Ενίσχυση της εντολής της Ευρωπόλ: συνεργασία με ιδιωτικούς φορείς, επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και στήριξη για την έρευνα και την καινοτομία ***I
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Μαΐου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794 όσον αφορά τη συνεργασία της Ευρωπόλ με ιδιωτικούς φορείς, την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ προς υποστήριξη ποινικών ερευνών και τον ρόλο της Ευρωπόλ στην έρευνα και την καινοτομία (COM(2020)0796 – C9-0401/2020 – 2020/0349(COD))
(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2020)0796),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 88 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0401/2020),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 4 του Κανονισμού του, και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 11ης Φεβρουαρίου 2022 να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A9-0290/2021),
1. εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·
2. λαμβάνει υπόψη τις δηλώσεις της Επιτροπής που επισυνάπτονται στο παρόν ψήφισμα, οι οποίες θα δημοσιευθούν στη σειρά C της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
3. λαμβάνει υπόψη τη δήλωση του Συμβουλίου που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα, η οποία θα δημοσιευθεί στη σειρά C της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
4. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·
5. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 4 Μαΐου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, όσον αφορά τη συνεργασία της Ευρωπόλ με ιδιωτικούς φορείς, την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ προς υποστήριξη ποινικών ερευνών και τον ρόλο της Ευρωπόλ στην έρευνα και την καινοτομία
(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2022/991.)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΨΗΦΙΣΜΑ
Δηλώσεις της Επιτροπής σχετικά με τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/991 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(1)
Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του μηχανισμού βάσει του οποίου η Ευρωπόλ θα προτείνει την εισαγωγή καταχωρίσεων στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν
Στο πλαίσιο της αξιολόγησης που θα διενεργήσει η Επιτροπή βάσει του άρθρου 68 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τον επιχειρησιακό αντίκτυπο του νέου μηχανισμού που θεσπίζεται με το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο ιη) του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794. Βάσει του μηχανισμού αυτού, η Ευρωπόλ μπορεί να προτείνει στα κράτη μέλη, βάσει δεδομένων που η Ευρωπόλ έλαβε από τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς, την εισαγωγή στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν, προς το συμφέρον της Ένωσης, ενημερωτικών καταχωρίσεων σχετικά με πρόσωπα που ενέχονται σε τρομοκρατικές πράξεις ή σε σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα. Η Επιτροπή θα διενεργήσει την εν λόγω αξιολόγηση με βάση τις εκθέσεις που θα υποβάλει η Ευρωπόλ σχετικά με τις υποβληθείσες προτάσεις για καταχωρίσεις στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν και τις επακόλουθες καταχωρίσεις που εισήχθησαν από τα κράτη μέλη στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν.
Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπόλ και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας
Κατά την άποψη της Επιτροπής, οι διατάξεις σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπόλ και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, όπως ορίζονται στο άρθρο 20α του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, δεν μπορούν να περιορίσουν τις υποχρεώσεις της Ευρωπόλ που απορρέουν από το άρθρο 24 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου και, ως εκ τούτου, ερμηνεύονται και εφαρμόζονται σύμφωνα με το τελευταίο αυτό άρθρο.
Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με τις διατάξεις για τη συνεργασία της Ευρωπόλ με τρίτες χώρες
Όσον αφορά τους κανόνες για τη συνεργασία της Ευρωπόλ με τρίτες χώρες, η Επιτροπή επισημαίνει ότι κάθε διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ σε τρίτη χώρα βάσει «νομικά δεσμευτικής πράξης» απαιτεί διεθνή συμφωνία δυνάμει του άρθρου 218 της Συνθήκης, όπως προβλέπεται ήδη στο άρθρο 25 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794. Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι κάθε διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ σε τρίτη χώρα βάσει αξιολόγησης των κατάλληλων εγγυήσεων από την Ευρωπόλ πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις που ορίζονται στη νομολογία(2) του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή απαιτείται η Ευρωπόλ να συμπεράνει ότι το επίπεδο προστασίας των δεδομένων στην τρίτη χώρα παρέχει ουσιαστική ισοδυναμία όσον αφορά την προστασία των δεδομένων. Η παροχή της δυνατότητας διαβίβασης δεδομένων βάσει μιας τέτοιας αξιολόγησης χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη συμφωνία του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, όπως προβλέπεται στο άρθρο 25 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, θα δημιουργήσει κινδύνους μεταγενέστερης παρέμβασης του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων βάσει διαφορετικής αξιολόγησης των εγγυήσεων προστασίας των δεδομένων και, ως εκ τούτου, θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου.
Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με την ενίσχυση της συνεργασίας Ευρωπόλ-Ιντερπόλ
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι, στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (ΔΟΕΑ-ΙΝΤΕΡΠΟΛ), και σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης του Συμβουλίου(3), η Επιτροπή επιδιώκει να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπόλ και της Ιντερπόλ, λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού και διεθνικού σοβαρού οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και τις εκάστοτε επιχειρησιακές ανάγκες και την εντολή της Ευρωπόλ. Η Επιτροπή επιδιώκει να διασφαλίσει, σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης του Συμβουλίου(4), ότι η συμφωνία παρέχει τη νομική βάση που εξουσιοδοτεί την Ευρωπόλ να έχει πρόσβαση στις σχετικές βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ με σκοπό την εκτέλεση των καθηκόντων της.
Δήλωση του Συμβουλίου σχετικά με τα κόκκινα σήματα της Ιντερπόλ, στο πλαίσιο έγκρισης του κανονισμού (ΕΕ) 2022/991 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(5)
Στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Ιντερπόλ, το Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για την πρόοδο που σημείωσε η Ιντερπόλ όσον αφορά τη δημιουργία εσωτερικών μηχανισμών για την αξιολόγηση, πριν από τη δημοσίευση και τη διάδοση των κόκκινων σημάτων, κάθε παραβίασης του καταστατικού της Ιντερπόλ. Τα κράτη μέλη θα συνεχίσουν να στηρίζουν την Ιντερπόλ σε αυτές της τις προσπάθειες και χαιρετίζουν το γεγονός ότι ένας εκπρόσωπος της Ιντερπόλ τα ενημέρωσε σε επίπεδο ομάδας εργασίας του Συμβουλίου σχετικά με τις προσπάθειες που καταβάλλονται στην Ιντερπόλ για την πρόληψη της κατάχρησης των κόκκινων σημάτων για πολιτικούς λόγους ή για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ζητούν τη συνεχή και τακτική ανταλλαγή απόψεων επί του θέματος μεταξύ της Ιντερπόλ και των «εθνικών κεντρικών γραφείων» της, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναλάβουν τα κράτη μέλη σε συνεργασία με την Ιντερπόλ. Το Συμβούλιο θα συνεχίσει να στηρίζει την Ιντερπόλ όσον αφορά την προώθηση των υφιστάμενων προτύπων και διαδικασιών της για την ποιότητα και τη συμμόρφωση των δεδομένων και θα καλεί την Ιντερπόλ να ενημερώνει τακτικά το Συμβούλιο σε επίπεδο ομάδας εργασίας.
Κανονισμός (ΕΕ) 2022/991 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794 όσον αφορά τη συνεργασία της Ευρωπόλ με ιδιωτικούς φορείς, την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ προς υποστήριξη ποινικών ερευνών και τον ρόλο της Ευρωπόλ στην έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 169 της 27.6.2022 σ. 1).
Γνωμοδότηση 1/15, Συμφωνία PNR ΕΕ-Καναδά, EU:C:2017:592 (26.7.2017)· απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 2015, Schrems, C‑362/14, EU:C:2015:650· απόφαση της 16ης Ιουλίου 2020, Schrems II, C-311/18, EU:C:2020:559.
Απόφαση (ΕΕ) 2021/1312 του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 2021, για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων σχετικά με συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (ΔΟΕΑ-ΙΝΤΕΡΠΟΛ).
Απόφαση (ΕΕ) 2021/1312 του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 2021, για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων σχετικά με συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (ΔΟΕΑ-ΙΝΤΕΡΠΟΛ).
Κανονισμός (ΕΕ) 2022/991 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794 όσον αφορά τη συνεργασία της Ευρωπόλ με ιδιωτικούς φορείς, την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ προς υποστήριξη ποινικών ερευνών και τον ρόλο της Ευρωπόλ στην έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 169 της 27.6.2022 σ. 1).