– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τις διαβουλεύσεις της Επιτροπής Αναφορών,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 10 και 11 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 20, 24 και 227 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) που αντικατοπτρίζουν τη σημασία που η Συνθήκη αποδίδει στο δικαίωμα των πολιτών και των κατοίκων της ΕΕ να εφιστούν την προσοχή του Κοινοβουλίου στα ζητήματα που τους απασχολούν,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 228 ΣΛΕΕ σχετικά με τον ρόλο και τις λειτουργίες του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 44 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ο Χάρτης») σχετικά με το δικαίωμα υποβολής αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τις διατάξεις ΣΛΕΕ σχετικά με τη διαδικασία επί παραβάσει και συγκεκριμένα τα άρθρα 258 και 260,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 54 και 227 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αναφορών (A9-0323/2021),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 το Κοινοβούλιο έλαβε 1 573 αναφορές, δηλαδή σημειώθηκε αύξηση κατά 15,9 % συγκριτικά με τις 1 357 αναφορές που υποβλήθηκαν το 2019 και 28,9 % συγκριτικά με τις 1 220 αναφορές που υποβλήθηκαν το 2018·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 ο αριθμός των χρηστών που υποστήριξαν μία ή περισσότερες αναφορές στη διαδικτυακή πύλη αναφορών του Κοινοβουλίου ανήλθε σε 48 882, ήτοι αυξήθηκε σημαντικά συγκριτικά με τους 28 076 χρήστες που καταγράφηκαν το 2019· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των ατόμων που στήριξαν ηλεκτρονικά τις αναφορές επίσης αυξήθηκε το 2020, φθάνοντας συνολικά τα 55 129·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μεγάλος αριθμός αναφορών που εκφράζουν τις ανησυχίες των πολιτών σχετικά με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας και τις επεκτάσεις που είχε σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο λόγω της έξαρσης της πανδημίας COVID-19 συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση του συνολικού αριθμού των αναφορών που υποβλήθηκαν το 2020 συγκριτικά με τα προηγούμενα έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 13,23 % των αναφορών που ελήφθησαν το 2020 αφορούσαν την πανδημία COVID-19·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μεγάλος αριθμός αναφορών που υποβλήθηκαν το 2020 αποκαλύπτει ότι, σε περιόδους κρίσης, οι πολίτες βασίζονται στους εκλεγμένους αντιπροσώπους της επικράτειάς τους σε επίπεδο ΕΕ, εκφράζοντας άμεσα τις ανησυχίες και τα παράπονά τους·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι ο συνολικός αριθμός των αναφορών παραμένει περιορισμένος σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της ΕΕ, γεγονός που μαρτυρά ότι πρέπει να ενταθούν έτι περισσότερο οι προσπάθειες για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με το δικαίωμά τους να υποβάλλουν αναφορές και να ενθαρρύνονται να τις υποβάλλουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ασκώντας το δικαίωμά τους να υποβάλουν αναφορά, οι πολίτες προσδοκούν ότι η εξεύρεση λύσης στα προβλήματά τους από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα έχει προστιθέμενη αξία·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κριτήρια για το παραδεκτό των αναφορών ορίζονται στο άρθρο 227 ΣΛΕΕ και στο άρθρο 226 του Κανονισμού του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με τα οποία οι αναφορές πρέπει να υποβάλλονται από πολίτες ή κατοίκους της ΕΕ που επηρεάζονται άμεσα από θέματα που εμπίπτουν στους τομείς δραστηριότητας της ΕΕ·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τις 1 573 αναφορές που υποβλήθηκαν το 2020, 392 χαρακτηρίστηκαν μη παραδεκτές και 51 αποσύρθηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχετικά υψηλό ποσοστό (24,92 %) των μη παραδεκτών αναφορών το 2020 καταδεικνύει ότι εξακολουθεί να υπάρχει εκτεταμένη έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και τα όρια των τομέων αρμοδιότητας της Ένωσης·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα υποβολής αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα υποβολής αναφοράς συνιστά έναν ανοικτό, δημοκρατικό και διαφανή μηχανισμό που μπορούν να χρησιμοποιούν οι πολίτες και οι κάτοικοι της ΕΕ για να επικοινωνούν άμεσα με τους εκλεγμένους αντιπροσώπους τους και, ως εκ τούτου, συμβάλλει ουσιαστικά στην ενεργό συμμετοχή των πολιτών στους τομείς δραστηριότητας της Ένωσης·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα υποβολής αναφοράς παρέχει στο Κοινοβούλιο την ευκαιρία να ενισχύσει την αντίδρασή του σε καταγγελίες και ανησυχίες σχετικά με τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ και τη συμμόρφωση με την ενωσιακή νομοθεσία στα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναφορές αποτελούν, ως εκ τούτου, χρήσιμη πηγή πληροφοριών σχετικά με περιπτώσεις εσφαλμένης εφαρμογής ή παραβιάσεων του δικαίου της ΕΕ και επιτρέπουν στο Κοινοβούλιο και σε άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αξιολογήσουν τη μεταφορά και την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ καθώς και τον πιθανό αντίκτυπό του στα δικαιώματα των πολιτών και των κατοίκων της ΕΕ·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εδώ και καιρό πρωτοστατεί στην εξέλιξη της διαδικασίας υποβολής αναφορών διεθνώς και εξακολουθεί να διαθέτει το πιο ανοικτό και διαφανές σύστημα στην Ευρώπη, παρέχοντας στους αναφέροντες τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις δραστηριότητές του·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Αναφορών ασχολείται και εξετάζει ενδελεχώς κάθε αναφορά που υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αναφέρων έχει το δικαίωμα να λάβει πληροφορίες σχετικά με την απόφαση επί του παραδεκτού που έλαβε η Επιτροπή Αναφορών και τη συνέχεια που δόθηκε στην εξέτασή της, μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, στη γλώσσα του ή στη γλώσσα στην οποία συντάχθηκε η αναφορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε αναφέρων δικαιούται να ζητεί την επανεξέταση της αναφοράς του λόγω νέων συναφών στοιχείων·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δραστηριότητες της Επιτροπής Αναφορών βασίζονται στη συνεισφορά των αναφερόντων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πληροφορίες που υποβάλλουν οι αναφέροντες στις αναφορές τους και στις συνεδριάσεις της Επιτροπής Αναφορών, μαζί με την αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις απαντήσεις των κρατών μελών και άλλων φορέων, είναι ζωτικής σημασίας για το έργο της Επιτροπής Αναφορών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδεκτές αναφορές συμβάλλουν σημαντικά και στο έργο των άλλων κοινοβουλευτικών επιτροπών, δεδομένου ότι διαβιβάζονται από την Επιτροπή Αναφορών σε άλλες επιτροπές για γνωμοδότηση ή για ενημέρωση·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Αναφορών αποδίδει ύψιστη σημασία στην εξέταση και τη δημόσια συζήτηση των αναφορών κατά τις συνεδριάσεις της· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναφέροντες έχουν το δικαίωμα να παρουσιάσουν οι ίδιοι τις αναφορές στις συνεδριάσεις της Επιτροπής Αναφορών όπου συχνά μάλιστα λαμβάνουν τον λόγο, συμβάλλοντας έτσι ενεργά στο έργο της· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 η Επιτροπή Αναφορών πραγματοποίησε 13 συνεδριάσεις, στις οποίες εξετάσθηκαν 116 αναφορές με 110 αναφέροντες που ήταν παρόντες, ενώ 78 αναφέροντες συμμετείχαν ενεργά λαμβάνοντας τον λόγο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μικρότερος αριθμός αναφορών που εξετάσθηκαν στη διάρκεια συνεδριάσεων το 2020 συγκριτικά με το 2019 εξηγείται από τη μείωση του χρόνου των συνεδριάσεων της Επιτροπής Αναφορών, ιδίως από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο, λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων παροχής διερμηνείας ως απόρροια των προληπτικών μέτρων που έλαβε το Κοινοβουλίου στο πλαίσιο της πανδημίας·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα βασικά θέματα ανησυχίας που εκφράστηκαν στις αναφορές του 2020 αφορούν τα θεμελιώδη δικαιώματα (ιδίως τον αντίκτυπο των μέτρων έκτακτης ανάγκης λόγω της πανδημίας COVID-19 στο κράτος δικαίου και τη δημοκρατία, καθώς και την ελευθερία κυκλοφορίας, το δικαίωμα στην εργασία, το δικαίωμα στην ενημέρωση και το δικαίωμα στην εκπαίδευση, ενώ ένας μεγάλος αναφορών αφορούν τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ στην Ένωση), την υγεία (ιδίως ζητήματα σχετικά με την αντιμετώπιση της κρίσης στον τομέα της δημόσιας υγείας λόγω της πανδημίας, ιδίως όσον αφορά την προστασία της υγείας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των θεραπειών και του προστατευτικού εξοπλισμού, τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης στα κράτη μέλη και την απόκτηση και διανομή εμβολίων), το περιβάλλον (κυρίως εξορυκτικές δραστηριότητες και ο αντίκτυπός τους στο περιβάλλον, την πυρηνική ασφάλεια, την ατμοσφαιρική ρύπανση και την υποβάθμιση των φυσικών οικοσυστημάτων), τη δικαιοσύνη (ιδίως ζητήματα που σχετίζονται με την πρόσβαση στη δικαιοσύνη ή εικαζόμενες διαδικαστικές παρατυπίες ή ανησυχίες σχετικά με το κράτος δικαίου, καθώς και διασυνοριακές υποθέσεις απαγωγής παιδιών και δικαιωμάτων επιμέλειας), την εκπαίδευση (ιδίως ζητήματα που σχετίζονται με την μεροληπτική πρόσβαση στην εκπαίδευση), και την εσωτερική αγορά (ιδίως ειδικότερα, ζητήματα σχετικά με τους εθνικούς ταξιδιωτικούς περιορισμούς στο πλαίσιο της πανδημίας και τον αντίκτυπό τους στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων εντός και εκτός της ΕΕ), την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και πολλούς άλλους τομείς δραστηριότητας της Ένωσης·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 79,7 % (1 254) των αναφορών που ελήφθησαν το 2020 υποβλήθηκαν μέσω της διαδικτυακής πύλης αναφορών του Κοινοβουλίου, συγκριτικά με το 73,9 % (1 003 αναφορές) το 2019, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι η διαδικτυακή πύλη αναφορών του Κοινοβουλίου έχει καταστεί μακράν ο πλέον χρησιμοποιούμενος δίαυλος από τους πολίτες για την υποβολή αναφορών στο Κοινοβούλιο·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 η διαδικτυακή πύλη αναφορών εξελίχθηκε ώστε να είναι πιο φιλική προς τον χρήστη, ασφαλής και προσβάσιμη για τους πολίτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συχνές ερωτήσεις (FAQ) έχουν επικαιροποιηθεί και έχουν επέλθει ορισμένες βελτιώσεις σχετικά με την προστασία των δεδομένων προκειμένου να εφαρμοστούν οι συστάσεις του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων και έχει θεσπιστεί νέος μηχανισμός ανάκτησης κωδικού πρόσβασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασύνδεση μεταξύ της διαδικτυακής πύλης αναφορών, του ePeti και του PETIGREF έχει αναβαθμιστεί ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και εργασίες για να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση των εξωτερικών εξελίξεων και της πλατφόρμας Hermes· λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλος αριθμός μεμονωμένων αιτημάτων για τεχνική βοήθεια διεκπεραιώθηκε με επιτυχία·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 εγγράφηκαν στην ημερήσια διάταξη πολλές αναφορές με θέμα τη νόσο COVID-19 με την εφαρμογή της διαδικασίας επείγοντος·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 η Επιτροπή Αναφορών πραγματοποίησε μία μόνο διερευνητική επίσκεψη· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν πραγματοποιήθηκε καμία άλλη διερευνητική επίσκεψη λόγω της πανδημίας και της απόφασης του Προέδρου του Κοινοβουλίου να ακυρώσει όλες τις κοινοβουλευτικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσωπειών, ως ένα από τα αναγκαία και προληπτικά μέτρα που ελήφθησαν για τον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου COVID-19 και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων για την υγεία των βουλευτών και του προσωπικού του Κοινοβουλίου·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Αναφορών, ως συνδεδεμένη επιτροπή, μαζί με τις αρμόδιες επιτροπές, την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) και την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας (CULT) οργάνωσαν μια δημόσια ακρόαση στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ΕΠΠ) με τίτλο «Minority Safepack - Ένα εκατομμύριο υπογραφές για την πολυμορφία στην Ευρώπη» στις 15 Οκτωβρίου 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της πανδημίας, η ακρόαση έλαβε χώρα σε υβριδική μορφή. Συγκεκριμένα οι διοργανωτές της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών συμμετείχαν εξ’ αποστάσεως ενώ το κοινό μπορούσε να παρακολουθήσει τη συνεδρίαση σε απευθείας μετάδοση μέσω διαδικτύου·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο έργο της Επιτροπής Αναφορών ενώ οι πληροφορίες που παρέχουν οι αναφέροντες χρησιμεύουν στον εντοπισμό πιθανών παραβιάσεων ή εσφαλμένης εφαρμογής του Ευρωπαϊκού δικαίου·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της Επιτροπής όσον αφορά τη διαχείριση των αναφορών βασίζεται στην ανακοίνωση της, του 2016, με τίτλο «Δίκαιο της ΕΕ: καλύτερη εφαρμογή για καλύτερα αποτελέσματα», C(2016)8600·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής για την παρακολούθηση της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ αναφέρονται σε αναφορές με πολύ γενικό τρόπο, αποκαλύπτοντας την έλλειψη κατάλληλου συστήματος συλλογής πληροφοριών για τις αναφορές και τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται με τις διαδικασίες επί παραβάσει ή τους νόμους της ΕΕ·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Κανονισμό, η Επιτροπή Αναφορών είναι αρμόδια για τις σχέσεις με το Γραφείο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή που διερευνά καταγγελίες για κακοδιοίκηση εντός των θεσμικών και λοιπών οργάνων της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, Emily O’Reilly, παρουσίασε την ετήσια έκθεσή της για το 2019 στην Επιτροπή Αναφορών κατά τη συνεδρίασή της στις 3 Σεπτεμβρίου 2020·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Αναφορών είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαμεσολαβητών, στο οποίο συμμετέχουν ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, οι εθνικοί και περιφερειακοί Συνήγοροι του Πολίτη και λοιποί συναφείς οργανισμοί των κρατών μελών, των υποψηφίων προς ένταξη κρατών και άλλων χωρών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, και το οποίο αποσκοπεί στην προώθηση της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με το δίκαιο και την χάραξη πολιτικής της ΕΕ, καθώς και στην ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών·
1. τονίζει τον θεμελιώδη ρόλο της Επιτροπής Αναφορών στην προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων των πολιτών και των κατοίκων της ΕΕ καθώς διασφαλίζει ότι οι ανησυχίες και οι καταγγελίες των αναφερόντων εξετάζονται εγκαίρως και αποτελεσματικά και ότι επιλύονται, όπου είναι δυνατόν, μέσω μιας ανοικτής, δημοκρατικής, ταχείας και διαφανούς διαδικασίας αναφορών· τονίζει ότι το εργαλείο των αναφορών είναι κομβικής σημασίας αφενός για την προώθηση των αρχών της άμεσης δημοκρατίας και αφετέρου για τη βελτίωση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
2. τονίζει ότι η συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης είναι σημαντική για την επίτευξη μιας πιο δημοκρατικής, ανοιχτής και διαφανούς Ένωσης· επισημαίνει ότι η Επιτροπή Αναφορών έχει θεμελιώδη ρόλο όσον αφορά τη συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών στις δραστηριότητες της Ένωσης και αποτελεί βήμα διαλόγου από το οποίο οι πολίτες μπορούν να διατυπώνουν τις απόψεις τους στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να βελτιώσουν τον τρόπο που χειρίζονται τα προβλήματα των πολιτών κατά τη χάραξη πολιτικής, λαμβάνοντας υπόψη τις γνώμες και τις καταγγελίες που διατυπώνονται στις αναφορές·
3. επαναλαμβάνει πόσο σημαντικός είναι ο συνεχής δημόσιος διάλογος σχετικά με τους τομείς δραστηριότητας της Ένωσης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι πολίτες ενημερώνονται σωστά σχετικά με το πεδίο αρμοδιοτήτων της Ένωσης και τα διάφορα επίπεδα λήψης αποφάσεων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, τη διοργάνωση αποτελεσματικών εκστρατειών ενημέρωσης· τονίζει ότι η ενεργή συμμετοχή του Τύπου και των υπηρεσιών επικοινωνίας, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, και των πιο ενεργών μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα ενίσχυε την προβολή και την ικανότητα ανταπόκρισης του έργου της Επιτροπής Αναφορών στις ανησυχίες του κοινού·
4. θεωρεί ότι η προσπάθεια αυτή θα συμβάλει επίσης στην αποφυγή της παραπληροφόρησης σχετικά με το έργο της Επιτροπής Αναφορών, σύμφωνα με την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης που προωθεί η Επιτροπή, και θα συμβάλει στην αύξηση της ενημέρωσης των πολιτών σχετικά με το δικαίωμά τους να υποβάλλουν αναφορές, καθώς και σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και τα όρια των αρμοδιοτήτων της Ένωσης και των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Αναφορών, με στόχο τη μείωση του αριθμού των μη παραδεκτών αναφορών· θεωρεί ότι είναι επίσης σημαντικό να υπογραμμίσει αυτές τις περιπτώσεις επιτυχούς έκβασης, κατά τις οποίες ζήτημα που έθεσε αναφέροντας λύθηκε με την υποστήριξη της Επιτροπής Αναφορών· τονίζει στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της πολιτικής πολυγλωσσικής επικοινωνίας της ΕΕ προκειμένου να συνδεθεί καλύτερα με πολίτες από όλα τα κράτη μέλη·
5. τονίζει ότι η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως ευκαιρία επεξήγησης στους πολίτες της ΕΕ του ρόλου της Επιτροπής Αναφορών, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με το δικαίωμα αναφοράς και να ενθαρρυνθούν να συμμετέχουν ενεργά και να εγείρουν τις ανησυχίες τους και να εκφράζουν τις ιδέες τους στους εκλεγμένους εκπροσώπους τους·
6. επισημαίνει ότι οι αναφορές αποτελούν την πόρτα προς τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα για τους πολίτες και μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για το Κοινοβούλιο και τα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ να επικοινωνούν απευθείας με τους πολίτες και τους κατοίκους της ΕΕ, να κατανοούν τα προβλήματα τους και να διατηρούν τακτικό διάλογο μαζί τους, ιδίως σε περιπτώσεις όπου οι πολίτες βιώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις της εσφαλμένης εφαρμογής ή παραβίασης του δικαίου της ΕΕ· υπογραμμίζει την ανάγκη για ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής Αναφορών και των αρμόδιων επιτροπών, των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης και των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών όσον αφορά τις έρευνες και τις προτάσεις σχετικά με την εφαρμογή και τη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων απαντήσεων προς την Επιτροπή Αναφορών· πιστεύει ότι η συνεργασία αυτή είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση και την επίλυση των προβλημάτων των πολιτών σχετικά με την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ και συμβάλλει στην ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμότητας και της λογοδοσίας της Ένωσης· ζητεί, ως εκ τούτου, την ενεργότερη συμμετοχή των εκπροσώπων των κρατών μελών στις συνεδριάσεις της Επιτροπής Αναφορών και την ταχύτερη ανταπόκριση στα αιτήματα παροχής διευκρινίσεων ή πληροφοριών που στέλνει η Επιτροπή Αναφορών στις εθνικές αρχές· παροτρύνει την Επιτροπή να ενεργήσει προκειμένου να υπάρξει μια ερμηνεία του άρθρου 51 του Χάρτη που του εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή εμβέλεια και συνοχή·
7. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαδραματίζει πιο ενεργό ρόλο στην Επιτροπή Αναφορών προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι πολίτες λαμβάνουν μια λεπτομερή και κατανοητή απάντηση·
8. υπογραμμίζει την ανάγκη σεβασμού της προσέγγισης και της άποψης που εκφράζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις απαντήσεις της προς την Επιτροπή Αναφορών και σεβασμού του ρόλου της ως θεματοφύλακα των Συνθηκών·
9. υπενθυμίζει ότι οι αναφορές συμβάλλουν σημαντικά στον ρόλο της Επιτροπής ως θεματοφύλακα των Συνθηκών· τονίζει ότι η ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής Αναφορών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση της επιτυχούς επεξεργασίας των αναφορών· παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απέχει από γενικές απαντήσεις και να παράσχει έγκαιρες, ακριβείς, σαφείς και στοχευμένες απαντήσεις προκειμένου να απαντά αποτελεσματικά στα ουσιαστικά αιτήματα των αναφερόντων· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει τη διαφάνεια και την πρόσβαση σε έγγραφα και πληροφορίες, στο πλαίσιο των διαδικασιών EU Pilot σε σχέση με τις ληφθείσες αναφορές, καθώς και των διαδικασιών EU Pilot και επί παραβάσει που έχουν ήδη ολοκληρωθεί, και να λάβει υπόψη τυχόν ζητήματα που σχετίζονται με την παραβίαση του δικαίου της ΕΕ τα οποία εγείρονται μέσω αναφορών κατά προτεραιότητα κατά την εξέταση του κατά πόσον πρέπει να κινηθεί διαδικασία επί παραβάσει, ιδίως όταν τα ζητήματα σχετίζονται με την περιβαλλοντική νομοθεσία·
10. ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την αρμοδιότητα της όσον αφορά τις αναφορές, συμπεριλαμβανομένων όσων εγείρουν ζητήματα που εμπίπτουν στους τομείς δραστηριότητας της ΕΕ αλλά όχι σε κάποια πολιτική για την οποία η ΕΕ έχει νομοθετική αρμοδιότητα·
11. καλεί τις εθνικές αρχές να δρουν προορατικά ως προς τη λήψη των αναγκαίων μέτρων για να ανταποκριθούν στις ανησυχίες των πολιτών, όπως αυτές εκφράζονται στις αναφορές τους σε περιπτώσεις συστημικής αποτυχίας σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται όσον αφορά τη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία στις υποθέσεις που εξετάζονται·
12. επισημαίνει ότι η Επιτροπή Αναφορών πρέπει να τηρεί τα κριτήρια παραδεκτού που ορίζονται στα άρθρα 226 και 227 ΣΛΕΕ και στον Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·
13. υπενθυμίζει ότι η συνεργασία με άλλες επιτροπές του Κοινοβουλίου είναι απαραίτητη για την ακριβή και ολοκληρωμένη επεξεργασία των αναφορών· σημειώνει ότι το 2020 απεστάλησαν 56 αναφορές σε άλλες επιτροπές για γνωμοδότηση και 385 προς ενημέρωση· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ελήφθησαν από άλλες επιτροπές 40 γνωμοδοτήσεις και 60 διαβεβαιώσεις ότι οι αναφορές λαμβάνονται υπόψη στις όποιες εργασίες τους· επισημαίνει ότι οι δημόσιες ακροάσεις που οργανώνονται από κοινού με άλλες κοινοβουλευτικές επιτροπές συμβάλλουν στην ολοκληρωμένη εξέταση των αναφορών· υπενθυμίζει ότι οι αναφέροντες ενημερώνονται για τις αποφάσεις να ζητηθούν γνωμοδοτήσεις από άλλες επιτροπές κατά την εξέταση των αναφορών τους· καλεί τις κοινοβουλευτικές επιτροπές να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να συμβάλουν ενεργά στην εξέταση των αναφορών – αποδεικνύοντας την εμπειρογνωμοσύνη τους – και, ως εκ τούτου, να επιτρέψουν στο Κοινοβούλιο να ανταποκρίνεται ταχύτερα και πληρέστερα στις ανησυχίες των πολιτών· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το δίκτυο PETI δεν μπόρεσε να συνεδριάσει το 2020 λόγω της πανδημίας COVID-19·
14. πιστεύει ότι το Δίκτυο Αναφορών αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο ευαισθητοποίησης για τα ζητήματα που εγείρονται στις αναφορές και διευκόλυνσης της εξέτασης των αναφορών σε άλλες επιτροπές στις οποίες αποστέλλονται προς γνωμοδότηση ή προς ενημέρωση· σημειώνει την ανάγκη διευκόλυνσης του κοινοβουλευτικού και νομοθετικού έργου όσον αφορά την παρακολούθηση των αναφορών· θεωρεί ότι αυτό το δίκτυο θα πρέπει να ενισχύσει τον διάλογο και τη συνεργασία με την Επιτροπή και τα άλλα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης· ευελπιστεί ότι οι τακτικές συνεδριάσεις του δικτύου PETI συμβάλλουν τα μέγιστα στην ενίσχυση της συνεργασίας των κοινοβουλευτικών επιτροπών μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των μελών του δικτύου· καλεί το Κοινοβούλιο να καταρτίσει μηχανισμό που θα δίνει τη δυνατότητα στην Επιτροπή Αναφορών να συμμετέχει άμεσα στη νομοθετική διαδικασία·
15. επισημαίνει το ψήφισμά του, της 17ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων της Επιτροπής Αναφορών κατά το 2019(1),
16. υπογραμμίζει ότι, παρά τον μειωμένο χρόνο συνεδριάσεων της Επιτροπής Αναφορών το 2020 λόγω των προληπτικών μέτρων που έλαβε το Κοινοβούλιο για την αποφυγή της εξάπλωσης της νόσου COVID-19 εντός των εγκαταστάσεών του και των επακόλουθων μειωμένων δυνατοτήτων παροχής διερμηνείας, η Επιτροπή Αναφορών έχει εκφράσει τη γνώμη της σχετικά με σημαντικά ζητήματα που εγείρονται στις αναφορές, συμβάλλοντας σε σημαντικό αριθμό κοινοβουλευτικών εκθέσεων, ιδίως όσον αφορά τη σύναψη της συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας(2), την παρακολούθηση της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ για τα έτη 2017 και 2018(3), τις συστάσεις για τις διαπραγματεύσεις για μια νέα εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας(4), την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση – ετήσια έκθεση για τα έτη 2018-2019(5), τη μείωση των ανισοτήτων με ειδική έμφαση στη φτώχεια των εργαζομένων(6), την ετήσια έκθεση προόδου για το 2019(7) όσον αφορά την Τουρκία, και την εφαρμογή της οδηγίας 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία υπό το πρίσμα της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες(8)· εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο της γραμματείας της Επιτροπής Αναφορών εν γένει και, ειδικότερα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς οι συνθήκες εργασίας έγιναν πιο περίπλοκες· τονίζει την ανάγκη εξέτασης των προκλήσεων που προκύπτουν κατά την πανδημία και της αναζήτησης τρόπου βελτίωσης του έργου της Επιτροπής Αναφορών, ιδίως σε καιρούς κρίσης·
17. υπενθυμίζει ότι, στις συστάσεις τους για τις διαπραγματεύσεις ενόψει νέας συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο, τα μέλη της Επιτροπής Αναφορών επανέλαβαν ότι κάθε πολίτης της Ένωσης ο οποίος διαμένει στο Ηνωμένο Βασίλειο δικαιούται να υποβάλλει αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο βάσει του άρθρου 227 ΣΛΕΕ, να συμμετέχει σε ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών, καθώς και να προσφεύγει στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή μετά το προγραμματισμένο πέρας της μεταβατικής περιόδου (31 Δεκεμβρίου 2020), καλώντας την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια να συνεχίσει το έργο της, που ξεκίνησε κατά τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία αποχώρησης, προκειμένου να διασφαλίζει τη διαφάνεια των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται στο πλαίσιο της μελλοντικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου·
18. επισημαίνει τον μεγάλο αριθμό αναφορών σχετικά με τη νόσο COVID-19, τις οποίες η Επιτροπή Αναφορών εξέτασε και στη συνέχεια απάντησε το 2020, κυρίως μέσω της διαδικασίας επείγοντος που εφαρμόζει· τονίζει ότι οι περισσότερες από αυτές τις αναφορές ζητούσαν την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών από τα έκτακτα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των περιοριστικών μέτρων, καθώς και τη διαφάνεια στην ανάπτυξη, αγορά και διανομή των εμβολίων κατά της νόσου COVID-19· υπογραμμίζει ότι οι εν λόγω αναφορές περιλάμβαναν και ζητήματα σχετικά με τις θεραπείες, τον προστατευτικό εξοπλισμό, καθώς και την αξιολόγηση της διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης στα κράτη μέλη· υπενθυμίζει επίσης ότι πολλοί αναφέροντες εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο των εθνικών μέτρων έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων των περιοριστικών μέτρων, στη δημοκρατία, στο κράτος δικαίου και στα θεμελιώδη δικαιώματα, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τους περιορισμούς στα ταξίδια και την εργασία, και την αρχική έλλειψη συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, που θέτουν εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία εντός του χώρου Σένγκεν, δυσχεραίνοντας ιδίως πολλούς διασυνοριακούς εργαζόμενους, σπουδαστές και ζευγάρια με διπλή ιθαγένεια, καθώς και τη διαχείριση των ματαιωθεισών πτήσεων και ταξιδιών κατά τη διάρκεια της πανδημίας και τις πολιτικές επιστροφής χρημάτων που ακολουθούν οι εμπλεκόμενες αεροπορικές εταιρείες· υπενθυμίζει ότι όλα τα περιοριστικά μέτρα πρέπει να είναι αναγκαία, αναλογικά και προσωρινά· τονίζει ότι η διασφάλιση της αποτελεσματικής, ισότιμης και ομοιόμορφης εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ έχει ζωτική σημασία για την προάσπιση του κράτους δικαίου, που αποτελεί μια από τις θεμελιώδεις αξίες της Ένωσης και των κρατών μελών της, σύμφωνα με το άρθρο 2 ΣΕΕ, ακόμη και σε κρίση όπως η πανδημία COVID-19· είναι της άποψης ότι η ταχεία και αποτελεσματική επεξεργασία των αναφορών, κυρίως σε περιόδους σοβαρής κρίσης, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα·
19. επισημαίνει την απόφαση που λήφθηκε κατά τους πρώτους μήνες της πανδημίας, δηλαδή να δοθεί προτεραιότητα στις αναφορές που αφορούσαν την νόσο COVID-19, προκειμένου να διευθετηθούν δεόντως οι επείγουσες απαιτήσεις των πολιτών κατά τους πρώτους μήνες του 2020·
20. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τις ζημίες στη δημόσια υγεία και τις κοινωνικοοικονομικές ζημίες που προκάλεσε η πανδημία COVID-19· εκφράζει την ικανοποίησή του για το εξαιρετικό έργο της Επιτροπής Αναφορών, το οποίο, εκφράζοντας τις ανησυχίες των πολιτών σχετικά με την κρίση στον τομέα της δημόσιας υγείας και την κοινωνικοοικονομική κρίση που σχετίζεται με την πανδημία COVID-19, συνέβαλε στη διασφάλιση της ανταπόκρισης του Κοινοβουλίου στις ανάγκες και τις προσδοκίες των πολιτών, ιδίως όσων επλήγησαν ιδιαίτερα από την υγειονομική κρίση, όσον αφορά την ικανότητα της Ένωσης να αντιμετωπίσει μια τέτοια παγκόσμια πρόκληση· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τις σημαντικές ενέργειες στις οποίες προχώρησε η Επιτροπή Αναφορών για να ανταποκριθεί στα ζητήματα που εγείρονται στις αναφορές που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την έγκριση από την Ολομέλεια ψηφισμάτων σχετικά με το σύστημα Σένγκεν και τα μέτρα που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19(9), σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με διανοητική αναπηρία και των οικογενειών τους στην κρίση COVID-19(10) και σχετικά με την αντιμετώπιση του ποσοστού αστεγίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση(11)·
21. τονίζει τη σημαντική συμβολή της Επιτροπής Αναφορών στην προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, όπως προκύπτει από την εξέταση ορισμένων αναφορών σχετικά με την απαγωγή παιδιών από γονείς στην Ιαπωνία· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, το ψήφισμα σχετικά με τη διεθνή και εγχώρια απαγωγή παιδιών με ιθαγένεια της ΕΕ από γονείς στην Ιαπωνία, η πρόταση για το οποίο εγκρίθηκε από την Επιτροπή Αναφορών στις 16 Ιουνίου 2020 και στη συνέχεια από την Ολομέλεια στις 8 Ιουλίου 2020(12)·
22. επισημαίνει την ακρόαση με τίτλο «Ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ενδυνάμωση, ένταξη, συμμετοχή» που διεξήγαγε, στις 29 Οκτωβρίου 2020, η Επιτροπή Αναφορών από κοινού με την Νομικών Θεμάτων, την Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων και την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων· θεωρεί ότι με την εν λόγω εκδήλωση το Κοινοβούλιο συνέβαλε σημαντικά στην έκθεση της Επιτροπής του 2020 για την ιθαγένεια της ΕΕ και στο εν εξελίξει έργο της Επιτροπής Αναφορών σχετικά με τη συμμετοχή των πολιτών·
23. σημειώνει ότι, μαζί με τα θεμελιώδη δικαιώματα, η υγεία αποτέλεσε το βασικό ζήτημα ανησυχίας για τους αναφέροντες το 2020· μολονότι αναγνωρίζει ότι οι ανησυχίες για την υγεία που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19 βρίσκονταν στο επίκεντρο των εργασιών της Επιτροπής Αναφορών, παραπέμπει στο ψήφισμα σχετικά με πρόσθετη χρηματοδότηση της βιοϊατρικής έρευνας για τη μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα, η πρόταση για το οποίο εγκρίθηκε από την Επιτροπή Αναφορών στις 30 Απριλίου 2020 και από την Ολομέλεια στις 18 Ιουνίου 2020(13)· υπενθυμίζει ότι το ψήφισμα του Κοινοβουλίου έτυχε θερμής υποδοχής από την επιστημονική κοινότητα και από ασθενείς διότι ζητεί καλύτερη αναγνώριση αυτού του είδους ασθένειας στο επίπεδο των κρατών μελών και τη θέσπιση συγκεκριμένης κατάρτισης που θα απευθύνεται στις δημόσιες αρχές, στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και στους δημόσιους λειτουργούς· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, την έκκλησή του για συντονισμένες και ενισχυμένες ερευνητικές προσπάθειες και για πρόσθετη χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», για τη στήριξη της προόδου στην έρευνα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανθρώπινες και κοινωνικοοικονομικές συνέπειες του αυξανόμενου αριθμού ατόμων που ζουν και εργάζονται με μακροχρόνιες αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις·
24. σημειώνει ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα συνέχισαν να προκαλούν ανησυχία στους αναφέροντες το 2020· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι περιβαλλοντικοί κανόνες δεν εφαρμόζονται πάντοτε ορθά στα κράτη μέλη, όπως περιγράφεται σε πολυάριθμες αναφορές όπου γίνονται καταγγελίες για την ατμοσφαιρική ρύπανση, την υποβάθμιση των φυσικών οικοσυστημάτων, την πυρηνική ασφάλεια και τον αντίκτυπο των εξορυκτικών δραστηριοτήτων στο περιβάλλον· τονίζει τη σημασία της υλοποίησης των προσδοκιών των πολιτών της ΕΕ όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος· παροτρύνει, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να διασφαλίσει, από κοινού με τα κράτη μέλη, την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα αυτό·
25. επικροτεί τον ειδικό προστατευτικό ρόλο που διαδραματίζει η Επιτροπή Αναφορών εντός της ΕΕ στο πλαίσιο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία· επισημαίνει το σημαντικό εν εξελίξει έργο της Επιτροπής Αναφορών σε σχέση με αναφορές για θέματα που σχετίζονται με αναπηρίες· σημειώνει ότι ο αριθμός των αναφορών σχετικά με αναπηρίες σχεδόν διπλασιάστηκε το 2020 συγκριτικά με το προηγούμενο έτος· τονίζει ότι οι διακρίσεις και η πρόσβαση στην εκπαίδευση και την απασχόληση παραμένουν μεταξύ των κύριων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες και πιστεύει ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης προσβασιμότητα σε βασικές υπηρεσίες· ζητεί να καταρτιστούν συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να προωθηθεί η συμμετοχικότητα και να διευκολυνθεί η αναγνώριση και η δυνατότητα μεταφοράς των δεξιοτήτων εντός της ΕΕ·
26. υπενθυμίζει ότι το 2020 η Επιτροπή Αναφορών έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην εξέταση αναφορών σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με διανοητικές αναπηρίες και οι οικογένειές τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, την προσωπική βοήθεια και την επικοινωνία με οικογένειες και φροντιστές· εφιστά, στο πλαίσιο αυτό, την προσοχή στο ψήφισμα που κατέθεσε η Επιτροπή Αναφορών σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με διανοητική αναπηρία και των οικογενειών τους στην κρίση εξαιτίας της COVID-19, το οποίο εγκρίθηκε από την Ολομέλεια στις 8 Ιουλίου 2020· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα του εργαστηρίου με τίτλο «Η νέα στρατηγική για την αναπηρία» που διοργανώνει η Επιτροπή Αναφορών σε ετήσια βάση σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, το οποίο πραγματοποιήθηκε στη διάρκεια της συνεδρίαση της Επιτροπής Αναφορών στις 28 Οκτωβρίου 2020·
27. υπενθυμίζει ότι οι σχέσεις με το Γραφείο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή συγκαταλέγονται μεταξύ των αρμοδιοτήτων που αναθέτει ο Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Επιτροπή Αναφορών· επικροτεί την εποικοδομητική συνεργασία του Κοινοβουλίου με την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, καθώς και τη συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαμεσολαβητών· αναγνωρίζει τη συνεισφορά, σε τακτά χρονικά διαστήματα, της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας στις εργασίες της επιτροπής καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους· πιστεύει ακράδαντα ότι τα θεσμικά και λοιπά όργανα ή οι οργανισμοί της Ένωσης πρέπει να εξασφαλίζουν συνεπή και αποτελεσματική παρακολούθηση των συστάσεων της Διαμεσολαβήτριας·
28. θεωρεί ουσιαστικής σημασίας το να μπορούν οι πολίτες να συμμετέχουν άμεσα στη δρομολόγηση νομοθετικών προτάσεων· τονίζει ότι η ΕΠΠ αποτελεί σημαντικό μέσο για την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, καθώς και ένα μοναδικό εργαλείο ευρωπαϊκής συμμετοχικής δημοκρατίας για την Επιτροπή Αναφορών και, ως εκ τούτου, η προσέγγιση της πρέπει να είναι ανοιχτή και αποδοτική· επισημαίνει ότι η δημόσια ακρόαση αποτελεί μοναδική ευκαιρία για τους διοργανωτές να παρουσιάσουν δημόσια την πρωτοβουλία τους στα θεσμικά όργανα της ΕΕ και σε εμπειρογνώμονες, επιτρέποντας στην Επιτροπή και το Κοινοβούλιο να κατανοήσουν πλήρως τα επιθυμητά αποτελέσματα της ΕΠΠ· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να δρομολογήσει νομοθετικές προτάσεις βάσει του περιεχομένου οποιασδήποτε επιτυχημένης ΕΠΠ·
29. υπογραμμίζει ότι η διαφάνεια και η πρόσβαση των πολιτών της ΕΕ στα έγγραφα των θεσμικών οργάνων της ΕΕ είναι καίριας σημασίας προκειμένου να διασφαλίζονται τα υψηλότερα επίπεδα προστασίας των δημοκρατικών δικαιωμάτων των πολιτών και η εμπιστοσύνη τους στα θεσμικά όργανα της ΕΕ· επισημαίνει ότι ο ισχύων κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής δεν αποτυπώνει πλέον την πραγματική κατάσταση· εκφράζει τη μεγάλη του δυσαρέσκεια για την πολύχρονη καθυστέρηση της αναθεώρησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση αναδιατύπωσης του κανονισμού του 2001, προκειμένου να ενισχύσει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία μέσω της προώθησης ορθών διοικητικών πρακτικών, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Συνθήκης της Λισαβόνας·
30. υπογραμμίζει ότι η διαδικτυακή πύλη υποβολής αναφορών αποτελεί βασικό εργαλείο για τη διασφάλιση ομαλής, αποτελεσματικής και διαφανούς διαδικασίας υποβολής αναφορών· εκφράζει την ικανοποίησή του, στο πλαίσιο αυτό, για τις βελτιώσεις που έχουν γίνει όσον αφορά την προστασία των δεδομένων και τα χαρακτηριστικά ασφαλείας χάρη στα οποία η πύλη είναι πλέον πιο φιλική προς τον χρήστη και ασφαλέστερη για τους πολίτες· τονίζει ότι πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για να καταστεί η πύλη ευρύτερα γνωστή μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ευκολότερη στην πλοήγηση και πλήρως προσβάσιμη για όλους τους πολίτες, ιδίως στα άτομα με αναπηρία, μεταξύ άλλων καθιστώντας δυνατή την υποβολή αναφορών σε εθνικές νοηματικές γλώσσες· ζητεί να δημοσιοποιούνται στην διαδικτυακή πύλη αναφορών περισσότερες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων σχετικά με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η εξέταση της αναφοράς ή με τις έρευνες που έχουν αρχίσει άλλα θεσμικά όργανα· ζητεί να αξιολογηθεί ο τρόπος αποφυγής της χρήσης πλαστών ταυτοτήτων ή ταυτοτήτων που έχουν κλαπεί και τονίζει την επείγουσα ανάγκη να αλλάξει ή να επικαιροποιηθεί το ηλεκτρονικό σύστημα εγγραφής και επαλήθευσης υπογραφής ώστε να είναι πράγματι ευέλικτο και να επιτρέπει τη συμμετοχή του πολίτη σύμφωνα με τις ανάγκες του σε πραγματικό χρόνο· στηρίζει τη δημιουργία ενιαίας ψηφιακής πύλης στην οποία οι πολίτες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση και να ενημερώνονται για όλες τις διαδικασίες υποβολής αναφορών·
31. σημειώνει ότι, μολονότι ο αριθμός υποστήριξης μίας ή περισσότερων αναφορών εμφανίζει σαφή αύξηση, πολλοί αναφέροντες συνεχίζουν να θίγουν το θέμα της πολυπλοκότητας των βημάτων που πρέπει να πραγματοποιηθούν στην ηλεκτρονική πύλη αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ώστε να υποστηρίξουν μια αναφορά· είναι της άποψης ότι η απλοποίηση της διαδικασίας θα επέτρεπε στους πολίτες να χρησιμοποιούν καλύτερα το δικαίωμα αναφοράς τους·
32. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα, καθώς και την έκθεση της Επιτροπής Αναφορών, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στις επιτροπές αναφορών των κρατών μελών, στους εθνικούς διαμεσολαβητές ή στους αντίστοιχους αρμόδιους φορείς.
Ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα δικαιώματα συμμετοχής των εργαζομένων και την αναθεώρηση της οδηγίας για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων
214k
65k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη δημοκρατία στην εργασία: ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα δικαιώματα συμμετοχής των εργαζομένων και την αναθεώρηση της οδηγίας για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων (2021/2005(INI))
– έχοντας υπόψη την τέταρτη αιτιολογική σκέψη του προοιμίου της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) σχετικά με την προσήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη δημοκρατία,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 3 ΣΕΕ,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 9, το άρθρο 151 και το άρθρο 153 παράγραφος 1 στοιχεία ε) και στ) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 12, 27, 28, 30 και 31 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 98/59/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 1998, για προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν τις ομαδικές απολύσεις(1),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία(2),
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 14ης Νοεμβρίου 2012, για την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα (οδηγία για τις γυναίκες σε διοικητικές θέσεις) (COM(2012)0614),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής(3),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 492/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2011, που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης(4),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/23/ΕΚ του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2001, περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, σχετικά με τη διατήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβιβάσεων επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή τμημάτων εγκαταστάσεων ή επιχειρήσεων(5),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/86/ΕΚ του Συμβουλίου, της 8ης Οκτωβρίου 2001, για τη συμπλήρωση του καταστατικού της ευρωπαϊκής εταιρίας όσον αφορά το ρόλο των εργαζομένων(6), και την οδηγία 2003/72/EΚ του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2003, για τη συμπλήρωση του καταστατικού του ευρωπαϊκού συνεταιρισμού όσον αφορά το ρόλο των εργαζομένων(7),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2002, περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα(8),
– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Θεματικού Τμήματος Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων, του Μαΐου 2012, σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ των εποπτικών οργάνων των εταιρειών και της διοίκησης, η οποία προτείνει την τροποποίηση της οδηγίας 2002/14/ΕΚ περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων, ώστε να περιλαμβάνονται οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς(9),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2005/56/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2005, για τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών(10),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2009, για τη θέσπιση ευρωπαϊκού συμβουλίου εργαζομένων ή διαδικασίας σε επιχειρήσεις και ομίλους επιχειρήσεων κοινοτικής κλίμακας με σκοπό να ενημερώνονται οι εργαζόμενοι και να ζητείται η γνώμη τους(11) (η οδηγία για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων),
– έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας, του Ιανουαρίου 2021, με τίτλο «European Work Committee (EWCs) — legislative-initiative process: revision of European Works Councils Directive» (Ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων – διαδικασία νομοθετικής πρωτοβουλίας: αναθεώρηση της οδηγίας για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 9ης Ιουνίου 2021, με θέμα «Καμία Πράσινη Συμφωνία χωρίς κοινωνική συμφωνία»(12),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 2020, με θέμα «Βιομηχανική μετάβαση προς μία πράσινη και ψηφιακή ευρωπαϊκή οικονομία: ρυθμιστικές απαιτήσεις και ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών»(13),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 29ης Οκτωβρίου 2020, με θέμα «Ο κοινωνικός διάλογος ως σημαντικός πυλώνας οικονομικής βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας των οικονομιών λαμβανομένης υπόψη της επιρροής του ζωηρού πολιτικού διαλόγου στα κράτη μέλη»(14),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 31ης Αυγούστου 2020, με θέμα «Ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για τη διασφάλιση και την ενίσχυση της ενημέρωσης, της διαβούλευσης και της συμμετοχής των εργαζομένων»,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 17ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με τη δέσμη μέτρων για το ευρωπαϊκό εταιρικό δίκαιο(15),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 16ης Μαρτίου 2016, με τίτλο «Αναβάθμιση της ενιαίας αγοράς: περισσότερες ευκαιρίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις»(16), η οποία ζητεί μεγαλύτερη συμμετοχή των εργαζομένων στη διοίκηση των επιχειρήσεων,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 20ής Μαρτίου 2013, σχετικά με τη συμμετοχή και η συμβολή των εργαζομένων ως πυλώνα της χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης και της ισορροπημένης εξόδου από την κρίση(17),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2009 σχετικά με τη συμμετοχή των εργαζομένων στις εταιρείες με καταστατικό ευρωπαϊκής εταιρείας και λοιπά συνοδευτικά μέτρα(18),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2012 σχετικά με το μέλλον του ευρωπαϊκού εταιρικού δικαίου(19),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2013 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την ενημέρωση και τη διαβούλευση με τους εργαζομένους, την πρόβλεψη και τη διαχείριση των αναδιαρθρώσεων(20),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2013 σχετικά με τις διασυνοριακές συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον διακρατικό κοινωνικό διάλογο(21),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μία ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις(22),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων(23), με το οποίο ζητείται να δοθεί επειγόντως τέλος στο αδιέξοδο στο Συμβούλιο, προκειμένου να εγκριθεί η πρόταση οδηγίας σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα (COM(2012)0614),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, με τίτλο «Σχέδιο Δράσης: Ευρωπαϊκό εταιρικό δίκαιο και εταιρική διακυβέρνηση – ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο για πιο ενεργό συμμετοχή των μετόχων και βιώσιμες εταιρείες» (COM(2012)0740),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ΕΣΣ), της 22ας Οκτωβρίου 2014, με τίτλο «Ένα νέο πλαίσιο για περισσότερη δημοκρατία στην εργασία»,
– έχοντας υπόψη τη θέση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, της 9ης και 10ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενημέρωση, τη διαβούλευση και την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου στα διάφορα είδη ευρωπαϊκών εταιρειών και για εταιρείες που χρησιμοποιούν τα μέσα του εταιρικού δικαίου της ΕΕ τα οποία διευκολύνουν την κινητικότητα των εταιρειών,
– έχοντας υπόψη το ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Λουβαίνης, του Μαΐου 2016, με τίτλο «European Works Councils on the Move: Management Perspectives on the Development of a Transnational Institution for Social Dialogue» (Τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων σε κίνηση: προοπτικές διοίκησης στον τομέα της ανάπτυξης ενός διακρατικού οργάνου για τον κοινωνικό διάλογο),
– έχοντας υπόψη τη θέση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, της 15ης και 16ης Μαρτίου 2017, όσον αφορά μια σύγχρονη οδηγία για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εργασίας (EWC) στην ψηφιακή εποχή,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών, του Φεβρουαρίου 2012, με τίτλο «Women on boards in Europe: from a snail’s pace to a giant leap? Progress, gaps and good practice» (Γυναίκες σε διοικητικά συμβούλια στην Ευρώπη: από ρυθμό χελώνας σε γιγαντώδη άλματα; Πρόοδος, χάσματα και χρηστές πρακτικές),
– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ), του Φεβρουαρίου 2010, με τίτλο «A comparative overview of terms and notions on employee participation» (Συγκριτική επισκόπηση των όρων και των εννοιών που αφορούν τη συμμετοχή των εργαζομένων),
– έχοντας υπόψη τη Μελέτη της ΔΟΕ, του Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης: δομή, ποικιλομορφία, αξιολόγηση και προοπτικές,
– έχοντας υπόψη τις Αρχές εταιρικής διακυβέρνησης για το 2015 των G20/ΟΟΣΑ και τη δήλωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Συνδικαλιστικών Οργανώσεων προς τον ΟΟΣΑ, της 28ης Μαΐου 2021,
– έχοντας υπόψη την τρίτη έρευνα του Eurofound για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, της 14ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την άμεση και έμμεση συμμετοχή των εργαζομένων,
– έχοντας υπόψη την τέταρτη έρευνα του Eurofound για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, της 13ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με τις πρακτικές που ακολουθούνται στον χώρο εργασίας όσον αφορά την απελευθέρωση του εργατικού δυναμικού,
– έχοντας υπόψη τις αρχές 7 και 8 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2021, σχετικά με το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (COM(2021)0102),
– έχοντας υπόψη τη διακήρυξη του Πόρτο και την κοινωνική δέσμευση του Πόρτο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0331/2021),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία εν γένει και η δημοκρατία στην εργασία ειδικότερα αποτελούν θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρέχουν μια πολύ στέρεη βάση για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και του κοινωνικού συμβολαίου της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικές αυτές αξίες ενσωματώνονται και στον Κοινοτικό Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων και στον Χάρτη και τον ΕΠΚΔ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εργασία αποτελεί ζωτικής σημασίας δραστηριότητα που δίνει δομή στην κοινωνία, παρέχοντας όχι μόνο ένα μέσο διαβίωσης, αλλά και ατομική ανάπτυξη και σύνδεση με την κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται δράση για να διασφαλιστεί η ισορροπία της διαπραγματευτικής ισχύος μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, η οποία μπορεί να βελτιωθεί με την ενίσχυση της δημοκρατίας στην εργασία·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές εταιρικές σχέσεις και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ εκπροσώπων των εργαζομένων και των εργοδοτών σε εθνικό επίπεδο και ο κοινωνικός διάλογος σε ενωσιακό επίπεδο αποτελούν βασικά στοιχεία του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, του οποίου η κοινή κληρονομιά του κοινωνικού διαλόγου, της συμμετοχής των εργαζομένων, των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της εκπροσώπησης των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια, της εκπροσώπησης σε ζητήματα υγείας και της ασφάλειας και του τριμερούς διαλόγου αποτελούν τα δομικά στοιχεία ενός ποικιλόμορφου και οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμου μέλλοντος·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο της Ένωσης στον τομέα του εργατικού και του εταιρικού δικαίου παραμένει υπερβολικά κατακερματισμένο, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε έλλειψη ασφάλειας δικαίου όσον αφορά τους ισχύοντες κανόνες και τα δικαιώματα τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η εργαλειοθήκη της Ένωσης σε αυτούς τους τομείς θεσπίζοντας μια φιλόδοξη οδηγία-πλαίσιο που να εξορθολογίζει και να απλοποιεί την εφαρμοστέα νομοθεσία, καθώς και να ενισχύει τα δικαιώματα των εργαζομένων, και ιδίως το δικαίωμα για ενημέρωση, διαβούλευση και συμμετοχή·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία στην εργασία διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία, ιδίως όταν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας για τις επιχειρήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση τόσο της δημοκρατίας στην εργασία όσο σε συνδυασμός με την αύξηση της διαφάνειας θα αποτελούσε αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης των ανισοτήτων στην εργασία και στην κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία στην εργασία μπορεί να βελτιώσει την εμπιστοσύνη στις δημοκρατικές αξίες και να ενθαρρύνει τους εργαζομένους να ασχοληθούν με το δημοκρατικό πνεύμα και τις δημοκρατικές πρακτικές·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της δημοκρατίας στην εργασία καθιστά αναγκαία τη διασφάλιση και προάσπιση των διαφόρων κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων και αρχών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη συλλογική οργάνωση και δράση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλά επίπεδα δημοκρατίας στην εργασία συνδέονται με καλύτερες εργασιακές σχέσεις, σταθερότητα, υψηλότερους μισθούς και υψηλότερα επίπεδα προστασίας της υγείας και της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική δικαιοσύνη και ιδίως η δημοκρατία στην εργασία έχουν ενσωματωθεί σταθερά στα διεθνή και στα ευρωπαϊκά μέσα και πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία στην εργασία φωτίζει την κοινωνική πρόοδο στην Ευρώπη και στον κόσμο εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΔΟΕ ιδρύθηκε το 1919 με την σταθερή πεποίθηση ότι η παγκόσμια ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν βασίζεται στην κοινωνική δικαιοσύνη(24)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κοινωνικός διάλογος, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και η εκπροσώπηση των εργαζομένων αποτελούν βασικές αξίες και δικαιώματα της ΔΟΕ και προβλέπονται σε πολλές συμβάσεις και συστάσεις της ΔΟΕ, καθώς επίσης ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης κατατάσσει τη δημοκρατία στην εργασία μεταξύ των βασικών αξιών του, όπως ρητά αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπροσώπηση και η συμμετοχή των εργαζομένων, καθώς και η κάλυψη μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, είναι ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την ομαλή λειτουργία των εταιρειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Eurofound ανέφερε(25) ότι λιγότερο από ένα τρίτο (31 %) των εταιρειών στην ΕΕ διευκόλυνε την τακτική και άμεση συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη οργανωτικών αποφάσεων το 2019·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις αρχές εταιρικής διακυβέρνησης των ΟΟΣΑ/G20 του 2015, το δικαίωμα συμμετοχής των εργαζομένων στην εταιρική διακυβέρνηση εξαρτάται από τη νομοθεσία και τις πρακτικές κάθε χώρας και μπορεί επίσης να διαφέρει από επιχείρηση σε επιχείρηση·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων έχουν διαδραματίσει καίριο ρόλο στον μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στον χώρο εργασίας, από τη θέσπιση μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, ιδίως των σημαντικότερων εργαζομένων σε ιδιαίτερα εκτεθειμένους χώρους εργασίας, έως την εφαρμογή συστημάτων διατήρησης θέσεων εργασίας, όπως η εργασία μειωμένου ωραρίου και οι νέες μορφές οργάνωσης της εργασίας, όπως η εργασία από το σπίτι·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της νόσου COVID-19 επιδείνωσε τις προϋπάρχουσες ανισότητες μεταξύ των φύλων στην αγορά εργασίας και διεύρυνε το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό έχει πλήξει, ιδίως, τομείς με χαμηλές αμοιβές και κακές συνθήκες εργασίας, με μεγάλο αριθμό γυναικών να εργάζονται στην πρώτη γραμμή, ιδίως ως επαγγελματίες του τομέα της υγείας, φροντίστριες, καθαρίστριες και συντηρήτριες, οικιακές βοηθοί, καταπολεμώντας τον ιό, ενώ συχνά υποχρεώνονται επίσης να εξισορροπούν τις οικογενειακές ευθύνες κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας σημαντικός αριθμός διαδικασιών αναδιάρθρωσης βρίσκεται σε εξέλιξη λόγω της κρίσης της νόσου COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αποδιοργανωτικός αντίκτυπος της πανδημίας προσωρινά επιτάχυνε τον ρυθμό της αναδιάρθρωσης των εταιρειών και διεύρυνε, συνεπώς, το πεδίο της, ιδίως σε ορισμένους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαβούλευση με τους εργαζομένους και η συμμετοχή τους και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων της αναδιάρθρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις, η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και η οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη από την πανδημία της νόσου COVID-19 δίνουν την ευκαιρία οι χώροι εργασίας να μετατραπούν σε μορφές οργάνωσης της εργασίας με έντονη συμμετοχή σε όλα τα επίπεδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τη Eurostat, τα κράτη μέλη της ΕΕ με καλά αναπτυγμένα συστήματα εργασιακών σχέσεων, συστήματα συμφωνιών συνεργασίας και καθεστώτα μειωμένου ωραρίου είχαν καλύτερη απόδοση από τον μέσο όρο της ΕΕ το 2020 και πολύ λιγότεροι εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα ερευνητικά πορίσματα, η συμμετοχή στον χώρο εργασίας συμβάλλει στην εταιρική απόδοση, την ποιότητα της θέσης εργασίας και την ευημερία της εταιρείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το Eurofound(26), λιγότερο από ένα τρίτο (31 %) των εταιρειών στην ΕΕ των 27 διευκόλυνε την τακτική και άμεση συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη οργανωτικών αποφάσεων το 2019 και ότι η ισχύς της συμμετοχής των εργαζομένων στην ΕΕ έχει μειωθεί κατά την τελευταία δεκαετία(27)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από τις μισές επιχειρήσεις στη Σουηδία (56 %) και τη Δανία (55 %) χαρακτηρίστηκαν από τακτική και άμεση συμμετοχή των εργαζομένων με υψηλό επίπεδο επιρροής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ίδιο ισχύει μόνο για το ένα πέμπτο περίπου των εγκαταστάσεων στην Πολωνία (20 %) και στις Κάτω Χώρες (21 %)·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιώσιμη εταιρική διακυβέρνηση μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη συμμετοχή των εργαζομένων·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μελέτη της ΔΟΕ, του Φεβρουαρίου 2010, με τίτλο «A comparative overview of terms and notions on employee participation» (Όροι και έννοιες της συμμετοχής των εργαζομένων – Μια συγκριτική επισκόπηση), υπάρχει μεγάλη ποικιλία μοντέλων που αφορούν τη συμμετοχή των εργαζομένων και, σε ορισμένα εθνικά συστήματα, οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να εκλέγουν τους εκπροσώπους τους ενώπιον των εποπτικών ή διοικητικών οργάνων των επιχειρήσεων·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βιώσιμες εταιρείες διακρίνονται από το γεγονός ότι διαθέτουν μηχανισμούς έκφρασης της φωνής των εργαζομένων και συμπερίληψης των προβληματισμών των εργαζομένων στη διαδικασία λήψης στρατηγικών αποφάσεων που έχουν αντίκτυπο στο εργατικό δυναμικό και σε ολόκληρες κοινότητες και περιφέρειες(28)·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτες έχουν δείξει ότι η συμμετοχή των εργαζομένων ενισχύει την παραγωγικότητα, την αφοσίωση των εργαζομένων, την καινοτομία, την οργάνωση της εργασίας, υποστηρίζει τη μετάβαση σε μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, ουδέτερη από κλιματική άποψη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και κυκλική(29), και την ισότητα των φύλων, βελτιώνει την καλή οργάνωση της εργασίας και τη λήψη αποφάσεων, και παρέχει εναλλακτικές λύσεις αντί της μείωσης της απασχόλησης λόγω κρίσης·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων και το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, εξακολουθούν να υφίστανται σε θέσεις λήψης αποφάσεων, εμποδίζοντας την πλήρη συμμετοχή και τη συμβολή των γυναικών στην οικονομική και κοινωνική ζωή, διατηρώντας υψηλά τα επίπεδα υποαπασχόλησης των γυναικών, γεγονός που έχει σοβαρές συνέπειες στην κοινωνία και την οικονομική ανάπτυξη·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 17ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με το ευρωπαϊκό εταιρικό δίκαιο, πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων Εργαζομένων σε περίπτωση μετασχηματισμών μεγάλων εταιρειών σύμφωνα με την οδηγία 2009/38/ΕΚ·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι δεν είναι απλώς «ενδιαφερόμενα μέρη» εταιρειών, αλλά «ιδρυτικά μέρη» μαζί με τους μετόχους και τα διευθυντικά στελέχη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αποτελεί βασικό στοιχείο ενός πλουραλιστικού μοντέλου εταιρικής διακυβέρνησης, που βασίζεται στις δημοκρατικές αρχές, τη δικαιοσύνη και την αποτελεσματικότητα(30)·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργός συμμετοχή των εργαζομένων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των εταιρειών θα είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση των γρήγορων, ουσιαστικών και βιώσιμων αλλαγών πολιτικής και στρατηγικής που απαιτούνται από τη διττή ψηφιακή και πράσινη μετάβαση και θα αποτελέσουν προάγγελοι σημαντικών αλλαγών στον κόσμο της εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα οδηγήσει επίσης σε βελτιωμένη ένταξη των πιο ευάλωτων εργαζομένων κατά τη διαδικασία μετάβασης προς μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο ανάκαμψης προσφέρει στους εργοδότες και στους εργαζομένους μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία για καινοτομία στη χρηματοδότηση των βιώσιμων και ψηφιακών επενδύσεων και έργων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκαιρη και αποτελεσματική συμμετοχή των εργαζομένων στον προγραμματισμό και στην εκτέλεση αυτών των έργων είναι απαραίτητη για τον επαρκή προσδιορισμό, την πρόβλεψη και τη διαχείριση των πιθανών μετασχηματιστικών τους επιπτώσεων στον χώρο εργασίας και στις σχέσεις μεταξύ των κοινωνικών εταίρων·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 έχει αναδείξει την επιτακτική ανάγκη για πιο ευρεία και ισχυρή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, ιδίως εάν πρόκειται να επιτευχθεί η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση σε ένα βιώσιμο, δίκαιο και κοινωνικό μέλλον για την Ευρωπαϊκή Ένωση·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης προσφέρει μια ευκαιρία υπέρβασης της κατάστασης κρίσης και συμμετοχής των πολιτών της ΕΕ στη διαμόρφωση του μέλλοντός της, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τη δημοκρατία σε όλα τα επίπεδα·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) παρέχουν 6 στις 10 θέσεις εργασίας στην ΕΕ·
Συμμετοχή των εργαζομένων σε εταιρείες
1. επισημαίνει το πλούσιο και αλληλένδετο δίκτυο συμμετοχής των εργαζομένων σε χώρους εργασίας σε ολόκληρη την Ένωση, από εργαζομένους και εκπροσώπους των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων που εκλέγονται από το εργατικό δυναμικό σε τοπικό επίπεδο έως τα κατά τόπους συμβούλια εργαζομένων σε πιο σύνθετες εταιρείες, την ειδική εκπροσώπηση σε θέματα υγείας και ασφάλειας, καθώς και την εκπροσώπηση των εργαζομένων στα εποπτικά ή διοικητικά συμβούλια των εταιρειών·
2. αναγνωρίζει τα διαφορετικά νομικά πλαίσια για τη συμμετοχή των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου σε 18 κράτη μέλη της ΕΕ· επισημαίνει ότι το εύρος και η ένταση της συμμετοχής των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών ποικίλλουν σημαντικά· υπογραμμίζει ότι η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση επηρεάζει σημαντικά τον κόσμο της εργασίας και ότι οι πιο ανθεκτικές και βιώσιμες εταιρείες είναι εκείνες με δεόντως καθιερωμένα συστήματα συμμετοχής των εργαζομένων σε εταιρικά ζητήματα(31)·
3. είναι πεπεισμένο ότι η φωνή των εργαζομένων πρέπει να αποτελεί βασική συνιστώσα των πρωτοβουλιών της ΕΕ για τη διασφάλιση βιώσιμης και δημοκρατικής εταιρικής διακυβέρνησης και δέουσας επιμέλειας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εργασία, και την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, καθώς και για τη μείωση της χρήσης αθέμιτων πρακτικών, όπως η εργασιακή εκμετάλλευση και ο αθέμιτος ανταγωνισμός στην εσωτερική αγορά, επίσης, κατά περίπτωση, υπό το πρίσμα του άρθρου 154 ΣΛΕΕ·
4. υπογραμμίζει τη σημασία της συνεχούς βελτίωσης των πολιτικών εκπαίδευσης, κατάρτισης και δεξιοτήτων της ΕΕ και των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής κατάρτισης, ιδίως προκειμένου να διασφαλιστεί η δια βίου μάθηση και κατάρτιση, καθώς επίσης η αναβάθμιση δεξιοτήτων και η επανειδίκευση όλων των εργαζομένων·
5. καλεί την Επιτροπή να σεβαστεί τις συμφωνίες μεταξύ των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων τόσο σε διακλαδικό όσο και σε τομεακό επίπεδο, όπως καθορίζεται στις Συνθήκες· επισημαίνει ότι ο σεβασμός των συμφωνιών των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων περιλαμβάνει την εφαρμογή τους, κατόπιν κοινού αιτήματος των υπογραφόντων μερών, σε θέματα που καλύπτονται από το άρθρο 153 ΣΛΕΕ, μέσω απόφασης του Συμβουλίου κατόπιν πρότασης της Επιτροπής·
6. σημειώνει ότι, λόγω των νομικών κενών του(32), το καταστατικό της ευρωπαϊκής εταιρείας που συνέταξε η ΕΕ (Societas Europeae — SE) μπορεί να επιτρέπει εκ παραδρομής στις εταιρείες να παρακάμπτουν τους εθνικούς κανονισμούς, ιδίως όσον αφορά την εκπροσώπηση των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η δέσμη μέτρων του 2019(33) για το εταιρικό δίκαιο δεν έχει επιλύσει αυτές τις ελλείψεις και καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει την αξιολόγηση αμέσως μετά τη μεταφορά της δέσμης μέτρων από τα κράτη μέλη, προκειμένου να εκτιμηθούν τα εικαζόμενα νομικά κενά· θεωρεί ότι ορισμένες διασυνοριακές συγχωνεύσεις ενισχύουν την ενιαία αγορά καθώς εξασφαλίζουν καλύτερες συνέργειες μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών αλλά μπορεί ενίοτε να οδηγήσουν σε αθέμιτες πρακτικές οι οποίες πρέπει να αντιμετωπίζονται και ότι μπορεί αυτό μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αποφυγή δικαιωμάτων εκπροσώπησης· τονίζει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις εταιρείες που χρησιμοποιούν πολύπλοκες εταιρικές δομές και αλυσίδες εφοδιασμού ή υπεργολαβίας προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση των κοινωνικών προτύπων·
7. τονίζει ότι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ενημερώνονται για τη χρήση των αποσπασμένων εργαζομένων σε αλυσίδες υπεργολαβίας και να είναι σε θέση να επικοινωνήσουν με αυτούς τους εργαζομένους, σύμφωνα με την υποχρέωση που ορίζεται στο άρθρο 8 της οδηγίας για την εργασία μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης(34), η οποία υποχρεώνει την επιχείρηση να παρέχει σε οργανισμούς που εκπροσωπούν τους εργαζομένους πληροφορίες σχετικά με τη χρήση των προσωρινά απασχολούμενων εργαζομένων·
8. επισημαίνει ότι η αιτιολογική σκέψη 35 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/2121(35) για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 για τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις αναφέρει ότι «[σ]ε ορισμένες περιπτώσεις, το δικαίωμα των εταιρειών να διενεργούν διασυνοριακή πράξη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για καταχρηστικούς ή δόλιους σκοπούς, όπως για την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των πληρωμών κοινωνικής ασφάλισης ή των φορολογικών υποχρεώσεων, ή για εγκληματικούς σκοπούς»· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, απαραίτητο να καθοριστούν επαρκώς φιλόδοξα ελάχιστα πρότυπα της ΕΕ για την ενημέρωση, τη διαβούλευση και την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου και τη συμμετοχή των εργαζομένων σε περιπτώσεις διασυνοριακής αναδιάρθρωσης εταιρειών· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της επικείμενης αξιολόγησης της οδηγίας (ΕΕ) 2019/2121, να λάβει υπόψη την ύπαρξη ορθών πρακτικών και τα αποτελέσματα μελετών και αξιολογήσεων των θετικών κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων και των συνεπειών της εκπροσώπησης των εργαζομένων σε εταιρικά όργανα, όταν προβαίνει επίσης σε τροποποίηση των υφιστάμενων οδηγιών που επηρεάζουν αυτό το ζήτημα, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει πρωτοβουλίες για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και τη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με τους εθνικούς και ενωσιακούς κανόνες που διέπουν την εκπροσώπηση των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικών δομών των επιχειρήσεων στα διάφορα κράτη μέλη και να προωθήσει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, αξιολογώντας τις διάφορες μορφές συμμετοχής των εργαζομένων και τις κοινωνικοοικονομικές τους επιπτώσεις·
9. επαναλαμβάνει ότι αρκετές νομικές πράξεις της ΕΕ σχετικά με τα δικαιώματα εκπροσώπησης των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου δεν θεσπίζουν ελάχιστες απαιτήσεις για την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου στα διάφορα είδη ευρωπαϊκών εταιρειών ή για εταιρείες που χρησιμοποιούν τα μέσα του εταιρικού δικαίου της ΕΕ προκειμένου να καταστεί δυνατή η διασυνοριακή κινητικότητα των εταιρειών και η νομική αναδιοργάνωση, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών συγχωνεύσεων, μετατροπών και διασπάσεων(36)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν επείγοντα και αποφασιστικά μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες σέβονται τα δικαιώματα ενημέρωσης, διαβούλευσης και συμμετοχής των εργαζομένων και ότι, ως εκ τούτου, συμμορφώνονται με τις υφιστάμενες ενωσιακές και εθνικές νομικές υποχρεώσεις·
10. καλεί την Επιτροπή να προβεί στις αναγκαίες βελτιώσεις στα πλαίσια που ρυθμίζουν τις SE και, βάσει μιας έγκαιρης αξιολόγησης από την Επιτροπή, στη δέσμη μέτρων για το εταιρικό δίκαιο, καθώς και να τα τροποποιήσει με σκοπό για τη θέσπιση ελάχιστων κανόνων της ΕΕ σχετικά με τη συμμετοχή και την εκπροσώπηση των εργαζομένων στα εποπτικά συμβούλια, μεταξύ άλλων σχετικά με την ισότητα των φύλων·
11. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις και απαιτήσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι καλύπτεται τουλάχιστον το 80 % των εταιρειών στην ΕΕ από συμφωνίες βιώσιμης εταιρικής διακυβέρνησης έως το 2030(37), αναγνωρίζοντας επίσης ταυτόχρονα τη διοικητική επιβάρυνση που αυτό ενέχει συγκεκριμένα για τις ΜΜΕ· ζητεί, για τον σκοπό αυτό, τη χάραξη στρατηγικών που θα συμφωνηθούν με τους εργαζομένους για να επηρεάσουν θετικά την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη μέσω πρακτικών διακυβέρνησης και παρουσίας στην αγορά, να ενισχύσουν τον ρόλο των διοικητικών στελεχών στην επιδίωξη των μακρόπνοων συμφερόντων της εταιρείας τους, να βελτιώσουν τη λογοδοσία των διοικητικών στελεχών όσον αφορά την ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στη διαδικασία λήψης εταιρικών αποφάσεων και να προωθήσουν πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης που συμβάλλουν στη βιωσιμότητα της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής εταιρικών εκθέσεων, των αποδοχών των διοικητικών συμβουλίων, της σύνθεσης του διοικητικού συμβουλίου και της συμμετοχής των ενδιαφερόμενων μερών(38)·
12. καλεί την Επιτροπή να τηρήσει τη δέσμευσή της να υποβάλει χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση μια οδηγία σχετικά με τη δεσμευτική δέουσα επιμέλεια για τα περιβαλλοντικά και ανθρώπινα δικαιώματα και την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των εργαζομένων, όπως το δικαίωμα οργάνωσης και συλλογικής διαπραγμάτευσης, η υγεία και η ασφάλεια, και οι συνθήκες εργασίας· τονίζει ότι η εν λόγω οδηγία θα πρέπει να θεσπίσει προϋποθέσεις για την υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια που θα καλύπτουν τις δραστηριότητες και τις επιχειρηματικές σχέσεις των εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των αλυσίδων εφοδιασμού και υπεργολαβίας, ενώ θα πρέπει να διασφαλίζει την πλήρη συμμετοχή των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των εκπροσώπων των εργαζομένων στη διαδικασία δέουσας επιμέλειας, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας ανάπτυξης και εφαρμογής·
13. είναι πεπεισμένο ότι η εισαγωγή νέων ψηφιακών τεχνολογιών έχει τη δυνατότητα να επιφέρει θετικό αντίκτυπο στο εργασιακό περιβάλλον αν αυτές εφαρμόζονται και παρακολουθούνται με αξιόπιστο τρόπο, κάτι που θα απαιτήσει έγκαιρη και ουσιαστική ενημέρωση και διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ο πλήρης σεβασμός της υγείας και της ασφάλειας, της προστασίας των δεδομένων, της ίσης μεταχείρισης, της σταθερότητας της απασχόλησης, της κοινωνικής προστασίας και των καλών συνθηκών εργασίας και να αποτραπεί η αδικαιολόγητη εκμετάλλευση και εποπτεία των εργαζομένων, ιδίως από τη διεύθυνση μέσω αλγορίθμων· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων θα πρέπει να έχουν την απαραίτητη πρόσβαση και τα απαραίτητα μέσα για την αξιολόγηση της ψηφιακής τεχνολογίας πριν θεσπιστεί η χρήση της· υπογραμμίζει ότι οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα πρέπει να αναπαράγουν τις υπάρχουσες διακρίσεις και τις κοινωνικές προκαταλήψεις, αλλά θα πρέπει να βοηθήσουν την κοινωνική ένταξη και συμμετοχή διαφορετικών ομάδων· υπογραμμίζει την ανάγκη να εφαρμοστεί εξ ορισμού η αρχή της δεοντολογίας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των ψηφιακών τεχνολογιών προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως η δυναμική τους και να αποφευχθούν οι προκαταλήψεις· τονίζει ότι οι δομές κοινωνικού διαλόγου, οι τομεακές συλλογικές διαπραγματεύσεις, η ενημέρωση, η παροχή πληροφοριών στις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τους εκπροσώπους των εργαζομένων είναι καθοριστικής σημασίας για την παροχή της απαραίτητης υποστήριξης στους εργαζομένων και η διαβούλευση με αυτούς και η συμμετοχή τους προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν και να συμμετέχουν στην υιοθέτηση και την παρακολούθηση της ψηφιακής τεχνολογίας από τους κοινωνικούς εταίρους στον χώρο εργασίας·
14. πιστεύει ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων στην οργάνωση, στην εκπροσώπηση μέσω των συνδικάτων, στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι, καθώς και το δικαίωμά τους να ζητούν συλλογικά μεταρρυθμίσεις στους χώρους εργασίας τους, αποτελούν θεμελιώδεις πτυχές του ευρωπαϊκού σχεδίου και βασικές αρχές του κοινωνικού μοντέλου, οι οποίες επιβεβαιώνονται και στηρίζονται νομικά από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένοι εργαζόμενοι που συμμετέχουν σε νέες μορφές εργασίας δεν απολαμβάνουν αποτελεσματικά δικαιώματα εκπροσώπησης και συμμετοχής στον χώρο εργασίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε τομείς όπου η πλειονότητα των εργαζομένων είναι γυναίκες(39)· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν το δικαίωμα των εργαζομένων στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της συμμετοχής στον χώρο εργασίας, σε όλες τις μορφές απασχόλησης· καλεί την Επιτροπή να συμπληρώσει τις δραστηριότητες των κρατών μελών για την προστασία των εργαζομένων κατά την άσκηση του δικαιώματός τους στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και τη συμμετοχή στον χώρο εργασίας·
15. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους, να δεσμευθούν ότι θα υπάρχει κάλυψη μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων κατά 90 % έως το 2030 σε εκείνα τα εθνικά συστήματα που συνδυάζουν την κανονιστική ρύθμιση, και τη ρύθμιση από τους κοινωνικούς εταίρους, των συνθηκών απασχόλησης και εργασίας· τονίζει ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις συμβάλλουν στην κοινωνική οικονομία της αγοράς, στην οποία στοχεύει η Συνθήκη της Λισαβόνας· επαναλαμβάνει ότι οι Συνθήκες της ΕΕ, οι οποίες προστατεύουν ρητά την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων, και τα συστήματα αυτορρύθμισης που ισχύουν σε ορισμένα κράτη μέλη πρέπει να προστατεύονται, ώστε να διατηρούν οι κοινωνικοί εταίροι την εξουσία να ρυθμίζουν αυτόνομα, διασφαλίζοντας την απόλυτη νομιμότητα και την πρόοδο της κάλυψης των συλλογικών συμβάσεων· καλεί τα κράτη μέλη να καταργήσουν κάθε εθνική νομοθεσία που παρακωλύει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων την πρόσβαση των συνδικαλιστικών οργανώσεων στους χώρους εργασίας με σκοπό την οργάνωσή τους·
16. υπογραμμίζει ότι οι μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να επηρεάζουν αρνητικά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες πρέπει να προωθούνται σε κλαδικό επίπεδο, μεταξύ άλλων με τη στήριξη της οικοδόμησης ικανοτήτων των κοινωνικών εταίρων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την πλήρη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ· τονίζει ότι οι εργασιακές μεταρρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο πρέπει να συμβάλουν στην εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της αρχής 8 σχετικά με τον κοινωνικό διάλογο και τη συμμετοχή των εργαζομένων, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον σεβασμό ή την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων, το δικαίωμα συλλογικής δράσης και την έγκαιρη ενημέρωση και διαβούλευση για τη μεταβίβαση, αναδιάρθρωση και συγχώνευση επιχειρήσεων και για τις ομαδικές απολύσεις· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας σχετικά με τις συγκεκριμένες αυτές πτυχές·
Ένα νέο πλαίσιο για την ενημέρωση, τη διαβούλευση και την εκπροσώπηση σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου
17. τονίζει την ανάγκη να επιβληθούν δεόντως, να αξιολογηθούν και, όπου είναι απαραίτητο βάσει αυτής της αξιολόγησης, να ενισχυθούν και να ενοποιηθούν όλες οι σχετικές νομοθετικές πράξεις της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι η ενημέρωση και η διαβούλευση αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων των εταιρειών και πραγματοποιούνται σε όλα τα σχετικά επίπεδα εντός των εταιρειών·
18. τονίζει τη σημασία της διασφάλισης έγκαιρης και ουσιαστικής ενημέρωσης και διαβούλευσης σε ολόκληρη την ΕΕ πριν από τη λήψη αποφάσεων της διοίκησης που έχουν πιθανό αντίκτυπο στην απασχόληση και τους όρους εργασίας των εργαζομένων και σχετικά με πολιτικές ή μέτρα, και ιδίως όσα έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις· τονίζει ότι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, πρέπει να έχουν πρόσβαση στην απαιτούμενη εμπειρογνωμοσύνη και υποστηρικτική τεκμηρίωση όσον αφορά τις αποφάσεις της διοίκησης για την αξιολόγηση των επιπτώσεων αυτών των διασυνοριακών πολιτικών και διαδικασιών στο εργατικό δυναμικό και για την πρόταση εναλλακτικών· τονίζει ότι πρέπει να διεξάγεται πραγματικός διάλογος σχετικά με αυτές τις εναλλακτικές λύσεις μεταξύ των συνδικαλιστικών οργανώσεων, των εκπροσώπων των εργαζομένων και της διοίκησης·
19. τονίζει τη σημασία της ουσιαστικής συμμετοχής των εκπροσώπων των εργαζομένων, και ιδίως των ευρωπαϊκών συμβουλίων εργαζομένων, μετά από αποτελεσματική ενημέρωση και διαβούλευση, στην κατάρτιση και την εφαρμογή διακρατικών θεμάτων που επηρεάζουν σημαντικά τα συμφέροντα των εργαζομένων· τονίζει ότι αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει θέματα που είναι σημαντικά για το ευρωπαϊκό εργατικό δυναμικό όσον αφορά το εύρος των πιθανών επιπτώσεών τους ή που συνεπάγονται μεταβιβάσεις δραστηριοτήτων μεταξύ των κρατών μελών· τονίζει ότι πρέπει να υπάρχει ενημέρωση και διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εργαζομένων όσον αφορά θέματα που σχετίζονται, ιδίως, με την τρέχουσα κατάσταση και τις πιθανές εξελίξεις που αφορούν την απασχόληση και τις επενδύσεις, τις σημαντικές οργανωτικές αλλαγές, την εισαγωγή νέων μεθόδων εργασίας ή διαδικασιών παραγωγής, τις μεταφορές παραγωγής, τις συγχωνεύσεις, τη μείωση του μεγέθους ή την παύση λειτουργίας επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή σημαντικών τμημάτων τους και τις ομαδικές απολύσεις· τονίζει επίσης ότι η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εργαζομένων μπορεί να αναπτύξει και να προωθήσει την εταιρική νοοτροπία και συνοχή και ότι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων θα πρέπει να συμμετέχουν στην ανάπτυξη κοινωνικών σχεδίων, με στόχο τη ρύθμιση των αλλαγών που ενδέχεται να επηρεάσουν τους εργαζομένους και να προκαλέσουν απολύσεις· πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθούν τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές στα συστήματα εργασιακών σχέσεων στα κράτη μέλη·
20. σημειώνει ότι συνεχίζουν να υπάρχουν αποκλίσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσον αφορά την ποιότητα, το χρονοδιάγραμμα και την αποτελεσματικότητα των πληροφοριών και των διαβουλεύσεων πριν ληφθούν εταιρικές αποφάσεις και ότι οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης διεξάγονται με διαφορετικό τρόπο ανά την Ευρώπη· σημειώνει ότι ο διάλογος σχετικά με εναλλακτικές λύσεις αντί των απολύσεων και του κλεισίματος εγκαταστάσεων ποικίλλει εντός της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι το 2013 είχε ήδη προτείνει ένα νομικό πλαίσιο(40) όσον αφορά την ενημέρωση και τη διαβούλευση των εργαζομένων, καθώς και την πρόβλεψη και τη διαχείριση των αναδιαρθρώσεων, με στόχο τη διαμόρφωση βιώσιμων και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς αναδιαρθρώσεων και την αποφυγή του ενδεχομένου να μείνει κανείς εργαζόμενος στο περιθώριο· πιστεύει ότι μια συνεκτική στρατηγική της ΕΕ για την προετοιμασία των εταιρειών και των εργαζομένων έχει ουσιαστική σημασία προκειμένου να έχουν να κάνουν με δίκαιη πράσινη και ψηφιακή μετάβαση·
21. τονίζει ότι το δικαίωμα των εργαζομένων στην ενημέρωση και τη διαβούλευση θα πρέπει πάντα να διασφαλίζεται εγκαίρως και να αντιμετωπίζονται οι πιθανές ποσοτικές και ποιοτικές επιπτώσεις στην απασχόληση και τις συνθήκες εργασίας και οι αλλαγές που απορρέουν από τις ψηφιακές τεχνολογίες και εφαρμογές για τη βελτίωση των υφιστάμενων επιχειρηματικών διαδικασιών και της αποδοτικότητας του εργατικού δυναμικού· επισημαίνει ότι η ενημέρωση των εργαζομένων και η διαβούλευση και η συμμετοχή τους σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου αποτελούν αποτελεσματικά εργαλεία για την επιβολή των δικαιωμάτων των εργαζομένων·
22. καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει ότι οι εργαζόμενοι εκπροσωπούνται επίσης στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών που κάνουν χρήση της νομοθεσίας της ΕΕ(41) για τους σκοπούς της διασυνοριακής αναδιάρθρωσης και κινητικότητας των εταιρειών· τονίζει την ανάγκη για ισορροπημένα συμβούλια όσον αφορά την εκπροσώπηση των φύλων, τόσο όσον αφορά τον αριθμό των θέσεων των εργαζομένων όσο και το διοικητικό συμβούλιο συνολικά· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο να επιλύσει το αδιέξοδο όσον αφορά την οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια με τρόπο που να αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι, για να καταστούν συμμετοχικοί οι χώροι εργασίας, θα πρέπει να διασφαλιστεί η ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα·
23. δηλώνει ότι πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για να διασφαλιστεί η ισότητα των φύλων και των ευκαιριών σε όλες τις πτυχές της συμμετοχής των εργαζομένων σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και η κατάλληλη εκπροσώπηση των εργαζομένων με αναπηρία· επισημαίνει ότι η επίμονη ανισότητα μεταξύ των φύλων αντικατοπτρίζεται επίσης στην περιορισμένη πρόσβαση των γυναικών σε ηγετικές θέσεις και σε θέσεις εκπροσώπησης στον χώρο εργασίας· επαναλαμβάνει ότι η ισότητα των φύλων και η πολυμορφία στα διοικητικά συμβούλια αποτελεί βασική δημοκρατική αρχή με θετικό αντίκτυπο στην οικονομία· ζητεί τη θέσπιση επιπλέον μέτρων, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους, για τη διασφάλιση της ισορροπημένης εκπροσώπησης και της ισότητας των φύλων· σημειώνει ότι οι ποσοστώσεις φύλου συμβάλλουν στην επίτευξη μεγαλύτερης ποικιλομορφίας, στην ισότητα των φύλων και στην ισότιμη αντιμετώπιση σε όλα τα όργανα λήψης αποφάσεων·
24. θεωρεί ότι οι εταιρείες πρέπει να σημειώσουν πρόοδο στη διασφάλιση της διαφορετικότητας και της ισότητας των φύλων, μεταξύ άλλων μέσω της ίσης αμοιβής στον χώρο εργασίας· καλεί το Συμβούλιο να σημειώσει πρόοδο όσον αφορά την οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια· ζητεί την εφαρμογή της ποσόστωσης 40 % τόσο σε μη εκτελεστικά όσο και σε εκτελεστικά συμβούλια (που εξετάζονται ανεξάρτητα), τόσο σε ιδιωτικές όσο και σε δημόσιες επιχειρήσεις, με προοδευτική προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας·
25. καλεί την Επιτροπή να δώσει συνέχεια στις προτεραιότητες που περιλαμβάνονται στη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025 και ειδικότερα να διασφαλίσει την απεμπλοκή της πρότασης οδηγίας σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα στο Συμβούλιο·
26. καλεί την Επιτροπή, έπειτα από την αναμενόμενη εκτίμηση επιπτώσεων και σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, να θεσπίσει νέα οδηγία πλαίσιο σχετικά με την ενημέρωση, τη διαβούλευση και τη συμμετοχή των εργαζομένων για ευρωπαϊκές εταιρείες, και για τις εταιρείες που χρησιμοποιούν ενωσιακά μέσα εταιρικής κινητικότητας, προκειμένου να θεσπιστούν ελάχιστα πρότυπα σε ζητήματα που αφορούν την πρόβλεψη των αλλαγών – συμπεριλαμβανομένων των μέτρων που αφορούν την αλλαγή του κλίματος – τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αναδιάρθρωση, ιδίως σε εταιρικό επίπεδο·
27. τονίζει ότι μερικές από τις ελλείψεις στο δίκαιο της ΕΕ θα αντιμετωπίζονταν με τη θέσπιση κατώτατων ορίων για ένα ελάχιστο ενωσιακό πρότυπο εκπροσώπησης σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου στο πλαίσιο αυτής της νέας οδηγίας-πλαίσιο· θεωρεί, για τον σκοπό αυτό, ότι ο αριθμός/η αναλογία των θέσεων στα διοικητικά συμβούλια για τους εκπροσώπους των εργαζομένων θα πρέπει να κυμαίνεται από λίγες έδρες έως την ισότητα, ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων στην εταιρεία και τις θυγατρικές της·
28. υπενθυμίζει ότι η οδηγία για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων αποτελεί μέρος του κεκτημένου της ΕΕ σχετικά με το δικαίωμα των εργαζομένων στη συμμετοχή, την ενημέρωση και τη διαβούλευση· εκφράζει την ανησυχία του για τις ελλείψεις στον σχεδιασμό της οδηγίας, ιδίως όσον αφορά την επιβολή και την αποτελεσματικότητα των δικαιωμάτων ενημέρωσης και διαβούλευσης, και εκφράζει λύπη για την ευκαιρία που χάθηκε το 2008 για την περαιτέρω ανάπτυξη και τη σημαντική βελτίωση της οδηγίας·
29. υπογραμμίζει την ανάγκη ευαισθητοποίησης των εκπροσώπων των εργαζομένων και των διευθυντικών στελεχών όσον αφορά τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια Εργαζομένων· τονίζει ότι τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια Εργαζομένων είναι μοναδικοί διακρατικοί φορείς(42) που έχουν συσταθεί με σκοπό την ενημέρωση και τη διαβούλευση των εργαζομένων και την οικοδόμηση και προώθηση της εταιρικής ταυτότητας, και ότι επηρεάζονται από το επίπεδο ή την ένταση των εργασιακών σχέσεων και των πλαισίων πολιτικής· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι οικονομικοί, υλικοί και νομικοί πόροι που απαιτούνται για να μπορέσουν οι ΕΕΕ να εκτελούν τα καθήκοντά τους με τον κατάλληλο τρόπο δεν παρέχονται πάντα από την κεντρική διοίκηση· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τις δράσεις που απαιτούνται για τη βελτίωση της συμμετοχής των εργαζομένων και την καλύτερη επιβολή της οδηγίας για το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων και, εάν χρειαστεί, να προτείνει αναθεώρηση της οδηγίας με σκοπό την ενίσχυση του δικαιώματος των εκπροσώπων των εργαζομένων στην ενημέρωση και τη διαβούλευση, ιδίως κατά τις διαδικασίες αναδιάρθρωσης·
30. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγγυηθούν ότι θα ενισχυθούν τα δικαιώματα ενημέρωσης και διαβούλευσης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η γνώμη του ευρωπαϊκού συμβουλίου εργαζομένων θα λαμβάνεται υπόψη στις αποφάσεις των εταιρειών και θα διατυπώνεται πριν από την ολοκλήρωση της διαβούλευσης στο αντίστοιχο επίπεδο και πριν από τη λήψη αποφάσεων από τα διοικητικά όργανα· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να ενισχύσει τους μηχανισμούς επιβολής, τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τους ειδικούς οργανισμούς διαπραγμάτευσης και για ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων, να θεσπίσουν αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και αναλογικές ποινές προκειμένου να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση, να θέσουν τέλος στις εξαιρέσεις για παλαιές, αποκαλούμενες «εθελοντικές» προ οδηγίας συμφωνίες μετά από περισσότερα από 20 έτη, να επιδιώξουν να αποσαφηνίσουν την έννοια του «διακρατικού χαρακτήρα ενός θέματος» στο πλαίσιο της οδηγίας για τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων, να αποτρέψουν την κατάχρηση των κανόνων εμπιστευτικότητας ως τρόπου περιορισμού της πρόσβασης σε πληροφορίες και ουσιαστική συμμετοχή, να ενισχύσουν τις επικουρικές υποχρεώσεις και να διασφαλίσουν τον αποτελεσματικό συντονισμό της ενημέρωσης, της διαβούλευσης και της συμμετοχής σε τοπικό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο·
o o o
31. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.
Ευρωπαϊκό Συνδικαλιστικό Ινστιτούτο, 2021, «Benchmarking Working Europe 2020 – Covid-19 and the world of work: the impact of a pandemic» (Συγκριτική αξιολόγηση της εργασίας στην Ευρώπη το 2020 – H Covid-19 και ο κόσμος της εργασίας: ο αντίκτυπος μιας πανδημίας).
Rapp, M. S., Wolff, M., Udoieva, I., Hennig, J. C., ‘Mitbestimmung im Aufsichtsrat und ihre Wirkung auf die Unternehmensführung’, Hans-Böckler-Stiftung, αριθ. 424, Ιούνιος 2019· Ernst and Young, Study on Director’ duties and sustainable corporate governance (Μελέτη σχετικά με τα καθήκοντα των διευθυντών και τη βιώσιμη εταιρική διακυβέρνηση), Ιούλιος 2020.
Κατευθυντήριες γραμμές για μια δίκαιη μετάβαση σε περιβαλλοντικά βιώσιμες οικονομίες και κοινωνίες για όλους, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/---emp_ent/documents/publication/wcms_432859.pdf· Απασχόληση και κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη 2021, βλ. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/e823d46f-e518-11eb-a1a5-01aa75ed71a1/language-en
https://www.etui.org/sites/default/files/R%20121%20Conchon%20BLER%20in%20Europe%20EN%20WEB.pdf. Αυτή τη στιγμή, το νομικό πλαίσιο της SE δεν βοηθά στη διαφύλαξη των υφιστάμενων δικαιωμάτων εκπροσώπησης των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου (BLER) και μάλιστα δίνει τη δυνατότητα στις εταιρείες να παρακάμπτουν τα εθνικά δικαιώματα BLER (Kluge και Stollt, 2011· Keller και Werner, 2010). Φαίνεται ότι το καταστατικό της SE θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την περαιτέρω ανάπτυξη τριών πιθανών στρατηγικών παράκαμψης, και συγκεκριμένα για την αποφυγή των δικαιωμάτων BLER· το «πάγωμα» των BLER· ή τη μείωση του αριθμού των εδρών που κατανέμονται στους εκπροσώπους των εργαζομένων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου, ιδίως όταν αυτές καταλαμβάνονται από εξωτερικούς συνδικαλιστές.
Οδηγία (ΕΕ) 2019/2121 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2019, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 όσον αφορά τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις (ΕΕ L 321 της 12.12.2019, σ. 1).
Οδηγία 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης (ΕΕ L 327 της 5.12.2008, σ. 9).
Οδηγία (ΕΕ) 2019/2121 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2019, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 όσον αφορά τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις (ΕΕ L 321 της 12.12.2019, σ. 1).
Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2021, που συνοδεύει το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (SWD(2021)0046).
Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2021, που συνοδεύει το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (SWD(2021)0046).
https://www.eurofound.europa.eu/observatories/eurwork/industrial-relations-dictionary/european-works-councils: «Τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων (ΕΕΕ) είναι μόνιμα όργανα που διευκολύνουν την ενημέρωση και τη διαβούλευση των εργαζομένων σε ευρωπαϊκές εταιρείες και ευρωπαϊκούς ομίλους εταιρειών, όπως απαιτείται από την οδηγία του 1994 για τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων».
Συνεχής καταστολή της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία: η περίπτωση της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Memorial»
159k
55k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεχή καταστολή της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία: η περίπτωση της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Memorial» (2021/3018(RSP))
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα και εκθέσεις του σχετικά με τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη τις διεθνείς υποχρεώσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα τις οποίες έχει δεσμευτεί να τηρεί η Ρωσία ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), καθώς και ως υπογράφον κράτος σε άλλες συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τα Πρωτόκολλά της, ιδίως δε το άρθρο 10 σχετικά με το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και το άρθρο 11 σχετικά με το δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι,
– έχοντας υπόψη τις γνώμες της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με τον ρωσικό νόμο περί «ξένων πρακτόρων»,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) της 13ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με τις νομικές ενέργειες κατά της μη κυβερνητικής οργάνωσης (ΜΚΟ) «Memorial»,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Γενικής Γραμματέως του Συμβουλίου της Ευρώπης, Marija Pejčinović Burić, της 12ης Νοεμβρίου 2021, και την επιστολή της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Dunja Mijatović, προς τον Γενικό Εισαγγελέα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της 30ής Νοεμβρίου 2021,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» δεν είναι απλώς μία από τις παλαιότερες και πιο σεβαστές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία, αλλά αποτελεί επίσης διεθνές πρότυπο για οργανώσεις που ασχολούνται με την ιστορική μνήμη της πολιτικής καταστολής και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εδώ και δεκαετίες, η «Memorial» υπερασπίζεται μια δυναμική, ανθρωπιστική νοοτροπία μνήμης των εγκλημάτων του σοβιετικού καθεστώτος κατά του ίδιου του λαού του και άλλων λαών της Σοβιετικής Ένωσης και άλλων χωρών, καθώς και την ενεργό δέσμευση της κοινωνίας των πολιτών υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της προστασίας των θυμάτων και των ευάλωτων ομάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμβολή της «Memorial» εξακολουθεί να είναι ανεκτίμητη όσον αφορά την αποκάλυψη της αλήθειας σχετικά με τα σοβιετικά εγκλήματα, την ιστορική επανεκτίμηση και αποκατάσταση των ατόμων που υπέστησαν πολιτικές διώξεις και καταδικάστηκαν αδίκως, και αποτελεί σύμβολο του αδιάκοπου αγώνα για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στον μετασοβιετικό χώρο και πέραν αυτού·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» έχει επίσης δημιουργήσει μια εντυπωσιακή βάση δεδομένων με περισσότερους από 40 000 αξιωματικούς στις δυνάμεις εσωτερικής ασφάλειας της Σοβιετικής Ένωσης και έχει τεκμηριώσει εγκλήματα που διέπραξαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι μέλη του καθεστώτος Πούτιν, ορισμένα από τα οποία έχουν επαγγελματικούς και οικογενειακούς δεσμούς με την KGB, προσπαθούν να αποκρύψουν τα αποκαλυφθέντα εγκλήματα·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αποκάλυψη εγγράφων και γεγονότων όσον αφορά τη σφαγή στο Κατίν το 1940, μια σειρά μαζικών δολοφονιών περίπου 22 000 Πολωνών στρατιωτικών και διανοουμένων, το μπλόκο του Αουγκουστόφ το 1945, καθώς και άλλα περιστατικά καταστολής της σοβιετικής περιόδου και θύματα της Μεγάλης Εκκαθάρισης του Στάλιν·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Memorial» είναι μία από τις τελευταίες εναπομένουσες οργανώσεις που συνεχίζουν το έργο τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τσετσενία, έναν σχεδόν ολοκληρωτικό θύλακα εντός της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπου ο τοπικός ηγέτης Ramzan Kadyrov, που υποστηρίζεται από το Κρεμλίνο, εξαλείφει αδίστακτα κάθε μορφή αντιπολίτευσης μέσω βάναυσης καταστολής·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε στο Βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης το όνομα του συνιδρυτή και πρώτου προέδρου της «Memorial», Αντρέι Ζαχάρωφ, και το 2009 απένειμε το Βραβείο στη «Memorial», εκπροσωπούμενη από τους Lyudmila Alexeyeva, Sergei Kovalev και Oleg Orlov·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο νομικές οντότητες της «Memorial», η «International Memorial» και το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, αντιμετωπίζουν επί του παρόντος απειλή διάλυσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 11 Νοεμβρίου 2021, η «International Memorial» έλαβε ειδοποίηση αγωγής που κίνησε ο Γενικός Εισαγγελέας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, με την οποία ζητά την παύση λειτουργίας της για εικαζόμενες επανειλημμένες παραβιάσεις της νομοθεσίας της χώρας για τους «ξένους πράκτορες» και, ιδίως, για το γεγονός ότι ορισμένα υλικά που δημοσιοποιήθηκαν δεν έφεραν τη σήμανση «ξένος πράκτορας»· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 12 Νοεμβρίου 2021, το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial έλαβε παρόμοια ειδοποίηση αγωγής που υποβλήθηκε από την Εισαγγελία της Μόσχας, βάσει πρόσθετων ισχυρισμών ότι τα άρθρα του Κέντρου φέρονται να δικαιολογούν τις δραστηριότητες τρομοκρατικών και εξτρεμιστικών οργανώσεων, λόγω της δημοσίευσης στον ιστότοπο της ΜΚΟ καταλόγων πολιτικών κρατουμένων και δηλώσεων, μεταξύ άλλων, για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Τατάρων της Κριμαίας και των μαρτύρων του Ιεχωβά· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 23 Νοεμβρίου 2021, κινήθηκαν δικαστικές διαδικασίες για το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial και στις 25 Νοεμβρίου 2021, για την «International Memorial»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επόμενη ακρόαση για το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial θα πραγματοποιηθεί στις 16 Δεκεμβρίου 2021 και ότι η επόμενη ακρόαση για την «International Memorial» θα πραγματοποιηθεί στις 28 Δεκεμβρίου 2021·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 12 Νοεμβρίου 2021, ακόμη και το Προεδρικό Συμβούλιο της Ρωσίας για την Κοινωνία των Πολιτών και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα χαρακτήρισε την αγωγή δυσανάλογη και υποστήριξε ότι δεν είχε διαπιστωθεί ούτε μία νομική παράβαση από την «International Memorial» κατά τους προηγούμενους 14 μήνες, ενώ το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial είχε διαπράξει μόνο δύο ήσσονος σημασίας παραβάσεις·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόπειρα διάλυσης αυτών των επιφανών ΜΚΟ πραγματοποιείται έπειτα από χρόνιες διώξεις και των δύο οργανώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις αυτές χαρακτηρίστηκαν «ξένοι πράκτορες» το 2014 και το 2016 και αντιμετώπισαν υπέρογκα πρόστιμα για εικαζόμενη μη συμμόρφωση με τον νόμο περί «ξένων πρακτόρων» και αυθαίρετες ποινικές διώξεις κατά μελών του προσωπικού τους, που έχουν επίσης υποστεί επιθέσεις και παρενόχληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθέσεις αυτές, όπως η δολοφονία της ερευνήτριας του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, Natalya Estemirova, το 2009, δεν έχουν ερευνηθεί δεόντως και οι δράστες εξακολουθούν να απολαμβάνουν ατιμωρησία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Oyub Titiev, επικεφαλής του γραφείου του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial στην Τσετσενία, και ο Yury Dmitriev, επικεφαλής του τμήματος της «International Memorial» Καρελίας, φυλακίστηκαν με βάση πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, πιο πρόσφατα, στις 14 Οκτωβρίου 2021, το γραφείο της «International Memorial» στη Μόσχα δέχτηκε επίθεση από βίαιο όχλο και, στη συνέχεια, η αστυνομία πραγματοποίησε έφοδο·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δίωξη της «Memorial» εντάσσεται στο πλαίσιο επανειλημμένων και συστηματικών προσπαθειών της ρωσικής κυβέρνησης να ξαναγράψει την ιστορία και να περιορίσει τον ελεύθερο διάλογο σχετικά με την αξιολόγηση των ιστορικών εγκλημάτων και γεγονότων, ιδίως εκείνων που συνδέονται με την άσκηση της εξουσίας από τις σοβιετικές κυβερνήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές έχουν παραποιήσει ιστορικά γεγονότα προκειμένου να διαψεύσουν τα πορίσματα του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial σχετικά με την καταστολή και τις διώξεις επί Στάλιν·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες εκφοβισμού, φίμωσης και, τελικά, παύσης λειτουργίας της «Memorial» αντικατοπτρίζουν τις ολοένα και πιο κατασταλτικές πολιτικές των ρωσικών αρχών, προσθέτοντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία πολιτικής καταστολής της Ρωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την περίοδο από το 1987 έως το 1992, η «Memorial» συστάθηκε ειδικά για την τεκμηρίωση, την έρευνα, τον φόρο τιμής στη μνήμη και την παιδεία για θέματα που σχετίζονται με τα γεγονότα καταστολής του παρελθόντος της χώρας και την τραγική ιστορική κληρονομιά·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργός κοινωνία των πολιτών συνιστά θεμελιώδη πτυχή μιας δημοκρατικής και ανοικτής κοινωνίας και είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΚΟ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες και, ως εκ τούτου, πρέπει να μπορούν να λειτουργούν ελεύθερα χωρίς αναίτιες παρεμβάσεις από τις δημόσιες αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δικαστικές διαδικασίες κατά της «Memorial» αποτελούν το πλέον πρόσφατο παράδειγμα καταστολής της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ρωσικές αρχές και, εν τέλει, είναι επιζήμιες για τα συμφέροντα του ρωσικού λαού και τις δυνατότητες ανοικτού και ελεύθερου διαλόγου·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρωσικός νόμος περί «ξένων πρακτόρων» εγκρίθηκε το 2012 και το πεδίο εφαρμογής του διευρύνθηκε πέρυσι από το ρωσικό κοινοβούλιο κατά τρόπο που θα μπορούσε να ισχύει για οποιονδήποτε ασκεί δημόσια κριτική ή είναι ακτιβιστής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των οργανώσεων και των ατόμων που οι αρχές έχουν χαρακτηρίσει ως «ξένους πράκτορες» έχει αυξηθεί δραστικά τους τελευταίους μήνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νόμος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί από τις ρωσικές αρχές για να διευκολύνει την καταστολή της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιείται στη Ρωσία, και θέτει στο στόχαστρο ΜΚΟ, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφους, δικηγόρους, ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+, καθώς και περιβαλλοντικούς ακτιβιστές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν λόγω νόμος, καθώς και η νομοθεσία για τις «ανεπιθύμητες οργανώσεις» και για την «καταπολέμηση της εξτρεμιστικής δραστηριότητας» παραβιάζουν το Σύνταγμα και τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ρωσίας σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως όσον αφορά την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης, το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, το δικαίωμα συμμετοχής σε δημόσιες υποθέσεις και την απαγόρευση των διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το παράδειγμα της «Memorial» καταδεικνύει σαφώς τον τρόπο με τον οποίο οι ρωσικές αρχές χρησιμοποιούν τους νόμους αυτούς ως εργαλείο εκφοβισμού και φίμωσης των επικριτών και όσων εκφέρουν ανεξάρτητο λόγο·
1. καταδικάζει τις επανειλημμένες διώξεις και τις πρόσφατες πολιτικά υποκινούμενες απόπειρες παύσης λειτουργίας της «International Memorial» και του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial· καλεί τις ρωσικές αρχές να αποσύρουν αμέσως όλες τις κατηγορίες κατά της «Memorial» και να διασφαλίσουν ότι η «Memorial» μπορεί να συνεχίσει να επιτελεί με ασφάλεια το σημαντικό έργο της χωρίς την παρέμβαση του κράτους· απαιτεί από τις αρχές, εν τω μεταξύ, να διασφαλίσουν την πλήρη προστασία όλων των υλικών και άυλων περιουσιακών στοιχείων της «Memorial» και την πρόσβαση σε αυτά, συμπεριλαμβανομένων των αρχείων της, καθώς και των παραστάσεων και των έργων ανεξάρτητων θεάτρων, δημοσιογράφων και καλλιτεχνών·
2. εκφράζει την ικανοποίησή του για την επιστολή της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τον Γενικό Εισαγγελέα της Ρωσικής Ομοσπονδίας της 30ής Νοεμβρίου 2021· επιμένει ότι τα αιτήματα διάλυσης στερούνται εύλογης νομικής αιτιολόγησης· καλεί την Πρόεδρο της Επιτροπής και τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, καθώς και τα κράτη μέλη της ΕΕ να εκδώσουν ανοικτές δηλώσεις υποστήριξης και να απευθύνουν προς τις ρωσικές αρχές το αίτημα να εγγυηθούν την ασφάλεια της «Memorial» και να διασφαλίσουν την απαλλαγή της από όλες τις κατηγορίες· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ και τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών στη Ρωσία να επιδείξουν δημόσια αλληλεγγύη προς τη «Memorial»·
3. καλεί τον ΑΠ/ΥΕ, στο πλαίσιο του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να επιβάλει κυρώσεις σε Ρώσους αξιωματούχους που εμπλέκονται στην παράνομη καταστολή της «Memorial» και στις δικαστικές διαδικασίες κατά των οργανώσεων και των μελών της·
4. ζητεί μετ’ επιτάσεως από τη Ρωσία να σταματήσει τη συνεχιζόμενη καταστολή της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, με την κατάργηση των νόμων περί «ξένων πρακτόρων» και «ανεπιθύμητων οργανώσεων», με την παύση θέσπισης ειδικής νομοθεσίας ή κατάχρησης των υφιστάμενων ποινικών ή διοικητικών νόμων που αποσκοπούν στη στοχοποίηση των αντιφρονούντων στη χώρα ή στο εξωτερικό, και με την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει οικειοθελώς η Ρωσία βάσει του διεθνούς δικαίου και του Συντάγματός της, μεταξύ άλλων με την πλήρη αποκατάσταση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και του διαδικτύου· καλεί τις ρωσικές αρχές να διασφαλίσουν ότι εφαρμόζονται μέτρα επανόρθωσης και αποκατάστασης για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων που διαπράττονται κατά τη διαδικασία εφαρμογής των νόμων περί «ξένων πρακτόρων» και «ανεπιθύμητων οργανώσεων»·
5. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τον ρωσικό λαό και παροτρύνει τις ρωσικές αρχές να σταματήσουν τη δίωξη της «Memorial», μελών του προσωπικού της και όλων των λοιπών ΜΚΟ, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφων, δικηγόρων, ακαδημαϊκών, ιστορικών, ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ και περιβαλλοντικών ακτιβιστών στη Ρωσία· επαναλαμβάνει την υποστήριξή του προς την κοινωνία των πολιτών της Ρωσίας και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καλεί τη Ρωσία να θεσπίσει ένα σαφές νομικό πλαίσιο και ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας για την κοινωνία των πολιτών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα· τονίζει την ανάγκη να εξασφαλιστούν αποτελεσματικές και αποδοτικές νομικές διαδικασίες προσφυγής για τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών η ελευθερία έργου των οποίων έχει τεθεί σε κίνδυνο·
6. επαναλαμβάνει ότι το ελεύθερο και ανεξάρτητο έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των μέσων ενημέρωσης αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο μιας δημοκρατικής κοινωνίας βασισμένης στο κράτος δικαίου· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη να εντείνουν τη στήριξη προς την κοινωνία των πολιτών, τις ανεξάρτητες ΜΚΟ, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τους ιστορικούς και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης και ευέλικτης χρηματοδοτικής στήριξης και της βοήθειας έκτακτης ανάγκης, και να ενθαρρύνουν την παροχή μεγαλύτερης διεθνούς στήριξης προς αυτούς τους φορείς και την ευρύτερη ένταξή τους σε διεθνή δίκτυα της κοινωνίας των πολιτών· απευθύνει έκκληση στο αίσθημα ευθύνης της ρωσικής ακαδημαϊκής κοινότητας προκειμένου να παρέχει στους εν λόγω ερευνητές και ιστορικούς επαρκείς και ασφαλείς ευκαιρίες για την άσκηση της ακαδημαϊκής τους δραστηριότητας·
7. καταδικάζει τις εκστρατείες δυσφήμισης, εκ μέρους των σημερινών ρωσικών αρχών, κατά ιστορικών και ακαδημαϊκών που μιλούν ανοιχτά για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από το κομμουνιστικό καθεστώς και αποκαλύπτουν άμεσες σχέσεις μεταξύ του καθεστώτος εκείνου και των ανθρώπων που βρίσκονται σήμερα στην εξουσία στη Ρωσία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Ρωσία, η οποία παραμένει έως σήμερα το μεγαλύτερο θύμα του σοβιετικού κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, δεν είναι ακόμη σε θέση να συμφιλιωθεί με το σκοτεινό παρελθόν της και, αντ’ αυτού, οι αρχές της διώκουν όσους εργάζονται για να διαλευκάνουν τα εγκλήματα του σοβιετικού ολοκληρωτισμού·
8. επαινεί τη σημαντική συμβολή της «Memorial» στην τεκμηρίωση, την έρευνα και την παιδεία σχετικά με την πολιτική καταστολή στη Σοβιετική Ένωση, και επισημαίνει ότι το έργο αυτό έχει καθιερώσει διεθνή πρότυπα· επικροτεί το άοκνο έργο της για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη σημερινή Ρωσία και ευρύτερα· επιδοκιμάζει ιδίως τις πρωτοβουλίες της, όπως το αίτημα για κίνηση ποινικών διαδικασιών κατά μελών της ομάδας Wagner εξ ονόματος των θυμάτων στη Συρία, και τις συνεχείς προσπάθειές της για την ποινική δίωξη εγκλημάτων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία· αποτίνει φόρο τιμής στα μέλη της «Memorial», όπως η Natalya Estemirova, που πλήρωσαν το υψηλότερο τίμημα για την αποκάλυψη των φρικαλεοτήτων που διαπράχθηκαν εκεί· τονίζει ότι η διάλυση της «International Memorial» και του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial θα είχε, ως εκ τούτου, σημαντικές αρνητικές συνέπειες για την κοινωνία των πολιτών στο σύνολό της και για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία ειδικότερα·
9. υπογραμμίζει ότι η διάλυση των οργανώσεων αυτών θα σημάνει επίσης το τέλος για τις μοναδικές βάσεις δεδομένων και συλλογές εγγράφων της «Memorial» και πιστεύει ότι τα αρχεία αυτά αποτελούν μοναδική κληρονομιά της ανθρωπότητας· τονίζει ότι είναι υψίστης σημασίας να προστατευτούν και να διατηρηθούν και να συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα σε κάθε ενδιαφερόμενο, συμπεριλαμβανομένων των σπουδαστών, των ερευνητών και των οικογενειών των θυμάτων· καλεί, επομένως, την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εκπονήσουν, από κοινού με την κοινωνία των πολιτών και τους Ρώσους εμπειρογνώμονες σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ολοκληρωμένη έκθεση σχετικά με τη ζωντανή μνήμη εκατομμυρίων θυμάτων της πολιτικής τρομοκρατίας στη Σοβιετική Ένωση, η οποία θα βασίζεται σε καταθέσεις μαρτύρων και στις βάσεις δεδομένων που έχει συλλέξει η Memorial·
10. καταδικάζει την πολιτική ιστορικού αναθεωρητισμού και εξύμνησης του σταλινισμού που προωθούν η ρωσική κυβέρνηση και οι ρωσικές αρχές, στην οποία προσφεύγουν όχι μόνο στις τρέχουσες απόπειρες διάλυσης του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όπως κατά την ανακάλυψη μαζικών τάφων στο Sandarmokh στη Δημοκρατία της Καρελίας και την επακόλουθη πολιτικά υποκινούμενη ποινή κάθειρξης, με βάση χαλκευμένες κατηγορίες, του Yury Dmitriev, τοπικού στελέχους της «Memorial», καθώς και τη δήμευση του βιβλίου της Agnes Haikara σχετικά με την τραγική τύχη των Νορβηγών και Φινλανδών αποίκων της χερσονήσου Κόλα· υπογραμμίζει ότι η μνήμη των θυμάτων ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων και η αναγνώριση των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από κομμουνιστικές, ναζιστικές και άλλες δικτατορίες και η ευαισθητοποίηση σχετικά με αυτά είναι ζωτικής σημασίας για την ενότητα της Ευρώπης και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας έναντι σύγχρονων απειλών κατά της δημοκρατίας, ιδίως μεταξύ των νεότερων γενεών·
11. καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ και τις εθνικές διπλωματικές αντιπροσωπείες στη Ρωσία να παρακολουθούν στενά την κατάσταση επιτόπου και τις δίκες που συνδέονται με τη «Memorial», να διασφαλίζουν ότι οι προσπάθειες αυτές χαίρουν προβολής και να τους προσφέρουν κάθε στήριξη που μπορεί να χρειάζονται, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης οικονομικής βοήθειας για την αμοιβή δικηγόρων και εμπειρογνωμόνων, αλλά και της ψυχοκοινωνικής και ιατρικής υποστήριξης για τους εργαζομένους καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου ακραίας πίεσης·
12. καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να συνεχίσουν να στηρίζουν τα τμήματα της «Memorial» στις αντίστοιχες χώρες τους· παροτρύνει τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο παροχής καταφυγίου σε ΜΚΟ που υφίστανται απειλές ή απαγορεύσεις από τη Ρωσία και να τους επιτρέψουν να δρουν από ευρωπαϊκό έδαφος, εάν είναι απαραίτητο, και να παράσχουν επείγουσες θεωρήσεις για τους υπαλλήλους της «Memorial» και άλλους ακτιβιστές που αντιμετωπίζουν απειλές, ώστε να μπορέσουν να εγκαταλείψουν τη Ρωσία και να βρουν προσωρινό καταφύγιο στην ΕΕ·
13. παροτρύνει τον ΑΠ/ΥΕ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν συντονισμένη δράση με χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις για να αυξήσουν τον διεθνή έλεγχο των περιοριστικών νόμων, πολιτικών και ενεργειών της Ρωσίας και να εγείρουν συστηματικά το ζήτημα και να καταδικάζουν τους περιορισμούς των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ρωσικές αρχές, μεταξύ άλλων μέσω υψηλού επιπέδου και δημόσιων παρεμβάσεων, συντονισμένης δράσης, διαρκούς ελέγχου στα διεθνή και περιφερειακά φόρουμ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τακτικής διενέργειας εκτίμησης επιπτώσεων όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, ώστε να διασφαλίζεται ότι η συνεργασία με τη Ρωσία δεν υπονομεύει τους στόχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ούτε συμβάλλει άμεσα ή έμμεσα σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
14. ενθαρρύνει τους πρέσβεις της ΕΕ και των κρατών μελών στη Ρωσία να πραγματοποιήσουν κοινή, δημόσια επίσκεψη αλληλεγγύης στα γραφεία της «International Memorial» και του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial μετά την έκβαση των ακροαματικών διαδικασιών·
15. καλεί την ΕΥΕΔ να συνεχίσει να θέτει το ζήτημα της συνεχιζόμενης με αμείωτη ένταση καταστολής από τη Ρωσία εις βάρος της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, ιδίως της πρόσφατης περίπτωσης της «Memorial», και να ξεκινήσει διαδικασίες παρακολούθησης και αξιολόγησης σε όλα τα σχετικά φόρουμ, όπως ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, και ιδίως να προσθέσει τη συνεχιζόμενη καταστολή της κοινωνίας των πολιτών από τη Ρωσία στην ημερήσια διάταξη της επόμενης συνόδου του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών που αρχίζει τον Φεβρουάριο του 2022·
16. καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να παρακολουθούν στενά και ενδελεχώς τον αντίκτυπο του νόμου περί «ξένων πρακτόρων», ιδίως προκειμένου να τηρούν λεπτομερές μητρώο των οργανώσεων και των ατόμων που δηλώνονται ως «ξένοι πράκτορες» και υπόκεινται σε κυρώσεις εξαιτίας αυτού, και να αξιολογούν τις νομικής φύσεως μεταβολές στον νόμο και τις επιπτώσεις τους στη ρωσική κοινωνία των πολιτών· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να θέτουν συστηματικά προς συζήτηση τις ανησυχίες σχετικά με τον νόμο περί «ξένων πρακτόρων» και άλλη περιοριστική νομοθεσία κατά της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις συναντήσεις με Ρώσους εκπροσώπους και να καλούν τη Ρωσία να καταργήσει άμεσα τον νόμο περί «ξένων πρακτόρων» και να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της με τις διεθνείς δεσμεύσεις της και με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
17. καλεί το Συμβούλιο, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να ενσωματώσουν τη διαβούλευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνία των πολιτών σε όλους τους διαλόγους και τους τομείς συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών της και της Ρωσίας, και να τηρήσουν τη δέσμευσή τους για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου·
18. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στην «International Memorial» και το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και την Κρατική Δούμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Η κατάσταση στην Κούβα και συγκεκριμένα οι περιπτώσεις των José Daniel Ferrer, Lady in White Aymara Nieto, Maykel Castillo, Luis Robles, Félix Navarro, Luis Manuel Otero, Reverend Lorenzo Rosales Fajardo, Andy Dunier García και Yunior García Aguilera
171k
53k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στην Κούβα και συγκεκριμένα τις περιπτώσεις των José Daniel Ferrer, Lady in White Aymara Nieto, Maykel Castillo, Luis Robles, Félix Navarro, Luis Manuel Otero, Αιδεσιμότατου Lorenzo Fajardo, Andy Dunier García και Yunior García Aguilera (2021/3019(RSP))
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την Κούβα, και ιδίως το ψήφισμα της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με τα κυβερνητικά μέτρα καταστολής εναντίον διαδηλώσεων και πολιτών στην Κούβα(1),
– έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Πολιτικού Διαλόγου και Συνεργασίας (εφεξής ΣΠΔΣ) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κούβας, που υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2016 και εφαρμόζεται προσωρινά από την 1η Νοεμβρίου 2017(2),
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου τύπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), της 14ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με την απόφαση να ανακληθούν τα διαπιστευτήρια των δημοσιογράφων του EFE,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, καθώς και άλλες διεθνείς συνθήκες και πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Γραφείου του Ειδικού Εισηγητή για την Ελευθερία της Έκφρασης, της 29ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με τις κατασταλτικές ενέργειες του κράτους που εμπόδισαν την πορεία των πολιτών η οποία ζητήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2021 στην Κούβα,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 8ης Δεκεμβρίου 2021, αρκετών καλλιτεχνών από κοινού με την PEN International, τον Σύνδεσμο της PEN America για τους καλλιτέχνες που βρίσκονται σε κίνδυνο και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με τον τερματισμό της καταστολής σε βάρος καλλιτεχνών στην Κούβα,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Μορφών Σκληρής, Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας, στην οποία η Κούβα είναι συμβαλλόμενο μέρος,
– έχοντας υπόψη την επιστολή, της 10ης Μαΐου 2021, του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου της ΕΥΕΔ για την Αμερική προς εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με τη συμμετοχή τους στην εφαρμογή της ΣΠΔΣ (ARES(2021)247104),
– έχοντας υπόψη τον ορισμό της «οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών» που δημοσιεύεται στον ιστότοπο της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUR-Lex),
– έχοντας υπόψη το Σύνταγμα και τον Ποινικό Κώδικα της Κούβας,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 11 Ιουλίου 2021 ιστορικές διαδηλώσεις έλαβαν χώρα σε περισσότερες από 50 πόλεις του νησιού, με σκοπό την ειρηνική διαμαρτυρία ενάντια στην οδυνηρή κοινωνικοοικονομική κρίση, στις χρόνιες ελλείψεις φαρμάκων και άλλων βασικών αγαθών και στους συστηματικούς περιορισμούς στα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταγγελίες αυτές, παράλληλα με τη νόσο COVID-19, έχουν οδηγήσει σε αύξηση των αιτημάτων για ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, καθώς και για δημοκρατία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε απάντηση στις διαδηλώσεις, η κουβανική κυβέρνηση έχει συστηματικά θέσει στο στόχαστρο διαδηλωτές, πολιτικούς αντιφρονούντες, θρησκευτικούς ηγέτες, ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανεξάρτητους καλλιτέχνες, μεταξύ άλλων, ορισμένοι από αυτούς είναι νικητές του βραβείου Ζαχάρωφ, για την ειρηνική υπεράσπιση της δημοκρατίας και τον ακτιβισμό τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετές δεκάδες έχουν συλληφθεί, κρατηθεί ή τεθεί υπό κατ’ οίκον περιορισμό αυθαίρετα για να τελούν υπό συνεχή παρακολούθηση, και αντιμετωπίζουν ψευδείς και καταχρηστικές ποινικές κατηγορίες·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι José Daniel Ferrer, Lady in White («Κυρία στα Λευκά») Aymara Nieto, Maykel Castillo, Luis Robles, Félix Navarro, Luis Manuel Otero, Αιδεσιμότατος Lorenzo Rosales Fajardo, Andy Dunier García και Yunior García Aguilera είναι μερικά μόνο παραδείγματα των εκατοντάδων κουβανών που αντιμετωπίζουν την αδικία και την καταστολή που επέβαλε το κουβανικό καθεστώς·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι όσοι φυλακίζονται αυθαίρετα υπόκεινται σε συνεχή απομόνωση, συμπεριλαμβανομένων της παραμονής σε κελιά τιμωρίας, των σκληρών βασανιστηρίων, της απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης χωρίς πρόσβαση στους δικηγόρους τους και σε κατάλληλες ιατρικές θεραπείες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι από αυτούς κρατούνται σε φυλακές μακριά από τα σπίτια τους και ότι έτσι τίθενται εμπόδια για τις οικογένειές για να τους επισκεφθούν· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετοί από τους κρατούμενους υποφέρουν από την κατάσταση της υγείας τους, γεγονός που καθιστά την απελευθέρωσή τους ιδιαίτερα επείγουσα·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί άλλοι που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα ή έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τη χώρα δεν έχουν το δικαίωμα να επιστρέψουν και θα παραμείνουν στην εξορία κατά το προσεχές μέλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι το έγκλημα του αναγκαστικού εκπατρισμού αντιφρονούντων στην Κούβα έχει ήδη καταγγελθεί από τέσσερις εισηγητές του ΟΗΕ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 21 Σεπτεμβρίου 2021, η πλατφόρμα Archipiélago και άλλες ομάδες της κοινωνίας των πολιτών ζήτησαν δημοσίως και με διαφανή τρόπο άδεια από τις αρμόδιες αρχές για τη διεξαγωγή ειρηνικής διαδήλωσης στις 15 Νοεμβρίου 2021, υπέρ του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της απελευθέρωσης των πολιτικών κρατουμένων στη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κουβανικές αρχές απαγόρευσαν τις προγραμματισμένες διαδηλώσεις, θεωρώντας τις παράνομες και δίχως να αναγνωρίζουν τη νομιμότητα των προβεβλημένων λόγων της διαδήλωσης·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι την παραμονή των ειρηνικών διαδηλώσεων της 15ης Νοεμβρίου 2021, οι κουβανικές αρχές ανακάλεσαν τα διαπιστευτήρια των δημοσιογράφων που εργάζονται για το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων, EFE, στη χώρα στο πλαίσιο μιας ξεκάθαρης προσπάθειας να περιορίσουν τη ροή των ανοικτών και εξακριβωμένων ειδήσεων από το νησί·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευθύνη του κράτους της Κούβας είναι να αναγνωρίζει, να προστατεύει και να διασφαλίζει τα δικαιώματα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και την ελευθερία της έκφρασης, χωρίς διακρίσεις βάσει πολιτικών απόψεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό οι κρατικοί υπάλληλοι επιβολής του νόμου να ενεργούν σε αυστηρή συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά τις αρχές της νομιμότητας, της εξαίρεσης, της αναλογικότητας και της αναγκαιότητας·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 5 Ιουλίου 2017, το Κοινοβούλιο έδωσε την έγκρισή του στη ΣΠΔΣ, με σαφείς όρους που συνδέονται με τη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στη χώρα, η οποία περιλαμβάνει ρήτρα αναστολής σε περίπτωση παραβίασης των διατάξεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Φεβρουαρίου 2021, η ΕΕ και η Κούβα διεξήγαγαν τον τρίτο επίσημο διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της ΣΠΔΣ ΕΕ-Κούβας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο πλευρές συζήτησαν το ζήτημα της ελευθερίας του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ τόνισε, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ότι είναι σημαντικό να επιτρέπεται σε όλους τους πολίτες να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία μέσω οργανώσεων και ενώσεων της κοινωνίας των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ υπενθύμισε την ανάγκη σεβασμού των υποχρεώσεων που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε πολιτικός διάλογος πρέπει να περιλαμβάνει άμεση και εντατική συμμετοχή της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών και όλων των πολιτικών παραγόντων της αντιπολίτευσης χωρίς περιορισμούς, όπως τονίζεται στο άρθρο 36 της ΣΠΔΣ·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα καταδικάσει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κούβα, υπογραμμίζοντας την παραβίαση των διατάξεων των άρθρων 1.5, 2.γ, 5, 22 και 43, παράγραφος 2, της ΣΠΔΣ μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κούβας που υπεγράφη το 2016, στο πλαίσιο της οποίας η κουβανική κυβέρνηση δεσμεύεται να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει απονείμει το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης σε κουβανούς ακτιβιστές τρεις φορές: στον Oswaldo Payá το 2002, στις «Κυρίες με τα Λευκά» το 2005 και στον Guillermo Fariñas το 2010· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βραβευθέντες με το Βραβείο Ζαχάρωφ και οι συγγενείς τους εξακολουθούν να παρενοχλούνται και να εκφοβίζονται τακτικά, καθώς και να εμποδίζονται να αναχωρούν από τη χώρα και να συμμετέχουν σε διεθνείς εκδηλώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 8 Δεκεμβρίου 2021, οι βραβευθέντες με το Βραβείο Ζαχάρωφ Berta Soler, ηγέτιδα των «Κυριών στα Λευκά» (Ladies in White) και ο Guillermo Fariñas, απέστειλαν επιστολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας με την οποία προτείνουν την ανάκληση του βραβείου τους, εάν η κοινωνία των πολιτών συνεχίσει να εγκαταλείπεται από την ΕΥΕΔ στο εγγύς μέλλον, ενώ στην Κούβα διαπράττονται εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 9 Δεκεμβρίου 2021 ο Guillermo Fariñas απήχθη και μεταφέρθηκε παρά τη θέλησή του σε νοσοκομείο·
1. Καταδικάζει απερίφραστα τις συστηματικές καταχρήσεις εις βάρος διαδηλωτών, πολιτικών αντιφρονούντων, θρησκευτικών ηγετών, ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ανεξάρτητων καλλιτεχνών, μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβανομένης της αυθαίρετης κράτησής τους και των καταχρηστικών περιορισμών στις κινήσεις και τις επικοινωνίες τους, όπως είναι οι κατ’ οίκον περιορισμοί και η παρακολούθηση, καθώς και τα βασανιστήρια και η κακομεταχείριση που διαπράττονται από την κουβανική κυβέρνηση·
2. ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση των José Daniel Ferrer, Lady in White Aymara Nieto, Maykel Castillo, Luis Robles, Félix Navarro, Luis Manuel Otero, Αιδεσιμότατου Lorenzo Rosales Fajardo και Andy Dunier García, καθώς και όλων όσων κρατούνται για την άσκηση των δικαιωμάτων τους στην ελευθερία της έκφρασης και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς· καλεί τις κουβανικές αρχές να άρουν τις καταχρηστικές ποινικές κατηγορίες και να επιτρέψουν στους εξόριστους να επιστρέψουν στη χώρα τους, συμπεριλαμβανομένου, για παράδειγμα, του Yunior García· καταδικάζει τη χρήση συστηματικών αναγκαστικών εκπατρισμών για λόγους συνείδησης από την κουβανική κυβέρνηση· καταγγέλλει την πρόσφατη απαγωγή και αυθαίρετη κράτηση του βραβευθέντος με το Βραβείο Ζαχάρωφ Guillermo Fariñas και, παρά την πρόσφατη απελευθέρωσή του, ζητεί να τεθεί τέρμα στις τακτικές και επίμονες αυθαίρετες συλλήψεις και παρενοχλήσεις που αντιμετωπίζει·
3. καταδικάζει τα βασανιστήρια, την απάνθρωπη, εξευτελιστική και κακή μεταχείριση εκ μέρους των κουβανικών αρχών· ζητεί την ταχεία και αμερόληπτη διερεύνηση τέτοιων υποθέσεων και την άμεση πρόσβαση των οικογενειών των θυμάτων και επιπλέον ζητεί να έχουν τα θύματα την παροχή ιατρικής περίθαλψης της επιλογής τους·
4. ζητεί αξιόπιστες εγγυήσεις για το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, καθώς και να διασφαλισθεί η πρόσβαση σε ανεξάρτητο δικηγόρο για τα πρόσωπα που στερούνται την ελευθερία τους·
5. ζητεί επιτακτικά από τις κουβανικές αρχές να θέσουν αμέσως τέλος στην πολιτική καταστολής, η οποία διατηρεί μια νοοτροπία φόβου και ακυρώνει όλες τις μορφές διαλόγου, καθώς και την ελευθερία της έκφρασης και του συνέρχεσθαι· καταδικάζει τις συνεχιζόμενες κατασταλτικές και εκφοβιστικές στρατηγικές της Κούβας που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση οποιασδήποτε πρωτοβουλίας της κοινωνίας των πολιτών υπέρ της δημοκρατίας, όπως η πολιτική πορεία που ζητήθηκε για τις 15 Νοεμβρίου 2021, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε ως αποτέλεσμα απειλών, παρενοχλήσεων, πολιορκιών, κρατήσεων και διαφόρων άλλων κατασταλτικών ενεργειών κατά αμάχων· τονίζει ότι τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η ελευθερία της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι, πρέπει πάντα να τηρούνται και να γίνονται σεβαστά· καλεί τις κουβανικές αρχές να διασφαλίσουν και να εγγυηθούν το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς, επιτρέποντας ειρηνικές διαδηλώσεις στη χώρα·
6. επιμένει ότι οι κουβανικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν την τήρηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων του πληθυσμού, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανάγκη τους για μεγαλύτερη πρόσβαση σε τρόφιμα και φάρμακα, και να δοθεί αποτελεσματική απάντηση στην πανδημία COVID-19·
7. καλεί τις κουβανικές αρχές να χορηγήσουν αμέσως στην Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης και στην Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρόσβαση στη χώρα, προκειμένου να τεκμηριωθεί η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κούβα·
8. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τα κράτη μέλη, την ΕΥΕΔ και την αντιπροσωπεία της στην Κούβα να καταδικάσουν απερίφραστα και δημόσια την αυθαίρετη κράτηση και τον περιορισμό των κκ. Ferrer, Nieto, Castillo, Otero, Robles, Navarro, Αιδεσιμότατου Rosales Fajardo, García Lorenzo και των εκατοντάδων ειρηνικών διαδηλωτών που φυλακίστηκαν ως συνέπεια των διαδηλώσεων της 11ης Ιουλίου 2021 και της 15ης Νοεμβρίου 2021 και να αναλάβουν όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την προάσπιση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· απευθύνει τη σθεναρή υποστήριξη στους καλλιτέχνες που εξαναγκάστηκαν σε εκπατρισμό, καθώς και στους δημοσιογράφους, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τους κοινωνικούς και πολιτικούς ακτιβιστές που υποφέρουν από αναγκαστική εξορία από την Κούβα, όπως ο κ. García Aguilera·
9. ζητεί από τις κουβανικές αρχές να επιτρέψουν την πρόσβαση σε αντιπροσωπεία της ΕΕ και σε εκπροσώπους των κρατών μελών, καθώς και σε ανεξάρτητες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για την παρακολούθηση των δικών και τη διεξαγωγή επισκέψεων στις φυλακές εκατοντάδων ακτιβιστών και απλών κουβανών που εξακολουθούν να κρατούνται, επειδή άσκησαν το δικαίωμά τους στην ελευθερία της έκφρασης και του συνέρχεσθαι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που κατηγορούνται για παραβίαση διατάξεων του ποινικού κώδικα, όπως «η περιφρόνηση», «η αντίσταση» και «η υποκίνηση σε διάπραξη εγκλήματος», μεταξύ άλλων κατηγοριών·
10. ζητεί επιτακτικά από την κουβανική κυβέρνηση να ευθυγραμμίσει την πολιτική της για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τα διεθνή πρότυπα που ορίζονται στους χάρτες, τις δηλώσεις και τα διεθνή μέσα στα οποία έχει προσχωρήσει η Κούβα και να επιτρέψει στην κοινωνία των πολιτών και στους πολιτικούς παράγοντες της αντιπολίτευσης να συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική και κοινωνική ζωή, χωρίς περιορισμούς, διασφαλίζοντας και εφαρμόζοντας παράλληλα τις θεμελιώδεις ελευθερίες· καλεί τις κουβανικές αρχές να ακούσουν τις φωνές των πολιτών τους και να συμμετάσχουν σε μια δημοκρατική εθνική διαδικασία·
11. καταδικάζει την αυθαίρετη ανάκληση των διαπιστευτηρίων Τύπου του EFE και όλους τους αυθαίρετους περιορισμούς στο έργο διεθνών και κουβανικών ανταποκριτών Τύπου·
12. υπενθυμίζει την ένθερμη υποστήριξή του για όλους τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κούβα και για το έργο τους· καλεί όλους τους εκπροσώπους των κρατών μελών να εκφράσουν τις ανησυχίες τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα και να ενισχύσουν τη στήριξή τους προς μια γνήσια και ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών κατά τη διάρκεια των επισκέψεων στις κουβανικές αρχές, και να συναντήσουν τους βραβευθέντες με το Βραβείο Ζαχάρωφ όταν επισκέπτονται την Κούβα, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνεπής εσωτερική και εξωτερική εφαρμογή της πολιτικής της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να ενισχυθεί με τον τρόπο αυτό η συμμετοχή ανεξάρτητων εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών και να βελτιωθεί το έργο των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι ανεξάρτητοι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών της Κούβας και της Ευρώπης έχουν αποκλειστεί από τη συμμετοχή στον διάλογο, ο οποίος είναι δεσμευτικός σύμφωνα με τις διατάξεις της ΣΠΔΣ· εκφράζει τη λύπη του για τις αποκλίσεις στις θέσεις και τις πολιτικές για την Κούβα μεταξύ της ΕΥΕΔ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και καλεί μετ’ επιτάσεως την ΕΥΕΔ να μην εγκαταλείψει την κοινωνία των πολιτών της Κούβας·
13. εκφράζει τη βαθιά λύπη του για την άρνηση των κουβανικών αρχών να επιτρέψουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε αντιπροσωπείες και ορισμένες πολιτικές ομάδες του τελευταίου να επισκεφθούν την Κούβα, παρά την έγκριση του Κοινοβουλίου για τη ΣΠΔΣ· καλεί τις αρχές να επιτρέψουν αμέσως την είσοδο στη χώρα·
14. τονίζει την υποχρέωση όλων των μερών να τηρούν τις δεσμευτικές διατάξεις της ΣΠΔΣ και του ψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2017· στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει ότι κάθε διάλογος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κουβανικής κοινωνίας των πολιτών σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης πρέπει να διεξάγεται μόνο με ανεξάρτητες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και να διασφαλίζεται ότι η χρηματοδότηση δεν ενισχύει οικονομικά το κουβανικό καθεστώς και αποσκοπεί στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του κουβανικού λαού·
15. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά την έγκριση της ΣΠΔΣ, η κατάσταση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν έχει βελτιωθεί, αλλά, αντιθέτως, έχει επιδεινωθεί σοβαρά· υπενθυμίζει ότι η Κούβα, υπό το πρίσμα της ΣΠΔΣ, υποχρεούται να σεβαστεί και να εδραιώσει τις αρχές του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι όλες οι προαναφερθείσες περιπτώσεις συνιστούν πρόσθετες και μόνιμες παραβιάσεις της συμφωνίας·
16. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο να εγκρίνει κυρώσεις κατά των υπευθύνων για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κούβα·
17. υπενθυμίζει ότι η ΣΠΔΣ περιλαμβάνει «ρήτρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ως καθιερωμένο ουσιώδες στοιχείο των διεθνών συμφωνιών της ΕΕ, η οποία καθιστά δυνατή την αναστολή της συμφωνίας σε περίπτωση παραβίασης των διατάξεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
18. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενεργοποιήσει το άρθρο 85 παράγραφος 3 στοιχείο β) προκειμένου να ζητήσει άμεση συνεδρίαση της μικτής επιτροπής λόγω παραβιάσεων της συμφωνίας εκ μέρους της κουβανικής κυβέρνησης, οι οποίες συνιστούν «περίπτωση έκτακτης ανάγκης», η οποία μπορεί να οδηγήσει στην αναστολή της συμφωνίας για συνεχείς, σοβαρές και υλικές παραβιάσεις των δημοκρατικών αρχών και έλλειψη σεβασμού όλων των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, όπως ορίζονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που αποτελούν ουσιώδες στοιχείο της εν λόγω συμφωνίας, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 1 παράγραφος 5, και παρά τις πολυάριθμες εκκλήσεις στην κουβανική κυβέρνηση προς τούτο·
19. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην κυβέρνηση και τη Λαϊκή Εθνοσυνέλευση της Κούβας, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Επιτροπή, στον Ειδικό Εντεταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στην Ύπατη Αρμόστρια των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, καθώς και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών της Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής.
Καταναγκαστική εργασία στο εργοστάσιο της Linglong και περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες στη Σερβία
138k
46k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την καταναγκαστική εργασία στο εργοστάσιο της Linglong και τις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες στη Σερβία (2021/3020(RSP))
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Σερβία,
– έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας της Σερβίας αφετέρου(1), που ετέθη σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 2013,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Σερβία, της 19ης Οκτωβρίου 2021 (SWD(2021)0288),
– έχοντας υπόψη τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ),
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία πρέπει να κρίνεται, όπως και κάθε χώρα που φιλοδοξεί να καταστεί κράτος μέλος της ΕΕ, βάσει των επιδόσεών της όσον αφορά την εκπλήρωση, την εφαρμογή και τη συμμόρφωση με τα κριτήρια και τις κοινές αξίες που απαιτούνται για την προσχώρηση·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου είναι θεμελιώδεις αξίες στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και βρίσκονται στο επίκεντρο της διαδικασίας διεύρυνσης, σταθεροποίησης και σύνδεσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται βιώσιμες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των σημαντικών προκλήσεων που εξακολουθούν να υφίστανται σε αυτούς τους τομείς·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία πρέπει να αναπτύξει ένα μη αναστρέψιμο ιστορικό επιδόσεων όσον αφορά την τήρηση, την προάσπιση και την υπεράσπιση των αξιών του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελευθερία της έκφρασης και η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης παραμένουν σοβαρές ανησυχίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά προτεραιότητα·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία αυξάνει τον αριθμό των συμβάσεων που έχει συνάψει με μεγάλους Κινέζους βιομηχάνους και χορηγεί στην Κίνα όλο και περισσότερα νομικά προνόμια, ακόμη και όταν αυτά αντιβαίνουν στο δίκαιο της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία μεταξύ Βελιγραδίου και Πεκίνου για την απασχόληση αλλοδαπών επιτρέπει την εφαρμογή του κινεζικού εργατικού δικαίου στη Σερβία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Μάρτιο του 2021, υπήρξαν δημοσιεύματα στον Τύπο σχετικά με την κακομεταχείριση υπαλλήλων της κινεζικής εταιρείας Zijin Mining, η οποία ανέλαβε ένα ορυχείο χαλκού στην ανατολική Σερβία το 2018, σχετικά με τη στέρηση του διαβατήριου τους και σχετικά με τη στέγασή τους υπό επισφαλείς συνθήκες·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν διατυπωθεί σοβαρές καταγγελίες κατά της κινεζικής εταιρείας παραγωγής ελαστικών Linglong Tire στην πόλη Zrenjanin, στη βόρεια Σερβία, σχετικά με τις συνθήκες εργασίας 500 εργαζομένων από το Βιετνάμ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταγγελίες αυτές αφορούν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εμπορία ανθρώπων και συνθήκες που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και ζωές· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διαβατήρια των εργαζομένων κατασχέθηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συμβάσεις των εργαζομένων στο εργοστάσιο Linglong Tire περιλαμβάνουν παρατυπίες που δείχνουν ότι έχει πραγματοποιηθεί εργασιακή εκμετάλλευση σε σχέση με τους μισθούς, τις άδειες και τις ώρες εργασίας, σε αντίθεση με τους ισχύοντες κανονισμούς του εργατικού δικαίου της Σερβίας·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατα αναφέρθηκαν εκτεταμένες περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες σε ολόκληρη τη Σερβία στο πλαίσιο της εσπευσμένης έγκρισης δύο νόμων, του νόμου για τα δημοψηφίσματα και τη λαϊκή πρωτοβουλία και του νόμου για την απαλλοτρίωση γης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τελευταίος νόμος θεωρείται ότι ανοίγει χώρο για αμφιλεγόμενα σχέδια ξένων επενδύσεων, όπως το ορυχείο Rio Tinto, με σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες της Σερβίας άσκησαν το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμά τους στην ειρηνική συνάθροιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με σοβαρούς ισχυρισμούς οι αστυνομικές δυνάμεις παραβίασαν την υποχρέωσή τους να προστατεύουν τη ζωή, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών, καθώς και το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστυνομία χρησιμοποίησε υπερβολική βία και συνέλαβε πολλούς διαδηλωτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι διαδηλωτές δέχθηκαν επιθέσεις από άγνωστες ένοπλες ομάδες, χούλιγκαν και μπουλντόζες·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σερβική κυβέρνηση αποφάσισε να αποσύρει τον νόμο για την απαλλοτρίωση γης από την κοινοβουλευτική διαδικασία, αφού ο πρόεδρος τον επέστρεψε για επανεξέταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση θα αναλύσει τον νόμο και θα εισάγει αλλαγές μετά από ευρεία δημόσια συζήτηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 10 Δεκεμβρίου 2021, η εθνοσυνέλευση ενέκρινε τροπολογίες του νόμου για τα δημοψηφίσματα και τη λαϊκή πρωτοβουλία σχετικά με την πιστοποίηση των υπογραφών και την κατάργηση του τέλους για την επαλήθευση των υπογραφών·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο το εργοστάσιο Linglong Tire όσο και οι περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες περιλαμβάνουν καταγγελίες για εκφοβισμό και σωματικές επιθέσεις κατά εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, ακτιβιστών, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) και μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ)·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ομάδα 4 στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Σερβία άνοιξε στις 14 Δεκεμβρίου 2021 σε διακυβερνητική διάσκεψη·
1. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την εικαζόμενη καταναγκαστική εργασία, την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εμπορία ανθρώπων όσο αφορά περίπου 500 Βιετναμέζους στο εργοτάξιο του κινεζικού εργοστασίου Linglong Tire στη Σερβία·
2. παροτρύνει τις σερβικές αρχές να διερευνήσουν προσεκτικά την υπόθεση και να διασφαλίσουν τον σεβασμό των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εργοστάσιο, ιδίως των εργασιακών δικαιωμάτων, να παράσχουν στην ΕΕ τα συμπεράσματα των ερευνών και να υποχρεώσουν τους δράστες να λογοδοτήσουν· καλεί τις σερβικές αρχές να επιτρέψουν την ελεύθερη, ουσιαστική και απρόσκοπτη πρόσβαση στο εργοστάσιο Linglong Tire στην πόλη Zrenjanin και στις εγκαταστάσεις στέγασης των Βιετναμέζων εργαζομένων για ΜΚΟ, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, αξιωματούχους της ΕΕ και αξιωματούχους άλλων διεθνών οργανισμών· παροτρύνει την αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Δημοκρατία της Σερβίας να παρακολουθεί στενά αυτές τις διαδικασίες και την τύχη των 500 Βιετναμέζων εργαζομένων·
3. καλεί τη Σερβία να βελτιώσει την ευθυγράμμιση με το εργατικό δίκαιο της ΕΕ, να εγκρίνει νέα νομοθεσία σχετικά με το δικαίωμα στην απεργία, να καταπολεμήσει την αδήλωτη εργασία και να τροποποιήσει τη νομοθεσία για την εποπτεία μέσω επιθεωρήσεων ώστε να συνάδει με τις σχετικές συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, τις οποίες έχει επικυρώσει·
4. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τα σοβαρά προβλήματα όσο αφορά τη διαφθορά και το κράτος δικαίου στον τομέα του περιβάλλοντος, για τη γενική έλλειψη διαφάνειας και για τις εκτιμήσεις περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων των έργων υποδομής, μεταξύ άλλων από κινεζικές επενδύσεις και δάνεια, καθώς και από πολυεθνικές εταιρείες όπως η Rio Tinto· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, το άνοιγμα της ομάδας 4 «Πράσινη ατζέντα και βιώσιμη συνδεσιμότητα» στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης στην ΕΕ· καλεί την ΕΕ και τις σερβικές αρχές να δώσουν συνέχεια στις θεμιτές ανησυχίες που εκφράστηκαν κατά τις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες και να αντιμετωπίσουν επειγόντως τα προβλήματα αυτά κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων·
5. εκφράζει την ανησυχία του για την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στη Σερβία και σε όλα τα Δυτικά Βαλκάνια· καλεί τη Σερβία να ενισχύσει τα νομικά πρότυπα συμμόρφωσης όσον αφορά τις κινεζικές επιχειρηματικές δραστηριότητες· τονίζει ότι η σερβική εργατική και περιβαλλοντική νομοθεσία θα πρέπει επίσης να εφαρμόζεται στις κινεζικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα·
6. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την αυξανόμενη βία εξτρεμιστικών ομάδων και ομάδων χούλιγκαν κατά ειρηνικών περιβαλλοντικών διαδηλώσεων· εκφράζει τη λύπη του για το μέγεθος της βίας που χρησιμοποίησε η αστυνομία κατά των διαδηλωτών· καταδικάζει τη βίαιη συμπεριφορά των χούλιγκαν έναντι ειρηνικών διαδηλωτών· καταδικάζει απερίφραστα κάθε παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος του συνέρχεσθαι ειρηνικώς· τονίζει ότι η ελευθερία του συνέρχεσθαι αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα· παροτρύνει τις σερβικές αρχές να διερευνήσουν δεόντως τις πρόσφατες περιπτώσεις μαζικών διαμαρτυριών κατά τη διάρκεια των οποίων η αστυνομία φέρεται να υπερέβη την εξουσία της ή να μην προστάτεψε τους διαδηλωτές από τη βία και το ανθρώπινο δικαίωμά τους όσο αφορά το συνέρχεσθαι ειρηνικώς· καλεί τις σερβικές αρχές να καταδικάσουν δημοσίως τις ενέργειες αυτών των χούλιγκαν κατά των διαδηλωτών·
7. καταδικάζει επίσης, στο πλαίσιο αυτό, τον ρόλο ομάδων χούλιγκαν στην προστασία του τοίχου με τα γκράφιτι υπέρ του καταδικασθέντος εγκληματία πολέμου Ratko Mladić στο Βελιγράδι, καθώς και τα αντίστοιχα περιστατικά που έχουν φέρει στο φως τους στενούς δεσμούς μεταξύ των χούλιγκαν και της αστυνομίας· εκφράζει την ανησυχία του για την προφανή απροθυμία των αρχών να μεριμνήσουν για το οριστικό σβήσιμο των γκράφιτι, που έρχεται σε αντίθεση τόσο με τις επιθυμίες των ενοίκων όσο και με τις επίσημες αποφάσεις του δήμου·
8. εκφράζει την ανησυχία του για τον περιορισμένο χρόνο και χώρο που διατίθεται για ανοικτή συζήτηση σχετικά με τον νόμο για τα δημοψηφίσματα και τη λαϊκή πρωτοβουλία, καθώς και σχετικά με τις τροποποιήσεις του νόμου για την απαλλοτρίωση γης· σημειώνει την απόφαση ανάκλησης και επανεξέτασης του νόμου για την απαλλοτρίωση γης και τις εγκριθείσες τροπολογίες του νόμου για τα δημοψηφίσματα και τη λαϊκή πρωτοβουλία·
9. εκφράζει τη λύπη του για τις μακροπρόθεσμες τάσεις μεροληψίας στα μέσα ενημέρωσης και για τη δυσδιάκριτη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των δραστηριοτήτων των κρατικών αξιωματούχων, της αστυνομίας και των πολιτικών κομμάτων· εκφράζει τη λύπη του για την επιδείνωση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και την αύξηση της χρήσης προσβλητικής γλώσσας, εκφοβισμού και ακόμη και ρητορικής μίσους, με αποδέκτες μεταξύ άλλων μέλη της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης, ανεξάρτητους διανοούμενους, ΜΚΟ, δημοσιογράφους και ευυπόληπτους πολίτες, στην οποία προβαίνουν, μεταξύ άλλων, μέλη των κυβερνώντων κομμάτων, των οποίων η ευθύνη για σεβασμό όλων των εκπροσώπων των μέσων ενημέρωσης έχει τεράστια σημασία· παροτρύνει τις σερβικές αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για να εγγυηθούν την ελευθερία της έκφρασης και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και να διασφαλίσουν τις κατάλληλες έρευνες αυτών των υποθέσεων·
10. σημειώνει με ανησυχία ότι το έργο των ΟΚΠ και των ΜΚΟ πραγματοποιείται σε ένα περιβάλλον που δεν επιδέχεται κριτική· εκφράζει τη λύπη του για τις πρόσφατες επιθέσεις κατά της ηγέτιδας της Ενωμένης Αντιπολίτευσης της Σερβίας, Marinika Tepić, με βάση την εθνική της καταγωγή, οι οποίες έλαβαν χώρα σε ένα υποστηριζόμενο από την κυβέρνηση τηλεοπτικό κανάλι· καλεί τις σερβικές αρχές να αντιμετωπίσουν τη μείωση του χώρου που διαθέτουν η κοινωνία των πολιτών και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και να διασφαλίσουν ότι θα μπορούν να λειτουργούν χωρίς κανέναν περιορισμό, συμπεριλαμβανομένου του εκφοβισμού ή της ποινικοποίησης των εν λόγω οργανώσεων· παροτρύνει τις αρχές να προωθήσουν το συντομότερο δυνατό ένα περιβάλλον που θα ευνοεί το έργο όλων των ΟΚΠ·
11. ζητεί από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να ενισχύσουν την επιτόπια υποστήριξη και συνεργασία τους με την κοινωνία των πολιτών, τις ΜΚΟ και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης· επαναλαμβάνει τη στήριξή του για το έργο δημοκρατικών ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων ως προς την ενδυνάμωση των δημοκρατικών διαδικασιών της Σερβίας και τη δημιουργία μιας νέας γενιάς πολιτικών ηγετών·
12. καλεί την κυβέρνηση της Σερβίας να επικεντρωθεί σε αποτελεσματικές, επαληθεύσιμες και θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και των ελλείψεων στους τομείς του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, της καταπολέμησης της διαφθοράς και της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών και της δημόσιας διοίκησης·
13. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ένταξη στην ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί στρατηγικό στόχο της Σερβίας και ότι συγκαταλέγεται στις προτεραιότητες της κυβέρνησης· ενθαρρύνει τις σερβικές αρχές να κοινοποιήσουν με πιο ενεργό και ξεκάθαρο τρόπο την προσήλωσή τους στις αξίες της ΕΕ στο πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου και αναμένει σαφή και ξεκάθαρη δέσμευση εκ μέρους της Σερβίας, τόσο με λόγια όσο και με πράξεις, για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της όσον αφορά τη διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ με ορατό και επαληθεύσιμο τρόπο·
14. αναμένει ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων για την ομάδα 4 σχετικά με την πράσινη ατζέντα και τη βιώσιμη συνδεσιμότητα (κεφάλαια 14, 15, 21 και 27) θα ολοκληρωθεί με μια ανανεωμένη προσπάθεια για την πλήρη εφαρμογή των προτύπων της ΕΕ·
15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Σερβίας.
Τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου στη Σλοβενία, ιδίως ο καθυστερημένος διορισμός εισαγγελέων στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία
184k
56k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου στη Σλοβενία, ιδίως τον καθυστερημένο διορισμό εισαγγελέων στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (2021/2978(RSP))
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), και ιδίως το άρθρο 2,
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 86,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»),
– έχοντας υπόψη την νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ),
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και τη σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2020 για το κράτος δικαίου, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020 (COM(2020)0580), και την έκθεση του 2021 για το κράτος δικαίου, της 20ής Ιουλίου 2021 (COM(2021)0700),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 24ης Ιουνίου 2021, σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2020 για το κράτος δικαίου(1),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας(2),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης («κανονισμός για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου»)(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση μηχανισμού της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα(4),
– έχοντας υπόψη τον απολογισμό αποστολής, της 17ης Νοεμβρίου 2021, της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, μετά την επίσκεψη αντιπροσωπείας ad hoc στη Σλοβενία στις 13-15 Οκτωβρίου 2021 με σκοπό την αξιολόγηση του σεβασμού των αξιών και του κράτους δικαίου της ΕΕ,
– έχοντας υπόψη τις εργασίες της Ομάδας Παρακολούθησης της Δημοκρατίας, του Κράτους Δικαίου και των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (ΟΠΔΚΔΘΔ) της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,
– έχοντας υπόψη τη συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2020, σχετικά με την ουγγρική παρέμβαση στα μέσα ενημέρωσης στη Σλοβενία και τη Βόρεια Μακεδονία,
– έχοντας υπόψη τις επιστολές που απέστειλε η Επιτροπή στις 15 Φεβρουαρίου, στις 29 Απριλίου και στις 23 Ιουνίου 2021 προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, στις οποίες εκφράζονται ορισμένες ανησυχίες σχετικά με την ολοκλήρωση της εκκρεμούσας εθνικής διαδικασίας για τον διορισμό των δύο Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων, καθώς και για το γεγονός ότι η εθνική διαδικασία δεν τηρήθηκε σωστά,
– έχοντας υπόψη την επιστολή που απέστειλε στις 4 Μαΐου 2020 ο Υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Σλοβενίας προς τον Επίτροπο Δικαιοσύνης, στην οποία εξέφραζε τις απόψεις του στο πλαίσιο της προετοιμασίας της πρώτης ετήσιας έκθεσης της Επιτροπής για το κράτος δικαίου,
– έχοντας υπόψη την επιστολή του Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας της Σλοβενίας προς την Πρόεδρο της Επιτροπής, η οποία εστάλη στις 23 Φεβρουαρίου 2021, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της Σλοβενικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 2 ΣΕΕ, η Ένωση βασίζεται στον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, την ελευθερία, τη δημοκρατία, την ισότητα, το κράτος δικαίου και στον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αξίες που είναι κοινές σε όλα τα κράτη μέλη και οι οποίες πρέπει να τηρούνται από την ΕΕ και από κάθε επιμέρους κράτος μέλος σε όλες τις πολιτικές τους·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το κράτος δικαίου είναι μία από τις κοινές αξίες στις οποίες εδράζεται η ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, από κοινού με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, είναι αρμόδια βάσει των Συνθηκών να εγγυηθεί τον σεβασμό του κράτους δικαίου ως θεμελιώδους αξίας της Ένωσης και να διασφαλίσει ότι η νομοθεσία, οι αξίες και οι αρχές της ΕΕ γίνονται σεβαστές και τηρούνται·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα αποτελεσματικό, ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστικό σύστημα είναι αναγκαίο για την διασφάλιση του κράτους δικαίου και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών των πολιτών στην ΕΕ·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1939 για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας βάσει ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ 22 κρατών μελών, περιλαμβανομένης της Σλοβενίας, εγκρίθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2017 και τέθηκε σε ισχύ στις 20 Νοεμβρίου 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ως ανεξάρτητη και αποκεντρωμένη εισαγγελική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει την αρμοδιότητα να διεξάγει έρευνες, να ασκεί διώξεις και να παραπέμπει ενώπιον της δικαιοσύνης εγκλήματα εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ, όπως, η απάτη, η διαφθορά ή σοβαρές περιπτώσεις διασυνοριακής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είναι οργανωμένη τόσο σε κεντρικό όσο και σε εθνικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το αποκεντρωμένο επίπεδο αποτελείται από Ευρωπαίους Εντεταλμένους Εισαγγελείς στις συμμετέχουσες χώρες της ΕΕ, οι οποίοι χειρίζονται τις υποθέσεις και διεξάγουν τις έρευνες και τις διώξεις στα κράτη μέλη προέλευσής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και, κατά συνέπεια, είναι από λειτουργική και νομική άποψη ανεξάρτητοι κατά τη διερεύνηση και τη δίωξη αδικημάτων που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι την 1η Ιουνίου 2021 η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ανέλαβε τα καθήκοντα διερεύνησης και δίωξης που της ανατίθενται με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939· λαμβάνοντας υπόψη ότι για κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να διοριστούν τουλάχιστον δύο Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς πριν από την 1η Ιουνίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σλοβενία, ως η τελευταία συμμετέχουσα χώρα και με σημαντική καθυστέρηση, πρότεινε δύο Εντεταλμένους Εισαγγελείς στις 22 Νοεμβρίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την άποψη της σλοβενικής κυβέρνησης, οι υποψηφιότητες αυτές ήταν μόνο προσωρινές, εν αναμονή της ολοκλήρωσης της εθνικής διαδικασίας επιλογής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συλλογικό Όργανο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας διόρισε τους δύο Ευρωπαίους Εντεταλμένους Εισαγγελείς από τη Σλοβενία στις 24 Νοεμβρίου 2021 για περίοδο πέντε ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να παύσει από τα καθήκοντά του ή να κινήσει πειθαρχική διαδικασία κατά Ευρωπαίου Εντεταλμένου Εισαγγελέα για λόγους που συνδέονται με τις αρμοδιότητές του που απορρέουν από τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας χωρίς τη συγκατάθεση του Ευρωπαίου Γενικού Εισαγγελέα·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, την επαύριο του διορισμού των δύο Εντεταλμένων Εισαγγελέων στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ο Υπουργός Δικαιοσύνης ανακοίνωσε νομοθετική τροποποίηση, που καταρτίστηκε από το γραφείο του Πρωθυπουργού και ψηφίστηκε με ταχεία διαδικασία χωρίς τη συνήθη διαβούλευση με εμπειρογνώμονες, και η οποία προβλέπει διακριτική ευχέρεια για το Υπουργείο Δικαιοσύνης να προτείνει υποψηφίους σε περίπτωση που έχει εμφανιστεί ανεπαρκής αριθμός υποψηφίων στη δημόσια πρόσκληση, μεταφέροντας έτσι την εξουσία από το Εισαγγελικό Συμβούλιο στην κυβέρνηση·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ίδια νομοθετική τροποποίηση προβλέπει μεταβατικές διατάξεις οι οποίες θα επιτρέψουν την αντικατάσταση των Εντεταλμένων Εισαγγελέων στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία εντός τριών μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εισαγγελείς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του δικαστικού συστήματος και διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση του κράτους δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό οι εισαγγελείς να είναι ανεξάρτητοι και να μπορούν να ασκούν τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις τους χωρίς αδικαιολόγητες παρεμβάσεις ή πιέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Σλοβενία μόνο 206 από τις 258 διαθέσιμες θέσεις εισαγγελέων είναι επί του παρόντος κατειλημμένες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον 15 επιλεγέντες εισαγγελείς αναμένουν να διοριστούν από την κυβέρνηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, στο περί Σλοβενίας κεφάλαιο της έκθεσής της του 2021 για το κράτος δικαίου, ανέφερε ότι οι διορισμοί των εισαγγελέων είχαν καθυστερήσει αδικαιολόγητα·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης αποτελεί έναν από τους πυλώνες και μία από τις εγγυήσεις για μια λειτουργική δημοκρατία και για το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελευθερία, η πολυφωνία και η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και η ασφάλεια των δημοσιογράφων αποτελούν βασικά στοιχεία του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης και της πληροφόρησης και είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατική λειτουργία της ΕΕ και των κρατών μελών της·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σλοβενία κατατάσσεται στην 36η θέση παγκοσμίως στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (στη 18η θέση στην ΕΕ), πέφτοντας τέσσερεις θέσεις από την 32η θέση την οποία κατείχε πέρυσι(5)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για το κράτος δικαίου, αυτό σημαίνει ότι η χώρα αντιμετωπίζει επιδείνωση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και της προστασίας των δημοσιογράφων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης επισημαίνει στο υπόμνημά της στις 4 Ιουνίου 2021 ότι η Σλοβενία έχει «δυναμικό τοπίο όσον αφορά τα μέσα ενημέρωσης και την κοινωνία των πολιτών. Τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι ειρηνικώς, προστατεύονται εν γένει νομικώς και στην πράξη»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σημειώνει επίσης «την επιδείνωση των συνθηκών που στηρίζουν την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στη Σλοβενία κατά το προηγούμενο έτος» και ότι «κατά τους τελευταίους 13 μήνες, έχουν δημοσιευθεί στην πλατφόρμα του Συμβουλίου της Ευρώπης 13 προειδοποιήσεις σχετικά με τη Σλοβενία»· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό αντιπροσωπεύει σημαντική αύξηση κατά τα τελευταία χρόνια(6)·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Σλοβενικό Ειδησεογραφικό Πρακτορείο (STA), ως ο εθνικός και δημόσιος φορέας παροχής πληροφοριών, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης στη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεξαρτησία του πρακτορείου, χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις και με σταθερή χρηματοδότηση, είναι υψίστης σημασίας για τη δημόσια υπηρεσία που παρέχει· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 3 του νόμου περί του STA θεσπίζει σαφώς το καθήκον του κράτους να διασφαλίζει τη θεσμική αυτονομία, τη συντακτική ανεξαρτησία και την επαρκή χρηματοδότηση του STA για την εκτέλεση των καθηκόντων του ως δημόσιας υπηρεσίας·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, η σχετική νομοθεσία στη Σλοβενία δεν αντιμετωπίζει τη σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης και πολιτικών κομμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη διαφάνειας και ειδικών υποχρεώσεων των κρατικών φορέων να αναφέρουν τα ποσά που δαπανούν το κράτος ή οι κρατικές εταιρείες για διαφήμιση στα μέσα ενημέρωσης εγείρει το ζήτημα της δυνητικής πολιτικής εργαλειοποίησης της κρατικής διαφήμισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να εκκρεμεί αναθεώρηση της νομοθεσίας για τα μέσα ενημέρωσης και τις οπτικοακουστικές υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για το κράτος δικαίου, εάν εγκριθούν τα σχέδια τροποποιήσεων του νόμου για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα οποία δημοσιεύθηκαν από την κυβέρνηση τον Ιούλιο του 2020, θα βελτιώσουν τη διαφάνεια της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη νομική της υποχρέωση να καταβάλει κρατική επιδότηση, η σλοβενική κυβέρνηση παρακράτησε για 312 ημέρες το 2021 τη χρηματοδότηση που θα ελάμβανε το STA για να παρέχει τη δημόσια υπηρεσία του· λαμβάνοντας υπόψη ότι το STA υπέβαλε στο δικαστήριο αίτηση εκτέλεσης της πληρωμής για την παροχή της δημόσιας υπηρεσίας του· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 8 Νοεμβρίου 2021, το STA και το Κυβερνητικό Γραφείο Επικοινωνίας (UKOM) υπέγραψαν σύμβαση παροχής δημόσιας υπηρεσίας για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών για τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Νοεμβρίου 2021, το UKOM κατέβαλε 676 000 EUR για τη δημόσια υπηρεσία του STA για την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, επιπλέον, έχουν καταβληθεί 140 000 EUR για τη δημόσια υπηρεσία του STA για τον Αύγουστο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον 507 000 EUR από απαιτήσεις για χρηματοδότηση δημόσιας υπηρεσίας παραμένουν ανεξόφλητες·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση Σλοβένων Δημοσιογράφων, μαζί με το STA, συγκέντρωσε 385 132 EUR στις δύο εκστρατείες πληθοχρηματοδότησης με τίτλο «#zaobSTAnek»(7) το 2021, προκειμένου να αποφευχθεί η πτώχευση, καθώς η επιβίωση του επαγγελματικού και αυτόνομου πρακτορείου και οι θέσεις εργασίας περίπου 100 εργαζομένων διέτρεχαν σοβαρό κίνδυνο·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύμβαση παροχής δημόσιας υπηρεσίας για το 2022 βρίσκεται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση μεταξύ του STA και του UKOM· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 12 Νοεμβρίου 2021, σε κοινή δήλωση(8) του Μηχανισμού Ταχείας Αντίδρασης για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης, η οποία υπεγράφη από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης (ECPMF), την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ), τη Free Press Unlimited (FPU), το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI) και την OBC Transeuropa (OBCT), απευθύνεται προειδοποίηση σχετικά με τη μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα του STA και εκφράζονται ανησυχίες ότι η νέα εποπτεία των χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων του STA από το UKOM μπορεί να παραβιάζει τη συντακτική ανεξαρτησία, ενώ προστίθεται ότι οι εμπορικοί όροι στο πλαίσιο της υπογραφείσας συμφωνίας αποδυναμώνουν τη βιωσιμότητα του επιχειρηματικού μοντέλου του STA υπό τους όρους της ισχύουσας σύμβασης, καθώς, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία, έχει ζωτική σημασία η επαρκής και δίκαιη χρηματοδότηση, με παράλληλη διασφάλιση της συντακτικής αυτονομίας του·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να αυξάνονται στη Σλοβενία η διαδικτυακή παρενόχληση, οι απειλές και οι αγωγές κατά δημοσιογράφων, οι οποίες στοχοποιούν ιδίως γυναίκες δημοσιογράφους, από εξέχοντες πολιτικούς και δημόσια πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων μελών της κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν αναφερθεί περιπτώσεις πολιτικών παρεμβάσεων στα μέσα ενημέρωσης στη Σλοβενία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημοσιογράφοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση σε δημόσιες πληροφορίες και έγγραφα·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει ένα διαφανές και σαφές σύνολο αρχών για τη διανομή της διαφήμισης στα μέσα ενημέρωσης από τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στα τοπικά μέσα ενημέρωσης χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη έλλειψη διαφάνειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική κατάσταση των μέσων ενημέρωσης στη Σλοβενία επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και ότι δεν ελήφθησαν ειδικά μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεών της στα μέσα ενημέρωσης·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση παρακολούθησης της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του 2021 και διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη έχουν αναφέρει ανησυχίες σχετικά με την οικονομική κατάσταση του εθνικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα RTV Slovenia και σχετικά με την πολιτική πίεση που ασκείται σε αυτόν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων και ο μηχανισμός ταχείας αντίδρασης για την ελευθερία των μέσων μαζικής επικοινωνίας (Media Freedom Rapid Response) έχουν εκφράσει ανησυχίες για τις προτεινόμενες αλλαγές στα ειδησεογραφικά προγράμματα του σλοβενικού δημόσιου τηλεοπτικού σταθμού RTV Slovenia, οι οποίες θα μπορούσαν να μειώσουν την ικανότητα του εν λόγω φορέα να ενημερώνει το κοινό και να ασκεί έλεγχο σε όσους κατέχουν θέσεις εξουσίας(9)·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σλοβενία, μαζί με ορισμένα άλλα κράτη μέλη, δεν έχει ακόμη εφαρμόσει το σύνολο της οδηγίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων(10) και της οδηγίας για τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών(11), ιδίως τις διατάξεις που αφορούν την ανεξαρτησία της εθνικής ρυθμιστικής αρχής της αγοράς μέσων ενημέρωσης και τους ενισχυμένους κανόνες για την καταπολέμηση της υποκίνησης βίας ή μίσους ή για την προώθηση ενός ασφαλέστερου, δικαιότερου και πιο ποικιλόμορφου οπτικοακουστικού τοπίου·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διατυπώνονται συνεχείς ανησυχίες σχετικά με την πίεση που ασκείται στους ανεξάρτητους δημόσιους οργανισμούς και στα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων εκστρατειών δυσφήμισης, συκοφαντιών, ποινικών ερευνών, καθώς και στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού (SLAPP) από εξέχοντα δημόσια πρόσωπα και πολιτικούς, συμπεριλαμβανομένων μελών της κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σλοβενία δεν έχει αποποινικοποιήσει πλήρως τη δυσφήμηση, γεγονός που μπορεί να έχει αποθαρρυντικό αντίκτυπο στην ελευθερία της έκφρασης και στην καταγγελία καταχρήσεων από άτομα που ασκούν δημόσια αξιώματα, και μπορεί να οδηγήσει σε αυτολογοκρισία·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περιοριστικά μέτρα για την καταπολέμηση της εξάπλωσης της πανδημίας COVID-19 εγκρίθηκαν ως επί το πλείστον με τη μορφή διαταγμάτων και διαταγών, και λιγότερο συχνά με τη μορφή νόμων και πράξεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κυβερνητικά διατάγματα και ορισμένες νομικές διατάξεις της Σλοβενίας σχετικά με περιοριστικά μέτρα έχουν κηρυχθεί αντισυνταγματικά από το Συνταγματικό Δικαστήριο, είτε επειδή παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας είτε διότι στερούνται νομικής βάσης·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, στην έκθεσή της του 2020 και του 2021 για το κράτος δικαίου ανά χώρα, διαπίστωσε, στο κεφάλαιο που αφορά τη Σλοβενία, ότι η παροχή επαρκών πόρων για το Δικαστικό Συμβούλιο και το Εισαγγελικό Συμβούλιο αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για την ανεξάρτητη και αποτελεσματική λειτουργία των εν λόγω αυτοδιοικούμενων οργάνων·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει παραπεμφθεί ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου πρωτοφανής αριθμός υποθέσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν εφαρμόστηκαν εντός της απαιτούμενης προθεσμίας·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν καταγγελθεί πολιτικές παρεμβάσεις στις ανακριτικές και διωκτικές αρχές, ιδίως στο Εθνικό Γραφείο Ερευνών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Οκτώβριο του 2020, το Διοικητικό Δικαστήριο αποφάνθηκε σχετικά με τον παράνομο χαρακτήρα της απόλυσης του πρώην διευθυντή του Εθνικού Γραφείου Ερευνών, και ότι εκκρεμεί διαδικασία έφεσης επί της απόφασης αυτής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το κεφάλαιο για τη Σλοβενία που περιλαμβάνεται στην έκθεση της Επιτροπής του 2021 για το κράτος δικαίου, οι έρευνες του Προεδρείου σε υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου δεν έχουν δώσει συγκεκριμένα αποτελέσματα·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση ψήφισε νέο τροποποιημένο νόμο για την οργάνωση και την εργασία στην αστυνομία, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 13 Νοεμβρίου 2021 και περιλαμβάνει μεταβατικές διατάξεις για την παύση υψηλόβαθμων αστυνομικών από τις θέσεις τους με άμεση ισχύ, με συνέπεια να τερματιστεί η απασχόληση περίπου 130 επικεφαλής της αστυνομίας, συμπεριλαμβανομένων και των διευθυντών της ένστολης και της ποινικής αστυνομίας, των διευθυντών και των οκτώ αστυνομικών διοικήσεων και των 110 διοικητών αστυνομικών τμημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τροποποιήσεις του νόμου περί αστυνομίας μεταβάλλουν τις διαδικασίες που διέπουν τη χρονική στιγμή κατά την οποία ο Εισαγγελέας αναλαμβάνει μια υπόθεση, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει την ανεξαρτησία της Εισαγγελίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τρεις διευθυντές του Εθνικού Γραφείου Ερευνών απολύθηκαν το 2021 και ότι υπήρξαν διάφορες σημαντικές αλλαγές στα ανώτερα κλιμάκια της αστυνομίας, συμπεριλαμβανομένης της παράνομης απόλυσης του Διευθυντή της Εθνικής Αστυνομικής Μονάδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών και ο Γενικός Διευθυντής της Αστυνομίας δεν έχουν μέχρι στιγμής εφαρμόσει την απόφαση αριθ. 82/2020-33 σχετικά με την παράνομη αυτή απόλυση(12)·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο χώρος της κοινωνίας των πολιτών έχει «συρρικνωθεί», σύμφωνα με το κεφάλαιο περί Σλοβενίας της έκθεσης της Επιτροπής του 2021 για το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν καταγγελθεί εκστρατείες δυσφήμισης κατά μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ), ιδίως μέσω της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκστρατείες αυτές στοχοποιούν κυρίως τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που ασχολούνται με τους μετανάστες, τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας και την εμπορία ανθρώπων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το κεντρικό δίκτυο της σλοβενικής εθνικής ΜΚΟ CNVOS, μόνο οι ΜΚΟ στις οποίες έχει χορηγηθεί το καθεστώς λειτουργίας προς το δημόσιο συμφέρον επιτυγχάνουν να λάβουν δημόσιους πόρους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοδότηση για τις ΜΚΟ αυξήθηκε από 372 εκατομμύρια EUR το 2019 σε 416 εκατομμύρια EUR το 2020, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση εφάρμοσε διάφορες νομοθετικές αλλαγές για τη στήριξη των ΜΚΟ κατά τη διάρκεια της πανδημίας(13)·
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Σλοβενίας έκρινε ότι η συμπεριφορά της σλοβενικής αστυνομίας στην υπόθεση ενός αιτούντος άσυλο που είχε πέσει θύμα αλυσιδωτής επαναπροώθησης ήταν παράνομη και παραβίαζε την απαγόρευση των ομαδικών απελάσεων, την απαγόρευση των βασανιστηρίων και το δικαίωμα του αιτούντος στο να έχει πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου(14)·
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αντιπροσωπεία της ΟΠΔΚΔΘΔ επισκέφθηκε τη Σλοβενία από τις 13 έως τις 15 Οκτωβρίου 2021 και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, συνολικά, τα δημόσια θεσμικά όργανα λειτουργούν ικανοποιητικά, ιδίως το Συνταγματικό Δικαστήριο, ο Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων και ο Ανώτατος Εισαγγελέας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, εξέφρασε βαθιά ανησυχία για άλλα ζητήματα που εξετάζονται στο παρόν ψήφισμα·
1. θεωρεί πως έχει ζωτική σημασία η εξασφάλιση του πλήρους σεβασμού των κοινών ευρωπαϊκών αξιών που διατυπώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ·
2. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το επίπεδο του δημόσιου διαλόγου, το κλίμα εχθρότητας, τη δυσπιστία και τη βαθιά πόλωση στη Σλοβενία, γεγονός που έχει διαβρώσει την εμπιστοσύνη προς τους δημόσιους φορείς και μεταξύ αυτών· υπογραμμίζει το γεγονός ότι εξέχοντα δημόσια πρόσωπα και πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένων των μελών της κυβέρνησης, πρέπει να δώσουν το παράδειγμα και να διασφαλίσουν έναν πολιτισμένο δημόσιο διάλογο χαρακτηριζόμενο από σεβασμό και απαλλαγμένο από εκφοβισμούς, επιθέσεις, συκοφαντίες και παρενοχλήσεις·
3. χαιρετίζει, ύστερα από καθυστέρηση έξι μηνών, τον διορισμό των δύο Εντεταλμένων Εισαγγελέων από τη Σλοβενία στο Συλλογικό Όργανο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στις 24 Νοεμβρίου 2021, γεγονός που σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει πλέον συσταθεί πλήρως και ότι όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη έχουν διορίσει Εντεταλμένους Εισαγγελείς· θεωρεί ότι μια πλήρως λειτουργική Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της ακεραιότητας του προϋπολογισμού της ΕΕ και για τη διασφάλιση της δίωξης των εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για τις προτεινόμενες από το Υπουργείο Δικαιοσύνης αλλαγές στη νομοθεσία για τους εισαγγελείς, οι οποίες θα επιτρέψουν αναδρομικές αλλαγές όσον αφορά τα κριτήρια διορισμού των εισαγγελέων και θα οδηγήσουν στον κίνδυνο απόλυσης των δύο νεοδιορισθέντων Εντεταλμένων Εισαγγελέων της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας από τη Σλοβενία(15)· καλεί την κυβέρνηση της Σλοβενίας να διασφαλίσει την αποτελεσματική διαρθρωτική λειτουργία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στη Σλοβενία, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στον κανονισμό για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία·
4. καλεί την κυβέρνηση να ολοκληρώσει το συντομότερο δυνατόν τη διαδικασία διορισμού των εθνικών εισαγγελέων που επί του παρόντος αναμένουν επιβεβαίωση· σημειώνει την αύξηση των πόρων του Δικαστικού Συμβουλίου και του Εισαγγελικού Συμβουλίου, και υπογραμμίζει τη σημασία της οικονομικής αυτονομίας αυτών των αυτοδιοικούμενων οργάνων και της παροχής επαρκών πόρων σε αυτά·
5. σημειώνει την επανέναρξη των κρατικών πληρωμών προς το STA· υπογραμμίζει τη σημασία της μακροπρόθεσμης οικονομικής βιωσιμότητας του πρακτορείου, προκειμένου να είναι σε θέση να εκτελεί τα καθήκοντά του ανεξάρτητα·
6. καλεί την κυβέρνηση να επαναλάβει την κρατική χρηματοδότηση προς το STA, την οποία έχει νομική υποχρέωση να παρέχει, και να πραγματοποιεί τις πληρωμές αυτές τακτικά και σε πλήρη συμμόρφωση με το εθνικό δίκαιο· καλεί την κυβέρνηση να εγγυηθεί τη συντακτική ανεξαρτησία του πρακτορείου·
7. εκφράζει την ανησυχία του για όλες τις επιθέσεις, τις εκστρατείες δυσφήμισης, τις συκοφαντίες, τις ποινικές έρευνες ή τις στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού (SLAPP) από εξέχοντα δημόσια πρόσωπα και πολιτικούς, συμπεριλαμβανομένων μελών της κυβέρνησης, ιδίως όταν προέρχονται από αρχές και δημόσιους αξιωματούχους, και καλεί όλους τους παράγοντες να σταματήσουν τις εν λόγω ενέργειες· καλεί τη σλοβενική κυβέρνηση να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση για τη δημόσια τηλεόραση RTV Slovenia, να σταματήσει κάθε πολιτική παρέμβαση και πίεση όσον αφορά τη συντακτική της πολιτική και να διαφυλάξει την ανεξαρτησία του εν λόγω ραδιοτηλεοπτικού φορέα· καλεί τις αρχές να βελτιώσουν τη διαφάνεια όσον αφορά την ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης, να θεσπίσουν σαφείς κανόνες σχετικά με τα ποσά που δαπανώνται για διαφήμιση από το κράτος ή από κρατικές εταιρείες, και να διασφαλίσουν ότι το κοινό και οι δημοσιογράφοι μπορούν να έχουν κατάλληλη πρόσβαση σε δημόσιες πληροφορίες·
8. σημειώνει τις τροποποιήσεις που πρότεινε η κυβέρνηση τον Ιούλιο του 2020, που επρόκειτο να εγκριθούν έως το τέλος του 2021, και οι οποίες, αν εγκριθούν, θα αυξήσουν τη διαφάνεια όσον αφορά την ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης· καλεί την κυβέρνηση, την Εθνοσυνέλευση και το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβενίας να επιταχύνουν τις διαβουλεύσεις τους σχετικά με τον εκκρεμή νόμο για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης· υπογραμμίζει, επιπλέον, την ανάγκη για σαφείς κανόνες σχετικά με την κατανομή της κρατικής διαφήμισης, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική πρόσβαση του κοινού και των δημοσιογράφων σε δημόσιες πληροφορίες·
9. εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη πρακτική της διακυβέρνησης με διατάγματα, και, κατά συνέπεια, χωρίς κοινοβουλευτικό έλεγχο, και εκφράζει ιδιαίτερο προβληματισμό για την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα των υφιστάμενων έκτακτων μέτρων στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19· σημειώνει ότι πολλά κυβερνητικά διατάγματα στερούνται σαφούς νομικής βάσης και συχνά δεν δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα·
10. σημειώνει ότι το νομικό και θεσμικό πλαίσιο για την πρόληψη και την καταπολέμηση της διαφθοράς εξακολουθεί να βελτιώνεται, γεγονός που αντικατοπτρίζεται ιδίως σε νομοθετικές τροποποιήσεις που έχουν βελτιώσει την ανεξαρτησία, την οργάνωση και τη λειτουργία της Επιτροπής για την Πρόληψη της Διαφθοράς, μολονότι οι ανθρώπινοι πόροι του εν λόγω οργάνου παραμένουν περιορισμένοι, και το οποίο έχει ενισχύσει το νομικό πλαίσιο για την εκπροσώπηση συμφερόντων, την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος και τη δήλωση των περιουσιακών στοιχείων· σημειώνει ότι η προηγούμενη στρατηγική έχει σε μεγάλο βαθμό εφαρμοστεί, αλλά εξακολουθεί να ανησυχεί για την έλλειψη αποτελεσματικής επιβολής των κανόνων για την καταπολέμηση της διαφθοράς και για το γεγονός ότι ορισμένες δράσεις παραμένουν σε εκκρεμότητα και δεν έχει εγκριθεί νέο σχέδιο, καθώς και για την ικανότητα για αποτελεσματικές έρευνες και τον χαμηλό αριθμό καταδικαστικών αποφάσεων σε υποθέσεις διαφθοράς, ιδίως δε σε υποθέσεις υψηλού επιπέδου·
11. καλεί τη σλοβενική κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι οι τροποποιήσεις της νομοθεσίας περί της αστυνομίας δεν θα οδηγήσουν σε καμία περίπτωση σε αδικαιολόγητες πολιτικές παρεμβάσεις ούτε θα επηρεάσουν την ικανότητα των αστυνομικών δυνάμεων και/ή τον ρόλο και την ανεξαρτησία της Εισαγγελίας· καλεί τη σλοβενική κυβέρνηση να παράσχει επαρκή χρηματοδότηση, ώστε να δώσει τη δυνατότητα στις αρχές να εκτελούν τα καθήκοντά τους πλήρως και χωρίς αδικαιολόγητα εμπόδια·
12. συνιστά στις αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση των σημαντικών ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επηρεάζουν τους αιτούντες άσυλο και τους μετανάστες, τους Ρομά, τους «διαγραφέντες» και τους ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες φτώχειας(16)·
13. επικροτεί τη νέα διαπίστευση του Διαμεσολαβητή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ως θεσμικού οργάνου Α΄ τάξεως, σύμφωνα με τις αρχές των Παρισίων, σε συνέχεια των προσπαθειών για την απόκτηση αυτού του καθεστώτος από το 2015·
14. καλεί την κυβέρνηση να σέβεται πλήρως το Σύνταγμα της Σλοβενίας, καθώς και τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο·
15. πιστεύει ότι όλα τα κράτη μέλη πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως με το δίκαιο της ΕΕ στις νομοθετικές και διοικητικές πρακτικές τους και να σέβονται πλήρως το κράτος δικαίου και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών·
16. καλεί τη Σλοβενία να μεταφέρει χωρίς καθυστέρηση στο εθνικό της δίκαιο την οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και την οδηγία για τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών· καλεί επίσης τη Σλοβενία να μεταφέρει στο εθνικό της δίκαιο την οδηγία της ΕΕ για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος(17)·
17. καλεί τη σλοβενική κυβέρνηση να εφαρμόσει ταχέως και πλήρως τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου· καλεί τη σλοβενική κυβέρνηση να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση για το Δικαστικό Συμβούλιο και το Εισαγγελικό Συμβούλιο, το Συνταγματικό Δικαστήριο και το Ανώτατο Δικαστήριο και να σεβαστεί την οικονομική αυτονομία τους, ώστε τα εν λόγω αυτοδιοικούμενα όργανα και ανεξάρτητοι θεσμοί να μπορούν να λειτουργούν ανεξάρτητα και αποτελεσματικά·
18. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή και το Συμβούλιο, στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Σλοβενίας, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.
Οδηγία (EE) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (ΕΕ L 303 της 28.11.2018, σ. 69).
Οδηγία (ΕΕ) 2018/1972 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (ΕΕ L 321 της 17.12.2018, σ. 36).
Οδηγία (EE) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης (ΕΕ L 305 της 26.11.2019, σ. 17).
Η κατάσταση στη Νικαράγουα
150k
53k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα (2021/3000(RSP))
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Νικαράγουα, και ιδίως αυτό της 8ης Ιουλίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα(1),
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) εξ ονόματος της ΕΕ, και ιδίως αυτές της 8ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με τη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Κεντρικής Αμερικής, αφετέρου(2) (συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Κεντρικής Αμερικής),
– έχοντας υπόψη τους κανονισμούς και τις αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Νικαράγουα και την απόφαση του Συμβουλίου, της 11ης Οκτωβρίου 2021, για την τροποποίηση της απόφασης (ΚΕΠΠΑ) 2019/1720 σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω της κατάστασης στη Νικαράγουα, με την οποία ανανεώθηκαν οι κυρώσεις έως τις 15 Οκτωβρίου 2022(3),
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση 59 χωρών σχετικά με τη Νικαράγουα, της 22ας Ιουνίου 2021, που εγκρίθηκε κατά την 47η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ύπατης Αρμόστριας των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα Michelle Bachelet κατά την 48η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 13 Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), της 12ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη την προεδρική διαταγή του Προέδρου Biden των Ηνωμένων Πολιτειών, της 16ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «A Proclamation on Suspension of Entry as Immigrants and Non-immigrants of Persons Responsible for Policies or Actions That Threaten Democracy in Nicaragua» (Διαταγή για την αναστολή εισόδου ως μεταναστών και μη μεταναστών ατόμων που είναι υπεύθυνα για πολιτικές ή δράσεις που απειλούν τη δημοκρατία στη Νικαράγουα),
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR), ιδίως εκείνη της 10ης Νοεμβρίου 2021, με την οποία καταδικάζει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αναφέρθηκαν κατά τις εκλογές στη Νικαράγουα, και εκείνη της 20ής Νοεμβρίου 2021, με την οποία τονίζει τη δικαιοδοσία της όσον αφορά τη Νικαράγουα και εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση της Νικαράγουας να καταγγείλει τον Χάρτη του OAK σε ένα πλαίσιο σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του OAK, της 8ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων του Μόνιμου Συμβουλίου, της 29ης Νοεμβρίου 2021, όσον αφορά την κατάσταση στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά δικαιώματα, του 1966,
– έχοντας υπόψη την περιφερειακή συμφωνία για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού και τη δικαιοσύνη σε περιβαλλοντικά θέματα στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, η οποία υπεγράφη στο Escazú της Κόστα Ρίκα στις 4 Μαρτίου 2018,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4, του Κανονισμού,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, την 7η Νοεμβρίου 2021, το καθεστώς Ortega ενορχήστρωσε μια εκλογική παρωδία, προσπαθώντας να δώσει την εντύπωση εκλογικής διαδικασίας στη Νικαράγουα, η οποία δεν ήταν ούτε ελεύθερη ούτε δίκαιη, αλλά εντελώς αντιδημοκρατική, παράνομη και νοθευμένη·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν ενεργεία πρόεδρος Daniel Ortega, ο οποίος κυβερνά τη χώρα από το 2007, σύμφωνα με το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο επανεξελέγη για πέμπτη θητεία —η τέταρτη διαδοχική θητεία του— με ποσοστό περίπου 75 % των ψηφισάντων και ποσοστό συμμετοχής 65 %· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αξιόπιστες παρατηρήσεις των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών της Νικαράγουας, το ποσοστό συμμετοχής εκτιμάται ότι είναι πολύ χαμηλότερο, με το ποσοστό αποχής να υπολογίζεται σε περίπου 81,5 %·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Daniel Ortega έδωσε εντολή σε όλες τις άλλες αρχές της Νικαράγουας να κινητοποιήσουν όλους τους διαθέσιμους πόρους για να νοθεύσουν το αποτέλεσμα της εν λόγω διαδικασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου του 2021, οι αρχές της Νικαράγουας εξάλειψαν στην ουσία κάθε ίχνος αξιοπιστίας της εκλογικής αναμέτρησης και, μέσω της συστηματικής αυθαίρετης φυλάκισης, της παρενόχλησης και του εκφοβισμού επτά δυνητικών υποψήφιων για το προεδρικό αξίωμα και περίπου 40 ηγετικών προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης, των φοιτητών και των αγροτών, δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκπροσώπων επιχειρήσεων, υπονόμευσε την ακεραιότητα της εκλογικής διαδικασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυθαίρετα συλληφθέντες αντιμετωπίζουν χαλκευμένες, πολιτικά υποκινούμενες και αόριστες ποινικές κατηγορίες χωρίς αποδεικτικά στοιχεία, σε μια διαδικασία που χαρακτηρίζεται από σοβαρές παραβιάσεις των διαδικαστικών εγγυήσεων, γεγονός που καταδεικνύει την έλλειψη ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπό την καθοδήγηση του καθεστώτος Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο έχει ανακαλέσει τη νομική προσωπικότητα όλων των ανεξάρτητων κομμάτων της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένων επτά δυνητικών υποψηφίων για το προεδρικό αξίωμα·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, την ημέρα των εκλογών καταγράφηκαν 285 περιστατικά πολιτικής βίας και εκλογικού καταναγκασμού, συμπεριλαμβανομένων πράξεων εκφοβισμού, παρενόχλησης, απειλών και εκβιασμού που στόχευαν κυρίως κρατικούς εργαζομένους, υπαλλήλους του δημόσιου τομέα, φοιτητές και ιατρικό προσωπικό, προκειμένου να εξαναγκαστούν να ψηφίσουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς της Νικαράγουας έχει στερήσει από τον λαό της χώρας τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματά του και τις ελευθερίες της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς, έχει θέσει εκτός νόμου πληθώρα οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και δεν έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις του όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες που απορρέουν από το Σύνταγμα της Νικαράγουας, τον Διαμερικανικό Δημοκρατικό Χάρτη και τις διεθνείς συμφωνίες, στις οποίες η χώρα είναι συμβαλλόμενο μέρος·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς στοχοποιεί και επιτίθεται ολοένα και περισσότερο κατά της δημοσιογραφίας, της ελευθερίας του Τύπου και του δικαιώματος στην πληροφόρηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι επτά διεθνή μέσα ενημέρωσης εμποδίστηκαν να εισέλθουν στη χώρα για να καλύψουν τις εκλογές νοθείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ανεξάρτητες δημοσιογραφικές ενώσεις έχουν καταγγείλει τουλάχιστον 52 επιθέσεις κατά ανεξάρτητων δημοσιογράφων, οι οποίες έλαβαν χώρα μεταξύ της 25ης Οκτωβρίου 2021 και της 7ης Νοεμβρίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο επίσημα μέσα ενημέρωσης έλαβαν διαπίστευση στις 7 Νοεμβρίου 2021, κατά παράβαση του δικαιώματος στην ενημέρωση και της ελευθερίας της έκφρασης, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την περαιτέρω αύξηση της λογοκρισίας και της συσκότισης των μέσων ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίστανται παρόμοιες μορφές καταστολής κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, των γυναικών και των ακτιβιστών ΛΟΑΤΚΙ, των κοινωνικών και πολιτικών ηγετών, των επικεφαλής επιχειρήσεων, των δικηγόρων και του ιατρικού προσωπικού και του προσωπικού των ΜΚΟ, μεταξύ άλλων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ 3ης και 7ης Νοεμβρίου 2021, αναφέρθηκαν περίπου 35 περιστατικά αυθαίρετων κρατήσεων στη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο εννέα από τους κρατούμενους απελευθερώθηκαν και 26 εξακολουθούν να κρατούνται· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο σημαίνει ότι τουλάχιστον 170 άτομα συνολικά τέθηκαν υπό αυθαίρετη κράτηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες εικάζεται ότι διαπράττονται κυρίως από αστυνομικούς, δημοτικούς υπαλλήλους, παρακρατικούς και ομάδες πολιτών που οργανώνονται σε πολιτοφυλακή, αυξήθηκαν τις ημέρες που προηγήθηκαν των εκλογών νοθείας·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η IACHR σε έκθεσή της του Οκτωβρίου του 2021 διαπίστωσε ότι στη Νικαράγουα έχει εγκαθιδρυθεί μέσω καταστολής, διαφθοράς, εκλογικής νοθείας και δομικής ατιμωρησίας ένα αστυνομικό κράτος από την κυβέρνηση με στόχο την «επ’ αόριστον παραμονή της στην εξουσία και τη διατήρηση των προνομίων και ασυλιών της»·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετές διεθνείς οργανώσεις και περισσότερες από 40 χώρες έχουν εκφράσει έντονη αποδοκιμασία για τις εκλογές της Νικαράγουας και αρνήθηκαν να τις αναγνωρίσουν ως δημοκρατικές·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς της Νικαράγουας έχει θεσπίσει τα τελευταία χρόνια ολοένα και πιο περιοριστικούς νόμους, με τους οποίους θεσμοθετείται η καταστολή και νομιμοποιούνται τα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί στη χώρα από την έκδοσή τους και μετά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Νικαράγουα έχει μετατραπεί σε δημοκρατία του φόβου, με περισσότερους από 140 000 πολίτες να έχουν υποχρεωθεί να καταφύγουν στην εξορία, όπου ζουν σε πολύ δύσκολες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς της Νικαράγουας έχει αποψιλώσει και καταστρέψει τα εδάφη των αυτόχθονων πληθυσμών και των πληθυσμών αφρικανικής καταγωγής μέσω παραχωρήσεων σε εταιρείες εξόρυξης και μέσω στήριξης των εποίκων· λαμβάνοντας υπόψη ότι 12 επικεφαλής κινημάτων υπέρ του περιβάλλοντος σκοτώθηκαν στη Νικαράγουα το 2020, σε σύγκριση με 5 το 2019, καθιστώντας τη χώρα την πλέον επικίνδυνη κατά κεφαλή για τους υπερασπιστές της γης και του περιβάλλοντος το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανθρωποκτονίες και οι επιθετικές ενέργειες που διαπράττονται από τον Ιανουάριο του 2020 σε σχέση με εδαφικές διαφορές και εις βάρος αυτόχθονων πληθυσμών στη Νικαράγουα εξακολουθούν να παραμένουν ατιμώρητες, ιδίως στην αυτόνομη περιφέρεια της ακτής της Βόρειας Καραϊβικής, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας εννέα αυτοχθόνων στις 23 Αυγούστου 2020 και της σεξουαλικής κακοποίησης δύο γυναικών σε επίθεση που σχετίζεται με διαμάχη για την εξόρυξη χρυσού στη Sauni·
1. καταδικάζει την εκλογική παρωδία που ενορχήστρωσε το καθεστώς Ortega-Murillo στις 7 Νοεμβρίου 2021 κατά παράβαση όλων των διεθνών δημοκρατικών προτύπων για αξιόπιστες, δίκαιες και διαφανείς εκλογές χωρίς αποκλεισμούς· απορρίπτει τη νομιμότητα των αποτελεσμάτων αυτών των εκλογών νοθείας και, κατά συνέπεια, τη δημοκρατική νομιμοποίηση των θεσμικών αρχών που προέκυψαν από την εν λόγω νοθευμένη ψηφοφορία· υποστηρίζει τις δηλώσεις που επιβεβαιώνουν ότι με τις εκλογές αυτές ολοκληρώθηκε η μετατροπή της Νικαράγουας σε απολυταρχικό καθεστώς·
2. καλεί τις αρχές της Νικαράγουας να προασπίσουν και να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να επιτρέψουν στον λαό της Νικαράγουας να ασκήσει τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματά του· ζητεί τη διεξαγωγή εκλογών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τον Διαμερικανικό Δημοκρατικό Χάρτη, προκειμένου να διασφαλιστεί η υλοποίηση των δημοκρατικών προσδοκιών του λαού της Νικαράγουας, και ζητεί να επιτραπεί αμέσως η πρόσβαση στη χώρα σε διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών χωρίς περιορισμούς·
3. επιβεβαιώνει την αλληλεγγύη του προς τον λαό της Νικαράγουας και καταδικάζει τη βία, τη συστηματική καταστολή σε βάρος πολιτικών ηγετών της αντιπολίτευσης, την καταστολή παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μελών των οικογενειών τους, καθώς και μέσων ενημέρωσης, και ιδίως τους θανάτους, την εκτεταμένη ατιμωρησία για εγκλήματα που διαπράττονται εις βάρος τους και τη συνεχιζόμενη διαφθορά που ασκείται από αξιωματούχους του καθεστώτος της Νικαράγουας· επισημαίνει ότι οι πράξεις αυτές συνιστούν σαφή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και καταδεικνύουν τη συνεχιζόμενη αποτυχία του Προέδρου Daniel Ortega, της Αντιπροέδρου Rosario Murillo και των αξιωματούχων του καθεστώτος της Νικαράγουας να υπερασπιστούν τις εν λόγω αρχές και αξίες·
4. ζητεί εκ νέου την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των αυθαίρετα συλληφθέντων πολιτικών κρατουμένων, ακτιβιστών της αντιπολίτευσης, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος και δημοσιογράφων, καθώς και την ακύρωση των νομικών διαδικασιών εναντίον τους· καταδικάζει τη συνεχιζόμενη ψυχολογική και σωματική κακοποίηση που υφίστανται από τις αστυνομικές και σωφρονιστικές αρχές, της οποίας οι γυναίκες αποτελούν ιδιαίτερο στόχο, καθώς και το καθεστώς απομόνωσης υπό το οποίο κρατούνται ορισμένοι, χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρους, οικογένειες ή ιατρική περίθαλψη· υπενθυμίζει ότι η Νικαράγουα πρέπει να τηρεί τους ελάχιστους βασικούς κανόνες του ΟΗΕ για τη μεταχείριση των κρατουμένων (κανόνες Nelson Mandela), οι οποίοι εξακολουθούν να αποτελούν υποχρέωση βάσει του διεθνούς δικαίου· ζητεί από το καθεστώς να παράσχει άμεσα αποδείξεις ότι οι κρατούμενοι εξακολουθούν να βρίσκονται εν ζωή καθώς και στοιχεία για τον τόπο στον οποίο βρίσκονται· απορρίπτει την απόφαση του καθεστώτος Ortega να παγώσει τις δικαστικές διαδικασίες εναντίον τους, με αποτέλεσμα την επ’ αόριστον προφυλάκισή τους·
5. ζητεί δικαιοσύνη και λογοδοσία για όλα τα θύματα, σύμφωνα με τη νομοθεσία, τις διεθνείς δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις της Νικαράγουας, μέσω αμερόληπτων, ενδελεχών και ανεξάρτητων ερευνών· παροτρύνει τις αρχές της Νικαράγουας να προβούν σε βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη διασφάλιση ελάχιστων νομικών εγγυήσεων και δίκαιης διαδικασίας· καταδικάζει, επιπλέον, την αυξανόμενη βία και τον εκφοβισμό που αντιμετωπίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+, οι γυναίκες και οι αυτόχθονες ακτιβιστές στη χώρα, καθώς και τις γυναικοκτονίες· καλεί μετ’ επιτάσεως τις αρχές της Νικαράγουας να θέσουν τέλος στην καταστολή και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να αποκαταστήσουν τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως μέσω της κατάργησης όλων των περιοριστικών και παράνομων νόμων και της αποκατάστασης της νομικής προσωπικότητας των οργανώσεων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν τη δημιουργία ενός μηχανισμού έρευνας και λογοδοσίας στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ·
6. επαναλαμβάνει ότι η μόνη λύση στη βαθιά πολιτική κρίση στη Νικαράγουα συνίσταται σε έναν ανοιχτό και ουσιαστικό εθνικό διάλογο και εκφράζει τη λύπη του για την επανειλημμένη άρνηση και την έλλειψη βούλησης του καθεστώτος της Νικαράγουας να προβεί σε τέτοια ενέργεια· σημειώνει ότι η διεξαγωγή ελεύθερων, δίκαιων και διαφανών εκλογών, η αποκατάσταση του κράτους δικαίου και των ελευθεριών και η παύση της καταστολής και του φόβου, η απελευθέρωση των αυθαιρέτως συλληφθέντων πολιτικών κρατουμένων, η αποκατάσταση του νομικού καθεστώτος των πολιτικών κομμάτων που διαλύθηκαν αυθαίρετα, η επιστροφή των εξόριστων χωρίς αποκλεισμούς και με πλήρεις εγγυήσεις και η επιστροφή των διεθνών οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για οποιονδήποτε διάλογο με το καθεστώς της Νικαράγουας· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν τις τρέχουσες και μελλοντικές προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για διάλογο που θα οδηγήσει σε δημοκρατική μετάβαση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις συμφωνίες του Μαρτίου του 2019·
7. υποστηρίζει τη δήλωση του ΑΠ/ΥΕ που εξετάζει όλους τους μηχανισμούς που έχει στη διάθεσή της η ΕΕ για τη λήψη πρόσθετων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που μπορεί να υπερβαίνουν τους εξατομικευμένους περιορισμούς, ενώ ταυτόχρονα στοχεύει στην αποφυγή μέτρων που θα μπορούσαν ενδεχομένως να επιτείνουν τις δυσκολίες του λαού της Νικαράγουας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμπερίληψη της Rosario Murillo μαζί με πολλούς άλλους στον κατάλογο των προσώπων στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις, ο οποίος ανανεώθηκε έως τον Οκτώβριο του 2022· ζητεί να προστεθεί αμέσως ο Daniel Ortega στον κατάλογο των ατόμων στα οποία επιβάλλονται κυρώσεις·
8. τονίζει ότι η διαφθορά από την οποία ωφελείται άμεσα η οικογένεια Ortega-Murillo και ο πατριμοναλισμός του καθεστώτος της Νικαράγουας, που περιλαμβάνει την καταστροφή των φυσικών πόρων της χώρας, είναι φαινόμενα ενδημικά και διαδεδομένα και οδηγούν τη χώρα σε οικονομική και ανθρωπιστική κατάρρευση· επισημαίνει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να διατηρήσουν τη χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας για τη στήριξη των πλέον ευάλωτων, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διερευνήσουν εναλλακτικά μέτρα για την καταπολέμηση της εκτεταμένης διαφθοράς· καλεί στη συνάρτηση αυτή την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παρακολουθούν ότι τα ευρωπαϊκά κονδύλια που διατίθενται, μεταξύ άλλων μέσω πολυμερών και χρηματοπιστωτικών οργανισμών, δεν συμβάλλουν στην ενίσχυση της διαφθοράς του καθεστώτος·
9. εκφράζει τον αποτροπιασμό του για την εντεινόμενη δίωξη των υπερασπιστών του περιβάλλοντος στη Νικαράγουα και την ποινικοποίηση της δράσης τους· καταδικάζει τις συνεχιζόμενες επιθέσεις και βιαιοπραγίες κατά των αυτοχθόνων της Νικαράγουας· καλεί την κυβέρνηση της Νικαράγουας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη συμφωνία του Escazú·
10. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παρακολουθούν στενά την κατάσταση επιτόπου μέσω των εκπροσώπων και των πρεσβειών τους στη Νικαράγουα, μεταξύ άλλων μέσω παρακολούθησης δικαστικών διαδικασιών και επίσκεψης σε επικριτές της κυβέρνησης και ηγέτες της αντιπολίτευσης που βρίσκονται στη φυλακή ή σε κατ’ οίκον περιορισμό, να διευκολύνουν την έκδοση θεωρήσεων έκτακτης ανάγκης και να παρέχουν προσωρινό καταφύγιο για πολιτικούς λόγους στα κράτη μέλη· επισημαίνει και επιδοκιμάζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν η κοινωνία των πολιτών, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος και οι δημοσιογράφοι στη Νικαράγουα· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να ενισχύσει τον τακτικό της διάλογο με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να ενισχύσει τους μηχανισμούς για τη στήριξη του απαραίτητου έργου τους·
11. εκφράζει τη λύπη του για την καταγγελία του Χάρτη του ΟΑΚ, που ανακοινώθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2021 από τον Υπουργό Εξωτερικών της Νικαράγουας, και τονίζει ότι η απόφαση αυτή θα μπορούσε επίσης να διακόψει την πρόσβαση της χώρας σε χρηματοδότηση από τη Διαμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης και να οδηγήσει σε αποχώρησή της από τους περιφερειακούς του μηχανισμούς για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπενθυμίζει ότι, παρά την αποχώρηση από τον Χάρτη, η Νικαράγουα εξακολουθεί να δεσμεύεται από τις υποχρεώσεις της έναντι άλλων μηχανισμών του ΟΑΚ, συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων· υπογραμμίζει ότι μπορεί να περάσουν έως και δύο έτη προτού η αποχώρηση αυτή να τεθεί σε ισχύ·
12. καλεί τη διεθνή κοινότητα και τους δημοκρατικούς εταίρους που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις να αυξήσουν την πολιτική τους πίεση προς το καθεστώς της Νικαράγουας με συντονισμένο τρόπο σε πολυμερή φόρουμ, προκειμένου να βοηθήσουν προς την κατεύθυνση μιας ταχείας μετάβασης, στο πλαίσιο της οποίας ο λαός της Νικαράγουας θα μπορέσει να ανακτήσει πλήρως τη δημοκρατική τάξη και τη λαϊκή κυριαρχία·
13. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι στις 10 Δεκεμβρίου 2021 το καθεστώς της Νικαράγουας διέκοψε τους διπλωματικούς δεσμούς με τη δημοκρατική Ταϊβάν προκειμένου να επιδιώξει τη στήριξη του ολοκληρωτικού κράτους της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας·
14. επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Κεντρικής Αμερικής, η Νικαράγουα πρέπει να σεβαστεί και να εδραιώσει τις αρχές του κράτους δικαίου, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα· επαναλαμβάνει το αίτημά του ότι, υπό τις επικρατούσες συνθήκες, πρέπει να ενεργοποιηθεί η ρήτρα δημοκρατίας της συμφωνίας σύνδεσης·
15. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για άμεση έκδοση του Alessio Casimirri στην Ιταλία·
16. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής, στο Κεντροαμερικανικό Κοινοβούλιο, στην Ομάδα της Λίμα, καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Νικαράγουας.
MeToo και παρενόχληση – οι συνέπειες για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ
163k
55k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με το MeToo και την παρενόχληση – οι συνέπειες για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ (2021/2986(RSP))
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 2 και 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τα άρθρα 8, 10 και 19 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 21 και 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»),
– έχοντας υπόψη τη σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τη βία και την παρενόχληση και τις κύριες διατάξεις της (αριθ. 190),
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης), η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2014,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης(1),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας — Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στην ΕΕ(2),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με την προσχώρηση της ΕΕ στη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και άλλα μέτρα για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Μαΐου 2020, σχετικά με την κατάσταση προβλέψεων των εσόδων και δαπανών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το οικονομικό έτος 2021(4),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 21ης Ιανουαρίου 2021, σχετικά με τη διάσταση του φύλου κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19 και έπειτα από αυτή(5),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 21ης Ιανουαρίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων(6),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων σχετικά με τον δείκτη ισότητας των φύλων για το 2020,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας, της 17ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την αξιοπρέπεια στην εργασία στα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ,
– έχοντας υπόψη το παράρτημα ΙΙ του Κανονισμού του με τίτλο «Κώδικας αρμόζουσας συμπεριφοράς για τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους»,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση SJ-0328/21 (D(2021)24350) της Νομικής Υπηρεσίας του, της 18ης Νοεμβρίου 2021,
– έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή με τίτλο «MeToo και παρενόχληση – οι συνέπειες για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ» (O-000074/2021 – B9‑0045/2021),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ένωσης που κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 ΣΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην ίση και χωρίς διακρίσεις μεταχείριση αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα που κατοχυρώνεται στις Συνθήκες και στον Χάρτη·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη νομοθεσία της ΕΕ(7) ως σεξουαλική παρενόχληση ορίζεται «κάθε μορφή ανεπιθύμητης προφορικής, μη προφορικής ή φυσικής συμπεριφοράς με πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, και, ιδίως, τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, ταπεινωτικού, εξευτελιστικού ή επιθετικού περιβάλλοντος»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σεξουαλική παρενόχληση είναι μια μορφή βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και μια ακραία μορφή διακρίσεων λόγω φύλου που πλήττει δυσανάλογα τις γυναίκες και τα κορίτσια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία με βάση το φύλο έχει τις ρίζες της στην άνιση κατανομή της εξουσίας μεταξύ γυναικών και ανδρών, στον σεξισμό και στα στερεότυπα που αφορούν το φύλο, τα οποία έχουν οδηγήσει σε κυριαρχία και διακρίσεις από τους άνδρες εις βάρος των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 90 % των θυμάτων σεξουαλικής παρενόχλησης είναι γυναίκες και περί το 10 % άνδρες·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 3ης Μαρτίου 2014, με τίτλο «Βία κατά των γυναικών: μια έρευνα σε επίπεδο ΕΕ», μία στις τρεις γυναίκες έχει βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία στην ενήλικη ζωή της· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ποσοστό έως 55 % οι γυναίκες στην ΕΕ έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το 32 % του συνόλου των θυμάτων, ο δράστης ήταν ιεραρχικά ανώτερος, συνάδελφος ή πελάτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 75 % των γυναικών σε επαγγέλματα που απαιτούν προσόντα ή σε ανώτατες διευθυντικές θέσεις έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 61 % των γυναικών που εργάζονται στον τομέα των υπηρεσιών έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρενόχληση στον κυβερνοχώρο, όπως και άλλες μορφές βίας με βάση το φύλο στον κυβερνοχώρο, γίνεται όλο και πιο διαδεδομένη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας για τη βία με βάση το φύλο στον κυβερνοχώρο(8), το 4-7 % των γυναικών στην ΕΕ είχαν υποστεί παρενόχληση στον κυβερνοχώρο κατά τους 12 μήνες πριν από την έρευνα·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τρία χρόνια μετά την έναρξη του κινήματος MeToo, η πρόοδος στην αντιμετώπιση του ζητήματος της σεξουαλικής παρενόχλησης δεν είναι επαρκής και υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν, εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και πέραν αυτών·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έρευνα καταδεικνύει ότι η παρενόχληση είναι πιο διαδεδομένη απ’ όσο πιστεύεται γενικά και η υποβολή καταγγελιών είναι ανεπαρκής σε μεγάλο βαθμό(9)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρενόχληση συνδέεται συχνά με άλλες μορφές διακρίσεων πέραν των διακρίσεων λόγω φύλου, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν με μια διατομεακή προσέγγιση και από κάθε οπτική γωνία·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σεξουαλική βία και η παρενόχληση στον χώρο εργασίας αποτελεί θέμα υγείας και ασφάλειας και ότι, ως τέτοιο, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται και να προλαμβάνεται·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης είναι συχνά υπάλληλοι που βρίσκονται στις πλέον ευάλωτες θέσεις στο Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένων των νέων επαγγελματιών, των ασκουμένων, των διαπιστευμένων κοινοβουλευτικών βοηθών (ΔΚΒ) και των συμβασιούχων υπαλλήλων·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους λόγους για τους οποίους η σεξουαλική παρενόχληση δεν καταγγέλλεται επαρκώς είναι η έλλειψη ευαισθητοποίησης, ενίοτε λόγω της ελλιπούς κατανόησης της σοβαρότητας του ζητήματος, της έλλειψης γνώσεων σχετικά με τους διαύλους υποστήριξης των θυμάτων ή του τρόπου με τον οποίον γίνεται αντιληπτή η ευαισθησία του ζητήματος, ή λόγω φόβου θυματοποίησης ή απώλειας της θέσης εργασίας·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το κίνημα MeToo έχει ωθήσει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να σχεδιάσουν και να αρχίσουν να προσαρμόζουν τους εσωτερικούς κανόνες και τις διαδικασίες τους προκειμένου να εντοπίζουν, να αντιμετωπίζουν και να τιμωρούν αποτελεσματικότερα την παρενόχληση·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να υπάρχει ανάγκη προώθησης και περαιτέρω ενίσχυσης της ισότητας των φύλων και της εφαρμογής της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στην ΕΕ, μεταξύ άλλων σε διευθυντικές θέσεις στα θεσμικά όργανα(10)·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταγγέλτες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην αποκάλυψη της σεξουαλικής και ψυχολογικής παρενόχλησης, της κακής διαχείρισης και των διακρίσεων στον χώρο εργασίας·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα προηγούμενα ψηφίσματά του, το Κοινοβούλιο ζήτησε να ληφθούν πολυάριθμα μέτρα για να διασφαλιστεί ως κανόνας μια προσέγγιση μηδενικής ανοχής, αλλά μόνο λίγα από αυτά εφαρμόστηκαν πλήρως σύμφωνα με τα αιτήματα που διατυπώθηκαν στο ψήφισμά του σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στην ΕΕ και, επομένως, πρέπει να δοθεί συνέχεια·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 και οι νέες μέθοδοι εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ενδέχεται να έχουν καταστήσει λιγότερο πιθανή τη σωματική παρενόχληση, αλλά έχουν καταστήσει δύσκολη και την υποβολή καταγγελιών για τα θύματα παρενόχλησης, τα οποία δυσκολεύονται επίσης να απευθυνθούν σε σύμβουλο για καθοδήγηση και υποστήριξη·
Γενικές παρατηρήσεις
1. καταδικάζει απερίφραστα όλες τις μορφές βίας με βάση το φύλο, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, και όλες τις μορφές παρενόχλησης, ιδίως δε τη σεξουαλική παρενόχληση· επιβεβαιώνει με έμφαση τη δέσμευση την οποία είχε εκφράσει προηγουμένως σχετικά με την καταπολέμηση της βίας με βάση το φύλο και την πεποίθησή του ότι μια ολοκληρωμένη οδηγία που θα καλύπτει όλες τις μορφές της εν λόγω βίας είναι ο καλύτερος τρόπος για να δοθεί τέλος σε αυτή· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο να ολοκληρώσει επειγόντως την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης εκ μέρους της ΕΕ, βάσει μιας ευρείας προσχώρησης χωρίς περιορισμούς·
2. τονίζει ότι η παρενόχληση, και ιδίως η σεξουαλική παρενόχληση, που βιώνεται σε χώρο εργασίας συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σοβαρή επίθεση κατά της ψυχικής και σωματικής υγείας ενός ατόμου, γεγονός που του δημιουργεί ανασφάλεια στην εργασία και, σε ορισμένες περιπτώσεις, το εμποδίζει να εκτελέσει την εργασία του· επισημαίνει ότι οι γυναίκες είναι πολύ πιθανότερο να εκτεθούν σε σεξουαλική παρενόχληση απ’ ό,τι οι άνδρες·
3. υπογραμμίζει ότι ο βασικός παράγοντας για τη δημιουργία ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος είναι η πρόληψη, η οποία θα πρέπει να επιτευχθεί με την παροχή πληροφοριών, την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και την προώθηση εκστρατειών και πολιτικών μηδενικής παρενόχλησης, με τη δημιουργία —παράλληλα— επίσημων και άτυπων δομών για την αντιμετώπιση ζητημάτων παρενόχλησης, ιδίως ζητημάτων σεξουαλικής παρενόχλησης, και την παροχή συμβουλευτικής και ψυχολογικής συνδρομής στα θύματα, καθώς και συμβουλών σχετικά με τις επαφές στην αστυνομία και την παραπομπή σε παρόχους νομικής προσφυγής·
4. επαινεί τις προσπάθειες που κατέβαλε το Κοινοβούλιο κατά τη διάρκεια της εκστρατείας MeToo, οι οποίες συμβάλλουν στο να σπάσει η σιωπή και να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με την ανάγκη δημιουργίας καλύτερων συνθηκών εργασίας για όλο το προσωπικό·
Διασφάλιση μηδενικής ανοχής έναντι της παρενόχλησης ως σημαντικής πτυχής της πολιτικής του Κοινοβουλίου για την ισότητα των φύλων
5. θεωρεί ότι, παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι στιγμής για τη θέσπιση πολιτικής μηδενικής παρενόχλησης, εξακολουθούν να υπάρχουν περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στο Κοινοβούλιο και τα θύματα δεν τολμούν πάντα να χρησιμοποιήσουν τους υφιστάμενους διαύλους, γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για την πρόληψη της σεξουαλικής παρενόχλησης·
6. εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση του Προεδρείου του 2018 με την οποία καθορίστηκαν η διαδικασία και τα μέτρα για την πρόληψη της παρενόχλησης, ιδίως δε της σεξουαλικής παρενόχλησης, όπως ο κώδικας αρμόζουσας συμπεριφοράς για τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ενσωματώθηκε στον Κανονισμό τον Ιανουάριο του 2019·
7. χαιρετίζει την έγκριση του σχεδίου δράσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για θέματα φύλου τον Ιούλιο του 2020 και του χάρτη πορείας για την εφαρμογή του το 2021·
8. εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι τα μέτρα για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης δεν είναι αρκετά αυστηρά και δεν περιλαμβάνουν όλες τις δράσεις που ζητήθηκαν σε προηγούμενα ψηφίσματα και, επομένως:
α)
ζητεί από τις υπηρεσίες του Κοινοβουλίου να καταστήσουν την κατάρτιση κατά της παρενόχλησης διαθέσιμη σε όλες τις επίσημες γλώσσες ή με διερμηνεία και να εστιάσουν σε δραστηριότητες προβολής σε μεμονωμένες αντιπροσωπείες και πολιτικές ομάδες·
β)
ζητεί από τις υπηρεσίες του Κοινοβουλίου να καταρτίσουν δημόσιο κατάλογο των βουλευτών που έχουν συμμετάσχει σε αυτά τα σεμινάρια κατάρτισης κατά της παρενόχλησης, ο οποίος θα δημοσιευθεί στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως καλό παράδειγμα για άλλους βουλευτές·
γ)
ζητεί εκ νέου(11) αυστηρότερα μέτρα για την πρόληψη όλων των μορφών παρενόχλησης, ιδίως της σεξουαλικής παρενόχλησης, και ειδικότερα ζητεί την καθιέρωση υποχρεωτικής κατάρτισης κατά της παρενόχλησης για όλους τους βουλευτές το συντομότερο δυνατόν και κατά την έναρξη της θητείας των νεοεκλεγέντων βουλευτών σύμφωνα με τις νομικές συμβουλές που έχουν ληφθεί, διότι η εθελοντική κατάρτιση για την πρόληψη της παρενόχλησης έχει αποδειχθεί ανεπαρκής·
δ)
ζητεί από τις υπηρεσίες του Κοινοβουλίου να αξιολογήσουν τις πιθανές συνέπειες, όπως η δυνατότητα περιορισμού της πρόσληψης προσωπικού χωρίς να παραβιάζεται το δικαίωμα των βουλευτών για ανάληψη των εξόδων βουλευτικής επικουρίας, μεταξύ άλλων πιθανών μέτρων, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση που ορίζεται στην παράγραφο 8 στοιχείο γ) του παρόντος ψηφίσματος, όταν ένας βουλευτής αρνείται να συμμετάσχει σε υποχρεωτική κατάρτιση κατά της παρενόχλησης·
9. ζητεί τη βελτίωση της ευαισθητοποίησης και την καθιέρωση υποχρεωτικής κατάρτισης σχετικά με την πολιτική μηδενικής παρενόχλησης του Κοινοβουλίου σε τακτική βάση για όλα τα άτομα που εργάζονται στους χώρους του, η οποία θα τους παρέχει εργαλεία για να αναγνωρίζουν όλες τις μορφές παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης ιδίως της σεξουαλικής παρενόχλησης, και να την αναφέρουν, καθώς και εξατομικευμένες πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες δομές στήριξης· υπογραμμίζει την ανάγκη να καταστούν αυτές οι δομές στήριξης ευρύτερα γνωστές και εύκολα προσβάσιμες·
10. ζητεί επίσης να ληφθούν μέτρα για την παροχή προστασίας από θυματοποίηση ή αντίποινα κατά των καταγγελλόντων, των θυμάτων, των μαρτύρων και των καταγγελτών·
11. καλεί το Κοινοβούλιο να συνεχίσει να καταδικάζει δημόσια τη σεξουαλική παρενόχληση και να σχεδιάσει μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης με στόχο την καταπολέμηση όλων των μορφών παρενόχλησης εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·
12. εκφράζει την ικανοποίησή του για την καθιέρωση εμπιστευτικών συμβούλων για τα θύματα παρενόχλησης, ιδίως σεξουαλικής παρενόχλησης, δεδομένου ότι αποτελούν πολύτιμη πηγή στήριξης και συμβουλών, και καλεί τους αρμόδιους φορείς του Κοινοβουλίου να διασφαλίσουν ότι οι σύμβουλοι είναι προσβάσιμοι σε όσους έχουν ανάγκη και ικανοί να παράσχουν όλη την αναγκαία βοήθεια· υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η ύπαρξη μιας διαφανούς διαδικασίας επιλογής και ενός χρονικού πλαισίου για τις εντολές των μελών των επιτροπών κατά της παρενόχλησης και των εμπιστευτικών συμβούλων·
13. ζητεί από τους αρμόδιους φορείς του Κοινοβουλίου τη θέσπιση επαγγελματικών μηχανισμών με σκοπό την υποστήριξη και την παροχή βοήθειας στα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, βελτιώνοντας την προσβασιμότητα και την ορατότητα και δίνοντας τέλος στον στιγματισμό· υπογραμμίζει ότι είναι ανάγκη να αποφεύγεται η θυματοποίηση και καλεί τους εν λόγω φορείς να διασφαλίσουν ότι δεν παρεμποδίζεται η πρόοδος της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των θυμάτων·
14. ζητεί πιο στοχευμένη κατάρτιση για όλα τα επίπεδα διοίκησης όσον αφορά τον θεσμικό τους ρόλο στην ενσωμάτωση της πολιτικής μηδενικής παρενόχλησης στις καθημερινές πρακτικές τους, με ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες που βρίσκονται στις πλέον ευάλωτες θέσεις, όπως οι ασκούμενοι, οι ΔΚΒ και οι συμβασιούχοι υπάλληλοι·
15. αναγνωρίζει τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι στιγμής για να διασφαλιστούν η ισότητα των φύλων και η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένης της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε διευθυντικές θέσεις, και τονίζει ότι η πλήρης εφαρμογή του χάρτη πορείας και οι προγραμματισμένες τακτικές αναθεωρήσεις για τη βελτίωση του σχεδίου δράσης του Κοινοβουλίου για θέματα φύλου μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία μιας νοοτροπίας αμοιβαίου σεβασμού, στην πρόληψη κάθε μορφής παρενόχλησης και στην ευαισθητοποίηση του Κοινοβουλίου ως προς τη διάσταση του φύλου· τονίζει τη σημασία που έχει η ευαισθητοποίηση σχετικά με το σχέδιο δράσης για θέματα φύλου και τον χάρτη πορείας του προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή του· ζητεί να δημοσιευθούν στον ιστότοπο του Κοινοβουλίου·
16. σημειώνει το έργο της συμβουλευτικής επιτροπής για την παρενόχληση και την πρόληψή της στον χώρο εργασίας και της συμβουλευτικής επιτροπής για την παρενόχληση και την πρόληψή της στον χώρο εργασίας, η οποία εξετάζει καταγγελίες διαπιστευμένων κοινοβουλευτικών βοηθών κατά μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· ζητεί πλήρη διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο με τον οποίον το Κοινοβούλιο αντιμετωπίζει ζητήματα παρενόχλησης προστατεύοντας παράλληλα την ταυτότητα των θιγόμενων, και καλεί αμφότερες τις επιτροπές να καταρτίζουν και να δημοσιεύουν ετησίως τις εκθέσεις παρακολούθησης και τις εκτιμήσεις κινδύνου τους στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, να εφαρμόζουν μηχανισμούς ελέγχου και, ειδικότερα, να δημοσιεύουν την εξωτερική αξιολόγηση που διενεργείται στη συμβουλευτική επιτροπή για την παρενόχληση και την πρόληψή της στον χώρο εργασίας, η οποία εξετάζει καταγγελίες διαπιστευμένων κοινοβουλευτικών βοηθών κατά μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· ζητεί εκ νέου(12) να διενεργηθεί ανεξάρτητη αξιολόγηση του ισχύοντος συστήματος από εξωτερικούς και με διαφάνεια επιλεγμένους ελεγκτές όσον αφορά την αποτελεσματικότητά του και, εάν είναι αναγκαίο, να προταθούν τροποποιήσεις το συντομότερο δυνατόν και πριν από το τέλος της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, προκειμένου να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία και η ισορροπία των φύλων και να αποφευχθούν οι συγκρούσεις συμφερόντων στις υφιστάμενες δομές και, επομένως:
α)
ζητεί να αλλάξει η σύνθεση των δύο επιτροπών προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες με αποδεδειγμένη πείρα στην αντιμετώπιση ζητημάτων παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένων ιατρών, ψυχολόγων και νομικών εμπειρογνωμόνων στον τομέα της παρενόχλησης, είναι επίσημα μέλη με δικαίωμα ψήφου·
β)
επισημαίνει ότι οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα μπορούσαν να πέσουν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης και ζητεί να αναληφθεί συγκεκριμένη δράση στο πλαίσιο αυτό από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Κοινοβουλίου και τις πολιτικές ομάδες·
γ)
συνιστά να συσταθεί ειδική ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων με εντολή να εξετάσει την κατάσταση όσον αφορά τη σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση στο Κοινοβούλιο, προκειμένου να αξιολογήσει την υπάρχουσα συμβουλευτική επιτροπή του για την παρενόχληση και την πρόληψή της στον χώρο εργασίας η οποία εξετάζει καταγγελίες διαπιστευμένων κοινοβουλευτικών βοηθών κατά μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τη συμβουλευτική επιτροπή για το προσωπικό του Κοινοβουλίου σχετικά με την πρόληψη της παρενόχλησης, και να προτείνει κατάλληλες αλλαγές·
17. συνιστά, μία φορά τον χρόνο, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής να παρέχει στην Ομάδα Υψηλού Επιπέδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ισότητα των φύλων και τη διαφορετικότητα δεδομένα σχετικά με καταγγελίες για κακοδιοίκηση που αφορούν υποθέσεις εικαζόμενης παρενόχλησης στο Κοινοβούλιο και υποβάλλονται ενώπιόν του·
Συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ
18. καλεί όλα τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να ανταλλάσσουν τακτικά τις βέλτιστες πρακτικές τους για την αντιμετώπιση της παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένων πολιτικών κατά της παρενόχλησης, κατευθυντήριων γραμμών ή οποιωνδήποτε νέων διατάξεων σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισής της·
19. καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να δημιουργήσουν ένα δίκτυο εμπιστευτικών συμβούλων ή εξωτερικών διαμεσολαβητών για την παροχή καθοδήγησης και στήριξης στα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης και ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ εμπιστευτικών συμβούλων σε διάφορους φορείς της ΕΕ, που είναι απαραίτητη για μικρότερους φορείς με λιγότερα μέλη προσωπικού διαθέσιμα για την παροχή επαρκούς στήριξης·
20. καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αξιολογήσουν και να προσαρμόσουν αναλόγως τις εσωτερικές πολιτικές τους ώστε να μπορούν όλοι —όχι μόνο το μόνιμο προσωπικό αλλά και οι ασκούμενοι και οι εξωτερικοί ανάδοχοι— να χρησιμοποιούν τόσο επίσημες όσο και άτυπες δομές για να επισημαίνουν τις περιπτώσεις παρενόχλησης και να ζητούν συμβουλευτική και ψυχολογική συνδρομή·
21. καλεί την Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αναθέσει την εκπόνηση μελέτης σχετικά με την προστιθέμενη αξία των πλατφορμών καταγγελίας δυσλειτουργιών στους χώρους εργασίας και τον τρόπο με τον οποίον θα μπορούσε να εφαρμοστεί εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, τα αποτελέσματα και οι συστάσεις της οποίας θα πρέπει να παρουσιαστούν σε εργαστήριο ή ακρόαση με ανταλλαγή απόψεων στις σχετικές επιτροπές του Κοινοβουλίου·
22. καλεί την Επιτροπή να παράσχει, κατά την αναθεώρηση του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων της ΕΕ, επαρκή μέσα για την αντιμετώπιση περιπτώσεων παρενόχλησης, την αποφυγή δευτερογενούς θυματοποίησης και τη διασφάλιση έγκαιρων αντιδράσεων·
23. καλεί τους οργανισμούς και τους φορείς της ΕΕ να προσαρμόσουν τους εσωτερικούς κανόνες τους για την καταπολέμηση όλων των μορφών παρενόχλησης, ιδίως της σεξουαλικής παρενόχλησης, και να διασφαλίσουν ότι εφαρμόζουν επίσης τη θεμελιώδη αρχή της ισότητας των φύλων σε όλα τα επίπεδα προσωπικού και διοίκησης, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις νέες συνθήκες τηλεργασίας και τα σχετικά διδάγματα που αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή αυτών των κανόνων κατά της παρενόχλησης και την αρχή των σχεδίων δράσης για θέματα φύλου, με σκοπό την προώθηση και την περαιτέρω ενίσχυση της ισότητας των φύλων στους οργανισμούς και τους φορείς της ΕΕ·
o o o
24. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στους οργανισμούς και τους φορείς της ΕΕ, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Μαρτίου 2021, με τίτλο «Καταπολέμηση της βίας με βάση το φύλο – Αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας».
Ψήφισμα σχετικά με την προσχώρηση της ΕΕ στη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και άλλα μέτρα για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, παράγραφος 16: «καλεί τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το Προεδρείο και τη διοίκηση του Κοινοβουλίου να συνεχίσουν να καταβάλλουν προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ένας χώρος εργασίας απαλλαγμένος από παρενόχληση και σεξισμό, και να εφαρμόσουν τα ακόλουθα μέτρα, σύμφωνα με τα αιτήματα που εγκρίθηκαν στο ψήφισμα του 2017 σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στην ΕΕ: [...] υλοποίηση υποχρεωτικών μαθημάτων κατάρτισης για τον σεβασμό και την αξιοπρέπεια στον χώρο εργασίας για όλους τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και για όλες τις κατηγορίες προσωπικού·»· Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στην ΕΕ, παράγραφος 17.
Ψήφισμα σχετικά με την κατάσταση προβλέψεων εσόδων και δαπανών του Κοινοβουλίου για το οικονομικό έτος 2021, παράγραφος 55.
Η κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
163k
53k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας (2021/3010(RSP))
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα και εκθέσεις του σχετικά με την Ουκρανία και τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη του ΟΗΕ, τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα και τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών,
– έχοντας υπόψη την Τελική Πράξη του Ελσίνκι, της 1ης Αυγούστου 1975, και τα μεταγενέστερα έγγραφά της,
– έχοντας υπόψη Χάρτα των Παρισίων για μια Νέα Ευρώπη, της 19ης-21ης Νοεμβρίου 1990,
– έχοντας υπόψη το Μνημόνιο του Μινσκ, της 19ης Σεπτεμβρίου 2014, τη δέσμη μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, που εγκρίθηκε και υπογράφηκε στο Μινσκ στις 12 Φεβρουαρίου 2015 και επικυρώθηκε στο σύνολό της από το ψήφισμα 2202 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 17ης Φεβρουαρίου 2015,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου, και ιδίως τον τίτλο ΙΙ σχετικά με τον πολιτικό διάλογο και τη σύγκλιση στον τομέα των εξωτερικών υποθέσεων και της ασφάλειας(1),
– έχοντας υπόψη τον πρώτο διάλογο ΕΕ-Ουκρανίας σχετικά με την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, που πραγματοποιήθηκε στις 3 Ιουνίου 2021,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΗΠΑ-Ουκρανίας, που υπεγράφη στις 10 Νοεμβρίου 2021 από τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken και τον Υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας Dmytro Kuleba,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Josep Borrell, μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 13ης Δεκεμβρίου 2021, σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε επίθεση κατά της Ουκρανίας θα έχει πολιτικές συνέπειες και υψηλό οικονομικό κόστος για τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg μετά τη συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ της 30ής Νοεμβρίου 2021,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση των Υπουργών Εξωτερικών της G7, της 12ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη Ρωσία και την Ουκρανία,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση στην οποία προέβησαν στις 12 Οκτωβρίου 2021, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel, και η Πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen, μετά την 23η σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 9ης Δεκεμβρίου 2021, με τίτλο «Πρόβλημα της στρατιωτικοποίησης της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης, της Ουκρανίας, καθώς και τμημάτων του Εύξεινου Πόντου και της Αζοφικής Θάλασσας»,
– έχοντας υπόψη το Μνημόνιο της Βουδαπέστης σχετικά με τις εγγυήσεις ασφάλειας, της 5ης Δεκεμβρίου 1994,
– έχοντας υπόψη την πολιτική της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των περιοριστικών μέτρων της, τα οποία ισχύουν από το 2014,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ και τις αρχές του διεθνούς δικαίου, όλα τα κράτη στις διεθνείς τους σχέσεις απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της κρίσης στα σύνορα ΕΕ-Λευκορωσίας, η Ρωσική Ομοσπονδία αυξάνει σταθερά τη στρατιωτική της παρουσία κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας, συγκεντρώνοντας σήμερα περίπου 100 000 στρατιώτες, και στις περιοχές Ντονέτσκ και Λουχάνσκ της Ουκρανίας που επί του παρόντος τελούν υπό την κατοχή δυνάμεων υποστηριζόμενων από τη Ρωσία, και έχει αυξήσει σημαντικά την κλίμακα των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της στην κατεχόμενη Κριμαία, καθώς και στη λεκάνη του Ευξείνου Πόντου· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων επιβεβαιώθηκε από πρόσφατες εμπορικές δορυφορικές εικόνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατη συγκέντρωση θεωρείται πιο σημαντική από την προηγούμενη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων την άνοιξη του τρέχοντος έτους·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκθέσεις πληροφοριών των ΗΠΑ, η Ρωσία θα μπορούσε αυτή τη φορά να αναπτύξει έως και 175 000 στρατιώτες έως τις αρχές του 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι επιθετικές εξελίξεις μπορούν να ερμηνευθούν είτε ως προετοιμασίες για μια πολυμετωπική στρατιωτική επίθεση είτε ως απειλή χρήσης βίας κατά της γειτονικής Ουκρανίας με σκοπό την παρέμβαση στην κυριαρχία και την πολιτική ανεξαρτησία της τελευταίας, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Aliaksandr Lukashenka ανακοίνωσε πλήρη στήριξη προς τη Ρωσία σε περίπτωση στρατιωτικής δράσης κατά της Ουκρανίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες μετακινήσεις ρωσικών στρατευμάτων κοντά στα ουκρανικά σύνορα συνοδεύτηκαν από ενισχυμένες παρεμβάσεις και εκστρατείες παραπληροφόρησης από Ρώσους πράκτορες και μέσα ενημέρωσης στην ΕΕ, την Ουκρανία και την ίδια τη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω υβριδικές τακτικές περιλαμβάνουν αύξηση του δυσφημιστικού περιεχομένου προς το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία, απόπειρες καταλογισμού της ευθύνης στην Ουκρανία και το ΝΑΤΟ για πιθανή μελλοντική ρωσική στρατιωτική κλιμάκωση, καθώς και διάδοση ψευδών αφηγημάτων μεταξύ άλλων από τον Πρόεδρο Putin και τον πρώην Πρόεδρο Medvedev προσωπικά·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν παρέλθει περισσότερα από έξι έτη από την έγκριση των συμφωνιών του Μινσκ και περισσότερα από επτά έτη από την παράνομη προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσική Ομοσπονδία και την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία από τη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από 14 000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στις συνεχιζόμενες συγκρούσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύγκρουση είχε ως αποτέλεσμα σχεδόν δύο εκατομμύρια άτομα να εκτοπιστούν στο εσωτερικό της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέσα διαβίωσης του πληθυσμού των ελεγχόμενων από τη Ρωσία και προσαρτημένων σε αυτήν εδαφών στην Ουκρανία και στις γύρω περιοχές εξακολουθούν να πλήττονται σοβαρά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία είναι μέρος της σύγκρουσης και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως διαμεσολαβητής·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, του Φεβρουαρίου του 2015, έχει υποστεί σοβαρές καθυστερήσεις, κυρίως λόγω μονομερώς ληφθέντων από τη Ρωσική Ομοσπονδία μέτρων που αντιβαίνουν στις δεσμεύσεις της βάσει των συμφωνιών·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει αναφερθεί η παρουσία εργαζομένων της ρωσικής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Wagner Group μαζί με φιλορώσους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία από το 2014, αρχικά με 250 περίπου μαχητές που σήμερα ανέρχονται σε 2 500 άτομα·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τελευταία έκθεση της αποστολής παρακολούθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία, η οποία δημοσιεύτηκε την 1η Δεκεμβρίου 2021, επισήμανε την κλιμάκωση των εχθροπραξιών στη ζώνη συγκρούσεων του Ντονμπάς, την αύξηση των θυμάτων μεταξύ αμάχων από την ουκρανική πλευρά και τις ζημίες σε υποδομές· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση επισημάνθηκε επίσης ότι τα δικαστήρια των αυτοανακηρυχθεισών δημοκρατιών του Ντονμπάς συνέχισαν να καταδικάζουν αμάχους για εγκλήματα που σχετίζονται με συγκρούσεις χωρίς δίκαιη δίκη·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν περισσότερες από 160 παράνομες φυλακές στα κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη της Ουκρανίας στις περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ, όπου περισσότερα από 3 000 άτομα κρατούνται παράνομα και έχουν υποστεί βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση από την έναρξη της σύγκρουσης·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία εξακολουθεί να παραβιάζει την κατάπαυση του πυρός στο Ντονμπάς, έχοντας προβεί σε 2 346 επιθέσεις εναντίον ουκρανικών θέσεων, με αποτέλεσμα τον θάνατο 65 Ουκρανών στρατιωτών και τον τραυματισμό άλλων 261, συμπεριλαμβανομένων 29 στρατιωτών των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων που σκοτώθηκαν από ελεύθερους σκοπευτές μεταξύ 27ης Ιουλίου 2020 και 2ας Δεκεμβρίου 2021·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Απρίλιο του 2021, το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας έκλεισε μονομερώς τα ύδατα γύρω από τα στενά του Κερτς σε μη εμπορικά σκάφη από άλλες χώρες, εμποδίζοντας έτσι την ελεύθερη διέλευση πλοίων από και προς την Αζοφική Θάλασσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η Ρωσία είχε ανακοινώσει ότι θα άρει τους περιορισμούς τον Οκτώβριο του 2021, αυτοί εξακολουθούν να ισχύουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμπόδια αυτά έχουν αρνητικές συνέπειες για τους λιμένες της Ουκρανίας στην Αζοφική Θάλασσα και για τη διεθνή θαλάσσια διέλευση στη Μαύρη Θάλασσα·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 15 Νοεμβρίου 2021, ο Ρώσος Πρόεδρος Putin υπέγραψε διάταγμα σχετικά με απλουστευμένους εμπορικούς κανόνες, το οποίο καθιστά δυνατή την πρόσβαση των εμπορευμάτων προς και από τις προσωρινά μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές της Ουκρανίας, Ντονέτσκ και Λουχάνσκ·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης για τη στρατηγική εταιρική σχέση ΗΠΑ-Ουκρανίας, της 10ης Νοεμβρίου 2021, ορίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία προτίθενται να συνεχίσουν μια σειρά ουσιαστικών μέτρων για την πρόληψη της εξωτερικής άμεσης και υβριδικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας και να καταστήσουν τη Ρωσία υπόλογη για τέτοιες επιθέσεις και παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, την 1η Δεκεμβρίου 2021, ο Πρόεδρος Putin ζήτησε από το ΝΑΤΟ νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις ότι δεν θα προβεί σε περαιτέρω διευρύνσεις προς την Ανατολή· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 30 Νοεμβρίου 2021, μετά τη συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg δήλωσε ότι η Ρωσία «δεν έχει δικαίωμα βέτο, ούτε δικαίωμα παρέμβασης στην εν λόγω διαδικασία» σε σχέση με την πιθανή συμμετοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ·
1. υποστηρίζει την ανεξαρτησία, την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της· υπενθυμίζει τη σθεναρή στήριξή του στην πολιτική της ΕΕ για τη μη αναγνώριση της παράνομης προσάρτησης της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης· καταδικάζει την άμεση και έμμεση εμπλοκή της Ρωσίας στην ένοπλη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία, καθώς και τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται στα εδάφη αυτά και στην προσαρτηθείσα Κριμαία·
2. καταδικάζει τη σημερινή μεγάλη συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία και απορρίπτει κάθε δικαιολογία της Ρωσίας για το θέμα αυτό· υπενθυμίζει ότι αυτό είναι η δεύτερη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο φέτος· υπογραμμίζει ότι αυτή η συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων συνοδεύτηκε από δραματική αύξηση της επιθετικής ρητορικής από τη ρωσική πλευρά·
3. ζητεί από τη Ρωσική Ομοσπονδία να αποσύρει αμέσως και πλήρως τις στρατιωτικές της δυνάμεις, να παύσει την απειλή κατά της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, η οποία έχει αποσταθεροποιητικό αποτέλεσμα για ολόκληρη την περιοχή και πέραν αυτής, να σταματήσει όλα τα μέτρα που επιδεινώνουν περαιτέρω τη σύγκρουση και να αποκλιμακώσει τις εντάσεις σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ρωσίας· τονίζει την ανάγκη για ειρηνική πολιτική επίλυση της σύγκρουσης·
4. υπογραμμίζει ότι η συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων συνιστά επίσης απειλή για τη συνολική ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια της Ευρώπης και καλεί τη Ρωσία να συμμορφωθεί με τις διεθνείς υποχρεώσεις της, όπως είναι οι αρχές και οι δεσμεύσεις του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) σχετικά με τη διαφάνεια των στρατιωτικών μετακινήσεων, συμπεριλαμβανομένου του εγγράφου της Βιέννης· ζητεί επιπλέον από τη Ρωσία να τηρήσει την υποχρέωσή της που απορρέει από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και να εγγυηθεί την ελευθερία ναυσιπλοΐας και διέλευσης από τα διεθνή στενά του Κερτς προς τους λιμένες της Αζοφικής Θάλασσας·
5. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη συνεχιζόμενη στρατιωτικοποίηση της Αζοφικής Θάλασσας, της Μαύρης Θάλασσας και της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας, ιδίως για τη στρατιωτικοποίηση της περιοχής του Καλίνινγκραντ και της παρανόμως κατεχόμενης Κριμαίας, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ικανοτήτων άρνησης πρόσβασης /απαγόρευσης χρήσης περιοχής (A2/AD) από τη Ρωσική Ομοσπονδία, που περιλαμβάνουν τη χρήση νέων αντιαεροπορικών συστημάτων S-400, και την άνευ προηγουμένου συγκέντρωση συμβατικών δυνάμεων και προετοιμασιών για πιθανή ανάπτυξη πυρηνικών όπλων·
6. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τον λαό της Ουκρανίας, ο οποίος υποφέρει σε μεγάλο βαθμό από το 2014 λόγω του πολέμου, ο οποίος συνοδεύεται από σοβαρή οικονομική κρίση, και ζει τώρα υπό την απειλή μιας στρατιωτικής επίθεσης πλήρους κλίμακας που απειλεί τη ζωή όλων των πολιτών της χώρας·
7. επαναλαμβάνει ότι ο διάλογος της ΕΕ για την ασφάλεια με την Ουκρανία θα πρέπει να είναι φιλόδοξος και να συμβάλλει στη συγκλίνουσα αξιολόγηση των προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας επί τόπου· τονίζει ότι οι φιλικές χώρες θα πρέπει να εντείνουν τη στρατιωτική τους στήριξη προς την Ουκρανία και την παροχή αμυντικών όπλων, κάτι που συνάδει με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ που επιτρέπει την ατομική και συλλογική αυτοάμυνα· χαιρετίζει την απόφαση που ελήφθη στις 2 Δεκεμβρίου 2021 από το Συμβούλιο της ΕΕ να παρασχεθεί στην Ουκρανία δέσμη 31 εκατομμυρίων EUR στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη (ΕΜΕ) ως συμβολή στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και των αμυντικών ικανοτήτων· σημειώνει ότι μια πιθανή μελλοντική συμμετοχή της Ουκρανίας σε έργα μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO) θα βελτιώσει σημαντικά τις εθνικές αμυντικές ικανότητες της Ουκρανίας σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές και τα πρότυπα της ΕΕ, όπως διατυπώνεται στη συμφωνία σύνδεσης·
8. υπογραμμίζει ότι η επαναλαμβανόμενη συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στα ουκρανικά σύνορα αποτελεί εργαλείο ώστε να αποσπαστούν πολιτικές παραχωρήσεις από τη Δύση εις βάρος της Ουκρανίας· τονίζει ότι η επιλογή συμμαχιών από οποιαδήποτε χώρα δεν πρέπει να υπόκειται στην έγκριση τρίτης χώρας και, ως εκ τούτου, απορρίπτει κάθε προσπάθεια της Ρωσίας να συμπεριλάβει ορισμένες χώρες στη «σφαίρα επιρροής» της και, ως εκ τούτου, να διαμορφώσει το μέλλον τους· υπενθυμίζει ότι οι ενέργειες συμβιβασμού ή κατευνασμού από τη Δύση θα εκλαμβάνονταν από τη ρωσική πλευρά ως αδυναμία και απλώς θα την ενθάρρυναν να κλιμακώσει περαιτέρω την επιθετική της προσέγγιση·
9. επισημαίνει ότι η συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων αποτελεί επίσης μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής, η οποία περιλαμβάνει επίσης στοιχεία υβριδικού πολέμου, που εφαρμόζει η Ρωσία κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ομόφρονων εταίρων της, προκαλώντας χάος και σύγχυση στις γειτονιές της, στα σύνορά της και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης· επαναλαμβάνει ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί ένα σύνολο απειλών, όπως είναι οι στρατιωτικές και οι ψηφιακές απειλές και εκείνες που σχετίζονται με την ενέργεια και την παραπληροφόρηση, αξιοποιώντας το ανοικτό σύστημα της ΕΕ με σκοπό την αποδυνάμωσή του· πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να γνωρίζει τα δικά της τρωτά σημεία και τα τρωτά σημεία των εταίρων της στη γειτονία, και να ενισχύσει την ανθεκτικότητα προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τυχόν υβριδικές επιθέσεις και να βελτιώσει τη συνεργασία με τους εταίρους, ιδίως όσον αφορά την παραπληροφόρηση, καθώς και να ενισχύσει τις ικανότητες που αποσκοπούν στην ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στην κατάσταση των γυναικών και των ευάλωτων ομάδων σε περιοχές συγκρούσεων·
10. υπογραμμίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι έτοιμη να στείλει στη Ρωσική Ομοσπονδία μια πολύ σθεναρή προειδοποίηση ότι οι στρατιωτικές εχθροπραξίες όχι μόνο θα είναι απαράδεκτες, αλλά και θα έχουν υψηλό οικονομικό και πολιτικό κόστος· χαιρετίζει τις τελευταίες δηλώσεις της ΕΕ και των Υπουργών Εξωτερικών της G7 που εκφράζουν τη σθεναρή υποστήριξή τους για συντονισμένη διεθνή δράση κατά ενδεχόμενης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας·
11. ζητεί από τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να διασφαλίσει ότι το Συμβούλιο παραμένει ενήμερο για τις στρατιωτικές ενέργειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας και παραμένει έτοιμο να συμφωνήσει ταχέως για περαιτέρω κοινή δράση, και ιδίως για την έγκριση σοβαρών οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κυρώσεων σε στενό συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το ΝΑΤΟ και άλλους εταίρους, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι άμεσες και βάσιμες απειλές που θέτει η Ρωσία, αντί να περιμένει να πραγματοποιηθεί ακόμη μία εισβολή προτού αναλάβει δράση· υπογραμμίζει την ανάγκη για μια ενιαία προσέγγιση όσον αφορά την αποτροπή από την ΕΕ και τους εταίρους της· υπογραμμίζει ότι οποιαδήποτε ενέργεια θα πρέπει να αναληφθεί σε συντονισμό με την Ουκρανία·
12. υπογραμμίζει ότι η νέα δέσμη κυρώσεων θα πρέπει να περιλαμβάνει τους Ρώσους αξιωματικούς του στρατού ξηράς και του ναυτικού που εμπλέκονται στον σχεδιασμό πιθανής εισβολής, καθώς και τον άμεσο κύκλο και τους ολιγάρχες στο στενό περιβάλλον του Ρώσου Προέδρου και τις οικογένειές τους· ζητεί οι κυρώσεις αυτές να συνεπάγονται το πάγωμα χρηματοοικονομικών και υλικών περιουσιακών στοιχείων στην ΕΕ, ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το σύστημα πληρωμών SWIFT, αποκλείοντας έτσι τις ρωσικές εταιρείες από τη διεθνή χρηματοπιστωτική αγορά και απαγορεύοντας την αγορά ρωσικού δημόσιου χρέους στις πρωτογενείς και δευτερογενείς αγορές, και να στοχεύουν σε σημαντικούς τομείς της ρωσικής οικονομίας και να διαταράσσουν τη χρηματοδότηση των υπηρεσιών πληροφοριών και του στρατού·
13. υπογραμμίζει ότι, σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, η πρώτη και άμεση ενέργεια της ΕΕ θα πρέπει να είναι η ακύρωση όλων των ταξιδιωτικών ευκαιριών και η ανάκληση της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για τους κατόχους ρωσικών διπλωματικών διαβατηρίων, με εξαίρεση τους διαπιστευμένους διπλωμάτες·
14. απαιτεί η ΕΕ να λάβει επείγοντα και αξιόπιστα μέτρα ώστε να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας και ζητεί από την ΕΕ να επιδείξει ισχυρότερη ενεργειακή αλληλεγγύη με την Ουκρανία, σύμφωνα με τη συμφωνία σύνδεσης, αυξάνοντας τις διασυνδέσεις στις ενεργειακές υποδομές· ζητεί, ως εκ τούτου, από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι ο αγωγός Nord Stream 2 δεν θα τεθεί σε λειτουργία, ανεξάρτητα από το αν σε κάποιο σημείο πληροί τις διατάξεις της οδηγίας της ΕΕ για το φυσικό αέριο(2)· επαναλαμβάνει τις μακροπρόθεσμες, θεμελιώδεις ανησυχίες του σχετικά με τους πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους και τους κινδύνους για την ασφάλεια που συνδέονται με το έργο Nord Stream 2· υπογραμμίζει την ανάγκη να σταματήσει η κατασκευή των αμφιλεγόμενων πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από τη Rosatom·
15. υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι δεν είναι πλέον φιλόξενα μέρη για τον ρωσικό πλούτο και τις επενδύσεις ασαφούς προέλευσης, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση παγκόσμιου μηχανισμού κυρώσεων για την καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς και με τη συνεπή εφαρμογή και επιβολή των υφιστάμενων οδηγιών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εντείνουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό των στρατηγικών επενδύσεων του Κρεμλίνου εντός της ΕΕ που έχουν σκοπό την ανατροπή, την υπονόμευση των δημοκρατικών διαδικασιών και θεσμών και τη διάδοση της διαφθοράς, και να δημιουργήσουν μεγαλύτερη διαφάνεια, ιδίως όσον αφορά τα κεφάλαια που κατατίθενται ή δαπανώνται στην ΕΕ από τη ρωσική ελίτ·
16. υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαία η λήψη αποφασιστικών μέτρων για να αποτραπεί η παράκαμψη των υφιστάμενων κυρώσεων της ΕΕ από τη Ρωσία· πιστεύει ότι, για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ θα πρέπει να επανεξετάσει και να επικαιροποιήσει τους ισχύοντες κανονισμούς της ώστε να καλυφθούν τα πολλαπλά κενά, προκειμένου να καταστούν αποτελεσματικότερες οι κυρώσεις και να υποχρεωθεί η Ρωσία να καταβάλει πραγματικά υψηλότερο τίμημα για τις εχθρικές ενέργειές της·
17. καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να συζητήσει και να αξιολογήσει διεξοδικά, κατά τη συνεδρίασή του στις 16 Δεκεμβρίου 2021, κάθε πιθανή αντίδραση στις προερχόμενες από τη Ρωσική Ομοσπονδία απειλές κατά της ευρωπαϊκής ασφάλειας και να συνεχίσει τις προηγούμενες συζητήσεις του σχετικά με μια ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ έναντι της Ρωσίας· καλεί την ΕΕ και τους Ευρωπαίους εταίρους να συζητήσουν μακροπρόθεσμα σχέδια για την ευρωπαϊκή ασφάλεια με σκοπό την από κοινού αντιμετώπιση μελλοντικών στρατιωτικών απειλών στην ήπειρο· εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη επιδείνωση των βασικών πυλώνων της διεθνούς αρχιτεκτονικής ασφάλειας και ελέγχου των όπλων, που έχουν υποστεί χειραγώγηση και επανειλημμένες παραβιάσεις από τη Ρωσία· καλεί, σε αυτό το πλαίσιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αξιολογήσουν αναλόγως τη Ρωσία ως μείζονα απειλή για την ευρωπαϊκή ήπειρο στη στρατηγική πυξίδα, όπως αναφέρεται επίσης στην έκθεση της ομάδας προβληματισμού του ΝΑΤΟ·
18. καλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία να παύσει να λαμβάνει μονομερώς μέτρα που αντιβαίνουν στις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ, παρεμποδίζουν την έγκαιρη υλοποίησή τους, οξύνουν τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και εγείρουν αμφιβολίες διεθνώς σχετικά με την πολιτική βούληση και την ικανότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας να τηρήσει τις δεσμεύσεις της·
19. ζητεί από τη Ρωσία και τους υποστηριζόμενους από αυτήν αυτονομιστές να τηρήσουν τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός· καλεί τη Ρωσία να συμμετάσχει εποικοδομητικά στην Τετράδα της Νορμανδίας και στην Τριμερή Ομάδα Επαφής και να εφαρμόσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της, ιδίως στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ και της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας· ζητεί την άμεση απελευθέρωση όλων των παρανόμως κρατουμένων και φυλακισμένων Ουκρανών πολιτών· ενθαρρύνει το Συμβούλιο να διευρύνει επίσης το πεδίο εφαρμογής των κυρώσεων του ώστε να καλύπτει την πολιτική χορήγησης διαβατηρίων, τη διοργάνωση παράνομων εκλογών στην Κριμαία και την απόφαση να συμμετάσχουν κάτοικοι των μη ελεγχόμενων από την κυβέρνηση περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ της Ουκρανίας στις εκλογές για την Κρατική Δούμα τον Σεπτέμβριο του 2021, καθώς και να αυξήσει το τίμημα που καταβάλλει η Ρωσία για την παρεμπόδιση της εφαρμογής των συμφωνιών του Μινσκ και των συνομιλιών της Τετράδας της Νορμανδίας· καλεί το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να διερευνήσει τα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί από τη ρωσική πλευρά και τους αντιπροσώπους της στη χερσόνησο της Κριμαίας και στην ανατολική Ουκρανία· τονίζει τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν εν προκειμένω το Διεθνές Δικαστήριο και οι υποθέσεις διεθνούς δικαιοδοσίας· θεωρεί ότι η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία των de facto αρχών των αποκαλούμενων Λαϊκών Δημοκρατιών του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ θα πρέπει να τιμωρηθεί στο πλαίσιο του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
20. τονίζει πόσο σημαντική είναι η ειδική αποστολή παρακολούθησης του ΟΑΣΕ στην Ουκρανία, καθώς και το να μπορέσει να συνεχίσει το έργο της μετά τον Μάρτιο του 2022, που επί του παρόντος αναμένεται να λήξει η τρέχουσα εντολή της, και χωρίς περιορισμούς· αποδοκιμάζει σθεναρά τις ενέργειες της Ρωσίας που εμποδίζουν την ειδική αποστολή παρακολούθησης του ΟΑΣΕ να εκπληρώσει τον ρόλο της, παρεμβαίνοντας στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της αποστολής και εμποδίζοντας την πρόσβαση των παρατηρητών στα κατεχόμενα εδάφη· εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση της Ρωσίας να τερματίσει την αποστολή παρακολούθησης του ΟΑΣΕ στα ρωσικά σημεία ελέγχου Γκούκοβο και Ντονέτσκ·
21. υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες της Ουκρανίας να προσαγάγει ενώπιον της δικαιοσύνης τους Ρώσους μισθοφόρους που διέπραξαν εγκλήματα πολέμου και ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τη συνεργασία τους για τον σκοπό αυτό·
22. επαναλαμβάνει την υποστήριξή του στη διεθνή έρευνα σχετικά με τις συνθήκες της τραγικής κατάρριψης της πτήσης MH17 της Malaysian Airlines, η οποία θα μπορούσε να συνιστά έγκλημα πολέμου, και επαναλαμβάνει την έκκλησή του για προσαγωγή των υπευθύνων στη δικαιοσύνη·
23. καταδικάζει την υπογραφή από τον Πρόεδρο Putin του διατάγματος σχετικά με απλουστευμένους εμπορικούς κανόνες που καθιστούν δυνατή τη λήψη μέτρων πρόσβασης προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερη πρόσβαση των εμπορευμάτων προς και από τις προσωρινά μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές της Ουκρανίας, Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, και ζητεί από τη Ρωσία να το ανακαλέσει· υπογραμμίζει ότι αυτά τα μονομερή μέτρα παραβιάζουν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τους τελωνειακούς ελέγχους, και θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις και να παρατείνουν το status quo και, παράλληλα, να παρεμποδίσουν τη διαδικασία της μελλοντικής επανένταξης·
24. χαιρετίζει τη δημιουργία και τις δραστηριότητες της Διεθνούς Πλατφόρμας για την Κριμαία· θεωρεί ότι πρόκειται για σημαντικό εργαλείο για να παραμείνει το θέμα της παράνομης προσάρτησης της χερσονήσου της Κριμαίας ψηλά στη διεθνή ατζέντα· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ισχυρή στήριξη της ΕΕ σε αυτή την πρωτοβουλία και καλεί την ΕΕ να συμβάλει περαιτέρω στην ανάπτυξη της μορφής διαβούλευσης και συντονισμού της· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι διεθνείς οργανισμοί και οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση στην Κριμαία·
25. καλεί τον ρωσικό λαό να μην πιστεύει στην πανταχού παρούσα επίσημη προπαγάνδα που απεικονίζει τη Δύση ως εχθρό του ρωσικού λαού και του ρωσικού κράτους· υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία και η ελευθερία αποτελούν απειλή μόνο για τις διεφθαρμένες ρωσικές ελίτ και όχι για τον λαό· εκφράζει την επιθυμία να συμμετάσχει σε διάλογο και να οικοδομήσει μελλοντικές σχέσεις με μια δημοκρατική Ρωσία· υπενθυμίζει ότι η εξωτερική και εσωτερική επιθετική πολιτική «πρώτα το Κρεμλίνο» θυματοποιεί τον ρωσικό λαό·
26. στηρίζει τις ουκρανικές αρχές στις προσπάθειές τους να μεταρρυθμίσουν τη χώρα σύμφωνα με τις διατάξεις της συμφωνίας σύνδεσης και της σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να διατηρήσουν μια αξιόπιστη μακροπρόθεσμη προοπτική για την προσχώρηση της Ουκρανίας στην ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για κάθε ευρωπαϊκό κράτος· υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες αυτές είναι απαραίτητες για την αύξηση της ανθεκτικότητας της Ουκρανίας και για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της τρέχουσας και μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας·
27. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και τη Βερχόβνα Ράντα της Ουκρανίας, καθώς και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και την Κρατική Δούμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Οδηγία 2009/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της οδηγίας 2003/55/ΕΚ (ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 94).
Εφαρμογή του συστήματος πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ
129k
48k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την εφαρμογή του συστήματος πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ (2021/2885(RSP))
– έχοντας υπόψη το σύστημα πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ (KPCS),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2368/2002 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2002, για την εφαρμογή του συστήματος πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ στο διεθνές εμπόριο ακατέργαστων διαμαντιών(1) και την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εφαρμογή του συστήματος πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ στο διεθνές εμπόριο ακατέργαστων διαμαντιών (COM(2021)0115), η οποία αποσκοπεί στην αναδιατύπωση των μεταγενέστερων τροποποιήσεων για λόγους σαφήνειας,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/821 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, για τον προσδιορισμό υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας στην αλυσίδα εφοδιασμού για τους ενωσιακούς εισαγωγείς κασσίτερου, τανταλίου και βολφραμίου, των μεταλλευμάτων τους καθώς και χρυσού που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων και υψηλού κινδύνου(2),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη(3),
– έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή του συστήματος πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ (O-000073/2021 – B9‑0044/2021),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το KPCS θεσπίστηκε το 2003 ως σύστημα πιστοποίησης με εντολή του ΟΗΕ για να σταματήσει το εμπόριο διαμαντιών πολέμου που πυροδοτούσε εμφύλιους πολέμους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το KPCS διαθέτει τριμερή δομή στην οποία συμμετέχουν κυβερνήσεις ως φορείς λήψης αποφάσεων και εκπρόσωποι της διεθνούς βιομηχανίας διαμαντιών και της κοινωνίας των πολιτών ως παρατηρητές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποφάσεις στο KPCS λαμβάνονται με απόλυτη συναίνεση μεταξύ των 56 συμμετεχόντων μελών του, τα οποία εκπροσωπούν 82 χώρες, ενώ η ΕΕ και τα 27 κράτη μέλη της λογίζονται ως ένας μόνο συμμετέχων·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το KPCS ορίζει τα διαμάντια πολέμου ως «ακατέργαστα διαμάντια που χρησιμοποιούνται από ανταρτικά κινήματα ή τους συμμάχους τους για τη χρηματοδότηση συγκρούσεων με στόχο την υπονόμευση των νόμιμων κυβερνήσεων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το KPCS ισχυρίζεται ότι υπήρξε αποτελεσματικό όσον αφορά την σχεδόν πλήρη διακοπή του εμπορίου διαμαντιών πολέμου, όπως είχε αρχικά οριστεί, καθώς αντιπροσωπεύει πλέον λιγότερο από το 1 % του εμπορίου ακατέργαστων διαμαντιών, σε σύγκριση με 15 % το 2003·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να σημειώνονται παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε σχέση με την εξόρυξη διαμαντιών σε πλούσιες σε διαμάντια πληττόμενες από συγκρούσεις και υψηλού κινδύνου περιοχές, και μπορεί να περιλαμβάνουν παιδική και καταναγκαστική εργασία, ξυλοδαρμούς και βασανιστήρια, σεξουαλική βία, βίαιες εξαφανίσεις ανθρώπων, βίαιες εξώσεις και περιπτώσεις αναγκαστικής μετεγκατάστασης, παράνομες αρπαγές γαιών και την καταστροφή τόπων και χώρων με τελετουργική ή πολιτιστική σημασία·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από την έναρξη ισχύος του KPCS ως παγκόσμιας πρωτοβουλίας το 2003, η φύση των συγκρούσεων και οι πραγματικές επιτόπιες συνθήκες έχουν αλλάξει· λαμβάνοντας υπόψη ότι το KPCS δεν καλύπτει καταστάσεις στις οποίες δημόσιες ή ιδιωτικές δυνάμεις ασφαλείας, εταιρείες, εγκληματίες ή ένοπλες ομάδες χρησιμοποιούν εκτεταμένη ή συστηματική βία για να διασφαλίσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα στον τομέα της παραγωγής διαμαντιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιθυμία των καταναλωτών να έχουν βεβαιότητα ως προς την προέλευση και τη δεοντολογική φύση των διαμαντιών δεν μπορεί να ικανοποιηθεί επί του παρόντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό οδηγεί σε μείωση της ζήτησης για φυσικά διαμάντια και έχει, κατά συνέπεια, αρνητικές επιπτώσεις στη νόμιμη βιομηχανία διαμαντιών και στους μικρής κλίμακας εργάτες ορυχείων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μηχανισμοί όπως το KPCS πρέπει να επανεξετάζονται και να επικαιροποιούνται τακτικά ώστε να εξασφαλιστεί ότι είναι ικανά να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των καταναλωτών και στις διεθνείς υποχρεώσεις όσον αφορά την εταιρική κοινωνική ευθύνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει καταβάλει προσπάθειες για τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του αρχικού ορισμού των διαμαντιών πολέμου που περιέχει το βασικό έγγραφο του KPCS, προκειμένου να συμπεριληφθούν σε αυτό οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά ότι δεν μπόρεσε να επιτευχθεί επιτυχής έκβαση λόγω του συναινετικού χαρακτήρα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και της αντιπολίτευσης από ορισμένες σημαντικές χώρες παραγωγής, εμπορίας και κατανάλωσης·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα εγγυήσεων του Παγκόσμιου Συμβουλίου Διαμαντιών είναι ένα εθελοντικό πρόγραμμα αυτορρύθμισης που αφορά ολόκληρο τον κλάδο και το οποίο παρακολουθεί τα διαμάντια που πιστοποιούνται με τη διαδικασία Κίμπερλυ μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού έως το εμπόριο κομμένων και στιλβωμένων λίθων·
1. τονίζει την επείγουσα ανάγκη αναθεώρησης του ορισμού των διαμαντιών πολέμου ώστε να συμπεριληφθούν τόσο τα ανθρώπινα δικαιώματα όσο και οι κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της παραγωγής διαμαντιών που σχετίζονται με συγκρούσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα διαμάντια που εισέρχονται στην αγορά της ΕΕ δεν θα συνδέονται ούτε με τυχόν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ούτε με περιβαλλοντικά εγκλήματα είτε διαπράττονται από ομάδες ανταρτών είτε από κυβερνήσεις ή ιδιωτικές εταιρείες· τονίζει ότι το KPCS θα πρέπει, εκτός από τα ακατέργαστα διαμάντια, να ισχύει και για τις κομμένες και στιλβωμένες πέτρες·
2. ζητεί αποτελεσματικότερη εφαρμογή του KPCS προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα εισέρχονται διαμάντια πολέμου στις νόμιμες αλυσίδες εφοδιασμού· ζητεί την ενίσχυση και τη βελτίωση της παρακολούθησης και της επιβολής των εσωτερικών ελέγχων των συμμετεχόντων κρατών· παροτρύνει τα μέρη του KPCS να δημιουργήσουν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης, δεδομένου ότι οι συστάσεις που εκδίδονται στο πλαίσιο των επισκέψεων αξιολόγησης από ομότιμους δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα και συχνά δεν είναι ικανές να αντιμετωπίσουν τις αδυναμίες στην εφαρμογή των εσωτερικών ελέγχων ή να επιφέρουν ουσιαστικές αλλαγές στις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τις ελάχιστες απαιτήσεις του KPCS·
3. εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις πρόσφατες εκθέσεις σχετικά με τις απόπειρες φίμωσης των παρατηρητών της κοινωνίας των πολιτών στη διασυνοδική συνεδρίαση της διαδικασίας Κίμπερλυ· επαναλαμβάνει τον κεντρικό ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στην τριμερή δομή του KPCS και ζητεί τον πλήρη σεβασμό της ελευθερίας του λόγου των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών· σημειώνει τη σημασία της αξιόπιστης χρηματοδότησης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ορυκτών και των διαμαντιών από περιοχές συγκρούσεων·
4. χαιρετίζει τη δέσμευση της νόμιμης βιομηχανίας διαμαντιών υπέρ του KPCS και τη θέσπιση του συστήματος εγγυήσεων του Παγκόσμιου Συμβουλίου Διαμαντιών· επισημαίνει ότι η δημιουργία θέσεων εργασίας και το εισόδημα για τις εξορυκτικές κοινότητες εξαρτώνται από σταθερές, διαφανείς και υπεύθυνες αλυσίδες εφοδιασμού στον τομέα των διαμαντιών·
5. επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να είναι δυνατή η παρακολούθηση των διαμαντιών από το ορυχείο μέχρι την αγορά όχι μόνο μέσω των εγγράφων που συνοδεύουν τις αποστολές διαμαντιών· είναι απόλυτα δεκτικό στην ιδέα της χρήσης νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνολογία blockchain, για τη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας· χαιρετίζει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ψηφιοποίηση των πιστοποιητικών της διαδικασίας Κίμπερλυ·
6. τονίζει τη σημασία της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτίων των συγκρούσεων και της βίας που σχετίζονται με τα διαμάντια σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού· καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να διασφαλίσουν τη διάθεση επαρκών πόρων για την ανάπτυξη ικανοτήτων στο πλαίσιο του θεματικού προγράμματος για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την πρόληψη συγκρούσεων, προκειμένου να υποστηριχθεί η βιώσιμη και ευαίσθητη στις συγκρούσεις διαχείριση των φυσικών πόρων και η συμμόρφωση με τη διαδικασία Κίμπερλυ και άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες που εφαρμόζονται στα ορυκτά που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων, προκειμένου να βελτιωθούν τα μέσα διαβίωσης των εξορυκτικών κοινοτήτων και να ενισχυθεί η παραδοσιακή εξόρυξη· ζητεί από όσους διαθέτουν γεωγραφικά κονδύλια να λαμβάνουν επίσης υπόψη την ανάπτυξη ικανοτήτων και τις δραστηριότητες πρόληψης των συγκρούσεων·
7. καλεί την ΕΕ να συνεχίσει να πρωτοστατεί παγκοσμίως στην υλοποίηση πρωτοβουλιών υπεύθυνης προμήθειας, όπως οι κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τη δέουσα επιμέλεια όσον αφορά την υπεύθυνη διαχείριση των αλυσίδων εφοδιασμού ορυκτών από περιοχές συγκρούσεων και υψηλού κινδύνου καθώς και οι επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις· επαναλαμβάνει ότι ο υπεύθυνος πορισμός υλικών και η δέουσα επιμέλεια θα πρέπει να είναι συμβατές με τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα·
8. καλεί την ΕΕ να δώσει το παράδειγμα και να συνεχίσει να εφαρμόζει την ατζέντα της για το εμπόριο με γνώμονα τις αξίες ώστε να επηρεάσει τις θετικές αλλαγές σε τρίτες χώρες· σημειώνει, εν προκειμένω, ότι οι κανόνες της ΕΕ για το εμπόριο διαμαντιών πρέπει να αντικατοπτρίζουν το υψηλότερο επίπεδο φιλοδοξίας· καλεί την ΕΕ να εξετάσει πρόσθετα αυτόνομα μέτρα για να διασφαλίσει ότι δεν θα διατίθενται στην αγορά της ΕΕ ακατέργαστα, κομμένα και στιλβωμένα διαμάντια που συνδέονται με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να ξεπεραστούν οι ελλείψεις του KPCS·
9. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στην ΕΥΕΔ και στον νυν πρόεδρο και αντιπρόεδρο του συστήματος πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ.