Wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu i Migracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu na rzecz Zarządzania Granicami i Wiz na lata 2021–2027 ***II
130k
44k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (06674/1/2021 – C9-0193/2021 – 2018/0196(COD))
– uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06674/1/2021 – C9‑0193/2021),
– uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego z dnia 25 października 2018 r.(1),
– uwzględniając opinie Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 17 października 2018 r.(2) oraz z dnia 18 września 2020 r.(3),
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 5 grudnia 2018 r.(4),
– uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu(5) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0375),
– uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu,
– uwzględniając art. 67 Regulaminu,
– uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Rozwoju Regionalnego (A9-0206/2021),
1. zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;
2. stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;
4. zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
5. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Fundusz Spójności na lata 2021–2027 ***II
132k
43k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności (06168/1/2021 – C9-0194/2021 – 2018/0197(COD))
– uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06168/1/2021 – C9-0194/2021),
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 17 października 2018 r.(1),
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 5 grudnia 2018 r.(2),
– uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu(3) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0372),
– uwzględniając zmieniony wniosek Komisji (COM(2020)0452),
— uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu,
– uwzględniając art. 67 Regulaminu,
— uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Rozwoju Regionalnego (A9-0204/2021),
1. zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;
2. stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;
4. zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
5. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
Przepisy szczegółowe dotyczące celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz instrumentów finansowania zewnętrznego na lata 2021–2027 ***II
135k
43k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. dotyczące stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (05488/1/2021 – C9-0192/2021 – 2018/0199(COD))
— uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (05488/1/2021 – C9‑0192/2021),
— uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 19 września 2018 r.(1),
— uwzględniając opinię Komitetu Regionów z 5 grudnia 2018 r.(2),
— uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu(3) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0289),
— uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
— uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu,
— uwzględniając art. 67 Regulaminu,
— uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Rozwoju Regionalnego (A9-0205/2021),
1. zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;
2. stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;
4. zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
5. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
Środki ochrony i egzekwowania mające zastosowanie na obszarze podlegającym regulacji Organizacji Rybołówstwa Północno-Zachodniego Atlantyku (NAFO) ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/833 z dnia 20 maja 2019 r. ustanawiające środki ochrony i egzekwowania mające zastosowanie na obszarze podlegającym regulacji Organizacji Rybołówstwa Północno-Zachodniego Atlantyku (COM(2020)0215 – C9-0157/2020 – 2020/0095(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2020)0215),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 43 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0157/2020),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 września 2020 r.(1),
– uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady przekazane pismem z dnia 12 maja 2021 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 59 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A9-0220/2020),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/... zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/833 ustanawiające środki ochrony i egzekwowania mające zastosowanie na obszarze podlegającym regulacji Organizacji Rybołówstwa Północno-Zachodniego Atlantyku
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2021/1231.)
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie płatności transgranicznych w Unii (tekst jednolity) (COM(2020)0323 – C9-0204/2020 – 2020/0145(COD))
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2020)0323),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 114 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0204/2020),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego z dnia 25 stycznia 2021 r.(1),
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 3 grudnia 2020 r.(2),
– uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 20 grudnia 1994 r. – Szybsza metoda pracy nad urzędową kodyfikacją tekstów prawnych(3),
– uwzględniając art. 109 i 59 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0202/2021),
A. mając na uwadze opinię konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, zgodnie z którą przedmiotowy wniosek ogranicza się do zwykłego ujednolicenia istniejących tekstów, bez zmiany co do istoty;
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/... w sprawie płatności transgranicznych w Unii (tekst jednolity)
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2021/1230.)
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego określającego przepisy i ogólne warunki regulujące wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (Statut Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich) i uchylającego decyzję 94/262/EWWiS, WE, Euratom (2021/2053(INL) – 2019/0900(APP))
– uwzględniając swoją decyzję z dnia 10 czerwca 2021 r. w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego określającego przepisy i ogólne warunki regulujące wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (Statut Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich) i uchylającego decyzję 94/262/EWWiS, WE, Euratom(1)
– uwzględniając art. 46 i 54 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych (A9-0174/2021),
1. przyjmuje załączone rozporządzenie;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania rozporządzenia zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;
3. zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do zarządzenia publikacji rozporządzenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
4. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom narodowym.
ZALACZNIK DO REZOLUCJI
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego określające przepisy i ogólne warunki regulujące wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (Statut Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich) i uchylające decyzję 94/262/EWWiS, WE, Euratom (2021/2053(INL)–2019/0900(APP))
PARLAMENT EUROPEJSKI,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 228 ust. 4,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 106a ust. 1,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Przepisy i ogólne warunki regulujące wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich powinny być ustanowione zgodnie z postanowieniami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 20 ust. 2 lit. d) i art. 228, Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej oraz Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”).
(2) Decyzję Parlamentu Europejskiego 94/262/EWWiS, WE, Euratom(4) zmieniono ostatni raz w 2008 r. W związku z wejściem w życie traktatu lizbońskiego dnia 1 grudnia 2009 r., decyzję 94/262/EWWiS, WE, Euratom należy uchylić i zastąpić rozporządzeniem przyjętym na podstawie art. 228 ust. 4 TFUE.
(3) Art. 41 Karty uznaje prawo do dobrej administracji za jedno z podstawowych praw obywateli Unii. Art. 43 Karty uznaje prawo do zwracania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w przypadkach niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii. W celu zapewnienia, aby prawa te były skuteczne i zwiększenia zdolności Rzecznika Praw Obywatelskich do prowadzenia dokładnych i bezstronnych dochodzeń, wspierając w ten sposób niezależność Rzecznika Praw Obywatelskich, od której zależą oba te prawa, powinien on otrzymać wszelkie narzędzia niezbędne do skutecznego wykonywania obowiązków Rzecznika Praw Obywatelskich, o których mowa w traktatach i w niniejszym rozporządzeniu.
(4) Ustalenie warunków, na jakich skarga może zostać przedstawiona Rzecznikowi Praw Obywatelskich, powinno być zgodne z zasadą pełnego, swobodnego i łatwego dostępu, z należytym uwzględnieniem szczególnych ograniczeń wynikających z postępowań sądowych i administracyjnych.
(5) Rzecznik Praw Obywatelskich powinien działać z należytym uwzględnieniem kompetencji instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii, które są przedmiotem dochodzenia.
(6) Należy ustanowić procedury działania w sytuacjach, gdy dochodzenia Rzecznika Praw Obywatelskich ujawniają przypadki niewłaściwego administrowania. Rzecznika Praw Obywatelskich powinien składać całościowe sprawozdani Parlamentowi Europejskiemu na zakończenie każdej sesji rocznej. Rzecznik Praw Obywatelskich powinien mieć również prawo umieszczać w tym sprawozdaniu rocznym dla Parlamentu Europejskiego ocenę stopnia realizacji jego zaleceń.
(7) Aby wzmocnić rolę Rzecznika Praw Obywatelskich i promować najlepsze praktyki administracyjne w instytucjach, organach i jednostkach organizacyjnych Unii, należy umożliwić mu – bez uszczerbku dla jego głównego obowiązku, jakim jest rozpatrywanie skarg – prowadzenie dochodzeń z własnej inicjatywy, jeżeli uzna, że istnieją ku temu powody, w szczególności w sprawie powtarzających się, systemowych lub szczególnie poważnych przypadków niewłaściwego administrowania.
(8) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1049/2001(5), uzupełnione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1367/2006(6) powinno mieć zastosowanie do wniosków o publiczny dostęp do dokumentów Rzecznika Praw Obywatelskich, z wyjątkiem dokumentów uzyskanych w trakcie dochodzenia, w przypadku których wnioski powinna rozpatrywać instytucja, organ lub jednostka organizacyjna Unii, od których dokumenty te pochodzą.
(9) Rzecznik Praw Obywatelskich powinien dysponować wszelkimi środkami niezbędnymi dla właściwego wykonywania swoich zadań. W tym celu instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii powinny udzielać Rzecznikowi Praw Obywatelskich wszelkich informacji, o które wystąpi w związku z dochodzeniem. W przypadku gdy wykonywanie zadań Rzecznika Praw Obywatelskich wymagałoby udostępnienia mu informacji niejawnych będących w posiadaniu instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii lub organów państw członkowskich, Rzecznik Praw Obywatelskich powinien mieć możliwość dostępu do takich informacji, z zastrzeżeniem zapewnienia zgodności z przepisami w zakresie ich ochrony.
(10) Rzecznik Praw Obywatelskich oraz jego pracownicy powinni być zobowiązani do zachowania poufności w odniesieniu do wszelkich informacji, które uzyskają w ramach wykonywania swoich obowiązków, bez uszczerbku dla obowiązku Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczącego informowania organów państw członkowskich o faktach, które mogą mieć związek z przestępstwem i o których dowiedział się w trakcie dochodzenia. Rzecznik Praw Obywatelskich powinien także móc poinformować daną instytucję, dany organ lub daną jednostkę organizacyjną Unii o faktach świadczących o niewłaściwym postępowaniu podlegającego im pracownika. Spoczywający na Rzeczniku Praw Obywatelskich obowiązek zachowania poufności w odniesieniu do wszelkich informacji, które uzyska w ramach wykonywania obowiązków, powinien pozostawać bez uszczerbku dla obowiązku Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczącego działania z jak największym poszanowaniem zasady otwartości zgodnie z art. 15 ust. 1 TFUE. W szczególności, aby należycie wykonywać swoje obowiązki i znaleźć poparcie dla swoich ustaleń, Rzecznik Praw Obywatelskich powinien móc odnosić się w swoich sprawozdaniach do wszelkich informacji dostępnych publicznie.
(11) W przypadku gdy jest to niezbędne do skutecznego wykonywania obowiązków, Rzecznik Praw Obywatelskich powinien mieć możliwość współpracy i wymiany informacji z organami państw członkowskich, zgodnie z obowiązującym prawem krajowym i unijnym, oraz z innymi instytucjami, organami i jednostkami organizacyjnymi Unii – zgodnie z obowiązującym prawem Unii.
(12) Rzecznik Praw Obywatelskich powinien być wybierany na początku kadencji parlamentarnej i na okres jej trwania spośród osób, które są obywatelami Unii oraz dają wszelkie wymagane gwarancje niezależności i kompetencji. Należy również określić ogólne warunki dotyczące między innymi zakończenia wykonywania funkcji przez Rzecznika Praw Obywatelskich, zastąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich, obowiązującej go niepołączalności, wynagrodzenia Rzecznika Praw Obywatelskich oraz przywilejów i immunitetów Rzecznika Praw Obywatelskich.
(13) Należy sprecyzować, że siedzibą Rzecznika Praw Obywatelskich jest siedziba Parlamentu Europejskiego, jak określono w lit. a) jedynego artykułu Protokołu nr 6 w sprawie ustalenia siedzib instytucji i niektórych organów, jednostek organizacyjnych i służb Unii Europejskiej, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej, Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej ( zwanego dalej „Protokołem nr 6”):.
(14) Rzecznik Praw Obywatelskich powinien zagwarantować parytet płci w składzie swojego sekretariatu, z należytym uwzględnieniem art. 1d ust. 2 regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej i warunków zatrudnienia innych pracowników Unii, ustanowionego rozporządzeniem (EWG, Euratom, EWWiS) nr 259/68(7) (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”).
(15) Do Rzecznika Praw Obywatelskich należy przyjęcie przepisów wykonawczych do niniejszego rozporządzenia po konsultacji z Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją Europejską. Jeżeli instytucje te nie przekażą informacji zwrotnych w rozsądnym terminie określonym wcześniej przez Rzecznika Praw Obywatelskich, może on przyjąć odnośne przepisy wykonawcze. Aby zagwarantować pewność prawa i najwyższe standardy podczas wykonywania zadań przez Rzecznika Praw Obywatelskich, w niniejszym rozporządzeniu należy określić minimalną treść przepisów wykonawczych, które mają zostać przyjęte,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Przedmiot i zasady
1. Niniejsze rozporządzenie określa przepisy i ogólne warunki regulujące wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (Statut Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich).
2. Rzecznik Praw Obywatelskich wykonuje swoje funkcje w sposób w pełni niezależny i działa bez uprzedniej zgody.
3. Rzecznik Praw Obywatelskich przyczynia się do ujawniania przypadków niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii, z wyłączeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykonującego swoje funkcje sądowe, z należytym uwzględnieniem art. 20 ust. 2 lit. d) i art. 228 TFUE oraz art. 41 Karty dotyczącego prawa do dobrej administracji.
Działalność jakichkolwiek innych organów lub osób nie może być przedmiotem skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich.
4. W stosownych przypadkach Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawia zalecenia, propozycje rozwiązań i sugestie dotyczące usprawnień w celu zaradzenia problemowi.
5. W wykonywaniu swoich obowiązków Rzecznik Praw Obywatelskich nie może kwestionować zasadności orzeczenia sądowego ani właściwości sądu do wydania orzeczenia.
Artykuł 2
Skargi
1. Każdy obywatel Unii bądź każda osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę statutową w państwie członkowskim Unii może, bezpośrednio albo za pośrednictwem posła do Parlamentu Europejskiego, złożyć skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich w odniesieniu do przypadku niewłaściwego administrowania.
2. Skarga musi zawierać wyraźne odniesienie do jej przedmiotu i do tożsamości skarżącego. Skarżący może wnieść o zachowanie poufności skargi albo jej części.
3. Skargę składa się w terminie dwóch lat od daty stwierdzenia przez skarżącego stanu faktycznego, który jest przedmiotem skargi. Przed złożeniem skargi skarżący czyni odpowiednie działania administracyjne wobec danej instytucji, danego organu lub danej jednostki organizacyjnej Unii.
4. Rzecznik Praw Obywatelskich oddala skargę jako niedopuszczalną, jeżeli wykracza ona poza zakres kompetencji Rzecznika Praw Obywatelskich lub jeżeli nie są spełnione wymogi proceduralne określone w ust. 2 i 3. Jeżeli skarga wykracza poza zakres kompetencji Rzecznika Praw Obywatelskich, może on zalecić skarżącemu skierowanie skargi do innego organu.
5. Jeżeli Rzecznik Praw Obywatelskich uzna skargę za ewidentnie bezpodstawną, zamyka sprawę i informuje o tym skarżącego. W przypadku gdy skarżący poinformował daną instytucję, dany organ lub daną jednostkę organizacyjną Unii o skardze, Rzecznik Praw Obywatelskich informuje również tę instytucję, ten organ lub tę jednostkę organizacyjną.
6. Skargi dotyczące stosunków pracy między instytucjami, organami lub jednostkami organizacyjnymi Unii a ich personelem uznaje się za dopuszczalne tylko wtedy, gdy zainteresowana osoba wyczerpała wszystkie wewnętrzne procedury administracyjne, w szczególności te, o których mowa w art. 90 regulaminu pracowniczego, a właściwy organ danej instytucji, danego organu lub danej jednostki organizacyjnej Unii podjął decyzję lub upłynął termin na udzielenie odpowiedzi. Rzecznik Praw Obywatelskich jest również uprawniony do weryfikacji środków przyjętych przez właściwy organ danej instytucji, danego organu lub danej jednostki organizacyjnej Unii, aby zapewnić ochronę domniemanych ofiar molestowania oraz przywrócić zdrowe i bezpieczne środowisko pracy, w którym gwarantuje się poszanowanie godności zainteresowanych osób w trakcie dochodzenia administracyjnego, pod warunkiem że zainteresowane osoby wyczerpały wewnętrzne procedury administracyjne w odniesieniu do tych środków.
7. Rzecznik Praw Obywatelskich informuje zainteresowaną instytucję, zainteresowany organ lub zainteresowaną jednostkę organizacyjną Unii o zarejestrowanej skardze gdy tylko zostanie ona uznana za dopuszczalną i zostanie podjęta decyzja o wszczęciu dochodzenia.
8. Złożenie skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich nie ma wpływu na bieg terminów do wnoszenia środków odwoławczych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.
9. Jeżeli Rzecznik Praw Obywatelskich orzekł o niedopuszczalności skargi albo podjął decyzję o zaprzestaniu jej rozpatrywania z powodu toczącego się lub zakończonego postępowania sądowego dotyczącego zarzutów podniesionych w skardze, wyniki dotychczasowego postępowania Rzecznika Praw Obywatelskich są rejestrowane w aktach sprawy i sprawa ta zostaje zamknięta.
10. Rzecznik Praw Obywatelskich jak najszybciej informuje skarżącego o działaniach podjętych w związku ze skargą i w miarę możliwości poszukuje wspólnie z zainteresowaną instytucją, zainteresowanym organem lub zainteresowaną jednostką organizacyjną Unii rozwiązania pozwalającego na wyeliminowanie niewłaściwego administrowania. Rzecznik Praw Obywatelskich informuje skarżącego o proponowanym rozwiązaniu oraz przekazuje mu ewentualne uwagi zainteresowanej instytucji, zainteresowanego organu lub zainteresowanej jednostki organizacyjnej Unii. Skarżący może zgłosić uwagi lub – na każdym etapie postępowania – przedstawić dodatkowe informacje, które były nieznane w momencie składania skargi.
W przypadku znalezienia rozwiązania możliwego do zaakceptowania przez skarżącego oraz zainteresowaną instytucję, zainteresowany organ lub zainteresowaną jednostkę organizacyjną Unii Rzecznik Praw Obywatelskich może zamknąć sprawę bez stosowania procedury przewidzianej w art. 4.
Artykuł 3
Dochodzenia
1. Zgodnie ze swoimi obowiązkami Rzecznik Praw Obywatelskich prowadzi dochodzenia, które uzna za uzasadnione, z własnej inicjatywy lub na podstawie skargi.
2. Rzecznik Praw Obywatelskich bez zbędnej zwłoki informuje o takich dochodzeniach zainteresowaną instytucję, zainteresowany organ lub zainteresowaną jednostkę organizacyjną Unii. Bez uszczerbku dla art. 5, zainteresowana instytucja, zainteresowany organ lub zainteresowana jednostka organizacyjna Unii mogą, z własnej inicjatywy lub na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, przedstawić wszelkie użyteczne uwagi lub dowody.
3. Rzecznik Praw Obywatelskich może prowadzić dochodzenia z własnej inicjatywy, jeżeli uzna, że istnieją ku temu powody, w szczególności w sprawie powtarzających się, systemowych lub szczególnie poważnych przypadków niewłaściwego administrowania, aby rozpatrzyć te przypadki jako kwestie leżące w interesie publicznym. W kontekście takich dochodzeń może również zgłaszać propozycje i inicjatywy mające na celu promowanie najlepszych praktyk administracyjnych w instytucjach, organach i jednostkach organizacyjnych Unii.
Artykuł 4
Interakcja między Rzecznikiem Praw Obywatelskich a instytucjami
1. Jeżeli w wyniku dochodzenia zostaną stwierdzone przypadki niewłaściwego administrowania, Rzecznik Praw Obywatelskich bez zbędnej zwłoki informuje zainteresowaną instytucję, zainteresowany organ lub zainteresowaną jednostkę organizacyjną Unii o ustaleniach dochodzenia i, w stosownych przypadkach, wydaje zalecenia.
2. Zainteresowana instytucja, zainteresowany organ lub zainteresowana jednostka organizacyjna Unii w ciągu trzech miesięcy przesyła Rzecznikowi Praw Obywatelskich szczegółową opinię. Na uzasadniony wniosek zainteresowanej instytucji, zainteresowanego organu lub zainteresowanej jednostki organizacyjnej Unii Rzecznik Praw Obywatelskich może przedłużyć ten termin. Przedłużenie to nie może przekraczać dwóch miesięcy. Jeżeli w pierwotnym terminie trzech miesięcy lub w przedłużonym terminie zainteresowana instytucja, zainteresowany organ lub zainteresowana jednostka organizacyjna Unii nie wydadzą opinii, Rzecznik Praw Obywatelskich może zamknąć dochodzenie bez takiej opinii.
3. Po zamknięciu dochodzenia Rzecznik Praw Obywatelskich przekazuje sprawozdanie danej instytucji, danemu organowi lub danej jednostce organizacyjnej Unii, a także, jeżeli wymaga tego charakter lub skala wykrytego przypadku niewłaściwego administrowania, Parlamentowi Europejskiemu. Rzecznik Praw Obywatelskich może w swoim sprawozdaniu formułować zalecenia. Rzecznik Praw Obywatelskich informuje skarżącego o wynikach dochodzenia, o opinii wyrażonej przez zainteresowaną instytucję, zainteresowany organ lub zainteresowaną jednostkę organizacyjną Unii, a także o ewentualnych zaleceniach zawartych w sprawozdaniu.
4. W stosownych przypadkach dotyczących dochodzenia w sprawie działalności instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej Unii Rzecznik Praw Obywatelskich może wystąpić przed Parlamentem Europejskim, na odpowiednim poziomie, z własnej inicjatywy lub na wniosek Parlamentu Europejskiego.
5. Na koniec każdej sesji rocznej Rzecznik Praw Obywatelskich przedkłada Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie dotyczące wyników przeprowadzonych w danym okresie dochodzeń. Sprawozdanie zawiera ocenę zgodności z zaleceniami Rzecznika Praw Obywatelskich, propozycje rozwiązań i sugestie dotyczące ulepszeń. W stosownych przypadkach sprawozdanie zawiera również wyniki dochodzeń Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczących molestowania, informowania o nieprawidłowościach i konfliktów interesów w instytucjach, organach lub jednostkach organizacyjnych Unii.
Artykuł 5
Przekazywanie informacji Rzecznikowi Praw Obywatelskich
1. Do celów niniejszego artykułu „przekazywanie informacji” obejmuje wszelkie środki fizyczne i elektroniczne, za pomocą których Rzecznik Praw Obywatelskich i jego sekretariat uzyskują dostęp do informacji, w tym do dokumentów, niezależnie od ich formy.
2. „Informacje niejawne UE” oznaczają wszelkie informacje lub materiały objęte klauzulą tajności UE, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby w różnym stopniu wyrządzić szkodę interesom Unii lub co najmniej jednego państwa członkowskiego.
3. Z zastrzeżeniem warunków określonych w niniejszym artykule instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii oraz właściwe organy państw członkowskich, na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich lub z własnej inicjatywy i bez zbędnej zwłoki, przekazują Rzecznikowi Praw Obywatelskich wszystkie informacje, o które wystąpił w związku z dochodzeniem.
4. Rzecznikowi Praw Obywatelskich udostępnia się informacje niejawne UE z zastrzeżeniem następujących zasad i warunków:
a) instytucja, organ lub jednostka organizacyjna Unii przekazujące informacje niejawne UE zakończyły odpowiednie procedury wewnętrzne, a w przypadku gdy podmiot, który stworzył informacje, jest stroną trzecią, ta ostatnia wyraziła uprzednią pisemną zgodę;
b) ustalono, że zachodzi potrzeba zapoznania się przez Rzecznika Praw Obywatelskich z tymi informacjami;
c) zapewniono, aby dostęp do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL lub wyższą udzielany był wyłącznie osobom posiadającym poświadczenie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa osobowego zgodnie z prawem krajowym i upoważnionym przez właściwy organ bezpieczeństwa.
5. W związku z przekazywaniem informacji niejawnych UE dana instytucja, dany organ lub dana jednostka organizacyjna Unii ocenia, czy Rzecznik Praw Obywatelskich skutecznie wdrożył wewnętrzne przepisy bezpieczeństwa oraz środki fizyczne i proceduralne służące ochronie informacji niejawnych UE. W tym celu Rzecznik Praw Obywatelskich oraz instytucja, organ lub jednostka organizacyjna Unii mogą również zawrzeć porozumienie ustanawiające ogólne ramy regulujące przekazywanie informacji niejawnych UE.
6. Zgodnie z ust. 4 i 5 dostęp do informacji niejawnych UE zapewnia się w pomieszczeniach danej instytucji, danego organu lub danej jednostki organizacyjnej Unii, chyba że uzgodniono inaczej z Rzecznikiem Praw Obywatelskich.
7. Bez uszczerbku dla ust. 3 właściwe organy państw członkowskich mogą odmówić udzielenia Rzecznikowi Praw Obywatelskich informacji objętych prawem krajowym dotyczącym ochrony informacji niejawnych lub przepisami uniemożliwiającymi ich przekazanie.
Odnośne państwo członkowskie może jednak przekazać te informacje Rzecznikowi Praw Obywatelskich na warunkach określonych przez swój właściwy organ.
8. W przypadku gdy instytucje, organy lub jednostki organizacyjne Unii oraz organy państw członkowskich zamierzają przekazać Rzecznikowi Praw Obywatelskich informacje niejawne UE lub wszelkie inne informacje niedostępne publicznie, informują o tym Rzecznika Praw Obywatelskich z wyprzedzeniem.
Rzecznik Praw Obywatelskich zapewnia, aby takie informacje były odpowiednio chronione, w szczególności nie ujawnia ich skarżącemu ani opinii publicznej bez uprzedniej zgody instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej Unii lub właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego. W odniesieniu do informacji niejawnych UE zgoda jest udzielana na piśmie.
9. Instytucje, organy lub jednostki organizacyjne Unii odmawiające dostępu do informacji niejawnych UE przedstawiają Rzecznikowi Praw Obywatelskich uzasadnienie wskazując co najmniej powody odmowy.
10. Rzecznik Praw Obywatelskich zachowuje informacje, o których mowa w ust. 8, wyłącznie do czasu ostatecznego zamknięcia dochodzenia.
Rzecznik Praw Obywatelskich może wystąpić z wnioskiem do instytucji, organu, jednostki organizacyjnej lub do państwa członkowskiego Unii o zachowanie takich informacji przez okres co najmniej pięciu lat.
11. Jeśli Rzecznik Praw Obywatelskich nie otrzyma pomocy, o którą się zwrócił, może poinformować o tym Parlament Europejski, który podejmuje odpowiednie kroki.
Artykuł 6
Publiczny dostęp do dokumentów Rzecznika Praw Obywatelskich
Rzecznik Praw Obywatelskich zajmuje się wnioskami o publiczny dostęp do dokumentów, z wyjątkiem dokumentów otrzymanych w trakcie dochodzenia i znajdujących się w posiadaniu Rzecznika Praw Obywatelskich na czas trwania dochodzenia lub po jego zamknięciu, na warunkach i w granicach określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001, uzupełnionym rozporządzeniem (WE) nr 1367/2006 w odniesieniu do dostępu do informacji na temat środowiska.
Artykuł 7
Wysłuchanie urzędników i innych pracowników
1. Na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich urzędnicy i inni pracownicy instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii zostają wysłuchani w odniesieniu do faktów związanych z prowadzonym przez Rzecznika Praw Obywatelskich dochodzeniem.
2. Ci urzędnicy i inni pracownicy wypowiadają się w imieniu swoich instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych. Są oni związani przepisami wynikającymi z obowiązujących ich regulaminów.
Artykuł 8
Dochodzenia w kontekście informowania o nieprawidłowościach
1. Rzecznik Praw Obywatelskich może prowadzić dochodzenie w celu wykrycia niewłaściwego administrowania w związku z informacjami określonymi w art. 22a regulaminu pracowniczego, które zostały mu ujawnione przez urzędnika lub innego pracownika zgodnie z odpowiednimi przepisami określonymi w regulaminie pracowniczym.
2. W takich przypadkach urzędnik lub inny pracownik korzystają z przewidzianej w regulaminie pracowniczym ochrony przed negatywnymi konsekwencjami, jakie może ponieść ze strony instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej Unii w wyniku przekazania informacji.
3. Rzecznik Praw Obywatelskich może również prowadzić dochodzenie na temat tego, czy nastąpił przypadek niewłaściwego administrowania w rozpatrywaniu takiej sprawy przez daną instytucję, dany organ lub daną jednostkę organizacyjną Unii, w tym w odniesieniu do ochrony zainteresowanego urzędnika lub innego pracownika.
Artykuł 9
Tajemnica zawodowa
1. Rzecznik Praw Obywatelskich i jego pracownicy nie ujawniają informacji ani dokumentów, które uzyskali w trakcie dochodzenia. Bez uszczerbku dla ust. 2 nie ujawniają oni w szczególności żadnych dostarczonych Rzecznikowi informacji niejawnych UE, dokumentów wewnętrznych instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii, ani dokumentów, które wchodzą w zakres stosowania unijnych przepisów dotyczących ochrony danych osobowych. Nie ujawniają oni żadnych informacji, które mogłyby zagrozić skarżącemu lub każdej innej zainteresowanej osobie.
2. Bez uszczerbku dla ogólnego obowiązku sprawozdawczego wszystkich instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii wobec Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), zgodnie z art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013(8) jeżeli podczas dochodzenia Rzecznik Praw Obywatelskich dowiaduje się o faktach, które mogą stanowić przestępstwo lub odnosić się do niego, powiadamia właściwe organy państw członkowskich oraz, jeśli sprawa wchodzi odpowiednio w zakres ich kompetencji, Prokuraturę Europejską, zgodnie z art. 24 rozporządzenia Rady (UE) 2017/1939(9), oraz OLAF.
3. W stosownych przypadkach, w porozumieniu z Prokuraturą Europejską lub OLAF Rzecznik Praw Obywatelskich powiadamia również instytucję, organ lub jednostkę organizacyjną Unii, które sprawują władzę zwierzchnią nad danym urzędnikiem lub pracownikiem i które mogą wszcząć odpowiednie procedury.
Artykuł 10
Współpraca z organami państw członkowskich oraz instytucjami, organami i jednostkami organizacyjnymi Unii
1. Jeśli jest to niezbędne do wykonywania obowiązków, Rzecznik Praw Obywatelskich może współpracować z organami w państwach członkowskich zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym i unijnym.
2. W ramach swoich obowiązków Rzecznik Praw Obywatelskich może również współpracować z innymi instytucjami, organami i jednostkami organizacyjnymi Unii, w szczególności z podmiotami odpowiedzialnymi za propagowanie i ochronę praw podstawowych. Rzecznik Praw Obywatelskich unika nakładania się lub powielania działań tych instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii.
3. Korespondencję adresowaną do organów krajowych państw członkowskich do celów stosowania niniejszego rozporządzenia przekazuje się za pośrednictwem ich stałych przedstawicielstw przy Unii, chyba że zainteresowane stałe przedstawicielstwo wyrazi zgodę na to, by sekretariat Rzecznika Praw Obywatelskich kontaktował się bezpośrednio z zainteresowanymi organami tego państwa członkowskiego.
Artykuł 11
Wybór Rzecznika Praw Obywatelskich
1. Rzecznik Praw Obywatelskich jest wybierany i może zostać ponownie mianowany, zgodnie z art. 228 ust. 2 TFUE, spośród kandydatów wybranych w przejrzystej procedurze.
2. Po opublikowaniu zaproszenia do zgłaszania kandydatur w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich jest wybierany spośród osób, które:
– są obywatelami Unii,
– korzystają z pełni praw obywatelskich i politycznych,
– dają wszelką gwarancję niezależności,
– spełniają warunki wymagane przy sprawowaniu najwyższych urzędów sądowych w swoim kraju lub posiadają uznane kompetencje i kwalifikacje niezbędne do wykonywania funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich oraz
– nie były członkami rządów krajowych ani członkami Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej czy Komisji Europejskiej w okresie dwóch lat poprzedzających publikację zaproszenia do zgłaszania kandydatur.
Artykuł 12
Zakończenie sprawowania urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich
1. Rzecznik Praw Obywatelskich kończy sprawowanie urzędu wraz z upływem kadencji lub z powodu rezygnacji bądź odwołania.
2. Z wyjątkiem przypadku jego odwołania Rzecznika Praw Obywatelskich pełni swoje obowiązki do momentu wyboru nowego Rzecznika.
3. W przypadku wcześniejszego zakończenia wykonywania funkcji nowy Rzecznik Praw Obywatelskich zostaje wybrany w terminie trzech miesięcy od momentu wystąpienia wakatu, na okres pozostający do zakończenia kadencji Parlamentu Europejskiego. Do czasu wyboru nowego Rzecznika Praw Obywatelskich osoba odpowiedzialna za sekretariat, o której mowa w art. 16 ust. 2, jest odpowiedzialna za pilne sprawy wchodzące w zakres obowiązków Rzecznika Praw Obywatelskich.
Artykuł 13
Odwołanie
Jeżeli Parlament Europejski zamierza złożyć wniosek o odwołanie Rzecznika Praw Obywatelskich zgodnie z art. 228 ust. 2 TFUE, przed złożeniem takiego wniosku wysłuchuje Rzecznika Praw Obywatelskich.
Artykuł 14
Sprawowanie urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich
1. Podczas sprawowania swej funkcji Rzecznik Praw Obywatelskich działa zgodnie z art. 228 ust. 3 TFUE. Rzecznik Praw Obywatelskich powstrzymuje się od wszelkich działań nielicujących z charakterem tej funkcji.
2. Przy obejmowaniu urzędu Rzecznik Praw Obywatelskich uroczyście zobowiązuje się przed Trybunałem Sprawiedliwości, że będzie całkowicie niezależnie i bezstronnie sprawował funkcję, o której mowa w traktatach i w niniejszym rozporządzeniu, oraz w pełni przestrzegał zobowiązań z niej wynikających w trakcie kadencji i po jej zakończeniu. Uroczyste zobowiązanie obejmuje w szczególności obowiązek uczciwości i roztropności przy przyjmowaniu niektórych funkcji lub korzyści po zakończeniu kadencji.
3. Podczas trwania swej kadencji Rzecznik Praw Obywatelskich nie może sprawować żadnych innych funkcji politycznych lub administracyjnych ani prowadzić żadnej innej zarobkowej lub niezarobkowej działalności zawodowej.
Artykuł 15
Wynagrodzenie, przywileje i immunitety
1. W kwestiach wynagrodzenia, dodatków i emerytury Rzecznik Praw Obywatelskich ma ten sam status co sędzia Trybunału Sprawiedliwości.
2. Art. 11–14 i 17 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej załączony do Traktatu o Unii Europejskiej, Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej stosują się także do Rzecznika Praw Obywatelskich oraz urzędników i innych pracowników jego sekretariatu.
Artykuł 16
Sekretariat Rzecznika Praw Obywatelskich
1. Rzecznikowi Praw Obywatelskich przyznaje się odpowiedni budżet, wystarczający do zagwarantowania niezależności Rzecznika Praw Obywatelskich i do wykonywania jego funkcji.
2. Rzecznik Praw Obywatelskich wspierany jest przez sekretariat. Rzecznik Praw Obywatelskich mianuje kierownika sekretariatu.
3. Urzędnicy i inni pracownicy sekretariatu Rzecznika Praw Obywatelskich podlegają regulaminowi pracowniczemu. Liczba członków personelu sekretariatu jest ustalana co rok w ramach procedury budżetowej.
4. W przypadku oddelegowania urzędników Unii do sekretariatu Rzecznika Praw Obywatelskich oddelegowanie to uznaje się za oddelegowanie w interesie służby zgodnie z art. 37 akapit pierwszy lit. a) i art. 38 regulaminu pracowniczego.
Artykuł 17
Siedziba Rzecznika Praw Obywatelskich
Siedzibą Rzecznika Praw Obywatelskich jest siedziba Parlamentu Europejskiego, jak określono w lit. a) jedynego artykułu Protokołu nr 6.
Artykuł 18
Przepisy wykonawcze
Rzecznik Praw Obywatelskich przyjmuje przepisy wykonawcze do niniejszego rozporządzenia po konsultacji z Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją. Muszą one być zgodne z niniejszym rozporządzeniem i zawierać co najmniej przepisy dotyczące:
a) praw proceduralnych skarżącego oraz zainteresowanej instytucji, zainteresowanego organu lub zainteresowanej jednostki organizacyjnej Unii;
b) przyjmowania, rozpatrywania i zamykania skarg;
c) dochodzeń z własnej inicjatywy; oraz
d) dochodzeń następczych;
Artykuł 19
Przepisy końcowe
1. Uchyla się decyzję 94/262/EWWiS, WE, Euratom.
2. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
3. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Decyzja Parlamentu Europejskiego 94/262/EWWiS, WE, Euratom z 9 marca 1994 r. w sprawie przepisów i ogólnych warunków regulujących wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (Dz.U. L 113 z 4.5.1994, s. 15).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1049/2001 z 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1367/2006 z 6 września 2006 r. w sprawie zastosowania postanowień Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska do instytucji i organów Wspólnoty (Dz.U. L 264 z 25.9.2006, s. 13).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1).
Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1).
Porozumienie między Unią a Królestwem Tajlandii w sprawie zmiany koncesji dotyczących wszystkich kontyngentów taryfowych znajdujących się na liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej ***
125k
42k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Porozumienia między Unią Europejską a Królestwem Tajlandii na mocy art. XXVIII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT) 1994 w sprawie zmiany koncesji dotyczących wszystkich kontyngentów taryfowych znajdujących się na liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej (05444/2021 – C9-0171/2021 – 2021/0003(NLE))
– uwzględniając projekt decyzji Rady (05444/2021),
– uwzględniając projekt Porozumienia między Unią Europejską a Królestwem Tajlandii na podstawie art. XXVIII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT) 1994 w sprawie zmiany koncesji dotyczących wszystkich kontyngentów taryfowych znajdujących się na liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej (05445/2021),
– uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 207 ust. 4 akapit pierwszy i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0171/2021),
– uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu,
– uwzględniając zalecenie Komisji Handlu Międzynarodowego (A9-0180/2021),
1. wyraża zgodę na zawarcie porozumienia;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Królestwa Tajlandii.
Porozumienie między Unią Europejską a Republiką Indonezji dotyczące zmiany koncesji w odniesieniu do wszystkich kontyngentów taryfowych uwzględnionych w liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej ***
127k
42k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii, Porozumienia w formie wymiany listów między Unią Europejską a Republiką Indonezji na podstawie art. XXVIII Układu ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT) z 1994 r. dotyczącego zmiany koncesji w odniesieniu do wszystkich kontyngentów taryfowych znajdujących się na liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej (06505/2021 – C9-0181/2021 – 2021/0044(NLE))
– uwzględniając projekt decyzji Rady (06505/2021),
– uwzględniając projekt Porozumienia w formie wymiany listów między Unią Europejską a Republiką Indonezji na podstawie art. XXVIII Układu ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT) z 1994 r. dotyczącego zmiany koncesji w odniesieniu do wszystkich kontyngentów taryfowych znajdujących się na liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej (06506/2021),
– uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 207 ust. 4 akapit pierwszy i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0181/2021),
– uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu,
– uwzględniając zalecenie Komisji Handlu Międzynarodowego (A9-0182/2021),
1. wyraża zgodę na zawarcie porozumienia;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Indonezji.
Porozumienie między Unią Europejską a Republiką Argentyńską dotyczące zmiany koncesji w odniesieniu do wszystkich kontyngentów taryfowych uwzględnionych w liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej ***
126k
42k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii , Porozumienia w formie wymiany listów między Unią Europejską a Republiką Argentyńską zgodnie z art. XXVIII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT) z 1994 r. dotyczącego zmiany koncesji w odniesieniu do wszystkich kontyngentów taryfowych uwzględnionych w liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej (06837/2021 – C9-0170/2021 – 2021/0054(NLE))
– uwzględniając projekt decyzji Rady (06837/2021),
– uwzględniając projekt Porozumienia w formie wymiany listów między Unią Europejską a Republiką Argentyńską na podstawie art. XXVIII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT) 1994, dotyczącego zmiany koncesji w odniesieniu do wszystkich kontyngentów taryfowych uwzględnionych w liście koncesyjnej UE CLXXV w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej (06838/2021),
– uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 207 ust. 4 i art. 218 ust. 6 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0170/2021),
– uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu,
– uwzględniając zalecenie Komisji Handlu Międzynarodowego (A9-0175/2021),
1. wyraża zgodę na zawarcie porozumienia;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Argentyńskiej.
Wyzwania i szanse dla sektora rybołówstwa na Morzu Czarnym
200k
60k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie wyzwań i szans dla sektora rybołówstwa na Morzu Czarnym (2019/2159(INI))
– uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2019/2236 z dnia 16 grudnia 2019 r. ustalające uprawnienia do połowów na rok 2020 w odniesieniu do niektórych stad ryb i grup stad ryb mające zastosowanie w Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym(1),
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa(2),
– uwzględniając cel zrównoważonego rozwoju ONZ nr 14 – „Życie pod wodą”,
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającą ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej)(3),
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/982 z dnia 5 czerwca 2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1343/2011 w sprawie niektórych przepisów dotyczących połowów na obszarze objętym porozumieniem Generalnej Komisji Rybołówstwa Morza Śródziemnego (GFCM)(4),
– uwzględniając dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory(5) („dyrektywa siedliskowa”),
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/89/UE z dnia 23 lipca 2014 r. ustanawiającą ramy planowania przestrzennego obszarów morskich(6),
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 508/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego(7) (EFMR),
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/1004,
– uwzględniając rezolucję ustawodawczą z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (WE) nr 768/2005, (WE) nr 1967/2006, (WE) nr 1005/2008 oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1139 w odniesieniu do kontroli rybołówstwa(8),
– uwzględniając strategię średniookresową (2017–2020) GFCM na rzecz zrównoważonego charakteru rybołówstwa na Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym oraz decyzję w sprawie nowej strategii na lata 2021–2025,
– uwzględniając decyzję GFCM w sprawie wspólnego opracowania nowej strategii na rzecz rybołówstwa i akwakultury w Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym na lata 2021-2025, podjętą na posiedzeniu wysokiego szczebla 3 listopada 2020 r.,
– uwzględniając propozycje Komisji dotyczące Europejskiego Zielonego Ładu i unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030,
– uwzględniając deklaracje ministerialne dotyczące Wspólnej agendy morskiej dla Morza Czarnego, przyjęte na posiedzeniach w Burgas 31 maja 2018 r. i w Bukareszcie 9 maja 2019 r., podpisane przez wszystkie sześć państw wybrzeża Morza Czarnego,
– uwzględniając Kartę Organizacji Czarnomorskiej Współpracy Gospodarczej, której celem jest poprawa dialogu politycznego i licznych strategii politycznych w dziedzinie polityki ochrony środowiska i wymiany danych statystycznych,
– uwzględniając strategiczny program badań naukowych i innowacji w obszarze Morza Czarnego, który został zainicjowany w 2019 r. i ma na celu realizację wspólnej wizji wydajnego, zdrowego, odpornego i zrównoważonego Morza Czarnego do 2030 r.,
– uwzględniając deklaracje z konferencji wysokiego szczebla na temat rybołówstwa i akwakultury w Morzu Czarnym, które odbyły się w Bukareszcie w 2016 r. i w Sofii w 2018 r. (deklaracja ministerialna z Sofii),
– uwzględniając konferencje interesariuszy wysokiego szczebla z regionu Morza Czarnego na temat niebieskiej gospodarki, które odbyły się w Bukareszcie (2014 r.), Sofii (2015 r.), Odessie (2016 r.) i Batumi (2017 r.),
– uwzględniając Konwencję w sprawie ochrony Morza Czarnego przed zanieczyszczeniem z 1992 r. (konwencję bukareszteńską) wraz z protokołami, której Bułgaria i Rumunia są stronami i w ramach której Unia Europejska ma status obserwatora, a także uwzględniając prace Komisji Czarnomorskiej na podstawie tej konwencji,
– uwzględniając deklarację ministerialną z dnia 7 kwietnia 1993 r. o ochronie Morza Czarnego,
– uwzględniając zintegrowany program monitorowania i oceny Morza Czarnego na lata 2017–2022 (BSIMAP 2017–2022) realizowany przez Komisję Czarnomorską,
– uwzględniając projekt BlackSea4Fish finansowany ze środków UE, o rocznym budżecie około 1 100 000 EUR na zapewnienie zrównoważonego zarządzania stadami ryb w Morzu Czarnym,
– uwzględniając zalecenie GFCM z 2018 r. w sprawie ustanowienia regionalnego programu badawczego dotyczącego eksploatacji rozkolca Thomasa w Morzu Czarnym w celu oszacowania rozmieszczenia, liczebności, wielkości i struktury wiekowej populacji tego ślimaka w uczestniczących państwach (Bułgaria, Rumunia, Turcja, Gruzja i Ukraina),
– uwzględniając sprawozdanie powołanego przez Komisję Komitetu Naukowo-Technicznego i Ekonomicznego ds. Rybołówstwa z 11 grudnia 2020 r. w sprawie oceny wskaźników równowagi dla kluczowych segmentów floty oraz przeglądu sprawozdań krajowych dotyczących wysiłków państw członkowskich na rzecz osiągnięcia równowagi między zdolnością połowową floty a uprawnieniami do połowów,
– uwzględniając sprawozdanie Departamentu Tematycznego B Parlamentu z 2010 r. w sprawie rybołówstwa na Morzu Czarnym,
– uwzględniając Kodeks odpowiedzialnego rybołówstwa z 1995 r. opracowany przez Organizację ds. Wyżywienia i Rolnictwa,
– uwzględniając sprawozdania dotyczące inicjatywy regionalnej podjętej przez UE i Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (projekty EMBLAS-I i EMBLAS-II), która pomogła wzmocnić zdolność trzech państw (Gruzji, Ukrainy i Rosji) do biologicznego i chemicznego monitorowania jakości wody w Morzu Czarnym zgodnie z prawodawstwem UE dotyczącym wody i była realizowana w latach 2013–2014 (EMBLAS-I) i 2014–2018 (EMBLAS-II),
– uwzględniając zalecenie GFCM z 2009 r. w sprawie ustanowienia wykazu statków, co do których przypuszcza się, że prowadziły nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy (połowy NNN) na obszarze podlegającym kompetencjom GFCM,
– uwzględniając regionalne repozytorium przepisów krajowych GFCM (GFCM-Lex) – platformę internetową, która obecnie zawiera przepisy krajowe dotyczące ochrony żywych zasobów morza i ekosystemów morskich w trzech państwach GFCM i którą GFCM chce w przyszłości rozszerzyć na cały obszar GFCM (w tym region Morza Czarnego),
– uwzględniając Konwencję o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk z 1979 r. (konwencje berneńska), Konwencję o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt z 1979 r., Konwencję o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem z 1973 r., Konwencję o różnorodności biologicznej z 1992 r. oraz ogólnoeuropejski plan działania dotyczący jesiotra przyjęty na podstawie konwencji berneńskiej w 2018 r.,
– uwzględniając sprawozdanie GFCM z 2020 r. w sprawie stanu rybołówstwa w regionach Morza Śródziemnego i Morza Czarnego,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2011 r. w sprawie bieżącego i przyszłego zarządzania rybołówstwem na Morzu Czarnym(9),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. pt. „Więcej ryb w morzach? Środki na rzecz odbudowy zasobów powyżej maksymalnego podtrzymywalnego połowu, w tym obszary odbudowy stad ryb i chronione obszary morskie”(10),
– uwzględniając mechanizm pomocy dla regionu Morza Czarnego, mający na celu udzielanie wskazówek i wsparcia rządom, inwestorom prywatnym, stowarzyszeniom branżowym i przemysłowym, instytucjom badawczym, uniwersytetom i ogółowi społeczeństwa w odniesieniu do możliwości zaangażowania się w działania związane z niebieską gospodarką morską w regionie Morza Czarnego,
– uwzględniając unijną inicjatywę w zakresie synergii czarnomorskiej oraz trzy sprawozdania Komisji z wdrażania synergii czarnomorskiej: z 19 czerwca 2008 r. (COM(2008)0391), z 20 stycznia 2015 r. (SWD(2015)0006) i z 5 marca 2019 r. (SWD(2019)0100),
– uwzględniając strategię UE na rzecz regionu Dunaju, której celem jest między innymi ułatwianie i koordynowanie kluczowych kwestii, takich jak różnorodność biologiczna oraz rozwój społeczno-gospodarczy, w krajach położonych w dorzeczu Dunaju,
– uwzględniając art. 54 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A9-0170/2021),
A. mając na uwadze, że Morze Czarne to morze półzamknięte, łączące się z oceanem jedynie przez Morze Śródziemne, Morze Marmara i Morze Egejskie oraz graniczące z sześcioma państwami (Bułgarią, Rumunią, Turcją, Gruzją, Ukrainą i Rosją), z których tylko dwa są państwami członkowskimi (Bułgaria i Rumunia);
B. mając na uwadze, że od lat 60. w Morzu Czarnym nastąpiły dramatyczne zmiany środowiskowe wynikające z presji związanej z takimi zjawiskami jak eutrofizacja, wprowadzanie gatunków inwazyjnych i przełowienie;
C. mając na uwadze, że zmiany w środowisku Morza Czarnego zostały zapoczątkowane wyginięciem głównych drapieżników pelagicznej sieci pokarmowej, a następnie spadkiem liczby ryb planktonożernych;
D. mając na uwadze, że w Morzu Czarnym istnieje znaczna warstwa wód beztlenowych (87 %) oraz że warstwa wód natlenionych zmniejszyła się w ciągu ostatnich 20 lat o 20–25 metrów; mając na uwadze, że działania człowieka, takie jak zanieczyszczanie, niszczenie siedlisk i przełowienie, doprowadziły do poważnej degradacji ekosystemu w Morzu Czarnym w latach 80.; mając na uwadze, że z wyjątkiem kilku gatunków bakterii beztlenowych na głębokościach poniżej 50–200 m nie występuje życie;
E. mając na uwadze, że bardzo istotnych dla sektora rybołówstwa jest osiem gatunków (sardela europejska (Engraulis encrasicolus), szprot (Sprattus sprattus), ostrobok śródziemnomorski (Trachurus mediterraneus), turbot (Scophthalmus maximus), witlinek (Merlangius merlangus), barbata (Mullus barbatus), rozkolec Thomasa (Rapana venosa) i koleń pospolity (Squalus acanthias)), z których większość to stada wspólnie eksploatowane, natomiast kwotom podlegają dwa gatunki: szprot (kwota autonomiczna) i turbot (kwota całkowitego dopuszczalnego połowu ustalona przez GFCM); mając na uwadze, że inne gatunki, takie jak koleń pospolity, witlinek i sardela, pozostają bez ochrony; mając na uwadze, że kontyngent szprota na lata 2020–2022 pozostał niezmieniony od 2011 r. i wynosi 11 445 ton rocznie dla UE (8032,5 ton dla Bułgarii i 3442,5 ton dla Rumunii), natomiast kontyngent turbota dla UE zwiększono ze 114 do 150 ton rocznie przy równym podziale między Bułgarię i Rumunię;
F. mając na uwadze, że system maksymalnego podtrzymywalnego połowu gatunków istotnych z ekonomicznego punktu widzenia w krajach basenu Morza Czarnego będzie korzystny dla różnorodności biologicznej, a także dla zrównoważonego charakteru sektora rybołówstwa w perspektywie średnio- i długoterminowej; mając na uwadze, że Rumunia wprowadziła kwotę krajową dla gatunków innych niż dwa gatunki podlegające kwotom na szczeblu UE, takich jak rozkolec Thomasa, omułek śródziemnomorski (Mytilus galloprovincialis), babka (Ponticola cephalargoides), małż wenus prążkowany (Chamelea gallina), witlinek i koleń pospolity;
G. mając na uwadze, że według danych z 2018 r. roczne spożycie ryb na mieszkańca w Bułgarii (7,00 kg) i Rumunii (7,99 kg) jest znacznie niższe od średniej europejskiej (24,36 kg), co można postrzegać jako potencjał wzrostu dla lokalnego sektora rybołówstwa;
H. mając na uwadze, że średnio 91 % czarnomorskiej floty rybackiej we wszystkich sześciu krajach położonych nad Morzem Czarnym to małe statki; mając na uwadze, że prawie 95 % floty bułgarskiej i 87 % floty rumuńskiej należy do tej kategorii;
I. mając na uwadze, że według GFCM sektor rybołówstwa łodziowego na Morzu Czarnym charakteryzuje się znacznym przyłowem wrażliwych gatunków rekinów i rajokształtnych oraz ssaków morskich, takich jak delfiny i morświny;
J. mając na uwadze, że rybołówstwo łodziowe jest charakterystyczne dla Morza Czarnego i regionów dolnego Dunaju;
K. mając na uwadze, że na Morzu Czarnym działają statki prowadzące połowy NNN, a państwa nadbrzeżne mają niewielkie możliwości kontrolowania operacji połowowych; mając na uwadze, że według najnowszych dostępnych danych GFCM (z 4–8 listopada 2019 r.) 65 statków rybackich zidentyfikowano jako statki prowadzące połowy NNN;
L. mając na uwadze, że z EFMR na lata 2014–2020 przeznaczono ponad 88 mln EUR dla Bułgarii i ponad 168 mln EUR dla Rumunii; mając na uwadze, że zgodnie z najnowszymi dostępnymi informacjami (z 31 grudnia 2020 r.) wskaźniki absorpcji w obu krajach nadal należą do najniższych w UE, przy czym Bułgaria wydała tylko 36,34 % przyznanych środków, a Rumunia – tylko 33,72 %; mając na uwadze, że niższe wskaźniki absorpcji mogą przełożyć się na utratę szans przez społeczności rybackie w tych krajach;
M. mając na uwadze, że Komitet Doradczy ds. Morza Czarnego funkcjonuje i uczestniczy w opracowywaniu polityki Unii w zakresie rybołówstwa na Morzu Czarnym; mając na uwadze, że rybołówstwem na Morzu Czarnym jest zarządza GFCM;
N. mając na uwadze, że Komisja Czarnomorska podejmuje działania z upoważnienia państw regionu Morza Czarnego (Bułgarii, Gruzji, Rumunii, Rosji, Turcji i Ukrainy), które podpisały i wkrótce potem ratyfikowały konwencję bukareszteńską; konwencja ta wymaga od wszystkich umawiających się stron, aby zapobiegały zanieczyszczeniu Morza Czarnego oraz ograniczały je kontrolowały w celu ochrony i zachowania tego środowiska morskiego;
O. mając na uwadze, że zmiana klimatu przyczynia się do wzrostu temperatury powietrza w regionie Morza Czarnego, co ma wpływ na temperaturę mórz, a w konsekwencji wpływa na różnorodność biologiczną i gatunki morskie; mając na uwadze, że zmiana ta wpływa na sektor rybołówstwa, gdyż oddziałuje na zasoby, od których jest on uzależniony;
P. mając na uwadze, że Komisja zaproponowała Europejski Zielony Ład i unijną strategię na rzecz bioróżnorodności 2030, co stanowi grunt pod pakiety ustawodawcze zmieniające wspólnotowy dorobek prawny w odniesieniu do środowiska; mając na uwadze, że stworzyłoby to nowe możliwości i środki służące lepszemu włączeniu aspektów środowiskowych do polityk sektorowych, odtworzeniu gatunków i siedlisk oraz promowaniu inwestycji i strategii politycznych bardziej przyjaznych dla środowiska;
Q. mając na uwadze, że cechy Morza Czarnego, na przykład jego duże zlewisko, sprawiają, że jest to obszar szczególnie wrażliwy na zanieczyszczenie odpadami morskimi oraz akumulację mikrodrobin plastiku; mając na uwadze, że według sprawozdania sporządzonego w ramach projektu monitorowania środowiskowego Morza Czarnego (EMBLAS-Plus) w morzu tym znajduje się niemal dwa razy więcej odpadów niż w Morzu Śródziemnym, co niewątpliwie powoduje konsekwencje dla różnorodności biologicznej, dla stad ryb i dla sektora rybołówstwa;
R. mając na uwadze, że w Morzu Czarnym żyją trzy endemiczne podgatunki waleni – delfin pontyjski (Delphinus delphis ponticus), butlonos pontyjski (Tursiops truncatus ponticus) i morświn czarnomorski (Phocoena phocoena relicta) – z których wszystkie zaliczają się do gatunków zagrożonych, a dwa – butlonos pontyjski i morświn czarnomorski – są objęte dyrektywą siedliskową; mając na uwadze, że wszystkie te podgatunki są mięsożerne i żywią się głównie rybami;
S. mając na uwadze, że rozkolec Thomasa jest uważany za gatunek inwazyjny bez naturalnych wrogów w Morzu Czarnym, który poważnie zagraża populacjom innych organizmów; mając na uwadze, że jednocześnie stał się on ważnym źródłem dochodów i jest gatunkiem docelowym dla komercyjnych statków rybackich;
T. mając na uwadze, że jeżeli chodzi o napływ wody, ekosystem Morza Czarnego zależy od wielkich rzek europejskich, na przykład Dunaju; mając na uwadze, że zależność ta tworzy ścisły związek między stanem ekologicznym Dunaju i innych rzek a stanem ekologicznym Morza Czarnego; mając na uwadze, że rzeki te przenoszą duże ilości naturalnych i antropogenicznych odpadów ze źródeł lądowych; mając na uwadze, że zarówno Dunaj, jak i Morze Czarne stanowią siedlisko niektórych gatunków, w tym jesiotrokształtnych (Acipenseriformes) i śledzia czarnomorskiego (Alosa immaculata);
U. mając na uwadze, że takie czynniki jak degradacja siedlisk tych gatunków, przerwanie korytarzy migracyjnych, przełowienie na potrzeby produkcji kawioru i mięsa oraz zanieczyszczenie sprawiły, że jesiotr w Dunaju i Morzu Czarnym znalazł się na skraju wyginięcia; mając na uwadze, że ze względu na drastyczny spadek liczby jesiotrów zdolnych do reprodukcji obecnie naturalna reprodukcja tego gatunku stała się bardzo rzadkim zjawiskiem; mając na uwadze, że zarówno w Dunaju, jak i w Morzu Czarnym żyły niegdyś duże populacje jesiotra;
V. mając na uwadze, że drastyczny spadek liczby tarlaków, związany ze spadkiem liczebności populacji, powoduje brak naturalnej reprodukcji i zmniejsza szansę na spotkanie i odbycie tarła przez nieliczne pozostałe samce i samice jesiotra;
W. mając na uwadze, że z danych posiadanych przez instytuty badawcze wynika, że populacje jesiotra są rozdrobnione, brakuje niektórych pokoleń, naturalna reprodukcja gatunków jesiotra jest niewystarczająca, liczba dorosłych osobników migrujących do Dunaju w celu reprodukcji jest bardzo niska, pięć gatunków jesiotra (sterlet (Acipenser ruthenus), jesiotr rosyjski (Acipenser gueldenstaedtii), siewruga (Acipenser stellatus), jesiotr zachodni (Acipenser sturio) i bieługa (Huso huso)) jest na skraju wyginięcia, a szyp (Acipenser nudiventris) już uznawany jest za gatunek wymarły;
X. mając na uwadze, że unijny sektor rybołówstwa już stosuje wysokie standardy, które należy poddać przeglądowi i dostosować, aby zagwarantować zrównoważenie środowiskowe i społeczne w całym łańcuchu wartości, co obejmuje prawa pracownicze oraz zdrowie i dobrostan zwierząt, oraz zapewniać wysokiej jakości produkty rybołówstwa;
Y. mając na uwadze, że sektor rybołówstwa rekreacyjnego może stwarzać możliwości takie jak dywersyfikacja działalności lub dochodów, a jednocześnie zachowywać zgodność z celami środowiskowymi, zważywszy, że wędkarstwo rekreacyjne jest bardzo selektywnym rodzajem rybołówstwa;
Z. mając na uwadze, że epidemia COVID-19 niesie poważne reperkusje dla czarnomorskiego sektora rybołówstwa; mając na uwadze, że według analiz sektor rybołówstwa w Morzu Czarnym dotkliwie ucierpiał w czasie pandemii – pierwotna produkcja zmniejszyła się o około 75 %, a ponadto liczba eksploatowanych statków spadła o aż 80 %;
AA. mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 uwypuklił znaczenie rybołówstwa i akwakultury, jeżeli chodzi o zapewnienie dostępu do żywności;
Stan stad gatunków o dużym znaczeniu gospodarczym w Morzu Czarnym
1. podkreśla duże znaczenie strategiczne i geopolityczne basenu Morza Czarnego ze względu na m.in. bardzo specyficzne warunki środowiskowe, które wymagają szczególnej uwagi, indywidualnego podejścia, ambitnych standardów środowiskowych i wspólnych działań mających na celu osiągnięcie zrównoważonej niebieskiej gospodarki i wzrostu; zaznacza, że trzeba jeszcze bardziej zacieśnić i pogłębić współpracę między wszystkimi państwami położonymi nad Morzem Czarnym z myślą o skutecznym zarządzaniu stadami ryb i o wyzwaniach wymagających reakcji, w tym za pośrednictwem GFCM; wzywa w związku z tym do opracowania regionalnego planu zdolności zapewniającego odpowiednią równowagę między dostępnymi zasobami naturalnymi, bezpieczeństwem środowiskowym i utrzymaniem zdolności połowowej floty we wszystkich państwach położonych nad Morzem Czarnym;
2. podkreśla, że już w ministerialnej deklaracji z Sofii z 7 czerwca 2018 r. podkreślono, że trzeba stosować oparte na współpracy podejście do kwestii związanych z rybołówstwem na Morzu Czarnym, takich jak trwałość zasobów morskich, lepsze gromadzenie danych czy walka z połowami NNN; wzywa Komisję Europejską, aby opublikowała sprawozdanie z realizacji deklaracji ministerialnej z Sofii;
3. podkreśla, że w regionie Morza Czarnego konieczna jest partnerska współpraca w dziedzinie zarządzania rybołówstwem ze względu na stada wspólnie eksploatowane i na globalne wyzwania, które wykraczają poza granice państw;
4. podkreśla, że w przypadku Morza Śródziemnego i Morza Czarnego tylko jeden z 65 segmentów floty, dla których można było obliczyć tzw. wskaźnik zrównoważonego odłowu, osiągnął równowagę w 2018 r.;
5. podkreśla, jak ważne jest promowanie środków wsparcia na rzecz gromadzenia i przetwarzania danych naukowych;
6. apeluje o objęcie wszystkich krajów czarnomorskich do projektem GFCM-Lex, aby ułatwić oraz lepiej i szybciej koordynować wspólne zarządzanie stadami ryb;
7. z zaniepokojeniem zauważa, że po dziesięcioleciach rosnącej presji człowieka na ekosystemy i zasoby rybne Morza Czarnego i Dunaju najnowsze dane wskazują, że stada tylko jednego gatunku (szprota) są eksploatowane w zrównoważony sposób, natomiast inne stada ryb są przełowione w takim stopniu, że niektóre z nich są bliskie wyniszczenia; zauważa, że w ostatnich latach odnotowano pewne pozytywne tendencje w niektórych stadach, na przykład turbota, w przypadku którego kwota dopuszczalnego połowu została zwiększona na lata 2020–2022, jednak w skali ogólnej nie widać jeszcze znaczącej poprawy w Morzu Czarnym; zaznacza, że wszelkim zmianom dotyczącym stad turbota i szprota w Morzu Czarnym muszą towarzyszyć stałe środki ochronne, takie jak plany zarządzania;
8. uznaje rolę, jaką w całym basenie Morza Czarnego pełnią administracje, które realizują różne strategie polityczne, zapewniają monitorowanie, kontrolę i zrównoważone zarządzanie oraz przyczyniają się do większego zrównoważenia sektora rybołówstwa;
9. wzywa władze Bułgarii i Rumunii do udzielenia pomocy sektorowi przez zabezpieczenie środków przeznaczonych specjalnie na poprawę selektywności statków rybackich dzięki stosowaniu bardziej odpowiednich oczek sieci; uważa, że taki ukierunkowany środek zmniejszy ilość i różnorodność niepożądanych przyłowów;
10. wzywa do połączenia kapitału instytucjonalnego i ludzkiego krajów położonych nad Morzem Czarnym na potrzeby wspólnych badań i działań praktycznych mających na celu poprawę stanu zasobów biologicznych w Morzu Czarnym i stad gatunków ważnych z gospodarczego punktu widzenia;
11. zaznacza, że kwestią o krytycznym znaczeniu dla regionu Morza Czarnego jest brak wystarczających informacji na temat działalności połowowej, wielkości połowów i składu połowów oraz ich wpływu na aktualny stan stad ryb; podkreśla zatem, że trzeba wystarczająco finansować organizacje naukowe badające stada ryb w Morzu Czarnym – w tym gatunki wędrowne takie jak jesiotr i śledź czarnomorski, zagrożone walenie i gatunki inne niż ryby (rozkolce Thomasa, małże itp.) – oraz powiązane parametry ekosystemu morskiego; domaga się, by w sprawach związanych z kontrolą państwa członkowskie prowadziły zacieśnioną współpracę, przewidującą korzystanie z odpowiednich technologii cyfrowych i konkretnych obowiązkowych instrumentów naukowych – na przykład kamer pokładowych – lub obowiązkową obecność obserwatorów na pokładzie, w stosownych przypadkach i zgodnie z obowiązującymi przepisami unijnymi;
12. z zadowoleniem przyjmuje regionalny program badawczy dotyczący populacji rozkolca Thomasa zainicjowany przez GFCM, ponieważ pomoże on osiągnąć konsensus w sprawie tego gatunku; uważa, że pomoże to w rozwoju eksploatacji opartej na podstawach naukowych, która mogłaby przynieść korzyści społeczno-gospodarcze społecznościom oraz korzyści środowiskowe dla ekosystemu Morza Czarnego poprzez ograniczenie wpływu tego inwazyjnego gatunku;
13. zwraca uwagę na znaczenie wprowadzenia polityki zerowej tolerancji dla połowów NNN na Morzu Czarnym; z zadowoleniem przyjmuje działania GFCM w tym zakresie i apeluje do wszystkich państw nadbrzeżnych, aby wspólnym wysiłkiem dążyły do eliminacji połowów NNN na swych wodach;
14. apeluje do wszystkich państw nadbrzeżnych, aby promowały zrównoważone połowy, co obejmuje między innymi zwalczanie przełowienia lub eliminację przyłowów zagrożonych gatunków, na przykład jesiotra i śledzia czarnomorskiego;
15. apeluje do wszystkich instytucji i organów międzyrządowych, a także do państw położonych nad Morzem Czarnym, aby m.in. ułatwiały monitorowanie zasobów rybnych i zgodnie z zobowiązaniami udostępniały dotyczące ich dane w sposób dokładny i kompleksowy, aby zapewnić dobry stan ekosystemowy tych siedlisk morskich;
16. przypomina, że wiarygodne statystyki urzędowe regularnie gromadzone zharmonizowanymi metodami wśród wszystkich państw nadbrzeżnych, regularne monitorowanie i wspólne środki regulacyjne mają zasadnicze znaczenie dla odpowiedniego zarządzania rybołówstwem na Morzu Czarnym; w związku z tym wzywa właściwe organy zarówno w obu państwach członkowskich, jak i w państwach współpracujących, aby prowadziły regularne i gruntowne badania nad zasobami rybnymi, przy czym kluczowe znaczenie mają krajowe finansowanie i pomoc;
17. zaznacza, że potrzebna jest lokalna i regionalna współpraca komunikacyjna w różnych państwach położonych nad Morzem Czarnym, aby można było zastosować wspólne i spójne podejście do zarządzania stadami ryb;
18. przypomina o potencjale nowych technologii oraz o dużej wartości dodanej, jaką mogą one mieć dla badań i planowania zarządzania rybołówstwem; przypomina, że z EFMR finansowane są projekty mające na celu m.in. mapowanie i badanie dna morskiego, a także badanie obecności na nim tworzyw sztucznych;
19. apeluje do państw położonych nad Morzem Czarnym, aby inwestowały w cyfryzację statystyk i danych dotyczących stad ryb w basenie Morza Czarnego w celu umożliwienia lepszego i bardziej zrównoważonego zarządzania tymi stadami; wzywa do opracowania wspólnej metodologii przedstawiania i wykorzystywania tych danych;
20. wzywa sektor rybołówstwa w regionie, aby rozważył wykorzystanie niedocenianych i niewykorzystanych gatunków ryb, które również stanowią źródło białka;
21. zachęca gremia naukowe w państwach członkowskich do zbadania potencjału środowiska beztlenowego;
22. podkreśla rolę sektora pozarządowego w procesie decyzyjnym dotyczącym Morza Czarnego; zaleca, aby utworzyć mechanizm służący włączeniu w ten proces sektora pozarządowego;
23. z zadowoleniem przyjmuje wsparcie, jakiego udzielono sektorowi rybołówstwa i akwakultury za pośrednictwem programów EFMR w celu złagodzenia niszczących skutków pandemii COVID-19 dla lokalnego sektora rybołówstwa; przypomina jednak, że nie wszystkie poszkodowane strony mogły skorzystać z tego wsparcia ze względu na wymogi i ograniczenia administracyjne, co sprawiło, że niektóre z nich znalazły się w bardziej niekorzystnej sytuacji niż inne;
24. podkreśla, że Komitet Doradczy ds. Morza Czarnego wykonuje ważną pracę zarówno na szczeblu regionalnym, jak i unijnym, zapewniając wiedzę fachową o sektorze rybołówstwa i o tendencjach, które na niego wpływają; w związku z tym wzywa władze Bułgarii i Rumunii, aby wnosiły wkład w działalność tego komitetu, tak by wspierać go w pełnieniu funkcji, a także umożliwiły wszystkim zainteresowanym podmiotom – w tym rybakom prowadzącym połowy na małą skalę – udział w pracach i procesie decyzyjnym tego komitetu;
Aspekty handlowe
25. podkreśla, że dzięki sektorowi rybołówstwa owoce morza są dostępne na rynkach lokalnych, na których spożycie tych produktów jest niskie; zwraca się do właściwych organów w Bułgarii i Rumunii, by pomogły sektorom rybołówstwa i akwakultury w szerzeniu świadomości na temat lokalnej konsumpcji i łącznych pozytywnych skutków, jakie dla lokalnej gospodarki mają zrównoważone rybołówstwo i akwakultura;
26. uznaje i podkreśla, że rybołówstwo na Morzu Czarnym wnosi istotny wkład w regionalną i lokalną gospodarkę przez generowanie bezpośrednich dochodów i przychodów, napędzanie większych wydatków i zapewnianie kluczowych miejsc pracy – niezależnie albo we współpracy z innymi sektorami, takimi jak turystyka i transport; wzywa do zacieśnienia współpracy między wszystkimi sektorami korzystającymi ze środowiska morskiego, tak by osiągnąć lepsze wyniki i lepszą równowagę między interesami środowiska, przemysłu i rybaków prowadzących połowy na małą skalę;
27. przypomina, że produkty importowane spowodowały zmniejszenie popularności produktów przygotowywanych tradycyjnie i spadek ich cen poniżej granicy opłacalności, co zagraża tradycyjnym modelom biznesowym w rybactwie;
28. przypomina, że flota rybacka na Morzu Czarnym składa się głównie z jednostek prowadzących połowy na mała skalę, co uwypukla potrzebę bardziej dostosowanego podejścia i polityki wobec tego segmentu sektora rybołówstwa; z zaniepokojeniem zauważa, że dochody rybaków prowadzących połowy na małą skalę są niższe i mniej stabilne niż dochody pracowników innych sektorów, co czyni ich podatnymi na nieprzewidziane wydarzenia lub kryzys; wzywa właściwe organy w nadbrzeżnych państwach członkowskich, aby w sposób przejrzysty i inkluzywny angażowały przedstawicieli sektora rybołówstwa łodziowego w opracowywanie polityki i dyskusje;
29. przypomina, że rośnie światowy popyt na białka, a zarówno sektor rybołówstwa, jak i sektor akwakultury mogą znacząco przyczynić się do jego zaspokojenia; uważa, że wspieranie akwakultury morskiej mogłoby pomóc w rozwoju i wzroście tego sektora w nadchodzących latach, a także zmniejszyć presję na stada żyjące w naturze; jest zdania, że zrównoważona akwakultura wymagałaby także dalszych badań naukowych nad takimi kwestiami jak gęstość i skutki uboczne, które należy wziąć pod uwagę przy opracowywaniu polityki dla sektora akwakultury w Morzu Czarnym;
30. wzywa lokalne społeczności rybackie, aby rozważyły wprowadzenie nazw pochodzenia dla produktów z Morza Czarnego pochodzących z obszarów o znaczeniu regionalnym lub lokalnym; wzywa władze lokalne i regionalne do wspierania tych społeczności w ich staraniach w tym zakresie;
Ukierunkowana polityka dla sektora
31. wzywa państwa członkowskie w regionie, aby rozważyły wsparcie sektora rybołówstwa przez włączenie środków na kampanie poświęcone korzyściom ze spożywania ryb i znaczeniu zrównoważonego rybołówstwa do programów krajowych na lata 2021–2027 lub do innych instrumentów krajowych, tak by wesprzeć ten sektor przez tworzenie lokalnych łańcuchów żywnościowych, ułatwić dostęp do rynku, zwłaszcza rybakom prowadzącym połowy na małą skalę, oraz rozwijać bądź ulepszać infrastrukturę rybacką (na przykład targi lub giełdy rybne) lub ułatwiać jej budowę, w stosownych przypadkach; wzywa państwa członkowskie w regionie do zwiększenia inwestycji we wdrażanie, monitorowanie i egzekwowanie przepisów UE w zakresie ochrony środowiska i rybołówstwa;
32. apeluje do właściwych organów w Rumunii i Bułgarii, aby do swoich programów operacyjnych EFMR na lata 2021–2027 włączyły transzę programu kierowanego do młodych rybaków w celu odmłodzenia sektora rybołówstwa, obejmującą dotacje na pierwszy zakup statku rybackiego, a także środki ukierunkowane na zmniejszenie zanieczyszczenia przez wspieranie inwestycji w wymianę starych silników statków rybackich na nowe, bardziej przyjazne dla środowiska;
33. podkreśla, że presja związana z dostosowaniem się do nowych wyzwań nie powinna spoczywać wyłącznie na sektorach rybołówstwa i akwakultury, gdyż już teraz stosują one wysokie standardy środowiskowe i społeczne; w związku z tym nalega, by skupić się również na innych rodzajach działalności morskiej – takich jak rybołówstwo rekreacyjne, turystyka przybrzeżna, działalność portowa i żeglugowa oraz działalność związana z eksploatacją zasobów – których standard trzeba podnieść, aby zapewnić pomyślną niebieską transformację;
34. zaznacza, że rybackie lokalne grupy działania odgrywają rolę w wymianie i promowaniu dobrych praktyk będących przedmiotem zainteresowania nauki, lokalnych zainteresowanych podmiotów i przemysłu wśród członków poszczególnych społeczności rybackich, a także w ramach współpracy międzynarodowej; apeluje do właściwych organów w Bułgarii i Rumunii, aby przewidziały krajowe wsparcie dla wymiany najlepszych praktyk z innymi państwami położonymi nad Morzem Czarnym, które stosują dobre praktyki w zakresie zarządzania stadami gatunków ważnych gospodarczo, takich jak turbot;
35. zauważa, że trzeba zachować dobre praktyki w sektorze rybołówstwa przez zmniejszenie obciążeń ekonomicznych w przypadku rybaków prowadzących połowy na małą skalę i ich stowarzyszeń;
36. apeluje o zwiększenie atrakcyjności szkolenia i kształcenia w tym sektorze zarówno na poziomie szkolnictwa średniego, jak i wyższego, na przykład przez ukierunkowane kampanie informacyjne oraz dni otwarte dla potencjalnych studentów we współpracy z sektorem publicznym i prywatnym;
37. przypomina, że niski poziom wykształcenia rybaków (11 % rybaków w Bułgarii i 53 % rybaków w Rumunii ma wykształcenie niższe niż średnie) wymaga proaktywnych działań na różnych szczeblach w celu zapewnienia wykwalifikowanych i dobrze wyszkolonych pracowników, znających niezbędne standardy techniczne, społeczne i środowiskowe oraz przyczyniających się do bardziej zrównoważonej eksploatacji stad; apeluje o silny wymiar społeczny trwałego niebieskiego wzrostu w regionie Morza Czarnego z poszanowaniem kluczowych zasad Europejskiego filaru praw socjalnych, zwłaszcza w odniesieniu do pracowników zatrudnionych na niepewnych warunkach, sezonowych i nierejestrowanych oraz do dostępu kobiet do sektora;
38. z zadowoleniem przyjmuje działania na rzecz utworzenia ośrodków demonstracyjnych w Rumunii, Turcji i Bułgarii, podjęte we współpracy z GFCM, mogące podnieść atrakcyjność rybołówstwa dla lokalnych przedsiębiorstw i zainteresowanych podmiotów;
39. wzywa do pełnego i pilnego wdrożenia dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej;
Środowisko, różnorodność biologiczna i zmiana klimatu
40. domaga się, by podjęto ukierunkowane działania i przeznaczono odpowiednie zasoby, aby zmniejszyć zanieczyszczenie i przyłowy zagrożonych spodoustych (na przykład kolenia pospolitego) i ssaków morskich oraz szybko zwiększyć wysiłki na rzecz ochrony środowiska i różnorodności biologicznej całego basenu dzięki wspólnym programom i środkom budżetowym, w szczególności przy wykorzystaniu zasobów finansowych dostępnych w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego; wzywa do przeprowadzenia szeroko zakrojonych badań i oszacowań dotyczących zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi oraz wpływu tworzyw sztucznych i innych zanieczyszczeń na organizmy żywe w Morzu Czarnym; wzywa do systematycznych pomiarów zanieczyszczenia azotem w basenie Morza Czarnego; ponadto wzywa do prowadzenia badań obejmujących cały basen, aby umożliwić porównywanie składu i akumulacji odpadów morskich w poszczególnych krajach i między nimi;
41. przypomina, że sektory rybołówstwa i akwakultury nie przyczyniają się do wzrostu temperatury i do zmiany klimatu, lecz raczej są dotknięte ich następstwami, takimi jak podwyższona temperatura powietrza, w wyniku której temperatura morza podnosi się w górnych warstwach;
42. wzywa do szybkiego utworzenia sieci i programów monitorowania zdolnych do systematycznego pomiaru stanu środowiska Morza Czarnego zgodnie z wymogami konwencji bukareszteńskiej;
43. zwraca uwagę na znaczenie środków służących zapobieganiu połowom NNN; apeluje do państw nadbrzeżnych o bardziej zdecydowane przeciwdziałanie połowom NNN na Morzu Czarnym;
44. wzywa państwa położone nad Morzem Czarnym do inwestowania w badania naukowe i gromadzenie danych dotyczących wpływu zmiany klimatu na ekosystemy Morza Czarnego i dolnego Dunaju; przypomina, że powinno to obejmować zapewnienie środowisku naukowemu wystarczających środków na prowadzenie badań na miejscu dotyczących szlaków migracyjnych, zimowania, żerowania i dojrzałości reprodukcyjnej, co wpłynie również na charakterystykę i dostępność stad;
45. podkreśla, że zmniejszenie zanieczyszczenia ze źródeł lądowych ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia zarówno eutrofizacji, jak i obecności szkodliwych substancji wpływających na stan żywych zasobów morskich;
46. zwraca uwagę na znaczenie chronionych obszarów morskich dla zachowania różnorodności biologicznej oraz dla powstrzymania lub odwrócenia obecnych strat w środowisku morskim, a także na to, że obszary te mają na celu ochronę siedlisk o wysokiej wartości ekologicznej; podkreśla, że do wydzielenia takich obszarów niezbędne są badania społeczno-gospodarcze i rozwiązania kompensacyjne dla członków społeczności nadbrzeżnych; uważa, że wdrożenie poszczególnych morskich obszarów chronionych powinno opierać się na najlepszej dostępnej wiedzy w koordynacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, takimi jak władze lokalne, środowisko naukowe i organizacje rybaków;
47. jest bardzo zaniepokojony realnym zagrożeniem wyginięcia pozostałych pięciu gatunków jesiotra w basenie Morza Czarnego i delcie Dunaju; odnotowuje działania podjęte przez władze bułgarskie i rumuńskie, które wprowadziły całkowity zakaz połowu jesiotra w Morzu Czarnym w 2008 r. i w Dunaju w 2011 r., a niedawno przedłużyły obowiązywanie tych zakazów na kolejne pięć lat (do 2026 r.); przyjmuje z zadowoleniem wysiłki podjęte na rzecz odnowy populacji jesiotra, wspierane przez ekspertów ze struktur pozarządowych i państwowych; uważa, że wysiłki powinny dotyczyć również zakładów akwakultury; wzywa wszystkie państwa nadbrzeżne, aby wprowadziły rygorystyczne środki ochrony jesiotra i programy odnowy populacji w całym Morzu Czarnym;
48. z zaniepokojeniem zauważa, że badania nad zmianą klimatu i jej skutkami dla Morza Czarnego są niewystarczające, choć w nadchodzących latach nadal będą miały kluczowe znaczenie; wzywa państwa nadbrzeżne do finansowania takich badań, dotyczących gatunków ryb (ich fizjologii, szlaków migracyjnych i rozmnażania) oraz zmian w ich łańcuchu pokarmowym, które wpływają na stada;
49. jest zdania, że regularne pomiary dynamiki stad są konieczne do opracowania odpowiednich środków zarządzania; przypomina, że ze względu na przełowienie i presję antropogeniczną stada gatunków o znaczeniu gospodarczym są bardziej wrażliwe i podatne na zmianę klimatu;
50. apeluje do odpowiednich organów monitorujących skuteczne monitorowanie obszarów Natura 2000 i morskich obszarów chronionych Morza Czarnego;
51. wzywa państwa członkowskie, aby rozwijały hodowlę jesiotra ex situ mającą na celu odnowę lokalnej populacji do celów niekomercyjnych; wzywa państwa członkowskie, aby przewidziały programy zmiany kwalifikacji i dostęp do innych źródeł utrzymania dla rybaków prowadzących połowy jesiotra, w celu ograniczenia nielegalnych połowów;
52. wzywa państwa członkowskie, aby wspierały tworzenie przepławek umożliwiających jesiotrowi i innym gatunkom wędrownym przekraczanie zapór Porțile de Fier (Żelazna Brama) i Gabčíkovo;
53. podkreśla, że trzeba pilnie utworzyć obszary, na których możliwa będzie odnowa populacji jesiotra, śledzia czarnomorskiego i innych gatunków ryb żyjących w naturze; wzywa właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich do przedstawienia w związku z tym propozycji, która będzie korzystna zarówno dla ochrony różnorodności biologicznej, jak i dla zarządzania rybołówstwem;
54. zwraca się do państw członkowskich, aby zbadały możliwość przystąpienia do Konwencji o ochronie środowiska morskiego i regionu przybrzeżnego Morza Śródziemnego (konwencji barcelońskiej), tak by zharmonizować określone w niej cele dotyczące ochrony gatunków i siedlisk z celami konwencji bukareszteńskiej;
55. przypomina, że należy nadal prowadzić badania nad populacją niektórych mięczaków, takich jak małż wenus prążkowany (Chamelea gallina), aby lepiej mapować rozmieszczenie tego gatunku, a także rozważyć możliwość wykorzystania go w akwakulturze morskiej;
56. zwraca się do państw położonych nad Morzem Czarnym, aby wypracowały wspólne podejście do działań mających na celu stabilizację poziomów populacji waleni i poprawę ich stanu ochrony; apeluje o ukierunkowane środki – takie jak dźwiękowe urządzenia odstraszające i inne odpowiednie narzędzia – służące poprawie stanu gatunków zagrożonych w Morzu Czarnym, na przykład delfinów;
57. wzywa Komisję i właściwe organy Bułgarii i Rumunii do zapewnienia finansowania badań nad stanem śledzia czarnomorskiego i pokrewnych gatunków (Alosa spp.), obecnie wymienionych w załączniku V do dyrektywy siedliskowej, wraz z analizami naukowymi i społeczno-gospodarczymi, w celu oceny, czy należałoby przenieść te gatunki do załącznika II lub nawet załącznika I do tej dyrektywy, jeżeli spełnione zostaną niezbędne kryteria;
58. wzywa Komisję, aby pilnie rozważyła przeniesienie jesiotra, wymienionego obecnie w załączniku V do dyrektywy siedliskowej, do załącznika II czy nawet załącznika I;
Konkretne działania
59. wzywa Komisję, aby zbadała możliwość wprowadzenia wieloletniego planu zarządzania basenem Morza Czarnego, na wzór planów dla innych basenów morskich;
60. stwierdza, że Komisja co roku informuje – w komunikacie w sprawie stanu wdrażania wspólnej polityki rybołówstwa i podczas konsultacji dotyczących uprawnień do połowów – o nadmiernej eksploatacji stad w Morzu Czarnym; uważa w związku z tym, że konieczne są pilne działania w celu poprawy sytuacji;
61. wzywa Komisję, aby oceniła stan wdrożenia wspólnej polityki rybołówstwa na Morzu Czarnym, ze szczególnym naciskiem na sposób, w jaki nadbrzeżne państwa członkowskie wykorzystały EFMR na lata 2014–2020 do osiągnięcia zrównoważonego zarządzania stadami i poprawy różnorodności biologicznej;
o o o
62. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, rządom i parlamentom Ukrainy, Federacji Rosyjskiej, Gruzji, Republiki Turcji, Generalnej Komisji Rybołówstwa Morza Śródziemnego, Organizacji Czarnomorskiej Współpracy Gospodarczej oraz Komisji Czarnomorskiej.
Znaczenie unijnej współpracy na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej w radzeniu sobie ze skutkami pandemii COVID-19
221k
69k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2021 r. w sprawie znaczenia unijnej współpracy na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej w radzeniu sobie ze skutkami pandemii COVID-19 (2020/2118(INI))
– uwzględniając oświadczenie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 30 stycznia 2020 r., w którym uznano COVID-19 za stan zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym,
– uwzględniając uwagi wstępne dyrektora generalnego WHO na briefingu prasowym na temat COVID-19 11 marca 2020 r., w których uznał COVID-19 za pandemię,
– uwzględniając sprawozdanie Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) z marca 2020 r. zatytułowane „Shared responsibility, global solidarity: responding to the socioeconomic impacts of COVID-19” [Wspólna odpowiedzialność, globalna solidarność – reakcja na społeczno-gospodarcze skutki COVID-19],
– uwzględniając wspólne oświadczenie Grupy Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego z 25 marca 2020 r. dotyczące wezwania do działania w sprawie zadłużenia krajów należących do Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju oraz komunikat ministrów finansów i prezesów banków centralnych grupy G-20 z 15 kwietnia 2020 r., w którym zapowiedziano ograniczone w czasie zawieszenie płatności z tytułu obsługi zadłużenia dla najuboższych krajów występujących o udzielenie zwłoki,
– uwzględniając rezolucję 74/270 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 2 kwietnia 2020 r. w sprawie globalnej solidarności w walce z chorobą koronawirusową z 2019 r. (COVID-19),
– uwzględniając rezolucję 74/274 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 20 kwietnia 2020 r. w sprawie międzynarodowej współpracy w celu zapewnienia globalnego dostępu do leków, szczepionek i sprzętu medycznego do walki z COVID-19,
– uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 8 kwietnia 2020 r. w sprawie światowej reakcji UE na COVID-19 (JOIN(2020)0011),
– uwzględniając międzynarodową konferencję darczyńców, zorganizowaną przez UE wraz z WHO i innymi partnerami 4 maja 2020 r., podczas której zebrano 7,4 mld EUR wstępnego kapitału, by rozpocząć globalną współpracę badawczą,
– uwzględniając wniosek Komisji z 28 maja 2020 r. dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego Instrument Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie pandemii COVID-19 (COM(2020)0441), w którym zaproponowano przeznaczenie do 5 mld EUR w cenach z 2018 r. na pomoc humanitarną poza Unią,
– uwzględniając konkluzje Rady z 8 czerwca 2020 r. pt. „»Drużyna Europy« jako globalna reakcja na pandemię COVID-19”,
– uwzględniając propozycję zawartą w projekcie konkluzji Rady z 10 lipca 2020 r. dotyczącą przeznaczenia 5 mld EUR na pomoc humanitarną za pośrednictwem Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej (ISWMR – „Globalny wymiar Europy”) w ramach Next Generation EU,
– uwzględniając wniosek Rady zawarty w projekcie konkluzji z 10 lipca 2020 r. dotyczący potrzeby określenia jasnych kryteriów i warunków przydzielania nowej puli środków na rezerwę na rzecz solidarności i pomocy nadzwyczajnej,
– uwzględniając komponent Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w ramach globalnego planu działań humanitarnych w związku z COVID-19 na 2020 r. pt. „Addressing the impacts of COVID-19 in food crises, April-December 2020” [Reakcja na wpływ COVID-19 na kryzysy żywnościowe, kwiecień–grudzień 2020 r.],
– uwzględniając artykuł Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) pt. „Protecting the most vulnerable children from the impact of coronavirus: An agenda for action” [Ochrona najbardziej narażonych na zagrożenia dzieci przed skutkami koronawirusa: plan działania], opublikowany 3 kwietnia 2020 r. i zaktualizowany 21 września 2020 r.,
– uwzględniając sprawozdanie Światowego Programu Żywnościowego (WFP) z 29 września 2020 r. zatytułowane „WFP Global Response to COVID-19” [Globalna reakcja WFP na COVID-19],
– uwzględniając sprawozdanie Sieci Informacji o Bezpieczeństwie Żywnościowym z 20 kwietnia 2020 r. pt. „Global Report on Food Crises 2020: Joint Analysis for Better Decisions” [Sprawozdanie w sprawie kryzysów żywnościowych na świecie z 2020 r.: wspólna analiza z myślą o lepszych decyzjach],
– uwzględniając sprawozdanie Konferencji NZ ds. Handlu i Rozwoju z 19 listopada 2020 r. pt. „Impact of the COVID-19 pandemic on trade and development: transitioning to a new normal” [Wpływ pandemii COVID-19 na handel i rozwój: przejście do nowej normalności],
– uwzględniając sprawozdanie FAO, Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa, UNICEF, WFP i WHO z 2020 r. pt. „The State of Food Security and Nutrition in the World 2020: Transforming food systems for affordable healthy diets” [Stan bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia na świecie w 2020 r.: przekształcanie systemów żywnościowych z myślą o zapewnieniu przystępnych, zdrowych diet],
– uwzględniając dokument tematyczny działającej przy Komitecie ds. Światowego Bezpieczeństwa Żywnościowego (CFS) Grupy Ekspertów Wysokiego Szczebla ds. Bezpieczeństwa Żywnościowego i Wyżywienia z września 2020 r. pt. „Impacts of COVID-19 on food security and nutrition: developing effective policy responses to address the hunger and malnutrition pandemic” [Wpływ COVID-19 na bezpieczeństwo żywnościowe i żywienie: opracowanie skutecznych działań politycznych w celu rozwiązania problemu pandemii głodu i niedożywienia],
– uwzględniając rezolucję Światowego Zgromadzenia Zdrowia z 28 maja 2019 r. w sprawie wody, urządzeń sanitarnych i higieny w placówkach opieki zdrowotnej,
– uwzględniając sprawozdanie z postępu prac Rady Koordynacyjnej Programu Sojuszu Agend Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS (UNAIDS) z 23 listopada 2020 r. zatytułowane „COVID-19 and HIV: Progress Report 2020” [COVID-19 i HIV: sprawozdanie z postępu prac z 2020 r.],
– uwzględniając deklarację polityczną ONZ z posiedzenia na wysokim szczeblu z 23 września 2019 r. w sprawie powszechnego zabezpieczenia zdrowotnego zatytułowaną „Universal health coverage: Moving Together to Build a Healthier World” [Powszechne zabezpieczenie zdrowotne: wspólne dążenie do budowania zdrowszego świata],
– uwzględniając sprawozdanie WHO z 15 października 2020 r. na temat gruźlicy na świecie,
– uwzględniając zalecenia z 5 maja 2004 r. wynikające z konsultacji WHO dotyczących chorób odzwierzęcych,
– uwzględniając trzeci unijny plan działania w sprawie równości płci (GAP III) na lata 2021–2025 zatytułowany „Ambitny program na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet w działaniach zewnętrznych UE”,
– uwzględniając dokument orientacyjny UN Women z 9 kwietnia 2020 r. pt. „The Impact of COVID-19 on Women” [Wpływ COVID-19 na kobiety],
– uwzględniając sprawozdanie Funduszu Ludnościowego ONZ (UNFPA) z 27 kwietnia 2020 r. zatytułowane „Impact of the COVID-19 Pandemic on Family Planning and Ending Gender-based Violence, Female Genital Mutilation and Child Marriage” [Wpływ pandemii COVID-19 na planowanie rodziny i położenie kresu przemocy ze względu na płeć, okaleczaniu narządów płciowych kobiet i dziecięcym małżeństwom],
– uwzględniając artykuł UNFPA z 28 kwietnia 2020 r. pt. „Millions more cases of violence, child marriage, female genital mutilation, unintended pregnancy expected due to the COVID-19 pandemic” [W związku z pandemią COVID-19 prognozuje się wzrost liczby przypadków przemocy, dziecięcych małżeństw, okaleczania narządów płciowych kobiet i nieplanowanych ciąż o kilka milionów],
– uwzględniając Międzynarodowe przepisy zdrowotne WHO z 2005 r.,
– uwzględniając nowy Europejski konsensus w sprawie rozwoju z 2018 r. zatytułowany „Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość”,
– uwzględniając przyjęty w 2008 r. Konsensus europejski w sprawie pomocy humanitarnej,
– uwzględniając swoją rezolucją z 27 października 2015 r. w sprawie kryzysu spowodowanego wirusem Ebola: wnioski na przyszłość oraz sposoby wzmocnienia systemów opieki zdrowotnej w krajach rozwijających się w celu zapobieżenia sytuacjom kryzysowym(1),
– uwzględniając badanie prof. Sabine Oertelt-Prigione z 27 maja 2020 r. zatytułowane „The impact of sex and gender in the COVID-19 pandemic” [Znaczenie płci biologicznej i płci społeczno-kulturowej w pandemii COVID-19],
– uwzględniając swoją rezolucję z 17 kwietnia 2020 r. w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami(2),
– uwzględniając art. 54 Regulaminu,
– uwzględniając opinię Komisji Kultury i Edukacji,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju (A9-0151/2021),
A. mając na uwadze, że COVID-19 wywołał globalną pandemię, której skutki odczuwają wszystkie kraje na całym świecie;
B. mając na uwadze, że zgodnie ze sprawozdaniem specjalnym Konferencji Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju z 2020 r. zatytułowanym „Impact of the COVID-19 pandemic on trade and development: transitioning to a new normal” [Wpływ pandemii COVID-19 na handel i rozwój: przejście do nowej normalności] zakłócenia spowodowane COVID-19 mają poważne i nieproporcjonalne skutki dla najsłabszych i znajdujących się w niekorzystnej sytuacji gospodarstw domowych o niskich dochodach, migrantów, pracowników sektora nieformalnego, a często także kobiet, zwłaszcza w krajach rozwijających się, w których ludność nie jest objęta siatkami bezpieczeństwa socjalnego i jest szczególnie dotknięta gwałtownie rosnącym bezrobociem;
C. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 pogłębia problem przemocy ze względu na płeć, dziecięcych małżeństw i istniejących nierówności, szczególnie jeśli chodzi o dostęp do usług zdrowotnych, w tym w zakresie praw i zdrowia reprodukcyjnych i seksualnych, a także cofnęła już niektóre postępy poczynione w ostatnich dziesięcioleciach w zakresie równouprawnienia płci;
D. mając na uwadze, że na pomoc humanitarną przeznacza się zdecydowanie zbyt mało środków, co utrudnia odpowiednią reakcję na skutki pandemii COVID-19 w krajach rozwijających się;
E. mając na uwadze, że gospodarcze i społeczne skutki pandemii COVID-19 są najsilniej odczuwane w krajach rozwijających się; mając na uwadze, że przewiduje się, iż w 2020 r. skala skrajnego ubóstwa na świecie wzrośnie po raz pierwszy od ponad 20 lat, co doprowadzi do sprzedaży majątku, zwiększenia liczby pożyczek i korzystania z oszczędności przez osoby znajdujące się w trudnej sytuacji;
F. mając na uwadze, że krótkoterminowa pomoc humanitarna musi być połączona ze wsparciem w stawianiu czoła obecnym wyzwaniom, takim jak bezpieczeństwo, ubóstwo, pokój, demokracja i zmiana klimatu, w celu wzmocnienia długoterminowej odporności;
G. mając na uwadze, że ryzyko zakażenia jest nieproporcjonalnie wysokie wśród milionów uchodźców na całym świecie, którzy często mieszkają w gęsto zaludnionych obozach dla uchodźców lub ośrodkach zbiorowych, gdzie liczbę samych tylko dzieci szacuje się na około 3,7 mln;
H. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 wywiera ogromny wpływ na dostęp do praw i zdrowia reprodukcyjnych i seksualnych, w szczególności w przypadku kobiet i młodzieży, ze względu na nadanie niższego priorytetu usługom dotyczącym praw i zdrowia reprodukcyjnych i seksualnych i zakłócenia w ich świadczeniu, a także ze względu na ograniczenia w podróżowaniu i zmiany w zachowaniach związanych z poszukiwaniem opieki zdrowotnej; mając na uwadze niezaspokojone zapotrzebowanie na nowoczesne środki antykoncepcyjne u dodatkowych 49 mln kobiet z powodu COVID-19;
I. mając na uwadze, że zmiana klimatu, ciągła utrata różnorodności biologicznej na całym świecie i niszczenie siedlisk przyrodniczych znacznie zwiększają ryzyko rozwijania się chorób odzwierzęcych; mając na uwadze, że pandemii COVID-19 nie można w żadnym wypadku wykorzystywać jako pretekstu do opóźniania działań w ramach walki z kryzysem klimatycznym i środowiskowym; mając na uwadze pilną potrzebę zielonej, społecznej odbudowy gospodarki światowej po pandemii COVID-19;
J. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 znacznie zaostrzyła istniejące problemy związane z zadłużeniem krajów rozwijających się, co stanowi dodatkowe zagrożenie dla ich działań ukierunkowanych na zmobilizowanie dochodów wystarczających do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, a jednocześnie poważnie ograniczyła światowe przekazy pieniężne i bezpośrednie inwestycje zagraniczne;
K. mając na uwadze, że podczas pandemii COVID-19 presja na systemy opieki zdrowotnej oraz środki izolacji przyczyniły się do ograniczenia w jeszcze większym stopniu dostępu do usług w zakresie praw i zdrowia seksualnych i reprodukcyjnych, a także mając na uwadze, że zagraża to zdrowiu kobiet;
L. mając na uwadze, że według UNICEF 1,6 mld dzieci i młodzieży na całym świecie ucierpiało z powodu zamknięcia szkół w szczytowym momencie w 2020 r., a wiele z nich nie ma dostępu do internetu w domu; mając na uwadze, że co najmniej 24 mln uczniów mogło porzucić naukę ze względu na pandemię COVID-19;
M. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 zwiększa potrzeby społeczności cierpiących z powodu ekstremalnych zdarzeń pogodowych, klęsk żywiołowych i zmiany klimatu;
N. mając na uwadze, że zakłócenia wywoływane przez pandemię COVID-19 w systemach kształcenia i szkolenia na całym świecie są prawdopodobnie bezprecedensowe we współczesnej historii – według danych UNESCO 94 % światowej populacji osób uczących się cierpi z powodu zamknięcia szkół i instytucji szkoleniowych, co może trwale wpłynąć na długoterminowe perspektywy wielu młodych ludzi, zwłaszcza dziewcząt; mając na uwadze, że zamykanie szkół w związku z pandemią pozbawiło dzieci znajdujące się w trudnej sytuacji dostępu do szkolnych posiłków i usług żywieniowych, które są niezbędne dla ich zdrowia, co spowodowało zwiększenie liczby głodujących dzieci o 36 mln w 2020 r. i zwiększa ryzyko, że padną ofiarami przemocy i nadużyć;
O. mając na uwadze, że pandemia uwypukla niestabilność globalnych łańcuchów dostaw, zwłaszcza w sektorze żywności i zdrowia, i zwiększa podatność na zagrożenia krajów rozwijających się, które są zależne od tych łańcuchów; mając na uwadze, że pandemia stanowi okazję do rozwinięcia bardziej zrównoważonych i odpornych łańcuchów dostaw, w tym regionalnych łańcuchów wartości, oraz do pobudzenia integracji regionalnej; mając na uwadze, że nasilają się problemy braku bezpieczeństwa żywnościowego i niedożywienia, co stanowi skutek uboczny pandemii;
P. mając na uwadze, że edukacja odgrywa kluczową rolę w przełamywaniu kręgu ubóstwa i zmniejszaniu nierówności; mając na uwadze, że w ramach celu zrównoważonego rozwoju nr 4 dąży się do wprowadzenia wysokiej jakości systemów edukacji sprzyjających włączeniu społecznemu i zapewniających równy dostęp oraz do promowania możliwości uczenia się przez całe życie dla wszystkich, a także mając na uwadze, że ma to zasadnicze znaczenie dla osiągania innych celów zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że wkład kultury w zrównoważony rozwój jest podkreślony w kilku celach zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w celu nr 4;
Q. mając na uwadze, że pandemia będzie miała katastrofalne skutki dla ludzi w krajach o niedofinansowanych systemach opieki zdrowotnej, zwłaszcza dla kobiet i dziewcząt, a także dla osób mieszkających w krajach dotkniętych konfliktami; mając na uwadze, że do 2021 r. w wyniku pandemii ponad 47 mln kobiet i dziewcząt na całym świecie znajdzie się poniżej granicy ubóstwa;
R. mając na uwadze, że gospodarcze skutki działań podejmowanych w celu zwalczania pandemii COVID-19 w krajach rozwijających się będą zaostrzać istniejące nierówności i podatność na zagrożenia, w tym dlatego, że bardziej osłabią infrastrukturę zdrowotną, nasilą brak bezpieczeństwa żywnościowego, pogłębią luki w wykształceniu oraz zwiększą skalę ubóstwa i wykluczenia społecznego;
S. mając na uwadze, że w sprawozdaniu WHO-UNICEF z grudnia 2020 r. stwierdzono, iż około 1,8 mld osób jest bardziej narażonych na ryzyko zachorowania na COVID-19 i inne choroby, ponieważ korzysta z placówek opieki zdrowotnej pozbawionych podstawowych usług wodnych lub w nich pracuje;
T. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 poważnie wpływa na rutynowe programy szczepień i inne podstawowe usługi opieki zdrowotnej, co stanowi zagrożenie dla życia pacjentów;
U. mając na uwadze, że według najnowszych danych UNFPA opóźnienie lub przerwanie realizacji środowiskowych programów informacyjnych i edukacji w zakresie szkodliwych praktyk na całym świecie doprowadzi, zgodnie z szacunkami, do wzrostu o 2 mln liczby przypadków okaleczania żeńskich narządów płciowych oraz wzrostu o 13 mln liczby małżeństw dziecięcych w następnej dekadzie w porównaniu z danymi szacunkowymi sprzed pandemii;
V. mając na uwadze, że wprowadzane obostrzenia mają szczególnie poważne skutki dla osób z niepełnosprawnością ruchową i intelektualną;
W. mając na uwadze, że konieczna jest lepsza koordynacja, dzielenie się potencjałem i współpraca jako część międzynarodowych wysiłków na rzecz promowania skutecznych i odpornych powiązań między pomocą humanitarną, rozwojem i pokojem;
X. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 powoduje nasilenie przypadków naruszania praw człowieka, stygmatyzacji i dyskryminacji nosicieli wirusa HIV, osób LGBTI i innych słabszych grup społecznych, co uwydatnia pilną potrzebę uwzględnienia w zwalczaniu COVID-19 praw człowieka i równości zgodnie z wnioskami wyciągniętymi z działań związanych z zapobieganiem HIV; mając na uwadze, że kluczowe społeczności doświadczają niekiedy odmowy dostępu do usług lub dyskryminującego egzekwowania związanych z COVID-19 ograniczeń w przemieszczaniu się;
Y. mając na uwadze, że średnioterminowe skutki COVID-19 mogą mieć niszczycielski wpływ, ponieważ przekreślają wieloletnie korzyści rozwojowe, oraz mogą wymagać bezprecedensowej, ogólnoświatowej współpracy;
Z. mając na uwadze, że kryzys związany z pandemią powoduje przyspieszenie transformacji cyfrowej i przejścia na korzystanie z nowych narzędzi kształcenia, takich jak kształcenie zdalne i mieszane;
AA. mając na uwadze, że kluczowe znaczenie ma ponowne uznanie, iż osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju i celów porozumienia paryskiego wymaga inwestowania w rozwój społeczny i stosowania podejścia opartego na prawach, przy jednoczesnym poszanowaniu zasad z Pusanu dotyczących skutecznej współpracy na rzecz rozwoju;
Podejście Drużyny Europy
1. z zadowoleniem przyjmuje globalną reakcję UE na pandemię COVID-19, świadczącą o tym, że Unia chce dawać przykład i okazywać solidarność wszystkim krajom partnerskim, w tym krajom dotkniętym konfliktami i kryzysem humanitarnym; zwraca jednak uwagę, że obecnie środki finansowe są zasadniczo przenoszone z innych linii budżetowych oraz że należy rozwiązać problem, jakim jest koncentracja wydatków na pomoc na wstępie; wnosi o aktualizację kryteriów przydziału środków w zależności od skutków pandemii w krajach partnerskich; wzywa zatem do uruchomienia znacznych nowych elastycznych środków, aby pomóc krajom rozwijającym się na całym świecie w walce z bezpośrednimi i pośrednimi skutkami pandemii COVID-19 oraz w spełnianiu ich najważniejszych potrzeb w zakresie zarządzania ochroną zdrowia i nadzoru epidemiologicznego; podkreśla, że jednym z pierwszych kroków musi być udostępnienie na całym świecie – szybko, sprawiedliwie i po przystępnych cenach – bezpiecznych szczepionek, leków, sprzętu, terapii i diagnostyki; podkreśla, że ważne jest również, aby w pierwszej kolejności możliwość zaszczepienia otrzymali pracownicy służby zdrowia i pracownicy socjalni, a następnie nauczyciele i pozostali pracownicy o krytycznym znaczeniu oraz osoby, które są najbardziej narażone na powikłania po COVID-19; wzywa darczyńców do niezwłocznego zwiększenia oficjalnej pomocy rozwojowej w celu osiągnięcia poziomów, do których zobowiązano się już w przeszłości, ale których nie udało się zrealizować;
2. w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje program COVAX, światowy instrument zapewniający sprawiedliwy i powszechny dostęp do szczepionek przeciwko COVID-19, a także silne wsparcie ze strony Drużyny Europy, która jest największym darczyńcą i przeznaczyła dotychczas na tę inicjatywę ponad 850 mln EUR, przy czym UE i państwa trzecie zapowiedziały już przekazanie nadwyżek szczepionek za pośrednictwem COVAX; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie WHO, że globalne wprowadzenie szczepionki do 91 kwalifikujących się krajów rozpoczęło się w pierwszym kwartale 2021 r. i że udostępniono już 2 mld dawek szczepionki; podkreśla, że bezpieczne szczepionki powinny być powszechnie dostępne, przystępne cenowo i łatwo dostępne dla wszystkich, aby zwalczyć pandemię; podkreśla, że należy traktować priorytetowo pracowników służby zdrowia i najbardziej narażone osoby;
3. apeluje do Drużyny Europy o wzmocnienie skutecznych mechanizmów zapewniających spójność polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju, tak aby były one systematycznie i efektywnie wykorzystywane przez wszystkie instytucje UE i państwa członkowskie; podkreśla, że UE powinna przeprowadzać oceny wpływu na zrównoważony rozwój w każdej sferze polityki, w tym także w odniesieniu do swoich reakcji na pandemię;
4. podkreśla, że tempo, jakie nadało wspólne podejście Drużyny Europy w zakresie wspólnej analizy, wspólnego programowania i wspólnej realizacji, musi przełożyć się na nowy standard współpracy w dziedzinie pomocy humanitarnej i polityki rozwoju, zarówno w prawie, jak i w praktyce; uważa, że UE powinna promować ideę, zgodnie z którą należy zwiększyć koordynację nie tylko między państwami członkowskimi, ale również z państwami darczyńcami spoza UE, aby zmaksymalizować skuteczność i wydajność współpracy międzynarodowej i pomocy humanitarnej; podkreśla znaczenie ISWMR – „Globalny wymiar Europy” w zapewnianiu finansowania rozwoju społecznego, w tym zdrowia, żywienia, wody, urządzeń sanitarnych i higieny, ochrony socjalnej i ochrony dzieci oraz sektora edukacji; wzywa UE i państwa członkowskie, by priorytetowo potraktowały rozwój społeczny i zdrowie w swoim wspólnym programowaniu; zachęca Komisję, by elastycznie stosowała instrumenty humanitarne i rozwojowe, zgodnie ze zintegrowanym podejściem do metody wydatkowej, zwłaszcza w odniesieniu do finansowania i dystrybucji szczepionek;
5. wzywa darczyńców UE do zapewnienia finansowania lokalnym organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i międzynarodowym organizacjom pozarządowym działającym na pierwszej linii frontu, aby mogły realizować programy i projekty służące zwalczaniu pandemii COVID-19 i jej skutków na poziomie wspólnotowym, tak aby dotrzeć do najbardziej potrzebujących osób; podkreśla, że wobec braku dodatkowych środków na reakcję na COVID-19 i odbudowę po pandemii oraz faktu, że większość funduszy przeznacza się na regiony geograficzne, kluczowe znaczenie ma zapewnienie optymalnej komplementarności finansowania unijnego;
Finansowanie pomocy humanitarnej
6. ostrzega, że pandemia może wywołać kryzys humanitarny; w związku z tym jest głęboko zaniepokojony niedofinansowaniem unijnego budżetu przeznaczonego na pomoc humanitarną, biorąc pod uwagę dodatkowe potrzeby humanitarne spowodowane pandemią; wzywa do jasnego podziału puli środków na rezerwę na rzecz solidarności i pomocy nadzwyczajnej, co powinno umożliwić wyważone pokrycie zobowiązań w następujący sposób: ani na operacje wewnętrzne, ani na zewnętrzne nie można przeznaczyć więcej niż 60 % rocznej kwoty rezerwy; 1 października każdego roku co najmniej jedna czwarta rocznej kwoty na „rok n” musi pozostać dostępna na zaspokojenie potrzeb, które mogą powstać do końca tego roku; od 1 października pozostałe środki mogą zostać uruchomione, aby zaspokoić potrzeby, które mogą powstać do końca tego roku;
7. podkreśla potrzebę zapewnienia najsłabszym grupom społecznym pomocy humanitarnej, takiej jak personel i sprzęt medyczny, w tym środki ochrony indywidualnej i zestawy do testów; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje utworzenie unijnego humanitarnego mostu powietrznego 2020;
8. wzywa UE i państwa członkowskie do przydzielenia dodatkowych środków finansowych państwom, które najbardziej odczują skutki pandemii, by zaradzić jej bezpośrednim i pośrednim skutkom, oraz podkreśla, że należy przyspieszyć realizację programów nadzwyczajnej pomocy żywnościowej ukierunkowanych na osoby, które jeszcze przed kryzysem związanym z COVID-19 uznano za zagrożone, a jednocześnie stosować procedury mające na celu ograniczenie ryzyka przenoszenia choroby;
Bezpieczeństwo żywnościowe
9. zwraca uwagę, że pandemia zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu na obszarach wiejskich, miejskich i podmiejskich; podkreśla, że hodowla pasterska jest ekologiczną, przyjazną środowisku, lokalną metodą produkcji żywności, a zatem stanowi część zrównoważonego systemu żywnościowego; zwraca uwagę, że pasterze są szczególnie narażeni na zakłócenia bezpieczeństwa żywnościowego i skutki zmiany klimatu; uważa, że należy wspierać pasterzy przez zapewnienie im bezpiecznego dostępu do rynków lokalnych w czasie pandemii, aby zagwarantować, że będą oni mogli nadal dostarczać miejscowej ludności pożywienie bogate w białko, że transgraniczna mobilność ludzi i zwierząt gospodarskich będzie dozwolona, ich stada będą miały dostęp do wody i pastwisk, a mobilne, społecznościowe zespoły „Jedno zdrowie” będą monitorować sytuację i podejmować interwencje w indywidualnych przypadkach, ale także, w razie potrzeby, w celu utrzymania zdrowia publicznego; apeluje o transfery środków pieniężnych dla pasterzy, aby zaspokoić ich podstawowe potrzeby, w tym w zakresie żywności i paszy, a także wzywa do zapewnienia w razie potrzeby pomocy na paszę dla stad w ramach wsparcia środków utrzymania w formie pomocy humanitarnej;
10. podkreśla potrzebę wspierania rodzinnych gospodarstw rolnych oraz lokalnych małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza w sektorze rolno-przemysłowym, aby zwiększyć bezpieczeństwo żywnościowe i odporność;
11. podkreśla potrzebę wspierania działań organizacji ONZ, zwłaszcza FAO i WFP, a także działań Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca oraz międzynarodowych organizacji pozarządowych, mających na celu ograniczenie występowania głodu, niedożywienia i utraty źródeł utrzymania oraz budowę odpornych systemów żywnościowych, w tym takich działań jak te zakładające utworzenie globalnego systemu danych na potrzeby szybkiego informowania o potrzebach humanitarnych, zapewnienie wsparcia produkcji żywności i dostępu do żywności, organizowanie transferów środków pieniężnych i bonów lub dystrybucji żywności oraz posiłków w szkołach, tworzenie powiązań z odpornymi systemami ochrony socjalnej, stabilizację systemów żywnościowych oraz zapewnianie funkcjonowania lokalnych rynków żywności oraz łańcuchów i systemów wartości, przy jednoczesnym skoncentrowaniu się na drobnych producentach rolnych i rybakach prowadzących działalność na małą skalę przez wdrożenie środków sanitarnych w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się COVID-19 oraz w celu reagowania na inne kryzysy, pogorszenie koniunktury gospodarczej i konflikty, jak na przykład na gwałtowny wzrost populacji szarańczy pustynnej w Afryce Wschodniej; uważa, że proces odbudowy gospodarczej daje okazję do lepszej integracji małych gospodarstw i drobnych producentów z rynkami lokalnymi i regionalnymi oraz do rozwoju bardziej zrównoważonych źródeł utrzymania; podkreśla w związku z tym znaczenie technologii i transformacji cyfrowej jako środków ułatwiających zdobycie wiedzy o rynku i dostęp do niego oraz rozwój małych przedsiębiorstw dzięki narzędziom takim jak aplikacje do płatności mobilnych;
12. przypomina, że do 2050 r. trzeba będzie zapewnić bezpieczną i przystępną cenowo żywność dla światowej populacji liczącej około 10 mld osób, przy jednoczesnym zapewnieniu godziwego zatrudnienia i środków do życia w całym łańcuchu wartości żywności, chronieniu osób w najtrudniejszej sytuacji na obszarach wiejskich, w tym ludności tubylczej, migrantów oraz pracowników nieformalnych i tymczasowych, a także przeciwdziałaniu skrajnej zmienności cen żywności na krajowych i międzynarodowych rynkach żywności; uznaje kluczową rolę żywienia we wzmacnianiu odporności; wzywa do przyjęcia bardziej zintegrowanego podejścia do zapobiegania głodowi i niedożywieniu, ich diagnozowania i leczenia zarówno w ramach pomocy humanitarnej, jak i rozwojowej, zwłaszcza w krajach najbardziej narażonych na skutki zmiany klimatu; podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma rozwój lokalnego rolnictwa na potrzeby lokalnej konsumpcji, aby zmniejszyć zależność krajów rozwijających się od przywozu i wywozu, a także ograniczyć ewentualne zakłócenia w całym łańcuchu żywnościowym; podkreśla, że osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju nr 1 i nr 2 wymaga podejścia transdyscyplinarnego w celu przekształcenia sposobu, w jaki żywność jest produkowana, przetwarzana, spożywana i sprzedawana; podkreśla w związku z tym, że potrzebna jest całościowa transformacja, aby szybciej zapewnić sprawiedliwe, bezpieczne i zdrowe systemy żywnościowe, przy czym należy przyjąć szczyt ONZ w sprawie systemów żywnościowych w 2021 r. za punkt wyjścia do odbudowy po kryzysie związanym z COVID-19; wzywa UE do promowania zrównoważonego rozwoju w łańcuchach dostaw żywności, od produkcji do konsumpcji, zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i ze strategią „od pola do stołu”;
13. zwraca uwagę, że pandemia COVID-19 zaostrza i tak już bardzo poważny problem braku bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce Wschodniej i na Bliskim Wschodzie spowodowany plagą szarańczy, ponieważ ograniczenia opóźniają dostawy pestycydów i sprzętu do zwalczania szarańczy; podkreśla potrzebę zacieśnienia współpracy, aby pomóc krajom Afryki Wschodniej i Bliskiego Wschodu uporać się ze stratami w uprawach;
14. zwraca uwagę, że różne globalne obciążenia, takie jak gwałtowny wzrost liczby ludności, zmiana klimatu, niedobór zasobów naturalnych i zmieniająca się struktura konsumpcji, ograniczają zdolność naszych systemów żywnościowych do zapewniania wszystkim bezpieczeństwa żywnościowego i dostępności żywności w sposób zrównoważony pod względem społecznym i środowiskowym;
15. podkreśla, że konieczne jest wdrożenie wystarczających środków w celu poprawy obecnej sytuacji w krajach afrykańskich, które stoją w obliczu gwałtownego wzrostu liczby ludności połączonego z niepewną zdolnością ich rolnictwa do zapewnienia produkcji żywności oraz do wdrażania środków służących przystosowaniu się do zmiany klimatu;
16. uważa, że ograniczenia w dostępności gruntów, ich degradacja, niedobór wody oraz ograniczenia w produkcji żywności stanowią poważne przeszkody w zwiększaniu podaży produktów rolnych i wydajności rolnictwa, które są związane z niepewnością społeczno-gospodarczą i instytucjonalną w krajach rozwijających się;
Ubóstwo i ochrona socjalna
17. podkreśla, że przewiduje się, iż w 2020 r. skala skrajnego ubóstwa na świecie dramatycznie wzrośnie, po raz pierwszy od ponad 20 lat, zwłaszcza wśród dzieci, przy czym pandemia COVID-19 potęguje problemy związane z konfliktami, nieodpowiednim zarządzaniem i zmianą klimatu oraz szczególnie negatywnie wpływa na kobiety i dziewczęta (szacuje się, że do 2021 r. dodatkowo 47 mln będzie żyło w skrajnym ubóstwie), pracowników nieformalnych i migrujących (stanowiących jedną czwartą światowej siły roboczej), sektor turystyki oraz gospodarki Ameryki Łacińskiej, Karaibów i Afryki; w kontekście tego nadzwyczajnego kryzysu podkreśla, jak ważne są powszechna ochrona socjalna i dialog społeczny; zwraca się do Komisji, by opracowała wraz z krajami partnerskimi strategie na rzecz ożywienia gospodarczego i tworzenia miejsc pracy oraz poprawy systemów zabezpieczenia społecznego, wspierając rozszerzenie ochrony socjalnej na pracowników nieformalnych w sektorach wiejskich;
18. podkreśla, że pandemia najbardziej uderza w najsłabsze grupy społeczne, w szczególności uchodźców, osoby wewnętrznie przesiedlone i migrantów znajdujących się w niepewnej sytuacji, którzy stoją w obliczu trzech kryzysów: kryzysu zdrowotnego, kryzysu społeczno-gospodarczego i kryzysu ochrony; podkreśla, że migrujące dzieci są szczególnie narażone ze względu na ograniczony dostęp do podstawowych usług, w tym do wody, urządzeń sanitarnych i higieny, a także do edukacji, opieki zdrowotnej i usług opieki, co stanowi ogromne zagrożenie dla rozwoju, przyszłości i zdrowia tych dzieci;
19. podkreśla, że konsekwencje wybuchu pandemii COVID-19 wpływają nieproporcjonalnie na osoby najuboższe i należące do znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, zmarginalizowanych i pozbawionych ochrony grup społecznych, w tym osoby z niepełnosprawnością ruchową i intelektualną, osoby przewlekle chore, osoby z problemami psychicznymi oraz osoby starsze, które już wcześniej miały ograniczony dostęp do podstawowych środków higieny i leczenia odpowiadających ich potrzebom w zakresie opieki zdrowotnej lub nie miały takiego dostępu, a z powodu pandemii osoby te stały się jeszcze bardziej podatne na zagrożenia;
Uchodźcy i przesiedleńcy
20. wzywa Komisję, by zajęła się szczególnymi potrzebami uchodźców, migrantów i osób wewnętrznie przesiedlonych, przy poszanowaniu przewodniej zasady systemów zdrowia publicznego, zgodnie z którą nikogo nie pozostawia się samemu sobie, oraz by nie uniemożliwiała pracownikom humanitarnym udzielającym pomocy na miejscu bezpośredniego kontaktu z osobami, które wspierają; z niepokojem przypomina, że uchodźcy, migranci i osoby wewnętrznie przesiedlone należą do najsłabszych grup społecznych, które stoją w obliczu tego kryzysu zdrowotnego, ponieważ często żyją w gorszych warunkach i mają do czynienia z większymi przeszkodami w dostępie do podstawowych usług opieki zdrowotnej niż miejscowa ludność; podkreśla absolutną potrzebę zapewnienia równego dostępu do leczenia COVID-19 oraz innych usług zdrowotnych i programów siatki bezpieczeństwa wszystkim osobom dotkniętym epidemią, niezależnie od narodowości, statusu prawnego, pochodzenia, płci, orientacji seksualnej, tożsamości płciowej lub wszelkich innych cech; podkreśla znaczenie wspierania uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych, aby zaradzić nieproporcjonalnym skutkom społeczno-gospodarczym pandemii poprzez udzielanie większej pomocy w zakresie źródeł utrzymania i działalności zarobkowej, a także dostępu do ochrony; podkreśla, że polityka UE powinna dążyć do wspierania ich dostępu do zatrudnienia, edukacji i dokumentacji cywilnej; wzywa UE i państwa członkowskie do stworzenia warunków umożliwiających dzieciom i młodzieży w obozach uchodźców dostęp do edukacji, w tym do możliwości uczenia się na odległość, a szczególnie do nauki na poziomie podstawowym;
Wzmocnienie sektora zdrowia
21. podkreśla, że pandemia COVID-19 zaostrza w skali światowej trwały problem, jakim są niedobory leków, co ma poważne konsekwencje w krajach rozwijających się; podkreśla, że pomoc rozwojowa powinna przede wszystkim mieć na celu zapewnienie „horyzontalnego” powszechnego systemu opieki zdrowotnej poprzez całościowe podejście oparte na prawach, które obejmuje między innymi pełne uwzględnienie wielowymiarowego charakteru zdrowia (z silnym powiązaniem z płcią, bezpieczeństwem żywnościowym i żywieniem, wodą i warunkami sanitarnymi, kształceniem i ubóstwem); wzywa zwłaszcza do przeglądu proponowanych lub istniejących strategii i partnerstw w celu dalszego wzmocnienia i wspierania publicznych systemów opieki zdrowotnej w krajach partnerskich, w szczególności w odniesieniu do gotowości na wypadek pandemii oraz organizacji systemów opieki zdrowotnej i zarządzania nimi, co obejmuje również zapewnienie powszechnej opieki zdrowotnej, szczepienia, monitorowanie zdrowia i informowanie o zdrowiu (w tym nadzór nad chorobą), szkolenia, rekrutację i zatrzymanie personelu medycznego, zdolności diagnostyczne i zaopatrzenie w leki;
22. przypomina, że wzmocnienie systemów opieki zdrowotnej nie powinno uwzględniać wyłącznie epidemiologicznych skutków pandemii COVID-19 dla krajów partnerskich, lecz powinno również obejmować takie czynniki jak konieczność zaradzenia zwiększonemu niedożywieniu spowodowanemu zakłóceniami w łańcuchach dostaw żywności lub psychologiczny wpływ środków ograniczających rozprzestrzenianie się pandemii COVID-19;
23. przypomina Komisji, że organizacje partnerskie UE o ugruntowanej pozycji, takie jak Globalny Fundusz na rzecz Walki z AIDS, Gruźlicą i Malarią, zapewniają cenną pomoc w szybkim zamawianiu i rozmieszczaniu środków ochrony indywidualnej, środków diagnostycznych i leczniczych w kontekście COVID-19, a jednocześnie odgrywają istotną rolę w tworzeniu i wzmacnianiu systemów opieki zdrowotnej oraz zapewnianiu darczyńców;
24. podkreśla, że trzeba jak najszybciej nadrobić zaległości w zakresie rutynowych programów szczepień oraz zapewnić wznowienie świadczenia innych podstawowych usług zdrowotnych; apeluje o zapewnienie odpowiedniego finansowania inicjatyw takich jak Gavi, Sojusz na rzecz Szczepionek i CEPI (Koalicja na rzecz innowacji dotyczących gotowości na wypadek wystąpienia epidemii); wyraża zaniepokojenie opartym na outsourcingu i rozdrobnionym globalnym systemem zarządzania szczepionkami, który doprowadził do konkurencji w zakresie szczepionek, diagnostyki i leczenia, a nie do współpracy; wzywa UE i państwa członkowskie, by przewodziły apelom o równy i przystępny cenowo dostęp do szczepionek na całym świecie na zasadzie globalnej solidarności; wzywa Komisję do dopilnowania, aby globalna reakcja UE na pandemię COVID-19 nie ograniczyła środków finansowych, jakie UE przeznacza na inne niezbędne programy w dziedzinie zdrowia, w tym na pakiet minimalnych wstępnych usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz na programy ukierunkowane na zdrowie kobiet i kobiet w ciąży; wzywa wszystkie państwa członkowskie i Komisję, aby dalej wspierały kraje partnerskie w świadczeniu usług związanych z prawami i zdrowiem seksualnymi i reprodukcyjnymi, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa społeczności i pracowników służby zdrowia;
25. przypomina, jak ważne jest wdrażanie kluczowych wniosków z poprzednich kryzysów zdrowotnych, takich jak epidemia gorączki Ebola; podkreśla w związku z tym znaczenie współpracy z liderami społecznymi w celu rozpowszechniania ważnych komunikatów dotyczących zdrowia publicznego i w celu mobilizowania społeczeństwa; podkreśla krytyczną rolę, jaką organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz krajowe i międzynarodowe organizacje pozarządowe odgrywają w świadczeniu usług zdrowotnych na rzecz najuboższych społeczności; uznaje, że takie organizacje będą niezbędnymi partnerami w dystrybucji szczepionek przeciwko COVID-19; wzywa UE, by wspierała budowanie zdolności tych organizacji;
26. podkreśla rolę edukacji zdrowotnej w zapobieganiu pandemiom i łagodzeniu ich skutków oraz w gotowości na przyszłe stany zagrożenia zdrowia publicznego; podkreśla korzyści płynące z uprawiania sportu w odniesieniu do konsekwencji przedłużającej się izolacji i zamknięcia szkół dla zdrowia fizycznego i psychicznego;
27. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaangażowania się w uczynienie ze szczepionek i leków przeciwepidemicznych globalnego dobra publicznego, dostępnego dla wszystkich;
28. podkreśla, że ciągłość świadczenia podstawowych usług opieki zdrowotnej, w tym żywieniowych, jest niezbędna w reakcji na COVID-19 i w odbudowie po kryzysie związanym z pandemią; podkreśla, że wysokiej jakości usługi żywieniowe powinny być świadczone w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, z uwzględnieniem zapobiegania wszystkim formom niedożywienia oraz ich oceny, diagnozy i leczenia; uznaje rolę pracowników środowiskowej opieki zdrowotnej jako osób znajdujących się na pierwszej linii, które należy wspierać, w tym przez szkolenia;
29. podkreśla, że badania naukowe i innowacje mają kluczowe znaczenie w globalnej reakcji na COVID-19, ponieważ umożliwiają opracowywanie pilnie potrzebnych metod leczenia i diagnostyki oraz szczepionek; podkreśla, że działania w zakresie badań naukowych i innowacji należy ukierunkować na narzędzia, które sprawdzają się na obszarach o niskim dochodzie, aby umożliwić naprawdę globalną reakcję; podkreśla, że podobne starania są konieczne, aby zlikwidować istniejące luki pod względem badań naukowych i produktów w celu zwalczania innych epidemii, w szczególności chorób związanych z ubóstwem i zaniedbanych, które dotykają miliardów ludzi na całym świecie, lecz stanowią ograniczoną zachętę rynkową, jeżeli chodzi o inwestycje sektora prywatnego, oraz aby położyć kres zależności od bogatszych krajów w zakresie prowadzonych przez nie badań naukowych nad chorobami mogącymi bezpośrednio tych krajów nie dotyczyć; wzywa zatem UE i państwa członkowskie do zwiększenia możliwości w zakresie międzynarodowej współpracy naukowców oraz do wspierania rozwoju ludzkiego potencjału badawczego w krajach partnerskich, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet;
30. popiera ważne prace WHO i wskazuje na jej centralną rolę jako głównego organu koordynującego reakcję na COVID-19, a jednocześnie uznaje, że po opanowaniu tego poważnego kryzysu trzeba będzie zreformować WHO, w tym między innymi zreformować Międzynarodowe przepisy zdrowotne;
31. podkreśla potrzebę pilnych działań, zwiększonego finansowania i lepszej koordynacji reakcji w zakresie zachowań i praktyk higienicznych jako jednego z najważniejszych środków ochrony służących zapobieganiu i ograniczaniu rozprzestrzeniania się COVID-19 oraz leczeniu tej choroby; podkreśla konieczność zapewnienia niezawodnych dostaw czystej wody, aby utrzymać czystość w domach, szkołach i placówkach opieki zdrowotnej, oraz zwraca uwagę na znaczenie dostępu do bezpiecznej infrastruktury wodociągowej, sanitarnej i higienicznej oraz bezpiecznych usług i towarów w tym zakresie, ponieważ mają one kluczowe znaczenie dla budowania odporności na przyszłe ogniska choroby; wzywa UE i jej państwa członkowskie do znacznego zwiększenia środków finansowych na wodę, urządzenia sanitarne i higienę w ramach reakcji na COVID-19 oraz do wzmocnienia globalnej odporności na przyszłe kryzysy;
32. podkreśla kluczową rolę, jaką organizacje kierowane przez społeczność i organizacje społeczeństwa obywatelskiego odgrywają w świadczeniu usług zdrowotnych na rzecz społeczności najbardziej zmarginalizowanych i takich, w których dostęp do tych usług jest niedostateczny; wzywa Komisję do zapewnienia wsparcia politycznego, finansowego i technicznego organizacjom społeczeństwa obywatelskiego świadczącym usługi na poziomie społeczności, tak by osoby, które nie mogą udać się do placówek opieki zdrowotnej, miały dostęp do dostosowanych do ich potrzeb i odpowiednich usług;
33. podkreśla, że sprawiedliwsza dystrybucja szczepionek na całym świecie jest niezbędna do skutecznej walki z rozprzestrzenianiem się COVID-19 i mutacji wywołującego go wirusa; przypomina również, że narzędzia medyczne związane z COVID-19 powinny być przystępne cenowo, bezpieczne, skuteczne, łatwe w administrowaniu i powszechnie dostępne oraz że powinny być uważane na globalne dobro publiczne;
Prawa człowieka, zarządzanie i demokracja
34. wyraża zaniepokojenie w związku z tym, że od początku kryzysu związanego z COVID-19 wiele rządów wykorzystuje sytuację nadzwyczajną, aby uzasadnić ograniczanie procesów demokratycznych i przestrzeni obywatelskiej, w tym ograniczanie dostępu pomocy humanitarnej, oraz aby prześladować mniejszości; potępia zwłaszcza cenzurę, aresztowania i zastraszanie dziennikarzy, przedstawicieli opozycji, pracowników służby zdrowia i innych osób krytykujących rządy, w tym za zarządzanie kryzysem; zwraca uwagę, w szerszym ujęciu, na coraz większy negatywny wpływ COVID-19 na wszystkie prawa człowieka, demokrację i praworządność i w związku z tym wzywa do wzmocnienia pomocy, dialogu politycznego i wsparcia na rzecz społeczeństwa obywatelskiego i rozwoju instytucjonalnego we wszystkich tych dziedzinach, ze szczególnym uwzględnieniem obrońców praw człowieka i działaczy społeczeństwa obywatelskiego;
35. zauważa, że na całym świecie badania wskazują na to, iż nosiciele wirusa HIV, zwłaszcza kluczowe społeczności i słabsze grupy, nadal są ofiarami stygmatyzacji i dyskryminacji; przywołuje wnioski UNAIDS, że osoby i grupy związane z COVID-19 również doświadczają negatywnych wyobrażeń i działań; podkreśla, że nadal stygmatyzowane są słabsze i zmarginalizowane grupy społeczne, takie jak: osoby żyjące w ubóstwie, bezdomni, uchodźcy, migranci, osoby świadczące usługi seksualne, osoby używające narkotyków oraz lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe i interseksualne, w tym w kontekście krzyżowego połączenia HIV i COVID-19;
36. podkreśla, że skutki jednoczesnego wystąpienia pandemii i globalnej recesji poważnie osłabią zdolności krajów rozwijających się, w szczególności krajów najsłabiej rozwiniętych, do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; przypomina apel ONZ o zapewnienie w kontekście COVID-19 pakietu kryzysowego o wartości 2,5 bln USD dla krajów rozwijających się, które stoją w obliczu bezprecedensowych strat gospodarczych spowodowanych kryzysem związanym z COVID-19; wzywa do daleko posuniętej reakcji politycznej opartej na podstawowej zasadzie Agendy 2030: „nikt nie może zostać pominięty”;
37. podkreśla, że stan nadzwyczajny ma negatywny wpływ na prawa człowieka i podstawowe wolności, w związku z czym musi być zawsze ograniczony w czasie, należycie uzasadniony poprzez demokratyczne i legalne procedury, proporcjonalny względem sytuacji nadzwyczajnej i wprowadzony z poszanowaniem porządku konstytucyjnego i międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka; podkreśla, że stanów zagrożenia zdrowia nigdy nie należy wykorzystywać jako pretekstu do osłabiania praworządności, instytucji demokratycznych, demokratycznej rozliczalności lub kontroli sądowej;
38. wyraża zaniepokojenie brutalnymi atakami na personel i placówki organizacji humanitarnych i opieki medycznej, a także przeszkodami biurokratycznymi w krajach partnerskich, takimi jak niejasne, zmieniające się wymogi dotyczące zezwoleń na dostęp lub ograniczenia dotyczące liczby pracowników i pojazdów; podkreśla, jak ważne jest dalsze reagowanie na te ataki i przeszkody na szczeblu dyplomatycznym i politycznym;
39. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania parlamentów, ponieważ nadal odgrywają one aktywną rolę w kontrolowaniu rządowych środków mających zapobiegać rozprzestrzenianiu się pandemii COVID-19 oraz w ocenie wpływu środków ochrony zdrowia publicznego na prawa człowieka; podkreśla, że sektor opieki zdrowotnej w wielu państwach jest podatny na korupcję i konieczne jest zwiększenie rozliczalności i nadzoru;
40. podkreśla szczególnie poważne konsekwencje środków izolacji związanych z COVID-19 oraz dodatkowe szkody poniesione przez kobiety, dziewczęta i dzieci, w szczególności wzrost przemocy uwarunkowanej płcią, w tym wzrost liczby przypadków okaleczania żeńskich narządów płciowych, wzrost liczby dziecięcych małżeństw oraz wczesnych i niechcianych ciąż, jak również ograniczony dostęp do usług zdrowotnych, w tym usług w zakresie praw i zdrowia seksualnych i reprodukcyjnych, ale także narażenie kobiet na COVID-19 ze względu na nieproporcjonalnie wysoką liczbę kobiet wśród pracowników sektora zdrowia na świecie; zauważa, że w wielu krajach partnerskich kobiety są zatrudnione w sektorach sfeminizowanych, takich jak przemysł konfekcyjny, który dotkliwie ucierpiał; podkreśla, że za pośrednictwem ISWMR – „Globalny wymiar Europy” należy pobudzać pokryzysowe możliwości zatrudnienia dla kobiet; wzywa do podjęcia działań, aby zrównoważyć nieproporcjonalne, związane z opieką, obciążenie kobiet oraz wszelki potencjalny regres w zakresie bezpieczeństwa, zdrowia, emancypacji, niezależności ekonomicznej i upodmiotowienia oraz edukacji, za pomocą specjalnych programów, takich jak inicjatywa „Spotlight” i plan działania w sprawie równości płci (GAP III) oraz poprzez przekierowanie wsparcia europejskiego; wzywa do wzmożenia wysiłków na rzecz skuteczniejszego zapobiegania przemocy domowej i przeciwdziałania jej; apeluje o znaczący udział kobiet w podejmowaniu decyzji, które mają wpływ na ich zdrowie i życie zawodowe; podkreśla, że należy uwzględnić perspektywę płci w reakcji UE na COVID-19, wspierać inkluzywne organy decyzyjne oraz gromadzić dane zdezagregowane według kryterium płci i wieku na potrzeby analizy dotyczącej płci;
41. przypomina, że gospodarcze i społeczne skutki pandemii w nieproporcjonalnie dużym stopniu dotykają kobiety i mogą zniweczyć dziesięciolecia postępów w zakresie równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet; aby sprostać temu wyzwaniu i zapewnić trwałe ożywienie gospodarcze, wzywa UE i jej państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia zewnętrznego na rzecz działań mających na celu wzmocnienie głosu i udziału kobiet w procesach decyzyjnych, poprawę kształcenia i szkolenia kobiet, zlikwidowanie dyskryminacji w dostępie do kredytów i uchwalenie przepisów przeciwko przemocy ze względu na płeć;
Obsługa zadłużenia i solidne budżety
42. z zadowoleniem przyjmuje tymczasowe zawieszenie płatności z tytułu obsługi zadłużenia dla najbiedniejszych krajów, ogłoszone przez grupę G-20, i przyłącza się do wystosowanego do wierzycieli prywatnych i banków komercyjnych będących własnością państwa apelu o pójście za tym przykładem; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania pełnego wdrożenia inicjatywy grupy G-20 na rzecz zawieszenia obsługi długu (DSSI) oraz nowych wspólnych ram postępowań oddłużeniowych wykraczających poza DSSI, opracowanych przez grupę G-20; podkreśla, że skala kryzysu gospodarczego i społecznego w krajach rozwijających się wymaga bardziej głębokich i dalekosiężnych środków, oraz zachęca Komisję do wspierania międzynarodowych wysiłków w tym zakresie; uważa, że odsetki zaoszczędzone dzięki temu zawieszeniu należy zainwestować w sektor opieki zdrowotnej, który jest często poważnie niedofinansowany w krajach rozwijających się; w związku z tym zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by wspierały również inicjatywy na szczeblu międzynarodowym zawierające propozycje elastycznych mechanizmów redukcji długu powiązanych z tworzeniem funduszy partnerskich w walucie krajowej, aby promować inwestycje służące osiągnięciu celów zrównoważonego rozwoju;
43. zwraca uwagę, że wiele krajów rozwijających się było poważnie zadłużonych już przed pandemią, co uniemożliwiało odpowiednie inwestycje w zapobieganie kryzysom, systemy opieki zdrowotnej i ochronę socjalną; podkreśla znaczenie priorytetowego potraktowania kwestii długookresowej zdolności krajów partnerskich do obsługi długu; wzywa Komisję, by podjęła nowe inicjatywy w celu rozwiązania problemów związanych z nielegalnymi przepływami finansowymi, uchylaniem się od opodatkowania i oszustwami podatkowymi w celu poprawy bazy podatkowej krajów rozwijających się; w tym celu wzywa UE do dopilnowania, by jej umowy handlowe, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i umowy inwestycyjne były zgodne z celem mobilizacji dochodów krajowych państw AKP oraz przekładały się na wymierne i trwałe wyniki w obszarze rozwoju, zgodnie z zasadą spójności polityki na rzecz rozwoju zapisaną w art. 208 traktatu lizbońskiego; w ujęciu bardziej ogólnym wzywa do utworzenia światowego organu podatkowego na szczeblu ONZ, który pomagałby koordynować politykę podatkową; wzywa ponadto do ukierunkowania wsparcia budżetowego na powszechne podstawowe usługi, w szczególności dostęp do podstawowych usług w zakresie zdrowia, wody i warunków sanitarnych, i na odporność;
44. wzywa Komisję, by przewidziała większe wsparcie dla krajów najbardziej niestabilnych na potrzeby walki z pandemią COVID-19 i zapewnienia dostępu do opieki zdrowotnej, przy czym nie należy zaniedbywać istniejących wyzwań, takich jak: skrajne ubóstwo, bezpieczeństwo, dostęp do edukacji i miejsc pracy wysokiej jakości, demokracja, równość szans i zmiana klimatu;
45. podkreśla, że zmniejszenie napływu przekazów emigrantów w krajach rozwijających się pogorszy warunki życia gospodarstw domowych, które liczą na to źródło dochodów, by móc finansować konsumpcję takich towarów i usług jak żywność, opieka zdrowotna i edukacja; apeluje zatem do UE i społeczności darczyńców o podjęcie zdecydowanych działań w celu wywiązania się z obietnicy, że przyczynią się do zmniejszenia kosztów opłat za przekazy pieniężne do poziomu bliskiego zeru, a co najmniej do 3 %, do czego wzywa się w 10. celu zrównoważonego rozwoju;
Edukacja i transformacja cyfrowa
46. podkreśla, że z powodu pandemii COVID-19 bardzo wielu uczniów straciło miesiące nauki szkolnej, co stanowi istotny krok wstecz w działaniach w sektorze edukacji, zwłaszcza w odniesieniu do edukacji kobiet, dziewcząt i przesiedleńców; wzywa rządy, by wprowadzały zamykanie szkół jedynie jako środek ostateczny w walce z pandemią; popiera kontynuowanie i priorytetowe traktowanie inwestycji w edukację w kontekście sytuacji nadzwyczajnych i pomocy humanitarnej; apeluje o utrzymanie edukacji jako priorytetu wydatków w polityce rozwojowej UE oraz o należyte uwzględnienie społecznej i kulturowej funkcji szkół; w tym kontekście wzywa rządy do priorytetowego traktowania wsparcia dla najbardziej marginalizowanych dzieci i ich rodzin, ponieważ nierówności gospodarcze i społeczne są silnie powiązane z wczesnym kończeniem nauki i słabymi wynikami od wczesnego dzieciństwa, co ogranicza szanse na znalezienie zatrudnienia w życiu dorosłym; podkreśla, że wskutek pandemii najdotkliwiej cierpią dzieci z grup największego ryzyka, zwłaszcza dzieci z niepełnosprawnościami i żyjące na obszarach dotkniętych konfliktami; zaleca, aby UE wspierała działania UNICEF, a kraje UE dzieliły się pomysłami na kontynuowanie nauczania nawet w czasach kryzysu, i zwraca się do UE i jej państw członkowskich o wykorzystanie potencjału nauki zdalnej (aplikacje offline, radio, telewizja, materiały drukowane) i cyfrowej w swoich międzynarodowych programach wsparcia, tak by żadne dziecko nie zostało pozbawione możliwości nauki; popiera w związku z tym otwarty, bezpieczny i przystępny cenowo dostęp do internetu (w tym danych mobilnych) oraz równy dostęp do technologii cyfrowych, a także ich wykorzystanie i tworzenie, mając na uwadze niwelowanie przepaści cyfrowych, w tym przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami oraz pokoleniowej przepaści cyfrowej, a także uwzględnienie osób defaworyzowanych lub marginalizowanych w wyniku transformacji cyfrowej;
47. wzywa do uznania kultury ze względu na jej niezbywalną wartość za czwarty niezależny poprzeczny filar zrównoważonego rozwoju wraz z wymiarem społecznym, gospodarczym i środowiskowym; wzywa UE, by włączyła zrównoważony rozwój kulturowy do wszystkich szczebli współpracy na rzecz rozwoju oraz by systematycznie uwzględniała wymiar kulturowy w negocjacjach dotyczących układów o stowarzyszeniu, a także w całym zestawie jej instrumentów dotyczących stosunków zewnętrznych i polityki zagranicznej;
48. podkreśla znaczenie uczenia się przez całe życie i zmiany kwalifikacji, także w perspektywie długoterminowej po pandemii COVID-19, ponieważ stanie się to nie tylko powszechną praktyką, lecz także koniecznym wymogiem dla pracujących obywateli, biorąc pod uwagę, jak szybko rozwija się technologia;
49. zwraca uwagę, że należy wspierać i doceniać nauczycieli, których decydującą rolę w edukacji i budowaniu aktywności obywatelskiej dodatkowo uwypukla pandemia; podkreśla, że trzeba inwestować w doskonalenie zawodowe nauczycieli, aby odpowiednio przygotować ich do nowych modeli uczenia się, takich jak e-uczenie się i kształcenie mieszane, które zapewniają ciągłość kształcenia, gdy uczenie się stacjonarne jest niemożliwe;
50. podkreśla rolę niezależnych mediów w promowaniu różnorodności kulturowej i kompetencji międzykulturowych oraz potrzebę wzmocnienia takich mediów jako źródła wiarygodnych informacji, szczególnie w czasach kryzysu i niepewności;
51. zwraca uwagę na poważne skutki pandemii dla sektora kultury i kreatywnego, obiektów światowego dziedzictwa, niematerialnego dziedzictwa kulturowego i turystyki związanej z dziedzictwem na całym świecie, zwłaszcza w krajach najsłabiej rozwiniętych, gdzie sektory te są szczególnie wrażliwe; wzywa UE i jej państwa członkowskie do udzielenia tym sektorom wsparcia finansowego w ramach współpracy na rzecz rozwoju za pośrednictwem specjalnych funduszy z priorytetami tematycznymi i geograficznymi, a także pomocy technicznej, w tym inicjatyw wsparcia w zakresie technologii cyfrowych w celu złagodzenia negatywnego wpływu środków izolacji, oraz do wykorzystania synergii między samorządami terytorialnymi, organizacjami kulturalnymi i pozarządowymi z jednej strony a delegaturami Unii i zagranicznymi oddziałami instytucji kulturalnych państw członkowskich z drugiej strony;
52. przypomina, że w ciągu ubiegłej dekady udział środków na edukację w całkowitej pomocy rozwojowej stale malał; wzywa państwa członkowskie do zainwestowania 10 % ich oficjalnej pomocy rozwojowej w edukację do 2024 r. i 15 % do 2030 r., w tym w postaci inwestycji w edukację, infrastrukturę i łączność cyfrową, aby zaradzić przepaści cyfrowej, która pogłębia trudności społeczno-ekonomiczne;
Odporność
53. podkreśla, jak ważne jest udzielanie wsparcia krajom partnerskim i dzielenie się z nimi najlepszymi praktykami (w tym budowanie zdolności ich administracji lokalnych i regionalnych) oraz dzielenie się najlepszymi praktykami z lokalnymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i wspieranie ich w identyfikowaniu słabych punktów, tworzeniu mechanizmów zapobiegania i reagowania kryzysowego oraz w ochronie krytycznej infrastruktury, aby lepiej radzić sobie z wszelkimi wstrząsami systemowymi w przyszłości; podkreśla ponadto, jak ważne jest przyjęcie podejścia „Jedno zdrowie”, zarówno w instytucjach rządowych na szczeblu centralnym, jak i na szczeblu wspólnotowym, aby zapobiegać chorobom odzwierzęcym i zwalczać je;
54. wyraża zaniepokojenie, że w związku ze zmianami spowodowanymi zmianą klimatu ekstremalne zdarzenia pogodowe spotęgują trudności wynikające z kryzysu związanego z COVID-19, co będzie wywierać dodatkową presję na gospodarkę, funkcjonowanie państw i świadczenie pomocy humanitarnej; w związku z tym domaga się, aby strategia odbudowy dążyła do realizacji celów agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i porozumienia klimatycznego z Paryża; uważa ponadto, że środki pobudzania gospodarki powinny utorować drogę ku bezemisyjnej i odpornej na zmianę klimatu przyszłości, oraz apeluje o wsparcie ochrony odmian nasion w ramach Międzynarodowego traktatu o zasobach genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa, aby pomóc społecznościom w odtwarzaniu odmian po klęskach spowodowanych zmianą klimatu;
55. uważa, że pandemia stanowi okazję do lepszego odbudowywania oraz że polityka humanitarna i rozwojowa UE powinna wspierać ten cel w krajach partnerskich; podkreśla w szczególności potrzebę wspierania krajów rozwijających się w osiąganiu postępów w gospodarce cyfrowej w takich dziedzinach jak zdrowie, edukacja i inne usługi publiczne; z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie w grudniu 2020 r. platformy cyfryzacji na rzecz rozwoju (D4D – Digital4Development) i zachęca UE do dalszych inwestycji w działania na rzecz cyfryzacji w krajach partnerskich, w tym poprzez wykorzystanie inwestycji sektora prywatnego;
56. przypomina, że w odporności ostatecznie chodzi zarówno o ogólną gotowość, jak i o zdolność dostosowania się do nowych okoliczności; przypomina w tym kontekście, że społeczności, które realizują własne rozwiązania dostosowane do ich szczególnego kontekstu, są bardziej zaangażowane w cały proces odbudowy i ostatecznie odbudowują się silniejsze; podkreśla, że przezwyciężenie tego kryzysu w duchu solidarności z naszymi partnerami wzmocni i uodporni stosunki między UE a krajami rozwijającymi się;
57. przypomina, że inwestycje sektora prywatnego mogą odegrać ważną rolę w przyczynianiu się do ożywienia gospodarczego i osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, biorąc pod uwagę zwiększone potrzeby wynikające z pandemii; wzywa do dalszego badania roli sektora prywatnego i finansowania mieszanego w ramach starań na rzecz odbudowy i budowania odporności;
58. zwraca uwagę, że pandemie często mają pochodzenie zoonotyczne; podkreśla w związku z tym, że należy wspierać programy edukacyjne dotyczące zagrożeń związanych z polowaniem na dzikie zwierzęta i handlem nimi, a także ściślejszej ochrony i odtwarzania ekosystemów i siedlisk, oraz zająć się wyzwaniami wynikającymi z rolnictwa przemysłowego; wzywa do zwiększenia wsparcia dla krajów partnerskich w walce z kłusownictwem i nielegalnym handlem dzikimi zwierzętami, w szczególności poprzez angażowanie społeczności lokalnych w ochronę dzikiej fauny i flory; uważa, że należy przeznaczyć więcej środków finansowych UE na badania wyprzedzające nad powiązaniami między zdrowiem ludzi, zdrowiem zwierząt i ekosystemami, aby zwiększyć gotowość do reagowania na przyszłe kryzysy zdrowotne wywołane mutacjami wirusów odzwierzęcych;
59. jest zdania, że odporność na przyszłe kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego należy również budować na podstawie badań naukowych nad chorobami, które regularnie powodują śmiertelne ogniska w krajach rozwijających się; ubolewa, że obecnie nie prowadzi się wystarczających badań naukowych mających na celu opracowanie szczepionek, które skutecznie zapobiegałyby chorobom powtarzającym się w krajach rozwijających się, takim jak malaria czy choroba wywołana wirusem zika; wzywa UE i jej państwa członkowskie do finansowania większej liczby badań naukowych w celu opracowania szczepionek zapobiegających przyszłym ogniskom takich chorób;
60. zwraca uwagę, że nawet w czasach kryzysu produkcja i dystrybucja żywności muszą być absolutnym priorytetem; uważa, że należy zmniejszyć zależność od zewnętrznych źródeł żywności, roślin, nasion i nawozów, natomiast należy zwiększyć lokalną i zróżnicowaną produkcję rolną; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wsparcie UE dla agroekologii, które należy jeszcze bardziej wzmocnić; wzywa do wsparcia dzielenia się wiedzą na temat nowych, starych i bardziej odpornych nasion agroekologicznych;
61. przypomina, że kraje rozwijające się są historycznie podatne na wstrząsy zewnętrzne ze względu na ograniczoną bazę eksportową i mniej zróżnicowane gospodarki; w związku z tym podkreśla, że jednym z głównych wyzwań dla krajów rozwijających się jest pięcie się w górę globalnego łańcucha wartości dzięki dywersyfikacji gospodarczej oraz przejście z modelu produkcji ukierunkowanego na wywóz na rozwój oparty na rynkach krajowych i regionalnych; w tym celu podkreśla kluczową rolę, jaką regionalna współpraca gospodarcza, wewnętrzna polityka przemysłowa oraz promocja inwestycji odgrywają w zwiększaniu krajowej lub regionalnej autonomii w zakresie produkcji podstawowych towarów i usług; w tym kontekście uważa, że konieczne jest wykorzystanie praktyk finansowania i biznesowych w celu promowania włączenia norm zrównoważonego rozwoju do całego łańcucha inwestycyjnego; powtarza, że obowiązkowa należyta staranność przedsiębiorstw w zakresie praw człowieka i ochrony środowiska jest warunkiem koniecznym do zapobiegania przyszłym kryzysom i łagodzenia ich skutków oraz do zapewnienia zrównoważonych łańcuchów wartości;
62. podkreśla, że inwestycje w działania na rzecz odbudowy muszą być odpowiedzialne zgodnie z dobrowolnymi wytycznymi CFS w sprawie odpowiedzialnego zarządzania tytułami prawnymi do gruntów, łowisk i lasów w kontekście krajowego bezpieczeństwa żywnościowego oraz z zasadami odpowiedzialnego inwestowania w rolnictwo i systemy żywnościowe CFS w celu łagodzenia zmiany klimatu i zwiększania odporności słabszych grup;
63. wzywa UE do lepszego uwzględnienia aspektu praw dziecka w walce ze zmianą klimatu oraz w promowaniu odporności i gotowości na wypadek klęsk żywiołowych bezpośrednio w sektorach społecznych takich jak edukacja, zdrowie, woda, urządzenia sanitarne i higiena, żywienie, ochrona socjalna i ochrona dziecka;
Powiązania między pomocą humanitarną, rozwojem i pokojem
64. podkreśla, że wdrożenie powiązań między pomocą humanitarną, rozwojem i pokojem musi być priorytetem w programowaniu ISWMR – „Globalny wymiar Europy” w krajach niestabilnych; wzywa DG ECHO, DG INTPA i DG NEAR Komisji do wdrożenia, w miarę możliwości, uzupełniających programów dostosowanych do warunków i możliwości lokalnych w celu wzajemnego wzmocnienia różnych aspektów tych powiązań;
65. podkreśla potrzebę współpracy ze społecznościami lokalnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego przy określaniu i wdrażaniu reakcji na kryzys związany z COVID-19; podkreśla rolę Europejskiego Korpusu Solidarności we wspieraniu w terenie organizacji społeczeństwa obywatelskiego niosących pomoc osobom w potrzebie;
66. wzywa do upodmiotowienia społeczności lokalnych oraz do zaangażowania ich wraz z lokalnymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, w tym kościołami, organizacjami wyznaniowymi i innymi przedstawicielami lokalnymi, w działania humanitarne i na rzecz rozwoju;
o o o
67. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, rządom i parlamentom krajów Unii Afrykańskiej, sekretarzowi generalnemu ONZ i Światowej Organizacji Zdrowia.