμού που προωθούν η ρωσική κυβέρνηση και οι ρωσικές αρχές, στην οποία προσφεύγουν όχι μόνο στις τρέχουσες απόπειρες διάλυσης του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όπως κατά την ανακάλυψη μαζικών τάφων στο Sandarmokh στη Δημοκρατία της Καρελίας και την επακόλουθη πολιτικά υποκινούμενη ποινή κάθειρξης, με βάση χαλκευμένες κατηγορίες, του Yury Dmitriev, τοπικού στελέχους της «Memorial», καθώς και τη δήμευση του βιβλίου της Agnes Haikara σχετικά με την τραγική τύχη των Νορβηγών και Φινλανδών αποίκων της χερσονήσου Κόλα· υπογραμμίζει ότι η μνήμη των θυμάτων ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων και η αναγνώριση των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από κομμουνιστικές, ναζιστικές και άλλες δικτατορίες και η ευαισθητοποίηση σχετικά με αυτά είναι ζωτικής σημασίας για την ενότητα της Ευρώπης και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας έναντι σύγχρονων απειλών κατά της δημοκρατίας, ιδίως μεταξύ των νεότερων γενεών·

11.  καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ και τις εθνικές διπλωματικές αντιπροσωπείες στη Ρωσία να παρακολουθούν στενά την κατάσταση επιτόπου και τις δίκες που συνδέονται με τη «Memorial», να διασφαλίζουν ότι οι προσπάθειες αυτές χαίρουν προβολής και να τους προσφέρουν κάθε στήριξη που μπορεί να χρειάζονται, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης οικονομικής βοήθειας για την αμοιβή δικηγόρων και εμπειρογνωμόνων, αλλά και της ψυχοκοινωνικής και ιατρικής υποστήριξης για τους εργαζομένους καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου ακραίας πίεσης·

12.  καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να συνεχίσουν να στηρίζουν τα τμήματα της «Memorial» στις αντίστοιχες χώρες τους· παροτρύνει τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο παροχής καταφυγίου σε ΜΚΟ που υφίστανται απειλές ή απαγορεύσεις από τη Ρωσία και να τους επιτρέψουν να δρουν από ευρωπαϊκό έδαφος, εάν είναι απαραίτητο, και να παράσχουν επείγουσες θεωρήσεις για τους υπαλλήλους της «Memorial» και άλλους ακτιβιστές που αντιμετωπίζουν απειλές, ώστε να μπορέσουν να εγκαταλείψουν τη Ρωσία και να βρουν προσωρινό καταφύγιο στην ΕΕ·

13.  παροτρύνει τον ΑΠ/ΥΕ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν συντονισμένη δράση με χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις για να αυξήσουν τον διεθνή έλεγχο των περιοριστικών νόμων, πολιτικών και ενεργειών της Ρωσίας και να εγείρουν συστηματικά το ζήτημα και να καταδικάζουν τους περιορισμούς των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ρωσικές αρχές, μεταξύ άλλων μέσω υψηλού επιπέδου και δημόσιων παρεμβάσεων, συντονισμένης δράσης, διαρκούς ελέγχου στα διεθνή και περιφερειακά φόρουμ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τακτικής διενέργειας εκτίμησης επιπτώσεων όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, ώστε να διασφαλίζεται ότι η συνεργασία με τη Ρωσία δεν υπονομεύει τους στόχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ούτε συμβάλλει άμεσα ή έμμεσα σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

14.  ενθαρρύνει τους πρέσβεις της ΕΕ και των κρατών μελών στη Ρωσία να πραγματοποιήσουν κοινή, δημόσια επίσκεψη αλληλεγγύης στα γραφεία της «International Memorial» και του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial μετά την έκβαση των ακροαματικών διαδικασιών·

15.  καλεί την ΕΥΕΔ να συνεχίσει να θέτει το ζήτημα της συνεχιζόμενης με αμείωτη ένταση καταστολής από τη Ρωσία εις βάρος της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, ιδίως της πρόσφατης περίπτωσης της «Memorial», και να ξεκινήσει διαδικασίες παρακολούθησης και αξιολόγησης σε όλα τα σχετικά φόρουμ, όπως ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, και ιδίως να προσθέσει τη συνεχιζόμενη καταστολή της κοινωνίας των πολιτών από τη Ρωσία στην ημερήσια διάταξη της επόμενης συνόδου του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών που αρχίζει τον Φεβρουάριο του 2022·

16.  καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να παρακολουθούν στενά και ενδελεχώς τον αντίκτυπο του νόμου περί «ξένων πρακτόρων», ιδίως προκειμένου να τηρούν λεπτομερές μητρώο των οργανώσεων και των ατόμων που δηλώνονται ως «ξένοι πράκτορες» και υπόκεινται σε κυρώσεις εξαιτίας αυτού, και να αξιολογούν τις νομικής φύσεως μεταβολές στον νόμο και τις επιπτώσεις τους στη ρωσική κοινωνία των πολιτών· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να θέτουν συστηματικά προς συζήτηση τις ανησυχίες σχετικά με τον νόμο περί «ξένων πρακτόρων» και άλλη περιοριστική νομοθεσία κατά της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις συναντήσεις με Ρώσους εκπροσώπους και να καλούν τη Ρωσία να καταργήσει άμεσα τον νόμο περί «ξένων πρακτόρων» και να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της με τις διεθνείς δεσμεύσεις της και με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

17.  καλεί το Συμβούλιο, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να ενσωματώσουν τη διαβούλευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνία των πολιτών σε όλους τους διαλόγους και τους τομείς συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών της και της Ρωσίας, και να τηρήσουν τη δέσμευσή τους για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου·

18.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στην «International Memorial» και το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και την Κρατική Δούμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Τελευταία ενημέρωση: 24 Φεβρουαρίου 2022Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου