Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2022/2894(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου : B9-0477/2022

Κείμενα που κατατέθηκαν :

B9-0477/2022

Συζήτηση :

Ψηφοφορία :

PV 20/10/2022 - 8.4
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P9_TA(2022)0372

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 180kWORD 55k
Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2022 - Στρασβούργο
Η αύξηση των εγκλημάτων μίσους κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων σε όλη την Ευρώπη μέσα από το πρίσμα της πρόσφατης ομοφοβικής δολοφονίας στη Σλοβακία
P9_TA(2022)0372B9-0477/2022

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 20ής Οκτωβρίου 2022 σχετικά με την αύξηση των εγκλημάτων μίσους κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων σε όλη την Ευρώπη μέσα από το πρίσμα της πρόσφατης ομοφοβικής δολοφονίας στη Σλοβακία (2022/2894(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Χάρτης»),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τη σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2001/220/ΔΕΥ του Συμβουλίου(1) («οδηγία για τα δικαιώματα των θυμάτων»),

–  έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της εφαρμογής της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής – Αξιολόγηση (SWD(2022)0180)(2), και τη συνοπτική παρουσίασή της(3) τής 28ης Ιουνίου 2022,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 12ης Νοεμβρίου 2020 με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025» (COM(2020)0698),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 9ης Δεκεμβρίου 2021, με τίτλο «Μια πιο συμπεριληπτική και προστατευτική Ευρώπη: επέκταση του καταλόγου των εγκλημάτων της ΕΕ ώστε να περιλαμβάνει τη ρητορική μίσους και τα εγκλήματα μίσους» και το σχετικό παράρτημά της (COM(2021)0777),

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποίησε το 2019 ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) σχετικά με τους ΛΟΑΤ στην ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Οκτωβρίου 2020 σχετικά με τη θέσπιση μηχανισμού της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαρτίου 2021 σχετικά με την ανακήρυξη της ΕΕ ως ζώνης ελευθερίας για τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ(5),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης της 20ής Μαΐου 2022 προς τα κράτη μέλη σχετικά με την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους (CM/Rec(2022)16)(6),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης της 31ης Μαρτίου 2010 προς τα κράτη μέλη σχετικά με μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω γενετήσιου προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου (CM/Rec(2010)5)(7) και την έκθεσή του του 2020 σχετικά με την εφαρμογή(8),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση γενικής πολιτικής αριθ. 15 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI) σχετικά με την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους(9),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση παρακολούθησης ανά χώρα της ECRI σχετικά με τη Σλοβακική Δημοκρατία(10),

–  έχοντας υπόψη το σχόλιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, με τίτλο «Pride vs. indignity: political manipulation of homophobia and transphobia in Europe» (Υπερηφάνεια έναντι ταπείνωσης: πολιτική χειραγώγηση της ομοφοβίας και της τρανσφοβίας στην Ευρώπη)(11),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης μετά την επίσκεψή της στην Σλοβακική Δημοκρατία από τις 15 έως τις 19 Ιουνίου 2015,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2022 για το κράτος δικαίου,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 20ής Μαΐου 2022, με τίτλο «Δεξιός εξτρεμισμός στην ΕΕ»(12),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι την Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2022, στο κέντρο της Μπρατισλάβα, στη Σλοβακία, ακροδεξιός ριζοσπαστικοποιημένος ένοπλος, εμπνευσμένος από τους τρομοκράτες του κινήματος της λευκής υπεροχής, δολοφόνησε βάναυσα δύο νέους, τον Matúš Horváth και τον Juraj Vankulič, και τραυμάτισε ακόμα ένα άτομο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πυροβολισμοί έλαβαν χώρα έξω από το γνωστό γκέι μπαρ TepláreȘ, ένα από τα ελάχιστα σημεία συνάθροισης ατόμων ΛΟΑΤΚΙ + στην πόλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πυροβολισμοί ήταν μια εσκεμμένη και προμελετημένη επίθεση με συγκεκριμένο στόχο την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ + και ότι ο δράστης σκόπευε να σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων υψηλόβαθμων αξιωματούχων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σλοβακική αστυνομία χαρακτήρισε την πράξη τρομοκρατική επίθεση και ότι οι έρευνες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για τρομοκρατική επίθεση, θα ήταν η πρώτη τρομοκρατική επίθεση κατά της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ + στην ΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δολοφόνος, ένας ριζοσπαστικοποιημένος 19χρονος φοιτητής από τη Μπρατισλάβα, παρέμεινε ασύλληπτος για ώρες μετά την επίθεση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δολοφόνος κοινοποίησε ενεργά το συμβάν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τους πυροβολισμούς μέσω ποικίλων διαφορετικών διαύλων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι λίγες ώρες πριν από τους πυροβολισμούς αναρτήθηκε στον λογαριασμό του μανιφέστο κατά των Εβραίων και των ΛΟΑΤΚΙ + · λαμβάνοντας υπόψη ότι στον ίδιο λογαριασμό απεικονίζεται ο φερόμενος ως δολοφόνος έξω από το μπαρ TepláreȘ στα μέσα Αυγούστου του 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι μισή ώρα μετά τις δολοφονίες, ο ιδιοκτήτης του λογαριασμού έγραψε στο Twitter τις φράσεις «έγκλημα μίσους», «γκέι μπαρ» και «δεν μετανιώνω»· ενώ λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, ο λογαριασμός ανέφερε: «αντίο, τα λέμε στον άλλο κόσμο»· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ριζοσπαστικοποιημένος 19χρονος φοιτητής εμφανίστηκε σε φωτογραφίες που τον συνδέουν με το διεθνές αντιφεμινιστικό και μισογυνιστικό κίνημα «incel»·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ + στη Σλοβακία έχει υποστεί ρητορική και βία που υποκινούνται από το μίσος, μεταξύ άλλων και από πολλούς Σλοβάκους πολιτικούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λεκτικές και σωματικές επιθέσεις κατά της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ + στη Σλοβακία είναι συχνά διαδεδομένες, εμποδίζοντας τα μέλη της να αισθάνονται ασφαλή και αποδεκτά από την κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά το τραγικό γεγονός, εμφανίστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχόλια που δικαιολογούσαν ή χλεύαζαν τις δολοφονίες·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κλίμα μίσους, μισαλλοδοξίας και εκφοβισμού έναντι της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ + στη Σλοβακία έχει καλλιεργηθεί όχι μόνο από ακροδεξιά και εξτρεμιστικά κινήματα, αλλά και από εκπροσώπους της εκκλησίας και των πολιτικών ελίτ, οι οποίοι συχνά έχουν ζητήσει περαιτέρω περιορισμούς για τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ + στις δηλώσεις τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Ιούνιο του 2014, το Εθνικό Συμβούλιο τροποποίησε το σύνταγμα της χώρας με τρόπο ώστε να στερεί ρητά από τα ομόφυλα ζευγάρια το δικαίωμα γάμου και την επακόλουθη νομική προστασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Φεβρουάριο του 2015 πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα κατά των ΛΟΑΤΚΙ +, αφού η υποστηριζόμενη από την εκκλησία συντηρητική ομάδα «Συμμαχία για την Οικογένεια» συγκέντρωσε 400 000 υπογραφές ζητώντας ψηφοφορία για αυστηρότερη νομοθεσία κατά των ΛΟΑΤΚΙ +· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Μάιο του 2022, μέλος του κυβερνώντος συνασπισμού πρότεινε νόμο με στόχο την απαγόρευση της τοποθέτησης της σημαίας του ουράνιου τόξου σε κρατικά και δημόσια κτίρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Σεπτέμβριο κατατέθηκε από βουλευτές μια ακόμα νομοθετική πρόταση, με σκοπό την απαγόρευση όλων των αναφορών στην κοινότητα των ατόμων κουίρ στα σχολεία, τη διαφήμιση και την τηλεόραση· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει υποχρεωτική, κατάλληλη για την ηλικία ολοκληρωμένη διαπαιδαγώγηση σχετικά με τις σχέσεις και το σεξ στα σλοβακικά σχολεία·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, την Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2022, μεγάλος αριθμός ατόμων, μεταξύ των οποίων ο Σλοβάκος Πρόεδρος και ο Πρωθυπουργός, συγκεντρώθηκαν στην Μπρατισλάβα για να συμμετάσχουν στην πορεία κατά του μίσους εναντίον των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ +· λαμβάνοντας υπόψη ότι παρόμοιες εκδηλώσεις διοργανώθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα και σε αρκετά ακόμα κράτη μέλη με σκοπό την προάσπιση των δικαιωμάτων της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ + στη Σλοβακία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πρόεδρος της Σλοβακίας επανέλαβε τη μακροχρόνια έκκλησή της προς τους πολιτικούς να μην διαδίδουν το μίσος· λαμβάνοντας υπόψη ότι για πρώτη φορά τοποθετήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο η σημαία του ουράνιου τόξου δίπλα στη σλοβακική και την ευρωπαϊκή σημαία και ότι το Γραφείο του Κοινοβουλίου φώτισε το κάστρο της Μπρατισλάβα για να τιμήσει τη μνήμη των θυμάτων της δολοφονίας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εγκλήματα που υποκινούνται από προκαταλήψεις, γνωστά ως εγκλήματα μίσους ή εγκλήματα με κίνητρο την προκατάληψη, επηρεάζουν όχι μόνο τα άτομα στα οποία στοχεύουν αλλά και τις κοινότητες και τις κοινωνίες στο σύνολό τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν θετική υποχρέωση να διασφαλίσουν ότι τα δικαιώματα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στην ακεραιότητα, στην απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας θα προστατεύονται και θα επιβάλλονται έμπρακτα·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει αυξανόμενη κανονικοποίηση της ρητορικής αποκλεισμού και στιγματισμού κατά των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ + με βάση τις προκαταλήψεις, γεγονός που οδηγεί σε πρόσθετη βία και απανθρωποποίηση και απαλλάσσει τους δράστες από ενοχές και φραγμούς·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δεύτερη έρευνα της ΕΕ για τα άτομα ΛΟΑΤΙ του 2019 αποκάλυψε μια δυσοίωνη εικόνα στην ΕΕ όσον αφορά τις διακρίσεις εις βάρος των ΛΟΑΤΚΙ +, με ελάχιστη πρόοδο κατά τα έτη που μεσολάβησαν από την πρώτη έρευνα για τα άτομα ΛΟΑΤΙ το 2012· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2019 είχε ήδη μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των ατόμων που ανέφεραν στην αστυνομία το πιο συχνό περιστατικό βίας με κίνητρο το μίσος, δηλαδή την σωματική ή σεξουαλική επίθεση· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Σλοβακική Δημοκρατία το ποσοστό των ερωτηθέντων που υπέστησαν επίθεση με κίνητρο το μίσος ανέρχεται σε 1 στα 10 άτομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση παρακολούθησης του 2020 για τη Σλοβακική Δημοκρατία, η ECRI δήλωσε ότι, σύμφωνα με μελέτες, περίπου το 1-8 % του πληθυσμού της Σλοβακικής Δημοκρατίας είναι ΛΟΑΤΙ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ECRI αναγνώρισε τον ρόλο της πολιτικής στην ενίσχυση της ρητορικής κατά των ΛΟΑΤΚΙ +, συγκεκριμένα μέσω εκστρατειών κατά των ΛΟΑΤΚΙ +, μιας συνταγματικής τροποποίησης που αποτρέπει τον ισότιμο γάμο και άλλων πολιτικών πρωτοβουλιών που εισάγουν απροκάλυπτα διακρίσεις εις βάρος των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ +· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ECRI σημείωσε με λύπη την αρνητική δυναμική των τελευταίων ετών, παράλληλα με την περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ +·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε πρόσφατα μια σειρά αποφάσεων σε υποθέσεις που σχετίζονται με εγκλήματα μίσους κατά ατόμων ΛΟΑΤΚΙ +: την απόφαση στην υπόθεση Stoyanova κατά Βουλγαρίας, που αφορά τη στυγνή δολοφονία 24χρονου ομοφυλόφιλου άνδρα σε δημόσιο πάρκο και με την οποία ζητείται από τη Βουλγαρία να μεταρρυθμίσει τον ποινικό της κώδικα ώστε να αναγνωρίζει τα βίαια αυτά εγκλήματα (τα οποία έχουν ως κίνητρο τον εικαζόμενο ή πραγματικό γενετήσιο προσανατολισμό) ως «βαρύτερα»(13)· την απόφαση στην υπόθεση Sabalić κατά Κροατίας η οποία αφορά έγκλημα μίσους που διαπράχθηκε κατά ομοφυλόφιλης γυναίκας και με την οποία αναγνωρίζεται ότι, εάν οι αρχές δεν τηρήσουν σταθερή στάση, τα επεισόδια που υποκινούνται από προκατάληψη θα αντιμετωπίζονται με αδιαφορία που θα ισοδυναμούσε με επίσημη ανοχή ή ακόμη και συνενοχή σε εγκλήματα μίσους(14)· και την απόφαση στην υπόθεση Beizaras και Levickas κατά Λιθουανίας, με την οποία αναγνωρίζεται η θετική υποχρέωση του κράτους να διερευνά ομοφοβικά σχόλια στο διαδίκτυο που συνιστούν υποκίνηση μίσους και βίας(15)·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2022 η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενέκρινε σύσταση για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους και προετοιμάζει επί του παρόντος σύσταση για την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους για το 2023· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενέκρινε το 2010 σύσταση ορόσημο προς τα κράτη μέλη σχετικά με μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω γενετήσιου προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2021 η Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης προειδοποίησε για την μετατροπή των μειονοτήτων ΛΟΑΤΚΙ + σε εξιλαστήρια θύματα ως τακτική που εφαρμόζουν υπερσυντηρητικοί και εθνικιστές πολιτικοί οι οποίοι παρουσιάζονται ως υπερασπιστές των λεγόμενων «παραδοσιακών αξιών» με σκοπό την ενίσχυση της βάσης τους και την άνοδο ή την παραμονή τους στην εξουσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό εγείρει έντονες ανησυχίες σχετικά με τη νομιμοποίηση του μίσους από τους πολιτικούς με αντάλλαγμα δυνητικό πολιτικό όφελος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η μετατροπή των ΛΟΑΤΚΙ + σε εξιλαστήρια θύματα αποτελεί σύμπτωμα διαδεδομένης εναντίωσης στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο κράτος δικαίου, που αποτελούν αμφότερα βασικές αξίες της Ένωσης, καθώς και επίθεσης εναντίον αυτών των αξιών·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση του 2022 για το κράτος δικαίου που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2022 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζονται για άλλη μια φορά ανησυχίες για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που αφορούν θέματα που σχετίζονται με την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ + και για με τις λεκτικές επιθέσεις κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτούς τους τομείς, καθώς και για την εκταμίευση χρηματοδοτικών πόρων μέσω προγραμμάτων δημόσιων επιδοτήσεων που εξακολουθούν να αποκλείουν οργανώσεις που ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία για τα δικαιώματα των θυμάτων απαιτεί να υποβάλλονται τα θύματα εγκλημάτων μίσους σε ατομική αξιολόγηση στην οποία να προσδιορίζονται συγκεκριμένες ανάγκες προστασίας και υποστήριξης, για παράδειγμα όσον αφορά τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ταυτότητα ή την έκφραση φύλου τους, και να χαρακτηρίζονται τα θύματα εγκλημάτων μίσους ως ιδιαίτερα ευάλωτα θύματα·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Δεκέμβριο του 2021, η Επιτροπή δημοσίευσε πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για την προσθήκη της ρητορικής και των εγκλημάτων μίσους στον κατάλογο των εγκλημάτων της ΕΕ, όπως κωδικοποιείται στο άρθρο 83 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο απαιτεί ομοφωνία στο Συμβούλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τσεχία εξακολουθούν να αρνούνται να υποστηρίξουν την απόφαση αυτή·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2020, ο ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας των Ηνωμένων Εθνών για τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου επεσήμανε στο πλαίσιο της πανδημίας ότι η ρητορική μίσους που υποκινεί τη βία κατά των ατόμων ΛΟΑΤΙ έχει αυξηθεί και παρότρυνε τα κράτη να προστατεύουν τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ + από τη βία και τις διακρίσεις και να διώκουν ποινικά τους δράστες(16)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2019, στην στρατηγική και στο σχέδιο δράσης των Ηνωμένων Εθνών για την ρητορική μίσους, η τελευταία χαρακτηρίστηκε ως απειλή για τις δημοκρατικές αξίες, την κοινωνική σταθερότητα και την ειρήνη(17)·

1.  καταδικάζει με τον πιο έντονο δυνατό τρόπο την άνανδρη τρομοκρατική ενέργεια κατά της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ + και τη δολοφονία του Matúš Horváth και του Juraj Vankulič στη Σλοβακία· εκφράζει τη λύπη του για αυτήν την ιδεολογικά υποκινούμενη ακροδεξιά επίθεση· εκφράζει την ειλικρινή του λύπη στις οικογένειες των θυμάτων·

2.  επαινεί την άμεση, μαζική και θετική αντίδραση της σλοβακικής κοινωνίας των πολιτών και των πολιτών στις δολοφονίες, όπως εκφράστηκε με τις πορείες που πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα και στο εξωτερικό, και εκφράζει την αλληλεγγύη του προς την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ + της χώρας·

3.  καταδικάζει έντονα όλες τις μορφές μίσους και βίας, καθώς και κάθε σωματική ή λεκτική επίθεση κατά ατόμων με βάση το φύλο, τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ταυτότητα ή έκφραση φύλου και τα χαρακτηριστικά φύλου τους τόσο στη Σλοβακία όσο και στην ΕΕ· υπενθυμίζει ότι το μίσος για τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ +, ο ρατσισμός και οι διακρίσεις δεν έχουν θέση στις κοινωνίες μας· ζητεί από την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο να αντιταχθούν με ισχυρό και αποφασιστικό τρόπο στον ρατσισμό, τη βία και την αδικία στην Ευρώπη·

4.  καλεί τη σλοβακική κυβέρνηση και το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας να επιδείξουν πραγματική δέσμευση για την επίτευξη ουσιαστικής προόδου όσον αφορά την προστασία των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ + από κάθε μορφή εγκλήματος μίσους και ομοφοβίας, σε στενή συνεργασία με την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ +, και να λάβουν ισχυρή δημόσια θέση κατά των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ +·

5.  παροτρύνει τις σλοβακικές αρχές να καταπολεμήσουν αποτελεσματικά τις εκστρατείες παραπληροφόρησης κατά των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ +, να ενθαρρύνουν την τεκμηριωμένη, αντικειμενική και επαγγελματική πληροφόρηση από τα μέσα ενημέρωσης σχετικά με τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ + και τα ζητήματα που σχετίζονται με τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ταυτότητα ή την έκφραση φύλου και τα χαρακτηριστικά φύλου, και να διερευνήσουν τα εγκλήματα μίσους και τη ρητορική μίσους κατά των μελών της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ + που ζουν στη Σλοβακία·

6.  εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τη συχνή χρήση προσβλητικής, επιθετικής και ομοφοβικής γλώσσας έναντι της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ + στη Σλοβακία, μεταξύ άλλων από πρώην και νυν μέλη της κυβέρνησης και του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας, καθώς και από ορισμένους πρώην πρωθυπουργούς· ζητεί τον τερματισμό της περαιτέρω πόλωσης της κοινωνίας στη Σλοβακία και την απόρριψη κάθε μορφής συνεργασίας με ακροδεξιές εξτρεμιστικές δυνάμεις·

7.  καλεί τη σλοβακική κυβέρνηση και το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας να διασφαλίσουν ίσα δικαιώματα για τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ + που ζουν στη Σλοβακία βάσει του Χάρτη, διασφαλίζοντας τον σεβασμό όλων των δικαιωμάτων, και, ειδικότερα, της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, συμπεριλαμβανομένης της νομικής αναγνώρισης των ομόφυλων ζευγαριών· ζητεί την ολοκλήρωση των εν εξελίξει συζητήσεων για τη μεταρρύθμιση της νομικής αναγνώρισης του φύλου σε πλαίσιο τήρησης των διεθνών και ευρωπαϊκών προτύπων και ζητεί την ταχεία έγκρισή της·

8.  εκφράζει τη βαθύτατη ανησυχία του για τις διακρίσεις που υφίστανται οι οικογένειες «ουράνιο τόξο» και ιδίως τα παιδιά τους στη Σλοβακία, οι οποίες στερούνται θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω γενετήσιου προσανατολισμού, ταυτότητας ή έκφρασης φύλου ή λόγω των χαρακτηριστικών φύλου των γονέων ή των συντρόφων· καλεί την κυβέρνηση να εξαλείψει αυτές τις διακρίσεις και να άρει όλα τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ + κατά την άσκηση του θεμελιώδους δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της ΕΕ· παροτρύνει την κυβέρνηση να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο και να εγγυηθεί τα θεμελιώδη δικαιώματα όλων των ατόμων·

9.  λαμβάνει υπό σημείωση την έκθεση παρακολούθησης ανά χώρα της ECRI σχετικά με τη Σλοβακική Δημοκρατία· υπενθυμίζει ότι η ECRI απηύθυνε διάφορες συστάσεις προς τις σλοβακικές αρχές, όπως η ανάπτυξη και η εφαρμογή σχεδίου δράσης για τα άτομα ΛΟΑΤΙ, σε στενή διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών, η έγκριση νέου σχεδίου δράσης για την πρόληψη και την καταπολέμηση του ρατσισμού, της ομοφοβίας και της τρανσφοβίας, ιδίως με τη μορφή ρητορικής μίσους, η διασφάλιση της ταχείας και συστηματικής αφαίρεσης από τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου και τους φορείς εκμετάλλευσης κοινωνικών δικτύων της ρητορικής μίσους από τα συστήματά τους και της διαβίβασης των αποδεικτικών στοιχείων στις δικαστικές αρχές και η αναθεώρηση του ποινικού κώδικα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα ρατσιστικά, ομοφοβικά ή τρανσφοβικά κίνητρα θα αποτελούν «επιβαρυντικές περιστάσεις» για οποιοδήποτε κοινό αδίκημα· υποστηρίζει πλήρως τις συστάσεις της ECRI και καλεί τις σλοβακικές αρχές να εφαρμόσουν αμέσως τα μέτρα·

10.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την ατιμωρησία των ομάδων κατά των ΛΟΑΤΚΙ +, και ιδίως των ακροδεξιών εξτρεμιστικών ομάδων σε ορισμένα κράτη μέλη και τονίζει ότι αυτή η αίσθηση της ατιμωρησίας συγκαταλέγεται στους λόγους στους οποίους οφείλονται η ανησυχητική αύξηση των βίαιων ενεργειών ορισμένων ακροδεξιών οργανώσεων και η αύξηση των απειλών κατά μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ +:

11.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι οι νεότερες γενιές στην Ευρώπη και αλλού προβληματίζονται όλο και λιγότερο για την ιστορία του φασισμού, συμπεριλαμβανομένων του βαθιά ριζωμένου μίσους και των διακρίσεων εις βάρος των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ +, των εθνοτικών μειονοτήτων και του εβραϊκού πληθυσμού· τονίζει ότι η συνειδητοποίηση της ιστορίας αποτελεί μία από τις προϋποθέσεις για την αποτροπή παρόμοιων εγκλημάτων στο μέλλον και πρέπει να αποτελεί σημαντικό στοιχείο της εκπαίδευσης των νεότερων γενεών· τονίζει ότι τα προγράμματα σπουδών ιστορίας πρέπει να αφιερώσουν περισσότερο χώρο στην αντικειμενική και τεκμηριωμένη μάθηση σχετικά με τις διάφορες ιδεολογίες, τις μορφές και την προέλευσή τους, συμπεριλαμβανομένου του φασισμού, καθώς και με τις συνέπειες και τα κατάλοιπα τους στη σημερινή εποχή·

12.  υπογραμμίζει ότι η ρητορική μίσους και τα εγκλήματα μίσους είναι ευρέως διαδεδομένα σε ολόκληρη την ΕΕ και αυξάνονται τα τελευταία χρόνια· υπογραμμίζει ότι η ρητορική μίσους από δημόσια πρόσωπα, και ιδίως από πολιτικούς, γίνεται αντιληπτή από τα άτομα που την χρησιμοποιούν ως νομιμοποίηση του μίσους· θεωρεί απαραίτητο να αντιμετωπιστούν αυτές οι μορφές έκφρασης, οι οποίες υποκινούν, διαδίδουν ή προωθούν το μίσος και αντιβαίνουν στις αρχές μιας δημοκρατικής και πλουραλιστικής κοινωνίας· εκφράζει την ανησυχία του για την αυξανόμενη επικράτηση της ρητορικής που υποθάλπει την φοβική στάση έναντι των ΛΟΑΤΚΙ + και προέρχεται από κόμματα της ακροδεξιάς και της εναλλακτικής δεξιάς και από υπερσυντηρητικά κόμματα· καλεί τις δημόσιες αρχές και, ειδικότερα, τις τοπικές αρχές να συμβάλουν στον τερματισμό του φαινομένου της μισαλλοδοξίας που περιβάλλει αυτά και άλλα είδη επιθέσεων·

13.  πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να δρομολογήσει εκστρατείες για την καταπολέμηση των αφηγημάτων κατά των ΛΟΑΤΚΙ +, συμπεριλαμβανομένου του ακροδεξιού εξτρεμισμού σε επίπεδο ΕΕ, και να αναπτύξει και να χρηματοδοτήσει μακροπρόθεσμα προγράμματα για τη στήριξη τοπικών οργανώσεων βάσης και πρωτοβουλιών πολιτών σε τοπικό επίπεδο, ώστε να συμβάλει στην ανάπτυξη της αντίστασης του πληθυσμού στον δεξιό εξτρεμισμό· καλεί την Επιτροπή να δώσει επίσης προτεραιότητα στην παρακολούθηση των αφηγημάτων κατά των ΛΟΑΤΚΙ + που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο προσπαθειών παραπληροφόρησης·

14.  καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν ότι η εκπαίδευση θα προωθεί τις αξίες της αποδοχής, της ανεκτικότητας, της πολυμορφίας, της ισότητας και του σεβασμού σε θέματα που σχετίζονται με τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ταυτότητα και έκφραση φύλου και τα χαρακτηριστικά φύλου, για παράδειγμα μέσω συστηματικής εκπαίδευσης και εκστρατειών ευαισθητοποίησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα· τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια του εξτρεμισμού μέσω ειδικά προσαρμοσμένων προληπτικών μέτρων, σε συνεργασία με τα σχολεία και τις οικογένειες·

15.  καταδικάζει απερίφραστα τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη που βασίζονται στην ενεργητική ή την παθητική στήριξη που τους παρέχουν ακροδεξιά και άλλα πολιτικά κόμματα που τηρούν φοβική στάση έναντι των ΛΟΑΤΚΙ + για να αποκτήσουν πρόσβαση και να παραμείνουν στην εξουσία και να νομιμοποιήσουν τα αφηγήματά τους·

16.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν την κοινωνία των πολιτών σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για την ενίσχυση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, καθώς διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, ιδίως στα κράτη μέλη στα οποία παρατηρείται αύξηση των οπαδών της ακροδεξιάς ιδεολογίας και της ρητορικής μίσους·

17.  καλεί την Επιτροπή να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της ετήσιας έκθεσης για το κράτος δικαίου ώστε να καλύπτει συστηματικά τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ +·

18.  τονίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να καταπολεμήσουν το μίσος κατά των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ + με κάθε δυνατό μέσο και, μεταξύ άλλων, μέσω της εφαρμογής των συστάσεων της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι οποίες καλούν τα κράτη μέλη του να διασφαλίσουν αποτελεσματικές ταχείες και αμερόληπτες έρευνες, καθώς και τη δίωξη των υπευθύνων για τέτοια εγκλήματα, να αναγνωρίσουν ότι το κίνητρο της προκατάληψης που σχετίζεται με τον γενετήσιο προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου μπορεί να λαμβάνεται υπόψη ως επιβαρυντική περίσταση, να εξασφαλίσουν ότι τα θύματα και οι μάρτυρες θα ενθαρρύνονται να αναφέρουν περιστατικά με κίνητρο το μίσος και ότι οι δομές επιβολής του νόμου θα διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για να τους παρέχουν βοήθεια· καλεί επίσης τα κράτη μέλη να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση της υποκίνησης μίσους στο διαδίκτυο·

19.  υπενθυμίζει ότι η μη εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων ισοδυναμεί με διάβρωση του κράτους δικαίου·

20.  παροτρύνει το Συμβούλιο να εγκρίνει το συντομότερο δυνατόν την απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με την επέκταση του καταλόγου των εγκλημάτων της ΕΕ ώστε να περιλαμβάνει τη ρητορική και τα εγκλήματα μίσους στο άρθρο 83 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ και παροτρύνει την Ουγγαρία και την Πολωνία να σταματήσουν να εμποδίζουν την έγκρισή της, ενώ παροτρύνει επίσης την Τσεχία, ως νυν ασκούσα την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου, να προβεί σε περαιτέρω ενέργειες στο θέμα αυτό και να καταλήξει σε σχετική συμφωνία το συντομότερο δυνατόν·

21.  υπογραμμίζει την ατομική ευθύνη των κρατών μελών όσον αφορά την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ + και επαινεί τα κράτη μέλη που έχουν αποφασίσει μονομερώς να βελτιώσουν το επίπεδο προστασίας αναγνωρίζοντας ρητά ως «επιβαρυντικές περιστάσεις» τους λόγους του γενετήσιου προσανατολισμού, της ταυτότητας και έκφρασης φύλου και των χαρακτηριστικών φύλου, καθώς και αναπτύσσοντας τη στήριξη των θυμάτων, την κατάρτιση ή τους επαγγελματίες του νομικού κλάδου και ειδικές υπηρεσίες επιβολής του νόμου για την αντιμετώπιση αυτών των εγκλημάτων· ενθαρρύνει όλα τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και να δίνουν το παράδειγμα στο θέμα αυτό·

22.  τονίζει ότι η οδηγία για τα δικαιώματα των θυμάτων αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την παροχή βοήθειας σε επιζώντες μίσους και βίας· σημειώνει με ανησυχία ότι τα θύματα ΛΟΑΤΚΙ + συχνά δεν καταγγέλλουν εγκλήματα λόγω έλλειψης εγγυήσεων ή διαφάνειας εκ μέρους των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, έλλειψης εκπαιδευμένου προσωπικού ή φόβου αντιποίνων, και αναγνωρίζει ότι μπορούν να γίνουν περισσότερα για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στις δημόσιες αρχές·

23.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

(1) ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 57.
(2) https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/law/swd_2022_179_evaluation_rep_en.pdf
(3) https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/law/swd_2022_180_resume_evaluation_rep_en.pdf
(4) ΕΕ C 395 της 29.9.2021, σ. 2.
(5) ΕΕ C 474 της 24.11.2021, σ. 140.
(6) https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectId=0900001680a67955#_ftnref1
(7) https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectId=09000016804c50b0
(8) https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectId=09000016809f9ba0#_Toc2764960
(9) https://rm.coe.int/ecri-general-policy-recommendation-no-15-on-combating-hate-speech/16808b5b01
(10) https://rm.coe.int/ecri-6th-report-on-the-slovak-republic/1680a0a088
(11) https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/pride-vs-indignity-political-manipulation-of-homophobia-and-transphobia-in-europe?inheritRedirect=true
(12) Μελέτη – «Δεξιός εξτρεμισμός στην ΕΕ», Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, Θεματικό Τμήμα Γ – Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις, 20 Μαΐου 2022.
(13) https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-217701, 79.
(14) https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-207360, 95.
(15) https://hudoc.echr.coe.int/fre?i=001-200344, 129.
(16) https://www.ohchr.org/en/statements/2020/10/statement-victor-madrigal-borloz-un-independent-expert-protection-against
(17) https://www.un.org/en/genocideprevention/hate-speech-strategy.shtml

Τελευταία ενημέρωση: 21 Φεβρουαρίου 2023Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου