Tá Parlaimint na hEorpa,

–  ag féachaint d’Airteagal 8 agus do Theideal V, go háirithe Airteagail 21, 22, 36 agus 37, den Chonradh ar an Aontas Eorpach (CAE), agus do Chuid a Cúig den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE),

–  ag féachaint don Chomhaontú Comhlachais idir an tAontas Eorpach agus an Comhphobal Eorpach d’Fhuinneamh Adamhach agus a mBallstáit, de pháirt amháin, agus Poblacht na Moldóive (dá ngairtear ‘an Mholdóiv’ anseo feasta), den pháirt eile (CC), lena n-áirítear Limistéar Domhain Cuimsitheach Saorthrádála (DCFTA) agus a tháinig i bhfeidhm go hiomlán an 1 Iúil 2016,

–  ag féachaint do bhunú córais gan víosa do shaoránaigh na Moldóive i mí an Mhárta 2014, mar thoradh ar na leasuithe ar Rialachán (CE) Uimh. 539/2001 ón gComhairle(1) a rinne Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle,

–  ag féachaint dá moladh chuig an gComhairle, chuig an gCoimisiún, chuig Leas-Uachtarán an Choimisiúin / Ardionadaí an Aontais do Ghnóthaí Eachtracha agus don Bheartas Slándála maidir le Comhpháirtíocht an Oirthir, roimh chruinniú mullaigh mhí an Mheitheamh 2020,

–  ag féachaint don doiciméad inmheánach oibre comhpháirteach ón gCoimisiún agus ón tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí i ndáil leis an Tuarascáil ar Chur Chun Feidhme an Chomhlachais maidir le Poblacht na Moldóive an 13 Deireadh Fómhair 2021 (SWD(2021)0295),

–  ag féachaint don toradh ar an séú cruinniú de chuid na Comhairle Comhlachais idir AE agus an Mholdóiv an 28 Deireadh Fómhair 2021,

–  ag féachaint do na Dearbhuithe Comhpháirteacha ó Chruinnithe Mullaigh Chomhpháirtíocht an Oirthir, arbh é an ceann is déanaí díobh ceann an 15 Nollaig 2021 sa Bhruiséil,

–  ag féachaint do dhoiciméad inmheánach oibre comhpháirteach ón gCoimisiún agus SEGS an 2 Iúil 2021 dar teideal ‘Téarnamh, athléimneacht agus athchóiriú: tosaíochtaí Chomhpháirtíocht an Oirthir’ (SWD(2021)0186),

–  ag féachaint don Mheabhrán Tuisceana idir Aireacht Gnóthaí Eachtracha na Seoirsia, an Aireacht Gnóthaí Eachtracha agus Lánpháirtíocht Eorpach Phoblacht na Moldóive agus Aireacht Gnóthaí Eachtracha na hÚcráine maidir le Comhar Feabhsaithe i ndáil le Lánpháirtiú na hEorpa a bhunú - an ‘Comhlachas’, a síníodh an 17 Bealtaine 2021,

–  ag féachaint don Dearbhú Comhpháirteach a d’eisigh na Ceannairí Stáit/Rialtas Comhlachais - an tSeoirsia, Poblacht na Moldóive agus an Úcráin tar éis 6ú Cruinniú Mullaigh de Chomhpháirtíocht an Oirthir an 15 Nollaig 2021,

–  ag féachaint d’iarratas na Moldóive ar bhallraíocht san Aontas Eorpach, a cuireadh isteach an 3 Márta 2022,

–  ag féachaint don litir ó Phríomh-Aire na Moldóive chuig Uachtarán Pharlaimint na hEorpa, a fuarthas an 16 Márta 2022, inar iarradh cúnamh macrairgeadais don Mholdóiv a mhéadú,

–  ag féachaint do chonclúidí ón gComhairle Gnóthaí Eachtracha maidir le Poblacht na Moldóive an 26 Feabhra 2018,

–  ag féachaint don rún ó Thionól Parlaiminteach Chomhairle na hEorpa an 26 Eanáir 2021 dar teideal ‘Caithfidh Breithiúna sa Pholainn agus i bPoblacht na Moldóive fanacht neamhspleách’(2),

–  ag féachaint do thuairimí agus do na moltaí ón Eagraíocht um Shlándáil agus Comhar san Eoraip an Oifige um Institiúidí Daonlathacha agus um Chearta an Duine ESCE/ODIHR) agus ó Choimisiún na Veinéise de chuid Chomhairle na hEorpa, go háirithe an 15 Márta 2018 maidir le hathchóiriú toghcháin sa Mholdóiv, an 24 Meitheamh 2019, maidir leis an staid bhunreachtúil agus tagairt ar leith á déanamh don fhéidearthacht parlaimint a dhíscaoileadh, an 14 Deireadh Fómhair 2019 maidir leis an dréacht-dlí i ndáil le hathchóiriú na Cúirte Uachtaraí Breithiúnais agus Oifig an Ionchúisitheora, agus an 13 Nollaig 2021 maidir leis na leasuithe arna ndéanamh ar an 24 Lúnasa 2021 ar an dlí maidir leis an tseirbhís ionchúisimh phoiblí

–  ag féachaint don anailís dhlíthiúil ar an Dlí maidir leis an Leasú ar Chód Sheirbhísí na Meán Closamhairc i bPoblacht na Moldóive, a thíolaic Ionadaí ESCE maidir le Saoirse na Meán an 14 Eanáir 2022,

–  ag féachaint don toradh a bhí ar 12ú Idirphlé AE agus an Mholdóiv maidir le Cearta an Duine a tionóladh an 13 Meán Fómhair 2021 trí fhíschomhdháil,

–  ag féachaint do mholtaí agus do ghníomhaíochtaí Choiste Parlaiminteach Comhlachais idir AE agus an Mholdóiv, Thionól Parlaiminteach Euronest, Fhóram Sochaí Sibhialta Chomhpháirtíocht an Oirthir, Ardán Sochaí Sibhialta AE-na Moldóive agus ionadaithe eile ón tsochaí shibhialta sa Mholdóiv,

–  ag féachaint don Straitéis Náisiúnta Forbraíochta Réigiúnaí (SNDR) do 2022-2028 a ghlac Rialtas na Moldóive,

–  ag féachaint do Phlean Gníomhaíochta nua an Rialtais do 2020-2023,

–  ag féachaint do na conclúidí ó mhisean breathnóireachta toghcháin Pharlaimint na hEorpa chuig na luaththoghcháin pharlaiminteacha an 11 Iúil 2021 arna lánpháirtiú sa mhisean idirnáisiúnta breathnóireachta toghchán faoi stiúir ESCE/ODIHR,

–  ag féachaint do ráiteas ón Ardionadaí Josep Borrell agus ón gCoimisinéir Olivér Várhelyi maidir leis na toghcháin pharlaiminteacha, a eisíodh an 12 Iúil 2021,

–  ag féachaint dá rúin roimhe seo maidir leis an Moldóiv, go háirithe an rún roimhe seo maidir le cur chun feidhme Chomhaontú Comhlachais idir AE agus an Mholdóiv an 20 Deireadh Fómhair 2020(3), dóibh siúd an 5 Iúil 2018 maidir leis an ngéarchéim pholaitiúil sa Mholdóiv tar éis neamhbhailíochtú na toghchán méarachta in Chișinău(4), an 4 Iúil 2017 maidir le cúnamh macra-airgeadais a chur ar fáil do Phoblacht na Moldóive(5), agus an 21 Eanáir 2016 maidir le Comhaontuithe Comhlachais/Limistéir Dhoimhne Chuimsitheacha Shaorthrádála leis an tSeoirsia, leis an Moldóiv agus leis an Úcráin(6),

–  ag féachaint do Riail 54 dá Rialacha Nós Imeachta, agus d’Airteagal 1(1)(e) den chinneadh ó Chomhdháil na nUachtarán an 12 Nollaig 2002 maidir leis an nós imeachta i gcomhair údarú a dheonú chun tuarascálacha féintionscnaimh a tharraingt suas agus d’Iarscríbhinn 3 a ghabhann leis an gcinneadh sin,

–  ag féachaint don tuairim ón gCoiste um Thrádáil Idirnáisiúnta,

–  ag féachaint don tuarascáil ón gCoiste um Ghnóthaí Eachtracha (A9-0143/2022),

A.  de bhrí gur fhág cogadh gan chúis, gan údar agus mídhleathach na Rúise i gcoinne na hÚcráine, a thosaigh an 24 Feabhra 2022, go ndearnadh difear díréireach don Mholdóiv mar stát comharsanachta, a fuair breis agus 360 000 dídeanaí ón Úcráin laistigh de choicís, agus ar fhan breis agus 100 000 díobh sin sa tír, rud a fhágann go bhfuil brú ollmhór ar acmhainní na tíre;

B.  de bhrí go bhfuil imní ann faoi oibríochtaí a d’fhéadfadh a bheith ann faoi bhratach bhréagach sa Mholdóiv ó thús chogadh na Rúise i gcoinne na hÚcráine;

C.  de bhrí gur luaigh an Maor-Ghinearál Rustam Minnekayev, leascheannasaí cheantar míleata láir na Rúise, an 22 Aibreán 2022, go bhfuil sé ar cheann de spriocanna ionradh leanúnach na Rúise ar an Úcráin conair talún a chruthú go réigiún na Tras-dnístria; de bhrí gur mhaígh an Maor-Ghinearál Minnekayev go bréagach freisin gur tugadh gníomhartha faoi deara sa Tras-dnístria maidir le cos ar bolg a bheith á déanamh ar phobal labhartha na Rúisise;

D.  de bhrí gur tugadh aitheantas, ag cruinniú mullaigh Chomhpháirtíocht an Oirthir, do thoilmhianta Eorpacha agus do rogha Eorpach na gcomhpháirtithe lena mbaineann agus gur spreagadh cur chun feidhme iomlán na gComhaontuithe Comhlachais agus a gComhaontuithe Doimhne Cuimsitheacha Saorthrádála;

E.  de bhrí, tar éis tréimhse d’éagobhsaíocht pholaitiúil agus de chúlú daonlathach, gur bhuaigh Maia Sandu toghchán na huachtaránachta le 57,75 % den vótáil an 15 Samhain 2020 agus go bhfuair an Páirtí Gníomhaíochta agus Dlúthpháirtíochta (PAS) 52,8 % den vótáil agus gur bhain sé 63 cinn as measc na 101 shuíochán i bParlaimint na Moldóive sna luath-thoghcháin pharlaiminteacha an 11 Iúil 2021, lena léirítear tiomantas láidir mhuintir na Moldóive don daonlathas, don smacht reachta agus do thodhchaí Eorpach a dtíre agus lena dtugtar sainordú láidir do PAS ar son clár uaillmhianach athchóirithe;

F.  de bhrí go bhfuil an Comhaontú Comhlachais agus an Comhaontú Domhain Cuimsitheach Saorthrádála bunaithe ar na comhluachanna ar a bhfuil AE tógtha, eadhon an daonlathas, urraim do chearta an duine agus do shaoirsí bunúsacha, agus an smacht reachta, agus go bhfuil na luachanna sin i gcroílár an chomhlachais pholaitiúil agus an chomhtháthaithe eacnamaíoch mar a bheartaítear sa Chomhaontú Comhlachais agus sa Chomhaontú Domhain Cuimsitheach Saorthrádála;

G.  de bhrí, de réir pobalbhreitheanna le déanaí, go dtacaíonn 71,6 % de shaoránaigh na Moldóive leis an gcuspóir maidir le lánpháirtiú a dtíre féin san Eoraip;

H.  de bhrí gur thug rannpháirtithe an 11ú cruinniú de Choiste Parlaiminteach Comhlachais idir AE agus an Mholdóiv (PAC) a tionóladh an 6 agus an 7 Aibreán 2022 aird ar dhiongbháilteacht Uachtarán, Rialtas agus thromlach parlaiminteach na Moldóive an Clár Oibre Comhlachais idir AE agus an Mholdóiv a chur chun feidhme go críochnúil, agus ar an gcaoi sin cur go nithiúil le saol shaoránaigh na Moldóive;

I.  de bhrí go dtugann na torthaí nithiúla a bhí ar an séú Comhairle Comhlachais idir AE agus an Mholdóiv a tionóladh an 28 Deireadh Fómhair 2021 spreagadh nua do chomhar níos dlúithe agus níos fearr i réimsí tábhachtacha;

J.  de bhrí gur moladh an Plean Téarnaimh Eacnamaíoch don Mholdóiv mar chuid den chlár oibre athnuaite le haghaidh téarnaimh, athléimneachta agus athchóirithe do thíortha Chomhpháirtíocht an Oirthir, agus Plean Eacnamaíoch agus Infheistíochta do théarnamh socheacnamaíoch agus athléimneacht fhadtéarmach i ndiaidh COVID-19 mar bhonn taca leis, faoin mana ‘atógáil chun feabhais’; de bhrí go bhfuil sé i gceist le tionscnaimh shuaitheanta an Phlean Eacnamaíoch agus Infheistíochta don Mholdóiv infheistíochtaí a dhéanamh san éifeachtúlacht fuinnimh, sa bhonneagar agus sa nascacht, ach ní san aistriú chuig fuinneamh glan;

K.  de bhrí gur tugadh clár éigeandála reatha COVID-19 AE um Chúnamh Macra-airgeadais don Mholdóiv chun críche, agus an chéad tráinse de EUR 50 milliún eisíoctha i mí na Samhna 2020 agus an dara tráthchuid EUR 50 milliún eisíoctha an 7 Deireadh Fómhair 2021, tar éis dul chun cinn suntasach a bheith déanta i gcomhlíonadh choinníollacha beartais an Mheabhráin Tuisceana;

L.  de bhrí go bhfuil an Mholdóiv sa 105ú háit as 180 tír san Innéacs um Braistint Éillithe 2021 (suas ón 115ú háit in 2020) agus, in ainneoin na n-athruithe sa rialtas, gur cúis mhór bhuartha an easpa feabhsuithe suntasacha sa chomhrac i gcoinne an éillithe, ós rud é, le blianta anuas, go bhfuil tionchar tromchúiseach ag an éilliú ar ghaireas an stáit, gur chuir sé bac ar an bhfás agus athchóiriú eacnamaíoch, agus gur bhain sé an bonn den daonlathas;

M.  de bhrí gur gá don rialtas nua fós dul i ngleic leis na heasnaimh chriticiúla in earnáil an cheartais agus sa smacht reachta a chuireann bac ar rialachas daonlathach sa Mholdóiv i gcónaí;

N.  de bhrí go bhfuil an Mholdóiv sa 89ú háit as 180 tír san Innéacs Domhanda de Shaoirse an Phreasa 2021 (suas dhá áit i gcomparáid leis an mbliain roimhe sin) agus go bhfuil imní fós ann maidir le comhchruinniú úinéireacht na meán, monaplacht an mhargaidh fógraíochta, an easpa neamhspleáchas eagarthóireachta, agus an smacht atá ag grúpaí eacnamaíocha agus polaitiúla ar institiúidí na meán;

O.  de bhrí go leanann eagraíochtaí na sochaí sibhialta de níos mó trédhearcachta a éileamh sa chinnteoireacht sa Pharlaimint agus in údaráis phoiblí eile, ag athdhearbhú a dtograí a cuireadh isteach in 2016 agus in 2017 maidir leis an gcreat reachtach maidir le rochtain ar fhaisnéis;

P.  de bhrí go bhfuil comhar idir na húdaráis phoiblí agus an tsochaí shibhialta fós fánach agus nach bhfuil sé institiúidithe den chuid is mó;

Q.  de bhrí gur shainaithin an Coimisiún, ina thuarascáil cur chun feidhme is déanaí, príomhfhadhbanna maidir leis an gceart chun rochtain a fháil ar chúram sláinte agus ar fhaisnéis ar mhaithe le leas an phobail, an ceart chun obair a dhéanamh, an ceart chun saol cuibhiúil, saoirse gluaiseachta agus saoirse cainte;

R.  de bhrí go bhfuil neamhionannas inscne i gcónaí roimh mhná agus go bhfuil a rannpháirtíocht sa chinnteoireacht teoranta de bharr steiréitíopaí agus noirm inscne;

S.  de bhrí nach gcuireann an creat dlíthiúil toirmeasc a thuilleadh ar rochtain ar ghairmeacha áirithe, ach fós féin go bhfuil a chur chun feidhme mall fós agus go bhfuil bacainní de facto roimh mhná fós, amhail easpa rochtana ar sheirbhísí cúraim inacmhainne;

T.  de bhrí go bhfuil an fhuathchaint ina hábhar imní i gcónaí agus gur ar mhná agus ar dhaoine LADTI a bhíonn sí dírithe den chuid is mó;

U.  de bhrí, ina thuarascáil cur chun feidhme, go dtarraingíonn an Coimisiún aird ar shaincheisteanna tromchúiseacha amhail básmhaireacht naíonán, saothar leanaí, lena n-áirítear naisc le gáinneáil agus teacht i dtír gnéasach, cás ar leith leanaí Romacha agus na leanaí a bhfágann a dtuismitheoirí ina ndiaidh iad, an líon marbhánta naíonán agus leanaí faoi mhíchumas i saoráidí cúraim institiúidigh, agus cáilíocht neamhleor seirbhísí sóisialta tacú le teaghlaigh i gcásanna leochaileacha;

V.  de bhrí go ndéanann an Mholdóiv tuairim is 80 % dá fuinneamh a allmhairiú, agus nach gcuimsíonn fuinneamh gaoithe, grianfhuinneamh agus hidrea-fhuinneamh ar mionscála ach thart ar 1 % de mheascán fuinnimh na Moldóive;

W.  de bhrí gurb í an bhithmhais an t-aon fhoinse shuntasach fuinnimh intíre atá ag an Moldóiv, lena gcuirtear 19 % den soláthar iomlán fuinnimh ar fáil;

X.  de bhrí, faoi Chomhaontú Pháras, go bhfuil gealltanas tugtha ag an Moldóiv astaíochtaí a laghdú 70 % in 2030 i gcomparáid le 1990;

Luachanna coiteanna agus prionsabail ghinearálta

1.  á chur in iúl gur geal léi na torthaí stairiúla a bhí ar an toghchán uachtaránachta in 2020 agus ar na toghcháin pharlaiminteacha in 2021, inar vótáil tromlach mór na Moldóive ar son fórsaí polaitiúla atá ar son an athchóirithe agus ar son na hEorpa, atá lánfhreagrach anois as an stát; ag moladh d’institiúidí an Aontais agus do cheannaireacht pholaitiúil na Moldóive an deis uathúil seo a thapú chun oibriú le chéile ar mhaithe le hathchóirithe fadtéarmacha a chur chun feidhme agus lánpháirtiú na Moldóive san Eoraip a chur ar aghaidh bunaithe ar chomhluachanna an daonlathais, ar urraim do chearta an duine agus do shaoirsí bunúsacha, agus ar an smacht reachta;

2.  á chur in iúl gur geal léi gur thíolaic an Mholdóiv a hiarratas ar bhallraíocht san Aontas an 3 Márta 2022, lenar deimhníodh an chonair Eorpach a roghnaigh sí; ag tabhairt dá haire go leagtar béim, leis an gcéim sin, ar an ngá atá le hidirphlé polaitiúil ardleibhéil treisithe le húdaráis na Moldóive chun dul chun cinn nithiúil, inbhuanaithe a bhaint amach maidir le cur chun feidhme na bpríomh-athchóirithe; á iarraidh ar institiúidí AE stádas iarrthóra ar bhallraíocht AE a dheonú don Mholdóiv, mar aon leis an Úcráin agus an tSeoirsia, i gcomhréir le hAirteagal 49 CAE agus ar bhonn fiúntais, agus, idir an dá linn, leanúint de bheith ag obair chun í a lánpháirtiú i margadh aonair AE; á iarraidh ar an gCoimisiún agus ar SEGS a rannpháirtíocht lena gcontrapháirtithe ón Moldóiv a mhéadú tuilleadh agus an tacaíocht pholaitiúil, theicniúil agus airgeadais a thugann siad don Mholdóiv a uasmhéadú le linn na tréimhse ríthábhachtaí seo d’fhonn dlús breise a chur le dul chun cinn agus d’fhonn acmhainneacht ionsúcháin leormhaith a áirithiú do chúnamh AE; á chur i bhfáth gur gá féachaint ar bhealaí chun acmhainneacht institiúidí poiblí na Moldóive a chomhdhlúthú agus a fheabhsú i ndáil leis sin, lena n-áirítear comhthionscadal idir AE agus an Mholdóiv chun institiúid ardoideachais a bhunú ar mhaithe le hoiliúint acmhainní daonna do riarachán poiblí na Moldóive, lena n-áiritheofar a oiread trédhearcachta agus is féidir maidir leis an nós imeachta roghnúcháin agus ceapacháin agus lena gcuirfear cúnamh AE ar fáil do na breisithe is gá i dtuarastail na seirbhíseach sibhialta i rialtas na Moldóive atá ag obair i bpríomhréimsí athchóirithe lánpháirtíochta na hEorpa;

3.  á thabhairt chun suntais gur cheart don Aontas Eorpach a bheith níos straitéisí agus tacaíocht á tabhairt aige agus á iarraidh go mbunófaí, ar leibhéal an Choimisiúin, Grúpa Tacaíochta do Phoblacht na Moldóive a bheidh bunaithe ar shamhail an Ghrúpa Tacaíochta don Úcráin (SGUA), mar a bheartaítear i sainordú bunaidh SGUA; á chur i bhfios go láidir go bhféadfadh grúpa den sórt sin ról ríthábhachtach a imirt maidir le sruthlíniú níos fearr a dhéanamh ar thacaíocht airgeadais agus theicniúil an AE, cúnamh ilghnéitheach a chur ar fáil d’údaráis na Moldóive chun athchóirithe a chur chun cinn i bpríomhréimsí an cheartais, an chomhraic in aghaidh an éillithe agus an riaracháin phoiblí, na Pleananna Infheistíochta Seachtraí do thíortha Chomhpháirtíocht an Oirthir agus an Plean Téarnaimh Eacnamaíoch don Mholdóiv a chur chun feidhme, chomh maith le cuidiú leis an Moldóiv ullmhú do chaibidlíocht aontachais amach anseo;

4.  á iarraidh ar an gCoimisiún cabhrú leis an Moldóiv straitéis réamhaontachais inchreidte a ullmhú maidir le ballraíocht AE; á iarraidh an athuair ar an gCoimisiún tuarascálacha cuimsitheacha bliantúla rialta a ghlacadh ina ndéanfar measúnú ar chur chun feidhme na n-athchóirithe ar bhonn tagarmharcanna soiléire agus úsáid á baint as an modheolaíocht chéanna a cuireadh i bhfeidhm i gcás thíortha na mBalcán Thiar;

5.  á chur i bhfáth gur osclaíodh caibidil nua maidir le lánpháirtiú na hÚcráine, na Moldóive agus na Seoirsia san Eoraip lena n-iarratais ar bhallraíocht AE, agus gur cheart go mbeadh iarrachtaí atreisithe chun na Comhaontuithe Comhlachais agus na Comhaontuithe Doimhne Cuimsitheacha Saorthrádála ábhartha a chur chun feidhme mar aon le cur chuige AE níos straitéisí maidir le tacú leis na tíortha sin a bheith ina saintréith den chaibidil sin;

6.  á chur in iúl gur geal léi na torthaí a bhí ar an séú cruinniú mullaigh de chuid Chomhpháirtíocht an Oirthir a tionóladh an 15 Nollaig 2021, inar athdhearbhaíodh an méid suntasach comhair atá bainte amach san fhormáid sin agus inar leagadh amach cúrsa uaillmhianach don chomhar amach anseo bunaithe ar luachanna comhroinnte agus lena ndírítear ar théarnamh, ar athléimneacht agus ar athchóiriú;

7.  á chur in iúl gur geal léi gur tugadh aitheantas sa chruinniú mullaigh don tionscnamh ón Moldóiv, ón tSeoirsia agus ón Úcráin feabhas a chur ar a gcomhar mar thrí chomhpháirtí comhlachaithe an Aontais agus ar a n-ardmhianta Eorpacha agus a rogha Eorpach; ag spreagadh na dtrí thír chun oibriú le chéile chun a sprioc shonraithe maidir le ballraíocht AE a bhaint amach tríd an gclár oibre don athchóiriú a chur chun cinn tuilleadh agus trí dhea-chleachtais maidir le dea-rialachas agus cur chun feidhme Comhaontuithe Comhlachais agus Comhaontuithe Doimhne Cuimsitheacha Saorthrádála a mhalartú mar bhonn d’aontachas le AE amach anseo, bunaithe ar fhiúntas; á iarraidh ar an gCoimisiún measúnú a dhéanamh ar iarratas na Moldóive ar aontachas le AE agus, idir an dá linn, freagairt do leas na dtíortha comhlachaithe tríd an gcomhar earnála le AE a dhoimhniú i réimsí leasa choitinn, agus prionsabal na cuimsitheachta á choinneáil ag an am céanna;

8.  á chur in iúl gur geal léi rannchuidiú cuiditheach na Moldóive leis an gcomhar laistigh de Chomhpháirtíocht an Oirthir, go háirithe faoi chuimsiú na dtíortha comhlachaithe, agus á chur in iúl go bhfuil súil aici go ndéanfar cinntí agus gníomhaíochtaí nithiúla as na ráitis maidir le clár oibre uaillmhianach agus comhtháthú earnálach na tíre san iompar, san fhuinneamh agus i réimsí eile, ó thaobh údaráis na Moldóive agus an Aontais araon;

9.  á iarraidh ar institiúidí AE, anailís a dhéanamh ar an bhféidearthacht an Mholdóiv a chur san áireamh mar bhreathnóir in imeachtaí na gcoistí a bunaíodh de bhun Airteagal 291 CFAE agus Rialachán (AE) Uimh. 182/2011(7), agus i gcruinnithe mheithleacha agus choistí na Comhairle, chun gealltanas AE a léiriú maidir le tuilleadh comhtháthaithe agus chun treoshuíomh athchóirithe agus saineolas riaracháin na dtíortha a neartú;

10.  ag aithint go bhfuil tionchar díréireach ag an gcogadh san Úcráin ar gheilleagar na Moldóive de bharr deiseanna allmhairithe agus onnmhairithe a bheith caillte, costais iompair níos airde, praghsanna fuinnimh a bheith ag méadú go tapa agus gur gá déileáil le cás criticiúil daonnúil mar gheall ar an líon mór dídeanaithe atá ag teacht ón Úcráin; ag moladh mhuintir agus institiúidí stáit na Moldóive as na héachtaí atá déanta acu agus iad ag déileáil leis an líon ard dídeanaithe ón Úcráin atá ag teacht isteach sa tír, rud a fhágann gurb í an Mholdóiv an tír ina bhfuil an líon is airde dídeanaithe ón Úcráin per capita; á chur i bhfáth go gciallaíonn sé sin go bhfuil méadú as cuimse tagtha ar riachtanais na Moldóive ó thaobh tacaíocht eacnamaíoch de, lena n-áirítear cúnamh macrairgeadais; á iarraidh ar AE agus ar chomhpháirtithe idirnáisiúnta eile na Moldóive athbhreithniú a dhéanamh go práinneach ar a gcuid beartas dá réir agus cur leis an tacaíocht a thugann siad don tír chun a staid shocheacnamaíoch a chobhsú agus a áirithiú go leanfar dá forbairt;

11.  á chur in iúl gur geal léi gníomhaíocht chinntitheach an Aontais agus na mBallstát mar ‘Fhoireann na hEorpa ’ maidir le tionchar socheacnamaíoch phaindéim COVID-19 a mhaolú trí dheonú vacsaíní agus tacaíocht airgeadais; á iarraidh ar SEGS cabhrú le húdaráis na Moldóive, trí Thascfhórsa Cumarsáide Straitéisí an Oirthir agus trí Thoscaireacht an Aontais Eorpaigh chuig Poblacht na Moldóive, mífhaisnéis faoi vacsaíní in aghaidh COVID-19 a chomhrac agus idirphlé sóisialta a chothú d’fhonn an sprioc go ndéanfaí 70 % den daonra ar a laghad a vacsaíniú a bhaint amach;

12.  á chur i bhfáth gur príomhghné de théarnamh na Moldóive é an Plean Téarnaimh Eacnamaíoch do Phoblacht na Moldóive, ar fiú suas le EUR 600 milliún é, ina gcuirtear deis ar leith ar fáil chun dlús a chur le hathchóirithe struchtúracha, an geilleagar a athstruchtúrú, an bhochtaineacht agus an neamhionannas sóisialta a chomhrac, borradh a chur faoin gclaochlú glas agus digiteach agus an tír a ullmhú do dhúshláin eile amach anseo; á chur in iúl gur geal léi gur íocadh an chéad chuid de dheontas EUR 36,4 milliún leis an Moldóiv, mar chuid den Phacáiste Téarnaimh Eacnamaíoch, chun leanúint den tacaíocht d’athchóiriú na bpóilíní agus do chomhrac na tíre i gcoinne COVID-19;

13.  á chur in iúl gur geal léi clár nua athchóirithe eacnamaíoch na Moldóive, a d’fhormheas an Ciste Airgeadaíochta Idirnáisiúnta i mí na Nollag 2021, lena réitítear an bealach don togra nua ón gCoimisiún le haghaidh pacáiste cúnaimh macrairgeadais don Mholdóiv ar fiú suas le EUR 150 milliún é; á chur in iúl gur geal léi gur ghlac Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle an pacáiste cúnaimh macrairgeadais go pras; á chur i bhfios go láidir a ríthábhachtaí atá na coinníollacha dochta a bhaineann go príomha le hathchóirithe daonlathacha seachas le tosca eacnamaíocha, rud atá amhlaidh freisin maidir leis an gcistiú eile ar fad a thugann AE dá chomhpháirtithe; á iarraidh ar an gCoimisiún a áirithiú go mbeidh cúnamh teicniúil ar fáil d’údaráis na Moldóive chun na hathchóirithe a comhaontaíodh i gcomhthéacs an chúnaimh macrairgeadais a chur chun feidhme go leordhóthanach;

Athchóirithe agus creat institiúideach

14.  á chur in iúl gur geal léi clár oibre uaillmhianach rialtas Natalia Gavriliţa, clár nach bhfacthas a leithéid riamh roimhe seo, agus an dul chun cinn tosaigh atá déanta cheana féin maidir lena chur chun feidhme, go háirithe i dtaca leis an gcomhrac i gcoinne an éillithe, an méadú atá ag teacht ar an trédhearcacht sa rialachas poiblí, dul chun cinn na n-athchóirithe i réimse an smachta reachta agus an digitithe, caighdeán maireachtála na ndaoine is leochailí sa tsochaí a fheabhsú agus timpeallacht ghnó na tíre a fheabhsú; á athdhearbhú gur príomhchoinníoll é go ndéanfaí dul chun cinn leordhóthanach maidir le hathchóirithe a comhaontaíodh chun go leanfaidh an tAontas de thacaíocht airgeadais a thabhairt agus chun go gcuirfear i bhfeidhm an prionsabal ‘tuilleann breis tuilleadh’;

15.  ag moladh go láidir do Rialtas na Moldóive leanúint dá chuid oibre chun an tír a chur i gcomhréir leis an Aontas Eorpach go buan; ag tathant ar na húdaráis agus ar lucht an fhreasúra oibriú le chéile ar bhealach cuiditheach chun a dtír a athrú ina stát atá ag dea-fheidhmiú agus a bheidh in ann deiseanna a chur ar fáil dá cuid saoránach agus feabhsuithe a chothú i ngach réimse a bhfuil sé freagrach as, mar go mbeidh dea-thionchar aige sin ar an gcaighdeán maireachtála sa Mholdóiv agus go gcuirfidh sé ina luí ar mhuintir na Moldóive atá ina gcónaí thar lear filleadh ar a dtír dhúchais;

16.  á chur i bhfáth go bhfuil muintir na Moldóive ag dréim le go leor agus gur gá é sin a chomhlíonadh trí fheabhas nithiúil a chur ar a gcuid gairmeacha beatha, an mhuinín atá acu as institiúidí stáit a athbhunú, agus an t-éilliú agus na struchtúir olagarcacha a chomhrac;

17.  ag tabhairt dá haire, cé go ndearnadh dea-bhainistiú ar thoghchán na huachtaránachta agus ar an toghchán parlaiminte luath agus go raibh siad iomaíoch, go raibh an feachtas toghcháin conspóideach agus gur cuireadh i gcrích é ar bhealach diúltach, feachtas ina raibh caint éadulangach agus ionsaithe pearsanta; á chur i bhfios go láidir nach mór aghaidh a thabhairt ar na heasnaimh atá fós ann trí na moltaí ó Choimisiún na Veinéise i gComhairle na hEorpa agus ón Eagraíocht um Shlándáil agus Comhar san Eoraip (ESCE)/an Oifig um Institiúidí Daonlathacha agus um Chearta an Duine (ODIHR) a chur chun feidhme, lena n-áirítear feabhas a chur ar an gcreat dlíthiúil toghcháin i gcomhréir le gealltanais ESCE agus caighdeáin idirnáisiúnta eile, imscrúdú a dhéanamh go pras agus go críochnúil ar líomhaintí iontaofa maidir le ceannach vótaí agus dreasachtaí neamhdhleathacha do vótálaithe, dul i ngleic le mí-úsáid acmhainní stáit, feabhas a chur ar an trédhearcacht agus an chuntasacht a bhaineann le maoiniú feachtas, na forálacha atá ann cheana de Chód Sheirbhísí na Meán Closamhairc maidir le clúdach neamhchlaonta le linn feachtas a fhorfheidhmiú ar bhealach níos déine, agus ráthaíochtaí níos fearr a sholáthar i ndáil le saoirse na gcúirteanna chun a áirithiú go gcosnófar iad ar bhrú polaitiúil agus go mbeidh siad go hiomlán neamhchlaonta agus iad ag déileáil le cásanna a bhaineann le toghcháin; ag tathant ar Rialtas na Moldóive gach beart is gá a dhéanamh chun a áirithiú gur féidir le saoránaigh na Moldóive atá ina gcónaí lasmuigh den tír páirt a ghlacadh i dtoghcháin ar bhealach ionchuimsitheach, trédhearcach agus cothrom atá saor ó chur isteach eachtrach;

Slándáil fuinnimh agus teacht aniar

18.  á chur in iúl gur geal léi an cinneadh ón gCoimisiún EUR 60 milliún a chur ar fáil don Mholdóiv trí chlár nua tacaíochta buiséadaí chun dul i ngleic le géarchéim soláthair gáis a chruthaigh Gazprom go saorga agus chun tionchar an ardaithe ar phraghsanna ar na daoine is leochailí a mhaolú; á chur in iúl gur geal léi iarrachtaí na Polainne, na Rómáine agus na hÚcráine, i measc tíortha eile, soláthairtí malartacha gáis a sholáthar go pras; á chur i bhfios gurb é fuinneamh an acmhainn is tábhachtaí atá ag cláir bhuiséid, mhíleata agus shóisialta na Rúise, agus go n-úsáidtear Gazprom mar uirlis chun leasanna eacnamaíocha agus geopholaitiúla na Creimile a chur chun cinn thar lear; á chur in iúl gur geal léi, anuas ar an gcúnamh a thug AE cheana féin i gcomhthéacs na géarchéime fuinnimh, gur chuir Toscaireacht AE in Chișinău EUR 5 mhilliún ar fáil chun tacaíocht a thabhairt do na grúpaí leochaileacha is mó atá thíos leis an ardú ar phraghsanna fuinnimh; ag aithint, mar sin féin, go bhfuil gá le tacaíocht níos substaintiúla i bhfianaise ardú leanúnach na bpraghsanna fuinnimh;

19.  ag tabhairt dá haire go léiríonn cogadh na Rúise i gcoinne na hÚcráine agus an úsáid atá á baint ag an Rúis as acmhainní fuinnimh mar arm an tábhacht gheostraitéiseach atá le hathchóirithe a dhéanamh in earnáil an fhuinnimh, rud a chuirfeadh deireadh leis an spleáchas ar ghás na Rúise agus a chuirfeadh dlús le héagsúlú na soláthairtí agus na mbealaí fuinnimh, faoina ndéanfaí an athléimneacht fhadtéarmach a fhorbairt trí aistriú chuig foinsí fuinnimh in-athnuaite agus faoina ndéanfaí uasghrádú ar an mbonneagar atá ann cheana agus faoina gcruthófaí bonneagar nua mar aon le héifeachtúlacht fuinnimh a chothú, lena n-áirítear san earnáil ginte fuinnimh, san earnáil iompair agus in earnáil na dteaghlach, agus go gcuirfí feabhas ar an nascacht ar an gcaoi sin agus go ndéanfaí inbhuanaitheacht chomhshaoil a áirithiú san am céanna; ag tabhairt dá haire go bhféadfadh an méid sin cuidiú le teacht aniar a chothú i gcás ina ndéanfadh tríú páirtithe iarracht fuinneamh a úsáid mar sheift gheopholaitiúil;

20.  á chur i bhfáth nach féidir glacadh leis go bhfuil an Rúis ag úsáid an tsoláthair gáis chun brú polaitiúil a chur ar Rialtas na Moldóive a chlaonadh geopholaitiúil a athrú agus gan seasamh le mianta dlisteanacha toghthóirí na Moldóive; ag tathant ar an gCoimisiún agus ar SEGS an Mholdóiv a chur san áireamh i bpleananna AE a bheith neamhspleách ar sholáthar gáis na Rúise agus cur le tacaíocht airgeadais agus theicniúil AE don Mholdóiv, rud atá riachtanach chun a áirithiú go mbeidh sí seasmhach in aghaidh cur isteach eachtrach den chineál sin agus go laghdófar a spleáiche atá sí ar fhuinneamh na Rúise; á iarraidh ar AE dlúthpháirtíocht fuinnimh níos láidre a léiriú leis an Moldóiv, i gcomhréir leis an gComhaontú Comhlachais, trí na hidirnaisc ó thaobh an bhonneagair fuinnimh de idir AE agus na tíortha sa réigiún a mhéadú; ag cur béim ar an tábhacht atá leis na hinfheistíochtaí ar fad is gá a chur chun feidhme gan mhoill agus le bonneagar fuinnimh na hEorpa a chothabháil ionas gur féidir gás a tharchur ar scála leordhóthanach ó AE chuig tíortha comhpháirtíochta trí shaoráidí stórála agus idirnascairí Bhallstáit AE; á iarraidh ar údaráis na Moldóive, san fhadtéarma, seasamh le gealltanas na tíre mar bhall den Chomhphobal Fuinnimh go gcuirfidh sí an Tríú Pacáiste Fuinnimh de chuid an Aontais chun feidhme, go háirithe maidir le díchuachadh tharchur agus dháileadh an gháis agus an leictreachais;

21.  á chur i bhfios go láidir gur gá an cumas giniúna cumhachta a mhéadú sa Mholdóiv, atá ag brath 80 % faoi láthair ar leictreachas a ghintear i réigiún na Tras-dnístria; á chur in iúl gur geal léi go ndearnadh eangacha leictreachais na Moldóive agus na hÚcráine a shioncrónú go rathúil le hEangach Mhór-Roinn na hEorpa an 16 Márta 2022, rud a chuideoidh lena gcobhsaíocht agus lena slándáil soláthair a áirithiú; ag moladh Líonra Eorpach na nOibreoirí Córais Tharchurtha Leictreachais (ENTSO-E) as a chuid oibre chun an chloch mhíle sin a bhaint amach faoi chúinsí eisceachtúla; á iarraidh ar an gCoimisiún leanúint de thacaíocht a thabhairt do lánpháirtiú na Moldóive agus na hÚcráine in eangach chumhachta mhór-roinn na hEorpa agus struchtúr tiomnaithe a bhunú go práinneach laistigh dá chóras riaracháin chun na críche sin; á chur in iúl gur geal léi na céimeanna a glacadh chun córas leictreachais na Moldóive a cheangal le córas leictreachais AE tríd an Rómáin; á iarraidh ar na húdaráis uile an cuspóir a chomhlíonadh maidir leis an Moldóiv a nascadh le greille chumhachta na Rómáine faoi 2024, le tacaíocht ó AE; á iarraidh ar an gCoimisiún an Mholdóiv a áireamh sna tástálacha struis a dhéantar ar mhaithe leis an margadh inmheánach fuinnimh; ag tabhairt dá haire go gcruthófar fás eacnamaíoch agus go neartófar seasmhacht fuinnimh an réigiúin trí thacú le comhar feabhsaithe AE leis na tíortha comhlachaithe i gComhpháirtíocht an Oirthir sna hearnálacha sin agus tríd an gcomhar sin a chur chun cinn;

22.  á chur in iúl gur geal léi gur seoladh an tIdirphlé Ardleibhéil i ndáil le Fuinneamh idir AE agus an Mholdóiv i gcomhthéacs na staide éigeandála in earnáil gáis na Moldóive; ag moladh don Choimisiún machnamh a dhéanamh ar idirphlé ardleibhéil den chineál céanna le AE a sheoladh chun comhar a neartú i réimsí eile, amhail an ceartas nó an aeráid/an Comhaontú Glas, rud a chuideodh leis na cuspóirí a bhaint amach laistigh den Chomhaontú Comhlachais nó den Chomhaontú Domhain Cuimsitheach Saorthrádála;

23.  á iarraidh ar an Moldóiv agus ar AE feabhas a chur ar nascacht na Moldóive in imchuach na Mara Duibhe agus i réigiún Shléibhte Cairp, obair a dhéanamh ar chodanna na Moldóive den Ghréasán Tras-Eorpach Iompair (TEN-T) do na tíortha i gComhpháirtíocht an Oirthir, tacú le hathchóirithe na hearnála iarnróid agus féidearthachtaí a fhiosrú, in éineacht leis na Ballstáit agus le hinstitiúidí idirnáisiúnta airgeadais, chun na naisc iarnróid idir AE agus an Mholdóiv a uasghrádú agus inbhuanaitheacht chomhshaoil a áirithiú san am céanna; ag moladh don Mholdóiv dul chun cinn a dhéanamh maidir leis an acquis ábhartha a chur chun feidhme, agus á iarraidh go mbeadh níos mó comhair ann agus go ndéanfaí an Mholdóiv a lánpháirtiú de réir a chéile i margadh iompair agus Comhphobal Iompair AE;

24.  á iarraidh ar AE ardán pleanála infheistíochta a chur ar fáil don Mholdóiv chun clár oibre nascachta bonneagair ar scála mór a chur chun feidhme, go háirithe trí acmhainn chomhtháthaithe na Moldóive a mhéadú agus tríd an gcúnamh teicniúil is gá a chur ar fáil, mar a rinneadh do thíortha na mBalcán Thiar faoi Chreat Infheistíochta na mBalcán Thiar (WBIF), is é sin ardán cúnaimh acmhainne arna riar ag an gCoimisiún;

25.  á chur in iúl gur geal léi an spéis atá ag an Moldóiv i dtaca leis an gcomhar leis an Aontas a chur chun cinn i réimse an digitithe agus na teileachumarsáide agus go dtacaíonn sí leis an méid sin; ag tathant ar AE agus ar an Moldóiv araon deireadh a chur le taraifí fánaíochta idir an Mholdóiv agus an tAontas Eorpach;

26.  á chur in iúl gur geal léi na hiarrachtaí agus an dul chun cinn leanúnach atá déanta ag údaráis na Moldóive ó thaobh córas maoirseachta sábháilteachta na Moldóive a fheabhsú tuilleadh agus na caighdeáin idirnáisiúnta sábháilteachta eitlíochta a chur chun feidhme, rud a d’fhág gur baineadh na haeriompróirí uile atá deimhnithe sa Mholdóiv ó Liosta Aershábháilteachta AE, agus á iarraidh ar údaráis na Moldóive a áirithiú go ndéanfar an Comhaontú um an gComhlimistéar Eitlíochta idir AE agus an Mholdóiv a chur chun feidhme;

Comhar i réimse an chomhbheartais eachtraigh agus slándála (CBES) agus dul chun cinn maidir le coinbhleacht an Tras-dnístria a réiteach

27.  á chur in iúl gur geal léi an comhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv maidir le hIdirphlé Ardleibhéil Polaitiúil agus Slándála a sheoladh agus an rannpháirtíocht athnuaite maidir leis an tslándáil agus le CBSC trí chomhairliúcháin dhéthaobhacha idir foirne polaitiúla a chéile; ag spreagadh SEGS agus an Mholdóiv leas iomlán a bhaint as na hardáin sin chun comhar a thabhairt ar aghaidh maidir le hábhair amhail bagairtí hibrideacha a chomhrac, athléimneacht a fheabhsú, an chibearshlándáil a neartú agus bonneagar criticiúil a chosaint, agus an chumarsáid straitéiseach a fheabhsú, ach gan a bheith teoranta dóibh; á iarraidh ar an Moldóiv a seasaimh a ailíniú tuilleadh le seasaimh CBES agus leanúint de bheith ag rannchuidiú le CBSC agus lena mhisin, agus feabhas a chur ar an rannchuidiú sin; ag spreagadh an Aontais agus na Moldóive bealaí a shainaithint chun an comhar sin a leathnú, go háirithe i bhfianaise a luainí atá an staid slándála i gcomharsanacht an Oirthir;

28.  á chur in iúl gur cúis mhór bhuartha di na forbairtí a tharla le déanaí ar chríoch réigiún na Tras-dnístria agus á gcáineadh mar ghníomhartha contúirteacha briogtha a rinneadh i staid slándála a bhí an-luaineach; á iarraidh go mbeadh suaimhneas ann chun slándáil agus folláine na ndaoine atá ina gcónaí ar an dá thaobh d’abhainn Nistru agus sna tíortha máguaird a chaomhnú; á chur in iúl gur geal léi, i ndáil leis sin, freagairt shuaimhneach agus shrianta na n-údarás in Chişinău;

29.  ag diúltú do ráiteas an 3 Márta 2022 ó na húdaráis i réigiún an Tras-dnístria sa Mholdóiv, ar réigiún é atá faoi fhorghabháil, agus á chur in iúl gur cúis bhuartha di an ráiteas sin, inar fógraíodh go raibh deireadh á chur leis an bpróiseas socraíochta agus inar iarradh an athuair go dtabharfaí aitheantas do neamhspleáchas an Tras-dnístria, mar a thugtar air; á athdhearbhú go dtacaíonn sí le réiteach cuimsitheach, síochánta ar choinbhleacht an Tras-dnístria trí phróiseas caibidlíochta 5+2, bunaithe ar cheannasacht agus iomláine chríochach na Moldóive, laistigh dá teorainneacha faoi mar a aithnítear go hidirnáisiúnta iad, agus stádas speisialta ag dul do réigiún an Tras-dnístria laistigh den Mholdóiv agus í ina stát inmharthana; á chur i bhfios go gcaithfear urraim a thabhairt, le haon aon réiteach ar shaincheist an Tras-dnístria, do cheart ceannasach na Moldóive a treoshuíomh cosanta agus beartais eachtraigh féin a roghnú; ag tacú leis na hiarrachtaí na tairbhí a bhaineann leis an gcomhaontú domhain cuimsitheach saorthrádála agus leis an gcóras saor ó víosaí a leathnú chuig réigiún an Tras-dnístria, lena gcumasófaí fás suntasach ar an tsoghluaisteacht agus an trádáil leis an réigiún;

30.  ag tabhairt dá haire go bhfuil ról an-tábhachtach ag Misean Cúnaimh Teorann AE chuig an Moldóiv agus an Úcráin maidir le córais bainistithe teorainneacha agus córais chustaim a chomhchuibhiú le córais an Aontais, agus freisin maidir leis an gcomhrac i gcoinne na coireachta eagraithe agus na smuigleála agus le rannchuidiú le saincheist an Tras-dnístria a réiteach ar bhealach síochánta trí bhearta cothaithe muiníne agus trí fhaireachán a dhéanamh ag deighleog an Tras-dnístria ar an teorainn idir an Mholdóiv agus an Úcráin; á mholadh do Rialtas na Moldóive leanúint de thimpeallacht atá fabhrach do réiteach coinbhleachtaí a chur chun cinn agus de bheith ag tacú le gníomhaíochtaí lena méadaítear muinín agus teagmhálacha idirphearsanta sna pobail atá scoilte ag coinbhleachtaí; á chreidiúint gurb amhlaidh, ach saincheist an Tras-dnístria a bheith tugtha chun críche, a bheidh cobhsaíocht agus rathúnas ní hamháin sa Mholdóiv, ach sa limistéar mórthimpeall freisin;

31.  á iarraidh ar an Moldóiv, ar Chónaidhm na Rúise, ar Bhallstáit an Aontais agus ar chomhpháirtithe idirnáisiúnta eile dul i gcomhar le chéile maidir leis an 20 000 tona seanarmlón ón ré Shóivéadach atá á stóráil in iosta armlóin Cobasna a bhaint agus a scriosadh, ar contúirt mhór é an t-armlón sin do shlándáil na ndaoine agus don chomhshaol ar dhá bhruach na Dnístire, ós rud é go ndeachaigh sé in éag na cianta ó shin; á chur in iúl gur cúis bhuartha di na freachnaimh iomadúla atá déanta ag fórsaí míleata na Rúise sa Tras-dnístria agus á iarraidh ar Chónaidhm na Rúise a cuid fórsaí míleata agus armálacha a tharraingt siar go hiomlán agus gan choinníoll ó réigiún na Tras-dnístria, agus sin ar bhealach ordúil, i gcomhréir leis na hiarrataí a rinne údaráis na Moldóive arís agus arís eile, agus á iarraidh uirthi urraim a thabhairt do cheannasacht agus iomláine chríochach na Moldóive;

32.  á chur in iúl gur cúis bhuartha di go bhfuil staid chearta an duine ag dul in olcas i réigiún an Tras-dnístria, go háirithe maidir leis an ngéarleanúint ar dhaoine a cháineann an riarachán de facto agus imscaradh arm na Rúise, agus srianta ar thionóil phoiblí agus gníomhaíochtaí ENRanna áitiúla; á mheabhrú do Chónaidhm na Rúise go bhfuil sé de fhreagracht uirthi urraim a thabhairt do chearta an duine i réigiún na Tras-dnístria, mar a dearbhaíodh le roinnt rialuithe ón gCúirt Eorpach um Chearta an Duine; á iarraidh ar údaráis na Rúise na breithiúnais uile ón gCúirt Eorpach um Chearta an Duine a bhaineann le sáruithe ar chearta an duine agus leis an gceart chun saoirse agus slándála i réigiún na Tras-dnístria a fhorghníomhú;

33.  ag tabhairt moladh d’údaráis na Moldóive as an tacaíocht a tairgeadh do réigiún na Tras-dnístria i gcomhthéacs phaindéim COVID-19, lena n-áirítear trí 10 % dá soláthar vacsaíní a dheonú, trí oiliúint a chur ar bhaill foirne leighis agus trí thástálacha COVID-19 a phróiseáil;

34.  á chur in iúl gur geal léi an cinneadh ón gComhairle EUR 7 milliún a sholáthar mar chúnamh faoi Shaoráid Eorpach Síochána d’Fhórsaí Armtha na Moldóive chun trealamh leighis agus diúscartha ordanáis a fháil; ag spreagadh SEGS agus na Comhairle réimsí an chomhair leis an Moldóiv a leathnú tuilleadh agus tacú le hacmhainneacht na hearnála cosanta a neartú trí bhearta cúnaimh faoin ionstraim sin;

35.  ag spreagadh údaráis na Moldóive leas níos mó a bhaint as an gcúnamh a d’fhéadfaí a fháil faoin tSaoráid Eorpach Síochána i gcláir bhliantúla as seo amach chun a hinniúlacht cur i gcoinne cibearbhagairtí agus bagairtí hibrideacha a chomhdhlúthú; á iarraidh ar institiúidí an Aontais an Mholdóiv a áireamh i bhformáidí nua comhair maidir le cibearshlándáil, le bagairtí hibrideacha agus le himscrúduithe cibearchoireachta, lena n-áirítear trí pháirt a thabhairt don Lárionad Eorpach nua um Inniúlachtaí Tionsclaíochta Cibearshlándála, Teicneolaíochta Cibearshlándála agus Taighde Cibearshlándála sna hiarrachtaí sin;

An smacht reachta agus dea-rialachas

36.  ag athdhearbhú na tábhachta bunúsaí a bhaineann le hathchóiriú an cheartais, go háirithe maidir le treisiú le neamhspleáchas agus inniúlachtaí na mbreithiúna agus leis an gcomhrac i gcoinne an éillithe; ag aithint mhéid an dúshláin atá os comhair na n-údarás agus ag spreagadh na n-údarás sin díriú ar thosaíochtaí bunaithe; ag tabhairt dá haire gur thug an tUachtarán Maia Sandu agus rialtas Natalia Gavriliţa gealltanas a mbeartais a bhunú ar rialuithe Chúirt Bhunreachtúil na Moldóive; á iarraidh go gcuirfí dlús leis an athchóiriú atá fós á dhéanamh ar an gceartas, lena n-áirítear cur chun feidhme na leasuithe ar fhorálacha an Bhunreachta maidir leis an gceartas ar vótáil Parlaimint na Moldóive ina leith an 23 Meán Fómhair 2021, chomh maith le cur chun feidhme Straitéis 2022-2025 chun Neamhspleáchas agus Sláine Earnáil an Cheartais a áirithiú;

37.  á chur i bhfáth nach mór don Aontas níos mó tacaíochta a thairiscint, lena n-áirítear tuilleadh leithdháiltí airgeadais, d’athchóiriú casta an chórais ceartais sa Mholdóiv; ag aithint gur gá athchóiriú ó bhonn a dhéanamh ar an gcóras breithiúnach, agus é mar aidhm leis an athchóiriú sin éifeachtúlacht agus fíor-neamhspleáchas iomlán na mbreithiúna a bhaint amach, iontaoibh an phobail as na breithiúna agus as an gcóras riaracháin phoiblí a fháil ar ais, deireadh a chur leis na naisc le líonraí iarchumannacha neamhfhoirmiúla agus le holagarcaí, agus an t-éilliú agus sciúradh airgid a chomhrac freisin ar an leibhéal polaitiúil agus gnó is airde; ag tacú go láidir leis an gcuspóir daoine a bhfuiltear in amhras faoina ionraice atá siad a bhaint as an gcóras ceartais agus athruithe cuimsitheacha lena gcuirfí bonn láidir faoin smacht reachta sa tír a thabhairt isteach;

38.  á chur i bhfios go láidir go bhfuil sé tábhachtach próiseas roghnúcháin atá bunaithe ar fhiúntas agus atá trédhearcach a áirithiú i gcás ceapacháin na mbreithiúna; á iarraidh ar údaráis na Moldóive leanúint den chomhar le Comhairle na hEorpa agus leis an Aontas Eorpach maidir le hathchóiriú an cheartais, lena n-áirítear maidir le tionscnaimh a bhaineann le meastóireacht urghnách a dhéanamh ar bhreithiúna agus ar ionchúisitheoirí (grinnfhiosrúchán), agus le meastóireacht a dhéanamh ar ionracas iarrthóirí ar phoist mar chomhaltaí den Uaschomhairle Giúistíseachta agus d’Uaschomhairle na nIonchúisitheoirí (réamh-ghrinnfhiosrúchán); á athdhearbhú a thábhachtaí atá sé dul i gcomhairle le Coimisiún na Veinéise agus a chuid moltaí a chur chun feidhme faoi chuimsiú phróiseas an athchóirithe bhreithiúnaigh;

39.  á chur in iúl go bhfuil sí suite de go bhfuil an t-éilliú ar mhórscála ar cheann de na príomhfhadhbanna atá ag cur bac ar dhul chun cinn na Moldóive; á iarraidh ar Rialtas na Moldóive an bonneagar dlíthiúil agus institiúideach frithéillithe a dhéanamh níos éifeachtaí; á chur in iúl gur geal léi gur cruthaíodh an Coiste Comhairleach Neamhspleách maidir leis an bhFrithéilliú, a imscrúdóidh an t-éilliú in earnálacha airgeadais agus baincéireachta na tíre agus ina cuid institiúidí stáit;

40.  á iarraidh ar Rialtas na Moldóive an trédhearcacht, an fhormhaoirseacht dhaonlathach agus cuntasacht a mhéadú ar fud próisis chinnteoireachta agus oibriú i ndlúthchomhar leis an tsochaí shibhialta, chun gur féidir grinnscrúdú poiblí leormhaith a dhéanamh ar na próisis sin agus chun go mbeidh ionchur cuimsitheach iontu; á athdhearbhú a thábhachtaí atá sé cistiú inbhuanaithe a áirithiú don tsochaí shibhialta, go háirithe i bhfianaise na ciorruithe suntasacha buiséid le linn na paindéime; á chur i bhfáth go bhfuil sé tábhachtach, i gcoitinne, go rachadh an rialtas i mbun idirphlé oscailte gníomhach le heagraíochtaí na sochaí sibhialta, le ceardchumainn, le comhlachais ghnó, agus leis an bhfreasúra parlaiminteach agus seachpharlaiminteach chun próiseas cinnteoireachta ionchuimsitheach agus rannpháirteach a áirithiú;

41.  ag tabhairt dá haire gur ghlac na húdaráis céimeanna agus ag tathant orthu leanúint dá n-iarrachtaí aghaidh a thabhairt ar shaincheist na n-iarratas gan bhunús ar thearmann agus ar ailíniú bheartas víosaí na Moldóive le liostaí an Aontais de thíortha nach tíortha den Aontas Eorpach iad agus a mbíonn víosaí ag teastáil ina leith;

42.  á iarraidh ar Rialtas na Moldóive leanúint de na hiarrachtaí gníomhaireachtaí forfheidhmithe dlí agus institiúidí poiblí frithéillithe a dhípholaitiú agus infheistíocht a dhéanamh chun iontaoibh níos fearr a chothú idir saoránaigh agus gníomhaireachtaí forfheidhmithe dlí;

43.  á iarraidh go gcuirfear an t-athchóiriú póilíneachta chun feidhme go cinntitheach; á chur in iúl gur geal léi an méadú ar líon na mban san fhórsa póilíneachta; á iarraidh go gcuirfear leis an gcomhar idir údaráis bhreithiúnacha agus gníomhaireachtaí forfheidhmiúcháin na Moldóive agus údaráis bhreithiúnacha agus gníomhaireachtaí forfheidhmiúcháin na mBallstát chun an choireacht trasteorann a laghdú, go háirithe an gháinneáil ar dhrugaí neamhdhleathacha agus ar dhaoine, ós rud é, ar an drochuair, gur foinse gáinneála ar dhaoine í an Mholdóiv i gcónaí chun críoch teacht i dtír gnéasach agus saothair, arna déanamh ag gréasáin choiriúla de chuid na Moldóive agus ag gréasáin idirnáisiúnta araon; á chur in iúl gur geal léi gur síníodh an comhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv maidir le gníomhaíochtaí oibríochtúla arna ndéanamh ag an nGníomhaireacht Eorpach um an nGarda Teorann agus Cósta (Frontex) sa Mholdóiv agus gur imscaradh foireann Frontex chun tacú le húdaráis na Moldóive ina gcuid gníomhaíochtaí bainistithe teorainneacha; á iarraidh go gcuirfear feabhas ar an gcomhar le Europol, le Interpol agus le heagraíochtaí custaim amhail an Eagraíocht Dhomhanda Chustaim agus Líonraí Frithéillithe na hEagraíochta um Chomhar agus Forbairt Eacnamaíochta;

44.  á iarraidh ar an gCoimisiún agus ar údaráis na Moldóive dul i gcomhar le chéile, comhordú agus bearta práinneacha a dhéanamh chun na dídeanaithe ón Úcráin atá á n-óstáil sa Mholdóiv nó atá ar idirthuras sa tír a chosaint, go háirithe mná agus leanaí, atá i mbaol na gáinneála agus arb iad atá i dtromlach na ndídeanaithe ón Úcráin iad;

45.  á iarraidh ar na húdaráis an ceart chun triail chóir a fháil agus urraim do chearta an duine i saoráidí coinneála a ráthú, lena n-áirítear trí aghaidh a thabhairt ar sholáthar cúraim sláinte neamhleor, agus freisin trína sheachtaint go mbeadh ceartas á riar go roghnaitheach agus ar chúiseanna polaitiúla; á chur i bhfios go láidir gur gá an chéastóireacht agus an drochíde a dhíothú agus imscrúdú a dhéanamh ar líomhaintí maidir le céastóireacht agus le sáruithe eile ar chearta an duine arna ndéanamh ag póilíní agus ag oifigigh eile um fhorfheidhmiú an dlí;

46.  á chur i bhfáth a thábhachtaí atá sé dul i ngleic le calaois airgeadais, sciúradh airgid agus coireacht eagraithe trí reachtaíocht chuimsitheach agus cur chun feidhme éifeachtach; á chur in iúl gur geal léi na pleananna chun athruithe dlíthiúla a achtú i bParlaimint na Moldóive, arb é is aidhm leo feabhas a chur ar an gcreat dlíthiúil ionas gur féidir an sásra maidir le coigistiú leathnaithe sócmhainní arna gcruinniú trí éilliú a chur chun feidhme;

47.  á iarraidh go mbeidh beartas soiléir agus éifeachtach ann i réimse na haisghabhála cistí claonchasta agus sócmhainní calaoiseacha trí chomhar idirnáisiúnta a bhunú, agus béim á leagan ar idirchaidreamh níos fearr le Europol agus le Eurojust; ag spreagadh údaráis na Moldóive creat a thógáil a bheidh tiomnaithe do chomhar straitéiseach le hOifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh chun imscrúduithe calaoise agus frithéillithe a bhainistiú ar bhealach níos fearr;

48.  ag spreagadh Oifig an Ionchúisitheora Ghinearálta in Chișinău agus oifig Eurojust dul i mbun dlúthcomhar leanúnach, lena n-áirítear ionadaithe ar an Moldóiv a chur ar iasacht go rialta d’oifig Eurojust mar chéim ullmhúcháin chun tascfhórsa a thógáil a bheidh tiomanta do chistí claonchasta agus sócmhainní calaoiseacha a aisghabháil;

49.  á chur i bhfáth a phráinní atá sé dlús a chur leis an imscrúdú ar an gcalaois bhainc a nochtadh in 2014, nach bhfuil torthaí suntasacha bainte amach aige go fóill ó thaobh na daoine atá freagrach a thabhairt os comhair na cúirte agus na sócmhainní a cailleadh a aisghabháil; á chur i bhfáth go bhfuil tionchar diúltach tromchúiseach ag an easpa dul chun cinn sin ar chlú idirnáisiúnta na Moldóive agus, go háirithe, ar inchreidteacht an chórais cheartais, ní hamháin i súile mhuintir na Moldóive ach i súile chomhpháirtithe idirnáisiúnta na tíre freisin; á iarraidh go gcuirfí dlús leis an bpróiseas chun cásanna coiriúla a thabhairt chun críche i gcoinne daoine a bhfuil baint acu le scéim Laundromat na Rúise agus le calaois bhainc; á iarraidh, i ndáil leis sin, go neartófaí an comhar idir Ballstáit an Aontais agus údaráis na Moldóive maidir le himscrúdú a dhéanamh ar chalaois bhainc, chun a áirithiú go ndéanfar sócmhainní goidte a aisghabháil go tráthúil;

50.  á iarraidh an athuair go leathnófaí Córas Domhanda Smachtbhannaí AE um Chearta an Duine (Acht Magnitsky AE) chun éilliú a chur san áireamh mar chion smachtbhannaí, lena bhféadfaí smachtbhannaí a chur ar fáil dóibh siúd atá freagrach as calaois bhainc 2014 agus chun coireanna éillithe comhchosúla a dhíspreagadh;

Cearta an duine agus saoirsí bunúsacha

51.  á chur in iúl gur geal léi gur dhaingnigh Parlaimint na Moldóive an 14 Deireadh Fómhair 2021 Coinbhinsiún Chomhairle na hEorpa chun foréigean in aghaidh na mban agus foréigean teaghlaigh (Coinbhinsiún Iostanbúl) a chosc agus a chomhrac; ag tabhairt dá haire gur eisíodh achoimre dhlíthiúil maidir leis na himpleachtaí bunreachtúla a bhaineann le daingniú Choinbhinsiún Iostanbúl ag Coimisiún na Veinéise an 10 agus an 11 Nollaig 2021 arna iarraidh sin do Chúirt Bhunreachtúil na Moldóive; á iarraidh go n-áiritheofaí cur chun feidhme éifeachtach Choinbhinsiún Iostanbúl ar gach leibhéal chun staid na mban agus na gcailíní a fheabhsú, agus go ndéanfaí iarrachtaí breise chun comhionannas inscne a bhaint amach, go háirithe maidir le feabhas a chur ar rochtain na mban ar an margadh saothair, dul i ngleic leis an mbearna phá idir na hinscní, idirdhealú aoisbhunaithe agus ionadaíocht na mban, agus cóir chomhionann a áirithiú ar gach leibhéal den saol polaitiúil agus sochaíoch;

52.  á chur i bhfios go láidir a thábhachtaí atá sé an creat dlíthiúil don chomhionannas agus don neamh-idirdhealú a neartú tuilleadh, go háirithe trí na bearnaí reachtacha atá ann cheana a dhúnadh chun aghaidh a thabhairt ar an idirdhealú san fhostaíocht, chun gníomhú go héifeachtach i gcoinne coireanna fuatha agus fuathchainte agus chun cearta na mionlach, lena n-áirítear Romaigh, daoine LADTI agus inimircigh, a chosaint tuilleadh; á iarraidh ar an Moldóiv deireadh a chur leis an gcosc bunreachtúil ar phósadh comhghnéis a cuireadh i bhfeidhm in 1994 agus bearta frith-idirdhealaithe a bhunú do dhaoine LADTI;

53.  á iarraidh go ndéanfadh an Coimisiún agus SEGS an comhionannas inscne a phríomhshruthú sna beartais, cláir agus gníomhaíochtaí go léir acu a bhaineann leis an Moldóiv; á iarraidh ar Rialtas na Moldóive dlús a chur le glacadh agus le cur chun feidhme na reachtaíochta maidir le cearta an duine agus an fhrith-idirdhealaithe, atá ailínithe le caighdeáin AE, agus comhlíonadh na gceart sin a chumasú trí chúirteanna dlí atá neamhspleách agus ag feidhmiú go cuí;

54.  á iarraidh ar Rialtas na Moldóive, ina fhreagra ar phaindéim COVID-19, béim ar leith a chur ar dhul i ngleic leis an neamh-chomhionannas inscne, le foréigean inscne, agus le hidirdhealú i gcoinne grúpaí imeallaithe atá níos measa de bharr na paindéime; ag tathant ar na húdaráis aghaidh a thabhairt ar an méadú atá tagtha ar an bhforéigean in aghaidh leanaí agus ar bhochtaineacht leanaí mar thoradh ar phaindéim COVID-19 agus ar na bearta a rinneadh chun é a rialú;

Trádáil agus comhar eacnamaíoch

55.  á athdhearbhú a thábhachtaí atá cur chun feidhme éifeachtach na n-athchóirithe is gá chun tairbhe iomlán a bhaint as CDCS, chun dul chun cinn a dhéanamh maidir le tuilleadh comhtháthaithe eacnamaíoch le margadh inmheánach AE agus chun éagsúlú agus iomaíochas gheilleagar na Moldóive a mhéadú, go háirithe i dtaca le hearraí breisluacha; á iarraidh ar an Moldóiv caibidil CDCS maidir le Trádáil agus Forbairt Inbhuanaithe a chur chun feidhme ina hiomláine agus a gealltanais idirnáisiúnta a urramú, go háirithe Comhaontú Pháras agus rialacha na hEagraíochta Domhanda Trádála (EDT); á iarraidh go gceartófar an dlí maidir le trádáil intíre, atá ag teacht salach ar ghealltanais na Moldóive faoi CDCS agus faoi fhorálacha na hEagraíochta Domhanda Trádála;

56.  á thabhairt chun suntais go mbíonn éifeacht dhearfach ag CDCS idir AE agus an Mholdóiv ar thrádáil don dá thaobh, agus méadú níos mó ná 33 % ar thrádáil iomlán idir 2015 agus 2020, níos mó ná 61 % d’onnmhairí na Moldóive chuig margadh an Aontais agus os cionn 70 % de chuideachtaí na Moldóive rannpháirteach i ngníomhaíochtaí onnmhairiúcháin chuig margadh an Aontais; ag tabhairt dá haire gur dócha go mbeidh margadh an Aontais níos tábhachtaí fós don Mholdóiv amach anseo mar gheall ar an suaitheadh trádála a tharla mar thoradh ar chogadh na Rúise i gcoinne na hÚcráine; á chur in iúl gur geal léi gurb é an tAontas an t-infheisteoir is mó sa tír; ag moladh go ndéanfaí tuilleadh dul chun cinn i réimsí amhail an cód custaim, an chosaint ar chearta maoine intleachtúla, na caighdeáin sláintíochta agus fíteashláintíochta a fheabhsú, feabhas a chur ar dhálaí an mhargaidh i réimse an fhuinnimh, an tsoláthair phoiblí agus na rochtana ar mhaoiniú do FBManna;

57.  ag cur béim ar an bhfíoras go bhféadfadh méadú teacht ar onnmhairí na Moldóive trí tháirgeacht leathnaithe, trí onnmhairí a chur in ord nua tosaíochta agus trí chaighdeáin cháilíochta a choigeartú; á athdhearbhú gur táirgí ainmhithe agus glasraí iad na príomhchatagóirí earraí atá le honnmhairiú fós, arb iad na táirgí is lú brabús is féidir leis an Moldóiv a thairiscint do na Ballstáit; á iarraidh ar an gCoimisiún tacú leis an Moldóiv a honnmhairí chuig AE a éagsúlú, lena n-áirítear trína tharaif-chuótaí do tháirgí ardbhrabúis a chomhlíonadh ar bhealach níos fearr;

58.  á iarraidh ar an gCoimisiún tús a chur leis an bpróiseas chun tíortha Chomhpháirtíocht an Oirthir a chomhtháthú sa mhargadh aonair Eorpach tríd an gcéad chéim a ghlacadh trí anailís a dhéanamh ar a n-ailíniú ó thaobh an dlí, an gheilleagair agus na teicneolaíochta de, agus trí rialacháin agus caighdeáin a fhorbairt lena ndírítear ar thíortha comhpháirtíochta a ullmhú ar mhaithe le comhtháthú eacnamaíoch i gcómhargadh;

59.  ag tabhairt dá haire go bhfuil méadú ag teacht ar an spéis atá ag an tSín infheistíocht a dhéanamh i ngeilleagar na Moldóive, inter alia in earnáil an fhuinnimh, in earnáil na teileachumarsáide agus in earnáil na cógaisíochta; á mheabhrú go bhfuil sé ar intinn ag an tSín bonneagar iompair suntasach a chruthú sa Mholdóiv mar chuid de Thionscnamh an Chreasa agus an Bhóthair i gcoitinne; á athdhearbhú go bhfuil Tionscnamh an Chreasa agus an Bhóthair i gcroílár bheartas eachtrach na Síne agus gur tionscadal geopholaitiúil é ó nádúr;

60.  ag moladh na leasuithe ar son an daonlathais a d’achtaigh Rialtas na Moldóive cheana féin; á iarraidh ar an gCoimisiún agus ar na Ballstáit infheistíocht fheabhsaithe AE a sholáthar agus a spreagadh sa Mholdóiv ar bhonn an phrionsabail ‘dá mhéad... is ea is mó...’ agus spreagadh a thabhairt don Mholdóiv a bheith réamhghníomhach maidir le dul i ngleic le hinstitiúidí airgeadais AE agus Eorpacha;

61.  á iarraidh go leanfaí leis na hiarrachtaí chun fíorgheilleagar margaidh dhigitigh a fhorbairt, lena n-áirítear dul chun cinn maidir le sonraí oscailte a fhorbairt, rochtain ar chórais rochtana coinníollaí le haghaidh seirbhísí teilifíse digití agus líonraí fíorúla a leathnú, líon na seirbhísí cumarsáide leictreonaí do shaoránaigh agus do chláir phoiblí a mhéadú; ag tacú leis an bpróiseas chun próisis eacnamaíocha a dhigitiú agus le sásraí speisialta a fhorbairt do chuideachtaí TF, go háirithe cuideachtaí nuálaíochta agus gnólachtaí nuathionscanta a bhfuil fadhbanna acu foinsí maoinithe a aimsiú agus nach bhfuil in ann tacú lena bpróisis aistrithe agus fáis dá thoradh sin; á thabhairt chun suntais nach mór tuilleadh oibre a dhéanamh chun a áirithiú go gcosnófar cearta agus riachtanais shaoránaigh na Moldóive a bhaineann úsáid as an idirlíon agus chun ceanglais an mhargaidh aonair dhigitigh a chur chun feidhme ina n-iomláine;

62.  á chur in iúl gur geal léi comhfhogasú 499 (ar tháinig 152 díobh go páirteach) as 681 acquis AE i reachtaíocht náisiúnta na Moldóive arna soláthar ag CC/CDCS agus á chur i bhfios a thábhachtaí atá leasuithe leanúnacha sa riarachán poiblí, sa chóras baincéireachta agus neamhspleáchas na mbreithiúna a áirithiú; á iarraidh ar an Moldóiv leanúint dá comhfhogasú rialála le acquis AE; á iarraidh ar an gCoimisiún agus ar na Ballstáit tacú le hinstitiúidí na Moldóive agus lena riarachán poiblí leis an saineolas agus an cúnamh teicniúil agus airgeadais is gá; á iarraidh ar údaráis na Moldóive dul chun cinn níos gasta a dhéanamh maidir le comhfhogasú do CC/CDCS;

63.  ag moladh caighdeáin cháilíochta náisiúnta a chomhchuibhiú le caighdeáin cháilíochta AE; á chur i bhfios go láidir go bhfuil míbhuntáiste ann d’fhiontraithe agus do ghnólachtaí na Moldóive, ar míbhuntáiste é a eascraíonn as an líon mór caighdeán a chaithfidh siad a chomhlíonadh le haghaidh onnmhairí isteach sna Ballstáit agus ag cur béim ar an ngá atá le beartas chun caighdeáin nach bhfuil ailínithe nó atá i gcoinbhleacht dhíreach le caighdeáin Eorpacha a eisiamh;

64.  á chur in iúl go bhfuil sí den tuairim go bhfuil luascadh mór tagtha ar threo na trádála ón Aontas Eacnamaíoch Eoráiseach go dtí AE de bharr CDCS, trí rochtain saor ó tharaifí ar mhargaí AE a ráthú do ghnólachtaí na Tras-dnístria atá cláraithe ar bhruach thiar na Dnístire agus atá faoi réir seiceálacha custaim ag oifigigh na Moldóive; ag moladh d’údaráis na Moldóive tuilleadh dul chun cinn a dhéanamh i dtreo na trádála agus na rannpháirtíochta le margaí AE chun rochtain ar an margadh, trédhearcacht agus dea-chleachtais ghnó a fheabhsú, agus chun cumas na n-olagarcachtaí a laghdú i dtaca le cúbláil agus monaplacht an mhargaidh;

65.  á chur in iúl gur geal léi tacaíocht AE do théarnamh eacnamaíoch micrifhiontar, fiontar beag agus meánmhéide (MFBManna); á iarraidh ar institiúidí freagracha AE agus na Moldóive a áirithiú go gcuirfear an tacaíocht theicniúil agus airgeadais sin in oiriúint do riachtanais MFBManna na Moldóive, go mbeidh cumhdach náisiúnta aici, lena n-áirítear réigiún na Tras-dnístria, agus go neartófar cumais MFBManna agus a rannpháirtíocht i margadh inmheánach AE araon;

66.  á chur in iúl gur geal léi na rialacháin nua i réimse an tsoláthair phoiblí, ach ag cur béim ar an ngá atá le faireachán poiblí a dhéanamh ar na próisis soláthair agus a thábhachtaí atá tuarascálacha níos soiléire agus buana don phobal i gcoitinne; ag moladh go ndéanfaí simpliú ar na sásraí trína bhféadfaidh ionadaithe na sochaí sibhialta a bheith mar chuid de phróisis soláthair agus ag cur béim ar an ngá atá ann próisis thrédhearcacha a chur in ionad na bpróiseas maorlathach lena mbaintear bacainní agus lena n-athbhunaítear muinín i leithdháileadh agus in úsáid na mbuiséad poiblí;

67.  ag aithint na ngealltanas atá tugtha ag an Moldóiv comhfhogasú a dhéanamh le reachtaíocht talmhaíochta an Aontais chun onnmhairí chuig an Aontas a mhéadú agus deiseanna nua tráchtála a chur ar fáil do phobail áitiúla; á iarraidh ar údaráis na Moldóive dul chun cinn níos gasta a dhéanamh maidir le comhfhogasú do CC/CDCS maidir le sláinte ainmhithe agus sábháilteacht bia;

68.  á thabhairt chun suntais a thábhachtaí atá sé na saotharlanna náisiúnta atá freagrach as ceanglais sláintíochta agus fíteashláintíochta a nuachóiriú, onnmhairiú táirgí de bhunadh ainmhíoch a chumasú agus dul i ngleic leis an easpa foirne saotharlainne cáilithe;

69.  á chur i bhfáth go bhfuil gá le trédhearcacht níos fearr maidir le torthaí mhisin iniúchóireachta Ard-Stiúrthóireacht um Shláinte agus Sábháilteacht Bia an Choimisiúin agus ag cur béim ar an ngá atá le líonra na saotharlann um anailís sláintíochta agus fíteashláintíochta a fhás agus a neartú, agus dlús a chur le hoiliúint na gcigirí agus na speisialtóirí atá ag obair sna saotharlanna sin chun na rialacháin a chur chun feidhme ar bhealach níos fearr i réimse na sábháilteachta fíteashláintíochta agus bia;

70.  á mholadh don Mholdóiv lánúsáid a bhaint as na deiseanna fabhracha onnmhairiúcháin isteach in AE trí thalamh feirme a shaothrú ar bhealach níos éifeachtúla agus níos inbhuanaithe, agus trí rochtain níos daonlathaí ar thalamh, agus trí úsáid níos daonlathaí a bhaint as, agus ar an gcaoi sin táirgí talmhaíochta a ghiniúint lena gcuirfear le buntáistí coibhneasta talmhaíochta na Moldóive;

71.  ag tathant ar an Moldóiv a comhar bonneagair leis an Aontas agus le tíortha sa réigiún a mhéadú, agus athchóirithe struchtúracha doimhne a chur chun feidhme in earnáil an fhuinnimh, lena n-áirítear trí sholáthar fuinnimh a éagsúlú, éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, infheistíocht i bhfuinneamh in-athnuaite a mhealladh agus nascacht a fheabhsú, agus inbhuaine comhshaoil á háirithiú ag an am céanna; á iarraidh ar an Moldóiv a gealltanais faoin gConradh um Chomhphobal Fuinnimh a chur chun feidhme go hiomlán;

72.  á iarraidh ar institiúidí AE tacaíocht nithiúil a thabhairt don Mholdóiv chun na ceanglais riachtanacha uile a chomhlíonadh chun dul isteach sa Limistéar Aonair d’Íocaíochtaí Euro;

73.  á iarraidh ar Rialtas na Moldóive freisin díriú ar ghné shóisialta na trádála agus na forbartha inbhuanaithe trí chaighdeáin saothair a urramú agus a fhorfheidhmiú, trí choinbhinsiúin uile na hEagraíochta Idirnáisiúnta Saothair a dhaingniú agus a chur chun feidhme go hiomlán, agus trí dheireadh a chur leis na heasnaimh atá fós sa chóras cigireachta saothair;

74.  ag tabhairt dá haire go mbaintear úsáid as bithmhais agus hidreachumhacht in iarrachtaí éagsúlaithe na Moldóive, ach á mheabhrú gur gá a n-inbhuanaitheacht, a n-éifeachtúlacht agus na ceanglais ábhartha chomhshaoil a áirithiú; á chur i bhfáth go bhfuil an fhorbairt ar fhoinsí fuinnimh in-athnuaite ina cuid ríthábhachtach de na hiarrachtaí chun an t-aistriú chuig fuinneamh glan agus neamhspleáchas fuinnimh a bhaint amach, agus rannchuidiú á dhéanamh freisin le poist a chruthú go háitiúil, le cáilíocht an aeir agus le sláinte na saoránach;

75.  á chur i bhfios go láidir a thábhachtaí atá ról an chomhair réigiúnaigh maidir leis an tír a nuachóiriú agus maidir le hacmhainneachtaí a mhéadú sna hiarrachtaí chun an CC a chur chun feidhme; á iarraidh go gcuirfí feabhas ar an gcomhar réigiúnach, idir réigiúin éagsúla na Moldóive agus idir réigiúin na Moldóive agus an AE araon; á iarraidh ar an gCoimisiún agus ar ghníomhaireachtaí AE faoi seach an próiseas sin a éascú i ndlúthchomhar le Rialtas na Moldóive;

76.  á chur in iúl gur geal léi gur formheasadh an Straitéis Náisiúnta um Fhorbairt Réigiúnach do na blianta 2022-2028 agus á iarraidh go ndéanfar athchóiriú riaracháin-chríochach a chur i gcrích a bheidh dírithe ar bhorradh a chur faoin iomaíochas agus faoin bhforbairt inbhuanaithe; á chur i bhfios go láidir a riachtanaí atá fás sóisialta agus eacnamaíoch cothromaithe i réigiúin uile na Moldóive agus cur chun feidhme éifeachtúil na mbeartas náisiúnta forbartha réigiúnaí;

77.  á iarraidh ar údaráis na Moldóive seasamh le prionsabail an daonlathais áitiúil agus an neamhspleáchais áitiúil, i gcomhréir leis an gCairt Eorpach um Fhéinrialú Áitiúil, lena gcuirtear cumhachtaí cuí agus cistiú leordhóthanach ar fáil do rialtais áitiúla agus trína bhfeidhmiú éifeachtach a áirithiú, lena n-áirítear trí fheabhsuithe sa bhreis a dhéanamh ar an smacht reachta agus trí phrionsabail dea-rialachais a chur chun feidhme ar gach leibhéal;

78.  á iarraidh ar údaráis na Moldóive tuilleadh iarrachtaí a dhéanamh chun a áirithiú go ndéanfar na deiseanna a chuirtear ar fáil le CC/CDCS agus le cúnamh agus cláir AE ar an leibhéal áitiúil a bhaint amach, lena n-áirítear na ceantair iargúlta den tír, agus go háirithe ceantair thuaithe, ionas go gcuirfear ar chumas na n-áitritheoirí athruithe dearfacha a chur chun cinn; á iarraidh go gcuirfear méadú ar thacaíocht AE agus go ndéanfar é a chur in iúl ar bhonn níos fearr do thionscadail forbraíochta in Aonad Críochach Féinrialaithe Gagauzia;

Comhar earnálach

79.  á chur in iúl gur údar misnigh di comhlachas na Moldóive le Fís Eorpach, clár taighde agus nuálaíochta AE, don tréimhse 2021-2027, lena gcuirtear deiseanna nua ar fáil dá pobal eolaíochta agus nuálaíochta chun comhpháirtíochtaí a chothú lena comhghleacaithe in AE, mar aon le rannpháirtíocht na Moldóive sna Cláir um Shaoránaigh, Comhionannas, Cearta agus Luachanna;

80.  á iarraidh go mbeidh comhar níos fearr ann idir institiúidí uile AE, na Ballstáit agus údaráis na Moldóive nuair a bheidh na tairbhí a bhaineann le CC/CDCS agus cúnamh AE á gcur in iúl do shaoránaigh na Moldóive; á chur i bhfáth a thábhachtaí atá creat institiúideach agus tacar comhsheasmhach beartas poiblí chun an bhréagaisnéis a chomhrac, lena n-áirítear bréagaisnéis i gcoinne an Aontais, ionramháil faisnéise, bréagnuacht agus bolscaireacht, mar aon le haon trasnaíocht eachtrach mhailíseach, go háirithe trí chumarsáid straitéiseach agus athléimneacht i gcoinne na bréagaisnéise agus ionramháil faisnéise ag gníomhaithe intíre agus eachtracha, ar líne agus as líne; á iarraidh ar údaráis na Moldóive agus ar an gCoimisiún comhoibriú maidir le cláir agus athchóirithe lena gcuirtear litearthacht meán agus faisnéise chun cinn i gcomhthéacs na ré digití atá ann faoi láthair, chomh maith le feabhas a chur ar an gcomhar earnálach sa gheilleagar digiteach;

81.  á athdhearbhú gur cheart go mbeadh neartú iolrachas agus neamhspleáchas na meán mar thosaíocht ag an Aontas agus ag an Moldóiv araon; á iarraidh ar an gCoimisiún tuilleadh tacaíochta a thabhairt do na meáin neamhspleácha, lena n-áirítear lasmuigh den chaipiteal, agus do na hiarrachtaí chun faisnéis inchreidte a chur ar fáil do shaoránaigh na Moldóive i ngach cuid den tír; á iarraidh ar an Dearlaic Eorpach i gcomhair Daonlathais tuilleadh tacaíochta a thabhairt do na hiarrachtaí sin;

82.  ag tathant ar an Moldóiv tuilleadh tacaíochta a thabhairt do na meáin shaora agus neamhspleácha trí chlár náisiúnta forbartha a chur ar bun do na meáin chun athbhreithniú a dhéanamh ar an gcreat dlíthiúil chun dul i ngleic le comhchruinniú úinéireacht na meán, le monaplacht an mhargaidh fógraíochta, leis an easpa neamhspleáchas eagarthóireachta agus le rialú institiúidí na meán ag grúpaí eacnamaíocha agus polaitiúla, agus leis na bacainní ar an rochtain ar fhaisnéis, chomh maith le hionsaithe ar iriseoirí agus imeaglú iriseoirí;

83.  á iarraidh ar an gCoimisiún faireachán géar a dhéanamh ar earnáil na meán sa Mholdóiv; á chur in iúl go bhfuil go bhfuil sí ag dréim leis go gcuirfidh an Chomhairle Teilifíse agus Raidió athbhunaithe a cuid tascanna mar mhaoirseoir ar na meáin i gcrích go héifeachtach agus go dtabharfaidh sí aghaidh ar easnaimh sheanbhunaithe thírdhreach na meán, lena n-áirítear an tsaincheist maidir le neamhspleáchas polaitiúil na cuideachta craolacháin phoiblí; á athdhearbhú a thábhachtaí atá sé a áirithiú go gcuirfear an Cód Closamhairc chun feidhme ina iomláine;

Forálacha institiúideacha

84.  á chur in iúl gur geal léi síniú an Mheabhráin Tuisceana idir Parlaimint na hEorpa agus Parlaimint na Moldóive an 29 Samhain 2021 maidir le creat comhpháirteach le haghaidh tacaíocht daonlathais pharlaimintigh, lena gcuirtear deiseanna ar fáil chun a acmhainneacht institiúideach agus an daonlathas parlaiminteach, dá bhrí sin, sa Mholdóiv a neartú trí naisc dhéthaobhacha institiúideacha níos dlúithe a bheith ann;

85.  á iarraidh ar Pharlaimint na Moldóive raon iomlán na ngníomhaíochtaí tacaíochta daonlathais atá ar fáil di a chur chun feidhme, lena n-áirítear Idirphlé Jean Monnet agus clár Simone Veil, ar bhonn treochlár a chomhaontófar go frithpháirteach;

86.  á chur i bhfios go bhfuil ról tábhachtach ag Coiste Parlaiminteach Comhlachais AE-Phoblacht na Moldóive agus ag Tionól Parlaiminteach Euronest maidir le comhar déthaobhach agus réigiúnach a chothú le AE agus maidir le taithí agus dea-chleachtais a mhalartú le parlaiminteoirí na Moldóive; á iarraidh go ndéanfar an comhar struchtúrach idir Feisirí de Pharlaimint na hEorpa agus Teachtaí de Pharlaimint na Moldóive a dhoimhniú chun oibriú le chéile chun tacú le hathchóirithe agus chun faireachán a dhéanamh ar a gcur chun feidhme;

87.  ag athdhearbhú a tacaíochta do rannpháirtíocht na sochaí sibhialta, lena n-áirítear ceardchumainn, i bpróisis chinnteoireachta ar mhaithe leis an ngrinnscrúdú poiblí ar athchóirithe a mhéadú agus trédhearcacht agus inghlacthacht shóisialta na n-athchóirithe a chur chun cinn; á chur i bhfios go láidir go bhfuil breisluach leis an méid a chuireann eagraíochtaí éagsúla ar fáil maidir le saincheisteanna tábhachtacha a bhaineann le leas an phobail sa Mholdóiv; á chur in iúl gur cúis bhuartha di an comhar cuibheasach measartha atá ann idir na húdaráis phoiblí agus an tsochaí shibhialta in ainneoin straitéis agus plean gníomhaíochta a bheith ann chun an tsochaí shibhialta a fhorbairt; á chur in iúl gur cúis bhuartha di freisin an laghdú 17 % ar dheontais a thugtar d’eagraíochtaí na sochaí sibhialta;

88.  á iarraidh ar an Aontas agus ar an Moldóiv tuilleadh feabhais a chur ar theagmháil idir daoine agus ar mhalartuithe ar mhaithe le híomhánna atá dearfach go frithpháirteach dá chéile a fhorbairt i measc a ndaonraí faoi seach trí thionscadail chomhpháirteacha a fhorbrófar ar leibhéal na sochaí sibhialta, lena n-áirítear trí thacaíocht a chur ar fáil do mhic léinn óga agus do ghairmithe óga chun bheith rannpháirteach i gcláir oideachais agus oiliúna an Aontais amhail Erasmus+; á iarraidh ar an gCoimisiún féachaint an bhféadfaí cláir áirithe de chuid an Aontais a leathnú chun saoránaigh na Moldóive agus tíortha eile Chomhpháirtíocht an Oirthir a chur san áireamh; á chur i bhfáth go bhféadfaí meon ar son na hEorpa sa tír a neartú tuilleadh dá leathnófaí cláir amhail ‘DiscoverEU’ sa Mholdóiv;

Cearta sóisialta

89.  ag tabhairt dá haire go bhfuil an tearcfhostaíocht agus an fhostaíocht fhorbhásach fós ard sa Mholdóiv agus go bhfuil an daonra atá in aois oibre leochaileach i leith turraingí eacnamaíocha; á iarraidh go nglacfar straitéis téarnaimh lena bhfreastalófar ar riachtanais an phobail agus lena n-ionchorprófar an t-aistriú glas agus an fhorbairt inbhuanaithe;

90.  á chur in iúl gur cúis bhuartha di eisimirce ar mhórscála shaoránaigh na Moldóive, lena ngéaraítear ar threochtaí diúltacha déimeagrafacha agus ar bagairt thromchúiseach í ar thodhchaí na Moldóive; ag moladh do Rialtas na Moldóive bearta sa bhreis a chur chun feidhme chun an feiniméan sin a chosc agus a chomhrac, go háirithe trí dheiseanna a chruthú agus coinníollacha agus pá a fheabhsú d’oibrithe óga;

91.  á iarraidh ar an rialtas an-aird a thabhairt ar iarrataí Ombudsman na Moldóive ar fheabhsúchán maidir le rochtain ar chúram sláinte, an ceart chun oibre agus saoirse gluaiseachta agus cainte;

92.  á iarraidh ar Rialtas na Moldóive an córas cúraim sláinte a neartú, dul i ngleic leis na ganntanais saothair atá á lagú agus caighdeáin sláintíochta a fheabhsú, go háirithe sna hospidéil; ag tathant ar an gCoimisiún, ar na Ballstáit agus ar an Moldóiv comhar a mhéadú maidir le hathléimneacht na sláinte poiblí, dea-chleachtais a mhalartú agus oibriú leis an tsochaí shibhialta maidir le straitéisí eipidéimeacha a chur ar bun lena ndíreofar ar na grúpaí is leochailí sa tsochaí;

93.  ag tacú leis an gcomhar leanúnach idir an Mholdóiv agus an tAontas maidir le haghaidh a thabhairt ar phaindéim COVID-19 agus ar a iarmhairtí, mar aon le feabhas a chur ar an gcomhar fadtéarmach i réimse na sláinte poiblí; ag tathant ar údaráis na Moldóive an deis a thapú agus leas a bhaint as cistí téarnaimh COVID-19 chun ospidéil a nuachóiriú agus feabhas a chur ar cháilíocht agus ar inrochtaineacht na seirbhísí leighis, go háirithe sna réigiúin;

94.  á chur in iúl gur geal léi gur ghlac an Coimisiún an cinneadh i dtaobh choibhéis na ndeimhnithe COVID-19 arna n-eisiúint ag an Moldóiv i leith Dheimhniú Digiteach COVID an Aontais, ag moladh do na Ballstáit leanúint dá chur i bhfeidhm;

95.  ag tabhairt dá haire go bhfuil cleachtais mhí-úsáideacha mar thoradh ar na heasnaimh i ndlí an tsaothair, go háirithe uaireanta oibre laethúla atá iomarcach i gcásanna áirithe, pá íseal agus caidreamh fostaíochta nach bhfuil go hiomlán doiciméadaithe; á chur in iúl gur cúis bhuartha di cur i bhfeidhm páirteach na rialacha atá beartaithe chun cleachtais den sórt sin a chosc;

96.  ag tabhairt dá haire go bhfuil an t-idirphlé sóisialta ag dul in olcas le blianta beaga anuas agus gur cuireadh ar fionraí go hiomlán é le linn phaindéim COVID-19; á iarraidh ar an rialtas a áirithiú go ndéanfar fíor-idirphlé sóisialta a chur ar bun agus go mbeidh mar thoradh air sin rannpháirtíocht na gcomhpháirtithe sóisialta uile sa phróiseas téarnaimh i ndiaidh na paindéime;

97.  á chur in iúl gur geal léi an dul chun cinn atá déanta ag an Moldóiv maidir leis an gcóras cúraim leanaí a dhí-institiúidiú agus na céimeanna a glacadh chun Clár agus Plean Gníomhaíochta nua um Chosaint Leanaí a fhorbairt do 2022-2026;

98.  á chur in iúl gur geal léi gealltanais na Moldóive i réimse an chomhshaoil agus an athraithe aeráide; á iarraidh ar an Moldóiv tuilleadh feabhais a chur ar a rannpháirtíocht sa chomhrac i gcoinne an athraithe aeráide agus á iarraidh ar an gCoimisiún rannpháirtíocht na Moldóive sa Chomhaontú Glas don Eoraip a éascú agus a áirithiú nach mbeidh CDCS contrártha do na cuspóirí agus na tionscnaimh chomhshaoil a leagtar amach ann;

99.  ag tacú le beartas níos fearr chun beartais chomhshaoil a chomhtháthú sna hearnálacha eacnamaíocha éagsúla agus le rannpháirtíocht níos leithne na saoránach sa phróiseas chun beartais maidir le cosaint an chomhshaoil a fhorbairt; á iarraidh go mbeidh do ann chur chuige níos tréine i leith comhpháirtíochtaí leis an tsochaí shibhialta chun feidhmiú níos fearr na gníomhaíochta bailithe agus athchúrsála dramhaíola a áirithiú, chomh maith le haird níos mó a thabhairt ar fhoraoisiú talún, ar dhíghrádú ithreach a laghdú agus ar cháilíocht an uisce a fheabhsú;

o
o   o

100.  á threorú dá hUachtarán an rún seo a chur ar aghaidh chuig an gComhairle, chuig an gCoimisiún Eorpach agus chuig Leas-Uachtarán an Choimisiúin / Ardionadaí an Aontais do Ghnóthaí Eachtracha agus don Beartas Slándála, agus chuig Uachtarán, rialtas agus parlaimint Phoblacht na Moldóive.

(1) 30 Rialachán (CE) Uimh. 539/2001 ón gComhairle an 15 Márta 2001 lena liostaítear na tríú tíortha ar gá dá náisiúnaigh bheith i seilbh víosa agus na teorainneacha seachtracha á dtrasnú acu agus na tríú tíortha a bhfuil a náisiúnaigh díolmhaithe ón gceanglas sin (IO L 81, 21.3.2001, lch. 1). (2) Rún 2359 (2021). (3) IO C 404, 6.10.2021, lch. 136. (4) IO C 118, 8.4.2020, lch. 109. (5) IO C 334, 19.9.2018, lch. 199. (6) IO C 11, 12.1.2018, lch. 82. (7) Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Feabhra 2011 lena leagtar síos na rialacha agus na prionsabail ghinearálta a bhaineann leis na sásraí maidir le rialú ag na Ballstáit ar fheidhmiú cumhachtaí cur chun feidhme ag an gCoimisiún (IO L 55, 28.2.2011, lch. 13).