Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Novembru 2021 dwar l-abbozz konġunt ta' baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2022, approvat mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni fil-qafas tal-proċedura baġitarja (13911/2021 – C9-0428/2021 – 2021/0227(BUD))

P9_TA(2021)0465 A9-0326/2021

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-test konġunt approvat mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni u d-dikjarazzjonijiet rilevanti tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill u tal-Kummissjoni (13911/2021 – C9-0428/2021),

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2022, adottat mill-Kummissjoni fid-9 ta' Lulju 2021 (COM(2021)0300),

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni dwar l-abbozz tal-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2022, adottata mill-Kunsill fis-6 ta' Settembru 2021 u li ntbagħat lill-Parlament fl-10 ta' Settembru 2021 (11352/2021 – C9-0353/2021),

–  wara li kkunsidra l-Ittra emendatorja Nru 1/2022 għall-abbozz tal-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2022, ippreżentata mill-Kummissjoni fit-12 ta' Ottubru 2021 (COM(2021)0642),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-21 ta' Ottubru 2021 dwar il-pożizzjoni tal-Kunsill dwar l-abbozz tal-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2022(1) u l-emendi baġitarji li tinkludi,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 314 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 106a tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika,

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2053 UE tal-14 ta' Diċembru 2020 dwar is-sistema tar-riżorsi proprji tal-Unjoni Ewropea u li tħassar id-Deċiżjoni 2014/335/UE, Euratom(2),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Lulju 2018 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni, li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 1296/2013, (UE) Nru 1301/2013, (UE) Nru 1303/2013, (UE) Nru 1304/2013, (UE) Nru 1309/2013, (UE) Nru 1316/2013, (UE) Nru 223/2014, (UE) Nru 283/2014, u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE u li jħassar ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012(3),

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 tas-17 ta' Diċembru 2020 li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2021-2027(4),

–  wara li kkunsidra l-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta' Diċembru 2020, bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f'materji baġitarji u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta' riżorsi proprji ġodda(5),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 95 u l-Artikolu 96 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tad-delegazzjoni tiegħu għall-Kumitat ta' Konċiljazzjoni (A9-0326/2021),

1.  Japprova t-test konġunt;

2.  Jikkonferma d-dikjarazzjonijiet konġunti annessi ma' din ir-riżoluzzjoni;

3.  Jieħu nota tad-dikjarazzjonijiet tal-Kummissjoni annessi ma' din ir-riżoluzzjoni;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jiddikjara li l-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2022 ġie adottat b'mod definittiv u biex jiżgura li jiġi ppubblikat f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea;

5.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni leġiżlattiva lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-istituzzjonijiet l-oħra u lill-entitajiet ikkonċernati, kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

ANNESS:

FINALI

Baġit 2022 – Elementi għal konklużjonijiet konġunti

Dawn il-konklużjonijiet konġunti jkopru t-taqsimiet li ġejjin:

1.  Baġit 2022

2.  Baġit 2021 – Abbozzi ta' Baġit Emendatorji Nru 5/2021 u Nru 6/2021

3.  Dikjarazzjonijiet

Ħarsa ġenerali

A.  Baġit 2022

Skont l-elementi għall-konklużjonijiet konġunti:

—  Il-livell globali ta' approprjazzjonijiet ta' impenn fil-baġit tal-2022 huwa stabbilit fl-ammont ta' EUR 169 515,8-il miljun. B'mod globali, dan iħalli marġni taħt il-limiti massimi tal-QFP għall-2022 ta' EUR 1 167,8 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn.

—  Il-livell kumplessiv ta' approprjazzjonijiet ta' pagament fil-baġit tal-2022 huwa stabbilit fl-ammont ta' EUR 170 603,3 miljun. Globalment, dan iħalli marġni taħt il-limiti massimi tal-QFP għall-2022 ta' EUR 1 695,8 miljun f'approprjazzjonijiet ta' pagament.

—  L-Istrument ta' Flessibbiltà għall-2022 huwa mobilizzat f'approprjazzjonijiet ta' impenn għall-ammont ta' EUR 368,4 miljun għall-intestatura 6 Il-Viċinat u d-Dinja.

L-approprjazzjonijiet ta' pagament għall-2021 relatati mal-mobilizzazzjoni tal-Istrument ta' Flessibbiltà fl-2019, fl-2020, fl-2021 u fl-2022 huma stmati mill-Kummissjoni li jammontaw għal EUR 467,2 miljun. L-iskeda ta' pagamenti stmati tal-ammonti pendenti relatati għal dawn is-snin hija dettaljata fit-tabella li ġejja:

B.  Baġit 2021

L-Abbozz ta' Baġit Emendatorju Nru 5/2021 huwa approvat kif propost mill-Kummissjoni.

L-Abbozz ta' Baġit Emendatorju Nru 6/2021 huwa approvat kif propost mill-Kummissjoni

1.  Baġit 2022

1.1.  Linji "magħluqa"

Sakemm ma jkunx iddikjarat mod ieħor hawn taħt f'dawn il-konklużjonijiet, il-linji baġitarji kollha huma kkonfermati kif propost mill-Kummissjoni fl-abbozz ta' baġit għall-2022 kif emendat fl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022.

Barra minn hekk, il-linji baġitarji kollha emendati mill-Kunsill u maqbula mill-Parlament fil-qari tiegħu huma kkonfermati kif emendati mill-Kunsill.

Għal-linji baġitarji l-oħra, il-Kumitat ta' Konċiljazzjoni qabel dwar il-konklużjonijiet inklużi fit-taqsimiet 1.2 sa 1.7 ta' hawn taħt.

1.2.  Kwistjonijiet orizzontali

Aġenziji deċentralizzati

Il-kontribuzzjoni tal-UE (f'approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament u l-għadd ta' postijiet) għall-aġenziji deċentralizzati kollha hija stabbilita fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-abbozz ta' baġit għall-2022 kif emendat fl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 bl-eċċezzjoni ta':

—  Taħt is-subintestatura 2b:

—  L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fil-Ġustizzja Kriminali (Eurojust, artikolu baġitarju 07 10 07) li għaliha ġew allokati 5 postijiet addizzjonali u l-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament żdied bi EUR 380 000 meta jitqies il-medju tar-reklutaġġ f'nofs is-sena.

—  L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE, artikolu baġitarju 07 10 08) li għalih il-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament żdied bi EUR 3 750 000 meta jitqies ir-reklutaġġ tat-tisħiħ propost mill-Kummissjoni fl-abbozz ta' baġit għall-2022 kif emendat fl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 bħala medja fi tmiem l-ewwel trimestru minflok nofs is-sena.

—  Taħt l-intestatura 4:

—  L-Uffiċċju Ewropew ta' Appoġġ fil-qasam tal-Asil (EASO, artikolu baġitarju 10 10 01) li għalih ġew allokati 5 postijiet addizzjonali u l-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament żdied bi EUR 380 000 meta wieħed iqis ir-reklutaġġ bħala medja f'nofs is-sena.

—  L-Aġenzija tal-Gwardja Ewropea tal-Fruntiera u tal-Kosta (Frontex, artikolu baġitarju 11 10 01) li għaliha l-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament żdied b'EUR 65 000 000.

Aġenziji eżekuttivi

Il-kontribuzzjoni tal-UE (f'approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament u l-għadd ta' postijiet) għall-aġenziji eżekuttivi hija stabbilita fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022.

Proġetti Pilota/Azzjonijiet Preparatorji

Ġie maqbul pakkett globali ta' 56 proġett pilota/azzjoni preparatorja (PP/AP), għal ammont totali ta' EUR 89,5 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn, kif propost mill-Parlament.

Dan jinkludi l-azzjonijiet previsti "lejn il-ħolqien ta' Akkademja Diplomatika Ewropea" li se jiġu implimentati mis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE).

Dan il-pakkett jirrispetta l-limiti massimi għall-proġetti pilota u għall-azzjonijiet preparatorji previsti fir-Regolament Finanzjarju.

1.3.  Intestaturi tan-nefqa tal-qafas finanzjarju – approprjazzjonijiet ta' impenn

Wara li kkunsidra l-konklużjonijiet imsemmija hawn fuq dwar il-linji baġitarji "magħluqa", l-aġenziji u l-proġetti pilota u l-azzjonijiet preparatorji, il-Kumitat ta' Konċiljazzjoni wasal għal ftehim fir-rigward ta' dan li ġej:

Intestatura 1 - Suq Uniku, Innovazzjoni u Diġitali

L-approprjazzjonijiet ta' impenn huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 iżda bl-aġġustamenti maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni, kif dettaljati fit-tabella ta' hawn taħt.

Miż-żieda ta' EUR 30,0 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn għall-Programm għas-Suq Uniku (Titjib tal-kompetittività tal-intrapriżi, partikolarment SMEs, u jiġu appoġġati fl-aċċess għas-swieq, artikolu baġitarju 03 02 02), EUR 10,0 miljun għandhom jiġu ddedikati għall-forniment ta' diversi forom ta' appoġġ għas-settur tat-turiżmu.

B'konsegwenza ta' dan, il-livell maqbul tal-approprjazzjonijiet ta' impenn huwa stabbilit għal EUR 21 775,1 miljun, li jħalli marġni ta' EUR 102,9 miljun taħt il-limitu massimu tan-nefqa tal-intestatura 1.

Skont l-Artikolu 15.3 tar-RegolamentFinanzjarju(6), il-Kumitat ta' Konċiljazzjoni jaqbel li jerġa' jagħmel disponibbli approprjazzjonijiet ta' impenn fuq il-linji baġitarji għar-riċerka għal total ta' EUR 117,3 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn, jiġifieri żieda ta' EUR 40,0 miljun meta mqabbel mal-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat bl-Ittra Emendatorja 1/2022. Il-linja baġitarja li ġejja hija msaħħa u r-rimarki baġitarji tagħha riveduti kif xieraq:

Dawn l-approprjazzjonijiet huma parti mill-ammont globali sa EUR 0,5 biljun (fi prezzijiet tal-2018) għall-perjodu 2021-2027 kif maqbul fil-qafas tal-ftehim dwar il-QFP. Dan iħalli sa EUR 372,8 miljun fi prezzijiet tal-2018 disponibbli għall-perjodu 2023-2027.

Subintestatura 2a - Koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali

L-approprjazzjonijiet ta' impenn huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 iżda bl-aġġustamenti maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni, kif dettaljati fit-tabella ta' hawn taħt:

B'konsegwenza ta' dan, il-livell maqbul ta' approprjazzjonijiet ta' impenn jiġi stabbilit għal EUR 49 708,8 miljun, li jħalli marġni ta' EUR 30,2 miljun taħt il-limitu massimu tan-nefqa tas-Subintestatura 2a.

Subintestatura 2b – Reżiljenza u Valuri

L-approprjazzjonijiet ta' impenn huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 iżda bl-aġġustamenti maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni, kif dettaljati fit-tabella ta' hawn taħt.

Fid-dawl tal-ambjent attwali tar-rata tal-imgħax u l-operazzjonijiet ta' finanzjament reċenti tal-NGEU – l-approprjazzjonijiet għal-linja baġitarja 06 04 01 jistgħu jitnaqqsu b'EUR 244,7 miljun, filwaqt li tiġi ppreservata bis-sħiħ il-kapaċità li jiġi ffinanzjat il-komponent mhux ripagabbli tal-NGEU fl-2022. Meta mqabbel mal-Abbozz ta' Baġit, EUR 20 miljun oħra se jiġu posposti għall-2027, biex ipattu għal forniment minn qabel korrispondenti għall-programm l-UE għas-Saħħa.

Iż-żieda ta' EUR 3,0 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn għall-Korp Ewropew ta' Solidarjetà (Il-Korp Ewropew ta' Solidarjetà, artikolu baġitarju 07 04 01) u EUR 5,0 miljun miż-żieda ta' EUR 35 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn għal Erasmus+ - għal effett ikkombinat ta' EUR 8 miljun - għandhom jiġu ddedikati għat-tħejjija u t-twettiq ta' attivitajiet bi qbil mas-Sena Ewropea taż-Żgħażagħ 2022.

B'konsegwenza ta' dan, il-livell maqbul ta' approprjazzjonijiet ta' impenn jiġi stabbilit għal EUR 6 330,2 miljun, li jħalli marġni ta' EUR 130,8 miljun taħt il-limitu massimu tan-nefqa tas-Subintestatura 2b.

Intestatura 3 – Riżorsi Naturali u Ambjent

L-approprjazzjonijiet ta' impenn huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 iżda bl-aġġustamenti maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni, kif dettaljati fit-tabella ta' hawn taħt:

B'konsegwenza ta' dan, il-livell maqbul ta' approprjazzjonijiet ta' impenn huwa stabbilit għall-ammont ta' EUR 56 235,4 miljun, li jħalli marġni ta' EUR 283,6 miljun taħt il-limitu massimu tal-intestatura 3, li minnhom EUR 270,1 miljun taħt is-submarġni għal "Nefqa relatata mas-suq u pagamenti diretti".

Intestatura 4 – Migrazzjoni u Ġestjoni tal-Fruntieri

L-approprjazzjonijiet ta' impenn huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 iżda bl-aġġustamenti maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni, kif dettaljati fit-tabella ta' hawn taħt:

Iż-żieda ta' EUR 20 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn għall-Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni (Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni, l-artikolu baġitarju 10 02 01) għandha tiġi ddedikata għall-finanzjament tar-risistemazzjoni tar-refuġjati Afgani.

Iż-żieda ta' EUR 25 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn għall-Fond għall-Ġestjoni Integrata tal-Fruntieri (IBMF) – Strument għall-ġestjoni tal-fruntieri u għall-viżi (BMVI) (Strument għall-appoġġ finanzjarju għall-ġestjoni tal-fruntieri u għall-viżi, artikolu baġitarju 11 02 01) għandha tiġi ddedikata għall-ġestjoni tal-kriżi tal-migranti fil-fruntiera tal-Belarussja.

B'konsegwenza ta' dan, il-livell tal-approprjazzjonijiet ta' impenn huwa stabbilit għal EUR 3 091,2 miljun, u jħalli marġni ta' EUR 99,8 miljun taħt il-limitu massimu tan-nefqa tal-intestatura 4.

Intestatura 5 – Sigurtà u Difiża

L-approprjazzjonijiet ta' impenn huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat bl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022. B'konsegwenza ta' dan, il-livell tal-approprjazzjonijiet ta' impenn maqbul huwa stabbilit għal EUR 1 785,3 miljun, u jħalli marġni ta' EUR 82,7 miljun taħt il-limitu massimu tan-nefqa tal-intestatura 5.

Intestatura 6 - Il-Viċinat u d-Dinja

L-approprjazzjonijiet ta' impenn huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 iżda bl-aġġustamenti maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni, kif dettaljati fit-tabella ta' hawn taħt:

Għall-Istrument ta' Viċinat, ta' Kooperazzjoni għall-Iżvilupp u ta' Kooperazzjoni Internazzjonali – Ewropa Globali, iż-żidiet fl-approprjazzjonijiet ta' impenn ta' EUR 75 miljun (riżerva tal-isfidi u l-prijoritajiet emerġenti, l-artikolu baġitarju 14 02 04) u EUR 50 miljun (Nies – Sfidi Globali, linja baġitarja 14 02 02 40) għandhom jiġu ddedikati għall-miżuri għall-ġlieda kontra l-pandemija, inklużi l-vaċċini.

B'konsegwenza ta' dan, il-livell maqbul ta' approprjazzjonijiet ta' impenn huwa stabbilit għal EUR 17 170,4 miljun, mingħajr marġni taħt il-limitu massimu tan-nefqa tal-intestatura 6 u l-mobilizzazzjoni tal-Istrument ta' Flessibbiltà għal ammont ta' EUR 368,4 miljun.

Intestatura 7 - Amministrazzjoni Pubblika Ewropea

L-għadd ta' postijiet fit-tabella tal-persunal tal-istituzzjonijiet u l-approprjazzjonijiet proposti mill-Kummissjoni fl-Abbozz tal-Baġit, kif emendat bl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 huma maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni bl-eċċezzjonijiet li ġejjin:

—  It-taqsima tal-Parlament Ewropew li għaliha l-qari tiegħu huwa approvat;

—  It-taqsima tal-Kunsill, li għaliha l-qari tiegħu huwa approvat;

—  It-taqsima tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea li għaliha jiżdiedu 9 postijiet fil-pjan ta' stabbiliment u l-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament żdied b'EUR 684 000 meta wieħed iqis ir-reklutaġġ bħala medja f'nofs is-sena;

—  It-taqsima tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA) li għaliha 13-il post, marbuta mal-NGEU u sal-2027, jiżdiedu mal-pjan ta' stabbiliment u l-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament żdied b'EUR 988 000 meta jitqies ir-reklutaġġ medju f'nofs is-sena;

—  It-Taqsima tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) li għaliha (i) ir-riżorsi tal-persunal jiżdiedu b'7 postijiet fil-pjan ta' stabbiliment u 3 Aġenti Kuntrattwali u l-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament jiżdied b'EUR 655 000 meta jitqies ir-reklutaġġ medju f'nofs is-sena, (ii) il-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament jiżdied b'EUR 990 500 għall-implimentazzjoni tal-azzjonijiet previsti ''lejn il-ħolqien ta' Akkademja Diplomatika Ewropea'', kif propost mill-Parlament Ewropew fil-qari tiegħu u (iii) il-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn u ta' pagament jiżdied b'1,0 miljun għal EUR 2 2 miljun għall-''kapaċità ta' komunikazzjoni strateġika'';

L-aġġustamenti, li jirriżultaw f'żieda ta' EUR 0,8 miljun tal-intestatura 7, huma spjegati fid-dettall fit-tabelli li ġejjin:

Taqsima 2 – Kunsill Ewropew u Kunsill

Taqsima 4 – Il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea

Taqsima 5 – Il-Qorti Ewropea tal-Awdituri

Taqsima 10 – Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna

B'konsegwenza ta' dan, il-livell maqbul ta' approprjazzjonijiet ta' impenn huwa stabbilit għal EUR 10 620,1 miljuni, li jħalli marġni ta' EUR 437,9 miljun taħt il-limitu massimu tal-intestatura 7, li minnhom EUR 240,1 miljun huma taħt is-submarġni għan-''Nefqa amministrattiva tal-istituzzjonijiet''.

Strumenti tematiċi speċjali: FEG, SEAR u BAR

L-approprjazzjonijiet ta' impenn għall-Fond Ewropew ta' Aġġustament għall-Globalizzazzjoni għall-Ħaddiema Ssensjati (FEG), u r-Riżerva ta' Solidarjetà u Għajnuna ta' Emerġenza (SEAR) huma stabbiliti fil-livell propost mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendat bl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022.

1.4.  Approprjazzjonijiet ta' pagament

Il-livell ta' approprjazzjonijiet ta' pagament globali fil-Baġit tal-2022 huwa stabbilit fil-livell tal-Abbozz ta' Baġit, kif emendat mill-Ittra Emendatorja Nru 1/2022, bl-aġġustamenti li ġejjin maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni:

1.  Jitqies il-livell maqbul ta' approprjazzjonijiet ta' impenn għan-nefqa mhux differenzjata (l-intestaturi 1 sa 6), li għaliha l-livell tal-approprjazzjonijiet ta' pagament huwa ugwali għal-livell ta' approprjazzjonijiet ta' impenn. Dan japplika għat-tnaqqis tal-kost tal-finanzjament tal-Istrument Ewropew għall-Irkupru (EURI) b'EUR 244,7 miljun. Meta jitqies ukoll l-aġġustament għall-kontribuzzjoni tal-Unjoni lill-aġenziji deċentralizzati, l-effett ikkombinat huwa tnaqqis ta' EUR 305,2 miljun;

2.  L-aġġustament taħt l-intestatura 7 li jirriżulta f'żieda ta' EUR 0,8 miljun;

3.  L-approprjazzjonijiet ta' pagament għall-proġetti pilota ġodda u għall-azzjonijiet preparatorji kollha ġodda proposti mill-Parlament huma stabbiliti fil-livell ta' 25 % tal-approprjazzjonijiet ta' impenn korrispondenti jew, fil-livell propost mill-Parlament, jekk ikun iktar baxx. Fil-każ ta' estensjoni ta' proġetti pilota u azzjonijiet preparatorji eżistenti, il-livell ta' approprjazzjonijiet ta' pagament huwa dak definit fl-Abbozz ta' Baġit kif emendat mill-Ittra emendatorja 1/2022 flimkien ma' 25 % tal-approprjazzjonijiet ta' impenn ġodda korrispondenti, jew fil-livell propost mill-Parlament, jekk ikun aktar baxx. L-effett ikkombinat huwa żieda ta' EUR 22,1 miljun;

4.  L-aġġustamenti għal-linji baġitarji tan-nefqa differenzjata li għalihom l-effett ikkombinat huwa żieda ta' EUR 262,0 miljun.

L-aġġustamenti, li jirriżultaw fi tnaqqis globali ta' EUR 20,3 miljun, huma spjegati fid-dettall fit-tabella li ġejja:

Kumplessivament dan jirriżulta f'livell ta' approprjazzjonijiet ta' pagament ta' EUR 170 603,3 miljun, tnaqqis ta' EUR 20,3 miljun meta mqabbel mal-Abbozz ta' Baġit, kif emendat bl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022.

1.5.  Riżervi

Ma hemm l-ebda riżerva minbarra dawk tal-Abbozz ta' Baġit, kif emendat bl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022.

1.6.  Kummenti baġitarji

It-test tal-kummenti baġitarji jikkorrispondi għall-Abbozz ta' Baġit, kif emendat bl-Ittra Emendatorja Nru 1/2022 bl-aġġustamenti li ġejjin maqbula mill-Kumitat ta' Konċiljazzjoni:

—  Linji baġitarji li fir-rigward tagħhom ġew introdotti emendi mill-Parlament Ewropew għat-taqsima tiegħu stess huma approvati mingħajr modifiki:

—  Linji baġitarji li fir-rigward tagħhom l-emendi introdotti mill-Parlament Ewropew huma approvati mingħajr modifiki:

Artikolu 07 10 01 — Il-Fondazzjoni Ewropea għat-titjib tal-kondizzjonijiet tal-ħajja u tax-xogħol (Eurofound)

It-test jiġi emendat kif ġej:

Il-Fondazzjoni Ewropea għat-titjib tal-kondizzjonijiet tal-ħajja u tax-xogħol (Eurofound) tipprovdi u xxerred għarfien importanti dwar kwistjonijiet soċjali u relatati max-xogħol u biex tikkontribwixxi għal politiki sodi u bbażati fuq l-elementi konkreti f'dawk l-oqsma. L-attività ewlenija tagħha tirrigwarda r-riċerka fl-oqsma tal-impjiegi, il-kundizzjonijiet tax-xogħol, ir-relazzjonijiet industrijali u l-kwalità tal-ħajja. L-attivitajiet tal-Eurofound jikkontribwixxu għall-prijoritajiet li ġejjin: aktar parteċipazzjoni fis-suq tax-xogħol u l-ġlieda kontra l-qgħad bil-ħolqien ta' impjiegi, titjib tal-funzjonament tas-suq tax-xogħol u promozzjoni tal-integrazzjoni u tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri; it-titjib fil-kundizzjonijiet tax-xogħol u li x-xogħol isir sostenibbli tul il-ħajja kollha, l-iżvilupp ta' relazzjonijiet industrijali li jiżguraw soluzzjonijiet ekwi u produttivi f'kuntest ta' politiki li qed jinbidel, it-titjib tal-istandards tal-għajxien u l-promozzjoni tal-koeżjoni soċjali fid-dawl tad-disparitajiet ekonomiċi u l-inugwaljanzi soċjali, pereżempju d-differenza bejn il-ġeneri fl-impjiegi u d-differenza bejn il-ġeneri fil-pagi.

—  Linji baġitarji li għalihom il-kumment baġitarju rispettiv kif propost fl-Abbozz ta' Baġit kif emendat bl-Ittra Emendatorja, huma approvati bil-modifiki li ġejjin:

—  Partita 01 02 02 53 — Cluster Klima, Enerġija u Mobbiltà — Impriża Konġunta Sistema Ferrovjarja Ewropea

Il-paragrafu jiġi emendat kif ġej:

L-Impriża Konġunta Sistema Ferrovjarja Ewropea għandha tikkontribwixxi għall-implimentazzjoni ta' Orizzont Ewropa, b'mod partikolari l-cluster Klima, Enerġija u Mobbiltà. Hija se tħaffef l-iżvilupp u l-użu ta' teknoloġiji innovattivi (speċjalment dawk diġitali u l-awtomatizzazzjoni) biex tinkiseb sistema ferrovjarja Ewropea aktar attraenti, faċli għall-utent, kompetittiva, affordabbli, faċli biex issir il-manutenzjoni tagħha u effiċjenti u biex jinkisbu l-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, pereżempju, li parti sostanzjali mill-75 % tal-merkanzija interna li tinġarr bit-triq tiġi ttrasferita lejn trasport bil-ferrovija u fil-passaġġi fuq l-ilma interni.

—  Partita 07 20 04 06 — Kompetenzi speċifiċi fil-qasam tal-politika soċjali, inkluż id-djalogu soċjali

Emenda l-paragrafu kif ġej:

–  azzjonijiet dwar il-laqgħat preliminari ta' konsultazzjoni bejn ir-rappreżentanti tat-trade unions Ewropej, b'mod partikolari biex ikopru l-kostijiet bil-għan li jiġu megħjuna jiffurmaw l-opinjonijiet tagħhom u jarmonizzaw il-pożizzjonijiet tagħhom fejn jidħol l-iżvilupp tal-politiki tal-Unjoni, b'mod partikolari wara l-kriżi tal-COVID-19.

—  Partita 1 3 0 1, Taqsima 10 Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna — Taħriġ

Jiżdied it-test li ġej:

Il-baġit għat-taħriġ għandu juri b'mod ċar u jappoġġja l-importanza tal-promozzjoni tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri, is-sensittività u l-ġlieda kontra l-preġudizzji tal-ġeneru, inkluża l-politika kontra l-fastidju, fl-istituzzjonijiet tagħna stess (inklużi l-Kwartieri Ġenerali tas-SEAE, id-Delegazzjonijiet tal-UE kif ukoll il-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK), anke fil-proċeduri tal-għażla. Dan għandu jinkludi taħriġ obbligatorju u inizjattivi, b'attenzjoni speċjali għar-responsabbiltà tal-maniġment medju u superjuri f'dawn l-oqsma, bi qbil mad-dispożizzjonijiet tal-Pjan ta' Azzjoni dwar il-Ġeneru III u d-Dokument ta' Ħidma tal-Persunal relatat.

—  F'konformità mal-Artikolu 15.3 tar-Regolament Finanzjarju, il-Kumitat ta' Konċiljazzjoni jaqbel li jagħmel l-approprjazzjonijiet ta' impenn disponibbli mill-ġdid fil-linja baġitarja 01 02 02 10. Ir-rimarki tal-baġit se jiġu aġġustati kif xieraq:

Dan hu bbażat fuq il-fehim li l-emendi introdotti mill-Parlament Ewropew jew il-Kunsill ma jistgħux jimmodifikaw jew jestendu l-kamp ta' applikazzjoni ta' bażi legali eżistenti, jew jaffettwaw l-awtonomija amministrattiva tal-istituzzjonijiet, u li l-azzjoni tista' tiġi koperta minn riżorsi disponibbli.

1.7.  Nomenklatura tal-baġit

In-nomenklatura tal-baġit proposta mill-Kummissjoni fl-Abbozz ta' Baġit, kif emendata bl-Ittra Emendatorja 1/2022, hija maqbula, bl-inklużjoni tal-proġetti pilota u l-azzjonijiet preparatorji ġodda minbarra l-proġett pilota ġdid ''Monitoraġġ tal-SDGs fir-reġjuni tal-UE - Il-mili tan-nuqqasijiet fid-data'' li se jiġi implimentat taħt l-intestatura 1 tal-QFP, l-artikolu baġitarju PP 01 22 06 minflok taħt is-subintestatura 2b tal-QFP.

2.  Baġit 2021

L-Abbozz ta' Baġit Emendatorju (ABE) 5/2021 huwa approvat kif propost mill-Kummissjoni.

L-Abbozz ta' Baġit Emendatorju (ABE) 6/2021 huwa approvat kif propost mill-Kummissjoni.

3.  Dikjarazzjonijiet

3.1.  Dikjarazzjoni konġunta mill-Parlament Ewropew u l-Kunsill dwar l-approprjazzjonijiet ta' pagament

Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jappellaw lill-Kummissjoni biex tkompli tissorvelja mill-qrib u b’mod attiv matul is-sena 2022 l-implimentazzjoni tal-programmi tal-QFP attwali u preċedenti (b’mod partikolari fis-subintestatura 2a u l-Iżvilupp Rurali). Għal dan il-għan, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jistiednu lill-Kummissjoni tippreżenta, b'mod f'waqtu, ċifri aġġornati li jikkonċernaw is-sitwazzjoni attwali u l-istimi rigward l-approprjazzjonijiet ta' pagament għall-2022 (b’kont meħud tal-preċiżjoni mtejba tal-previżjonijiet tal-Istati Membri fejn applikabbli). Jekk iċ-ċifri juru li l-approprjazzjonijiet imdaħħla fil-baġit għall-2022 mhumiex biżżejjed biex ikopru l-ħtiġijiet, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jistiednu lill-Kummissjoni tippreżenta mill-aktar fis possibbli soluzzjoni xierqa, fost l-oħrajn abbozz ta’ baġit emendatorju, bil-ħsieb li l-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu jistgħu jieħdu kwalunkwe deċiżjoni meħtieġa malajr kemm jista’ jkun mingħajr dewmien żejjed għal ħtiġijiet ġustifikati. Fejn applikabbli, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill ser iqisu l-urġenza tal-kwistjoni, billi jnaqqsu l-perijodu ta’ tmien ġimgħat għal deċiżjoni jekk jitqies meħtieġ. L-istess japplika mutatis mutandis jekk iċ-ċifri juru li l-approprjazzjonijiet li ddaħħlu fil-baġit għall-2022 jkunu ogħla minn kemm ikun meħtieġ.

3.2.  Dikjarazzjoni konġunta mill-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar l-ispiża tal-finanzjament tal-Istrument tal-Unjoni Ewropea għall-Irkupru (EURI) fl-2022

Bis-saħħa tal-ambjent favorevoli attwali tar-rata tal-imgħax u b’kont meħud tal-ispiża tal-ħruġ tal-operazzjonijiet ta’ finanzjament tal-NGEU s’issa din is-sena, l-approprjazzjonijiet ippjanati għall-ispiża tal-finanzjament tal-Istrument tal-Unjoni Ewropea għall-Irkupru [linja baġitarja 06 04 01] jistgħu jitnaqqsu filwaqt li tiġi ppreservata bis-sħiħ il-kapaċità li jiġi ffinanzjat il-komponent mhux ripagabbli tal-NGEU fl-2022.

L-Artikolu 5(2) tad-Deċiżjoni dwar ir-Riżorsi Proprji jistabbilixxi li "Il-ħlasijiet lura tal-kapital tal-fondi għandhom jibdew qabel tmiem il-perjodu tal-QFP 2021-2027, b’ammont minimu, sa fejn jippermettu l-ammonti mhux użati għal pagamenti tal-imgħax dovuti taħt is-self imsemmi fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, b’kunsiderazzjoni xierqa għall-proċedura stabbilita fl-Artikolu 314 TFUE".

Barra minn hekk, il-premessa 20 tad-Deċiżjoni dwar ir-Riżorsi Proprji tiddikjara "l-ammonti mhux użati għall-ħlas tal-imgħax kif previst ser jintużaw għall-ħlas lura bikri qabel tmiem il-QFP 2021-2027, b’ammont minimu, u jistgħu jiżdiedu ‘l fuq minn dan il-livell dment li riżorsi proprji ġodda jkunu ġew introdotti wara l-2021 f’konformità mal-proċedura li tinsab fit-tielet paragrafu tal-Artikolu 311 TFUE".

Peress li l-ebda ħlas lura tal-kapital mhu ser ikun possibbli fl-2022:

—  Ammont ta’ EUR 90 miljun, li minnhom EUR 70 miljun diġà huma inklużi fl-Abbozz tal-baġit, ser jiġu posposti għall-2027 meta jkunu jistgħu jintużaw jew għal pagamenti tal-imgħax jew għal ripagamenti bikrija. Dan il-posponiment lejn tmiem il-perijodu huwa kkumpensat minn forniment korrispondenti minn qabel tal-programm EU4Health.

—  Mingħajr preġudizzju għall-prerogattivi tal-awtorità baġitarja, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jaqblu li jżidu l-ammonti disponibbli fil-linja baġitarja 06 04 01 b’EUR 224,7 miljun matul il-perijodu 2024-2027, abbażi ta’ proposta mill-Kummissjoni u wara l-valutazzjoni tal-ħtiġijiet u l-possibbiltajiet għal ripagamenti bikrija, bl-użu tal-marġnijiet disponibbli u bil-mobilizzazzjoni tal-istrument ta’ marġni uniku filwaqt li jiġi rrispettat l-ipprogrammar finanzjarju għall-programmi fl-Intestatura 2b.

Dan il-mekkaniżmu jiżgura li l-ammont totali għal-linja EURI inkluż fl-ipprogrammar finanzjarju oriġinali għall-2022 ser jintuża għall-pagamenti tal-imgħax jew għar-ripagamenti bikrija matul il-QFP 2021-2027.

3.3.  Dikjarazzjoni unilaterali tal-Kummissjoni dwar il-prudenza baġitarja fir-rigward tal-linja tal-imgħax EURI

Il-Kummissjoni tfakkar li l-linja tal-imgħax EURI ([linja baġitarja 06 04 01]) isservi għall-ħlas tal-ispejjeż tal-finanzjament u tal-likwidità tas-self tal-NGEU sa fejn dawn ikunu attribwiti lill-Baġit tal-UE. Ammonti mhux użati għal pagamenti ta’ imgħax, għandhom jintużaw għal ripagamenti bikrija tad-dejn skont l-Artikolu 5(2) u l-Premessa 20 tad-Deċiżjoni dwar ir-Riżorsi Proprji.

Iż-żieda fl-inflazzjoni titlob prudenza baġitarja msaħħa fir-rigward tal-ġestjoni tal-linja tal-imgħax EURI fid-dawl tal-possibbiltà li r-rati tal-imgħax nominali jkunu ogħla minn dawk preżunti fl-ipprogrammar ta’ din il-linja.

Għalhekk, fil-kwittanza tar-responsabbiltajiet tagħha skont l-Artikolu 314 (TFUE), il-paragrafi 2, 5 u 8, il-Kummissjoni ser tipproponi miżuri baġitarji li, jekk jiġu adottati, ser jiżguraw li l-ammont globali oriġinarjament ippjanat fil-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2021-2027 [EUR 14 976 miljun fi prezzijiet attwali] għal-linja EURI jintuża bis-sħiħ għall-ħlas tal-ispiża tal-imgħax jew għar-ripagamenti bikrija.

Il-Kummissjoni ser tirrapporta kull sena fil-qafas tal-preżentazzjoni tal-abbozz tal-baġit dwar l-implimentazzjoni kumulattiva tal-linja EURI, l-ammonti posposti fuq il-linja EURI u l-ammont riżervat taħt l-Istrument ta’ Marġni Uniku biex jintlaħaq dan l-objettiv.

3.4.  Dikjarazzjoni unilaterali mill-Kummissjoni Ewropea dwar l-indirizzar tal-faqar fost it-tfal taħt il-Fond Soċjali Ewropew+

L-indirizzar tal-faqar fost it-tfal ser isir saħansitra aktar importanti speċjalment fil-kuntest tal-irkupru mill-kriżi tal-COVID-19 u jeħtieġ li jiġu ddedikati biżżejjed riżorsi għalih. Għal dan il-għan, ir-Regolament (UE) 2021/1057 li jistabbilixxi l-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) jirrikjedi li l-Istati Membri jallokaw ammont xieraq mir-riżorsi ta’ ġestjoni kondiviża tal-FSE+ tagħhom għall-implimentazzjoni tal-Garanzija għat-Tfal permezz ta’ azzjonijiet immirati u riformi strutturali li jindirizzaw il-faqar fost it-tfal. Allokazzjoni minima espliċita ta’ 5 % hija stabbilita għall-Istati Membri kollha li kellhom rata medja ogħla mill-medja tal-Unjoni ta’ tfal ta’ inqas minn 18-il sena f’riskju ta’ faqar jew esklużjoni soċjali għall-perijodu bejn l-2017 u l-2019.

In-negozjati dwar il-programmi 2021-27 bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri għadhom għaddejjin u l-ammonti eżatti li għandhom jiġu pprogrammati b’appoġġ għall-Garanzija għat-Tfal fl-Istati Membri kollha ser ikunu magħrufa ladarba dan il-proċess ikun tlesta.

F’konformità mar-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill li tistabbilixxi Garanzija Ewropea għat-Tfal {SWD (2021) 62 final} u abbażi ta’ rapporti mill-koordinaturi tal-Garanzija għat-Tfal tal-Istati Membri u l-Kumitat tal-Protezzjoni Soċjali, il-Kummissjoni ser tirrapporta regolarment dwar l-implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjoni li tistabbilixxi l-Garanzija għat-Tfal. Il-Kummissjoni ser tissorvelja wkoll mill-qrib l-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni fil-kuntest tas-Semestru Ewropew. Il-Kummissjoni tixtieq tenfasizza li l-Istati Membri jistgħu jipprogrammaw il-finanzjament għall-implimentazzjoni tal-Garanzija għat-Tfal lil hinn mir-rekwiżiti minimi stabbiliti fir-Regolament tal-FSE+. Huma jistgħu jużaw ukoll riżorsi oħra tal-UE, bħall-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, kif ukoll il-finanzjament nazzjonali tagħhom stess.

3.5.  Dikjarazzjoni konġunta mill-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar l-intenzjoni li jiġu pprovduti riżorsi massimi fil-każ ta' diżastri naturali taħt il-fergħa tal-FSUE tas-SEAR fl-2022

It-tliet istituzzjonijiet jirrikonoxxu li l-firxa eċċezzjonali tad-diżastri naturali li seħħew fl-2021 toħloq pressjoni fuq id-disponibbiltajiet taħt il-Fond ta’ Solidarjetà tal-Unjoni Ewropea (FSUE). Il-FSUE huwa ffinanzjat esklużivament mir-Riżerva ta’ Solidarjetà u Għajnuna f’Emerġenza (SEAR), mingħajr ebda possibbiltà ta’ rikors għal sorsi oħra ta’ finanzjament.

Il-Kumitat ta’ Konċiljazzjoni qabel li jsaħħaħ l-għajnuna umanitarja fl-Intestatura 6 b’EUR 211-il miljun fil-baġit tal-2022. Għalhekk huwa possibbli li jiġi limitat ir-rikors għall-pakkett tas-SEAR għal emerġenzi esterni matul il-perijodu bejn l-1 ta’ Jannar u l-31 ta’ Awwissu 2022, u b’hekk jiġu liberati riżorsi addizzjonali għall-FSUE fl-1 ta’ Settembru 2022 ekwivalenti għall-ammont tat-tisħiħ tal-għajnuna umanitarja taħt l-Intestatura 6. Dan ser jippermetti li tintwera solidarjetà massima mal-Istati Membri kkonċernati mid-diżastri naturali filwaqt li tiżdied il-kapaċità tal-baġit tal-UE li jirreaġixxi malajr għal emerġenzi esterni.

3.6.  Dikjarazzjoni konġunta mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill dwar it-tisħiħ tal-pjan ta’ stabbiliment tal-Qorti tal-Awdituri

Il-PE u l-Kunsill jirrikonoxxu li l-NGEU ser twassal għal ammont ta’ xogħol addizzjonali għall-Qorti tal-Awdituri li ma jistax jiġi kkumpensat bis-sħiħ permezz ta’ riallokazzjoni fi ħdan il-baġit eżistenti. Għalhekk huma jaqblu dwar żieda fil-pjan ta' stabbiliment tal-Qorti b’ 20 kariga fl-2022.

Il-PE u l-Kunsill jissottolinjaw l-importanza li jagħtu lill-ħidma tal-Qorti tal-Awdituri, b’mod partikolari fir-rigward tal-awditi finanzjarji u ta’ konformità li l-Qorti twettaq sabiex tissodisfa l-kompitu primarju tagħha li teżamina jekk id-dħul kollu jkunx ġie riċevut u l-infiq kollu jkunx sar b’mod legali u regolari, li huma marbuta b’mod inseparabbli mal-awditi tal-prestazzjoni biex jiġu eżaminati l-ekonomija, l-effiċjenza u l-effettività fil-ġestjoni tal-Baġit tal-UE, bħala żewġ naħat tal-istess munita. Is-solidità tal-ġestjoni finanzjarja tal-baġit tagħha hija pedament għal-leġittimità tal-Unjoni.

F’dan il-kuntest il-PE u l-Kunsill iqisu li huwa essenzjali li l-Qorti talloka biżżejjed riżorsi għall-implimentazzjoni ta’ dawn l-attivitajiet ewlenin.

B’mod ġenerali, il-PE u l-Kunsill jirrikonoxxu wkoll l-importanza tar-rakkomandazzjonijiet li l-Qorti tagħti abbażi tal-Artikolu 287(4), it-tieni subparagrafu TFUE, filwaqt li jinnotaw li l-Qorti tal-Ġustizzja ċċarat li din id-dispożizzjoni "hija maħsuba biex tikkontribwixxi għat-titjib tal-ġestjoni finanzjarja tal-Unjoni billi tipprevedi li r-rapporti jiġu trażmessi lill-istituzzjonijiet u li dawn tal-aħħar iwieġbu għalihom".

Il-PE u l-Kunsill jistiednu lill-Qorti tinkludi fid-dokumenti ta’ ħidma għal eżerċizzji baġitarji futuri ħarsa ġenerali tal-allokazzjoni tal-persunal fis-sena preċedenti għal attivitajiet għall-awditi finanzjarji, tal-konformità u tal-prestazzjoni, għall-ħidma abbażi tal-Artikolu 287(4) TFUE u għas-servizzi ta’ appoġġ.

3.7.  Dikjarazzjoni konġunta mill-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar ir-rieżami tal-evoluzzjoni tal-pandemija fl-2022

It-tliet istituzzjonijiet jimpenjaw ruħhom li jirrieżaminaw l-evoluzzjoni tar-rispons għall-pandemija sal-aħħar ta’ Ġunju 2022, b’mod partikolari fir-rigward tat-tilqim internazzjonali u fuq din il-bażi ser jikkunsidraw kwalunkwe azzjoni meħtieġa kif propost mill-Kummissjoni.

3.8.  Dikjarazzjoni unilaterali mill-Kummissjoni dwar il-migrazzjoni

Minħabba l-ħtiġijiet kontinwi previsti fis-snin li ġejjin, il-Kummissjoni tikkonferma l-pjan tagħha li tiżgura li l-finanzjament annwali medju għall-migrazzjoni għall-Viċinat tan-Nofsinhar mill-allokazzjoni tal-Viċinat NDICI-GE u, jekk meħtieġ, minn strumenti oħra, jibqa’ mill-inqas fil-livell previst għall-2022.

3.9.  Dikjarazzjoni unilaterali mill-Kummissjoni dwar l-Intestatura 7

Il-Kummissjoni tfakkar li l-ipprogrammar finanzjarju tal-Intestatura 7 huwa bbażat fuq is-suppożizzjoni li l-livelli tal-persunal tal-Istituzzjonijiet jibqgħu stabbli. Hija tosserva li l-Baġit 2022 mhuwiex konsistenti ma’ din is-suppożizzjoni u tissottolinja li, fl-isfond tal-inflazzjoni li qed tiżdied, żidiet futuri fil-persunal jistgħu jwasslu għal pressjonijiet fuq l-Intestatura 7 fil-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2021‑2027.

(1) Testi adottati, P9_TA(2021)0432. (2) ĠU L 424, 15.12.2020, p. 1. (3) ĠU L 193, 30.7.2018, p. 1. (4) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 11. (5) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 28. (6) Ir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Lulju 2018 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni (ĠU L 193, 30.7.2018, p. 1).

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Novembru 2021 dwar il-pożizzjoni tal-Kunsill dwar l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 5/2021 tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2021 – Appoġġ umanitarju għar-rifuġjati fit-Turkija (12444/2021 – C9-0380/2021 – 2021/0226(BUD))

P9_TA(2021)0466 A9-0327/2021

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 314 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 106a tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Lulju 2018 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni, li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 1296/2013, (UE) Nru 1301/2013, (UE) Nru 1303/2013, (UE) Nru 1304/2013, (UE) Nru 1309/2013, (UE) Nru 1316/2013, (UE) Nru 223/2014, (UE) Nru 283/2014, u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE u li jħassar ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012(1), u b'mod partikolari l-Artikolu 44 tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2021, adottat b'mod definittiv fit-18 ta' Diċembru 2020(2),

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 tas-17 ta' Diċembru 2020 li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2021-2027(3),

–  wara li kkunsidra l-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta' Diċembru 2020, bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f'materji baġitarji u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta' riżorsi proprji ġodda(4),

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2053 tal-14 ta' Diċembru 2020 dwar is-sistema tar-riżorsi proprji tal-Unjoni Ewropea u li tħassar id-Deċiżjoni 2014/335/UE, Euratom(5),

–  wara li kkunsidra l-Abbozz ta' baġit emendatorju Nru 5/2021, adottat mill-Kummissjoni fid-9 ta' Lulju 2021 (COM(2021)0460),

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni dwar l-Abbozz ta' baġit emendatorju Nru 5/2021, adottata mill-Kunsill fil-5 ta' Ottubru 2021 u li ntbagħtet lill-Parlament Ewropew fl-14 ta' Ottubru 2021 (12444/2021 – C9-0380/2021),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 94 u 96 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Baġits (A9-0327/2021),

A.  billi l-għan tal-Abbozz ta' baġit emendatorju Nru 5/2021 huwa li jipprovdi appoġġ kontinwu lil dawk l-aktar vulnerabbli mir-rifuġjati fit-Turkija bħala konsegwenza tal-kriżi fis-Sirja, li jirrappreżenta l-ewwel komponent tal-proposti tal-Kummissjoni għall-kontinwazzjoni tal-finanzjament għar-rifuġjati Sirjani u l-komunitajiet ospitanti fit-Turkija, fil-Ġordan, fil-Libanu u f'partijiet oħra tar-reġjun;

B.  billi l-Kummissjoni tistma li EUR 325 miljun huma meħtieġa biex tiġi estiża l-kopertura tal-programm emblematiku tax-Xibka ta' Sikurezza Soċjali ta' Emerġenza (ESSN), li jipprovdi trasferimenti ta' flus kontanti kull xahar għal aktar minn 1,8 miljun rifuġjat, minn Marzu 2022 sal-bidu tal-2023, meta l-programm għandu jiġi traspost f'assistenza għall-iżvilupp; billi l-Kummissjoni pproponiet li tiffinanzja din is-somma billi tuża l-marġni tal-Intestatura 6 li jifdal fl-2021, u l-bilanċ jiġi mill-pakkett tal-Għajnuna Umanitarja fl-2021 u l-2022;

C.  billi, għalhekk, l-Abbozz ta' baġit emendatorju Nru 5/2021 għandu l-għan li jimmobilizza EUR 149,6 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn filwaqt li ma tintalab l-ebda approprjazzjoni ta' pagament addizzjonali fl-2021;

1.  Jieħu nota tal-Abbozz ta' baġit emendatorju Nru 5/2021, kif imressaq mill-Kummissjoni;

2.  Jindika l-fatt li l-limitu massimu tal-Intestatura 6 jidher li huwa baxx wisq biex jirrispondi għal kriżijiet kbar fil-viċinat tal-Unjoni u fid-dinja mill-ewwel sena tal-QFP 2021-2027; jinsab imħasseb li l-appoġġ kontinwu għar-rifuġjati fit-Turkija ma ġiex inkluż fin-negozjati tal-QFP attwali u lanqas fl-istrument NDICI-Ewropa Globali; jissottolinja li fiċ-ċirkostanzi attwali il-baġit tal-Unjoni ma jistax ikun l-uniku sors ta' finanzjament għall-appoġġ kontinwu għar-rifuġjati;

3.  Jemmen li ftehim komprensiv, li jkopri l-finanzjament tal-Unjoni għall-appoġġ kontinwu għar-rifuġjati fit-Turkija u r-reġjun usa' fl-2021 u s-snin ta' wara, jenħtieġ li jinstab fil-kuntest tal-konċiljazzjoni dwar il-baġit ġenerali tal-Unjoni għas-sena finanzjarja 2022;

4.  Japprova l-pożizzjoni tal-Kunsill dwar l-Abbozz ta' baġit emendatorju Nru 5/2021;

5.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jiddikjara li l-Baġit emendatorju Nru 5/2021 ġie adottat b'mod definittiv u biex jiżgura li jiġi ppubblikat f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea;

6.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni u lill-parlamenti nazzjonali.

(1) ĠU L 193, 30.7.2018, p. 1. (2) ĠU L 93, 17.3.2021. (3) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 11. (4) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 28. (5) ĠU L 424, 15.12.2020, p. 1.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Novembru 2021 dwar il-pożizzjoni tal-Kunsill dwar l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021 tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2021 - Dożi addizzjonali tal-vaċċin għall-pajjiżi b'introjtu baxx jew medju inferjuri, it-tisħiħ tal-UCPM u aġġustamenti oħra għan-nefqa u d-dħul (14038/2021 – C9-0425/2021 – 2021/0326(BUD))

P9_TA(2021)0467 A9-0329/2021

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 314 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 106a tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Lulju 2018 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni, li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 1296/2013, (UE) Nru 1301/2013, (UE) Nru 1303/2013, (UE) Nru 1304/2013, (UE) Nru 1309/2013, (UE) Nru 1316/2013, (UE) Nru 223/2014, (UE) Nru 283/2014, u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE u li jħassar ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012(1), u b'mod partikolari l-Artikolu 44 tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2021, adottat b'mod definittiv fit-18 ta' Diċembru 2020(2),

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 tas-17 ta' Diċembru 2020 li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2021-2027(3),

–  wara li kkunsidra l-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta' Diċembru 2020, bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f'materji baġitarji u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta' riżorsi proprji ġodda(4),

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2053 tal-14 ta' Diċembru 2020 dwar is-sistema tar-riżorsi proprji tal-Unjoni Ewropea u li tħassar id-Deċiżjoni 2014/335/UE, Euratom(5),

–  wara li kkunsidra l-abbozz tal-baġit emendatorju Nru 6/2021 adottat mill-Kummissjoni fit-8 ta' Ottubru 2021 (COM(2021)0955),

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Kumitat ta' Konċiljazzjoni fir-rigward ta' fehim komuni dwar il-kontenut tal-baġit ġenerali għas-sena finanzjarja 2022, li tinkludi wkoll l-adozzjoni tal-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021,

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni dwar l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021, adottata mill-Kunsill fit-23 ta’ Novembru 2021 u li ntbagħtet lill-Parlament Ewropew fl-istess jum (14038/2021 – C9-0425/2021),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 94 u 96 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Baġits (A9-0329/2021),

A.  billi l-għan tal-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021 huwa li jipprovdi approprjazzjonijiet addizzjonali biex iħaffef il-vaċċinazzjonijiet globali, ikopri l-attivazzjonijiet taħt il-Mekkaniżmu tal-Unjoni għall-Protezzjoni Ċivili u n-nefqa li tirriżulta minn ftehimiet esterni dwar is-sajd, kif ukoll xi aġġustamenti għan-nefqa u d-dħul.

B.  billi l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021 ikopri b'mod partikolari l-elementi li ġejjin:

C.  billi l-impatt nett ta' dan l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021 fuq in-nefqa jammonta għal żieda ta' EUR 473,5 miljun f'approprjazzjonijiet ta' impenn; billi l-ebda approprjazzjoni ta' pagament addizzjonali ma hija mitluba mill-Kummissjoni;

1.  Jieħu nota tal-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021, kif imressaq mill-Kummissjoni;

2.  Jilqa' l-proposta biex jiġi żgurat li l-200 miljun doża supplimentari tal-vaċċin tal-Covid-19 imwiegħda mill-President tal-Kummissjoni fid-diskors tagħha dwar l-Istat tal-Unjoni jiġu ffinanzjati u mwassla b'urġenza lil pajjiżi b'introjtu baxx u medju-baxx; jinnota li l-aċċellerazzjoni tal-kampanja ta' vaċċinazzjoni globali kienet talba qawwija tal-Parlament, mhux l-inqas fil-qari tiegħu dwar il-baġit tal-Unjoni għas-sena finanzjarja 2022;

3.  Japprova l-pożizzjoni tal-Kunsill dwar l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 6/2021;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jiddikjara li l-baġit emendatorju Nru 6/2021 ġie adottat b'mod definittiv u biex jiżgura li jiġi ppubblikat f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea;

5.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni u lill-parlamenti nazzjonali.

(1) ĠU L 193, 30.7.2018, p. 1. (2) ĠU L 93, 17.3.2021, p. 1. (3) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 11. (4) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 28. (5) ĠU L 424, 15.12.2020, p. 1. (6) Ir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ġunju 2021 li jistipula dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew Plus, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura u r-regoli finanzjarji għalihom u għall-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni, il-Fond għas-Sigurtà Interna u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u l-Politika dwar il-Viżi (ĠU L 231, 30.6.2021, p. 159).

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Novembru 2021 dwar strateġija Ewropea għall-materja prima kritika (2021/2011(INI))

P9_TA(2021)0468 A9-0280/2021

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), b'mod partikolari l-Artikoli 9, 151, 152, 153(1) u (2), l-Artikolu 173, li jikkonċerna l-politika industrijali tal-UE u jirreferi, fost affarijiet oħra, għall-kompetittività tal-industrija tal-UE, u l-Artikolu 208, li jafferma mill-ġdid li l-UE trid tqis l-objettivi tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp fil-politiki li timplimenta li x'aktarx jaffettwaw lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw,

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), b'mod partikolari l-Artikolu 3(3), li jirreferi għas-suq intern, l-iżvilupp sostenibbli u l-ekonomija tas-suq soċjali, u l-Artikolu 5(3), li jirreferi għall-prinċipju tas-sussidjarjetà,

–  wara li kkunsidra l-Protokoll Nru 2 dwar l-applikazzjoni tal-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità mehmuż mat-TUE u mat-TFUE,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2020/852 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Ġunju 2020 dwar l-istabbiliment ta' qafas biex jiġi ffaċilitat l-investiment sostenibbli(1) (ir-Regolament dwar it-Tassonomija),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1013/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Ġunju 2006 dwar vjeġġi ta' skart(2) (ir-Regolament dwar Vjeġġi ta' Skart);

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2017/821 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Mejju 2017 li jistabbilixxi obbligi tad-diliġenza dovuta tal-katina tal-provvista għall-importaturi tal-Unjoni ta' landa, tantalu u tungstenu, il-minerali tagħhom, u deheb li joriġinaw minn żoni affettwati minn kunflitti u ta' riskju għoli(3) (ir-Regolament dwar Minerali ta' Kunflitt),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2016/1037 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-8 ta' Ġunju 2016 dwar il-protezzjoni kontra importazzjonijiet sussidjati minn pajjiżi li mhumiex membri tal-Unjoni Ewropea(4) (ir-Regolament tal-UE Kontra s-Sussidji),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2012/19/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-4 ta' Lulju 2012 dwar skart ta' tagħmir elettriku u elettroniku (WEEE)(5),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2008/98/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta' Novembru 2008 dwar l-iskart(6) (id-Direttiva Qafas dwar l-Iskart),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2006/21/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta' Marzu 2006 dwar l-immaniġġar ta' skart mill-industriji ta' estrazzjoni u d-Direttiva emendatorja 2004/35/KE(7) (id-Direttiva dwar l-Iskart mill-Minjieri),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2010/75/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta' Novembru 2010 dwar l-emissjonijiet industrijali(8) (id-Direttiva dwar l-Emissjonijiet Industrijali),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/52/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' April 2014 li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 2011/92/UE dwar il-valutazzjoni tal-effetti ta' ċerti proġetti pubbliċi u privati fuq l-ambjent(9) (id-Direttiva dwar il-Valutazzjoni tal-Impatt Ambjentali),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2009/147/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Novembru 2009 dwar il-konservazzjoni tal-għasafar selvaġġi(10) (id-Direttiva dwar l-Għasafar),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 92/43/KEE tal-21 ta' Mejju 1992 dwar il-konservazzjoni tal-ħabitat naturali u tal-fawna u l-flora selvaġġa(11) (id-Direttiva dwar il-Ħabitats),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/95/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta' Ottubru 2014 li temenda d-Direttiva 2013/34/UE fir-rigward tad-divulgazzjoni ta' informazzjoni mhux finanzjarja u dwar id-diversità minn ċerti impriżi u gruppi kbar(12) (id-Direttiva dwar ir-Rappurtar Mhux Finanzjarju),

–  wara li kkunsidra l-ftehim adottat fil-21 Konferenza tal-Partijiet għall-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (COP21) f'Pariġi fit-12 ta' Diċembru 2015 (il-Ftehim ta' Pariġi),

–  wara li kkunsidra l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli u l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-Nazzjonijiet Uniti, inkluż l-SDG 12 dwar konsum u produzzjoni responsabbli u l-SDG 15 dwar il-ħajja fuq l-art,

–  wara li kkunsidra l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali,

–  wara li kkunsidra l-prinċipji gwida tan-Nazzjonijiet Uniti dwar in-negozju u d-drittijiet tal-bniedem,

–  wara li kkunsidra l-gwida tal-OECD dwar id-diliġenza dovuta għal imġiba responsabbli fin-negozju,

–  wara li kkunsidra l-linji gwida tal-2009 għall-valutazzjoni taċ-ċiklu tal-ħajja soċjali tal-prodotti tal-Programm tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Ambjent,

–  wara li kkunsidra r-rapport speċjali tal-Aġenzija Internazzjonali tal-Enerġija (AIE) ta' Mejju 2021 bit-titlu "The Role of Critical Minerals in Clean Energy Transitions",

–  wara li kkunsidra r-rapport speċjali tal-AIE ta' Mejju 2021 bit-titlu "Net zero by 2050: A Roadmap for the Global Energy Sector",

–  wara li kkunsidra l-briefing tal-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent tat-13 ta' Jannar 2021 bit-titlu "Growth without economic growth",

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent tat-30 ta' Awwissu 2021 bit-titlu "Improving the climate impact of raw material sourcing",

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) tal-25 ta' Marzu 2021 bit-titlu "Critical Raw Materials Resilience: Charting a Path towards greater Security and Sustainability",

–  wara li kkunsidra r-rapport finali tal-Kummissjoni ta' Settembru 2020 bit-titlu "Study on the EU's list of Critical Raw Materials (2020)" u l-iskedi informattivi dwar il-materja prima kritika li jakkumpanjawh,

–  wara li kkunsidra l-istudju ta' prospettiva tal-Kummissjoni tat-3 ta' Settembru 2020 bit-titlu "Critical Raw Materials for Strategic Technologies and Sectors in the EU",

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni tal-5 ta' Novembru 2018 bit-titlu "Report on critical raw materials and the circular economy",

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Marzu 2021 b'rakkomandazzjonijiet lill-Kummissjoni dwar diliġenza dovuta korporattiva u obbligu ta' rendikont korporattiv(13),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Diċembru 2020 dwar strateġija ġdida għall-SMEs Ewropej(14),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-25 ta' Novembru 2020 dwar Strateġija Industrijali Ġdida għall-Ewropa(15),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Frar 2021 dwar il-Pjan ta' Azzjoni ġdid għall-Ekonomija Ċirkolari(16),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' April 2020 dwar azzjoni koordinata tal-UE biex tikkumbatti l-pandemija tal-COVID-19 u l-konsegwenzi tagħha(17),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Jannar 2020 dwar il-Patt Ekoloġiku Ewropew(18),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-25 ta' Marzu 2021 bit-titlu "Strateġija ġdida UE-Afrika – sħubija għal żvilupp sostenibbli u inklużiv"(19),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' April 2017 dwar l-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar l-Iskart mill-Minjieri(20),

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tal-10 ta' Diċembru 2020 għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-batteriji u l-iskart ta' batteriji, li jħassar id-Direttiva 2006/66/KE u li jemenda r-Regolament (UE) 2019/1020 (COM(2020)0798),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-3 ta' Settembru 2020 bit-titlu "Ir-Reżiljenza tal-Materja Prima Kritika: It-Twittija tat-Triq lejn Sigurtà u Sostenibbiltà Akbar" (COM(2020)0474),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-5 ta' Mejju 2021 bit-titlu "Aġġornament tal-Istrateġija Industrijali l-Ġdida tal-2020: Nibnu Suq Uniku aktar b'saħħtu għall-irkupru tal-Ewropa" (COM(2021)0350),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta' Ottubru 2020 bit-titlu "Programm ta' Ħidma tal-Kummissjoni 2021 – Unjoni ta' vitalità f'dinja ta' fraġilità" (COM(2020)0690),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-27 ta' Mejju 2020 bit-titlu "Il-mument tal-Ewropa: Tiswija u Tħejjija għall-Ġenerazzjoni li Jmiss" (COM(2020)0456),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Marzu 2020 bit-titlu "Pjan ta' Azzjoni ġdid dwar l-Ekonomija Ċirkolari – Għal Ewropea aktar nadifa u kompetittiva" (COM(2020)0098), u d-dokument ta' ħidma tal-persunal tal-11 ta' Marzu 2020 bit-titlu "Leading the way to a global circular economy: state of play and outlook" (SWD(2020)0100),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-2 ta' Diċembru 2015 bit-titlu "L-għeluq taċ-ċirku – Pjan ta' azzjoni tal-UE għal ekonomija ċirkolari" (COM(2015)0614),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-10 ta' Marzu 2020 bit-titlu "Strateġija għall-SMEs għal Ewropa sostenibbli u diġitali" (COM(2020)0103),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta' Frar 2021 bit-titlu "Rieżami tal-Politika Kummerċjali – Politika Kummerċjali Miftuħa, Sostenibbli u Assertiva" (COM(2021)0066),

–  wara li kkunsidra l-pubblikazzjoni tal-OECD tat-12 ta' Frar 2019 bit-titlu "Global Material Resources Outlook to 2060: Economic Drivers and Environmental Consequences",

–  wara li kkunsidra l-pubblikazzjoni tal-Bank Dinji tal-2020 bit-titlu "Minerals for Climate Action: The Mineral Intensity of the Clean Energy Transition",

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2020 bit-titlu "Nagħmlu l-Irkupru Ċirkolari u Ekoloġiku",

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-16 ta' Novembru 2020 bit-titlu "Irkupru li javvanza t-tranżizzjoni lejn industrija Ewropea aktar dinamika, reżiljenti u kompetittiva",

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-28 ta' Novembru 2019 bit-titlu "Ekonomija Ċirkolari fis-Settur tal-Kostruzzjoni",

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-4 ta' Ottubru 2019 bit-titlu "Aktar ċirkolarità – Transizzjoni lejn soċjetà sostenibbli",

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 54 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel u l-Kumitat għall-Kummerċ Internazzjonali,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija (A9-0280/2021),

A.  billi l-materja prima kritika hija l-oriġinatur tal-ħolqien tal-valur industrijali u għalhekk għandha effett sinifikanti fuq is-setturi downstream; billi huwa ta' importanza strateġika li l-UE tnaqqas id-dipendenzi li għandha, tissalvagwardja l-flussi, il-valur u l-ktajjen tal-provvista tagħha, u ssostni, trawwem u tiddiġitalizza l-ekosistemi ladarba din hi l-kapaċità ewlenija l-ġdida fil-kompetizzjoni (industrijali) internazzjonali; billi strateġija komprensiva dwar il-materja prima kritika għandha tinkorpora standards ambjentali u soċjetali għoljin;

B.  billi l-popolazzjoni dejjem akbar u t-tranżizzjoni lejn ekonomiji diġitali, effiċjenti ħafna fl-użu tal-enerġija u newtrali għall-klima jwasslu, f'kull xenarju, għal żieda sinifikanti fid-domanda għall-materja prima kritika(21);

C.  billi t-teknoloġiji li jirrikjedu materja prima kritika se jkunu kruċjali biex jiġi żgurat li l-UE u d-dinja kollha kemm hi jilħqu l-għanijiet tagħhom skont il-Ftehim ta' Pariġi;

D.  billi strateġija komprensiva tal-UE dwar il-materja prima kritika għandha tkun ibbażata fuq standards għoljin mil-lat ambjentali, soċjali u tad-drittijiet tal-bniedem, filwaqt li titqies ukoll l-iskarsezza naturali tal-minerali;

E.  billi bħalissa l-UE tipprovdi biss 1 % tal-materja prima għall-enerġija mir-riħ, inqas minn 1 % tal-batteriji tal-litju, inqas minn 1 % taċ-ċelloli tal-fjuwil, 2 % biss tal-materja prima rilevanti għar-robotika u 1 % biss tal-assemblaġġi fotovoltajċi bbażati fuq is-siliċju(22);

F.  billi l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-aġġornament tal-istrateġija industrijali l-ġdida tal-2020 tidentifika 137 prodott u materja prima (li jirrappreżentaw 6 % tal-valur totali tal-prodotti importati fl-UE) użati f'ekosistemi sensittivi li l-UE tiddependi ħafna fuqhom – prinċipalment fl-industriji intensivi fl-enerġija u fl-ekosistemi tas-saħħa – kif ukoll prodotti oħra meħtieġa b'appoġġ għat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali; billi 52 % ta' dawn il-prodotti huma importati mir-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina;

G.  billi l-COVID-19 affettwat b'mod negattiv il-ktajjen tal-provvista globali u wasslet għal skarsezzi fil-materja prima kritika fl-Ewropa;

H.  billi waħda mill-isfidi l-kbar tal-materja prima kritika fl-Ewropa hija r-riċiklaġġ; billi s-settur tar-riċiklaġġ tal-materja prima kritika għandu potenzjal sinifikanti f'termini ta' ħolqien ta' impjiegi; billi huwa stmat li, sal-2035, is-settur tar-riċiklaġġ tal-batteriji tat-trazzjoni waħdu se joħloq madwar 10 500 impjieg fl-UE;

I.  billi r-riċiklaġġ, is-sostituzzjoni u l-bidliet fix-xejriet tal-imġiba u l-konsum għandhom il-potenzjal li jnaqqsu d-domanda għal materja prima kritika;

J.  billi, skont l-Università tan-Nazzjonijiet Uniti, il-valur totali ta' materja prima sekondarja fl-iskart ta' tagħmir elettriku u elettroniku fl-2016 kien ta' madwar EUR 55 biljun(23); billi, skont l-istess studju, sa 90 % tal-iskart elettriku u elettroniku tad-dinja ġie nnegozjat jew mormi illegalment;

K.  billi huwa evidenti li – anke fir-rigward tal-obbligi l-ġodda ta' diliġenza dovuta previsti – hemm bżonn ta' akkwisti sostenibbli ġodda u li l-potenzjal ta' akkwist ta' materjali bi standards ta' sostenibbiltà għoljin fl-UE u fil-viċinat tagħha għandu jiġi sfruttat, filwaqt li jitqiesu bis-sħiħ il-possibbiltajiet tal-ekonomija ċirkolari bħalma huma r-riċiklaġġ, id-disinn tal-prodott, is-sostituzzjoni u t-tnaqqis fl-użu ta' materjal;

L.  billi l-opinjoni tal-KESE tal-25 ta' Marzu 2021 tenfasizza "l-importanza li jitwessgħu d-definizzjoni u l-paradigma tal-materja prima kritika. Konvenzjonalment, il-materja prima kritika ġiet mifhuma bħala materja prima li ġejja prinċipalment mis-settur tal-minjieri. Dan huwa kamp ta' applikazzjoni dejjaq wisq u jillimita t-tkabbir tal-enerġiji ekoloġiċi. Illum, il-materjali bbażati fuq l-injam jistgħu jintużaw b'mod effiċjenti f'ħafna aktar applikazzjonijiet milli fl-imgħoddi. Mit-tessuti għal teknoloġiji ġodda tal-batteriji eħfef u aktar ekoloġiċi, dan huwa qasam li qed javvanza b'pass mgħaġġel ħafna. Il-bijoekonomija għandha l-possibbiltajiet uniċi li żżid ir-reżiljenza lill-ekonomija tal-UE u l-istabbiltà ġeopolitika għall-kontinent tagħna. L-użu ta' materjali rinnovabbli fl-istess ħin jgħin ukoll biex jittaffa t-tibdil fil-klima peress li jippermetti li l-emissjonijiet fossili jinżammu fl-art, u b'hekk tinħoloq reżiljenza ekoloġika għas-setturi fossili";

M.  billi, kif irrimarkat fl-opinjoni, "ftit li xejn hemm eżempji ta' esportazzjonijiet ta' materja prima fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw li jwasslu għal żvilupp ekonomiku u soċjali sostenibbli li minnu setgħu jibbenefikaw sezzjonijiet wesgħin tal-popolazzjoni. Pjuttost, is-sitwazzjoni spiss tinvolvi sfruttament soċjali u tniġġis ambjentali. Is-soltu huma biss ftit dawk li jibbenefikaw fuq in-naħa rebbieħa [...]";

N.  billi l-provvista ta' ħafna materja prima kritika hija kkonċentrata b'mod qawwi barra l-UE, hekk kif iċ-Ċina tipprovdi 98 % tal-provvista ta' elementi tal-materjali tal-art rari (REE) tal-UE, it-Turkija tipprovdi 98 % tal-provvista ta' borat u l-Afrika t'Isfel tipprovdi 71 % tal-platinu, 92 % tal-iridju, 80 % tar-rodju u 93 % tar-rutenju tagħha(24);

O.  billi xenarji futuri jindikaw li għall-batteriji tal-vetturi elettriċi u l-ħżin tal-enerġija, l-UE se jkollha bżonn sa 18-il darba aktar litju u ħames darbiet aktar kobalt fl-2030, u kważi 60 darba aktar litju u 15-il darba aktar kobalt fl-2050, meta mqabbla mal-provvista attwali għall-ekonomija kollha tal-UE(25);

P.  billi fl-UE għaddejjin erba' proġetti ta' estrazzjoni sostenibbli tal-litju li jammontaw għal EUR 2 biljun u li għandhom ikunu operattivi bejn l-2022 u l-2024; billi dawn mistennija jkopru sa 80 % tal-ħtiġijiet tal-litju tal-UE fis-settur tal-batteriji sal-2025, u b'hekk jikkontribwixxu direttament għall-awtonomija strateġika tagħna;

Q.  billi l-iskarsezzi f'termini ta' materja prima kritika qed iwasslu għal tħassib dejjem akbar għall-industrija u għas-sigurtà, speċjalment minħabba ż-żieda esponenzjali prevista fil-produzzjoni, speċjalment fil-produzzjoni ta' batteriji, li huma essenzjali għat-tranżizzjoni lejn il-produzzjoni tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli;

R.  billi l-UE jeħtiġilha ttejjeb l-awtonomija strateġika tagħha f'oqsma ewlenin bħall-provvista ta' materja prima kritika, li huwa kruċjali anke biex tiżdied il-kapaċità tagħha fi kwistjonijiet ta' difiża u spazju;

S.  billi meta jitqies li l-UE se tkompli tiddependi fuq il-ktajjen tal-provvista internazzjonali biex tissodisfa l-ħtiġijiet tagħha f'termini ta' materja prima kritika, miżuri biex is-swieq kummerċjali globali jsiru aktar trasparenti, effettivi u prevedibbli se jkollhom rwol importanti wkoll;

T.  billi s-settur tal-materja prima jipprovdi madwar 350 000 impjieg fl-UE, u aktar minn 30 miljun impjieg fl-industriji tal-manifattura downstream li jiddependu fuqu(26); billi t-tranżizzjoni lejn ekonomija aktar ċirkolari tista' ġġib magħha żieda netta ta' 700 000 impjieg fl-UE sal-2030(27);

U.  billi l-attivitajiet minerarji potenzjalment jesponu lill-ħaddiema għal kundizzjonijiet dannużi u perikolużi; billi d-drittijiet u l-protezzjoni tal-ħaddiema jvarjaw ħafna madwar id-dinja u f'siti minerarji differenti;

V.  billi l-materja prima kritika ma tkunx preżenti separatament, iżda tkun imħallta f'minerali ma' metalli komuni, u billi l-ipproċessar tagħha jirrikjedi ammont konsiderevoli ta' enerġija; billi, għaldaqstant, il-kompetittività u l-profittabbiltà tal-produzzjoni huma ddeterminati mid-disponibbiltà ta' enerġija stabbli u affordabbli, kif ukoll mill-identifikazzjoni u l-iżvilupp ta' metodi, proċeduri u teknoloġiji rilevanti;

W.  billi fir-rapport tagħha bit-titlu "Growth without economic growth", l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent tgħid li t-tkabbir ekonomiku huwa marbut mill-qrib ma' żieda fil-produzzjoni, fil-konsum u fl-użu tar-riżorsi, b'effetti negattivi fuq in-natura, il-klima u s-saħħa tal-bniedem u li r-riċerka attwali tissuġġerixxi li hu improbabbli li t-tkabbir ekonomiku u l-impatti ambjentali tiegħu jistgħu qatt jinqatgħu kompletament minn xulxin;

Sfidi u opportunitajiet

1.  Iqis li approċċ integrat tul il-katina kollha tal-valur, mill-ġbir tal-iskart u d-disinn tal-prodotti għar-riċiklabbiltà sal-irkupru tal-materjal, jikkostitwixxi strateġija essenzjali biex tiżdied il-provvista ta' materja prima kritika; jiddispjaċih, madankollu, li l-ġbir tal-iskart u d-disinn tal-prodotti għandhom livell ta' tħejjija teknoloġika baxx; jisħaq li biex tiġi ssodisfata d-domanda dejjem akbar għal materja prima kritika l-enfasi ma tistax tkun biss fuq ir-riċiklaġġ; jinnota li għalkemm is-sostituzzjoni tal-materja prima kritika għandha limitazzjonijiet f'termini ta' effiċjenza tal-prodotti, tikkostitwixxi objettiv inerenti għall-industriji affettwati u l-proġetti ta' riċerka rispettivi minħabba l-prezzijiet għoljin u d-dipendenza, u tista' tgħin biex jiġu indirizzati l-isfidi relatati mas-suffiċjenza tal-materja prima kritika; jenfasizza l-bżonn ta' sforzi kontinwi u appoġġ għar-riċerka u l-innovazzjoni fir-rigward tar-riċiklaġġ u s-sostituzzjoni tal-materja prima kritika u d-disinn tal-prodotti;

2.  Jenfasizza li l-akkwist ta' materja prima kritika huwa marbut mal-pożizzjoni ġeografika – li sal-lum kien dipendenti ħafna fuq l-enerġija minn fjuwils fossili – u jiffaċċja riskji ta' rilokazzjoni indiretta u diretta tal-emissjonijiet tal-karbonju kif ukoll esponiment għal kompetizzjoni inġusta; jinnota li l-akkwist ta' materja prima kritika huwa sikwit assoċjat ma' impatti ambjentali potenzjalment sinifikanti bħat-telf tal-bijodiversità jew il-kontaminazzjoni tal-arja, il-ħamrija u l-ilma, kif ukoll mal-possibbiltà ta' kunflitti mal-komunitajiet lokali; jenfasizza l-bżonn ta' tranżizzjoni lejn enerġija rinnovabbli fis-settur minerarju u tar-raffinar; jinnota, għalhekk, il-bżonn ta' politika industrijali attiva li ssostni s-settur fit-trasformazzjoni tiegħu b'aċċess għal sorsi ta' enerġija nadifa affordabbli; jinnota wkoll iċ-ċirkustanzi favorevoli għal attivitajiet minerarji b'emissjonijiet baxxi u sostenibbli u jitlob li jkomplu jiġu esplorati l-possibbiltajiet ta' akkwist minn Stati Membri rikki f'materja prima kritika;

3.  Iwissi li t-tranżizzjoni tal-UE lejn in-newtralità klimatika m'għandhiex tissostitwixxi d-dipendenza fuq il-fjuwils fossili b'dipendenza fuq il-materja prima; jenfasizza li din it-tranżizzjoni għandha tnaqqas id-dipendenza tal-UE fuq materja prima kritika importata; jenfasizza wkoll ir-rwol li l-innovazzjoni, it-teknoloġiji l-ġodda, il-minimizzazzjoni tal-konsum tar-riżorsi u ż-żamma u r-riutilizzazzjoni ta' materja prima prezzjuża fl-UE jista' jkollhom fit-tnaqqis tad-dipendenza fuq il-materja prima kritika;

4.  Jinnota li l-iżvilupp ta' teknoloġiji u l-użu tagħhom fuq skala kbira fil-futur, inklużi applikazzjonijiet diġitali emerġenti, ġenerazzjoni rinnovabbli tal-elettriku u batteriji għal vetturi elettriċi u mezzi ta' trasport ħfief, se jagħtu spinta lid-domanda għal ċerta materja prima kritika u materja prima oħra; jitlob li jiġi kkunsidrat il-fatt li ż-żieda fl-ambizzjonijiet klimatiċi u diġitali tal-pajjiżi żżid il-kompetizzjoni fis-swieq globali u tpoġġi pressjoni addizzjonali fuq is-sigurtà tal-provvista tagħhom fl-Ewropa;

5.  Jistieden lill-Kummissjoni tagħmel rieżami bir-reqqa tal-metodoloġija tal-valutazzjoni tal-kritikalità qabel l-2023 – qabel il-pubblikazzjoni tal-lista li jmiss ta' materja prima kritika – sabiex tara jekk il-lista tridx titwessa', fid-dawl tal-iżviluppi fis-sitwazzjoni internazzjonali b'rabta mal-materja prima kritika, ix-xenarji tad-domanda għall-materja prima kritika u għal materja prima oħra fil-futur, kif ukoll il-kriterji soċjali u ekoloġiċi bbażati fuq il-prinċipji gwida tan-Nazzjonijiet Uniti dwar in-negozju u d-drittijiet tal-bniedem u l-SDGs, biex tissawwar stampa usa' tal-kundizzjonijiet fil-qasam tal-estrazzjoni madwar id-dinja; jistieden lill-Kummissjoni, barra minn hekk, tikkunsidra debitament l-esternalitajiet ambjentali kollha relatati mal-estrazzjoni u l-ipproċessar fl-analiżi tar-riskju tal-provvista tagħha; jitlob ukoll dibattitu komprensiv li jinvolvi l-partijiet ikkonċernati kollha;

6.  Jistieden lill-Kummissjoni tikkonċentra mhux biss fuq il-materja prima kritika iżda anke fuq il-kritikalità potenzjali ta' materja prima oħra meħtieġa għal ktajjen tal-provvista b'saħħithom, għall-kontinwità tal-produzzjoni u għat-tranżizzjoni doppja, kif ukoll fuq id-disponibbiltà ta' tali materja prima minn sorsi tal-UE, anke fid-dawl tal-iskarsezza naturali tal-minerali; jissottolinja li, minbarra l-minerali speċjalizzati, materja prima "prodotti komunement" bħar-ram, l-elju u n-nikil ukoll qed isiru kritiċi billi, f'soċjetà newtrali għall-klima, id-domanda għalihom qed tiżdied;

7.  Jitlob lill-Kummissjoni tieħu approċċ olistiku meta tivvaluta l-implikazzjonijiet ta' diversi teknoloġiji b'livell baxx ta' emissjonijiet tal-karbonju, rinnovabbli u diġitali li jikkompetu għall-istess materja prima kritika u teżamina ktajjen tal-provvista kritiċi, anke fid-dawl tal-ħtiġijiet tas-setturi individwali; jenfasizza l-importanza li jiġi żgurat li jipprevalu l-prinċipju tal-effiċjenza enerġetika tiġi l-ewwel, żero emissjonijiet u soluzzjonijiet effiċjenti fl-użu tar-riżorsi;

8.  Jitlob lill-Kummissjoni tiżgura li r-reżiljenza nazzjonali u l-pjanijiet ta' rkupru fl-ambitu ta' Next Generation EU jindirizzaw l-isfidi marbuta mal-provvista tal-materja prima kritika ekonomikament, ambjentalment u soċjalment sostenibbli; jitlob lill-Istati Membri jinvestu aktar fir-riċiklaġġ ta' materja prima kritika u jinkludu r-rekwiżiti relatati mal-materja prima kritika, is-sorsi tal-provvista u l-ispejjeż fil-pjanijiet ta' rkupru strateġiċi tagħhom;

9.  Jappella għal investiment fit-taħriġ tal-ħaddiema u fit-taħriġ mill-ġdid tal-ħiliet tagħhom, inkluż permezz tal-Mekkaniżmu għal Tranżizzjoni Ġusta, peress li l-ħiliet marbuta mal-estrazzjoni minerarja jistgħu jiġu ttrasferiti għall-isfruttament, l-ipproċessar u r-riċiklaġġ tal-metall u tal-minerali, preferibbilment fl-istess reġjuni; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-finanzjament rispettiv jindirizza wkoll l-impatti soċjali, tal-impjiegi u ambjentali tat-tranżizzjoni f'dawk li qabel kienu żoni ta' estrazzjoni minerarja;

10.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri joħolqu, malajr kemm jista' jkun, Proġett Importanti ta' Interess Ewropew Komuni (IPCEI) dwar il-materja prima kritika għat-tfassil ta' pjan strateġiku u sostenibbli tad-domanda tagħna għat-tranżizzjoni doppja, li jkopri r-rekwiżiti, is-sorsi tal-provvista u l-ispejjeż (soċjali, ambjentali u finanzjarji); jenfasizza li l-IPCEI għandu jkopri s-suġġetti rilevanti kollha sabiex titnaqqas il-kritikalità u d-dipendenza, bħar-riċiklaġġ, l-użu mill-ġdid, is-sostituzzjoni, it-tnaqqis tal-użu tal-materjali u l-estrazzjoni minerarja; jenfasizza li dawn il-proġetti għandhom jiżblukkaw il-potenzjal mhux sfruttat fil-pajjiżi tal-UE li huma rikki fil-materja prima kritika u li għandhom sorsi kbar mhux mittiefsa;

11.  Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi r-riċerka u l-iżvilupp dwar il-ħiliet u l-kompetenzi għall-intrapriżi żgħar u medji (SMEs) fir-rigward tal-materja prima kritika bħala strateġija ta' tkabbir għal teknoloġiji avvanzati tal-UE bħal batteriji tal-joni tal-litju, ċelloli tal-fjuwil, turbini tar-riħ, muturi ta' trazzjoni elettrika, teknoloġija fotovoltajka, robotika, droni, stampar 3D u firxa wiesgħa ta' teknoloġiji diġitali u apparat mediku;

12.  Jistieden lill-Kummissjoni twettaq valutazzjoni tal-impatt komprensiva, xjentifika u bbażata fuq l-evidenza biex tiddetermina l-volumi minimi ta' materja prima kritika ta' importanza strateġika meħtieġa għat-tranżizzjoni doppja;

13.  Jinnota li, għall-UE, ktajjen tal-valur affidabbli u kompletament operattivi, inkluż il-prospettar u r-riċiklaġġ, għandhom rwol ewlieni u huma prerekwiżit biex jintlaħqu l-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, l-istrateġija industrijali tal-UE u t-tranżizzjoni doppja u biex jiġu żgurati l-kompetittività industrijali u l-kapaċità innovattiva tagħha fil-futur;

14.  Jemmen li l-opportunitajiet ta' finanzjament għall-produzzjoni, l-ipproċessar jew ir-riċiklaġġ sostenibbli tal-materja prima kritika kollha elenkati fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-reżiljenza kritika tal-materja prima huma indispensabbli;

15.  Jistieden lill-Kummissjoni tipproponi kriterji ta' sostenibbiltà u bbażati fuq ix-xjenza għad-definizzjoni ta' x'jikkostitwixxi investiment sostenibbli fis-settur tal-estrazzjoni minerarja skont ir-Regolament dwar it-Tassonomija; jenfasizza l-ħtieġa li l-industrija tal-estrazzjoni minerarja tal-UE tkun tista' tikkontribwixxi għat-tranżizzjoni doppja ekoloġika u diġitali;

16.  Jitlob appoġġ u finanzjament tal-UE għall-iżvilupp teknoloġiku tal-materja prima kritika, biex jitjiebu l-proċessi ta' effiċjenza, sostituzzjoni u riċiklaġġ u ċ-ċikli ta' materjali magħluqa; jissottolinja, b'mod partikolari, il-ħtieġa ta' strumenti finanzjarji speċifiċi u fondi mmirati għar-riċerka u l-innovazzjoni għall-proċessi ta' riċiklaġġ u jilqa' l-proposta għall-promozzjoni, fl-2021, tar-riċerka u l-innovazzjoni dwar il-materja prima kritika fir-rigward tal-ipproċessar tal-iskart, il-materjali avvanzati u s-sostituzzjoni fl-ambitu ta' Orizzont Ewropa, il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u l-programmi nazzjonali tar-riċerka u l-innovazzjoni; jenfasizza wkoll l-importanza tar-riċerka u l-innovazzjoni biex tiżdied il-fattibbiltà tal-proċessi tar-raffinar, speċjalment fiż-żwiel tal-minjieri u fil-minjieri fuq skala żgħira; jistieden lill-Kummissjoni tintroduċi skemi ta' appoġġ li jinkoraġġixxu l-innovazzjoni f'tekniki ġodda tal-estrazzjoni minerarja u proġetti ġodda tal-estrazzjoni minerarja fuq skala żgħira; jitlob l-iżvilupp ta' teknoloġiji ġodda u innovattivi fil-qasam tal-estrazzjoni minerarja ta' materja prima kritika sostenibbli fl-UE;

17.  Jistieden lill-Kummissjoni, lill-Bank Ewropew tal-Investiment u lill-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE, f'kooperazzjoni mas-sħab internazzjonali, jipprovdu appoġġ finanzjarju tekniku u strateġiku għal proġetti strateġiċi fit-tul ta' investiment fil-materja prima kritika, inkluż biex jinstabu għodod ġodda għall-kondiviżjoni tar-riskji fis-settur tal-estrazzjoni minerarja, u għall-promozzjoni u l-appoġġ ta' investimenti fir-riċerka dwar l-akkwist u l-ipproċessar sostenibbli ta' materja prima kritika u dwar siti ta' raffinar, biex jagħmluhom konformi mar-regoli tal-UE u ma' standards soċjali u ambjentali għoljin, u b'hekk jiżguraw kundizzjonijiet ekwi;

Awtonomija strateġika u reżiljenza

18.  Jilqa' l-ħolqien tal-Alleanza Ewropea tal-Materja Prima (ERMA), u, fid-dawl tas-sitwazzjoni ġeopolitika madwar id-dinja u t-tensjonijiet kummerċjali potenzjali ma' pajjiżi għonja produtturi li mhumiex fl-UE, l-enfasi attwali tagħha fuq l-aktar materja prima kritika kruċjali, jiġifieri l-REE u l-manjetiċi, u fuq miri kwantitattivi għal akkwist domestiku u minn pajjiżi terzi, bil-għan li jiġu appoġġati relazzjonijiet ta' provvista fit-tul għal firxa kbira ta' manifatturi żgħar u kbar fl-UE u titnaqqas id-dipendenza attwali fuq ftit pajjiżi terzi; jissottolinja r-rwol tal-ERMA bħala "pipeline ta' investimenti" u jħeġġiġha tkompli timpenja ruħha fil-prevalutazzjonijiet biex tiżblokka l-investimenti pubbliċi u privati għal proġetti ta' materja prima kritika sostenibbli u b'valutazzjoni ambjentali;

19.  Iqis li hu importanti li l-ERMA tkompli tiġi żviluppata, l-aktar fir-rigward ta' materjali li huma ta' importanza kbira għat-tranżizzjoni doppja, bħall-materja prima kritika meħtieġa għall-ħżin u l-konverżjoni tal-enerġija;

20.  Jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tniedi sistema ta' monitoraġġ permezz tal-Osservatorju tat-Teknoloġiji Kritiċi futur, dwar id-dipendenzi attwali u r-riskji ta' dipendenzi teknoloġiċi futuri u jitlob kooperazzjoni mill-qrib bejn l-osservatorju u dawk li jaħdmu biex jimmonitorjaw id-domanda għal materja prima kritika;

21.  Jiddispjaċih li l-ħolqien ta' ħażniet strateġiċi għadu mhux parti mill-pjan ta' azzjoni u jistieden lill-Kummissjoni tiffoka wkoll fuq l-iżgurar tal-provvisti ta' materja prima kritika fl-UE billi tinkoraġġixxi lill-Istati Membri jwettqu kumulazzjoni ta' riżerva strateġika bħala parti minn approċċ koordinat, fejn l-analiżi tqis li tkun xierqa; jemmen li l-kumulazzjoni ta' riżerva strateġika flimkien ma' miżuri strateġiċi oħra tikkontribwixxi għat-tnaqqis tad-dipendenzi f'termini ta' materja prima kritika; jissottolinja li ż-żieda fid-disponibbiltà għandha timxi id f'id ma' tnaqqis fid-domanda, billi wieħed iħares lejn il-katina tal-valur kollha – id-disinn, l-operat u tmiem il-ħajja;

22.  Jemmen li l-għarfien dwar problemi ta' possibbiltà ta' skarsezza tal-materja prima kritika huwa baxx wisq u għandu jittejjeb; jistieden lill-Kummissjoni tespandi l-ERMA sabiex iżżid il-kooperazzjoni bejn l-atturi industrijali fil-katina tal-valur kollha, l-Istati Membri, ir-reġjuni u l-pajjiżi terzi, it-trade unions, is-soċjetà ċivili, l-organizzazzjonijiet tar-riċerka u t-teknoloġija, l-investituri u l-organizzazzjonijiet mhux governattivi fis-setturi tal-ekonomija tal-UE l-aktar milquta minn konġestjonijiet fil-provvista tal-materja prima kritika, jew permezz tal-qafas offrut mill-ERMA jew billi tifforma alleanzi tal-industrija u tal-partijiet ikkonċernati speċifiċi għas-settur; jenfasizza l-potenzjal ta' impjiegi fi proġetti domestiċi u għalhekk jitlob li jiġi promoss djalogu soċjali komprensiv; jisħaq, f'dan ir-rigward, fuq il-ħtieġa urġenti ta' sħubijiet aktar mill-qrib bejn l-atturi tal-materja prima kritika, speċjalment fir-reġjuni tal-estrazzjoni minerarja u l-utenti downstream, partikolarment alleanzi industrijali oħrajn, kif ukoll għarfien komuni u obbligu biex jiġi żgurat li l-ktajjen tal-valur huma sostenibbli u ċirkolari;

23.  Jemmen li hemm bżonn aktar koordinazzjoni u sforzi konġunti biex jiġu żviluppati ktajjen tal-provvista reżiljenti biex tiġi ssodisfata d-domanda għall-materja prima kritika attwali u tal-futur għall-ħtiġijiet industrijali tal-UE, biex jiġi evitat tfixkil fil-katina tal-provvista, titnaqqas id-dipendenza u jinżammu standards soċjali u ambjentali għoljin; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li, fl-UE, il-valutazzjoni tal-importazzjonijiet u l-esportazzjonijiet u l-provvista globali u d-domanda għall-materja prima kritika, il-koordinazzjoni tal-kumulazzjoni ta' riżerva u l-monitoraġġ tal-akkwist tal-materja prima kritika jiġu implimentati b'mod koerenti u koeżiv, pereżempju billi tiġi stabbilita taskforce dwar il-materja prima kritika;

24.  Jitlob lill-Kummissjoni tiddiversifika l-ktajjen tal-provvista kemm għas-sorsi primarji kif ukoll għal dawk sekondarji u jitlob trasparenza aħjar fir-rigward tal-informazzjoni dwar il-ktajjen tal-provvista;

25.  Jinnota li ż-żieda fit-tensjonijiet bejn il-potenzi ewlenin esponiet vulnerabbiltajiet strateġiċi għall-UE, b'mod partikolari fl-iżgurar ta' riżorsi ewlenin inklużi l-materja prima kritika u l-materjal ipproċessat; jinnota wkoll li l-monitoraġġ tad-dipendenzi mill-komoditajiet u l-iżgurar tal-aċċess għall-materja prima kritika jistgħu jiżguraw reżiljenza akbar għall-ktajjen tal-provvista sostenibbli; jinnota li fit-tranżizzjoni għal ekonomija ċirkolari għandha tingħata attenzjoni partikolari lill-ktajjen tal-provvista ewlenin, fejn id-dipendenza tal-UE mill-materja prima kritika hija partikolarment kbira;

26.  Itenni l-potenzjal ta' ekonomija ċirkolari fl-użu ottimizzat ta' prodotti u servizzi; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jappoġġaw mudelli ġodda ta' negozju sostenibbli u ċirkolari fl-inizjattiva l-ġdida għal prodotti sostenibbli, inkluż il-prodott bħala servizz, dment li dawn jiffrankaw ir-riżorsi, inaqqsu l-impatti ambjentali u jiggarantixxu l-protezzjoni tal-konsumatur; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiffaċilitaw dawn l-approċċi billi jintroduċu oqfsa regolatorji;

27.  Iqis li huwa importanti li jiġi appoġġat approċċ ta' ekonomija ċirkolari tul il-katina tal-valur, mid-disinn sal-irkupru tal-materjal, tat-teknoloġiji ewlenin għat-tranżizzjonijiet tal-enerġija, diġitali u tal-mobbiltà bħal parks eoliċi, impjanti solari, produzzjoni tal-batteriji, mobbiltà elettrika u grilji intelliġenti; jistieden lill-Kummissjoni tagħmel it-tranżizzjoni lejn ekonomija ċirkolari prijorità, billi tnaqqas id-dipendenza tal-UE fuq l-importazzjoni, ittejjeb l-effiċjenza tar-riżorsi, tottimizza l-konsum tagħhom u żżomm u tuża mill-ġdid materja prima prezzjuża fi ħdan l-UE; ifakkar fit-talba tiegħu fir-riżoluzzjoni tiegħu dwar il-Pjan ta' Azzjoni Ġdid għal Ekonomija Ċirkolari biex tiġi kkunsidrata proposta, abbażi ta' valutazzjoni tal-impatt komprensiva, tikkettar armonizzat ċar u li jinftiehem faċilment dwar id-durabbiltà, li jista' jkun fil-forma ta' indiċi, u dwar il-possibbiltà ta' tiswija, li jista' jkun fil-forma ta' punteġġ uniformi dwar it-tiswija;

28.  Jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ il-kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi dwar l-akkwist sostenibbli tal-materja prima kritika, b'mod partikolari ma' sħab tal-istess fehma, kif ukoll bl-involviment tagħha fl-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO);

Għeluq taċ-ċrieki tal-materjal

29.  Jissottolinja l-ħtieġa li jinbnew swieq sekondarji tal-materja prima kritika li jiffunzjonaw tajjeb sabiex jiġu ggarantiti flussi sekondarji tal-materja prima kritika kostanti, jissaħħu l-ekosistemi industrijali tal-UE u jiġu ppreservati l-impjiegi fis-settur tal-manifattura; jistieden lill-Kummissjoni biex, f'dan ir-rigward, teżamina l-bilanċ tal-importazzjonijiet u l-esportazzjonijiet ta' materja prima kritika sekondarja lejn l-UE u tistabbilixxi malajr osservatorju tas-suq għal materjali sekondarji essenzjali, inkluża l-materja prima kritika; jenfasizza li t-trattament tal-materja prima kritika f'pajjiżi terzi jeħtieġ li jkun konformi mal-istandards tal-UE; jinnota li m'hemm l-ebda approċċ "wieħed tajjeb għal kulħadd"; jenfasizza li ċikli ta' materjal nodfa u sikuri huma prerekwiżit għall-ħolqien ta' suq ta' materja prima sekondarja kredibbli fl-UE;

30.  Jilqa' l-proposta li tiġi mmappjata l-provvista potenzjali ta' materja prima kritika sekondarja mill-istokkijiet, mill-iskart u mill-prodotti inċidentali tal-ipproċessar fl-UE; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tagħmel dan l-eżerċizzju ta' mmappjar prijorità u twettqu qabel iż-żmien previst; iħeġġeġ lill-Kummissjoni, barra minn hekk, testendih għat-teknoloġiji disponibbli attwali li jintużaw biex titnaqqas id-domanda tal-materja prima kritika u jiżdied l-użu mill-ġdid tal-materja prima kritika fil-katina tal-provvista; jenfasizza l-ħtieġa li tiġi inkoraġġita l-introduzzjoni ta' strumenti kollaborattivi għas-suq tal-materja prima kritika, bħal pjattaforma tal-UE tal-materja prima, li għandha tkopri wkoll iċ-ċirkolazzjoni tal-flussi tal-prodotti u x-xejriet tagħhom, sabiex jiġu evalwati liema materjali sekondarji jistgħu jiġu riċiklati;

31.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jisfruttaw il-potenzjal ta' proġetti ta' pproċessar sekondarju permezz ta' inċentivi speċifiċi, li jinkludu liċenzjar mgħaġġel, u jipprovdu inċentivi għall-irkupru ta' materja prima kritika biex jiġi żgurat aċċess affidabbli, sigur u sostenibbli għalihom;

32.  Jinnota l-importanza tar-riċiklaġġ tal-iskart fid-dawl tal-preżenza sinifikanti ta' materja prima kritika fit-tagħmir elettriku u elettroniku; jinnota li, fuq terminu twil, iż-żieda fil-volumi riċiklati tista' ma tkunx biżżejjed biex tonqos l-estrazzjoni minerarja; jinnota wkoll li bil-mixja lejn ekonomija aktar ċirkolari, jistgħu jinħolqu 700 000 impjieg(28), speċjalment impjiegi addizzjonali f'impjanti ta' riċiklaġġ u servizzi ta' tiswija; jinnota li ż-żarmar u r-riċiklaġġ huma opportunità kbira biex l-impjiegi industrijali jinġiebu lura fl-UE; jenfasizza wkoll li l-iżvilupp tar-riċiklaġġ jista' jintuża biex iwieġeb għall-ħtiġijiet futuri tal-materja prima;

33.  Jinnota li s-sehem ta' batteriji tat-trazzjoni tal-litju riċiklabbli miġbura huwa mistenni jikber b'mod sinifikanti sa nofs is-snin 30 tas-seklu 21, u b'hekk jinħoloq sors ta' provvista sekondarju sinifikanti;

34.  Jinnota li biex il-proċessi ta' riċiklaġġ industrijali tal-materja prima kritika jkunu suċċess, għad hemm il-ħtieġa ta' investiment privat u pubbliku kbir ħafna fl-infrastruttura tas-separazzjoni, l-ipproċessar minn qabel u l-irkupru, fl-innovazzjoni, fir-riċerka u fl-espansjoni tat-teknoloġiji, u fil-ħiliet, li se jipprovdu opportunitajiet ta' xogħol li huma mistennija li jiżdiedu ħafna fid-deċennji li ġejjin; jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi inċentivi għar-riċiklaġġ u l-irkupru ta' materja prima kritika minn flussi ta' skart tal-estrazzjoni minerarja, l-ipproċessar u l-kummerċ biex jiġi żgurat aċċess affidabbli, sigur u sostenibbli għalihom;

35.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tipproponi miri minimi ta' kontenut ta' materja prima kritika riċiklata u miri dedikati għar-riċiklaġġ tal-materja prima kritika akkumpanjati minn qafas ta' monitoraġġ robust, ispirat mill-proposta għal regolament dwar batteriji u skart ta' batteriji u bbażat fuq valutazzjoni tal-impatt komprensiva, xjentifika u bbażata fuq l-evidenza li tivvaluta l-volumi minimi ta' materja prima kritika meħtieġa għal prodotti li se jiffaċilitaw it-tranżizzjoni doppja, il-perċentwal ta' din id-domanda li jista' jiġi kopert permezz tar-riċiklaġġ f'konformità mal-valutazzjonijiet eżistenti, u d-disponibbiltà tat-teknoloġija meħtieġa; jinnota li kwalunkwe mira ta' tnaqqis għall-materja prima primarja m'għandhiex twassal biex it-total tal-produzzjoni tal-materja prima jaqa' taħt dawn il-volumi minimi;

36.  Jirrikonoxxi li siti abbandunati (miżbliet ta' skart industrijali u digi ta' żwiel tal-minjieri) spiss ikun fihom materja prima kritika mormija, REE u minerali u metalli oħra użati fi prodotti tat-teknoloġija; jinkoraġġixxi, għalhekk, id-dokumentazzjoni, l-evalwazzjoni u l-estrazzjoni tal-materjal prezzjuż li jinstab f'dawn is-siti abbandunati, kull meta dan ikun possibbli u prattikabbli; jissottolinja l-ħtieġa ta' titjib fit-teknoloġiji tar-raffinar jiġu koperti taħt il-mekkaniżmi ta' finanzjament rilevanti tar-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni biex jiġi sfruttat dan il-potenzjal;

37.  Jissottolinja li huma meħtieġa kontrolli aktar b'saħħithom għall-esportazzjonijiet tal-UE ta' prodotti ewlenin tal-iskart ta' materja prima kritika u li jeħtieġ li jiġu stabbiliti kundizzjonijiet ekwivalenti ta' kompetizzjoni għall-operaturi tar-riċiklaġġ li jissodisfaw l-istandards meħtieġa għal irkupru sikur u effiċjenti; jitlob li l-Kummissjoni, meta tirrevedi r-Regolament dwar Vjeġġi ta' Skart, tipprevjeni l-esportazzjoni illegali ta' prodotti tal-iskart li fihom il-materja prima kritika; jitlob li jiġu stabbiliti rekwiżiti li jippermettu biss l-esportazzjoni ta' prodotti tal-iskart li fihom il-materja prima kritika b'garanzija li dawn jiġu pproċessati fil-pajjiż ta' destinazzjoni taħt kundizzjonijiet ekwivalenti għall-istandards soċjali u ambjentali tal-UE;

38.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jsaħħu l-isforzi għall-ġbir u r-riċiklaġġ xierqa ta' prodotti fi tmiem il-ħajja bil-materja prima kritika minflok ma jakkumulawhom fid-djar jew jarmuhom fil-landfills jew jinċinerawhom;

39.  Jitlob lill-Kummissjoni tipproponi miżuri ta' disinn tal-prodotti, imfassla skont kategoriji differenti ta' prodotti, biex faċilment jiġu identifikati u mneħħija l-partijiet jew il-komponenti li jkun fihom materja prima kritika, speċjalment fir-rigward tal-iskart ta' wara l-konsum, flimkien ma' rekwiżiti tal-ekodisinn biex jittejbu b'mod sinifikanti l-lonġevità, id-durabbiltà, il-possibbiltà ta' tiswija, il-modularità, il-kapaċità tal-użu mill-ġdid u r-riċiklabbiltà tal-prodotti li jkunu waslu fi tmiem iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom manifatturati jew mibjugħa fl-UE; jenfasizza li dawn il-miżuri għandhom joħolqu vantaġġi kompetittivi għan-negozji tal-UE, m'għandhomx ipoġġu piż finanzjarju sproporzjonat fuqhom, u għandhom jixprunaw l-innovazzjoni;

40.  Jemmen li s-sostituzzjoni hi ta' għajnuna meta l-materja prima kritika tkun tista' tiġi ssostitwita b'materjal abbundanti, iżda jkollha ftit benefiċċju jekk is-sostitut innifsu mhux sostenibbli, jibqa' ma jindirizzax in-natura finita tar-riżorsi, ikun kritiku jew jista' jsir kritiku minħabba s-sostituzzjoni; jirrikonoxxi l-importanza li tinżamm il-prestazzjoni tal-kwalità tal-prodotti u l-vijabbiltà ekonomika tagħhom; jistieden lill-Kummissjoni tħeġġeġ u żżid ir-riċerka u l-innovazzjoni dwar is-sostituti għal materja prima kritika f'użi differenti;

Akkwist mill-UE

41.  Jinnota li filwaqt li d-disinn intelliġenti tal-prodotti, l-użu mill-ġdid ta' materjali, is-sostituzzjoni b'materjal riċiklat u l-promozzjoni ta' tnaqqis ta' materjal u tal-impronti tal-konsum jistgħu jnaqqsu b'mod sinifikanti d-domanda primarja, u l-potenzjal ta' dan għandu jiġi sfruttat bis-sħiħ, filwaqt li huwa meħtieġ akkwist responsabbli u sostenibbli tal-materja prima kritika b'valutazzjoni tal-impatt minn qabel biex jittaffew l-impatti potenzjali soċjali u ambjentali meta l-provvista ta' materja prima kritika ma tkunx tista' tintlaħaq b'mod ekonomikament vijabbli mill-miżuri msemmija jew twassal għal prodotti ta' kwalità inferjuri;

42.  Jenfasizza li l-akkwist primarju u sekondarju fl-UE huwa soġġett għall-ogħla standards ambjentali u soċjali fid-dinja, li jridu jiġu infurzati kif jixraq, jipprovdi eluf ta' impjiegi bi kwalifiki għoljin u huwa prerekwiżit indispensabbli għat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali; jistieden, għalhekk, lill-atturi kollha biex jippromwovu proġetti ta' akkwist responsabbli u sostenibbli tal-materja prima kritika fl-UE biex jappoġġaw il-produzzjoni lokali u jqajmu kuxjenza dwar l-impronti ambjentali tal-importazzjonijiet tal-materja prima kritika minn barra l-UE; jikkunsidra li dan irid isir permezz ta' proċess miftuħ, trasparenti, u bbażat fuq ix-xjenza, bl-involviment bikri tal-partijiet ikkonċernati rilevanti u l-komunitajiet lokali;

43.  Jemmen bis-sħiħ li l-akkwist responsabbli fl-UE jista' jkun ibbażat biss fuq djalogu soċjali effettiv li jippromwovi s-saħħa u s-sikurezza tal-ħaddiema, jiżgura impjiegi u kundizzjonijiet tax-xogħol deċenti u jipproteġi d-drittijiet tal-ħaddiema billi jippromwovi l-ugwaljanza tal-ġeneru; jistieden lill-Istati Membri jiżguraw li l-ħaddiema f'dan is-settur ikunu protetti b'tagħmir protettiv personali xieraq;

44.  Jinnota l-opportunità li tiġi żviluppata katina tal-valur tal-batteriji responsabbli u sostenibbli billi tinkiseb il-materja prima kritika bħall-grafit, il-kobalt u l-litju minn faċilitajiet ġodda fl-UE;

45.  Jinnota l-pjan tal-Kummissjoni li tniedi programmi ta' osservazzjoni tad-dinja u ta' telerilevament għall-esplorazzjoni tar-riżorsi, għall-operazzjonijiet u għall-ġestjoni ambjentali ta' wara l-għeluq; jirrimarka li s-sorveljanza regolatorja waqt is-servizz tista' tissaħħaħ bl-użu ta' metodi ta' telerilevament;

46.  Jinnota li r-riorjentazzjoni lejn l-ekonomija ċirkolari f'ħafna industriji u servizzi tal-UE teħtieġ ħiliet u kompetenzi speċifiċi biex jiġu żgurati prestazzjoni ambjentali għolja u sikurezza tal-ħaddiema, u jenfasizza r-rwol speċifiku li dawk li jidħlu l-ewwel, l-SMEs u n-negozji ġodda qed jaqdu f'din it-tranżizzjoni; jinnota wkoll li s-settur tal-estrazzjoni minerarja qed isir dejjem aktar awtomatizzat, filwaqt li r-riċiklaġġ u l-manifattura mill-ġdid għadhom jirrikjedu ħafna ħaddiema; jissottolinja l-importanza li jinżammu, jiġu żviluppati u jinbnew aktar l-għarfien espert u l-ħiliet rilevanti fit-teknoloġiji tal-estrazzjoni minerarja u tal-ipproċessar kif ukoll fir-riċiklaġġ u teknoloġiji rilevanti oħra fl-UE kemm fir-rigward tal-materja prima kritika kif ukoll tal-prodotti sekondarji, peress li xi wħud minnhom jistgħu jintużaw għall-produzzjoni ta' prodotti kimiċi avvanzati ħafna; jinnota b'dispjaċir li l-materja prima li bħalissa qed tiġi estratta fl-UE ta' spiss teħtieġ li tiġi esportata lejn l-Asja għal raffinar, peress li l-għarfien u t-teknoloġija rilevanti ntilfu fl-UE, u dan jikkostitwixxi dipendenza oħra;

47.  Jistieden lill-Kummissjoni titlob li l-flussi sekondarji industrijali li fihom il-materja prima kritika jintużaw b'mod effettiv; jissottolinja li speċjalment fl-industrija tal-estrazzjoni minerarja, hemm potenzjal kbir għall-irkupru u s-separazzjoni ta' materjali tal-art rari;

48.  Jinnota r-rwol importanti tal-Istati Membri fiż-żieda tal-provvista domestika sostenibbli tal-materja prima kritika minn sorsi primarji u sekondarji; jistieden lill-Istati Membri jtejbu l-puntwalità, il-prevedibbiltà u t-trasparenza tal-proċessi ta' awtorizzazzjoni għall-proġetti ta' prospettar u akkwist, mingħajr ma jbaxxu l-istandards ambjentali u soċjali;

49.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw li akkwist sostenibbli tal-materja prima kritika huwa bbażat fuq approċċ li jibbilanċja b'mod diliġenti kemm il-ħtieġa akbar tal-UE għal materja prima kritika akkwistata b'mod sostenibbli kif ukoll il-ħtieġa li nħarsu n-natura u l-bijodiversità;

50.  Jenfasizza li t-titjib u aktar flessibbiltà fil-prevedibbiltà u fl-effiċjenza, kif ukoll il-prijoritizzazzjoni ta' faċilitaturi ewlenin bħal provvista kompetittiva tal-enerġija rinnovabbli u tranżitorja b'livell baxx ta' karbonju, se jgħinu biex jiġu sfruttati l-investimenti meħtieġa;

51.  Jistenna li l-Kummissjoni tipprovdi aktar dettalji dwar it-tħaddim sħiħ tal-proġetti ta' materja prima kritika bħala mudell kummerċjali alternattiv u sors ta' impjiegi reġjonali fl-estrazzjoni għall-faħam u f'reġjuni oħra fi tranżizzjoni;

Diversifikazzjoni

52.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex trawwem relazzjonijiet mal-pajjiżi fornituri eżistenti kollha tal-materja prima kritika tal-UE, biex b'mod sistematiku u strateġiku tibni sħubijiet ġodda dwar il-materja prima kritika, f'kooperazzjoni mal-alleati tagħna, fejn ikun possibbli, filwaqt li tqis is-sovranità ta' pajjiżi terzi fir-rigward tar-riżorsi tagħhom, sabiex jiġi żgurat li l-materja prima kritika ssir sors ta' ġid għall-pajjiżi li qed jiżviluppaw, jiġu promossi l-SMEs u tagħmel dan l-isforz kompitu orizzontali tal-politiki esterni u interni tagħha, u tippreżenta r-riżultati fl-2021; jilqa' l-pjanijiet tal-Kummissjoni li tistabbilixxi sħubijiet internazzjonali b'saħħithom u ta' appoġġ billi tapprova aġenda globali dwar il-materja prima, bl-għan li jkun hemm sħubijiet strateġiċi tal-UE li jiżguraw kemm is-sigurtà tal-provvista kif ukoll il-benefiċċji tal-iżvilupp;

53.  Jenfasizza li jekk il-Patt Ekoloġiku Ewropew sempliċiment jisposta l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra tal-EU lejn lis-sħab kummerċjali tagħha, mhux se jkun hemm impatt pożittiv fuq it-tibdil fil-klima; iħeġġeġ lill-UE, għalhekk, biex tinsisti għal ftehimiet multilaterali infurzabbli dwar it-trażżin tat-tisħin globali u l-esportazzjoni tal-istandards ambjentali tagħha, inkluż l-akkwist u l-ipproċessar; iqis li se jkun meħtieġ li l-UE tiżviluppa ftehimiet kummerċjali u ta' investiment ġodda, mudelli ġodda ta' assistenza finanzjarja u teknika u, b'mod aktar ġenerali, approċċ ġdid għad-diplomazija internazzjonali bil-għan li jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwivalenti ta' kompetizzjoni;

54.  Jilqa' l-impenn tal-UE għal akkwist responsabbli u sostenibbli u jħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tqis bħala punt tat-tluq l-istandard għall-estrazzjoni minerarja responsabbli żviluppat mill-Initiative for Responsible Mining Assurance, (l-Inizjattiva għall-Assigurazzjoni tal-Estrazzjoni Minerarja Responsabbli), filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet tal-SMEs; jisħaq fuq il-ħtieġa li dan l-impenn jissaħħaħ b'appoġġ tekniku konkret, bit-trasferiment tal-għarfien, bil-bini tal-ħiliet, l-istituzzjonijiet u l-oqfsa legali, u bi djalogu politiku mal-pajjiżi sħab; jisħaq fuq il-ħtieġa għal politiki omoġenji relatati ma' standards etiċi għall-akkwist tal-materja prima kritika; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu mmobilizzati aktar atturi statali u privati biex jissottoskrivu wkoll għall-istandards ta' sostenibbiltà u jimplimentawhom;

55.  Jilqa' l-impenn pubbliku tal-Kummissjoni li tintroduċi proposta leġiżlattiva dwar id-diliġenza dovuta korporattiva u r-responsabbiltà korporattiva fl-2021, u jinsisti li din il-leġiżlazzjoni tikkontribwixxi biex jiġu indirizzati l-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem u l-istandards soċjali u ambjentali fil-ktajjen tal-valur; ifakkar fir-riżoluzzjoni tiegħu b'rakkomandazzjonijiet lill-Kummissjoni dwar diliġenza dovuta korporattiva u obbligu ta' rendikont korporattiv;

56.  Jemmen li l-ftehimiet internazzjonali għandhom iwittu t-triq lejn akkwist aktar responsabbli u sostenibbli b'mod globali; jitlob li jkun hemm kooperazzjoni msaħħa biex jiġu żviluppati ftehimiet internazzjonali għal monitoraġġ, notifika u implimentazzjoni aħjar tar-restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni tal-materja prima kritika li jippromwovu akkwist responsabbli u jżidu ċ-ċirkolarità f'dan is-settur;

57.  Itenni t-talba tiegħu fir-riżoluzzjoni tiegħu dwar Strateġija ġdida UE-Afrika għal sfruttament ġust u sostenibbli tal-materja prima kritika fl-Afrika; jappoġġa lill-Kummissjoni fl-isforzi tagħha biex tikkonkludi sħubijiet ġodda tal-materja prima kritika mal-pajjiżi Afrikani biex issaħħaħ tal-katina tal-valur fl-Afrika biex tkun aktar sostenibbli mil-lat etiku, ambjentali u teknoloġiku u tippermetti l-appoġġ tal-UE fil-bini tal-kapaċità;

58.  Jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ l-attivitajiet ta' standardizzazzjoni fir-rigward ta' komponenti ta' kwalità għolja relatati mal-materja prima kritika f'fora internazzjonali rilevanti, peress li dan huwa importanti għall-kumpaniji tal-UE, b'mod partikolari l-SMEs;

59.  Jitlob li jiżdiedu l-prattiki agrikoli sostenibbli li huma ta' benefiċċju għall-ġestjoni sostenibbli tal-fosforu; jenfasizza s-sinerġiji ta' prattiki bħal dawn mal-impronti mnaqqsa tal-bijodiversità u dik klimatika;

60.  Jitlob li l-Kummissjoni tipproponi regoli effettivi ta' skemi ġodda ta' ġbir madwar l-UE kollha biex jiżdiedu r-rati ta' ġbir ta' prodotti tal-iskart li jkun fihom materja prima kritika; jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta, fost għażliet oħra għar-responsabbiltà estiża tal-produttur, li tintroduċi skemi ta' rifużjoni tad-depożitu fil-leġiżlazzjoni tal-UE dwar l-iskart, b'mod partikolari fid-Direttiva WEEE, billi tqis il-karatteristiċi ta' prodotti differenti, filwaqt li tiżgura li l-iskemi jkunu kompatibbli fl-Istati Membri kollha, sabiex il-konsumaturi jiġu inċentivati jġibu t-tagħmir tagħhom elettriku u elettroniku fi tmiem tal-ħajja – b'mod partikolari l-oġġetti żgħar – f'faċilitajiet dedikati ta' ġbir u riċiklaġġ, filwaqt li tibni fuq l-esperjenza pożittiva mill-iskemi ta' rifużjoni tad-depożitu għall-ħġieġ u l-plastik f'ħafna Stati Membri;

61.  Jiddispjaċih li l-livell baxx ta' riċiklaġġ f'xi użi(29) u l-esportazzjoni tal-iskart u l-laqx tal-aluminju(30) wasslu għal rata ta' input ta' riċiklaġġ ta' tmiem il-ħajja (EOL-RIR) aktar baxxa minn dik li kieku setgħet tintlaħaq; jenfasizza li l-UE għandha timmira li tistabbilixxi miżuri biex tilħaq il-100 % tal-EOL-RIR għall-aluminju;

62.  Jistieden lill-Kummissjoni tagħti prijorità lill-estrazzjoni tal-materja prima kritika mill-minjieri domestiċi eżistenti, – jiġifieri miż-żwiel tal-estrazzjoni minerarja, l-iskart tal-blat, il-landfills u estrazzjoni minerarja urbana aktar effettiva, – bi preferenza fuq l-estrazzjoni minerarja ġdida, jekk dan ikun sostenibbli, jiġifieri jekk l-impatti ambjentali, inkluż fl-użu tal-enerġija u s-sustanzi kimiċi, jkunu iżgħar; jenfasizza li din l-estrazzjoni u r-restawr sussegwenti jridu jitwettqu bl-użu tal-aħjar tekniki disponibbli, li jiggarantixxu l-aħjar prestazzjoni ekoloġika u vijabbiltà ekonomika;

63.  Jistieden lill-Kummissjoni tagħti attenzjoni partikolari lill-fażi ta' wara l-estrazzjoni tal-proġetti tal-estrazzjoni minerarja u lill-fażi ta' tmiem il-ħajja tal-materja prima kritika, skont il-ġerarkija tal-iskart stabbilita fid-Direttiva Qafas dwar l-Iskart, u speċjalment fejn il-materja prima kritika hija wkoll sustanza perikoluża;

64.  Jemmen li l-permessi u l-konċessjonijiet għall-estrazzjoni minerarja għandhom jinkludu rekwiżiti għall-irkupru u l-ipproċessar sikuri, effiċjenti u sostenibbli tal-materja prima kritika kollha li hi ekonomikament u teknikament rekuperabbli; jitlob li l-Kummissjoni timplimenta b'urġenza t-talbiet insistenti li għamel il-Parlament fir-riżoluzzjoni tiegħu dwar l-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar l-Iskart mill-Minjieri; itenni li l-kwestjonarju attwalment użat bħala sistema ta' rappurtar skont l-Artikolu 18 tad-direttiva mhuwiex adattat għall-iskop tiegħu, u jitlob lill-Kummissjoni toħloq sistema ta' reġistrazzjoni tal-UE armonizzata, diġitalizzata u trasparenti li tkun ibbażata fuq definizzjonijiet armonizzati u kriterji ta' trattament għall-iskart mill-estrazzjoni minerarja u li tinkludi d-data rilevanti kollha dwar l-impatt ambjentali, inklużi l-konċentrazzjonijiet tal-kontenut tad-depożiti tal-iskart;

65.  Jistieden lill-Kummissjoni tissikka l-infurzar u tiżgura l-implimentazzjoni sħiħa tal-leġiżlazzjoni ambjentali attwali tal-UE u tipproponi emendi għal-leġiżlazzjoni fejn meħtieġ;

66.  Jinkoraġġixxi valutazzjoni komprensiva tal-inklużjoni tas-settur tal-estrazzjoni minerarja fil-kamp ta' applikazzjoni tad-Direttiva dwar l-Emissjonijiet Industrijali minħabba l-impatt ambjentali qawwi tal-attivitajiet tal-estrazzjoni minerarja, id-daqs li bħala medju huwa kbir tal-proġetti ta' estrazzjoni minerarja, il-varjazzjonijiet fl-istandards tal-ġestjoni tat-tniġġis applikati fis-siti tal-estrazzjoni minerarja madwar l-UE, u l-espansjoni potenzjali tal-attivitajiet ta' estrazzjoni ta' materja prima kritika fl-UE; jissuġġerixxi li l-aqwa tekniki disponibbli għar-restawr tal-minjieri jiġu identifikati speċifikament fir-rigward tal-ħamrija u l-ilma;

67.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni teżamina mill-ġdid id-Direttiva dwar il-Valutazzjoni tal-Impatt Ambjentali biex tiżgura li titwettaq valutazzjoni tal-impatt ambjentali għall-proġetti ta' estrazzjoni minerarja ta' kull daqs, u li dawn il-valutazzjonijiet jitwettqu minn parti terza indipendenti;

68.  Iqis li l-emissjonijiet tal-estrazzjoni minerarja u l-importazzjonijiet tal-materja prima kritika għandhom ikunu koperti mill-mekkaniżmu futur ta' aġġustament tal-karbonju fil-fruntiera;

69.  Jinnota l-isfidi u r-riskji assoċjati mal-estrazzjoni minerarja f'żoni protetti, jiġifieri fiż-żoni tan-Natura 2000, u jemmen li l-estrazzjoni minerarja f'dawn iż-żoni għandha tibqa' ristretta b'mod strett; jissottolinja li l-estrazzjoni minerarja f'żoni protetti hija soġġetta għall-kundizzjonijiet stabbiliti fid-Direttivi dwar l-Għasafar u dwar il-Ħabitats u jenfasizza li kwalunkwe proġett ġdid ta' estrazzjoni minerarja jrid jgħaddi minn valutazzjoni tal-impatt ambjentali bir-reqqa sabiex jiġi minimizzat l-impatt ambjentali tiegħu; jistieden lill-Istati Membri u lill-industrija tal-estrazzjoni minerarja, f'konformità mal-prinċipju ta' min iniġġes iħallas, jieħdu miżuri ta' konservazzjoni xierqa biex iżommu u jirrestawraw għal stat ta' konservazzjoni favorevoli l-ħabitats u l-ispeċijiet li għalihom ġie ddeżinjat is-sit; jenfasizza, f'dan ir-rigward, id-dokument ta' gwida tal-Kummissjoni dwar l-estrazzjoni minerarja mhux għall-enerġija fir-rigward ta' Natura 2000(31) kif ukoll l-istudji tal-każijiet u l-aħjar prattiki rispettivi tagħha;

70.  Ifakkar fl-impenn tal-Kummissjoni biex tiżgura li l-minerali tal-baħar f'qiegħ il-baħar internazzjonali ma jistgħux jiġu sfruttati jew użati qabel ma tkun saret riċerka biżżejjed dwar l-effetti li għandha l-estrazzjoni minerarja minn fond il-baħar fuq l-ambjent tal-baħar, il-bijodiversità u l-attivitajiet tal-bniedem, qabel ma jkunu ġew mifhuma r-riskji, u qabel ma jkun hemm provi li t-teknoloġiji u l-prattiki operazzjonali ma jagħmlu l-ebda ħsara serja lill-ambjent, f'konformità mal-prinċipju ta' prekawzjoni u jistieden lill-Parlament u lill-Kunsill jieħdu l-istess impenn; iħeġġeġ lill-Kummissjoni ssarraf dan l-impenn f'azzjonijiet konkreti biex tipproteġi dawn l-ekosistemi ferm vulnerabbli;

71.  Jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra għażliet leġiżlattivi f'konformità mal-Konvenzjoni ta' Espoo u l-Konvenzjoni ta' Aarhus biex tiżgura li l-awtoritajiet lokali jadottaw u jinfurzaw id-dritt tal-komunitajiet lokali għal parteċipazzjoni effettiva u inklużiva fil-proċeduri tal-ħruġ ta' permessi għall-proġetti ġodda ta' prospettar u estrazzjoni minerarja, matul l-istadji kollha tal-proġetti tal-estrazzjoni minerarja u meta jitressqu talbiet għall-estensjoni tal-minjieri eżistenti, u biex tiżgura li l-komunitajiet lokali jkollhom id-dritt li jirrikorru għal mekkaniżmi ta' rimedju effettivi rregolati minn qrati indipendenti u korpi ta' sorveljanza ħielsa minn kwalunkwe kunflitt ta' interess;

72.  Jilqa' l-enfasi fuq il-materja prima kritika fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-Reviżjoni tal-Politika Kummerċjali; jappella għal politika kummerċjali assertiva li tenfasizza d-diversifikazzjoni u r-reżiljenza tal-ktajjen tal-provvista, u li tagħti prijorità lit-titjib tal-mekkaniżmi globali u tal-UE biex jinħoloq ambjent kummerċjali favorevoli għall-industrija tal-UE;

73.  Jenfasizza li l-industrija tal-UE qed tiffaċċja kompetizzjoni internazzjonali ħarxa għall-aċċess għall-materja prima u hija vulnerabbli għal miżuri ta' restrizzjoni fuq l-esportazzjoni minn pajjiżi li mhumiex fl-UE; jirrikonoxxi li żieda globali fid-domanda x'aktarx twassal għal żieda fil-prezzijiet u jħeġġeġ lill-Kummissjoni tippreżenta analiżi ta' dan il-punt;

74.  Jistieden, għalhekk, lill-Kummissjoni, biex tiddiversifika kemm jista' jkun is-sorsi tal-provvista tal-materja prima kritika, iżżid l-effiċjenza fir-riżorsi u tnaqqas id-dipendenza attwali minn ftit pajjiżi terzi billi tappoġġa l-investiment li jinvolvi lis-sħab tal-UE u globali u lill-SMEs bħala parti minn strateġija internazzjonali ta' akkwist fit-tul; jisħaq fuq il-fatt li dan l-għan għandu jinkiseb billi jissaħħu s-sħubijiet u l-ftehimiet kummerċjali eżistenti u billi jinbnew ftehimiet strateġiċi ġodda jew impriżi konġunti tal-UE ma' pajjiżi ta' oriġini b'ħafna riżorsi u oħrajn tal-istess fehma, f'konformità ma' prijoritajiet definiti b'mod ċar; jilqa' f'dak is-sens id-djalogu kontinwu mal-Kanada, mal-Awstralja u maċ-Ċilì, li għandu l-għan li jsaħħaħ ir-relazzjonijiet kummerċjali fil-qasam tal-materja prima kritika; jistieden lill-Kummissjoni tkompli ssaħħaħ il-kooperazzjoni fi ħdan il-qafas tal-Konferenza bejn l-UE u l-Istati Uniti u l-Ġappun dwar il-Materja Kritika; jenfasizza l-ħtieġa ta' kooperazzjoni aktar mill-qrib ma' fornituri internazzjonali ewlenin fil-Balkani tal-Punent, fl-Ewropa tal-Lvant, fl-Amerka Latina u fl-Afrika, kif ukoll maċ-Ċina u ma' pajjiżi oħra li qed jiżviluppaw fin-Nofsinhar Globali;

75.  Jissottolinja li l-ftehimiet futuri ta' kummerċ ħieles u ta' sħubija tal-UE jistgħu jipprovdu mhux biss sigurtà akbar tal-provvista iżda wkoll qafas politiku u ekonomiku affidabbli, u li għandhom jinkludu dispożizzjonijiet speċifiċi dwar il-materja prima kritika, kif imħabbar mill-Kummissjoni fl-Istrateġija tagħha Kummerċ għal Kulħadd, sabiex tiġi promossa l-kooperazzjoni, tiġi żgurata l-konformità mal-impenji internazzjonali, jiġu eliminati u evitati r-restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni u jkun hemm konformità mar-regoli attwali għal qabel u wara l-istabbiliment ta' investimenti diretti barranin; jistieden lill-Kummissjoni tkompli ttejjeb il-monitoraġġ u l-infurzar tal-ftehimiet ta' kummerċ ħieles, inklużi l-kapitoli dwar il-kummerċ u l-iżvilupp sostenibbli, tiżgura li l-impenji u d-dispożizzjonijiet dwar l-akkwist responsabbli ta' materja prima kritika jiġu ddefiniti u ssodisfati mis-sħab kummerċjali u li jiġi kkunsidrat it-tħassib possibbli tal-komunitajiet affettwati mill-attivitajiet ta' estrazzjoni; jissottolinja li dan għandu jkun fost il-kompiti prijoritarji tal-Uffiċjal Kap għall-Infurzar tal-Kummerċ;

76.  Jistieden lill-Kummissjoni tniedi diskussjoni fid-WTO dwar ir-restrizzjonijiet imposti fuq iż-żieda ta' ekonomija ċirkolari permezz ta' miżuri ta' rekwiżiti ta' kontenut lokali, tibni sħubija aktar b'saħħitha ma' reġjuni dinjija differenti, b'mod partikolari l-Afrika, u tiżgura li l-ftehimiet ta' kummerċ ħieles jirriflettu l-objettivi mtejba tal-ekonomija ċirkolari;

77.  Jitlob li r-regoli tal-oriġini jintużaw b'mod aktar strett biex tiġi ssalvagwardjata l-produzzjoni tal-materja prima u tiġi evitata ċ-ċirkomvenzjoni f'reġjuni fejn l-operaturi huma soġġetti għal rekwiżiti ta' sostenibbiltà u ta' sussidju industrijali inqas stretti; jissottolinja li kwalunkwe attività ġdida ta' akkwist minn kumpaniji li joperaw fis-suq tal-UE trid tkun konsistenti mar-Regolament dwar il-Minerali ta' Kunflitt, mar-regoli dwar l-akkwist responsabbli deskritti fid-Direttiva dwar ir-Rappurtar Mhux Finanzjarju u mal-istandards internazzjonali għall-akkwist responsabbli tal-komoditajiet; jappella għal projbizzjoni fuq l-importazzjoni ta' materja prima kritika relatata ma' ksur tad-drittijiet tal-bniedem u tal-ħaddiema bħal xogħol furzat jew tħaddim tat-tfal;

78.  Jissottolinja li sistema kummerċjali multilaterali bbażata fuq ir-regoli u li tiffunzjona kompletament hija kruċjali biex jiġu żgurati flussi kummerċjali miftuħa u sostenibbli ta' materja prima kritika; jesprimi tħassib dwar l-użu ta' restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni ta' materja prima kritika minn xi membri tad-WTO, inkluża ċ-Ċina, u jħeġġeġ lill-membri kollha ma jsegwux tali politiki; jistieden, għalhekk, lill-Kummissjoni tuża fora internazzjonali biex tillimita tali restrizzjonijiet distortivi fuq l-esportazzjoni ta' materja prima kritika; jerġa' jġedded l-appell tiegħu lill-Kummissjoni, f'dan ir-rigward, biex tirdoppja l-isforzi tagħha biex tinkiseb riforma ambizzjuża tad-WTO sabiex tiġġieled id-distorsjonijiet tal-kummerċ internazzjonali u l-prattiki kummerċjali inġusti, tipprovdi ambjent ta' kummerċ internazzjonali stabbli u prevedibbli u tiggarantixxi kompetizzjoni ġusta u effettiva madwar id-dinja;

79.  Jilqa' d-Dikjarazzjoni Konġunta tal-Laqgħa Trilaterali tal-Ministri tal-Kummerċ tal-Ġappun, tal-Istati Uniti u tal-Kummissjoni, u jappoġġa d-definizzjoni proposta ta' sussidji industrijali; jilqa' l-fatt li d-definizzjoni testendi lil hinn minn dawk stabbiliti fil-Ftehim tad-WTO dwar is-Sussidji u l-Miżuri ta' Kumpens u r-Regolament tal-UE Kontra s-Sussidji, u tipprovdi definizzjoni usa' ta' sussidju; jemmen li tali miżuri huma kruċjali għal-livellar tal-kundizzjonijiet ekwivalenti ta' kompetizzjoni internazzjonali fil-qasam tal-materja prima kritika, peress li s-sussidji industrijali, b'mod partikolari fiċ-Ċina, joħolqu theddida serja għall-industrija u għall-ħaddiema tal-UE peress li dawn ifixklu l-kompetizzjoni internazzjonali;

80.  Jilqa' l-inizjattiva konġunta bejn l-UE u l-Istati Uniti dwar l-indirizzar tal-kapaċità żejda globali tal-azzar u tal-aluminju u jitlob miżuri komprensivi u rapidi biex jinżammu responsabbli pajjiżi bħaċ-Ċina li jappoġġaw politiki li jfixklu l-kummerċ; ifakkar lill-Kummissjoni, madankollu, li għalissa t-tariffi tat-Taqsima 232 tal-Istati Uniti għadhom fis-seħħ bis-sħiħ u li din il-kwistjoni trid tiġi solvuta b'mod urġenti;

81.  Jaqbel mal-valutazzjoni tal-Kummissjoni li l-bdil tal-pagamenti tal-importazzjoni tal-UE għall-materja prima kritika minn muniti internazzjonali oħra għall-euro jkollu xi vantaġġi, bħat-tnaqqis tal-volatilità tal-prezzijiet u li l-importaturi tal-UE u esportaturi terzi jiġu megħjuna biex ikunu inqas dipendenti mis-swieq ta' finanzjament tad-dollaru Amerikan;

o
o   o

82.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

(1) ĠU L 198, 22.6.2020, p. 13. (2) ĠU L 190, 12.7.2006, p. 1. (3) ĠU L 130, 19.5.2017, p. 1. (4) ĠU L 176, 30.6.2016, p. 55. (5) ĠU L 197, 24.7.2012, p. 38. (6) ĠU L 312, 22.11.2008, p. 3. (7) ĠU L 102, 11.4.2006, p. 15. (8) ĠU L 334, 17.12.2010, p. 17. (9) ĠU L 124, 25.4.2014, p. 1. (10) ĠU L 20, 26.1.2010, p. 7. (11) ĠU L 206, 22.7.1992, p. 7. (12) ĠU L 330, 15.11.2014, p. 1. (13) Testi adottati, P9_TA(2021)0073. (14) Testi adottati, P9_TA(2020)0359. (15) Testi adottati, P9_TA(2020)0321. (16) Testi adottati, P9_TA(2021)0040. (17) Testi adottati, P9_TA(2020)0054. (18) Testi adottati, P9_TA(2020)0005. (19) Testi adottati, P9_TA(2021)0108. (20) ĠU C 298, 23.8.2018, p. 132. (21) Bank Dinji, Minerals for Climate Action: The Mineral Intensity of the Clean Energy Transition; Studju ta' prospettiva tal-Kummissjoni Ewropea; OECD, Global Material Resources Outlook to 2060: Economic Drivers and Environmental Consequences. (22) Studju ta' prospettiva tal-Kummissjoni. (23) Baldé, C.P., Forti V., Gray, V., Kuehr, R., Stegmann,P. The Global E-waste Monitor – 2017, United Nations University, International Telecommunication Union & International Solid Waste Association, Bonn/Geneva/Vienna, 2017. (24) Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titlu "Ir-Reżiljenza tal-Materja Prima Kritika: It-Twittija tat-Triq lejn Sigurtà u Sostenibbiltà Akbar". (25) Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titlu "Ir-Reżiljenza tal-Materja Prima Kritika: It-Twittija tat-Triq lejn Sigurtà u Sostenibbiltà Akbar". (26) L-opinjoni tal-KESE tal-25 ta' Marzu 2021. (27) Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-2020 bit-titlu "Ir-Reżiljenza tal-Materja Prima Kritika: It-Twittija tat-Triq lejn Sigurtà u Sostenibbiltà Akbar". (28) Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titlu "Ir-Reżiljenza tal-Materja Prima Kritika: Inwittu t-Triq lejn Sigurtà u Sostenibbiltà akbar". (29) Filwaqt li l-EOL-RIR fl-Ewropa għall-aluminju użat fit-trasport u fil-bini kienet ta' aktar minn 90 %, 60 % biss tal-aluminju użat fl-imballaġġ ġie rriċiklat fl-2013. (30) "Kieku l-UE kellha tipproċessa internament il-fluss tal-iskart u tal-laqx tal-aluminju esportat fl-2015, l-EOL-RIR kienet tiżdied għal 16 %" (Passarini et al., 2018), mill-Istudju dwar il-lista tal-UE tal-Materja Prima Kritika tal-Kummissjoni Ewropea. (31) Direttorat Ġenerali għall-Ambjent, "Guidance document on non-energy mineral extraction and Natura 2000: a summary" (Dokument ta' gwida dwar l-estrazzjoni ta' minerali mhux għall-enerġija u Natura 2000: sommarju), Kummissjoni Ewropea, Brussell, 2019.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Novembru 2021 dwar ir-reviżjoni tar-Regolament Finanzjarju fid-dawl tad-dħul fis-seħħ tal-qafas finanzjarju pluriennali tal-2021-2027 (2021/2162(INI))

P9_TA(2021)0469 A9-0295/2021

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Lulju 2018 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni, li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 1296/2013, (UE) Nru 1301/2013, (UE) Nru 1303/2013, (UE) Nru 1304/2013, (UE) Nru 1309/2013, (UE) Nru 1316/2013, (UE) Nru 223/2014, (UE) Nru 283/2014, u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE u li jħassar ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012(1) (ir-"Regolament Finanzjarju"),

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 tas-17 ta' Diċembru 2020 li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin mill-2021 sal-2027(2),

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2053 tal-14 ta' Diċembru 2020 dwar is-sistema tar-riżorsi proprji tal-Unjoni Ewropea u li tħassar id-Deċiżjoni 2014/335/UE, Euratom(3),

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE) 2020/2094 tal-14 ta' Diċembru 2020 li jistabbilixxi Strument tal-Unjoni Ewropea għall-Irkupru biex jappoġġa l-irkupru wara l-kriżi tal-COVID-19(4),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) 2020/2092 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Diċembru 2020 dwar reġim ġenerali ta' kondizzjonalità għall-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni(5) ("ir-Regolament dwar il-Kondizzjonalità"),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2021/241 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Frar 2021 li jistabbilixxi l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza(6),

–  wara li kkunsidra l-Ftehim Interistituzzjonali bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f'materji baġitarji u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta' riżorsi proprji ġodda(7) ("l-FII"),

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni konġunta tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill u tal-Kummissjoni dwar il-valutazzjoni mill-ġdid tad-dispożizzjonijiet dwar id-dħul assenjat estern u l-għoti u t-teħid b'self fir-Regolament Finanzjarju(8) ("id-Dikjarazzjoni konġunta"),

–  wara li kkunsidra l-pjan direzzjonali għal reviżjoni mmirata tar-Regolament Finanzjarju ppubblikat mill-Kummissjoni fid-19 ta' Marzu 2021,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Diċembru 2020 dwar il-Qafas Finanzjarju Pluriennali tal-2021-2027, il-Ftehim Interistituzzjonali, l-Istrument tal-UE għall-Irkupru u r-Regolament dwar l-Istat tad-Dritt(9),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-25 ta' Marzu 2021 dwar l-applikazzjoni tar-Regolament (UE, Euratom) 2020/2092, il-mekkaniżmu ta' kondizzjonalità marbut mal-Istat tad-Dritt(10),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Ġunju 2021 dwar is-sitwazzjoni tal-istat tad-dritt fl-Unjoni Ewropea u l-applikazzjoni tar-Regolament dwar il-kondizzjonalità (UE, Euratom) 2020/2092(11),

–  wara li kkunsidra l-mozzjoni għal riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' Mejju 2021 dwar ir-reviżjoni tar-Regolament Finanzjarju u l-linji gwida tal-Kummissjoni Ewropea dwar l-akkwist pubbliku għall-kuntratti ta' servizz relatati mal-politiki,

–  wara li kkunsidra l-avviż tal-Kummissjoni tad-9 ta' April 2021 dwar gwida dwar l-evitar tal-kunflitti ta' interess u l-ġestjoni tagħhom skont ir-Regolament Finanzjarju(12),

–  wara li kkunsidra l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli, adottata f'Settembru 2015 u fis-seħħ mill-1 ta' Jannar 2016,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-10 ta' Marzu 2020 dwar strateġija għall-SMEs għal Ewropa sostenibbli u diġitali (COM(2020)0103),

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-5 ta' Mejju 2021 bit-titolu "Aġġornament tal-Istrateġija Industrijali l-Ġdida tal-2020: Nibnu Suq Uniku aktar b'saħħtu għall-irkupru tal-Ewropa", (COM(2021)0350),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-29 ta' April 2021 bit-titolu "Regolazzjoni aħjar: Ningħaqdu flimkien biex nagħmlu liġijiet aħjar"(COM(2021)0219),

–  wara li kkunsidra l-istudju mitlub mill-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit tiegħu u mfassal mid-Dipartiment Tematiku għall-Affarijiet Baġitarji tad-Direttorat Ġenerali għall-Politiki Interni tiegħu f'Mejju 2021 dwar l-akbar 50 benefiċjarju f'kull Stat Membru tal-UE tal-Politika Agrikola Komuni u l-Fondi ta' Koeżjoni,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 54 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra d-deliberazzjonijiet konġunti tal-Kumitat għall-Baġits u l-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit skont l-Artikolu 58 tar-Regoli ta' Proċedura,

–  wara li kkunsidra l-ittra tal-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Baġits u tal-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit (A9-0295/2021),

A.  billi, wara d-dħul fis-seħħ tal-qafas finanzjarju pluriennali (QFP) għall-2021-2027, il-Kummissjoni ppubblikat pjan direzzjonali u nediet konsultazzjoni pubblika bil-għan li tallinja r-Regolament Finanzjarju, fejn xieraq, mar-regoli miftiehma mil-leġiżlatur bħala parti mill-pakkett tal-QFP 2021-2027, u li jiġi propost titjib limitat u mmirat meħtieġ mis-sitwazzjoni li qed tevolvi, pereżempju wara l-kriżi tal-COVID-19 jew fil-kuntest tal-opportunitajiet dejjem akbar għad-diġitalizzazzjoni;

B.  billi, fl-isfond ta' Next Generation EU (NGEU), il-Parlament, il-Kunsill u l-Kummissjoni qablu fid-Dikjarazzjoni konġunta li d-dispożizzjonijiet dwar id-dħul assenjat estern, b'mod partikolari kif imsemmi fl-Artikolu 21(5) tar-Regolament Finanzjarju, u d-dispożizzjonijiet dwar ir-rappurtar rigward l-operazzjonijiet tal-għoti u t-teħid b'self, jiġu vvalutati u riveduti kif xieraq fil-qafas tar-reviżjoni li jmiss tar-Regolament Finanzjarju; billi t-tliet istituzzjonijiet irrikonoxxew li r-regoli eżistenti dwar l-awditjar u l-proċedura ta' kwittanza japplikaw għad-dħul assenjat;

C.  billi r-rata ta' assorbiment fl-ambitu tal-QFP 2014-2020 kienet baxxa wisq u trid tittejjeb, speċjalment mill-perspettiva tal-intrapriżi żgħar u medji (SMEs), billi jiġu rfinati u msaħħa l-proċessi deċiżjonali u ta' allokazzjoni u l-prinċipji u l-proċeduri li jirregolaw l-istabbiliment, l-implimentazzjoni u l-kontroll tal-baġit tal-UE;

D.  billi r-reviżjoni tar-Regolament Finanzjarju għandha tqis l-interessi tas-sigurtà tal-Unjoni, inklużi proġetti ta' infrastruttura u telekomunikazzjoni ewlenin, b'enfasi fuq il-kriterji ta' eliġibbiltà rikjesti għall-applikazzjoni għal u l-kisba ta' fondi tal-UE;

E.  billi r-rispett għall-istat tad-dritt huwa prekundizzjoni essenzjali għall-konformità mal-prinċipji ta' ġestjoni finanzjarja tajba;

F.  billi ma saritx valutazzjoni tal-impatt anki jekk, kif fakkret il-Qorti Ewropea tal-Awdituri, setgħet tipprovdi informazzjoni ċara dwar l-aċċessibbiltà tal-fondi tal-UE għaċ-ċittadini fid-dawl tar-reviżjoni tar-Regolament Finanzjarju;

1.  Jinnota li r-reviżjoni li jmiss tar-Regolament Finanzjarju hija meħtieġa bħala konsegwenza tad-dħul fis-seħħ tal-pakkett tal-QFP 2021-2027, inkluż l-NGEU, li mhux biss jaġġorna d-dispożizzjonijiet legali iżda fih ukoll innovazzjonijiet sinifikanti fis-sistema baġitarja, u biex tiġi żgurata l-implimentazzjoni xierqa tal-FII;

2.  Jemmen li r-reviżjoni għandha tfittex li timmodernizza r-regoli applikabbli għall-baġit tal-UE f'konformità mal-aħħar żviluppi tagħha u f'konformità mal-prinċipji baġitarji u r-rispett għall-valuri tal-Unjoni, u li żżid is-sorveljanza parlamentari, ir-responsabbiltà demokratika, it-trasparenza, l-impenn ċiviku u l-kapaċità ta' rispons għall-ħtiġijiet taċ-ċittadini bil-ħeffa u b'mod effettiv, partikolarment fi żminijiet ta' kriżi;

3.  Huwa tal-fehma li, filwaqt li f'dan iż-żmien mhijiex meħtieġa reviżjoni globali tar-regoli applikabbli għall-baġit, ir-Regolament Finanzjarju jrid ikun soġġett għal titjib u simplifikazzjonijiet immirati, b'mod partikolari fejn iżidu t-trasparenza, ir-responsabbiltà u l-iskrutinju demokratiku u jtejbu l-implimentazzjoni tal-baġit tal-UE;

4.  Jemmen li l-objettivi ewlenin tar-reviżjoni tar-regoli finanzjarji tal-UE għandhom jinkludu t-tisħiħ tal-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, l-iżgurar tal-allinjament mal-kundizzjonalità tal-istat tad-dritt, it-tisħiħ tar-regoli tal-akkwist pubbliku biex jiġi evitat kwalunkwe kunflitt ta' interess potenzjali u tiżdied it-trasparenza, jitnaqqas il-piż amministrattiv għall-benefiċjarji, tissaħħaħ l-effikaċja tal-infiq bil-għan li jinkiseb valur miżjud Ewropew akbar u jiżdied l-aċċess għall-finanzjament tal-UE għaċ-ċittadini, l-SMEs u l-awtoritajiet lokali u reġjonali;

5.  Jemmen li, bħala kwistjoni ta' prinċipju, l-istess livell ta' protezzjoni għandu jkun garantit għall-baġit kollu tal-UE, irrispettivament minn jekk ikunx b'ġestjoni diretta, indiretta jew kondiviża;

Ir-responsabbiltà demokratika għal baġit modern

6.  Jinnota li n-numru u l-kamp ta' applikazzjoni tal-istrumenti mhux baġitarji żdiedu b'mod sinifikanti fl-aħħar għaxar snin, u li l-NGEU ħa din il-prattika fil-livell li jmiss, billi, anki jekk temporanjament, żied sew id-daqs tal-baġit tal-UE fil-forma ta' dħul assenjat estern biex jippermetti lill-Unjoni tiffaċċa waħda mill-akbar sfidi tal-eżistenza tagħha, u billi ħoloq obbligazzjonijiet sal-2058 permezz tas-self u s-self għal nefqa diretta tal-UE; iwissi li dawn l-iżviluppi jpoġġu f'riskju l-prinċipji baġitarji ċentrali bħall-unità u l-preċiżjoni baġitarja, l-ekwilibriju u l-universalità;

7.  Jinnota li l-UE rreaġixxiet malajr u b'mod deċiżiv bi tweġiba għall-kriżi tal-COVID-19 biex tappoġġja lill-Istati Membri affettwati u trażżan il-konsegwenzi soċjoekonomiċi tal-pandemija; jinnota li l-ġestjoni tal-kriżijiet tirrikjedi azzjoni rapida; ifakkar, madankollu, li dan qatt m'għandu jintuża bħala skuża biex il-Parlament jinqabeż u tiġi pperikolata r-responsabbiltà demokratika; jinnota bi tħassib l-użu dejjem akbar tal-Artikolu 122 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea għall-ħolqien ta' mekkaniżmi u korpi ġodda b'implikazzjonijiet baġitarji għall-baġit tal-UE, li skontu r-rwol tal-Parlament huwa limitat għas-sempliċi dritt għall-informazzjoni; jinsisti fuq rwol xieraq għall-Parlament fl-iskrutinju baġitarju ta' inizjattivi bħal dawn; jenfasizza, barra minn hekk, l-importanza li jiġi żgurat rwol sinifikanti fit-teħid tad-deċiżjonijiet u l-iskrutinju tal-programmi kollha tal-UE abbażi tal-pjanijiet ta' implimentazzjoni nazzjonali;

8.  Jissottolinja li l-ġbir ikkoordinat ta' kontribuzzjonijiet nazzjonali bbażati fuq l-introjtu nazzjonali gross fl-għamla ta' dħul assenjat estern u barra l-proċedura baġitarja mhuwiex esklużiv għall-NGEU, iżda kien is-soluzzjoni magħżula għall-Faċilità għar-Refuġjati fit-Turkija, il-kuntratti tat-tilqim kontra l-COVID-19 u forsi, fil-futur, l-Awtorità għat-Tħejjija u għar-Rispons f'Każ ta' Emerġenza tas-Saħħa; ifakkar li s-self fis-swieq kapitali huwa aspett li ilu jeżisti fl-operazzjonijiet baġitarji tal-Unjoni, tant li kemm il-Kummissjoni kif ukoll il-Parlament talbu għall-inklużjoni tiegħu fil-baġit fis-snin sebgħin u tmenin, ferm qabel il-ħolqien tal-Mekkaniżmu Ewropew ta' Stabbilizzazzjoni Finanzjarja, l-Appoġġ temporanju biex jittaffew ir-Riskji ta' Qgħad f'Emerġenza jew l-NGEU;

9.  Jesprimi t-tħassib tiegħu dwar il-fatt li l-ammonti bla preċedent imqiegħda għad-dispożizzjoni fl-ambitu tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, għal liema l-Istati Membri se jkollhom jirrappurtaw biss f'forma sfuża lill-Kummissjoni dwar il-progress fir-rigward tal-objettivi intermedji, se joħolqu sfida kbira għall-Qorti Ewropea tal-Awdituri biex tipprovdi assigurazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq;

10.  Jinsab imħasseb li mekkaniżmi mhux baġitarji u l-użu ta' dħul assenjat estern b'mod partikolari joħolqu sfida serja għall-kapaċità tal-Parlament li jissodisfa l-funzjonijiet tiegħu ta' teħid ta' deċiżjonijiet, skrutinju u kwittanza u, b'mod aktar ġenerali, għall-kapaċità tal-pubbliku ġenerali u istituzzjonijiet pubbliċi jew privati li jifhmu l-baġit tal-Unjoni u jżommu l-Kummissjoni responsabbli; ifakkar fid-Dikjarazzjoni Konġunta u jafferma mill-ġdid l-aspettattivi tagħha li r-regoli finanzjarji tal-UE jiġu aġġornati fir-rigward tar-rwol tal-awtorità baġitarja u l-istruttura tal-baġit fir-rigward ta' dawn il-mekkaniżmi sabiex jinġiebu eqreb tal-prinċipji u r-responsabbiltajiet stabbiliti fit-Trattati; iqis li dan il-prinċipju ta' responsabbiltà u sorveljanza demokratika fit-teħid tad-deċiżjonijiet jeħtieġ jiġi rifless fir-Regolament Finanzjarju;

11.  Jemmen li l-Parlament, bħala fergħa waħda mill-awtorità baġitarja, irid ikun jista' jiskrutinizza u jawtorizza kif xieraq l-użu u l-ġestjoni tad-dħul assenjat estern u tal-operazzjonijiet tas-self tiegħu min-naħa tal-Kummissjoni; jissuġġerixxi li l-artikoli rilevanti tar-Regolament Finanzjarju, inklużi l-Artikoli 7, 46 u 56, jiġu riveduti u kkumplementati biex jiġi ċċarat li d-dħul assenjat estern, l-assi u l-obbligazzjonijiet marbuta ma' operazzjonijiet ta' għoti u teħid b'self huma inklużi fil-baġit tal-UE, sabiex ikunu soġġetti għall-kontroll u r-rappurtar mill-Qorti Ewropea tal-Awdituri u sabiex l-awtorità baġitarja u l-awtorità ta' kwittanza jkunu jistgħu jiġu infurmati kif xieraq dwar kwalunkwe allegazzjoni ta' użu ħażin, korruzzjoni, frodi jew ksur tal-istat tad-dritt, inkluż meta l-Istati Membri ma jkollhomx biżżejjed sistemi kontra l-frodi, speċjalment fir-rigward ta' strumenti mhux baġitarji, iżda mhux esklużivament,

12.  Jemmen li d-dħul assenjat estern skont l-Artikolu 21 attwali tar-Regolament Finanzjarju, u l-assi u l-obbligazzjonijiet li jirriżultaw minn operazzjonijiet mhux baġitarji, inkluż is-self fis-swieq kapitali, għandhom jiġu allokati għal-linji baġitarji rilevanti, ikklassifikati f'konformità man-nomenklatura baġitarja u kkonsolidati fil-Partijiet II u III tal-baġit tal-Unjoni; iqis li għandhom jiffurmaw parti integrali mill-baġit tal-UE u jiġu adottati mill-awtorità baġitarja bħala parti minn dak il-baġit;

13.  Jitlob reviżjoni tar-rekwiżiti ta' rappurtar dwar l-istrateġija tal-Kummissjoni għall-ġestjoni tad-dejn, inklużi l-maturità, l-iskeda tal-pagamenti u r-rwol tar-riżorsi proprji ġodda fil-ħlas lura tad-dejn, sabiex dawn jiġu adattati għall-kumplessità u r-riskju akbar tal-operazzjonijiet tal-għoti u t-teħid b'self għall-baġit tal-Unjoni;

14.  Jistieden lill-Kummissjoni tissimplifika aktar il-kontijiet annwali u obbligi oħra ta' rappurtar finanzjarju applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni fil-kuntest tar-Regolament Finanzjarju sabiex tħeġġeġ il-parteċipazzjoni tal-SMEs fil-programmi rilevanti inklużi fil-pakkett tal-QFP 2021-2027, inkluż l-NGEU;

15.  Jemmen li fid-dawl tal-implikazzjonijiet baġitarji involuti, ir-Regolament Finanzjarju jeħtieġ jistabbilixxi proċedura għal deċiżjonijiet dwar is-sede ta' aġenziji deċentralizzati; jisħaq li tali proċedura għandha tkun ibbażata fuq kriterji oġġettivi, tissalvagwardja l-prerogattivi tal-Parlament bħala koleġiżlatur, u tevita metodi deċiżjonali arbitrarji bħal meta tgħolli munita;

L-istat tad-dritt

16.  Jenfasizza r-relazzjoni ċara bejn ir-rispett tal-istat tad-dritt u l-implimentazzjoni effiċjenti tal-baġit tal-Unjoni, inkluż l-NGEU, f'konformità mal-prinċipji ta' ġestjoni finanzjarja tajba: l-ekonomija, l-effiċjenza u l-effettività, kif stabbilit fir-Regolament Finanzjarju; jissottolinja li ġestjoni finanzjarja tajba hija bbażata fuq l-investigazzjoni effettiva ta' każijiet ta' frodi, inklużi l-frodi u l-evażjoni tat-taxxa, il-korruzzjoni u l-kunflitti ta' interess, kif ukoll l-istħarriġ ġudizzjarju tad-deċiżjonijiet tal-awtoritajiet pubbliċi min-naħa ta' qrati indipendenti; jisħaq li, fir-rigward tal-ekonomija u l-effiċjenza, prattiki frawdolenti u korrotti min-natura tagħhom imorru kontra l-ġestjoni finanzjarja tajba kif definita fl-Artikolu 33(1) tar-Regolament Finanzjarju, billi tali prattiki jmorru direttament kontra l-iżgurar tal-aħjar kwantità u l-kwalità bl-aħjar prezz u l-kisba tal-aħjar relazzjoni bejn l-użu tar-riżorsi u l-ilħuq tal-objettivi; ifakkar li, mal-adozzjoni tar-Regolament dwar il-Kondizzjonalità, il-Parlament, il-Kunsill u l-Kummissjoni qablu li jikkunsidraw l-inklużjoni tal-kontenut tar-Regolament dwar il-Kondizzjonalità fir-Regolament Finanzjarju mar-reviżjoni li jmiss tiegħu; jistieden għalhekk lill-Kummissjoni biex tagħmel dik il-proposta; jistieden lill-Kummissjoni teżamina l-opportunitajiet biex tkompli ttejjeb l-allinjament tal-istrumenti kollha tal-UE li għandhom l-għan li jiżguraw ġestjoni finanzjarja tajba u l-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, inkluż ir-rapport annwali tal-Kummissjoni dwar l-istat tad-dritt; jemmen li l-Kummissjoni għandha tagħti attenzjoni partikolari lill-miżuri preventivi ex ante biex tiżgura li l-Istati Membri japplikaw l-Artikolu 63(2) tar-Regolament Finanzjarju;

17.  Jemmen li l-Kummissjoni għandha tiżgura li l-baġit tal-Unjoni jintefaq fuq proġetti jew organizzazzjonijiet li jirrispettaw il-valuri tal-Unjoni stabbiliti fl-Artikolu 2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea sabiex jiġu protetti l-interessi finanzjarji tal-Unjoni; jistieden lill-Kummissjoni, għal dak il-għan, tiżviluppa indikaturi konċiżi li għandhom jiġu inklużi fir-Regolament Finanzjarju, li għandhom jiġu applikati permezz ta' approċċ ibbażat fuq ir-riskju u użati għal kontrolli mmirati ex ante u ex post biex jiġi identifikat nuqqas potenzjali ta' konformità mal-valuri tal-Unjoni fl-użu tal-fondi tal-UE;

18.  Jilqa' l-gwida tal-Kummissjoni dwar l-evitar tal-kunflitti ta' interess u l-ġestjoni tagħhom skont ir-Regolament Finanzjarju li għandha l-għan li tqajjem kuxjenza u tippromwovi interpretazzjoni u applikazzjoni uniformi tar-regoli dwar il-kunflitt ta' interess; jiddispjaċih, madankollu, li kwistjonijiet ta' kunflitt ta' interess għadhom jippersistu fl-ogħla livell f'xi Stati Membri; jistieden lill-Kummissjoni tevalwa jekk id-dispożizzjonijiet rilevanti tar-Regolament Finanzjarju humiex effettivi biżżejjed fil-prevenzjoni u l-indirizzar tal-kunflitti ta' interess fl-implimentazzjoni u l-kontroll tal-baġit tal-UE;

L-għodda diġitali

19.  Jisħaq li huwa importanti li wieħed ikun jaf kif jintefqu u min jibbenefika verament mill-fondi tal-UE sabiex jiġu protetti l-interessi finanzjarji tal-UE u jiġu identifikati b'mod partikolari l-frodi, il-korruzzjoni u l-kunflitti ta' interess; jinnota li l-istudju kkummissjonat mill-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit dwar l-akbar 50 benefiċjarju tal-fondi tal-UE żvela li d-data għall-identifikazzjoni tal-operaturi ekonomiċi u s-sidien benefiċjarji tagħhom mhijiex faċilment, jew mhi xejn, aċċessibbli; jikkunsidra li ċ-ċentralizzazzjoni obbligatorja tal-informazzjoni fi ħdan sistema ta' rappurtar u monitoraġġ unika u interoperabbli, u f ħdan bażi tad-data tal-UE faċli biex tintuża b'informazzjoni dwar il-benefiċjarji diretti u finali u data aċċessibbli f'format li jinqara mill-magni, tegħleb il-frammentazzjoni u n-nuqqas ta' trasparenza enfasizzati mill-istudju u ssaħħaħ l-iskrutinju pubbliku u l-fiduċja fl-infiq pubbliku tal-UE; jinnota li dan, flimkien ma' definizzjoni komprensiva ta' "kunflitt ta' interess" fil-livell tal-UE, se jżid il-protezzjoni effettiva tal-interessi finanzjarji tal-UE; jisħaq fuq l-urġenza li jkun hemm trasparenza fir-rigward tas-sidien benefiċjarji fid-dawl tal-Pandora Papers; jenfasizza r-rwol tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew u l-importanza tal-kooperazzjoni bejnu u l-istituzzjonijiet tal-UE, l-Istati Membri u l-Uffiċċju Ewropew ta' Kontra l-Frodi;

20.  Jenfasizza li r-Regolament Finanzjarju għandu jinkludi dispożizzjonijiet li jirrikjedu li l-atturi responsabbli jiġbru u jżommu rekords uniformi dwar l-operaturi ekonomiċi u s-sidien benefiċjarji sabiex jippermettu l-identifikazzjoni tagħhom fil-programmi kollha tal-UE, irrispettivament minn min jimplimenta dawn il-programmi u tat-tip ta' ġestjoni (diretta, indiretta jew kondiviża); jistieden lill-Kummissjoni tieħu miżuri biex tiżgura li dan isir permezz ta' ġbir ta' informazzjoni diġitali, interoperabbli u standardizzat dwar ir-riċevituri tal-finanzjament tal-Unjoni, inklużi dawk li fl-aħħar mill-aħħar jibbenefikaw, direttament jew indirettament, mill-finanzjament tal-Unjoni, u s-sidien benefiċjarji tagħhom; jikkunsidra li dawn ir-rekwiżiti għandhom jirriflettu l-elementi ta' informazzjoni kollha biex tissaħħaħ l-abbiltà u l-kapaċità tal-Kummissjoni li tidentifika l-frodi; jisħaq fuq il-ħtieġa li jitneħħa kwalunkwe ostaklu tekniku u legali għall-ġbir ta' data dwar l-istrutturi tal-kumpaniji u s-sjieda benefiċjarja;

21.  Jissottolinja li d-data għandha tiġi ppubblikata apertament bħala prinċipju ġenerali, b'rispett sħiħ tar-rekwiżiti tal-protezzjoni tad-data u l-ġurisprudenza permanenti tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea; jirrikonoxxi li l-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data ma jarax problemi ġenerali fir-rigward tal-protezzjoni tad-data f'dak li għandu x'jaqsam mal-ħolqien ta' tali interoperabbiltà, iżda jissottolinja l-bżonn ta' bażi ġuridika ċara; jikkunsidra li l-entrati ta' informazzjoni obbligatorja miġbura għall-finijiet ta' awditjar u kontroll għandhom jinkludu, bħala minimu, in-numru ta' reġistrazzjoni tal-entitajiet legali, in-numru ta' identifikazzjoni nazzjonali għall-persuni fiżiċi, il-kodiċi rilevanti jew l-identifikatur uniku tal-programm ta' finanzjament speċifiku tal-UE, indikazzjoni tat-tip ta' benefiċjarju, is-sottokuntratturi, is-sidien benefiċjarji, jekk il-benefiċjarju jirċevix ukoll għajnuna mill-Istat u informazzjoni dwar il-kuntatt; jenfasizza li l-bażi tad-data m'għandhiex tkun esklużivament awtoregolata, iżda minflok għandhom jinħolqu settijiet tad-data mill-Kummissjoni jew minn awtorità esterna sabiex tiġi żgurata data koerenti u ta' kwalità għolja; jitlob li l-informazzjoni dwar il-benefiċjarji tal-fondi tal-UE tibqa' aċċessibbli għall-pubbliku għal tal-inqas ħames snin;

22.  Jissottolinja li s-sistema jeħtieġ li tiffaċilita l-aggregazzjoni ta' ammonti individwali li jikkonċernaw l-istess benefiċjarju dirett jew finali jew is-sid benefiċjarju, u tkun aċċessibbli bil-lingwi kollha tal-UE; jikkunsidra li s-sistemi aċċessibbli għall-pubbliku għandhom jiffaċilitaw kemm it-tfittxijiet individwali permezz ta' għodda bbażata fuq l-internet kif ukoll analiżi sistemika permezz ta' tniżżil bil-massa f'format interoperabbli u li jinqara mill-magni; jisħaq li data miftuħa standardizzata tul iċ-ċiklu sħiħ tal-akkwisti, inklużi l-benefiċjarji finali tal-kumpaniji li jingħataw il-kuntratt, tipprovdi lis-soċjetà ċivili u lill-atturi mhux governattivi bis-sett ta' għodod u informazzjoni meħtieġa għall-monitoraġġ tal-integrità, il-ġustizzja u l-effiċjenza tas-swieq tal-akkwist pubbliku; iħeġġeġ lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jiggarantixxu aktar interoperabbiltà bejn il-bażijiet tad-data eżistenti tal-UE u nazzjonali u l-għodod tal-estrazzjoni tad-data biex jiffaċilitaw l-analiżi tar-riskju u l-identifikazzjoni tal-frodi;

23.  Jinnota li ARACHNE tintuża fil-ġestjoni kondiviża; jenfasizza li l-ARACHNE tarrikkixxi d-data pprovduta mill-awtoritajiet maniġerjali b'informazzjoni disponibbli għall-pubbliku sabiex jiġu identifikati l-proġetti, il-benefiċjarji, il-kuntratti u l-kuntratturi li jistgħu jkunu suxxettibbli mhux biss għar-riskju ta' frodi, iżda wkoll għall-kunflitti ta' interess; jikkunsidra li l-Artikolu 63 tar-Regolament Finanzjarju għandu jiġi modifikat biex jinkludi l-ARACHNE bħala għodda obbligatorja għall-għoti ta' punteġġ tar-riskju għal użu ġenerali, indipendentement mit-tip ta' ġestjoni, magħmula disponibbli mill-Kummissjoni lill-Istati Membri u lil entitajiet fdati, li għandhom ikunu obbligati jdaħħlu informazzjoni fiha; jikkunsidra li r-Regolament Finanzjarju għandu jipprovdi wkoll indikaturi li jistgħu jintużaw minn ARACHNE biex jiġi ddeterminat il-punteġġ tar-riskju tal-operaturi ekonomiċi; jisħaq fuq il-ħtieġa li tali indikaturi bażiċi jiġu armonizzati mar-raġunijiet għall-esklużjoni tas-Sistema ta' Identifikazzjoni Bikrija u ta' Esklużjoni (EDES) u mal-investigazzjonijiet li għaddejjin mill-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew u mill-Uffiċċju Ewropew ta' Kontra l-Frodi biex jiġi żgurat li l-operaturi ekonomiċi esklużi jkunu viżibbli wkoll f'ARACHNE; jitlob li jkun hemm interoperabbiltà massima bejn ARACHNE u softwer ieħor biex titnaqqas il-ħtieġa li jiddaħħlu oġġetti ta' informazzjoni f'diversi sistemi tal-IT diversi drabi u l-piż amministrattiv li jirriżulta; iqis li ARACHNE għandha tiġi ssimplifikata u magħmula aktar faċli biex tintuża inkluż fir-rigward tal-istandardizzazzjoni tal-indikaturi tar-riskju, pereżempju permezz ta' viżwalizzazzjonijiet; jenfasizza l-importanza ta' sjieda sħiħa ta' u drittijiet operattivi għal ARACHNE u jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra l-possibbiltà li l-ġestjoni ta' din l-għodda tibda ssir internament fejn xieraq;

24.  Ifakkar li fl-2018 ġie stabbilit panel ta' livell għoli biex jivvaluta każijiet fil-bażi tad-data li jiġu sottomessi għal identifikazzjoni bikrija jew esklużjoni; jitlob li l-opinjoni tal-bord tal-EDES, fid-dawl tal-esperjenzi tiegħu bis-sistema, tiġi kkunsidrata fir-reviżjoni tar-Regolament Finanzjarju u tiġi kondiviża mal-Parlament fl-istess ħin li tiġi kondiviża mal-Kummissjoni; jinnota li l-EDES bħalissa tintuża biss b'ġestjoni diretta u indiretta; iqis li l-operaturi ekonomiċi li huma kkunsidrati bħala riskju għall-interessi finanzjarji tal-UE b'ġestjoni diretta u indiretta għandhom jitqiesu wkoll bħala riskju taħt ġestjoni kondiviża u viċeversa; jitlob, għalhekk, li l-użu tal-EDES isir obbligatorju taħt ġestjoni kondiviża; jinnota wkoll li l-EDES ma tagħmilx distinzjoni bejn sussidjarji ta' korporazzjonijiet akbar; jistieden lill-Kummissjoni tagħmel din id-distinzjoni u tispeċifika fir-regoli għall-identifikazzjoni bikrija u għall-esklużjoni liema entità ta' korporazzjoni multinazzjonali jew multikumpanija hija rreġistrata għall-identifikazzjoni bikrija jew għall-esklużjoni; jappella li jiddaħħal l-obbligu li l-EDES tiġi aġġornata ladarba jkunu ġew stabbiliti frodi jew fatti rilevanti oħra minn atturi involuti fl-implimentazzjoni; jemmen li entitajiet ġuridiċi jew persuni fiżiċi esklużi (sidien benefiċjarji), għat-tul tal-esklużjoni tagħhom, ma għandux ikollhom il-kapaċità li jkunu riċevituri jew benefiċjarji finali li fil-konfront tagħhom ikun jista' jsir kwalunkwe ħlas mill-baġit tal-UE; jistieden lill-Kummissjoni tinkoraġġixxi lill-Istati Membri biex tiżgura li dawn l-entitajiet jew persuni fiżiċi jiġu esklużi wkoll minn kwalunkwe kontribuzzjoni mill-baġits nazzjonali matul il-perjodu tal-esklużjoni; jiddispjaċih li l-bażi tad-data telenka relattivament ftit operaturi ekonomiċi; iqis dan bħala sinjal li l-EDES ma ġietx implimentata kif suppost; jenfasizza li, fl-2020, il-bord tal-EDES ittratta 20 każ, u kellu 28 każ pendenti; jisħaq fuq l-importanza li jiġu allokati biżżejjed riżorsi lill-bord f'konformità ma' kwalunkwe estensjoni tar-responsabbiltajiet; jistieden barra minn hekk lill-Kummissjoni tirrieżamina l-kriterji bil-għan li tnaqqas il-kumplessità u żżid l-applikabbiltà tal-EDES fil-prattika;

25.  Jisħaq li filwaqt li huwa ta' importanza kbira li jkun magħruf min huma l-benefiċjarji finali tal-fondi tal-UE sabiex jiġi żgurat l-użu xieraq tal-fondi, anke l-aċċessibbiltà u s-sempliċità tal-pjattaformi tal-offerti diġitali għall-fondi tal-UE għandhom rwol importanti; ifakkar li l-Kummissjoni adottat il-kunċett ta' "diġitali mid-disinn" u l-prinċipju "Aħseb l-Ewwel fiż-Żgħir" sabiex tiżgura biżżejjed parteċipazzjoni min-naħa tal-SMEs; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex, f'dan is-sens, tqis ukoll dawn il-prinċipji meta tirrevedi r-Regolament Finanzjarju fil-kuntest tal-implimentazzjoni tal-pakkett tal-QFP 2021-2027;

L-ibbaġitjar skont il-ġeneru

26.  Jiddispjaċih li fil-QFP preċedenti, 21,7 % biss tal-programmi tal-UE kellhom indikaturi relatati mal-ġeneri; jinsisti li l-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri tiġi riflessa aħjar fl-abbozzar u fl-implimentazzjoni tal-baġit, inkluż permezz ta' inċentivi mmirati; jitlob il-ġbir sistematiku u komprensiv tad-data diżaggregata skont il-ġeneru fil-kuntest tal-politiki u l-programmi kollha tal-UE sabiex jitkejjel l-impatt fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri; jistenna li l-Kummissjoni tiżviluppa metodoloġija biex tkejjel in-nefqa rilevanti fil-livell tal-programm fil-QFP 2021-2027, f'konformità mal-FII; jistieden lill-Kummissjoni tintegra l-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri u l-ibbaġitjar skont il-ġeneru fid-dispożizzjonijiet rilevanti tar-Regolament Finanzjarju;

L-integrazzjoni tal-klima u l-bijodiversità

27.  Itenni l-impenn tal-Unjoni li tonfoq mill-inqas 30 % tar-riżorsi disponibbli skont il-QFP 2021-2027 u l-NGEU biex tindirizza l-isfida tal-klima, kif stabbilit fil-FII; jistenna li l-Kummissjoni tiżviluppa metodoloġija robusta u ċara għat-traċċar tal-infiq fuq il-klima u l-prestazzjoni tiegħu, u tapplikaha konsistentement fl-oqsma kollha tal-politika; jenfasizza li r-regoli tal-implimentazzjoni tal-baġit iridu jirriflettu din il-metodoloġija li tippermetti traċċar effettiv u effiċjenti tal-fondi użati fl-indirizzar tat-tibdil fil-klima kemm għall-mitigazzjoni tal-klima kif ukoll għall-aspetti tal-adattament; jistieden lill-Kummissjoni tintegra referenzi adegwati għall-integrazzjoni u t-traċċar tal-azzjoni klimatika fid-dispożizzjonijiet rilevanti tar-Regolament Finanzjarju bi qbil mal-FII bil-għan li tiżgura li l-baġit tal-Unjoni jinkludi azzjonijiet favur ir-reżistenza għall-klima;

28.  Jissottolinja l-importanza ta' monitoraġġ preċiż tal-infiq li jikkontribwixxi għat-twaqqif u t-treġġigħ lura tat-tnaqqis fil-bijodiversità, abbażi ta' metodoloġija effettiva, trasparenti u komprensiva stabbilita mill-Kummissjoni, f'kooperazzjoni mal-Parlament u l-Kunsill; jenfasizza li r-regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit stabbiliti fir-Regolament Finanzjarju jridu jirriflettu wkoll din il-metodoloġija;

29.  Jemmen li r-Regolament Finanzjarju għandu jirrifletti l-implimentazzjoni tal-prinċipju "la tagħmilx ħsara sinifikanti", f'konformità mal-gwida ppubblikata taħt il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza;

Il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali

30.  Jemmen li r-Regolament Finanzjarju għandu jippermetti l-implimentazzjoni xierqa tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali; iqis li għandha tiġi żgurata l-konformità ma' standards bażiċi għall-kundizzjonijiet ta' impjieg għall-ħaddiema u s-sikurezza u s-saħħa fuq il-post tax-xogħol mill-benefiċjarji qabel ma wieħed jipproċedi għall-iżborż ta' pagamenti mill-baġit tal-UE;

Id-diżimpenji

31.  Jissuġġerixxi li l-użu mill-ġdid ta' approprjazzjonijiet diżimpenjati b'riżultat tan-nuqqas ta' implimentazzjoni sħiħa jew parzjali ta' proġetti skont l-Artikolu 15(3) tar-Regolament Finanzjarju għandu jiġi estiż biex imur lil hinn mir-riċerka u l-innovazzjoni, biex jinkludi l-approprjazzjonijiet kollha; jemmen li l-approprjazzjonijiet diżimpenjati għandhom isiru disponibbli fl-intier tagħhom is-sena ta' wara d-diżimpenn tagħhom;

Il-fondi fiduċjarji tal-UE

32.  Jinsisti li r-Regolament Finanzjarju għandu jiġi rivedut biex jiggarantixxi r-rwol xieraq tal-Parlament fl-istabbiliment, fis-superviżjoni u fl-iskrutinju ta' kwalunkwe fond fiduċjarju, inkluż fit-tfassil tal-ftehim kostituttiv u l-mobilizzazzjoni tal-kontribuzzjoni tal-Unjoni, l-implimentazzjoni, il-kontinwazzjoni u l-likwidazzjoni possibbli; itenni li l-Parlament għandu bħala minimu jkun involut bħala osservatur u għandu jkun jista' jissorvelja l-attivitajiet tal-korpi governattivi ta' fond fiduċjarju partikolari; jisħaq fuq il-fatt li informazzjoni kwantitattiva u kwalitattiva, dettaljata u f'waqtha, dwar l-implimentazzjoni ta' kwalunkwe fond fiduċjarju hija essenzjali biex il-Parlament ikun jista' jeżerċita r-rwol tiegħu ta' sorveljanza demokratika u ta' skrutinju b'mod effikaċi; ifakkar li l-użu estensiv ta' fondi fiduċjarji jimmina l-prinċipju tal-unità tal-baġit tal-UE;

33.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-fondi fiduċjarji tal-Unjoni jwasslu għal viżibbiltà ċara għall-Unjoni u jappella lill-Kummissjoni tissensibilizza dwar ir-riżultati u l-kisbiet tal-fondi fiduċjarju billi ssaħħaħ id-dispożizzjonijiet dwar l-effiċjenza fil-komunikazzjoni maċ-ċittadini u relazzjonijiet aktar b'saħħithom bejn l-attivitajiet ta' komunikazzjoni, bħal fil-każ tal-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej;

L-akkwist pubbliku

34.  Jinnota li l-Vademecum tal-Kummissjoni dwar l-akkwist pubbliku ġie aġġornat l-aħħar f'Jannar 2020 iżda la ġie ppubblikat u lanqas kondiviż mal-Parlament għal opinjoni; jitlob li l-Parlament jiġi kkonsultat regolarment dwar reviżjonijiet futuri u jiġi infurmat dwar l-applikazzjoni tiegħu;

35.  Jinnota li d-definizzjoni attwali ta' "kunflitt ta' interess professjonali" hija limitata għal interess kunfliġġenti li jaffettwa l-kapaċità ta' operatur ekonomiku li jwettaq kuntratt; jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi definizzjoni aktar espliċita u tiżgura li r-regoli ta' implimentazzjoni tagħha dwar l-akkwist pubbliku ma jippermettux l-għoti ta' kuntratti ta' servizzi relatati mal-politika lil impriżi li huma taħt il-kontroll ekonomiku ta' kumpanija omm jew ta' grupp li għandu ishma relatati ma' attivitajiet li mhumiex konformi mal-objettivi ambjentali, soċjali u tal-Patt Ekoloġiku tal-UE;

36.  Jitlob lill-Kummissjoni temenda l-Artikolu 167(1)(c) tar-Regolament Finanzjarju biex jinkludi definizzjoni ta' "interess professjonali kunfliġġenti" sabiex jiġi żgurat li l-istituzzjonijiet tal-UE jkunu jistgħu jieħdu miżuri ta' mitigazzjoni fil-każ ta' offerenti b'interess finanzjarju f'kuntratt ta' servizz relatat mal-politika, filwaqt li titqies id-deċiżjoni tal-Ombudsman Ewropew fl-inkjesta konġunta 853/2020/KR dwar id-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tagħti kuntratt lil BlackRock Investment Management biex jitwettaq studju dwar l-integrazzjoni tal-objettivi ambjentali, soċjali u ta' governanza fir-regoli bankarji tal-UE; itenni li l-kundizzjonijiet ġenerali tal-kuntratti ta' akkwist pubbliku tal-Kummissjoni għas-servizzi fihom dispożizzjonijiet standard dwar interessi professjonali kunfliġġenti ma' rekwiżiti minn kuntratturi biex jiżvelaw b'mod proattiv kwalunkwe sitwazzjoni li tista' tikkostitwixxi kunflitt ta' interess; jistieden lill-Kummissjoni taġġorna u ssaħħaħ ir-Regolament Finanzjarju sabiex tindirizza l-interessi professjonali kunfliġġenti u tkompli żżid il-preċiżjoni u l-kompletezza tan-notifika volontarja tagħha mill-applikanti li jissottomettu offerti, bħall-iżvilupp ta' sanzjonijiet adegwati jekk in-notifiki volontarji ma jiġux osservati, inkluża projbizzjoni temporanja mis-sejħiet għall-offerti pubbliċi f'każ ta' ksur serju;

37.  Iqis li l-istituzzjonijiet kollha tal-UE li jinvolvu ruħhom fl-akkwist pubbliku għandhom jippubblikaw regoli ċari fuq is-siti web tagħhom fir-rigward tal-akkwist, l-infiq u l-monitoraġġ, u għandhom jippubblikaw il-kuntratti kollha mogħtija, bl-akbar trasparenza possibbli; jinnota l-gwida pprovduta mill-Kummissjoni dwar l-użu tal-qafas tal-akkwist pubbliku fis-sitwazzjoni ta' emerġenza relatata mal-kriżi tal-COVID-19; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tiġbor u tevalwa l-esperjenza tal-awtoritajiet kontraenti bil-qafas tal-akkwist pubbliku f'dan ir-rigward, speċjalment l-impatt tiegħu fuq l-SMEs, u tirrifletti t-tagħlimiet meħuda fir-Regolament Finanzjarju, billi jiġu identifikati kriterji għad-definizzjoni ta' ċirkostanzi eċċezzjonali/mhux tas-soltu li fihom tista' tiġi applikata flessibbiltà temporanja/inkwadrata/meħtieġa fl-implimentazzjoni tar-regoli dwar l-akkwist pubbliku;

38.  Jinnota li r-reviżjoni li jmiss tar-Regolament Finanzjarju għandha tqis l-interessi strateġiċi awtonomi tal-UE, inkluża l-ħtieġa li jiġi stimulat il-ħolqien tal-impjiegi f'firxa ta' industriji tal-UE li huma strumentali biex jinkisbu l-għanijiet ta' politika futuri tal-Unjoni, filwaqt li jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwi għal kompetizzjoni ġusta; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li jiġu stabbiliti kriterji ambizzjużi għall-aġġudikament, li jqisu b'mod partikolari l-valur miżjud tal-proġetti għall-Unjoni, kif ukoll il-prinċipju tal-"aktar offerta ekonomikament vantaġġuża"; jitlob li jiddaħħlu salvagwardji fir-regoli tal-akkwist pubbliku biex jiġu evalwati l-attivitajiet ta' kumpaniji li jikkontradixxu l-objettivi soċjali u ambjentali tal-Unjoni Ewropea fid-deċiżjoni tal-għotja;

39.  Jinnota li l-proposta tal-Kummissjoni għar-Regolament dwar sussidji barranin li joħolqu distorsjoni fis-suq intern tindirizza l-effetti distorsivi potenzjali ta' sussidji barranin fis-suq uniku u hija element kruċjali biex titwettaq l-Istrateġija industrijali aġġornata tal-UE; jistieden lill-Kummissjoni tqis l-istrateġija industrijali fir-reviżjoni li jmiss tar-Regolament Finanzjarju sabiex tiggarantixxi kundizzjonijiet ġusti u kompetittivi fis-suq uniku;

Il-proġetti pilota u l-azzjonijiet preparatorji

40.  Jinnota li fost il-Membri tal-PE hemm interess konsiderevoli favur proposti ta' proġetti pilota u azzjonijiet preparatorji u li l-Kummissjoni trid tapplika proċedura ta' għażla rigoruża għall-proposti sabiex tlaħħaq mar-riżorsi finanzjarji limitati disponibbli għall-proġetti u l-azzjonijiet; iqis li r-riżorsi finanzjarji disponibbli, u l-aċċettazzjoni tal-proposti, jistgħu jibbenefikaw minn aktar flessibbiltà bejn it-tliet pakketti għall-proġetti pilota, l-azzjonijiet preparatorji (l-ewwel sena) u għall-azzjonijiet preparatorji (it-tieni u t-tielet sena);

L-Awditjar, il-kontroll u l-kwittanza

41.  Jinnota li, skont in-nomenklatura baġitarja l-ġdida adottata mal-QFP 2021-2027, il-korrispondenza bejn il-programmi u l-kapitoli baġitarji saret aktar preċiża, u bħala konsegwenza l-Kummissjoni tgawdi minn diskrezzjoni akbar fir-rigward ta' trasferimenti awtonomi fi ħdan il-fergħat tal-programm; jemmen li għandu jiġi żgurat skrutinju xieraq tat-trasferimenti mill-awtorità baġitarja;

42.  Jikkritika t-tul tal-proċeduri ta' awditjar u kontroll fil-ġestjoni kondiviża, inkluż it-tul tal-proċeduri kontradittorji konsegwenti, kif previst skont il-leġiżlazzjoni settorjali; jissottolinja li proċeduri twal iżidu r-riskju ta' żvelar ta' dokumenti kunfidenzjali; iqis li huwa intollerabbli li l-Kummissjoni tinsisti fuq il-fatt li l-Parlament ikun soġġett għal rekwiżiti ta' kunfidenzjalità fir-rigward tal-proċedura ta' awditjar u kontradittorja anke f'każijiet ta' interess pubbliku leġittimu li jinvolvu personaġġi pubbliċi; jistenna li l-Kummissjoni ssaħħaħ u tqassar it-tul tal-proċeduri ta' awditjar u kontroll fil-ġestjoni kondiviża f'konformità mal-kalendarju applikabbli skont ir-Regolament dwar il-Kundizzjonalità;

43.  Ifakkar li t-tliet istituzzjonijiet jirrikonoxxu li r-regoli eżistenti dwar l-awditjar u l-proċedura tal-kwittanza japplikaw għad-dħul assenjat u jitlob li dan jiġi rifless kif xieraq fir-Regolament Finanzjarju;

44.  Iqis li huwa ta' dispjaċir li l-proċeduri ta' awditjar u dawk kontradittorji, u l-proċeduri dwar l-applikazzjoni tal-korrezzjoni finanzjarja, bħalissa jdumu ħafna snin; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tirrevedi r-regoli tal-proċeduri ta' awditjar u ta' korrezzjoni finanzjarja biex tippermetti konklużjonijiet aktar f'waqthom u rkupru aktar rapidu ta' fondi tal-UE mħallsa indebitament;

45.  Jinnota li l-Artikolu 59 tar-Regolament Finanzjarju huwa relatat mal-għoti lil "istituzzjonijiet oħra tal-Unjoni" tas-setgħat meħtieġa għall-implimentazzjoni tat-taqsimiet tal-baġit relatati magħhom; jilqa' l-fatt li l-kunċett ta' "għoti" jissottolinja l-awtonomija tal-istituzzjonijiet l-oħra fir-rigward tal-ġestjoni tal-fondi tagħhom; jinnota, madankollu, li l-Kummissjoni b'mod ripetut u konsistenti qieset li mhijiex f'pożizzjoni li teżerċita skrutinju fuq l-attivitajiet ta' implimentazzjoni mwettqa minn istituzzjonijiet oħra; jipproponi li din il-kwistjoni tiġi indirizzata billi jinbidel l-Artikolu 260 tar-Regolament Finanzjarju, biex il-Parlament ikun espliċitament responsabbli għall-iskrutinju tal-implimentazzjoni tal-baġit mill-istituzzjonijiet l-oħra fil-proċedura ta' kwittanza;

46.  Iqis li l-Artikolu 2(67) tar-Regolament Finanzjarju jeħtieġ jiġi emendat biex l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew jiġi inkluż bħala "istituzzjoni tal-Unjoni";

47.  Jinnota li l-Artikolu 262 tar-Regolament Finanzjarju jirrikjedi li l-istituzzjonijiet u l-korpi tal-Unjoni msemmija fl-Artikoli 70 u 71 tar-Regolament Finanzjarju jirrappurtaw dwar il-miżuri meħuda b'risposta għad-deċiżjoni dwar il-kwittanza; iqis li dan ir-rekwiżit jibbenefika mill-iffissar ta' skadenza raġonevoli għar-rappurtar dwar il-miżuri meħuda; jistieden lill-Kummissjoni tinkludi t-30 ta' Settembru tas-sena ta' wara s-sena taħt rieżami fil-proċedura ta' kwittanza bħala skadenza fl-Artikolu 262 tar-Regolament Finanzjarju;

48.  Jinnota li s-sistemi ta' ġestjoni u ta' kontroll tal-awtoritajiet tal-Istati Membri jiġu vvalutati regolarment mill-Kummissjoni f'konformità mar-regoli speċifiċi għas-settur; jikkunsidra li n-nuqqasijiet misjuba fi Stat Membru wieħed mhumiex applikabbli awtomatikament għal Stati Membri oħra u li l-miżuri korrettivi, f'aġġustamenti jew għar-rekwiżiti legali jew għal-linji gwida ta' implimentazzjoni, għandhom ikunu proporzjonati u mfassla għall-Istat Membru fejn dawn is-sejbiet ikunu applikabbli,

49.  Jikkunsidra li l-valutazzjonijiet tal-UE għandhom jaderixxu strettament mal-istandards tal-UE; jikkunsidra li fejn jeżistu standards nazzjonali aktar stretti, l-użu tagħhom ma jridx ikun ta' detriment għall-benefiċjarju; jikkunsidra li l-Artikolu 126 tar-Regolament Finanzjarju dwar il-kontrodipendenza fuq il-valutazzjonijiet għandu jinbidel biex jirrifletti dan il-prinċipju;

50.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jisfruttaw l-opportunitajiet għal għażliet ta' kostijiet simplifikati għall-potenzjal sħiħ tagħhom; jikkunsidra li l-enfasi tal-kontrolli għandha tkun fuq il-verifika ex ante tal-kalkoli tal-għażliet simplifikati tal-kostijiet, filwaqt li għandhom jintużaw verifiki ex post biex tittejjeb is-sistema ta' kalkolu, ħlief f'każijiet ta' frodi suspettata;

51.  Jemmen li l-obbligu skont l-Artikolu 93 tar-Regolament Finanzjarju fir-rigward ta' att jew ommissjoni ta' membru tal-persunal huwa ġeneriku wisq u għandu pjuttost jiffoka fuq negliġenza gravi;

L-agrikoltura

52.  Iqis li għandhom jibqgħu possibbli derogi mir-regola li l-infiq mill-Fond Agrikolu Ewropew ta' Garanzija jrid jiddaħħal fil-kontijiet għal sena finanzjarja abbażi tal-ħlasijiet lura magħmula mill-Kummissjoni lill-Istati Membri sal-31 ta' Diċembru ta' dik is-sena; jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra li tadatta r-Regolament Finanzjarju biex jiġi żgurat li r-regoli finanzjarji applikabbli għall-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali jkomplu japplikaw ladarba jkunu saru l-bidliet meħtieġa anke jekk il-fond ma jibqax kompletament taħt ir-Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni(13);

o
o   o

53.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

(1) ĠU L 193, 30.7.2018, p. 1. (2) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 11. (3) ĠU L 424, 15.12.2020, p. 1. (4) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 23. (5) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 1. (6) ĠU L 57, 18.2.2021, p. 17. (7) ĠU L 433 I, 22.12.2020, p. 28. (8) ĠU C 444 I, 22.12.2020, p. 6. (9) ĠU C 445, 29.10.2021, p. 15. (10) Testi adottati, P9_TA(2021)0103. (11) Testi adottati, P9_TA(2021)0287. (12) ĠU C 121, 9.4.2021, p. 1. (13) ĠU L 231, 30.6.2021, p. 159.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Novembru 2021 dwar Strateġija Farmaċewtika għall-Ewropa (2021/2013(INI))

P9_TA(2021)0470 A9-0317/2021

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 168 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 101 u 102 tat-TFUE li jistabbilixxu r-regoli dwar il-kompetizzjoni,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 6 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u l-Artikolu 35 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (il-Karta) dwar id-dritt għal kura preventiva tas-saħħa għaċ-ċittadini Ewropej kollha,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-2 ta' Marzu 2017 dwar l-għażliet tal-UE biex ittejjeb l-aċċess għall-mediċini(1),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Settembru 2018 dwar Pjan ta' Azzjoni Ewropew "Saħħa Waħda" kontra r-Reżistenza għall-Antimikrobiċi(2),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Jannar 2020 dwar il-Patt Ekoloġiku Ewropew(3),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Lulju 2020 dwar l-istrateġija tal-UE dwar is-saħħa pubblika wara l-COVID-19(4), li titlob li jkun hemm pjan ta' azzjoni tal-UE dwar mard rari u traskurat,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Settembru 2020 bit-titolu "In-nuqqas ta' mediċini – kif nindirizzaw problema emerġenti"(5),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Settembru 2020 dwar approċċ strateġiku għall-prodotti farmaċewtiċi fl-ambjent(6),

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni ta' Doha dwar il-Ftehim fuq l-Aspetti Relatati mal-Kummerċ tad-Drittijiet ta' Proprjetà Intellettwali u s-Saħħa Pubblika (il-Ftehim TRIPS) u d-deċiżjoni tal-Kunsill Ġenerali tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO) tat-30 ta' Awwissu 2003 dwar l-implimentazzjoni tal-Paragrafu 6 tad-Dikjarazzjoni ta' Doha,

–  wara li kkunsidra t-72 Riżoluzzjoni tal-Assemblea Dinjija tas-Saħħa ta' Mejju 2019 dwar it-titjib fit-trasparenza tas-swieq għall-mediċini, il-vaċċini, u prodotti tas-saħħa oħra,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 141/2000 tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill tas-16 ta' Diċembru 1999 dwar il-prodotti mediċinali orfni(7),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2001/83/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta' Novembru 2001 dwar il-kodiċi tal-Komunità li għandu x'jaqsam ma' prodotti mediċinali għall-użu mill-bniedem(8),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 726/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-31 ta' Marzu 2004 li jistabbilixxi proċeduri Komunitarji għall-awtorizzazzjoni u s-sorveljanza ta' prodotti mediċinali għall-użu mill-bniedem u veterinarju u li jistabbilixxi l-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini(9),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1901/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2006 dwar prodotti mediċinali għall-użu pedjatriku(10),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2010/63/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta' Settembru 2010 dwar il-protezzjoni tal-annimali li jintużaw għal skopijiet xjentifiċi(11),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 536/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' April 2014 dwar il-provi kliniċi fuq prodotti mediċinali għall-użu mill-bniedem, u li jħassar id-Direttiva 2001/20/KE(12),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2019/933 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta' Mejju 2019 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 469/2009 dwar iċ-ċertifikat ta' protezzjoni supplementari għal prodotti mediċinali(13),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2021/522 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta' Marzu 2021 li jistabbilixxi Programm għall-azzjoni tal-Unjoni fil-qasam tas-saħħa (il-"Programm l-UE għas-Saħħa") għall-perjodu 2021-2027, u li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 282/2014(14),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2021/695 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta' April 2021 li jistabbilixxi l-Orizzont Ewropa – il-Programm Qafas għar-Riċerka u l-Innovazzjoni, li jistabbilixxi r-regoli tiegħu għall-parteċipazzjoni u d-disseminazzjoni(15),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Diċembru 2019 dwar il-Patt Ekoloġiku Ewropew (COM(2019)0640),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-10 ta' Marzu 2020 bit-titolu "Strateġija Industrijali Ġdida għall-Ewropa" (COM(2020)0102),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Novembru 2020 bit-titolu "Il-bini ta' Unjoni Ewropea tas-Saħħa: Rinforzar tar-reżiljenza tal-UE għat-theddid transkonfinali għas-saħħa" (COM(2020)0724) u l-proposti leġiżlattivi li jakkumpanjawha(16),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta' Novembru 2020 dwar Strateġija Farmaċewtika għall-Ewropa (COM(2020)0761),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-17 ta' Ġunju 2020 dwar Strateġija tal-UE għall-vaċċini kontra l-COVID-19 (COM(2020)0245),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-3 ta' Frar 2021 dwar il-Pjan tal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer (COM(2021)0044),

–  wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni tal-Aġenda Strateġika għall-Applikazzjonijiet Mediċi tar-Radjazzjoni Jonizzanti (SAMIRA) tal-Kummissjoni tal-5 ta' Frar 2021 li jappoġġja l-Pjan tal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-5 ta' Mejju 2021 bit-titolu "Aġġornament tal-Istrateġija Industrijali l-Ġdida tal-2020: Nibnu Suq Uniku aktar b'saħħtu għall-irkupru tal-Ewropa", (COM(2021)0350),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-15 ta' Ġunju 2021 bit-titolu "Nisiltu tagħlimiet bikrija mill-pandemija tal-COVID-19" (COM(2021)0380),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-16 ta' Settembru 2021 bit-titolu "Introduzzjoni tal-HERA, l-Awtorità tal-UE għat-Tħejjija u għar-Rispons f'Każ ta' Emerġenza tas-Saħħa, il-pass li jmiss biex titlesta l-Unjoni Ewropea tas-Saħħa" (COM(2021)0576),

–  wara li kkunsidra l-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-31 ta' Jannar 2018 dwar il-valutazzjoni tat-teknoloġija tas-saħħa (COM(2018)0051) u l-ħidma tal-Azzjonijiet Konġunti ta' EUNetHTA,

–  wara li kkunsidra l-evalwazzjoni konġunta tar-Regolament (KE) Nru 1901/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2006 dwar prodotti mediċinali għall-użu pedjatriku u tar-Regolament (KE) Nru 141/2000 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Diċembru 1999 dwar il-prodotti mediċinali orfni (SWD(2020)0163),

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-1 ta' Diċembru 2014 dwar l-innovazzjoni għall-benefiċċju tal-pazjenti,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-17 ta' Ġunju 2016 dwar it-tisħiħ tal-bilanċ fis-sistemi farmaċewtiċi fl-UE u l-Istati Membri tagħha,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-18 ta' Diċembru 2020 dwar it-tagħlimiet meħuda rigward il-COVID-19 fil-qasam tas-saħħa(17),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 54 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija u tal-Kumitat għall-Affarijiet Legali,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel (A9-0317/2021),

A.  billi s-saħħa hija fundamentali għall-benesseri tal-Ewropej u l-aċċess ekwu għall-kura tas-saħħa huwa pilastru tal-politiki tas-saħħa nazzjonali tal-UE u tal-Istati Membri; billi l-Karta tirrikonoxxi d-dritt fundamentali taċ-ċittadini għas-saħħa, kwalità għolja tal-ħajja u trattament mediku; billi s-sistemi tas-saħħa pubblika huma kruċjali biex jiggarantixxu aċċess ekwu għall-kura tas-saħħa u mediċini sikuri, effettivi u affordabbli; billi wieħed mill-objettivi ewlenin tal-UE u tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa, u tal-Għan ta' Żvilupp Sostenibbli Nru 3, huwa li jiġi żgurat l-aċċess tal-pazjenti għall-mediċini;

B.  billi wieħed mill-20 prinċipju tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, imsaħħaħ mid-Dikjarazzjoni ta' Porto, jistabbilixxi li kulħadd għandu d-dritt għal aċċess f'waqtu għal kura tas-saħħa bi prezzijiet raġonevoli, preventiva u kurattiva ta' kwalità tajba;

C.  billi l-pazjenti għandhom ikunu fiċ-ċentru tal-politiki kollha tas-saħħa u jkunu involuti fil-proċedura regolatorja kollha tal-mediċini; billi jeżistu inugwaljanzi fl-aċċess bejn l-Istati Membri u fihom u għandha tingħata attenzjoni speċjali lil persuni f'sitwazzjonijiet vulnerabbli b'riskji speċifiċi għas-saħħa, inklużi n-nisa, b'enfażi partikolari fuq in-nisa tqal, it-tfal, l-anzjani, il-persuni b'diżabilità, pazjenti b'kondizzjonijiet kroniċi u b'komorbiditajiet, pazjenti f'unitajiet ta' kura intensiva (ICU) u persuni fuq medikazzjoni fit-tul;

D.  billi l-piż dejjem jiżdied tal-mard kroniku u l-ħtiġijiet tas-saħħa tal-popolazzjonijiet li qed jixjieħu, flimkien ma' prezzijiet għoljin u li qed jogħlew ta' prodotti mediċinali u żieda fl-ispiża soċjetali tal-provvista tal-kura, iwasslu għal restrizzjonijiet fir-rigward tal-baġit u l-aċċessibbiltà tal-prezzijiet u għal theddid serju għas-sostenibbiltà tas-sistemi tas-saħħa Ewropej; billi l-adozzjoni ta' mudelli integrati ta' kura għal kondizzjonijiet kroniċi u kondizzjonijiet oħra fit-tul, sostnuta minn approċċ multidixxiplinari ffukat fuq il-persuni għall-kura tas-saħħa, hija essenzjali biex jiġu pprovduti servizzi tas-saħħa ta' kwalità għolja;

E.  billi industrija farmaċewtika Ewropea kompetittiva, affidabbli, innovattiva u reżiljenti bbażata fuq ir-riċerka tirrispondi aħjar għall-ħtiġijiet tal-pazjenti u għall-interessi strateġiċi f'dak li jikkonċerna s-saħħa pubblika, it-tkabbir ekonomiku, l-impjiegi, il-kummerċ, u l-progress xjentifiku u teknoloġiku;

F.  billi l-istrateġija farmaċewtika Ewropea l-ġdida għandha tintlaqa' bħala opportunità ġdida;

G.  billi l-produtturi tal-mediċini fl-UE għamlu kontribuzzjoni sinifikanti għall-investiment fir-riċerka fl-2019, b'aktar minn EUR 37 biljun; billi s-settur jipprovdi 800 000 impjieg dirett u surplus kummerċjali ta' EUR 109,4 biljun; billi s-settur jiġġenera madwar tliet darbiet aktar impjiegi b'mod indirett, upstream u downstream, milli jagħmel b'mod dirett; jiddispjaċih li ma hemm l-ebda data aggregata dwar l-ammont globali ta' finanzjament pubbliku għas-settur farmaċewtiku fl-UE;

H.  billi hemm differenzi fis-sistemi tal-kura tas-saħħa, ir-regolamentazzjoni nazzjonali, l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE, l-ipprezzar u l-proċessi tal-awtorizzazzjoni fl-Istati Membri differenti; billi dawn id-differenzi huma riżultat tal-kompetenzi tal-Istati Membri fil-qasam tas-saħħa; billi d-differenzi jistgħu jwasslu għal frammentazzjoni u ċirkostanzi imprevedibbli għall-atturi fis-settur farmaċewtiku li joperaw barra minn pajjiżhom; billi huwa importanti li jiġi rikonoxxut li hija meħtieġa kooperazzjoni bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri sabiex jiġu stabbiliti aġendi ta' implimentazzjoni ambizzjużi bi skedi ta' żmien ċari u l-finanzjament fit-tul meħtieġ biex jiġu implimentati azzjonijiet konkreti li jsegwu mill-istrateġija farmaċewtika għall-Ewropa;

I.  billi l-konsum ġenerali tal-farmaċewtiċi qed ikompli jikber kemm fuq livell globali kif ukoll fl-UE; billi numru ta' farmaċewtiċi jiġi ordnat, mogħti, mibjugħ jew użat b'mod mhux xieraq; billi tali użu ħażin ta' farmaċewtiċi jfisser ħela ta' riżorsi prezzjużi u jista' jwassal għal perikli għas-saħħa u għall-ambjent;

J.  billi 40 % tal-prodotti mediċinali finali mqiegħda fis-suq fl-UE joriġinaw minn pajjiżi mhux tal-UE, filwaqt li 60-80 % tal-ingredjenti farmaċewtiċi attivi huma prodotti fiċ-Ċina u fl-Indja; billi din id-delokalizzazzjoni ta' parti mill-produzzjoni ta' komponenti essenzjali tal-mediċini, il-vaċċini u l-apparati mediċi għandha konsegwenzi diretti fuq is-segwitu tat-trattament għall-pazjenti;

K.  billi t-trasferiment tal-produzzjoni lejn pajjiżi terzi għandu t-tendenza li jkun immotivat minn tentattiv biex jitnaqqsu l-ispejjeż tal-produzzjoni; billi dan l-iffrankar huwa prinċipalment dovut għal standards iktar laxki tal-liġi ambjentali, tas-sikurezza u tax-xogħol;

L.  billi l-istrateġija tirrikonoxxi r-rwol ewlieni li għandhom il-mediċini ġeneriċi u bijosimili biex iżidu ħafna l-aċċess ekwu għall-pazjenti u fis-sostenibbiltà tas-sistemi tal-kura tas-saħħa u li d-dħul tagħhom fis-suq wara l-iskadenza tal-esklużività ma għandux jiddewwem;

M.  billi l-mediċini bijosimili joħolqu opportunitajiet lil hinn mill-aċċess għall-mediċini, bħall-qsim ta' benefiċċji fil-kura tas-saħħa, u b'hekk jipprovdu saħħa u servizzi aħjar lill-pazjenti;

N.  billi ħafna innovazzjonijiet fl-industrija tal-farmaċewtika ma joffrux verament titjib rivoluzzjonarju għall-pazjenti, iżda jew huma hekk imsejħa farmaċewtiċi strutturalment simili, jiġifieri huma sempliċiment sustanza oħra użata għall-istess skop terapewtiku iżda mingħajr benefiċċji kbar, jew joffru biss titjib żgħir bi spejjeż li huma sinifikament ogħla; billi jkun ta' benefiċċju għall-pazjenti jekk il-qafas għall-industrija tal-farmaċewtika fl-Ewropa jinċentiva aħjar l-innovazzjonijiet verament rivoluzzjonarji;

O.  billi hemm evidenza konvinċenti ta' tnixxija tal-farmaċewtiċi fl-ambjent, b'mod partikolari fil-ħamrija u fl-ilma; billi l-preżenza tagħhom jista' jkollha effetti avversi fuq annimali selvaġġi bħall-ħut, l-għasafar u l-insetti u, b'riżultat ta' dan, impatti usa' fuq l-istabbiltà ta' ekosistemi individwali; billi dawn il-mediċini jidhru wkoll fl-ilma tax-xorb f'konċentrazzjonijiet aktar baxxi; billi l-Patt Ekoloġiku Ewropew irid iħeġġeġ l-iżvilupp ta' industrija farmaċewtika vibranti, dinamika, sostenibbli u nadifa fl-UE;

P.  billi hija meħtieġa azzjoni matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-mediċini biex jitnaqqsu l-użu tar-riżorsi, l-emissjonijiet u l-livelli ta' skart u residwi farmaċewtiċi fl-ambjent;

Q.  billi l-COVID-19 kellha impatt fuq is-saħħa, kemm fiżika kif ukoll mentali, tan-nies u fuq l-ekonomija; billi din enfasizzat kemm il-punti b'saħħithom kif ukoll id-dgħufijiet tal-UE; billi sabiex tissaħħaħ ir-reżiljenza tas-sistemi tas-saħħa nazzjonali tagħna għat-theddid transfruntier, hija meħtieġa aktar integrazzjoni Ewropea kif ukoll kondiviżjoni akbar ta' data epidemjoloġika u dwar is-saħħa fil-livell tal-UE; billi Unjoni Ewropea tas-Saħħa għandha tikkontribwixxi u trawwem kooperazzjoni, koordinazzjoni u kondiviżjoni tal-għarfien aktar mill-qrib dwar is-saħħa fost l-Istati Membri u l-partijiet ikkonċernati rilevanti u żżid il-kapaċità tal-UE biex tiġġieled it-theddid transfruntier għas-saħħa;

R.  billi t-tfixkil fil-katina tal-provvista globali minħabba l-pandemija tal-COVID-19 enfasizza d-dipendenza tal-UE minn pajjiżi terzi fis-settur tas-saħħa; billi l-fehim tal-kawżi ewlenin ta' nuqqasijiet ta' mediċini huwa kruċjali biex jitfassal rispons Ewropew xieraq u tiġi indirizzata din l-isfida li ilha teżisti; billi l-awtonomija strateġika miftuħa u s-sigurtà tal-provvista tal-UE għandhom jiġu żgurati permezz tad-diversifikazzjoni tal-ktajjen tal-provvista għal mediċini u prodotti mediċinali essenzjali, inklużi siti tal-manifattura Ewropej, kif ukoll billi jiġu applikati regoli dwar l-akkwist pubbliku li ma jqisux il-prezz bħala l-uniku kriterju;

S.  billi matul il-pandemija tal-COVID-19, azzjonijiet mhux ikkoordinati fil-livell nazzjonali, bħal akkumulazzjoni u ħażna estrema ta' riżerva, imminaw il-provvista ekwa fis-swieq kollha; billi għandhom jinsiltu tagħlimiet minn din l-esperjenza sabiex jiġi evitat li din terġa' sseħħ fi kwalunkwe sitwazzjoni ta' kriżi futura;

T.  billi l-esperjenza tal-COVID-19 uriet ukoll ir-reżiljenza tal-industrija farmaċewtika u tal-manifatturi Ewropej u li kellhom pjanijiet ta' kontinġenza stabbiliti biex jillimitaw it-tfixkil għal prodotti kritiċi; billi dan kien possibbli wkoll bis-saħħa tad-djalogu bilaterali u l-komunikazzjoni bidirezzjonali stabbilita, il-viżibbiltà tad-domanda u l-kooperazzjoni mill-qrib bejn il-gvernijiet/ir-regolaturi u l-atturi, prattika li għandha tinżamm u titkompla fuq bażi regolari;

U.  billi sabiex l-istrateġija farmaċewtika tkun effettiva trid tinkorpora t-tagħlimiet meħuda mill-kriżi tal-COVID-19 u tqis ir-reżiljenza murija mill-industrija tal-mediċini li skaditilhom il-privattiva matul it-tifqigħa tal-COVID-19, sabiex tibni fuq il-kapaċità tal-manifattura Ewropea eżistenti;

V.  billi l-pandemija enfasizzat numru ta' problemi li diġà kienu jeżistu qabel fil-produzzjoni u l-provvista globali tal-farmaċewtiċi, bħall-kapaċità limitata ta' pajjiżi inqas żviluppati u b'introjtu medju li jipproduċu l-vaċċini, in-nuqqas ta' mediċini essenzjali u l-funzjonament irregolari tal-katina tal-provvista; billi l-istrateġija ta' vaċċinazzjoni tal-UE qed turi li rnexxielha twassal il-vaċċini liċ-ċittadini kollha fl-UE; billi l-UE kienet minn ta' quddiem fit-twassil tal-vaċċini globali billi kompliet tesporta l-vaċċini u tistabbilixxi u tiffinanzja l-COVAX; jenfasizza li jeħtieġ li jsir aktar biex il-pajjiżi bi dħul baxx u medju jiġu vaċċinati bis-sħiħ;

W.  billi proġetti innovattivi tar-R&Ż bħal VACCELERATE wrew il-valur tagħhom matul il-pandemija u għandhom isiru sostenibbli fit-tul;

X.  billi t-terapiji tal-ġeni u taċ-ċelloli, il-mediċina personalizzata, in-nanoteknoloġija, il-vaċċini tal-ġenerazzjoni li jmiss, l-e-Saħħa u l-inizjattiva "1+ Million Genomes" jistgħu jġibu benefiċċji b'rabta mal-prevenzjoni, id-dijanjożi, it-trattament tal-mard kollu u l-kura għall-pazjenti affettwati, dment li dawn ikunu effettivi, sikuri, bi prezzijiet raġonevoli u aċċessibbli għall-pazjenti kollha li jkollhom bżonnhom;

Y.  billi, fl-ispirtu tal-approċċ "Saħħa Waħda", l-istrateġija farmaċewtika tkopri ċ-ċiklu ta' ħajja sħiħ tal-mediċini u tal-apparat mediku, inklużi l-ġbir u l-produzzjoni tal-materjal tal-bidu, ir-riċerka, l-ittestjar, il-manifattura, l-awtorizzazzjoni, il-farmakoviġilanza ta' qabel u ta' wara t-tqegħid fis-suq, il-konsum u r-rimi, u tikkontribwixxi biex jintlaħqu l-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, il-Pjan tal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer, it-trasformazzjoni diġitali, l-ekonomija ċirkolari u l-istrateġija industrijali u n-newtralità klimatika;

Z.  billi, sabiex tiġi żgurata l-pożizzjoni ewlenija tal-Unjoni fl-iżvilupp farmaċewtiku, l-istrateġija trid tiffoka fuq it-tisħiħ tal-potenzjal innovattiv tar-riċerka farmaċewtika Ewropea, tissodisfa l-ħtiġijiet tal-pazjenti, u tirrikonoxxi u ssaħħaħ ir-rabta mal-istrateġija industrijali tal-UE, l-istrateġija tal-intrapriżi żgħar u medji (SMEs) u l-Ispazju Ewropew tad-Data dwar is-Saħħa;

It-tqegħid tal-pazjenti fiċ-ċentru tal-politiki kollha tas-saħħa

1.  Ifakkar li l-kura tas-saħħa hija dritt tal-bniedem minqux fid-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem; jiddispjaċih dwar id-differenzi fl-aċċess għal servizzi tal-kura tas-saħħa ta' kwalità għolja, inkluż l-aċċess għall-prodotti mediċinali, fost l-Istati Membri u anke fost ir-reġjuni differenti fi ħdan l-Istati Membri; jitlob miżuri nazzjonali u tal-UE, inklużi miżuri leġiżlattivi fejn xieraq, sabiex jiġu indirizzati dawn id-differenzi u jiġu żgurati d-drittijiet tal-pazjenti għal aċċess universali, bi prezz raġonevoli, effettiv, sikur u f'waqtu għal terapiji essenzjali u innovattivi;

2.  Jirrimarka li peress li l-Unjoni hija responsabbli għal-leġiżlazzjoni farmaċewtika kif ukoll li tikkomplementa l-politiki tas-saħħa pubblika, hi għandha tirsisti biex tikkoordina l-miżuri nazzjonali sabiex tiżgura l-aċċess taċ-ċittadini u r-residenti kollha tal-UE għal servizzi tas-saħħa bi prezzijiet raġonevoli u ta' kwalità għolja;

3.  Jenfasizza l-ħtieġa fundamentali ġeostrateġika li l-Unjoni tikseb mill-ġdid l-indipendenza tagħha fir-rigward tal-kura tas-saħħa, u l-ħtieġa tagħha ta' katina tal-provvista diversifikata sabiex tiżgura malajr u b'mod affordabbli u effiċjenti l-provvista tagħha ta' mediċini, tagħmir mediku, apparat mediku, sustanzi attivi, għodod dijanjostiċi u vaċċini, u tipprevjeni n-nuqqasijiet tagħhom, filwaqt li tipprijoritizza l-interess u s-sikurezza tal-pazjenti;

4.  Jissottolinja li l-COVID-19 ġabet sfidi bla preċedent għas-sistemi tas-saħħa u s-sostenibbiltà tagħhom, iżda kellha wkoll impatt drammatiku fuq il-pazjenti, inklużi dawk li jbatu minn kondizzjonijiet kroniċi, u l-kapaċità tagħhom li jaċċessaw trattamenti u kura; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jivvalutaw u jindirizzaw l-impatt ġenerali tal-pandemija fuq il-pazjenti u fuq ir-reżiljenza tas-sistemi tal-kura tas-saħħa u jaħdmu b'mod kollaborattiv biex jiżguraw li ma jintesa l-ebda pazjent u li tiġi żgurata l-kontinwità tal-kura anki waqt sitwazzjonijiet ta' emerġenza;

5.  Jissottolinja li l-investiment pubbliku fir-riċerka għandu jkollu l-għan li jsaħħaħ is-saħħa pubblika u jindirizza l-ħtiġijiet mediċi mhux issodisfati, speċjalment dawk f'oqsma mhux koperti mis-settur privat, definiti bl-involviment tar-regolaturi, l-akkademja, il-professjonisti tal-kura tas-saħħa, il-pazjenti u l-pagaturi fl-istadji bikrija tar-R&Ż, sabiex jiġi żgurat li l-prijoritajiet tar-riċerka jwieġbu għall-ħtiġijiet tas-soċjetà; jirrimarka li l-integrazzjoni ta' involviment u djalogu sinifikanti tal-pazjenti matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-mediċini u terapiji oħra hija rekwiżit indispensabbli għall-kisba ta' innovazzjoni ta' valur għoli u s-suċċess ġenerali tal-istrateġija farmaċewtika, li teħtieġ ukoll konsultazzjoni adegwata tar-rappreżentanti tal-konsumaturi u tal-pazjenti matul l-implimentazzjoni tal-istrateġija;

6.  Jistieden lill-Kummissjoni tibda l-proċess tad-definizzjoni tal-ħtiġijiet mediċi mhux issodisfati, taħt il-koordinazzjoni tal-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini (EMA), sabiex tiġi stabbilita definizzjoni aċċettata b'mod komuni li tgħin għal orjentazzjoni aħjar tal-ħtiġijiet tar-riċerka u tevita l-użu ta' diversi definizzjonijiet ta' ħtiġijiet mediċi mhux issodisfati li, fi stadju bikri, iwasslu għal ipprezzar esaġerat fil-kummerċjalizzazzjoni tal-mediċini;

7.  Jistieden lill-Kummissjoni tingrana u tikkoordina l-istrateġiji farmaċewtiċi, industrijali u diġitali, il-politika kummerċjali mġedda tal-UE u politiki rilevanti oħra biex tippromwovi l-kompetittività Ewropea u tiżgura li l-UE tkun kapaċi tikkompeti ma' reġjuni f'diffikultà;

8.  Jenfasizza li l-investiment pubbliku u privat fir-riċerka dwar dijanjostika innovattiva u l-iżvilupp tagħha, kif ukoll l-aċċess għal mediċini u trattamenti sikuri, affordabbli, effettivi u ta' kwalità għolja, huma essenzjali biex isir progress fil-prevenzjoni, fid-dijanjożi u fit-trattament ta' mard u l-kwalità tal-ħajja tal-pazjenti;

9.  Ifakkar li l-investimenti pubbliċi u privati għandhom jiġu allinjati mal-miżuri regolatorji u leġiżlattivi meħtieġa sabiex jissodisfaw il-ħtiġijiet terapewtiċi u dijanjostiċi tal-pazjenti, inklużi pazjenti ta' mard rari u kroniku, kanċers rari fl-adulti u kanċers pedjatriċi, u mard newrodeġenerattivi, u jindirizzaw ir-reżistenza għall-antimikrobiċi (AMR);

10.  Jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tivvaluta u tirrieżamina l-qafas ta' inċentivi eżistenti; jistieden lill-Kummissjoni tistimula l-kompetizzjoni billi tadatta l-qafas regolatorju tagħha u tistimula l-investimenti f'mediċini orfni u pedjatriċi li skaditilhom il-privattiva, inkluż għall-onkoloġija, għall-kanċers pedjatriċi, u għal mard newroloġiku;

Il-farmaċewtiċi u r-reżistenza antimikrobika

11.  Jenfasizza r-riskji serji u li dejjem jikbru tal-AMR għas-saħħa pubblika, l-ambjent, il-produzzjoni tal-ikel, u t-tkabbir ekonomiku; jirrikonoxxi l-valur tal-kampanji tas-saħħa pubblika mmirati lejn il-prevenzjoni ta' infezzjonijiet bl-użu tal-vaċċini;

12.  Iqis li l-AMR tikkostitwixxi theddida serja għas-saħħa pubblika; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiffinanzjaw proġetti li għandhom l-għan li jtejbu d-dijanjostika u jiżviluppaw antibijotiċi ġodda, kif ukoll jiżviluppaw protokoll għall-użu prudenti tal-antibijotiċi u kampanja ta' sensibilizzazzjoni għall-professjonisti tas-saħħa biex jiġi mħeġġeġ trattament aktar immirat ibbażat fuq il-ħtiġijiet reali tal-pazjenti;

13.  Jistieden l-Inizjattiva tal-Mediċini Innovattivi u lill-Bank Ewropew tal-Investiment biex ikollhom rwol aktar attiv fil-finanzjament ta' inizjattivi innovattivi fil-qasam tal-AMR; jenfasizza l-importanza tal-implimentazzjoni tal-pjan ta' azzjoni konġunta dwar l-AMR u l-infezzjonijiet tas-saħħa; jinnota l-ħtieġa li jiġi ffaċilitat l-aċċess għal antibijotiċi ġodda filwaqt li jinżamm l-aċċess għal dawk qodma;

14.  Iqis li huwa essenzjali li tiġi introdotta gwida terapewtika komuni tal-UE għall-antimikrobiċi, li żżid il-miri għat-tnaqqis fl-użu tal-antimikrobiċi li jista' jiġi intraċċat fil-livell tal-UE u li l-kampanji ta' komunikazzjoni dwar l-AMR jiġu kkoordinati permezz ta' kalendarju uniku fil-livell tal-UE biex tinħoloq aktar sensibilizzazzjoni tal-AMR, varjanti reżistenti u l-konsegwenzi tagħhom;

15.  Jissottolinja li l-approċċ "Saħħa Waħda" għandu jiggwida t-tnaqqis u juża l-ottimizzazzjoni tal-użu għall-antimikrobiċi, kif ukoll l-iżvilupp ta' mediċini ġodda, inklużi l-aġenti antimikrobiċi; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jivvalutaw il-qafas leġiżlattiv eżistenti relatat mal-AMR u, fejn xieraq, iressqu proposta biex jirreveduh;

Riċerka dwar il-farmaċewtiċi

16.  Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta, u tirrevedi fejn xieraq, is-sistema ta' inċentivi biex tippromwovi r-riċerka dwar mediċini ġodda u l-iżvilupp tagħhom għal ħtiġijiet dijanjostiċi u terapewtiċi mhux issodisfati, filwaqt li tagħti prijorità lill-interessi pubbliċi u s-sikurezza tal-pazjenti meta tivvaluta proġetti promossi mill-industrija farmaċewtika li jiġġieldu l-kanċers, inklużi l-kanċers pedjatriċi, speċjalment bl-għoti ta' inċentivi għall-iżvilupp fit-Tfal l-Ewwel ta' mediċini pedjatriċi kontra l-kanċer, mard rari, mard newrodiġenerattiv u l-mard mentali, u l-AMR, bil-għan li jinstabu aktar għażliet terapewtiċi u li jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet tal-pazjenti u tas-sistemi tas-saħħa;

17.  Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi l-ħolqien ta' qafas tal-UE biex jiggwida u jevalwa regolarment l-implimentazzjoni tal-pjanijiet nazzjonali għall-ġlieda kontra dan il-mard, u jistieden lill-Istati Membri biex jappoġġjaw ir-R&Ż li jiffukaw fuq ħtiġijiet mediċi mhux sodisfati; jenfasizza li sistema bbażata biss fuq inċentivi ta' riċerka mhux se tikseb l-objettivi meħtieġa fil-ġlieda kontra mard rari;

18.  Jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi finanzjament pubbliku għar-riċerka biex jiġi investigat l-użu ta' prodotti adattati għal skop ġdid, mhux skont it-tikketta u li skaditilhom il-privattiva li jistgħu jintużaw b'mod sikur u effettiv mill-pazjenti; jenfasizza li l-mediċini li jirriżultaw minn riċerka ffinanzjata minn fondi pubbliċi jridu jkunu disponibbli b'mod ugwali fl-Unjoni kollha għal prezz ġust u affordabbli u li, fejn xieraq, id-detentur tal-awtorizzazzjoni għat-tqegħid fis-suq (MAH) jista' jikkunsidra l-liċenzjar volontarju mhux esklussiv għal dawn il-prodotti; jenfasizza li l-finanzjament tal-UE għandu jitmexxa lejn proġetti fejn ir-riċerka hija meħtieġa l-aktar;

19.  Jisħaq fuq l-importanza ta' innovazzjoni kontinwa, inkluż fis-segment tal-mediċini li skaditilhom il-privattiva, biex jiġu indirizzati l-ħtiġijiet mhux issodisfati tal-pazjenti; jistieden lill-Kummissjoni tfassal qafas regolatorju adattat għall-iskop li jippermetti l-iżvilupp tal-mediċini b'valur miżjud, kif ukoll tirrikonoxxi din il-kategorija ta' innovazzjoni affordabbli, permezz ta' inċentivi xierqa, għall-valur tagħha għas-sistemi tal-kura tas-saħħa;

20.  Jilqa' l-inizjattiva li jitnieda proġett pilota li jfittex li jittestja d-dispożizzjonijiet ta' qafas dwar indikazzjonijiet ġodda għal mediċini mingħajr privattiva u l-bażi għal azzjoni regolatorja possibbli; jisħaq, f'dan ir-rigward, fuq il-ħtieġa u l-importanza tal-kontribut mill-industrija u mill-akkademja u l-involviment tagħhom;

21.  Jistieden lill-Kummissjoni, fi djalogu mal-Istati Membri, taħdem fuq qafas għal-leġiżlazzjoni farmaċewtika u sistema ta' rimborż li tiffavorixxi innovazzjoni sinifikanti għall-pazjenti u tinċentiva inqas farmaċewtiċi li jkunu strutturalment simili li ma għandhomx valur miżjud jew farmaċewtiċi għaljin ħafna li joffru biss titjib żgħir għall-pazjenti;

22.  Jistieden lill-Kummissjoni tirrevedi r-Regolament (KE) Nru 141/2000 u r-Regolament (KE) Nru 1901/2006; jitlob li ssir valutazzjoni tal-effettività tal-finanzjament u tal-proġetti ta' sħubija pubblika-privata, speċjalment bil-għan li tittejjeb ir-relazzjoni bejn l-awtoritajiet tas-saħħa lokali, l-universitajiet u l-industrija; jirrikonoxxi li huwa meħtieġ titjib ulterjuri biex jiġu indirizzati l-ħtiġijiet tal-pazjenti li dawn ir-regolamenti għandhom l-għan li jkopru u jistieden lill-Kummissjoni tippermetti miżuri mmirati lejn oqsma importanti li mhumiex servuti biżżejjed, sabiex tintegra, tissimplifika u taġġusta l-proċeduri regolatorji;

23.  Jenfasizza l-fatt li mediċina integrattiva xjentifikament rikonoxxuta u approvata mill-awtoritajiet tas-saħħa pubblika jista' jkollha benefiċċji għall-pazjenti fir-rigward tal-effetti paralleli ta' mard differenti, bħall-kanċer, u t-trattament tagħhom; jisħaq fuq l-importanza li jiġi żviluppat approċċ olistiku, integrattiv u ċċentrat fuq il-pazjenti u li jiġi mħeġġeġ, fejn xieraq, l-użu komplementari ta' dawn it-terapiji taħt is-superviżjoni tal-professjonisti tal-kura tas-saħħa;

24.  Jistieden lill-Kummissjoni tappoġġja riċerka addizzjonali fil-popolazzjonijiet sottorappreżentati, bħall-anzjani, it-tfal, in-nisa u l-pazjenti b'komorbiditajiet, inkluż l-obeżità bħala morbida primarja, kif ukoll fejn teżisti bħala l-ewwel marda kronika li twassal għal mard ieħor li ma jitteħidx; jisħaq fuq il-ħtieġa li jitqies il-ġeneru fir-riċerka, fid-dijanjożi u fit-trattament u l-impatt tal-mediċini u t-terapewtiċi, peress li n-nisa fl-istadji kollha tal-ħajja għadhom sottorappreżentati fir-riċerka u d-data bijomedika u tas-saħħa; jissottolinja li b'konsegwenza ta' dan, il-bażi tal-evidenza hija aktar dgħajfa għan-nisa, kif ukoll għall-anzjani, u dan iwassal biex bosta kondizzjonijiet ma jiġux iddijanjostikati biżżejjed fin-nisa, bħall-mard kardjovaskulari;

25.  Jistieden lill-Kummissjoni tibni fuq ix-xogħol tal-Pjan tal-Ewropa biex Jingħeleb il-Kanċer u tiżgura li l-Ewropa ssir iċ-ċentru ta' eċċellenza dinji għar-R&Ż f'oqsma emerġenti u innovattivi tal-mediċina; jissottolinja li t-teknoloġiji tal-ogħla livell ta' żvilupp tekniku, bħan-nanomediċini, jistgħu jipprovdu soluzzjonijiet għall-isfidi attwali għat-trattament f'oqsma bħall-kanċer u l-mard kardjovaskulari; jenfasizza li dawn l-oqsma innovattivi tal-mediċina għandhom jiġu awtorizzati mill-qafas ta' approvazzjoni ċentralizzata għan-nanomediċini;

26.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-finanzjament tal-UE għar-riċerka u l-iżvilupp fil-qasam bijomediku huwa kundizzjonali fuq it-trasparenza sħiħa u t-traċċabbiltà tal-investimenti, fuq l-iżgurar tal-provvista fl-Istati Membri kollha, u fuq il-faċilitazzjoni tal-aqwa riżultat għall-pazjenti, inklużi f'termini tal-aċċessibbiltà u l-affordabbiltà tal-mediċini manifatturati.

27.  Jenfasizza li r-riċerka dwar il-mediċini u l-produzzjoni u l-użu tagħhom għandhom ikunu ggwidati minn prinċipji etiċi li jiggarantixxu r-rispett għall-ħajja, id-dinjità u l-integrità tal-persuna;

28.  Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi l-iżvilupp tar-riċerka fil-qasam ta' terapija b'mediċini kontra l-uġigħ;

29.  Jilqa' l-pubblikazzjoni mill-Kummissjoni fil-5 ta' Frar 2021 tal-Pjan ta' Azzjoni SAMIRA; jistieden lill-Kummissjoni, biex fir-reviżjoni tal-leġiżlazzjoni farmaċewtika tistabbilixxi qafas regolatorju adattat għall-użu ta' teknoloġiji radjoloġiċi u nukleari għal skopijiet terapewtiċi u mhux biss dijanjostiċi;

30.  Jitlob li jinbeda proġett importanti ta' interess Ewropew komuni (IPCEI) fis-settur farmaċewtiku bil-ħsieb li jiġu identifikati minn qabel mard jew teknoloġiji mmirati;

31.  Jirrimarka li firxa ta' programmi tal-UE jistgħu jintużaw biex jiġu ffinanzjati proġetti ta' riċerka farmaċewtika, bħal Orizzont Ewropa, InvestEU, l-UE għas-Saħħa, il-politika ta' koeżjoni kif ukoll il-programm għal Ewropa Diġitali għall-proġetti ffukati fuq l-użu tal-intelliġenza artifiċjali (IA);

32.  Jitlob li l-istrateġija farmaċewtika tal-UE tagħti attenzjoni akbar u aktar profonda lill-aspetti kollha tal-mediċina speċifika għall-ġeneru; jissottolinja l-ħtieġa li d-diversità tas-soċjetà u l-kwistjonijiet speċifiċi għall-ġeneru jiġu riflessi fil-fiżjoloġija meta ssir ir-riċerka dwar il-mediċini, biex jiġu appoġġjati r-riċerka u l-iżvilupp fil-mediċina speċifika għall-ġeneru u biex jiġi żgurat li dawn il-kwistjonijiet jitqiesu meta tingħata l-awtorizzazzjoni tas-suq;

L-ipprezzar u l-kostijiet tal-farmaċewtiċi

33.  Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi d-djalogu mal-Istati Membri u mal-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha biex tippromwovi l-farmaċewtiċi "Magħmulin fl-Ewropa" billi ssaħħaħ ir-reżiljenza tal-manifattura u tal-provvista u billi tivvaluta kriterji addizzjonali għall-ipprezzar nazzjonali, mingħajr ebda kost addizzjonali għall-pazjenti u mingħajr preġudizzju għas-sostenibbiltà tas-sistema tas-saħħa; jenfasizza li dawn il-kriterji għandhom jinkludu standards ambjentali għoljin għall-manifattura, ġestjoni robusta tal-katina tal-provvista u investiment fl-innovazzjoni u r-riċerka;

34.  Jirrakkomanda wkoll li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jiżguraw li l-ipprezzar jirrifletti wkoll jekk intużax xi tip ta' finanzjament pubbliku biex jappoġġja l-innovazzjoni, il-manifattura u r-riċerka, il-valur tal-benefiċċju terapewtiku tal-mediċina, kemm jekk il-mediċina inkwistjoni hija ġenerika jew bijosimili, u l-ħtiġijiet primarji u usa' tal-popolazzjoni;

35.  Jissottolinja li tali djalogu għandu jkompli jinkoraġġixxi l-kooperazzjoni fin-negozjati dwar l-ipprezzar u, fejn xieraq, l-akkwist konġunt; ifakkar li l-ipprezzar nazzjonali għandu jkun ibbażat fuq it-trasparenza ta' fatturi bħar-riċerka pubblika u privata, il-kostijiet tal-iżvilupp u l-valur terapewtiku miżjud; jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi l-iskambju tal-informazzjoni fost l-Istati Membri dwar il-prezzijiet netti tal-mediċina permezz tal-kollaborazzjoni fil-Bażi tad-Data Ewropea Integrata tal-Informazzjoni dwar il-Prezzijiet (EURIPID);

36.  Jistieden lill-Kummissjoni tesplora l-possibbiltà li tistabbilixxi, soġġett għal kundizzjonalitajiet, fond tal-UE, kofinanzjat mill-Istati Membri, għan-negozjar u x-xiri tal-mediċini orfni u ta' mediċini oħra ġodda u personalizzati, biex tiggarantixxi aċċess ekwu għal pazjenti minn Stati Membri differenti għal terapewtiċi u trattamenti effettivi, u tevita kostijiet eċċessivi għal unitajiet individwali tal-kura tas-saħħa meta jittrattaw mard rari;

37.  Jistieden lill-Kummissjoni taħdem mal-Istati Membri biex tintroduċi miżuri biex iżżid it-trasparenza fil-qasam tar-riċerka dwar il-prodotti mediċinali u l-iżvilupp u l-produzzjoni tagħhom; jitlob aktar trasparenza fil-prezzijiet u jistieden lill-Istati Membri jkomplu jaqsmu l-aħjar prattiki tagħhom dwar l-ipprezzar fuq bażi volontarja; jenfasizza li l-ipprezzar għandu jibqa' kompetenza nazzjonali li tqis id-diversità madwar l-UE;

38.  Jistieden lill-Kummissjoni tevalwa u tirrieżamina perjodikament s-sistema ta' inċentivi, iżżid it-trasparenza tal-prezzijiet u tenfasizza l-fatturi li jillimitaw l-affordabbiltà u l-aċċess tal-pazjenti għall-prodotti mediċinali; jistieden ukoll lill-Kummissjoni tindirizza l-kawżi ewlenin tan-nuqqasijiet tal-farmaċewtiċi u tipproponi soluzzjonijiet sostenibbli li jippromwovu wkoll il-kompetizzjoni fil-privattivi u barra l-privattivi u d-dħul f'waqtu fis-suq ta' mediċini ġeneriċi u bijosimili;

39.  Jenfasizza l-importanza li jinstab il-bilanċ it-tajjeb bejn, minn naħa waħda, l-offerta ta' inċentivi fl-iżvilupp tal-mediċini, b'mod partikolari fejn ma teżisti l-ebda alternattiva ta' trattament, u, min-naħa l-oħra, is-salvagwardja tal-interess pubbliku billi jiġu evitati d-distorsjoni tal-kompetizzjoni u l-effetti mhux intenzjonati u jiġu żgurati l-affordabbiltà u d-disponibbiltà tal-prodotti mediċinali;

40.  Jistieden, barra minn hekk, lill-Kummissjoni, speċjalment lid-Direttorat Ġenerali għall-Kompetizzjoni, u lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti joqogħdu attenti għal imġiba antikompetittiva u jinvestigaw prattiki antikompetittivi fl-industrija farmaċewtika;

41.  Jitlob l-akbar trasparenza possibbli fl-użu tal-fondi pubbliċi għar-riċerka u l-iżvilupp u jitlob aċċess pubbliku u faċli għall-kondizzjonijiet tal-privattivi/liċenzji, informazzjoni dwar il-provi kliniċi u l-kontribut pubbliku/privat;

42.  Jinsisti fuq il-ħtieġa li jiġi żgurat aċċess ekwu għal mediċini bi prezz raġonevoli fl-UE; jappoġġja n-negozjar kollettiv tal-prezz tal-mediċini mal-industriji farmaċewtiċi, bħal fil-każ tal-Inizjattiva Beneluxa u d-Dikjarazzjoni tal-Belt Valletta; iqis li l-industriji farmaċewtiċi għandhom jirrispettaw kundizzjonalitajiet fuq il-prezz raġonevoli tal-mediċini fil-qafas ta' riċerka ffinanzjata mill-pubbliku;

Ir-rwol tal-mediċini ġeneriċi u bijosimili

43.  Jirrimarka li l-mediċini ġeneriċi u bijosimili jżidu l-aċċess tal-pazjenti għal għażliet ta' trattament effettivi u sikuri, iżidu l-kompetizzjoni, joffru trattamenti aċċessibbli u affordabbli u jikkontribwixxu bil-kbir għas-sostenibbiltà baġitarja tas-sistemi tal-kura tas-saħħa, jiġġeneraw iffrankar tal-kostijiet, filwaqt li jżommu l-kwalità għolja tal-kura tas-saħħa;

44.  Jisħaq fuq l-importanza ta' mediċini ġeneriċi, bijosimili u ta' valur miżjud biex iżidu b'mod konsistenti l-aċċess ekwu għall-pazjenti u jagħmlu s-sistemi tal-kura tas-saħħa sostenibbli f'Unjoni Ewropea fejn l-aċċess għadu mhuwiex ekwu; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura kompetizzjoni tajba meta jiskadu l-esklużivitajiet tal-proprjetà intellettwali (PI) billi tiżgura, b'mod urġenti, l-aċċessibbiltà għall-mediċini bijosimili mill-bidu u billi tneħħi l-ostakli kollha għall-aċċess għall-kompetizzjoni, pereżempju permezz tar-rabtiet ta' privattivi, billi tipprojbixxi l-prattiki ta' PI għal perjodu indeterminat li jdewmu bla bżonn l-aċċess għall-mediċini u jippermettu żvilupp globali uniku;

45.  Jistieden lill-Kummissjoni tieħu miżuri biex tappoġġja preżenza akbar fis-suq ta' dawn il-mediċini u tarmonizza fil-livell tal-UE l-interpretazzjoni tad-dispożizzjoni Bolar li tikkonċerna eżenzjonijiet possibbli mill-qafas legali għas-sistema tal-Privattiva Unitarja għall-manifatturi tal-mediċini ġeneriċi;

46.  Jistieden lill-Kummissjoni tieħu azzjoni li tippromwovi r-riċerka, l-iżvilupp u l-produzzjoni ta' mediċini ġeneriċi u bijosimili fl-UE u tipproponi protokolli tal-UE għall-interkambjabbiltà ta' mediċini bijosimili, kif definiti mill-EMA, b'rispett tal-ħtiġijiet tal-pazjent individwali u tal-libertà tal-professjonisti tal-kura tas-saħħa li jordnaw l-aħjar trattament għal kull pazjent, filwaqt li dejjem iżommu l-pazjent informat u fiċ-ċentru ta' kull teħid ta' deċiżjoni;

47.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jevalwaw il-miżuri biex jippromwovu l-użu tal-iffrankar finanzjarju ġġenerat fis-sistema tas-saħħa nazzjonali mill-użu ta' mediċini bijosimili u jerġgħu jinvestuhom b'mod trasparenti u tanġibbli biex itejbu l-kwalità tas-servizzi tal-kura; jistieden lill-Kummissjoni tħeġġeġ lill-Istati Membri jappoġġjaw il-prattiki trasparenti fir-rigward tal-iffrankar tal-kostijiet relatati mal-prodotti bijosimili; jistieden lill-Kummissjoni tiffaċilita arranġamenti bħal programmi ta' kondiviżjoni tal-gwadanji;

48.  Jenfasizza l-ħtieġa li l-Kummissjoni tkompli tipprevjeni prattiki antikompetittivi biex tiżgura suq kompetittiv fil-mediċini ġeneriċi u bijosimili;

49.  Jisħaq fuq l-importanza li tittejjeb l-edukazzjoni dwar il-prodotti bijosimili; jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi attivitajiet edukattivi u ta' komunikazzjoni rilevanti fost il-professjonisti tal-kura tas-saħħa billi twaqqaf ċentru online dedikat tar-riżorsi fl-Ewropa kollha;

Dewmien fil-wasla tal-mediċini fis-suq

50.  Jilqa' l-fatt li l-Kummissjoni se tniedi proġett pilota biex tifhem aħjar il-kawżi ewlenin marbuta mad-dewmien fil-wasla tal-mediċini fis-suq; jistieden lill-Kummissjoni tħares lejn id-differenzi enormi madwar l-UE fin-numru medju ta' jiem bejn l-approvazzjoni ta' mediċina u l-mument li ssir disponibbli għall-pazjenti u tipproponi modi ġodda kif jitħaffef il-proċess regolatorju u l-implimentazzjoni tiegħu u timplimenta soluzzjonijiet innovattivi biex tnaqqas id-dewmien għad-dħul fis-suq tal-mediċini;

51.  Jenfasizza li kwalunkwe reviżjoni tal-proċeduri regolatorji u l-approċċi għall-valutazzjoni tal-evidenza xjentifika trid issir b'kawtela sabiex jitqiesu b'mod adegwat il-benefiċċju għall-pazjenti u l-aspetti tas-sikurezza;

52.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li jitnaqqsu ż-żminijiet tal-approvazzjoni tal-mediċini u li jiġi stabbilit, meta jkun xieraq, limitu ta' żmien għall-aċċess għas-suq, u li dawn jiġu allinjati maż-żminijiet ta' teħid ta' deċiżjonijiet tal-EMA, sabiex jiġi żgurat aċċess rapidu u ugwali għall-mediċini għal kulħadd fl-UE u tiġi evitata d-diskriminazzjoni bejn iċ-ċittadini tal-UE; ifakkar li l-MAH u d-distributuri jista' jkollhom ukoll rwol ewlieni fid-disponibbiltà ta' prodotti mediċinali madwar l-UE billi jevitaw il-waqfien tal-prodotti u d-dewmien fil-wasla fis-suq minħabba biss fatturi kummerċjali;

Sħubijiet pubbliċi-privati u innovazzjoni

53.  Jenfasizza l-benefiċċji ta' offerti ta' sħubija pubblika-privata għas-sistemi tas-saħħa nazzjonali fil-finanzjament tar-riċerka u l-produzzjoni ta' mediċini innovattivi u r-riċerka dwar l-għoti ta' skop ġdid lill-mediċini, u li l-kooperazzjoni bejn l-akkademja u l-farmaċewtika hija essenzjali għall-iskambju tal-għarfien u l-informazzjoni għall-benefiċċju tal-pazjenti kollha madwar l-Unjoni;

54.  Jenfasizza li kollaborazzjoni bħal din trid tiggarantixxi li l-prijoritajiet tar-riċerka jkunu ggwidati mill-ħtiġijiet tal-pazjenti u tas-saħħa pubblika u li l-fondi pubbliċi jiġu investiti b'mod trasparenti, biex jiġu żgurati d-disponibbiltà u l-affordabbiltà tal-prodotti li jirriżultaw minn dawn is-sħubiji u fondi pubbliċi oħra;

55.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li s-Sħubija Ewropea dwar Saħħa Innovattiva tkun iggwidata minn kunsiderazzjonijiet ta' interess pubbliku; jistieden lill-Kummissjoni tadotta u timplimenta politika ġenerali dwar tali kundizzjonalitajiet fl-ambitu ta' Orizzont Ewropa;

Awtorità Ewropea għat-Tħejjija u għar-Rispons f'Każ ta' Emerġenza tas-Saħħa (HERA):

56.  Jilqa' t-tnedija fis-17 ta' Frar 2021 tal-inkubatur HERA ffukat fuq l-indirizzar tal-varjanti tal-virus tal-COVID-19;

57.  Jieħu nota tal-proposta tal-Kummissjoni li tistabbilixxi l-HERA; iqis li l-awtorità għandha tidentifika theddid għas-saħħa, tibda u tappoġġja l-iżvilupp tal-innovazzjoni, tistabbilixxi fil-livell tal-UE lista ta' prodotti mediċinali ta' interess terapewtiku ewlieni, tiffaċilita l-produzzjoni tagħhom fl-UE, tippromwovi x-xiri konġunt u takkumula ħażniet strateġiċi ta' dawk il-mediċini;

58.  Jitlob l-għoti ta' biżżejjed riżorsi u awtonomija fil-poter biex jiġi indirizzat b'mod wiesa' t-theddid transfruntier kollu għas-saħħa li l-UE tista' tiffaċċja fuq perjodu ta' żmien medju u lil hinn mill-pandemija tal-COVID-19, inklużi riżorsi għall-iżvilupp ta' terapewtiċi ġodda kontra patoġeni virali u batteriċi;

59.  Jitlob lill-Kummissjoni tiżgura li l-HERA tkun iggwidata mill-interess pubbliku u tikkontribwixxi b'mod effettiv għall-iżvilupp, id-disponibbiltà u l-affordabbiltà ta' kontromiżuri mediċi sikuri u effettivi;

60.  Itenni l-pożizzjoni tiegħu li l-Kummissjoni għandha tikkunsidra wkoll il-ħolqien ta' verżjoni Ewropea tal-Awtorità Bijomedika għar-Riċerka u l-Iżvilupp Avvanzati tal-Istati Uniti; jilqa' l-fatt li l-Kummissjoni għamlet proposta għal HERA Ewropea iżda jesprimi d-diżappunt tiegħu li l-Parlament ma kienx involut fir-rwol xieraq tiegħu bħala koleġiżlatur;

Prattiki ta' akkwist

61.  Jisħaq fuq l-importanza ta' kuntratti konġunti ġodda tal-UE dwar l-akkwist pubbliku mill-Kummissjoni u mill-Istati Membri, speċjalment, iżda mhux limitat għal, mediċini ta' emerġenza u għal ħtiġijiet terapewtiċi mhux issodisfati biex itejbu l-affordabbiltà u l-aċċess tagħhom fil-livell tal-UE; jitlob li jiġu esplorati prattiki bħal dawn f'oqsma bħal mard rari u l-kanċer b'deskrizzjoni ċara tal-istadji ewlenin, l-objettivi u l-impenji miftiehma mill-partijiet kollha involuti; jenfasizza l-ħtieġa li jiġu żgurati livelli għoljin ta' trasparenza f'dawn l-inizjattivi u li jiġu applikati l-lezzjonijiet meħuda mill-akkwist konġunt ta' prodotti tal-COVID-19; jenfasizza li l-akkwist konġunt ma jridx jippreżenta r-riskju li jħalli impatt negattiv fuq il-flussi tal-provvista billi jżid ir-riskju ta' nuqqasijiet fl-UE;

62.  Jissottolinja li l-akkwist konġunt għandu jkun ibbażat fuq responsabbiltajiet kondiviżi u approċċ ġust bi drittijiet u obbligi għall-partijiet kollha involuti. jenfasizza li għandhom isiru u jiġu rrispettati impenji ċari u li l-manifatturi jwasslu l-livelli ta' produzzjoni miftiehma u li l-awtoritajiet jixtru l-volumi riżervati miftiehma tagħhom;

63.  Jissottolinja wkoll li jekk jiġi introdott l-akkwist konġunt, il-proċess tal-għoti għandu jqis kriterji kwalitattivi bħall-ħila tal-manifattur li jiżgura s-sigurtà tal-provvista matul kriżi tas-saħħa;

64.  Jenfasizza li l-akkwist pubbliku konġunt għandu jkollu kamp ta' applikazzjoni definit b'mod ċar, peress li jista' jkun hemm antibijotiċi innovattivi ġodda, vaċċini ġodda, mediċini kurattivi u mediċini għal mard rari, pereżempju, filwaqt li titqies il-ħtieġa ta' investiment pubbliku-privat aktar ibbilanċjat, responsabbiltà ċara għall-manifatturi u flessibbiltà suffiċjenti għall-Istati Membri f'konformità mal-ispeċifiċitajiet nazzjonali, filwaqt li jiġu rispettati l-impenji meħuda;

65.  Jilqa' r-referenza fl-istrateġija għall-fatt li azzjonijiet fil-qasam tal-akkwist pubbliku jistgħu jrawmu l-kompetizzjoni u jtejbu l-aċċess għall-mediċini; iħeġġeġ lill-Kummissjoni, fil-kuntest tad-Direttiva 2014/24/UE(18), tipproponi malajr linji gwida għall-Istati Membri, b'mod partikolari dwar kif l-aħjar jimplimentaw il-kriterji tal-aktar offerta ekonomikament vantaġġuża (MEAT), lil hinn mill-kriterji tal-aktar prezzijiet baxxi biss; jenfasizza li s-sigurtà tal-provvista hija element essenzjali u trid tintuża bħala kriterju kwalitattiv fil-qafas tal-akkwist tal-ispiżeriji pubbliċi u f'dak tas-sejħiet għall-offerti relatati mal-mediċini; jenfasizza l-importanza ta' provvisti u prattiki tal-akkwist sostenibbli diversifikati għall-prodotti farmaċewtiċi; jipproponi li l-investimenti li jsiru fil-manifattura ta' ingredjenti attivi u prodotti mediċinali finali fl-UE għandhom jitqiesu wkoll bħala kriterju essenzjali, kif ukoll in-numru u l-lokazzjoni tas-siti tal-produzzjoni, l-affidabbiltà tal-provvista, l-investiment mill-ġdid tal-profitti fir-riċerka u l-iżvilupp u l-applikazzjoni ta' standards soċjali, ambjentali, etiċi u tal-kwalità;

66.  Iqis li, fi żminijiet ta' kriżi, parti mill-akkwist konġunt tal-Unjoni tista', fejn xieraq u fuq talba, tiġi allokata minn qabel għal pajjiżi b'introjtu baxx u medju, fi spirtu ta' solidarjetà;

67.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jikkunsidraw li jintroduċu proċeduri ta' akkwist li skonthom jistgħu jingħataw kuntratti lil numru ta' offerenti li jirnexxu, inklużi offerenti konġunti;

Aċċess għall-mediċini fl-UE

68.  Huwa mħasseb dwar il-fatt li l-mediċini aċċessibbli u bi prezzijiet raġonevoli jibqgħu sfida għas-sistemi tas-saħħa nazzjonali, u li l-mediċini innovattivi huma għaljin jew lanqas biss jitqiegħdu fis-suq f'ċerti Stati Membri minħabba raġunijiet kummerċjali;

69.  Jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra għażliet ta' politika li jgħinu jiggarantixxu li mediċini awtorizzati b'mod ċentrali jitqegħdu fis-suq fl-Istati Membri kollha u mhux biss f'dawk li huma kummerċjalment interessanti; jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li kwalunkwe forma ta' inċentiv fil-livell tal-UE twassal għal ipprezzar ġust u affordabbli tal-farmaċewtiċi, b'mod partikolari dawk innovattivi, fl-Istati Membri kollha;

70.  Jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tirrieżamina l-leġiżlazzjoni farmaċewtika biex tippromwovi kompetizzjoni robusta u ġusta, tappoġġja lill-Istati Membri fl-istabbilizzazzjoni u l-ibbilanċjar tas-sistemi nazzjonali tal-ipprezzar tal-mediċini, tippromwovi sistemi nazzjonali ġusti tal-ipprezzar tal-mediċini u tiżgura aċċess ugwali għall-mediċini u l-prodotti mediċi fl-Istati Membri kollha; jenfasizza li d-deċiżjonijiet dwar l-ipprezzar tal-mediċini u r-rimborż tal-kost tal-mediċini huma l-kompetenza tal-Istati Membri;

71.  Jenfasizza li l-irtirar kummerċjali jista' jkollu konsegwenzi serji f'termini tad-disponibbiltà ta' mediċini u b'hekk ixekkel id-dritt tal-pazjenti għal aċċess f'waqtu u ekwu għal trattament ta' kwalità għolja; jissottolinja li l-irtirar kummerċjali ta' mediċini essenzjali għandu jseħħ f'sitwazzjonijiet fejn ikun hemm disponibbli trattamenti sostituti u ekwivalenti għall-pazjenti u għandu jkun soġġett għal obbligi ta' notifika bikrija estiżi għall-MAHs u d-distributuri, biex jiġi żgurat li l-awtoritajiet tal-Istati Membri jkunu jistgħu jimmaniġġjaw is-sitwazzjoni tal-MAHs u d-distributuri fl-interess tal-pazjenti;

72.  Jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra proċessi ġodda għall-promozzjoni tal-użu mill-ġdid ta' prodotti mediċinali; jistieden lill-Kummissjoni tiffaċilita l-użu usa' u mhux skont it-tikketta tal-mediċini, inklużi mediċini li jiswew inqas flus u mediċini użati għal kanċers rari, fost l-oħrajn, kull meta jkun hemm evidenza xjentifika qawwija tal-effikaċja u s-sikurezza għall-pazjenti; jenfasizza, barra minn hekk, l-opportunità għal qafas ġdid biex jappoġġja l-kummerċjalizzazzjoni u l-użu ta' drogi b'indikazzjonijiet approvati ġodda sabiex jagħmel l-adattament ta' mediċini għal skop differenti aktar attraenti fl-UE;

73.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa strateġiji tas-saħħa fil-livell Ewropew b'basket komuni ta' mediċini għat-trattament tal-kanċer, il-mard infettiv u l-mard rari u f'oqsma oħra partikolarment affettwati minn nuqqasijiet; jistieden lill-Kummissjoni teżamina l-possibbiltà li tistabbilixxi kriterji komuni għall-iffissar tal-prezzijiet sabiex dawn il-mediċini jsiru aċċessibbli; jemmen li l-iffaċilitar ta' aċċess aktar malajr, mingħajr ma tiġi kompromessa s-sikurezza, ikun ta' benefiċċju b'mod speċjali għall-pazjenti b'mard kroniku sever; jissuġġerixxi għalhekk li l-pazjenti jitħallew jieħdu sehem fid-deċiżjonijiet dwar il-benefiċċju u r-riskju minn aċċess bikri għal mediċini u trattament ġodda u innovattivi;

74.  Iħeġġeġ l-inklużjoni ta' komunitajiet ibbażati fuq il-mard fil-proċessi ta' pariri xjentifiċi tal-EMA, għall-kanċers u l-mard rari, biex jipprovdu lir-regolaturi l-għarfien espert tagħhom dwar il-marda kkonċernata u jiġu kkunsidrati r-rarità u l-ħtiġijiet mhux issodisfati tagħha;

L-appoġġ għal industrija farmaċewtika kompetittiva u innovattiva trasparenti tal-UE biex tirrispondi għall-ħtiġijiet tas-saħħa pubblika

75.  Jinsisti li industrija farmaċewtika tal-UE kompetittiva, awtosuffiċjenti u sostenibbli hija ta' importanza strateġika għall-Unjoni peress li trawwem l-innovazzjoni, ir-riċerka u l-impjiegi ta' kwalità għolja u tirrispondi aħjar għall-ħtiġijiet tal-pazjenti; jindika li l-industrija teħtieġ ambjent regolatorju stabbli u prevedibbli, iżda wieħed li jillimita l-piż amministrattiv u jissalvagwardja l-prinċipju tal-prevenzjoni u d-disponibbiltà ta' mediċini sikuri, effettivi u ta' kwalità għolja fis-suq tal-UE; jissottolinja li s-sistema ta' awtorizzazzjoni għat-tqegħid fis-suq għandha tibni fuq il-qafas leġiżlattiv eżistenti u tipprevjeni d-duplikazzjoni u kwalunkwe piż amministrattiv addizzjonali;

76.  Jilqa' l-enfasi qawwija u l-bosta inizjattivi inklużi fl-istrateġija farmaċewtika dwar il-ħtieġa li jiġi ottimizzat u mmodernizzat il-qafas regolatorju eżistenti, pereżempju permezz ta' reviżjoni tal-leġiżlazzjoni dwar il-varjazzjonijiet, proċessi regolatorji aktar diġitalizzati u effiċjenti, implimentazzjoni tal-informazzjoni elettronika dwar il-prodotti (ePI), razzjonalizzazzjoni tal-valutazzjoni tal-ingredjent farmaċewtiku attiv (API), titjib ta' prassi tajba ta' manifattura (PTM)/ġestjoni tal-manifattura u r-riżorsi; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tagħmel progress rapidu f'din l-aġenda, bl-aħjar użu mill-għodod diġitali eżistenti fil-livell tal-UE (it-telematika);

77.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jintroduċu inċentivi finanzjarji, fejn xieraq, sabiex iżommu u jespandu l-bażi industrijali farmaċewtika tal-Unjoni, mill-produzzjoni tal-ingredjenti farmaċewtiċi attivi sal-manifattura, l-imballaġġ u d-distribuzzjoni tal-mediċini; jenfasizza l-interess strateġiku ta' dan is-settur u l-importanza tal-investiment fil-kumpaniji Ewropej sabiex jiġu ddiversifikati r-riżorsi u jitħeġġeġ l-iżvilupp ta' teknoloġiji ta' produzzjoni innovattivi li jkunu kapaċi jtejbu r-rispons ta' linji ta' produzzjoni sħaħ; ifakkar li l-finanzjament pubbliku kollu għandu jiffaċilita l-aħjar riżultati għall-pazjenti, inkluż f'termini tal-aċċessibbiltà tal-mediċini manifatturati, billi jirrispetta l-kondizzjonalitajiet tat-trasparenza, it-traċċabbiltà u l-obbligu tal-provvista;

78.  Ifakkar fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-5 ta' Mejju 2021 bit-titolu "Aġġornament tal-Istrateġija Industrijali l-Ġdida tal-2020: Nibnu Suq Uniku aktar b'saħħtu għall-irkupru tal-Ewropa", li tanalizza d-dipendenzi strateġiċi tal-UE, inkluż il-produzzjoni ta' ingredjenti farmaċewtiċi attivi u prodotti oħra relatati mas-saħħa, li jistgħu jwasslu għal vulnerabbiltajiet għall-UE u jaffettwaw l-interessi ewlenin tagħha, u li tirreferi għall-istrateġija farmaċewtika bħala mezz biex jiġu indirizzati dawn il-kwistjonijiet;

79.  Ifakkar fil-ħtieġa kritika għas-saħħa globali u għall-ktajjen tal-provvista globali biex jiġu żviluppati kapaċitajiet ta' produzzjoni u distribuzzjoni lokali fl-UE u fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw, b'mod partikolari f'termini ta' riċerka, żvilupp u produzzjoni farmaċewtiċi u dejjem f'konformità mal-istandards soċjali u d-diliġenza dovuta tal-industrija; jistieden lill-Kummissjoni tuża l-istrateġiji industrijali, tal-proprjetà intellettwali u tal-farmaċewtika biex tiffaċilita t-tnaqqis tad-distakk persistenti fir-riċerka u l-produzzjoni tal-mediċini permezz ta' sħubijiet għall-iżvilupp tal-prodotti u l-ħolqien ta' ċentri miftuħa għar-riċerka u l-produzzjoni;

80.  Iqis li l-impjanti tal-manifattura farmaċewtika huma parti mill-infrastruttura kritika tas-saħħa tal-Ewropa; jistieden għalhekk lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jimmonitorjaw l-investiment dirett barrani fis-settur; jissuġġerixxi l-applikazzjoni tal-Programm Ewropew għall-Ħarsien tal-Infrastruttura Kritika għas-settur tal-infrastruttura tas-saħħa;

81.  Jirrimarka li l-iżvilupp ta' ftehimiet ġodda ta' rikonoxximent reċiproku dwar iċ-ċertifikati PTM u l-estensjoni tal-kamp ta' applikazzjoni ta' dawk eżistenti (l-aktar importanti dwar l-ispezzjonijiet u l-ittestjar tal-lottijiet) ma' aktar pajjiżi li għandhom standards għoljin ta' manifattura jistgħu jagħmluha aktar faċli biex is-siti f'pajjiżi terzi jiġu inklużi f'katina tal-provvista tal-produzzjoni mingħajr ma jitwarrbu l-istandards Ewropej, li jippermettu kapaċità ta' produzzjoni ogħla fi żminijiet ta' kriżi;

82.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tipproponi l-inklużjoni ta' standards ambjentali, speċjalment dwar il-ġestjoni tal-iskart u tal-ilma mormi, fil-linji gwida dwar il-Prassi Tajba ta' Manifattura fil-livell internazzjonali;

83.  Jenfasizza l-ħtieġa ta' titjib tal-ħiliet, taħriġ mill-ġdid u taħriġ alternattiv tal-ħaddiema għal karrieri fil-qasam tal-kura tas-saħħa sabiex ikunu ppreparati aħjar għal sitwazzjonijiet potenzjali ta' emerġenza u ta' kriżi; jitlob li tingħata kunsiderazzjoni xierqa lit-taħriġ ulterjuri u t-taħriġ mill-ġdid tal-ħaddiema involuti fl-istadji kollha tal-katina ta' valur u titwessa' l-firxa ta' opportunitajiet għall-ispeċjalisti STEM;

84.  Jenfasizza l-aħħar evoluzzjoni tal-prodotti farmaċewtiċi lejn il-mard u t-terapija speċifika għall-pazjent, li tinvolvi passi skruplużi tal-manifattura u l-ħtieġa li titqies is-sensittività għolja għall-kondizzjonijiet ambjentali u tat-trasport u li jikkomplikaw il-loġistika tal-katina tal-provvista; jistieden lill-Kummissjoni timmassimizza s-sinerġiji bejn il-fondi Ewropej u strumenti u politiki oħra tal-UE sabiex tappoġġja d-disinn u l-operat ta' proċessi ta' manifattura u networks ta' distribuzzjoni robusti biex tiġi żgurata manifattura aġli, reattiva u riproduċibbli;

85.  Jistieden lill-Kummissjoni testendi r-rwol tal-EMA fil-valutazzjoni tal-prodotti ta' kombinazzjoni ta' mediċina-apparat/dijanjostika biex jiġi ssimplifikat il-qafas superviżorju frammentat; jemmen li jistgħu jinkisbu aġilità u effiċjenza regolatorji akbar bl-adozzjoni ta' valutazzjoni xjentifika ggwidata aktar mill-għarfien espert tal-awtorizzazzjonijiet għat-tqegħid fis-suq fi ħdan l-EMA;

86.  Jemmen li t-trawwim u l-bini ta' ekosistema industrijali Ewropea attraenti għas-settur farmaċewtiku huma waħda mill-kondizzjonijiet ewlenin biex tkompli titrawwem ir-rilokazzjoni tal-faċilitajiet ta' produzzjoni lura lejn l-UE; jemmen ukoll li r-rilokazzjoni ta' dan it-tip tista' tgħin biex is-sistemi tal-kura tas-saħħa Ewropej isiru aktar indipendenti minn pajjiżi terzi u aktar reżiljenti għal interruzzjonijiet, minħabba li l-interruzzjonijiet fil-provvista jpoġġu lill-pazjenti f'riskju meta ma jkunux jistgħu jiksbu trattamenti alternattivi rakkomandati;

87.  Jistieden lill-Kummissjoni tinkludi fl-Istatistika tal-UE dwar l-Introjtu u l-Kondizzjonijiet tal-Għajxien (UE-SILC) data dwar nuqqas awtorappurtat ta' aċċess għal mediċini, billi s'issa l-aċċess għall-mediċini mhuwiex imkejjel fl-UE-SILC;

88.  Jappoġġja l-adattament ta' oqfsa eżistenti għall-aċċettabbiltà fit-teħid ta' deċiżjonijiet u l-adozzjoni ta' teknoloġiji tal-IA sabiex jipprovdu mod kif l-IA tista' tiġi żviluppata, adottata u implimentata fis-sistemi tal-kura tas-saħħa permezz tal-inklużività, il-bini tal-kapaċitajiet u l-fiduċja; itenni li għat-teknoloġiji kollha bbażati fuq l-IA, is-sorveljanza umana trid tkun iggarantita f'kull mument; jemmen li l-leġiżlazzjoni m'għandhiex taqa' lura meta mqabbla mal-innovazzjoni; jistieden lill-Kummissjoni tintroduċi livell ta' flessibbiltà regolatorja sabiex tirrispondi aktar malajr u b'mod effiċjenti għal ħtiġijiet u prodotti ġodda, filwaqt li tirrispetta l-kriterji etiċi u ta' sigurtà;

89.  Jistieden lill-Kummissjoni tiffaċilita l-proċessi ta' valutazzjoni li jippermettu djalogu bikri u iterattiv dwar id-data u l-evidenza hekk kif jiġu ġġenerati; jistieden lill-EMA u lill-aġenziji tal-mediċina nazzjonali jipprijoritizzaw is-sottomissjoni ta' data minn provi kliniċi kkontrollati aleatorji fejn mediċini fil-fażi ta' investigazzjoni skont id-definizzjoni tal-EMA jitqabblu mat-trattament standard;

90.  Jinnota li d-deċiżjonijiet meħuda rigward l-ambjent regolatorju farmaċewtiku tal-UE se jkollhom implikazzjonijiet lil hinn mill-fruntieri tal-UE, minħabba li diversi pajjiżi terzi jirrikonoxxu u jiddependu mir-rekwiżiti tal-UE, b'mod partikolari fir-rigward tal-iffaċilitar tal-esportazzjonijiet u r-rinunzja tar-rekwiżiti biex dawn jiġu ttestjati f'pajjiżi terzi meta jiġu mill-UE; jenfasizza, għalhekk, l-importanza li jinżammu tali ftehimiet ta' rikonoxximent reċiproku ma' pajjiżi terzi fejn ikun possibbli u li jiġi żgurat li dawn jinżammu aġġornati;

91.  Jirrimarka li l-UE għandha tagħmel enfasi fuq l-iżvilupp ta' kapaċità xierqa biex tipproduċi sustanzi attivi, materja prima u mediċini b'mod sostenibbli li jnaqqsu d-dipendenza minn sorsi esterni; jirrakkomanda ċertezza tad-dritt akbar għall-iżviluppaturi tal-mediċini;

Ċertifikati ta' protezzjoni supplimentari

92.  Jistieden lill-Kummissjoni tevalwa l-valur miżjud tal-mekkaniżmu taċ-ċertifikat ta' protezzjoni supplimentari (SPC) sabiex tevita dewmien fl-aċċess għal mediċini ġeneriċi u ttejjeb is-sostenibbiltà finanzjarja tas-sistemi tal-kura tas-saħħa;

93.  Jiġbed l-attenzjoni għad-differenzi fil-validità tal-privattivi u l-SPCs fid-diversi Stati Membri; jistieden lill-Kummissjoni tirrevedi l-użu ta' SPCs abbażi ta' avvanzi teknoloġiċi u xjentifiċi biex jippermettu li l-mediċini ġeneriċi u bijosimili jsiru aktar kompetittivi fl-UE u barra minnha;

94.  Jistieden lill-Kummissjoni tevalwa l-impatt li proposta għal SPC unitarju jkollha fuq id-dħul fis-suq ta' mediċini ġeneriċi u bijosimili u fuq l-aċċess ekwu tal-pazjenti għat-trattamenti, u abbażi ta' tali evalwazzjoni tipproponi SPC unitarju fejn xieraq;

95.  Jissottolinja li l-użu tal-SPCs għandu jkun permess biss f'każijiet eċċezzjonali u ġustifikati;

Mediċini innovattivi u ġodda

96.  Jenfasizza li r-R&Ż huma kruċjali għall-iżvilupp ta' mediċini innovattivi, terapiji u dijanjożi;

97.  Jenfasizza l-fatt li t-terapiji tal-ġeni u taċ-ċelloli, il-mediċina personalizzata, it-terapija tar-radjonuklidi, in-nanoteknoloġija, il-vaċċini tal-ġenerazzjoni li jmiss, inklużi d-derivattivi tmRNA, is-saħħa online u l-inizjattiva "1+ Million Genomes" jistgħu jġibu benefiċċji enormi fir-rigward tal-prevenzjoni, id-dijanjożi, it-trattament u l-posttrattament tal-mard kollu jekk jagħtu prova tal-valur miżjud tagħhom meta mqabbla ma' teknoloġiji tas-saħħa eżistenti; jissottolinja l-potenzjal trasformattiv ta' dawn it-terapiji u t-teknoloġiji ġodda għall-pazjenti kif ukoll għas-soċjetajiet inġenerali, pereżempju billi jippermettu bidla mill-ġestjoni u l-kura kronika għal trattament ta' darba, u b'hekk jikkontribwixxu għal tnaqqis fl-ispejjeż għas-sistemi tas-saħħa, u jsaħħu l-effikaċja, is-sostenibbiltà u r-reżiljenza tagħhom; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippromwovi għarfien espert suffiċjenti, tiżviluppa oqfsa regolatorji xierqa, tiggwida mudelli ġodda ta' negozju, tiżgura b'mod konsistenti standards għoljin għal prodotti sikuri, u tmexxi kampanji ta' informazzjoni biex tqajjem sensibilizzazzjoni u tiżgura l-użu ta' dawn l-innovazzjonijiet; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tipproponi riżorsi adegwati għall-EMA biex tissodisfa dawn l-objettivi b'mod effettiv;

98.  Jirrikonoxxi li l-prodotti mediċinali ta' terapija avvanzata (ATMPs) huma fundamentalment differenti mill-farmaċewtiċi tradizzjonali peress li jindirizzaw il-kawżi ewlenin tal-mard, u li d-durabbiltà fundamentali u n-natura kurattiva potenzjali tagħhom jistgħu jagħmluhom il-futur tal-mediċina; jirrikonoxxi li korpi regolatorji bħall-EMA huma lesti biex jirrieżaminaw u japprovaw għexieren ta' ATMPs matul is-snin li ġejjin, filwaqt li jissottolinja l-ħtieġa li l-Kummissjoni tistabbilixxi flimkien mal-Pjan ta' Azzjoni tagħha għall-ATMPs, ambjent regolatorju robust li jiffaċilita l-aċċess għall-pazjenti Ewropej eliġibbli kollha, u tkompli tibni fuq il-pożizzjoni tal-Ewropa bħala attur ewlieni fl-ATMPs sabiex l-Ewropa tibqa' kompetittiva globalment fl-iżvilupp tal-ATMPs;

99.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-korpi ta' koordinazzjoni eżistenti jiffaċilitaw it-trattamenti transfruntiera bbażati fuq ATMPs u li l-pazjenti madwar l-Ewropa jgawdu minn aċċess ekwu għal terapiji innovattivi;

100.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni taħdem mal-EMA biex toħloq punt uniku ta' servizz għall-iżviluppaturi tal-ATMPs sabiex jingħataw gwida u komunikazzjoni dwar l-applikazzjonijiet tagħhom;

101.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-EMA jikkunsidraw iċ-ċiklu tal-ħajja sħiħ tal-mediċini u t-terapiji innovattivi kollha, inklużi t-terapiji tal-ġeni u taċ-ċelloli, il-mediċina personalizzata, in-nanoteknoloġija, u l-vaċċini tal-ġenerazzjoni li jmiss, u jiżguraw qafas adattat għall-iskop għall-kompetizzjoni mingħajr privattiva fil-mument li tintilef l-esklużività; jistieden lill-Kummissjoni tistabbilixxi qafas regolatorju għan-nanomediċini u l-mediċini nanosimili, u jitlob li dawn il-prodotti jiġu approvati permezz ta' proċedura ċentralizzata obbligatorja;

102.  Jenfasizza li l-adozzjoni ta' trattamenti ġodda u innovattivi, kif ukoll il-forniment b'suċċess tagħhom lill-pazjenti, jiddependi mill-għarfien, it-tħejjija u l-bażi teknika għad-dispożizzjoni tal-persunal mediku; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jkomplu jikkooperaw ma' xulxin permezz tal-kondiviżjoni tal-għarfien u l-aħjar prattiki rigward mediċini u trattamenti innovattivi emerġenti, sabiex iħejju aħjar lill-professjonisti mediċi tagħhom;

Provi kliniċi

103.  Jistieden lill-Kummissjoni timplimenta bis-sħiħ ir-Regolament dwar il-Provi Kliniċi(19) biex tiffaċilita t-tnedija ta' provi kliniċi kbar imwettqa b'mod armonizzat u kkoordinat fil-livell tal-UE; jenfasizza li l-assoċjazzjonijiet tal-pazjenti għandhom ikunu aktar involuti fid-definizzjoni ta' strateġiji ta' riċerka għal provi kliniċi pubbliċi u privati, sabiex jiġi żgurat li jissodisfaw il-ħtiġijiet mhux issodisfati ta' pazjenti Ewropej; jilqa' r-reviżjoni tal-leġiżlazzjoni farmaċewtika biex titnaqqas il-burokrazija u biex din tiġi adattata għall-prodotti tal-ogħla livell, għall-avvanzi xjentifiċi u għat-trasformazzjoni teknoloġika; jappoġġja provi kliniċi li huma aktar iċċentrati fuq il-pazjenti, kif ukoll qafas ġdid għat-tfassil ta' provi innovattivi, u l-proġett pilota biex jiġi adottat qafas għall-użu mill-ġdid ta' mediċini li tkun skaditilhom il-privattiva; jilqa' t-tnedija ta' pjattaforma tal-vaċċin għall-monitoraġġ tal-effikaċja u s-sikurezza tal-vaċċin, appoġġjata minn network ta' provi kliniċi madwar l-UE kollha; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tiżgura aktar trasparenza fir-riżultati tal-provi kliniċi, fejn il-kumpaniji farmaċewtiċi jikkondividu data fil-livell ta' parteċipanti, kemm riżultati pożittivi kif ukoll negattivi, protokolli u dokumenti oħra ta' prova fil-ħin;

104.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura djalogu kontinwu bejn iċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard, l-EMA u l-iżviluppaturi tal-vaċċini dwar l-istabbiliment u l-funzjonament tal-pjattaforma tal-vaċċini biex jiġu mmonitorjati l-effikaċja u s-sikurezza tal-vaċċini;

105.  Jitlob l-implimentazzjoni sħiħa tar-regoli li jirregolaw il-provi kliniċi sabiex tiġi kkonsolidata leġiżlazzjoni ċara u proporzjonata li tiggarantixxi ċ-ċertezza tad-dritt għall-operaturi; jistieden lill-Kummissjoni ttejjeb il-parteċipazzjoni tar-riċerkaturi pubbliċi fil-provi kliniċi u tippermetti li jitwettqu provi kliniċi f'diversi Stati Membri simultanjament għal riċerka fuq terminu twil;

106.  Jenfasizza li huwa rari ħafna li l-provi kliniċi tal-mediċini fir-R&Ż jitlestew b'suċċess u li r-R&Ż għalhekk ma tirriżultax fl-approvazzjoni finali tal-mediċina;

Valutazzjoni tat-teknoloġiji tas-saħħa

107.  Jilqa' l-ftehim li ntlaħaq mill-Parlament u l-Kunsill dwar ir-regolament li jmiss dwar il-valutazzjoni tat-teknoloġija tas-saħħa u jitlob l-adozzjoni rapida u l-implimentazzjoni bir-reqqa tiegħu sabiex titrawwem konverġenza akbar bejn l-Istati Membri dwar l-evalwazzjoni tat-teknoloġiji tas-saħħa u jiġi ffaċilitat l-aċċess rapidu għal trattamenti innovattivi għall-pazjenti;

108.  Jirrimarka li t-teknoloġiji tas-saħħa ġodda għandhom juru l-valur miżjud kliniku u l-kosteffettività tagħhom meta mqabbla ma' dak li diġà huwa disponibbli fis-suq; jenfasizza li l-valutazzjoni tat-teknoloġija tas-saħħa hija għodda li tappoġġja din l-analiżi iżda bħalissa hija frammentata ħafna fl-Unjoni, għalkemm tista' tippermetti kooperazzjoni dwar ir-rekwiżiti tal-evidenza klinika u d-disinn tal-provi kliniċi u għalhekk tappoġġja t-teħid ta' deċiżjonijiet f'waqthom u abbażi tal-evidenza mill-Istati Membri dwar l-aċċess tal-pazjenti għal mediċini ġodda; itenni li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jimplimentaw ir-regolament malajr f'konformità mal-iskeda ta' żmien miftiehma;

Qafas attwali għall-awtorizzazzjoni

109.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni, abbażi tal-esperjenza bl-awtorizzazzjoni tal-vaċċini kontra l-COVID-19, taħdem mal-EMA biex tqis li testendi l-applikazzjoni ta' rieżamijiet kontinwi għal mediċini oħra ta' emerġenza u tevalwa jekk flessibbiltajiet regolatorji ulterjuri jistgħu jikkontribwixxu għal sistema ta' awtorizzazzjoni aktar effiċjenti, filwaqt li jiġi ssalvagwardjat livell għoli ta' sikurezza, kwalità u effettività;

110.  Jilqa' l-fatt li l-istrateġija tirrikonoxxi li l-użu aħjar tal-ePI se jappoġġja l-forniment aħjar ta' informazzjoni lill-pazjenti u disponibbiltà usa' tal-mediċini, speċjalment f'sitwazzjonijiet kritiċi;

111.  Jistieden lill-Kummissjoni taħdem mal-EMA u n-network regolatorju tal-UE, inklużi l-industrija u l-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, biex tiżviluppa u timplimenta l-użu tal-ePI għall-mediċini kollha fl-UE fil-lingwi kollha tal-Istati Membri fejn il-mediċini jitqegħdu fis-suq;

112.  Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta mill-ġdid is-sistema li twassal mill-awtorizzazzjoni kondizzjonali għat-tqegħid fis-suq għall-awtorizzazzjoni standard għat-tqegħid fis-suq jew għat-tiġdid eċċezzjonali tal-awtorizzazzjoni, abbażi ta' data klinika robusta; jistieden lill-EMA twettaq bir-reqqa l-evalwazzjoni finali u tiżgura l-konformità stretta mill-produtturi mar-rekwiżiti kollha għal kull mediċina taħt awtorizzazzjoni kondizzjonali għat-tqegħid fis-suq sabiex jiġu żgurati l-effikaċja u s-sikurezza ta' tali mediċina; jitlob li ż-żmien qabel l-evalwazzjoni finali jitnaqqas minn ħames snin għal tliet snin, fejn tali miżuri huma appoġġjati minn data klinika suffiċjenti;

113.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex, f'kooperazzjoni mal-EMA, tikkunsidra kif għodod stabbiliti bħall-awtorizzazzjoni aċċellerata, id-djalogu bikri, l-iskema PRIME u l-gwida estiża jistgħu jintużaw biex il-mediċina ssir disponibbli għall-pazjenti aktar malajr, speċjalment mediċina li għandha l-potenzjal li tindirizza theddida urġenti għas-saħħa pubblika jew ħtieġa medika mhux issodisfata; jistieden lill-Kummissjoni tkompli tapplika l-iskema PRIME tal-EMA għall-mediċini li jsalvaw il-ħajja u tinkludi deżinjazzjoni tal-PRIME fil-qafas leġiżlattiv, mingħajr ma taffettwa s-sikurezza tal-pazjenti; ifakkar li l-iskemi aċċellerati m'għandhomx jintużaw ħażin fejn hemm nuqqas ta' evidenza suffiċjenti dwar awtorizzazzjoni regolari għat-tqegħid fis-suq;

114.  Jistieden lill-Kummissjoni, lill-EMA u lill-awtoritajiet kompetenti jieħdu vantaġġ mill-isforzi prammatiċi kollha li saru matul il-kriżi tal-COVID-19, b'mod partikolari f'termini ta' flessibbiltà regolatorja, bil-għan li jiġu indirizzati n-nuqqasijiet tal-mediċini b'mod effettiv, inklużi f'sitwazzjonijiet ta' emerġenza;

115.  Jitlob monitoraġġ fuq terminu twil ta' mediċini mqiegħda fis-suq biex jiġu identifikati l-effetti sekondarji detrimentali possibbli u tiġi vvalutata l-kosteffettvità tagħhom bħala trattamenti;

L-SMEs u l-farmaċewtiċi

116.  Jistieden lill-Kummissjoni toħloq ekosistema ta' innovazzjoni li tiffaċilita l-iskambju ta' esperjenzi u l-aċċess għall-SMEs u tikkontribwixxi biex l-UE ssir ċentru għall-innovazzjoni medika globali; jinnota li l-Kummissjoni għandha tfittex strateġiji ġodda ta' konsulenza biex tiffaċilita l-aċċess għall-fondi dwar l-innovazzjoni għal kumpaniji iżgħar; jirrimarka li l-ostakli burokratiċi u l-kumplessità jagħmluha diffiċli għall-SMEs u għaċ-ċentri ta' riċerka pubbliċi biex jieħdu vantaġġ sħiħ mill-programmi ta' innovazzjoni Ewropej; jissottolinja l-ħtieġa tal-promozzjoni ta' aċċess għal linji ta' finanzjament li jappoġġjaw l-isforzi ta' negozji ġodda u l-SMEs, b'rispett għall-kondizzjonijiet u l-kriterji stabbiliti;

117.  Jappoġġja l-proposta tal-Kummissjoni dwar il-Pjan ta' Azzjoni dwar il-Proprjetà Intellettwali biex tiġi aġġornata sensiela ta' għodod eżistenti u biex dawn jiġu adattati għall-era diġitali;

118.  Jitlob li s-sistema tal-proprjetà intellettwali ssir aktar effettiva għall-SMEs permezz ta' miżuri li jissimplifikaw il-proċeduri ta' reġistrazzjoni tal-proprjetà intellettwali, itejbu l-aċċess għal pariri strateġiċi dwar il-proprjetà intellettwali, u jiffaċilitaw l-użu tal-proprjetà intellettwali bħala lieva għall-aċċess għall-finanzjament, pereżempju permezz tal-Helpdesk għad-Drittijiet tal-Proprjetà Intellettwali għall-SMEs; jenfasizza l-ħtieġa li jiġu allokati aktar riżorsi fil-livell tal-UE għall-ġlieda kontra prattiki inġusti u abbużivi fis-suq tal-mediċini;

119.  Jirrimarka li l-SMEs għandhom rwol kruċjali fil-katina tal-valur farmaċewtiku, ta' spiss bħala dawk li jidħlu l-ewwel u muturi tal-innovazzjoni;

Iż-żieda fir-reżiljenza: prevenzjoni ta' nuqqasijiet ta' mediċini, ktajjen tal-provvista siguri, mediċini sostenibbli, tħejjija għall-kriżijiet u mekkaniżmi ta' rispons

120.  Ifakkar li l-awtonomija strateġika miftuħa tal-UE hija marbuta mad-disponibbiltà kostanti u suffiċjenti tal-mediċini fl-Istati Membri kollha; itenni, f'dan ir-rigward, ir-rakkomandazzjonijiet iddikjarati fir-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Settembru 2020 dwar in-nuqqasijiet ta' mediċini; jistieden lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-EMA jiżviluppaw sistema ta' twissija bikrija għal nuqqasijiet ta' mediċini, ibbażata fuq pjattaforma diġitali Ewropea innovattiva, faċli għall-utent, trasparenti u ċentralizzata għall-iskambju ta' informazzjoni u data dwar in-nuqqasijiet u l-iffukar fuq problemi ta' provvista; iqis li sistema bħal din għandha tkun kapaċi tiddetermina l-volum tal-istokk u d-domanda tal-mediċini eżistenti u tipprovdi data li tkun kapaċi tidentifika, tbassar u tipprevjeni n-nuqqasijiet ta' prodotti mediċinali; jistieden lill-Kummissjoni, barra minn hekk, iżżid il-kollaborazzjoni pubblika-privata u timmonitorja l-obbligu min-naħa tal-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha tal-provvista li jipprovdu informazzjoni bikrija u trasparenti dwar id-disponibbiltà tal-mediċini, id-domanda għall-mediċini, l-attivitajiet kummerċjali paralleli, il-projbizzjonijiet tal-esportazzjoni u d-distorsjonijiet tas-suq, mingħajr piżijiet regolatorji u amministrattivi żejda;

121.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa mekkaniżmu biex tissalvagwardja t-trasparenza fil-ktajjen tal-produzzjoni u tal-provvista f'każ ta' emerġenzi u lil hinn minnhom; jisħaq, f'dan ir-rigward, fuq l-importanza tal-monitoraġġ tal-farmaċewtiċi kontrafatti u l-ġlieda kontrihom;

122.  Jissottolinja l-fatt li s-settur farmaċewtiku għadu pilastru industrijali importanti, kif ukoll sors ewlieni f'termini ta' ħolqien tal-impjiegi; jisħaq fuq l-importanza li jinħolqu impjiegi ta' kwalità għolja fl-UE tul il-katina tal-valur farmaċewtiku kollha u fil-qasam mediku, inkluża l-forza tax-xogħol tas-saħħa, bl-appoġġ tal-istrument Next Generation EU; jistieden lill-Kummissjoni tipproponi miżuri biex tippromwovi l-impjiegi u l-iżvilupp tal-ħiliet fis-setturi farmaċewtiku u mediku fl-Istati Membri kollha, filwaqt li tiffaċilita l-bilanċ ġeografiku, iż-żamma tat-talent u l-opportunitajiet ta' impjieg madwar l-UE kollha;

123.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżviluppaw strateġiji innovattivi u koordinati u jsaħħu l-iskambju ta' prattika tajba fil-qasam tal-ġestjoni tal-istokkijiet; huwa tal-fehma li l-EMA hija l-korp l-aktar adattat biex jinħatar bħala l-awtorità regolatorja responsabbli għall-prevenzjoni tan-nuqqasijiet tal-mediċini fil-livell tal-UE matul l-emerġenzi u lil hinn;

124.  Jistieden lill-Kummissjoni testendi aktar il-mandat tal-EMA biex tkun tista' timmonitorja n-nuqqasijiet ta' mediċini anki lil hinn minn kriżijiet tas-saħħa u tiżgura li jkollha r-riżorsi meħtieġa;

125.  Itenni t-talba tiegħu lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jiżguraw li l-MAHs u d-distributuri bl-ingrossa jikkonformaw mar-rekwiżiti tad-Direttiva 2001/83/KE sabiex jiżguraw provvisti xierqa u kontinwi ta' mediċini, kif ukoll jirrispettaw l-obbligi ta' notifika f'każ ta' interruzzjoni tal-provvista temporanja jew permanenti, u biex ikomplu jiċċaraw dawn l-obbligi biex jiżguraw li l-MAHs jirrapportaw nuqqasijiet ta' mediċini fil-perjodi ta' żmien stabbiliti; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu applikati sanzjonijiet dissważivi u proporzjonati f'każ ta' nonkonformità ma' dawn l-obbligi legali skont il-qafas leġiżlattiv eżistenti;

126.  Jinsisti li l-obbligu ta' servizz pubbliku kif stabbilit fl-Artikolu 81 tad-Direttiva 2001/83/KE mhuwiex biżżejjed biex jiżgura li l-UE fl-intier tagħha tkun fornuta b'mod adegwat; jistieden lill-Kummissjoni timplimenta r-rakkomandazzjonijiet tal-Grupp Eżekuttiv ta' Tmexxija tal-UE dwar nuqqasijiet ta' mediċini kkawżati minn eventi maġġuri sabiex jiġi evitat u mitigat it-tfixkil fil-provvista matul il-pandemija u lil hinn minnha;

127.  Ifakkar li l-kawżi ewlenin tan-nuqqas ta' mediċini għandhom jiġu indirizzati u trattati b'urġenza, filwaqt li jitqiesu r-rabtiet bejn il-katina tal-provvista u l-isfidi tal-produzzjoni;

128.  Jistieden għalhekk lill-Kummissjoni tiżgura li r-reviżjoni tal-leġiżlazzjoni farmaċewtika ġenerali tibni fuq fehim tajjeb tal-kawżi ewlenin tan-nuqqas ta' mediċini; jenfasizza l-ħtieġa li l-industrija farmaċewtika tal-Unjoni jkollha katina tal-provvista diversifikata u pjan għall-mitigazzjoni tar-riskju ta' nuqqas ta' mediċini biex timmaniġġja kwalunkwe vulnerabbiltà u riskju għall-katina tal-provvista; jenfasizza, madanakollu, li politiki sostenibbli sistemiċi jeħtieġ li jiġu stabbiliti qabel ma wieħed jirrikorri għal rekwiżiti regolatorji sproporzjonati, obbligu ta' provvista, penali jew akkumulazzjoni ta' riżerva ppjanata ħażin li tifframmenta s-suq uniku jew thedded is-sostenibbiltà ekonomika tal-prodotti, li tista' twassal għal aktar nuqqasijiet;

129.  Iqis li huwa importanti li s-suq uniku għall-mediċini jiġi ssalvagwardjat u li restrizzjonijiet mhux ġustifikati fuq l-importazzjoni u l-esportazzjoni, li jistgħu jikkawżaw ħsara lis-suq uniku u jnaqqsu l-affordabbiltà, għandhom jiġu evitati u indirizzati mill-Kummissjoni jekk iseħħu; jistieden lill-Kummissjoni tevalwa, u jekk meħtieġ tindirizza, l-impatti negattivi tal-kummerċ parallel fir-rigward tan-nuqqasijiet ta' mediċini fl-Istati Membri u tindirizza l-problemi b'mod adegwat billi tieħu l-azzjoni meħtieġa biex tiżgura li l-mediċini jaslu għand il-pazjenti kollha fl-UE fil-ħin;

130.  Jistieden lill-Kummissjoni tuża l-mezzi kollha għad-dispożizzjoni tagħha biex tipprevjeni d-dħul ta' prodotti kontrafatti fis-suq, peress li tali prodotti spiss ikunu ta' kwalità baxxa u perikolużi għas-saħħa, u jkollhom impatt ekonomiku kbir;

131.  Jinnota li l-assistenza teknika lill-Istati Membri hija meħtieġa għall-implimentazzjoni xierqa tas-Sistema Ewropea ta' Verifika tal-Mediċini;

132.  Jilqa' l-fatt li l-Kummissjoni se tkompli timmonitorja l-fużjonijiet bejn il-kumpaniji farmaċewtiċi biex tevita distorsjoni tal-kompetizzjoni;

133.  Jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra l-possibbiltà li toħloq riżerva ta' kontinġenza Ewropea tal-prodotti mediċinali kritiċi li huma f'riskju għoli ta' nuqqas, fuq il-mudell tal-mekkaniżmu RescEU, sabiex ittaffi n-nuqqasijiet rikorrenti;

134.  Ifakkar li n-nuqqasijiet tal-mediċini għandhom impatt dirett fuq is-saħħa u s-sikurezza tal-pazjenti u t-tkomplija tat-trattament tagħhom, b'mod partikolari għall-popolazzjonijiet vulnerabbli bħat-tfal, l-anzjani, in-nisa tqal, il-persuni b'diżabilità, il-pazjenti b'mard kroniku jew tal-kanċer, u l-persuni f'ICU;

135.  Jistieden lill-Kummissjoni tabbozza definizzjoni armonizzata ta' "nuqqasijiet" u tistandardizza r-rekwiżiti ta' rappurtar fost l-Istati Membri sabiex tippermetti kooperazzjoni aktar mill-qrib u skambju mtejjeb tad-data madwar l-Ewropa;

Spazju Ewropew tad-Data dwar is-Saħħa, data dwar is-saħħa u l-GDPR

136.  Jilqa' l-inizjattiva tal-bini ta' infrastruttura diġitali interoperabbli għall-Ispazju Ewropew tad-Data dwar is-Saħħa, li se tiġbor id-data tad-dinja reali, biex jiġi sfruttat il-potenzjal sħiħ tad-data tad-dinja reali u l-aċċess għal terapiji rari u biex jiġi żgurat aċċess ġust, trasparenti u nondiskriminatorju għad-data fl-Ewropa kollha; jissottolinja li l-interpretazzjoni konsistenti u l-infurzar tar-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data(20) (GDPR) fl-Istati Membri kollha tal-UE hija l-pedament għal inizjattivi bħal dawn;

137.  Jistieden lill-Kummissjoni taħdem mal-Istati Membri biex tiżgura applikazzjoni sħiħa u armonizzata tal-GDPR fir-rigward tat-twettiq ta' riċerka klinika madwar l-UE;

138.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi promoss l-użu tad-data dwar is-saħħa f'konformità sħiħa mal-GDPR; jemmen ukoll li hija tal-akbar importanza li jkunu possibbli u jiġu promossi l-fiduċja u l-innovazzjoni tad-data fis-saħħa diġitali, li se tkun possibbli permezz tal-edukazzjoni u l-bini tal-kapaċitajiet għar-regolaturi, l-industrija u l-pazjenti;

139.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi promoss l-użu kemm primarju kif ukoll sekondarju ta' data dwar is-saħħa aggregata u l-ħtieġa f'dan ir-rigward ta' definizzjoni aktar ċara ta' użu ta' data sekondarja meta mqabbel ma' ġbir ta' data primarja;

140.  Jenfasizza li, minħabba n-natura sensittiva tad-data dwar is-saħħa, il-Kummissjoni u l-aġenziji rilevanti kollha għandhom jissalvagwardjaw u jiggarantixxu li l-operazzjonijiet ta' pproċessar tagħhom jirrispettaw il-prinċipji ta' legalità, ġustizzja, trasparenza, limitazzjoni tal-iskop, minimizzazzjoni tad-data, preċiżjoni, limitazzjoni tal-ħżin, integrità u kunfidenzjalità; jenfasizza wkoll li l-Istati Membri u l-korpi tal-UE għandhom jirrispettaw strettament il-prinċipji tal-protezzjoni tad-data kif stabbiliti fl-Artikolu 4 tar-Regolament (UE) 2018/1725(21), filwaqt li jiddeterminaw wkoll miżuri tekniċi u organizzattivi ta' sigurtà xierqa f'konformità mal-Artikolu 33 ta' dak ir-regolament;

141.  Ifakkar fir-rwol essenzjali li t-teknoloġiji ġodda, id-diġitalizzazzjoni u l-IA jista' jkollhom biex ir-riċerkaturi minn laboratorji Ewropej ikunu jistgħu jaħdmu f'network u jikkondividu l-objettivi u r-riżultati tagħhom, filwaqt li jirrispettaw bis-sħiħ il-Qafas Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data; jistieden lill-Kummissjoni tappoġġja miżuri li jiffavorixxu x-xjenza miftuħa sabiex taċċellera l-kondiviżjoni tad-data u tar-riżultati tar-riċerka fil-komunità xjentifika fl-Ewropa u lil hinn minnha;

142.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu żviluppati networks federati Ewropej ta' data bl-għan li jikkontribwixxu għall-aħjar riċerka, żvilupp u għoti tal-kura tas-saħħa; jissottolinja l-importanza tal-kondiviżjoni tad-data u l-aċċessibbiltà tad-data fl-użu tal-potenzjal sħiħ tal-IA fil-qasam tal-kura tas-saħħa, filwaqt li jiġu introdotti rekwiżiti etiċi robusti u jiġu stabbiliti regoli ċari ta' obbligu ta' responsabbiltà; jirrifjuta l-kummerċjalizzazzjoni ta' tali data u jinnota l-ħtieġa urġenti li tittieħed azzjoni kontra l-bejgħ ta' tali data, fost l-oħrajn, lill-industrija farmaċewtika, lill-fornituri tal-assigurazzjoni tas-saħħa, lill-kumpaniji tat-teknoloġija u lill-impjegaturi;

143.  Iqis li l-interkonnessjoni u l-interoperabbiltà tal-infrastrutturi ta' informatika ta' prestazzjoni għolja mal-ispazju Ewropew tad-data dwar is-saħħa jiżguraw id-disponibbiltà ta' settijiet kbar u ta' kwalità għolja ta' data dwar is-saħħa li huma ta' importanza kritika għar-riċerka u t-trattament tal-patoloġiji, speċjalment il-mard rari u l-kondizzjonijiet pedjatriċi;

144.  Jappoġġja l-adattament ta' oqfsa eżistenti għall-aċċettabbiltà fit-teħid ta' deċiżjonijiet u l-adozzjoni ta' teknoloġiji tal-IA sabiex jipprovdu mod kif l-IA tista' tiġi żviluppata, adottata u implimentata fis-sistemi tal-kura tas-saħħa permezz tal-inklużività, il-kapaċità u l-fiduċja;

Djalogu settorjali mal-partijiet ikkonċernati

145.  Jirrikonoxxi l-fatturi multipli li jixprunaw in-nuqqasijiet u għalhekk l-importanza li jiġi żgurat l-involviment tal-manifatturi u ta' partijiet ikkonċernati oħra tal-katina tal-provvista biex jiġu evitati u ġestiti n-nuqqasijiet tal-mediċini;

146.  Jappoġġja lill-Kummissjoni fl-isforzi tagħha biex twettaq djalogu strutturat mal-atturi rilevanti fil-katina tal-valur farmaċewtika, l-awtoritajiet pubbliċi, l-organizzazzjonijiet mhux governattivi tal-pazjenti u tas-saħħa, il-professjonisti tal-kura tas-saħħa, inklużi l-ispiżjara, u l-komunità tar-riċerka bħala waħda mill-għodod biex jiġu indirizzati l-kawżi ewlenin tan-nuqqasijiet ta' mediċini u d-dgħufijiet fil-katina tal-manifattura u tal-provvista globali tal-mediċini kritiċi, il-materja prima farmaċewtika, il-prodotti intermedji u l-ingredjenti farmaċewtiċi attivi, kif ukoll tidentifika opportunitajiet għall-innovazzjoni; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura rappreżentazzjoni bilanċjata tal-partijiet ikkonċernati;

147.  Iħeġġeġ, f'dan il-kuntest, lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-partijiet ikkonċernati jiddefinixxu, malajr kemm jista' jkun u abbażi ta' dan id-djalogu strutturat, pjan direzzjonali politiku ċar u ambizzjuż biex jiġu żgurati u mmodernizzati l-kapaċitajiet eżistenti ta' manifattura tal-mediċini, tat-teknoloġiji u tal-ingredjenti farmaċewtiċi attivi fl-Ewropa;

148.  Jemmen li, minbarra d-djalogu strutturat dwar il-manifattura u l-katina tal-provvista, huwa meħtieġ ukoll Forum Farmaċewtiku Politiku usa' ta' Livell Għoli, li jlaqqa' lil dawk li jfasslu l-politika, ir-regolaturi, il-kontribwenti, l-organizzazzjonijiet tal-pazjenti, ir-rappreżentanti tal-industrija u partijiet ikkonċernati rilevanti oħra fil-katina tal-provvista tal-kura tas-saħħa sabiex jaqsmu t-tagħlimiet miksuba mill-pandemija tal-COVID-19 u jistabbilixxu qafas politiku effettiv biex jipprevjeni nuqqasijiet fuq żmien twil, jippermetti aċċess għall-mediċini lill-pazjenti, inaqqas id-dewmien, u jiżgura kompetittività u innovazzjoni;

149.  Jenfasizza r-rwol siewi tal-ispiżeriji fil-komunità u jirrikonoxxi l-kontribut siewi tagħhom anke matul il-pandemija billi jipprovdu fuq bażi kontinwa servizz essenzjali u ta' kwalità; jenfasizza li l-ispiżjara huma sors ta' informazzjoni indipendenti, affidabbli u awtoritarja; jissuġġerixxi rwol aktar attiv għall-ispiżjara f'attivitajiet ta' farmakoviġilanza biex tiġi vvalutata u mmonitorjata l-effettività tal-mediċini u jistieden lill-Istati Membri jinkluduhom fil-programmi tagħhom ta' saħħa, kura u riċerka; jitlob rikonoxximent aħjar tal-ispiżeriji li jwettqu xogħolhom f'żoni rurali, li jgħinu lill-popolazzjoni u jiżguraw il-benesseri taċ-ċittadini;

Mediċini sostenibbli u li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent

150.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li l-industrija farmaċewtika tkun favur l-ambjent u newtrali għall-klima matul iċ-ċikli tal-ħajja tal-prodotti mediċinali, filwaqt li jiġi żgurat aċċess għal trattamenti farmaċewtiċi sikuri u effettivi għall-pazjenti; jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ l-ispezzjoni u l-awditjar tul il-katina tal-produzzjoni kollha, b'mod partikolari barra l-UE; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tiżgura standards ta' sostenibbiltà ambjentali ta' kwalità għall-ingredjenti farmaċewtiċi attivi importati minn pajjiżi mhux tal-UE; jistieden lill-Kummissjoni tindirizza l-problema tal-iskart farmaċewtiku domestiku, permezz ta' miżuri biex jitnaqqsu l-imballaġġ u d-daqs tal-kontenituri biex jiġi żgurat li dawn ma jkunux akbar milli meħtieġ, filwaqt li tiżgura l-immaniġġjar konvenjenti u sikur għall-pazjenti jew għall-konsumaturi b'mobbiltà limitata, u biex ir-riċetti jinġiebu f'konformità mal-ħtiġijiet terapewtiċi reali; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tqis il-potenzjal ta' fuljetti elettroniċi bħala miżura komplementari għall-karti attwali ta' għodda ta' informazzjoni, biex jitnaqqas l-użu tal-karti fl-imballaġġ, filwaqt li jinżamm l-istess livell ta' aċċess għal informazzjoni importanti; jirrikonoxxi l-passi li diġà ttieħdu mill-industrija farmaċewtika bħal, pereżempju, l-inizjattiva Eco-Pharmaco-Stewardship;

151.  Iqis li l-Patt Ekoloġiku Ewropew jikkostitwixxi opportunità kbira biex il-manifatturi farmaċewtiċi jiġu mħeġġa jipparteċipaw fil-pjan għall-irkupru ekoloġiku billi jipproduċu f'konformità mal-istandards ambjentali u ekoloġiċi;

152.  Jenfasizza li l-iskart farmaċewtiku għandu jiġi mmaniġġjat skont l-objettivi u l-miri tal-ekonomija ċirkolari; jemmen li l-industrija farmaċewtika għandu jkollha l-istess rekwiżiti u standards dwar l-imballaġġ u l-ġestjoni tal-iskart bħal setturi oħra; jistieden lill-Kummissjoni toħloq qafas uniformi għall-imballaġġ li jqis il-faċilità ta' użu għall-utent u l-karatteristiċi tal-industrija;

153.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa gwida ċara dwar ir-rwol tal-politika tal-akkwist fil-promozzjoni ta' farmaċewtiċi aktar ekoloġiċi;

154.  Jistieden lill-Kummissjoni tirrispondi għall-appelli magħmula mill-Parlament fir-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Settembru 2020 dwar approċċ strateġiku għall-prodotti farmaċewtiċi fl-ambjent(22), b'mod partikolari li tirrevedi l-leġiżlazzjoni farmaċewtika biex issaħħaħ ir-rekwiżiti tal-valutazzjoni tar-riskju ambjentali u l-kondizzjonijiet tal-approvazzjoni u l-użu għall-mediċini, dment li l-awtorizzazzjoni għat-tqegħid fis-suq ma jiddewmux jew jiġu miċħuda unikament minħabba impatti ambjentali negattivi; jistieden ukoll lill-Kummissjoni tħaffef il-proċedura ta' rkupru għall-valutazzjonijiet tar-riskju ambjentali ta' mediċini għall-użu mill-bniedem awtorizzati qabel l-2006 fejn dawn ma jkunux disponibbli;

155.  Ifakkar li informazzjoni bħall-impatt tal-prodotti farmaċewtiċi fuq l-ilma, l-imġiba ambjentali, id-degradabbiltà għandha rwol ewlieni fil-ġestjoni tar-riskju u li tali informazzjoni għandha tkun trasparenti u disponibbli għall-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha; jilqa' l-isforzi tal-Kummissjoni biex tindirizza l-problema tal-farmaċewtiċi fl-ambjent; jenfasizza l-ħtieġa li dawn l-isforzi jitkomplew u jiżdiedu, b'mod partikolari fir-rigward tal-investimenti f'teknoloġiji li jipprovdu soluzzjonijiet aktar effettivi għat-tneħħija tal-farmaċewtiċi mill-ilma mormi, il-valutazzjoni tal-impatt ambjentali tal-mediċini veterinarji, l-iżvilupp ta' monitoraġġ kontinwu u l-kondiviżjoni tad-data dwar sorsi potenzjali sinifikanti ta' dan it-tip ta' tniġġis;

156.  Jinsisti li l-istrateġija farmaċewtika għall-Ewropa għandha tikkunsidra l-objettivi tal-Pjan ta' Azzjoni ta' Tniġġis Żero għall-ilma, l-arja u l-ħamrija;

157.  Jappoġġja l-implimentazzjoni tal-prinċipju "min iniġġes iħallas" biex tittejjeb ir-responsabbiltà tal-industrija farmaċewtika għat-tniġġis li tista' tiġġenera;

158.  Jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jappoġġjaw ir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni fil-qasam tal-farmaċewtiċi li huma ugwalment effettivi għall-pazjenti u intrinsikament inqas ta' ħsara għall-ambjent;

159.  Jenfasizza l-importanza tal-investiment biex jinstabu metodoloġiji alternattivi ġodda li ma jinvolvux l-annimali għall-iżvilupp tal-mediċini, mingħajr ma jitbaxxa l-livell ta' protezzjoni għas-saħħa tal-bniedem u mingħajr preġudizzju għall-innovazzjoni fil-qasam tal-farmaċewtiċi;

L-UE qed tmexxi d-dinja fil-kura tas-saħħa

160.  Jistieden lill-Kummissjoni tkompli tiffaċilita l-aċċess għas-swieq globali għall-industrija farmaċewtika tal-UE, inklużi l-SMEs, permezz ta' kondizzjonijiet ekwi u qafas regolatorju robust u ċar li jippromwovi l-ogħla standards dwar il-kwalità u s-sikurezza fil-livell internazzjonali u jiffaċilita l-ftehimiet kummerċjali li jippremjaw il-kompetittività bbażata fuq l-innovazzjoni, sabiex is-settur farmaċewtiku jsir pilastru strateġiku tal-UE; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-ftehimiet kummerċjali jikkontribwixxu għal aċċess imtejjeb għal mediċini sikuri, effettivi u bi prezzijiet raġonevoli fl-UE u f'pajjiżi terzi; jenfasizza l-importanza li jitneħħew l-ostakli għall-kummerċ u mhux tariffarji f'pajjiżi terzi, u li jiġi żgurat aċċess ġust għas-swieq internazzjonali għall-kumpaniji li joperaw fl-UE;

161.  Jistieden lill-Kummissjoni tiffaċilita l-ftehimiet bejn l-EMA u l-aġenziji regolatorji mhux tal-UE dwar il-prevenzjoni ta' emerġenzi u l-koordinazzjoni tar-reazzjonijiet għalihom, b'rispett sħiħ tal-ogħla standards tal-UE għall-protezzjoni tad-data personali; iħeġġeġ lill-Kummissjoni taħdem mal-membri tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ biex tiffaċilita l-kummerċ fil-prodotti tas-saħħa, iżżid ir-reżiljenza fil-ktajjen tal-provvista globali permezz ta' aċċess stabbli għall-materja prima, u tikkontribwixxi għal rispons effettiv fil-każ ta' emerġenza tas-saħħa;

162.  Itenni mill-ġdid l-impenn tiegħu li jkompli jaħdem mal-Kummissjoni u mal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa biex jiġu standardizzati oqfsa regolatorji sikuri, effettivi, u sostenibbli għall-prodotti mediċinali u jiżdied l-aċċess għall-mediċini globalment u l-affordabbiltà tagħhom;

Il-privattivi u l-ftehim TRIPs

163.  Jinnota li l-protezzjoni tal-privattivi hija inċentiv essenzjali għall-kumpaniji biex jinvestu fl-innovazzjoni u jipproduċu mediċini ġodda; jinnota, fl-istess ħin, li l-effett ta' esklużjoni tal-privattivi jista' jwassal għal provvista limitata fis-suq u aċċess ridott għall-mediċini u għall-prodotti farmaċewtiċi; jenfasizza li għandu jinstab bilanċ bejn l-inkoraġġiment tal-innovazzjoni permezz tal-effett ta' esklużjoni ta' privattiva u l-iżgurar tal-aċċess għall-mediċini u l-protezzjoni tas-saħħa pubblika; ifakkar li kumpanija li tikkumerċjalizza mediċina tista' tgawdi mill-esklużività tad-data għal perjodu ta' tmien snin mill-ewwel awtorizzazzjoni għat-tqegħid fis-suq skont l-Artikolu 14(11) tar-Regolament (KE) Nru 726/2004; jistieden lill-Kummissjoni tipproponi reviżjoni ta' dak ir-regolament biex tipprevedi l-possibbiltà ta' awtorizzazzjoni temporanja tal-għoti ta' liċenzji obbligatorji f'każ ta' kriżi tas-saħħa sabiex ikunu jistgħu jiġu prodotti verżjonijiet ġeneriċi ta' mediċini li jsalvaw il-ħajja; ifakkar li dan huwa wieħed mill-flessibbiltajiet tas-saħħa pubblika fil-qasam tal-protezzjoni tal-privattivi inklużi diġà fil-Ftehim TRIPS tad-WTO, kif affermati mill-ġdid ulterjorment mid-Dikjarazzjoni ta' Doha tal-2001; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-implimentazzjoni tal-ftehimiet ta' kummerċ ħieles tal-UE ma tinterferix mal-possibbiltà li jiġu invokati l-flessibbiltajiet previsti mill-Ftehim TRIPS u li tipprovdi gwida lill-Istati Membri sabiex jiġi mħeġġeġ il-ħruġ ta' liċenzji volontarji pjuttost milli l-ħruġ immedjat ta' liċenzji obbligatorji; jenfasizza li l-ftehimiet ta' kummerċ ħieles ma għandhomx jiffukaw esklużivament fuq l-infurzar tal-istandards tal-propjetà intellettwali f'pajjiżi terzi, iżda għandhom iqisu l-impatt fuq il-mediċini ġeneriċi u bijosimili fl-UE u f'pajjiżi terzi, kif ukoll jinkludu koordinazzjoni dwar standards regolatorji;

o
o   o

164.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

(1) ĠU C 263, 25.7.2018, p. 4. (2) ĠU C 433, 23.12.2019, p. 153. (3) ĠU C 270, 7.7.2021, p. 2. (4) Testi adottati, P9_TA(2020)0205. (5) Testi adottati, P9_TA(2020)0228. (6) Testi adottati, P9_TA(2020)0226. (7) ĠU L 18, 22.1.2000, p. 1. (8) ĠU L 311, 28.11.2001, p. 67. (9) ĠU L 136, 30.4.2004, p. 1. (10) ĠU L 378, 27.12.2006, p. 1. (11) ĠU L 276, 20.10.2010, p. 33. (12) ĠU L 158, 27.5.2014, p. 1. (13) ĠU L 153, 11.6.2019, p. 1. (14) ĠU L 107, 26.3.2021, p. 1. (15) ĠU L 170, 12.5.2021, p. 1. (16) Proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Novembru 2020 dwar rwol imsaħħaħ għall-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini fit-tħejjija għall-kriżijiet u fil-maniġġar tagħhom għall-prodotti mediċinali u għall-apparati mediċi (COM(2020)0725); proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Novembru 2020 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 851/2004 li jistabbilixxi Ċentru Ewropew għall-prevenzjoni u l-kontroll tal-mard (COM(2020)0726); proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Novembru 2020 dwar theddid transkonfinali serju għas-saħħa u li jħassar id-Deċiżjoni Nru 1082/2013/UE (COM(2020)0727). (17) ĠU C 450, 28.12.2020, p. 1. (18) Id-Direttiva 2014/24/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta' Frar 2014 dwar l-akkwist pubbliku u li tħassar id-Direttiva 2004/18/KE (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 65). (19) Ir-Regolament (UE) Nru 536/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' April 2014 dwar il-provi kliniċi fuq prodotti mediċinali għall-użu mill-bniedem, u li jħassar id-Direttiva 2001/20/KE (ĠU L 158, 27.5.2014, p. 1). (20) Ir-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta' April 2016 dwar il-protezzjoni tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta' data personali u dwar il-moviment liberu ta' tali data, u li jħassar id-Direttiva 95/46/KE (ĠU L 119, 4.5.2016, p. 1). (21) Ir-Regolament (UE) 2018/1725 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta' Ottubru 2018 dwar il-protezzjoni ta' persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta' data personali mill-istituzzjonijiet, korpi, uffiċċji u aġenziji tal-Unjoni u dwar il-moviment liberu ta' tali data, u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 45/2001 u d-Deċiżjoni Nru 1247/2002/KE (ĠU L 295, 21.11.2018, p. 39). (22) ĠU C 385, 22.9.2021, p. 59.