Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 για την τροποποίηση του Κανονισμού του Κοινοβουλίου σχετικά με το άρθρο 216 που αφορά συνεδριάσεις επιτροπών (2022/2069(REG))

P9_TA(2022)0281 A9-0203/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την από 9 Ιουνίου 2022 επιστολή της Προέδρου του,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 236 και 237 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A9-0203/2022),

1.  αποφασίζει να επιφέρει στον Κανονισμό του τις ακόλουθες τροποποιήσεις·

2.  αποφασίζει ότι οι τροποποιήσεις τίθενται σε ισχύ την επομένη της έγκρισής τους·

3.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει την παρούσα απόφαση, προς ενημέρωση, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Ισχύον κείμενο   Τροπολογία Τροπολογία 1 Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Άρθρο 216 – παράγραφος 1 1.  Οι επιτροπές συνεδριάζουν με πρόσκληση του προέδρου τους ή με πρωτοβουλία του Προέδρου του Κοινοβουλίου. 1.  Οι επιτροπές συνεδριάζουν με πρόσκληση του προέδρου τους ή με πρωτοβουλία του Προέδρου του Κοινοβουλίου. Κατά τη σύγκληση της συνεδρίασης, ο πρόεδρος μπορεί να αποφασίσει, κατά περίπτωση και με την έγκριση των συντονιστών που εκπροσωπούν την πλειοψηφία των μελών της επιτροπής, ότι η συνεδρίαση μπορεί να διεξαχθεί και με εξ αποστάσεως συμμετοχή, με εξαίρεση τις συνεδριάσεις της επιτροπής που διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών. Κατά την σύγκληση της συνεδρίασης, ο πρόεδρος υποβάλλει σχέδιο ημερήσιας διάταξης. Η επιτροπή λαμβάνει απόφαση σχετικά με την ημερήσια διάταξη κατά την έναρξη της συνεδρίασης. Κατά τη σύγκληση της συνεδρίασης, ο πρόεδρος υποβάλλει σχέδιο ημερήσιας διάταξης, στο οποίο αναφέρεται αν η συνεδρίαση μπορεί να διεξαχθεί και με εξ αποστάσεως συμμετοχή. Η επιτροπή λαμβάνει απόφαση σχετικά με την ημερήσια διάταξη κατά την έναρξη της συνεδρίασης. Τροπολογία 2 Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Άρθρο 216 – παράγραφος 4 4.  Το άρθρο 171 παράγραφος 2 σχετικά με την κατανομή του χρόνου αγόρευσης εφαρμόζεται κατ’ αναλογίαν στις συνεδριάσεις των επιτροπών. 4.  Το άρθρο 171 παράγραφος 2 εφαρμόζεται κατ’ αναλογίαν στις συνεδριάσεις των επιτροπών. Ωστόσο, η δεύτερη περίοδος του άρθρου 171 παράγραφος 2 δεν εφαρμόζεται όσον αφορά βουλευτές που συμμετέχουν στη συνεδρίαση εξ αποστάσεως. Τροπολογία 3 Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Άρθρο 216 – παράγραφος 5 α (νέα) 5α.  Σε περίπτωση εξ αποστάσεως συμμετοχής διασφαλίζεται ότι: –  οι βουλευτές δύνανται να ασκούν ανεμπόδιστα την κοινοβουλευτική εντολή τους, συμπεριλαμβανομένου, ιδίως, του δικαιώματός τους να λαμβάνουν τον λόγο στις επιτροπές· –  οι παρεχόμενες λύσεις σε θέματα πληροφορικής είναι «τεχνολογικά ουδέτερες»· –  χρησιμοποιούνται ασφαλή ηλεκτρονικά μέσα, τα οποία διαχειρίζονται και εποπτεύουν άμεσα και εσωτερικά οι υπηρεσίες του Κοινοβουλίου· –  ο τεχνικός εξοπλισμός προσφέρει την απαραίτητη ποιότητα ήχου και εικόνας· και –  η αγόρευση πραγματοποιείται από κατάλληλο τόπο.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση και τη διόρθωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την άμβλυνση των συνεπειών της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις αλιευτικές δραστηριότητες και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της διατάραξης της αγοράς που προκλήθηκε από την εν λόγω στρατιωτική επίθεση στην εφοδιαστική αλυσίδα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (COM(2022)0179 – C9-0149/2022 – 2022/0118(COD))

P9_TA(2022)0282 A9-0182/2022

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2022)0179),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2, το άρθρο 43 παράγραφος 2 και το άρθρο 175 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9‑0149/2022),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου με επιστολή της 29ης Ιουνίου 2022 να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αλιείας (A9-0182/2022),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 6 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την άμβλυνση των συνεπειών του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις αλιευτικές δραστηριότητες και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της διατάραξης της αγοράς που προκλήθηκε από τον εν λόγω επιθετικό πόλεμο στην εφοδιαστική αλυσίδα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2022/1278).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (2021/2245(INI))

P9_TA(2022)0283 A9-0188/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, αφετέρου,

–  έχοντας υπόψη την πρώτη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (SAPC) ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 5-6 Νοεμβρίου 2015, και τη δεύτερη συνεδρίαση της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021,

–  έχοντας υπόψη την τρίτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουλίου 2018,

–  έχοντας υπόψη την τέταρτη συνεδρίαση της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2019,

–  έχοντας υπόψη ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 15 Φεβρουαρίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Σόφιας που προέκυψε από τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 17ης Μαΐου 2018, και το συνημμένο σε αυτήν Θεματολόγιο προτεραιοτήτων της Σόφιας,

–  έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, που πραγματοποιήθηκε στο Ζάγκρεμπ στις 6 Μαΐου 2020, και τη δήλωσή που προέκυψε από αυτήν,

–  έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας, της 10ης Νοεμβρίου 2020, συμπεριλαμβανομένων της δήλωσης για την κοινή περιφερειακή αγορά και της δήλωσης σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια,

–  έχοντας υπόψη την 8η σύνοδο κορυφής της διαδικασίας του Βερολίνου στις 5 Ιουλίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, που πραγματοποιήθηκε στο Brdo pri Kranju στις 6 Οκτωβρίου 2021, και τη δήλωσή που προέκυψε από αυτήν,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2021/1923 του Συμβουλίου της 4ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με μέτρο συνδρομής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη για τη στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων για τις ένοπλες δυνάμεις της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης(1),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 18ης Οκτωβρίου 2021, σχετικά με τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και την επιχείρηση EUFOR Althea, μετά την τρίτη στρατηγική επανεξέταση της επιχείρησης,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 24ης και 25ης Μαρτίου 2022, σχετικά με την παρατεταμένη πολιτική κρίση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και την ανάγκη οι ηγέτες της χώρας να επιδείξουν ισχυρή δέσμευση για την ταχεία ολοκλήρωση της συνταγματικής και εκλογικής μεταρρύθμισης,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III)(2),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της διαδικασίας προσχώρησης – Μια αξιόπιστη προοπτική της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Μαΐου 2019, με τίτλο «Ανακοίνωση σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ 2019» (COM(2019)0260),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Γνώμη της Επιτροπής σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην ΕΕ» (COM(2019)0261) και τη συνοδευτική αναλυτική έκθεση (SWD(2019)0222),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία»,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 24ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ κατά της διακίνησης πυροβόλων όπλων για την περίοδο 2020-2025» (COM(2020)0608),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0641),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος 2021-2025 (COM(2021)0170),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων 2021-2025 (COM(2021)0171),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Ανακοίνωση του 2021 σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ» (COM(2021)0664), η οποία συνοδευόταν από το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Έκθεση του 2021 για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη» (SWD(2021)0291),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση εμπειρογνωμόνων σχετικά με ζητήματα που άπτονται του κράτους δικαίου στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, της 5ης Δεκεμβρίου 2019,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση σχετικά με τη συνταγματική κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και τις εξουσίες του Ύπατου Εκπροσώπου, όπως εγκρίθηκε από την Επιτροπή της Βενετίας κατά την 62η σύνοδο ολομέλειάς της (Βενετία, 11-12 Μαρτίου 2005) και τις ακόλουθες συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με ζητήματα συνταγματικού χαρακτήρα στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη,

–  έχοντας υπόψη τη συλλογή των γνωμοδοτήσεων και εκθέσεων της Επιτροπής της Βενετίας αναφορικά με τη σταθερότητα της εκλογικής νομοθεσίας, της 14ης Δεκεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τις σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που δικαίωσαν τους ενάγοντες, συμπεριλαμβανομένων των Azra Zornić, Dervo Sejdić και Jakob Finci, μεταξύ άλλων,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση, της 21ης Δεκεμβρίου 2020, του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Josep Borrell και του Επιτρόπου για την Πολιτική Γειτονίας και τη Διεύρυνση Oliver Varhelyi σχετικά με τη διεξαγωγή τοπικών εκλογών στο Μόσταρ,

–  έχοντας υπόψη την εξηκοστή έκθεση του Ύπατου Εκπροσώπου για την εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τις προηγούμενες εκθέσεις του,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2604 (2021) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 3ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με την κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, με την οποία παρατείνεται η εντολή της δύναμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (EUFOR Althea) έως τον Νοέμβριο του 2022,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση των αρχών των ΗΠΑ στις 5 Ιανουαρίου 2022 να επιβάλουν κυρώσεις στο Σερβικό μέλος της Προεδρίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης ως απάντηση στις διεφθαρμένες δραστηριότητές του και στις συνεχείς απειλές κατά της σταθερότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, και των αρχών του ΗΒ στις 11 Απριλίου 2022, επιβάλλοντας κυρώσεις στο Σερβικό μέλος της Προεδρίας και τον Πρόεδρο της Republika Srpska για την αποσταθεροποιητική τους δραστηριότητα στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη,

–  έχοντας υπόψη την πολιτική συμφωνία σχετικά με τις αρχές για την εξασφάλιση μιας λειτουργικής Βοσνίας-Ερζεγοβίνης που θα προχωρήσει στην ευρωπαϊκή πορεία, η οποία εγκρίθηκε στις Βρυξέλλες, στις 12 Ιουνίου 2022,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 23ης Ιουνίου 2022, σχετικά με την Ουκρανία, τις αιτήσεις προσχώρησης της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας, τα Δυτικά Βαλκάνια και τις εξωτερικές σχέσεις,

–  έχοντας υπόψη τη σύμβαση σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακά πλαίσια, η οποία εγκρίθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1991,

–  έχοντας υπόψη την τελική δήλωση του 8ου φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών των Δυτικών Βαλκανίων, της 1ης Οκτωβρίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Πόζναν του 2019 για την ένταξη των Ρομά στο πλαίσιο της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης της 16ης Μαΐου 2005 σχετικά με τη νομιμοποίηση, την ανίχνευση, την κατάσχεση και τη δήμευση των εσόδων που προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας,

–  έχοντας υπόψη τα συντάγματα της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και της Σερβικής Δημοκρατίας (Republika Srpska),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την εκδήλωση μνήμης για τη Σρεμπρένιτσα(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την 20ή επέτειο της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον(4),

–  έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 19ης Ιουνίου 2020 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με την εφαρμογή της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας – ετήσια έκθεση 2021(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τις ξένες παρεμβάσεις σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης(8),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χώρα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0188/2022),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης επιθυμούν την ένταξη στην ευρωατλαντική κοινότητα με στόχο τη βιώσιμη ειρήνη, δημοκρατία και ευημερία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέλλον των δυτικών Βαλκανίων είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η προοπτική για μελλοντική ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάστηκε στους πολίτες των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της Θεσσαλονίκης το 2003·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανέκαθεν στήριζαν ξεκάθαρα την πορεία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης προς την ΕΕ και τον δημοκρατικό μετασχηματισμό της, που βασίζεται στον στρατηγικό προσανατολισμό και στη στρατηγική δέσμευση της χώρας να συμμετάσχει στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσχώρηση στην ΕΕ απαιτεί τη συμμετοχή όλων των πολιτικών ηγετών, των αρχών, των θεσμικών οργάνων και των αξιωματούχων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός και επενδυτικός εταίρος της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και ο μεγαλύτερος χορηγός χρηματοδοτικής βοήθειας, κυρίως μέσω του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III)·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης όσον αφορά την ενταξιακή πορεία της στην ΕΕ εξαρτάται από την εκπλήρωση των 14 βασικών προτεραιοτήτων που καθορίζονται στη γνώμη της Επιτροπής σχετικά με την αίτηση προσχώρησής της στην ΕΕ, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια της ΕΕ θα πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα της συνεχιζόμενης έλλειψης προόδου της χώρας ως προς αυτό·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιοπιστία της διαδικασίας διεύρυνσης βασίζεται σε σαφή πρόοδο σε ζωτικής σημασίας τομείς: στο κράτος δικαίου και τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, στην ασφάλεια, στα θεμελιώδη δικαιώματα, στους δημοκρατικούς θεσμούς, στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, καθώς και στην οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κληροδότημα της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον πρέπει να τηρηθεί·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο διεθνής Ύπατος Εκπρόσωπος και το Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου (OHR), συνεχίζουν να έχουν το έργο, βάσει του παραρτήματος 10 της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον, της επίβλεψης της εφαρμογής των μη στρατιωτικών πτυχών των ειρηνευτικών συμφωνιών, μέχρι την ολοκλήρωση του θεματολογίου 5+2 που ορίστηκε το 2008·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2004 η Ευρωπαϊκή Ένωση συντηρεί στρατιωτική επιχείρηση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη – την EUFOR Althea – τα μέλη της οποίας είναι επιφορτισμένα με την εκτελεστική εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να υποστηρίζουν τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης με στόχο τη διατήρηση ασφαλούς και προστατευμένου περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η EUFOR Althea θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω προκειμένου να είναι πραγματικά αποτελεσματική· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει συγκεκριμένος κίνδυνος μη παράτασης της εντολής της στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου και η EUFOR Althea αποτελούν αναπόσπαστο παράγοντα διατήρησης της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και στην περιοχή, καθώς και της επιβολής της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον, σύμφωνα με τις εντολές τους·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ύπατος Εκπρόσωπος χρησιμοποίησε τις εξουσίες της Βόννης για να αναστείλει τον νόμο περί ακινήτων της Republika Srpska·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία αυτών των ισχυρών διεθνών μηχανισμών εποπτείας προσδίδει μεγάλο βαθμό ευθύνης για τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, αναφορικά με τη δημοκρατική λειτουργία και ένα ευημερούν και ειρηνικό μέλλον στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τις Θεμελιώδεις Ελευθερίες, όλοι οι πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης θα πρέπει να απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις, ανεξαρτήτως εθνοτικής καταγωγής, σε ολόκληρη την επικράτεια της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα έχει αναλάβει υποχρεώσεις διεθνώς και εγχωρίως, για τον τερματισμό των συστηματικών διακρίσεων λόγω εθνοτικής καταγωγής και τόπου διαμονής και για τη διασφάλιση της ισότητας των πολιτών ενώπιον του νόμου, με παράλληλη τήρηση των διατάξεων της συνταγματικής τάξης της χώρας, που πρέπει να συνάδουν πλήρως με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και αρχές·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί μια επαρκώς διαφοροποιημένη εκπροσώπηση σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη δεν έχει ακόμη εφαρμόσει πληθώρα αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπέρ Βοσνίων πολιτών που έχουν υποστεί διακρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποφάσεις αυτές επιτρέπουν σε όλους τους πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να ασκούν αποτελεσματικά τα βασικά ατομικά και πολιτικά δικαιώματά τους·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνταγματικές και εκλογικές αλλαγές θα πρέπει να ενισχύσουν τον πολυεθνικό, συμπεριληπτικό και δημοκρατικό χαρακτήρα του κράτους της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και να εξαλείψουν τις διακρίσεις και τη διαφθορά από το εκλογικό σύστημα·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το νομικό πλαίσιο της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης πρέπει να αναθεωρηθεί υπό το πρίσμα της διεθνούς νομολογίας·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης από την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον στο πλαίσιο της ΕΕ αποτελεί προϋπόθεση για τη διατήρηση της κυριαρχίας της χώρας και τη βιωσιμότητα του δημοκρατικού μετασχηματισμού της·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνες του ΟΗΕ, οι Βόσνιοι ηλικίας 18 έως 29 ετών σκέφτονται σε ποσοστό 47 % τη μετανάστευση, προσωρινά ή μόνιμα, καθώς είναι απογοητευμένοι από την έλλειψη προοπτικών στη χώρα τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μια έκθεση του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό, εγκαταλείπουν τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη κάθε χρόνο 50 000 έως 55 000 άνθρωποι κατά μέσο όρο, στην πλειονότητά τους ειδικευμένο εργατικό δυναμικό και επαγγελματίες·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίσημη ή ανεπίσημη εξύμνηση καταδικασθέντων εγκληματιών πολέμου και ο διαχωρισμός και οι διακρίσεις βάσει εθνοτικής καταγωγής ή θρησκευτικών πεποιθήσεων αντιβαίνουν στην ίδια την ουσία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να τεθεί εκτός νόμου η άρνηση του Ολοκαυτώματος, καθώς και η γενοκτονία, τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη αντιμετωπίζει επί του παρόντος τη μεγαλύτερη αστάθεια μετά τον πόλεμο που είχε διεξαχθεί στο διάστημα 1992 έως 1995· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, ορισμένοι πολιτικοί ηγέτες της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (Republika Srpska) χρησιμοποιούν εμπρηστικές ρητορικές και συμμετέχουν σε αποσταθεροποιητικές ενέργειες, με στόχο να προετοιμάσουν την αποχώρηση από τους κρατικούς θεσμούς (συμπεριλαμβανομένων του στρατού, του φορολογικού συστήματος και του δικαστικού συστήματος) και να δημιουργήσουν ανεξάρτητες αρχές, παραβιάζοντας έτσι την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι ξένοι πολιτικοί παράγοντες υποστηρίζουν ενεργά τις ανατρεπτικές και αποσχιστικές προσπάθειες της σερβοβόσνιας ηγεσίας, με επικεφαλής τον Milorad Dodik·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 18 Μαρτίου 2022, το Συμβούλιο ενέκρινε την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2022/450(9), με την οποία παρατείνεται το υφιστάμενο πλαίσιο κυρώσεων για άτομα που υπονομεύουν την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και τη συνταγματική τάξη της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης ή την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο εκφράζει τακτικά την υποστήριξή του στην κυριαρχία, την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κακόβουλες ξένες άμεσες και μέσω τρίτων παρεμβάσεις και η παραπληροφόρηση έχουν σκοπό να προκαλέσουν διχογνωμία στις διάφορες κοινότητες και να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή, ιδίως υπό το πρίσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία·

Λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών

1.  υπογραμμίζει ότι ο ρυθμός προσχώρησης στην ΕΕ καθορίζεται από την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, με σκοπό να διασφαλιστεί η ορθή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, βασίζεται δε στο κράτος δικαίου, τη χρηστή διακυβέρνηση και τα θεμελιώδη δικαιώματα·

2.  παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και όλους τους πολιτικούς της παράγοντες να επιδείξουν δέσμευση και να κάνουν σημαντικά βήματα προς την ένταξη στην ΕΕ προωθώντας τις 14 βασικές προτεραιότητες, ιδίως την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος, την ενίσχυση του κράτους δικαίου και των αξιών και αρχών του σε όλα τα κρατικά όργανα, την εντατικοποίηση και ενίσχυση της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, την προαγωγή και διασφάλιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την κοινωνία των πολιτών και την προστασία των ευάλωτων ομάδων·

3.  εκφράζει τη λύπη του διότι 25 χρόνια και πλέον μετά το τέλος του πολέμου, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει διχασμούς που προωθούνται από τις πολιτικές ελίτ, αποσχιστικές προσπάθειες και μεγάλη διαφθορά, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, χιλιάδες πολίτες να εγκαταλείπουν τη χώρα κάθε χρόνο, λόγω έλλειψης προοπτικών στη χώρα καταγωγής τους·

4.  χαιρετίζει τη συνεδρίαση της ΚΕΣΣ ΕΕ-Βοσνία και Ερζεγοβίνη στις 17 Ιουνίου 2021 και την έγκριση του εσωτερικού κανονισμού της, και υπογραμμίζει τη σημασία της διασφάλισης της λειτουργίας της μέσω ενός πολιτικού διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς και τακτικής συνεργασίας· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για την έλλειψη πραγματικής δέσμευσης εκ μέρους των Βοσνίων ομολόγων για την προορατική καθιέρωση εποικοδομητικής κοινοβουλευτικής συνεργασίας, η οποία θα συνέβαλλε στην προτεραιότητα 3 από τις 14 βασικές προτεραιότητες·

5.  επαναλαμβάνει τη σαφή υποστήριξή του στον πολιτειακό δημοκρατικό μετασχηματισμό της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης μέσω της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, με βάση την ενότητα, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα, καθώς και τις αρχές της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων έναντι όλων των πολιτών της χώρας, όπως κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα·

6.  υπογραμμίζει τον σεβασμό της κληρονομιάς της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον, υπενθυμίζοντας τον σκοπό της για τερματισμό του πολέμου και διασφάλιση της ειρήνης· αντιλαμβάνεται την έννοια της διαφορετικότητας των λαών που απαρτίζουν τη χώρα, αλλά τονίζει ότι η έννοια αυτή δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγεί σε διακρίσεις εις βάρος κάποιων πολιτών ή να συνεπάγεται πρόσθετα δικαιώματα για τα άτομα που ταυτοποιούνται σε μία από αυτές τις ομάδες σε σύγκριση με άλλους πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καταδικάζει τις δηλώσεις και προτάσεις που αποσκοπούν στην υπονόμευση της κρατικής υπόστασης και των συνταγματικών αξιών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, και υπενθυμίζει ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη πρέπει να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις στο συνταγματικό της πλαίσιο, ευθυγραμμίζοντάς το με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και αρχές·

7.  τονίζει ότι η επιβολή της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον περιλαμβάνει την υποχρέωση εφαρμογής των αποφάσεων του Ύπατου Εκπροσώπου, με την επιφύλαξη της εφαρμογής των απαραίτητων πολιτικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στη χώρα· υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η ουσιαστική εμπλοκή των πολιτών και των πολιτικών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην ανάπτυξη της χώρας·

8.  εκφράζει την ισχυρή υποστήριξή του στην άσκηση της πλήρους εντολής του Ύπατου Εκπροσώπου, όπου συμπεριλαμβάνεται η χρήση των εξουσιών της Βόννης ως ύστατη λύση, εάν είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση του πλήρους σεβασμού της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον και της κυριαρχίας και ακεραιότητας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη της ΕΕ να εκφράσουν δημόσια την αδιαμφισβήτητη στήριξή τους στην πλήρη εντολή του Ύπατου Εκπροσώπου και να συνεργαστούν στενά με σκοπό την υποστήριξη του Ύπατου Εκπροσώπου στην εφαρμογή του θεματολογίου 5+2· καλεί τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να διασφαλίσουν την ανανέωση και συνέχεια της εντολής του Ύπατου Εκπροσώπου, καθώς αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για τη σταθερότητα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης·

9.  σημειώνει την πρόσφατη απόφαση του Ύπατου Εκπροσώπου για την αναστολή του νόμου περί ακινήτων στην οντότητα Republika Srpska (RS) και την παράταση της απαγόρευσης διάθεσης κρατικής περιουσίας· καταδικάζει απερίφραστα όλες τις ρητορικές μίσους και τις απειλές βίας κατά του Ύπατου Εκπροσώπου, κυρίως εκείνες που εκφράστηκαν σε διαμαρτυρία στη Banja Luka στις 20 Απριλίου 2022 παρουσία του ηγέτη της οντότητας RS· καλεί τις αρχές σε πρόληψη και δίωξη όλων όσων ενστερνίζονται παρόμοιες απειλές·

10.  αντιτίθεται σε κάθε επιζήμιες παραχωρήσεις στο ζήτημα της κρατικής και αμυντικής περιουσίας· καλεί τους διεθνείς φορείς, κυρίως την Επιτροπή και την αντιπροσωπεία της ΕΕ να υποστηρίξουν τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την ομάδα εμπειρογνωμόνων του στο έργο τους για την εξεύρεση βιώσιμης λύσης προς όφελος ολόκληρης της χώρας και όλων των πολιτών, και να αντιδράσουν στις διχαστικές απόπειρες της RS με πιο δυναμική και αξιόπιστη δράση·

11.  εκφράζει τη λύπη του για το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συνταγματικού και εκλογικού δικαίου στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, καθώς και για την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπισή του, καθώς και για τη μη εφαρμογή του πριν από τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2022, παρά τις πολλές προσπάθειες διευκόλυνσης της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών· καλεί όλους τους παράγοντες να διασφαλίσουν ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο όπως έχει προγραμματιστεί και να διαπραγματευτούν με καλή θέληση και να επιτύχουν μια ισορροπημένη συμφωνία, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας, και να διασφαλίσουν τη διαφάνεια, την ακεραιότητα και την αποτελεσματικότητα της εκλογικής διαδικασίας με την άμεση εφαρμογή του «πακέτου ακεραιότητας»··

12.  καταγγέλλει απερίφραστα την περιφρόνηση των διεθνών και εθνικών κανόνων και υποχρεώσεων, κάθε ρητορική μίσους και ανατρεπτική δράση, συμπεριλαμβανομένης της αποχώρησης και του επακόλουθου αποκλεισμού, του μποϊκοτάζ και της παρεμπόδισης των κρατικών θεσμών, ιδίως από την ηγεσία της οντότητας της Σερβικής Δημοκρατίας (Republika Srpska), η οποία αποσταθεροποιεί τη χώρα, υπονομεύει την κρατική υπόσταση κατά παράβαση της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον και παρεμποδίζει συστηματικά τη λήψη και εφαρμογή αποφάσεων σχετικά με βασικούς νόμους και μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την πορεία προς την ένταξη στην ΕΕ· καταδικάζει όλες τις απόπειρες δημιουργίας παράλληλων παρακρατικών θεσμών, οι οποίοι υπονομεύουν τους κρατικούς θεσμούς, τη συνταγματική και έννομη τάξη, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και την κυριαρχία· καλεί την οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να αποσύρει και να ανακαλέσει αμέσως τους νόμους αυτούς·

13.  καταδικάζει τα συμπεράσματα της 10ης Δεκεμβρίου 2021, της Εθνοσυνέλευσης της οντότητας της Σερβικής Δημοκρατίας (RSNA), σχετικά με την αποχώρηση από θεσμούς κρατικού επιπέδου, την ψήφιση του νόμου περί ακινήτων που χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία δημόσιων αρχών, που εγκρίθηκε από την Εθνοσυνέλευση της παραπάνω οντότητας στις 10 Φεβρουαρίου 2022, και την ψηφοφορία της Εθνοσυνέλευσης για τη σύσταση χωριστού Ανώτατου Δικαστικού και Εισαγγελικού Συμβουλίου· εκφράζει την ανησυχία του για τους ισχυρισμούς σχετικά με τον ρόλο του Επιτρόπου Γειτονίας και Διεύρυνσης στην ψηφοφορία της RSNA σχετικά με τον χάρτη πορείας για την αποχώρησή της από τους κρατικούς θεσμούς της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης· υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις των Επιτρόπων όσον αφορά την ακεραιότητα, τη διακριτική ευχέρεια και την ανεξαρτησία, σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας για τα μέλη της Επιτροπής, και καλεί, εν προκειμένω, την Επιτροπή να αξιολογήσει τις πρόσφατες ενέργειες του Επιτρόπου Várhelyi στο πλαίσιο αυτό·

14.  καλεί όλους τους παράγοντες στη Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να θέσουν τέλος στις παρεμποδίσεις που παρατηρούνται σε πολλά επίπεδα και να επιστρέψουν αμέσως, άνευ όρων, ουσιωδώς, πλήρως και μη επιλεκτικά στην εργασία τους σε όλους τους κρατικούς θεσμούς, τερματίζοντας το συνεχιζόμενο πολιτικό αδιέξοδο στη χώρα και αποκαθιστώντας τη λειτουργία της κυβέρνησης και των θεσμών προς όφελος όλων των πολιτών·

15.  προτρέπει την ΕΕ, τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ, επίσης υπό το πρίσμα του ρωσικού επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας και των αποσχιστικών απειλών από τη φιλορωσική ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, να εστιάσουν αμέσως τις πρωταρχικές τους προσπάθειες και την προσοχή τους στη διασφάλιση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος και την εγγύηση της μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης ασφάλειας στη χώρα· καλεί τη διεθνή κοινότητα να συμβάλει στην εξεύρεση συνολικής λύσης στην τρέχουσα περίπλοκη κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

16.  καλεί την ΕΕ, τα κράτη μέλη της ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου και να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, κυρίως στοχευμένες κυρώσεις και αναστολή των κονδυλίων, κατά των αποσταθεροποιητικών παραγόντων στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απειλούν την εδαφική τάξη της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καλεί όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι το Συμβούλιο μπορεί να εγκρίνει παρόμοιες κυρώσεις· εκφράζει εδώ τη λύπη του για την τροποποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο της παράτασης που δόθηκε τον Μάρτιο 2022 στο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

17.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες στις 12 Ιουνίου 2022· παροτρύνει όλους τους πολιτικούς παράγοντες στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη να συμμορφωθούν με τη συμφωνία·

18.  χαιρετίζει την έκκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς όλους τους πολιτικούς ηγέτες στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, όπως εκφράστηκε στα συμπεράσματά του της 23ης Ιουνίου 2022, να εφαρμόσουν ταχέως τις δεσμεύσεις που ορίζονται στην πολιτική συμφωνία της 12ης Ιουνίου 2022 και να ολοκληρώσουν επειγόντως τη συνταγματική και εκλογική μεταρρύθμιση, η οποία θα επιτρέψει στη χώρα να προχωρήσει αποφασιστικά στην ευρωπαϊκή της πορεία, σύμφωνα με τη γνώμη της Επιτροπής·

Συμφιλίωση

19.  εκφράζει την αλληλεγγύη του στους επιζώντες και τις οικογένειες των θυμάτων εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, εκτοπισμού, εξαφανίσεων, δολοφονιών, βασανιστηρίων, σεξουαλικών επιθέσεων, γενοκτονίας και εθνικών εκκαθαρίσεων·

20.  υπογραμμίζει ότι το μέλλον της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην ΕΕ εξαρτάται από τη βιώσιμη και μόνιμη ειρήνη, το ξεπέρασμα του παρελθόντος και την πραγματική συμφιλίωση μεταξύ τόσο των πολιτών όσο και των πολιτικών υψηλού επιπέδου, αντικατοπτρίζοντας τον δημοκρατικό, πολυσυλλεκτικό, πλουραλιστικό, και πολυεθνοτικό χαρακτήρα της χώρας· παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να επιταχύνει την αποτελεσματική και αμερόληπτη δίωξη των εγκλημάτων πολέμου στο πλαίσιο της αναθεωρημένης εθνικής στρατηγικής για την εξέταση των εγκλημάτων πολέμου· καλεί όλες τις περιφερειακές κυβερνήσεις, τα κοινοβούλια και τους πολιτικούς ηγέτες να συστήσουν την Περιφερειακή Επιτροπή που θα είναι επιφορτισμένη με τη διαπίστωση των γεγονότων σχετικά με όλα τα θύματα εγκλημάτων πολέμου και άλλων σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν στο έδαφος της πρώην Γιουγκοσλαβίας (RECOM), με βάση το σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει ο Συνασπισμός για τη RECOM·

21.  τονίζει ότι οι επίμονες προκλήσεις στη διαδικασία συμφιλίωσης πρέπει να αντιμετωπιστούν με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα· καλεί την Επιτροπή να παράσχει πλαίσια για διάλογο σχετικά με τα κληροδοτήματα από το παρελθόν·

22.  καλεί όλες τις αρχές να συμμορφωθούν με τις διεθνείς υποχρεώσεις τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να προωθήσουν τη συμφιλίωση διασφαλίζοντας την πρόσβαση, μεταξύ άλλων και των επιζώντων σεξουαλικής βίας, στην αλήθεια, στη δικαιοσύνη και σε ουσιαστικές και μη επιλεκτικές αποζημιώσεις, καθώς και θεσπίζοντας μέτρα αποτροπής μέσω της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του θεσμικού ελέγχου, της βοήθειας για την ανασυγκρότηση, της δημιουργίας θέσεων εργασίας, κοινωνικά μέτρα και πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς και με τη διασφάλιση ότι οι δράστες εγκλημάτων πολέμου αποκλείονται από την ανάληψη δημοσίων αξιωμάτων·

23.  ενθαρρύνει τις αρχές να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία και την ανταλλαγή δεδομένων σχετικά με τους αγνοούμενους και να εξασφαλίσουν έννομη προστασία και εγγυήσεις μη επανάληψης για τις οικογένειες των αμάχων θυμάτων, καθώς και ασφαλή επιστροφή των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων, τον πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων τους και την επιστροφή της περιουσίας τους ή αποζημίωση σε περίπτωση μη επιστροφής, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο·

24.  επικροτεί τις προσπάθειες τοπικών και διεθνών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Επιτροπής Αγνοουμένων, για τον εντοπισμό των άνω των 30 000 ατόμων που χάθηκαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων της δεκαετίας του 1990 στην επικράτεια της πρώην Γιουγκοσλαβίας και των άνω των 8 000 θυμάτων της γενοκτονίας στη Σρεμπρένιτσα· υπενθυμίζει ότι 7 200 άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται·

25.  χαιρετίζει και συμφωνεί με τις θεσπισμένες από τον Ύπατο Εκπρόσωπο τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που απαγορεύουν την εξύμνηση των εγκληματιών πολέμου και την άρνηση της γενοκτονίας, των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και των εγκλημάτων πολέμου, μετά από την αποτυχία των τοπικών φορέων να εγκρίνουν παρόμοια πρόταση· εκφράζει τη λύπη του και απορρίπτει κάθε απόπειρα μη εφαρμογής αυτής της απόφασης· καταδικάζει απερίφραστα όλες τις μορφές ιστορικού αναθεωρητισμού, άρνησης ή ελαχιστοποίησης της σημασίας ή εξύμνησης των εγκλημάτων πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της μη συμμόρφωσης με αποφάσεις διεθνών και εγχώριων δικαστηρίων· ζητεί την άμεση εφαρμογή των τροποποιήσεων και αποτελεσματικές έρευνες και δίωξη της άρνησης της γενοκτονίας·

26.  επαναλαμβάνει ότι η άρνηση της γενοκτονίας, ο εορτασμός εγκλημάτων πολέμου και εγκληματιών πολέμου και η απειλή της περιφερειακής σταθερότητας και συμφιλίωσης αντιβαίνουν στις ευρωπαϊκές αξίες και προσδοκίες· στο πλαίσιο αυτό, καταδικάζει απερίφραστα τα εμπρηστικά γεγονότα επ’ ευκαιρία της αποκαλούμενης «ημέρας της Σερβικής Δημοκρατίας» στις 9 Ιανουαρίου 2022, κατά παράβαση του Συντάγματος της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καταδικάζει επίσης τη βεβήλωση του νεκροταφείου Partisan Memorial στο Μόσταρ και καλεί τις αρχές να το διερευνήσουν διεξοδικά και να προσαγάγουν τους δράστες στη δικαιοσύνη·

Μεταρρυθμιστική διαδικασία

27.  παροτρύνει τους πολιτικούς παράγοντες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να σημειώσουν πρόοδο στις δικαστικές, εκλογικές, διοικητικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να έρθει η χώρα πιο κοντά στην ΕΕ, και να συμπεριλάβουν στη διαδικασία αυτή την κοινωνία των πολιτών· καταγγέλλει όλες τις απόπειρες παρεμπόδισης αυτών των μεταρρυθμίσεων, που επιβραδύνουν τη συμμόρφωση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης με τα κριτήρια ένταξης στην ΕΕ και θέτουν έτσι σε κίνδυνο την πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ, η οποία πρέπει να βασίζεται σε αυστηρούς όρους και εξαρτάται από τη συνεργασία των διαφόρων αρχών·

28.  τονίζει ότι η χρηματοδότηση του ΜΠΒ ΙΙΙ πρέπει να διαμορφώνεται ή ακόμη και να αναστέλλεται σε περίπτωση σημαντικής οπισθοδρόμησης ή διαρκούς έλλειψης προόδου στον τομέα του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, και καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή του, σύμφωνα με τις συστάσεις της ειδικής έκθεσης 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να θεσπίσουν ένα πλαίσιο αποτελεσματικής συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία·

29.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη αναστολή των έργων του διαδρόμου Vc στην οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας, αξίας 600 εκατομμυρίων EUR, και υπενθυμίζει ότι τα κονδύλια αυτά θα διατεθούν μόνο μετά την πλήρη επιστροφή των εκπροσώπων της Σερβικής Δημοκρατίας στα κρατικά θεσμικά όργανα· ζητεί διεξοδική επανεξέταση και έλεγχο όλων των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έργων και βοήθειας που ισχύουν για την οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας και εντός αυτής, συμπεριλαμβανομένης της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, με σκοπό το πάγωμα της άμεσης και έμμεσης χρηματοδότησης προς όφελος των αρχών της· σημειώνει ότι η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε να αναστείλει τέσσερα έργα υποδομής στην οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας, αξίας 105 εκατομμυρίων EUR·

30.  εκφράζει τη λύπη του για τις ζημίες και τις απώλειες ζωών που προκλήθηκαν από ισχυρό σεισμό που έπληξε περιοχή κοντά στο Stolac στις 22 Απριλίου 2022·

31.  υπενθυμίζει τη σημασία του σεβασμού της δημοκρατικής αρχής των τακτικών εκλογών· τονίζει τη σημασία της διεξαγωγής δίκαιων, ανοικτών, διαφανών και χωρίς αποκλεισμούς εκλογών το 2022, όπως έχει προγραμματιστεί, και παροτρύνει όλους τους πολιτικούς παράγοντες να απόσχουν από την έκκληση για αποκλεισμό των εκλογών και να επιτρέψουν στους πολίτες να εκφράσουν τη δημοκρατική τους επιλογή· ζητεί το κοινοβούλιο να δώσει έγκαιρα την έγκριση της νομοθεσίας περί ακεραιότητας των εκλογών· υπενθυμίζει και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, λόγω της συνεχούς καθυστέρησης της έγκρισης του κρατικού προϋπολογισμού, δεν εξασφαλίστηκαν εγκαίρως εκλογικά κονδύλια· τονίζει ότι η διεξαγωγή αξιόπιστων εκλογών και η εφαρμογή των αποτελεσμάτων αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο για την εύρυθμη λειτουργία της δημοκρατίας, καθώς και απαίτηση για οποιαδήποτε χώρα που επιθυμεί να προσχωρήσει στην ΕΕ· χαιρετίζει την απόφαση της 7ης Ιουνίου 2022 του Ύπατου Εκπροσώπου να κάνει πλήρη χρήση της εντολής του προκειμένου να διασφαλίσει τα θεμελιώδη πολιτικά δικαιώματα των Βόσνιων πολιτών για ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης του «πακέτου ακεραιότητας» εάν οι τοπικές αρχές δεν το πράξουν·

32.  υποστηρίζει διαφανείς και χωρίς αποκλεισμούς συνταγματικές και εκλογικές μεταρρυθμίσεις για τη διασφάλιση της ισότητας και της μη διακριτικής μεταχείρισης όλων των πολιτών, την ενίσχυση της λογοδοσίας και τη μετατροπή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης σε ένα πλήρως λειτουργικό και χωρίς αποκλεισμούς κράτος με την άμεση εφαρμογή των αποφάσεων, γνωμοδοτήσεων και συστάσεων των αρμόδιων δικαστηρίων διεθνών φορέων, διασφαλίζοντας έτσι την ακεραιότητα των εκλογών και της διαδικασίας· τονίζει ότι οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις εξαρτώνται από τη βούληση και τη δέσμευση των πολιτικών ηγετών και τον δημοκρατικό προσανατολισμό των θεσμών της χώρας· σημειώνει τις διατλαντικές προσπάθειες διευκόλυνσης της επίτευξης αυτού του σκοπού και καταδικάζει κάθε παρεμπόδιση και αδράνεια των πολιτικών παραγόντων στο θέμα αυτό· ζητεί την επανεξέταση και την άντληση διδαγμάτων όσον αφορά τις προσπάθειες διευκόλυνσης από την ΕΥΕΔ και την αντιπροσωπεία της ΕΕ, και καλεί την ΕΥΕΔ και την αντιπροσωπεία της ΕΕ να ενεργούν πάντα σύμφωνα με τα υψηλότερα δημοκρατικά πρότυπα της ΕΕ· ζητεί τη διαρκή εξέταση και ενσωμάτωση των προτάσεων των πολιτών·

33.  εκφράζει τη βαθιά του λύπη διότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη εξακολουθεί να παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μην εφαρμόζοντας τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις υποθέσεις Sejdić-Finci, Zornić, Pilav και Šlaku· εκφράζει τη λύπη του διότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη δεν έχει ακόμα εφαρμόσει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας στην υπόθεση Ljubić·

34.  τονίζει τη σημασία της εφαρμογής των συστάσεων του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ/ODHIR), της Επιτροπής της Βενετίας και της ομάδας κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς (GRECO)·

35.  τονίζει ότι οι εκλογικές μεταρρυθμίσεις χωρίς αποκλεισμούς θα πρέπει να εξαλείψουν όλες τις μορφές ανισότητας, διακρίσεων και προκατάληψης στην εκλογική διαδικασία και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για ανταγωνιστικές εκλογές· υπενθυμίζει ότι αυτό θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με την εναρμόνιση των κανόνων για την εγγραφή των κομμάτων, τη διασφάλιση της διαφάνειας της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων και την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας και των ικανοτήτων των εκλογικών επιτροπών·

36.  καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τη μεταρρύθμιση του εκλογικού νόμου σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Συνταγματικού Δικαστηρίου, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκώς διαφοροποιημένη πολιτική εκπροσώπηση σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης·

37.  ζητεί την εφαρμογή συνεκτικών αξιοκρατικών προτύπων δημόσιας διοίκησης σε επίπεδο χώρας, που θα καταστήσει δυνατή μια εξορθολογισμένη, αποπολιτικοποιημένη και υπεύθυνη δημόσια διοίκηση, μειώνοντας τον διαβρωτικό αντίκτυπο των πελατειακών πρακτικών πρόσληψης που τροφοδοτούν τη διαφθορά· τονίζει ότι δεν θα πρέπει να γίνονται διακρίσεις όσον αφορά τις ευκαιρίες εκπροσώπησης όλων των πολιτών στη δημόσια σφαίρα·

Οικονομία, ενέργεια, περιβάλλον, βιώσιμη ανάπτυξη και συνδεσιμότητα

38.  υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης της εσωτερικής και περιφερειακής οικονομικής εναρμόνισης και συνδεσιμότητας· χαιρετίζει τις ευρωπαϊκές επενδύσεις σε οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, και συγκεκριμένα την ανάπτυξη του διαδρόμου Vc που συνδέει την Κεντρική Ευρώπη με το λιμάνι του Ploče στις ακτές της Αδριατικής, και τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι τα διεθνή κονδύλια που ενισχύουν τη συνδεσιμότητα μειώνουν τα κενά και τις αποκλίσεις και βελτιώνουν την κατάσταση για ολόκληρη τη χώρα, τηρώντας παράλληλα την αρχή της επικουρικότητας·

39.  καλεί τις αρχές να εγκρίνουν στρατηγικές σε επίπεδο χώρας, βελτιώσεις στον στρατηγικό σχεδιασμό, τη δημοσιονομική διαχείριση, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση και να δημιουργήσουν ελεγκτικές δομές και μηχανισμούς λογιστικού ελέγχου· υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να διασφαλιστεί η λογοδοσία και η διαφάνεια της οικονομίας και να προστατευθούν οι κρατικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις από τα πελατειακά και εγκληματικά δίκτυα·

40.  ενθαρρύνει την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η ψηφιοποίηση για τον εκσυγχρονισμό των διοικητικών, εκλογικών, δικαστικών, φορολογικών και οικονομικών διαδικασιών, καθώς αναμένεται να συμβάλει στην αντιμετώπιση του κατακερματισμού, της γραφειοκρατίας, της άτυπης οικονομίας, της δασμοδιαφυγής και της φοροδιαφυγής, της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, αυξάνοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ·

41.  χαιρετίζει τις προσπάθειες της ΕΕ και των κρατών μελών της, καθώς και των γειτονικών χωρών της περιοχής, να βοηθήσουν τη χώρα στον μετριασμό της πανδημίας της COVID-19· τονίζει τη σημασία μιας συντονισμένης στρατηγικής απόκρισης σε επίπεδο χώρας, με στόχο την αύξηση ενός από τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στην Ευρώπη·

42.  επικροτεί την άρση των τελών περιαγωγής μεταξύ των έξι κρατών των Δυτικών Βαλκανίων· παροτρύνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να διαπραγματευτούν επί σχεδίου που θα έχει ως αποτέλεσμα την κατάργηση των τελών περιαγωγής μεταξύ των έξι κρατών των Δυτικών Βαλκανίων και των κρατών μελών της ΕΕ· καλεί τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και τις γειτονικές χώρες να εργασθούν για τη βελτίωση των σχέσεων καλής γειτονίας, και για την παροχή δυνατότητας ταξιδιού χωρίς υποχρέωση θεώρησης μεταξύ της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και του Κοσσυφοπεδίου·

43.  καλεί τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να εντείνουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία της Κοινής Περιφερειακής Αγοράς για την εμβάθυνση της ολοκλήρωσης στα Δυτικά Βαλκάνια, καθιερώνοντας και διασφαλίζοντας την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων στην περιοχή, ως εφαλτήριο στην ενταξιακή πορεία προς την ΕΕ· τονίζει ότι όλες οι μορφές περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και αποδεκτές και από τις έξι χώρες και να καθιερώσουν τη συνεργασία σε ισότιμη βάση ενισχύοντας παράλληλα την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την επιφυλακτική του άποψη όσον αφορά την πρωτοβουλία «Ανοικτά Βαλκάνια», στην οποία δεν συμμετέχουν και οι έξι χώρες, και θεωρεί ότι θα πρέπει να βασίζεται στους κανόνες της ΕΕ και να συμβάλλει στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

44.  υπενθυμίζει την ανάγκη να εγκριθούν βελτιωμένοι νόμοι σε κρατικό επίπεδο για το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και το κλίμα, που θα οδηγήσουν σε βιώσιμη κοινωνικοοικονομική μετάβαση από τον άνθρακα και σε σημαντικό μετριασμό της ενεργειακής φτώχειας, και να ενισχυθούν η προστασία του περιβάλλοντος και της φύσης και η φιλοδοξία προς μια πράσινη μετάβαση μέσω της εναρμόνισης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και της έγκρισης μιας στρατηγικής για την προστασία του περιβάλλοντος· παροτρύνει τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να διασφαλίσουν μεγαλύτερη ευθυγράμμιση με τα πρότυπα και τους στόχους πολιτικής της ΕΕ για την προστασία του κλίματος και την ενέργεια, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια·

45.  καλεί τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να ολοκληρώσουν την προετοιμασία του εθνικού σχεδίου για την ενέργεια και το κλίμα σύμφωνα με την αναγκαία ενεργειακή και κλιματική φιλοδοξία για το 2030·

46.  σημειώνει ορισμένες θετικές εξελίξεις όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος που δρομολογούνται από τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να σεβαστεί τις εκκλήσεις των πολιτών της για την προστασία των ποταμών, ιδίως κατά την κατασκευή έργων υποδομής, και άλλων δημόσιων αγαθών·

47.  εκφράζει την ανησυχία του για τα τρέχοντα σχέδια για την αύξηση της ικανότητας παραγωγής ενέργειας από άνθρακα· ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την επίτευξη μιας ανθεκτικής στην κλιματική αλλαγή και βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης με βάση τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και την ενοποίηση της αγοράς ενέργειας, την καθοδήγηση των επενδύσεων και την παροχή στήριξης στους εργαζομένους που χρειάζονται επανειδίκευση· προτρέπει τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να απέχουν από νέες εγκαταστάσεις παραγωγής άνθρακα που χρηματοδοτούνται από την Κίνα και είναι αντίθετες με τις οδηγίες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις και τις δεσμεύσεις της χώρας στο πλαίσιο της Πράσινης Ατζέντας·

48.  συνιστά να επικεντρωθούν οι δημόσιες επενδύσεις σε βιώσιμα έργα που προωθούν την κοινωνική οικονομία της αγοράς, διευκολύνουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και μειώνουν τη σοβαρή ατμοσφαιρική ρύπανση και διασυνοριακά, αξιοποιώντας πλήρως το οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια· υπογραμμίζει την ανάγκη να βελτιωθούν σημαντικά οι εκ των προτέρων εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων με την ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων, της κοινωνίας των πολιτών και ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια, και την ανάγκη για αποτελεσματικότερη δίωξη των περιβαλλοντικών εγκλημάτων·

49.  τονίζει τη σημασία του σεβασμού της κυριαρχίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης κατά την υλοποίηση έργων υποδομής στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, ιδίως έργων στα οποία συμμετέχουν εταιρείες από τρίτες χώρες·

Κράτος δικαίου

50.  υπογραμμίζει ότι το κράτος δικαίου και οι δικαστικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του δημοκρατικού μετασχηματισμού, διασφαλίζοντας νομική ασφάλεια, διαφάνεια, πρόσβαση στη δικαιοσύνη και απαγόρευση των διακρίσεων·

51.  ζητεί την ανάληψη επείγουσας δράσης για την αντιμετώπιση της εκτεταμένης πρακτικής της επιλεκτικής δικαιοσύνης, της άλωσης του κράτους, του νεποτισμού, του ευνοιοκρατίας, της διαφθοράς σε υψηλά κλιμάκια και της διείσδυσης του εγκλήματος, μεταξύ άλλων μέσω των καθυστερημένων νομοθετικών επικαιροποιήσεων για τη δικαστική ακεραιότητα, τις επαληθεύσεις στοιχείων ενεργητικού, τη σύγκρουση συμφερόντων, τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων, την πρόσβαση στην πληροφόρηση, την προστασία μαρτύρων και την αναδιάρθρωση κρατικών επιχειρήσεων· επαναλαμβάνει την επείγουσα ανάγκη για μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος σε ολόκληρη τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη προκειμένου να βελτιωθεί ο επαγγελματισμός και η ακεραιότητα του δικαστικού συστήματος με βάση τις 14 βασικές προτεραιότητες και τις συστάσεις της έκθεσης Priebe του 2019, διασφαλίζοντας την πλήρη θεσμική και οικονομική ανεξαρτησία της, επιλύοντας τη μεγάλη συσσώρευση εκκρεμών υποθέσεων και ενισχύοντας την παρακολούθηση των επιδόσεων των δικαστικών φορέων· εκφράζει τη λύπη του για την παρεμπόδιση αυτής της μεταρρύθμισης από κατόχους πολιτικού και δικαστικού αξιώματος·

52.  προτρέπει εν προκειμένω τις αρχές να εγκρίνουν νέα στρατηγική και σχέδιο δράσης για τη μεταρρύθμιση του τομέα της δικαιοσύνης, και να εγκρίνουν την τροποποίηση στον νόμο για το Ανώτατο Δικαστικό και Εισαγγελικό Συμβούλιο και τον νέο νόμο για τα δικαστήρια της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα·

53.  καλεί τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να διασφαλίσουν την εφαρμογή και επιβολή όλων των δικαστικών αποφάσεων, υπενθυμίζοντας ότι το κράτος δικαίου είναι αναπόσπαστο στοιχείο για την πρόοδο της χώρας στην ευρωατλαντική ολοκλήρωση· επισημαίνει ένα ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό εκτέλεσης των αποφάσεων σε περιβαλλοντικές υποθέσεις· ζητεί την ταχύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων από τα δικαστήρια που είναι αρμόδια για διοικητικές διαφορές κατά παράνομων πράξεων της δημόσιας εξουσίας·

54.  υπενθυμίζει την ανάγκη επικαιροποίησης της νομοθεσίας και ευθυγράμμισης με την ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και την ανάγκη συγκρότησης μιας υπηρεσίας ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων·

55.  παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να ενισχύσει και να οργανώσει και χρηματοδοτήσει επαρκώς δομές καταπολέμησης της διαφθοράς, που θα ασχοληθούν επίσης με τις συγκρούσεις συμφερόντων και την άσκηση πίεσης από ομάδες συμφερόντων· υπενθυμίζει την ανάγκη απρόσκοπτων ελέγχων κατά του παράνομου πλουτισμού δημόσιων λειτουργών· υπογραμμίζει τη σημασία της ενασχόλησης με τις συστάσεις της GRECO προκειμένου να διασφαλιστεί ο εντοπισμός και η λογοδοσία· υπενθυμίζει την ανάγκη επικαιροποίησης της νομοθεσίας και ευθυγράμμισης με την ΕΕ όσον αφορά την προστασία των καταγγελτών·

56.  επαναλαμβάνει την ανάγκη να διερευνηθούν οι πολιτικοί και διοικητικοί δεσμοί με το οργανωμένο έγκλημα· ζητεί τη διοικητική μεταρρύθμιση για την εξάλειψη της διαφθοράς και τη βελτίωση των μηχανισμών παρακολούθησης της διαφθοράς, καθώς και την αποτελεσματική δίωξη των ιδιαίτερα προβεβλημένων υποθέσεων διαφθοράς·

57.  υπογραμμίζει τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την ανεπαρκή συνεργασία των υπηρεσιών επιβολής του νόμου της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και την αδυναμία τους να συνεργαστούν αποτελεσματικά με την Ευρωπόλ, τη Eurojust και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις διμερείς προσπάθειες που υποστηρίζονται από την Ευρωπόλ και τη Eurojust με στόχο την εξάρθρωση των δικτύων εμπορίας ανθρώπων·

58.  ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση αυτής της συνεργασίας, μεταξύ άλλων με στόχο την πλήρη εφαρμογή του κοινού σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στα Δυτικά Βαλκάνια· ενθαρρύνει την καθιέρωση ενός σημείου επαφής για τα πυροβόλα όπλα·

Θεμελιώδη δικαιώματα

59.  εκφράζει τη λύπη του για τη συνεχιζόμενη αδυναμία διασφάλισης της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης· επιμένει στην εξάλειψη των πολιτικών παρεμβάσεων και στην προστασία της ασφάλειας και της ευημερίας των δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένων των εργασιακών δικαιωμάτων, και στην προστασία τους από τον εκφοβισμό, καθώς και από στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού (SLAPP), με συστηματική και αποτελεσματική δίωξη, συμπεριλαμβανομένων άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων έρευνας μετά από απειλές και επιθέσεις εναντίον τους· καλεί τις αρχές να ορίσουν στους ποινικούς κώδικες ένα ειδικό επίπεδο προστασίας των δημοσιογράφων· εκφράζει τη λύπη του για την αυξημένη έμφυλη βία κατά των γυναικών δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένων των απειλών και των διακρίσεων στην εργασία·

60.  ζητεί αποτελεσματικά μέτρα εξασφάλισης της οικονομικής βιωσιμότητας και πολιτικής ανεξαρτησίας των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων, κυρίως του εθνικού δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (BHRT)· προτρέπει τις αρχές να αναλάβουν δράση για τον προσδιορισμό μιας βιώσιμης λύσης για τα προβλήματα χρηματοδότησης του BHRT και να αποτρέψουν το κλείσιμό του, και να εγκρίνουν νομοθεσία για τη διαφάνεια της ιδιοκτησίας στα μέσα ενημέρωσης· σημειώνει με ανησυχία την έλλειψη πολυφωνίας και τις δυσκολίες των νέων παραγόντων να αποκτήσουν άδειες και άλλα στοιχεία απαραίτητα για τη λειτουργία τους στις αγορές τηλεπικοινωνιών· εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη ποικιλίας στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης περιεχομένου σε όλες τις επίσημες γλώσσες·

61.  εκφράζει τη λύπη του για τις απειλές των αρχών κατά της κοινωνίας των πολιτών· καταδικάζει τους επίμονους περιορισμούς της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, καθώς και τους αυξανόμενους περιορισμούς των δικαιωμάτων αυτών στην οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καταδικάζει, στο πλαίσιο αυτό, την απόφαση των τοπικών αρχών στο Prijedor να απαγορεύσουν την εξαγγελθείσα ειρηνική επέτειο «White Ribbon Day», η οποία τιμά τον εορτασμό των αμάχων θυμάτων του πολέμου της περιόδου 1992-1995· ζητεί την έγκριση ενός πλαισίου για τη διαφανή χρηματοδότηση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·

62.  τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμμετοχή των πολιτών στη δημοκρατική ζωή της χώρας μέσω της αποτελεσματικής, ουσιώδους και χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ· καλεί τις αρχές να διασφαλίσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την κοινωνία των πολιτών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν ένα στρατηγικό πλαίσιο συνεργασίας·

63.  καλεί την Επιτροπή να εστιάσει εκ νέου τη στήριξη του ΜΠΒ ΙΙΙ για την ενίσχυση των δημοκρατικών δυνάμεων, προτύπων, θεσμών και διαδικασιών, του κράτους δικαίου, της πραγματικής συμφιλίωσης και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών εντός της χώρας, προωθώντας ένα περιβάλλον ουσιαστικής πολυφωνίας, και ανεξαρτησίας της κοινωνίας των πολιτών, των μέσων ενημέρωσης και της οικονομίας της αγοράς· ζητεί καλύτερη απορρόφηση των κονδυλίων από την τοπική και περιφερειακή διοίκηση·

64.  καλεί την Επιτροπή να λάβει θέση και να καταστήσει σαφές ότι η βιώσιμη ειρήνη και η πραγματική συμφιλίωση αποτελούν μια από τις προϋποθέσεις για να λάβει η Βοσνία και Ερζεγοβίνη χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ·

Κοινωνική Ατζέντα

65.  τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά, καθώς και η κοινωνική ένταξη των ευάλωτων πληθυσμών, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία· ζητεί ισχυρότερες στρατηγικές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε ολόκληρη τη χώρα, μέτρα κατά της διαθρησκευτικής και διεθνοτικής μισαλλοδοξίας, πρόσβαση σε ποιοτική δημόσια υγειονομική περίθαλψη, και εφαρμογή των συστάσεων του θεσμικού οργάνου του Διαμεσολαβητή για τα ανθρώπινα δικαιώματα για την αντιμετώπιση παραβιάσεων και ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί την πρόληψη και τη δυναμική δίωξη των εγκλημάτων μίσους, της ρητορικής μίσους, των διακρίσεων και της παραπληροφόρησης, καθώς και της έμφυλης και σεξουαλικής βίας·

66.  υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στην πολιτική και τη δημόσια ζωή και καλεί τις αρχές της Β-Ε και την ΕΕ, στα εξωτερικά χρηματοδοτικά της μέσα να αυξήσουν τις προσπάθειες που στοχεύουν στην ισότητα των φύλων και στα δικαιώματα των γυναικών, μεταξύ άλλων δίνοντας προτεραιότητα στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και στην αύξηση της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών, ιδίως τις οργανώσεις γυναικών·

67.  ζητεί την εναρμόνιση και την αποτελεσματική επιβολή της νομοθεσίας για την ισότητα των φύλων σε ολόκληρη τη χώρα και ζητεί από τις αρχές να βελτιώσουν σημαντικά τη θεσμική αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, ιδίως όσον αφορά τα μέτρα προστασίας και πρόληψης, τη στήριξη των θυμάτων, τη νομική συνδρομή και την ασφαλή στέγαση, καθώς και τη δίωξη των εγκλημάτων σεξουαλικής βίας, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που πέφτουν θύματα εγκλημάτων πολέμου, και να διασφαλίσουν την προστασία των μαρτύρων· ζητεί την τροποποίηση των ποινικών κωδίκων στην Ομοσπονδία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και στην περιφέρεια Brčko για την επέκταση των διατάξεων σχετικά με την υποκίνηση σε μίσος και βία ώστε να συμπεριλάβουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου και τα χαρακτηριστικά φύλου ως προστατευόμενους λόγους·

68.  ζητεί την εισαγωγή νομοθεσίας για την προστασία των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, για τη δίωξη της βίας και των εγκλημάτων μίσους εναντίον τους, καθώς και για την προώθηση της κοινωνικής ένταξής τους· ζητεί την έγκριση του σχεδίου δράσης για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη 2021-2023, το οποίο έχει καθυστερήσει από το 2020· χαιρετίζει τα συμπεράσματα της διατομεακής ομάδας εργασίας για τα δικαιώματα και τη συμβίωση ατόμων του ιδίου φύλου, η οποία συνέστησε επίσημα τη σύνταξη νόμου για τη συμβίωση ατόμων του ιδίου φύλου· καλεί την κυβέρνηση να συμμορφωθεί με τη σύσταση αυτή χωρίς καθυστέρηση·

69.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ειρηνική οργάνωση της δεύτερης «Pride Parade» στο Σεράγεβο στις 14 Αυγούστου 2021 και για το γεγονός ότι η κυβέρνηση του καντονίου του Σεράγεβο κάλυψε το κόστος ασφάλειάς της· εκφράζει επίσης την ικανοποίησή του για την ειρηνική οργάνωση της τρίτης παρέλασης υπερηφάνειας του Σεράγεβο στις 25 Ιουνίου 2022· καταδικάζει, ωστόσο, προηγούμενες αντιδιαδηλώσεις και δηλώσεις, μεταξύ άλλων από πολιτικούς, με στόχο την υπονόμευση των δικαιωμάτων των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη·

70.  τονίζει την ανάγκη να προληφθούν δεόντως οι διακρίσεις κατά των Ρομά και άλλων εθνοτικών μειονοτήτων, να βελτιωθεί η πρόσβασή τους στις υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, την εκπαίδευση, την αγορά εργασίας και να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν στρατηγικές για την κοινωνική ένταξη·

71.  επαναλαμβάνει ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη πρέπει ακόμη να αναπτύξει και να εγκρίνει ένα νέο σχέδιο δράσης για την προστασία των παιδιών· τονίζει, εν προκειμένω, ότι η εκμετάλλευση παιδιών και η επαιτεία παιδιών εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία·

72.  εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη προόδου όσον αφορά την αντιμετώπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία· ενθαρρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να αναλάβει δράση για την προστασία των ατόμων με αναπηρία, και για την ανάπτυξη και έγκριση στρατηγικής για την αποϊδρυματοποίηση· καταδικάζει το γεγονός ότι ο νόμος επιτρέπει τη στέρηση της δικαιοπρακτικής ικανότητας από άτομα με αναπηρίες, σε σαφή παραβίαση της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, της οποίας η χώρα αποτελεί συμβαλλόμενο μέλος· υπογραμμίζει ότι είναι απαράδεκτο η παρεχόμενη στήριξη να διαφοροποιείται ανάλογα με το είδος της αναπηρίας·

73.  υπογραμμίζει ότι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα για τη δημιουργία μιας ευημερούσας και χωρίς αποκλεισμούς πλουραλιστικής κοινωνίας, απαλλαγμένης από κάθε μορφή διαχωρισμού και περιθωριοποίησης, που θα απολαμβάνει τις πολιτικές ελευθερίες της· επαναλαμβάνει ότι οι εργασίες για τη διαδικασία συμφιλίωσης πρέπει να επικεντρωθούν στη νεολαία της χώρας και να ξεκινήσουν από νεαρή ηλικία, ενσωματώνοντας τη συμφιλίωση στην εκπαιδευτική διαδικασία·

74.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του για τον επείγοντα τερματισμό του διαχωρισμού και των διακρίσεων στην εκπαίδευση, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων για τερματισμό της παράνομης πρακτικής των «δύο σχολείων κάτω από την ίδια στέγη» που εισάγει διακρίσεις· τονίζει την ανάγκη αύξησης των επενδύσεων στον τομέα της εκπαίδευσης για την επίτευξη καλύτερων και ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες· ζητεί προγράμματα σπουδών χωρίς αποκλεισμούς, προώθηση της κριτικής σκέψης και βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, λαμβάνοντας υπόψη την πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία, και εξάλειψη του περιεχομένου αντιπαραδειγμάτων που προωθεί τη διαίρεση·

75.  επικροτεί τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στα προγράμματα Erasmus+, «Δημιουργική Ευρώπη» και «Ευρώπη για τους πολίτες»· τονίζει ότι οι εκπαιδευτικές και πολιτιστικές ανταλλαγές και τα κοινά έργα αποτελούν ουσιαστικό μέρος της μεγαλύτερης προσέγγισης μεταξύ των πολιτών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και της ΕΕ·

76.  εξακολουθεί να ανησυχεί για τον μεγάλο αριθμό νέων που εγκαταλείπουν τη χώρα και τονίζει ότι είναι σημαντικό να ληφθούν επειγόντως μέτρα για τη μείωση της ανεργίας των νέων και τη διασφάλιση ενός μέλλοντος για τους νέους στη χώρα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση και την εφαρμογή των εγγυήσεων για τη νεολαία σύμφωνα με το μοντέλο και την καθοδήγηση της ΕΕ·

77.  σημειώνει ότι εξακολουθούν να υφίστανται σοβαρές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν όσον αφορά την απασχόληση, την κοινωνική ένταξη και προστασία, και τη μείωση της φτώχειας· τονίζει ότι η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για την κοινωνική συνοχή· καλεί τις αρχές να προωθήσουν τον κοινωνικό διάλογο· καλεί την Επιτροπή να λάβει δεόντως υπόψη τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τα κοινωνικά δικαιώματα και την προστασία και επιβολή τους στην ετήσια έκθεσή της·

78.  εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις επαναπροωθήσεις προσφύγων στη Σερβία και το Μαυροβούνιο, καθώς και για τους περιορισμούς που επιβάλλονται στις μετακινήσεις τους και τον περιορισμό των δημόσιων συγκοινωνιών στο εσωτερικό της χώρας· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι αρχές δεν αντιμετώπισαν τη σοβαρή ανθρωπιστική κρίση που σχετίζεται με τη μετανάστευση· επαναλαμβάνει τη σοβαρή ανησυχία του σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα όσων διέρχονται από τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη· τονίζει ότι η διαχείριση των συνόρων της ΕΕ από τις αρχές της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης προκαλεί ανησυχία υπό το φως των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες απορρέουν, ιδίως, από την έλλειψη ανεξαρτησίας, αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας του νεοσύστατου συνοριακού μηχανισμού· υπογραμμίζει το καθήκον της ΕΕ να εφαρμόζει μια ανθρώπινη μεταναστευτική προσέγγιση με στόχο την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας σε χώρες διέλευσης όπως η Βοσνία-Ερζεγοβίνη· υπενθυμίζει την ανάγκη για λύσεις βασιζόμενες στα ανθρώπινα δικαιώματα και την αλληλεγγύη για τη μετανάστευση, το άσυλο και τη διαχείριση των συνόρων σε συντονισμό και συνεργασία με τα επηρεαζόμενα κράτη μέλη της ΕΕ στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, οι οποίες θα διασφαλίζουν επαρκή ανθρωπιστική βοήθεια και κατάλληλες ικανότητες υποδοχής σε ολόκληρη τη χώρα· παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να συνάψει συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο· εκφράζει την ικανοποίησή του για το άνοιγμα του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ κέντρου στη Lipa, αλλά αποδοκιμάζει το γεγονός ότι εξακολουθεί να στερείται προσβασιμότητας, ανησυχεί δε πάντα για τις αναφορές σχετικά με ανεπαρκείς συνθήκες υποδοχής· λαμβάνει υπόψη το κλείσιμο του καταυλισμού Miral στις 28 Απριλίου 2022 και το γεγονός ότι οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί υποχρεώθηκαν να μεταφερθούν στον καταυλισμό της Lipa, ο οποίος απέχει πολύ από οποιαδήποτε βασική εγκατάσταση·

79.  καταδικάζει την εκκένωση των καταλήψεων από την αστυνομία με τη βία στις 28 Απριλίου 2022, η οποία συνέβη ενώ οι άνθρωποι κοιμόντουσαν· καταδικάζει το γεγονός ότι οι άνθρωποι μεταφέρθηκαν στον καταυλισμό Lipa·

80.  υπενθυμίζει την ανάγκη δημιουργίας ενός προσβάσιμου και αποτελεσματικού συστήματος χορήγησης ασύλου στη χώρα, καθώς και ενός πλήρους φάσματος υπηρεσιών ένταξης για τους αιτούντες άσυλο· τονίζει την ανάγκη αύξησης της διαφάνειας και του δημοκρατικού ελέγχου κατά την κατανομή και την εκτέλεση των κονδυλίων της ΕΕ στον τομέα της μετανάστευσης, κυρίως του μεγάλου ποσού των κονδυλίων που εκτελούνται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ)· εκφράζει την ανησυχία του για αξιόπιστες και πολυάριθμες αναφορές για επαναπροωθήσεις στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

81.  παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να εντείνει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος, ιδίως της εμπορίας ανθρώπων και όπλων, και της παράνομης διέλευσης των συνόρων, και συνιστά η Βοσνία και Ερζεγοβίνη να συνάψει έγκαιρα συμφωνία περί καθεστώτος με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), που θα διευκολύνει την καλύτερη προστασία των συνόρων με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων· παροτρύνει τόσο τον Οργανισμό όσο και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να διασφαλίσουν τη διαχείριση των συνόρων με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

Εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας

82.  καλεί όλους τους ηγέτες της περιοχής να προωθήσουν τη σταθερότητα και την αποκλιμάκωση, αποφεύγοντας αδικαιολόγητες και εμπρηστικές παρατηρήσεις, οι οποίες επιπλέον έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη σταθερότητα, τον εκδημοκρατισμό της χώρας και την εν εξελίξει μεταρρυθμιστική διαδικασία, να ενισχύσουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εργαστούν για την επίλυση των εν εξελίξει διμερών ζητημάτων· εκφράζει την ανησυχία του για τους κινδύνους πολιτικής αποσταθεροποίησης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και στα Δυτικά Βαλκάνια μετά την πρόσφατη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία·

83.  χαιρετίζει την αυξανόμενη ευθυγράμμιση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, σε ψηφοφορίες που καταδικάζουν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένοι πολιτικοί παράγοντες παρεμποδίζουν την εφαρμογή των κυρώσεων κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία· καλεί, ως εκ τούτου, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να τηρήσει τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας και να διασφαλίσει ότι οι εθνικές πολιτικές της συμμορφώνονται με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου για περιοριστικά μέτρα σχετικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία·

84.  χαιρετίζει τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης για τη διευκόλυνση της εισόδου και την παράταση της διάρκειας παραμονής των Ουκρανών προσφύγων·

85.  προειδοποιεί για το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον της Ρωσίας για την αποσταθεροποίηση της περιοχής και της ευρωπαϊκής πορείας της· καταδικάζει τη στήριξη της Ρωσίας στις αποσχιστικές πολιτικές της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και εξακολουθεί να ανησυχεί για τη συνεχή ευθυγράμμιση και τους φιλικούς δεσμούς μεταξύ εξεχόντων πολιτικών παραγόντων στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και στο Κρεμλίνο· προτρέπει όλους τους παράγοντες να αποστασιοποιηθούν γρήγορα και απερίφραστα από το καθεστώς Πούτιν· εκφράζει ανησυχία για τα σχέδια της Ρωσίας να ανοίξει ένα «ανθρωπιστικό κέντρο» στη Banja Luka, το οποίο θα χρησιμεύσει για να συγκαλύψει τη στρατιωτική συνεργασία ως μη στρατιωτικές δραστηριότητες, και καλεί τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να ανακαλέσουν κάθε συμφωνία για το άνοιγμα του·

86.  δηλώνει προβληματισμένο από το γεγονός ότι οι υπό ένταξη στην ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πλήττονται ιδιαιτέρως σοβαρά από επιθέσεις με τη μορφή εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης προερχόμενων από τη Ρωσία και την Κίνα· δηλώνει θορυβημένο διότι χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σερβία βοηθούν την Κίνα και τη Ρωσία στους γεωπολιτικούς τους στόχους· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη διάδοση της παραπληροφόρησης σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας· καλεί τις αρχές να αναλάβουν δράση, σε συντονισμό με την ΕΕ, για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και άλλων υβριδικών απειλών· συνιστά την έναρξη διαλόγων με την κοινωνία των πολιτών στα Δυτικά Βαλκάνια και τον ιδιωτικό τομέα με σκοπό τον συντονισμό προσπαθειών καταπολέμησης της παραπληροφόρησης στην περιοχή, με τη βοήθεια και της περιφερειακής εμπειρογνωμοσύνης· τονίζει την ανάγκη να ενισχύσει η ΕΕ την προορατική στρατηγική επικοινωνία της· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει τις υποδομές που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των απειλών παραπληροφόρησης, και την ΕΥΕΔ να επεκτείνει την παρακολούθηση της StratCom ώστε να επικεντρωθεί στις διασυνοριακές απειλές παραπληροφόρησης από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους γείτονές τους·

87.  προτρέπει την ΕΕ να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης σε ένα ευρύτερο στρατηγικό πλαίσιο και πλαίσιο ασφάλειας, δεδομένων μεταξύ άλλων της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, της παραπληροφόρησης και των κακόβουλων παρεμβάσεων που αποσταθεροποιούν τη χώρα και την περιοχή· υπογραμμίζει την ανάγκη η ΕΕ να ενισχύσει τη βοήθεια και την τεχνική εμπειρογνωμοσύνη προς τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη για την προστασία του κυβερνοχώρου της·

88.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την προθυμία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να χορηγήσει καθεστώς υποψήφιας χώρας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματά του της 23ης Ιουνίου 2022, και σημειώνει την πρόσκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή των 14 βασικών προτεραιοτήτων που ορίζονται στη γνωμοδότησή του, με ιδιαίτερη προσοχή σε εκείνες που συνιστούν σημαντική δέσμη μεταρρυθμίσεων προκειμένου να επανέλθει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη λήψη απόφασης επί του θέματος· υπογραμμίζει ότι η χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας θα μπορούσε να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της εθνικιστικής ρητορικής, να μειώσει τις εθνοτικές διαιρέσεις, να εμπνεύσει αισιοδοξία και να δημιουργήσει την προοπτική ενός καλύτερου ευρωπαϊκού μέλλοντος για τους πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· τονίζει τη σημασία ενός μηνύματος στήριξης και μιας αξιόπιστης προοπτικής προσχώρησης για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

89.  χαιρετίζει τις δηλώσεις του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ της 4ης Μαρτίου και της 24ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την ανάγκη περαιτέρω στήριξης της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, μεταξύ άλλων τηρώντας την κυριαρχία της και ενισχύοντας τη ανθεκτικότητά της· αναγνωρίζει την προστιθέμενη αξία που θα απέφερε η συμμετοχή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στο ΝΑΤΟ·

90.  εκφράζει την ανησυχία του για τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, κυρίως όσον αφορά τον πληθωρισμό, τον ενεργειακό εφοδιασμό, τις τιμές των καυσίμων και την επισιτιστική ασφάλεια· προτρέπει την ΕΕ να βοηθήσει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να αυξήσει την πράσινη ενεργειακή της ασφάλεια εν μέσω της αστάθειας των τιμών της ενέργειας·

91.  σημειώνει ότι η εφαρμογή της στρατηγικής εξωτερικής πολιτικής της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης για την περίοδο 2018-2023, η οποία περιλαμβάνει την πλήρη ένταξη στην ΕΕ, την ενεργοποίηση του σχεδίου δράσης για ένταξη στο ΝΑΤΟ, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο και τη διμερή και πολυμερή συνεργασία, έχει επηρεαστεί από συχνά αποκλίνουσες θέσεις· καλεί τις αρχές να επιταχύνουν την εφαρμογή της·

92.  χαιρετίζει την κινητοποίηση κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειρήνης ύψους 10 εκατομμυρίων EUR που θα χρηματοδοτήσουν 150 ανιχνευτές μετάλλων και 68 ειδικά οχήματα για τη δημιουργία ικανοτήτων, για την ενίσχυση της αποναρκοθέτησης και την απαλλαγή από όπλα, πυρομαχικά και εκρηκτικά· υπογραμμίζει ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη ευθυγραμμίζεται επίσημα με τα κριτήρια και τις αρχές της κοινής θέσης για τις εξαγωγές όπλων και είναι συμβαλλόμενο κράτος στις περισσότερες συνθήκες αφοπλισμού, μη διάδοσης και ελέγχου των όπλων, και ζητεί την ουσιαστική στήριξη των δραστηριοτήτων της Υπηρεσίας Διεκπεραίωσης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για τον έλεγχο των φορητών όπλων και του ελαφρού οπλισμού·

93.  χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη παρουσία της επιχείρησης Althea της EUFOR στη χώρα και την παράταση της εντολής της από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις 3 Νοεμβρίου 2021·

94.  χαιρετίζει την πρόσφατη ενίσχυση της EUFOR Althea με την ανάπτυξη περίπου 500 ατόμων από τις εφεδρείες της EUFOR Althea που σταθμεύουν εκτός της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, ως προληπτικό μέτρο, και τη στήριξη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη για την ενίσχυση της αποναρκοθέτησης των ενόπλων δυνάμεων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· υπενθυμίζει ότι η αποστολή διαδραματίζει ακόμη σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της ασφάλειας και σταθερότητας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· τονίζει τη στρατηγική σημασία της περιφέρειας Brčko και ζητεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο περαιτέρω ανάπτυξης με βάση μια ρεαλιστική αξιολόγηση των απειλών·

95.  τονίζει την επιτακτική ανάγκη να παραταθεί η εντολή της EUFOR Althea πέραν του Νοεμβρίου του 2022· καλεί, ως εκ τούτου τα κράτη μέλη να εργασθούν στο πλαίσιο του ΟΗΕ για παράταση της εντολής και υπογραμμίζει τη θεμελιώδη σημασία της ετοιμότητας εναλλακτικών λύσεων σε περίπτωση μη παράτασης· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ και τους διεθνείς εταίρους της, και το ΝΑΤΟ, να αναπτύξουν κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις ώστε να διατηρηθεί ένας μηχανισμός επιβολής της ειρήνης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη σε περίπτωση που δεν παραταθεί η εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την επιχείρηση·

o
o   o

96.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Προεδρία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, το Συμβούλιο Υπουργών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, την Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, της Σερβικής Δημοκρατίας και της περιφέρειας Brčko, στις κυβερνήσεις των δέκα καντονιών, καθώς και στο Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου.

(1) ΕΕ L 391 της 5.11.2021, σ. 45. (2) ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1. (3) ΕΕ C 265 της 11.8.2017, σ. 142. (4) ΕΕ C 399 της 24.11.2017, σ. 176. (5) ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 129. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0506. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0039. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0064. (9) ΕΕ L 91 της 18.3.2022, σ. 22.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Σερβία (2021/2249(INI))

P9_TA(2022)0284 A9-0178/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας της Σερβίας αφετέρου, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 2013(1),

–  έχοντας υπόψη ότι η Σερβία υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 19 Δεκεμβρίου 2009,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της 12ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με την αίτηση της Σερβίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2011)0668), την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης Μαρτίου 2012 για τη χορήγηση στη Σερβία καθεστώτος υποψήφιας χώρας και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης-28ης Ιουνίου 2013 για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Σερβία,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης της 19ης και 20ής Ιουνίου 2003,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Σόφιας κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 17ης Μαΐου 2018,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ζάγκρεμπ κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 6ης Μαΐου 2020,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Brdo κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 6ης Οκτωβρίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη διαδικασία του Βερολίνου που δρομολογήθηκε στις 28 Αυγούστου 2014 και την όγδοη σύνοδο κορυφής για τη διαδικασία του Βερολίνου, της 5ης Ιουλίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας, της 10ης Νοεμβρίου 2020, τη δήλωση των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων για την κοινή περιφερειακή αγορά, της 9ης Νοεμβρίου 2020, και τη δήλωση της Σόφιας σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, της 10ης Νοεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 10ης Ιουνίου 1999, τη Συμβουλευτική Γνώμη του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ), της 22ας Ιουλίου 2010, σχετικά με το εάν είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, και το ψήφισμα 64/298 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 9ης Σεπτεμβρίου 2010, η οποία σημείωσε το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του ΔΔ και εξέφρασε ικανοποίηση για την προθυμία της ΕΕ να διευκολύνει τον διάλογο ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο,

–  έχοντας υπόψη την πρώτη συμφωνία σχετικά με τις αρχές που διέπουν την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου, της 19ης Απριλίου 2013, τις συμφωνίες της 25ης Αυγούστου 2015, καθώς και τον εν εξελίξει διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο αυτών χωρών,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της ενταξιακής διαδικασίας – Μια αξιόπιστη ενωσιακή προοπτική για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια», (COM(2020)0641) και το υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Guidelines for the Implementation of the Green Agenda for the Western Balkans» (Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της πράσινης ατζέντας για τα Δυτικά Βαλκάνια) (SWD(2020)0223),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III)(2),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Ανακοίνωση σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ 2021» (COM(2021)0644), η οποία συνοδευόταν από το υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής με τίτλο «Serbia 2021 Report» (Έκθεση του 2020 για τη Σερβία) (SWD(2021)0288),

–  έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2021, σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης της Σερβίας για την περίοδο 2021-2023 (SWD(2021)0096), και τα κοινά συμπεράσματα του οικονομικού και δημοσιονομικού διαλόγου μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 12 Ιουλίου 2021,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία» (COM(2020)0315),

–  έχοντας υπόψη τη 12η και τη 13η συνεδρίαση της Διάσκεψης Προσχώρησης με τη Σερβία σε υπουργικό επίπεδο, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 22 Ιουνίου και στις 14 Δεκεμβρίου 2021 και οδήγησε στο άνοιγμα της τέταρτης ενότητας – πράσινη ατζέντα και βιώσιμη συνδεσιμότητα,

–  έχοντας υπόψη τα μέτρα για τη βελτίωση της διεξαγωγής της εκλογικής διαδικασίας που συμφωνήθηκαν στις 18 Σεπτεμβρίου 2021 από τους συνδιαμεσολαβητές κατά τη δεύτερη φάση του διακομματικού διαλόγου, με τη διευκόλυνση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

–  έχοντας υπόψη την έκτη σύνοδο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Σερβίας που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2022 στις Βρυξέλλες,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/576 του Συμβουλίου, της 8ης Απριλίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 833/2014 σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω ενεργειών της Ρωσίας που αποσταθεροποιούν την κατάσταση στην Ουκρανία(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα ES-11/1 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την επίθεση κατά της Ουκρανίας, που εγκρίθηκε στις 2 Μαρτίου 2022,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα»,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση 09/2021 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 3ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Παραπληροφόρηση στην ΕΕ: υπό αντιμετώπιση όχι όμως και υπό απόλυτο έλεγχο»,

–   έχοντας υπόψη τη δεύτερη ενδιάμεση έκθεση συμμόρφωσης της ομάδας χωρών κατά της διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης του τέταρτου γύρου αξιολόγησης για τη Σερβία που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2022·

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χώρα,

–  έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 19ης Ιουνίου 2020 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τις εκθέσεις της Επιτροπής για τη Σερβία κατά την περίοδο 2019-2020(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την καταναγκαστική εργασία στο εργοστάσιο Linglong και τις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες στη Σερβία(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τις ξένες παρεμβάσεις σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης(8),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση και τις συστάσεις που εγκρίθηκαν κατά τη 13η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Σερβίας, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2021 στις Βρυξέλλες και εξ αποστάσεως,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της δεύτερης συνόδου κορυφής των Προέδρων Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου - Κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων, της 28ης Ιουνίου 2021, την οποία συγκάλεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους επικεφαλής των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση των προκαταρκτικών πορισμάτων και των συμπερασμάτων της διεθνούς αποστολής παρακολούθησης εκλογών του ΟΑΣΕ/ODIHR σχετικά με τις πρόωρες κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές της Σερβίας της 3ης Απριλίου 2022,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0178/2022),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα της διεύρυνσης κρίνεται βάσει των επιδόσεών της και ότι η εκπλήρωση των κριτηρίων της διεύρυνσης, η εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, ιδίως στον τομέα των «θεμελιωδών αρχών», και η νομοθετική ευθυγράμμιση καθορίζουν το χρονοδιάγραμμα και την πρόοδο της προσχώρησης·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία συμφώνησε να υιοθετήσει σταδιακά τους στόχους και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία, ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου αποτελούν θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται να γίνουν και να εφαρμοστούν βιώσιμες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εξακολουθούν να υφίστανται σε αυτούς τους τομείς·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τη Σερβία έχουν ανοίξει 22 κεφάλαια, εκ των οποίων δύο έχουν κλείσει προσωρινά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος σε διάφορα κεφάλαια διαπραγμάτευσης ήταν μάλλον αργή τα τελευταία έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία άνοιξε την τέταρτη ενότητα σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο και τη βιώσιμη συνδεσιμότητα τον Δεκέμβριο του 2021·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Freedom House εξακολουθεί να καταγράφει τη Σερβία ως «εν μέρει ελεύθερη» χώρα και σημειώνει ότι οι επιδόσεις της χώρας όσον αφορά τη δημοκρατία έχουν σημειώσει μία από τις μεγαλύτερες περιόδους υποχώρησης τα τελευταία 10 χρόνια παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στη Σερβία είναι ανησυχητική και ότι το 2021 η χώρα κατέλαβε την 93η θέση μεταξύ 180 στον δείκτη ελευθερίας του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης του τέταρτου γύρου της GRECO που δημοσιεύτηκε στις 30 Μαρτίου 2022, η Σερβία έχει εφαρμόσει ικανοποιητικά ή έχει αντιμετωπίσει ικανοποιητικά οκτώ από τις 13 συστάσεις της GRECO·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος και η δέσμευση που έχει σημειώσει η Σερβία στις διαπραγματεύσεις όσον αφορά ανοιχτά ζητήματα σχετικά με το Κοσσυφοπέδιο παραμένει σημαντικό σημείο αναφοράς για τη μελλοντική πρόοδο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία πρέπει να σέβεται πλήρως την ακεραιότητα και την κυριαρχία όλων των γειτονικών χωρών, και να απέχει από το να επηρεάζει τις εσωτερικές πολιτικές τους υποθέσεις·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία δεν έχει συμμορφωθεί με τις επανειλημμένες εκκλήσεις για εναρμόνιση της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της με αυτήν της ΕΕ και δεν έχει επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας σε συνέχεια της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η θέση της στις διεθνείς σχέσεις αποτελεί εμπόδιο για την προσχώρησή της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει χαμηλό επίπεδο ευθυγράμμισης με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών η Σερβία ψήφισε υπέρ των ψηφισμάτων που καταδικάζουν τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, ενώ τάσσεται σθεναρά υπέρ του σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ουκρανίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος πάροχος χρηματοδοτικής βοήθειας προς τη Σερβία (μέσω του ΜΠΒ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει επωφεληθεί από τη συνδρομή της ΕΕ στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙ και έχει λάβει συνολικά 1,539 τρισεκατομμύρια EUR από το 2014·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής και εμπορικός εταίρος της Σερβίας και ότι η ΕΕ έχει τη μεγαλύτερη διμερή σχέση με τη Σερβία, αντιπροσωπεύοντας το 65 % των συνολικών εξαγωγών και το 59 % των συνολικών εισαγωγών το 2020·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ κινητοποίησε 3,3 δισεκατομμύρια EUR για την άμεση αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της πανδημίας της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ενέκρινε δέσμη 70 εκατομμυρίων EUR στο πλαίσιο του ΜΠΒ III για τη χρηματοδότηση της πρόσβασης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στα εμβόλια κατά της COVID-19 που παρέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ βασίζεται σε αυστηρούς όρους και προβλέπει διαφοροποίηση και αναστολή της βοήθειας σε περιπτώσεις οπισθοδρόμησης σε ζητήματα δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτους δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ διέθεσε συνολικά 2,79 δισεκατομμύρια EUR μεταξύ 2007 και 2020 στο πλαίσιο προηγούμενων προγραμμάτων του ΜΠΒ·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των γυναικών στη Σερβία αποτελεί πηγή σοβαρής ανησυχίας, καθώς οι μισές γυναίκες έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας και περισσότερες από 300 γυναίκες έχουν σκοτωθεί τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα έμφυλης βίας·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει κυρώσει όλες τις βασικές συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας·

Δέσμευση για προσχώρηση στην ΕΕ

1.  εκφράζει την υποστήριξή του για τη μελλοντική ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ και υπενθυμίζει ότι μια αξιόπιστη προοπτική διεύρυνσης απαιτεί πολιτική βούληση, βιώσιμες προσπάθειες και μη αναστρέψιμες μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς, ιδίως σε εκείνους που συνδέονται με το κράτος δικαίου, καθώς και αταλάντευτη προσήλωση στα ευρωπαϊκά πρότυπα και αξίες· καλεί τις σερβικές αρχές να προβούν πραγματικά στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και να επαναφέρουν τη χώρα στη σωστή πορεία προς την ένταξη στην ΕΕ, εκπληρώνοντας έτσι τις ευρωπαϊκές προσδοκίες της Σερβίας·

2.  υπογραμμίζει ότι η πρόοδος στη διαδικασία προσχώρησης είναι προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και τις μεταρρυθμίσεις και βασίζεται στην περαιτέρω ευθυγράμμιση όσον αφορά το κράτος δικαίου, τη χρηστή διακυβέρνηση, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τον σεβασμό των ευρωπαϊκών δικαιωμάτων και αξιών· τονίζει τους δεσμούς που υπάρχουν μεταξύ των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του σερβικού λαού·

3.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το άνοιγμα της τέταρτης ενότητας τον Δεκέμβριο του 2021· επαναλαμβάνει ότι η πρόοδος στα κεφάλαια για το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα, για την πλήρη ευθυγράμμιση με την εξωτερική πολιτική, την πολιτική ασφαλείας και άμυνας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, καθώς και για την εξομάλυνση των σχέσεων της Σερβίας με το Κοσσυφοπέδιο, θα καθορίσει τον ρυθμό της προσχώρησης·

4.  λαμβάνει υπόψη τα προκαταρκτικά συμπεράσματα της δήλωσης της διεθνούς αποστολής εκλογικών παρατηρητών του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ/ODIHR), σύμφωνα με τα οποία οι βουλευτικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 παρουσίαζαν διάφορες πολιτικές επιλογές, αλλά ορισμένες ελλείψεις οδήγησαν σε άνισους όρους ανταγωνισμού, ευνοώντας τους κυβερνώντες· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τον ρόλο των κρατικά υποστηριζόμενων εκστρατειών παραπληροφόρησης που αποσκοπούν στη μετατόπιση των γνωμών σχετικά με τις εκλογές αυτές· καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν πλήρως υπόψη όλες τις συστάσεις του ODIHR πολύ πριν από τις επόμενες εκλογές· τονίζει ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που διαθέτουν πραγματογνωσία με τις εκλογικές διαδικασίες θα πρέπει να εξακολουθήσουν να συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή·

5.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την αυξημένη συμμετοχή των ψηφοφόρων στις εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 και την επιστροφή σε μια πιο πλουραλιστική Εθνοσυνέλευση, η οποία πλέον περιλαμβάνει πολλά κόμματα που εκπροσωπούν εθνικές μειονότητες· εκφράζει τη λύπη του για το ιδιαίτερα πολωμένο πολιτικό περιβάλλον της εκστρατείας, το οποίο χαρακτηρίστηκε από την απουσία ίσων όρων ανταγωνισμού, τον περιορισμένο πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης και την εκτεταμένη πίεση στους ψηφοφόρους· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η κατάχρηση δημόσιου αξιώματος από μέλη του κυβερνώντος κόμματος παρέμεινε μόνιμο πρόβλημα καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας·

6.  καταδικάζει τις επιθέσεις κατά μελών της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφων, μελών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και μελών των διαφόρων αποστολών παρακολούθησης εκλογών, καθώς και άλλα περιστατικά που υπονομεύουν την ακεραιότητα της εκλογικής διαδικασίας· καταδικάζει τη βίαιη επίθεση κατά του Pavle Grbović, ενός από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης και καλεί τις αρχές να αποδώσουν ευθύνες στους δράστες·

7.  εκφράζει την ανησυχία του για την απουσία πιο ενεργητικού ρόλου της εκλογικής επιτροπής της δημοκρατίας (REC) και της δημοτικής εκλογικής επιτροπής του Βελιγραδίου όσον αφορά την ανακήρυξη και την κοινοποίηση των εκλογικών αποτελεσμάτων· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι τα πλήρη προκαταρκτικά αποτελέσματα των τοπικών εκλογών στο Βελιγράδι δημοσιεύτηκαν έπειτα από διάστημα άνω των δύο εβδομάδων από τη διενέργεια των εκλογών· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τρεις μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022, τα τελικά αποτελέσματα εξακολουθούν να μην είναι διαθέσιμα και η Εθνοσυνέλευση δεν έχει ακόμη συγκληθεί· σημειώνει ότι αυτό μπορεί να προκαλέσει την υποβάθμιση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην ανεξαρτησία της εκλογικής διοίκησης· εκφράζει τη λύπη του για την ασαφή ανακοίνωση της REC σχετικά με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των εκλογών μετά το κλείσιμο των εκλογικών τμημάτων· υπογραμμίζει ότι οι πολλαπλές περιπτώσεις επανειλημμένης ψηφοφορίας σε ορισμένα μεμονωμένα εκλογικά κέντρα καταδεικνύουν το ανεπαρκές νομικό και οργανωτικό πλαίσιο της εκλογικής διαδικασίας συνολικά, γεγονός που μειώνει τη νομιμότητα των εκλογών και εγείρει αμφιβολίες σχετικά με τα αποτελέσματα·

8.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα προβλήματα σχετικά με την ακρίβεια του ενιαίου εκλογικού καταλόγου δεν είχαν επιλυθεί εκ των προτέρων σε αυτόν τον εκλογικό κύκλο, αφήνοντας περιθώρια αθέμιτης χρήσης του·

9.  καλεί τη νέα πλειοψηφία να σεβαστεί τις προηγουμένως εγκριθείσες πολιτικές αποφάσεις σχετικά με τη διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ και να επιταχύνει την ευθυγράμμιση της Σερβίας με τις ευρωπαϊκές πολιτικές και αξίες· ζητά να κατανεμηθούν οι κοινοβουλευτικές θέσεις κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει τον πολιτικό πλουραλισμό στην Εθνοσυνέλευση· σημειώνει ότι την τελευταία δεκαετία όλα τα σερβικά κοινοβούλια, πλην ενός, διαλύθηκαν πρόωρα και ότι τυχόν περαιτέρω άσκοπες πρόωρες εκλογές δεν θα συνέβαλλαν στην πολιτική σταθερότητα· υπογραμμίζει την προθυμία του να συνεργαστεί περαιτέρω με την Εθνοσυνέλευση και τις κοινοβουλευτικές ομάδες της στο πλαίσιο του Διακομματικού Διαλόγου, τονίζοντας παράλληλα ότι απαιτούνται σαφείς πολιτικές αποφάσεις σχετικά με τη στρατηγική κατεύθυνση της Σερβίας·

10.  εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι η Σερβία δεν έχει ακόμη ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία· τονίζει ότι η Σερβία είναι μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες που δεν ευθυγραμμίζονται με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας· καλεί τις νεοεκλεγείσες αρχές να επιδείξουν γρήγορα σαφή προσήλωση στις αξίες, τα πρότυπα και τους κανόνες της ΕΕ και να ευθυγραμμιστούν επειγόντως με τις αποφάσεις και τις θέσεις της ΕΕ στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της ταχείας και πλήρους ευθυγράμμισης με τα περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων κατά ατόμων, ομάδων και οντοτήτων·

11.  σημειώνει τη στήριξη της Σερβίας για την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία της Ουκρανίας και την καταδικαστική για τη ρωσική εισβολή ψήφο της στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και την υποστήριξή της για τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στις 7 Απριλίου 2022· σημειώνει ότι την ίδια στιγμή Σέρβοι εκπρόσωποι απέφυγαν να ψηφίσουν για τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το Συμβούλιο της Ευρώπης·

12.  επαναλαμβάνει τη σημασία της ευθυγράμμισης με την ΚΕΠΠΑ της ΕΕ, η οποία πρέπει σταδιακά να καταστεί αναπόσπαστο μέρος της εξωτερικής πολιτικής της Σερβίας ως όρος της διαδικασίας προσχώρησης· εκφράζει την ανησυχία για τον χαμηλό βαθμό ευθυγράμμισης της Σερβίας, ο οποίος είναι ο χαμηλότερος στην περιοχή· εκφράζει τη λύπη του για τις περιστασιακές δηλώσεις πολιτικών ηγετών που θέτουν υπό αμφισβήτηση τον προσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής της Σερβίας· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η δυναμική που δημιουργήθηκε από τη νέα εντολή μετά τις εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 στη Σερβία αποτελεί ευκαιρία για την επίτευξη σημαντικής προόδου προς την ενωσιακή προοπτική της χώρας· καλεί τις πολιτικές δυνάμεις στη Σερβία να διακόψουν τις σχέσεις συνεργασίας τους με αυταρχικά πολιτικά κόμματα στη Ρωσία·

13.  συνιστά να ανοίξουν περαιτέρω διαπραγματευτικά κεφάλαια μόνο όταν η Σερβία λάβει τα αναγκαία μέτρα εν προκειμένω, μεταξύ άλλων όσον αφορά το κράτος δικαίου·

14.  καλεί τη Σερβία να επαναξιολογήσει την οικονομική συνεργασία της με τη Ρωσία και εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τις συνεχιζόμενες πτήσεις μεταξύ Βελιγραδίου και Μόσχας σε μια περίοδο κατά την οποία ο εναέριος χώρος της ΕΕ είναι κλειστός για πτήσεις από και προς τη Ρωσία·

15.  σημειώνει ότι μεταξύ 2015 και 2021, οι στρατιωτικές δαπάνες της Σερβίας αυξήθηκαν κατά 70 %, κυρίως λόγω προμηθειών από τη Λευκορωσία, τη Ρωσία και την Κίνα· εκφράζει την ανησυχία του για τη στενή συνεργασία της με τη Ρωσική Ομοσπονδία σε στρατιωτικά θέματα· καλεί τη Σερβία να επανεξετάσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία στον τομέα της αμυντικής πολιτικής και να τερματίσει κάθε στρατιωτική συνεργασία με τη Ρωσία, όπως το «περιφερειακό ανθρωπιστικό κέντρο» στο Niš· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για την αυξανόμενη συνεργασία της Σερβίας με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης συστήματος μαζικής παρακολούθησης στο Βελιγράδι, που αγοράστηκε από την Κίνα, της πρόσφατης παράδοσης πυραυλικού συστήματος εδάφους-αέρος, της αγοράς κινεζικών στρατιωτικών όπλων και εξοπλισμού και των κοινών ασκήσεων με τις κινεζικές δυνάμεις ασφαλείας στο σερβικό έδαφος·

16.  εκφράζει την ανησυχία του για τους ισχυρισμούς περί υποκλοπής τηλεφωνικών συνδιαλέξεων μελών της ρωσικής αντιπολίτευσης στο Βελιγράδι από τις σερβικές αρχές και για την εικαζόμενη μεταγενέστερη διαβίβαση του υλικού στις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας· τονίζει ότι οποιαδήποτε συνεργασία που θα συνέβαλλε σε αυταρχικές και αντιδημοκρατικές πρακτικές είτε στη Ρωσία είτε στη Σερβία θα ήταν επιζήμια για τις μελλοντικές σχέσεις ΕΕ-Σερβίας·

17.  εκφράζει περαιτέρω την ανησυχία του για τη σύσταση, από τις κυβερνήσεις της Σερβίας και της Ρωσίας, ομάδας εργασίας για την καταπολέμηση των «χρωματικών επαναστάσεων», της οποίας ο σκοπός και οι στόχοι παραμένουν ασαφείς·

18.  χαιρετίζει την έγκριση των μέτρων για τη βελτίωση των εκλογικών συνθηκών και του χώρου των μέσων ενημέρωσης ενόψει των εκλογών του Απριλίου του 2022, ως αποτέλεσμα διακομματικού διαλόγου που διευκολύνθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· σημειώνει την πρόοδο στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων και ζητά την περαιτέρω ενίσχυση της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και την ίση πρόσβαση στον χώρο των μέσων ενημέρωσης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πολλά μέτρα εφαρμόστηκαν με καθυστερήσεις και χωρίς τη συμμετοχή όλων των σχετικών φορέων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν εγκρίθηκαν πιο φιλόδοξα μέτρα που θα μπορούσαν να επιφέρουν πιο ουσιαστικές βελτιώσεις στις εκλογικές συνθήκες·

19.  χαιρετίζει την απόφαση της εξωκοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης να συμμετάσχει στις εκλογές του Απριλίου του 2022· επαναλαμβάνει ότι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί η πολιτική εκπροσώπηση είναι η συμμετοχή σε πολιτικές και εκλογικές διαδικασίες· καλεί όλους τους πολιτικούς παράγοντες να συνεχίσουν να συμμετέχουν σε αυτές τις διαδικασίες και να συνεργαστούν για την περαιτέρω βελτίωση των εκλογικών συνθηκών και την εφαρμογή των εκλογικών κανονισμών· καλεί όλους τους πολιτικούς παράγοντες να ενεργούν σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της συμμετοχικότητας· καλεί τη νεοεκλεγείσα Εθνοσυνέλευση να αξιοποιήσει την τρέχουσα δυναμική και να αρχίσει να εφαρμόζει πλήρη νομοθετική εποπτεία του έργου της κυβέρνησης·

20.  επαναλαμβάνει τη στήριξή του για το έργο των ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων ως προς την ενδυνάμωση των δημοκρατικών διαδικασιών της Σερβίας και τη γαλούχηση μιας νέας γενιάς πολιτικών ηγετών·

21.  εκφράζει την ανησυχία του για την πολύ περιορισμένη προβολή των διαδικασιών ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στη Σερβία· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς τη Σερβία, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη της ΕΕ να επιδιώξουν μια πιο ενεργή και αποτελεσματική επικοινωνιακή στρατηγική σχετικά με τα οφέλη της διεύρυνσης της ΕΕ και τη στήριξη που παρέχεται μέσω της χρηματοδότησης της ΕΕ, και να παρουσιάσουν το θετικό παράδειγμα των γειτονικών χωρών της Σερβίας που είναι ήδη κράτη μέλη της ΕΕ·

22.  εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι η δημόσια στήριξη για την ένταξη στην ΕΕ στη Σερβία ήταν σημαντικά χαμηλότερη από ό,τι στην υπόλοιπη περιοχή και ότι, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η πλειονότητα των Σέρβων πολιτών είναι κατά της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί τους πολιτικούς ηγέτες της Σερβίας να γνωστοποιήσουν πιο ενεργά και αδιαμφισβήτητα τη δέσμευσή τους στις αξίες της ΕΕ στο πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου και να συνεργαστούν με τους Σέρβους πολίτες πέραν των μεγάλων πόλεων σχετικά με τα απτά οφέλη της προσχώρησης στην ΕΕ· επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του σχετικά με τον ρόλο των δημόσια χρηματοδοτούμενων μέσων ενημέρωσης στη διάδοση της ρητορικής κατά της ΕΕ· καλεί τη νέα Εθνοσυνέλευση να στηρίξει το ευρωπαϊκό μέλλον της Σερβίας, μεταξύ άλλων μέσω της δικής της στρατηγικής επικοινωνίας· επαναλαμβάνει την προθυμία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμμετάσχει σε επικοινωνιακές δραστηριότητες μαζί με τους Σέρβους βουλευτές προκειμένου να φέρει πιο κοντά την ΕΕ και τη Σερβία· καλεί ορισμένους κυβερνητικούς αξιωματούχους να σταματήσουν να στηρίζουν εκστρατείες παραπληροφόρησης κατά της ΕΕ·

23.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ένταξη στην ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί στρατηγικό στόχο της Σερβίας, εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για την έλλειψη προόδου σε πολλούς τομείς του προγράμματος μεταρρυθμίσεων της Σερβίας και για την οπισθοδρόμηση σε ζητήματα που έχουν θεμελιώδη σημασία για την ένταξη στην ΕΕ·

24.  σημειώνει ότι η έγκριση της νέας μεθοδολογίας προσχώρησης δεν έχει οδηγήσει σε ουσιαστική επιτάχυνση της διαδικασίας προσχώρησης της Σερβίας στην ΕΕ και ζητά την πλήρη εφαρμογή της· παροτρύνει τον Επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης της ΕΕ να είναι πιο προορατικός όσον αφορά τη διαδικασία προσχώρησης της Σερβίας, ιδίως όσον αφορά τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, καθώς και την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος· εκφράζει την ανησυχία του για τους δημόσιους ισχυρισμούς ότι ο Επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης της ΕΕ υποβαθμίζει ορισμένα ζητήματα που σχετίζονται με το κράτος δικαίου στις υπό ένταξη χώρες και ενθαρρύνει την Επιτροπή να δώσει τη δέουσα συνέχεια στα σχετικά αιτήματα του Κοινοβουλίου·

25.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στη Σερβία είναι ανεπαρκώς διαφανής, καθώς σημαντικά έγγραφα, όπως οι εκθέσεις για την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος για την υιοθέτηση του κεκτημένου, δεν δημοσιεύονται εδώ και χρόνια·

26.  υπογραμμίζει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Σερβίας, ενισχύοντας τις αμοιβαίες σχέσεις τους με βάση την εμπιστοσύνη και την προοπτική προσχώρησης, και, στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η σερβική κυβέρνηση έχει ενίοτε δώσει μεγαλύτερη έμφαση στους δεσμούς της με την Κίνα και τη Ρωσία από ό,τι στους δεσμούς με την ΕΕ·

27.  σημειώνει την πρωτοβουλία της γαλλικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ να διοργανώσει διάσκεψη ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων και ελπίζει ότι θα χρησιμοποιηθεί για την τόνωση της διαδικασίας διεύρυνσης και για να δοθεί στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων μια σαφής προοπτική ένταξης· προσβλέπει στην Τσεχική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και στην περαιτέρω υποστήριξή της στην πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμβολή της Σερβίας στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης με τη μορφή 52 συστάσεων·

Δημοκρατία και κράτος δικαίου

28.  παροτρύνει την νεοεκλεγείσα πλειοψηφία να επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ελλείψεων και στην επίτευξη συγκεκριμένων και απτών αποτελεσμάτων στο κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα, την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθεροτυπία, την καταπολέμηση της διαφθοράς και της παραπληροφόρησης, και τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και της δημόσιας διοίκησης· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, η έλλειψη εποπτείας της εκτελεστικής εξουσίας και η έλλειψη ουσιαστικής δημόσιας διαβούλευσης επηρέασαν την ποιότητα της νομοθεσίας και οδήγησαν σε στρεβλώσεις στην κατανομή των εξουσιών· καλεί τη Σερβία να εφαρμόσει πλήρως τη διάκριση των εξουσιών σύμφωνα με το σύνταγμά της και τα δημοκρατικά της πρότυπα· τονίζει ότι η καθιέρωση ελέγχων και ισορροπιών αποτελεί προϋπόθεση για την πρόληψη της υπερβολικής συγκέντρωσης πολιτικής εξουσίας και υπενθυμίζει ότι τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο του υγιούς δημοκρατικού διαλόγου·

29.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες αλλαγές στο Σύνταγμα μετά το δημοψήφισμα του Ιανουαρίου του 2022, οι οποίες αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος· τονίζει ότι η μεταρρυθμιστική διαδικασία για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης θα πρέπει να συνεχιστεί, ιδίως μέσω νομοθετικών τροποποιήσεων που θα επιτρέψουν την αποτελεσματική εφαρμογή των εν λόγω συνταγματικών τροποποιήσεων, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές και τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας και με διαφανή και συμπεριληπτικό τρόπο· εκφράζει τη λύπη του για τη συνεχή πίεση που ασκείται στο δικαστικό σώμα και καταδικάζει τις δημόσιες αρνήσεις διεθνών αποφάσεων για εγκλήματα πολέμου· καλεί τη νεοεκλεγείσα πλειοψηφία να ενισχύσει κατά προτεραιότητα τις διασφαλίσεις για την ανεξαρτησία και την αποτελεσματικότητα του δικαστικού σώματος· τονίζει την ανάγκη να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την πλήρη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας σύμφωνα με τις πρόσφατες συνταγματικές αλλαγές·

30.  επισημαίνει τα οφέλη της διαδικασίας αποκέντρωσης και ζητά να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες της αυτόνομης επαρχίας της Βοϊβοντίνα· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το σύνταγμα της Σερβίας, ο νόμος για τη χρηματοδότηση της αυτόνομης επαρχίας της Βοϊβοντίνα θα έπρεπε να είχε εγκριθεί έως το τέλος του 2008, και ενθαρρύνει τη μελλοντική κυβέρνηση να υποβάλει το θέμα στην Εθνοσυνέλευση χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση·

31.  αναγνωρίζει ορισμένες βελτιώσεις στο έργο της Εθνοσυνέλευσης, ιδίως τη μειωμένη χρήση των διαδικασιών κατεπείγοντος και την έγκριση νέου κώδικα δεοντολογίας για τα μέλη της Εθνοσυνέλευσης, ο οποίος καταρτίστηκε σε συνεργασία με την GRECO· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το γεγονός ότι η εμπρηστική γλώσσα κατά των πολιτικών αντιπάλων, της κοινωνίας των πολιτών, των μέσων ενημέρωσης και των εκπροσώπων άλλων θεσμών που εκφράζουν διαφορετικές πολιτικές απόψεις εξακολουθεί να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια των κοινοβουλευτικών συζητήσεων, μεταξύ άλλων και από κυβερνητικούς αξιωματούχους· καλεί τη νέα Εθνοσυνέλευση να μην ανεχθεί τέτοιες πρακτικές και να επιβάλει αποτελεσματικά τον κώδικα δεοντολογίας της· ελπίζει ότι οι αρνητικές πρακτικές που χαρακτήρισαν προηγούμενες εθνικές συνελεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της υπερβολικής χρήσης νομοθετικών διαδικασιών κατεπείγοντος και πρακτικών κωλυσιεργίας δεν θα επαναληφθούν, και ενθαρρύνει τα μέλη της κυβέρνησης να παρίστανται πιο τακτικά στις συνόδους της Εθνοσυνέλευσης·

32.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το έργο της Εθνοσυνέλευσης εμποδίστηκε από την έλλειψη γνήσιου πολιτικού διαλόγου μεταξύ των κομμάτων της πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης· υπογραμμίζει τη σημασία μιας διακομματικής συναίνεσης σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόοδος της χώρας στην πορεία της προς την ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Εθνοσυνέλευση δεν ασκεί τον εποπτικό της ρόλο και ότι η νομοθετική ατζέντα υπαγορεύεται αποκλειστικά από την εκτελεστική εξουσία· καλεί τη νέα κοινοβουλευτική ηγεσία και τις κοινοβουλευτικές ομάδες να εστιαστούν σε εποικοδομητικές συζητήσεις στην Εθνοσυνέλευση προς όφελος των πολιτών·

33.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα μειονοτικά κόμματα και οι συνασπισμοί στη νέα σερβική Εθνοσυνέλευση θα έχουν συνολικά 13 εκπροσώπους που θα εκπροσωπούν τις εθνικές κοινότητες της Βοσνίας, της Ουγγαρίας και της Κροατίας· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι Ρομά δεν θα έχουν δικούς τους εκπροσώπους στην Εθνοσυνέλευση·

34.  καλεί τη σερβική Εθνοσυνέλευση να διασφαλίσει ότι οι ανεξάρτητοι ρυθμιστικοί φορείς έχουν την εξουσία να ασκούν αποτελεσματικά τους εποπτικούς ρόλους τους υποστηρίζοντας και παρακολουθώντας την εφαρμογή των πορισμάτων και των συστάσεων των ανεξάρτητων ρυθμιστικών φορέων·

35.  επαναλαμβάνει την ανησυχία του για την περιορισμένη πρόοδο στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος και για αρκετά προβεβλημένα σκάνδαλα διαφθοράς που υποδεικνύουν πιθανές σχέσεις μεταξύ κρατικών αξιωματούχων και οργανωμένου εγκλήματος· καλεί τη Σερβία να εντείνει τις προσπάθειές της για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων· καλεί τις αρχές να μην σχολιάζουν εν εξελίξει έρευνες και δίκες ασκώντας πίεση στο δικαστικό σώμα·

36.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δεύτερη ενδιάμεση έκθεση συμμόρφωσης της GRECO σχετικά με τον τέταρτο γύρο αξιολόγησης για τη Σερβία, η οποία ασχολείται με την πρόληψη της διαφθοράς μεταξύ των μελών της Εθνοσυνέλευσης, των δικαστών και των εισαγγελέων, και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Σερβία έχει εφαρμόσει ικανοποιητικά ή έχει ανταποκριθεί με ικανοποιητικό τρόπο σε οκτώ από τις 13 συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση του τέταρτου γύρου αξιολογήσεων· ζητά την εφαρμογή των εκκρεμών συστάσεων· σημειώνει την έγκριση νέου νόμου για την πρόληψη της διαφθοράς, ο οποίος τροποποιήθηκε πρόσφατα σύμφωνα με τις συστάσεις της GRECO·

37.  καλεί τη Σερβία να επιτύχει πειστικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένου πειστικού ιστορικού επιδόσεων όσον αφορά τις ουσιαστικές έρευνες για την καταπολέμηση της διαφθοράς, ιδίως σε υποθέσεις με υψηλό επίπεδο δημόσιου συμφέροντος, και να βελτιώσει τις επιδόσεις της σε έρευνες σε υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου, οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν την κατάσχεση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης· σημειώνει με ανησυχία ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τις επίσημες έρευνες στις υποθέσεις Krušik και Telekom Srbija· σημειώνει ότι η υπόθεση Jovanjica εκδικάζεται σε δύο χωριστές απαγγελίες κατηγοριών και ότι νέες υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου έχουν αποκαλυφθεί στα ερευνητικά μέσα ενημέρωσης, ιδίως τα λεγόμενα Pandora Papers·

38.  επαναλαμβάνει την έκκληση για απονομή δικαιοσύνης όσον αφορά την παράνομη κατεδάφιση ιδιωτικής ιδιοκτησίας στη συνοικία Savamala στο Βελιγράδι· επισημαίνει τους ισχυρισμούς του καταδικασθέντος αστυνομικού που αναγκάστηκε να αναλάβει την αποκλειστική ευθύνη για ολόκληρη την υπόθεση· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το ενδεχόμενο παραγραφής της υπόθεσης κατά τα προσεχή έτη· καλεί τις αρχές να διερευνήσουν πλήρως την υπόθεση και να ασκήσουν δίωξη σε όλους τους υπευθύνους·

39.  καλεί τις αρχές να προβούν στην έρευνα και τη δίωξη όλων των εικαζόμενων δεσμών με την εγκληματική ομάδα Belivuk· εκφράζει την ανησυχία του για τις πρόσφατες καταγγελίες ότι ο Darko Saric διοικούσε διεθνή εγκληματική οργάνωση ενώ βρισκόταν στη φυλακή στη Σερβία·

40.  τονίζει ότι ο ΜΠΒ ΙΙΙ προβλέπει διαφοροποίηση ή ακόμη και αναστολή των κονδυλίων σε περίπτωση σημαντικής οπισθοδρόμησης ή συνεχιζόμενης έλλειψης προόδου όσον αφορά τα θεμελιώδη μεγέθη, συμπεριλαμβανομένων της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης· καλεί στο πλαίσιο αυτό την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο γόνιμης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί να ασκεί αποτελεσματικά τις αρμοδιότητές της στον τομέα των κονδυλίων του ΜΠΒ ΙΙ για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων·

41.  χαιρετίζει την έγκριση αλλαγών στον νόμο για την ελεύθερη πρόσβαση σε πληροφορίες δημόσιας σημασίας, ως απάντηση στις εκκλήσεις για βελτίωση της διαφάνειας στη χάραξη δημόσιας πολιτικής, που παρέχει τη δυνατότητα στους πολίτες να λαμβάνουν πληροφορίες δημόσιου συμφέροντος χωρίς περιττούς φραγμούς, και ζητά την άμεση εφαρμογή τους·

42.  σημειώνει ότι η στρατηγική για την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών εγκρίθηκε, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν υπάρχει συνοδευτικό σχέδιο δράσης· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά με την κοινωνία των πολιτών και τα μέσα ενημέρωσης στη Σερβία και να υποστηρίξουν τις δραστηριότητές τους· υπενθυμίζει ότι μια ισχυρή και ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών αποτελεί ουσιαστική συνιστώσα κάθε δημοκρατίας· καλεί τις σερβικές αρχές να συμπεριλάβουν την κοινωνία των πολιτών στη διαδικασία χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων, να μην απορρίπτουν κάθε κριτική από την κοινωνία των πολιτών ως ξένη παρέμβαση, και να προωθήσουν ένα κλίμα ευνοϊκό για το έργο όλων των ΟΚΠ, ώστε να μπορούν να εργάζονται χωρίς φόβο εκφοβισμού ή ακόμη και ποινικοποίησης·

43.  καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει τις συστάσεις της ειδικής έκθεσης αριθ. 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου προκειμένου να διασφαλίσει τον αποτελεσματικό αντίκτυπο της χρηματοδοτικής βοήθειας της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια στο κράτος δικαίου, ιδίως με την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του ΜΠΒ ΙΙΙ για τη διαφοροποίηση και με αυστηρότερο κοινοβουλευτικό έλεγχο επί των κονδυλίων· καλεί την Επιτροπή να συνδέσει στενότερα τη χρηματοδότηση με την πρόοδο στον τομέα του κράτους δικαίου, να αυξήσει τη στήριξη προς τις ΟΚΠ και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, και να βελτιώσει την υποβολή εκθέσεων και την παρακολούθηση έργων, όπως έχει ζητήσει επανειλημμένα το Κοινοβούλιο· ζητά, εν προκειμένω, να εξασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός των διαφόρων προγραμμάτων για το κράτος δικαίου που υποστηρίζονται από διεθνείς χορηγούς·

44.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένα τμήματα των πρώην γιουγκοσλαβικών ιστορικών αρχείων εξακολουθούν να μην είναι προσβάσιμα· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις αρχές να διευκολύνουν την πρόσβαση σε αυτά τα αρχεία, ιδίως στα αρχεία της πρώην γιουγκοσλαβικής μυστικής υπηρεσίας (UDBA) και της μυστικής υπηρεσίας του γιουγκοσλαβικού στρατού (KOS), προκειμένου να καταστεί δυνατή η διεξοδική διερεύνηση και αντιμετώπιση των εγκλημάτων της κομμουνιστικής εποχής ώστε διευκολυνθεί η διαδικασία συμφιλίωσης, και ζητά να επιστραφούν τα αρχεία αυτά στις αντίστοιχες κυβερνήσεις των διάδοχων κρατών, εφόσον το ζητήσουν·

45.  καλεί τη Σερβία να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της και να συνεργαστεί πλήρως με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) και τον Διεθνή Μηχανισμό για τα Ποινικά Δικαστήρια (IRMCT), και να εφαρμόσει όλες τις αποφάσεις τους·

Θεμελιώδεις ελευθερίες και ανθρώπινα δικαιώματα

46.  καταδικάζει τους περιορισμούς στην ελευθερία και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και την εκμετάλλευση των μέσων ενημέρωσης από την κυβερνητική πλειοψηφία για την απόκτηση αθέμιτου πολιτικού πλεονεκτήματος, την επίθεση σε πολιτικούς αντιπάλους και τη διάδοση παραπληροφόρησης· τονίζει τον αρνητικό αντίκτυπο αυτών των περιορισμών στις δημοκρατικές διαδικασίες στη χώρα· σημειώνει ότι ο ανταγωνισμός στον τομέα των μέσων ενημέρωσης βελτιώνει την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης·

47.  χαιρετίζει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να εφαρμόσει τη στρατηγική της για τα μέσα ενημέρωσης, αλλά ταυτόχρονα εκφράζει τη λύπη του για τις πρακτικές που δείχνουν ότι οι αρχές καθυστερούν σκόπιμα την εφαρμογή της· σημειώνει ότι θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα προκειμένου να αυξηθεί περαιτέρω η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για τη διασφάλιση της ελευθερίας της έκφρασης, της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης·

48.  σημειώνει ότι η διασπάθιση δημόσιου χρήματος για την απόκτηση της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης θεωρείται ένας από τους κύριους μηχανισμούς άσκησης επιρροής στα μέσα ενημέρωσης στη Σερβία· υπενθυμίζει ότι οι πληροφορίες σχετικά με την ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στο κοινό, και ζητά μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά την ιδιοκτησία και τη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης, καθώς και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα επιτρέπει στα ανεξάρτητα και ερευνητικά μέσα ενημέρωσης να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση και να λειτουργούν με ασφάλεια· ζητά να αυξηθεί η διαφάνεια της δημόσιας χρηματοδότησης των μέσων ενημέρωσης·

49.  σημειώνει ότι αρκετές πρόσφατες εκλογές μελών της ρυθμιστικής αρχής για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (REM), καθώς και μελών του διοικητικού συμβουλίου της ραδιοτηλεόρασης της Σερβίας τον Ιούνιο του 2021, έχουν θεωρηθεί αμφιλεγόμενες· σημειώνει με ανησυχία ορισμένες δημόσιες αξιολογήσεις ότι η λήψη αποφάσεων στο πλαίσιο της REM είναι πολιτικά μεροληπτική· σημειώνει τη νέα ανοικτή πρόσκληση για την εκχώρηση εθνικών τηλεοπτικών συχνοτήτων και αδειών και υπογραμμίζει τη σημασία μιας δίκαιης και διαφανούς διαδικασίας· εξακολουθεί να ανησυχεί για ζητήματα που συνδέονται με τη συγκέντρωση των μέσων ενημέρωσης στην υπόθεση Telekom Srbija· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθούν η λειτουργία και η ανεξαρτησία του REM σύμφωνα με τις συστάσεις που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο του διακομματικού διαλόγου, προκειμένου να ενισχυθεί η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και να εφαρμοστεί η στρατηγική για τα μέσα ενημέρωσης·

50.  σημειώνει τη δυσανάλογη προβολή που δίνει η Σερβία σε τρίτες χώρες και το γεγονός ότι ορισμένα μέσα ενημέρωσης αποτελούν την κύρια πηγή αντιενωσιακών και φιλορωσικών αφηγημάτων στη Σερβία·

51.  εκφράζει την αποδοκιμασία του για τις συνεχιζόμενες σωματικές επιθέσεις, τον εκφοβισμό, τη ρητορική μίσους και τις πολιτικές επιθέσεις κατά δημοσιογράφων και της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ άλλων από βουλευτές και κυβερνητικούς αξιωματούχους· καλεί τις αρχές να διερευνήσουν όλες τις περιπτώσεις τέτοιων επιθέσεων, να τιμωρήσουν δεόντως τους δράστες και να βελτιώσουν την ασφάλεια των δημοσιογράφων και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχή απαξίωση και στόχευση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ερευνητών δημοσιογράφων, μέσων ενημέρωσης και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που ασκούν κριτική στις κυβερνητικές πολιτικές· καλεί τη Σερβία να ενισχύσει τους οργανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να εγγυηθεί την ανεξαρτησία τους, να διαθέσει τους αναγκαίους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και να εξασφαλίσει την έγκαιρη επακολούθηση των συστάσεών τους·

52.  καλεί τις σερβικές αρχές να διασφαλίσουν την πλήρη οικονομική και λειτουργική ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες (RATEL) και για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (REM), σε συμμόρφωση με το κεκτημένο της ΕΕ· ζητά να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή του σχεδίου δράσης με βάση τη στρατηγική για τα μέσα ενημέρωσης, χωρίς καθυστερήσεις και με διαφανή και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο·

53.  ζητά να γίνει γενικά σεβαστό το βασικό δικαίωμα σε ειρηνικές συγκεντρώσεις, και τα όργανα επιβολής του νόμου να απέχουν από τη χρήση υπέρμετρης βίας· καταδικάζει τη βία από ομάδες εξτρεμιστών και χούλιγκαν κατά τη διάρκεια ειρηνικών διαδηλώσεων όπως οι διαμαρτυρίες του Νοεμβρίου 2021 κατά του τοίχου με τα γκράφιτι υπέρ του Ratko Mladić στο Βελιγράδι και οι περιβαλλοντικές διαδηλώσεις του Δεκεμβρίου του 2021 στο Šabac και το Βελιγράδι· εξακολουθεί να ανησυχεί για τις καταγγελίες ότι η αστυνομία δεν ανταποκρίθηκε στο καθήκον της για προστασία των πολιτών κατά τη διάρκεια αυτών των περιβαλλοντικών διαμαρτυριών· καλεί την κυβέρνηση να διασφαλίσει την καθαίρεση των τοιχογραφιών που εξυμνούν τους καταδικασθέντες εγκληματίες πολέμου και την αποτελεσματική διερεύνηση των επιθέσεων κατά διαδηλωτών, συμπεριλαμβανομένων τυχόν εμπλεκόμενων δημόσιων αξιωματούχων· ζητά την πλήρη διερεύνηση τυχόν διασυνδέσεων μεταξύ χούλιγκαν και αστυνομίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένοι πολίτες αντιμετώπισαν κατηγορίες για πλημμελήματα· ζητά τον τερματισμό αυτών των δυσανάλογων περιορισμών στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς·

54.  χαιρετίζει την έγκριση του νόμου για την ισότητα των φύλων και τις τροποποιήσεις του νόμου για την απαγόρευση των διακρίσεων· καλεί την κυβέρνηση να διασφαλίσει την άμεση εφαρμογή αυτών των νόμων· επαναλαμβάνει ότι ο συντονισμός, η αποτελεσματική θεσμική δομή και η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών είναι απαραίτητες προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών για τις γυναίκες και τις ευάλωτες ομάδες· καλεί τη Σερβία να βελτιώσει την ισότητα των φύλων και την κατάσταση όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, μεταξύ άλλων δίνοντας προτεραιότητα στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και στην αύξηση της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών, ιδίως οργανώσεις γυναικών·

55.  χαιρετίζει τη θέσπιση νέας στρατηγικής για τη βία κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία· τονίζει, ωστόσο, ότι η στρατηγική αυτή απαιτείται να εφαρμοστεί και χρειάζεται βελτιώσεις, και ζητά μια συνεκτική πολιτική προσέγγιση όσον αφορά την εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, η οποία θα βασίζεται στην ιεράρχηση και τη διάθεση επαρκών πόρων για την πρόληψη της έμφυλης βίας, την προστασία των θυμάτων εγκληματικών πράξεων και τη δίωξη των δραστών·

56.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, η Εθνοσυνέλευση δεν ενέκρινε τον νόμο για το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, που είχε ετοιμάσει το υπουργείο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και Μειονοτήτων και Κοινωνικού Διαλόγου· καλεί τη νέα και πιο πλουραλιστική Εθνοσυνέλευση να το πράξει·

57.  καλεί τις σερβικές αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν τη χωρίς διακρίσεις μεταχείριση των εθνοτικών, θρησκευτικών και σεξουαλικών μειονοτήτων και άλλων ευάλωτων ομάδων, και να συνεχίσουν την εφαρμογή ενός θετικού θεματολογίου για το θέμα αυτό, σε πλήρη συμμόρφωση με τις αρχές και τη νομοθεσία της ΕΕ· καλεί τις αρχές να συνεχίσουν ενεργά τις έρευνες και τις καταδίκες για εγκλήματα μίσους· καταδικάζει το εθνοτικό μίσος που διασπείρουν ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και πολιτικοί·

58.  καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει ισότητα ευκαιριών για τις μειονοτικές ομάδες, ιδίως στην εκπαίδευση, τη χρήση των μειονοτικών γλωσσών, την πρόσβαση σε μέσα ενημέρωσης και θρησκευτικές τελετές σε μειονοτικές γλώσσες, την επαρκή εκπροσώπηση στην πολιτική και πολιτιστική ζωή, στα δημόσια μέσα ενημέρωσης, στη διοίκηση και στη δικαιοσύνη, να δημιουργήσει ένα θετικό κλίμα για την εκπαίδευση σε μειονοτικές γλώσσες, και να εντείνει την εκτύπωση σχολικών βιβλίων σε μειονοτικές γλώσσες· καλεί τη Σερβία να προστατέψει και να προωθήσει την πολιτιστική κληρονομιά, τις γλώσσες και τις παραδόσεις των εθνικών μειονοτήτων της· καλεί τη Σερβία να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει ότι η σύνθεση όλων των επιπέδων διακυβέρνησης αντικατοπτρίζει την εθνική σύνθεση του πληθυσμού στα αντίστοιχα εδάφη τους·

59.  καταδικάζει τη χειραγώγηση του κατακερματισμού των μειονοτικών ομάδων και εκφράζει την ανησυχία του για την απροθυμία των σερβικών αρχών να εφαρμόσουν με συνέπεια και πλήρως τη διακυβερνητική συμφωνία για την προστασία των μειονοτήτων· επισημαίνει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για την ενεργή εφαρμογή της νομοθεσίας κατά των διακρίσεων·

60.  χαιρετίζει τη δέσμευση των σερβικών αρχών να υποστηρίξουν τη διοργάνωση του EuroPride στο Βελιγράδι ως ορόσημο για την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ στη Σερβία και στην περιοχή· καλεί την κυβέρνηση και τις αστυνομικές δυνάμεις να διασφαλίσουν τον ομαλό σχεδιασμό και την οργάνωση του προγράμματος, καθώς και την ασφάλεια και την ευημερία των συμμετεχόντων· ζητά να ενισχυθούν τα μέτρα για την καταπολέμηση της παρενόχλησης, της προπαγάνδας μίσους και των εγκλημάτων μίσους κατά των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+·

61.  καταδικάζει εκ νέου την εικαζόμενη χρήση καταναγκαστικής εργασίας και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εμπορία ανθρώπων στην περίπτωση περίπου 500 Βιετναμέζων πολιτών στο κινεζικό εργοτάξιο Linglong στη Σερβία· σημειώνει ότι ελήφθησαν τα πρώτα μέτρα και διενεργήθηκαν επιθεωρήσεις, και καλεί τις σερβικές αρχές να διερευνήσουν την υπόθεση και να διασφαλίσουν τον σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων των πολιτών και των κατοίκων· καλεί τη Σερβία να βελτιώσει την ευθυγράμμιση με το εργατικό δίκαιο της ΕΕ και να συμμορφωθεί με τις σχετικές συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας που έχει κυρώσει· τονίζει ότι η σερβική εργατική και περιβαλλοντική νομοθεσία θα πρέπει να εφαρμόζεται και στις κινεζικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα·

62.  εκφράζει τη λύπη του για την απέλαση υπηκόου του Μπαχρέιν στη χώρα καταγωγής του παρά τη λήψη προσωρινού μέτρου από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την αναβολή της έκδοσης· υπενθυμίζει ότι η Σερβία πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα όλων των ανθρώπων στην επικράτειά της· καλεί τις σερβικές αρχές να σέβονται τις διεθνείς υποχρεώσεις τους και να επιβάλλουν και να εφαρμόζουν πλήρως όλες τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·

63.  σημειώνει τη σημασία της συνεργασίας με την ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και της λαθραίας διακίνησης μεταναστών από τη «βαλκανική οδό»· χαιρετίζει τη συνεργασία της Σερβίας για τη διαχείριση της μετανάστευσης με τους γείτονές της και τα κράτη μέλη της ΕΕ, τονίζοντας την ανάγκη πλήρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών προτύπων και αρχών·

64.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη διάδοση παραπληροφόρησης σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων από μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στην κυβέρνηση· καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν αποφασιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και να απαξιώσουν τις ευρύτερα διαδεδομένες ψευδείς ειδήσεις· καλεί τη Σερβία και την Επιτροπή να ενισχύσουν τις υποδομές για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, της ρωσικής προπαγάνδας και άλλων υβριδικών απειλών, και να στηρίξουν τεκμηριωμένες απαντήσεις τόσο στις βραχυπρόθεσμες όσο και στις μακροπρόθεσμες απειλές παραπληροφόρησης στα Δυτικά Βαλκάνια· τονίζει ότι όλοι οι πολιτικοί ηγέτες έχουν την ευθύνη να σταματήσουν την εξάπλωση της κακόβουλης παραπληροφόρησης σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας· σημειώνει ότι μια ανεκτική στάση απέναντι σε κακόβουλες εξωτερικές επιρροές μπορεί να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στις προοπτικές προσχώρησης της Σερβίας στην ΕΕ·

65.  εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με τα αφηγήματα παραπληροφόρησης που προέρχονται από το Κρεμλίνο και διανέμονται μέσω του ειδησεογραφικού πρακτορείου Sputnik στη Σερβία και άλλων εγχώριων φορέων· καλεί τις σερβικές αρχές να ευθυγραμμιστούν με τις κυρώσεις της ΕΕ και να λάβουν μέτρα για να αποτρέψουν τα Russia Today και Sputnik Serbia από τη διάδοση ψευδών ειδήσεων και παραπληροφόρησης· εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι στις κύριες πηγές παραπληροφόρησης περιλαμβάνονται χρηματοδοτούμενες από το κράτος ή υποστηριζόμενες από την κυβέρνηση εφημερίδες και ορισμένα τηλεοπτικά κανάλια με εθνική κάλυψη· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας χρησιμοποιεί τη ρωσική προπαγανδιστική γλώσσα, όπως «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», από την έναρξη της απρόκλητης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία·

66.  είναι θορυβημένο από το γεγονός ότι οι υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πλήττονται ιδιαιτέρως σοβαρά από επιθέσεις με τη μορφή εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης προερχόμενων από τη Ρωσία και την Κίνα· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Σερβία και η Ουγγαρία βοηθούν τη Ρωσία και την Κίνα στην επίτευξη των γεωπολιτικών τους στόχων· καλεί την ΕΥΕΔ να επικεντρωθεί σε μια πιο προορατική στάση, εστιάζοντας στην οικοδόμηση της αξιοπιστίας της ΕΕ στην περιοχή και στην επέκταση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης από την ειδική ομάδα στρατηγικής επικοινωνίας της ΕΥΕΔ (StratCom) ώστε να επικεντρωθούν στις διασυνοριακές απειλές παραπληροφόρησης που προέρχονται από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους γείτονές τους·

67.  υπογραμμίζει τη σημασία του διαλόγου με τη σερβική κοινωνία των πολιτών και τον ιδιωτικό τομέα για τον συντονισμό των προσπαθειών κατά της παραπληροφόρησης τόσο στη Σερβία όσο και στην περιοχή· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Σερβία θα επωφεληθεί από την περαιτέρω συμμετοχή της σε ομάδες εμπειρογνωμόνων του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κυβερνοασφάλεια (ENISA)·

68.  εκτιμά το έργο της ειδικής ομάδας StratCom της EEAS για τα Δυτικά Βαλκάνια, που είναι επιφορτισμένη με τη διασφάλιση της συντονισμένης και συνεπούς επικοινωνίας με την ΕΕ, την οικοδόμηση ανθεκτικότητας και την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και της χειραγώγησης της πληροφόρησης κατά της ΕΕ· ζητά την ενίσχυση των δράσεων στρατηγικής επικοινωνίας και την αύξηση του προσωπικού, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας δημιουργίας περιφερειακού σταθμού στρατηγικής επικοινωνίας ο οποίος θα βρίσκεται στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων·

Συμφιλίωση και σχέσεις καλής γειτονίας

69.  χαιρετίζει τη συμμετοχή της Σερβίας στους μηχανισμούς περιφερειακής συνεργασίας και την ενθαρρύνει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για τη βελτίωση των διμερών της σχέσεων με άλλες χώρες διεύρυνσης και γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ· επαινεί την απόφασή της να δωρίσει περίπου 600 000 εμβόλια κατά της COVID-19 στην περιοχή, μεταξύ άλλων στη Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη· την ενθαρρύνει να εργαστεί σε όλα τα επίπεδα για την προώθηση της συμφιλίωσης και τη βελτίωση των σχέσεων καλής γειτονίας, την εφαρμογή διμερών συμφωνιών και την επίλυση εκκρεμών διμερών ζητημάτων με τους γείτονές της, ιδίως την οριοθέτηση των συνόρων, τη διαδοχή, την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών και το άνοιγμα στρατιωτικών αρχείων·

70.  τονίζει τη δέσμευση της Σερβίας να συνεργαστεί με τις γειτονικές χώρες για την αντιμετώπιση του ζητήματος των αγνοουμένων και τονίζει ότι η συμφιλίωση με τις γειτονικές χώρες αποτελεί προϋπόθεση για την εξομάλυνση των περιφερειακών σχέσεων· εκφράζει την ανησυχία του για την έγκριση του νόμου για την πολιτιστική κληρονομιά· ζητά τον πλήρη σεβασμό της πολιτιστικής κληρονομιάς και την προώθηση της πολιτιστικής συνεργασίας και επαναλαμβάνει τη σημασία της προστασίας των γλωσσών των εθνικών μειονοτήτων στη Σερβία σύμφωνα με τους νόμους και τις διμερείς συμφωνίες με τις γειτονικές χώρες·

71.  χαιρετίζει τις εκκλήσεις των σερβικών αρχών για την επιστροφή των Σερβοβοσνίων στο έργο των θεσμικών οργάνων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.

72.  επιβεβαιώνει εκ νέου την απερίφραστη υποστήριξή του στον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας υπό την αιγίδα της ΕΕ και εξαίρει το έργο του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας, Miroslav Lajčák· επαναλαμβάνει τη σημασία της εποικοδομητικής δέσμευσης εκ μέρους των αρχών τόσο της Σερβίας όσο και του Κοσσυφοπεδίου, προκειμένου να επιτευχθεί μια συνολική, νομικά δεσμευτική συμφωνία εξομάλυνσης με βάση την αμοιβαία αναγνώριση, η οποία είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου οι δύο χώρες να προχωρήσουν στην αντίστοιχη ευρωπαϊκή πορεία τους και θα συμβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία· ζητά να γίνονται σεβαστές και να εφαρμόζονται πλήρως, καλή τη πίστει και εγκαίρως όλες οι προηγούμενες συμφωνίες Βελιγραδίου-Πρίστινας, συμπεριλαμβανομένης της Ένωσης/Κοινότητας Δήμων σερβικής πλειοψηφίας·

73.  καλεί την ΕΥΕΔ να συστήσει έναν μηχανισμό για την παρακολούθηση και την επαλήθευση της εφαρμογής όλων των συμφωνιών που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και να υποβάλλει περιοδικές εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση· καλεί τους φορείς της ΕΕ να στηρίζουν τις τοπικές αρχές όταν εργάζονται για την Ένωση/Κοινότητα Δήμων σερβικής πλειοψηφίας στο πλαίσιο αμοιβαίας συμφωνίας·

74.  ζητά περαιτέρω ενεργό και εποικοδομητική συμμετοχή στον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ· παροτρύνει τις κυβερνήσεις της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου να αποφεύγουν κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να υποσκάψει την εμπιστοσύνη μεταξύ των μερών και να θέσει σε κίνδυνο την εποικοδομητική συνέχιση του διαλόγου· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας διαλόγου μέσω της συμμετοχής γυναικών, της αυξημένης διαφάνειας προς το κοινό και της ουσιαστικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών·

75.  καλεί τις αρχές της Σερβίας και του Κοσόβου να προωθήσουν τις διαπροσωπικές επαφές μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων, με σκοπό την ενίσχυση του διαλόγου, μεταξύ άλλων σε μη κυβερνητικό επίπεδο· επικροτεί τις πολιτιστικές πρωτοβουλίες και πρωτοβουλίες για τους νέους, όπως το ετήσιο διασυνοριακό φεστιβάλ τεχνών Mirëdita, Dobar Dan, που προωθούν τη συνεργασία μεταξύ Αλβανών και Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου·

76.  εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο ενέκριναν τον χάρτη πορείας για την εφαρμογή των ενεργειακών συμφωνιών, ο οποίος αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου στον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ με σκοπό την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων για όλους τους πολίτες· καλεί τόσο τη Σερβία όσο και το Κοσσυφοπέδιο να εντείνουν τις προσπάθειες και να δώσουν λύσεις στα ζητήματα των αγνοουμένων και για να αποδοθεί δικαιοσύνη για τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια των γιουγκοσλαβικών πολέμων τη δεκαετία του 1990· καλεί την κυβέρνηση να εξετάσει επίσης τα θέματα αυτά στο πλαίσιο του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας και να καθιερώσει συνεργασία μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου·

77.  εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση της κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου να απορρίψει πρόταση διεθνών μεσολαβητών που επιτρέπει τη συλλογή των ψηφοδελτίων των επιλέξιμων εκλογέων ώστε να τους επιτραπεί να ψηφίσουν στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου στο συνταγματικό δημοψήφισμα της 16ης Ιανουαρίου 2022 και στις σερβικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022, πρακτική η οποία εφαρμοζόταν προηγουμένως·

78.  εκφράζει τη λύπη του για τις δραστηριότητες αποσταθεροποίησης στα σύνορα του βόρειου Κοσσυφοπεδίου τον Σεπτέμβριο του 2021 και καλεί το Βελιγράδι και την Πρίστινα να αντιμετωπίσουν όλα τα ζητήματα μέσω του διαλόγου· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν επιτεύχθηκε συμφωνία στο πλαίσιο της ομάδας εργασίας που είναι επιφορτισμένη με την εξεύρεση λύσης σχετικά με τη χρήση των πινακίδων κυκλοφορίας οχημάτων· καλεί αμφότερα τα μέρη να βρουν το συντομότερο δυνατό μια μόνιμη λύση που θα προωθεί την εξομάλυνση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων στο πλαίσιο του διαλόγου υπό την αιγίδα της ΕΕ· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν επετράπη σε αξιωματούχους να εισέλθουν στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου ή της Σερβίας· καλεί αμφότερα τα μέρη να αντιμετωπίζουν όλες τις επισκέψεις με τρόπο που να είναι επωφελής για τη διαδικασία εξομάλυνσης·

79.  επισημαίνει τις καταγγελίες Αλβανών από την κοιλάδα του Presevo, στους οποίους δεν επετράπη να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα και οι οποίοι προφανώς διαγράφηκαν από το ληξιαρχείο του τόπου διαμονής τους, με αποτέλεσμα οι σερβικές αρχές να τους στερήσουν τα θεμελιώδη και πολιτικά τους δικαιώματα· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τους ισχυρισμούς και τις μελέτες που δείχνουν ότι οι σερβικές αρχές κάνουν κατάχρηση του νόμου για τη διαμονή των πολιτών και την «παθητικοποίηση» των διευθύνσεων κατοικίας πολιτών αλβανικής καταγωγής που ζουν στη νότια Σερβία με συστηματικό και μεροληπτικό τρόπο· ζητά τη διεξαγωγή ανεξάρτητων και διεξοδικών ερευνών σχετικά με τους ισχυρισμούς αυτούς και καλεί τις σερβικές αρχές να σταματήσουν όλες τις πρακτικές διακρίσεων και στόχευσης·

80.  χαιρετίζει τη θέσπιση της εθνικής στρατηγικής για τη δίωξη εγκλημάτων πολέμου για την περίοδο 2021-2026 και την πρόσφατη έναρξη των εργασιών διαφόρων φορέων και μηχανισμών αναφοράς που συνδέονται με το έργο της· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό η στρατηγική αυτή να εφαρμοστεί με διαφάνεια και συμπεριληπτικότητα· καλεί τις σερβικές αρχές να αναλάβουν αποφασιστική δράση κατά της εξύμνησης καταδικασθέντων εγκληματιών πολέμου και να σταματήσουν κάθε διχαστική ρητορική και κάθε ενέργεια που υπονομεύει την ακεραιότητα των γειτονικών χωρών και απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα και συμφιλίωση· καλεί τις σερβικές αρχές να επιδείξουν πραγματική δέσμευση για τη διερεύνηση και την παραπομπή στο δικαστήριο υποθέσεων εγκλημάτων πολέμου· επαναλαμβάνει ότι στην Ευρώπη δεν έχει θέση η άρνηση γενοκτονίας·

81.  τονίζει τη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας για τα εγκλήματα πολέμου και τους αγνοούμενους, καλεί τις σερβικές αρχές να καταδικάσουν κάθε μορφή ρητορικής μίσους, εκστρατειών εκφοβισμού και δημόσιας έγκρισης και άρνησης γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου· εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι ορισμένες σερβικές αρχές και ορισμένοι Σέρβοι πολιτικοί εξακολουθούν να αρνούνται τη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα· καλεί τις σερβικές αρχές να διασφαλίσουν τη συνέχιση των δικών για εγκλήματα πολέμου, μεταξύ άλλων και σε τοπικό επίπεδο, και τη δικαίωση για τα θύματα μέσω της αναγνώρισης και του σεβασμού των δικαστικών αποφάσεων σχετικά με τα εγκλήματα πολέμου, της καταπολέμησης της ατιμωρησίας για εγκλήματα πολέμου, της διερεύνησης υποθέσεων αγνοουμένων, της διερεύνησης τόπων ταφής, και της στήριξης των εθνικών εισαγγελικών αρχών στην προσαγωγή των δραστών στη δικαιοσύνη·

82.  καταδικάζει την αυξανόμενη παρουσία καταδικασθέντων εγκληματιών πολέμου, όπως ο Veselin Šljivančanin, ο Dragoljub Ojdanić και ο Nikola Šainović, στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, που τα χρησιμοποιούν για να διαδώσουν το μίσος και τη μισαλλοδοξία έναντι των εθνικών μειονοτήτων στη Σερβία·

83.  καλεί την ΕΕ και τους συμμάχους της να ενισχύσουν περαιτέρω το έργο της συμφιλίωσης· χαιρετίζει την ανανεωμένη δέσμευση των συμμάχων της ΕΕ, ιδίως τον διορισμό ειδικών απεσταλμένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας για τα Δυτικά Βαλκάνια, και τους καλεί να συνεργαστούν στενά και να συντονιστούν με τον απεσταλμένο της ΕΕ με σκοπό την ενίσχυση της μόχλευσης και την παροχή συνεκτικών συμβουλών και στήριξης·

84.  επαναλαμβάνει τη στήριξή του υπέρ της πρωτοβουλίας θέσπισης περιφερειακής επιτροπής για τη διαπίστωση πραγματικών περιστατικών εγκλημάτων πολέμου και άλλων σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην επικράτεια της πρώην Γιουγκοσλαβίας (RECOM)·

85.  χαιρετίζει την έναρξη εφαρμογής μιας ζώνης χωρίς περιαγωγή σε όλα τα Δυτικά Βαλκάνια από την 1η Ιουλίου 2021, που βελτιώνει τη συνδεσιμότητα και έχει απτά και συγκεκριμένα οφέλη για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στην περιοχή· χαιρετίζει την έγκριση της δήλωσης του Brdo που υπεγράφη από αξιωματούχους της ΕΕ και ηγέτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, αναγνωρίζοντας τη σημασία αυτού του επιτεύγματος· παροτρύνει το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συνεργαστούν με τις αρχές των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων για την κατάργηση των τελών περιαγωγής μεταξύ των Δυτικών Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

86.  καλεί τις σερβικές αρχές να υποστηρίξουν ξεκάθαρα τη δημιουργία μιας κοινής περιφερειακής αγοράς εντός του πλαισίου της Διαδικασίας του Βερολίνου ως εφαλτήριο για την ενταξιακή πορεία της στην ΕΕ· τονίζει ότι όλα τα προγράμματα περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να είναι συμπεριληπτικά και αποδεκτά και από τις έξι χώρες, να καθιερώνουν συνεργασία επί ίσοις όροις μεταξύ και των έξι χωρών, και, παράλληλα, να ενισχύουν την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τα πρότυπα και το κεκτημένο της ΕΕ·

Κοινωνικοοικονομικές μεταρρυθμίσεις

87.  χαιρετίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την ανάπτυξη μιας λειτουργούσας οικονομίας της αγοράς, μολονότι το κράτος διατηρεί ισχυρό αποτύπωμα, και για το γεγονός ότι ο αντίκτυπος της κρίσης COVID-19 στην οικονομία μετριάστηκε επιτυχώς, μεταξύ άλλων με τη λήψη έγκαιρων μέτρων δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης· καλεί, ωστόσο, τις σερβικές αρχές να παράσχουν στοχευμένη στήριξη σε ευπαθή νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε σχέση με την πανδημία· σημειώνει ότι η ΕΕ συνέχισε να παρέχει ουσιαστική στήριξη στη Σερβία για την κοινωνικοοικονομική της ανάκαμψη και για άμεσες ιατρικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης πρόσθετης στήριξης ύψους 10 εκατομμυρίων EUR·

88.  σημειώνει με ανησυχία ότι δεν έχει διερευνηθεί κανένας από τους ισχυρισμούς ερευνητών δημοσιογράφων στην προηγούμενη έκθεση όσον αφορά τη χειραγώγηση από την κυβέρνηση των στατιστικών στοιχείων σχετικά με τη νόσο COVID-19 για πολιτικούς σκοπούς· τονίζει ότι η εμπιστοσύνη και η διαφάνεια έχουν ιδιαίτερη σημασία στις προσπάθειες της κυβέρνησης κατά της νόσου COVID-19 και, στο πλαίσιο αυτό, παροτρύνει τη σερβική κυβέρνηση να παράσχει όλα τα σχετικά στατιστικά στοιχεία στους πολίτες·

89.  σημειώνει ότι, παρά τις βελτιώσεις, η αγορά εργασίας εξακολουθεί να πάσχει από διαρθρωτικά προβλήματα και δημογραφικές και μεταναστευτικές προκλήσεις· καλεί τη Σερβία να βελτιώσει τη θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας και να προσαρμόσει περαιτέρω την εκπαίδευση και την κατάρτιση στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, ιδίως στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και σε σχέση με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση·

90.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση σε αρκετές περιοχές της νότιας Σερβίας· καλεί τη σερβική κυβέρνηση να διερευνήσει όλους τους ισχυρισμούς σχετικά με τη χρήση μέσων κοινωνικής πρόνοιας για την άσκηση πίεσης στους ψηφοφόρους, ιδίως στις ευπαθείς ομάδες και τα μέλη της μειονότητας των Ρομά· καλεί τη σερβική κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της φτώχειας και της ανεργίας σε αυτές και σε άλλες περιοχές της χώρας και να διασφαλίσει ότι οι κοινωνικές πολιτικές και οι πολιτικές απασχόλησης διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς και θεσμικούς πόρους·

91.  καλεί τη Σερβία να βελτιώσει τις ικανότητές της όσον αφορά την παροχή στατιστικών στοιχείων και τη διενέργεια της απογραφής του πληθυσμού, σύμφωνα με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα και με τη συμμετοχή ανεξάρτητων παρατηρητών·

92.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη μείωση του πληθυσμού και τη συνεχιζόμενη μετανάστευση του ανθρώπινου κεφαλαίου της Σερβίας· χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες και τις καινοτόμες προσεγγίσεις των σερβικών κυβερνήσεων για την αντιμετώπιση αυτών των τάσεων, συμπεριλαμβανομένης της δημογραφικής αλλαγής, με τη συνεργασία τους με διεθνείς οργανισμούς μέσω μιας σειράς στοχευμένων πολιτικών σε όλους τους τομείς για την αντιμετώπιση των δημογραφικών απειλών, καθώς η σταθερή μείωση του πληθυσμού εξακολουθεί να αποτελεί βασική πρόκληση για την οικονομική ανάπτυξη. καλεί τη νέα κυβέρνηση να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στις πολιτικές για τους νέους· σημειώνει ότι πρέπει να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη των παραμεθόριων περιοχών προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση του πληθυσμού τους· υπενθυμίζει ότι για τον σκοπό αυτό θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας του ΜΠΒ ΙΙΙ·

93.  επικροτεί την εφαρμογή προγραμμάτων για τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), ιδίως τη μείωση του κόστους δανεισμού για τις ΜΜΕ· καλεί τη Σερβία να αντιμετωπίσει τις εναπομένουσες ελλείψεις, συμπεριλαμβανομένων του ασταθούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος και του αθέμιτου ανταγωνισμού· χαιρετίζει τη συμμετοχή της Σερβίας στη διαδικασία ολοκλήρωσης της περιφερειακής αγοράς στα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία, αν ακολουθηθεί από περαιτέρω οικονομική ολοκλήρωση με την ενιαία αγορά της ΕΕ θα προσελκύσει τις απαιτούμενες επενδύσεις και θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για τους πολίτες και την επιχειρηματική κοινότητα·

94.  επαναλαμβάνει την ανησυχία του για την αυξανόμενη εξάρτηση της Σερβίας από κινεζικές επενδύσεις και το ύψος των δανείων που θα πρέπει να αποπληρώσει η Σερβία στην Κίνα· καλεί τις σερβικές αρχές να βελτιώσουν τη διαφάνεια και να ενισχύσουν τη νομική συμμόρφωση με τις απαιτήσεις εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε εξαιρετικά ρυπογόνες βιομηχανίες για κινεζικές, ρωσικές και άλλες μη δημοκρατικές ξένες επενδύσεις που απορρέουν από διμερείς συμφωνίες στρατηγικής συνεργασίας· εκφράζει τη λύπη του για την πρόσφατη παράδοση κινεζικών πυραυλικών συστημάτων στη Σερβία·

95.  τονίζει ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο της πρωτοβουλίας «Παγκόσμια Πύλη» («Global Gateway») της ΕΕ και να υπάρξει μια διαφανής και βιώσιμη εναλλακτική στις επενδύσεις και τα δάνεια από την Κίνα και άλλα αυταρχικά καθεστώτα·

96.  επισημαίνει την απόσυρση των τροποποιήσεων του νόμου περί απαλλοτριώσεων και ζητά να διεξαχθεί ευρύτερος δημόσιος διάλογος για το θέμα αυτό·

97.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις βελτιώσεις στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, αλλά ζητά να βελτιωθεί το ιστορικό επιδόσεων στις έρευνες σε υποθέσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· σημειώνει ότι οι υποδομές και οι κατασκευές αποτελούν σημαντικές πηγές παράνομου χρήματος και ενθαρρύνει τη Σερβία να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο παράνομων χρηματοοικονομικών ροών στον κατασκευαστικό κλάδο, και να μειώσει τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά στον τομέα των υποδομών· καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει ότι οι συστάσεις της ειδικής ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης (FATF) χρησιμοποιούνται καλόπιστα·

98.  εκφράζει ανησυχία για την έλλειψη προόδου στην υπόθεση «List», η οποία συνιστά κατάχρηση του νομικού πλαισίου από τις κρατικές αρχές προκειμένου να στοχοποιηθούν συγκεκριμένες ΟΚΠ και μέσα ενημέρωσης που επικρίνουν τις κυβερνητικές πολιτικές· υπενθυμίζει το αίτημα προς τη Σερβική υπηρεσία για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, του σερβικού Υπουργείου Οικονομικών, να διερευνήσει πλήρως τα ζητήματα αυτά·

99.  υπενθυμίζει την αιρεσιμότητα της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ και του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια (EIP)· αναγνωρίζει τη σημασία του ΜΠΒ ΙΙΙ και του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου όσον αφορά τη στήριξη της διαδικασίας μεταρρυθμίσεων, της πράσινης μετάβασης, της βιώσιμης συνδεσιμότητας, του ανθρώπινου κεφαλαίου, της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και όσον αφορά την ενίσχυση της περιφερειακής και διασυνοριακής συνεργασίας·

Περιβάλλον, ενέργεια και μεταφορές

100.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τα συγκεκριμένα βήματα που έγιναν για τη σταδιακή κατάργηση των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα· εκφράζει σοβαρή ανησυχία για το γεγονός ότι, παρά τις τρέχουσες κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, η Σερβία εξακολουθεί να επενδύει σε έναν νέο σταθμό παραγωγής ενέργειας από άνθρακα· παροτρύνει τις αρχές να εγκρίνουν ένα εθνικό ολοκληρωμένο σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα που να συνάδει με τον στόχο μηδενικών εκπομπών της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για το 2050 και το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια·

101.  καλεί τις εθνικές αρχές να εφαρμόσουν ταχέως τον νόμο για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να διεξαγάγουν ευρύτερο δημόσιο διάλογο σχετικά με την ενεργειακή μετάβαση και την εν εξελίξει κατασκευή δεκάδων μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών·

102.  καλεί τη Σερβία να εντείνει τις προσπάθειες για τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού και του συνολικού ενεργειακού μείγματος, ιδίως να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία, καθώς και να αυξήσει τις επενδύσεις και να εκσυγχρονίσει τις ενεργειακές υποδομές, προκειμένου να πραγματοποιήσει την απαραίτητη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της κατασκευής της γραμμής διασύνδεσης με τη Βουλγαρία· παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια του ΜΠΒ συμβάλλουν στην οικοδόμηση μιας κλιματικά ουδέτερης οικονομίας στη Σερβία, σε πλήρη συμμόρφωση με τις συμφωνίες του Παρισιού και τους στόχους της ΕΕ για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, και να παράσχει την αναγκαία τεχνική υποστήριξη για την επίτευξη αυτού του στόχου·

103.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι η έλλειψη αποδοτικότητας στον τομέα της ενέργειας επηρεάζει σημαντικά τη συνολική οικονομική ανταγωνιστικότητα της χώρας, και καλεί τη χώρα να προωθήσει δραστήρια τη μετάβαση σε μια πράσινη και κυκλική οικονομία μέσω της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών πηγών ενέργειας και της σημαντικής αύξησης του ποσοστού ανακύκλωσης πόρων και υλικών·

104.  σημειώνει με ανησυχία τη συνεχή έλλειψη συμμόρφωσης και την επακόλουθη παραβίαση της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα (ΣΕΚ) και καλεί τη Σερβία να ακολουθήσει τις συστάσεις της ΣΧΕ και να ευθυγραμμίσει τις δραστηριότητές της στον τομέα της ενέργειας με την τρίτη δέσμη μέτρων για την ενέργεια και σε συμμόρφωση με την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ·

105.  εκφράζει εκ νέου την ανησυχία του για τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και παροτρύνει τις αρχές να επιταχύνουν την εφαρμογή των σχεδίων για την ποιότητα του αέρα· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αρκετές περιοχές στη Σερβία, ιδίως το Βελιγράδι, το Smederevo, το Bor και οι κοιλάδες Kolubara και Tamnava, βρίσκονται συχνά στον κατάλογο των πλέον μολυσμένων περιοχών του κόσμου όσον αφορά την ποιότητα του αέρα· παροτρύνει τις αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, ιδίως σε μεγάλες πόλεις και βιομηχανικές περιοχές· τονίζει τη σημασία της εύρεσης βιώσιμων λύσεων και του περιορισμού της χρήσης λιγνίτη και άλλων μορφών άνθρακα χαμηλής θερμιδικής αξίας για την παραγωγή ενέργειας και τη θέρμανση·

106.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τα χρηματοδοτούμενα από την Κίνα έργα παραγωγής ενέργειας από άνθρακα και τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον και την ποιότητα του αέρα· σημειώνει το γεγονός ότι η διαδικασία έγκρισης του προγράμματος για την προστασία του αέρα βρίσκεται επί του παρόντος σε εξέλιξη και χαιρετίζει τις μικρής κλίμακας επιχορηγήσεις προς τους δήμους για βελτιώσεις στην ποιότητα του αέρα και τη διαχείριση των αποβλήτων, καθώς και τη χρηματοδότηση της υλοποίησης έργων για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Σερβία·

107.  επαναλαμβάνει τη λύπη του για τη μη ανάληψη δράσης σχετικά με τη ρύπανση του ποταμού Dragovishtitsa από ορυχεία που λειτουργούν στην περιοχή και τις επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της περιοχής και στο περιβάλλον·

108.  υπογραμμίζει την ανάγκη για βελτιώσεις στη νομοθεσία για τη διαχείριση των αποβλήτων, την εφαρμογή, την επιβολή και για την επιτάχυνση της θέσπισης και εφαρμογής μέτρων ιεράρχησης των αποβλήτων και κυκλικής οικονομίας·

109.  επισημαίνει την ανάκληση των αδειών μεταλλευτικής έρευνας για το έργο εξόρυξης και επεξεργασίας λιθίου στη Δυτική Σερβία· καλεί τις σερβικές αρχές να επιδείξουν πλήρη διαφάνεια σε αυτή τη διαδικασία και να διενεργήσουν ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων διαβουλεύσεων με τις ενδιαφερόμενες τοπικές κοινότητες κατά την έκδοση αδειών·

110.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τα σοβαρά προβλήματα διαφθοράς και κράτους δικαίου όσον αφορά τα περιβαλλοντικά ζητήματα και τη γενική έλλειψη διαφάνειας και εκτίμησης περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων για τα έργα υποδομής· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, το άνοιγμα της ομάδας 4 «Πράσινη ατζέντα και βιώσιμη συνδεσιμότητα» στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης στην ΕΕ· ζητά να δοθεί συνέχεια σε σχέση με τις θεμιτές ανησυχίες που εκφράστηκαν κατά τις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες και να γίνει σχετική συζήτηση κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων·

111.  ζητά να αυξηθεί η συνολική έκταση των προστατευόμενων περιοχών της Σερβίας και να διασφαλιστούν η εφαρμογή μέτρων και η επαρκής χρηματοδότηση της προστασίας της φύσης· ζητά τη συνεπή εφαρμογή του νόμου για την προστασία της φύσης και του νόμου για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προκειμένου να σταματήσουν τυχόν επιζήμια έργα σε προστατευόμενες περιοχές·

112.  επικροτεί την έγκριση του προγράμματος διαχείρισης αποβλήτων και σημειώνει ότι η διαδικασία δημόσιας παρουσίασης του σχεδίου δράσης για το πρόγραμμα διαχείρισης αποβλήτων για την περίοδο 2022-2024 βρίσκεται σε εξέλιξη· επισημαίνει ότι έχει τεθεί σε λειτουργία το σύστημα οικολογικών πληροφοριών, το οποίο επιτρέπει στους πολίτες να αναφέρουν περιβαλλοντικά προβλήματα·

113.  ζητά να επανεξεταστούν όλα τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα (ΜΥΗΡ) που έχουν κατασκευαστεί μέχρι στιγμής ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσον τηρήθηκαν δεόντως η νομοθεσία και οι διαδικασίες κατά την έκδοση των αδειών· ζητά να ληφθούν άμεσα μέτρα για την επαναφορά των ποταμών στην κατάσταση στην οποία βρίσκονταν πριν από την κατασκευή των ΣΒΑΦ σε όλες τις περιπτώσεις όπου ο νόμος είχε καταφανώς παραβιαστεί, όπως στην υπόθεση Rakita· ζητά την κατάργηση των εγκαταστάσεων που θέτουν σε κίνδυνο ακτές, λίμνες, υδάτινα ρεύματα και υπόγεια ύδατα· τονίζει την ανάγκη εποπτείας κάθε έργου που θέτει σε κίνδυνο τους υδάτινους πόρους, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνεται στον κατάλογο των έργων για τα οποία απαιτείται μελέτη εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων· ζητά να επανεξεταστεί η ιδιωτικοποίηση του Ινστιτούτου Διαχείρισης Υδάτων Jaroslav Cerni·

114.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει επιτύχει η Σερβία στη μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού της συστήματος· την ενθαρρύνει να διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις στις υποδομές μεταφορών της είναι σύμφωνες με τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα και παρέχουν το μέγιστο όφελος στην οικονομία της Σερβίας·

o
o   o

115.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και την Εθνοσυνέλευση της Σερβίας.

(1) ΕΕ L 278 της 18.10.2013, σ. 16. (2) ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1. (3) EE L 111 της 8.4.2022, σ. 1. (4) ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 129. (5) ΕΕ C 494 της 8.12.2021, σ. 172. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0506. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0511. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0064.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για το Κόσοβο (2021/2246(INI))

P9_TA(2022)0285 A9-0179/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Απριλίου 2016(1),

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Κοσόβου σχετικά με τις γενικές αρχές για τη συμμετοχή του Κοσόβου σε προγράμματα της Ένωσης, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2017(2),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Θεσσαλονίκη στις 19 και 20 Ιουνίου 2003,

–  έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Σόφιας, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 17ης Μαΐου 2018,

–  έχοντας υπόψη τη Δήλωση του Ζάγκρεμπ, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 6ης Μαΐου 2020,

–  έχοντας υπόψη τη Δήλωση του Brdo, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 6ης Οκτωβρίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη διαδικασία του Βερολίνου που δρομολογήθηκε στις 28 Αυγούστου 2014 και την όγδοη σύνοδο κορυφής για τη διαδικασία του Βερολίνου, της 5ης Ιουλίου 2021,

–  έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας της 10ης Νοεμβρίου 2020, τη δήλωση των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων για την κοινή περιφερειακή αγορά της 9ης Νοεμβρίου 2020, και τη δήλωση της Σόφιας σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια της 10ης Νοεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 10ης Ιουνίου 1999, τη συμβουλευτική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ), της 22ας Ιουλίου 2010, σχετικά με το εάν είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, και το ψήφισμα 64/298 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 9ης Σεπτεμβρίου 2010, η οποία σημείωσε το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του ΔΔ και εξέφρασε ικανοποίηση για την ετοιμότητα της ΕΕ να διευκολύνει τον διάλογο ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο,

–  έχοντας υπόψη την πρώτη συμφωνία σχετικά με τις αρχές που διέπουν την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων της Σερβίας και του Κοσόβου, της 19ης Απριλίου 2013, τις συμφωνίες της 25ης Αυγούστου 2015, καθώς και τον εν εξελίξει διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο αυτών χωρών,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2021/904 του Συμβουλίου, της 3ης Ιουνίου 2021, για την τροποποίηση της κοινής δράσης 2008/124/ΚΕΠΠΑ σχετικά με την αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Κόσοβο (EULEX Κόσοβο)(3), η οποία παράτεινε τη διάρκεια της αποστολής έως τις 14 Ιουνίου 2023,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της ενταξιακής διαδικασίας – Μια αξιόπιστη ενωσιακή προοπτική για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια», (COM(2020)0641) και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της, της ίδιας ημερομηνίας, με τίτλο «Guidelines for the Implementation of the Green Agenda for the Western Balkans» (Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της πράσινης ατζέντας για τα Δυτικά Βαλκάνια) (SWD(2020)0223),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III)(4),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Ανακοίνωση του 2021 σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ» (COM(2021)0644), η οποία συνοδευόταν από το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Kosovo 2021 Report» (Έκθεση του 2019 για το Κόσοβο) (SWD(2021)0292),

–  έχοντας υπόψη την εκτίμηση της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2021, σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης του Κοσόβου για την περίοδο 2021-2023 (SWD(2021)0093) και τα κοινά συμπεράσματα όσον αφορά τον οικονομικό και δημοσιονομικό διάλογο μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας, που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 12 Ιουλίου 2021,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία» (COM(2020)0315),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για τη θέσπιση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001 περί του καταλόγου τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών μελών, και του καταλόγου των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή (Κοσσυφοπέδιο) (COM(2016)0277), και τη θέση του, της 28ης Μαρτίου 2019, σχετικά με την προαναφερθείσα πρόταση(5),

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση, του 2021, της αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παρακολούθηση των δημοτικών εκλογών στο Κόσοβο,

–  έχοντας υπόψη την τέταρτη σύνοδο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Κοσόβου που πραγματοποιήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2021 στις Βρυξέλλες,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης, της 14ης Δεκεμβρίου 2021,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα»,

–  έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 19ης Ιουνίου 2020 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020(6),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση και τις συστάσεις που εγκρίθηκαν κατά την έβδομη και την όγδοη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Κοσόβου, που πραγματοποιήθηκε στις 4 και 5 Νοεμβρίου 2021 και στις 9 και 10 Μαρτίου 2022,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της δεύτερης συνόδου κορυφής του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους προέδρους των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων, της 28ης Ιουνίου 2021, την οποία συγκάλεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους επικεφαλής των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χώρα,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τις εκθέσεις της Επιτροπής για το Κόσοβο κατά την περίοδο 2019-2020(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια(8),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0179/2022),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα που επιθυμεί να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση κρίνεται βάσει των επιδόσεών της και ότι η εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων καθορίζει το χρονοδιάγραμμα και την πρόοδο της προσχώρησης της·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κόσοβο δεν έχει αναγνωριστεί ως ανεξάρτητο κράτος από πέντε κράτη μέλη·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία και το κράτος δικαίου αποτελούν θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται ριζικές και καθολικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εξακολουθούν να υφίστανται σε αυτούς τους τομείς·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ολοκληρωμένη, νομικά δεσμευτική συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου και οι δύο χώρες να συνεχίσουν την ευρωπαϊκή τους πορεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια συμφωνία θα συνεισέφερε σημαντικά στη συνολική σταθερότητα της περιοχής·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει χορηγηθεί στο Κόσοβο ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων, μολονότι έχουν επιτευχθεί, ήδη από το 2018, όλα τα ορόσημα που τέθηκαν ως κριτήρια·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κόσοβο έχει σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Κοσόβου, αντιπροσωπεύοντας το 33 % των συνολικών εξαγωγών και το 50 % των συνολικών εισαγωγών το 2020·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ παραμένει ο κύριος στρατηγικός εταίρος του Κοσόβου και υποστηρίζει τη δέσμευση της χώρας για ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ιδίως μέσω του ΜΠΒ ΙΙΙ, του οικονομικού σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια και της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός χρηματοδοτικής βοήθειας προς το Κόσοβο και ότι το Κόσοβο λαμβάνει προενταξιακή βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ, έχοντας εισπράξει συνολικά 1,21 εκατομμύρια EUR μεταξύ 2007 και 2020·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ενέκρινε κονδύλια ύψους 70 εκατομμυρίων EUR, στο πλαίσιο του ΜΠΒ III, για τη χρηματοδότηση της πρόσβασης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 που παρέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ βασίζεται σε αυστηρούς όρους και προβλέπει διαφοροποίηση και αναστολή της βοήθειας σε περιπτώσεις οπισθοδρόμησης όσον αφορά τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτους δικαίου·

Προσήλωση στη διεύρυνση

1.  επικροτεί τη σταθερή δέσμευση του Κοσόβου να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, τη συντριπτική συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, τη δημόσια στήριξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και την αποδοχή της ευρωπαϊκής ταυτότητας· σημειώνει την ισχυρή πλειοψηφία της κυβέρνησης του Κοσόβου στο κοινοβούλιο της χώρας μετά τις γενικές εκλογές και καλεί την κυβέρνηση να αξιοποιήσει τη σταθερή πλειοψηφία της για να προωθήσει επειγόντως τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις·

2.  καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να δώσουν προτεραιότητα στη διεύρυνση και να υλοποιήσουν τα υποσχόμενα οφέλη όταν εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις, καθώς και να βελτιώσουν την ενημέρωση των πολιτών της ΕΕ σχετικά με τη διεύρυνση·

3.  επικροτεί την αυξημένη πολιτική σταθερότητα και τη σθεναρή δέσμευση της κυβέρνησης να προχωρήσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή της πορεία, όπως καταδεικνύεται με την έγκριση του σχεδίου δράσης του ευρωπαϊκού προγράμματος μεταρρυθμίσεων ΙΙ και του εθνικού προγράμματος για την εφαρμογή της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης 2022-2026· υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των διοικητικών ικανοτήτων και δημιουργίας μιας συνεκτικής δομής συντονισμού εντός των θεσμικών οργάνων του Κοσόβου για την αποτελεσματική εφαρμογή τους·

4.  επαινεί την ειρηνική και ομαλή διεξαγωγή των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της 14ης Φεβρουαρίου 2021 και των δημοτικών εκλογών της 17ης Οκτωβρίου και της 14ης Νοεμβρίου 2021· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για τη χαμηλή εκπροσώπηση των γυναικών στα ψηφοδέλτια και τον περιορισμένο πολιτικό ανταγωνισμό και την ελευθερία επιλογής και έκφρασης σε δημοτικές κοινότητες όπου συνυπάρχουν Κοσσοβάροι και Σέρβοι, όπως επισημαίνεται στις εκθέσεις των αποστολών εκλογικών παρατηρητών της ΕΕ·

5.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση από τη Συνέλευση του Κοσόβου, στις 13 Απριλίου 2021, της σύστασης μιας ειδικής επιτροπής για την εκλογική μεταρρύθμιση· καλεί το Κόσοβο να καλύψει άμεσα τα μακροχρόνια κενά στην εκλογική διαδικασία, ιδίως όσον αφορά τους κανόνες της προεκλογικής εκστρατείας, την ψήφο των πολιτών στο εξωτερικό και την ακρίβεια των εκλογικών καταλόγων· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι δεν φαίνεται να έχουν ληφθεί υπόψη πολλές από τις συστάσεις που εκδόθηκαν από προηγούμενες αποστολές εκλογικών παρατηρητών της ΕΕ από το 2013 και υπογραμμίζει ότι για την υλοποίηση των προ πολλού αναμενόμενων μεταρρυθμίσεων απαιτείται ισχυρή πολιτική δέσμευση και ουσιαστική συμμετοχή των πολιτικών κομμάτων και της κοινωνίας των πολιτών·

6.  αποδοκιμάζει το γεγονός ότι το Συμβούλιο δεν κατόρθωσε να εγκρίνει το καθεστώς απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για το Κόσοβο· τονίζει την πλήρη αλληλεγγύη και συμπαράστασή του προς τους πολίτες της χώρας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τα κράτη μέλη του Συμβουλίου να προχωρήσουν επειγόντως στην έγκριση ενός καθεστώτος απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για τους πολίτες του Κοσόβου, δεδομένου ότι το Κόσοβο παραμένει η μόνη χώρα στα Δυτικά Βαλκάνια χωρίς το εν λόγω καθεστώς παρά την εκπλήρωση όλων των κριτηρίων αναφοράς από το 2018·

7.  υπογραμμίζει ότι η μη ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων εμποδίζει την εφαρμογή των προγραμμάτων της ΕΕ και επηρεάζει άμεσα τους πολίτες του Κοσόβου, ενώ ταυτόχρονα ενδυναμώνει τα εγκληματικά δίκτυα· σημειώνει ότι η περαιτέρω καθυστέρηση υπονομεύει την αξιοπιστία και τη φήμη της ΕΕ ως αξιόπιστου εταίρου και σοβαρού γεωπολιτικού παράγοντα και, ως εκ τούτου, θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τον διάλογο μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας· τονίζει ότι η ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων έχει τη δυνατότητα να φέρει το Κόσοβο πιο κοντά στην ΕΕ, διευκολύνοντας τις ταξιδιωτικές, πολιτιστικές και εκπαιδευτικές ανταλλαγές, καθώς και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες·

8.  υποστηρίζει πλήρως την αίτηση προσχώρησης του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης και καλεί όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να υποστηρίξουν την πρόταση συμμετοχής του, καθώς και τα αιτήματα του Κοσόβου για ένταξη του και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς·

9.  σημειώνει επίσης την πρόθεση του Κοσόβου να υποβάλει αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2022, ώστε να αποκτήσει καθεστώς υποψήφιας χώρας, αλλά τονίζει ότι δεν υπάρχει ταχεία διαδικασία για καμία υποψήφια ή δυνάμει υποψήφια χώρα και υπενθυμίζει ότι όλες οι χώρες που επιθυμούν να γίνουν κράτη μέλη θα κριθούν με βάση τις επιδόσεις τους όσον αφορά την εκπλήρωση, την εφαρμογή και τη συμμόρφωση με το σύνολο των κριτηρίων και των κοινών ευρωπαϊκών αξιών·

10.  υπογραμμίζει ότι η πρόοδος στην εξομάλυνση των σχέσεων του Κοσόβου με τη Σερβία με βάση την αμοιβαία αναγνώριση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσουν και οι δύο χώρες στην ευρωπαϊκή τους πορεία· αναγνωρίζει ότι το Κόσοβο είναι πλήρως προσηλωμένο στην επίτευξη προόδου στις διαπραγματεύσεις με τη Σερβία για την επίλυση εκκρεμών ζητημάτων με αμοιβαία επωφελή τρόπο και ενθαρρύνει τις αρχές του Κοσόβου να επανεστιάσουν τις προσπάθειές τους στην προώθηση και την υλοποίηση της διαδικασίας διαλόγου Πρίστινας-Βελιγραδίου, και να μην απογοητεύσουν άλλη μια φορά τους πολίτες τους υποβάλλοντας πρόωρα αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ·

11.  τονίζει ότι η ανεξαρτησία του Κοσόβου είναι μη αναστρέψιμη· επικροτεί την αναγνώριση του Κοσόβου από το Ισραήλ στις 4 Σεπτεμβρίου 2020· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι πέντε κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει το Κόσοβο και επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς αυτά να το πράξουν άμεσα και να επιβεβαιώσουν την ευρωπαϊκή προοπτική της εν λόγω χώρας· σημειώνει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός οικονομικής ενίσχυσης, εμπορικός εταίρος και επενδυτής του Κοσόβου·

12.  σημειώνει ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί πηγή ύψιστης ανησυχίας για τα Δυτικά Βαλκάνια, ιδίως για τους πολίτες του Κοσόβου· επικροτεί την έγκριση του ψηφίσματος της Συνέλευσης του Κοσόβου με το οποίο καταδικάζεται απερίφραστα η στρατιωτική επίθεση και η εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, και συγχαίρει το Κόσοβο για την ταχεία ευθυγράμμισή του με την θέση της ΕΕ με την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας και τη σθεναρή αλληλεγγύη που εξέφρασε προς την Ουκρανία, γεγονός που χαρακτηρίζει το Κόσοβο ως πολύ αξιόπιστο εταίρο, βαθιά ενταγμένο στην ευρωπαϊκή και διατλαντική συμμαχία· επικροτεί την προθυμία του Κοσόβου να φιλοξενήσει Ουκρανούς πρόσφυγες και τη λήψη μέτρων για τη στήριξή τους, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του προγράμματος «Journalists in Residence», το οποίο επιτρέπει σε Ουκρανούς δημοσιογράφους να ζουν και να εργάζονται στο Κόσοβο· σημειώνει με ανακούφιση ότι δεν αναφέρθηκαν πρόσφατα σοβαρές απειλές για την ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα του Κοσόβου· υπογραμμίζει ότι η επιτυχής ένταξη του Βορρά και οι περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των Σέρβων του Κοσόβου μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη συνολική κατάσταση σταθερότητας και ασφάλειας στη χώρα·

13.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης και 24ης Ιουνίου 2022· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ, η μακροχρόνια δέσμευση προς τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένου του Κοσόβου, πρέπει να διατηρηθεί και η παράλληλη πορεία τους πρέπει να συνεχιστεί απρόσκοπτα, με βάση την αξιοκρατία, την πολιτική ευθυγράμμιση, την αλληλεγγύη σε διεθνή θέματα και τις συμφωνηθείσες δεσμεύσεις· ζητά μεγαλύτερο δυναμισμό στη διαδικασία διεύρυνσης·

Δημοκρατία και κράτος δικαίου

14.  επικροτεί το γεγονός ότι έχουν ενταθεί οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της διαφθοράς, μεταξύ άλλων και χάρη στην έγκριση της στρατηγικής για το κράτος δικαίου και του σχεδίου δράσης 2021-2026 ενώ υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή τους είναι μείζονος σημασίας· συγχαίρει το Κόσοβο για την άνοδό του κατά 17 θέσεις στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2021· ενθαρρύνει το Κόσοβο να συνεχίσει να βελτιώνει τις επιδόσεις του στην καταπολέμηση της διαφθοράς υψηλού επιπέδου και του οργανωμένου εγκλήματος και να διερευνήσει ενδελεχώς όλες τις πιθανές σχέσεις με την πολιτική εξουσία· καλεί τις αρχές του Κοσόβου να συνεχίσουν να ενισχύουν τη διερεύνηση και τη δίωξη υποθέσεων οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων εμπορίας ανθρώπων και ναρκωτικών, καθώς και να δραστηριοποιηθούν περισσότερο στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·

15.  επαινεί τις προσπάθειες του Κοσόβου για καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού, καθώς και για τον επαναπατρισμό και την ενσωμάτωση ξένων μαχητών· ενθαρρύνει το Κόσοβο να υιοθετήσει μια νέα στρατηγική για την πρόληψη του βίαιου εξτρεμισμού και του ρατσισμού που οδηγεί στην τρομοκρατία, λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή της προηγούμενης στρατηγικής αντιμετώπισε προβλήματα λόγω του μη θεσμικού συντονισμού και έλλειψης χρηματοδοτικών μέσων· ζητεί την ενεργό περιφερειακή συνεργασία για την αντιμετώπιση πιθανών τρομοκρατικών ενεργειών και τη διακοπή των χρηματοοικονομικών ροών που προορίζονται για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, καθώς και την ενίσχυση του συντονισμού και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των σχετικών οργανισμών και υπηρεσιών ασφαλείας της Δημοκρατίας του Κοσόβου και της ΕΕ·

16.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το δικαστικό σύστημα εξακολουθεί να είναι αναποτελεσματικό και ευάλωτο σε πολιτικές παρεμβάσεις· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις προτάσεις για τη μεταρρύθμιση του εισαγγελικού συστήματος και υπογραμμίζει ότι η γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας θα πρέπει να ληφθεί πλήρως υπόψη κατά την εφαρμογή τους· τονίζει ότι αυτό είναι υψίστης σημασίας για τη διασφάλιση της μη αναστρέψιμης πολιτικής ανεξαρτησίας και ακεραιότητας του δικαστικού σώματος και για τη βελτίωση της λογοδοσίας και της διαφάνειας του δικαστικού συστήματος του Κοσόβου·

17.  ενθαρρύνει το Κόσοβο να εντείνει τις προσπάθειες για την αύξηση των ικανοτήτων των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, την εκτέλεση των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόταση για τη σύσταση νέου οργανισμού για τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων σε αστικές υποθέσεις και επαναλαμβάνει την ανάγκη να ληφθεί πλήρως υπόψη η γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας πριν από την εφαρμογή της νομοθεσίας·

18.  σημειώνει τα σχέδια της κυβέρνησης για τον έλεγχο των δικαστών και των εισαγγελέων, και υπογραμμίζει τη σημασία της γνωμοδότησης της Επιτροπής της Βενετίας· τονίζει ότι ο έλεγχος ασφαλείας θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως έσχατη λύση και επιμένει ότι δεν θα πρέπει να παραβλέπονται οι επιφυλάξεις της ΕΕ και των ΗΠΑ σχετικά με μια δυνητική παράλυση του δικαστικού συστήματος· ενθαρρύνει σθεναρά τις αρχές του Κοσόβου να αξιοποιήσουν πλήρως τους ήδη υφιστάμενους μηχανισμούς και μέσα για την άμεση βελτίωση της ανεξαρτησίας, του επαγγελματισμού, της αποτελεσματικότητας και της ακεραιότητας του δικαστικού συστήματος της χώρας· χαιρετίζει τη συνεργασία των αρχών του Κοσόβου με την ΕΕ στο πλαίσιο αυτό·

19.  αποδοκιμάζει το γεγονός ότι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ για δίκαιη, διαφανή και αξιοκρατική επιλογή του Γενικού Εισαγγελέα, το Εισαγγελικό Συμβούλιο του Κοσόβου αγνόησε τις αρχές αυτές κατά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιλογής·

20.  χαιρετίζει τις προσπάθειες για την αποπολιτικοποίηση και την επικράτηση του επαγγελματισμού στη δημόσια διοίκηση του Κοσόβου και καλεί τις αρχές της χώρας να εντείνουν τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση και τα δημόσια οικονομικά με προοδευτικό και αναλογικό τρόπο· επαναλαμβάνει τη σημασία μιας χρηστής, αποπολιτικοποιημένης και προσανατολισμένης προς τον πολίτη δημόσιας διοίκησης, η οποία θα διορίζεται μέσω ανταγωνιστικής, αξιοκρατικής, διαφανούς και δίκαιης διαδικασίας· χαιρετίζει την πρόοδο όσον αφορά τη δημιουργία του Εθνικού Κεντρικού Ποινικού Μητρώου (NCCR), με την υποστήριξη της ΕΕ, και καλεί το Κόσοβο να αντιμετωπίσει τις εναπομένουσες προκλήσεις·

21.  επικροτεί την κατά πολύ καθυστερημένη έγκριση νόμων για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και τη δημοσιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων από τη Συνέλευση του Κοσόβου και ζητεί την αυστηρή εφαρμογή τους· εκφράζει τη λύπη του για την πρακτική των συνεχών μποϊκοτάζ της Προεδρίας της Συνέλευσης του Κοσόβου από εκπροσώπους του κόμματος Srpska Lista και για τον υψηλό αριθμό απουσιών των βουλευτών στις συνόδους της Συνέλευσης, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση ορισμένων σημείων της ημερήσιας διάταξης· χαιρετίζει την έγκριση σε πρώτη ανάγνωση του νέου κανονισμού της Συνέλευσης που θεσπίζει οικονομικές κυρώσεις κατά βουλευτών που δεν δικαιολογούν την απουσία τους και ζητεί την ταχεία τελική έγκριση και εφαρμογή του·

22.  συγχαίρει τη δυναμική και εποικοδομητική κοινωνία των πολιτών του Κοσόβου για το έργο και τη συμμετοχή της· ενθαρρύνει την κυβέρνηση να συνάψει σχέσεις συνεργασίας με φορείς της κοινωνίας των πολιτών, σε κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης, με παράλληλο σεβασμό της ανεξαρτησίας τους, και να διασφαλίσει την ουσιαστική συμμετοχή τους στα αντίστοιχα μεταρρυθμιστικά έργα, ιδίως στη βασική νομοθεσία·

23.  παροτρύνει την κυβέρνηση της χώρας να εφαρμόσει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, του 2016, που παραχωρεί εκτάσεις γης στη μονή Visoki Dečani και να αντιμετωπίσει δεόντως τυχόν σχετικές ανησυχίες· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι αρχές δεν έχουν ακόμη εφαρμόσει την εν λόγω δικαστική απόφαση, υπονομεύοντας έτσι τη δέσμευση της κυβέρνησης να επιβάλει το κράτος δικαίου και τον σεβασμό για μια ανεξάρτητη δικαστική εξουσία, καθώς και τη διεθνή φήμη της χώρας· υπογραμμίζει τη σημασία της εφαρμογής όλων των αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου· καλεί την κυβέρνηση να εφαρμόσει μια μη επιλεκτική προσέγγιση στην έννοια του κράτους δικαίου·

24.  επαινεί το έργο της αποστολής της ΕΕ για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Κόσοβο (EULEX), η οποία βοηθά τις αρχές του Κοσόβου στη δημιουργία βιώσιμων και ανεξάρτητων θεσμών κράτους δικαίου· επικροτεί την παράταση της εντολής της EULEX καθώς και την πρόσφατη σύσταση προσωρινής μονάδας για την ενίσχυση της σχηματισμένης αστυνομικής μονάδας της EULEX· ενθαρρύνει το Κόσοβο να συνεχίσει τη συνεργασία του με την EULEX και με τα Ειδικά Τμήματα και την Ειδική Εισαγγελία, ως σημαντική απόδειξη της προσήλωσής του στο κράτος δικαίου·

25.  επικροτεί τη συμφωνία εργασίας μεταξύ της αστυνομίας του Κοσόβου και της Ευρωπόλ τον Ιούλιο του 2020, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για ενισχυμένη συνεργασία στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού, και καλεί τις αρχές του Κοσόβου να αξιοποιήσουν πλήρως αυτές τις δυνατότητες· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Ιντερπόλ αποτελεί σημαντικό μέσο για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Κόσοβο δεν είναι ακόμη μέλος της Ιντερπόλ, παρά τις επανειλημμένες απόπειρες της χώρας να προσχωρήσει και ζητεί την ένταξη του Κοσόβου στην Ιντερπόλ ενώ καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να υποστηρίξουν προορατικά την προσπάθεια του αυτή·

26.  παροτρύνει την Επιτροπή να εφαρμόσει τις συστάσεις της ειδικής έκθεσης αριθ. 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου προκειμένου να διασφαλίσει τον αποτελεσματικό αντίκτυπο της χρηματοδοτικής βοήθειας της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια στο κράτος δικαίου, ιδίως με την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του ΜΠΒ ΙΙΙ για τη διαφοροποίηση και με αυστηρότερο κοινοβουλευτικό έλεγχο επί των κονδυλίων· καλεί την Επιτροπή να συνδέσει στενότερα τη χρηματοδότηση με την πρόοδο στον τομέα του κράτους δικαίου, να αυξήσει τη στήριξη προς τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, και να βελτιώσει την υποβολή εκθέσεων και την παρακολούθηση έργων, όπως έχει ζητήσει επανειλημμένα το Κοινοβούλιο· ζητεί, εν προκειμένω, να εξασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός των διαφόρων προγραμμάτων για το κράτος δικαίου που υποστηρίζονται από διεθνείς χορηγούς·

27.  καλεί την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο γόνιμης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά τις αρμοδιότητές της στον τομέα των κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως των κονδυλίων του ΜΠΒ ΙΙΙ·

Σεβασμός των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

28.  σημειώνει ότι το νομικό και θεσμικό πλαίσιο του Κοσόβου εγγυάται ευρέως την προστασία των ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, αλλά ότι η εφαρμογή είναι βασική· καλεί το Κόσοβο να βελτιώσει την ενσωμάτωση των παιδιών με αναπηρίες στα εκπαιδευτικά ιδρύματα· τονίζει ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες προκειμένου τα παιδιά με αναπηρίες να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση·

29.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Συνέλευση του Κοσόβου δεν ενέκρινε το σχέδιο αστικού κώδικα σε πρώτη ανάγνωση, και ζητεί τη έγκρισή του μόλις ο αστικός κώδικας υποβληθεί εκ νέου στην ολομέλεια, κάτι που θα επέφερε την αναγκαία πρόοδο στους πολίτες του Κοσόβου, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση των συνθηκών των πλέον ευάλωτων τμημάτων της κοινωνίας του Κοσόβου, ιδίως των γυναικών, των παιδιών και των ατόμων ΛΟΑΔΜ+, και θα είχε θετικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη του Κοσόβου· εκφράζει την υποστήριξή του για τη συμπερίληψη των ενώσεων μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου στη νομοθεσία, σύμφωνα με το σύνταγμα του Κοσόβου·

30.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, παρόλο που έχει σημειωθεί πρόοδος στη νομοθεσία και τις πολιτικές για τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ εντούτοις στην πράξη η εφαρμογή τους χωλαίνει· καταδικάζει κάθε ρητορική που εισάγει διακρίσεις και εξευτελίζει την κοινότητα ΛΟΑΔΜ+, μεταξύ άλλων από ορισμένους υψηλόβαθμους πολιτικούς· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, μεγαλύτερη δημόσια κινητοποίηση των ηγετικών κλιμακίων του Κοσόβου για την προώθηση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους πολίτες του Κοσόβου, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων ΛΟΑΔΜ+·

31.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή της σερβικής κοινότητας στις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές δομές του Κοσόβου είναι πολύ περιορισμένες· καλεί την κυβέρνηση του Κοσόβου και τους εκπροσώπους των σερβικών κοινοτήτων της χώρας να τηρήσουν την υπόσχεσή τους για εσωτερικό διάλογο και να συνεργαστούν ουσιαστικά με ανεξάρτητες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στις σερβικές κοινότητες, ιδίως στον Βορρά, με στόχο την επιτυχή ενσωμάτωσή τους· καλεί την ΕΕ να διευκολύνει και να στηρίξει περαιτέρω τα διακοινοτικά προγράμματα· επικροτεί τις προσπάθειες των αρχών του Κοσόβου για την καταπολέμηση του ρατσισμού και την επίλυση διακοινοτικών επεισοδίων·

32.  επαναλαμβάνει ότι η θεσμοθέτηση της εκμάθησης επίσημων γλωσσών στο Κόσοβο και η ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες και πληροφορίες στις επίσημες γλώσσες είναι ουσιαστικής σημασίας· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του για τη δημιουργία του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Πρίστινα και για την απόφαση να λειτουργήσει κέντρο γλωσσών για την εκμάθηση των επίσημων γλωσσών του Κοσόβου·

33.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του για μεγαλύτερη ένταξη των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων Ρομά, Ασκάλι, Αιγυπτίων, Βόσνιων, Τούρκων και Γκοράνι, καθώς και των ατόμων με αναπηρία και των εκτοπισθέντων, παρέχοντάς τους πρόσβαση σε επαρκή υγειονομική περίθαλψη, κοινωνική προστασία, εκπαίδευση, δικαιοσύνη, στέγαση και σε ευκαιρίες απασχόλησης, καθώς και σε άλλες κοινωνικές και δημόσιες υπηρεσίες, και διασφαλίζοντας την πρόσβασή τους στη λήψη πολιτικών και κοινωνικών αποφάσεων, με παράλληλη αποτελεσματική αντιμετώπιση των οριζόντιων μορφών διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι ομάδες αυτές, μέσω μιας συστημικής θεσμικής προσέγγισης· ζητεί να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την καταπολέμηση της αθιγγανοφοβίας· προτρέπει την κυβέρνηση να επιταχύνει τις εργασίες σχετικά με μια νέα στρατηγική για την περίοδο 2021-2026 και ένα σχέδιο δράσης για την κοινωνική ενσωμάτωση των κοινοτήτων των Ρομά, των Ασκάλι και των Αιγυπτίων στο Κόσοβο·

34.  ζητεί την επείγουσα αναθεώρηση των σχολικών βιβλίων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία περιέχουν παραπλανητικές πληροφορίες και χρησιμοποιούν γλώσσα και περιγραφές που εισάγουν διακρίσεις εις βάρος εθνοτικών μειονοτήτων, σεξουαλικών μειονοτήτων και γυναικών· ενθαρρύνει τις κυβερνητικές αρχές να συνεχίσουν την υποστηριζόμενη από την ΕΕ πρωτοβουλία «Στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη βασική και δευτεροβάθμια εκπαίδευση», η οποία ξεκίνησε στα τέλη του 2021 με στόχο την επικαιροποίηση των εν λόγω εγχειριδίων·

35.  συγχαίρει το Κόσοβο για την ειρηνική συνύπαρξη θρησκευτικών κοινοτήτων και το καλεί να εντείνει τις προσπάθειές του παρέχοντας ίσες ευκαιρίες στις μειονοτικές ομάδες, επαρκή εκπροσώπηση στην πολιτική και πολιτιστική ζωή και προστασία και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, των γλωσσών και των παραδόσεων των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων του· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Κοσόβου να διαβουλεύεται τακτικά και να συναντάται με όλες τις κοινότητες που ζουν στη χώρα στο πλαίσιο του εσωτερικού διαλόγου ενώ επικροτεί τη δημιουργία της νέας κυβερνητικής θέσης του αντιπροέδρου της κυβέρνησης για θέματα μειονοτήτων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

36.  αναγνωρίζει ότι το σύνταγμα του Κοσόβου είναι πολύ προοδευτικό όσον αφορά τα δικαιώματα των μειονοτήτων· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η αναφορά που υπέγραψαν σχεδόν 500 άτομα που ιστορικά αυτοπροσδιορίζονται ως Βούλγαροι, η οποία καταγράφηκε στη Συνέλευση του Κοσόβου τον Μάιο του 2018, δεν έχει ακόμη εξεταστεί. Συνιστά δε τα δικαιώματα των μειονοτήτων να κατοχυρωθούν νομικά και να διασφαλιστούν στην πράξη·

37.  υπογραμμίζει ότι τα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης αποτελούν έναν από τους βασικούς πυλώνες της δημοκρατίας και ότι οι δημοσιογράφοι πρέπει να προστατεύονται από πολιτικές πιέσεις· καταδικάζει τις πολιτικές πιέσεις που δέχονται συχνά, καθώς και τη χρήση στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού με στόχο τον εκφοβισμό του και σε δεύτερο χρόνο την αυτολογοκρισία· τονίζει ότι η δυσφήμηση δημοσιογράφων είναι απαράδεκτη· προειδοποιεί εναντίον οποιωνδήποτε δηλώσεων στιγματισμού των μέσων ενημέρωσης και δη από αξιωματούχους και δημόσια πρόσωπα που οφείλουν να αποτελούν πρότυπα συμπεριφοράς·

38.  σημειώνει ότι το τοπίο των μέσων ενημέρωσης έχει στρεβλωθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς οι επενδύσεις μεγάλης κλίμακας στις οποίες έχει προχωρήσει ο ιδιωτικός τομέας έχουν αυξήσει την επιρροή του στα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και τα επιγραμμικά μέσα ενημέρωσης χρησιμοποιούνται συχνά για την άσκηση εμπορικών και πολιτικών εκβιασμών· επαναλαμβάνει την ανάγκη να διασφαλιστεί η διαφάνεια στα μέσα ενημέρωσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον διορισμό νέου διοικητικού συμβουλίου του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα RTK με διαφανή και αξιοκρατική διαδικασία· ζητεί την εξεύρεση βιώσιμης λύσης για τη διασφάλιση της συντακτικής ανεξαρτησίας του RTK·

39.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τα συνεχή υψηλά ποσοστά ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, για τη βία εναντίον παιδιών στο Κόσοβο, για τον αριθμό των γυναικοκτονιών, καθώς και για τις φτωχές επιδόσεις του δικαστικού σώματος όσον αφορά την αποτελεσματική δίωξη των γυναικοκτονιών και των υποθέσεων έμφυλης βίας· ζητεί την αποτελεσματική εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής και της έμφυλης βίας· υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση είναι το κλειδί για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ορθή λειτουργία του συστήματος προστασίας, πρόληψης και απονομής δικαιοσύνης ως προς όλες τις μορφές έμφυλης βίας, μεταξύ άλλων μέσω της αύξησης του αριθμού των εκπαιδευμένων ως προς τη διάσταση του φύλου οργάνων της τάξης και δικαστών, μέσω της στήριξης των κέντρων προστασίας γυναικών, μέσω της παροχής νομικής συνδρομής στα θύματα, καθώς και μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού·

40.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση της εθνικής στρατηγικής για την προστασία από την ενδοοικογενειακή βία και από τη βία κατά των γυναικών, για το σχέδιο νόμου περί αποζημίωσης των θυμάτων εγκληματικών πράξεων και για την έγκριση αναθεωρημένων διατάξεων περί δωρεάν νομικής συνδρομής, με τις οποίες εξασφαλίζεται δωρεάν νομική συνδρομή στα θύματα ενδοοικογενειακής, έμφυλης και σεξουαλικής βίας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες του Κοσόβου να βελτιώσει τον εν γένει συντονισμό σε θέματα ισότητας των φύλων αλλά ζητεί παράλληλα περαιτέρω πρόοδο ως προς την επίτευξη της ισότητας των φύλων και την προαγωγή των δικαιωμάτων των γυναικών, μεταξύ άλλων δίνοντας προτεραιότητα στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και στην αύξηση της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών και δη τις οργανώσεις γυναικών·

41.  είναι θορυβημένο από το γεγονός ότι οι υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πλήττονται ιδιαιτέρως σοβαρά από επιθέσεις με τη μορφή εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης προερχόμενων από τη Ρωσία και την Κίνα· δηλώνει θορυβημένο διότι χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σερβία βοηθούν την Κίνα και τη Ρωσία στους γεωπολιτικούς τους στόχους· καταδικάζει ιδίως τις μακρόχρονες εκστρατείες παραπληροφόρησης του κρατικής ρωσικής ιδιοκτησίας σερβόφωνου καναλιού Sputnik Serbia, το οποίο παραπληροφορεί σε τακτική βάση αποσκοπώντας στην υποδαύλιση εθνοτικών εντάσεων, στην απονομιμοποίηση της κρατικής υπόστασης του Κοσόβου, στην αποσταθεροποίηση της διακυβέρνησής του και στην υπονόμευση των σχέσεων του Κοσόβου με την Ευρώπη·

42.  συνιστά την έναρξη διαλόγων με την κοινωνία των πολιτών στα Δυτικά Βαλκάνια και με τον ιδιωτικό τομέα με σκοπό τον συντονισμό προσπαθειών καταπολέμησης της παραπληροφόρησης στην περιοχή, με έμφαση στην έρευνα και ανάλυση και στην ενσωμάτωση της περιφερειακής εμπειρογνωμοσύνης· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει τις υποδομές που απαιτούνται για να δοθούν τεκμηριωμένες αποκρίσεις τόσο σε βραχυπρόθεσμες όσο και σε μακροπρόθεσμες απειλές παραπληροφόρησης στα Δυτικά Βαλκάνια· καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να υιοθετήσει μια πιο προορατική στάση, εστιάζοντας στην οικοδόμηση, και όχι στην υπεράσπισή, της αξιοπιστίας της ΕΕ στην περιοχή και στην επέκταση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης από την ειδική ομάδα στρατηγικής επικοινωνίας της ΕΥΕΔ (StratCom) ώστε να επικεντρωθεί στις διασυνοριακές απειλές παραπληροφόρησης που προέρχονται από χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους γείτονές τους·

43.  καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ να ενισχύσει άμεσα τη στήριξη της προς το Κόσοβο και τη συνεργασία της με αυτό για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και την καταπολέμηση των κακόβουλων υβριδικών δραστηριοτήτων που επιδιώκουν να υπονομεύσουν την ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής, ιδίως από τη Ρωσία και την Κίνα·

Συμφιλίωση και σχέσεις καλής γειτονίας

44.  επικροτεί την ενεργό συμμετοχή του Κοσόβου στους μηχανισμούς περιφερειακής συνεργασίας, μεταξύ άλλων δε και στην κοινή περιφερειακή αγορά και στην πράσινη ατζέντα για τα Δυτικά Βαλκάνια· χαιρετίζει τις διάφορες διμερείς συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ του Κοσόβου, της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας·

45.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συνεργασία των έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στο πλαίσιο της κοινής περιφερειακής αγοράς· σημειώνει ότι η κοινή περιφερειακή αγορά αποτελεί μια ολοκληρωμένη, ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά 18 εκατομμυρίων ανθρώπων· καλεί την κυβέρνηση του Κοσόβου να συμμετάσχει εποικοδομητικά στην εφαρμογή της κοινής περιφερειακής αγοράς, ιδίως όσον αφορά τις ανεπίλυτες διαπραγματεύσεις για τέσσερις συμφωνίες κινητικότητας και αναγνώρισης πτυχίων·

46.  τονίζει ότι όλες οι μορφές περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και αποδεκτές και για τις έξι χώρες και να καθιερώσουν τη συνεργασία σε ισότιμη βάση ενισχύοντας παράλληλα την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την επιφυλακτική του άποψη όσον αφορά την πρωτοβουλία «Ανοικτά Βαλκάνια», στην οποία δεν συμμετέχουν και οι έξι χώρες, ενώ εκφράζει την πεποίθησή του ότι η εν λόγω πρωτοβουλία θα πρέπει να βασίζεται στους κανόνες της ΕΕ και να έχει μόνο θετικό αντίκτυπο στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

47.  επιβεβαιώνει εκ νέου την αμέριστη στήριξή του στον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας υπό την αιγίδα της ΕΕ, ενώ συγχαίρει το έργο του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας, Miroslav Lajčák· επαναλαμβάνει τη σημασία της εποικοδομητικής δέσμευσης εκ μέρους των αρχών τόσο της Σερβίας όσο και του Κοσόβου προκειμένου να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη, νομικά δεσμευτική συμφωνία εξομάλυνσης, βασισμένη στην αμοιβαία αναγνώριση. Η εν λόγω συμφωνία είναι ζωτικής σημασίας καθώς θα επιτρέψει και στις δύο χώρες να συνεχίσουν την ευρωπαϊκή τους πορεία και θα συμβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία· αναμένει από την ΕΕ να μεσολαβήσει αποτελεσματικότερα μεταξύ των μερών, προκειμένου να ξεπεραστεί το σημερινό αδιέξοδο, και ζητεί να γίνουν σεβαστές και να εφαρμοστούν πλήρως, καλή τη πίστει και εγκαίρως όλες οι παλαιότερες συμφωνίες Βελιγραδίου-Πρίστινας, συμπεριλαμβανομένης της Ένωσης Δήμων σερβικής πλειοψηφίας, καθώς τούτο αποτελεί σημαντική πτυχή της διαδικασίας εξομάλυνσης για την αντιμετώπιση των αναγκών της σερβικής κοινότητας, αλλά δεν θα πρέπει να υπονομεύει τη λειτουργία των θεσμών του Κοσόβου·

48.  καλεί την ΕΥΕΔ να συστήσει έναν μηχανισμό για την παρακολούθηση και την επαλήθευση της εφαρμογής όλων των συμφωνιών που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και να υποβάλλει περιοδικές εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση· καλεί τους παράγοντες της ΕΕ να στηρίξουν τις αρχές του Κοσόβου, παρέχοντας συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφάλειας και ευκαιρίες για κοινωνικοοικονομική ολοκλήρωση κατά τη διάρκεια των εργασιών για τη δημιουργία Ένωσης Δήμων σερβικής πλειοψηφίας σύμφωνα με το σύνταγμα του Κοσόβου, και στο πλαίσιο αμοιβαίας συμφωνίας·

49.  ζητεί την ενεργό, εποικοδομητική και ουσιαστικότερη συμμετοχή των εκπροσώπων του Κοσόβου στον διάλογο υπό την αιγίδα του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ και της ίδιας της ΕΕ προκειμένου να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη, βιώσιμη και νομικά δεσμευτική συμφωνία που θα συνάδει με το διεθνές δίκαιο· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας διαλόγου μέσω της συμμετοχής των γυναικών, μεταξύ άλλων στη διαπραγματευτική ομάδα, της αυξημένης διαφάνειας έναντι του κοινού και της ουσιαστικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών·

50.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του διότι η γέφυρα της Μιτρόβιτσα δεν έχει ακόμη δοθεί πλήρως στην κυκλοφορία παρά την ολοκλήρωση των εργασιών ανακατασκευής· υπογραμμίζει ότι το άνοιγμα της γέφυρας είναι υψίστης σημασίας για την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών και προκειμένου να ξεπεραστούν οι διακοινοτικές διαιρέσεις και να προωθηθεί η διαδικασία συμφιλίωσης· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες για την ολοκλήρωση και την πλήρη υλοποίηση αυτού του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ έργου· καλεί τις αρχές της Σερβίας και του Κοσόβου να προωθήσουν τις διαπροσωπικές επαφές μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων, με σκοπό την ενίσχυση του διαλόγου, μεταξύ άλλων σε μη κυβερνητικό επίπεδο·

51.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την απόφαση της κυβέρνησης του Κοσόβου να απορρίψει πρόταση διεθνών μεσολαβητών για συλλογή των ψηφοδελτίων των επιλέξιμων εκλογέων ώστε να τους επιτραπεί να ψηφίσουν στο έδαφος του Κοσόβου στις σερβικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, γεγονός που υπονόμευσε τη δέσμευση της κυβέρνησης να προστατεύσει τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα όλων των πολιτών της, συμπεριλαμβανομένων των μειονοτήτων·

52.  καλεί τόσο τη Σερβία όσο και το Κόσοβο να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την επίλυση του ζητήματος των αγνοουμένων και την απονομή δικαιοσύνης για τα εγκλήματα πολέμου, καθώς και να επιτρέψουν την πρόσβαση σε τοποθεσίες όπου βρίσκονται λείψανα αγνοουμένων· ζητεί από την κυβέρνηση του Κοσόβου να ασχοληθεί και με αυτά τα θέματα στο πλαίσιο του προγράμματος διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας και να καθιερώσει συνεργασία μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας· τονίζει ότι η δημιουργία ενός ειδικού δικαστηρίου για τα μεταπολεμικά εγκλήματα και η συνεργασία με αυτό θα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα· εκφράζει τη βαθιά συμπαράστασή του στις οικογένειες των αγνοουμένων και παροτρύνει την κυβέρνηση να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ενημέρωσή τους και να επιδείξει μεγαλύτερη ευαισθησία στον τρόπο επικοινωνίας μαζί τους·

53.  εκφράζει την απογοήτευσή του για τις απόπειρες αποσταθεροποίησης στα βόρεια σύνορα του Κοσόβου τον Σεπτέμβριο του 2021· καταδικάζει απερίφραστα τις στρατιωτικές απειλές που εξαπέλυσε η Σερβία και καλεί το Κόσοβο και τη Σερβία να αντιμετωπίσουν όλα τα ζητήματα μέσω διαλόγου· αποδοκιμάζει τα διάφορα περιστατικά απαγόρευσης εισόδου σε αξιωματούχους στο έδαφος του Κοσόβου ή της Σερβίας· καλεί αμφότερα τα μέρη να αντιμετωπίζουν όλες τις επισκέψεις με τρόπο που να είναι επωφελής για τη διαδικασία εξομάλυνσης·

54.  υπενθυμίζει την ανάγκη να ανοίξουν τα αρχεία της Γιουγκοσλαβικής Μυστικής Υπηρεσίας (UDBA) και της μυστικής υπηρεσίας του Γιουγκοσλαβικού Λαϊκού Στρατού (KOS), προκειμένου να διερευνηθούν ενδελεχώς και να αντιμετωπιστούν τα εγκλήματα και οι εγκληματικές οργανώσεις της κομμουνιστικής εποχής σε ολόκληρη την περιοχή· σημειώνει ότι ο χειρισμός γεγονότων του παρελθόντος με απόλυτη διαφάνεια αποτελεί βήμα προς τον περαιτέρω εκδημοκρατισμό, τη λογοδοσία και τη θεσμική ισχύ σε όλη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων·

55.  επαναλαμβάνει την υποστήριξή του στην πρωτοβουλία για τη σύσταση της Περιφερειακής Επιτροπής εξακρίβωσης των γεγονότων σχετικά με τα εγκλήματα πολέμου και άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν στο έδαφος της πρώην Γιουγκοσλαβίας (RECOM)· υπογραμμίζει τη σημασία του έργου που έχει επιτελέσει το Γραφείο Περιφερειακής Συνεργασίας των Νέων (RYCO) και εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενεργό συμμετοχή του Κοσόβου· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη επιτυχή έναρξη του προγράμματος διμερών ανταλλαγών μεταξύ σχολικών τάξεων στα Δυτικά Βαλκάνια του Γραφείου Περιφερειακής Συνεργασίας των Νέων (RYCO)· επαναλαμβάνει την ανάγκη για προσέγγιση των νέων ατόμων από τους βόρειους δήμους και για ένταξη αυτών στις κοινωνικοοικονομικές δομές της χώρας·

56.  χαιρετίζει θερμά το γεγονός ότι το Κόσοβο και η Σερβία ενέκριναν τον χάρτη πορείας για την εφαρμογή των ενεργειακών συμφωνιών, ο οποίος αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου στον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ με σκοπό την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων για όλους τους πολίτες·

57.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την έναρξη της υλοποίησης μιας ζώνης χωρίς τέλη περιαγωγής σε όλη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένου του Κοσόβου, από την 1η Ιουλίου 2021, διότι έτσι βελτιώνεται η συνδεσιμότητα και προκύπτουν απτά και συγκεκριμένα οφέλη για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στην περιοχή· παροτρύνει το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συνεργαστούν με τις αρχές των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων για την κατάργηση των τελών περιαγωγής μεταξύ των Δυτικών Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

58.  επικροτεί τις πρωτοβουλίες στους τομείς του πολιτισμού και της νεολαίας, όπως είναι το ετήσιο διασυνοριακό καλλιτεχνικό φεστιβάλ «Mirëdita, dobar dan» που προωθεί τη συνεργασία μεταξύ καλλιτεχνών και ακτιβιστών στο Κόσοβο και τη Σερβία· ενθαρρύνει τις αρχές του Κοσόβου και της Σερβίας, μεταξύ άλλων και σε τοπικό επίπεδο, να αξιοποιήσουν περαιτέρω αυτές τις θετικές πρωτοβουλίες και να χρησιμοποιήσουν την πολιτιστική κληρονομιά ως μέσο για τη σύγκλιση διαφορετικών κοινοτήτων· ενθαρρύνει τη δημιουργία ενός πολυεθνικού και πολυγλωσσικού δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα, ο οποίος θα προάγει την ειρήνη και τη συμφιλίωση μεταξύ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, κατά το παράδειγμα του ARTE·

59.  καλεί την ΕΕ να ενισχύσει περαιτέρω τη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της ασφάλειας, τη δημόσια διπλωματία και τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις, προκειμένου να επιτευχθεί πρόοδος όσον αφορά τη συμφιλίωση· χαιρετίζει την ανανεωμένη δέσμευση των συμμάχων της ΕΕ, ιδίως τον διορισμό ειδικών απεσταλμένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας για τα Δυτικά Βαλκάνια· καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενά και να συντονιστούν με τον απεσταλμένο της ΕΕ προκειμένου να ενισχυθεί η μόχλευση και να παρασχεθούν συνεκτικές συμβουλές και υποστήριξη·

60.  αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης στο Κόσοβο (KFOR) και των συμμετεχόντων κρατών στην οικοδόμηση και διατήρηση ασφαλούς και προστατευμένου περιβάλλοντος για όλους τους πολίτες του Κοσόβου και στη διευκόλυνση της ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων· υπενθυμίζει τη σημασία της KFOR για τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη των δυνάμεων ασφαλείας του Κοσόβου μέσω της παροχής συμβουλών, κατάρτισης και ανάπτυξης ικανοτήτων·

61.  καλεί την Επιτροπή και το Γραφείο της ΕΕ στο Κόσοβο να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την ενίσχυση της προβολής και για την προώθηση του ρόλου, των προσπαθειών και των οφελών μιας στενότερης συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Κοσόβου·

Κοινωνικοοικονομικές μεταρρυθμίσεις

62.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις θετικές εξελίξεις ως προς την οικονομική ανάπτυξη του Κοσόβου· εκφράζει την ικανοποίησή του διότι το Κόσοβο θα επωφεληθεί επίσης από την ψηφιακή ενιαία αγορά της ΕΕ, δεδομένων του μεγάλων ευκαιριών που παρέχει η ψηφιοποίηση για την ανάπτυξη της οικονομίας του Κοσόβου·

63.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση με στόχο τη μείωση της παραοικονομίας· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του διότι η ακμάζουσα παραοικονομία στο Κόσοβο εξακολουθεί να εμποδίζει την ανάπτυξη του ιδιωτικού του τομέα· σημειώνει την ύπαρξη στρατηγικής και αντίστοιχου σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της άτυπης απασχόλησης, αλλά ζητεί πιο αποτελεσματική εφαρμογή τους· σημειώνει το μεγάλο ποσοστό των εισροών προσωπικών εμβασμάτων στο ΑΕΠ του Κοσόβου·

64.  συγχαίρει το Κόσοβο για την επιτυχή διαχείριση της πανδημίας της COVID-19, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τη διαδικασία εμβολιασμού· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το Κόσοβο έχει αγοράσει αποκλειστικά εμβόλια παραγωγής και πιστοποίησης ΕΕ/Ηνωμένου Βασιλείου/ΗΠΑ κατά της COVID-19 και ότι προχωρούν οι εργασίες προκειμένου το Κόσοβο να συμμορφωθεί με τις προϋποθέσεις για το ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID·

65.  επικροτεί τα μέτρα έκτακτης ανάγκης της κυβέρνησης και τη δημιουργία 25 000 νέων θέσεων εργασίας μέσω της δέσμης μέτρων ανάκαμψης· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η βοήθεια προς τις κοινωνικές ομάδες που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία ήταν περιορισμένη· προτρέπει το Κόσοβο, όσον αφορά την πανδημία, να παράσχει καλά στοχευμένη και προσωρινή δημοσιονομική στήριξη σε ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις· τονίζει ότι η ανάκαμψη μετά την πανδημία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των αρχών να αντιμετωπίσουν τις διαρθρωτικές προκλήσεις και από την αποτελεσματική εφαρμογή των δεσμών οικονομικής στήριξης·

66.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την εκταμίευση δέσμης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής για τη νόσο COVID-19 με στόχο τον μετριασμό των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας και τη διατήρηση της μακροοικονομικής σταθερότητας, καθώς και για την κινητοποίηση 14,2 δισεκατομμυρίων EUR από τον ΜΠΒ ΙΙΙ για τη στήριξη των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων κατά την εκπλήρωση των απαιτήσεων για την ένταξή τους στην Ευρώπη·

67.  υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή τόσο θεμελιωδών όσο και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων παραμένει απαραίτητη για την οικονομική ανάκαμψη και την κοινωνική ανάπτυξη, δεδομένου ότι οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, τη βελτίωση του κράτους δικαίου, την ενίσχυση της διαφάνειας και την εδραίωση των θεσμών και του κοινωνικού διαλόγου θα συμβάλουν επίσης στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα· καλεί το Κόσοβο να ευθυγραμμιστεί περαιτέρω με το κεκτημένο της ενιαίας αγοράς της ΕΕ και καλεί τις αρχές του Κοσόβου και την Επιτροπή να στηρίξουν περαιτέρω τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις προκειμένου να αναπτύξουν μια ισχυρότερη και ανθεκτικότερη οικονομία·

68.  υπογραμμίζει ότι η ανεπαρκής και επισφαλής παροχή ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί έναν από τους περιορισμούς στην ανταγωνιστικότητα του Κοσόβου και ότι η έλλειψη ενεργειακής ασφάλειας συνεπάγεται σημαντικό κόστος για τις επιχειρήσεις και αποτελεί μεγάλο εμπόδιο για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων υψηλής ποιότητας· παροτρύνει το Κόσοβο να εντείνει τις προσπάθειες για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων ενεργειακής απόδοσης·

69.  παροτρύνει τις αρχές να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος ώστε οι σπουδαστές να αποκτούν τις δεξιότητες και τις γνώσεις που απαιτούνται από την αγορά εργασίας· υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας και της ευστοχίας του εκπαιδευτικού συστήματος για την αύξηση της απασχόλησης και για την άμβλυνση των αρνητικών συνεπειών που προξενεί η αναντιστοιχία δεξιοτήτων· καλεί τους σχετικούς φορείς να συμπεριλάβουν τα άτομα που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των μέτρων για την απασχόληση και να παρέχουν ισότιμη και χωρίς διακρίσεις κρατική εκπαίδευση στις μειονοτικές γλώσσες·

70.  ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες για την ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας, ιδίως για να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή των εργασιακών δικαιωμάτων των γυναικών και την αντιμετώπιση των έμφυλων στερεοτύπων, των ανισορροπιών μεταξύ των φύλων και του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στην αγορά εργασίας· επισημαίνει τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη συμμετοχή και την ποιότητα της εργασίας, την ανεπαρκή δράση για τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας, τις διακρίσεις στις νομικές διατάξεις που σχετίζονται με την άδεια μητρότητας και την ελλιπή φροντίδα παιδιών και προσχολικής μέριμνας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον αυξανόμενο αριθμό υποτροφιών για γυναίκες φοιτητές στους τομείς STEM (θετικές επιστήμες, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά)·

71.  εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη μετανάστευση και τη δημογραφική παρακμή, που στερούν από το Κόσοβο τους εξαιρετικά αναγκαίους εργαζομένους υψηλής ειδίκευσης, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, και καλεί το Κόσοβο να θεσπίσει ολοκληρωμένα κοινωνικοοικονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δρομολόγηση μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της ικανότητας των υπηρεσιών απασχόλησης του Κοσόβου και για την εφαρμογή σχετικών ενεργών πολιτικών στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και της κατάρτισης στον χώρο εργασίας·

72.  επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς την Επιτροπή να αναπτύξει μια περιφερειακή στρατηγική για να αντιμετωπιστεί η επίμονη ανεργία των νέων και η αύξηση της μετανάστευσης, με τη διόρθωση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων μεταξύ του εκπαιδευτικού συστήματος και της αγοράς εργασίας, τη βελτίωση της ποιότητας της διδασκαλίας και τη διασφάλιση της κατάλληλης χρηματοδότησης για ενεργητικά μέτρα για την αγορά εργασίας και την επαγγελματική κατάρτιση, καθώς και με την παροχή επαρκών υπηρεσιών φροντίδας των παιδιών και εγκαταστάσεων προσχολικής εκπαίδευσης· ενθαρρύνει την επέκταση του προγράμματος υποτροφιών του Κολλεγίου της Ευρώπης ώστε να συμπεριλάβει και φοιτητές από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, παράλληλα με τους φοιτητές από χώρες της Ευρωπαϊκής Γειτονίας·

73.  τονίζει την ανάγκη για επενδύσεις στην ψηφιοποίηση προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί το ψηφιακό χάσμα και να εξασφαλιστεί ισότιμη πρόσβαση στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων και για τις πλέον ευάλωτες ομάδες και τους κατοίκους της υπαίθρου· επισημαίνει τις μεγάλες δυνατότητες των νέων του Κοσόβου και της ψηφιοποίησης για την ανάπτυξη της οικονομίας του Κοσόβου· εκτιμά το γεγονός ότι η νεολαία του Κοσόβου έχει αναπτύξει γνώσεις στον τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών και ότι, ως εκ τούτου, το Κόσοβο θα μπορούσε να αποτελέσει την επόμενη Silicon Valley της Ευρώπης·

74.  ενθαρρύνει το Κόσοβο να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στον γεωργικό του τομέα προκειμένου να αυξήσει την τοπική παραγωγή τροφίμων και να μειώσει τις εισαγωγές βασικών ειδών διατροφής·

75.  τονίζει την ανάγκη να εξορθολογιστεί το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και να θεσπιστεί ένα συνεκτικό, δίκαιο και οικονομικά προσιτό σύστημα αποζημίωσης για την απασχόληση στον δημόσιο τομέα· επικροτεί την πρόθεση της κυβέρνησης του Κοσόβου να ασχοληθεί με την αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος των βετεράνων του πολέμου·

76.  θα παρακολουθεί στενά τη συμφωνία για τη μεταφορά καταδίκων από τη Δανία για την έκτιση των ποινών τους στα σωφρονιστικά κέντρα του Κοσόβου, η οποία θα τεθεί σε ισχύ το 2023· ζητεί να καταστούν πλήρως διαφανείς οι όροι και η διαχείριση αυτής της συμφωνίας και ενθαρρύνει τις αρμόδιες αρχές του Κοσόβου να αντιμετωπίσουν τις πιθανές διαφορές στις συνθήκες κράτησης στις εγκαταστάσεις του Κοσόβου μεταξύ των καταδικασθέντων στη Δανία και το Κόσοβο·

Περιβάλλον, ενέργεια και μεταφορές

77.  υπογραμμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή σύμφωνα με τις φιλοδοξίες της ΕΕ για το κλίμα και να επιταχυνθεί η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη, ανθεκτική, βιώσιμη, κυκλική και αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων οικονομία, δεδομένου ότι η πρόοδος σε αυτούς τους τομείς και η ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ έχουν παραμείνει χαμηλές·

78.  καλεί την κυβέρνηση να επιταχύνει τις εργασίες της σχετικά με την ενεργειακή στρατηγική 2022-2030, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, με ιδιαίτερη έμφαση στον βιώσιμο και οικονομικά προσιτό ενεργειακό εφοδιασμό, την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και την περαιτέρω διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, σε ευθυγράμμιση με το θεματολόγιο της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και τη Συμφωνία του Παρισιού· αποδοκιμάζει τη συνεχιζόμενη καθυστέρηση της δημοσίευσης της στρατηγικής·

79.  επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα της ενέργειας του Κοσόβου προέρχεται από τον άνθρακα και ζητεί την κατάργηση όλων των μη συμμορφούμενων επιδοτήσεων άνθρακα, την αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας και τη μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· αναγνωρίζει ότι είναι ανάγκη το βόρειο τμήμα του Κοσόβου να ενσωματωθεί πλήρως στο σύστημα τιμολόγησης·

80.  ενθαρρύνει το Κόσοβο να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και να ανοίξει την αγορά ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα επιλογής στους καταναλωτές και να διαλυθεί το υφιστάμενο μονοπώλιο στον τομέα· εκφράζει την ικανοποίησή του για το άνοιγμα νέας κεντρικής μονάδας παραγωγής θερμότητας στην Gjakova, χρηματοδοτούμενης με κονδύλια της ΕΕ, η οποία είναι η μόνη μονάδα στο Κόσοβο που λειτουργεί με βιομάζα και η οποία αναμένεται να μειώσει τη ρύπανση στην περιοχή κατά περισσότερο από 90 %·

81.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την ποιότητα του αέρα στις περισσότερες αστικές περιοχές του Κοσόβου· υπογραμμίζει, ειδικότερα, ότι τα τελευταία χρόνια το Κόσοβο παραβιάζει τα ανώτατα όρια για τους ατμοσφαιρικούς ρύπους που συνιστούν σοβαρή απειλή για την υγεία των πολιτών του Κοσόβου· καλεί το Κόσοβο να εμμείνει στο εθνικό του σχέδιο μείωσης των εκπομπών, το οποίο συνάδει με τις απαιτήσεις της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές(9)·

82.  τονίζει την ανάγκη για ένα υγιές περιβάλλον και για την προστασία υδάτινων πόρων και οικοσυστημάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στους ποταμούς για την ανάπτυξη της γεωργίας και την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και της ασφάλειας των υδάτων· επαινεί τις προσπάθειες για βελτίωση της ποιότητας της διαχείρισης των υδατικών λεκανών και των σχετικών αδειών· χαιρετίζει την ετυμηγορία του Ανώτατου Δικαστηρίου του Κοσόβου με την οποία ανεστάλη η άδεια χρήσης υδραυλικού σταθμού στη Shtërpca· ζητεί να σταματήσουν όλα τα έργα κατασκευής φραγμάτων εντός προστατευόμενων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών περιοχών Natura 2000 (Emerald)·

83.  τονίζει την ανάγκη για βελτιώσεις στη διαχείριση των αποβλήτων, ιδίως όσον αφορά τον διαχωρισμό και την ανακύκλωση των απορριμμάτων, καθώς και την ανάγκη θέσπισης μέτρων κυκλικής οικονομίας για τη μείωση των απορριμμάτων·

84.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την εφαρμογή βιώσιμων πολιτικών δημόσιων μεταφορών και κινητικότητας και για την αντιμετώπιση των μακροχρόνιων ελλείψεων στις υποδομές· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα σχέδια εκσυγχρονισμού των σιδηροδρόμων με δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και με επιχορηγήσεις της ΕΕ·

85.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια ύψους 3,2 δισεκατομμυρίων EUR και ζητεί από το Κόσοβο να το χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά· χαιρετίζει την εν εξελίξει προετοιμασία πέντε εμβληματικών έργων για την ενέργεια, τις υποδομές, το καθαρό νερό και τον αέρα, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής του τμήματος Πρίστινα-Merdare του αυτοκινητοδρόμου Peace, καθώς και την προετοιμασία για νέες επενδύσεις στον τομέα της ύδρευσης και της επεξεργασίας λυμάτων·

86.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις επιχειρήσεις της αστυνομίας του Κοσόβου σε συνεργασία με την EULEX για την παρεμπόδιση της παράνομης υλοτομίας σε ολόκληρο το Κόσοβο· ενθαρρύνει τις αρμόδιες αρχές και τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου στο βόρειο και νότιο τμήμα της χώρας να εντείνουν τη συνεργασία τους για την καταπολέμηση αυτού και άλλων εγκλημάτων·

o
o   o

87.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Κοσόβου.

(1) ΕΕ L 71 της 16.3.2016, σ. 3. (2) ΕΕ L 195 της 27.7.2017, σ. 3. (3) ΕΕ L 197 της 4.6.2021, σ. 114. (4) ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1. (5) ΕΕ C 108 της 26.3.2021, σ. 877. (6) ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 129. (7) ΕΕ C 494 της 8.12.2021, σ. 149. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0506. (9) Οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την ΕΕ και την υπεράσπιση της πολυμέρειας (2020/2114(INI))

P9_TA(2022)0286 A9-0172/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο με τίτλο «Shared Vision, Common Action: A Stronger Europe – A Global Strategy for the European Union’s Foreign and Security Policy» (Κοινό όραμα, κοινή δράση: Μια ισχυρότερη Ευρώπη – Μια συνολική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) που παρουσίασε στις 28 Ιουνίου 2016 η πρώην Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), Federica Mogherini,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση από τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και από την Επιτροπή προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την ενίσχυση της συμβολής της ΕΕ στην πολυμερή προσέγγιση βάσει κανόνων (JOIN(2021)0003),

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο: «Ένα νέο θεματολόγιο ΕΕ-ΗΠΑ για την παγκόσμια αλλαγή» (JOIN(2020)0022),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2021, σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ στον ΟΗΕ κατά την 76η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Επιτροπής, της 25ης Μαρτίου 2020, σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024 (JOIN(2020)0005), και ιδίως το ειδικό κεφάλαιο 3 σχετικά με την προώθηση ενός παγκόσμιου συστήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και το υποκεφάλαιο 3.1 σχετικά με την πολυμερή συνεργασία, το οποίο καθιστά λειτουργική τη δέσμευση της ΕΕ για ένα ισχυρό πολυμερές σύστημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη το αναθεωρημένο κείμενο της πολιτικής διακήρυξης για τον καθορισμό του πλαισίου της μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως συμφωνήθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών στις 17 Οκτωβρίου 2019,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια 2019-2024 και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου III (GAP III) της 25ης Νοεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 22ας Φεβρουαρίου 2021, σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ στα φόρουμ του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2021,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών του 2021 με τίτλο «Our Common Agenda» (Το κοινό μας θεματολόγιο),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τον ρόλο της ΕΕ στην προώθηση μιας ευρύτερης διατλαντικής εταιρικής σχέσης(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας της COVID-19 και των συνεπειών της(2),

–  έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 9ης Ιουνίου 2021 προς το Συμβούλιο όσον αφορά την 75η και 76η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών(3),

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, της 10ης Δεκεμβρίου 2003, και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τις νέες γραμμές δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής και των συστημάτων τους, της 17ης Δεκεμβρίου 2008,

–  έχοντας υπόψη την από 21 Οκτωβρίου 2021 σύστασή του προς τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, όσον αφορά τις πολιτικές σχέσεις και τη συνεργασία ΕΕ-Ταϊβάν(4),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 24ης Ιανουαρίου 2022, σχετικά με την αναβάθμιση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΟΗΕ-ΕΕ για τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και τη διαχείριση κρίσεων: προτεραιότητες 2022-2024,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Παρισιού για τη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, η οποία εγκρίθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ),

–  έχοντας υπόψη την Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες, που διεξήχθη στο Πεκίνο τον Σεπτέμβριο του 1995, τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης για τη χειραφέτηση των γυναικών που εγκρίθηκαν στο Πεκίνο, καθώς και τα μεταγενέστερα τελικά έγγραφα που προέκυψαν κατά τις έκτακτες συνόδους του ΟΗΕ «Πεκίνο+5», «Πεκίνο+10», «Πεκίνο+15» και «Πεκίνο+20» σχετικά με νέες δράσεις και πρωτοβουλίες για την εφαρμογή της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, τα οποία εγκρίθηκαν στις 9 Ιουνίου 2000, στις 11 Μαρτίου 2005, στις 2 Μαρτίου 2010 και στις 9 Μαρτίου 2015 αντίστοιχα,

–  έχοντας υπόψη την παγκόσμια στρατηγική των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση τον Σεπτέμβριο του 2006, και πρόκειται να επικαιροποιηθεί σύντομα,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 1325 (2000) του ΟΗΕ την οποία ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 31 Οκτωβρίου 2000,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 65/276 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που εγκρίθηκε στις 3 Μαΐου 2011 σχετικά με τη συμμετοχή της ΕΕ στις εργασίες του ΟΗΕ,

–  έχοντας υπόψη τις τέσσερις κοινές δηλώσεις της ΕΕ και του ΟΗΕ στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2018,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με τα αυτόνομα οπλικά συστήματα(5),

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία-πλαίσιο, της 29ης Σεπτεμβρίου 2020, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την παροχή αμοιβαίας στήριξης στο πλαίσιο των αντίστοιχων επιτόπιων αποστολών και επιχειρήσεών τους,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Απριλίου 2022 σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου 2022, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων εξελίξεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας και της υλοποίησης αυτών(7),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0172/2022),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια τάξη είναι ασταθής, πολώνεται και αμαυρώνεται όλο και περισσότερο από ανταγωνιστικά θεματολόγια και πολιτικές θέσεις, καθώς και από τον αυξανόμενο κίνδυνο ρυθμιστικής κατάτμησης και ανταγωνισμού όσον αφορά τα ρυθμιστικά πρότυπα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου απειλούνται διαρκώς περισσότερο στις διάφορες περιοχές του κόσμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών δέχονται όλο και μεγαλύτερες απειλές και υφίστανται όλο και μεγαλύτερους κινδύνους κατά την άσκηση του νόμιμου έργου τους·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμερής τάξη δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει και να εξαλείψει τις προκλήσεις της εποχής μας, όπως η πείνα και η ακραία φτώχεια, η ανισότητα, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, οι ασθένειες, οι οικονομικοί κλυδωνισμοί και η πρόληψη των συγκρούσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει σημειωθεί σημαντικής πρόοδος, αλλά την τελευταία δεκαετία παρατηρήσαμε οπισθοδρόμηση σε ορισμένους τομείς·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να ανανεωθεί το κοινωνικό συμβόλαιο και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Σεπτέμβριο του 2015, όλες οι χώρες δεσμεύτηκαν σε μια φιλόδοξη ατζέντα σχετικά με τον τρόπο από κοινού αντιμετώπισης των παγκόσμιων προκλήσεων, την ατζέντα 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ η πολυμερής προσέγγιση εξακολουθεί να αποτελεί το καλύτερο οργανωτικό σύστημα για την επίλυση των παγκόσμιων προκλήσεων, πρέπει να αναγνωριστεί ότι αντιμετωπίζει δυσκολίες στην αποτελεσματική εφαρμογή της·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κόσμος εισήλθε σε μια νέα πολυπολική εποχή με ιδιαίτερα πιθανότητα αναταραχών, αντιπαράθεσης και αστάθειας, η οποία χαρακτηρίζεται από μεγάλο γεωπολιτικό ανταγωνισμό που περιλαμβάνει μη παραδοσιακές απειλές και συγκρούσεις, όπως υβριδικές επιθέσεις και κυβερνοεπιθέσεις, οι οποίες συχνά συμβαίνουν εκτός κοινής θέας, αλλά έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ασφάλεια της ΕΕ και στην παγκόσμια ασφάλεια, και δεν διαθέτουμε τα κατάλληλα εργαλεία για να τις αντιμετωπίσουμε και να αντιδράσουμε σε αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει κίνδυνος χάσματος μεταξύ των σύγχρονων παγκόσμιων προκλήσεων και της ικανότητας του σύγχρονου πολυμερούς συστήματος να παρέχει αποτελεσματικές και χωρίς αποκλεισμούς λύσεις·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, η παγκόσμια τάξη αντιμετωπίζει όλο και περισσότερο πολιτικά ζητήματα και προκλήσεις που απαιτούν δράση σε διεθνές επίπεδο, όπως αποτελεσματικό παγκόσμιο πολιτικό διάλογο, συνεργασία και σύγκλιση θέσεων, προκειμένου να εξευρεθούν βιώσιμες λύσεις που μπορούν να φέρουν αποτελέσματα, συντονισμένη δράση και κοινά πρότυπα σε μια βασισμένη σε κανόνες τάξη τα οποία μπορούν να αποφέρουν απτά αποτελέσματα προς το συμφέρον όλων και να προωθήσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρότυπα αυτά θα πρέπει να συμβάλλουν στη διεθνή ειρήνη, σταθερότητα και βιώσιμη ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ υποστηρίζει τους διεθνείς νόμους και κανόνες·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κόσμος έχει γίνει πιο διασυνδεδεμένος, με αποτέλεσμα οι παράγοντες που δραστηριοποιούνται στη διεθνή σκηνή να είναι πιο αλληλοεξαρτώμενοι και οι προκλήσεις πιο περίπλοκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πολυεπίπεδα προβλήματα που προκύπτουν απαιτούν συλλογική δράση, ευέλικτες δομές και τη συμπερίληψη όλων των ενδιαφερόμενων φορέων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υφιστάμενη πολυμερής τάξη αποτελεί απόρροια της παγκόσμιας τάξης που διαμορφώθηκε μετά το 1945 και δεν αντικατοπτρίζει απαραιτήτως πλήρως τον σύγχρονο κόσμο, δεδομένου ότι δεν ελήφθησαν δεόντως υπόψη όλοι οι σύγχρονοι παγκόσμιοι παράγοντες στον σχεδιασμό της πολυμερούς αρχιτεκτονικής·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παγκόσμιες πολιτικές και οι κανόνες ελέγχου των όπλων, αφοπλισμού και μη διάδοσης εγκαταλείπονται και αποδυναμώνονται, ενώ παράλληλα αυξάνονται οι πωλήσεις συμβατικών όπλων, αυξάνεται το επίπεδο αυτονομίας του οπλικού συστήματος και πραγματοποιούνται επενδύσεις σε νέα όπλα μαζικής καταστροφής·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμέρεια, ως ειρηνικό μέσο οργάνωσης των σχέσεων μεταξύ κυρίαρχων κρατών, αμφισβητείται όλο και περισσότερο, εν μέρει λόγω αλλαγών στο διεθνές σύστημα, όπως η εμφάνιση νέων παραγόντων στην παγκόσμια σκηνή και υβριδικών απειλών οι οποίες προέρχονται από αυτούς, των εντάσεων που οφείλονται στη φύση των πολυμερών θεσμών και της ανάγκης αναμόρφωσης θεσμών που υπάρχουν εδώ και δεκαετίες, του αυξανόμενου χάσματος μεταξύ της κοινής γνώμης και των θεσμών, της έξαρσης των αισθημάτων κατά της παγκοσμιοποίησης, της παρακμής των παραδοσιακά κυρίαρχων γεωπολιτικών δυνάμεων και της επακόλουθης υποβάθμισης των παγκόσμιων ελευθεριών και της δημοκρατίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 και ο άνευ προηγουμένου αντίκτυπός της στη διεθνή κοινότητα ενίσχυσαν και επιτάχυναν τις αλλαγές αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι βρισκόμαστε στο προσκήνιο μιας νέας εποχής που απειλεί να υπονομεύσει περισσότερα από 70 χρόνια προόδου και σχετικής ειρήνης, και να εδραιώσει μια εποχή πολιτικής του πιο ισχυρού που προσπαθεί να υπονομεύσει τη βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη η οποία βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και το κράτος δικαίου, την ευθύνη, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων και την πολυμορφία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συνδυασμός εθνικών λαϊκιστικών κινήτρων, αποκλινόντων και μεταβαλλόμενων στόχων, και έλλειψης μεθόδων εφαρμογής και λογοδοσίας αναγκάζει το πολυμερές σύστημα να αντιμετωπίζει τρεις συνδεδεμένες κρίσεις: κρίση εξουσίας, συνάφειας και νομιμότητας, οι οποίες είναι αποτέλεσμα της έλλειψης πολιτικής βούλησης και συντονισμού, κυρίως στη Δύση·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της πολυμέρειας μπορεί να αποτελεί ευκαιρία για την αποκατάσταση της συναίνεσης σε μια διεθνή τάξη που βασίζεται στην πολυμερή προσέγγιση και το κράτος δικαίου μέσω της αποτελεσματικής συνεργασίας, της αλληλεγγύης και του συντονισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην ενσωμάτωση των απόψεων της κοινωνίας των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε πολυμερή φόρουμ όπως ο ΟΗΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει τη δημιουργία μιας Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών εντός του συστήματος του ΟΗΕ, προκειμένου να αυξηθεί ο δημοκρατικός χαρακτήρας, η δημοκρατική υποχρέωση λογοδοσίας και η διαφάνεια της παγκόσμιας διακυβέρνησης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμέρεια χρειάζεται ταχεία αναζωογόνηση προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η πολυδιάστατη και πολύπλευρη κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απειλές στην ειρήνη και την ασφάλεια, στις θεμελιώδεις ελευθερίες και τη δημοκρατία, η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η διαχείριση κινδύνου καταστροφών, οι προκλήσεις για την παγκόσμια δημόσια υγεία, ο αυξανόμενος προστατευτισμός, η παραπληροφόρηση, η εξωτερικές παρεμβάσεις, η ισότητα των φύλων, η βιώσιμη ανάπτυξη και η εμβάθυνση της φτώχειας και των ανισοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο αποτελούν ορισμένες από τις πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα θα είναι σε θέση να βρει διαρκείς και βιώσιμες απαντήσεις στις παρούσες και τις μελλοντικές προκλήσεις μόνο μέσω μιας ενισχυμένης πολυμερούς τάξης και πολιτικής ηγεσίας·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να αναζωογονηθεί και να προασπιστεί η πολυμέρεια, η ΕΕ πρέπει να συμβάλει στη διατήρηση και τη λειτουργία των πολυμερών θεσμών και διεθνών οργανισμών, επιδιώκοντας παράλληλα βαθύτερη συνεργασία με ομόφρονες εταίρους με σκοπό να υπερασπιστεί τις αξίες και τα συμφέροντά της· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνασπισμοί αυτοί θα αλλάζουν ανάλογα με τα ζητήματα και δεν θα πρέπει να υπονομεύουν τους υφιστάμενους θεσμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να προσπαθήσει να οικοδομήσει ανοικτούς συνασπισμούς και όχι κλειστές λέσχες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να βρει νέους τρόπους συνεργασίας με χώρες του παγκόσμιου Νότου, ενεργώντας επί ίσοις όροις, ως ισότιμος εταίρος·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή και η πανδημία της COVID-19 έχουν καταδείξει την παγκόσμια σημασία και την πολιτική υπεροχή των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών, όπως, μεταξύ άλλων, της πρόσβασης στην υγεία, του καθαρού αέρα και του νερού, της τροφής και άλλων πόρων, της εκπαίδευσης, της τεχνολογίας και του κυβερνοχώρου, η πρόσβαση στα οποία πρέπει να πραγματοποιείται με ασφάλεια, αξιοπιστία και χωρίς αποκλεισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 μάς υπενθύμισε ένα προφανές γεγονός: απέναντι σε μια πανδημία, η αλυσίδα υγειονομικής ασφάλειας είναι τόσο ισχυρή όσο και το πιο αδύναμο σύστημα υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 αποτελεί απειλή για τους ανθρώπους και τις οικονομίες παντού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε παγκόσμια δημόσια αγαθά και σε πολιτικές αντιδράσεις με στόχο την τυποποίηση και την επέκταση της εν λόγω πρόσβασης στις χώρες και τις κοινότητες απαιτεί παγκόσμια συνεργασία όσον αφορά τους στόχους, τα ελάχιστα κοινά πρότυπα και την ενεργό στήριξη των πλέον ευάλωτων χωρών και κοινοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό απαιτεί ένα αποτελεσματικό πολυμερές θεματολόγιο επικεντρωμένο στα παγκόσμια δημόσια αγαθά και τις δομές διακυβέρνησης που ενισχύουν την πρόσβαση σε αυτά τα αγαθά· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αποτελεσματικός πολιτικός διάλογος, η συνεργασία και η επίτευξη αποτελεσμάτων όσον αφορά την πρόσβαση σε παγκόσμια δημόσια αγαθά δεν μπορούν και δεν πρέπει να αποσυνδεθούν σε καμία περίπτωση από την προώθηση και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας, καθώς και την ενδυνάμωση όλων των ανθρώπων, ιδίως των πιο ευάλωτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 κατέδειξε τη σημασία του έργου του ΠΟΥ και της ικανότητας του ΠΟΥ να διαχειρίζεται γρήγορα και αποτελεσματικά την ανταπόκριση στην πανδημία, φέρνοντας παράλληλα στο φως ανησυχίες, όπως απόπειρες παρέμβασης και χειραγώγησης των δράσεών του για τον σκοπό αυτόν·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρομοκρατία εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις σοβαρότερες απειλές για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη διεκδικητικότητα των αυταρχικών και ολοκληρωτικών καθεστώτων και μη φιλελεύθερων κυβερνήσεων σε πολυμερή φόρουμ και διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων μέσω προσπαθειών αποδυνάμωσης και αναδιατύπωσης των διεθνών κανόνων, και της έντονης συμμετοχής τους στη διαχείριση και τη λήψη αποφάσεων των σχετικών διεθνών οργανισμών και πολυμερών φόρουμ, μπορεί να οδηγήσει σε ασύμμετρες, λιγότερο αποτελεσματικές και μεροληπτικές πολιτικές αντιδράσεις, σε εξάλειψη των ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας, και σε πολύ ασθενέστερη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας για την προάσπιση και την προώθηση των οικουμενικών αξιών και των οικουμενικών δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ατομικά θεματολόγια, οι μονομερείς δράσεις και η έλλειψη δέσμευσης και στήριξης προς πολυμερείς λύσεις μπορούν να υπονομεύσουν περαιτέρω την πολυμέρεια ως βασική οργανωτική αρχή για την αντιμετώπιση διακρατικών προκλήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να επιβεβαιωθεί η αξία της βασισμένης σε κανόνες διακυβέρνησης, της διεθνούς συνεργασίας, της δέσμευσης για τα θεμελιώδη δικαιώματα και των πραγματικά ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχετικοί διεθνείς οργανισμοί και πολυμερή φόρουμ θα είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη αυτών των στόχων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι αυτοί όχι μόνο θα επιτρέψουν αποτελεσματικότερο θετικό πολιτικό αντίκτυπο στις παγκόσμιες προκλήσεις, αλλά και θα περιορίσουν και θα αποτρέψουν τον κίνδυνο συγκρούσεων·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να επενδύσει περισσότερο από ποτέ στην ενίσχυση των πολυμερών οργανισμών ως μία από τις προτεραιότητες της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) και της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στρατηγικός προσανατολισμός της ΕΕ αποδίδει μεγάλη σημασία στις διεθνείς και πολυμερείς εταιρικές σχέσεις ως έναν από τους βασικούς πυλώνες της ΚΠΑA·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται πολυμερής συνεργασία μεταξύ ομοφρόνων εταίρων για την αντιμετώπιση κακόβουλων εξωτερικών παρεμβάσεων·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Our Common Agenda» (Το κοινό μας θεματολόγιο), η οποία παρουσιάστηκε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο του 2021, έγινε δεκτή από τη Γενική Συνέλευση τον Νοέμβριο του 2021 και συντάχθηκε μέσω ευρείας διαδικασίας διαβούλευσης που περιλάμβανε τα κράτη μέλη του ΟΗΕ, ηγετικές προσωπικότητες με πρωτοποριακές ιδέες, νέους, την κοινωνία των πολιτών, σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς και πολίτες, καθώς και το σύστημα του ΟΗΕ και τους πολυάριθμους εταίρους του, επιβεβαιώνει την ανάγκη για μια πιο αποτελεσματική, χωρίς αποκλεισμούς, βασισμένη σε κανόνες και δικτυωμένη πολυμέρεια για το μέλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή θα είναι απαραίτητη για το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών και άλλα πολυμερή φόρουμ, προκειμένου να συνεχίσουν να αποτελούν αποτελεσματικό φόρουμ για την παγκόσμια διαβούλευση και τη λήψη αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ βρίσκεται σε μοναδική θέση για να στηρίξει τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς στην επιδίωξη μιας μεταρρυθμιστικής διαδικασίας και στην αναζωογόνηση της ικανότητάς τους για επίτευξη αποτελεσμάτων και της δυνατότητάς τους να συνδέονται με σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, όπως οι νέοι ή οι κοινότητες που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, μεταξύ άλλων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει την ευκαιρία για εποικοδομητική και αποτελεσματική συνεργασία με ανταγωνιστικές δυνάμεις, διατηρώντας παράλληλα σταθερή στάση όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, προώθηση ενός κοινωνικού και πολιτικού προτύπου που βασίζεται στις οικουμενικές αξίες και επιδίωξη στενότερης συνεργασίας και συντονισμού με ομόφρονες χώρες, προκειμένου να ενισχυθεί η υπεροχή των οικουμενικών αξιών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και να προωθηθούν αποτελεσματικές λύσεις στις παγκόσμιες προκλήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινοβουλευτική διπλωματία θα αποτελέσει βασική συνιστώσα της ενίσχυσης της βασιζόμενης σε κανόνες, χωρίς αποκλεισμούς, δικτυωμένης και αποτελεσματικής πολυμέρειας·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της παραμένουν απόλυτα προσηλωμένα στην πολυμέρεια, τη χρηστή παγκόσμια διακυβέρνηση, την προώθηση των θεμελιωδών αξιών του ΟΗΕ ως αναπόσπαστου μέρους της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, και στους τρεις πυλώνες του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών: ανθρώπινα δικαιώματα, ειρήνη και ασφάλεια, και ανάπτυξη·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και ο ΟΗΕ εξακολουθούν να συνεργάζονται στενά σε περισσότερες από 170 χώρες για τη βελτίωση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους, τη μείωση της πείνας και του υποσιτισμού, την πρόληψη και την αντιμετώπιση κρίσεων, την οικοδόμηση δημοκρατικών κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς, την παροχή βασικών υπηρεσιών, την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, και τη διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος και τα εργαλεία του Κοινοβουλίου στον τομέα της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, της διαμεσολάβησης και του διαλόγου μπορούν να συμβάλουν ενεργά στην ενίσχυση της πολυμέρειας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νέος μηχανισμός «Η Ευρώπη στον κόσμο — Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας» (χρηματοδοτικό μέσο «Η Ευρώπη στον κόσμο»), σε συνδυασμό με την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» και τη στρατηγική της Παγκόσμιας Πύλης (Global Gateway), παρέχει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της την ικανότητα να συγκεντρώνουν πόρους με συνεργικό τρόπο, να συντονίζουν καλύτερα τη βοήθεια και να έχουν θετικές επιδράσεις στην εξωτερική δράση της ΕΕ, επίσης μέσω πολυμερών φόρουμ, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των χωρών εταίρων, επίσης μέσω συνεχιζόμενης, ενισχυμένης και επιτόπιας συνεργασίας με τον ΟΗΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην παροχή βοήθειας σε χώρες με ιστορικό χρηστής διακυβέρνησης και προσήλωση στις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο χρηματοδοτικό μέσο «Η Ευρώπη στον κόσμο» προβλέπει πολιτικό διάλογο υψηλού επιπέδου μεταξύ της Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και του Κοινοβουλίου σχετικά με τις προτεραιότητες προγραμματισμού, δίνοντας στο Κοινοβούλιο την ευκαιρία να επανασυνδέσει αυτόν τον διάλογο για την πολιτική και τον προγραμματισμό με την πολιτική προβολή και τις διαβουλεύσεις του με τρίτες χώρες, ενισχύοντας έτσι, την ικανότητα της ΕΕ να συνδράμει και να έχει θετικές επιδράσεις στις σχετικές τρίτες χώρες μέσω των δραστηριοτήτων κοινοβουλευτικής διπλωματίας και προβολής·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για να εκφράζεται η ΕΕ με ενιαία φωνή, πρέπει να επέλθουν ουσιαστικές αλλαγές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε θέματα εξωτερικών υποθέσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η λήψη αποφάσεων με ομοφωνία απλώς περιορίζει την ικανότητα της ΕΕ να αλληλεπιδρά στη διεθνή σκηνή ως ισχυρός παράγοντας, και ότι η ΕΥΕΔ πρέπει να συμφωνήσει, από κοινού με τα κράτη μέλη, να λαμβάνονται αποφάσεις με ειδική πλειοψηφία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής δεδομένου ότι αποτελεί αποτελεσματικότερο τρόπο λήψης αποφάσεων·

Ανοικοδόμηση μιας πολυμέρειας που κατοχυρώνεται στις βασικές αξίες της ΕΕ

1.  χαιρετίζει την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του ΑΠ/ΥΕ προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την ενίσχυση της συμβολής της ΕΕ στην πολυμερή προσέγγιση βάσει κανόνων· θεωρεί ότι η εν λόγω ανακοίνωση συμβάλλει εξαιρετικά άμεσα και προωθεί περαιτέρω τον προβληματισμό σχετικά με την κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ από τη σημαντική αλλά γενικότερη δέσμευσή της για αποτελεσματική πολυμέρεια, όπως ορίζεται στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφάλειας του 2003, προς τη συνειδητοποίηση της ανάγκης συνδυασμού της αξίας και του στόχου της αποτελεσματικής πολυμέρειας με τον βασιζόμενο σε αρχές ρεαλισμό και την ανάγκη προώθησης και διαφύλαξης των συμφερόντων και των αξιών της ΕΕ, όπως ορίζεται στη συνολική στρατηγική του 2016 για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι η καλύτερη στρατηγική για την υπεράσπιση της πολυμέρειας είναι η ανοικοδόμησή της, ώστε να καταστεί περισσότερο συναφής, ανθεκτική και αποτελεσματική·

2.  υποστηρίζει τη δήλωση της κοινής ανακοίνωσης ότι «το Συμβούλιο πρέπει να χρησιμοποιήσει τις διατάξεις της Συνθήκης που επιτρέπουν την εποικοδομητική αποχή και τη λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας»· τονίζει την ανάγκη να εδραιωθεί η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής στις μελλοντικές αλλαγές των συνθηκών της ΕΕ, οι οποίες θα επιτρέψουν στην ΕΕ να καταστεί αποτελεσματικότερος παγκόσμιος παράγοντας·

3.  συμφωνεί με την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ σχετικά με την ανάγκη να είναι η ΕΕ πιο αποφασιστική στην επιδίωξη των συμφερόντων της και στην προώθηση των οικουμενικών αξιών στις οποίες είναι θεμελιωμένη και, ως εκ τούτου, συμφωνεί με την ανάγκη να υπερασπιστεί και να ενισχύσει η ΕΕ αυτές τις αξίες και την βασισμένη σε κανόνες τάξη και πολυμέρεια ως μέσο για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τη διεθνή κοινότητα, για την παροχή πλατφόρμας για πολιτικό διάλογο, συνεργασία και σύγκλιση χωρίς αποκλεισμούς και για την επίτευξη πολιτικών αντιδράσεων που υποστηρίζονται από τη διεθνή κοινότητα γενικότερα και οι οποίες μπορούν πραγματικά να αποφέρουν αποτελέσματα·

4.  επισημαίνει ότι έχει ύψιστη σημασία για την ΕΕ να ενισχύσει την εξωτερική δράση και την εργαλειοθήκη της για τη διπλωματία με τα δικά της αυτόνομα μέσα, αυξάνοντας την ικανότητά της να είναι παγκόσμιος παράγοντας και να «μιλά με μία φωνή», προκειμένου να υπερασπιστεί καλύτερα την πολυμέρεια, στην οποία θα πρέπει να περιλαμβάνεται η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας, όπως ζητήθηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να συμπεριληφθεί το «νέο ευρωπαϊκό Μπάουχαους» ως νέο μέσο στην εργαλειοθήκη εξωτερικής δράσης της ΕΕ και ως χρήσιμο πολιτιστικό και δημόσιο διπλωματικό εργαλείο, το οποίο είναι θεμελιώδες για την προώθηση μιας βασισμένης σε αξίες πολυμερούς τάξης και την ενίσχυση των διεθνών εταιρικών σχέσεων·

5.  επισημαίνει την ικανότητα της ΕΕ να καταρτίζει πολύ αποτελεσματικά και χωρίς αποκλεισμούς ρυθμιστικά πρότυπα για την ενιαία αγορά της και θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει επίσης να επιδιώξει να προωθήσει τα πρότυπα αυτά στο πλαίσιο της εξωτερικής της δράσης ως υπόδειγμα και συμβολή στη συζήτηση για αποτελεσματικά παγκόσμια ρυθμιστικά πρότυπα· υπενθυμίζει το άρθρο 24 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), στο οποίο αναφέρεται ότι «τα κράτη μέλη υποστηρίζουν ενεργά και ανεπιφυλάκτως την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας της Ένωσης, με πνεύμα πίστης και αμοιβαίας αλληλεγγύης» και ότι «απέχουν από κάθε δράση αντίθετη προς τα συμφέροντα της Ένωσης ή ικανή να θίξει την αποτελεσματικότητά της ως συνεκτικής δύναμης στις διεθνείς σχέσεις»· εκφράζει την ανησυχία του για τις δραστηριότητες ορισμένων κρατών μελών, όπως η ανάληψη διμερών διπλωματικών πρωτοβουλιών με τρίτες χώρες, οι οποίες ενδέχεται να αντιβαίνουν στις διατάξεις του άρθρου 24 ΣΕΕ·

6.  πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να δρα ως ένθερμος και βασικός υπερασπιστής της πολυμέρειας στον κόσμο και να αποφεύγει ενέργειες που υπονομεύουν αυτούς τους στόχους· εν κατακλείδι εκτιμά ωστόσο ότι η ΕΕ, προκειμένου να διατηρήσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, πρέπει να αντιδράσει στις παγκόσμιες προκλήσεις, όπως ο αυξανόμενος κατακερματισμός, η εργαλειοποίηση του εμπορίου και ο προστατευτισμός·

7.  είναι της άποψης ότι η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις προσπάθειες για την εξεύρεση λύσεων σε παγκόσμια προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, ή για την προώθηση της σταθερότητας και της ειρήνης, ως σημείο αφετηρίας για ευρύτερες διπλωματικές σχέσεις με τρίτες χώρες με τις οποίες ο διάλογος και η συνεργασία σε άλλα θέματα πολιτικής ενδέχεται να μην είναι πάντοτε άμεσα εφικτοί·

8.  καλεί την ΕΕ να γίνει πιο δυναμική και στρατηγική στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων παγκόσμιων απειλών· υπογραμμίζει ότι στο πλαίσιο του ταχέως μεταβαλλόμενου γεωπολιτικού τοπίου, ο κόσμος βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι και οι πολυμερείς θεσμοί κινδυνεύουν να κυριαρχηθούν από μη δημοκρατικά καθεστώτα· ζητεί να αναληφθεί ισχυρή, βασισμένη στη δράση, δέσμευση για την προστασία της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων στα πολυμερή φόρουμ·

9.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ είναι απλώς παρατηρητής σε όλους σχεδόν τους διεθνείς οργανισμούς και τα πολυμερή φόρουμ και ότι η κατάσταση αυτή δεν αντικατοπτρίζει ούτε τον βαθμό των αρμοδιοτήτων της ΕΕ ούτε την όλο και μεγαλύτερη σημασία των υπερεθνικών περιφερειακών οργανισμών στη λήψη αποφάσεων παγκοσμίως· πιστεύει ότι η αποτελεσματικότητα της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θέση της στα πολυμερή φόρουμ και τους οργανισμούς· καλεί συνεπώς τα κράτη μέλη να επιστρατεύσουν την πολιτική βούληση να ενισχύσουν τη θέση της ΕΕ στους πολυμερείς οργανισμούς και τα φόρουμ, και να συγκεντρώσουν τη στήριξη τρίτων χωρών για μια τέτοια αλλαγή καθεστώτος, ώστε η ΕΕ να μπορέσει πραγματικά να τηρήσει τη δέσμευσή της να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την πολυμέρεια·

Ενίσχυση των Ηνωμένων Εθνών και της συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύστημά τους

10.  επαναλαμβάνει την ένθερμη υποστήριξή του στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θέσπισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, António Guterres και επισημαίνει την ανάγκη για περαιτέρω πρόοδο, ιδίως όσον αφορά την ένταξη των γυναικών, των νέων και των ατόμων σε ευάλωτη κατάσταση, καθώς και για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη διατομεακότητα στις δομές του ΟΗΕ· τονίζει τη σημασία ενός συστήματος των Ηνωμένων Εθνών το οποίο θα μπορεί να συνεχίσει να παράγει πραγματικά αποτελέσματα· επισημαίνει την αξία του οράματος «One UN» του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, όπου οι διάφοροι οργανισμοί και οι συνιστώσες του ΟΗΕ μπορούν πραγματικά να διασυνδεθούν και να λειτουργήσουν από κοινού με βάση μια ενιαία δημοσιονομική και διαχειριστική δομή, και μπορούν να ενισχύσουν την επίτευξη των στόχων του ΟΗΕ· επισημαίνει, ειδικότερα, τον ενισχυμένο ρόλο των μόνιμων συντονιστών του ΟΗΕ που προβλέπονται από τη μεταρρύθμιση του αναπτυξιακού συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και θεωρεί ότι οι εν λόγω μόνιμοι συντονιστές του ΟΗΕ που επί του παρόντος δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 130 χώρες δεν θα πρέπει μόνο να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στον συντονισμό της επιτόπιας εφαρμογής των προγραμμάτων των Ηνωμένων Εθνών για την ενίσχυση της ενότητας της δράσης του ΟΗΕ, αλλά θα πρέπει επίσης να συνεργάζονται στενά με τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στα οικεία κράτη μέλη του ΟΗΕ και να διαβουλεύονται μαζί τους για την επιδίωξη συνεργειών και αμοιβαίας ενίσχυσης με τα θεματικά και γεωγραφικά προγράμματα της ΕΕ για την εν λόγω χώρα·

11.  επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ και τα Ηνωμένα Έθνη θα πρέπει να συνεργαστούν στενά σε επίπεδο έδρας και στις περιοχές και τις χώρες όπου παρέχουν συνδρομή, για να ανταλλάξουν αναλύσεις και να ευθυγραμμίσουν την πολιτική και τον προγραμματικό σχεδιασμό, ώστε να μεγιστοποιήσουν τις επιδράσεις τους στην ευημερία των ανθρώπων και του πλανήτη· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την προβολή και τον αντίκτυπο των προγραμμάτων του ΟΗΕ σε τρίτες χώρες, καθώς και να καθορίσει τον δικό της προγραμματισμό και τη βοήθεια με συνεργικό τρόπο που επίσης ενισχύει τις επιδράσεις τους σύμφωνα με τους στόχους του ΟΗΕ· τονίζει, ως εκ τούτου, την αξία της στενής διαβούλευσης και συνεργασίας ΕΕ-ΟΗΕ και καλεί την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε τρίτες χώρες να επικοινωνήσουν ενεργά και να διαβουλευθούν με τον ΟΗΕ σχετικά με την πολιτική και τις προγραμματικές δραστηριότητες του ΟΗΕ για την περίοδο 2021-2027 και μετέπειτα· καλεί τον ΟΗΕ να διαβουλεύεται τακτικά με την ΕΕ στην έδρα του ΟΗΕ, αλλά και επιτόπου σε τρίτες χώρες·

12.  είναι της άποψης ότι η ΕΕ και ο ΟΗΕ θα πρέπει να πραγματοποιούν ετήσιες συνόδους κορυφής στις οποίες θα προβλέπεται η δυνατότητα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ να συναντάται με το Συμβούλιο, την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και το Κοινοβούλιο· καλεί τον ΟΗΕ να διασφαλίσει τη σταθερή παρουσία υψηλού επιπέδου συνομιλητών από τα Ηνωμένα Έθνη στο Κοινοβούλιο για την προώθηση του δομημένου και συνεκτικού πολιτικού διαλόγου και την ενίσχυση της προβολής των προσπαθειών του ΟΗΕ· επισημαίνει την ανάγκη να βελτιωθεί η πολιτική λειτουργία του ΟΗΕ, ζητώντας ισχυρότερη διασύνδεση μεταξύ του ΟΗΕ και των περιφερειακών οργανισμών, όπως υπογράμμισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, κ. Guterres· επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης του συντονισμού των οργανισμών του ΟΗΕ με τους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς μέσω του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου του ΟΗΕ (ECOSOC)· υποστηρίζει τις προτάσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, κ. Guterres, να δοθεί στους νέους και την κοινωνία των πολιτών ισχυρότερη φωνή εντός του συστήματος του ΟΗΕ·

13.  επισημαίνει ότι, για να καταστεί η ΕΕ αποτελεσματικότερος παγκόσμιος εταίρος ικανός να υπερασπιστεί την πολυμερή τάξη, πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα της ΕΕ να ενεργεί σθεναρά και έγκαιρα ως αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας· καλεί, ως εκ τούτου, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αξιολογήσουν ενδελεχώς, να διερευνήσουν και να αναπτύξουν επιλογές για τη δημιουργία μόνιμων πολυεθνικών στρατιωτικών μονάδων, οι οποίες θα είναι μόνιμα εγκατεστημένες και θα λαμβάνουν κοινή εκπαίδευση·

14.  καλεί τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να εντείνει τις προσπάθειές του για την εφαρμογή της στρατηγικής των Ηνωμένων Εθνών για την ισότητα των φύλων ως ουσιώδους μέσου διασφάλισης της ίσης εκπροσώπησης των γυναικών στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών σε όλα τα επίπεδα ιεραρχίας· υπενθυμίζει ότι, από τη δημιουργία του ΟΗΕ το 1945, καμία γυναίκα δεν έχει διοριστεί Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ· επισημαίνει τη γενικότερη ανάγκη να υπάρχει δίκαιη εκπροσώπηση των γυναικών και των περιθωριοποιημένων ομάδων, καθώς και αυξημένη ποικιλομορφία στους διεθνείς οργανισμούς· στηρίζει με σθένος το θεματολόγιο για τους νέους, την ασφάλεια και την ειρήνη και τον στόχο του, ο οποίος συνίσταται στην εξασφάλιση μεγαλύτερης συμμετοχής των νέων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο·

15.  είναι της άποψης ότι η ΕΕ θα πρέπει να προσδιορίσει τα όργανα του ΟΗΕ και τους άλλους πολυμερείς οργανισμούς που είναι καίριας σημασίας για την προώθηση του πολιτικού διαλόγου, της σύγκλισης και των πολιτικών λύσεων για τις παγκόσμιες προκλήσεις και για τον καθορισμό προτύπων· θα πρέπει επίσης να καθορίσει σαφείς στόχους και προτεραιότητες για διάλογο και στήριξη, συμπεριλαμβανομένης της δημοσιονομικής στήριξης, στα εν λόγω όργανα και οργανισμούς· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι ήδη οι κορυφαίοι χρηματοδότες του ΟΗΕ και πολλών από τους οργανισμούς και τα προγράμματά του, αλλά ότι αυτή η δέσμευση και στήριξη προς τον ΟΗΕ δεν μεταφράζεται πάντα σε ισχυρότερη επιρροή της ΕΕ, των κρατών μελών της και ομοφρόνων εταίρων σε βασικές θέσεις του ΟΗΕ ή σε πολυμερή φόρουμ, γεγονός που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό σε μια περίοδο αυξανόμενης διεκδικητικότητας των μη δημοκρατικών καθεστώτων, όπως η Ρωσία, σε τέτοια φόρουμ·

16.  επισημαίνει την αυξημένη γεωπολιτική σημασία των προτύπων, ιδίως στον τομέα της τεχνολογίας, και προτρέπει την ΕΕ να ενεργήσει στρατηγικά ώστε να καταστεί υπερδύναμη όσον αφορά τον καθορισμό προτύπων σε πολυμερή φόρουμ·

17.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, καθώς και τους ομόφρονες εταίρους να βελτιώσουν περαιτέρω τον συντονισμό τους όσον αφορά την παροχή κοινής στήριξης σε υποψηφιότητες για ηγετικές θέσεις σε πολυμερή φόρουμ· επισημαίνει την ανάγκη να υπάρχει συντονισμός με ομόφρονες εταίρους σε άλλες περιοχές του κόσμου και ενόψει της σημασίας της αρχής της ισότιμης γεωγραφικής κατανομής των ηγετικών θέσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις δημοκρατικές αξίες·

18.  επισημαίνει, εν προκειμένω, τον βασικό ρόλο που διαδραματίζει ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) ως πυλώνας της ευρωπαϊκής ασφάλειας και ζητεί να ενισχυθεί περαιτέρω η συνολική προσέγγιση ασφαλείας του οργανισμού·

19.  καλεί την ΕΕ να συνεργαστεί με τον ΟΗΕ, περιφερειακούς οργανισμούς, διεθνή φόρουμ, όπως η G7 και η G20, και με ad hoc συμμαχίες, καθώς και στο πλαίσιο αυτών των οργανισμών, ώστε να ανταποκριθεί στις παγκόσμιες προκλήσεις του παρόντος και του μέλλοντος·

20.  καλεί την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ να αναπτύξουν περαιτέρω τη στρατηγική τους για την πολυμερή προσέγγιση, μεταξύ άλλων μέσω τακτικά επικαιροποιούμενων κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τον τρόπο δράσης σε διάφορα φόρουμ, καλύπτοντας ζητήματα όπως η μεταρρύθμιση του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και ο πιο κεντρικός ρόλος ή η επίσημη εκπροσώπηση της ΕΕ, καθώς και ένα όραμα για μια νέα παγκόσμια τάξη την οποία θα διαμόρφωνε κατά τρόπο που θα μπορούσε να αναζωογονήσει την πολυμερή προσέγγιση· πιστεύει ότι η ΕΕ θα χρειαστεί να οικοδομήσει συμμαχίες με ομόφρονες εταίρους για την ανάπτυξη πολυμερούς συνεργασίας σε διάφορα φόρουμ, αλλά ότι στις συμμαχίες αυτές δεν θα εμπλέκονται πάντα οι ίδιοι παράγοντες, ενώ ο στόχος πρέπει πάντα να είναι η διατήρηση ενός αποτελεσματικού, βασισμένου σε κανόνες συστήματος παγκόσμιας διακυβέρνησης·

21.  επαναλαμβάνει τις θέσεις του σχετικά με τον ρωσικό επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, οι οποίες εκφράστηκαν σε προηγούμενα ψηφίσματα·

22.  καταδικάζει απερίφραστα τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας, καθώς και την εμπλοκή της Λευκορωσίας σε αυτόν τον πόλεμο, και ζητεί από τη Ρωσία να τερματίσει αμέσως όλες τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ουκρανία και να αποσύρει άνευ όρων όλες τις δυνάμεις και τον στρατιωτικό εξοπλισμό από το σύνολο του διεθνώς αναγνωρισμένου εδάφους της Ουκρανίας· υπογραμμίζει ότι αυτή η στρατιωτική επίθεση και εισβολή συνιστούν σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου· θεωρεί ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνιστά επίθεση όχι μόνο κατά κυρίαρχης χώρας αλλά και κατά των αρχών και των μηχανισμών συνεργασίας και ασφάλειας στην Ευρώπη και της βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης, όπως κατοχυρώνεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών·

23.  χαιρετίζει την αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (UNHRC)· χαιρετίζει τις αποφάσεις από διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων στον τομέα του πολιτισμού και του αθλητισμού, να αναστείλουν τη συμμετοχή της Ρωσίας· καλεί τους ηγέτες της ΕΕ και τους ηγέτες άλλων κρατών να αποκλείσουν τη Ρωσία από την G20 και άλλους οργανισμούς πολυμερούς συνεργασίας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, η UNESCO και άλλοι φορείς, γεγονός που θα αποτελέσει σημαντική ένδειξη ότι για τη διεθνή κοινότητα δεν θα υπάρξει επιστροφή στην πεπατημένη με αυτό το επιτιθέμενο κράτος·

24.  υπογραμμίζει ότι η πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή των υφιστάμενων κυρώσεων σε ολόκληρη την ΕΕ και από τους διεθνείς συμμάχους της ΕΕ πρέπει τώρα να αποτελέσει προτεραιότητα· καλεί την ΕΕ να χρησιμοποιήσει πολυμερή φόρουμ για να διασφαλίσει την αποτελεσματικότητα αυτών των κυρώσεων·

25.  ζητεί να επιβληθεί άμεσο πλήρες εμπάργκο στις ρωσικές εισαγωγές πετρελαίου, άνθρακα, πυρηνικών καυσίμων και φυσικού αερίου, να εγκαταλειφθούν πλήρως τα έργα Nordstream 1 και 2, και να παρουσιαστεί ένα σχέδιο για την εγγύηση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ βραχυπρόθεσμα· καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει τη στήριξη, μέσω πολυμερών φόρουμ, τρίτων χωρών που επιθυμούν να επιβάλουν εμπάργκο στις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας·

26.  χαιρετίζει την ικανότητα της ΕΕ και των κρατών μελών της να εργάζονται με συντονισμένο τρόπο, και να παρουσιάζουν ενοποιημένες θέσεις στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως όσον αφορά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ· επαινεί, στο πλαίσιο αυτό, τις πολύτιμες προσπάθειες συντονισμού των αντιπροσωπειών της ΕΕ στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και τη Γενεύη· πιστεύει ότι αυτή η ενιαία, συνεργική προσέγγιση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται σε κάθε όργανο και οργανισμό του ΟΗΕ, καθώς και σε οποιονδήποτε άλλον διεθνή οργανισμό, ώστε η ΕΕ να μπορεί να ενεργεί και να λειτουργεί ως ενιαίο σύνολο σε πολυμερή φόρουμ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας αδυνατεί τακτικά να λάβει αποφάσεις και, συνεπώς, δεν είναι αποτελεσματικό στην ανταπόκριση σε κρίσεις όπως αυτές στην Ουκρανία, τη Συρία, την Αιθιοπία και το Σουδάν σε σύγκριση με τις αντιδράσεις του σε άλλες κρίσεις στο παρελθόν, καθώς και για το ότι αυτό είχε αρνητικό αντίκτυπο στην πρόληψη, τη διαχείριση και την επίλυση αυτών των κρίσεων της εκτεταμένης χρήσης των δικαιωμάτων αρνησικυρίας· επισημαίνει ότι είναι απαράδεκτο ένα κράτος να μπορεί να σταματά τις προσπάθειες όταν διαπράττονται γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ή εγκλήματα πολέμου·

27.  προτρέπει τον ΟΗΕ να διορίσει τον ειδικό απεσταλμένο του στη Λιβύη, καθώς η θέση είναι κενή από τον Νοέμβριο του 2021 και η δημοκρατική διαδικασία στη Λιβύη εξακολουθεί να βρίσκεται σε σημείο καμπής·

28.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το 2022 μόνο δύο κράτη μέλη της ΕΕ θα είναι μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας· θεωρεί ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν τον προβληματισμό σχετικά με τους όρους μιας μεταρρύθμισης του Συμβουλίου Ασφαλείας που θα μπορέσει να αποκαταστήσει την ικανότητά του να αντιμετωπίζει κρίσεις εγκαίρως και αποτελεσματικά, θα περιορίσει δραστικά το δικαίωμα αρνησικυρίας και να θα αλλάξει τη σύνθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας ώστε να αντικατοπτρίζει καλύτερα τον σημερινό κόσμο·

29.  επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, την άποψή του ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να εργαστούν για να καταλήξουν σε ευρεία συναίνεση όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του Συμβουλίου Ασφαλείας, μεταξύ άλλων, μέσω της παροχής μόνιμης έδρας για την ΕΕ, επιπλέον των εδρών τις οποίες ήδη κατέχουν επί του παρόντος τα κράτη μέλη της ΕΕ· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη της ΕΕ να μην ανταγωνίζονται μεταξύ τους όσον αφορά την εξασφάλιση έδρας στο Συμβούλιο Ασφαλείας·

30.  εκφράζει την ανησυχία του για τη διάβρωση του τρέχοντος συστήματος ελέγχου των όπλων και αφοπλισμού, και των νομικών μέσων του· στηρίζει όλες τις προσπάθειες επαναφοράς του ελέγχου των όπλων και του αφοπλισμού στο διεθνές θεματολόγιο, μεταξύ άλλων με την επανενεργοποίηση της διάσκεψης για τον αφοπλισμό· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να επανεξετάσουν και να επικαιροποιήσουν τη στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι πρόσφατες γεωπολιτικές, τεχνολογικές και νομικές εξελίξεις, και να παράσχουν μια επικαιροποιημένη και φιλόδοξη βάση για την πολυμερή δέσμευση της ΕΕ όσον αφορά τη μη διάδοση και τον αφοπλισμό· εκφράζει την ανησυχία του για την ανάπτυξη νέων στρατιωτικών τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), ο οπλισμός στο απώτερο διάστημα, οι βιοτεχνολογίες και τα υπερηχητικά όπλα, και υποστηρίζει ενεργά τις προσπάθειες και τις νέες πρωτοβουλίες για να σταματήσουν τα σχετικά συνεχιζόμενα προγράμματα οπλισμού από ορισμένα κράτη μέλη του ΟΗΕ· υποστηρίζει το έργο της ομάδας εργασίας για το απώτερο διάστημα της Επιτροπής Αφοπλισμού του ΟΗΕ όσον αφορά την πρακτική εφαρμογή μέτρων διαφάνειας και οικοδόμησης εμπιστοσύνης στις δραστηριότητες στο απώτερο διάστημα·

31.  υποστηρίζει την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ σχετικά με τη δράση για την ειρήνη με βάση την επικαιροποίηση της εταιρικής σχέσης ΕΕ-ΗΕ όσον αφορά τη διαχείριση κρίσεων, τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και τη διερεύνηση ευκαιριών για νέες εταιρικές σχέσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής μεταξύ ΕΕ-ΟΗΕ-Αφρικανικής Ένωσης και της συνεργασίας με άλλους περιφερειακούς οργανισμούς· επαναλαμβάνει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν οι γυναίκες στη διαμεσολάβηση στις συγκρούσεις και στις ειρηνευτικές αποστολές και υπενθυμίζει την υποεκπροσώπησή τους σε όλα τα επίπεδα εντός του ΟΗΕ, της ΕΕ και άλλων πολυμερών οργανισμών και αποστολών·

32.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να βελτιώσουν την ικανότητά τους να ανταλλάσσουν πληροφορίες, να διαβουλεύονται και να συντονίζονται σχετικά με στρατηγικές, πολιτικές και θέσεις, μεταξύ άλλων στα διοικητικά όργανα και τα συμβούλια πολυμερών οργανισμών στους οποίους δεν εκπροσωπείται άμεσα η ΕΕ, ξεκινώντας από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ· συμμερίζεται την άποψη του ΑΠ/ΥΕ και της Επιτροπής ότι η ΕΕ θα πρέπει να θεσπίσει μηχανισμούς συντονισμού σε όλα τα διεθνή ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων· πιστεύει ότι η ίδια ικανότητα συντονισμού θα πρέπει να επεκταθεί στα διοικητικά συμβούλια όλων των οργανισμών του ΟΗΕ·

33.  πιστεύει ότι το νέο χρηματοδοτικό μέσο για την Ευρώπη στον κόσμο και η προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» όσον αφορά τη γεωγραφική και θεματική βοήθεια και τον προγραμματισμό, καθώς και η προσέγγιση «Global Strategy» για τη σύνδεση της ανάπτυξης υποδομών, παρέχουν μια μοναδική ευκαιρία για τον καθορισμό ενός κοινού διοργανικού θεματολογίου που αντικατοπτρίζει και εκτιμά δεόντως τη συμβολή των κρατών μελών της ΕΕ με τρόπο που προσθέτει αξία στην πολυμερή προσέγγιση των προκλήσεων και των κρίσεων στον κόσμο και ενισχύει τη ικανότητα μόχλευσης της ΕΕ και των κρατών μελών της, μεταξύ άλλων σε πολυμελή φόρουμ· επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του σε μια ισορροπημένη γεωγραφική προσέγγιση με γνώμονα τις προτεραιότητες στις ενέργειες, τη συνδρομή και τα προγράμματα της ΕΕ που δρομολογούνται πέρα από τα σύνορα της Ένωσης·

34.  προειδοποιεί ότι οι απόπειρες από ανελεύθερες κυβερνήσεις ή αυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, όπως η Κίνα, να επιτύχουν και να εδραιώσουν τη μόχλευση μέσω της χρηματοδότησης διεθνών οργανισμών εγείρει το ζήτημα του οικονομικού ανταγωνισμού σε πολυμερή φόρουμ και τονίζει την ανάγκη για προβληματισμό τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας των σχετικών διεθνών οργανισμών και πολυμερών φόρουμ με χρήση του πλήρους φάσματος εργαλείων που έχουν στη διάθεσή τους τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης, όταν απαιτείται και προβλέπεται, επαρκούς και βιώσιμης ενωσιακής χρηματοδότησης, καθώς και χρηματοδότησης από άλλες πηγές· υπενθυμίζει ότι οι καθυστερήσεις όσον αφορά την καταβολή των καθορισμένων συνεισφορών από διάφορα κράτη μέλη έχουν εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στο έργο των διεθνών οργανισμών και είναι συνεπώς απαράδεκτες·

35.  υπενθυμίζει ότι η ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ προς τρίτες χώρες διοχετεύεται πολύ συχνά μέσω του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών· υποστηρίζει αυτή την εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και του ΟΗΕ, αλλά καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει ότι θα προβάλλει περισσότερο τον ειδικό ρόλο και τις συνεισφορές της στο πλαίσιο του ΟΗΕ· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της διενέργειας, σε επίπεδο ΕΕ, εμπεριστατωμένης αξιολόγησης τόσο των τρεχουσών όσο και των προγραμματισμένων εταιρικών σχέσεων ΕΕ-ΟΗΕ, προκειμένου να εκτιμηθεί κατά πόσον υπάρχει επαρκής προβολή της συμβολής της ΕΕ, απόδοση αξίας στα χρήματα των φορολογουμένων σύμφωνα με τις αξίες της ΕΕ και κατά πόσον οι ηγετικοί ρόλοι που ανατίθενται στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι ανάλογοι με την ισχυρή δέσμευση και προσήλωση της ΕΕ στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να προβούν σε αυτή την εξέταση και να διαβουλευθούν με το Κοινοβούλιο σχετικά με τα πορίσματά τους και τη μελλοντική πορεία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα δοθεί επαρκής αναγνώριση στη συμβολή, στον χρηματοδοτικό επιμερισμό, στην προσήλωση και στην αφοσίωση της ΕΕ στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών·

36.  τονίζει ότι η παροχή στήριξης από την ΕΕ στους διεθνείς οργανισμούς και η παρουσία της στα πολυμερή φόρουμ θα πρέπει να προβάλλεται στους πολίτες των κρατών μελών της ΕΕ· καλεί τον ΑΠ/ΥΕ να εγκαινιάσει μια ενημερωτική εκστρατεία ανά την ΕΕ σχετικά με την ενωσιακή στήριξη που παρέχεται στους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και την παρουσία, τους στόχους και τις δραστηριότητές της στα πολυμερή φόρουμ· καλεί επίσης την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να προάγουν τον ενεργό ρόλο της ΕΕ στα πολυμερή φόρουμ και να παράσχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συνδρομή και τα επιτεύγματα της ΕΕ στους διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων μέσω κοινών αφηγημάτων, θέσεων και δηλώσεων επί των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών·

37.  τονίζει ότι είναι απαραίτητο τα κράτη μέλη της ΕΕ να εντείνουν τον συντονισμό στα Ταμεία και Προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών, προσδιορίζοντας βασικούς στόχους και μια κοινή προσέγγιση για τον προσανατολισμό των εκτελεστικών επιτροπών· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστούν διαφάνεια και λογοδοσία στη χρηματοδότηση και τις δαπάνες των πολυμερών οργανισμών·

38.  επαινεί το έργο της «Συμμαχίας για την Πολυμέρεια», ως άτυπου δικτύου χωρών τις οποίες ενώνει η πεποίθηση ότι μια πολυμερής εντολή που βασίζεται στους κανόνες αποτελεί την μόνη αξιόπιστη εγγύηση διεθνούς σταθερότητας και ειρήνης, και ότι οι κοινές μας προκλήσεις μπορούν να επιλύονται μόνον μέσω της συνεργασίας·

Αποκατάσταση της πολυμέρειας μέσω ενισχυμένων παγκόσμιων εταιρικών σχέσεων για την επιδίωξη κοινών στόχων

39.  τονίζει την ανάγκη να καταβληθούν προσπάθειες για μια αποτελεσματική, προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και χωρίς αποκλεισμούς πολυμερή προσέγγιση που βασίζεται στις αξίες, όπου οι κυβερνήσεις, η κοινωνία των πολιτών, οι θρησκευτικοί φορείς, ο ιδιωτικός τομέας, η ακαδημαϊκή κοινότητα και άλλοι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς θα μπορούν να συνεργάζονται αποτελεσματικά για την εξυπηρέτηση παγκόσμιων αξιών και συμφερόντων και την επίτευξη παγκόσμιων στόχων· αναγνωρίζει τη σημασία του συνδυασμού των δύο κρίσιμων στόχων της ΕΕ για την ενίσχυση της προβολής και της μόχλευσης της ΕΕ ως παγκόσμιου παράγοντα και την υποστήριξη του ρόλου των πολυμερών φόρουμ· υπενθυμίζει την ανάγκη αντιμετώπισης και διαχείρισης αυτών των εντάσεων, καθώς και διαμόρφωσης μιας κατηγορηματικής θέσης που υπαγορεύεται από αρχές μεταξύ των δύο αυτών στόχων, σύμφωνα με τις βασικές αξίες, ιδέες και συμφέροντα της ΕΕ· επισημαίνει ότι, παρά τις εμφανείς εντάσεις μεταξύ αυτών των δύο κρίσιμων ευρωπαϊκών στόχων, οι τελευταίοι αποτελούν επίσης νέες ευκαιρίες, καθώς η ενισχυμένη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ μπορεί να επιτρέψει στην ΕΕ να συνάψει συμμαχίες με τους διμερείς της εταίρους στο πλαίσιο πολυμερών διαπραγματεύσεων, και επίσης να προωθήσει και να υπερασπιστεί πολυμερείς δεσμεύσεις κατά τις διμερείς διαπραγματεύσεις· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να υπερασπιστούν με συνέπεια και ενεργητικότητα την πολυμέρεια και τους σχετικούς πολυμερείς οργανισμούς κάθε φορά που υπονομεύονται με οποιοδήποτε τρόπο ή με οποιαδήποτε μορφή·

40.  υπογραμμίζει τη σημασία της συνεχούς πολυμερούς συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας και άμυνας· υπογραμμίζει ότι το έργο της εταιρικής σχέσης ΕΕ-ΝΑΤΟ και η συνεργασία ΕΕ-ΟΑΣΕ οικοδομούνται πάνω στην κοινή στήριξη για τις κοινές θεμελιώδεις αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του κράτους δικαίου και της προαγωγής της ειρήνης και της διεθνούς συνεργασίας, προστατεύοντας παράλληλα τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες· καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ και τα μέλη του ΝΑΤΟ που δεν το έχουν πράξει ήδη να συμμετάσχουν στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες ασφάλειας και άμυνας για να συμπληρώσουν και να ενισχύσουν την κοινή συνεργασία·

41.  υπογραμμίζει ότι η πολυμέρεια και οποιαδήποτε μεταρρύθμιση του τρέχοντος συστήματος θα πρέπει επίσης να επικεντρωθεί στην αυξημένη διαφάνεια και λογοδοσία, καθώς και την εμπλοκή μη κρατικών φορέων, προκειμένου να συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των ανθρώπων στα εν λόγω θεσμικά όργανα και να τα νομιμοποιήσει περισσότερο· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της αποτροπής και της καταπολέμησης παράνομων χρηματοδοτικών ροών και ενίσχυσης της διεθνούς συνεργασίας και των καλών πρακτικών επί της απόδοσης και της ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων, μεταξύ άλλων μέσω πιο αποτελεσματικών μέτρων για την εφαρμογή των ισχυουσών υποχρεώσεων που απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν αποτελεσματικά και βιώσιμα μέτρα χωρίς αποκλεισμούς ώστε να προληφθεί και να καταπολεμηθεί η διαφθορά στο πλαίσιο της Ατζέντας του 2030· τονίζει ότι η καταπολέμηση των παράνομων χρηματοδοτικών ροών πρέπει να απλουστευθεί σε παγκόσμιο επίπεδο·

42.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η προσέγγιση συμμάχων και ομοφρόνων εταίρων σε διεθνείς οργανισμούς και πολυμερή φόρουμ για την εδραίωση ενός συνασπισμού χωρών που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις και είναι προσηλωμένες σε κοινές αξίες και στόχους, καθώς και στον πολιτικό διάλογο και την αποτελεσματική συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο· υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητο να προστεθεί μια συμφωνία σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου ως παράρτημα στη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου, που θα επέτρεπε σε αμφότερες τις πλευρές να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις κοινές προκλήσεις σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής· τονίζει ότι μια τέτοια συμφωνία θα διευκόλυνε επίσης τη συνεργασία στους πολυμερείς οργανισμούς, ιδίως στον ΟΗΕ, βάσει των πολλών κοινών αξιών και συμφερόντων των δύο πλευρών·

43.  επισημαίνει την ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο των παραδοσιακών διατλαντικών ή ευρωπαϊκών εταίρων, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα Δυτικά Βαλκάνια και άλλες χώρες της Νότιας και Ανατολικής Γειτονίας, αλλά και άλλων ομοφρόνων δημοκρατικών συμμάχων στη Λατινική Αμερική, τον Ινδοειρηνικό και την Αφρική, που μπορούν να δημιουργήσουν, στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης, έναν ευρύτερο χώρο κοινών αξιών και προτύπων και δέσμευση για την προώθηση παγκόσμιων απαντήσεων στις παγκόσμιες προκλήσεις, καθώς και ενός ευρύτερου διεθνούς συνασπισμού εταίρων που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία του αυξημένου διαλόγου και της συνεργασίας με ομόφρονες αφρικανικές χώρες, καθώς και της στήριξής του για τη δημιουργία ενός μέλλοντος για την Αφρική βασισμένου στη δημοκρατία, την ένταξη και την ευημερία, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ανάγκη αντιμετώπισης των προκλήσεων και τις απειλές για την ασφάλεια που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα·

44.  υπογραμμίζει ότι οι σχέσεις της ΕΕ με την Αφρικανική Ένωση (ΑΕ) και τη Λατινική Αμερική και Καραϊβική ενέχουν εσωτερική αξία και έχουν καθοριστική σημασία για την ανανεωμένη πολυμέρεια· υπενθυμίζει ότι στην κοινή τους δήλωση με τίτλο «Αφρική και Ευρώπη: δύο ήπειροι με κοινό όραμα για το 2030», η ΕΕ και η ΑΕ έχουν δεσμευτεί να συνεργαστούν ώστε να προωθήσουν την αποτελεσματική πολυμέρεια στο πλαίσιο της βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης, με τα Ηνωμένα Έθνη στο επίκεντρό της και δεσμεύτηκαν να εργαστούν για την υιοθέτηση θέσεων με μεγαλύτερη σύγκλιση σε πολυμερή φόρουμ ώστε να μειωθούν οι παγκόσμιες ανισότητες, να ενισχυθεί η αλληλεγγύη, να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή και να βελτιωθεί η επίτευξη αποτελεσμάτων όσον αφορά τα «παγκόσμια δημόσια αγαθά» σύμφωνα με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την Ατζέντα της ΑΕ με ορίζοντα το 2063·

45.  υποστηρίζει, συνεπώς, τις προσπάθειες του ΑΠ/ΥΕ, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την περαιτέρω ενίσχυση της εταιρικής σχέσης της ΕΕ με την ΑΕ και την Κοινότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να προωθηθεί η σύγκλιση των θέσεων στα Ηνωμένα Έθνη και σε άλλα πολυμερή φόρουμ μεταξύ της ΕΕ και τόσο των υπό ένταξη χωρών όσο και των χωρών εταίρων· καλεί την ΕΕ να επεκτείνει την ικανότητά της να βοηθά χώρες εταίρους και ομόφρονες χώρες, μεταξύ άλλων μέσω της ανάπτυξης ικανοτήτων, της ανταλλαγής γνώσεων, της κατάρτισης και της αδελφοποίησης, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν αποτελεσματικότερα στο πολυμερές σύστημα, καθώς και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές προκειμένου να διδάσκονται επίσης από τις εμπειρίες τους· επαναλαμβάνει τη σημασία της ενίσχυσης των υφιστάμενων πολυμερών φόρουμ με ομόφρονες εταίρους, ιδίως τις συνόδους κορυφής μεταξύ ΕΕ και Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής·

46.  τονίζει την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της ASEAN ως μέσο αντιμετώπισης των αμοιβαίων προκλήσεων στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να τονωθεί ο ρόλος των περιφερειακών οργανώσεων του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και προτείνει τη σύγκληση ετήσιας διάσκεψης των επικεφαλής των περιφερειακών οργανώσεων·

47.  προτρέπει την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να προτείνουν νέες πρωτοβουλίες προκειμένου να ανταποκριθούν στους κινδύνους ασφαλείας που σχετίζονται με το κλίμα, προωθώντας ταυτόχρονα την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στα διεθνή φόρουμ· πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει τους φιλόδοξους στόχους για μείωση του CO2 σε τρίτες χώρες και τονίζει ότι είναι αναγκαίο η κλιματική διπλωματία να τεθεί στο επίκεντρο της εξωτερικής της δράσης, προκειμένου να προαχθεί η παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια·

48.  υποστηρίζει την άοκνη προάσπιση και υπεράσπιση των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών από την ΕΕ, την αταλάντευτη υποστήριξή της για την καθολική ισχύ του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ενεργό στήριξη και χρήση των φόρουμ του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα με σκοπό την αντιμετώπιση πιεστικών ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη σταθερή υποστήριξή της για την ενίσχυση της λογοδοσίας και των διεθνών μηχανισμών δικαιοσύνης, τη μάχη της κατά της ατιμωρησίας, καθώς και τον σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών· υπογραμμίζει, εν προκειμένω, τη στήριξη της ΕΕ προς εδραιωμένα και αναγνωρισμένα διεθνή σύνορα, και απορρίπτει οποιαδήποτε απόπειρα αλλαγής τους με τη βία·

49.  στηρίζει τον ΑΠ/ΥΕ και την Επιτροπή στην προσπάθειά τους να διασφαλίσουν ότι το UNHRC θα ενεργεί αποτελεσματικότερα, θα αντιμετωπίζει με ταχύτητα όλα τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις καταστάσεις των χωρών αποτελεσματικά, αξιόπιστα και χωρίς προκαταλήψεις, και θα εξασφαλίζει συνέργειες με άλλα πολυμερή φόρουμ για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

50.  ζητεί να επιδιώκεται η μεγαλύτερη δυνατή αμεροληψία όσον αφορά τους οργανισμούς προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και η προστασία τους από ενδεχόμενες παρεμβάσεις κρατών των οποίων είναι γνωστές οι παραβιάσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επιμένει, ως εκ τούτου, στην ανάγκη να καθοριστούν σαφή πρότυπα σχετικά με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων που πρέπει να τηρούνται για την αποδοχή μιας χώρας ως μέλους του UNHRC, και θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να είναι πιο προορατική στο πλαίσιο αυτό και να υποστηρίξει μια συνολική μεταρρύθμιση του UNHRC·

51.  αποτίει φόρο τιμής στο έργο της Ύπατης Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και θεωρεί ότι η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα παρέχει μοναδικές ευκαιρίες για συμμετοχή σε αποτελεσματικό διάλογο και συνεργασία για τον εξορθολογισμό και την ενίσχυση της ικανότητας υλοποίησης του συστήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, μεταξύ άλλων μέσω αυξημένου δημόσιου ελέγχου των υποχρεώσεων που υπέχουν τα μέλη του UNHRC και των υποχρεωτικών διασκέψεων δωρητών στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με τη συμμετοχή υποψηφίων του UNHRC, όπως προτείνεται από τον ΑΠ/ΥΕ και την Επιτροπή στην κοινή τους ανακοίνωση· χαιρετίζει την έναρξη, στις 12 Οκτωβρίου 2021, του ετήσιου στρατηγικού διαλόγου με τον ΟΗΕ·

52.  σημειώνει ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται για το έργο της Ύπατης Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι ιδιαιτέρως ανεπαρκείς, με πολλές χώρες να επιζητούν τη μείωσή τους, μολονότι το αίτημα της ΕΕ για αύξηση της χρηματοδότησης της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι μακροχρόνιο· χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες και τις δραστηριότητες της ΕΕ σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της Τρίτης Επιτροπής της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του ΟΗΕ σε πολλαπλά θεματικά και ανά χώρα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

53.  ζητεί τη δημιουργία περισσότερων συνεργειών μεταξύ των συστάσεων από τον μηχανισμό καθολικής περιοδικής εξέτασης και των εθελοντικών εθνικών ανασκοπήσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο των ΣΒΑ, καθώς και τη σύνδεση αυτών με τον προγραμματισμό των ειδικών έργων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα· ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τις προσπάθειές τους κατά των αποπειρών των αυταρχικών χωρών να καταρτίσουν αντεπιχειρήματα προκειμένου να μεταβληθεί η κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποδίδοντας έμφαση στα συλλογικά δικαιώματα έναντι των ατομικών δικαιωμάτων· καλεί την ΕΕ να στηρίξει, στο πλαίσιο του UNHRC, το έργο των ΜΚΟ και των υπέρμαχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι οποίοι δέχονται ολοένα μεγαλύτερη πίεση και απειλή από τα αυταρχικά κράτη·

54.  εκφράζει τη λύπη του για την κατάχρηση του UNHRC από απολυταρχικά καθεστώτα που εξακολουθούν να επιδίδονται σε αυτή για δικούς τους σκοπούς, και ιδίως για να υπονομεύσουν τη λειτουργία του και να διαβρώσουν το καθεστώς των κανόνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να υποστηρίξουν την γενική μεταρρύθμιση του UNHRC·

55.  τονίζει την άμεση ανάγκη να εφαρμοστούν πλήρως και να ενσωματωθούν συστηματικά η συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου III (GAP III) στο σύνολο των εξωτερικών ενεργειών της ΕΕ· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην υλοποίηση της απόφασης 1325 (2000) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια· υπογραμμίζει ότι οι γυναίκες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην πρόληψη των συγκρούσεων, τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, την οικοδόμηση της ειρήνης, τη διατήρηση της ειρήνης, την ανθρωπιστική απόκριση και την ανοικοδόμηση μετά την επίλυση συγκρούσεων· τονίζει συνεπώς ότι είναι απαραίτητο η ΕΕ να διασφαλίσει την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών και την πλήρη εμπλοκή σε όλες τις προσπάθειες διατήρησης της ειρήνης και της ασφάλειας, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα τη διάσταση του φύλου στο σύνολο των οικείων εξωτερικών ενεργειών·

Βελτιωμένη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

56.  υπενθυμίζει ότι, για να ακμάσει η βασιζόμενη σε κανόνες, αποτελεσματική, προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και δικτυωμένη πολυμέρεια, είναι σημαντική η συμμετοχή δημοκρατικά εκλεγμένων κοινοβουλίων, ώστε να εξασφαλιστεί ευρύτερη πρόσβαση σε ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών και να επεκταθεί ο διάλογος και η συνεργασία σε μη κρατικές οντότητες, όπως οι περιφερειακές κυβερνήσεις, οι δήμοι, η ακαδημαϊκή κοινότητα, η κοινωνία των πολιτών και ο οικονομικός τομέας· συνηγορεί υπέρ της ουσιαστικής συμμετοχής της Ταϊβάν από τη θέση του παρατηρητή σε συνεδριάσεις, μηχανισμούς και δραστηριότητες πολυμερών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (Ιντερπόλ) και της σύμβασης-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC)· υπενθυμίζει ότι τα δημοκρατικά εκλεγμένα κοινοβούλια μπορούν να προβάλουν και να ενδυναμώσουν τις φωνές που υποστηρίζουν την πολυμέρεια ως οδό για αποτελεσματικές πολιτικές αντιδράσεις προς όφελος όλων των ανθρώπων και μπορούν να εξασφαλίσουν περαιτέρω την αναγκαία σύνδεση μεταξύ των διεθνών οργανισμών και των πολυμερών φόρουμ που λαμβάνουν αποφάσεις, και των πολιτών·

57.  έχει την άποψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει τη δημιουργία ενός φορέα εντός του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να αυξηθούν ο δημοκρατικός χαρακτήρας, η δημοκρατική υποχρέωση λογοδοσίας και η διαφάνεια της παγκόσμιας διακυβέρνησης·

58.  επισημαίνει τον συνεργικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το Κοινοβούλιο στην τακτική πολιτική απήχησή του και την απήχησή του όσον αφορά τις πολιτικές στα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών, καθώς αυτή η προβολή μπορεί να επεκτείνει περαιτέρω τον συνασπισμό των ομοφρόνων χωρών σε διεθνείς οργανισμούς και πολυμερή φόρουμ, και να ενισχύσει την ικανότητά τους να έχουν θετικές επιδράσεις· θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρχει προβληματισμός σχετικά με τη δυνατότητα δημιουργία κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας στα Ηνωμένα Έθνη, με ειδική επικέντρωση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και άλλες κοινοβουλευτικές διαστάσεις των διεθνών οργανισμών και πολυμερών φόρουμ με σκοπό την ενίσχυση των κοινοβουλευτικών δεσμών και του διαλόγου με το σύστημα του ΟΗΕ και άλλα σχετικά πολυμερή φόρουμ, και τη διασφάλιση του δημοκρατικού διαλόγου και των στρατηγικών προβληματισμών σε διοργανικό επίπεδο στην ΕΕ·

59.  τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην καλύτερη ενσωμάτωση των απόψεων της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών· ζητεί τη δημιουργία νέων φόρουμ στο πλαίσιο του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών τα οποία θα επιτρέψουν στην κοινωνία των πολιτών να συμμετάσχει σε πολιτικό διάλογο με τον ΟΗΕ, καθώς και την αποτελεσματική χρήση όσων ήδη υπάρχουν·

60.  πιστεύει ότι τα γραφεία του Κοινοβουλίου σε πόλεις με όργανα του ΟΗΕ ή διεθνείς οργανισμούς που σχετίζονται με την εξωτερική δράση της ΕΕ θα πρέπει να προσεγγίζουν και να καλύπτουν τις δραστηριότητες των εν λόγω οργάνων και οργανισμών, προκειμένου να δημιουργηθεί στενότερη σύνδεση με τις προσπάθειες, τις δεσμεύσεις και τα οράματα που σχετίζονται με την πολυμέρεια της ΕΕ και του Κοινοβουλίου· είναι της άποψης ότι θα πρέπει να υπάρξει προβληματισμός σχετικά με το πώς το Κοινοβούλιο μπορεί να μεγιστοποιήσει τις συνέργειες μεταξύ των διακοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών, των επιτροπών και των υπηρεσιών του Κοινοβουλίου που ασχολούνται με την παρακολούθηση των εκλογών και τη στήριξη της δημοκρατίας, ώστε να ενισχυθεί περαιτέρω η εξωτερική δράση της ΕΕ μέσω των δραστηριοτήτων των εν λόγω κοινοβουλευτικών οργάνων· επισημαίνει τη σημασία του έργου της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης (IPU)·

61.  εκφράζει τη στήριξή του για τον ρόλο που διαδραματίζει το Κοινοβούλιο τόσο στην ενίσχυση των κοινοβουλευτικών δραστηριοτήτων ανάπτυξης ικανοτήτων όσο και στη στήριξη της παγκόσμιας δημοκρατίας και τον ειδικό του ρόλο στην κοινοβουλευτική διαμεσολάβηση και τον διάλογο μέσω, μεταξύ άλλων, του διαλόγου Jean Monnet· υπογραμμίζει την προστιθέμενη αξία του ειδικού ρόλου που διαδραματίζει το Κοινοβούλιο στην προώθηση του διαλόγου και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και δημοκρατικών προτύπων·

62.  υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο του Κοινοβουλίου ως δημοκρατικού θεσμικού οργάνου και πόλου συγκέντρωσης που μπορεί να αποτελέσει μοναδικό δημόσιο φόρουμ και μοναδική προοπτική για την προώθηση της πολυμέρειας· θεωρεί ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να συνεχίσει να καλεί τακτικά ηγέτες υψηλού επιπέδου από σχετικούς διεθνείς οργανισμούς για τη συζήτηση κοινών συμφερόντων και προτεραιοτήτων· πιστεύει ότι, για να ενισχυθεί η κοινοβουλευτική διάσταση των πολυμερών φόρουμ, το Κοινοβούλιο θα πρέπει να φιλοξενεί στους χώρους του, σε ετήσια βάση, διάσκεψη ομιλητών από τις χώρες της G7 και της G20· ζητεί την ενίσχυση του διαρθρωμένου διαλόγου μεταξύ του Κοινοβουλίου και του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της διεξαγωγής τακτικών συνεδριάσεων για την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, άλλων σχετικών επιτροπών και των επικεφαλής των αντιπροσωπειών της ΕΕ στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και τη Γενεύη, καθώς και μεταξύ αυτών των επιτροπών και των αρχηγών αποστολής των κρατών μελών της ΕΕ που είναι είτε μόνιμα είτε εκ περιτροπής μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ· επισημαίνει τη θετική συμβολή των ετήσιων αντιπροσωπειών της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και των υποεπιτροπών της στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη· ζητεί να επισημοποιηθούν ορισμένες από τις άτυπες συνόδους μεταξύ της ΕΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών· ενθαρρύνει τη δημιουργία επίσημης σύνδεσης μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών·

Η πολυμέρεια ως κινητήρια δύναμη για την αντιμετώπιση των επειγουσών παγκόσμιων προκλήσεων

63.  επισημαίνει την καίρια συμβολή του πολυμερούς συστήματος στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής· ζητεί την περαιτέρω βελτίωση, ενίσχυση και θεσμοθέτηση υπαρχόντων πολυμερών πλαισίων που επιδιώκουν να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή, όπως το UNFCCC, το οποίο έχει 197 συμβαλλόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών του ΟΗΕ και, ως εκ τούτου, έχει υπογραφεί από σχεδόν όλες οι χώρες, μέσω της καθιέρωσης μηχανισμών λογοδοσίας και σαφών αρχών για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των εντολών τους· τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η παγκόσμια δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, δεδομένου ότι μόνο μέσω συλλογικής, άμεσης και φιλόδοξης παγκόσμιας δράσης μπορεί ο κόσμος να περιορίσει την αύξηση της θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα·

64.  πιστεύει ότι στην καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη οι βιομηχανικές χώρες θα πρέπει να παρέχουν στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες όσον αφορά τη στροφή από τα ορυκτά καύσιμα προς την πράσινη ενέργεια, με μεταφορά όχι μόνο χρηματοδότησης, αλλά και εμπειρογνωσίας και τεχνολογίας·

65.  υπενθυμίζει τη σημασία της εστίασης στην εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο μέσω της έγκρισης και της εφαρμογής εθνικά καθορισμένων συνεισφορών, με ταυτόχρονη διασφάλιση ότι η διεθνής κοινότητα βρίσκεται συλλογικά σε καλό δρόμο όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού σε πολυμερές επίπεδο· καλεί τις κυβερνήσεις να θέσουν φιλόδοξες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές, χωρίς τις οποίες ο στόχος του 1,5 βαθμού δεν θα εκπληρωθεί, ενώ επίσης τις καλεί να ενθαρρύνουν η μία την άλλη ώστε παραμείνουν εντός πορείας·

66.  υπενθυμίζει τη σημασία της στενής συνεργασίας με τις χώρες που είναι υπεύθυνες για τις περισσότερες εκπομπές, τις κλιματικά ευάλωτες χώρες και τους διατλαντικούς εταίρους για την επίτευξη προόδου όσον αφορά τον στόχο του 2030 κατά τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή το 2022· ζητεί να καταβληθούν συνεχείς πολυμερείς προσπάθειες για την κινητοποίηση χρηματοδοτικών κονδυλίων για τους ΣΒΑ και το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της αφιέρωσης 50 % της χρηματοδότησης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής στην προσαρμογή· χαιρετίζει τις προσπάθειες της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP26) του 2021 όσον αφορά τη θέσπιση ορισμών για την παραπληροφόρηση που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή·

67.  υπενθυμίζει ότι οι παραβιάσεις των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων έχουν βαθιά επίδραση σε ευρύ φάσμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων στη ζωή, την αυτοδιάθεση, την τροφή, την υγεία, τα πολιτιστικά, ατομικά και πολιτικά δικαιώματα· τονίζει ότι η βιοποικιλότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αλληλένδετα και αλληλοεξαρτώμενα και υπενθυμίζει ότι τα κράτη έχουν υποχρέωση στο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να προστατεύουν τη βιοποικιλότητα από την οποία εξαρτώνται τα εν λόγω δικαιώματα, μεταξύ άλλων μέσω της πρόβλεψης για συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη βιοποικιλότητα, καθώς και μέσω της παροχής πρόσβασης σε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα σε περιπτώσεις απώλειας και υποβάθμισης της βιοποικιλότητας· εκφράζει την υποστήριξή του στις αναδυόμενες κανονιστικές προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο σχετικά με τα περιβαλλοντικά εγκλήματα· προτρέπει, εν προκειμένω, την ΕΕ και τα κράτη μέλη να προάγουν την αναγνώριση της οικοκτονίας ως διεθνούς εγκλήματος βάσει του Καταστατικού της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ)·

68.  υπενθυμίζει τον καίριο ρόλο των πολυμερών φόρουμ στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της πανδημίας της COVID-19 και επισημαίνει το γεγονός αυτό ως παράδειγμα της σημασίας τους για την προώθηση και την προστασία της παγκόσμιας δημόσιας υγείας, καθώς και της καθολικής υγειονομικής κάλυψης· εξαίρει την ανάπτυξη της πρωτοβουλίας Συνολική Πρόσβαση στα Εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 (COVAX), η οποία αποτελεί μια άνευ προηγουμένου άσκηση διεθνούς αλληλεγγύης, και ευχαριστεί τους δωρητές και τους συνεισφέροντες, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη να συνεχιστεί η δωρεά και η αύξηση των πόρων, καθώς και η ανάπτυξη ικανοτήτων όσον αφορά την παραγωγή και τη διανομή εμβολίων προκειμένου να διατεθούν δωρεάν εμβόλια και θεραπείες σε όλες τις χώρες με τρόπο που μπορεί να προσεγγίσει όντως όλες τις χώρες με έγκαιρο τρόπο·

69.  επαινεί το έργο του ΠΟΥ για την καταπολέμηση της πανδημίας μέσω των αποφάσεών του βάσει επιστημονικών γνώσεων και αποδεικτικών στοιχείων, διασφαλίζοντας παράλληλα ανεξάρτητο έλεγχο και λογοδοσία όσον αφορά τη διαχείριση της πανδημίας της COVID-19 από τον ΠΟΥ· τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η εντολή και η εκτελεστική ικανότητά του, ιδίως όσον αφορά την ανταλλαγή δεδομένων και την κινητοποίηση πόρων, καθώς και να μεταρρυθμιστεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων της επιτροπής έκτακτης ανάγκης του και να θεσπιστούν μηχανισμοί επιβολής για τις αποφάσεις και τις διασκέψεις του·

70.  χαιρετίζει την έναρξη της εργασίας για μια νέα διεθνή συνθήκη για τις πανδημίες μετά την έγκριση απόφασης στις 31 Μαΐου 2021 από το σύνολο των 194 μελών του ΠΟΥ· προτρέπει την ΕΕ να εργαστεί στο πλαίσιο των πολυμερών οργανισμών με σκοπό τη βελτίωση των παγκόσμιων μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης των πανδημιών, με βάση την πείρα που αποκτήθηκε από τη διεθνή απόκριση στην πανδημία της COVID-19·

71.  ζητεί ενισχυμένα νομοθετικά και κανονιστικά πλαίσια και την προώθηση της συνοχής των πολιτικών για την επίτευξη της αποτελεσματικής πρόσβασης σε υγειονομικές υπηρεσίες, καθώς και τη θέσπιση νομοθεσίας και την εφαρμογή πολιτικών που παρέχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες και προϊόντα υγείας, καθώς και σε εμβόλια, ειδικά για τους πλέον μειονεκτούντες·

72.  ζητεί να υπάρξει διεθνής συνεργασία στο ζήτημα της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε επίπεδο συστήματος κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών για την υγεία, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες όλων των γυναικών και των κοριτσιών, με σκοπό την επίτευξη της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών στις πολιτικές για την υγεία και τις παροχές των συστημάτων υγείας·

73.  προτρέπει την ΕΕ να προωθήσει τις εργασίες που διεξάγονται στο πλαίσιο του ΟΗΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας με την εφαρμογή και την επικαιροποίηση των τεσσάρων πυλώνων της παγκόσμιας στρατηγικής των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση τον Σεπτέμβριο του 2006·

74.  ζητεί να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία των παιδιών των οποίων η ευάλωτη κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί ιδιαίτερα από την πανδημία της COVID-19, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβασή τους στην υγεία, την εκπαίδευση, σε οικονομικά προσιτά τρόφιμα, καθαρό νερό, εγκαταστάσεις υγιεινής και επαρκή στέγαση· επαναλαμβάνει τον αρνητικό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής βλάβης στην άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών·

75.  τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω πολυμερή δράση στον τομέα της οικονομικής διακυβέρνησης, ιδίως όσον αφορά τη φορολογία· εκφράζει την ικανοποίησή του για την κατεύθυνση που υπέδειξε το πλαίσιο χωρίς αποκλεισμούς του ΟΟΣΑ/της G20 για τη διάβρωση της βάσης και τη μετατόπιση των κερδών (BEPS) και την τελευταία πρότασή του για τη θέσπιση ελάχιστου συντελεστή φορολογίας εταιρειών ύψους 15 % και τον μελλοντικό πυλώνα που προβλέπει δικαιότερη ανακατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων· λαμβάνει υπό σημείωση την πρόταση της Επιτροπής να προτείνει έναν ίδιο πόρο ισοδύναμο με το 15 % του μεριδίου των υπολειπόμενων κερδών των εταιρειών που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής, τα οποία θα ανακατανέμονταν στα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο της παρούσας συμφωνίας· ενθαρρύνει τη διεθνή κοινότητα να καταβάλει προσπάθειες για περαιτέρω ολοκλήρωση σε αυτόν τον τομέα, προκειμένου να αποφευχθούν αθέμιτες πρακτικές και καταχρήσεις· ζητεί την ευρύτερη εφαρμογή των διεθνών προτύπων και κανόνων σε αυτόν τον τομέα πολιτικής· υπενθυμίζει την καίρια σημασία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για τη ρύθμιση και τη διευκόλυνση του παγκόσμιου εμπορίου·

76.  σημειώνει ότι η ΕΕ πρέπει να συνεργαστεί στενά με ομοϊδεάτες εταίρους, να εκσυγχρονίσει και να εξοπλίσει τον ΠΟΕ με εργαλεία για την αντιμετώπιση των εμπορικών προκλήσεων του 21ου αιώνα, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής επανάστασης και της πράσινης, δίκαιης και βιώσιμης μετάβασης· καλεί την ΕΕ να συνεργαστεί με όλα τα μέλη του ΠΟΕ για να παρουσιάσει ένα θετικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα εργασίας κατά τη 12η υπουργική διάσκεψη· αναγνωρίζει ότι η συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ αποτέλεσε κύρια κινητήρια δύναμη για την επίτευξη προόδου στο πλαίσιο των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων·

77.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να αναληφθούν και να στηριχθούν πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της διαφθοράς· να στηριχθούν οι εργασίες σε επίπεδο ΟΗΕ για φορολογικά θέματα προκειμένου να εξασφαλιστεί η φωνή των αναπτυσσόμενων χωρών σε φορολογικά θέματα· να καταβληθούν προσπάθειες για την επίσπευση των διαπραγματεύσεων όσον αφορά έναν αποτελεσματικό κώδικα δεοντολογίας για την καταπολέμηση της διεθνούς φοροδιαφυγής μέσω της χρήσης συμφωνιών ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών·

78.  επισημαίνει τη σημασία της πολυμέρειας για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων και πραγματικοτήτων, όπως η απώλεια της βιοποικιλότητας, η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η βιοτεχνολογία, η ψηφιοποίηση, οι γεωπολιτικές δραστηριότητες και η διακυβέρνηση στις πολικές περιοχές, η τεχνητή νοημοσύνη και οι αναδυόμενες απειλές, όπως η διάδοση ψευδών ειδήσεων, ψευδούς επιστήμης και παραπληροφόρησης με τη βοήθεια της τεχνολογίας· υποστηρίζει ότι οι εμπειρογνώμονες, οι επιστήμονες και οι σχετικοί εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών θα πρέπει να συμμετέχουν σε πολυμερείς, πλειονομερείς ρυθμίσεις·

79.  χαιρετίζει την έναρξη λειτουργίας του Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ-ΗΠΑ·

80.  υπενθυμίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης της αρχής και του στόχου της ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς πολιτικής·

81.  επικροτεί τις προσπάθειες που καταβάλλει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών να ενισχύσει και να συντονίσει την ψηφιοποίηση των Ηνωμένων Εθνών, ώστε το διαδίκτυο να εξυπηρετεί τους πυλώνες του ΟΗΕ: ειρήνη και ασφάλεια, ανθρώπινα δικαιώματα και ανάπτυξη·

82.  υπογραμμίζει ότι η ανανεωμένη πολυμέρεια μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού, όχι μόνον ως ισχυρή μόχλευση για την εφαρμογή των ΣΒΑ, αλλά και εξαιτίας της επείγουσας ανάγκης να τεθούν βασικά πρότυπα και κανόνες, και να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι και οι προκλήσεις.

83.  υπενθυμίζει ότι μπροστά σε μια ολοένα περισσότερο φιλόδοξη, διεκδικητική και επιθετική Κίνα, η ΕΕ και οι δημοκρατικοί ομόφρονες εταίροι της θα πρέπει να συντονιστούν στο πλαίσιο πολυμερών φόρουμ στο πλαίσιο μιας συμμαχίας τεχνολογικών δημοκρατιών προκειμένου να διατηρηθεί το διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες ώστε να αντιμετωπιστεί ο αυταρχικός συντονισμός που έχει ως στόχο τον σφετερισμό των διεθνών φόρουμ και να διασφαλιστεί μέσω του ορισμού προτύπων και παγκόσμιων κανόνων ότι οι νέες τεχνολογίες παραμένουν ανθρωποκεντρικές·

84.  επισημαίνει ότι ο ψηφιακός κόσμος θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίζεται ως πολύ σημαντική νέα πηγή φορολόγησης·

85.  εμμένει στον κεντρικό ρόλο της πολυμέρειας για την αποτελεσματική διατήρηση της τάξης στο απώτερο διάστημα και στην ανάγκη εμβάθυνσης των τρεχουσών πρωτοβουλιών και δρομολόγησης νέων, ώστε να διατηρηθούν οι ειρηνικές χρήσεις του απώτερου διαστήματος· τονίζει ότι η χρήση του απώτερου διαστήματος θα πρέπει να διέπεται από βελτιωμένη δέσμη διεθνών κανόνων και προτύπων και από ένα σύστημα που αποσκοπεί στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης, βιώσιμης, υπεύθυνης και ειρηνικής χρήσης του διαστήματος·

86.  καλεί την ΕΕ να επιδιώξει έναν πιο ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη του διεθνούς πλαισίου για ανθρωποκεντρικές και αξιόπιστες τεχνολογίες ΤΝ, ιδίως όσον αφορά τα αυτόνομα οπλικά συστήματα·

87.  υπογραμμίζει τη σημασία της πολυμερούς συνεργασίας μεταξύ ομοφρόνων εταίρων για την καταπολέμηση της κακόβουλης παραπληροφόρησης που αποσκοπεί στη χειραγώγηση η οποία διαδίδεται από κρατικούς και μη κρατικούς φορείς· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό η ΕΕ να ηγηθεί σε παγκόσμια κλίμακα όσον αφορά τη θέσπιση διεθνών ορισμών, κανόνων και αρχών για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της εξωτερικής παρέμβασης στις εκλογές·

88.  τονίζει τον σημαντικό ρόλο του Κοινοβουλίου στη στενή παρακολούθηση και στήριξη της διαδικασίας υλοποίησης των ΣΒΑ και των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, του φυσικού περιβάλλοντος και των πόρων του, μεταξύ άλλων όχι μόνο μέσω της επιδίωξης παρακολούθησης της προόδου, αλλά εξίσου μέσω της ενίσχυσης της κατανομής των πόρων και της υποβολής προτάσεων για βελτιώσεις ή συγκεκριμένων προτάσεων· υπογραμμίζει τις δύο βασικές στρατηγικές ιδέες της πρότασης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, António Guterres, με τίτλο «Our Common Agenda» (Το κοινό μας θεματολόγιο), και συγκεκριμένα την ανάγκη για μια παγκόσμια νέα συμφωνία και ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο· σημειώνει ότι αυτές θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε πολύ συγκεκριμένα μέτρα, όπως ένα ισχυρότερο παγκόσμιο πράσινο ταμείο και έναν μηχανισμό χρηματοδοτικής στήριξης για τις υπερχρεωμένες χώρες, υπό την προϋπόθεση ότι εφαρμόζουν τους ΣΒΑ και δρουν κατά της φτώχειας·

89.  παροτρύνει την Ένωση να διασφαλίσει την προστασία, τη διατήρηση και την υπεράσπιση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς της Ευρώπης σε όλα τα πολυμερή φόρουμ όπως η UNESCO·

90.  τονίζει ότι είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση της ισότητας των φύλων, της καταπολέμησης της εισαγωγής διακρίσεων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των γυναικών, των κοριτσιών και των περιθωριοποιημένων ομάδων σε παγκόσμιο επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων· αναμένει ότι η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και η ΕΥΕΔ θα ενσωματώσουν συστηματικά το GAP III της ΕΕ σε όλες τις εξωτερικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσής τους σε πολυμερές επίπεδο και ότι θα συνεργαστούν στενά με κυβερνήσεις εταίρους, την κοινωνία των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα και άλλα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να ενισχύσουν τις συνέργειες με τους εταίρους ώστε να προωθήσουν από κοινού την ενσωμάτωση της διάστασης της ισότητας των δύο φύλων και να εκπληρώσουν με επιτυχία διεθνείς στόχους για την ισότητα των φύλων· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να δώσει το παράδειγμα στη διεθνή κοινότητα όσον αφορά την κλιμάκωση των προσπαθειών για την εκρίζωση της χρήσης της σεξουαλικής και της έμφυλης βίας ως όπλου στις ένοπλες συρράξεις·

91.  ζητεί την καθολική κύρωση και την ουσιαστική εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης για την κατάργηση κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων· ζητεί επειγόντως την εξάλειψη όλων των μορφών φυλετικών διακρίσεων με όλα τα κατάλληλα μέσα, συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας· αναγνωρίζει τον πρωταρχικό ρόλο της εκπαίδευσης και του πολιτισμού στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη διατομεακή καταπολέμηση του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της σχετικής μισαλλοδοξίας, ιδίως στην προώθηση των αρχών της ανοχής, της ένταξης και του σεβασμού της εθνοτικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής πολυμορφίας και στην πρόληψη της διάδοσης των εξτρεμιστικών ρατσιστικών και ξενοφοβικών κινημάτων και ιδεών· επαναβεβαιώνει την ανάγκη διασφάλισης ίσης προστασίας του νόμου και της ισότητας ενώπιον των δικαστηρίων, της χειραφέτησης και της πλήρους και αποτελεσματικής συμμετοχής στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και της πλήρους, ισότιμης και αποτελεσματικής συμμετοχής των αυτοχθόνων πληθυσμών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των κοριτσιών, στην πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή· ζητεί να ενισχυθεί η προστασία των ατόμων με αναπηρία και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε όσους αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, ιδίως τις γυναίκες και τους αυτόχθονες με αναπηρία·

92.  ζητεί από την ΕΕ να αυξήσει την πολυμερή συνεργασία σε θέματα διεθνούς δικαιοσύνης, με δεδομένο τον αυξανόμενο αριθμό παραβιάσεων κατά του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου· καλεί την ΕΕ και τους εταίρους της να αναπτύξουν και να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα εργαλεία σε διεθνή όργανα, όπως το UNHRC, οι ειδικές διαδικασίες των Ηνωμένων Εθνών, οι ειδικοί εισηγητές των Ηνωμένων Εθνών, οι μηχανισμοί ΟΑΣΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης ή διεθνή δικαστήρια, ώστε να ενισχύσουν τη συμμόρφωση των κρατικών και μη κρατικών φορέων με το διεθνές δίκαιο και να προωθήσουν την εφαρμογή της αρχής της διεθνούς δικαιοδοσίας των εγχώριων νομικών συστημάτων· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τον ρόλο του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και να αυξήσει το προσωπικό του, χορηγώντας του ισχυρή διπλωματική, πολιτική και χρηματοδοτική στήριξη· καλεί την Επιτροπή, τον ΑΠ/ΥΕ και τα κράτη μέλη να ζητήσουν από όλα τα κράτη μέλη πολυμερών οργανισμών που δεν έχουν ακόμη επικυρώσει το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να το πράξουν·

93.  καλεί την Επιτροπή να ολοκληρώσει ταχέως την κατάρτιση του πλαισίου για την εταιρική δέουσα επιμέλεια και να συνεργαστεί με τους ομόφρονες εταίρους ώστε να καταπολεμήσουν τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από αυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, και συνεπώς να εξασφαλίσουν βιώσιμες και ανθεκτικές παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού ενόψει της κακόβουλης επιρροής των αυταρχικών και ολοκληρωτικών καθεστώτων·

94.  ζητεί η διεθνής πολιτική να παράσχει προστασία και στήριξη των υπερμάχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κινδυνεύουν· καταδικάζει τα αντίποινα που άσκησαν ορισμένες κυβερνήσεις εναντίον οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ακτιβιστών και υπερμάχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως απάντηση στη νόμιμη αλληλεπίδρασή τους με διεθνή όργανα και καλεί το Συμβούλιο και τον ΥΕ/ΑΠ να ανταποκριθούν συστηματικά και ηχηρά σε καθένα από αυτά τα περιστατικά· καλεί την ΕΕ να στηρίξει την έκκληση για μόνιμο ερευνητικό μηχανισμό του ΟΗΕ για εγκλήματα κατά δημοσιογράφων και την έγκριση στοχευμένων κυρώσεων σε βάρος των υπευθύνων πράξεων βίας κατά δημοσιογράφων για τον τερματισμό της ατιμωρησίας, την πρόληψη της βίας κατά δημοσιογράφων και την προώθηση μέτρων για την ενίσχυση της ασφάλειάς τους·

95.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του στην ΕΕ να ασκήσει πίεση για ισχυρότερες πολυμερείς δεσμεύσεις για την εξεύρεση βιώσιμων πολιτικών λύσεων στις τρέχουσες συγκρούσεις και να διασφαλίσει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα βρίσκονται στον πυρήνα των πολιτικών πρόληψης των συγκρούσεων και διαμεσολάβησης· υπενθυμίζει τη σημασία της διεθνούς διατήρησης της ειρήνης και της επίλυσης διαφορών, καθώς και στη στήριξη της ΕΕ σε συναφείς αποστολές· τονίζει την ανάγκη για σαφείς στόχους, ικανότητα εφαρμογής και αποτελεσματικούς μηχανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους, ισότιμης και ουσιαστικής συμμετοχής και ηγεσίας των γυναικών σύμφωνα με την απόφαση 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και όλες τις μεταγενέστερες αποφάσεις. ζητεί τη μεταρρύθμιση των σχετικών δομών κατά τρόπο ώστε να τερματιστεί η ατιμωρησία του προσωπικού που διέπραξε κακοποίηση και σεξουαλική βία ενώ υπηρετούσε σε στρατιωτικές επιχειρήσεις και πολιτικές αποστολές, καθώς και προσωπικού σε άλλους πολυμερείς οργανισμούς, υπηρεσίες και όργανα, και να θεσπιστούν λειτουργικοί και διαφανείς μηχανισμοί εποπτείας και λογοδοσίας·

96.  τονίζει ότι η επιτυχία των πολυμερών οργανισμών διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αποκατάσταση της δημόσιας εμπιστοσύνης στη δημοκρατία, τον φιλελευθερισμό και τη σημασία μιας παγκόσμιας τάξης που βασίζεται σε κανόνες·

97.  υπογραμμίζει ότι ένα ανοικτό, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, βασιζόμενο σε κανόνες πολυμερές εμπορικό σύστημα πρέπει να αποτελεί βασική κινητήρια δύναμη της ελευθέρωσης του παγκόσμιου εμπορίου και να οδηγεί σε περισσότερη οικονομική ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και καινοτομία, δημιουργία θέσεων εργασίας, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, αύξηση του εισοδήματος, προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ενισχύοντας έτσι την ευημερία, την ειρήνη και την ασφάλεια, σύμφωνα με τους ΣΒΑ· τονίζει επίσης τον ρόλο του πολυμερούς εμπορικού συστήματος στην προώθηση ενός προβλέψιμου εμπορικού περιβάλλοντος μέσω της ανάπτυξης αμοιβαίων, πιο διαφανών και δίκαιων εμπορικών κανόνων και ρυθμίσεων, που εφαρμόζονται κατά τρόπο συνεπή, εφαρμόσιμο και συνεκτικό· υπενθυμίζει τα πορίσματα της έκθεσης με τίτλο «Εξαγωγές της ΕΕ στον κόσμο: ο αντίκτυπος στην απασχόληση» του Νοεμβρίου του 2021, σύμφωνα με την οποία πάνω από 38 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην ΕΕ εξαρτώνται από τις εξαγωγές· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τα μέτρα κοινοποίησης αυτών των πορισμάτων και να καταστήσει περισσότερο γνωστά τα οφέλη και τις θετικές πτυχές του διεθνούς εμπορίου· πιστεύει, ωστόσο, ότι πρέπει να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στους πολυμερείς θεσμούς ενόψει των παγκόσμιων προκλήσεων, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή κοινών πρωτοβουλιών για την παροχή παγκόσμιων δημόσιων αγαθών, σε ένα πλαίσιο μεταβαλλόμενης δυναμικής της παγκόσμιας ισχύος· εξαίρει τον ρόλο που διαδραματίζει η ΕΕ στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας·

98.  αποδοκιμάζει τις αυξανόμενες τάσεις προστατευτισμού και την εργαλειοποίηση του εμπορίου ως μέτρου άσκησης πίεσης που παρατηρούνται σε τμήματα της παγκόσμιας οικονομίας, με αποτέλεσμα να προκαλούνται διαταραχές και γεωπολιτικές εντάσεις· υπενθυμίζει ότι οι εθνικιστικές οικονομικές πολιτικές που συνεπάγονται παραβιάσεις των καθιερωμένων κανόνων του διεθνούς εμπορικού δικαίου και προκαλούν αντίμετρα από εμπορικούς εταίρους αντιστρατεύονται το παγκοσμιοποιημένο εμπορικό μας σύστημα· ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση των προσπαθειών της ΕΕ για την επιβολή των κανόνων του εμπορίου και την ανάπτυξη μιας εργαλειοθήκης αυτόνομων εμπορικών μέσων, όπως το μέσο κατά των μέτρων εξαναγκασμού, το μέσο κατά των στρεβλωτικών επιδοτήσεων και το μέσο για τις διεθνείς δημόσιες συμβάσεις, καθώς και για τη δημιουργία της θέσης ενός εντεταλμένου για την επιβολή των εμπορικών κανόνων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτές οι αναδυόμενες προκλήσεις· σημειώνει τον στόχο της δημιουργίας ενός αναθεωρημένου και ομαλά λειτουργούντος πολυμερούς συνόλου κανόνων, τον πυρήνα των οποίων θα αποτελεί ένα αποτελεσματικό και λειτουργικό σύστημα επίλυσης διαφορών στον ΠΟΕ· τονίζει, ωστόσο, την ανάγκη να συνεχιστούν αταλάντευτα οι προσπάθειες για τη μεταρρύθμιση του ΠΟΕ με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας, της συμμετοχικότητας, της διαφάνειας και της νομιμότητάς του ως ακρογωνιαίου λίθου μιας ανοικτής, δίκαιης και βιώσιμης παγκόσμιας οικονομίας που βασίζεται σε κανόνες, καθώς και για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των κινδύνων που προέρχονται από χώρες που δεν στηρίζονται στην οικονομία της αγοράς· χαιρετίζει, εν προκειμένω, το παράρτημα για την αναθεώρηση της εμπορικής πολιτικής του Φεβρουαρίου του 2021, στο οποίο περιγράφεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τον εκσυγχρονισμό του ΠΟΕ· τονίζει ότι η αποτελεσματική δράση της ΕΕ για την προώθηση του βασιζόμενου σε κανόνες παγκόσμιου εμπορίου πρέπει να στηρίζεται σε ένα μελλοντοστραφές όραμα για το εμπόριο·

99.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την επιτυχή ολοκλήρωση της 12ης υπουργικής διάσκεψης του ΠΟΕ και επαναλαμβάνει την πλήρη υποστήριξή του σε ένα εμπορικό σύστημα, βασισμένο σε κανόνες, που οφείλει να συμβάλει στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων και στην πλαισίωση της πράσινης μετάβασης, της ψηφιακής επανάστασης και της καταπολέμησης των ανισοτήτων· παροτρύνει τις χώρες του ΠΟΕ να υλοποιήσουν, χωρίς χρονοτριβή, τις αποφάσεις που έλαβαν και να εργαστούν για τη μεταρρύθμιση του οργανισμού ενόψει της 13ης υπουργικής διάσκεψης, προκειμένου να καταστεί ο ΠΟΕ πλήρως λειτουργικός και κατάλληλος για τον επιδιωκόμενο σκοπό· εκφράζει τη λύπη του διότι η 12η υπουργική διάσκεψη δεν ασχολήθηκε με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο εμπόριο, και ζητεί να τεθεί το ζήτημα αυτό στο επίκεντρο της 13ης υπουργικής διάσκεψης·

100.  τονίζει ότι μια δημοκρατική, νόμιμη, υπεύθυνη και διαφανής παγκόσμια διακυβέρνηση θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη συμμετοχή των κοινοβουλευτικών οργάνων, καθώς οι άμεσα εκλεγμένοι βουλευτές μπορούν να λειτουργήσουν ως κρίσιμος σύνδεσμος μεταξύ πολιτών και πολυμερούς συστήματος· υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα μιας οριζόντιας και συνεκτικής πολυμέρειας, καθώς και των εργασιών της κοινής κοινοβουλευτικής διάσκεψης Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-Διακοινοβουλευτικής Ένωσης για τον ΠΟΕ προς αυτή την κατεύθυνση· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστούν η καλύτερη πρόσβαση των βουλευτών στις εμπορικές διαπραγματεύσεις και η συμμετοχή τους στη διατύπωση εντολών και στην εφαρμογή των αποφάσεων του ΠΟΕ, καθώς και στις διαπραγματεύσεις σχετικά με εμπορικά θέματα στο πλαίσιο άλλων πολυμερών φορέων και θεσμών· επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ και όλα τα μέλη του ΠΟΕ πρέπει να ενισχύσουν τις ανταλλαγές τους με τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των επαγγελματικών οργανώσεων και της ευρύτερης επιχειρηματικής κοινότητας· καλεί την Επιτροπή να εμβαθύνει τη συνεργασία της με όλους τους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς, όπως η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, η G7, ο ΟΟΣΑ, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και υπογραμμίζει τον ρόλο τους στην προώθηση ενός ανοικτού, βασιζόμενου σε κανόνες εμπορικού συστήματος·

101.  χαιρετίζει τη στενή συνεργασία του ΠΟΕ με τον ΠΟΥ και άλλες διεθνείς οργανώσεις με σκοπό να διασφαλιστεί ότι το εμπόριο διαδραματίζει θετικό ρόλο στην καταπολέμηση των πανδημιών και των επακόλουθων κρίσεων, και στη στήριξη της ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας· τονίζει ότι η πανδημία της COVID-19 ανέδειξε το γεγονός ότι οι διεθνείς οργανισμοί μας παρουσιάζουν ελλείψεις· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία της COVID-19, και να συνεργαστεί με παγκόσμιους εταίρους για την αξιοποίηση των διδαγμάτων αυτών στο πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων· ζητεί να ολοκληρωθεί μια φιλόδοξη πρωτοβουλία στον τομέα του εμπορίου και της υγείας· σημειώνει τις φιλοδοξίες του ΠΟΕ για διεύρυνση της αποστολής του με σκοπό να αποκτήσει μεγαλύτερο βάρος στη δημόσια σφαίρα μέσω της αυξημένης συμμετοχής του σε θέματα όπως η υγεία, η βιωσιμότητα, η ανισότητα του πλούτου, το φύλο και η ενδυνάμωση των γυναικών, σε αρμονία με τους ΣΒΑ και τη συμφωνία του Παρισιού· πιστεύει ότι πρόκειται για σημαντικά βήματα στο πλαίσιο της διαδικασίας μεταρρύθμισής του, παράλληλα με τη βασική αποστολή του που συνίσταται στη θέσπιση πολυμερών εμπορικών κανόνων, τη μείωση των εμπορικών φραγμών και την παροχή ενός μέσου για τη ρυθμισμένη επίλυση εμπορικών διαφορών μεταξύ των μελών του·

102.  καλεί το Συμβούλιο να επιδείξει μεγαλύτερη τόλμη στις προσπάθειές του για σύναψη συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με τρίτες χώρες· σημειώνει ότι οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών αυξάνουν την οικονομική αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση μεταξύ των χωρών και ότι, κατά συνέπεια, μπορεί να χρησιμεύσουν ως έναυσμα για μια πιο ενεργή και φιλόδοξη συνεργασία σε πολυμερές επίπεδο·

103.  καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ να λάβουν δεόντως υπόψη την έκθεση αυτή κατά τον καθορισμό των προτεραιοτήτων της ΕΕ ενόψει της 77ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς και πολυμερή φόρουμ·

o
o   o

104.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Επιτροπή και, προς ενημέρωση, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

(1) ΕΕ C 65 της 19.2.2016, σ. 120. (2) ΕΕ C 316 της 6.8.2021, σ. 2. (3) ΕΕ C 67 της 8.2.2022, σ. 150. (4) ΕΕ C 184 της 5.5.2022, σ. 170. (5) ΕΕ C 433 της 23.12.2019, σ. 86. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0052. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0121.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την αντιμετώπιση του ζητήματος της επισιτιστικής ασφάλειας στις αναπτυσσόμενες χώρες (2021/2208(INI))

P9_TA(2022)0287 A9-0195/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 25 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το άρθρο 11 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, τα οποία αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην τροφή ως τμήμα του δικαιώματος σε επαρκές βιοτικό επίπεδο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο επιβεβαιώνει ότι η Ένωση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τους στόχους της συνεργασίας για την ανάπτυξη στις πολιτικές που εφαρμόζει και που ενδέχεται να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 214 ΣΛΕΕ, το οποίο καθορίζει τις αρχές και τους στόχους των δράσεων ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 1996, σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια(2),

–  έχοντας υπόψη τις ανακοινώσεις της Επιτροπής, της 31ης Μαρτίου 2010, σχετικά με την ανθρωπιστική επισιτιστική βοήθεια (COM(2010)0126) και ένα πολιτικό πλαίσιο της ΕΕ για την παροχή βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες προς αντιμετώπιση της πρόκλησης της επισιτιστικής ασφάλειας (COM(2010)0127),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Οκτωβρίου 2012, με τίτλο «Η προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την ανθεκτικότητα: διδάγματα από επισιτιστικές κρίσεις» (COM(2012)0586),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Μαρτίου 2013, με τίτλο «Βελτίωση της διατροφής μητέρας και παιδιού στο πλαίσιο της εξωτερικής βοήθειας: ένα πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ» (COM(2013)0141),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Η ανθρωπιστική δράση της ΕΕ, νέες προκλήσεις, ίδιες αρχές» (COM(2021)0110), η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων, βασικές δράσεις για την ενίσχυση της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης για την καλύτερη σύνδεση επείγουσας βοήθειας και μακροπρόθεσμων λύσεων, και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τους νέους προσανατολισμούς για την ανθρωπιστική δράση της ΕΕ(3),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Μαρτίου 2022, με τίτλο «Διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων» (COM(2022)0133),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στην εξωτερική δράση της ΕΕ κατά την περίοδο 2021-2025 (GAP III) και το σχετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(4),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τη διατροφή, της 3ης Ιουλίου 2014, με στόχο τη μείωση του αριθμού των καχεκτικών παιδιών κάτω των πέντε ετών κατά 7 εκατομμύρια έως το 2025 (SWD(2014)0234) και την έκτη έκθεση προόδου, της 12ης Αυγούστου 2021 (SWD(2021)0229),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, και ιδίως το ψήφισμα της 27ης Νοεμβρίου 2014 σχετικά με τον υποσιτισμό των παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες(5), το ψήφισμα της 7ης Ιουνίου 2016 σχετικά με τη Νέα Συμμαχία για την Επισιτιστική Ασφάλεια και τη Διατροφή(6) και το ψήφισμα της 5ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με τα επόμενα βήματα για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων και των δεσμεύσεων της ΕΕ για τη διατροφή και την επισιτιστική ασφάλεια στον κόσμο(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την ανάγκη για επείγον ενωσιακό σχέδιο δράσης με σκοπό την κατοχύρωση επισιτιστικής ασφάλειας εντός και εκτός της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία(8),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 28ης Μαΐου 2013 σχετικά με την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια στην εξωτερική βοήθεια,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2018 σχετικά με την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας, της 25ης Νοεμβρίου 2019 για την τέταρτη έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης για τη διατροφή, της 20ής Μαΐου 2021 σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ για τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για τα συστήματα τροφίμων το 2021, της 14ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την ενίσχυση της δέσμευσης της «Ομάδας Ευρώπη» για την ανθρώπινη ανάπτυξη, και της 19ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με το νερό στην εξωτερική δράση,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, του 2008, σχετικά με την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια(9) και έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη, του 2017,

–  έχοντας υπόψη τους έξι παγκόσμιους στόχους που έθεσε η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας το 2012 για τη διατροφή των μητέρων, των βρεφών και των μικρών παιδιών έως το 2025, δηλαδή i) μείωση κατά 40 % του αριθμού των καχεκτικών παιδιών κάτω των πέντε ετών, ii) μείωση κατά 50 % της αναιμίας στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, iii) μείωση κατά 30 % του αριθμού των παιδιών με χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση, iv) μη αύξηση των υπέρβαρων παιδιών, v) αύξηση του ποσοστού αποκλειστικού θηλασμού κατά τουλάχιστον 50 % κατά τους πρώτους έξι μήνες και vi) μείωση της απίσχνανσης κατά την παιδική ηλικία σε ποσοστό μικρότερο του 5 %,

–  έχοντας υπόψη τις εκθέσεις για την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στον κόσμο, την παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις και την παγκόσμια έκθεση για τη διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των εκδόσεων του 2021, των κατευθυντήριων γραμμών του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ για το δικαίωμα στη διατροφή (FAO), των προαιρετικών κατευθυντήριων γραμμών για τα συστήματα τροφίμων και τη διατροφή της Επιτροπής του FAO για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, τα 10 στοιχεία της αγροοικολογίας που οδηγούν τη μετάβαση σε βιώσιμα συστήματα τροφίμων και γεωργίας (FAO), και το πλαίσιο δράσης του 2014 για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή σε παρατεταμένες κρίσεις,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), του 2020, σχετικά με την κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας(10),

–  έχοντας υπόψη τις συμφωνίες σύμπραξης βιώσιμης αλιείας μεταξύ της ΕΕ και των τρίτων χωρών,

–  έχοντας υπόψη το Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων, μια συμμαχία ανθρωπιστικών και αναπτυξιακών φορέων που εργάζονται μέσω ανταλλαγής αναλύσεων και γνώσεων για την ενίσχυση του συντονισμού σε ολόκληρη τη σχέση μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Πληθυσμών (UNDRIP), της 13ης Σεπτεμβρίου 2007, και τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές, της 28ης Σεπτεμβρίου 2018,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 25ης Σεπτεμβρίου 2015, με τίτλο «Μετασχηματισμός του κόσμου μας: θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030»,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 1ης Απριλίου 2016, με τίτλο «Δεκαετία Δράσης του ΟΗΕ για τη Διατροφή (2016-2025)», που αποσκοπεί στην ανάληψη εντατικής δράσης για την εξάλειψη της πείνας και του υποσιτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και στη διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης σε υγιεινότερη και πιο βιώσιμη διατροφή για όλους τους ανθρώπους, όποιοι και αν είναι και ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής τους,

–  έχοντας υπόψη τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ και τον στενά συνδεδεμένο και ολοκληρωμένο χαρακτήρα τους, ιδίως τον ΣΒΑ 1 για την εξάλειψη της φτώχειας σε όλες τις μορφές της παντού, τον ΣΒΑ 2 για την εξάλειψη της πείνας, την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας και βελτιωμένης διατροφής και την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας, τον ΣΒΑ 3 για τη διασφάλιση υγιούς ζωής και την προώθηση της ευημερίας για όλους σε όλες τις ηλικίες, τον ΣΒΑ 5 για την επίτευξη της ισότητας των φύλων και τη χειραφέτηση όλων των γυναικών και κοριτσιών, τον ΣΒΑ 6 για τη διασφάλιση της πρόσβασης σε νερό και αποχέτευση για όλους, τον ΣΒΑ 10 για τη μείωση των ανισοτήτων εντός και μεταξύ των χωρών, τον ΣΒΑ 12 για τη διασφάλιση βιώσιμων προτύπων κατανάλωσης και παραγωγής, τον ΣΒΑ 13 για την ανάληψη επείγουσας δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της και τον ΣΒΑ17 για την ενίσχυση των μέσων εφαρμογής και την αναζωογόνηση της παγκόσμιας εταιρικής σχέσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2417 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, του 2018, με το οποίο καταδικάζονται η λιμοκτονία αμάχων ως πολεμική μέθοδος, καθώς και η παράνομη άρνηση πρόσβασης ανθρωπιστικής βοήθειας σε αμάχους,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση, του Ιουνίου του 2020, της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας για τη Βιοποικιλότητα και τις Οικοσυστημικές Υπηρεσίες (IPBES) και της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC)(11), στην οποία τονίζεται η σχέση μεταξύ της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και της διατήρησης της βιοποικιλότητας,

–  έχοντας υπόψη τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του CFS σχετικά με την υπεύθυνη διαχείριση της ιδιοκτησίας γης, αλιείας και δασών στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας (2012) και τις αρχές του CFS για υπεύθυνες επενδύσεις στη γεωργία και τα συστήματα τροφίμων (2015),

–  έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία Scaling Up Nutrition Movement (Κίνηση για την κλιμακούμενη βελτίωση της διατροφικής κατάστασης) και το έργο της για την εξάλειψη του υποσιτισμού σε όλες του τις μορφές μέσω της στήριξης των κυβερνητικών πρωτοβουλιών και των προτεραιοτήτων των εμπλεκόμενων χωρών, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, τον ΟΗΕ, τους χορηγούς, τις επιχειρήσεις και τους ερευνητές,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων EUR που ανέλαβε η Επιτροπή στη σύνοδο κορυφής «Διατροφή για την ανάπτυξη» που πραγματοποιήθηκε στο Τόκιο τον Δεκέμβριο του 2021 για την καταπολέμηση του υποσιτισμού κατά την περίοδο 2021-2024, καθώς και τη συνεχιζόμενη δέσμευση της ΕΕ για μείωση της καχεξίας στα παιδιά κατά τουλάχιστον 7 εκατομμύρια έως το 2025,

–  έχοντας υπόψη το σύμφωνο της G7 για την πρόληψη των λιμών και τις ανθρωπιστικές κρίσεις, το οποίο εγκρίθηκε στη σύνοδο κορυφής της G7 στην Κορνουάλη στις 13 Ιουνίου 2021, και με το οποίο τα μέλη της G7 δεσμεύτηκαν για την καταπολέμηση της πείνας και την αποτροπή των λιμών μέσω κοινών δράσεων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A9-0195/2022),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μέτρια ή σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια αυξάνεται με αργούς ρυθμούς από το 2014, με σχεδόν ένα στα τρία άτομα – 2,37 δισεκατομμύρια – να μην έχει πρόσβαση σε επαρκή τρόφιμα το 2020(12)·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σοβαρότητα και το μέγεθος των επισιτιστικών κρίσεων έχουν αυξηθεί από το 2020 ως αποτέλεσμα συγκρούσεων, οικονομικών κλυδωνισμών και σοβαρών ακραίων καιρικών φαινομένων, ή συνδυασμού αυτών των παραγόντων, με σχεδόν 193 εκατομμύρια άτομα να αντιμετωπίζουν έντονη επισιτιστική ανασφάλεια το 2021 και να χρειάζονται επείγουσα επισιτιστική βοήθεια, που αποτελεί τον υψηλότερο αριθμό ατόμων με οξεία επισιτιστική ανασφάλεια παγκοσμίως που έχει καταγραφεί στα έξι έτη από τη στιγμή που ξεκίνησε να εκπονείται η παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι 720 έως 811 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν πείνα και πέντε χώρες θεωρείται ότι διατρέχουν κίνδυνο λιμού, μεταξύ των οποίων το Νότιο Σουδάν, η Αιθιοπία, η Μαδαγασκάρη, η Νιγηρία (16 πολιτείες και η Επικράτεια της Ομοσπονδιακής Πρωτεύουσας) και η Υεμένη(13)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην τροφή αναφέρεται στη διάσταση της διαθεσιμότητας, της προσβασιμότητας, της επάρκειας (επαρκής ποσότητα και σταθερότητα πρόσβασης)·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) επισιτιστική ασφάλεια υπάρχει όταν όλοι οι άνθρωποι, οποιαδήποτε στιγμή έχουν φυσική και οικονομική πρόσβαση σε επαρκή, υγιεινή και θρεπτική τροφή για την ικανοποίηση των διατροφικών αναγκών και προτιμήσεών τους για μια υγιεινή και ενεργό ζωή(14),

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο παράνομος, απρόκλητος και αδικαιολόγητος ρωσικός επιθετικός πόλεμος στην Ουκρανία έχει αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τις ήδη εύθραυστες γεωργικές αγορές και έχει επιδεινώσει την ήδη σοβαρή κατάσταση που προκλήθηκε από τη νόσο COVID-19 και έχει ασκήσει πρόσθετη πίεση στις συνεχιζόμενες επισιτιστικές κρίσεις και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, ωθώντας τις διεθνείς τιμές των τροφίμων και των ζωοτροφών πολύ πάνω από τα ήδη υψηλά επίπεδα τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό ενδέχεται να αυξήσει την επισιτιστική ανασφάλεια, τη φτώχεια, τις κοινωνικές αναταραχές και την αστάθεια σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ουκρανικού και ρωσικού σιταριού, καθώς το σαράντα τοις εκατό των εξαγωγών σιταριού και αραβοσίτου από την Ουκρανία κατευθύνεται στη Μέση Ανατολή και την Αφρική·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον FAO, σχεδόν 50 χώρες εξαρτώνται από τη Ρωσία και την Ουκρανία για τουλάχιστον το 30 % των αναγκών τους σε εισαγωγές σιταριού και ότι, από αυτές, 26 χώρες προμηθεύονται πάνω από το 50 % των εισαγωγών σιταριού και από τις δύο χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα αγόραζε σχεδόν το ήμισυ των παγκόσμιων προμηθειών του σε σιτάρι από την Ουκρανία και έχει επισημάνει ότι οι τρέχουσες επισιτιστικές κρίσεις σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, η Αιθιοπία, η Συρία και η Υεμένη θα επηρεαστούν περισσότερο·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία είναι καθαροί εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων και ότι και οι δύο διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο στον εφοδιασμό στις παγκόσμιες αγορές τροφίμων και λιπασμάτων, όπου οι εξαγώγιμες προμήθειες συχνά συγκεντρώνονται σε λίγες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκέντρωση αυτή θα μπορούσε να εκθέσει τις αγορές αυτές σε αυξημένη ευπάθεια και αστάθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία είναι κορυφαίος εξαγωγέας συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων και των συστατικών τους, και ότι η Λευκορωσία είναι σημαντικός εξαγωγέας λιπασμάτων με βάση την ποτάσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές των αζωτούχων λιπασμάτων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις τιμές του φυσικού αερίου, ένα προϊόν για το οποίο η Ρωσία κατέχει σημαντική θέση στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές από τις αναπτυσσόμενες χώρες, ήδη πριν από τη σύγκρουση, αντιμετώπιζαν τις αρνητικές επιπτώσεις των υψηλών διεθνών τιμών των τροφίμων και των λιπασμάτων·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δείκτης τιμών τροφίμων του FAO, ο οποίος παρακολουθεί τις διεθνείς τιμές των τροφίμων και των ζωοτροφών, έχει σημειώσει νέα πρωτοφανή αύξηση και ότι οι αυξήσεις των τιμών και ο πληθωρισμός των τροφίμων είναι πιθανό να υπερβαίνει κατά πολύ τα ήδη αυξημένα επίπεδά τους·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον FAO, ο δείκτης τιμών τροφίμων έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ τον Φεβρουάριο του 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναφέρει ότι οι παράγοντες στους οποίους οφείλεται ο πληθωρισμός των τροφίμων δεν περιορίζονται στις συνθήκες των καλλιεργειών και στις δυνατότητες εξαγωγών, αλλά μια πολύ μεγαλύτερη ώθηση για τον πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων προέρχεται από παράγοντες που δεν σχετίζονται με την παραγωγή των τροφίμων, ιδίως από τους τομείς της ενέργειας, των λιπασμάτων και των ζωοτροφών·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αφρική έχει τον υψηλότερο ποσοστό επισιτιστικής ανασφάλειας, καθώς το 60 % του πληθυσμού της Αφρικής (799 εκατομμύρια άτομα) αντιμετώπισε μέτρια ή σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια το 2020(15)·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις χώρες που αντιμετωπίζουν λιμό, ο οποίος επιδεινώνεται από φυσικές καταστροφές, όπως η Μαδαγασκάρη, η οποία πρόσφατα επλήγη από βίαιους κυκλώνες και όπου δύο στους πέντε κατοίκους πλήττονται από οξεία επισιτιστική ανασφάλεια, ιδίως στην περιοχή του Μεγάλου Νότου, όπου περισσότερα από 300 000 παιδιά υποφέρουν από σοβαρό υποσιτισμό·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί γεωργοί μικρής κλίμακας στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε υγιεινή, θρεπτική και βιώσιμη διατροφή, δεδομένων των απομακρυσμένων περιοχών, του χαμηλού εισοδήματος και της έλλειψης πρόσβασης σε πηγές διαφόρων τροφίμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι οι επενδύσεις στον τομέα των μικροκαλλιεργητών και στις περιφερειακές δομές αποφέρουν τα καλύτερα οφέλη όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας και την ανάπτυξη, τονίζοντας, ως εκ τούτου, την ανάγκη να επικεντρωθούν οι προσπάθειες στην ενίσχυση των εισοδημάτων των μικροκαλλιεργητών, και ιδίως των γυναικών μικροκαλλιεργητών, και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ευάλωτων κοινοτήτων·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υγιεινή διατροφή δεν ήταν οικονομικά προσιτή για περίπου 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο το 2020 και ότι η παχυσαρκία αυξάνεται κατακόρυφα σε όλες τις περιοχές(16)·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υποσιτισμός είναι μια μη φυσιολογική φυσιολογική κατάσταση που προκαλείται από την ελλιπή πρόσληψη τροφής, όπως είναι επίσης το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υγεία των γυναικών και των κοριτσιών συνδέεται στενά με τη σωματική και ψυχική υγεία, καθώς και με τη διατροφική κατάσταση των μελλοντικών τους παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υποσιτισμός των εγκύων και των μητέρων αυξάνει τον κίνδυνο για επιπλοκή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μητρική θνησιμότητα και παιδικό υποσιτισμό και θνησιμότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας απαράδεκτα υψηλός αριθμός παιδιών εξακολουθεί να πλήττεται από υποσιτισμό: από το σύνολο των παιδιών κάτω των πέντε ετών, το 22 % είναι καχεκτικά λόγω χρόνιου υποσιτισμού, το 6,7 % υποφέρει από απίσχνανση – μια μορφή οξέος υποσιτισμού – και το 5,7 % είναι υπέρβαρα(17) και τα πραγματικά ποσοστά καχεξίας και απίσχνανσης αναμένεται να είναι υψηλότερα λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξασφάλιση ασφαλούς και προστατευμένης πρόσβασης στο νερό συνδέεται στενά με τη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η λειψυδρία πλήττει πάνω από το 40 % του παγκόσμιου πληθυσμού, με περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια άτομα να μην έχουν άμεση και ασφαλή πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό παγκοσμίως, σύμφωνα με την τελευταία παγκόσμια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για την ανάπτυξη των υδάτινων πόρων (2021)·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιβίωση άνω του 10 % του παγκόσμιου πληθυσμού εξαρτάται από την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια(18), και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τους ωκεανούς για τις κύριες πηγές πρωτεϊνών τους που προέρχονται κυρίως από ψάρια και θαλασσινά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλιεία μικρής κλίμακας αντιπροσωπεύει πάνω από το 90 % των αλιέων και των εργαζομένων στην αλιεία παγκοσμίως·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα υγείας που δεν είναι πολύ ανθεκτικά και ισχυρά δοκιμάζονται από την τακτική εμφάνιση επιδημιών, ιδίως όσον αφορά την ικανότητά τους να διασφαλίζουν τη συνέχεια της πλέον βασικής περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία δύο χρόνια οι πόροι του συστήματος υγείας έχουν εκτραπεί από μια σειρά διατροφικά σημαντικών λειτουργιών και βασικών υπηρεσιών υγείας που σχετίζονται με τον υποσιτισμό — συμπεριλαμβανομένης της προγεννητικής περίθαλψης, της συμπλήρωσης μικροθρεπτικών στοιχείων και της πρόληψης και θεραπείας της παιδικής διάρροιας, των λοιμώξεων και του οξέος υποσιτισμού — προς την καταπολέμηση της νόσου COVID-19, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η θεραπεία και οι προληπτικές υπηρεσίες για τον υποσιτισμό παραμένουν ανεπαρκώς ενσωματωμένες στις βασικές δέσμες περίθαλψης των εθνικών συστημάτων υγείας, και ότι η ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες περίθαλψης παραμένει ανεπαρκής·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρόνια φτώχεια, τα υψηλά και επίμονα επίπεδα ανισότητας και τα μη βιώσιμα συστήματα τροφίμων, σε συνδυασμό με τις συχνότερες φυσικές καταστροφές, που συνδέονται ιδίως με την κλιματική αλλαγή, αποτελούν τα βαθύτερα αίτια της επισιτιστικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκτη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) του 2022, η κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων στη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καταστάσεων, μειώνει την επισιτιστική ασφάλεια όσον αφορά την τροφή και το νερό, μειώνει την απόδοση των καλλιεργειών, τροποποιεί τους βοσκοτόπους και τις διαδρομές εποχιακής μετακίνησης και μειώνει τη διατροφική αξία των τροφίμων, εμποδίζοντας έτσι τις προσπάθειες για την επίτευξη της Ατζέντας του 2030 και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξής της·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή εκθέτει περαιτέρω τις γυναίκες σε κινδύνους και ευπάθειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις υφιστάμενες προκλήσεις, όπως η αιφνίδια απώλεια της παραγωγής τροφίμων και της πρόσβασης σε τρόφιμα, και τις υποκείμενες ευπάθειες, συμπεριλαμβανομένης της επιδείνωσης της φτώχειας και της επισιτιστικής ανασφάλειας, αναγκάζοντας τις κοινότητες να αντιμετωπίζουν επιδεινούμενες κρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μειωμένη διατροφική ποικιλομορφία έχει αυξήσει τον υποσιτισμό σε πολλές κοινότητες, ιδίως για τους αυτόχθονες πληθυσμούς, τους γεωργούς μικρής κλίμακας και τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τις εγκύους·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο FAO εκτιμά ότι έχει χαθεί περίπου 75 % της φυτικής γενετικής ποικιλομορφίας παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρείας κλίμακας γενετική διάβρωση αυξάνει την ευπάθειά μας στην κλιματική αλλαγή και στην εμφάνιση νέων παρασίτων και ασθενειών·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοποικιλότητα και οι συναφείς υπηρεσίες – επικονίαση, θηρευτές επιβλαβών οργανισμών, αυξημένη ανθεκτικότητα των αγροοικοσυστημάτων στη διάβρωση, ξηρασίες και πλημμύρες, σχηματισμός εδάφους και καταβόθρες άνθρακα – είναι ουσιαστικής σημασίας για την παροχή βιώσιμης παραγωγής τροφίμων·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικοδόμηση της ανθεκτικότητας της βιοποικιλότητας και η στήριξη της ακεραιότητας των οικοσυστημάτων μπορούν να διατηρήσουν οφέλη για τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των μέσων διαβίωσης, της ανθρώπινης υγείας και ευημερίας και της παροχής τροφίμων·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται επείγουσα επισιτιστική, διατροφική και βιοποριστική βοήθεια αυξάνεται(19)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κύριοι παράγοντες της επισιτιστικής και διατροφικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού, που επιδεινώνονται, είναι οι συγκρούσεις, η κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η αύξηση των τιμών της ενέργειας, η περιορισμένη πρόσβαση σε νερό, οι οικονομικοί κλυδωνισμοί, η χρόνια φτώχεια και τα υψηλά και επίμονα επίπεδα ανισότητας, συμπεριλαμβανομένης της ανισότητας των φύλων, η έλλειψη πρόσβασης σε βασικές κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας, η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και η αποτυχημένη διακυβέρνηση, γεγονός που μπορεί, κατά συνέπεια, να οδηγήσει στην ανάγκη μετανάστευσης·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συγκρούσεις διαταράσσουν την πρόσβαση σε τρόφιμα και βασικές κοινωνικές υπηρεσίες, οι οποίες επηρεάζουν τη σταθερότητα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών διατροφής, της ύδρευσης, της αποχέτευσης και της υγιεινής, και βλάπτουν τους φυσικούς πόρους, τις υποδομές, τα μέσα παραγωγής και το ζωικό κεφάλαιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισιτιστική ανασφάλεια μπορεί να αποτελέσει πηγή συγκρούσεων μεταξύ των πληττόμενων κοινοτήτων, επιδεινώνοντας έτσι τις υφιστάμενες προκλήσεις και εντάσεις που συνδέονται με την έλλειψη πόρων·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 έχει οδηγήσει σε διαταραχή των αλυσίδων αξίας από την παραγωγή και τη μεταφορά έως την αποθήκευση και την πώληση τροφίμων, και ότι οι περιορισμοί στη διακίνηση έχουν μειώσει την πρόσβαση των γεωργών και των καταναλωτών στις αγορές, εμποδίζοντας περαιτέρω την ισότιμη πρόσβαση σε επαρκή τρόφιμα και διατροφή για όλους και εκθέτοντας τη μη ανθεκτικότητα των συστημάτων τροφίμων που βασίζονται στις εισαγωγές και τη σημασία των βιώσιμων αγροδιατροφικών συστημάτων·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 έχει οδηγήσει σε αύξηση της φτώχειας ελλείψει καθολικών κατώτατων ορίων κοινωνικής προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιορισμοί έχουν επηρεάσει τις καθημερινές οικονομικές δραστηριότητες από τις οποίες εξαρτώνται πολλά νοικοκυριά, οδηγώντας σε δυσκολίες πρόσβασης σε υγιεινά και θρεπτικά τρόφιμα ή στην κάλυψη των αναγκών υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη είναι εξαιρετικά περιορισμένη σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως για τα πλέον ευάλωτα και περιθωριοποιημένα άτομα·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα χωρίς αποκλεισμούς, αποτελεσματικά, ανθεκτικά και βιώσιμα συστήματα τροφίμων είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη της Ατζέντας του 2030 και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 αποκάλυψε αδυναμίες στα παγκόσμια συστήματα τροφίμων, που επιδεινώνουν τις ανισότητες και απειλούν τη ζωή και τα μέσα διαβίωσης των πλέον ευάλωτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δεκαετία Δράσης του ΟΗΕ ζητεί να επιταχυνθούν λύσεις αλλαγής των δεδομένων για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων για τους ανθρώπους και τον πλανήτη, από τη φτώχεια και το φύλο έως την κλιματική αλλαγή, την ανισότητα και τη γεφύρωση του χρηματοδοτικού χάσματος·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατροφή αποτελεί σημαντικό ζήτημα στο οποίο βασίζεται και από το οποίο καθοδηγείται η επίτευξη τουλάχιστον 12 από τους 17 ΣΒΑ και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με άλλα βασικά ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης, είτε επειδή εξαρτάται από αυτά (π.χ. νερό, αποχέτευση και υγιεινή, και γεωργία), είτε επειδή τα επιτρέπει (π.χ. υγεία, απασχόληση), είτε και τα δύο (π.χ. ισότητα των φύλων και εκπαίδευση)·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία του Μαρακές, του 1994, και ιδίως η συμφωνία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για τη γεωργία έχουν συμβάλει στην εξειδίκευση των γεωργικών περιοχών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξειδίκευση αυτή έχει οδηγήσει σε περιφέρειες με υψηλά επίπεδα εξαγωγών και άλλες που εξαρτώνται σχεδόν πλήρως από τις εισαγωγές: λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή δεν είναι ανθεκτική σε κρίσεις όπως οι πόλεμοι, και αποτελεί έναν από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην τρέχουσα παγκόσμια επισιτιστική αστάθεια·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές τροφίμων εκθέτει σε μεγάλο βαθμό τους πληθυσμούς στην αστάθεια της παγκόσμιας αγοράς, ιδίως τα άτομα που δαπανούν σημαντικό μέρος του εισοδήματός τους για καθημερινές επισιτιστικές ανάγκες·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστάθεια των διεθνών αγορών οδηγεί σε επισιτιστική ανασφάλεια σε χώρες που δεν διαθέτουν ισχυρές γεωργικές πολιτικές, καθώς οι περίοδοι χαμηλών τιμών έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγική ικανότητα και οδηγούν σε αύξηση των εισαγωγών, γεγονός που καθιστά ευάλωτους τους αστικούς πληθυσμούς όταν οι παγκόσμιες τιμές αυξάνονται·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γεωργικές πολιτικές είναι οι πρωταρχικές μακροοικονομικές πολιτικές και, λόγω της έλλειψης προστασίας από την ακραία αστάθεια των παγκόσμιων τιμών, η ζημία που προκαλείται από τον πληθωρισμό είναι καταστροφική για τις αναδυόμενες οικονομίες·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισιτιστική κυριαρχία είναι το δικαίωμα των λαών και των χωρών να καθορίζουν τις δικές τους γεωργικές και επισιτιστικές πολιτικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια αυτή έχει ως στόχο να επιτρέψει σε κάθε χώρα να τρέφει τον δικό της πληθυσμό και να είναι αυτάρκης και ανεξάρτητη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόθεση της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» να μειώσει την εξάρτηση των γεωργών από εξωτερικές εκροές συνάδει με αυτόν τον ορισμό·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» υιοθετούν ολιστικές προσεγγίσεις για τη γεωργία, όχι μόνο για την πρόληψη μιας κλιματικής κρίσης και κρίσης βιοποικιλότητας στην Ευρώπη, αλλά και για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, τη βελτίωση της διατροφής και της δημόσιας υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα χρησιμεύσει ως υπόδειγμα για επενδύσεις στον τομέα της χρηματοδότησης της ανάπτυξης, με σκοπό την αξιοποίηση της ανθεκτικότητας και της επισιτιστικής αυτάρκειας των αναπτυσσόμενων χωρών·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» αποσκοπεί στη μείωση της χρήσης γεωργικών εισροών και ιδίως στη μείωση της συνολικής χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων κατά 50 %, των πλέον επικίνδυνων φυτοφαρμάκων κατά 50 %, και των λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20 % έως το 2030·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατροφή αποτελεί σημαντική επένδυση, καθώς η καλή διατροφή κατά τις πρώτες χίλιες ημέρες της ζωής ενός παιδιού είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του πλήρους σωματικού, πνευματικού και δυναμικού του ανθρώπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πείνα και ο υποσιτισμός επηρεάζουν αρνητικά τις ικανότητες των παιδιών να μαθαίνουν και έχουν ρόλο στην εγκατάλειψη του σχολείου, αποτελούν καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου επιβάρυνση για τα άτομα και τις κοινωνίες και έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανθρώπινη και εθνική οικονομική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, η καλή διατροφή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ευημερίας για τις κοινωνίες·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την κορύφωση της πανδημίας της COVID-19, το κλείσιμο των σχολείων άφησε 370 εκατομμύρια παιδιά χωρίς πρόσβαση σε διασφαλισμένο σχολικό γεύμα, το οποίο συχνά είναι το μόνο ζεστό φαγητό τους για την ημέρα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σχολικά γεύματα αποτελούν σημαντικό στοιχείο για την καταπολέμηση της παιδικής πείνας και των πολλαπλών μορφών υποσιτισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την άλλη πλευρά, η επισιτιστική ανασφάλεια διαταράσσει την κοινωνική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας των οικογενειών να στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο και, με το επιπλέον στρες στις οικογένειες, μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη της ενδοοικογενειακής και της έμφυλης βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι για κάθε δολάριο που επενδύεται σε διατροφικές παρεμβάσεις, μπορούν να παραχθούν 16 δολάρια σαν αποτέλεσμα·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως και σε άλλους τομείς της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας, οι αυξανόμενες ανάγκες δεν καλύπτονται από επαρκείς πόρους, γεγονός που οδηγεί σε ταχέως αυξανόμενο χρηματοδοτικό κενό, το οποίο απαιτεί πιο έξυπνες και συστημικές προσεγγίσεις, έναν συστημικό μετασχηματισμό προς την κατεύθυνση κοινωνικά δίκαιων συστημάτων τροφίμων, καθώς τα σημερινά επισιτιστικά μας συστήματα επιδεινώνουν τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και τις ανισότητες μεταξύ των φύλων που εμποδίζουν την πρόσβαση σε μια υγιεινή, δίκαιη και βιώσιμη διατροφή·

Μ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη σίτιση του κόσμου ως αγρότισσες, φροντιστές και παραγωγοί – παράγουν το 60 - 80% των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες - αλλά έχουν άνιση πρόσβαση σε τρόφιμα, πόρους, υπηρεσίες και περιουσιακά στοιχεία που αυξάνουν τις αποδόσεις και τα εισοδήματά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αναλαμβάνουν το 75 % της μη αμειβόμενης φροντίδας και οικιακής εργασίας, και ότι οι γυναίκες στις αγροτικές κοινότητες και στις χώρες χαμηλού εισοδήματος αφιερώνουν έως και 14 ώρες την ημέρα σε εργασία φροντίδας·

ΜΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα των φύλων επηρεάζει την κατανομή της εργασίας και οδηγεί σε δυσανάλογο και μη αμειβόμενο φόρτο εργασιών φροντίδας για τις γυναίκες και τα κορίτσια·

ΜΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών σε όλα τα επίπεδα και να τους παρασχεθεί χώρος στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή και τις καταστροφές, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένη ευαλωτότητα λόγω σύνθετων κινδύνων·

ΜΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων έχουν άμεσο αντίκτυπο στη διατροφή, διαμορφώνοντας τη δυναμική των τροφίμων στο νοικοκυριό και την κοινότητα με τρόπους που επηρεάζουν την παραγωγή, την πρόσβαση, την οικονομική προσιτότητα και την παροχή τροφίμων, φροντίδας και υπηρεσιών υγείας και αποχέτευσης των γυναικών και των κοριτσιών· και μπορεί να τις θέσει σε κίνδυνο αυξημένης έμφυλης βίας και ενδοσυντροφικής βίας·

ΜΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος των φύλων μεταξύ γυναικών και ανδρών γεωργών θα μπορούσε να αυξήσει τη γεωργική παραγωγή κατά 2,5 έως 4 % στις φτωχότερες περιοχές και να μειώσει την πείνα παγκοσμίως κατά 17 %·

ΜΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αποτελούν το 43 % του γεωργικού εργατικού δυναμικού στις χώρες εταίρους, με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται σε 50 % ή περισσότερο σε ορισμένες χώρες της Ασίας και της υποσαχάριας Αφρικής, ενώ οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο λιγότερο από το 20 % των κατόχων γεωργικής γης·

ΜΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν 608 εκατομμύρια οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις ανά τον κόσμο, οι οποίες καταλαμβάνουν μεταξύ 70 και 80 % της παγκόσμιας γεωργικής γης, αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90 % του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων παγκοσμίως και παράγουν περίπου το 80 % των τροφίμων παγκοσμίως σε αξία·

ΜΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ένα τρίτο των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως είτε χάνεται είτε σπαταλάται· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξημένες προσπάθειες για τη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων μέσω της εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας στα συστήματα γεωργικής παραγωγής για την αύξηση της βιωσιμότητας και της αποδοτικής χρήσης των πόρων της γεωργικής παραγωγής είναι καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, του υποσιτισμού και της προστασίας της βιοποικιλότητας παγκοσμίως·

ΜΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος της επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας απαιτεί όχι μόνο περισσότερη χρηματοδότηση αλλά και αποφασιστική πολιτική εστίαση και προσπάθειες·

ΜΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες τρίτες χώρες έχουν δημιουργήσει μια σειρά καινοτόμων έργων, όπως η αφρικανική πρωτοβουλία «Great Green Wall», η οποία προωθεί αγροοικολογικά έργα·

Ν.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Παγκόσμιας Επισιτιστικής Ασφάλειας είναι η πιο συμμετοχική διεθνής και διακυβερνητική πλατφόρμα για τη συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων μερών για την επίτευξη του κοινού στόχου της διασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής για όλους·

ΝΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 20 Δεκεμβρίου 2017, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε έργο μέσω του οποίου ανακήρυξε την περίοδο 2019-2028 ως Δεκαετία Οικογενειακής Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών·

ΝΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα των γεωργών κατοχυρώθηκαν στη Διεθνή Συνθήκη σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία του FAO το 2004, αλλά οι κανόνες διανοητικής ιδιοκτησίας συχνά έχουν έρθει σε αντίθεση με αυτούς, θέτοντας σε κίνδυνο τα τοπικά, παραδοσιακά και αυτόχθονα συστήματα σπόρων·

ΝΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητος ο ενεργός ρόλος της ΕΕ στην αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, δεδομένου ότι παρέχει σχεδόν το ήμισυ της παγκόσμιας επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ)·

Η επισιτιστική ασφάλεια και η διατροφή στο επίκεντρο της ανάκαμψης μετά την πανδημία της COVID-19

1.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι δεν βρισκόμαστε σε καλό δρόμο και ότι είναι εξαιρετικά απίθανη η επίτευξη των στόχων σχετικά με τη διατροφή έως το 2025 ή για την εξάλειψη της πείνας έως το 2030, που αποτελεί τη φιλοδοξία «μηδενική πείνα» του ΣΒΑ2· υπενθυμίζει ότι η πείνα και η επισιτιστική ανασφάλεια αυξάνονται και πάλι σε ολόκληρο τον κόσμο· σημειώνει με ανησυχία ότι περίπου 660 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν πείνα έως το 2030, μεταξύ άλλων λόγω των συνεπειών της πανδημίας της COVID-19· υπενθυμίζει ότι απαιτούνται τολμηρές δράσεις, ιδίως όσον αφορά τις ανισότητες σχετικά με την πρόσβαση σε τρόφιμα, προκειμένου να επιταχυνθεί η πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου της μηδενικής πείνας· υπενθυμίζει ότι ο τερματισμός του υποσιτισμού σε όλες τις μορφές, και ο ΣΒΑ 2, θα πρέπει να θεωρούνται προτεραιότητες σε όλες τις πολιτικές, με ιδιαίτερη έμφαση στα άτομα που βρίσκονται στην πλέον ευάλωτη κατάσταση·

2.  υπογραμμίζει ότι τα συστήματα τροφίμων διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εξάλειψη της φτώχειας και στην επίτευξη του ΣΒΑ 1, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν τον υποσιτισμό και τη συνύπαρξη υπερσιτισμού και υποσιτισμού, που θα είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων για την υγεία στον ΣΒΑ 3· υπογραμμίζει ότι θα είναι αδύνατη η βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων για την επίτευξη του ΣΒΑ 6 αν η γεωργία δεν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο και ότι η βιώσιμη διαχείριση της αλιείας είναι θεμελιώδους σημασίας για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών και των θαλασσών και για την επίτευξη του ΣΒΑ 14· υπενθυμίζει, συνεπώς, ότι τα συστήματα τροφίμων γενικότερα πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζουν τις δεσμεύσεις μας για τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή στο πλαίσιο του ΣΒΑ 12, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της στο πλαίσιο του ΣΒΑ 13, καθώς και την προστασία, την αποκατάσταση και τη βιώσιμη διαχείριση των χερσαίων οικοσυστημάτων στον ΣΒΑ 15· 

3.  υπενθυμίζει τον κρίσιμο ρόλο της αλιείας μικρής κλίμακας στην επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή· τονίζει ότι οι συμφωνίες σύμπραξης στον τομέα της βιώσιμης αλιείας πρέπει να συνάδουν με τις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις και δεν πρέπει ούτε να υπονομεύουν την τοπική επισιτιστική ασφάλεια ούτε να απειλούν την αλιεία μικρής κλίμακας σε τρίτες χώρες, θέτοντας τις εν λόγω συμφωνίες σε άμεσο ανταγωνισμό με τα σκάφη της ΕΕ· ζητεί οι συμφωνίες να ευθυγραμμιστούν με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και με τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις της ΕΕ και τους στόχους της κοινής αλιευτικής πολιτικής μέσω της αύξησης των διατάξεων για την τομεακή στήριξη και τη βιωσιμότητα όσον αφορά τα πλεονάσματα, τις απορρίψεις και την προληπτική προσέγγιση·

4.  υπογραμμίζει ότι η πανδημία της COVID-19 με την επακόλουθη οικονομική κρίση και το κλείσιμο των συνόρων και την τρέχουσα σύγκρουση στην Ουκρανία αποκάλυψε τις ευπάθειες του παγκόσμιου συστήματος τροφίμων· τονίζει και υπενθυμίζει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στα κράτη μέλη τη σημασία της δημιουργίας ισχυρότερων δεσμών μεταξύ των βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων πολιτικών για τη διασφάλιση της συμμετοχικότητας των σχεδίων ανάκαμψης από τη νόσο COVID-19, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη προσοχή στις πλέον ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά, οι νέοι, οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και οι αυτόχθονες πληθυσμοί·

5.  ζητεί από την ΕΕ να διασφαλίσει το δικαίωμα των αναπτυσσόμενων χωρών στην τροφή και την αυτάρκεια, ως μέσο επίτευξης διατροφικής ασφάλειας, μείωσης της φτώχειας και βιώσιμων και δίκαιων παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού χωρίς αποκλεισμούς και πιο βιώσιμων συστημάτων τροφίμων· καθώς και στήριξη των τοπικών και περιφερειακών αγορών, αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες και την οικογενειακή γεωργία, με στόχο την εξασφάλιση της προσφοράς οικονομικά προσιτών και προσβάσιμων τροφίμων και ισχυρότερων δικτύων κοινωνικής ασφάλειας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πλέον ευάλωτες εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα ακόμη και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ή κρίσης·

6.  υπενθυμίζει ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στην παγκόσμια αγορά εξαγωγών τροφίμων· κατά συνέπεια, για ορισμένες χώρες με υψηλά επίπεδα πείνας, η Ουκρανία και η Ρωσία έχουν τεράστιο αντίκτυπο, καθώς εισάγουν σημαντικό μερίδιο του σίτου τους από την Ουκρανία ή τη Ρωσία·

7.  υπογραμμίζει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει, στο πλαίσιο αυτό, να αποφεύγουν τις απαγορεύσεις εξαγωγών και να προσδιορίζουν μέτρα για τη στήριξη της αναδιάρθρωσης των γεωργικών αγορών και της ρύθμισής τους, αυξάνοντας τη διαφάνειά τους και θεσπίζοντας νέους κανόνες για την πρόληψη της υπερβολικής χρηματοπιστωτικής κερδοσκοπίας που τροφοδοτεί την αστάθεια των τιμών των τροφίμων, η οποία, ιδίως σε ένα πλαίσιο πολέμου, μπορεί να διογκώσει τεχνητά τις τιμές χονδρικής και να οδηγήσει σε αστάθεια της αγοράς και να επηρεάσει ιδιαίτερα τις αναπτυσσόμενες χώρες και τους πλέον ευάλωτους πληθυσμούς·

8.  εκφράζει τη βαθιά του λύπη για την οικονομική κερδοσκοπία σε γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως προτάσεις για τον τερματισμό αυτής της κερδοσκοπίας, ιδίως στο πλαίσιο του πολέμου, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα της αγοράς και της γεωργικής παραγωγής· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η διαρθρωτική αστάθεια των διεθνών γεωργικών αγορών συνιστά απειλή για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και την πολιτική σταθερότητα σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τους διεθνείς κανόνες που αποσκοπούν στον τερματισμό της οικονομικής κερδοσκοπίας όσον αφορά τα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα και των κερδοσκοπικών πρακτικών·

9.  υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα στην τροφή αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα· ζητεί ολοκληρωμένες και ισχυρές δράσεις της ΕΕ που θα συνοδεύουν την πλήρη και σταδιακή υλοποίηση αυτού του δικαιώματος ως μέσου για την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας για όλους· εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την απότομη αύξηση της επισιτιστικής ανασφάλειας τα τελευταία χρόνια·

10.  επισημαίνει ότι η ενεργειακή κρίση και τα δυσμενή καιρικά φαινόμενα πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των βασικών γεωργικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά και ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, αυξημένη και αποτελεσματικότερη επισιτιστική βοήθεια σε μια προσπάθεια να συνδεθεί καλύτερα η επείγουσα βοήθεια με πιο μακροπρόθεσμες λύσεις· ειδικότερα, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να αυξήσουν τις συνεισφορές τους στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και για δράσεις που αποσκοπούν στον μετασχηματισμό των επισιτιστικών συστημάτων μας μέσω της στήριξης της ποικιλομορφίας και της ποιότητας της γεωργικής παραγωγής και μεταποίησης στις χώρες εταίρους, καθώς και μέτρων για την αντιμετώπιση της διαρθρωτικής φτώχειας και των συνεχιζόμενων ανισοτήτων ως βαθύτερων αιτίων της επισιτιστικής ανασφάλειας·

11.  σημειώνει με ανησυχία ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα έχει τεράστιες επιπτώσεις υπό την ευρύτερη έννοια που θα επιδεινώσουν περαιτέρω την υφιστάμενη επισιτιστική ανασφάλεια και τις επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19· σημειώνει με ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία ότι η Ουκρανία είναι σημαντικός παραγωγός βασικών τροφίμων, όπως το σιτάρι, ο αραβόσιτος και τα φυτικά έλαια· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μακρόπνοα μέτρα για την επισιτιστική ασφάλεια και να τα εφαρμόσει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι το δικαίωμα όλων στην τροφή δεν αποτελεί εμπόρευμα της αγοράς· υπενθυμίζει ότι οι λιμοί είναι μία από τις πιθανές συνέπειες που πρέπει να εξεταστούν σοβαρά ως αποτέλεσμα του πολέμου, εάν οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν λάβουν αντίμετρα·

12.  υπογραμμίζει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει πόσο εξαρτώνται οι χώρες χαμηλού εισοδήματος από την παγκόσμια αγορά για τον βασικό επισιτιστικό εφοδιασμό τους, βασίζοντας την επισιτιστική τους ασφάλεια σε ελάχιστες χώρες εξαγωγής σιτηρών, γεγονός που καθιστά τις χώρες αυτές πιο ευάλωτες στις διαταραχές της αγοράς και στις αυξήσεις των τιμών· υπενθυμίζει ότι για να σιτίσουν τους ανθρώπους τους, 14 χώρες χαμηλού ή χαμηλότερου μέσου εισοδήματος εισάγουν πάνω από το 50 % του σιταριού τους από τη Ρωσία και την Ουκρανία, ορισμένες από τις οποίες αντιμετωπίζουν ήδη συνθήκες που προσομοιάζουν με λιμό·

13.  υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να απορροφήσουν τους κλυδωνισμούς που προκαλούνται από τις συγκρούσεις και να παραμείνουν ανθεκτικές, οι χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές τροφίμων από την Ουκρανία και τη Ρωσική Ομοσπονδία θα πρέπει να διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού τους σε τρόφιμα, βασιζόμενες σε άλλες χώρες εξαγωγής, στα υφιστάμενα αποθέματα τροφίμων ή ενισχύοντας την ποικιλομορφία των εγχώριων βάσεων παραγωγής τους·

14.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καλύψουν αμέσως το χρηματοδοτικό κενό στις ανθρωπιστικές εκκλήσεις του ΟΗΕ για το 2022 για την Ανατολική Αφρική και τη Μέση Ανατολή, δεδομένου ότι η στήριξη για τις δύο αυτές περιοχές υποχρηματοδοτείται επί του παρόντος κατά 99 %· υπενθυμίζει ότι το ΠΕΠ έχει ήδη αναγκαστεί να μειώσει τις μερίδες για τους πρόσφυγες και άλλους ευάλωτους πληθυσμούς σε ολόκληρη την Ανατολική Αφρική και τη Μέση Ανατολή λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, αύξησης των τιμών και μειωμένης προσφοράς βασικών προϊόντων στις αγορές, μεταξύ άλλων λόγω του πολέμου στην Ουκρανία·

15.  τονίζει ότι ο φιλόδοξα χρηματοδοτούμενος επισιτιστικός και διατροφικός προγραμματισμός θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των σχεδίων ανάκαμψης μετά την πανδημία·

16.  ζητεί από την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στα τρόφιμα και τη βιώσιμη γεωργία στο πλαίσιο του διεθνούς αναπτυξιακού προγραμματισμού της και να διασφαλίσει την πρόσβαση των τοπικών κοινοτήτων και οργανώσεων στη χρηματοδότηση· καλεί την ΕΕ να επενδύσει σε μέτρα και παρεμβάσεις σε εταιρικές σχέσεις με αναπτυσσόμενες χώρες που παρέχουν πρόσβαση σε ποικίλα, οικονομικά προσιτά, ασφαλή, βιώσιμα και επαρκώς θρεπτικά τρόφιμα, διότι η επένδυση στα τρόφιμα και τη διατροφή αποτελεί βασικό στοιχείο για την οικοδόμηση του ανθρώπινου κεφαλαίου, καθώς και για την ανταγωνιστικότητα και την επίτευξη των ΣΒΑ·

17.  τονίζει την ανάγκη οι πολιτικές να έχουν ως γνώμονα την εκάστοτε χώρα, να βασίζονται στις ανάγκες και να είναι κατάλληλες για το εκάστοτε πλαίσιο, καθώς τα συστήματα τροφίμων ποικίλουν σε μεγάλο βαθμό· υπενθυμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην τοπική παραγωγή τροφίμων μέσω της χρηματοδότησης των μικροκαλλιεργητών, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ενίσχυσης των συστημάτων οικογενειακής γεωργίας, των συνεταιρισμών και των περιφερειακών αλυσίδων εφοδιασμού·

18.  επισημαίνει ότι οι μικροκαλλιεργητές είναι οι κύριοι παραγωγοί τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες, διαδραματίζοντας καίριο ρόλο στην επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή των χωρών αυτών· καλεί την ΕΕ να στηρίξει και να ενισχύσει συγκεκριμένα τη γεωργία μικρής κλίμακας, την οικογενειακή γεωργία και τους συνεταιρισμούς στην αναπτυξιακή της βοήθεια, εστιάζοντας παράλληλα στην αξιοπρεπή εργασία· τονίζει ότι η ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής μικρών εκμεταλλεύσεων μεταφράζεται σε αύξηση των τροφίμων στην παγκόσμια αγορά, με αποτέλεσμα μείωση των τιμών των τροφίμων και βελτίωση της διατροφής·

19.  υπενθυμίζει ότι οι τοπικές γεωργικές παραδόσεις που συμπληρώνονται από σύγχρονη τεχνολογία μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγή υγιεινών και θρεπτικών τροφίμων· θεωρεί ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να είναι σε θέση να προστατεύουν τις δημόσιες γεωργικές πολιτικές τους·

20.  τονίζει ότι η τοπική παραγωγή τροφίμων και η τοπική κατανάλωση που στηρίζουν τη γεωργία μικρής κλίμακας και εγγυώνται δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές, μειώνουν την εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές και την ευπάθειά τους στις διεθνείς διακυμάνσεις των τιμών·

21.  επισημαίνει ότι οι στρατηγικές επενδύσεις σε βιώσιμες γεωργικές πρακτικές μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση πιο ανθεκτικών και βιώσιμων συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής· επιμένει ότι οι επενδύσεις της ΕΕ πρέπει να συνάδουν με την Ατζέντα 2030, τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και τη Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα· επικροτεί και ενθαρρύνει τις επενδύσεις της ΕΕ σε συνεργασία με αναπτυσσόμενες χώρες στους τομείς της αγροοικολογίας, της γεωργοδασοκομίας και της διαφοροποίησης των καλλιεργειών και επαναλαμβάνει ότι οι επενδύσεις που υποστηρίζονται από την ΕΕ στη γεωργία, τη δασοκομία ή την αλιεία ή σε επιχειρήσεις που επηρεάζουν το έδαφος, τους λειμώνες, τα δάση, τα ύδατα ή τη θάλασσα, πρέπει να συνάδουν, μεταξύ άλλων, με τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές των FAO/CFS σχετικά με την υπεύθυνη διαχείριση της γης, της αλιείας και των δασών στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας (VGGT) και με τις αρχές του FAO/CFS για υπεύθυνες επενδύσεις στα συστήματα γεωργίας και τροφίμων· υποστηρίζει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για παραγωγούς και αγροδιατροφικές επιχειρήσεις, ώστε να μπορέσουν να κάνουν τις απαραίτητες επενδύσεις για την εναρμόνισή τους με τις απαιτήσεις της ανάλυσης κινδύνων και κρίσιμα σημεία ελέγχου, εφαρμόζοντας μέτρα που εξαλείφουν πιθανούς κινδύνους επισιτιστικής ασφάλειας·

22.  τονίζει ότι οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού διαθέτουν μεγάλες δυνατότητες για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων αδυναμιών του συστήματος τροφίμων και υπενθυμίζει ότι η φιλική προς το κλίμα γεωργία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη μείωση της εξάρτησης από την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων·

23.  χαιρετίζει όλες τις πρωτοβουλίες για την εφαρμογή ή την ενίσχυση των γεωργικών πολιτικών σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, οι οποίες αποσκοπούν στη διασφάλιση μεγαλύτερης επισιτιστικής αυτάρκειας και ενθαρρύνει τη μετάβαση των αναπτυσσόμενων χωρών προς μεγαλύτερη αυτάρκεια, δίνοντας στους γεωργούς ευθύνη, κυριότητα και ανεξαρτησία όσον αφορά τη δημιουργία βιώσιμων αγροδιατροφικών συστημάτων και πιο αυτοδύναμων συστημάτων παραγωγής· ζητεί να δοθεί έμφαση στις προσπάθειες στον τομέα της γεωργίας για τη διασφάλιση του δικαιώματος των αναπτυσσόμενων χωρών στην επισιτιστική ασφάλεια, συμπληρωματικά προς το δικαίωμα της επισιτιστικής κυριαρχίας(20), καθώς και για την ενίσχυση της ικανότητάς τους να ανταποκρίνονται στις διατροφικές ανάγκες των πληθυσμών τους·

24.  τονίζει ότι είναι σημαντική η προστασία και η προώθηση του δικαιώματος των τοπικών κοινοτήτων στην πρόσβαση και τον έλεγχο φυσικών πόρων όπως η γη και το νερό· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η αρπαγή γαιών αποτελεί συχνό φαινόμενο σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες· επισημαίνει ότι πρόκειται για μια βάναυση πρακτική που υπονομεύει την επισιτιστική ασφάλεια και επισιτιστική κυριαρχία και θέτει σε κίνδυνο τις αγροτικές κοινότητες·

25.  διαπιστώνει ότι, για παράδειγμα, τα δικαιώματα βοσκής και η συλλογική βοσκή αποτελούν παραδοσιακά δικαιώματα χρήσης γης, τα οποία απορρέουν από το εθιμικό δίκαιο και όχι από τιτλοποιημένα δικαιώματα ιδιοκτησίας· τονίζει ωστόσο, τη θεμελιώδη σημασία της προστασίας των εν λόγω βάσει εθιμικού δικαίου δικαιωμάτων για τους αγροτικούς πληθυσμούς·

26.  ζητεί να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές εντάσεις μεταξύ των εγκατεστημένων γεωργικών πληθυσμών και νομαδικών ποιμενικών κοινοτήτων, ιδίως σε περιοχές με αλληλεπικαλυπτόμενες εθνοθρησκευτικές συγκρούσεις·

27.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την υψηλή εξάρτηση των αναπτυσσόμενων χωρών από τις εισαγωγές τροφίμων, ιδίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικότερα όταν οι εν λόγω εισαγωγές απαρτίζονται από επιδοτούμενα προϊόντα των οποίων η χαμηλή τιμή συνιστά επιβλαβή ανταγωνισμό για τη τοπική γεωργία μικρής κλίμακας·

28.  τονίζει την ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων των γεωργών να διατηρούν γενετικούς πόρους για σκοπούς επισιτιστικής ασφάλειας και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο των πολιτικών της για την αναπτυξιακή βοήθεια και το εμπόριο και τις επενδύσεις, να στηρίξει τα γεωργικά συστήματα που συνάδουν με τις διατάξεις της Διεθνούς Συνθήκης σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία (ITPGRFA), η οποία διασφαλίζει τα δικαιώματα των αγροτών να διατηρούν, να ελέγχουν, να προστατεύουν και να αναπτύσσουν τους δικούς τους σπόρους και τις παραδοσιακές γνώσεις τους·

29.  υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεπή συνεργασία με τις χώρες, τους διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, τον ιδιωτικό τομέα, τους γεωργούς και τους μικροκαλλιεργητές, καθώς και με την τοπική κοινωνία των πολιτών και τις τοπικές κοινότητες για τη στήριξη του σχεδιασμού, της εφαρμογής και της παρακολούθησης ειδικών ανά πλαίσιο, εφικτών και ισχυρών εθνικών στόχων για τη διατροφή· αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως όσον αφορά την προσέγγιση των μικροκαλλιεργητών μέσω της σύνδεσής τους με την κατάρτιση, τους πόρους, τις αγορές και τις αλυσίδες αξίας·

30.  είναι της γνώμης ότι η απόδοση προτεραιότητας στις διατροφικές ανάγκες των μητερών και των βρεφών είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση σταθερής και ανθεκτικής επισιτιστικής ασφάλειας και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις εθνικές αρχές στις αναπτυσσόμενες χώρες για την ενσωμάτωση των υπηρεσιών διατροφής στα συστήματα υγείας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο υποσιτισμός σε όλες τις μορφές του και να διασφαλιστεί η συνέχεια των υπηρεσιών διατροφής, ιδίως όσον αφορά την έγκαιρη ανίχνευση και τη διαχείριση σε επίπεδο κοινότητας του οξέος υποσιτισμού και της διατροφής των βρεφών και των μικρών παιδιών, καθώς και των σχετικών προγραμμάτων μητρικής διατροφής· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τα επιτεύγματα και το έργο του κινήματος SUN·

31.  καλεί την ΕΕ να προστατεύσει την πρόσβαση και τον έλεγχο της γης και άλλων πόρων των παραγωγών μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων των γεωργών, της πρόσβασης σε νερό, καθώς και της πρόσβασης σε υποδομές για τη σύνδεση των αγροτικών κοινοτήτων με τις εδαφικές αγορές, συμπεριλαμβανομένων των αστικών περιοχών·

32.  καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει την κατάλληλη χρηματοδότηση και συνδημιουργία γνώσεων και τεχνικών καινοτομιών μέσω της έρευνας που διεξάγεται από τους γεωργούς, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης των οργανώσεων παραγωγών μικρής κλίμακας και των ενώσεων γυναικών και των συλλογικών δραστηριοτήτων μεταποίησης και εμπορίας τους·

33.  καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει στενούς δεσμούς με τις χώρες εταίρους με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων σχετικά με τη γεωργία· επισημαίνει την εμπειρογνωσία του ευρωπαϊκού γεωργικού τομέα και τονίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στις συμπράξεις στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας στη γεωργία, μεταξύ άλλων μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», προκειμένου να αυξηθούν οι αποδόσεις και η γεωργική παραγωγή, και να προωθηθούν υπεύθυνες και ηθικές καινοτομίες για την προώθηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών με σκοπό την αύξηση των αποδόσεων και της γεωργικής παραγωγής· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, μεγαλύτερη εξάρτηση από τη συμβολή της παραδοσιακής τοπικής γνώσης στη δίκαιη μετάβαση, ιδίως όσον αφορά τις γεωργικές πρακτικές, την αλιεία και την προστασία των δασών, ενισχύοντας έτσι τον τοπικό λαό και τις τοπικές κοινότητες·

34.  σημειώνει τα θετικά αποτελέσματα της δημοσιονομικής στήριξης που κατέδειξε η 6η έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης για τη διατροφή ως μηχανισμού για βιώσιμες, αποτελεσματικές και σχετικές με τη χώρα επενδύσεις στη διατροφή·

35.  καλεί την ΕΕ να ενσωματώσει τους παγκόσμιους και εθνικούς στόχους για τη διατροφή στα σχετικά αναπτυξιακά προγράμματα και τις στρατηγικές ανά χώρα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να κινητοποιήσουν μακροπρόθεσμες οικονομικές επενδύσεις στην επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια και στη βιώσιμη γεωργία, αλιεία και υδατοκαλλιέργεια και να ενθαρρύνουν τις χώρες εταίρους να επενδύσουν περισσότερο στους τομείς αυτούς μέσω των εθνικών προϋπολογισμών τους·

36.  ζητεί από την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στην επισιτιστική ασφάλεια, την προστασία της βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη γεωργία στο πλαίσιο του διεθνούς αναπτυξιακού προγραμματισμού της με τις χώρες εταίρους, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές τοπικές ανάγκες τους, διασφαλίζοντας παράλληλα την πρόσβαση σε χρηματοδότηση για τις τοπικές κοινότητες και τις οργανώσεις που τις υποστηρίζουν· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αξιολογήσουν και να παρακολουθήσουν, με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, τις επενδύσεις της, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι καταπολεμούν συγκεκριμένα τη φτώχεια και την επισιτιστική ανασφάλεια·

37.  τονίζει τον ρόλο της ΕΕ ως καταλύτη για τον μετασχηματισμό των παγκόσμιων συστημάτων τροφίμων, ώστε να καταστούν πιο ανθεκτικά, βιώσιμα και δίκαια· υπογραμμίζει ότι η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» είναι ένα φιλόδοξο πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ που προωθεί ένα πιο βιώσιμο και ανθεκτικό σύστημα γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ και στηρίζει μια παγκόσμια και δίκαιη μετάβαση σε βιώσιμα συστήματα γεωργικών προϊόντων διατροφής που ωφελούν τους ανθρώπους, τη φύση και την οικονομική ανάπτυξη και διαφυλάσσουν τους φυσικούς πόρους σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα· υπενθυμίζει την πρόθεση της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» να μειώσει την εξάρτηση των γεωργών από εξωτερικές εκροές·

38.  ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παραμείνουν πλήρως προσηλωμένα στη διεθνή δέσμευσή τους για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, την Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», και να εφαρμόσουν αναλόγως τις συστάσεις της IPCC για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ιδίως σε ένα πλαίσιο όπου η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία καταδεικνύουν την ευπάθεια της παγκόσμιας αγοράς τροφίμων στις διαταραχές·

39.  ζητεί από την Επιτροπή να επιταχύνει τις προσπάθειες για στήριξη των χωρών εταίρων ώστε να μειωθεί ο αριθμός των καχεκτικών παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών κατά 7 εκατομμύρια έως το 2025, σύμφωνα με τη δέσμευση που διατυπώνεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη διατροφή·

40.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει να στηρίζει τις χώρες εταίρους στην αποκατάσταση της διαθεσιμότητας μιας ποικιλόμορφης και θρεπτικής τροφής για τα παιδιά σχολικής ηλικίας μέσω προγραμμάτων σχολικών γευμάτων, προωθώντας παράλληλα τα τρόφιμα που παράγονται τοπικά και με βιώσιμο τρόπο και δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα πλέον ευάλωτα παιδιά· επισημαίνει, επιπλέον, τη χρησιμότητα των προγραμμάτων δημόσιων συμβάσεων για την προώθηση της δημόσιας στήριξης για αγορές από μικροκαλλιεργητές και τοπικούς παραγωγούς κατά την προμήθεια θρεπτικών τροφίμων για διανομή·

41.  χαιρετίζει τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρκετών κρατών μελών προς τον συνασπισμό για τα σχολικά γεύματα στο πλαίσιο της συνέχειας που δόθηκε στη σύνοδο κορυφής για τα συστήματα τροφίμων· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη τη διατροφή συνδέονται με διατροφικές και άλλες παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες·

42.  υπενθυμίζει ότι έως και 811 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πεθαίνουν και ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται χρονίως, ιδίως στην υποσαχάρια Αφρική και την Ασία, χωρίς σημαντικές βιταμίνες και ανόργανα συστατικά· υπενθυμίζει ότι οι επιπτώσεις αυτές είναι ιδιαίτερα καταστροφικές για τα παιδιά κατά τις πρώτες 1 000 ημέρες της ζωής τους, διότι, εάν δεν διαθέτουν βασικά μικροθρεπτικά στοιχεία, όπως η βιταμίνη Α, ο σίδηρος ή ο ψευδάργυρος, οι επιπτώσεις αυτές διαρκούν μια ζωή, προκαλώντας μειωμένη ανάπτυξη και μειωμένη διανοητική ικανότητα που επηρεάζει όχι μόνο τα άτομα, αλλά και ολόκληρες οικονομίες· υπογραμμίζει ότι η πείνα και ο υποσιτισμός αποτελούν, ως εκ τούτου, ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την ανάπτυξη·

43.  χαιρετίζει τη δέσμευση που ανέλαβε η ΕΕ στη σύνοδο κορυφής «Διατροφή για την ανάπτυξη» να επενδύσει 2,5 δισεκατομμύρια EUR στην καταπολέμηση του υποσιτισμού την περίοδο 2021-2024· ζητεί από την ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου·

44.  σημειώνει ότι η πανδημία της COVID-19 κατέδειξε τις διασυνδέσεις μεταξύ της υγείας των ανθρώπων, των φυτών και των ζώων, της υγείας του περιβάλλοντος και της επισιτιστικής ασφάλειας· επισημαίνει ότι οι ασθένειες που πλήττουν τα ζώα και τα φυτά εξακολουθούν να διαταράσσουν την επισιτιστική ασφάλεια διακόπτοντας τον επισιτιστικό εφοδιασμό παγκοσμίως· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνδυάσουν τις προσπάθειες με τη διεθνή κοινότητα γύρω από την αρχή «Μία υγεία» για τον επανασχεδιασμό των συστημάτων τροφίμων, τη βελτίωση της ανθεκτικότητάς τους και την επίτευξη καλύτερης υγείας και επισιτιστικής ασφάλειας για όλους·

45.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με έρευνες, ο μετασχηματισμός των συστημάτων τροφίμων θα μπορούσε να αποδεσμεύσει τα 12 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ που δαπανώνται παγκοσμίως για το κρυφό κόστος των τροφίμων και ότι η ανακατεύθυνση ορισμένων από τα κονδύλια αυτά θα μπορούσε να αποτρέψει περαιτέρω ζημίες στο περιβάλλον και στην υγεία των ανθρώπων, και θα μπορούσε αντ’ αυτού να συμβάλει στη συγκέντρωση περισσότερων δεσμεύσεων για χρηματοδότηση της προσαρμογής, όπως ζήτησαν τα κράτη μέλη και οι ηγέτες κατά τη διάρκεια της COP 26 στη Γλασκόβη·

46.  υπενθυμίζει ότι η κλιματική αλλαγή θα ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στην παραγωγή τροφίμων και την πρόσβαση σε αυτά, ιδίως σε ευάλωτες περιοχές, γεγονός που υπονομεύει την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή· επισημαίνει τα συμπεράσματα της έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) του 2022, σύμφωνα με τα οποία η υπερθέρμανση του πλανήτη θα αποδυναμώσει σταδιακά την υγεία του εδάφους και τις υπηρεσίες οικοσυστήματος, όπως η πίεση αυξημένης επικονίασης από επιβλαβείς οργανισμούς και ασθένειες, και θα μειώσει τη βιομάζα των θαλάσσιων ζώων, γεγονός το οποίο υπονομεύει την παραγωγικότητα όσον αφορά τα τρόφιμα σε πολλές περιοχές στη γη και στους ωκεανούς· επικροτεί τις συστάσεις του για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω της προώθησης των αγροοικολογικών αρχών και πρακτικών, της γεωργοδασοκομίας, της προσαρμογής σε επίπεδο κοινότητας, της διαχείρισης με βάση το οικοσύστημα στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, και άλλων προσεγγίσεων που βασίζονται σε φυσικές διαδικασίες για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας, της διατροφής, της υγείας και της ευημερίας·

Ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε μελλοντικούς κλυδωνισμούς

47.  υπενθυμίζει ότι η οικοδόμηση ανθεκτικότητας πρέπει να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη συχνότητα και ένταση όσον αφορά τις συγκρούσεις και τις φυσικές καταστροφές, ιδίως την ξηρασία, τους κυκλώνες και τις πλημμύρες, καθώς και τις υγειονομικές κρίσεις, την απώλεια βιοποικιλότητας, τις δομικές ανισότητες και τους οικονομικούς κλυδωνισμούς, που συχνά έχουν πολλαπλές επαυξητικές επιπτώσεις στους πλέον ευάλωτους· επισημαίνει ότι οι στρατηγικές επενδύσεις σε βιώσιμες γεωργικές πρακτικές μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση πιο ανθεκτικών και βιώσιμων συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής·

48.  ζητεί από την ΕΕ να προωθήσει την προβλέψιμη, ειδική και στοχευμένη χρηματοδότηση για την ανάληψη προληπτικής και έγκαιρης δράσης με στόχο την πρόληψη της επισιτιστικής ανασφάλειας· να μειώσει τις επιπτώσεις της και να δώσει μεγαλύτερη προσοχή και χρηματοδότηση για την προσαρμογή και ανθεκτικότητα με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τα προγράμματα βιοπορισμού για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας και τη διασφάλιση της ικανότητας των ανθρώπων να παράγουν και να διατηρούν τα μέσα διαβίωσής τους, να ενισχύουν την ευημερία τους, καθώς και την ευημερία των μελλοντικών γενεών· ζητεί από την ΕΕ να προστατεύσει την πρόσβαση και τον έλεγχο της γης και άλλων πόρων των παραγωγών μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων των αγροτών, υποδομές για τη σύνδεση των αγροτικών κοινοτήτων με τις εδαφικές αγορές, συμπεριλαμβανομένων των αστικών περιοχών·

49.  επισημαίνει ότι η επισιτιστική ασφάλεια έχει θετικό αντίκτυπο στην ανθεκτικότητα του γενικού πληθυσμού και βοηθά τους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν καλύτερα τους κλυδωνισμούς, τα ακραία φαινόμενα και τις παρατεταμένες κρίσεις·

50.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τα υφιστάμενα σχέδια διαχείρισης κρίσεων, ιδίως όσον αφορά την παραγωγή τροφίμων·

51.  τονίζει ότι οι στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή θα πρέπει να αποσκοπούν στη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων· υπενθυμίζει ότι οι ΛΑΧ και οι χώρες χαμηλού εισοδήματος παρουσιάζουν μεγάλες δυνατότητες μείωσης της σπατάλης τροφίμων μέσω μεγαλύτερων επενδύσεων σε υποδομές αποθήκευσης, συσκευασίας και μεταφοράς· τονίζει τη σημασία της εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας στα συστήματα γεωργικής παραγωγής για την αύξηση της βιωσιμότητας και της αποδοτικότητάς τους ως προς τους πόρους και για τη μείωση των απωλειών και της σπατάλης τροφίμων στον μέγιστο δυνατό βαθμό· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν προγράμματα πρόληψης της σπατάλης τροφίμων που να περιλαμβάνουν την προώθηση βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων, τα οποία μειώνουν τον κίνδυνο δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων· επισημαίνει τη σημασία της ανάπτυξης και της ενημέρωσης μιας παγκόσμιας βάσης δεδομένων, στην οποία θα έχουν πρόσβαση οι αρμόδιες αρχές και όπου θα τηρείται αρχείο των αποθεμάτων προμηθειών, ιδίως αποθεμάτων δημητριακών, προκειμένου να τεθούν τα θεμέλια ενός συστήματος που εγγυάται συνεχή επισιτιστική ασφάλεια σε κατάλληλο επίπεδο και ελαχιστοποιεί τη σπατάλη τροφίμων·

52.  υπογραμμίζει ότι η επισιτιστική ασφάλεια εξαρτάται από την επίτευξη των κλιματικών στόχων, την καταπολέμηση της απώλειας βιοποικιλότητας και τη διασφάλιση υγιών χερσαίων, παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων· επισημαίνει, ως εκ τούτου, ότι είναι ζωτικής σημασίας να καταπολεμηθεί η ρύπανση από πλαστικά και η διάχυτη ρύπανση·

53.  τονίζει ότι η παραγωγή βιοκαυσίμων έχει αντίκτυπο στην επισιτιστική ασφάλεια, δεδομένου ότι εκτρέπει γεωργικά προϊόντα όπως οι σπόροι, οι σπόροι σόγιας, το κραμβέλαιο, ο αραβόσιτος και το ζαχαροκάλαμο από την παραγωγή τροφίμων· πιστεύει ότι η εξασφάλιση πιο ευέλικτων και καλύτερα συντονισμένων πολιτικών για τα βιοκαύσιμα σε διεθνές επίπεδο είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτιστοποίηση των χρήσεων των τροφίμων, αξιοποιώντας παράλληλα το σταθεροποιητικό δυναμικό αυτής της εναλλακτικής ευκαιρίας· καλεί την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στην παραγωγή τροφίμων έναντι της παραγωγής βιοκαυσίμων από καλλιέργειες, σεβόμενη παράλληλα την ιεράρχηση των αποβλήτων και λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της αλυσιδωτής παραγωγής προκειμένου να διασφαλιστεί ο πρόσθετος εφοδιασμός σε τρόφιμα και να σταθεροποιηθούν οι παγκόσμιες αγορές βασικών προϊόντων διατροφής·

54.  επισημαίνει τη σημασία των στρατηγικών δεσμών μεταξύ Αφρικής και Ευρώπης, με βάση την πρόοδο που έχει σημειωθεί στο θεματολόγιο δράσης Αφρικανικής Ένωσης (ΑΕ)-ΕΕ για τον αγροτικό μετασχηματισμό· υπενθυμίζει το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2020, σχετικά με τη συνεργασία ΕΕ-Αφρικής στον τομέα της ασφάλειας στην περιοχή του Σαχέλ, στη Δυτική Αφρική και στο Κέρας της Αφρικής, στο οποίο υπενθυμίζεται ότι η επισιτιστική ανασφάλεια αποτελεί συχνά βασική αιτία της τρομοκρατίας και των ένοπλων συγκρούσεων· ζητεί, ως εκ τούτου, την πλήρη ενσωμάτωση της προσέγγισης της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης στις στρατηγικές ασφάλειας σε τρίτες χώρες, η οποία απαιτεί τη στήριξη της παροχής βασικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της επισιτιστικής ασφάλειας, με τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων·

55.  υπενθυμίζει ότι, έως το 2030, η πρωτοβουλία για το μεγάλο πράσινο τείχος στην περιοχή του Σαχέλ της Αφρικής αποσκοπεί στην αποκατάσταση 100 εκατομμυρίων εκταρίων σήμερα υποβαθμισμένων εδαφών, στη δέσμευση 250 εκατομμυρίων τόνων άνθρακα και στη δημιουργία 10 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε αγροτικές περιοχές, οι οποίες από κοινού θα πρέπει να στηρίξουν 15 από τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, να μειώσουν τη φτώχεια και την πείνα, να αναπτύξουν τοπική ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, να βελτιώσουν την υγεία και την ευημερία, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να τονώσουν την οικονομική ανάπτυξη·

56.  καλεί την ΕΕ να επεκτείνει τη στήριξη προς τα εθνικά συστήματα κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένης της βασιζόμενης σε μετρητά κοινωνικής πρόνοιας που ανταποκρίνεται στους κλυδωνισμούς, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εισοδηματική ανισότητα κατά τρόπο που λαμβάνει υπόψη τις συγκρούσεις και σύμφωνα με την αρχή του μη βλάπτειν και να προστατεύσει την πρόσβαση σε τρόφιμα για τους πλέον ευάλωτους αυξάνοντας την αγοραστική τους ισχύ·

57.  υποστηρίζει τη δημιουργία ενός χρηματοδοτικού μηχανισμού που θα βοηθήσει τις αφρικανικές χώρες να καλύψουν το υφιστάμενο χρηματοδοτικό κενό ώστε να αναπτύξουν επειγόντως σχέδια κοινωνικής προστασίας, είτε μέσω του επικείμενου παγκόσμιου επιταχυντή για την απασχόληση και την κοινωνική προστασία είτε μέσω της δημιουργίας ενός Παγκόσμιου Ταμείου Κοινωνικής Προστασίας·

58.  υπογραμμίζει τη σημασία της υποστήριξης και της προώθησης της ανταλλαγής γνώσεων και της αλληλοδιδαχής από ομοτίμους, όπως μεταξύ γεωργών και μεταξύ επιχειρήσεων, στους τομείς της παραγωγής, της μεταποίησης και της εμπορίας· υπογραμμίζει την κεντρική σημασία του γεωργικού τομέα και του τομέα των τροφίμων για την οικονομία και για την παροχή ευκαιριών αξιοπρεπούς και βιώσιμης απασχόλησης στις αγροτικές περιοχές· υπογραμμίζει ότι αυτό στις περισσότερες περιπτώσεις αφορά μικρές ιδιοκτησίες και οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις· σημειώνει τη σημασία που έχει η προώθηση και η ενίσχυση των μέτρων και των εργαλείων για τη στήριξη της ενίσχυσης της ποιότητας και της διαφοροποίησης των προϊόντων, του βιώσιμου εκσυγχρονισμού των γεωργικών πρακτικών, των ασφαλών συνθηκών εργασίας και των μέτρων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των γεωργών·

59.  σημειώνει ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων περιορίζουν την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητα της γεωργίας και, ως εκ τούτου, υπονομεύουν την ανάπτυξη· υπενθυμίζει ότι η χειραφέτηση των γυναικών και των κοριτσιών είναι ζωτικής σημασίας για τη διατροφή, της διατήρηση της υγείας, την επισιτιστική ασφάλεια και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας· επισημαίνει ότι η ενίσχυση του ρόλου των γυναικών και των κοριτσιών εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για τη γεωργία και για την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την επιχειρηματικότητα, την απασχόληση και την πολιτική εκπροσώπηση των γυναικών, να διασφαλίσουν τη συμπερίληψη της διάστασης του φύλου στη διαχείριση της επισιτιστικής ασφάλειας και να διασφαλίσουν τη συμμετοχή των γυναικών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με αυτόν τον τομέα, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που ανήκουν σε μειονότητες που υφίστανται διακρίσεις·

60.  ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καταβάλουν προσπάθειες, ιδίως μέσω της αναπτυξιακής βοήθειας, για να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση των γυναικών γεωργών σε γη, παραγωγικούς πόρους και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες· υπενθυμίζει ότι στην Αφρική, για παράδειγμα, σχεδόν το ήμισυ των γεωργικών εργασιών της Αφρικής εκτελείται από γυναίκες, ενώ οι γυναίκες γεωργοί είναι ως επί το πλείστον μικροκαλλιεργητές ή γεωργοί που παράγουν για ίδια κατανάλωση που δεν διαθέτουν την απαραίτητη πρόσβαση σε πληροφορίες, δανεισμό, γη, πόρους ή τεχνολογία· ενθαρρύνει την προώθηση των κληρονομικών δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών και καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις χώρες εταίρους, ιδίως όσον αφορά την αναγνώριση της πλήρους απόλαυσης των γαιοκτητικών δικαιωμάτων των γυναικών· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν μετασχηματιστικές ως προς το φύλο προσεγγίσεις στα συστήματα γεωργίας, αλιείας και τροφίμων μέσω της ανάπτυξης ικανοτήτων για τις γυναίκες της υπαίθρου, ειδικών μεταρρυθμίσεων πολιτικής για δικαιότερους νόμους περί εγγείου ιδιοκτησίας, καθώς και ειδικών πρωτοβουλιών που επικεντρώνονται στην οικονομική χειραφέτηση και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, όπως αναφέρεται στο σχέδιο δράσης για θέματα φύλου ΙΙΙ·

61.  σημειώνει ότι οι γυναίκες της υπαίθρου παράγουν περισσότερο από το ήμισυ των τροφίμων παγκοσμίως παρά τα διαρθρωτικά μειονεκτήματα· τονίζει την επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί η πρόσβαση των γυναικών στις αγροτικές περιοχές και ο έλεγχος της γης, των παραγωγικών πόρων, των περιουσιακών στοιχείων και των αγορών ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας παγκοσμίως· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες της υπαίθρου και στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική χειραφέτησή τους· υπενθυμίζει τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του CFS για την υπεύθυνη διαχείριση της ακίνητης γης ως ένα καλό μέσο για την αντιμετώπιση των εμποδίων στα εθιμικά και παραδοσιακά κληρονομικά συστήματα και για τη διασφάλιση καλύτερης γνώσης των γυναικών σχετικά με τα εκ του νόμου δικαιώματά τους(21)·

62.  υπενθυμίζει τη στρατηγική σημασία των επενδύσεων στη γεωργική βιοποικιλότητα σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης, προκειμένου να διασφαλιστούν η υγιεινή διατροφή, η ποιότητα και η διαφοροποίηση της διατροφής, καθώς και η επαρκής πρόσληψη θρεπτικών ουσιών· τονίζει ειδικότερα ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι πιθανότερο να επιτύχουν μια ελάχιστη ποικιλία και επαρκή μικροθρεπτική διατροφή μέσω της γεωργικής διαφοροποίησης και της παραγωγής προϊόντων επιβίωσης από διάφορες καλλιέργειες τροφίμων(22)·

63.  τονίζει τη σημασία του αγροτικού μετασχηματισμού και της ενίσχυσης τοπικών, περιφερειακών και διαφανών αλυσίδων αξίας, προκειμένου να δημιουργηθούν βιώσιμες θέσεις εργασίας, να αποφευχθούν οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να μετριαστεί η κλιματική αλλαγή· τονίζει την ανάγκη στήριξης των νέων και των γυναικών, ιδίως μέσω της κατάρτισης, μέσω της πρόσβασης σε πιστώσεις και της πρόσβασης στις αγορές· ζητεί τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση των γεωργικών πολιτικών και τη στήριξη της συλλογικής δράσης μέσω μικρών οργανώσεων παραγωγών·

64.  υπενθυμίζει ότι, όσον αφορά τον υποσιτισμό, η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για έναν βιώσιμο τρόπο ζωής και μια επιτυχημένη κοινωνία·

65.  χαιρετίζει το συνεχιζόμενο έργο της Επιτροπής Παγκόσμιας Επισιτιστικής Ασφάλειας σχετικά με τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές της για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών και των κοριτσιών στο πλαίσιο της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής·

66.  υπενθυμίζει ότι η κλιματική αλλαγή και η απώλεια βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων παραγόντων, απειλούν την ικανότητά μας να διασφαλίσουμε την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και ασκούν πρόσθετη πίεση στα ήδη ευάλωτα συστήματα τροφίμων· ζητεί την περιβαλλοντικά ορθή παραγωγή τροφίμων, όπως η αγροοικολογία και η ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή προσαρμογή, καθώς και τη διατήρηση και αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων προκειμένου να μειωθούν οι κλιματικοί κίνδυνοι, να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση, να ανακοπεί η απώλεια βιοποικιλότητας και, ως εκ τούτου, να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των βιώσιμων αγροδιατροφικών συστημάτων· στο πλαίσιο αυτό, ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις χώρες εταίρους στην υιοθέτηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών και καινοτόμων λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των εσόδων που προέρχονται από τις δημοπρασίες του ΣΕΔΕ και τα πιστοποιητικά CBAM για την ενίσχυση των ικανοτήτων τους όσον αφορά την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, την προσαρμογή και τον μετριασμό, με στόχο την ύπαρξη πιο βιώσιμων συστημάτων τροφίμων·

67.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του νέου μέσου ΜΓΑΔΣ περιλαμβάνει μια προσέγγιση βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία τοποθετεί τις τοπικές κοινότητες και τους αυτόχθονες πληθυσμούς στο επίκεντρο των προσπαθειών για το κλίμα, το περιβάλλον και την ανάπτυξη· θεωρεί σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους μικροκαλλιεργητές που έχουν γενικά μικρότερη ικανότητα προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, το επικείμενο σχέδιο δράσης του ΟΗΕ για την επίτευξη καθολικής κάλυψης των υπηρεσιών έγκαιρης προειδοποίησης κατά των ακραίων καιρικών συνθηκών και της κλιματικής αλλαγής κατά τα επόμενα πέντε έτη, το οποίο θα παρουσιαστεί από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό κατά τη διάρκεια της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα (COP 27) στην Αίγυπτο· υπενθυμίζει ότι η Ειδική Απεσταλμένη για τη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για τα Συστήματα Τροφίμων υπογράμμισε τη διασταύρωση μεταξύ κλίματος και τροφίμων·

68.  καλεί την Επιτροπή να παράσχει υποστήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να αναπτύξουν και να προστατεύσουν τις ευαίσθητες και νηπιακές βιομηχανίες τους, να προωθήσουν την επισιτιστική ασφάλεια, να υποστηρίξουν τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής για τη γεωργία και να τηρήσουν τα πρότυπα της ΕΕ και τα διεθνή πρότυπα βιωσιμότητας για την εξαγωγή των γεωργικών προϊόντων τους·

69.  θεωρεί σημαντικό να παρασχεθεί βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να υιοθετήσουν δημόσιες γεωργικές και επισιτιστικές πολιτικές ικανές να καλύψουν τις ανάγκες του ταχέως αναπτυσσόμενου πληθυσμού τους· τονίζει ότι η πολιτική για την επισιτιστική ασφάλεια πρέπει να έχει ως πρωταρχικό στόχο την παροχή επαρκών, θρεπτικών, ασφαλών και οικονομικά προσιτών τροφίμων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στους πολίτες της με βιώσιμο τρόπο, διασφαλίζοντας παράλληλα ένα δίκαιο εισόδημα και ένα δίκαιο βιοτικό επίπεδο για τους γεωργούς· σημειώνει ότι, σε όλη την ιστορία της κοινής γεωργικής πολιτικής, η άρση των εξαγωγικών επιδοτήσεων και η αποσύνδεση των άμεσων πληρωμών έχει μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο ντάμπινγκ σε αγορές τρίτων χωρών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν μεγαλύτερη στήριξη στη γεωργική ανάπτυξη ικανή να διασφαλίσει την επισιτιστική ασφάλεια στις αναπτυσσόμενες χώρες και να αυξήσουν αποφασιστικά τις επενδύσεις τους στην εδαφική αγροτική ανάπτυξη·

70.  επισημαίνει ότι τα συστήματα τροφίμων αποτελούν σημαντικές κινητήριες δυνάμεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου· σημειώνει ότι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων στην κλιματική αλλαγή θα απαιτήσει την ενσωμάτωση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και της μείωσης και διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών στις βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες πολιτικές· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνοδεύσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες στη διαδικασία αυτή·

71.  καλεί την ΕΕ να προστατεύσει την πρόσβαση και τον έλεγχο της γης και άλλων πόρων των αγροτών μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων των αγροτών, υποδομές και νερό·

72.  καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει τις δημόσιες συμβάσεις που ευνοούν την τοπική αγροοικολογική παραγωγή, τους κανόνες ασφάλειας των τροφίμων που είναι κατάλληλοι για την παραγωγή μικρής κλίμακας, την προστασία των εγχώριων αγορών από εισαγωγές σε χαμηλές τιμές, καθώς και την εκπαίδευση των καταναλωτών και την κοινωνική προστασία για την ενίσχυση της κατανάλωσης θρεπτικών τοπικών τροφίμων·

73.  καλεί την ΕΕ να προσαρμόσει τον προγραμματισμό της στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη, ώστε να στηρίξει ενεργά τον παγκόσμιο μετασχηματισμό σε βιώσιμα συστήματα τροφίμων που μπορούν να παρέχουν οικονομικά προσιτή υγιεινή και θρεπτική διατροφή, δίκαιη, ανθεκτική, βασισμένη στα δικαιώματα, περιβαλλοντικά βιώσιμη, να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των γυναικών και να μειώσει την πίεση της παραγωγής τροφίμων στη χρήση γης και νερού·

74.  υπογραμμίζει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν κρίσιμο αρνητικό αντίκτυπο στην επισιτιστική ασφάλεια στις αναπτυσσόμενες χώρες και ότι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση ανθεκτικών βιώσιμων συστημάτων τροφίμων· εκφράζει τη λύπη του για την παραβίαση της δέσμευσης που ανέλαβαν οι ανεπτυγμένες χώρες στη συμφωνία της Κοπεγχάγης του 2009 να παράσχουν προβλέψιμη και επαρκή χρηματοδότηση για τη δράση για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως για τις ανάγκες προσαρμογής, η οποία θα έπρεπε να είχε ανέλθει σε 100 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020· καλεί την ΕΕ να εντείνει τη χρηματοδότηση για το κλίμα πέραν του πλαισίου του ΜΓΑΔΣ – Παγκόσμια Ευρώπη, μεταξύ άλλων μέσω μιας φιλόδοξης χρήσης των εσόδων που προέρχονται από τις δημοπρασίες του ΣΕΔΕ και τα πιστοποιητικά CBAM·

75.  ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει την αγροοικολογική μετάβαση στις χώρες εταίρους για την εξασφάλιση θρεπτικών, ασφαλών, ποικίλων και οικονομικά προσιτών τροφίμων για όλους καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, διατηρώντας τη βιοποικιλότητα, αυξάνοντας την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή μέσω της μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων· καλεί την Επιτροπή να στήριξη την ανάπτυξη τοπικών δικτύων τροφίμων ώστε να εγγυηθεί την τοπική παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων, που προωθούν την τοπική δημιουργία θέσεων απασχόλησης, κατοχυρώνουν δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές, και μειώνουν την εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές καθώς και την ευαισθησία τους στις διεθνείς διακυμάνσεις τιμών·

76.  τονίζει ότι οι επενδύσεις και οι παρεμβάσεις της ΕΕ θα πρέπει να βασίζονται σε αυστηρές προκαταρκτικές αξιολογήσεις πλήρη διαφάνεια και συμμετοχή των ενδιαφερόμενων παραγόντων που επηρεάζονται από τις επενδύσεις και τις παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, προκειμένου να σχεδιαστούν δίκαιες δράσεις και να ενισχυθούν οι ικανότητες σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των μη κρατικών παραγόντων· επιμένει να αναγνωρίσει την ανάγκη λήψης ειδικών ανά περίπτωση μέτρων για την επίτευξη πιο βιώσιμων γεωργικών και επισιτιστικών συστημάτων στις χώρες εταίρους·

77.  ζητεί την αναθεώρηση του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τη διατροφή προκειμένου να αντιμετωπιστούν όλες οι μορφές υποσιτισμού σε καταστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης και αναπτυξιακά πλαίσια και να συμπεριληφθούν νέες φιλόδοξες πολιτικές και χρηματοδοτικές δεσμεύσεις·

78.  σημειώνει ότι 45 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών πάσχουν από απίσχναση, η οποία ορίζεται ως χαμηλό βάρος σε σχέση με το ύψος, λόγω υποσιτισμού οξείας μορφής στην πρώιμη παιδική ηλικία· υπενθυμίζει ότι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία μεταξύ ενηλίκων, εφήβων και παιδιών αυξάνονται σε επίπεδα ρεκόρ που πλήττουν 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, εκ των οποίων το 70 % ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος· υπενθυμίζει ότι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία συνδέονται με κίνδυνο ασθενειών που σχετίζονται με τη διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των μη μεταδοτικών ασθενειών, διότι η κακή διατροφή αποτελεί πρόκληση για όλα τα έθνη, ανεξάρτητα από το στάδιο ανάπτυξής τους· κατά συνέπεια, πολλές χώρες αντιμετωπίζουν σήμερα «διπλή επιβάρυνση» τουλάχιστον δύο ειδών κακής διατροφής όπου συνυπάρχουν ο υποσιτισμός και το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναθεωρήσει το πλαίσιο πολιτικής του 2010 για την επισιτιστική ασφάλεια και το πλαίσιο πολιτικής του 2013 για τη διατροφή, όπως ζητήθηκε από τα κράτη μέλη της ΕΕ στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του 2018 σχετικά με την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας·

79.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι λαμβάνεται πλήρως υπόψη η διατροφή κάθε φορά που η ΕΕ επενδύει στη γεωργία, την οικονομική ανάπτυξη, την προστασία του κλίματος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την προστασία της υγείας, την υγεία και άλλους τομείς· υποστηρίζει την αναθεώρηση της παγκόσμιας στρατηγικής για την υγεία του 2010 και ζητεί να συμπεριληφθεί η καταπολέμηση του υποσιτισμού στο αναθεωρημένο έγγραφο· ζητεί μεγαλύτερη χρηματοδοτική στήριξη για την οικοδόμηση ισχυρών και ανθεκτικών συστημάτων υγείας ώστε να σπάσει ο διαγενεακός φαύλος κύκλος της κακής διατροφής και του υποσιτισμού·

Μια συμπληρωματική απόκριση της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ

80.  επιμένει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα πρέπει να ενισχυθεί προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν επισιτιστικές κρίσεις ή πλήττονται από συγκρούσεις· επισημαίνει ότι η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να στοχεύει στη μείωση του αυξανόμενου χάσματος μεταξύ των ανθρωπιστικών αναγκών και των διαθέσιμων πόρων σε παγκόσμιο επίπεδο· καταδικάζει κάθε ενέργεια όπου η πρόσβαση σε τρόφιμα χρησιμοποιείται ως εργαλείο καταπίεσης ή ως πολεμικό όπλο και υπενθυμίζει τις τέσσερις ανθρωπιστικές αρχές: τον ανθρωπισμό, την ουδετερότητα, την αμεροληψία και την ανεξαρτησία·

81.  υπογραμμίζει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση άμεσων καταστάσεων που απειλούν τη ζωή όταν οι υπάρχουσες ικανότητες είναι ανεπαρκείς, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να επιδιώκονται λύσεις που χρηματοδοτούνται από άλλα είδη βοήθειας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των παραγόντων της επισιτιστικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού·

82.  χαιρετίζει τον εορτασμό του πρώτου Ευρωπαϊκού Ανθρωπιστικού Φόρουμ για την περαιτέρω ενίσχυση του αντικτύπου της ανθρωπιστικής ανταπόκρισης και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας στην παροχή της βοήθειας και γιορτάζει την απόφαση να καταστεί ετήσια η εκδήλωση στο ανθρωπιστικό χρονοδιάγραμμα· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας ως «Ομάδας Ευρώπη» για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής παγκόσμιας κρίσης επισιτιστικής ασφάλειας·

83.  καλεί τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ να αποτρέψουν διπλωματικά τις συγκρούσεις, να εξαλείψουν όλες τις μορφές υποσιτισμού και να επενδύσουν περισσότερο στην πρόληψη των συγκρούσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες και τα κορίτσια, εφαρμόζοντας παράλληλα πλήρως το ψήφισμα 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ· υπενθυμίζει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια εξαιρείται από διεθνείς κυρώσεις· υπογραμμίζει την ανάγκη εξεύρεσης βιώσιμων μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων λύσεων στην αναπτυξιακή συνεργασία για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της επισιτιστικής ανασφάλειας·

84.  υπενθυμίζει ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αντιπροσωπεύουν περίπου το 30 % του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού, το 32 % του κριθαριού, το 17 % του αραβοσίτου και πάνω από το 50 % του ηλιελαίου και το 20 % των ηλιανθόσπορων· τονίζει ότι η μείωση ή η απώλεια των ουκρανικών εξαγωγών θα επηρεάσει τις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την παραγωγή τους, συμπεριλαμβανομένων των χωρών που αντιμετωπίζουν ήδη επισιτιστική ανασφάλεια και είναι ευάλωτες σε κλυδωνισμούς εφοδιασμού και αυξήσεις τιμών, όπως στην περίπτωση της Αφρικής· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν επειγόντως, σε συντονισμό με τους διεθνείς εταίρους τους και τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, όλα τα διαθέσιμα μέσα για την αποφυγή οποιασδήποτε αθέτησης υποχρεώσεων στο ισοζύγιο πληρωμών των χωρών εισαγωγής τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης χρηματοδότησης και της αναδιάρθρωσης του χρέους τους· τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί προτεραιότητα στη χρηματοδότηση βάσει επιχορηγήσεων ως βασική επιλογή, ιδίως για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες·

85.  υποστηρίζει τη συνεχιζόμενη υλοποίηση της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και οικοδόμησης της ειρήνης· επισημαίνει ότι η αρχή αυτή θα πρέπει να συνεχίσει να περιλαμβάνεται στην ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς και στον προγραμματισμό για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, με τη στήριξη σαφών κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τεκμηριωμένες βέλτιστες πρακτικές·

86.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο της ΕΕ και των οργανισμών του ΟΗΕ με έδρα τη Ρώμη, και συγκεκριμένα του FAO, του WFP και του IFAD, για την ανάληψη προληπτικής δράσης για την πρόληψη των κρίσεων πριν αυτές πληγούν και για την προστασία των πλέον ευάλωτων ομάδων από καταστροφές που προκαλούνται από το κλίμα και τον άνθρωπο· ζητεί την ενίσχυση των μηχανισμών συντονισμού με τους τοπικούς φορείς επιτόπου και την εξεύρεση μεγαλύτερης διασύνδεσης μεταξύ των βραχυπρόθεσμων προληπτικών δράσεων και των πιο μακροπρόθεσμων κυβερνητικών προγραμμάτων· υπενθυμίζει ότι η χωρίς αποκλεισμούς προληπτική δράση θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στο εκάστοτε πλαίσιο και να καθοδηγείται τοπικά και να διασφαλίζει ότι οι πλέον ευάλωτοι έχουν επίσης φωνή στο επίπεδο λήψης αποφάσεων για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών τους·

87.  υποστηρίζει τον ενεργό ρόλο της ΕΕ στο Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων και ζητεί την περαιτέρω επιχειρησιακή λειτουργία του δικτύου, ιδίως σε περιφερειακό και εθνικό πλαίσιο· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν το Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων στο έργο του για την αντιμετώπιση των επισιτιστικών κρίσεων μέσω πολύπλευρων και πολυτομεακών παρεμβάσεων, την οικοδόμηση ανθεκτικότητας και γνώσης και την εφαρμογή της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τις αναπτυσσόμενες χώρες για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή καινοτόμων πολιτικών και στρατηγικών υπό την καθοδήγηση των χωρών για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, την τόνωση της οικονομικής ένταξης και την επίτευξη πιο βιώσιμων συστημάτων τροφίμων·

88.  ζητεί να βελτιωθούν τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, τα πρωτόκολλα έγκαιρης δράσης και οι μηχανισμοί επιτήρησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι έγκαιρες αντιδράσεις ενεργοποιούνται αρκετά νωρίς ώστε να μετριάζονται οι επιπτώσεις των κινδύνων στην επισιτιστική ασφάλεια και να υπάρξει μετάβαση από τις αντιδραστικές σε προορατικές παρεμβάσεις διάσωσης μέσω προληπτικής ανθρωπιστικής δράσης· υποστηρίζει την Επιτροπή Επισιτιστικής Ασφάλειας ως την πλέον συμμετοχική διεθνή και διακυβερνητική πλατφόρμα πολιτικής για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή·

89.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την πολυτομεακή προσέγγιση στη διατροφή και να δώσει προτεραιότητα στην ενσωμάτωση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στις παρεμβάσεις στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης, της ύδρευσης, της αποχέτευσης και της υγιεινής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τουλάχιστον το 20 % της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας μέσω του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Η Ευρώπη στον κόσμο προορίζεται για την κοινωνική ένταξη και την ανθρώπινη ανάπτυξη·

90.  ζητεί την ενσωμάτωση της διατροφής στην καθολική υγειονομική κάλυψη (UHC), διότι είναι ζωτικής σημασίας για τον τερματισμό του υποσιτισμού και η καθολική υγειονομική κάλυψη δεν θα επιτευχθεί εάν δεν ενσωματωθούν αποτελεσματικά βασικές διατροφικές δράσεις ως βασικές υπηρεσίες υγείας και αν δεν τους δοθεί προτεραιότητα στα συστήματα υγείας· υπενθυμίζει ότι η καθολική υγειονομική κάλυψη είναι ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής, με έμφαση στους απόρους και τους περιθωριοποιημένους, και θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες υγείας του πληθυσμού· υπενθυμίζει ότι μπορεί να υποστηριχθεί με τη διασφάλιση της βέλτιστης και ασφαλούς διατροφής των βρεφών και των μικρών παιδιών, μεταξύ άλλων μέσω του θηλασμού, με την επιδίωξη να διασφαλιστεί μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή, μεταξύ άλλων μέσω των σχολικών γευμάτων, με την παροχή εξειδικευμένης διατροφικής εκπαίδευσης και συμβουλών για τη σχετική αλλαγή συμπεριφοράς, με την εγγραφή της διατροφής στον προϋπολογισμό του τομέα της υγείας, με την ανάπτυξη συστημάτων πληροφοριών υγείας για την έγκαιρη ανάληψη δράσεων και με την προώθηση της πρόσβασης σε αποτελεσματικά και οικονομικά προσιτά προϊόντα που σχετίζονται με τη διατροφή, μειώνοντας παράλληλα την εμπορία ανθυγιεινών τροφίμων·

91.  αναγνωρίζει ότι η διατροφή θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των στρατηγικών, των σχεδίων και των προϋπολογισμών των συστημάτων υγείας για την επίτευξη καθολικής υγειονομικής κάλυψης· ζητεί μεγαλύτερη χρηματοδοτική στήριξη για την υγεία με σκοπό την οικοδόμηση ισχυρών και ανθεκτικών συστημάτων υγείας, ώστε να σπάσει ο διαγενεακός φαύλος κύκλος του υποσιτισμού και να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν οι κρίσεις στον τομέα της υγείας· υποστηρίζει την ενσωμάτωση των υπηρεσιών θεραπείας και πρόληψης του υποσιτισμού, καθώς και των παρεμβάσεων στον τομέα της υγείας, όπως ο οικογενειακός προγραμματισμός, η ψυχική υγεία και η προγεννητική και μεταγεννητική περίθαλψη, στις βασικές δέσμες περίθαλψης των εθνικών συστημάτων υγείας για την επίτευξη της καθολικής υγειονομικής κάλυψης·

92.  σημειώνει ότι η επισιτιστική ασφάλεια συνδέεται στενά με την πρόσβαση σε νερό· καλεί, ως εκ τούτου, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενσωματώσει το δικαίωμα στο νερό και την ανάπτυξη υποδομών ύδρευσης και επεξεργασίας υδάτων στα μέτρα επισιτιστικής ασφάλειας που εφαρμόζει στις αναπτυσσόμενες χώρες·

93.  σημειώνει ότι η βιοποικιλότητα των τροφίμων και της γεωργίας ενισχύει την ανθεκτικότητα σε κλυδωνισμούς και διευκολύνει την προσαρμογή, διατηρεί τη σταθερότητα και στηρίζει την ανάκαμψη· υπενθυμίζει ότι η ικανότητα της αγροοικολογίας να συνδυάζει τις οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές διαστάσεις της βιωσιμότητας έχει αναγνωριστεί ευρέως από εκθέσεις ορόσημο, ιδίως της IPCC και της IPBES, καθώς και από την Παγκόσμια Τράπεζα και την παγκόσμια γεωργική αξιολόγηση υπό την αιγίδα του FAO (IAASTD)· τονίζει τη σημασία της προώθησης της αγροοικολογίας, της γεωργοδασοκομίας, της τοπικής παραγωγής και των βιώσιμων συστημάτων τροφίμων που εστιάζουν στην ανάπτυξη βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού, τόσο στις εθνικές πολιτικές όσο και στα διεθνή φόρουμ, προκειμένου να διασφαλιστεί η επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια για όλους, καθώς και να αυξηθεί η βιώσιμη παραγωγικότητα του γεωργικού τομέα και η ανθεκτικότητά του στην κλιματική αλλαγή·

94.  ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει τις χώρες εταίρους στην ανάπτυξη βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένης της αγροοικολογίας, με στόχο την ενίσχυση της γονιμότητας του εδάφους, τη μεγιστοποίηση της βιοποικιλότητας και τη βελτίωση της αποδοτικής χρήσης των υδάτων ως βασικών στοιχείων για τη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας· επισημαίνει τις προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή και η απώλεια βιοποικιλότητας και οι αρνητικές επιπτώσεις της στα τρόφιμα και την επισιτιστική ασφάλεια, καθώς και την ανάγκη παροχής των αναγκαίων πόρων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό αυτής·

95.  σημειώνει ότι υπάρχουν πολλές αγρονομικές και αγροοικολογικές προσεγγίσεις που μπορούν να ωφελήσουν άλλα κλίματα και καταστάσεις, όπως η ανάμειξη καλλιεργειών, οι «πολυκαλλιέργειες», η αγροδασοκομία, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ψυχανθών δέντρων που είναι ιδιαίτερα καλά στο να παρέχουν σκιά και προστασία σε άλλες καλλιέργειες και ζώα, και η βελτίωση ή/και αύξηση του υδρολογικού κύκλου ή/και της συγκράτησης του νερού·

96.  επισημαίνει ότι η καταστροφή των βροχοδασών οδηγεί σε μη αναστρέψιμη απώλεια βιοποικιλότητας και καταβοθρών άνθρακα, καθώς και μη αναστρέψιμη απώλεια κατοικιών και του τρόπου ζωής των αυτόχθονων κοινοτήτων που ζουν στα δάση· υπενθυμίζει ότι τα δάση συμβάλλουν σημαντικά στην επίτευξη των κλιματικών στόχων, στην προστασία της βιοποικιλότητας και στην πρόληψη της απερήμωσης και της ακραίας διάβρωσης του εδάφους· θεωρεί ότι οι προσπάθειες διατήρησης που επικεντρώνονται, για παράδειγμα, στα δάση, στην άγρια πανίδα και χλωρίδα και στα θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα πρέπει να ενταθούν με τη χρήση ρυθμιστικών πλαισίων, επαρκών πόρων και επιστημονικών δεδομένων και σε συνδυασμό με δράσεις αποκατάστασης και διαχείρισης οικοσυστημάτων·

97.  ζητεί να ληφθεί υπόψη ο σύνδεσμος μεταξύ δημόσιας υγείας και βιοποικιλότητας σύμφωνα με την προσέγγιση «Μία υγεία»· ζητεί από την ΕΕ και όλες τις χώρες εταίρους να αναγνωρίσουν και να προστατεύσουν τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών στην εθιμική ιδιοκτησία και τον έλεγχο των γαιών τους και των φυσικών πόρων, όπως ορίζεται στη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών και στη Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αριθ. 169, και να συμμορφωθούν με την αρχή της ελεύθερης συναίνεσης μετά από ενημέρωση·

98.  υπενθυμίζει ότι οι μη βιώσιμες γεωργικές πρακτικές εντατικοποίησης αποτελούν μείζονες αιτίες υποβάθμισης της βιοποικιλότητας παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής διάβρωσης των φυτικών και κτηνοτροφικών ποικιλιών· υπενθυμίζει ότι η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» αποσκοπεί στη σταδιακή μείωση έως το 2030 της συνολικής χρήσης και του κινδύνου των χημικών και επικίνδυνων φυτοφαρμάκων από τη γεωργία και στην προώθηση εναλλακτικών πρακτικών· τονίζει ότι οι φτωχές χώρες είναι αποδέκτες σημαντικού μέρους επικίνδυνων ουσιών· χαιρετίζει, συνεπώς, την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει πρόταση για τον τερματισμό αυτής της πρακτικής στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τις χημικές ουσίες με στόχο τη βιωσιμότητα· ζητεί, ωστόσο, από την Επιτροπή να προωθήσει την αναζήτηση βιώσιμων και εναλλακτικών λύσεων στη χρήση των φυτοφαρμάκων αυτών, προκειμένου να αποφευχθούν σοβαρές διαταραχές στην επισιτιστική ασφάλεια στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες θα επιδείνωναν την πείνα στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς· ζητά ειδική στήριξη για την εκπαίδευση και την κατάρτιση στις βιώσιμες προσεγγίσεις φυτοπροστασίας και τις εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων, καθώς και την ελαχιστοποίηση της έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες·

99.  καταγγέλλει τα διπλά μέτρα και σταθμά της ΕΕ για τα φυτοφάρμακα, τα οποία επιτρέπουν την εξαγωγή από την ΕΕ επικίνδυνων ουσιών που αυτές καθαυτές απαγορεύονται στην ΕΕ· επισημαίνει ότι η χρήση ορισμένων φυτοφαρμάκων στην εντατική γεωργία στις αναπτυσσόμενες χώρες επηρεάζει την υγεία των εργαζομένων και επιπλέον προκαλεί περιβαλλοντική ζημία· ζητεί την παροχή εκπαίδευσης και κατάρτισης στις βιώσιμες φυτοπροστατευτικές, αγροοικολογικές και βιολογικές πρακτικές·

100.  υπενθυμίζει ότι πρόσφατες εκθέσεις έχουν διαπιστώσει ότι τα συστήματα τροφίμων συμβάλλουν έως και στο ένα τρίτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, έως και στο 80 % της απώλειας βιοποικιλότητας και χρησιμοποιούν έως και το 70 % των γλυκών υδάτων· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι τα βιώσιμα συστήματα παραγωγής τροφίμων θα πρέπει να αναγνωριστούν ως ουσιαστική λύση σε αυτές τις υφιστάμενες προκλήσεις και ότι είναι δυνατή η σίτιση ενός αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού με παράλληλη προστασία του πλανήτη μας·

101.  καλεί την ΕΕ να εκπληρώσει ενεργά τις δεσμεύσεις του Έτος Δράσης για τη Διατροφή 2021, και ιδίως εκείνες που προέκυψαν από τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για τα συστήματα τροφίμων και τη σύνοδο κορυφής «Διατροφή για την ανάπτυξη», και να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη συνεργασία με τις αυτόχθονες κοινότητες στις προσπάθειες αυτές, σύμφωνα με τη στρατηγική της «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»· χαιρετίζει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποτελέσει σημαντικό εταίρο σε οκτώ συνασπισμούς από τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για τα συστήματα τροφίμων·

102.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με την Αφρικανική Ένωση για την εξασφάλιση μεγαλύτερης δέσμευσης και επενδύσεων για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων διατροφικών προκλήσεων στην περιοχή και για τη στήριξη του Έτους Διατροφής της Αφρικανικής Ένωσης: «Ενίσχυση της ανθεκτικότητας όσον αφορά τη διατροφή και την επισιτιστική ασφάλεια στην αφρικανική ήπειρο: Ενίσχυση των γεωργικών συστημάτων τροφίμων, της υγείας και των συστημάτων κοινωνικής προστασίας για την επιτάχυνση της ανάπτυξης του ανθρώπινου, κοινωνικού και οικονομικού κεφαλαίου»·

103.  επισημαίνει ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες και οι έξυπνες και ακριβείς μέθοδοι γεωργίας προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη βιώσιμων συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής και για την προώθηση της δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές των αναπτυσσόμενων χωρών·

104.  επισημαίνει την ανάγκη βελτίωσης της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στις αναπτυσσόμενες χώρες μέσω μιας ολιστικής και βιώσιμης προσέγγισης του συστήματος τροφίμων· καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει μια συμμετοχική πολυμερή στρατηγική με βάση τα δικαιώματα· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις της ΕΕ στη γεωργία, την οικονομική ανάπτυξη, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, την WASH, την υγεία και άλλους τομείς λαμβάνουν πλήρως υπόψη τη διατροφή, ενσωματώνοντας μετρήσιμα διατροφικά αποτελέσματα στο στάδιο του σχεδιασμού·

105.  τονίζει την ανάγκη να υπερασπιστεί η ΕΕ τα ανθρώπινα δικαιώματα και το δικαίωμα στη διατροφή ως κεντρική αρχή και προτεραιότητα των συστημάτων τροφίμων, να διασφαλίσει τα δικαιώματα των πλέον περιθωριοποιημένων όσον αφορά την πρόσβαση σε θρεπτικά τρόφιμα, και να αναγνωρίσει τη σημασία της Διακήρυξης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές·

106.  υποστηρίζει την ανάπτυξη εμπορικών ευκαιριών μεταξύ της ΕΕ και των αναπτυσσόμενων χωρών, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να τονώσουν την τοπική γεωργία· υπενθυμίζει ότι οι οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και οι μικροκαλλιεργητές έχουν αποδείξει την ικανότητά τους να παρέχουν διαφοροποιημένα προϊόντα και να αυξάνουν την παραγωγή τροφίμων με βιώσιμο τρόπο·

107.  τονίζει την ανάγκη να αναγνωριστεί ο ηγετικός ρόλος των γεωργών, των οργανώσεων παραγωγών και των εκπροσώπων τους σε κάθε στρατηγική για την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και τονίζει ότι πρέπει να υποστηριχθεί η σύσταση συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγών στις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να ενισχυθεί η συλλογική ικανότητά τους να οργανώνονται πιο αποτελεσματικά, να ωφελούνται από μια καλύτερη θέση στις αλυσίδες, καθώς και την κατανομή της προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα εξαγωγής·

108.  τονίζει ότι η ελευθέρωση των συναλλαγών θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην αποψίλωση, στην κλιματική αλλαγή και στην απώλεια της βιοποικιλότητας, καθώς και στην παραγωγή τροφίμων και στην πρόσβαση σε τρόφιμα· πιστεύει ότι η εμπορική και επενδυτική πολιτική της ΕΕ έναντι των αναπτυσσόμενων χωρών θα πρέπει να βασίζεται σε μια εμπορική πολιτική που θα ευνοεί την προστασία των δασών και της βιοποικιλότητας, την ανάπτυξη της τοπικής γεωργίας και των τοπικών παραγωγών και γεωργών, την προώθηση της πλήρους επισιτιστικής κυριαρχίας και τη μείωση του φαινομένου της αρπαγής γαιών και της αποψίλωσης των δασών για γεωργικούς σκοπούς·

109.  θεωρεί ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις διάφορες πρωτοβουλίες «δίκαιου εμπορίου» και να ενσωματώσουν περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους με ολοκληρωμένο και ολιστικό τρόπο στις διατάξεις όλων των εμπορικών συμφωνιών·

110.  υπενθυμίζει ότι η ποικιλότητα των σπόρων είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή· υπενθυμίζει ότι οι σπόροι αγροκτήματος αντιπροσωπεύουν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, άνω του 80 % των συνολικών γεωργικών αναγκών σε σπόρους για ορισμένες αφρικανικές χώρες· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ να στηρίξει τα καθεστώτα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στις εμπορικές συμφωνίες που ενισχύουν την ανάπτυξη τοπικά προσαρμοσμένων ποικιλιών σπόρων και σπόρων αγροτών, αλλά να μην επηρεάσει τη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για τους σπόρους, ιδίως στην Αφρική, μέσω της έγκρισης των διατάξεων της UPOV του 1991 στον βαθμό που είναι ασυμβίβαστη με τις διατάξεις της διεθνούς συνθήκης σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία (ITPGRFA)·

111.  υπογραμμίζει ότι τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας είναι ορισμένα από τα πιο υγιεινά τρόφιμα και έχουν τον μικρότερο αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον· επισημαίνει ότι μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη πολλών ΣΒΑ, ιδίως του στόχου 2, «μηδενική πείνα»· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να ενσωματώσει τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας κατά την υιοθέτηση στρατηγικών επισιτιστικής ασφάλειας, μεταξύ άλλων και για τις αναπτυσσόμενες χώρες·

112.  ενθαρρύνει την ΕΕ να συνεχίσει να εργάζεται για την ολοκλήρωση των πολυμερών διαπραγματεύσεων σχετικά με τις επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου - εφαρμόζοντας τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης 14.6 - να απαγορεύσει ορισμένες μορφές αλιευτικών επιδοτήσεων που συμβάλλουν στην πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα και την υπεραλίευση, να καταργήσει τις επιδοτήσεις που συμβάλλουν στην ΠΛΑ αλιεία και να αποφύγει τη θέσπιση νέων τέτοιων επιδοτήσεων, σε πλήρη συμφωνία με τους στόχους που ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, στο 8ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον και στη Συμφωνία του Παρισιού·

113.  ζητεί η παγκόσμια διάσταση της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα να στηρίζει το δικαίωμα σε επαρκή τροφή, να εφαρμόζει τη διακήρυξης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές με σκοπό τη λήψη μέτρων για την παγκόσμια βελτίωση των συνθηκών εργασίας των αγροτών και του εισοδήματος των αγροτών μικρής κλίμακας που αποτελούν μέρος των διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων, και να διασφαλίζει ότι η αρχή της προφύλαξης περιλαμβάνεται για όλες τις απαιτήσεις για την ασφάλεια των τροφίμων· καλεί περαιτέρω την ΕΕ να ευθυγραμμίσει την εμπορική πολιτική της με τους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα και με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για ουδέτερο ισοζύγιο διοξειδίου του άνθρακα·

114.  τονίζει ότι, για την επιτυχή επιδίωξη των στόχων βιωσιμότητας, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να συμβάλλουν και οι τρίτες χώρες που ενεργούν στην παγκόσμια σκηνή·

115.  υπογραμμίζει την αξία των τροφίμων, η οποία πρέπει επίσης να νοείται πολύ περισσότερο από ένα απλό εμπόρευμα, αλλά ως δικαίωμα για τους ανθρώπους που πρέπει να υλοποιηθεί, και ο οικονομικός, κοινωνικός και περιβαλλοντικός αντίκτυπος και οι εξωτερικοί παράγοντες πρέπει να αξιολογηθούν καλύτερα και να μετριαστούν ή να αξιοποιηθούν όπως απαιτείται·

116.  ζητά ενισχυμένη δράση σε διεθνές επίπεδο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η επισιτιστική ασφάλεια θα είναι στο επίκεντρό της διαδικασίας λήψης αποφάσεων πολιτικής, προκειμένου να αποφευχθεί η έλλειψη και να εξασφαλιστεί η διατροφική ασφάλεια στις πλέον ευάλωτες χώρες·

117.  ζητεί να συνεχιστούν οι προσπάθειες για να διασφαλιστεί η συνοχή των πολιτικών της ΕΕ σύμφωνα με την αρχή της συνοχής των πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη· ζητεί να διασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές εξαγωγές δεν θα βλάψουν την ανάπτυξη της τοπικής παραγωγής και των τοπικών αγορών· τονίζει ότι οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ δεν θα πρέπει να διαταράσσουν την τοπική γεωργία, να ζημιώνουν τους μικρούς παραγωγούς ή να επιδεινώνουν την εξάρτηση από τις εισαγωγές τροφίμων· ζητεί τη στήριξη της τοπικής παραγωγής και κατανάλωσης που μπορούν να εξασφαλίσουν τη δημιουργία τοπικής απασχόλησης, να εξασφαλίσουν δίκαιες τιμές, να εγγυηθούν την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, και να μειώσουν την εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές και την ευπάθειά τους στις διεθνείς διακυμάνσεις των τιμών·

118.  επισημαίνει την ανάγκη για σαφείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο επίτευξης της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τους δυνητικά αντικρουόμενους στόχους πολιτικής· ζητεί από την ΕΕ να εγγυηθεί τη συνοχή των ευρωπαϊκών γεωργικών και εμπορικών πολιτικών για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας και της επισιτιστικής κυριαρχίας και την προστασία των τοπικών και περιφερειακών αγορών·

o
o   o

119.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1. (2) ΕΕ L 163 της 2.7.1996, σ. 1. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0505. (4) https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2022-0073_EL.html (5) ΕΕ C 289 της 9.8.2016, σ. 71. (6) ΕΕ C 86 της 6.3.2018, σ. 10. (7) ΕΕ C 215 της 19.6.2018, σ. 10. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0099. (9) ΕΕ C 25 της 30.1.2008, σ. 1. (10) FAO, The State of World Fisheries and Aquaculture 2020 (Κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας για το 2020), https://www.fao.org/3/ca9231en/CA9231EN.pdf (11) Συγχρηματοδοτούμενο εργαστήριο IPBES-IPCC, Βιοποικιλότητα και κλιματική αλλαγή, Έκθεση εργαστηρίου. (12) State of Food Security and Nutrition in the World Report 2021 (Έκθεση σχετικά με την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφή στον κόσμο για το 2021). (13) Global Report on Food Crises 2021, September update (Παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις το 2021, επικαιροποίηση Σεπτεμβρίου). (14) Voluntary Guidelines to Support the Progressive Realization of the Right to Adequate Food in the Context of National Food Security (Προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη της σταδιακής πραγμάτωσης του δικαιώματος σε επαρκή τροφή στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας). (15) State of Food Security and Nutrition in the World Report 2021 (Έκθεση σχετικά με την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφή στον κόσμο για το 2021): https://www.fao.org/3/cb4474en/cb4474en.pdf (16) State of Food Security and Nutrition in the World Report 2021 (Έκθεση σχετικά με την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφή στον κόσμο για το 2021). (17) UNICEF, World Health Organization and World Bank joint child malnutrition estimates, Levels and trends in child malnutrition, Levels and trends in child malnutrition (Kοινές εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και της Παγκόσμιας Τράπεζας για τον παιδικό υποσιτισμό, Επίπεδα και τάσεις στον παιδικό υποσιτισμό), 2021. (18) FAO, The State of World Fisheries and Aquaculture 2020, (Κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας για το 2020), https://www.fao.org/3/ca9231en/CA9231EN.pdf (19) Global Report on Food Crises 2021 (Παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις το 2021). (20) Η επισιτιστική ασφάλεια ορίζεται από τη Via Campesina ως «το δικαίωμα των ατόμων σε υγιεινά και πολιτιστικά κατάλληλα τρόφιμα που παράγονται μέσω οικολογικά ορθών και βιώσιμων μεθόδων, καθώς και το δικαίωμά τους να καθορίζουν τα δικά τους τρόφιμα και συστήματα γεωργικής παραγωγής». Η επισιτιστική ασφάλεια ορίζεται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών ότι υπάρχει «όταν όλοι οι άνθρωποι, οποιαδήποτε στιγμή έχουν φυσική και οικονομική πρόσβαση σε επαρκή, υγιεινή και θρεπτική τροφή για την ικανοποίηση των διατροφικών αναγκών και προτιμήσεών τους για μια υγιεινή και ενεργό ζωή». (21) https://www.oxfam.org/en/empowering-women-farmers-end-hunger-and-poverty (22) Jones, Andrew D· Creed-Kanashiro, Hilary· Zimmerer, Karl S.· De Haan, Stef· Carrasco, Miluska· Meza, Krysty· Cruz-Garcia, Gisella S.· Tello, Milka· Amaya, Franklin Plasencia· Marin, R Margot· και Ganoza, Lizette. 2018. Η γεωργική βιοποικιλότητα σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης στις Άνδεις του Περού συνδέεται με μεγαλύτερες πιθανότητες να επιτύχουν οι γυναίκες μια ελάχιστα ποικιλόμορφη και επαρκή μικροθρεπτική διατροφή. Journal of Nutrition 148(10): 1625-1637.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κοινωνική οικονομία (2021/2179(INI))

P9_TA(2022)0288 A9-0192/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 9ης Δεκεμβρίου 2021, με τίτλο «Οικοδόμηση μιας οικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων: σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία» (COM(2021)0778),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ΣΗΕΔΑΑ), την οποία έχουν υπογράψει και κυρώσει η ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη της, και ιδίως το άρθρο 27 για την εργασία και την απασχόληση,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» (COM(2021)0101),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά» (COM(2020)0620) και τη σύσταση του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2021, για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά (2021/C 93/01),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 2ας Ιουνίου 2021, με τίτλο «Συντονισμός των οικονομικών πολιτικών το 2021: αντιμετώπιση της πανδημίας της COVID-19, στήριξη της ανάκαμψης και εκσυγχρονισμός της οικονομίας μας» (COM(2021)0500),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 22ας Νοεμβρίου 2016, με τίτλο «Οι μελλοντικοί οδηγοί της Ευρώπης: πρωτοβουλία για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις» (COM(2016)0733),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Οκτωβρίου 2011, με τίτλο «Πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα – Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας» (COM(2011)0682),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Φεβρουαρίου 2004, σχετικά με την προώθηση των συνεταιριστικών εταιρειών στην Ευρώπη (COM(2004)0018),

–  έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα, της 1ης Ιουλίου 2020,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/24/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες(1) (οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις),

–  έχοντας υπόψη την κοινωνική δέσμευση του Πόρτο, την οποία υπέγραψαν η πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Πόρτο, της 8ης Μαΐου 2021, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 7ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την προαγωγή της κοινωνικής οικονομίας ως βασικού μοχλού οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στην Ευρώπη,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 19ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Καινοτόμα χρηματοοικονομικά μέσα στο πλαίσιο της ανάπτυξης των επιχειρήσεων κοινωνικού αντικτύπου»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2021, με τίτλο «Ο ρόλος της κοινωνικής οικονομίας στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 22ας Σεπτεμβρίου 2016, με τίτλο «Η εξωτερική διάσταση της κοινωνικής οικονομίας»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 2009, με θέμα «Οι διάφοροι τύποι επιχειρήσεων» (2009/C 318/05),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 1ης Ιουλίου 2021, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία» (CDR 5860/2020),

–  έχοντας υπόψη το ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), του 2022, σχετικά με την αξιοποίηση στο έπακρο της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην κυκλική οικονομία,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές για τις τοπικές κυβερνήσεις σχετικά με τις πολιτικές για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία που δημοσίευσε το Ινστιτούτο Ερευνών των Ηνωμένων Εθνών για την Κοινωνική Ανάπτυξη το 2021,

–  έχοντας υπόψη τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση, της 4ης Απριλίου 2019, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+)(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με δίκαιες εργασιακές συνθήκες, δικαιώματα και κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους σε πλατφόρμα – νέες μορφές απασχόλησης που συνδέονται με την ψηφιακή ανάπτυξη(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με τη γήρανση του πληθυσμού της γηραιάς ηπείρου – δυνατότητες και προκλήσεις σε συνάρτηση με την πολιτική για το γήρας μετά το 2020(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Φεβρουαρίου 2021 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για ένα Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με τον ρόλο της οικονομικής συμμετοχής των εργαζομένων στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην επαναδραστηριοποίηση των ανέργων(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με την αντιμετώπιση του ποσοστού αστεγίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση(8),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2018 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το καθεστώς των κοινωνικών και αλληλέγγυων επιχειρήσεων(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με την κοινωνική επιχειρηματικότητα και την κοινωνική καινοτομία στην καταπολέμηση της ανεργίας(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με τη συμβολή των συνεταιρισμών στην υπέρβαση της κρίσης(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για το θεσμικό πλαίσιο του ευρωπαϊκού ιδρύματος(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2013 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το καθεστώς του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης(13),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Νοεμβρίου 2012 σχετικά με την πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα – Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την κοινωνική οικονομία(15),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 1987 σχετικά με τις μη κερδοσκοπικές ενώσεις στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες(16),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0192/2022),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία περιλαμβάνει διάφορους τύπους ιδιωτικών φορέων, ανεξάρτητων από τις δημόσιες αρχές, όπως συνεταιρισμούς, ταμεία αλληλασφάλισης, ενώσεις (συμπεριλαμβανομένων των φιλανθρωπικών οργανώσεων), ιδρύματα, κοινωνικές επιχειρήσεις και άλλες νομικές μορφές, που χαρακτηρίζονται όλες από διαφορετικές επιχειρησιακές και οργανωτικές αρχές και χαρακτηριστικά, όπως η υπεροχή των ανθρώπων, καθώς και των κοινωνικών και περιβαλλοντικών σκοπών, έναντι του κέρδους, η επανεπένδυση των περισσότερων κερδών/πλεονασμάτων στη βιωσιμότητα του φορέα και το γενικό ενδιαφέρον παροχής αγαθών και υπηρεσιών στα μέλη του ή στην κοινωνία γενικότερα, καθώς και η δημοκρατική ή συμμετοχική διακυβέρνηση·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που υπάρχει ανάγκη για συγκρίσιμους μηχανισμούς συλλογής δεδομένων σχετικά με τον τομέα της κοινωνικής οικονομίας στις χώρες της ΕΕ, η κοινωνική οικονομία θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει 2,8 εκατομμύρια φορείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και απασχολεί περίπου 13,6 εκατομμύρια εργαζομένους (μεταξύ 0,6 και 9,9 % του εργατικού δυναμικού, ανάλογα με τη χώρα) σύμφωνα με το ΣΔΚΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και το ποσοστό απασχόλησης στον τομέα στην ΕΕ ποικίλλει ανάλογα με τον ορισμό του φορέα της κοινωνικής οικονομίας, τις εκτιμήσεις και τις εθνικές στατιστικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το ένα τρίτο των αμειβόμενων θέσεων εργασίας στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας είναι στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία προσφέρει αναξιοποίητο δυναμικό δημιουργίας θέσεων εργασίας και αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, μεταξύ άλλων μέσω πρωτοβουλιών ενεργού απασχόλησης που έχουν τεθεί σε εφαρμογή σε πολλά κράτη μέλη, όπως σε περιοχές μηδενικής μακροχρόνιας ανεργίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να καταγράψει και να χαρτογραφήσει τις τρέχουσες πρωτοβουλίες προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητά τους, και να ανταλλάξει βέλτιστες πρακτικές με τα κράτη μέλη·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή της επικουρικότητας είναι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους όσον αφορά τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα εφαρμογής της εν λόγω αρχής·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον μετριασμό και την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της νόσου COVID-19 στην κοινωνική αγορά, την κοινωνία και την οικονομία της ΕΕ, και έχει ωθήσει και συμβάλει στην κοινωνική και οικονομική ανθεκτικότητα χάρη στη βιωσιμότητα αυτού του μοντέλου·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας και επωφελείται από αυτή· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι το κράτος και οι δημόσιες αρχές έχουν την τελική ευθύνη για τη διασφάλιση καθολικής, οικονομικά προσιτής και ισότιμης πρόσβασης των πολιτών σε υψηλό επίπεδο δημόσιων υπηρεσιών και ευημερίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας διαδραματίζουν συμπληρωματικό ρόλο και θα πρέπει να συνεχίσουν να το πράττουν, αλλά δεν αντικαθιστούν την παροχή υπηρεσιών πρώτης γραμμής από κρατικούς ή περιφερειακούς δημόσιους φορείς·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας επέδειξαν μεγάλη ανθεκτικότητα και ικανότητα καινοτομίας απέναντι στις αντιξοότητες, ωστόσο αντιμετώπισαν δυσκολίες κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, όπως περιόδους ύφεσης στη δραστηριότητά τους, περιορισμένα αποθέματα ρευστότητας ή αναγκαστική μεταφορά της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας στο διαδίκτυο·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις που έγιναν πιο επείγουσες λόγω της πανδημίας, έχουν προκαλέσει βαθύτερο προβληματισμό για τον ρόλο της κοινωνικής οικονομίας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας έχουν μακρόχρονη αλλά ανομοιογενή ιστορία στην πλειονότητα των κρατών μελών, τα περισσότερα από τα οποία έχουν θεσπίσει ειδική νομοθεσία σε αυτόν τον τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας έχουν καθιερωθεί ως κρίσιμοι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες που μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια που υποσκάπτουν τον οικονομικό και τον συνολικό κοινωνικό αντίκτυπό τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν ειδική νομοθεσία για να υπερβούν αυτά τα εμπόδια και να καταστήσουν δυνατή την εδραίωση και την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και να διασφαλίσουν ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας μπορούν να ανταγωνίζονται αποτελεσματικά σε όλους τους οικονομικούς τομείς·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας δραστηριοποιούνται σε βασικούς τομείς όπως η υγεία, η μακροχρόνια περίθαλψη, ο κοινωνικός τομέας, η εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση, ο πολιτισμός και η προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, οι προηγμένες τεχνολογίες, η στέγαση, η ψυχαγωγία, η κυκλική οικονομία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η διαχείριση των αποβλήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της τοπικής εδραίωσης, και του κοινωνικού και ολοκληρωμένου χαρακτήρα τους, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία αποτελεί ουσιώδες συστατικό στοιχείο της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς της ΕΕ και κινητήρια δύναμη της εφαρμογής του ΕΠΚΔ και των στόχων του· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επικαιροποιημένη βιομηχανική στρατηγική(17), καθώς προετοιμάζουν το έδαφος για μια πιο βιώσιμη και ανθεκτική οικονομία της ΕΕ που δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιακή μετάβαση προσφέρει πολλές ευκαιρίες για την κοινωνική οικονομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας χρειάζονται κατάρτιση προκειμένου να συμβαδίσουν με τις ταχύρρυθμες και ανταγωνιστικές ψηφιακές αγορές·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας έχουν παραδοσιακά διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ένταξη και την απασχόληση μειονεκτούντων εργαζομένων, καθώς και στην παροχή υπηρεσιών σε αυτούς, ιδίως των ατόμων με αναπηρία, μεταξύ άλλων μέσω των κοινωνικών επιχειρήσεων ένταξης στην εργασία (WISE) στο πλαίσιο της ΣΗΕΔΑΑ, βελτιώνοντας έτσι την ευημερία και την ψυχική τους υγεία·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των κοινωνικών υπηρεσιών, ο οποίος αποτελεί μέρος της κοινωνικής οικονομίας, αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως οι χαμηλές απολαβές και οι επισφαλείς συνθήκες εργασίας, προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνεταιρισμοί μπορούν να έχουν ρόλο στον εκδημοκρατισμό της ψηφιακής εργασίας, με τη δημιουργία για παράδειγμα πλατφορμών εργασίας που θα ανήκουν στους εργαζομένους·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από 82,2 εκατομμύρια εθελοντές διαδραματίζουν ενεργό και θεμελιώδη ρόλο στην κοινωνική οικονομία(18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εθελοντισμός είναι σημαντικός τόσο για τη νεότερη γενιά όσο και για τους ηλικιωμένους, για τους οποίους σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελεί σημαντική ευκαιρία να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην κοινωνία·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κατάσταση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει καταδείξει τη σημασία των τοπικών κοινοτήτων και της αλληλεγγύης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε γενικές γραμμές, η κοινωνική οικονομία δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένη στις χώρες αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη συμμετοχή επιχειρήσεων της κοινωνικής οικονομίας θα μπορούσε να αποφέρει πολλά πλεονεκτήματα όσον αφορά τον συντονισμό της υποστήριξης των Ουκρανών προσφύγων·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης χωρίς αποκλεισμούς·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει υπογραμμίσει σε προηγούμενα ψηφίσματά του τη σημασία που έχει η διευκόλυνση της ανάπτυξης διασυνοριακών δραστηριοτήτων και της πρόσβαση των ταμείων αλληλασφάλισης, των ενώσεων και των ιδρυμάτων στην εσωτερική αγορά·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα νομικό πλαίσιο και ένα πλαίσιο πολιτικής που προστατεύει και προωθεί επαρκώς τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις εργαζομένων, ένα σύνολο μέτρων πολιτικής που στοχεύουν στη διευκόλυνση των μεταβιβάσεων επιχειρήσεων στους εργαζομένους, και ένα υψηλό επίπεδο οργάνωσης και ενοποίησης των συνεταιρισμών εργαζομένων σε οργανώσεις/ομοσπονδίες συμβάλλουν στην επιτυχημένη μεταφορά επιχειρήσεων στους εργαζομένους·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το μοντέλο της κοινωνικής οικονομίας έχει μεγάλες δυνατότητες προσέγγισης των πλέον ευάλωτων και μειονεκτουσών κοινοτήτων, όπως οι Ρομά, βελτιώνοντας σημαντικά την πρόσβασή τους σε δικαιώματα, πόρους και υπηρεσίες, καθώς και την επαγγελματική και κοινωνική συμμετοχή τους, και τη συμμετοχή τους στα κοινά·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας θεωρούνται από τους επενδυτές ως υψηλού κινδύνου(19)·

1.  χαιρετίζει το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για την κοινωνική οικονομία (ΣΔΚΟ), τις κατευθυντήριες αρχές που καθορίζουν την κοινωνική οικονομία οι οποίες ορίζονται σε αυτό, την πολιτική ώθηση που παρέχει στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και τον πλούτο των μέτρων που εξαγγέλλονται· σημειώνει, ωστόσο, ότι ορισμένες πτυχές που σχετίζονται με την απασχόληση και τα κοινωνικά θέματα στην κοινωνική οικονομία θα μπορούσαν να ενισχυθούν περαιτέρω·

2.  υπογραμμίζει τον πλουραλισμό των στόχων της κοινωνικής οικονομίας και τον σημαντικό ρόλο που αυτή διαδραματίζει στη βελτίωση της ανθεκτικότητας της οικονομίας, στη διασφάλιση δίκαιης μετάβασης, στη μείωση των ανισοτήτων, στην παροχή ευκαιριών ποιοτικής απασχόλησης σε ευάλωτες ομάδες, στην προώθηση της ανεξάρτητης διαβίωσης, στην ενίσχυση του αισθήματος της κοινότητας, στην αντιμετώπιση της πληθυσμιακής συρρίκνωσης και στην ενίσχυση της ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών, στην εφαρμογή των αρχών του ΕΠΚΔ και στην επίτευξη ανοδικής κοινωνικής σύγκλισης·

3.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τα συστήματα του τομέα της κοινωνικής οικονομίας για την εφαρμογή των αρχών του ΕΠΚΔ·

4.  βεβαιώνει ότι η κρίση λόγω της νόσου COVID-19 ανέδειξε τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας στην παροχή βοήθειας στους ανθρώπους προκειμένου να αντιμετωπίσουν πολλές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να διασφαλίζεται η κοινωνική συνοχή, ενώ κατέδειξε τη σημασία και την ανθεκτικότητά τους·

5.  πιστεύει ότι οι δράσεις της ΕΕ και οι εθνικές δράσεις για την προώθηση της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας είναι ιδιαίτερα σημαντικές στο τρέχον πλαίσιο όπου, λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που επέφερε η νόσος COVID-19, είναι αναγκαίο να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες της κοινωνικής οικονομίας με στόχο την οικονομική ανάκαμψη, την προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία απασχόλησης υψηλής ποιότητας· τονίζει ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ανθεκτικότητας της οικονομίας και της κοινωνίας μετά την πανδημία της COVID-19·

6.  υπογραμμίζει ότι, παρά το γεγονός ότι η κοινωνική οικονομία αποτελεί σημαντική πηγή οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας, πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την προώθηση αυτού του μοντέλου, συμπεριλαμβανομένων των αρχών της αλληλεγγύης, της κοινωνικής ένταξης και των κοινωνικών επενδύσεων που το στηρίζουν· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, συνεπώς, καθώς και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να εντείνουν τις προσπάθειες για να προαγάγουν περαιτέρω την κοινωνική οικονομία και να ενσωματώσουν τη διάσταση της κοινωνικής οικονομίας στις σχετικές πολιτικές, πρακτικές και προγράμματα, όπως σε αυτά που αφορούν τις εν εξελίξει μεταβάσεις π.χ. την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, σε ενωσιακό επίπεδο καθώς και παγκοσμίως μέσω της εξωτερικής δράσης της ΕΕ·

7.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας ώστε να αναπτύξουν προγράμματα κοινωνικής καινοτομίας που βελτιώνουν τη σχεδίαση και παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, καθώς και την προσβασιμότητα των υπηρεσιών για τους πλέον ευάλωτους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων·

8.  επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του(20) να οριστεί η αρχή της προτεραιότητας στις μικρές επιχειρήσεις ως κατευθυντήρια αρχή κατά την κατάρτιση της μελλοντικής νομοθεσίας και την έγκριση πολιτικών, χωρίς να αποδυναμώνονται οι ισχύοντες κανόνες, τα πρότυπα και τα δικαιώματα, όπως η προστασία του περιβάλλοντος και των καταναλωτών, ούτως ώστε, αφενός, τα ρυθμιστικά πλαίσια να στηρίζουν περισσότερο τους πολύ μικρούς, τους μικρούς και τους μεσαίους φορείς στην εφαρμογή των ισχυόντων κανόνων και κανονισμών και, αφετέρου, να ενισχυθούν η ανάπτυξη, η βιωσιμότητα και η επέκταση της κοινωνικής οικονομίας·

9.  πιστεύει ότι θα πρέπει να προταθούν συγκεκριμένες στρατηγικές και μέτρα παρακολούθησης για την επίτευξη των στόχων του ΣΔΚΟ, με συνεκτίμηση του εθνικού δικαίου και των εθνικών πρακτικών· υπογραμμίζει ότι πρέπει να αναλυθούν περαιτέρω οι διασυνδέσεις μεταξύ του ΣΔΚΟ και άλλων πρωτοβουλιών της ΕΕ, όπως το σχέδιο δράσης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, η ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία ή η ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της αστεγίας· θεωρεί αναγκαίο να καταρτιστεί χρονοδιάγραμμα για όλες τις δράσεις που περιλαμβάνονται στο ΣΔΚΟ, καθώς και για την παρακολούθηση και αξιολόγησή τους, με σκοπό την καθοδήγηση των αρμόδιων αρχών στην εφαρμογή του ΣΔΚΟ και τη διασφάλιση συνοχής στις πολιτικές·

10.  τονίζει ότι καθώς ενεργούν προς το γενικό συμφέρον, οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας δημιουργούν θέσεις εργασίας, παρέχουν κοινωνικά καινοτόμα αγαθά και υπηρεσίες, διευκολύνουν την κοινωνική ενσωμάτωση και προάγουν μια πιο βιώσιμη και τοπικά ριζωμένη οικονομία· υπογραμμίζει ότι, όταν στο πλαίσιο του ρόλου της κοινωνικής οικονομίας στη δημιουργία και τη διατήρηση της απασχόλησης, περιλαμβάνονται εργαζόμενοι που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και μειονεκτούσες περιοχές, απαιτείται κατάλληλη υποστήριξη για την ορθή αναγνώριση αυτών των φορέων·

11.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το 11,6 % των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα των κρατών μελών είναι αδήλωτο και υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης μέτρων πολιτικής για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και την αποτελεσματική επιβολή των δικαιωμάτων των εργαζομένων· υπογραμμίζει τη συμβολή των οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας, και ειδικότερα των συνεταιρισμών, στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας·

12.  υπογραμμίζει την ανάγκη προώθησης των δυνατοτήτων άμεσης δημόσιας χρηματοδότησης με τη μορφή επιχορηγήσεων, π.χ. μέσω κονδυλίων της ΕΕ, καθώς και ιδιωτικών επενδύσεων στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας, δεδομένης ειδικότερα της αυξημένης ζήτησης για υπηρεσίες που παρέχονταν από οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 και στη μεταπανδημική ανάκαμψη·

13.  επαναλαμβάνει ότι, προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες του ΣΔΚΟ, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να εγγυώνται ότι η εφαρμογή του δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο και ότι διασφαλίζει την πλήρη σύμπραξη όλων των ενδιαφερόμενων φορέων της κοινωνικής οικονομίας, μεταξύ άλλων των παρόχων κοινωνικών υπηρεσιών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και της κοινωνίας των πολιτών σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων των εκκλησιαστικών φιλανθρωπικών οργανώσεων, εξασφαλίζοντας σαφήνεια και συντονισμό μεταξύ όλων των φορέων·

Δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την κοινωνική οικονομία

14.  υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις επιτρέπει στις αναθέτουσες αρχές να χρησιμοποιούν τις δημόσιες συμβάσεις για την επίτευξη περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων, και, ειδικότερα, επιτρέπει κατ’ αποκλειστικότητα διαγωνισμούς για φορείς που ανταποκρίνονται στα ποιοτικά κριτήρια και με κύριο σκοπό την ένταξη στο εργατικό δυναμικό ατόμων με αναπηρία ή άλλων ομάδων που διατρέχουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού· καλεί τις δημόσιες αρχές να αναγνωρίσουν τις κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες δημόσιες συμβάσεις ως επένδυση στον κοινωνικοοικονομικό ιστό με μεγάλες δυνατότητες συνδυασμού κοινωνικών και ανταγωνιστικών στόχων· επισημαίνει ότι η συμπερίληψη περιβαλλοντικών και κοινωνικών απαιτήσεων στους διαγωνισμούς μπορεί να είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής οικονομίας· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει περαιτέρω τις κοινωνικά υπεύθυνες δημόσιες συμβάσεις και τις ορθές πρακτικές προκειμένου να ενισχυθούν οι κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρηματικές πρακτικές και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θέσουν τον στόχο να προβάλλεται ως προϋπόθεση για κάθε δημόσια χρηματοδότηση που εκταμιεύεται υπό μορφή δημόσιων συμβάσεων τη συμμόρφωσή τους με τις ισχύουσες υποχρεώσεις στους τομείς του περιβαλλοντικού, κοινωνικού και εργατικού δικαίου που έχουν θεσπιστεί βάσει του ενωσιακού ή εθνικού δικαίου, των συλλογικών συμβάσεων ή του διεθνούς περιβαλλοντικού, κοινωνικού και εργατικού δικαίου·

15.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υιοθετούν συστηματικά στρατηγικές που αποσκοπούν στην ανάπτυξη κοινωνικά υπεύθυνων δημόσιων συμβάσεων, δημιουργώντας έτσι μια σύνδεση μεταξύ των τομέων πολιτικής ανάμεσα στην παροχή υπηρεσιών και προϊόντων, και στη συμβολή τους στους κοινωνικούς στόχους· θεωρεί ότι η μεταφορά της οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις στο εθνικό δίκαιο πρέπει να συνδυάζεται με πρωτοβουλίες για την αύξηση των γνώσεων αναφορικά με τη σχέση μεταξύ των δημόσιων δαπανών και της συμβολής τους στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και για την ανάπτυξη ικανοτήτων των αρμόδιων για τις δημόσιες συμβάσεις υπαλλήλων και των φορέων της κοινωνικής οικονομίας· ενθαρρύνει τους αρμόδιους για τις δημόσιες συμβάσεις υπαλλήλους να διεξάγουν προκαταρκτικές διαβουλεύσεις αγοράς πριν από την κατάρτιση των τευχών δημοπράτησης, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των οφελών που μπορούν να παρέχουν οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας και του τρόπου με τον οποίο ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του διαγωνισμού· καλεί τους αρμόδιους για τις δημόσιες συμβάσεις υπαλλήλους να μην αναθέτουν συμβάσεις αποκλειστικά βάσει της χαμηλότερης τιμής αλλά της υψηλότερης αξίας, ενσωματώνοντας έτσι κριτήρια ποιότητας και εκτιμήσεις κοινωνικού αντικτύπου· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη διαφάνεια και να αποτρέψουν τη διαφθορά στις δημόσιες συμβάσεις· τονίζει την ανάγκη οι αρμόδιες αρχές να διερευνήσουν τη συνεργασία και τις συμπράξεις όσον αφορά την πρόσβαση των φορέων της κοινωνικής οικονομίας στις δημόσιες συμβάσεις, όπως συμβαίνει σε ορισμένα κράτη μέλη·

16.  επισημαίνει ότι οι εξαγορές επιχειρήσεων από τους εργαζομένους μπορούν να αποτελέσουν πιθανή λύση για την πρόληψη της απώλειας θέσεων εργασίας λόγω αναδιάρθρωσης· χαιρετίζει τις τρέχουσες πρωτοβουλίες στα κράτη μέλη με τις οποίες παρέχονται στους εργαζομένους που ενδιαφέρονται για διαδικασίες εξαγοράς και στους συνεταιρισμούς που προκύπτουν από εξαγορές εργαζομένων δομές υποστήριξης των επιχειρήσεων, μέσω, μεταξύ άλλων, παροχής νομικών συμβουλών, χρηματοδοτικής στήριξης, βοήθειας στην προετοιμασία επιχειρηματικών σχεδίων και παροχής των δεδομένων που χρειάζονται οι εξωτερικοί επενδυτές· ενθαρρύνει τα λοιπά κράτη μέλη να εφαρμόσουν παρόμοιες πρωτοβουλίες και να συμπεριλάβουν το θέμα αυτό στη σύσταση του Συμβουλίου για το 2023, προκειμένου να στηρίξουν περαιτέρω αυτές τις πρωτοβουλίες σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο· υπογραμμίζει τον ρόλο των εκπροσώπων των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, στην υποστήριξη και τη διασύνδεση με ομοσπονδίες συνεταιρισμών που βοηθούν τις εξαγορές από εργαζομένους, προκειμένου να βελτιωθούν οι πιθανότητες επιτυχίας τους·

17.  τονίζει ότι είναι αναγκαίο για την Επιτροπή να συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη για τον εντοπισμό εργαλείων και λύσεων προς άρση των εμποδίων και προς επιτάχυνση των νομικών διαδικασιών για τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας μιας επιχείρησης στους εργαζομένους μέσω συνεταιρισμών εργαζομένων ή άλλων μορφών φορέων της κοινωνικής οικονομίας που ανήκουν στους εργαζομένους· καλεί την Επιτροπή να ορίσει μια πλατφόρμα της ΕΕ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, των τοπικών και περιφερειακών αρχών και των δικτύων κοινωνικής οικονομίας·

18.  υπογραμμίζει τη σημασία της προώθησης του συνεργατικού μοντέλου και των αρχών του σχετικά με τη συμμετοχή των εργαζομένων και τη δημοκρατία· ενθαρρύνει όλα τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ευνοϊκό νομικό περιβάλλον για την ίδρυση και τη λειτουργία συνεταιρισμών, συμπεριλαμβανομένων συνεταιρισμών εργαζομένων·

19.  επισημαίνει τις τρέχουσες εργασίες της ΕΕ με σκοπό την επέκταση της ταξινόμησης για τη βιώσιμη χρηματοδότηση σε κοινωνικούς στόχους· θεωρεί ότι η ταξινόμηση της ΕΕ πρέπει να είναι συναφής από κοινωνική άποψη, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την κατάσταση των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για επενδύσεις στην κοινωνική οικονομία εάν οι επενδύσεις αυτές εναρμονίζονται δεόντως με τις αρχές και τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής οικονομίας·

20.  τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης του επιχειρηματικού σχεδιασμού και των δεξιοτήτων υλοποίησης και αξιολόγησης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και των σχετικών δεξιοτήτων γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας, των διαχειριστικών δεξιοτήτων, της συμμετοχικής ηγεσίας, της διά βίου μάθησης, της ανθεκτικότητας και των δεξιοτήτων που απαιτούνται για τις εν εξελίξει μεταβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, μέσω της στήριξης της συμμαχίας για την κοινωνική οικονομία και τις δεξιότητες εγγύτητας· προσβλέπει στην επένδυση στις δεξιότητες αυτές από το προσεχές σύμφωνο δεξιοτήτων για την κοινωνική οικονομία· καλεί τους ενδιαφερόμενους φορείς της κοινωνικής οικονομίας να ευθυγραμμιστούν πλήρως με τους στόχους του σχεδίου δράσης του ΕΠΚΔ, διασφαλίζοντας ότι τουλάχιστον το 60 % των εργαζομένων τους λαμβάνουν εκπαίδευση κάθε χρόνο έως το 2030·

21.  καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τις επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο και να αξιολογήσει τα υφιστάμενα μέτρα για την αύξηση της συμμετοχής των πολιτών σε πρωτοβουλίες χρηματοδότησης με κοινωνικό αντίκτυπο, με σκοπό την αύξηση της χρηματοδότησης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και της προβολής τους·

22.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει προσεκτικά μαζί με τους ενδιαφερόμενους φορείς της κοινωνικής οικονομίας και την ακαδημαϊκή κοινότητα τη σκοπιμότητα και την πρακτικότητα των ομολόγων κοινωνικού αντικτύπου·

23.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας δεν παρουσιάζονται επαρκώς στα προγράμματα της γενικής σχολικής εκπαίδευσης και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης(21)· στο πλαίσιο αυτό, καλεί αντιπροσωπευτικούς φορείς του τομέα και τις αρμόδιες δημόσιες αρχές, σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς, να επανεξετάσουν και να αξιολογήσουν τα προγράμματα σπουδών σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, από την πρωτοβάθμια έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής και εκπαιδευτικής κατάρτισης, και να υποβάλουν συστάσεις πολιτικής· υπογραμμίζει την ανάγκη προώθησης της κοινωνικής οικονομίας μεταξύ των νέων· ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει τη συνεχή συνεργασία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Κοινωνική Καινοτομία και των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλα τα κράτη μέλη με στόχο την ανάπτυξη κοινών έργων και την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις δυνατότητες που προσφέρει η κοινωνική οικονομία στους μελλοντικούς νέους επιχειρηματίες και σε υποεκπροσωπούμενες ομάδες, όπως τα άτομα με αναπηρία, οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και οι κοινωνικά ευάλωτες ομάδες·

24.  υπογραμμίζει ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας υπήρξαν για δεκαετίες πρωτοπόροι στην εφαρμογή κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων, ιδίως σε δραστηριότητες επαναχρησιμοποίησης, επισκευής και ανακύκλωσης, επιταχύνοντας έτσι τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία και ενισχύοντας την έμφαση στον θετικό κοινωνικό αντίκτυπο(22)· στηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να ενισχύσει την ικανότητα της κοινωνικής οικονομίας να αναπτύσσει περαιτέρω πιο πράσινες υπηρεσίες και προϊόντα·

25.  υπογραμμίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των συνεταιρισμών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην κοινωνική οικονομία, στο πλαίσιο ενεργειακών κοινοτήτων, στο ενεργειακό σύστημα, καθώς προωθούν βιώσιμη παραγωγή ενέργειας και βιώσιμες πρακτικές κατανάλωσης, ενισχύουν την κοινοτική ιδιοκτησία και την κοινωνική καινοτομία, παράγουν εκτεταμένα οφέλη και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εγγύηση της ασφάλειας του εφοδιασμού σε απομακρυσμένες περιοχές και σε ορισμένα νησιά·

26.  Υπογραμμίζει τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζουν οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των ταμείων αλληλασφάλισης, στον τομέα της φροντίδας και υπογραμμίζει το σημαντικό αναπτυξιακό δυναμικό της κοινωνικής οικονομίας σε αυτόν τον τομέα, το οποίο μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες φροντίδας και να αντιμετωπίσει τις συνεχιζόμενες προκλήσεις, όπως τη δημογραφική γήρανση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν έναν ποιοτικό τομέα φροντίδας με κατάλληλες πολιτικές και να διασφαλίσουν ότι η επικείμενη αναθεώρηση των κρατικών ενισχύσεων θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη ευελιξία για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας που παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης·

27.  υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στις μεθοδολογίες και πρακτικές μέτρησης του κοινωνικού αντίκτυπου· καλεί την Επιτροπή, με την υποστήριξη των ενδιαφερόμενων φορέων της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας, να αξιολογήσει προσεκτικά την ανάπτυξη μεθοδολογιών μέτρησης του κοινωνικού αντικτύπου, οι οποίες μπορούν να ανταποκριθούν στην ποικιλομορφία των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και να προσελκύσουν περαιτέρω κοινωνικές επενδύσεις·

28.  υπογραμμίζει τη σημασία της κοινωνικής οικονομίας για την προώθηση της ισότητας των φύλων και την παροχή ευκαιριών απασχόλησης στις γυναίκες, ιδίως εκείνες που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση· τονίζει ότι η κοινωνική οικονομία μπορεί να αποτελέσει σημείο αφετηρίας που διευκολύνει τη μετάβαση από την άτυπη στην επίσημη απασχόληση· σημειώνει ότι οι γυναίκες συχνά αντιπροσωπεύουν πάνω από το 60 % του εργατικού δυναμικού στην κοινωνική οικονομία και ότι έχει αναφερθεί πως τα χάσματα στις αμοιβές και την ηγεσία είναι χαμηλότερα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να άρουν όλα τα εμπόδια για τις γυναίκες προκειμένου να επιτευχθεί ισότητα των φύλων· ζητεί την ενίσχυση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές και την πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις γυναίκες που συμμετέχουν σε φορείς κοινωνικής οικονομίας, δεδομένων των μεγαλύτερων δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε σύγκριση με τους άνδρες· ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει έναν σαφή ρόλο για την κοινωνική οικονομία στην επικείμενη ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα·

29.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν εθνικές, διακρατικές και διαπεριφερειακές συμπράξεις ανάπτυξης ικανοτήτων και επίσημες συμφωνίες με τα δίκτυα της κοινωνικής οικονομίας και τις οργανώσεις εκπροσώπησής τους· επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να εξασφαλιστούν οι συνθήκες για την περαιτέρω ανάπτυξη και επαγγελματοποίηση των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, όπως η εξατομικευμένη καθοδήγηση και υποστήριξη, η χρηματοδότηση της ανάπτυξης ικανοτήτων, η κατάρτιση και η εκπαίδευση, η απόκτηση και η αναβάθμιση δεξιοτήτων ή η επανειδίκευση, η εκκόλαψη υπηρεσιών, καθώς και η πρόσβαση σε νομικές συμβουλές·

30.  υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι νέες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη, όταν είναι προσβάσιμες σε όλους, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ανάπτυξη και αναβάθμιση της κοινωνικής οικονομίας· τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί στους επιχειρηματίες και τους εργαζομένους της κοινωνικής οικονομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στους ευάλωτους εργαζομένους, ενισχυμένη πρόσβαση σε προγράμματα κατάρτισης σχετικά με τις ψηφιακές δεξιότητες και τις προηγμένες τεχνολογίες, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να συνεργαστούν οι βασικές επιχειρήσεις, ο δημόσιος τομέας και οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας για την επίτευξη αυτού του στόχου· σημειώνει ότι η ψηφιακή μετάβαση στην κοινωνική οικονομία θα πρέπει να ενθαρρύνεται, μεταξύ άλλων, μέσω της φορολογίας, των δημοσίων συμβάσεων και των κρατικών ενισχύσεων·

31.  επισημαίνει ότι η κοινωνική οικονομία είναι ένας τρόπος για την επίλυση των αστικών προκλήσεων· ζητεί να κατευθύνεται η χρηματοδότηση στο τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των αστικών περιοχών·

32.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι πολλές τοπικές και περιφερειακές αρχές διαθέτουν ήδη φιλόδοξες στρατηγικές και σχέδια δράσης για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας· αναγνωρίζει την ανάγκη ανάπτυξης ικανοτήτων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, και αντιμετώπισης των ειδικών αναγκών των διασυνοριακών οργανώσεων κοινωνικής οικονομίας, ιδίως στις αγροτικές, τις νησιωτικές και τις απομακρυσμένες περιοχές· καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη περιφερειακών στρατηγικών για την κοινωνική οικονομία σε όλες τις περιφέρειες και να διαθέσουν χρηματοδοτικούς πόρους σύμφωνα με τις προτεραιότητες που καθορίζονται σε τοπικό επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει επισκόπηση της ποικιλομορφίας των τρεχουσών νομικών μορφών της κοινωνικής οικονομίας στα κράτη μέλη, ώστε οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές να μπορούν να επικεντρωθούν σε αυτές κατά την προετοιμασία των στρατηγικών τους·

Αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού των μέσων της ΕΕ για την άνθηση της κοινωνικής οικονομίας

33.  καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν στοχευμένη χρηματοδότηση για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας και να αξιοποιήσουν πλήρως τα τρέχοντα κονδύλια της Ένωσης για την προώθηση του τομέα της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την απορρόφηση των κονδυλίων που τους διατίθενται για την κοινωνική οικονομία·

34.  θεωρεί απαραίτητο να διευκολυνθεί η πρόσβαση των εταιρειών κοινωνικής οικονομίας στα ευρωπαϊκά κονδύλια, επίσης στο πλαίσιο της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, χωρίς να χρειάζεται να ανατραπεί η νομική τους φύση, καθώς και να ευνοηθεί η ενεργός συμμετοχή τους στον καθορισμό της ευρωπαϊκής πολιτικής ατζέντας, όπως είναι η εφαρμογή του ΕΠΚΔ·

35.  χαιρετίζει την πρόταση για την έναρξη μιας νέας ενιαίας πύλης κοινωνικής οικονομίας της ΕΕ το 2023· υπογραμμίζει ότι αυτή η πρωτοβουλία έχει τη δυνατότητα να υποστηρίξει φορείς της κοινωνικής οικονομίας στην παροχή σημαντικών πληροφοριών και καθοδήγησης αναφορικά με τη σχετική χρηματοδότηση, τις πολιτικές, τα δίκτυα και τις πλατφόρμες της Ένωσης, καθώς και σχετικές πρωτοβουλίες·

36.  σημειώνει τις διαθέσιμες δυνατότητες στο πλαίσιο του InvestEU για τη στήριξη της κοινωνικής οικονομίας· παροτρύνει την Επιτροπή και τους εταίρους υλοποίησης να σχεδιάσουν χρηματοπιστωτικά προϊόντα προσαρμοσμένα στις ανάγκες των επιχειρήσεων της κοινωνικής οικονομίας στο πλαίσιο του σκέλους κοινωνικών επενδύσεων και δεξιοτήτων, και να διαθέσουν επαρκείς πόρους σε αυτά τα προϊόντα, δίνοντας έμφαση σε έργα που ασχολούνται ταυτόχρονα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση· σημειώνει ότι θα πρέπει να καταρτιστούν άρτια κριτήρια επιλεξιμότητας για τη στόχευση χρηματοπιστωτικών διαμεσολαβητών που στηρίζουν ειδικά την κοινωνική οικονομία και θεωρεί ότι θα πρέπει να διατίθενται συμβουλευτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το δυναμικό των εν λόγω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα InvestEU· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι άλλα χρηματοπιστωτικά προϊόντα του InvestEU, όπως αυτά που απευθύνονται σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, καθίστανται προσβάσιμα σε φορείς της κοινωνικής οικονομίας, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι πολύ μικροί, μικροί και μεσαίοι φορείς, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη σειράς έργων για βασικά θέματα και να βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και η υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων από αυτούς·

37.  επισημαίνει ειδικότερα τον καίριο ρόλο των ταμείων της πολιτικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+), καθώς και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης-Ταμείου Συνοχής, στη χρηματοδότηση έργων κοινωνικής οικονομίας· υπενθυμίζει τους ειδικούς στόχους του ΕΚΤ+ όσον αφορά τη βελτίωση της πρόσβασης στην απασχόληση για όλα τα άτομα που αναζητούν εργασία, ιδίως τους νέους, καθώς και την προώθηση της αυτοαπασχόλησης και της κοινωνικής οικονομίας· υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η χρηματοδότηση του ΕΚΤ+ μπορεί να χρησιμοποιηθεί από αρχές ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων για τη χρηματοδότηση των «διαμεσολαβητών υπέρ των κοινωνικών ρητρών», δηλαδή των επαγγελματιών που είναι υπεύθυνοι για την προώθηση και τη στήριξη της εφαρμογής κοινωνικών ρητρών σε τοπικό επίπεδο και για την παροχή συμβουλών στις δημόσιες αρχές σχετικά με τη σύνταξη προδιαγραφών διαγωνισμών με τρόπο ώστε να δίνεται πρόσβαση στην κοινωνική οικονομία·

38.  αναγνωρίζει τις μεγάλες δυνατότητες της κοινωνικής οικονομίας όσον αφορά τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και αμειβόμενης πρακτικής άσκησης για τους νέους, οι οποίες μπορούν να επιταχύνουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τα κονδύλια που διατίθενται στο πλαίσιο των ενισχυμένων εγγυήσεων για τη νεολαία για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας μεταξύ της νεότερης γενιάς, καθώς αυτή μπορεί να ενισχύσει την ένταξή των νέων στην αγορά εργασίας· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία της Επιτροπής να δρομολογήσει μια ακαδημία πολιτικής για την επιχειρηματικότητα των νέων το 2022 στο πλαίσιο του ΕΚΤ+, προκειμένου να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα των νέων, και καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην κοινωνική επιχειρηματικότητα και να αναπτύξει στοχευμένες πρωτοβουλίες για την παροχή βοήθειας σε άλλους υποεκπροσωπούμενους επιχειρηματίες στην κοινωνική οικονομία·

39.  υποστηρίζει τη δημιουργία εθνικών κέντρων ικανοτήτων για την κοινωνική καινοτομία με στόχο τους κοινωνικούς επιχειρηματίες και ενός ευρωπαϊκού κέντρου ικανοτήτων για την κοινωνική καινοτομία· υπενθυμίζει, ωστόσο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη ότι η κοινωνική καινοτομία εφαρμόζεται από όλες τις οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των παρόχων κοινωνικών υπηρεσιών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και των κοινωνικών επιχειρηματιών· καλεί τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις συγκεκριμένες προκλήσεις του τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα για να επιτρέψουν σε αυτόν τον τομέα να συνεχίσει την καινοτόμο πορεία του, διατηρώντας ταυτόχρονα τις επιχορηγήσεις και τις επιδοτήσεις στο πλαίσιο του ΕΚΤ+ ή του προγράμματος Erasmus+·

40.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη χρήση στοχευμένης χρηματοδότησης από την ΕΕ για έργα που αποσκοπούν στην ανάπτυξη και τη διευκόλυνση της μεταβίβασης επιχειρήσεων στους εργαζομένους τους και, ως εκ τούτου, στη συνέχιση των εργασιών της επιχείρησης, μεταξύ άλλων μέσω της εξαγοράς από συνεταιρισμό εργαζομένων(23)·

41.  καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την πρόσβαση των φορέων της κοινωνικής οικονομίας στη χρηματοδότηση του NextGenerationEU στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ιδίως για την προώθηση της ποιοτικής απασχόλησης, της κοινωνικής ένταξης και μιας χωρίς αποκλεισμούς ψηφιακής και πράσινης μετάβασης για όλους·

42.  καλεί την Επιτροπή, κατά την επόμενη αναθεώρηση του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία (ΓΚΑΚ), να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού και να λάβει δεόντως υπόψη τις ειδικές ανάγκες των οντοτήτων της κοινωνικής οικονομίας όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και την ανάπτυξη της αγοράς· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει καλύτερα τις κοινωνικές παραμέτρους στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, όπως την προώθηση της πρόσληψης μειονεκτούντων εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, ιδίως στο πλαίσιο της ανάκαμψης μετά την πανδημία της COVID-19, να διερευνήσει διάφορες τεκμηριωμένες επιλογές, κατόπιν διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη, να υποστηρίξει την ανάπτυξη φορέων της κοινωνικής οικονομίας και να παράσχει σαφήνεια και καθοδήγηση στις εθνικές αρχές σχετικά με τη νομική βάση που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη φορέων της κοινωνικής οικονομίας μέσω κρατικών ενισχύσεων·

43.  επικροτεί τα σχέδια της Επιτροπής να εξετάσει τη δρομολόγηση ειδικών μηχανισμών συνεπένδυσης με ιδρύματα και φιλανθρωπικές οργανώσεις για ζητήματα-στόχους, όπως η αστεγία·

44.  παροτρύνει τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές να αξιοποιήσουν καλύτερα το δυναμικό των υφιστάμενων κανόνων σχετικά με τις ειδικές διατάξεις για τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ) όσον αφορά την πρόσβαση στη δημόσια χρηματοδότηση στο πλαίσιο του κανονισμού της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, μεταξύ άλλων αξιοποιώντας πλήρως τη δυνατότητα αναγνώρισης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας που ασκούν οικονομική δραστηριότητα ως ΥΓΟΣ, κατά περίπτωση·

45.  επικροτεί την ιδέα της δρομολόγησης νέας πρωτοβουλίας στο πλαίσιο του προγράμματος για την ενιαία αγορά αναφορικά με τη στήριξη της δημιουργίας συμπράξεων μεταξύ φορέων της κοινωνικής οικονομίας και βασικών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να καταστεί δυνατή η δημιουργία μιας κοινωνικής διεπιχειρησιακής αγοράς που μπορεί να ενισχύσει την κοινωνική οικονομία·

46.  πιστεύει ότι τα τρέχοντα σήματα και πιστοποιήσεις για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πηγή έμπνευσης για τα κράτη μέλη· επικροτεί τη δέσμευση στο πλαίσιο του ΣΔΚΟ να ξεκινήσει μελέτη σχετικά με τα εθνικά σήματα και τα συστήματα πιστοποίησης της κοινωνικής οικονομίας με σκοπό την αύξηση της προβολής της κοινωνικής οικονομίας και τη διευκόλυνση της εύρυθμης λειτουργίας της ενιαίας αγοράς, και, με βάση τα αποτελέσματα, να διερευνηθεί η δυνατότητα προετοιμασίας του εδάφους για ένα πιο τυποποιημένο σύστημα σε επίπεδο Ένωσης· υπογραμμίζει ότι η εν λόγω μελέτη θα πρέπει να βασίζεται σε προηγούμενα πορίσματα και να εμπλέκει τους ενδιαφερόμενους φορείς της κοινωνικής οικονομίας·

47.  συνιστά την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του ευρωπαϊκού δικτύου περιφερειών για την κοινωνική οικονομία με σκοπό την ενίσχυση νέων περιφερειακών και τοπικών συμπράξεων, και ιδίως για την προώθηση της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασης σε τοπικό επίπεδο·

48.  ενθαρρύνει την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να καθορίσει αποτελεσματικά εργαλεία για τη στήριξη και την προστασία των οργανώσεων του χώρου της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως δε των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, στα κράτη μέλη· τονίζει ότι το πρόγραμμα «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες», το οποίο απευθύνεται, μεταξύ άλλων, σε μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, με προϋπολογισμό 1,55 δισεκατομμύρια EUR, αποτελεί ουσιαστική συμβολή στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κοινωνία των πολιτών στην ΕΕ·

49.  σημειώνει ότι η χρηματοδότηση μη κερδοσκοπικών οργανώσεων συχνά απαιτεί συγχρηματοδότηση και ότι η απαίτηση υπερβολικά υψηλού τμήματος ιδίων πόρων μπορεί να είναι απαγορευτική· υπογραμμίζει, επομένως, ότι θα πρέπει να αξιολογηθεί το τμήμα των ιδίων πόρων που απαιτείται για τη συγχρηματοδότηση και ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη διάφορα μέσα που θα μπορούσαν να εκφραστούν σε χρηματικές τιμές, όπως ο χρόνος εθελοντισμού ή οι συνεισφορές σε είδος·

50.  επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή δρομολόγησε μελέτη που παρέχει συγκριτική ανάλυση των νομικών καθεστώτων και πλαισίων όσον αφορά τις ενώσεις στην ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει, βάσει του άρθρου 352 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση καταστατικού των ευρωπαϊκών ενώσεων, με βάση τις συστάσεις που διατυπώνονται στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 17ης Φεβρουαρίου 2022 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, και στο μέρος Ι του παραρτήματός του·

Πορεία προς την αποτελεσματική εφαρμογή του ΣΔΚΟ

51.  εκφράζει την έντονη ικανοποίησή του για την πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τις συνθήκες-πλαίσιο για την κοινωνική οικονομία, η οποία πρόκειται να εγκριθεί το 2023· τονίζει ότι η σύσταση θα πρέπει να παρέχει έναν κοινό ορισμό της κοινωνικής οικονομίας σε επίπεδο Ένωσης βάσει των βασικών αρχών και χαρακτηριστικών της, όπως παρουσιάζονται στο ΣΔΚΟ, και ότι τόσο η σύσταση όσο και ο ορισμός πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ποικιλομορφία των φορέων κοινωνικής οικονομίας στα κράτη μέλη· τονίζει ότι η σύσταση πρέπει να έχει ως πρωταρχικό στόχο την ενίσχυση του νομικού πλαισίου και του πλαισίου πολιτικής για την κοινωνική οικονομία, ιδίως στα κράτη μέλη όπου το οικοσύστημα της κοινωνικής οικονομίας είναι λιγότερο ανεπτυγμένο· πιστεύει ότι η σύσταση θα πρέπει να επισημαίνει σαφώς τα μέσα στήριξης που διαθέτει η ΕΕ και να παρέχει καθοδήγηση σχετικά με συγκεκριμένες πολιτικές, όπως κατάλληλα νομικά πλαίσια για διάφορα είδη φορέων της κοινωνικής οικονομίας, δημόσιες συμβάσεις, κρατικές ενισχύσεις, πολιτικές απασχόλησης, κοινωνικές και υγειονομικές πολιτικές, φορολογία, εκπαίδευση, δεξιότητες και κατάρτιση, καθώς και τη σημασία της σύνδεσης των συνεχιζόμενων μεταβάσεων με το θεματολόγιο για την κοινωνική οικονομία·

52.  υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής των εργαζομένων και της δημοκρατικής διακυβέρνησης, οι οποίες αποτελούν αρχές που αναγνωρίζονται στο ΣΔΚΟ, για την επίτευξη των στόχων της κοινωνικής οικονομίας· τονίζει ότι όλοι οι εργαζόμενοι στην κοινωνική οικονομία πρέπει να έχουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και απασχόλησης, καθώς και προοπτικές εξέλιξης στη σταδιοδρομία τους, ιδανικά βασισμένες σε συλλογικές συμβάσεις· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας πρέπει να συμμορφώνονται με τα δικαιώματα των συνδικαλιστικών ενώσεων, τον κοινωνικό διάλογο και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλη η χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ προς τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας θα πρέπει να εξαρτάται από τη συμμόρφωσή τους με τους ισχύοντες όρους εργασίας και απασχόλησης και/ή τις εργοδοτικές υποχρεώσεις που κατοχυρώνονται από τον νόμο ή απορρέουν από τις συλλογικές συμβάσεις· τονίζει ότι, επειδή το μοντέλο τους βασίζεται στη συμμετοχή των εργαζομένων, οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας είναι σε ευνοϊκή θέση όσον αφορά την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου και τον συλλογικών διαπραγματεύσεων· τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης του κοινωνικού διαλόγου, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην κοινωνική οικονομία·

53.  καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να προωθήσουν την κοινωνική οικονομία διεθνώς και να αυξήσουν την προβολή του τομέα στην εξωτερική διάσταση των πολιτικών της Ένωσης, μεταξύ άλλων, αναγνωρίζοντας και εντάσσοντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του στις μελλοντικές συμφωνίες σύνδεσης και παρέχοντας ενημέρωση και κατάρτιση σχετικά με την κοινωνική οικονομία στο προσωπικό των αντιπροσωπειών της ΕΕ, καθώς και αξιολογώντας τον τρόπο με τον οποίο οι δράσεις αυτές μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας σε τρίτες χώρες·

54.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι προηγούμενες εκκλήσεις του Κοινοβουλίου προς την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις που επιτρέπουν στα ταμεία αλληλασφάλισης, τις ενώσεις και τα ιδρύματα να ενεργούν σε ευρωπαϊκή και διασυνοριακή κλίμακα δεν οδήγησαν σε νομοθετικές αλλαγές, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο και να εμποδίζεται η ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς· επαναλαμβάνει την έκκληση του Κοινοβουλίου να θεσπιστούν κοινά ελάχιστα πρότυπα για τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις σε ολόκληρη την ΕΕ και να θεσπιστεί καθεστώς για τις ευρωπαϊκές ενώσεις, και καλεί την Επιτροπή να εξηγήσει δημοσίως τους λόγους για τους οποίους δεν δόθηκε συνέχεια στις εκκλήσεις του Κοινοβουλίου· προτείνει, ενόψει της ευκαιρίας που προκύπτει με το ΣΔΚΟ, καθώς και των δραστηριοτήτων της επιτροπής παρακολούθησης της διακήρυξης του Λουξεμβούργου, η οποία περιλαμβάνει την πλειονότητα των κρατών μελών, να διερευνηθεί η ενισχυμένη συνεργασία ως εργαλείο για την υπέρβαση των προαναφερθεισών δεκαετιών αδιεξόδου·

55.  σημειώνει ότι το πλήρες δυναμικό του τομέα της κοινωνικής οικονομίας για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων απαιτεί σαφή προσδιορισμό των κοινωνικών προτεραιοτήτων από τις δημόσιες αρχές και τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας· επισημαίνει ότι τα έργα κοινωνικής οικονομίας συχνά απαιτούν στενή συνεργασία με δημόσιους φορείς· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, εντός του πλαισίου μακροοικονομικής διακυβέρνησης που παρέχεται σε επίπεδο ΕΕ, μια νέα στρατηγική κοινωνικών επενδύσεων στην οποία θα προσδιορίζονται σαφώς, σύμφωνα με τον ΕΠΚΔ, οι κοινωνικές προτεραιότητες και η οποία θα μπορεί να παρέχει ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των δημόσιων αρχών και των φορέων της κοινωνικής οικονομίας·

56.  καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τις εκθέσεις ανά χώρα και τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις στη διαδικασία του Εξαμήνου για να παρακολουθήσει την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στην Ευρώπη και καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τον βαθμό φιλοδοξίας και συνοχής των πρωτοβουλιών της και, όπου είναι δυνατό, να προτείνει νομικά μέτρα·

57.  καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εάν τα κράτη μέλη τηρούν τις δεσμεύσεις σχετικά με την κοινωνική οικονομία στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΣΑΑ)·

58.  χαιρετίζει την εξαγγελία ότι θα διεξαχθεί νέα μελέτη για τη συλλογή ποιοτικών και ποσοτικών πληροφοριών σχετικά με την κοινωνική οικονομία σε όλα τα κράτη μέλη· ζητεί η μελέτη αυτή να καλύπτει τους διάφορους τύπους φορέων της κοινωνικής οικονομίας και να συλλέγει αναλυτικά δεδομένα για τους εργαζομένους· σημειώνει ότι χρειάζονται λεπτομερή, τυποποιημένα, συγκρίσιμα και αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με την κλίμακα και τον αντίκτυπο της κοινωνικής οικονομίας, προκειμένου να διευκολυνθούν οι τεκμηριωμένες αποφάσεις πολιτικής, η μελλοντική βιωσιμότητα της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας και η συμβολή στην επίτευξη των οικονομικών και κοινωνικών στόχων της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτού του έργου, να επικαιροποιήσει τη μελέτη του 2012 για τα ταμεία αλληλασφάλισης στην Ένωση, προκειμένου να εντοπιστούν οι ευκαιρίες και τα εμπόδια στην ανάπτυξή τους, ιδίως στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της ασφάλισης· καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές στατιστικές αρχές να συνεργαστούν με την Eurostat για τη συλλογή τυποποιημένων δεδομένων και την τακτική επικαιροποίηση και ανάλυσή τους·

59.  χαιρετίζει το έργο της Επιτροπής για μια μεταβατική πορεία προς την κοινωνική οικονομία και τα βιομηχανικά οικοσυστήματα εγγύτητας· σημειώνει, ωστόσο, ότι απαιτούνται πρόσθετες πληροφορίες για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο θα αλληλεπιδρά με άλλες περιφερειακές και τοπικές πρωτοβουλίες, και για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής στην πράξη·

60.  καλεί τα κράτη μέλη να ορίσουν συντονιστές κοινωνικής οικονομίας και να δημιουργήσουν τοπικά σημεία επαφής για την κοινωνική οικονομία με σκοπό την αύξηση της ευαισθητοποίησης και τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε στήριξη και χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης από την ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει μια ενιαία διαδικτυακή πλατφόρμα της ΕΕ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, των τοπικών και περιφερειακών αρχών και των δικτύων κοινωνικής οικονομίας· υπογραμμίζει ότι η διαχείριση της πλατφόρμας αυτής πρέπει να γίνεται σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά δίκτυα κοινωνικής οικονομίας και την ομάδα εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις (GECES)· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί στενός συντονισμός μεταξύ των εθνικών συντονιστών, των τοπικών σημείων επαφής, της διαδικτυακής πλατφόρμας της ΕΕ και της ενωσιακής πύλης κοινωνικής οικονομίας, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν η ανταλλαγή γνώσεων και οι συνέργειες, καθώς και η προβολή των ευκαιριών για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας, και να αποφευχθεί πιθανή επικάλυψη εργασιών·

61.  καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί περαιτέρω με την GECES και να συστήσει ειδική ομάδα για την εφαρμογή του ΣΔΚΟ, η οποία θα περιλαμβάνει την GECES, καθώς και εθνικούς συντονιστές επιφορτισμένους με την παρακολούθηση και την τακτική υποβολή εκθέσεων στο Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, και να διαδώσει τη σύνθεση και το χρονοδιάγραμμα δράσης της·

o
o   o

62.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65. (2) ΕΕ C 116 της 31.3.2021, σ. 162. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0044. (4) ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 53. (5) ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 122. (6) ΕΕ C 465 της 17.11.2021, σ. 110. (7) ΕΕ C 345 της 16.10.2020, σ. 2. (8) ΕΕ C 425 της 20.10.2021, σ. 2. (9) ΕΕ C 118 της 8.4.2020, σ. 145. (10) ΕΕ C 316 της 22.9.2017, σ. 224. (11) ΕΕ C 75 της 26.2.2016, σ. 34. (12) ΕΕ C 75 της 26.2.2016, σ. 11. (13) ΕΕ C 36 της 29.1.2016, σ. 111. (14) ΕΕ C 419 της 16.12.2015, σ. 42. (15) EE C 76 E της 25.3.2010, σ. 16. (16) ΕΕ C 99 της 13.4.1987, σ. 205. (17) ΟΟΣΑ/Ευρωπαϊκή Ένωση, Ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής σχετικά με την αξιοποίηση στο έπακρο της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην κυκλική οικονομία, 2022. (18) https://www.eesc.europa.eu/sites/default/files/files/qe-04-17-875-en-n.pdf (19) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης, Hayday, M., Varga, E., «A recipe book for social finance: a practical guide on designing and implementing initiatives to develop social finance instruments and markets» (Συνταγές για κοινωνικές οικονομικές υπηρεσίες: πρακτικός οδηγός για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πρωτοβουλιών ανάπτυξης μέσων και αγορών για κοινωνικές οικονομικές υπηρεσίες), Υπηρεσία Εκδόσεων, 2017. (20) Μεταξύ άλλων, στα ψηφίσματά του της 16ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μια νέα στρατηγική για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 2) και της 24ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την καταλληλότητα του κανονιστικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την επικουρικότητα και την αναλογικότητα – έκθεση για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου για τα έτη 2017, 2018 και 2019 (ΕΕ C 81 της 18.2.2022, σ. 74). (21) Eurofound (2019), «Labour market change. Cooperatives and social enterprises: Work and employment in selected countries» (Αλλαγή στην αγορά εργασίας. Συνεταιρισμοί και κοινωνικές επιχειρήσεις: εργασία και απασχόληση σε επιλεγμένες χώρες), Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2019. (22) ΟΟΣΑ/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Policy brief on making the best of the social economy’s contribution to the circular economy» (Σύντομη ενημέρωση πολιτικής σχετικά με τη βέλτιστη αξιοποίηση της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην κυκλική οικονομία), έγγραφα του ΟΟΣΑ για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και της απασχόλησης (LEED), αριθ. 2022/01, εκδόσεις ΟΟΣΑ, 2022. (23) Για παράδειγμα, καινοτόμα μοντέλα μεταβίβασης επιχειρήσεων για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Interreg, χρήση της χρηματοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI), πιλοτικά έργα που υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μεταβίβαση σε συνεταιρισμούς και διάσωση θέσεων εργασίας.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τις διατομεακές διακρίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση: η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των γυναικών με καταγωγή από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία (2021/2243(INI))

P9_TA(2022)0289 A9-0190/2022

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 8, το άρθρο 153 παράγραφος 1 και το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»),

–  έχοντας υπόψη τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών, και ιδιαίτερα τον στόχο 5,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών,

–   έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για την κατάργηση πάσης μορφής φυλετικών διακρίσεων,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου της 15ης Σεπτεμβρίου 1995 και τα αποτελέσματα των αναθεωρητικών διασκέψεών της,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του 1996 και το άρθρο 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα του 1996,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 25ης Νοεμβρίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου III – Ένα φιλόδοξο θεματολόγιο για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στην εξωτερική δράση της ΕΕ 2021-2025» (JOIN(2020)0017), και το συνοδευτικό κοινό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Στόχοι και δείκτες για την πλαισίωση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου III (2021-25)» (SWD(2020)0284),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» (COM(2021)0101),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού 2020-2025, (COM(2020)0565).

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά (COM(2020)0620),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025» (COM(2020)0698),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής(1) (οδηγία για τη φυλετική ισότητα),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία(2) (οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση),

–  έχοντας υπόψη το Φόρουμ για την Ισότητα των Γενεών που πραγματοποιήθηκε στην Πόλη του Μεξικού από τις 29 έως τις 31 Μαρτίου 2021 και στο Παρίσι από τις 30 Ιουνίου έως τις 2 Ιουλίου 2021,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη διάσταση του φύλου κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19 και έπειτα από αυτή(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την κατάσταση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων στην ΕΕ, στο πλαίσιο της υγείας των γυναικών(4),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου ΙΙΙ(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών για την ένταξη των Ρομά: καταπολέμηση των αρνητικών συμπεριφορών απέναντι σε άτομα καταγωγής Ρομανί στην Ευρώπη(6),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαρτίου 2019 σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων αφρικανικής καταγωγής στην Ευρώπη(7),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) με τίτλο «Intersecting inequalities: Gender Equality Index 2019» (Διασταυρούμενες ανισότητες: Δείκτης Ισότητας των Φύλων 2019),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωκεντροασιατικής Λεσβιακής* Κοινότητας (EL*C) της 29ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Resistance as a Way of Living: Lesbian lives through the COVID-19 Pandemic» (Η αντίσταση ως τρόπος ζωής: ζωές λεσβιών στην πανδημία της COVID-19),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της EL*C της 1ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Lesbophobia: an intersectional form of violence» (Λεσβιοφοβία: μια διατομεακή μορφή βίας»),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), της 14ης Μαΐου 2020, με τίτλο «A long way to go for LGBTI equality» (Η απόσταση μέχρι την ισότητα των ατόμων ΛΟΑΤΙ είναι μεγάλη) (Δεύτερη έρευνα ΛΟΑΤΙ του FRA),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της EL*C της 7ης Φεβρουαρίου 2022, με τίτλο «A bitter pill to swallow: gaps and discriminations in access to healthcare for lesbians» (Ένα χάπι που δύσκολα καταπίνεται: κενά και διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση των λεσβιών στην υγειονομική περίθαλψη),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Ρατσισμού (ENAR) της 14ης Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Intersectional discrimination in Europe: relevance, challenges and ways forward» (Διατομεακές διακρίσεις στην Ευρώπη: συνάφεια, προκλήσεις και μελλοντική πορεία),

–  έχοντας υπόψη το σημείωμα καθοδήγησης της Επιτροπής σχετικά με τη συλλογή και χρήση δεδομένων για την ισότητα με βάση τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή(8),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Φορέων Ισότητας με τίτλο «Collection and Use of Complaints Data by Equality Bodies» (Συλλογή και χρήση δεδομένων για τις καταγγελίες από φορείς ισότητας)(9),

–  έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο Δεδομένων Ισότητας(10),

–  έχοντας υπόψη τις κοινές κατευθυντήριες αρχές της Επιτροπής για τα εθνικά σχέδια δράσης κατά του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων, του Μαρτίου του 2022,

–  έχοντας υπόψη τη σκιώδη έκθεση του ENAR με τίτλο «Racism & Discrimination in Employment in Europe 2013-2017» (Ρατσισμός και διακρίσεις στην απασχόληση στην Ευρώπη 2013-2017)(11),

–  έχοντας υπόψη τη Διεθνή Δεκαετία των Ηνωμένων Εθνών για τα άτομα αφρικανικής καταγωγής 2015-2024,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του FRA, της 4ης Απριλίου 2019, με τίτλο «Second European Union Minorities and Discrimination Survey – Roma women in nine EU Member States» (Δεύτερη έρευνα για τις μειονότητες και τις διακρίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση – Οι γυναίκες Ρομά σε εννέα κράτη μέλη της ΕΕ)(12),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του FRA, της 15ης Νοεμβρίου 2019, με τίτλο «Second European Union Minorities and Discrimination Survey – Being Black in the EU» (Δεύτερη έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις μειονότητες και τις διακρίσεις: Ζώντας ως μαύρος στην ΕΕ)(13),

–  έχοντας υπόψη το ενημερωτικό δελτίο του Κέντρου Διατομεακής Δικαιοσύνης του Απριλίου 2020, με τίτλο «Intersectionality at a Glance in Europe» (Διατομεακότητα με μια ματιά στην Ευρώπη)(14),

–  έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων στήριξης της Μονάδας των ΗΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών και της εταιρικής σχέσης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, το οποίο δημοσιεύτηκε το 2021 με τίτλο «Intersectionality Resources and Toolkit: An Intersectional Approach to Leave No One Behind» (Πόροι και εργαλειοθήκη διατομεακότητας: μια διατομεακή προσέγγιση για να μην μείνει κανείς στο περιθώριο)(15),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A9-0190/2022),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν διασταυρούμενες ανισότητες και διακρίσεις στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατομεακές διακρίσεις είναι μια κατάσταση στην οποία διάφοροι λόγοι διακρίσεων λειτουργούν και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, όπως για παράδειγμα το φύλο με άλλους λόγους διάκρισης όπως η φυλή, το χρώμα, η εθνική ή κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η ηλικία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η ταυτότητα και η έκφραση φύλου, τα χαρακτηριστικά φύλου, τα γενετικά χαρακτηριστικά, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, η εθνικότητα, το καθεστώς διαμονής, η κατάσταση πρόσφυγα ή η αναπηρία, μεταξύ άλλων, κατά τρόπο αδιάρρηκτο με αποτέλεσμα να παράγονται συγκεκριμένες μορφές διακρίσεων·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατομεακές διακρίσεις διαφέρουν από τις πολλαπλές διακρίσεις, οι οποίες προκύπτουν όταν κάθε είδος διάκρισης μπορεί να αποδειχθεί και να αντιμετωπιστεί ανεξάρτητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περίπτωση των διατομεακών διακρίσεων, οι λόγοι της διάκρισης είναι αλληλένδετοι και δημιουργούν μία μοναδική μορφή διάκρισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατομεακότητα επιτρέπει μια προοπτική που εξηγεί τους διασταυρούμενους λόγους χωρίς να δίνει προτεραιότητα σε έναν λόγο έναντι ενός άλλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατομεακή προσέγγιση λαμβάνει υπόψη τον πολυδιάστατο χαρακτήρα των εμπειριών και των ταυτοτήτων των ανθρώπων και εμπεριέχει μια προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση διατομεακής προσέγγισης στην ανάλυση και τις πολιτικές απαιτεί να σκεφτούμε διαφορετικά σχετικά με την ταυτότητα, την ισότητα και τις ανισορροπίες ισχύος·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή διατομεακής ανάλυσης μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε και να κατανοήσουμε τις κοινωνικές ανισότητες, τον αποκλεισμό και τις διακρίσεις από μια ολοκληρωμένη, συστημική και διαρθρωτική σκοπιά, υπερβαίνοντας παράλληλα μια μονοαξονική προσέγγιση των διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές της ΕΕ δεν έχουν συμπεριλάβει μέχρι στιγμής μια διατομεακή προσέγγιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν επικεντρωθεί μόνο στις επιμέρους διαστάσεις των διακρίσεων, γεγονός που υποβαθμίζει τη θεσμική, διαρθρωτική και ιστορική της διάσταση·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος του ρατσισμού και η διαδικασία φυλετικοποίησης συχνά παραβλέπονται ως σημαντικό φαινόμενο που εμποδίζει την ισότητα στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατομεακές πολιτικές δεν μπορούν να εφαρμοστούν αν δεν τοποθετούν τα άτομα που είναι εκτεθειμένα σε φυλετικές διακρίσεις στο επίκεντρο των διασταυρούμενων διακρίσεων·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη της ισότητας των φύλων δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν δεν έχουν εκριζωθεί όλες οι πολλαπλές μορφές διακρίσεων, σκόπιμες και ακούσιες, στην ατομική, διαρθρωτική, θεσμική και ιστορική μορφή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή μιας διατομεακής προσέγγισης αποσκοπεί στην εξέταση των διασυνδέσεων μεταξύ ρατσισμού/αποικιοκρατίας, οικονομικής ανισότητας και πατριαρχίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί νόμοι κατά των διακρίσεων δεν καταπολεμούν όλες τις μορφές διακρίσεων και τις συνδυασμένες αρνητικές επιπτώσεις τους στις ενδιαφερόμενες γυναίκες και ότι δεν καλύπτουν ρητά όλα τα κράτη μέλη τις πολλαπλές διακρίσεις και τις διατομεακές διακρίσεις στην εθνική τους νομοθεσία(16)·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες δεν αποτελούν ομοιογενή κατηγορία και ότι η κατανόηση της πολυμορφίας τους έχει καίρια σημασία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η χάραξη πολιτικής δεν θα συνεχίσει να εισάγει άμεσα ή έμμεσα διακρίσεις και/ή να καθιστά ορισμένες ομάδες γυναικών αόρατες, για παράδειγμα κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούσες γυναίκες από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική, την Ασία, καθώς και Ρομανί· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες, και ιδίως οι γυναίκες με αναπηρία, οι μετανάστριες και οι γυναίκες που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες, οι μαύρες γυναίκες, οι έγχρωμες γυναίκες, οι γυναίκες Ρομά, οι ηλικιωμένες γυναίκες, οι γυναίκες με χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, οι γυναίκες με προβλήματα υγείας και οι γυναίκες ΛΟΑΔΜ+, υπόκεινται συχνότερα σε πολλαπλές και διατομεακές μορφές διακρίσεων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι βασική πρόκληση για την επιχειρησιακή εφαρμογή της διατομεακότητας και την αντιμετώπιση των διατομεακών μορφών διακρίσεων είναι η απουσία διατομεακών δεδομένων για την ισότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη σχετικών δεδομένων οδηγεί σε σοβαρές αδυναμίες και εμποδίζει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν ενεργά την κατάσταση ανισότητας και να αντιμετωπίζουν και να αναλύουν την έκταση των διατομεακών διακρίσεων στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης των μειονοτικών και των περιθωριοποιημένων ομάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν συλλέγουν επί του παρόντος τέτοιου είδους δεδομένα, αφήνοντας έτσι αόρατες ομάδες ανθρώπων κατά τη χάραξη πολιτικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συλλογή τέτοιων δεδομένων, ιδίως όσον αφορά τη φυλή, την εθνοτική καταγωγή και την αναπηρία, θα πρέπει να παρέχεται εθελοντικά και ανώνυμα σύμφωνα με τα πρότυπα προστασίας των δεδομένων και σύμφωνα με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή διατομεακής πολιτικής σημαίνει τη διενέργεια ενδελεχών εκτιμήσεων επιπτώσεων των πολιτικών και της νομοθεσίας, την κατάργηση των μέτρων που είναι επιζήμια για τις περιθωριοποιημένες ομάδες που αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις και τη διασφάλιση της ουσιαστικής συμμετοχής των ατόμων που πλήττονται από ανισότητες σε όλες τις εκφάνσεις τους· κατά τον σχεδιασμό, τη θέσπιση και την εφαρμογή πολιτικών και μέτρων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που υφίστανται διασταυρούμενες διακρίσεις αντιμετωπίζουν πολλαπλά εμπόδια στην πρόσβαση στην επίσημη αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτες σε διακρίσεις, φτώχεια, οικονομική εκμετάλλευση, κοινωνικό αποκλεισμό και έμφυλη βία, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακομεταχείρισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε όλη την ΕΕ, το 91 % των μαύρων γυναικών διαθέτουν περισσότερα προσόντα από αυτά που απαιτεί η θέση εργασίας τους, σε σύγκριση με το 48 % των λευκών γυναικών, και ότι αντιμετωπίζουν συστηματικά διακρίσεις και προσβολές για ήσσονος σημασίας ζητήματα, με αποτέλεσμα υψηλότερα ποσοστά επαγγελματικής εξουθένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναγνώριση των διπλωμάτων που αποκτώνται στο εξωτερικό εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα (72%) όλων των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ και το 92 % των θυμάτων εμπορίας με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση είναι γυναίκες και κορίτσια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες σε επισφαλείς καταστάσεις που αντιμετωπίζουν κακές συνθήκες στέγασης, κοινωνικό αποκλεισμό και διακρίσεις είναι ακόμη πιο ευάλωτες·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στον τομέα της απασχόλησης οι γυναίκες εξακολουθούν να υπερεκπροσωπούνται σε επισφαλείς και χαμηλά αμειβόμενους τομείς, γεγονός που μπορεί να τις οδηγήσει να αντιμετωπίζουν διακρίσεις, σεξουαλική παρενόχληση και κακομεταχείριση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμπόδια για την ένταξη και την παραμονή στην αγορά εργασίας συχνά ενισχύονται από τη διασταύρωση του φύλου με πρόσθετους παράγοντες, όπως για παράδειγμα η φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, η αναπηρία, η ηλικία ή ο γενετήσιος προσανατολισμός και έχουν σημαντικές επιβλαβείς οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα αυτών των εμποδίων, οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν φυλετικές διακρίσεις τείνουν να ασκούν κατά κύριο λόγο επαγγέλματα με υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης επαγγελματικών ασθενειών·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστριες είναι θύματα ρατσισμού και ξενοφοβίας σε ολόκληρη την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό συμβάλλει στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό και, ως εκ τούτου, δυσχεραίνει την πρόσβαση σε πόρους και βασικές κοινωνικές υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη, η στέγαση, η κοινωνική ασφάλιση, καθώς και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας, την εκπαίδευση, την κατάρτιση και την προώθηση της εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν μία στις τρεις γυναίκες που έχουν γεννηθεί εκτός ΕΕ εργάζονται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας στην ΕΕ και ότι το 18 % των μεταναστριών διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες από τις περισσότερες περιθωριοποιημένες ομάδες αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα των χαμηλότερα αμειβόμενων θέσεων σε υπηρεσίες φροντίδας, οι οποίες εκτελούν τις βαρύτερες, έμμεσες εργασίες φροντίδας ή οικιακές εργασίες και συχνά υποφέρουν από διαχωρισμό λόγω φύλου, ρατσισμό, κακές συνθήκες εργασίας και πενιχρές αμοιβές, καθώς και βία και παρενόχληση στην εργασία(17)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισφαλής κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι μετανάστριες οικιακές βοηθοί, που είναι κατά κύριο λόγο γυναίκες εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις, και ιδίως νεαρές εργαζόμενες, είναι ένα παράδειγμα που καθιστά ορατό τον διατομεακό χαρακτήρα της φυλής, του φύλου, της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και της εθνικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, οι άδειες εργασίας μακράς διάρκειας είναι συχνά διαθέσιμες μόνο για θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας που υποβιβάζουν τους εργαζόμενους μέσης και χαμηλής ειδίκευσης σε εκμετάλλευση, με επισφαλείς συμβάσεις σε υποτιμημένους τομείς·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 20 % των γυναικών με αναπηρία εργάζονται στην ΕΕ με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και έχουν αισθητά χαμηλότερο εισόδημα(18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 22 % αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες με αναπηρία αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια στην εκπαίδευση, καθώς το 13 % των γυναικών με αναπηρία στην ΕΕ έχουν πτυχίο πανεπιστημίου σε σύγκριση με το 29 % των γυναικών χωρίς αναπηρία·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, οι ερωτηθέντες στην έρευνα II του FRA για τα άτομα ΛΟΑΤΙ επισημαίνουν πρόσθετους λόγους διακρίσεων, με το 40 % να αντιμετωπίζει πρόσθετες διακρίσεις λόγω της ιδιότητας μέλους εθνοτικής μειονότητας ή της ιδιότητας του μετανάστη, το 15 % λόγω του χρώματος του δέρματος, το 36 % λόγω αναπηρίας και το 28 % λόγω θρησκείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αφρικανοφοβία, η ισλαμοφοβία, ο αντιαθιγγανισμός και ο αντισημιτισμός αποτελούν διαδεδομένες μορφές ρατσισμού στην ΕΕ, και ότι συχνά προωθούνται μέσω λαϊκιστικών και ακροδεξιών συζητήσεων·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η λεσβιοφοβία πρέπει να νοείται ως βία στο σημείο τομής της ομοφοβίας και του μισογυνισμού, η οποία αποτελεί έναν τύπο βίας με δικές του ρίζες, μοτίβα, τρόπους και συνέπειες που έχουν διαμορφωθεί από αυτή τη διατομεακή εμπειρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι μία στις έξι λεσβίες ή αμφιφυλόφιλες γυναίκες (16 %) ανέφεραν επεισόδια διακρίσεων κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης ή σε κοινωνικές υπηρεσίες·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το υψηλό ποσοστό ανεργίας των γυναικών Ρομά δεν μπορεί να εξηγηθεί από έναν μόνο παράγοντα, όπως οι διακρίσεις λόγω εθνοτικής καταγωγής, φύλου ή κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου, καθώς οι λόγοι αυτοί αλληλοενισχύονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνον το 16 % των γυναικών Ρομά έχουν απασχόληση, έναντι 34 % των ανδρών Ρομά· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν επίσης επαρκή πρόσβαση στην εκπαίδευση και ότι πάνω από το ένα τέταρτο (28 %) των γυναικών Ρομά, σε σύγκριση με το 6 % των ανδρών Ρομά, ασχολούνται με μη αμειβόμενη οικιακή εργασία, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας παιδιών και συγγενών, γεγονός που ενισχύει τη δυσκολία να σπάσει ο κύκλος της φτώχειας·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής παραμένει σε σταθερά υψηλά επίπεδα, τόσο με την πάροδο του χρόνου όσο και μεταξύ των διαφόρων πληθυσμιακών ομάδων στα διάφορα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας του FRA τα άτομα που προέρχονται από φυλετικές ή εθνοτικές μειονότητες ή οικογένειες μεταναστών (συμπεριλαμβανομένων των Ρομά, των μουσουλμάνων, των Εβραίων και των ατόμων αφρικανικής καταγωγής) αντιμετωπίζουν τακτικά υψηλά επίπεδα διακρίσεων λόγω της εθνοτικής ή φυλετικής καταγωγής τους, καθώς και λόγω της θρησκείας ή των πεποιθήσεών τους σε διάφορους τομείς της ζωής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισλαμοφοβία και ο αντισημιτισμός αποτελούν επίμονες μορφές μίσους και διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 71 % των Εβραίων τουλάχιστον περιστασιακά αποφεύγουν να έχουν μαζί τους ή να επιδεικνύουν αντικείμενα που αποκαλύπτουν ότι είναι Εβραίοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το ένα τρίτο (39 %) του συνόλου των μουσουλμάνων γυναικών που φορούν δημοσία θρησκευτική ενδυμασία έχουν βιώσει ανάρμοστα και παρατεταμένα βλέμματα ή προσβλητικές χειρονομίες·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υψηλός βαθμός προκαταλήψεων και οι συνακόλουθες πολιτικές που αφορούν την επίδειξη θρησκευτικών συμβόλων προκαλούν περαιτέρω άνιση μεταχείριση και πολλαπλασιάζουν τα σχετικά εμπόδια, κάτι που έχει ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο σε μουσουλμάνες, κατά την πρόσβαση στην αγορά εργασίας και τη στέγαση, αποκλείοντάς τις από τη δημόσια σφαίρα και κάθε μορφή ουσιαστικής συμμετοχής σε κοινωνικές διαδικασίες και αποφάσεις, με αποτέλεσμα να παραμένουν σε επισφαλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 έχει επιδεινώσει τις υφιστάμενες διαρθρωτικές ανισότητες μεταξύ των φύλων, ιδίως για τα κορίτσια και τις γυναίκες από περιθωριοποιημένες ομάδες, και ότι οι αναφορές για έμφυλη βία λόγω του εγκλεισμού έχουν αυξηθεί απότομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία είχε δυσανάλογες επιπτώσεις στη σταθερότητα της απασχόλησης όλων των γυναικών, ιδίως των μαύρων γυναικών, των έγχρωμων γυναικών και των γυναικών από εθνοτικές μειονότητες, και ότι παρατηρείται υστέρηση στην οικονομική ανάκαμψη και την ανάκαμψη της απασχόλησης ειδικά για τις μαύρες γυναίκες σε σύγκριση με τις λευκές γυναίκες·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν φυλετικές διακρίσεις, οι γυναίκες από μειονεκτούντα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, οι γυναίκες με αναπηρία, οι μετανάστριες και τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ αντιμετωπίζουν πρόσθετα εμπόδια και βία κατά την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την πληροφόρηση για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, εξαιτίας νόμων και πολιτικών που εισάγουν διακρίσεις, στιγματισμού και στερεοτύπων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αυτές είναι πιθανότερο να αντιμετωπίσουν γυναικολογική και μαιευτική βία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη ολοκληρωμένης εκπαίδευσης και η έλλειψη μεθόδων αντισύλληψης τις επηρεάζουν δυσανάλογα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάρτιση των επαγγελματιών του τομέα της υγείας μπορεί να είναι επωφελής εν προκειμένω, διασφαλίζοντας το βασικό δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, το οποίο θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και στοχευμένες εγκαταστάσεις ψυχικής υγείας·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις είναι πιθανότερο να μην γίνουν πιστευτές όταν αναφέρουν τα συμπτώματά τους σε παρόχους ιατρικών υπηρεσιών, καθώς η ιατρική εκπαίδευση σε πολλά κράτη μέλη δεν καλύπτει ασθένειες και συμπτώματα που πλήττουν γυναίκες από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες οι μαύρες γυναίκες είναι τέσσερις φορές πιθανότερο και οι Ασιάτισσες δυο φορές πιθανότερο να πεθάνουν κατά τον τοκετό από ό,τι οι λευκές γυναίκες, και ότι οι γυναίκες αφρικανικής καταγωγής διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από θανατηφόρες ασθένειες, έστω κι αν αυτές είναι λιγότερο διαδεδομένες μεταξύ τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς και η πρόληψη, εξάλειψη και τιμωρία όλων των μορφών διακρίσεων που περιορίζουν την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη για όλες τις γυναίκες, έχουν κεφαλαιώδη σημασία προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα των γυναικών να ασκούν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες Ρομά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ρατσισμό και διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και σε υπηρεσίες υποστήριξης σε περίπτωση βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη οι γυναίκες Ρομά εξακολουθούν να υφίστανται εθνοτικό διαχωρισμό σε περιβάλλοντα αναπαραγωγικής υγειονομικής περίθαλψης, αντιμετωπίζοντας αυξημένες μορφές λεκτικής, σωματικής και ψυχολογικής βίας και παρενόχλησης, μεταξύ άλλων κατά τον τοκετό, ενώ συχνά πέφτουν θύματα εμπορίας και/ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες Ρομά και οι γυναίκες με αναπηρία έχουν υποστεί σε ολόκληρη την ιστορία τους συστηματικές πρακτικές αναγκαστικής και αναγκαστικής στείρωσης στην ΕΕ και σε πολλές δεν έχει επιτραπεί η χρήση μέσων έννομης προστασίας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ σε ολόκληρη την Ευρώπη εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις κατά την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, με το 16 % όσων απάντησαν στην έρευνα να αναφέρουν ότι έχουν νιώθει ότι υφίστανται διακρίσεις από το προσωπικό των υπηρεσιών υγείας ή των κοινωνικών υπηρεσιών λόγω της ταυτότητάς τους και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διεμφυλικά άτομα αναφέρουν ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα τρανσφοβικής και συμπεριφοράς και έλλειψης σεβασμού έναντί τους από το προσωπικό υγειονομικής περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη τα διεμφυλικά άτομα υπόκεινται στην πρακτική της αναγκαστικής στείρωσης ή αναγκαστικής ιατρικής περίθαλψης, στοιχεία που παραβιάζουν τα πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές και νομικές αλλαγές, καθώς και η έρευνα στον ιατρικό και τον βιολογικό τομέα, οδήγησαν στην αναγνώριση της πολυμορφίας στον ορισμό του «φύλου», πέραν των γυναικών και των ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου έχουν ερμηνευθεί ευρύτερα στη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να περιλαμβάνουν τα διεμφυλικά άτομα που υποβάλλονται σε ιατρική μετάβαση·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων μπορεί να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στη ζωή των θυμάτων έμφυλης βίας, όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων ή ίντερσεξ γεννητικών οργάνων, για παράδειγμα περιορίζοντας ή εμποδίζοντας την πρόσβασή τους στις υπηρεσίες πρόληψης, υποστήριξης και προστασίας που χρειάζονται εξαιτίας του συνδυασμού ορισμένων μορφών διακρίσεων και πολιτιστικών και γλωσσικών φραγμών, με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών ή αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επαγγελματίες που έρχονται σε επαφή με θύματα έμφυλης βίας συχνά στερούνται κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της διατομεακότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έμφυλη βία αποτελεί τόσο συνέπεια όσο και μία από τις αιτίες των συνεχιζόμενων ανισοτήτων μεταξύ των φύλων·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μία στις τρεις διεμφυλικές γυναίκες υφίσταται διακρίσεις κατά την αναζήτηση εργασίας και ότι ο αριθμός αυτός αυξάνεται σε μία στις δύο διεμφυλικές γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 26 % των διεμφυλικών γυναικών στην ΕΕ έχουν βιώσει την έλλειψη στέγης κάποια στιγμή στη ζωή τους και το 25 % δηλώνουν ότι τα βγάζουν πέρα με δυσκολία ή με μεγάλη δυσκολία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις διεμφυλικές γυναίκες στην ΕΕ υφίστανται μοναδικές και εξαιρετικά έντονες διαρθρωτικές και θεσμικές διακρίσεις που επηρεάζουν την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση, την απασχόληση, την περίθαλψη, τη στέγαση και την ικανότητά τους να παραμένουν εκτός φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποιότητα της στέγασης είναι συχνά χαμηλότερη για τις περιθωριοποιημένες ομάδες, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη έκθεση σε επιβλαβείς περιβαλλοντικές επιδράσεις που οδηγούν σε ασθένειες για τους ίδιους και τα παιδιά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα αύξηση των τιμών της ενέργειας θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στις γυναίκες που προέρχονται από μειονεκτούντα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες με αναπηρία έχουν δεκαπλάσιες πιθανότητες να υποστούν σωματική ή σεξουαλική επίθεση απ’ ό,τι οι γυναίκες χωρίς αναπηρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διεμφυλικές γυναίκες και τα ίντερσεξ άτομα υφίστανται περισσότερη σωματική βία και σεξουαλικές επιθέσεις σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες ΛΟΑΤΚΙ+· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 27 % των μουσουλμάνων γυναικών αφρικανικής καταγωγής που έχουν δηλώσει ότι φορούν θρησκευτική ενδυμασία εκτός του σπιτιού αναφέρουν ότι έχουν βιώσει ανάρμοστα και παρατεταμένα βλέμματα ή προσβλητικές χειρονομίες, το 15 % ότι έχουν βιώσει λεκτικές προσβολές ή προσβλητικά σχόλια και το 2 % ότι υπέστησαν σωματικές επιθέσεις·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πάρα πολλές γυναίκες και ιδίως μετανάστριες και γυναίκες που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες, μαύρες γυναίκες και έγχρωμες γυναίκες, γυναίκες Ρομά και γυναίκες ΛΟΑΤΚΙ+ εξακολουθούν να υφίστανται σεξουαλική παρενόχληση σε δημόσιους χώρους και στον χώρο εργασίας λόγω στερεοτύπων που διαιωνίζονται και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο οικονομικής και σεξουαλικής εκμετάλλευσης·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρητορική μίσους και τα εγκλήματα μίσους κατά ατόμων ασιατικής καταγωγής, ιδίως μελών κινεζικών κοινοτήτων, ή όσων θεωρούνται ασιατικής προέλευσης, αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, συμπεριλαμβανομένων των ρατσιστικών επιθέσεων και ξυλοδαρμών, του βίαιου εκφοβισμού, των απειλών και της κακοποίησης με ρατσιστικά κίνητρα και της κυβερνοβίας·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης και επιβολής του νόμου θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη μια διατομεακή προσέγγιση ως νομική έννοια στις πρακτικές και αποφάσεις τους προκειμένου να αποφεύγεται η επιδείνωση των διακρίσεων, της φτώχειας και του αποκλεισμού, που θα μπορούσαν να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες ιδίως για τις γυναίκες σε όλη τους την πολυμορφία από ευάλωτες ομάδες·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελλιπής καταγγελία και η ελλιπής καταγραφή εγκλημάτων μίσους, βίας και λεκτικής κακοποίησης εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση λόγω της έλλειψης εμπιστοσύνης στις δημόσιες αρχές και των διαρθρωτικών φραγμών· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό συνεπάγεται τον κίνδυνο οι κυβερνήσεις να μην βλέπουν την εξάπλωση του φαινομένου, με αποτέλεσμα να μην βλέπουν το διαρθρωτικό πρόβλημα και, κατά συνέπεια, να μην αναλαμβάνουν δράση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 88 % των σωματικών επιθέσεων κατά των Ρομά με κίνητρο το μίσος δεν καταγγέλλονται, όπως και το 79 % των σοβαρότερων περιστατικών αντισημιτικής παρενόχλησης και το 80 % των περιπτώσεων σωματικής ή σεξουαλικής βίας κατά ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ατιμωρησία αυτή αντιπροσωπεύει όχι μόνο τον κίνδυνο επανάληψης και επιδείνωσης της βίας, αλλά και τον κίνδυνο να νιώθουν τα θύματα ότι η κοινωνία αδιαφορεί για αυτά και τα έχει ξεχάσει·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά ΛΟΑΤΚΙ+ και τα παιδιά με μειονοτικό φυλετικό ή εθνοτικό υπόβαθρο αποτελούν στόχους διακρίσεων που τα εμποδίζουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, το 80 % των ατόμων από την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ βιώνουν εκφοβισμό στο σχολείο λόγω του πραγματικού ή αντιληπτού σεξουαλικού προσανατολισμού τους και τα παιδιά Ρομά και τα παιδιά με αναπηρίες συχνά αποκλείονται από τη γενική συμπεριληπτική εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά των οικογενειών «ουράνιο τόξο» συχνά στιγματίζονται, καθιστάμενα στόχοι διακρίσεων και εκφοβισμού που επηρεάζουν τις εκπαιδευτικές τους επιδόσεις και τις προοπτικές απασχόλησής τους, την καθημερινή τους ζωή και την προσωπική και οικογενειακή τους ευημερία·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υψηλής ποιότητας, χωρίς αποκλεισμούς, ολοκληρωμένη και κατάλληλη εκπαίδευση σχετικά με την ισότητα, τον σεβασμό και την ανεκτικότητα, αρχής γενομένης από πολύ πρώιμο στάδιο, αποτελεί το καλύτερο εργαλείο για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και των διακρίσεων για πολλαπλούς λόγους και για την οικοδόμηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς(19)·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που βιώνουν διασταυρούμενες διακρίσεις διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να τεθούν τα παιδιά τους υπό κρατική μέριμνα και να μην λαμβάνουν επαρκή χρηματοδοτική στήριξη για το μεγάλωμα των παιδιών τους·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές προκαταλήψεις και οι διαρθρωτικές ανισότητες είναι πιθανόν να ενσωματωθούν στις νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, και αυτό προκαλεί ανησυχία·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι ο τερματισμός των γάμων παιδιών θεωρείται προτεραιότητα στο σχέδιο δράσης 2015-2019 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2016-2020 και στη στρατηγική δέσμευση της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2016-2019, το φαινόμενο εξακολουθεί να συμβαίνει σε ορισμένα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ζήτημα αυτό είναι ευρέως διαδεδομένο στις περιθωριοποιημένες κοινότητες, οι οποίες πλήττονται από χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης και υψηλά ποσοστά φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης ζητεί την ποινικοποίηση της πράξης του εξαναγκασμού ενός παιδιού να συνάψει γάμο, ορισμένα κράτη μέλη εξακολουθούν να αρνούνται να την κυρώσουν και στη νομοθεσία τους επιτρέπουν τους γάμους παιδιών·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναικείες ΜΚΟ και τα δίκτυά τους συμβάλλουν σημαντικά στην προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών και στην καταπολέμηση των διακρίσεων κατά των γυναικών·

Χάραξη πολιτικής για τις διατομεακές διακρίσεις

1.  υπογραμμίζει την ανάγκη η χάραξη πολιτικής της ΕΕ να αντιμετωπίσει και να εξαλείψει τις διατομεακές μορφές διακρίσεων, μεταξύ άλλων μέσω νομοθεσίας και τις πολιτικές της ΕΕ κατά των διακρίσεων και σχετικά με την ισότητα των φύλων· ζητεί να ενισχυθούν, να βελτιωθούν και να προσαρμοστούν όπου είναι αναγκαίο οι πολιτικές και οι δράσεις στο πλαίσιο της Ένωσης Ισότητας και να προωθηθεί ένα ενωσιακό πλαίσιο για τις διατομεακές διακρίσεις με οριζόντιους στόχους και μέτρα· αναγνωρίζει την ανάγκη να ενσωματωθεί η ισότητα και η ισότητα των φύλων στις πολιτικές της ΕΕ και να δημιουργηθούν συμπεριληπτικές λύσεις που θα προστατεύουν τα πλέον περιθωριοποιημένα άτομα και όσους αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις στις κοινότητές μας·

2.  ζητεί τη δημιουργία ενός μηχανισμού ενσωμάτωσης της διάστασης της συνεργασίας και του συντονισμού για τις ενωσιακές και τις εθνικές πολιτικές ισότητας, ο οποίος θα διασφαλίζει ότι όλες οι μορφές διακρίσεων, ιδίως οι διασταυρούμενες, θα λαμβάνονται υπόψη κατά την επανεξέταση και την έγκριση των πολιτικών, μεταξύ άλλων μέσω συστηματικών εκτιμήσεων επιπτώσεων ως προς το φύλο και την ισότητα· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εγκρίνουν ή να ενισχύσουν το ποινικό και αστικό δίκαιο που απαγορεύει τόσο τις διατομεακές όσο και τις πολλαπλές διακρίσεις και ζητεί την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής ορθών πρακτικών για την υιοθέτηση μιας διατομεακής προσέγγισης στη χάραξη πολιτικής·

3.  καλεί τις επερχόμενες προεδρίες της ΕΕ και τα κράτη μέλη που έχουν καθοριστική πλειοψηφία αυτή τη στιγμή να αναδείξουν σε βασική προτεραιότητα την ίση μεταχείριση και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε όλες τους τις μορφές, προκειμένου να βγούμε από το αδιέξοδο, και να εγκρίνουν χωρίς καθυστέρηση την οδηγία κατά των διακρίσεων έτσι ώστε να επιτευχθεί κοινή και εναρμονισμένη προστασία για όλους τους ανθρώπους εντός της ΕΕ στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών πλεονεκτημάτων, της εκπαίδευσης, της πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες και της παροχής τους, συμπεριλαμβανομένης της στέγασης· ζητεί να ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι η εν λόγω οδηγία είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις διατομεακές διακρίσεις, οι οποίες απουσιάζουν από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, και να διασφαλίσει την ένταξη και την προστασία όλων των γυναικών που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις·

4.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την επιβολή της υφιστάμενης ενωσιακής νομοθεσίας για την καταπολέμηση των διακρίσεων και την ισότητα των φύλων και να κινούν διαδικασίες επί παραβάσει αν τα κράτη μέλη δεν μεταφέρουν ή εφαρμόζουν πλήρως την εν λόγω νομοθεσία·

5.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, με βάση την εθελοντική συμμετοχή, την εμπιστευτικότητα, την ανωνυμία, τον αυτοπροσδιορισμό και την εν επιγνώσει συναίνεση, να λάβουν μέτρα για τη συλλογή αξιόπιστων και συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με την ισότητα, συμπεριλαμβανομένων δεδομένων ανά φύλο, φυλετική και εθνοτική καταγωγή (όπως ορίζεται στην οδηγία της ΕΕ για τη φυλετική ισότητα), τον γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα, με παράλληλο σεβασμό των βασικών αρχών και προτύπων της προστασίας των δεδομένων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ, με σκοπό τον εντοπισμό των βαθύτερων αιτίων, τη μέτρηση της έκτασης και την καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων σύμφωνα με τα σχετικά εθνικά νομικά πλαίσια και τις προσπάθειες για χρήση των δεδομένων αυτών για την τεκμηρίωση της χάραξης πολιτικής· σημειώνει ότι τα δεδομένα για την ισότητα αποτελούν βασικό εργαλείο για την κατανόηση, την αποκάλυψη και την καταπολέμηση όλων των ειδών και των διαστάσεων των διακρίσεων, ιδίως των διατομεακών, διαρθρωτικών και θεσμικών· καλεί την ΕΕ να ενθαρρύνει τη συλλογή τέτοιων δεδομένων και να παράσχει τεχνική υποστήριξη για την εφαρμογή των υφιστάμενων σχετικών κατευθυντήριων γραμμών της Επιτροπής και να προωθήσει τη συμμετοχή των εμπλεκόμενων κοινοτήτων σε αυτή τη διαδικασία·

6.  λαμβάνει υπό σημείωση την εν εξελίξει αναθεώρηση των ευρωπαϊκών στατιστικών για τον πληθυσμό· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η αναθεώρηση αυτή περιλαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερους σαφείς λόγους διακρίσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η συλλογή αξιόπιστων δεδομένων για την ισότητα·

7.  χαιρετίζει τον διορισμό Επιτρόπου Ισότητας και συντονιστών της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού, καθώς και για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και την προώθηση της εβραϊκής ζωής και τη δημιουργία ενός συντονιστή αρμόδιου για την καταπολέμηση του αντιμουσουλμανικού μίσους· ζητεί τον άμεσο διορισμό του συντονιστή για το αντιμουσουλμανικό μίσος, η θέση του οποίου παραμένει κενή για ένα έτος· τονίζει ότι, προκειμένου να θεσμοθετηθεί μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τη διατομεακή διάσταση, η Επιτροπή θα πρέπει να ορίσει συντονιστές που θα ευθυγραμμίζονται με όλες τις επιμέρους στρατηγικές για την ισότητα, και να εφαρμόζει πάντοτε μια προσέγγιση ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου, η οποία χαράσσει πολιτικές για τις γυναίκες σε όλη την έκταση της πολυμορφίας τους· πιστεύει ότι το συλλογικό έργο των συντονιστών αυτών θα συμβάλει στη θεσμοθέτηση της διατομεακότητας, θα ενισχύσει το σημαντικό έργο του Επιτρόπου για την Ισότητα και την εφαρμογή κάθε στρατηγικής·

8.  ζητεί να ενισχυθεί ο ρόλος και η συνεργασία της ειδικής ομάδας της Επιτροπής για την ισότητα και να ενταθεί η συνεργασία της με άλλους φορείς, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλα τα μέτρα πολιτικής περιλαμβάνουν μια διατομεακή προοπτική βασισμένη σε εκτιμήσεις επιπτώσεων των πολιτικών και της νομοθεσίας· σημειώνει ότι η εντολή της εν λόγω ειδικής ομάδας πρέπει να θεσμοθετηθεί, να είναι πιο διαφανής και να συνεργάζεται στενά με ομάδες που υφίστανται διατομεακές διακρίσεις· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω τον καλύτερο τρόπο αξιοποίησης του στρατηγικού δυναμικού αυτής της πρωτοβουλίας· σημειώνει ότι ο ρόλος του Επιτρόπου Ισότητας πρέπει να ενισχυθεί για την υλοποίηση και την εποπτεία της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου και της ουσιαστικής ισότητας·

9.  θεωρεί ότι η πλατφόρμα της Επιτροπής για την αναπηρία αποτελεί εμβληματική πρωτοβουλία με στρατηγικό δυναμικό· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει παρόμοιες δομές για να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή όλων των στρατηγικών στο πλαίσιο της Ένωσης Ισότητας·

10.  επιδοκιμάζει τις διαφορετικές πρόσφατες σχετικές στρατηγικές της Επιτροπής, και ιδίως τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ 2020-2025(20) και τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025(21), οι οποίες περιλαμβάνουν αμφότερες μια διατομεακή προσέγγιση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν μια προοπτική διατομεακού χαρακτήρα και να διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες πολιτικές και η νομοθεσία δεν έχουν έμμεσες και ακούσιες δυσμενείς επιπτώσεις, όπως η εκ νέου περιθωριοποίηση ορισμένων ομάδων, και ειδικότερα των γυναικών που υφίστανται φυλετικές διακρίσεις· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, τη βαθιά λύπη του για την έλλειψη διατομεακής διάστασης στο νέο σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο(22)·

11.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την αυξανόμενη αναφορά της διατομεακότητας στα έγγραφα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης οδηγίας για τη μισθολογική διαφάνεια, αλλά εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη σαφών στόχων, δεικτών και δράσεων για την εφαρμογή της·

12.  επισημαίνει ότι τα τελευταία χρόνια η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντικατοπτρίζει ως έναν βαθμό μια διατομεακή προσέγγιση, βάσει μιας ευρείας ερμηνείας ορισμένων από τους υπάρχοντες λόγους στο πλαίσιο της νομοθεσίας της ΕΕ για την καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση το μοντέλο της Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) και της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ΣΔΑΑ), στις οποίες θεωρείται ότι οι γυναίκες και τα άτομα με αναπηρία αντίστοιχα εμπλέκονται σε διασταυρούμενες μειονεκτικές θέσεις· υποστηρίζει πλήρως την περαιτέρω ανάπτυξη και διευκόλυνση μιας τέτοιας προσέγγισης, όταν αυτό είναι δυνατό, επίσης υπό το φως της ευελιξίας που προβλέπεται στο άρθρο 21 του Χάρτη·

13.  υπενθυμίζει ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών δεν μπορεί να περιορίζεται στην απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φύλου ενός ατόμου και ότι ισχύει επίσης για τις διακρίσεις που προκύπτουν από την ταυτότητα φύλου ενός ατόμου· υπενθυμίζει ότι το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ερμηνεύσει τις διακρίσεις λόγω φύλου στο πλαίσιο της αρχής της ίσης μεταχείρισης ως περιλαμβάνουσες διεμφυλικά άτομα που έχουν υποβληθεί σε ιατρική μετάβαση, σημειώνει ωστόσο ότι δεν έχουν εκδοθεί τέτοιες αποφάσεις σχετικά με μη δυαδικά ή ίντερσεξ άτομα, αμφισβητώντας τη χρησιμότητα και την ικανότητα της νομοθεσίας της ΕΕ κατά των διακρίσεων για τον μεγάλο διεμφυλικό πληθυσμό στην Ευρώπη που δεν μπορεί ή δεν θέλει να έχει πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη επιβεβαίωσης φύλου ή για ίντερσεξ άτομα· υπενθυμίζει ότι τα άτομα αυτά δεν θα υφίστανται επανόρθωση εάν υφίστανται διακρίσεις σε σύγκριση με τα άτομα που έχουν επιφέρει αλλαγές στο σώμα τους· υπενθυμίζει την ανάγκη να προχωρήσει η ΕΕ κατά των διακρίσεων πέρα από το δυαδικό φύλο και να αναγνωρίσει τις διακρίσεις λόγω φύλου· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση που να αποφεύγει κάθε κίνδυνο νομικής αβεβαιότητας στο θέμα αυτό·

14.  τονίζει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη οδηγία σχετικά με την έμφυλη βία με διατομεακή προσέγγιση, η οποία θα καλύπτει όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια σε όλη τους την πολυμορφία και τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ με βάση την ταυτότητα φύλου, την έκφραση φύλου ή τα χαρακτηριστικά φύλου· τονίζει ότι στην πρόταση οδηγίας για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας αναφέρεται η διατομεακή προσέγγιση, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έχει ενσωματωθεί επαρκώς·

15.  υπογραμμίζει την ανάγκη να αναγνωριστεί με ποιο τρόπο οι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις γυναίκες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο βίας και ότι οι διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων επιδεινώνουν τις συνέπειες της έμφυλης βίας, μεταξύ άλλων λόγω των διαιωνιζόμενων προκαταλήψεων και στερεοτύπων που παρατηρούνται όσον αφορά τις πολιτικές και τους φορείς επιβολής του νόμου και της εκ νέου θυματοποίησης των περιθωριοποιημένων ατόμων· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα περιστατικά έμφυλης βίας διερευνώνται, διώκονται και τιμωρούνται δεόντως και ότι οι υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων είναι αρκετά ολοκληρωμένες ώστε να αντιμετωπίζουν όλες τις μορφές βίας με μια προσέγγιση επικεντρωμένη στα θύματα, ιδίως εκείνη που προκύπτει από διατομεακές διακρίσεις·

16.  καλεί όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ και τα κράτη μέλη να εντείνουν την αντίδρασή τους στο φαινόμενο της παρενόχλησης των γυναικών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν τη διαδικτυακή παρενόχληση που στοχεύει δυσανάλογα τα κορίτσια και τις γυναίκες, ιδίως στον δημόσιο και πολιτικό βίο·

17.  καλεί την Επιτροπή να καταστήσει λειτουργική τη διατομεακότητα στην επικείμενη οδηγία για την ενίσχυση του ρόλου και της ανεξαρτησίας των φορέων ισότητας και να συμπεριλάβει τη διατομεακή διάσταση στα κριτήρια αξιολόγησης και εφαρμογής της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων και της οδηγίας για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, αξιολογώντας τον αντίκτυπο στις πιο περιθωριοποιημένες ομάδες, ιδίως στις εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις γυναίκες, διασφαλίζοντας τη διαβούλευση με διάφορους συμφεροντούχους και ζητώντας τη συλλογή αναλυτικών δεδομένων για την ισότητα· τονίζει ότι πρόκειται για σημαντικά βήματα για τον σχεδιασμό και την ενίσχυση ισχυρής και αποτελεσματικής νομικής προστασίας σε επίπεδο ΕΕ κατά όλων των μορφών διακρίσεων σε ολόκληρη την ΕΕ·

18.  τονίζει ότι το ευρωπαϊκό σύνθημα «Ενωμένοι στην πολυμορφία» δεν ισχύει μόνο για την Ένωση και τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη της, αλλά και για την πολυμορφία που απαντάται στο εσωτερικό κάθε κράτους μέλους και θα πρέπει να προωθηθεί από κοινού ως δύναμη και πλεονέκτημα·

19.  ζητεί μια ειδική σύνθεση του Συμβουλίου για την ισότητα και την ισότητα των φύλων·

20.  υπενθυμίζει ότι οι νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν να εντείνουν και να επιδεινώσουν τις υφιστάμενες ανισότητες και διακρίσεις· υπενθυμίζει επιπλέον τους πιθανούς κινδύνους των τεχνολογιών αυτών για τις γυναίκες, σε όλη τους την πολυμορφία, οι οποίες αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, και ιδίως εκείνες που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα καθοδηγούνται από τις αρχές της διαφάνειας, της εξηγησιμότητας, της δικαιοσύνης και της λογοδοσίας και ότι θα θεσπιστούν μέτρα, συμπεριλαμβανομένων ελέγχων, για να αποτραπεί η επιδείνωση των διακρίσεων, του ρατσισμού, του αποκλεισμού και της φτώχειας από αυτά τα συστήματα·

21.  τονίζει τη σημασία της ύπαρξης πολιτικών ευαίσθητων ως προς την αναπηρία στο πλαίσιο των οποίων να υιοθετείται διατομεακή προσέγγιση·

Εξουσία και εκπροσώπηση

22.  επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να επιτύχει την ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα, αλλά εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη στόχων σχετικά με την πολυμορφία και τη συνολική πολυμορφία στα θεσμικά όργανα της ΕΕ· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημαντική λειτουργία προτύπου προς μίμηση των δημόσιων υπηρεσιών και θεσμών·

23.  ζητεί αυξημένη παρουσία γυναικών σε όλη τους την πολυμορφία σε θέσεις υψηλού επιπέδου και λήψης αποφάσεων και τη λήψη μέτρων θετικής δράσης, όπως οι προσωρινές ποσοστώσεις, οι μηχανισμοί παροχής κινήτρων και η καθοδήγηση, για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις προκειμένου να καταλάβουν θέση σε δημόσιους οργανισμούς, μεταξύ άλλων στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί η δίκαιη εκπροσώπηση της πολυμορφίας της κοινωνίας στη λήψη αποφάσεων· σημειώνει ότι οι ποσοστώσεις από μόνες τους δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών διακρίσεων με ολιστικό τρόπο·

24.  καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν και να εγκρίνουν εθνικά σχέδια δράσης κατά του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων και των διακρίσεων κατά των Ρομά, και να προωθήσουν την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ σύμφωνα με τα στρατηγικά πλαίσια· σημειώνει ότι αυτό θα πρέπει να γίνει σε στενή συνεργασία με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις και των μη δυαδικών ατόμων· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η συνολική αξιολόγηση του νομικού πλαισίου, όπως περιγράφεται στο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση του ρατσισμού, εφαρμόζεται με διατομεακή προσέγγιση και λαμβάνει ρητά υπόψη τον αντίκτυπο των γυναικών που υφίστανται διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων, όπως οι γυναίκες που έχουν φυλετικό χαρακτήρα·

25.  καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΕ να παρέχουν προγράμματα κατάρτισης και εκστρατείες για τις σιωπηρές προκαταλήψεις και την ευαισθητοποίηση εντός των θεσμικών τους οργάνων, μεταξύ άλλων σε δικαστικά ιδρύματα, κέντρα διεκπεραίωσης και υποδοχής αιτούντων άσυλο, στην εκπαίδευση, καθώς και στην αστυνομία, στους επαγγελματίες του τομέα της υγείας και άλλους δημόσιους υπαλλήλους, και να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις των σιωπηρών προκαταλήψεων στις αποφάσεις, τις ενέργειες και τις αλληλεπιδράσεις που προκύπτουν από στερεότυπα που διαιωνίζονται, και την υποεκπροσώπηση ορισμένων ομάδων σε αυτούς τους τομείς και υπογραμμίζει ότι αυτές οι προκαταλήψεις ανοίγουν το δρόμο για διακρίσεις και αποκλεισμό ·

26.  καλεί την Επιτροπή να διαθέσει χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες» σε οργανώσεις βάσης της κοινωνίας των πολιτών που έχουν επικεφαλής γυναίκες και προορίζονται για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, και να σχεδιάσει επιχορηγήσεις ειδικά για έργα που αποσκοπούν στην καταπολέμηση των διατομεακών διακρίσεων στην ΕΕ·

27.  καλεί τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν στοχευμένες πολιτικές και να μεγιστοποιήσουν τη χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για τη στήριξη των γυναικών που πλήττονται από διατομεακές διακρίσεις·

28.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ που διατίθεται για ανακαινίσεις στους τομείς της στέγασης και της ενέργειας στηρίζει συγκεκριμένα τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, τα οποία συχνά είναι γυναικών από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία·

29.  επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να προσεγγιστούν οι νέες γυναίκες από τη διασπορά και τις περιθωριοποιημένες ομάδες, πολλές από τις οποίες εργάζονται σε υπηρεσίες φροντίδας και οι οποίες συχνά αντιμετωπίζουν διακρίσεις στην αγορά εργασίας ενώ συχνά διαθέτουν υψηλότερα προσόντα από ό,τι απαιτεί θέση τους και υποαπασχολούνται στην εργασία τους·

30.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις μόνες μητέρες από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή τους στην κοινωνία·

31.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν ποικίλες απόψεις στους κλάδους των μέσων ενημέρωσης και των οπτικοακουστικών μέσων, και επισημαίνει τη σημασία του ρόλου τους ως διαμορφωτών της κοινής γνώμης· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την προώθηση της προβολής της συμβολής των γυναικών από τη διασπορά, της παρουσίας τους σε όλα τα επίπεδα, ιδίως στους ρόλους λήψης αποφάσεων, και για την καταπολέμηση των διακρίσεων και της παρενόχλησης· επιμένει στην αξία της ευαισθητοποίησης με διάφορα μέσα, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης κατά των διακρίσεων και των υποσυνείδητων προκαταλήψεων·

32.  υπογραμμίζει τον ρόλο του αθλητισμού της βάσης στην κοινωνική ένταξη και τον υγιεινό τρόπο ζωής και, ως εκ τούτου, τον αρνητικό αντίκτυπο των χαμηλότερων ποσοστών συμμετοχής των κοριτσιών και των γυναικών από τη διασπορά· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τους διεθνείς, ευρωπαϊκούς και εθνικούς φορείς διοίκησης του αθλητισμού και τους συμφεροντούχους να εφαρμόσουν μέτρα για την αντιμετώπιση οργανωτικών νοοτροπιών που εμποδίζουν τις γυναίκες της διασποράς να ενταχθούν σε συλλόγους και να συμμετάσχουν στον αθλητισμό βάσης και τον επαγγελματικό αθλητισμό και να αποκτήσουν ηγετικές θέσεις στον αθλητισμό, όπως η χαμηλή προβολή στην κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, και οι διαφορές στους μισθούς, τα πριμ και τα βραβεία· επιμένει ότι πρέπει να καταβληθούν συνεχείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση όλων των μορφών βίας, παρενόχλησης και στερεοτύπων·

Διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης και ίσων δικαιωμάτων

33.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη συνεπή εφαρμογή της απόφασης-πλαισίου του Συμβουλίου για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας13, της οδηγίας για τη φυλετική ισότητα, της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων και της οδηγίας για την ισότητα στην απασχόληση· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να αξιολογεί τακτικά την υλοποίηση της ίσης μεταχείρισης, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, και να αναλάβει σχετική δράση, συμπεριλαμβανομένης της κίνησης διαδικασιών επί παραβάσει κατά των κρατών μελών που δεν κατορθώνουν να εξαλείψουν τις πρακτικές διαχωρισμού·

34.  ζητεί εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την καταπολέμηση του διαχωρισμού στην αγορά εργασίας με ποικίλα μέσα, συμπεριλαμβανομένων στοχευμένων εκστρατειών και προγραμμάτων κατάρτισης για την καταπολέμηση των διακρίσεων, των υποσυνείδητων προκαταλήψεων, του διαχωρισμού της αγοράς εργασίας ως προς το φύλο και την πολυμορφία, με βάση το φύλο και τη διαφορετικότητα, με στόχο την αντιμετώπιση διαδεδομένων προκαταλήψεων, όπως εκδηλώνονται στα διαρθρωτικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων, οι γυναίκες Ρομά και οι μουσουλμάνες, οι διεμφυλικοί μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο, καθώς και οι γυναίκες με αναπηρία·

35.  τονίζει τη σημασία της καταπολέμησης των στερεοτύπων και των διακρίσεων σε πολύ μικρή ηλικία και, στο πλαίσιο αυτό, ζητεί αναλύσεις των προκαταλήψεων, των στερεοτυπικών αναπαραστάσεων και της ελλείπουσας εκπροσώπησης στο διδακτικό υλικό, την πιθανή αναθεώρησή τους και μια εκπαίδευση χωρίς προκαταλήψεις· καλεί τα κράτη μέλη και τα ενθαρρύνει να διασφαλίσουν την εκπαίδευση σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αναπτύξουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης για τους νέους με στόχο την καταπολέμηση των διατομεακών διακρίσεων, την καταπολέμηση του ρατσισμού και την προώθηση της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων στην εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα της σχολικής εκπαίδευσης, αρχής γενομένης από νεαρή ηλικία· αναγνωρίζει τον ρόλο των σχολείων και των εκπαιδευτικών στην προώθηση της ισότητας, της ισότητας των φύλων, του σεβασμού, της ευαισθητοποίησης και της απαγόρευσης των διακρίσεων και τη σημασία της καλύτερης διαπολιτισμικής ευαισθησίας του σχολικού προσωπικού και των εκπαιδευτικών συστημάτων χωρίς αποκλεισμούς στα κράτη μέλη·

36.  ζητεί να διασφαλι�