Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2022/2593(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή των εγγράφων :

Κείμενα που κατατέθηκαν :

RC-B9-0160/2022

Συζήτηση :

PV 23/03/2022 - 18
PV 23/03/2022 - 19
CRE 23/03/2022 - 18
CRE 23/03/2022 - 19

Ψηφοφορία :

PV 24/03/2022 - 9.19
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P9_TA(2022)0099

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 203kWORD 74k
Πέμπτη 24 Μαρτίου 2022 - Βρυξέλλες
Ανάγκη για επείγον ενωσιακό σχέδιο δράσης με σκοπό την κατοχύρωση επισιτιστικής ασφάλειας εντός και εκτός της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία
P9_TA(2022)0099RC-B9-0160/2022

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 24ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την ανάγκη για επείγον ενωσιακό σχέδιο δράσης με σκοπό την κατοχύρωση επισιτιστικής ασφάλειας εντός και εκτός της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (2022/2593(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Ρωσία και την Ουκρανία,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της ηγεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 16ης και της 24ης Φεβρουαρίου 2022, σχετικά με την Ουκρανία,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου εξ ονόματος της ΕΕ της 24ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με την εισβολή των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Προέδρου της Επιτροπής, της 24ης Φεβρουαρίου 2022, σχετικά με την πρωτοφανή και απρόκλητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας,

–  έχοντας υπόψη τις πρόσφατες δηλώσεις του Προέδρου της Ουκρανίας και της Προέδρου της Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της G7 στις 24 Φεβρουαρίου 2022,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 24ης Φεβρουαρίου 2022,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 39 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας(1),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις 10 Μαρτίου 2022, σχετικά με τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Συνόδου των Υπουργών Γεωργίας της G7 της 11ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την εισβολή ενόπλων δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση των Βερσαλλιών, την οποία εξέδωσαν οι αρχηγοί των κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ κατά την άτυπη σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στις 10 και 11 Μαρτίου 2022,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «Σχέδιο έκτακτης ανάγκης για τη διασφάλιση του εφοδιασμού τροφίμων και της επισιτιστικής ασφάλειας σε περιόδους κρίσεων» (COM(2021)0689),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ και τις αρχές του διεθνούς δικαίου, όλα τα κράτη απολαύουν ίσης κυριαρχίας και στις διεθνείς τους σχέσεις πρέπει να απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία εισέβαλε απρόκλητα και αδικαιολόγητα στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραγωγή τροφίμων και η πρόσβαση σε τρόφιμα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως γεωπολιτικό όπλο·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο ενέκρινε μια αρχική σειρά κυρώσεων κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων στοχευμένων ατομικών κυρώσεων, οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κυρώσεων και εμπορικών περιορισμών, και συνεχίζει να προετοιμάζει περαιτέρω κυρώσεις σε στενή συνεργασία με διαντλαντικούς συμμάχους και άλλους ομόφρονες διεθνείς εταίρους·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή και οι θεμιτές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία θα οδηγήσουν σε σημαντική σωρευτική διαταραχή των παγκόσμιων αγορών γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας επιπλέον της κρίσης της COVID-19 και των πρόσφατων σημαντικών αυξήσεων του κόστους των εισροών, ιδίως σε σχέση με τις αγορές σιτηρών και φυτικών ελαίων, δεδομένου ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αντιπροσωπεύουν περίπου το 30 % του παγκόσμιου εμπορίου σίτου, το 32 % του κριθαριού, το 17 % του αραβοσίτου και πάνω από το 50 % του ηλιελαίου και το 20 % των ηλιανθόσπορων, καθώς και όσον αφορά την πρόσβαση σε λιπάσματα και τις εισροές που απαιτούνται για την παραγωγή λιπασμάτων·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λιμένες του Εύξεινου Πόντου συγκαταλέγονται στις μη στρατιωτικές υποδομές που έχουν υποστεί ζημιές, με αποτέλεσμα τον πλήρη αποκλεισμό του εμπορίου διά θαλάσσης και την παρεμπόδιση εξαγωγών ζωτικών γεωργικών προϊόντων σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της EE·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και τις επακόλουθες κυρώσεις, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη έλαβαν διάφορα μέτρα για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων στις αγορές γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας της ΕΕ·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία εμποδίζει την εσωτερική κυκλοφορία εμπορευμάτων, ιδίως τροφίμων, ζωοτροφών και άλλων γεωργικών προϊόντων, και έχει επίσης οδηγήσει στην αναστολή των εργασιών σύνθλιψης ελαιούχων σπόρων και στη θέσπιση απαιτήσεων έκδοσης αδειών εξαγωγής για ορισμένες καλλιέργειες, γεγονός που έχει οδηγήσει σε σοβαρή έλλειψη τροφίμων στην Ουκρανία, έλλειψη διαθέσιμων αποθεμάτων για τη μεταφορά σε άλλες χώρες και επακόλουθο και άμεσο κίνδυνο γεωπολιτικής αστάθειας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη διάρκεια της σύγκρουσης έχουν στοχοποιηθεί κρίσιμες γεωργικές υποδομές, μεταξύ άλλων για τη μεταφορά και την αποθήκευση, γεγονός που έχει σημαντικές περιφερειακές επιπτώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βομβαρδισμοί, το συνεχές σφυροκόπημα και η χρήση βομβών διασποράς σε συνθήκες πολέμου προκαλούν ζημιά στη γεωργική γη και ακρωτηριάζουν εκείνους που σκοπεύουν να επιστρέψουν στις γεωργικές εργασίες σε αυτήν τη γη, καθιστώντας την μη αξιοποιήσιμη για τα επόμενα χρόνια, ενόσω διεξάγεται αποναρκοθέτηση και ανιχνεύονται, εξουδετερώνονται ή καταστρέφονται πυρομαχικά·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκομιδή του 2022 στην Ουκρανία δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, καθώς οι γεωργοί και οι εργαζόμενοι στον γεωργικό τομέα έχουν διαφύγει για να σωθούν ή υπερασπίζονται τη χώρα τους, και ότι οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις έχουν υποστεί τόσο σοβαρές ζημίες που είναι αδύνατον η φετινή παραγωγή να εξελιχθεί φυσιολογικά·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία αντιπροσωπεύει το 11 % της παγκόσμιας αγοράς σίτου, το 16 % της αγοράς κριθαριού, το 15 % της αγοράς αραβοσίτου, το 16 % της ελαιοκράμβης της, το 50 % της αγοράς ηλιέλαιου, το 9 % του εμπορίου σπόρων ηλιάνθου και το 61 % από τις ηλιανθόπιτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι για τη Ρωσία τα ποσοστά αυτά είναι 20 % (σιτάρι), 16 % (κριθάρι), 2 % (αραβόσιτος), 3 % (ελαιοκράμβη) και 20 % (ηλιανθόπιτες)·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία έχει καταστεί σημαντικός προμηθευτής στην ΕΕ, δεδομένου ότι είναι ο κύριος προμηθευτής σε αραβόσιτο (κατά μέσο όρο 9,2 μεγατόνοι – 57 % των προμηθειών), ελαιοκράμβη (2 μεγατόνοι – 42 % των ευρωπαϊκών εισαγωγών κατ’ όγκο), σπόρους ηλιάνθου (0,1 μεγατόνοι – 15 %) και ηλιανθόπιτες (1,3 μεγατόνοι – 47 % των εισαγωγών), και σε μικρότερο βαθμό σε σίτο (1 μεγατόνος – 30 % των εισαγωγών)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία, σε μικρότερο όμως βαθμό, είναι επίσης, σημαντικός προμηθευτής στην ΕΕ σε σίτο (0,5 μεγατόνοι – 11 %), αλλά κυρίως πλακούντες ελαιοκράμβης (0,2 μεγατόνοι – 50 %), ηλιανθόπιτες (0,9 μεγατόνοι – 34 %) και σπόρους ηλιάνθου (0,3 μεγατόνοι – 35 %)·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ακόμη και πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στις παγκόσμιες γεωργικές αγορές παρατηρήθηκε αύξηση των τιμών, εν μέρει λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης και του αντίκτυπου της πανδημίας της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι η άνοδος των τιμών της ενέργειας στην Ευρώπη έχει σημαντικό αντίκτυπο στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών, με αυξήσεις στις τιμές των λιπασμάτων και υψηλότερο ενεργειακό κόστος για τους γεωργούς·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την αρχή της σύγκρουσης, οι τιμές των γεωργικών προϊόντων έχουν σημειώσει απότομη αύξηση στην παγκόσμια αγορά (μεταξύ 5 % και 10 % ανάλογα με το προϊόν), με αποτέλεσμα να πλησιάζουν περισσότερο τις τιμές της περιόδου εμπορίας 2007-2008·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), το παγκόσμιο χάσμα προσφοράς που θα προκαλέσει η αιφνίδια και απότομη μείωση των εξαγωγών σιτηρών και ηλιόσπορου από τις δύο χώρες θα μπορούσε να ωθήσει τις διεθνείς τιμές των τροφίμων και των ζωοτροφών πολύ πάνω από τα ήδη αυξημένα επίπεδά τους·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ όχι μόνο εισάγει σίτο, αλλά και τον εξάγει, ιδίως στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, όπου εξάγονται ετησίως περίπου 6 εκατομμύρια τόνοι σίτου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες αυτές βασίζονται, πρώτα απ’ όλα, στη Ρωσία και την Ουκρανία, και στη συνέχεια στην EE·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι της κοινής αλιευτικής πολιτικής και της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον εφοδιασμό της αγοράς της ΕΕ με τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας, τη μείωση της εξάρτησης της αγοράς της ΕΕ από τις εισαγωγές τροφίμων και τη διασφάλιση ότι τα τρόφιμα φτάνουν στους καταναλωτές σε λογικές τιμές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 και τώρα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχουν καταστήσει ακόμη πιο σαφές ότι η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει την επισιτιστική της ασφάλεια και να μειώσει την εξάρτησή της από εισροές που προέρχονται από μοναδικούς ή πολύ λίγους προμηθευτές εκτός ΕΕ·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 9 Μαρτίου 2022, η Επιτροπή πραγματοποίησε την πρώτη συνεδρίαση του νεοσυσταθέντος Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ετοιμότητας και Αντίδρασης σε κρίσεις στον τομέα της επισιτιστικής ασφάλειας, προκειμένου να συζητηθούν η επισιτιστική ασφάλεια, ο αντίκτυπος των αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας και των εισροών και ο αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός αυτός αποσκοπεί στην αύξηση της ετοιμότητας έναντι κρίσεων μέσω της βελτίωσης του συντονισμού και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 90 % του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην ΕΕ είναι εισαγόμενο, ενώ η Ρωσία παρείχε, το 2021, το 45 % των εν λόγω εισαγωγών, σε διάφορα επίπεδα, στα κράτη μέλη της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία ήταν επίσης ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου στην Ευρώπη με ποσοστό 27 %, υπερτριπλάσιο από τον αμέσως επόμενο (Νορβηγία)· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η εξωτερική εξάρτηση στο θέμα της ενέργειας επηρεάζει άμεσα τη γεωργική παραγωγή·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές της ενέργειας, των συντελεστών παραγωγής και των τροφίμων αυξάνονται ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης, γεγονός που σημαίνει ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι κινδυνεύουν από τη φτώχεια (πέραν των 97 εκατομμυρίων που βρίσκονται σήμερα σε κίνδυνο)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, απαιτούνται κοινωνικά μέτρα για να βοηθηθούν οι παραγωγοί και οι καταναλωτές να αντιμετωπίσουν αυτές τις επιπτώσεις·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επισιτιστική ασφάλεια δεν σημαίνει απλώς διαθέσιμες ποσότητες τροφίμων αλλά περιλαμβάνει, σύμφωνα με τον FAO, το δικαίωμα στη διατροφή αλλά και την πρόσβαση όλων σε υγιεινή διατροφή·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις του απρόκλητου και αδικαιολόγητου ρωσικού επιθετικού πολέμου στην επισιτιστική ασφάλεια έχουν επιδεινώσει την ήδη σοβαρή κατάσταση που προκλήθηκε από τη νόσο COVID-19, τις ασυνήθεις ξηρασίες στο νότιο τμήμα της ΕΕ, την κλιματική αλλαγή και την απώλεια βιοποικιλότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση αυτή έχει τόσο άμεσες όσο και έμμεσες επιπτώσεις στους τομείς των γεωργικών και των θαλάσσιων προϊόντων διατροφής·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει όχι μόνο να καταστεί πιο ανεξάρτητη σε στρατηγικούς τομείς όπως η άμυνα ή ο ενεργειακός εφοδιασμός, αλλά πρέπει επίσης να είναι σε θέση να κατοχυρώνει την επισιτιστική ασφάλεια ανά πάσα στιγμή, αυξάνοντας την ανθεκτικότητα σε τομείς όπου η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ουκρανική κρίση αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι δεν γίνεται να θεωρούμε δεδομένη την επισιτιστική ασφάλεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή παραγωγή τροφίμων θα πρέπει να θεωρείται στρατηγικός τομέας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η EE εδράζεται στις αρχές της αλληλεγγύης και ότι, εάν δεν αναλάβει δράση τώρα η ΕΕ, οι πλέον ευάλωτοι είναι που θα υποστούν τις μεγαλύτερες συνέπειες·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση αυτή έχει τόσο άμεσες όσο και έμμεσες επιπτώσεις στους τομείς των γεωργικών και των θαλάσσιων τροφίμων, με άμεσες επιπτώσεις που συνδέονται με τη διακοπή των εμπορικών συναλλαγών με τη Ρωσία και την Ουκρανία, ενώ οι έμμεσες επιπτώσεις της αφορούν την αστάθεια των τιμών και του κόστους παραγωγής·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση των τιμών της ενέργειας, των καυσίμων, των λιπασμάτων, των πρώτων υλών και των γεωργικών προϊόντων έχει σημαντικό αντίκτυπο στους τομείς των γεωργικών και των θαλάσσιων τροφίμων, καθώς συνεπάγεται σοβαρή αύξηση του κόστους παραγωγής, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη συνέχεια της παραγωγής και ενδέχεται να οδηγήσει σε διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία είναι ο έκτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ευρώπης όσον αφορά την αξία των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ(2)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαταραχές του εμπορίου και οι επιβαλλόμενες κυρώσεις θα απαιτήσουν μέτρα μετριασμού, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας εναλλακτικών αγορών για τα γεωργικά προϊόντα της ΕΕ·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επισιτιστικές κρίσεις μπορούν να προκληθούν από την κερδοσκοπία στα τρόφιμα·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία είναι κορυφαίος εξαγωγέας συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων και των συστατικών τους, και ότι η Λευκορωσία είναι σημαντικός εξαγωγέας λιπασμάτων με βάση την ποτάσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές των αζωτούχων λιπασμάτων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις τιμές του φυσικού αερίου, ένα προϊόν για το οποίο η Ρωσία κατέχει σημαντική θέση στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία ανακοίνωσε την αναστολή των εξαγωγών ορυκτών λιπασμάτων, στις 4 Μαρτίου 2022, ως αποτέλεσμα της εισβολής της στην Ουκρανία·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εκτός από τη μεγάλη εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές λιπασμάτων από τη Ρωσία, η εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας από ορυκτά καύσιμα για την παραγωγή λιπασμάτων και από την ποτάσα από τη Λευκορωσία θα οδηγήσει σε σημαντική διαταραχή του εφοδιασμού σε μια περίοδο κατά την οποία οι τιμές των λιπασμάτων αυξήθηκαν κατά 142 % κατά το τελευταίο έτος και η ενέργεια και τα λιπάσματα αντιπροσωπεύουν το 20 % του κόστους παραγωγής των γεωργών(3)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το φυσικό αέριο αντιπροσωπεύει το 60 % έως 80 % του κόστους παραγωγής βασικών αζωτούχων λιπασμάτων(4)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου έχουν ήδη οδηγήσει στο προσωρινό κλείσιμο ορισμένων βιομηχανικών εγκαταστάσεων λιπασμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ήδη περιπτώσεις στις οποίες εταιρείες λιπασμάτων έχουν απορρίψει παραγγελίες γεωργών λόγω έλλειψης πρώτων υλών·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πολλά λιπάσματα που προέρχονται από οργανικές πηγές θρεπτικών συστατικών και ότι τα προϊόντα αυτά δεν χρησιμοποιούνται επί του παρόντος ως υποκατάστατα των χημικών λιπασμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της χρήσης τους θα μπορούσε να αποτελέσει λύση για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τα χημικά λιπάσματα, σύμφωνα με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση μεταποιημένης κόπρου, βιοάνθρακα και κόπρου εντόμων, ειδικότερα, θα μπορούσε να μειώσει το κόστος των λιπασμάτων για τους γεωργούς·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τιμή των καυσίμων έχει αυξηθεί σημαντικά στην EE και έχει φθάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα σε πολλά κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνέχιση αυτής της πορείας θα οδηγήσει σε μια μη βιώσιμη οικονομική κατάσταση για τους γεωργούς και τους αλιείς, όπως ότι θα είναι αδύνατο για τα αλιευτικά σκάφη να ανοιχτούν στη θάλασσα και να κερδίσουν περισσότερα από το κόστος των αλιευτικών δραστηριοτήτων·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της μεταποίησης της ΕΕ παρέχουν υψηλής ποιότητας προϊόντα θαλασσινών, διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας της αλιείας έχει εδώ και πολύ καιρό βοηθήσει ώστε οι Ευρωπαίοι καταναλωτές να έχουν στη διάθεσή τους προϊόντα υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας που πληρούν υψηλά πρότυπα όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων και ότι αυτή τη στιγμή κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως από πλευράς βιωσιμότητας·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ορθή λειτουργία της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς αποτελεί προϋπόθεση για την κατοχύρωση της επισιτιστικής ασφάλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ουγγρική κυβέρνηση αποφάσισε πρόσφατα να απαγορεύσει όλες τις εξαγωγές σιτηρών, ως συνέπεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, κατά παράβαση τόσο των υποχρεώσεών της που απορρέουν από τη Συνθήκη όσο και της ενωσιακής αλληλεγγύης·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος στις τιμές των καταναλωτικών τροφίμων πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο των επιπτώσεων της πανδημίας της COVID-19, η οποία συνέβαλε ήδη στην αύξηση των τιμών πριν από την έναρξη του πολέμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος των τροφίμων στην ΕΕ ήταν κατά 4,7 % υψηλότερο τον Ιανουάριο του 2022 σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους(5)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη, και ιδίως οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, αντιμετωπίζουν ακόμη υψηλότερες αυξήσεις των τιμών των τροφίμων·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάντληση των ζωοτροφών θα έχει σοβαρές συνέπειες για πολλές εκμεταλλεύσεις εκτροφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά κράτη μέλη έχουν επισημάνει ότι, με τους σημερινούς ρυθμούς, κινδυνεύουν να εξαντλήσουν τα αποθέματα ζωοτροφών έως το Πάσχα·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σημαντικές συνέργειες που πρέπει να επιτευχθούν και να διατηρηθούν, πέρα από την τρέχουσα κρίση, όπως βιώσιμες γεωργικές πρακτικές που ενισχύουν την ποιότητα του εδάφους, βελτιώνοντας έτσι την παραγωγικότητα και άλλες λειτουργίες και υπηρεσίες οικοσυστήματος, μεταξύ των οποίων η παγίδευση του άνθρακα και η ρύθμιση της ποιότητας των υδάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ παράγει και καταναλώνει τρόφιμα, ποτά και άλλα γεωργικά προϊόντα θα πρέπει να συνάδει με τις πολιτικές και τις δεσμεύσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και της συμφωνίας του Παρισιού, προκειμένου να διασφαλίζεται σταθερή ισορροπία μεταξύ των τριών πυλώνων της βιωσιμότητας·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα της σπατάλης τροφίμων σε όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού, προκειμένου να μειωθεί η πίεση στον εφοδιασμό τροφίμων στην Ευρώπη, ιδίως δεδομένου ότι 88 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων σπαταλιούνται στην ΕΕ κάθε χρόνο, ενώ το σχετικό κόστος εκτιμάται σε 143 δισεκατομμύρια EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιμετώπιση της σπατάλης τροφίμων μέσω μέτρων για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση της σπατάλης τροφίμων κατά 30 % έως το 2025 και κατά 50 % έως το 2030 σε σύγκριση με το βασικό σενάριο του 2014, καθώς και μέσω μέτρων για την άρση περιττών νομοθετικών εμποδίων για την επανεπεξεργασία αποβλήτων σε οργανικά λιπάσματα, θα είχε άμεσο θετικό αντίκτυπο στην επισιτιστική ασφάλεια στην ΕΕ·

1.  καταδικάζει απερίφραστα την παράνομη, απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση και εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, καθώς και την εμπλοκή της Λευκορωσίας στην επίθεση αυτή· ζητεί από τη Ρωσική Ομοσπονδία να τερματίσει αμέσως όλες τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ουκρανία, να αποσύρει άνευ όρων το σύνολο των στρατιωτικών και παραστρατιωτικών δυνάμεων και του στρατιωτικού εξοπλισμού από ολόκληρη τη διεθνώς αναγνωρισμένη επικράτεια της Ουκρανίας, να σταματήσει να αποκλείει τους ανθρωπιστικούς διαδρόμους και να σεβαστεί πλήρως την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της, προκειμένου να αποκατασταθεί η ειρήνη και ως εκ τούτου να διασφαλιστεί ότι η ανοικοδόμηση του ζωτικού οικονομικού, κοινωνικού, υγειονομικού και επισιτιστικού συστήματος μπορεί να ξεκινήσει υπό συνθήκες ασφάλειας·

2.  εκφράζει την αμέριστη αλληλεγγύη του με τον λαό της Ουκρανίας και τη βαθιά θλίψη του για την τραγική απώλεια ανθρώπινων ζωών και τον ανθρώπινο πόνο που προκάλεσε η ρωσική επίθεση, και τονίζει ότι οι επιθέσεις κατά αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών, καθώς και οι αδιάκριτες επιθέσεις, απαγορεύονται δυνάμει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·

3.  επικροτεί την ταχεία έγκριση κυρώσεων από το Συμβούλιο, με στόχο να πεισθεί η Ρωσική Ομοσπονδία να πάψει τις επιθέσεις της κατά της Ουκρανίας· εμμένει, ωστόσο, στην ανάγκη να επιβληθούν πρόσθετες αυστηρές κυρώσεις, υπό το φως των πλέον πρόσφατων επιθέσεων, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων κατά κατοικημένων περιοχών και μη στρατιωτικών υποδομών·

4.  ζητεί από τη Ρωσική Ομοσπονδία να σταματήσει αμέσως τον βομβαρδισμό νοσοκομείων, νηπιαγωγείων, σχολείων, θεάτρων, οίκων ευγηρίας και άλλων μη στρατιωτικών υποδομών· καταδικάζει τέτοιες ενέργειες με τον πιο έντονο τρόπο και υπογραμμίζει ότι δίχως ένα τέλος στις αδιάκριτες επιθέσεις δεν μπορεί να αποκατασταθεί η κανονική ζωή και η παραγωγή τροφίμων σε ολόκληρη την Ουκρανία και τις γεωργικές και αλιευτικές περιοχές της, και να επανέλθει η κανονικότητα στη ροή των τροφίμων, των προϊόντων και των συντελεστών παραγωγής που είναι απαραίτητα για τη διασυνοριακή γεωργία, αλιεία και υδατοκαλλιέργεια και την παραγωγή τροφίμων, συμβάλλοντας έτσι στην αντιμετώπιση των προβλημάτων μεταφοράς στις εξαγωγές τροφίμων και στην παραγωγή βασικών προϊόντων·

5.  υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να αποκατασταθεί η σταθερότητα στην Ουκρανία, ώστε να μπορέσει να ανακάμψει ο γεωργικός τομέας της και να διασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια της χώρας· καλεί την ΕΕ να καταβάλει κάθε προσπάθεια, όπου είναι δυνατόν, για να στηρίξει τη γεωργική παραγωγή της Ουκρανίας μέσω της παροχής σπόρων, καυσίμων και λιπασμάτων στα οποία υπάρχει έλλειψη·

6.  ζητεί να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διασφάλιση της επικείμενης περιόδου σποράς και παραγωγής στην Ουκρανία με κάθε δυνατό τρόπο· υπογραμμίζει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση άμεσων και απειλητικών για τη ζωή καταστάσεων, όπως αυτές που αντιμετωπίζει σήμερα η Ουκρανία·

7.  υπενθυμίζει ότι αρκετοί ουκρανικοί λιμένες στον Εύξεινο Πόντο έχουν κλείσει, διαταράσσοντας το διεθνές εμπόριο τροφίμων, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιτρέψουν ασφαλείς διαδρόμους μεταφορών και τροφίμων από και προς την Ουκρανία μέσω εναλλακτικών λιμένων, καθώς και μέσω σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών·

8.  υπογραμμίζει ότι οι χώρες που βρίσκονται κοντά στην περιοχή των συγκρούσεων, εκείνες με ευάλωτες αναπτυσσόμενες οικονομίες και εκείνες που υποδέχονται την πλειονότητα των Ουκρανών προσφύγων θα πληγούν περισσότερο από τον πόλεμο στην Ουκρανία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις χώρες αυτές και να εξασφαλίσουν επαρκή εφοδιασμό τροφίμων·

9.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τον αντίκτυπο που θα έχει η τρέχουσα διαταραχή των διαδικασιών γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην επισιτιστική ασφάλεια του λαού της Ουκρανίας και καλεί την Επιτροπή και τη διεθνή κοινότητα να συντονίσουν και να παράσχουν σε όλες τις πληγείσες περιφέρειες και πόλεις ένα ισχυρό μακροπρόθεσμο πρόγραμμα ανθρωπιστικής επισιτιστικής βοήθειας, μέσω όλων των πιθανών φόρουμ, όπως η Επιτροπή για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια, προκειμένου να αντισταθμιστεί η έλλειψη παραγωγής τροφίμων από την Ουκρανία και η διατάραξη της τροφικής αλυσίδας·

10.  ζητεί την άμεση και συντονισμένη αντίδραση και την ανάπτυξη του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης για τη μεγιστοποίηση της στήριξης προς την Ουκρανία, ιδίως όσον αφορά την ανθρωπιστική και επισιτιστική βοήθεια, καθώς και την παροχή ασφαλών ανθρωπιστικών διαδρόμων της ΕΕ και την παροχή τροφίμων και στέγης σε όλους τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τη χώρα· επισημαίνει ότι, ενώ η χρηματοδοτική ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται μέχρι στιγμής σε περίπου 500 εκατομμύρια EUR, περαιτέρω στήριξη απαιτείται· τονίζει, ιδίως, ότι η ΕΕ θα πρέπει να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια στον ουκρανικό λαό για τη διασφάλιση της βραχυπρόθεσμης επισιτιστικής ασφάλειας στην Ουκρανία και σε όλους τους πρόσφυγες στην ΕΕ μέσω της δράσης της πολιτικής συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη και των προγραμμάτων «Συνδρομή στην Ανάκαμψη για τη Συνοχή και τις Περιοχές της Ευρώπης», καθώς και συμβάλλοντας στο σχέδιο ταχείας αντίδρασης του FAO για την Ουκρανία, αυξάνοντας τη χρηματοδοτική της βοήθεια· επισημαίνει ότι πρέπει να βρεθεί πρόσθετη χρηματοδότηση, καθώς τα ταμεία της πολιτικής συνοχής διαδραματίζουν πρωταρχικό ρόλο στη διασφάλιση της εναρμονισμένης ανάπτυξης των κρατών μελών της ΕΕ· καλεί την ΕΕ να συντονιστεί με τις υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών και όλους τους εταίρους επιτόπου για την παροχή επείγουσας επισιτιστικής και βιοποριστικής βοήθειας στους ανθρώπους που πλήττονται από τον πόλεμο στην Ουκρανία·

11.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις συνεισφορές τους στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα χρησιμοποιώντας το Αποθεματικό Αλληλεγγύης και Επείγουσας Βοήθειας που προβλέπεται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο· σημειώνει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη συνεισφέρουν στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα 465 εκατομμύρια EUR ετησίως και 1,47 δισεκατομμύρια EUR ετησίως αντίστοιχα· σημειώνει, επιπλέον, ότι το Αποθεματικό Αλληλεγγύης και Επείγουσας Βοήθειας ανέρχεται σε 1,2 δισεκατομμύρια EUR, εκ των οποίων ποσοστό έως 35 % (420 εκατομμύρια EUR) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τρίτες χώρες· υπογραμμίζει ότι το ποσό που διατίθεται στο πλαίσιο του Αποθεματικού Αλληλεγγύης και Επείγουσας Βοήθειας ενδέχεται να μην είναι επαρκές και ότι πιθανόν να υπάρξει ανάγκη πρόσθετης δημοσιονομικής ευελιξίας·

12.  υπογραμμίζει ότι η τρέχουσα σύγκρουση στην Ουκρανία αναδεικνύει τα τρωτά σημεία του παγκόσμιου συστήματος τροφίμων· καλεί, συνεπώς, την ΕΕ να διασφαλίσει τα δικαιώματα των αναπτυσσόμενων χωρών στην επισιτιστική ασφάλεια, κυριαρχία ως μέσο επίτευξης επισιτιστικής ασφάλειας, μείωσης της φτώχειας, και βιώσιμων και δίκαιων παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού χωρίς αποκλεισμούς και τοπικών περιφερειακών αγορών, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην οικογενειακή γεωργία, με στόχο τη διασφάλιση του εφοδιασμού με οικονομικά προσιτά και προσβάσιμα τρόφιμα·

13.  πιστεύει ότι η ΕΕ, μαζί με άλλους διεθνείς οργανισμούς, δεν πρέπει να ανεχθούν τεχνητά διογκωμένες τιμές και πρέπει να αναλάβουν δράση για την πρόληψη κερδοσκοπικών συμπεριφορών που θέτουν σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια ή την πρόσβαση σε τρόφιμα για ευάλωτες χώρες και πληθυσμούς, μέσω της παρακολούθησης των αγορών που επηρεάζουν το σύστημα τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των προθεσμιακών αγορών, προκειμένου να διασφαλιστεί πλήρης διαφάνεια, καθώς και μέσω της ανταλλαγής αξιόπιστων δεδομένων και πληροφοριών σχετικά με τις εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά τροφίμων·

14.  καλεί την Επιτροπή να προσδιορίσει και να διευκολύνει τα μέσα για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της ρωσικής εισβολής, ιδίως στους τομείς της γεωργικής και αλιευτικής παραγωγής και της παραγωγής από υδατοκαλλιέργειες, προκειμένου να διασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια, λαμβάνοντας τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των γεωργικών, αλιευτικών και υδατοκαλλιεργητικών επιχειρήσεων της ΕΕ με υποστηρικτικά μέτρα προκειμένου να δημιουργηθεί ασφάλεια και περισσότερες εγγυήσεις για τη διατήρηση και, όπου απαιτείται, την αύξηση της παραγωγής τροφίμων από Ευρωπαίους γεωργούς και αλιείς·

15.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να συνεργαστούν με τους εταίρους της ΕΕ στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ασφάλειας· πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να είναι έτοιμη να βοηθήσει τους εταίρους αυτούς να διοργανώσουν διάσκεψη έκτακτης ανάγκης για την επισιτιστική ασφάλεια υπό την ηγεσία τους για την αντιμετώπιση του βραχυπρόθεσμου χάσματος στον εφοδιασμό τροφίμων και του μεσοπρόθεσμου ζητήματος της ανθεκτικότητας της γεωργίας στην περιοχή·

16.  σημειώνει ότι οι επιθέσεις αυτές, παράλληλα με τη διακοπή του εμπορίου λόγω του πολέμου, εμποδίζουν την άφιξη στην ΕΕ βασικών πόρων, από την ενέργεια και τα λιπάσματα, έως βασικά χημικά και γεωργικά προϊόντα· επισημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες, οι παραγωγοί τροφίμων και οι καταναλωτές είναι, ως εκ τούτου, έτοιμοι να μοιραστούν το βάρος του πολέμου σε αλληλεγγύη με τον ηρωικό λαό της Ουκρανίας·

17.  τονίζει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας και εξαγωγέας γεωργικών και θαλάσσιων προϊόντων τροφίμων στον κόσμο· παρατηρεί ότι, προκειμένου να αυξηθεί η μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα των συστημάτων γεωργικών και θαλάσσιων τροφίμων της ΕΕ, θα πρέπει η ΕΕ να λάβει μέτρα για να μειωθεί η εξάρτησή μας από τις εισαγωγές ενέργειας, πρωτογενών αγαθών, χημικών ουσιών και χημικών προϊόντων από τρίτες χώρες και για να στηριχθούν τεχνολογίες και πρακτικές που εξαρτώνται λιγότερο από αυτές τις εισροές· επισημαίνει ότι στις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες λύσεις για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας συγκαταλέγεται η διαφοροποίηση του εφοδιασμού από τρίτες χώρες, και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει πιθανές πηγές εφοδιασμού που πληρούν τα διεθνή πρότυπα βιωσιμότητας της ΕΕ και είτε να συνάψει νέες διμερείς συμφωνίες είτε να ενισχύσει υφιστάμενες συμφωνίες·

18.  καλεί την Επιτροπή να προβλέψει πιθανές ρωσικές αντικυρώσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον τομέα των γεωργικών και θαλάσσιων τροφίμων, όπως εκείνες που επιβλήθηκαν το 2014, και να εντοπίσει και να ανοίξει νέες αγορές για τον αναπροσανατολισμό των εξαγωγών τροφίμων·

19.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν στενά τις αγορές γεωργικών και θαλάσσιων προϊόντων τροφίμων, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις κερδοσκοπίες επί των τιμών και διασφαλίζοντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς· ζητεί συγκεκριμένα μηνιαίες αναλύσεις της αγοράς σχετικά με την κατάσταση των αγορών γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας ανά τομέα, οι οποίες θα καλύπτουν τις τιμές, τις ποσότητες και τις αλυσίδες εφοδιασμού· επικροτεί τη χρήση, από την Επιτροπή, του νεοσυσταθέντος μόνιμου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Κρίσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας, στον οποίο συμμετέχουν τόσο δημόσιοι όσο και ιδιωτικοί εμπειρογνώμονες από αυτούς τους τομείς· καλεί, ωστόσο, την Επιτροπή να κοινοποιήσει στο Κοινοβούλιο το περιεχόμενο των συζητήσεων αυτών, ώστε να μπορέσει να αξιοποιήσει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη διαχείριση της κρίσης·

20.  επαναλαμβάνει τις προηγούμενες εκκλήσεις του για σημαντική μείωση της ενεργειακής εξάρτησης, ιδίως από το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και τον άνθρακα ρωσικής προέλευσης, μέσω, μεταξύ άλλων, της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας και της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης και της ταχύτερης μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας· υπογραμμίζει ότι οι κυρώσεις ενδέχεται να έχουν συγκεκριμένο αντίκτυπο στα ευρωπαϊκά νοικοκυριά όσον αφορά τις τιμές των τροφίμων και το ενεργειακό κόστος, και ότι δεν θα πρέπει να αναμένεται από αυτά να καταβάλλουν το τίμημα αυτής της κρίσης χωρίς στήριξη· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να καταρτίσουν σχέδια και στήριξη για τα νοικοκυριά ώστε να αντιμετωπίσουν την κρίση του κόστους ζωής·

21.  υπενθυμίζει ότι η δραματική αύξηση των τιμών των λιπασμάτων, η οποία έχει σημαντικό αντίκτυπο στον αγροδιατροφικό τομέα στο σύνολό του, προηγείται χρονικά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία· τονίζει ότι οι τιμές αυτές θα συνεχίσουν να αυξάνονται, καθώς συνδέονται με τις τιμές του φυσικού αερίου· καλεί, επομένως, επιτακτικά την Επιτροπή να αρχίσει να αίρει τους δασμούς αντιντάμπινγκ οι οποίοι επιβάλλονται στα λιπάσματα που παράγονται σε τρίτες χώρες· εκφράζει ακόμη τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν ανέφερε την ειδική περίπτωση των λιπασμάτων στην ανακοίνωσή της, της 8ης Μαρτίου 2022, με τίτλο «REPowerEU: Κοινή ευρωπαϊκή δράση για πιο προσιτή οικονομικά, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια»(6)·

22.  ζητεί από την ΕΕ να επανεξετάσει ριζικά τις στρατηγικές της για τη διασφάλιση πλήρους ανεξαρτησίας από τις ρωσικές προμήθειες όσον αφορά τις κρίσιμες πρώτες ύλες της και τονίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στην πεπατημένη· ζητεί την ανακατασκευή των αλυσίδων εφοδιασμού και την επιδίωξη του εμπορίου κατά τρόπο που να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία του από τον ρωσικό εφοδιασμό·

23.  ζητεί την προώθηση και την απλούστευση της πρόσβασης σε μέτρα ενεργειακής απόδοσης για τη μείωση του φόρτου κόστους για τους γεωργούς και τους αλιείς όσον αφορά τις άμεσες εισροές ενέργειας· σημειώνει ότι, ενώ υπάρχει τεράστιο δυναμικό παραγωγής ανανεώσιμης αιολικής και ηλιακής ενέργειας στα αγροκτήματα, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια και προκλήσεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μικρής κλίμακας· καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές αρχές να αντιμετωπίσουν τα κύρια εμπόδια που εντοπίζουν οι γεωργοί στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, και συγκεκριμένα τις πολύπλοκες διαδικασίες αδειοδότησης και επιδότησης, το υψηλό επενδυτικό κόστος, τους μεγάλους χρόνους απόσβεσης και την περιορισμένη πρόσβαση σε πιστώσεις·

24.  τονίζει ότι αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την κατοχύρωση της επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ πρέπει να είναι μια στρατηγική που θα αποσκοπεί στην αύξηση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της ΕΕ από τον ρωσικό εφοδιασμό και θα συμπεριλαμβάνει επίσης την πλήρη εγκατάλειψη των έργων Nord Stream και Nord Stream 2 με παράλληλη διατήρηση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ·

25.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη δυνατότητα και τη σκοπιμότητα της κινητοποίησης πρόσθετης χρηματοδοτικής στήριξης για τους τομείς που πλήττονται περισσότερο και να λάβει επείγοντα, στοχευμένα και προσωρινά μέτρα για να βοηθήσει τους γεωργούς να μετριάσουν τις επιπτώσεις της σοβαρής αύξησης των τιμών των λιπασμάτων·

26.  σημειώνει ότι, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από τα χημικά λιπάσματα, θα πρέπει να αξιοποιηθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό οι εναλλακτικές οργανικές πηγές θρεπτικών συστατικών και η ανακύκλωση των θρεπτικών παραγόντων· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τα νομοθετικά και πρακτικά εμπόδια στην υλοποίηση αυτής της λύσης, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από τις εισαγωγές λιπασμάτων, πρώτον μέσω της μετάβασης σε οργανικά λιπάσματα και, στη συνέχεια, μέσω της περαιτέρω στήριξης της έρευνας και των νέων καινοτομιών σε επίπεδο ΕΕ· καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να λάβει τα αναγκαία μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των νομοθετικών, για την ενίσχυση της χρήσης βιολογικών προϊόντων λίπανσης που προέρχονται από ιλύ επεξεργασίας λυμάτων, μεταποιημένη κοπριά, βιοάνθρακα και κόπρο εντόμων προκειμένου να υποκατασταθούν χημικά λιπάσματα, σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»·

27.  τονίζει τις διασυνδέσεις μεταξύ της βιωσιμότητας και της αυξημένης κυκλικότητας στη γεωργία με την απομάκρυνση από την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, εισαγόμενη ενέργεια και χημικά λιπάσματα και τη μετάβαση προς πιο πράσινες, ανανεώσιμες εναλλακτικές λύσεις·

28.  καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τα όρια για τη χρήση αζώτου από ζωική κόπρο, όπως το ανακτηθέν από κόπρο άζωτο (RENURE), ως εναλλακτική λύση στη χρήση χημικών λιπασμάτων, σύμφωνα με τα όρια λιπασμάτων· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο προσωρινής παρέκκλισης ώστε να μειωθεί ταχέως το κόστος των λιπασμάτων, και να επιδιώξει τη δημιουργία ενός μακροπρόθεσμου πλαισίου προκειμένου να ενισχυθεί η κυκλικότητα στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και να μειωθεί η εξάρτηση από πόρους τρίτων χωρών·

29.  καλεί την Επιτροπή να δώσει στα κράτη μέλη την ευελιξία να επιτρέπουν προσωρινά τη γεωργική παραγωγή από γεωργούς σε περιοχές οικολογικής εστίασης, χρησιμοποιώντας φυτοπροστατευτικά προϊόντα και λιπάσματα, εάν χρειάζεται·

30.  αναγνωρίζει, μπροστά στις εξαιρετικές περιστάσεις, την επείγουσα ανάγκη για προσωρινά και αναστρέψιμα μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγής της ΕΕ για την περίοδο συγκομιδής 2022, προκειμένου να υπάρξει συμβολή στην επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή, υπό το πρίσμα της ανάγκης να ξεπεραστεί η άμεση έλλειψη πρωτεϊνούχων καλλιεργειών, να επιταχύνει τις διοικητικές διαδικασίες ώστε να καταστεί δυνατή, κατά τη διάρκεια αυτού του μεταβατικού έτους της ΚΓΠ, η χρήση εκτάσεων υπό αγρανάπαυση για την παραγωγή των εν λόγω καλλιεργειών για κατανάλωση από τον άνθρωπο ή τα ζώα, χωρίς να αυξάνεται η εξάρτηση από τις εισροές· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να δοθεί προτεραιότητα σε πρωτεϊνούχες καλλιέργειες· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει εκ νέου την κατάσταση εγκαίρως και να προτείνει περαιτέρω κατάλληλα μέτρα, εάν χρειαστεί, για το 2023·

31.  θεωρεί ότι θα πρέπει να αξιολογηθούν και να αναπτυχθούν περαιτέρω αλλαγές στα καθεστώτα φύτευσης για τη διάθεση περισσότερων εγχώριων τροφίμων και ζωοτροφών κατά την καλλιεργητική περίοδο του 2022 στην ΕΕ, ώστε να ενισχυθούν τα συστήματα παραγωγής και να καταστεί δυνατή μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μια σχεδιασμένη εξέλιξη προς μεγαλύτερη αυτονομία·

32.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η γεωργική γη θα χρησιμοποιείται κατά πρώτο λόγο μόνο για την παραγωγή τροφίμων και ζωοτροφών προκειμένου να εξασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια όχι μόνο των πολιτών της ΕΕ, αλλά επίσης εκατομμυρίων προσφύγων στην ΕΕ·

33.  τονίζει ότι ένας ισχυρός και βιώσιμος γεωργικός τομέας στην ΕΕ καθώς και μια ακμαία και βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη, που υποστηρίζεται από μια ισχυρή ΚΓΠ, είναι βασικές συνιστώσες για την αντιμετώπιση της πρόκλησης που αποτελεί η επισιτιστική ασφάλεια· υπογραμμίζει ότι η γεωργία έχει σημαντική αξία για την ΕΕ και την πολιτική και οικονομική της ανάπτυξη και τεράστιο αντίκτυπο στην κοινωνία μέσω της παραγωγής τροφίμων, της απασχόλησης στην ύπαιθρο, της οικονομικής βιωσιμότητας και της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές και ευρύτερα στην αγροτική ανάπτυξη·

34.  ζητεί την άμεση εφαρμογή των μέτρων κατά της διατάραξης της αγοράς που προβλέπονται στο άρθρο 219 του κανονισμού για την κοινή οργάνωση των αγορών(7) προκειμένου να υποστηριχθούν οι τομείς που πλήττονται περισσότερο και, παράλληλα, να κινητοποιηθεί για τον σκοπό αυτό το αποθεματικό κρίσεων· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να είναι έτοιμη να λάβει τα αναγκαία περαιτέρω έκτακτα μέτρα για την αγορά στο πλαίσιο του κανονισμού, όπως η ενεργοποίηση του άρθρου 222·

35.  παροτρύνει την Επιτροπή να παράσχει πλήρη σαφήνεια στα κράτη μέλη όσον αφορά τη ρήτρα περί «ανωτέρας βίας» στην ΚΓΠ, καθώς και σε περαιτέρω νομοθεσία·

36.  θεωρεί ότι, ενώ η αύξηση της επισιτιστικής ασφάλειας αποτελεί πλέον μια ακόμα πιο επείγουσα προτεραιότητα, τα εθνικά στρατηγικά σχέδια θα πρέπει να αξιολογηθούν προκειμένου να γίνουν οι αναγκαίες προσαρμογές στις νέες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των σχετικών δυνατοτήτων ευελιξίας για την αύξηση της έκτασης των καλλιεργούμενων εκτάσεων·

37.  καλεί την Επιτροπή να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα, ιδίως όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να καταστεί δυνατή η απαραίτητη στήριξη των τομέων που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση·

38.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο τροποποίησης του προσωρινού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2020, προκειμένου να έχουν τα κράτη μέλη πλήρη ευελιξία στο πλαίσιο των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις προς στήριξη της οικονομίας·

39.  τονίζει ότι τα ληφθέντα στο πλαίσιο της νόσου COVID-19 έκτακτα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης θα πρέπει να επεκταθούν ώστε να αντιμετωπιστούν τα συνεχιζόμενα προβλήματα ρευστότητας που θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των γεωργικών δραστηριοτήτων και τις μικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση, την εμπορία ή την ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων·

40.  πιστεύει ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ευελιξία στις εισαγωγές κρίσιμων βασικών προϊόντων (ιδίως σιτηρών, σπόρων σόγιας και λιπασμάτων) από τρίτες χώρες, χωρίς να υπονομεύονται τα πρότυπα της ΕΕ·

41.  επαναλαμβάνει τις δεσμεύσεις του για βιωσιμότητα και ασφάλεια των τροφίμων και τονίζει ότι όλα τα τρόφιμα και οι ζωοτροφές που εισάγονται πρέπει να τηρούν τα πρότυπα της ΕΕ για τη βιωσιμότητα και την ασφάλεια των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των ανώτατων ορίων καταλοίπων φυτοφαρμάκων και αντιμικροβιακών· καταγγέλλει κάθε πρόταση εργαλειοποίησης των σημερινών κρίσεων με σκοπό την αποδυνάμωση αυτών των απαιτήσεων και δεσμεύσεων·

42.  καλεί την Επιτροπή, ειδικότερα, να στηρίξει τις τομεακές οργανώσεις, προκειμένου να εξασφαλιστούν νέες αγορές εισαγωγών που θα εγγυώνται τον εφοδιασμό τροφίμων και τις γεωργικές εισροές, ιδίως για το ζωικό κεφάλαιο, και έτσι να μην τεθεί σε κίνδυνο η επισιτιστική ασφάλεια στην Ευρώπη·

43.  καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αποδεσμεύσουν επειγόντως το αποθεματικό κρίσεων, ύψους 479 εκατομμυρίων EUR, ώστε να στηριχθεί ο γεωργικός τομέας στην αντιμετώπιση των τρεχουσών προκλήσεων της αγοράς· σημειώνει, ωστόσο, ότι μόλις εξαντληθεί αυτό το αποθεματικό κρίσεων, δεν μπορεί να αναπληρωθεί με χρηματοδότηση από την ΚΓΠ· ζητεί, επομένως, να αποδεσμευθούν αμέσως πρόσθετα κονδύλια που θα είναι έτοιμα να κινητοποιηθούν σε περίπτωση εξάντλησης του αποθεματικού κρίσεων·

44.  καλεί την Επιτροπή, εν όψει της έλλειψης πρωτεϊνούχων καλλιεργειών, να προτείνει μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή στρατηγική για τις πρωτεΐνες, προκειμένου να αυξηθεί η ευρωπαϊκή παραγωγή πρωτεϊνών και να μειωθεί η εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες εν προκειμένω·

45.  τονίζει ότι, στο επίπεδο της παραγωγής, θα χρειαστούν ενισχυμένα μέτρα και κίνητρα για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας, όπως η αύξηση της κυκλικότητας και της αυτάρκειας εισροών, χωρίς να υπονομεύεται η παραγωγική ικανότητα και η ανταγωνιστικότητα της γεωργίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας της ΕΕ, καθώς και η μετάβαση προς τη γεωργία ακριβείας και η ανάπτυξη και η ταχεία πρόσβαση στις αγορές εναλλακτικών πρωτεϊνών, οργανικών λιπασμάτων, μικροβιακής προστασίας των καλλιεργειών και της αγροοικολογίας, σύμφωνα με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, και η δυνατότητα, κατά τη διάρκεια αυτού του μεταβατικού έτους της ΚΓΠ, να εξεταστούν προσωρινές και βραχυπρόθεσμες δυνατότητες ευελιξίας με όρους και παρεκκλίσεις και να επιταχυνθούν οι διοικητικές διαδικασίες για την επίτευξη αυτών των δυνατοτήτων ευελιξίας, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη επενδύσεων, τη μειωμένη ρευστότητα και την αβεβαιότητα της αγοράς λόγω των τρεχουσών συνθηκών·

46.  καλεί την Επιτροπή να επιδείξει ευελιξία αναφορικά με τις προκαταβολές στους παραγωγούς και επισημαίνει την ανάγκη διασφάλισης των ταμειακών ροών των γεωργών και, στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τα επίπεδα των προκαταβολών για τις άμεσες ενισχύσεις και τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης που συνδέονται με την έκταση και τα ζώα από 50 % σε 70 % για τις ενισχύσεις στήριξης του εισοδήματος και από 75 % σε 85 % για ορισμένες ενισχύσεις αγροτικής ανάπτυξης·

47.  καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα και να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα εργαλεία για την ενίσχυση των αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων τους· επιμένει ότι τα μέτρα που λαμβάνονται δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς, ούτε να υπονομεύουν τα μέτρα για την αύξηση της ανθεκτικότητας στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων σε ολόκληρη την ΕΕ, ούτε να αυξάνουν την ενεργειακή εξάρτηση από ρωσικούς πόρους·

48.  καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει έκτακτα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των ενισχύσεων για ιδιωτική αποθεματοποίηση, για τα γεωργικά προϊόντα που αντιμετωπίζουν προβλήματα αγοράς· σημειώνει την πρόθεσή του να διαθέσει τις ενισχύσεις αυτές στον τομέα του χοιρείου κρέατος· παροτρύνει την Επιτροπή να δημιουργήσει έναν μηχανισμό που θα επιτρέπει την πρόσβαση σε προϊόντα ιδιωτικής αποθήκευσης από μη κυβερνητικές οργανώσεις και άλλους φορείς, προκειμένου να συμβάλει στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας στην Ουκρανία· πιστεύει ότι ο μηχανισμός αυτός θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί μέσω του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους στα κράτη μέλη που φιλοξενούν πρόσφυγες, προκειμένου να καλυφθεί η επείγουσα ανάγκη παροχής πρόσθετης τροφής· πιστεύει, επιπλέον, ότι το ταμείο μπορεί να διασφαλίσει ότι τα ευάλωτα άτομα δεν θα υποφέρουν δυσανάλογα από την κρίση·

49.  υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αποφευχθούν εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, ιδίως όσον αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία βασικών προϊόντων όπως τα σιτηρά· επιμένει ότι πρέπει να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς όσον αφορά τα γεωργικά προϊόντα, και ότι πρέπει να αποφεύγονται οι απαγορεύσεις εξαγωγών σε άλλα κράτη μέλη· ζητεί από την Επιτροπή να επαγρυπνεί ιδιαίτερα εν προκειμένω και να λάβει άμεσα μέτρα ενάντια στην επιβολή, από την Ουγγαρία, απαγόρευσης των εξαγωγών σιτηρών·

50.  εφιστά την προσοχή στην ανάγκη παρακολούθησης και επιβολής συνθηκών θεμιτού ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά όσον αφορά τις αδικαιολόγητες αυξήσεις των τιμών για ορισμένα τρόφιμα· τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η παρακολούθηση πιθανών καταστάσεων όπου ορισμένες εταιρείες ενδέχεται να δημιουργήσουν μονοπώλιο στην ενιαία αγορά στον τομέα των γεωργικών και θαλάσσιων τροφίμων, και επισημαίνει την ανάγκη να ληφθούν μέτρα ώστε να αντιμετωπίζονται χωρίς καθυστέρηση τέτοιες εξελίξεις·

51.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει χωρίς καθυστέρηση λεπτομερές σχέδιο δράσης για να διασφαλίσει την ορθή λειτουργία των αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων της ΕΕ και να κατοχυρώσει μακροπρόθεσμα την επισιτιστική ασφάλεια στην ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία και άλλες πιθανές διαταραχές, με αξιοποίηση των διδαγμάτων που έχουν αντληθεί από το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 2021, όπου αρμόζει· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες τις οποίες έφεραν στο φως η υπερβολική εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας, ζωοτροφών και λιπασμάτων από μοναδικούς ή πολύ λίγους προμηθευτές και η έλλειψη διαφοροποίησης των αλυσίδων εφοδιασμού·

52.  σημειώνει ότι το εν λόγω σχέδιο δράσης αποτελεί ευκαιρία για την επιτάχυνση της επίτευξης των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας, η οποία θα ενισχύσει την ευρωστία των αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων της ΕΕ στο πλαίσιο μιας πράσινης κυκλικής οικονομίας και θα προσφέρει κίνητρα στους γεωργούς, τους αλιείς και τους συμφεροντούχους σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων για τη μετάβαση προς πιο βιώσιμες, αποδοτικές και αυτάρκεις μεθόδους και εργαλεία παραγωγής μέσω της αυξημένης υιοθέτησης καινοτόμων εργαλείων, τεχνολογιών καλλιέργειας και βιώσιμων διαδικασιών και πρακτικών, τα οποία θα συμβάλουν στη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από εισαγόμενες εισροές, μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη βραχυπρόθεσμων επενδύσεων για την κλιμάκωση της υιοθέτησης τεχνολογιών και πρακτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»·

53.  επαναλαμβάνει ότι η ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία στον τομέα των τροφίμων, των ζωοτροφών και του γεωργικού τομέα συνολικά πρέπει να ενισχυθεί, σύμφωνα με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για την προστασία του περιβάλλοντος της ΕΕ και των περιοχών γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας·

54.  διατείνεται ότι οι στόχοι που καθορίζονται στη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και στη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα πρέπει να αναλυθούν με βάση μια ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά την ευρωπαϊκή επισιτιστική ασφάλεια και την κατάσταση στις γειτονικές χώρες, και επιμένει ότι πρέπει η Επιτροπή να λάβει υπόψη αυτές τις εκτιμήσεις επιπτώσεων· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις εκτιμήσεις επιπτώσεων που έχουν ήδη δημοσιευθεί από διεθνώς αναγνωρισμένα ερευνητικά ιδρύματα στο πλαίσιο αυτό·

55.  επιμένει επίσης ότι, ως πρώτη προτεραιότητα, πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι δεν θα προκύψουν ελλείψεις τροφίμων, ιδίως σε ευάλωτες περιοχές, προκειμένου να αποφευχθεί η εκτεταμένη γεωπολιτική αστάθεια, και θεωρεί ότι η συμβολή στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια επί του παρόντος αποτελεί ηθική υποχρέωση και δεν πρέπει να θεωρείται απειλή για τους μακροπρόθεσμους σκοπούς και στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της ευρύτερης Πράσινης Συμφωνίας κατά τις άμεσες κινήσεις για την αύξηση της ανθεκτικότητας και την οικοδόμηση αυτάρκειας σε σχέση με τις εισροές· επισημαίνει ότι τα μέτρα για την αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης εισροών και της διαθεσιμότητας πιο βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων και πρακτικών και μέτρων για την αντιμετώπιση της σπατάλης τροφίμων, όπως ορίζονται στη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και στην Πράσινη Συμφωνία, με αποτέλεσμα τη μείωση της εξάρτησης από εισροές όπως τα επιβλαβή φυτοπροστατευτικά προϊόντα και τα χημικά λιπάσματα, αποτελούν τα δομικά στοιχεία για τη διασφάλιση ενός ισχυρού τομέα γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας και αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής στην ΕΕ μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα·

56.  υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι οι νομοθετικές προτάσεις που απορρέουν από τους σκοπούς και τους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» πρέπει πρώτα να υποβληθούν σε ολοκληρωμένες εκτιμήσεις επιπτώσεων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις πιθανές συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία για την ευρωπαϊκή και παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, και ότι η ευθύνη των συννομοθετών θα είναι, παράλληλα με την εφαρμογή των χαρτών πορείας που οδηγούν στους στόχους «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», να θέσουν τις προϋποθέσεις για να αποφευχθεί η μείωση των επιπέδων παραγωγής της γεωργίας, αλιείας ή υδατοκαλλιέργειας στην Ευρώπη ή οι διαρροές εκπομπών· επισημαίνει ότι, υπό το πρίσμα του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και της περαιτέρω πίεσης που υφίστανται οι αλυσίδες τροφίμων της ΕΕ στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, ο επείγων χαρακτήρας της μελέτης όλων αυτών των επιπτώσεων έχει αυξηθεί, ενώ οι πιθανές επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια πρέπει να αξιολογηθούν προσεκτικά και θα πρέπει επίσης να ανατεθεί ολοκληρωμένη μελέτη σχετικά με την εξάρτηση του επισιτιστικού συστήματος της ΕΕ από τις εισροές και τις πηγές τους·

57.  θεωρεί ότι, υπό τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς, δεν μπορεί να υλοποιηθεί η φιλοδοξία για μείωση κατά 10 % στις περιοχές παραγωγής·

58.  αναγνωρίζει ότι η διατάραξη των εμπορικών ροών που υπήρχαν πριν από την εισβολή δείχνει ότι η ΕΕ πρέπει να εξετάσει επειγόντως τον τρόπο ανάπτυξης πιο αυτόνομων συστημάτων γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας για την παραγωγή τροφίμων και ζωοτροφών μακροπρόθεσμα, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές και να αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή· τονίζει ότι αυτό επείγει ιδιαίτερα για τα προϊόντα που κινδυνεύουν περισσότερο από ελλείψεις λόγω της αναστολής των ουκρανικών εξαγωγών, όπως τα σιτηρά, οι ελαιούχοι σπόροι, οι πρωτεϊνούχες καλλιέργειες και τα λιπάσματα·

59.  εκφράζει μεγάλη ανησυχία για την απότομη αύξηση του λειτουργικού κόστους που βαρύνει τον τομέα της αλιείας· παρατηρεί ότι πολλά σκάφη σε ολόκληρη την ΕΕ είναι αυτή τη στιγμή αγκυροβολημένα, καθώς οι τιμές των αλιευμάτων κατά την πρώτη πώληση δεν καλύπτουν το αυξημένο κόστος παραγωγής·

60.  θεωρεί ότι ο ευρωπαϊκός αλιευτικός τομέας είναι καίριας σημασίας για την ευρωπαϊκή επισιτιστική ασφάλεια και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η κατάστασή του έχει επιδεινωθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της κρίσης εξαιτίας της ταχείας αύξησης των παγκόσμιων τιμών σε σημαντικά βασικά προϊόντα για τον τομέα και ιδίως των ευμετάβλητων τιμών των καυσίμων, που έχουν καταστήσει πλέον τις αλιευτικές δραστηριότητες οικονομικά μη βιώσιμες· πιστεύει ότι η κατάσταση αυτή απαιτεί επείγουσα βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης στήριξης· επισημαίνει ότι η βοήθεια αυτή πρέπει να διασφαλίζει τη συνέχιση των δραστηριοτήτων των αλιευτικών στόλων της ΕΕ και, κατ’ επέκταση, τη συνέχιση των δραστηριοτήτων κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο τομέας της αλιείας και να τις αντιμετωπίσουν δεόντως στις επικείμενες δράσεις· σημειώνει ότι, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αύξηση των τιμών των καυσίμων μακροπρόθεσμα, είναι σημαντικό να τονωθεί η ανάπτυξη και η χρήση ενεργειακά αποδοτικών καινοτομιών·

61.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας θα τεθεί σε λειτουργία το συντομότερο δυνατόν και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως πρόταση για να καταστεί δυνατή η επείγουσα βοήθεια στο πλαίσιο του ταμείου και σε περιόδους κρίσης όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία· ζητεί μετ’ επιτάσεως την κινητοποίηση τυχόν εναπομενόντων κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιταχύνουν την εφαρμογή του αποθεματικού προσαρμογής στο Brexit, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η στήριξη φτάνει ταχύτερα σε περιοχές που πλήττονται από το Brexit·

62.  παροτρύνει την Επιτροπή να προτείνει έκτακτα μέτρα για τη στήριξη της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και ολόκληρης της αλυσίδας αξίας (μεταποίηση, λιανική πώληση, κ.λπ.) στην ΕΕ· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, τα μέτρα έκτακτης ανάγκης να περιλαμβάνουν: αποζημίωση των φορέων εκμετάλλευσης για το διαφυγόν εισόδημα και το πρόσθετο κόστος, στήριξη για την προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων και στήριξη των οργανώσεων παραγωγών και ολόκληρης της αλυσίδας αξίας των θαλασσινών για την προσωρινή αποθήκευση προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, αύξηση της ευελιξίας των ποσοστώσεων από έτος σε έτος από 10 % σε 25 %, αύξηση του ορίου των κρατικών ενισχύσεων έως και 500 000 EUR ανά σκάφος βάσει του ελάχιστου πλαισίου και ένταξη της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας στο προσωρινό πλαίσιο κρίσης για τα μέτρα κρατικής ενίσχυσης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή όλα τα διαθέσιμα μέσα της κοινής αλιευτικής πολιτικής για τη σταθεροποίηση των αγορών·

63.  σημειώνει ότι θα πρέπει να εξεταστούν μέτρα σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλοι οι συμφεροντούχοι διαδραματίζουν ρόλο στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των τομέων των γεωργικών και θαλάσσιων τροφίμων και ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να συμβάλλουν στην επίτευξη των σκοπών και των στόχων της μετάβασης της ΕΕ στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050· θεωρεί ότι, σύμφωνα με την ταχεία εφαρμογή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές(8), θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη βιωσιμότητα της γεωργίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας και στον σημαντικό ρόλο των εμπόρων λιανικής στον καθορισμό δίκαιων αποδόσεων για τους παραγωγούς, ιδίως υπό το πρίσμα των πιέσεων που προκύπτουν από το αυξημένο κόστος των εισροών, αλλά σε ίση βάση, στην ευθύνη τους να διασφαλίζουν ότι τα τρόφιμα παραμένουν προσιτά και προσβάσιμα για τους καταναλωτές·

64.  καλεί την Επιτροπή να αναλάβει δράση για να διασφαλίσει ότι οι διατάξεις για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων de minimis, επιτρέπουν στα κράτη μέλη να προσφέρουν ταχεία και ευέλικτη στήριξη στους φορείς εκμετάλλευσης προκειμένου να αντισταθμίσουν το αυξημένο κόστος που συνδέεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι τα κράτη μέλη, εντός του εθνικού τους πλαισίου, θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο παροχής βοήθειας, όπως η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, η αναστολή ή η μείωση ορισμένων φόρων και η παράταση των δανείων για τη νόσο COVID-19· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι κρατικές ενισχύσεις δεν οδηγούν σε στρέβλωση του ανταγωνισμού και ότι διασφαλίζονται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών·

65.  ζητεί ενισχυμένη δράση σε διεθνές επίπεδο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η επισιτιστική ασφάλεια θα είναι στο επίκεντρό της διαδικασίας λήψης αποφάσεων πολιτικής, προκειμένου να αποφευχθεί η έλλειψη και να εξασφαλιστεί η διατροφική ασφάλεια στις πλέον ευάλωτες χώρες, δίνοντας στο πλαίσιο αυτό προτεραιότητα στη χρησιμοποίηση των γεωργικών προϊόντων ως ειδών διατροφής και αποτρέποντας τα εμπόδια στο διεθνές εμπόριο τροφίμων·

66.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν σύντομα μια συνεδρίαση της Επιτροπής του FAO για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια, η οποία θα πρέπει να είναι το προτιμώμενο φόρουμ συντονισμού επί του θέματος, καθώς διασφαλίζει την χωρίς αποκλεισμούς εκπροσώπηση όλων των κρατών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν σε αυτό το φόρουμ για να διασφαλίσουν τον διεθνή συντονισμό, ιδίως όσον αφορά τα αποθέματα, τα βιοκαύσιμα και τη χρηματοδοτική στήριξη προς τις χώρες εισαγωγής·

67.  πιστεύει ότι θα μπορούσαν επίσης να απαιτηθούν σημαντικές αλλαγές στα μοντέλα αγοράς και εξαγωγών, καθώς και σοβαρός σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης, όπως αυτονομία στην παραγωγή ζωοτροφών στην ΕΕ, εναλλακτικές αγορές για εξαγωγές, βελτιωμένη ικανότητα αντίδρασης, στρατηγικά αποθέματα βασικών τροφίμων, ζωοτροφών και άλλων προϊόντων τροφίμων, αυτονομία στα λιπάσματα και τα προϊόντα αντικατάστασης, και σαφείς πληροφορίες σχετικά με τα παγκόσμια πρότυπα μεταφορών για προϊόντα γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας·

68.  ζητεί την επιτάχυνση και την ενίσχυση των δράσεων για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, ώστε να μεγιστοποιηθεί η διαθεσιμότητα τροφίμων και η χρήση των διαθέσιμων πόρων εντός της ΕΕ προκειμένου να βελτιωθεί η επισιτιστική αυτονομία· τονίζει την ανάγκη να αποφευχθεί η απώλεια τροφίμων κατά την αποθήκευση και σε όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού, να διευκολυνθεί η δωρεά τροφίμων μέσω της συνεκτικής εφαρμογής της νομοθεσίας περί ευθύνης, να ενθαρρυνθεί η ανάκτηση της σπατάλης τροφίμων και να αναπτυχθούν εναλλακτικές επιλογές για τους εμπόρους λιανικής πώλησης, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης μειωμένων τιμών και της συνεργασίας με έργα της τοπικής κοινότητας για την αντιμετώπιση της τοπικής επισιτιστικής φτώχειας και της ανασφάλειας· καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν προγράμματα πρόληψης της σπατάλης τροφίμων και να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης νομοθεσίας για περαιτέρω αθέμιτες εμπορικές πρακτικές που δημιουργούν σπατάλη τροφίμων, πέραν εκείνων που καλύπτονται ήδη από την οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές· ζητεί οι πρωτοβουλίες σχετικά με τα πρότυπα εμπορίας να δώσουν προτεραιότητα στη μείωση της σπατάλης τροφίμων· ζητεί τη βελτίωση της παρακολούθησης της σπατάλης τροφίμων σε όλα τα επίπεδα στην ΕΕ· υπενθυμίζει ότι οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων μειώνουν τον κίνδυνο δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων·

69.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα της σπατάλης τροφίμων σε όλα τα στάδια της αλυσίδας, προκειμένου να μειωθεί η πίεση στον εφοδιασμό τροφίμων στην Ευρώπη μέσω μέτρων για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση της σπατάλης τροφίμων κατά 30 % έως το 2025 και κατά 50 % έως το 2030 σε σύγκριση με το βασικό σενάριο του 2014(9)·

70.  καλεί όλα τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν προγράμματα για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, τονίζει την επείγουσα ανάγκη να μειωθεί η σπατάλη τροφίμων, και επισημαίνει ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην πρόληψη της σπατάλης τροφίμων και της απώλειας τροφίμων, καθώς η αποτροπή της απώλειας τροφίμων εν μέσω ελλείψεων στον εφοδιασμό τροφίμων μπορεί να συμβάλει στην εδραίωση της επισιτιστικής ασφάλειας·

71.  ζητεί να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της φτώχειας που προκαλείται από την ταχεία αύξηση των τιμών της ενέργειας και τον αντίκτυπο της σύγκρουσης στις τιμές των τροφίμων, και θεωρεί ότι τα κοινωνικά μέτρα πρέπει να αποτελούν μέρος των αναγκαίων δράσεων·

72.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0052.
(2) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Στατιστικό δελτίο εμπορικών συναλλαγών αγροδιατροφικών προϊόντων: Ευρωπαϊκή Ένωση – Ρωσία», 2021.
(3) Δείκτης τιμών της Eurostat για τα γεωργικά μέσα παραγωγής (3ο τρίμηνο 2020 έως 3ο τρίμηνο του 2021).
(4) Fertilizers Europe, ‘Policy Priorities – Industry competitiveness – Energy cost’ (Προτεραιότητες πολιτικής – Ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας – Ενεργειακό κόστος), Fertilizers Europe, Ημερομηνία πρόσβασης: 16 Μαρτίου 2022).
(5) Eurostat, Εργαλείο παρακολούθησης των τιμών των τροφίμων, 2022.
(6) COM(2022)0108.
(7) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671.
(8) ΕΕ L 111 της 25.4.2019, σ. 59.
(9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0425.

Τελευταία ενημέρωση: 17 Ιουνίου 2022Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου