(Proċedura leġiżlattiva ordinarja - riformulazzjoni)

[Emenda 1, sakemm ma jkunx indikat mod ieħor]

(1) Il-każ ġie mgħoddi lura lill-kumitat responsabbli biex jerġa jiġi eżaminat skont l-Artikolu 59(4), ir-raba’ subparagrafu (A9-0033/2023). (2) * Emendi: it-test ġdid jew modifikat huwa indikat b'tipa korsiva qawwija; it-tħassir huwa indikat bis-simbolu ▌.

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b'mod partikolari l-Artikolu 194(2) tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,

Wara li l-abbozz tal-att leġiżlattiv intbagħat lill-parlamenti nazzjonali,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew(1),

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni(2),

Filwaqt li jaġixxu f'konformità mal-proċedura leġiżlattiva ordinarja(3),

Billi:

(1)  Id-Direttiva 2010/31/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(4) ġiet emendata sostanzjalment diversi drabi. Billi għandhom isiru aktar emendi , dik id-Direttiva jenħtieġ li tiġi riformulata fl-interess taċ-ċarezza.

(2)  Skont il-Ftehim ta' Pariġi, adottat f'Diċembru 2015 skont il-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (UNFCCC), il-Partijiet tiegħu qablu li jżommu ż-żieda fit-temperatura medja globali sew taħt iż-2 °C 'il fuq mil-livelli preindustrijali u li jkomplu bl-isforzi biex jillimitaw iż-żieda fit-temperatura għal 1,5 °C 'il fuq mil-livelli preindustrijali. F'Novembru 2021, il-partijiet għall-Patt Klimatiku ta' Glasgow affermaw mill-ġdid li jekk iż-żieda fit-temperatura medja globali tinżamm għal 1,5 °C 'il fuq mil-livelli preindustrijali, din se tnaqqas b'mod sinifikanti r-riskji u l-impatti tat-tibdil fil-klima, u impenjaw ruħhom li jsaħħu l-miri tagħhom għall-2030 sa tmiem l-2022. L-ilħuq tal-objettivi tal-Ftehim ta' Pariġi jinsab fil-qalba tal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar "Il-Patt Ekoloġiku Ewropew" tal-11 ta' Diċembru 2019(5). L-Unjoni impenjat ruħha li tnaqqas l-emissjonijiet netti ta' gassijiet serra fl-ekonomija kollha tal-Unjoni b'mill-inqas 55 % sal-2030 taħt il-livelli tal-1990 fil-kontribut aġġornat stabbilit fil-livell nazzjonali ppreżentat lis-Segretarjat tal-UNFCCC fis-17 ta' Diċembru 2020.

(3)  Kif imħabbar fil-Patt Ekoloġiku, il-Kummissjoni ppreżentat l-istrateġija tagħha tal-Mewġa ta' Rinnovazzjoni fl-14 ta' Ottubru 2020(6). L-istrateġija fiha pjan ta' azzjoni b'miżuri regolatorji, ta' finanzjament u ta' abilitazzjoni konkreti, bl-objettiv li tal-inqas tiġi rduppjata r-rata annwali ta' rinnovazzjoni tal-enerġija tal-bini sal-2030 u li jitrawmu rinnovazzjonijiet profondi f'aktar minn 35 miljun binja u l-ħolqien sa 160 000 impjieg fis-settur tal-kostruzzjoni. Ir-reviżjoni tad-Direttiva dwar ir-Rendiment tal-Bini fl-Użu tal-Enerġija hija meħtieġa bħala waħda mill-vetturi biex tinkiseb il-Mewġa ta' Rinnovazzjoni. Se tikkontribwixxi wkoll għat-twettiq tal-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropew l-Ġdida u l-missjoni Ewropea dwar bliet newtrali għall-klima u intelliġenti, u jenħtieġ li ssegwi l-perkors stabbilit mill-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida bħala fażi preċedenti tal-Mewġa ta' Rinnovazzjoni tal-Bini. L-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida għandha l-għan li trawwem soċjetà aktar inklużiva li tippromwovi l-benesseri ta' kulħadd f'konformità mal-Bauhaus storika, li kkontribwiet għall-inklużjoni soċjali u l-benesseri taċ-ċittadini, b'mod partikolari l-komunitajiet tal-ħaddiema. Billi jiġu ffaċilitati t-taħriġ, in-networks u l-ħruġ ta' linji gwida għall-periti, l-artisti, l-istudenti, l-inġiniera u d-disinjaturi fl-ambitu tal-prinċipji tas-sostenibbiltà, l-estetika u l-inklużjoni, l-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida tista' tagħti s-setgħa lill-awtoritajiet lokali biex jiżviluppaw soluzzjonijiet innovattivi u kulturali fil-ħolqien ta' ambjent mibni aktar sostenibbli. L-Istati Membri jenħtieġ li jappoġġaw proġetti tal-inizjattivi tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida li jarrikkixxu l-pajsaġġ kulturali u mibni tar-reġjuni madwar l-Ewropa u jgħinu lill-viċinati u lill-komunitajiet jilħqu l-għanijiet klimatiċi tal-Unjoni.

(4)   Ir-Regolament (UE) 2021/1119 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(7), il-"Liġi Ewropea dwar il-Klima", inaqqax fil-liġi tal-Unjoni l-mira tan-newtralità klimatika fl-ekonomija kollha, sa mhux aktar tard mill-2050, bil-għan li jikseb u jistabbilixxi impenn vinkolanti tal-Unjoni għat-tnaqqis domestiku tal-emissjonijiet netti ta' gassijiet serra (emissjonijiet wara t-tnaqqis tal-assorbimenti) ta' mill-inqas 55 % taħt il-livelli tal-1990 sal-2030.

(5)   Il-pakkett leġiżlattiv "Lesti għall-mira ta' 55 %" imħabbar fil-Programm ta' Ħidma tal-Kummissjoni għall-2021 għandu l-għan li jimplimenta dawk l-objettivi. Ikopri firxa ta' oqsma ta' politika li jinkludu l-effiċjenza enerġetika, l-enerġija rinnovabbli, l-użu tal-art, it-tibdil tal-użu tal-art u l-forestrija, it-tassazzjoni tal-enerġija, il-kondiviżjoni tal-isforzi, l-iskambju ta' kwoti tal-emissjonijiet u l-infrastruttura tal-fjuwils alternattivi. Ir-reviżjoni tad-Direttiva 2010/31/UE hija parti integrali minn dak il-pakkett. Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta' Mejju 2022 bit-titolu "Pjan REPowerEU" irrieżaminat id-dispożizzjonijiet ewlenin tal-pakkett leġiżlattiv "Lesti għall-mira ta' 55 %" fid-dawl tal-kuntest ġeopolitiku aġġornat, li jirrikjedi qafas politiku rivedut, bi proposti leġiżlattivi ġodda u rakkomandazzjonijiet immirati biex jiġu aġġornati l-objettivi, b'mod partikolari billi tiżdied l-ambizzjoni fir-rigward tal-iffrankar u l-effiċjenza enerġetika, u tissaħħaħ is-sovranità tal-enerġija, filwaqt li nitbiegħdu mill-fjuwils fossili. Dik il-komunikazzjoni ħeġġet ukoll lill-Istati Membri jikkunsidraw miżuri ta' tassazzjoni sabiex jipprovdu inċentivi għall-iffrankar enerġetiku u jnaqqsu l-konsum tal-fjuwils fossili, inkluż it-tnaqqis tat-taxxa marbut mal-iffrankar enerġetiku.

(5a)  Jenħtieġ li r-reviżjoni tal-EPBD tkun konsistenti mal-proposti l-oħra li huma parti mill-pakkett leġiżlattiv "Lesti għall-mira ta' 55 %", bħar-reviżjonijiet proposti tad-Direttivi 2003/87/KE(8), 2012/27/UE(9), (UE) 2014/94/UE(10) u 2018/2001(11) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill.

(5b)  Jenħtieġ li r-rinnovazzjonijiet tal-monumenti jitwettqu dejjem f'konformità mar-regoli nazzjonali dwar il-konservazzjoni, mal-istandards internazzjonali dwar il-konservazzjoni, inkluża l-Karta ta' Venezja tal-1964 għall-Konservazzjoni u r-Restawr ta' Monumenti u Siti, u mal-arkitettura oriġinali tal-monumenti kkonċernati.

(5c)  Għall-bini li għandu mertu storiku jew arkitettoniku, iżda li ma huwiex protett uffiċjalment, l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu kriterji għall-applikazzjoni tal-ogħla klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija li hija teknikament, funzjonalment u ekonomikament fattibbli filwaqt li jinżamm il-karattru tal-bini.

(6)  Il-bini jirrappreżenta 40 % tal-konsum finali tal-enerġija fl-Unjoni u 36% tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra tagħha relatati mal-enerġija, filwaqt li 75 % tal-bini tal-Unjoni għadu ineffiċjenti fl-użu tal-enerġija. Il-gass naturali għandu l-akbar rwol fit-tisħin tal-bini, li jammonta għal madwar 42 % tal-enerġija użata għat-tisħin tal-ispazju fis-settur residenzjali. Iż-żejt huwa t-tieni l-aktar fjuwil fossili importanti għat-tisħin, li jammonta għal 14 % u l-faħam jammonta għal madwar 3 %. Għaldaqstant, it-tnaqqis tal-konsum tal-enerġija, f'konformità mal-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel", implimentat f'konformità mar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/1749(12) ▌u l-użu ta' enerġija minn sorsi rinnovabbli fis-settur tal-bini jikkostitwixxu miżuri importanti biex jitnaqqsu ▌l-emissjonijiet tal-gassijiet serra u l-faqar enerġetiku fl-Unjoni. Il-konsum imnaqqas tal-enerġija u użu akbar ta' enerġija minn sorsi rinovabbli, speċjalment l-enerġija solari, għandhom ukoll rwol elwieni fit-tnaqqis tad-dipendenza enerġetika tal-Unjoni b'mod ġenerali fuq il-fjuwils fossili u b'mod speċjali fuq l-importazzjonijiet, fil-promozzjoni tas-sigurtà tal-provvista tal-enerġija f'konformità mal-objettivi stabbiliti fil-pjan REPowerEU, b'tali mod li jintegraw is-sistema enerġetika, jikkontribwixxu għall-effiċjenza tas-sistema, irawmu żviluppi teknoloġiċi, u joħolqu opportunitajiet għall-impjiegi u l-iżvilupp reġjonali, b'mod partikolari fil-gżejjer, fiż-żoni rurali u fil-komunitajiet mhux kollegati mal-grilja.

(6a)  It-titjib tal-effiċjenza enerġetika u fir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija permezz ta' rinnovazzjoni profonda għandu benefiċċji soċjali, ekonomiċi u ambjentali enormi. Barra minn hekk, l-effiċjenza enerġetika hija l-aktar metodu sikur u kosteffiċjenti li bih titnaqqas id-dipendenza tal-Unjoni mill-importazzjonijiet tal-enerġija u biex jiġi mmitigat l-impatt negattiv tal-prezzijiet għaljin tal-enerġija. Jenħtieġ li l-investimenti fl-effiċjenza enerġetika jkunu ta' prijorità għolja kemm fil-livell privat kif ukoll f'dak pubbliku.

(6b)  Sabiex jiġi żgurat li ċ-ċittadini kollha jibbenefikaw mir-rendiment tal-bini mtejjeb fl-użu tal-enerġija tal-bini u mill-kwalità tal-għajxien assoċjata, mill-benefiċċji ambjentali, ekonomiċi u tas-saħħa, minn regolamentazzjoni xierqa, jenħtieġ li jiġi stabbilit qafas finanzjarju u konsultattiv biex jappoġġa r-rinnovazzjonijiet tal-bini. Jenħtieġ li jkun hemm enfasi speċjali fuq l-unitajiet domestiċi vulnerabbli u b'introjtu medju, peress li dawn spiss jgħixu f'bini bl-agħar rendiment, kemm f'żoni urbani kif ukoll f'żoni rurali.

(6c)  L-introduzzjoni ta' standards minimi tar-rendiment tal-enerġija, akkumpanjati minn salvagwardji soċjali u garanziji finanzjarji, huma maħsuba biex itejbu l-kwalità tal-ħajja tal-aktar unitajiet domestiċi vulnerabbli u l-aktar ċittadini fqar.

(6d)  F'żoni rurali madwar l-Unjoni, hemm potenzjal għall-ġenerazzjoni ta' enerġija rinnovabbli li tgħin tnaqqas l-emissjonijiet tal-gassijiet serra u dak huwa kosteffettiv f'li jwassal l-elettriku f'żoni mhux kollegati mal-grilja kif ukoll isaħħanhom, filwaqt li titnaqqas id-dipendenza fuq l-importazzjonijiet u l-intrappolament tal-infrastruttura, kif ukoll jikkontribwixxu għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u jtejbu l-kwalità tal-arja.

(7)  Il-bini u l-elementi u l-materjali tal-bini huma responsabbli għall-emissjonijiet ta' gassijiet serra qabel, matul u wara l-ħajja operattiva tiegħu. ▌L-emissjonijiet kollha tul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini jenħtieġ li jitqiesu progressivament f'konformità ma' metodoloġija tal-Unjoni li għandha tiġi stabbilita mill-Kummissjoni, li tibda mill-bini ġdid, imbagħad il-bini rinnovat, li għalih l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu miri għat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu f'konformità ma' dik il-metodoloġija tal-Unjoni. Il-bini huwa bank materjali sinifikanti, peress li huwa repożitorju tar-riżorsi għal għexieren ta' snin, u l-għażliet tad-disinn jinfluwenzaw fil-biċċa l-kbira l-emissjonijiet kollha taċ-ċiklu tal-ħajja kemm għall-bini ġdid kif ukoll għar-rinnovazzjonijiet. Ir-rendiment taċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-bini jenħtieġ li jitqies mhux biss fil-kostruzzjoni l-ġdida, iżda wkoll fir-rinnovazzjonijiet permezz tal-inklużjoni ta' politiki u għat-tnaqqis tal-miri tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu fil-pjanijiet ta' rinnovazzjoni tal-bini tal-Istati Membri.

(7a)  Jenħtieġ li ssir rabta mal-prinċipji tal-ekonomija ċirkolari u r-rwol ewlieni tal-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida, li għandha l-għan tippromwovi ċirkolarità akbar fl-ambjent mibni, billi tippromwovi r-rinnovazzjoni u l-użu adattiv mill-ġdid fuq it-twaqqigħ u l-bini ġdid, kif xieraq.

(7b)  L-introduzzjoni ta' rekwiżiti fuq emissjonijiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu se tinkoraġġixxi l-innovazzjoni industrijali u l-ħolqien tal-valur, bħal pereżempju permezz ta' żieda fl-użu ta' materjali ċirkolari u naturali.

(7c)  Huwa kruċjali li jiġi promoss u inkluż l-użu ta' materjal tal-bini aktar sostenibbli, b'mod partikolari materjali li jinkisbu bijoloġikament jew ġeoloġikament, kif ukoll tekniki tal-bini sempliċi u passivi, b'livell baxx ta' teknoloġija u ttestjati lokalment biex jappoġġaw u jippromwovu l-użu tat-teknoloġiji tal-materjali u r-riċerka dwarhom li jikkontribwixxu għal aħjar iżolament u l-appoġġ strutturali possibbli tal-bini. Fid-dawl tal-kriżi klimatika u taż-żieda fil-probabbiltà ta' mewġiet ta' sħana fis-sajf, jenħtieġ li l-protezzjoni tal-bini mis-sħana tingħata kunsiderazzjoni speċjali.

(8)   Il-minimizzazzjoni tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-bini teħtieġ l-effiċjenza fir-riżorsi, is-suffiċjenza, iċ-ċirkolarità u t-trasformazzjoni ta' partijiet tal-istokk tal-bini f'bir tal-karbonju ▌.

(8a)  Il-fatt li l-bini huwa responsabbli għall-emissjonijiet tal-gassijiet serra anke qabel il-ħajja operattiva tiegħu huwa l-konsegwenza tal-karbonju diġà inkorporat fi ħdan il-materjali tal-bini. Żieda fl-użu ta' materjali tal-bini bbażati fuq in-natura b'sorsi sostenibbli u lokali, f'konformità mal-prinċipji tal-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida u s-suq intern, għandha l-potenzjal li tkun is-sostitut ta' materjali aktar intensivi fil-karbonju u li taħżen il-karbonju fl-ambjent mibni permezz tal-użu ta' materjali bbażati fuq l-injam.

(8b)  Il-politiki ta' suffiċjenza huma miżuri u prattiki ta' kuljum li jevitaw id-domanda għall-enerġija, il-materjali, l-art, l-ilma, u riżorsi naturali oħra matul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini u tal-oġġetti filwaqt li jikkontribwixxu f'li jitwassal il-benesseri għal kulħadd fi ħdan il-limiti planetarji. Il-prinċipji taċ-ċirkolarità jevitaw l-użu lineari tal-materjali u l-oġġetti billi japplikaw xi wħud mill-prinċipji ta' suffiċjenza fil-livell tal-prodotti u tal-materjali tal-kostruzzjoni. Il-miżuri għall-użu u l-estensjoni tat-tul tal-ħajja tal-materjali sekondarji, huma essenzjali biex jiġi żgurat li s-settur tal-bini tal-Unjoni jikkontribwixxi s-sehem ġust tiegħu għall-kisba tal-objettiv tan-newtralità klimatika.

(8c)  L-integrazzjoni ta' infrastruttura ekoloġika, bħal bjut u ħitan bil-veġetazzjoni fl-ippjanar urban u fid-disinn tal-infrastruttura, tista' tkun għodda effettiva ħafna għall-adattament għat-tibdil fil-klima u biex jitnaqqsu l-impatti detrimentali tat-tibdil fil-klima fiż-żoni urbani. Jenħtieġ li l-Istati Membri jinkoraġġixxu l-installazzjoni ta' uċuħ bil-veġetazzjoni li jgħinu fiż-żamma tal-ilma tax-xita, u b'hekk inaqqsu l-ilma tax-xeba' urban u jtejbu l-ġestjoni tal-ilma tal-maltemp. L-infrastruttura ekoloġika tnaqqas ukoll l-"effett gżira ta' sħana urbana", tkessaħ il-bini u l-madwar tagħhom matul is-sajf u l-avvenimenti ta' mewġiet ta' sħana.

(9)  Il-potenzjal ta' tisħin globali (minn hawn 'il GWP) matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu jindika l-kontribut ġenerali tal-bini għall-emissjonijiet li jwasslu għat-tibdil fil-klima. Dan jiġbor flimkien l-emissjonijiet tal-gassijiet serra inkorporati fil-prodotti għall-bini b'emissjonijiet diretti u indiretti mill-istadju tal-użu. Rekwiżit biex jiġi kkalkulat il-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini ġdid għalhekk jikkostitwixxi l-ewwel pass lejn kunsiderazzjoni akbar tar-rendiment taċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-bini u ta' ekonomija ċirkolari. Dan il-kalkolu jenħtieġ li jkun ibbażat fuq qafas armonizzat fil-livell tal-Unjoni. Il-Kummissjoni Ewropea jenħtieġ li tipprovdi definizzjoni ċara tal-approċċ taċ-ċiklu tal-ħajja. L-Istati Membri jenħtieġ li jadottaw pjan direzzjonali dwar it-tnaqqis tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini.

(9a)  F'konformità mal-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel" u sabiex jinkisbu livelli ogħla ta' suffiċjenza u effiċjenza fir-riżorsi, l-Istati Membri jenħtieġ li jimminimizzaw l-għadd ta' bini mhux okkupat. Jenħtieġ li dawn jinkoraġġixxu r-rinnovazzjoni u l-isfruttament profondi ta' tali bini, permezz ta' miżuri amministrattivi u finanzjarji speċjali, jekk ikunu kosteffettivi, u l-kostruzzjoni, ir-rikostruzzjoni u l-modifika tal-bini li jwasslu għal GWP taċ-ċiklu tal-ħajja aktar baxx tul il-ħajja ta' bini. Barra minn hekk, sehem sinifikanti ta' kwalunkwe bini ġdid jenħtieġ li jitwettaq fuq siti abbandunati.

(9b)   Ir-regoli tal-ekonomija ċirkolari għall-materjali tal-kostruzzjoni huma stabbiliti fir-Regolament (UE) Nru 305/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(13) flimkien ma' qafas stabbilit fid-Direttiva 2008/98/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(14). Id-definizzjonijiet, il-metodoloġiji u l-aħjar approċċi jenħtieġ li jiġu pprovduti u kkonsolidati fir-reviżjoni li jmiss ta' dawk l-atti leġiżlattivi biex jiżguraw qafas regolatorju ċar u konsistenti għall-materjali tal-kostruzzjoni.

(10)   Il-bini huwa responsabbli għal madwar nofs l-emissjonijiet tal-materja partikolata fina primarja (PM2.5) fl-UE li jikkawżaw mewt u mard qabel iż-żmien. It-titjib tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u l-użu ta' soluzzjonijiet ibbażati fuq in-natura u materjali sostenibbli fil-bini jistgħu u jenħtieġ li jnaqqsu l-emissjonijiet ta' sustanzi niġġiesa fl-istess ħin, f'konformità mad-Direttiva (UE) 2016/2284 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(15).

(10a)  Il-ġestjoni tad-domanda għall-enerġija hija għodda importanti li tippermetti lill-Unjoni tinfluwenza s-suq globali tal-enerġija u għalhekk is-sigurtà tal-provvista tal-enerġija fuq tul ta' żmien qasir, medju u twil.

(11)  Il-miżuri li jkomplu jtejbu r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li jqisu l-kondizzjonijiet klimatiċi, inkluż l-adattament għat-tibdil fil-klima permezz ta' infrastrutturi ekoloġiċi, il-kondizzjonijiet lokali kif ukoll il-kwalità tal-ambjent klimatiku intern, is-suffiċjenza u ċ-ċirkolarità u l-iffrankar enerġetiku, b'tali mod li jippromwovu modi aktar sostenibbli, inklużivi u innovattivi ta' għajxien sabiex jadattaw għal ħtiġijiet ġodda. Tali miżuri jenħtieġ li jiġu implimentati b'mod li jimmassimizza l-kobenefiċċji ta' rekwiżiti oħra u objettivi dwar bini bħall-aċċessibbiltà, is-sikurezza fil-każ ta' nirien u attività siżmika, ta' tisħin u installazzjoni elettrika u l-użu intiż għal dak il-bini. Dawk il-kobenefiċċji jenħtieġ li jiġu monetizzati sabiex tiġi ddeterminata b'mod realistiku l-ottimizzazzjoni tal-kostijiet ta' aktar titjib fir-rendiment tal-enerġija. Barra minn hekk, jenħtieġ li jiżguraw it-titjib tas-sitwazzjoni tal-unitajiet domestiċi vulnerabbli u tal-persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali.

(11a)   L-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li ċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jirriflettu b'mod preċiż ir-rendiment tal-bini fir-rigward tal-klima.

(12)  Ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li jkun ikkalkolat abbażi ta' metodoloġija, li tista' tiġi supplimentata fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali. Dik tkun tinkludi, minbarra l-karatteristiċi termiċi, fatturi oħra li jaqdu rwol dejjem aktar importanti bħal installazzjonijiet tat-tisħin u tal-arja kkondizzjonata, l-applikazzjoni ta' sorsi ta' enerġija minn sorsi rinovabbli, sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini, irkupru tas-sħana mill-ilma mormi, ventilazzjoni u tkessiħ, irkupru tal-enerġija, ibbilanċjar idroniku, soluzzjonijiet intelliġenti, elementi ta' tisħin u tkessiħ passiv, dell, il-kwalità ambjentali interna, dawl naturali adegwat u d-disinn tal-bini. Il-metodoloġija għall-kalkolu tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li tkun ibbażata mhux biss fuq l-istaġun li matulu jkunu meħtieġa t-tisħin jew l-arja kkondizzjonata, iżda jenħtieġ li jkopri r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija matul is-sena kollha. Dik il-metodoloġija jenħtieġ li tqis l-istandards Ewropej eżistenti. Il-metodoloġija jenħtieġ li tiżgura r-rappreżentazzjoni tal-kondizzjonijiet operattivi reali u tippermetti l-użu ta' enerġija mmetrata biex tiġi vverifikata l-korrettezza u għall-komparabbiltà, u l-metodoloġija jenħtieġ li tkun ibbażata fuq perjodi ta' ħin fis-siegħa jew ta' porzjoni minn siegħa. Il-metodoloġija jenħtieġ li tippermetti wkoll il-validazzjoni fuq il-post, mill-bogħod u b'simulazzjoni tas-suppożizzjonijiet wara l-kalkoli, inklużi r-rendiment termali, il-materjalità, l-effiċjenza tas-sistema, u l-konfigurazzjoni tal-kontrolli, fil-bini kkonsenjat. Biex jitħeġġeġ l-użu tal-enerġija rinnovabbli fuq il-post, inklużi pannelli solari fuq il-bjut f'konformità mal-inizjattiva Ewropea għall-Bjut Solari, u flimkien mal-qafas ġenerali komuni, jenħtieġ li l-Istati Membri jieħdu l-miżuri meħtieġa biex il-benefiċċji tal-massimizzazzjoni tal-użu tal-enerġija rinnovabbli fuq il-post, inkluż għal użi oħra (bħall-punti tal-irriċarġjar tal-vetturi elettriċi), jiġu rikonoxxuti u kkunsidrati fil-metodoloġija għall-kalkolu, b'kunsiderazzjoni tal-kapaċità attwali u futura tal-grilja.

(13)  L-Istati Membri jenħtieġ li jiffissaw rekwiżiti minimi għar-rendiment tal-bini u tal-elementi tal-bini fl-użu tal-enerġija bil-għan li jinkiseb bilanċ kostottimali bejn l-investimenti involuti u l-kostijiet tal-enerġija ffrankati tul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini, mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Istati Membri li jistabbilixxu rekwiżiti minimi aktar effiċjenti fl-użu tal-enerġija mil-livelli kostottimali tal-effiċjenza fl-enerġija. Jenħtieġ li jkun hemm provvediment għall-possibilità li l-Istati Membri jwettqu rieżami regolari tar-rekwiżiti minimi tagħhom tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija fid-dawl tal-progress tekniku.

(14)   Żewġ terzi tal-enerġija użata għat-tisħin u t-tkessiħ tal-bini għadha qed tiġi mill-fjuwils fossili. Biex jintlaħqu emissjonijiet żero, huwa partikolarment urġenti li jiġu eliminati gradwalment il-fjuwils fossili fit-tisħin u t-tkessiħ. Għalhekk, l-Istati Membri jenħtieġ li jindikaw il-politiki u l-miżuri nazzjonali tagħhom biex jeliminaw gradwalment il-fjuwils fossili fit-tisħin u t-tkessiħ fil-pjanijiet ta' rinnovazzjoni tal-bini tagħhom, u jenħtieġ li ma jingħata l-ebda inċentiv finanzjarju għall-installazzjoni ta' bojlers tal-fjuwils fossili mid-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva. L-Istati Membri jenħtieġ li jintroduċu miżuri biex jiżguraw li l-użu ta' sistemi tat-tisħin tal-fjuwils fossili f'bini ġdid u bini li jkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri, rinnovazzjoni profonda, jew rinnovazzjoni tas-sistema tat-tisħin ma jkunx awtorizzat mid-data tat-traspożizzjoni ta' din id-Direttiva u jeliminaw gradwalment l-użu ta' sistemi tat-tisħin ibbażati fuq il-fjuwils fossili mill-bini kollu sal-2035 u jekk dan ma jkunx fattibbli kif muri lill-Kummissjoni, sa mhux aktar tard mill-2040. Dan se jkollu rwol ewlieni fit-tnaqqis tad-dipendenza tal-Unjoni mill-importazzjonijiet minn pajjiżi terzi, kontijiet tal-enerġija taċ-ċittadini aktar baxxi u vulnerabbiltà għal fluttwazzjonijiet fil-prezzijiet u biex jitwaqqaf l-eċċess tal-valuri ta' limitu tat-tniġġis tal-arja.

(14a)  Ir-rinnovazzjoni tas-sistemi tat-tisħin tinvolvi s-sostituzzjoni jew ir-rinnovazzjoni tal-ġeneratur tat-tisħin, u tista' tinvolvi wkoll elementi oħra tas-sistema tat-tisħin, bħat-tagħmir tal-ippumpjar, l-iżolament tas-sistemi tal-pajpijiet, il-kontrolli jew l-unitajiet terminali, bħal radjaturi jew kojls tal-fannijiet. Minkejja l-impatt tagħhom fuq l-effiċjenza ġenerali tas-sistema, is-sostituzzjoni jew ir-rinnovazzjoni ta' elementi individwali mingħajr l-involviment tal-ġeneratur tas-sħana, jenħtieġ li ma jitqisux bħala rinnovazzjoni tas-sistema tat-tisħin, peress li tali elementi huma indipendenti mis-sors tal-enerġija użat. Ir-rinnovazzjoni tas-sistema tat-tisħin tirrappreżenta opportunità biex tiġi appoġġata d-dekarbonizzazzjoni tat-tisħin madwar l-Unjoni.

(14b)  L-użu effiċjenti tas-sħana mormija minn sistemi tal-ilma sħun domestiku jirrappreżenta opportunità kbira għall-iffrankar enerġetiku. It-tħejjija tal-ilma sħun hija s-sors ewlieni tal-konsum tal-enerġija għall-bini l-ġdid u normalment din is-sħana tinħela u ma terġax tintuża. Peress li nafu li l-biċċa l-kbira tal-ilma sħun ikkunsmat ġej mid-doċċi, il-ħżin tas-sħana mid-drejns tad-doċċa fil-bini jista' jkun mod sempliċi u kosteffettiv ta' kif jiġi ffrankat il-konsum tal-enerġija finali u l-emissjonijiet relatati ta' CO2 u tal-metan mill-produzzjoni tal-ilma sħun domestiku.

(14c)  Biex tinkiseb dekarbonizzazzjoni kosteffiċjenti tas-settur tat-tisħin, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw kondizzjonijiet ekwi fost it-teknoloġiji disponibbli u jappoġġaw soluzzjonijiet multivettorjali, billi jqisu s-sigurtà tal-provvista, il-kosteffettività u l-flessibbiltà.

(15)  Ir-rekwiżiti tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għal sistemi tekniċi użati fil-bini jenħtieġ li japplikaw għas-sistemi sħaħ, kif installati fil-bini, u mhux għar-rendiment ta' komponenti awtonomi, li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' regolamenti speċifiċi għall-prodott skont id-Direttiva 2009/125/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(16). Waqt l-iffissar ta' rekwiżiti għar-rendiment fl-użu tal-enerġija tas-sistemi tekniċi użati fil-bini, l-Istati Membri jenħtieġ li jużaw, fejn disponibbli u adattati, strumenti armonizzati, b'mod partikolari metodi ta' ttestjar u kalkolu u klassijiet ta' effiċjenza tal-enerġija żviluppati skont miżuri li jimplimentaw id-Direttiva 2009/125/KE▌ u r-Regolament (UE) 2017/1369 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(17), bil-ħsieb li tiġi żgurata l-koerenza ma' inizjattivi relatati u biex, sa fejn hu possibbli, tiġi minimizzata l-frammentazzjoni potenzjali tas-suq.

(16)  Din id-Direttiva hija mingħajr preġudizzju għall-Artikoli 107 u 108 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE). Għalhekk, it-terminu "inċentiv" użat f'din id-Direttiva jenħtieġ li ma jiġix interpretat li jikkostitwixxi għajnuna mill-Istat.

(17)  Il-Kummissjoni jenħtieġ li tistabbilixxi qafas ta' metodoloġija komparattiva għall-kalkolu ta' livelli kostottimali għar-rekwiżiti minimi tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija. Jenħtieġ li rieżami ta' dak il-qafas jippermetti l-kalkolu tar-rendiment tal-enerġija kif ukoll tal-emissjonijiet u jenħtieġ li jikkunsidra esternalitajiet ambjentali, soċjali u tas-saħħa monetizzabbli.  L-Istati Membri jenħtieġ li jużaw dak il-qafas biex iqabblu r-riżultati mar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija li jkunu adottaw. Jekk ikunu jeżistu diskrepanzi sinifikanti, jiġifieri li jaqbżu l-15 %, bejn il-livelli kostottimali kkalkolati tar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u r-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fis-seħħ, l-Istati Membri jenħtieġ li jiġġustifikaw id-differenza jew jippjanaw passi adattati biex inaqqsu d-diskrepanza. Iċ-ċiklu stmat tal-ħajja ekonomika ta' binja jew ta' element ta' binja jenħtieġ li jiġi determinat mill-Istati Membri, filwaqt li jqisu l-prattiċi attwali u l-esperjenza fid-definizzjoni ta' ċikli tipiċi tal-ħajja ekonomika. Ir-riżultati ta' dak it-tqabbil u d-data użata biex jinkisbu dawk ir-riżultati jenħtieġ li jiġu rrappurtati regolarment lill-Kummissjoni. Dawk ir-rapporti jenħtieġ li jippermettu lill-Kummissjoni tivvaluta u tirrapporta dwar il-progress li jkun sar fl-Istati Membri biex intlaħqu livelli kostottimali dwar ir-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. Fl-applikazzjoni tal-metodoloġija komparattiva, jenħtieġ li l-Istati Membri jqisu li l-miżuri tal-effiċjenza enerġetika fil-livell ta' bini ma jinkludux miżuri li jimplikaw l-użu ta' fjuwils fossili f'bini ġdid, filwaqt li jikkunsidraw medda ta' għażliet, bħall-provvista tal-enerġija rinnovabbli fuq il-post, inkluż b'mod partikolari l-pompi tas-sħana u t-teknoloġiji solari, permezz ta' awtokonsum tal-enerġija rinnovabbli, awtokonsum konġunt, kondiviżjoni tal-enerġija jew il-provvista tal-enerġija rinnovabbli pprovduta minn komunità tal-enerġija, enerġija rinnovabbli u enerġija mormija minn sistema tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali effiċjenti. Ir-rata ta' skont użata għall-kalkolu tal-livelli kostottimali ta' rendiment fl-użu tal-enerġija, kemm għall-perspettiva makroekonomika kif ukoll dik finanzjarja, jenħtieġ li ma taqbiżx ir-rata annwali ta' 3 %. Il-metodu ta' ottimizzazzjoni u l-kalkolu makroekonomiku tal-kostijiet globali jenħtieġ li jinkludu l-esternalitajiet ambjentali u tas-saħħa tal-użu tal-enerġija, u benefiċċji makroekonomiċi fl-ekonomija kollha f'termini, pereżempju, ta' ħolqien tal-impjieg u PDG.

(18)  Rinnovament maġġuri f'bini eżistenti, ikun xi jkun id-daqs tiegħu, jipprovdi opportunità biex jittieħdu miżuri kosteffettivi li jtejbu r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija. Għal raġunijiet ta' kosteffettività, jenħtieġ li jkun possibbli jiġu limitati r-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-aktar partijiet rinnovati rilevanti għar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, filwaqt li jiġu inklużi s-sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ. L-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu jagħżlu li jiddefinixxu "rinnovazzjoni maġġuri" f'termini ta' persentaġġ tal-erja totali tal-uċuħ ta' barra tal-bini jew f'termini tal-valur tal-bini. Jekk Stat Membru jiddeċiedi li jiddefinixxi rinnovazzjoni maġġuri f'termini tal-valur tal-bini, jistgħu jintużaw valuri bħall-valur attwarjali, jew il-valur kurrenti bbażat fuq il-kost tar-rikostruzzjoni, mingħajr il-valur tal-art li fuqha jkun jinsab il-bini.

(18a)  Sabiex tiġi żgurata akkomodazzjoni deċenti għal kulħadd, jeħtieġ li jiġu definiti żoni jew viċinati vulnerabbli assoċjati mal-faqar enerġetiku b'mod li jippermetti detezzjoni aktar preċiża ta' mikrożoni inqas żviluppati, kemm rurali kif ukoll urbani, inklużi f'żoni aktar żviluppati. Dan jikkontribwixxi għall-identifikazzjoni u l-post tas-setturi soċjali l-aktar vulnerabbli u dawk li jbatu mill-faqar enerġetiku, u l-unitajiet domestiċi li huma esposti għal kost għoli tal-enerġija u li ma għandhomx il-mezzi biex jirrinnovaw il-bini li jokkupaw, u b'hekk jgħinu fil-ġlieda kontra l-inugwaljanzi soċjali li jistgħu jirriżultaw mill-applikazzjoni tal-miżuri differenti ta' azzjoni klimatika. Barra minn hekk, l-akkomodazzjoni ineffiċjenti hija kawża sistemika tal-faqar enerġetiku, b'50 miljun persuna fl-Unjoni jgħixu f'faqar enerġetiku, ma jistgħux jixegħlu, isaħħnu jew ikessħu b'mod adegwat djarhom, u aktar minn 20 % tal-unitajiet domestiċi foqra fl-Unjoni jgħixu f'abitazzjoni li għandha moffa, umda jew taħsir.

(19)   L-ambizzjoni msaħħa tal-Unjoni dwar il-klima u l-enerġija teħtieġ viżjoni ġdida għall-bini: il-bini b'emissjonijiet żero, li d-domanda baxxa ħafna għall-enerġija tiegħu tkun koperta għalkollox minn enerġija minn sorsi rinnovabbli meta jkun teknikament fattibbli. Il-bini l-ġdid kollu jenħtieġ li jkun bini b'emissjonijiet żero, u l-bini eżistenti kollu jenħtieġ li jiġi ttrasformat f'bini b'emissjonijiet żero sal-2050. Jenħtieġ li l-Istati Membri jqisu ż-żmien tat-tranżizzjoni tal-enerġija u l-kostijiet soċjali meta jistabbilixxu kwalunkwe skadenza fil-mira.

(20)   Hemm bosta alternattivi differenti disponibbli li jkopru l-ħtiġijiet tal-enerġija ta' binja effiċjenti b'enerġija minn sorsi rinnovabbli: sorsi ta' enerġija rinnovabbli fuq il-post bħall-enerġija solari, termali, ġeotermali, moduli fotovoltajċi solari, pompi tas-sħana, enerġija idroelettrika u l-bijomassa, enerġija rinnovabbli pprovduta minn komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli jew minn komunitajiet tal-enerġija taċ-ċittadini, u tisħin u tkessiħ distrettwali bbażati fuq sorsi ta' enerġija rinnovabbli jew irkupru tas-sħana mormija minn ilma mormi, mill-ilma sħun sanitarju jew mill-arja u sorsi rinnovabbli forniti mill-grilja.

(20a)   Biż-żieda fl-elettrifikazzjoni tat-tisħin u ż-żieda fil-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli, hija meħtieġa effiċjenza enerġetika fil-bini biex jiġi evitat li tinħoloq pressjoni żejda fuq il-kapaċità tal-grilja u li tiżdied iżżejjed il-kapaċità tal-ġenerazzjoni biex jiġu mmaniġġjati l-livelli massimi fid-domanda għall-elettriku. L-effiċjenza enerġetika fil-bini se tappoġġa l-grilja u tnaqqas il-ħtiġijiet tal-kapaċità tal-ġenerazzjoni. Dan jinkludi t-trattament tal-istaġjonalità tad-domanda għat-tisħin, li f'ħafna Stati Membri hija l-parti ewlenija tal-livell massimu ta' domanda tas-sistema tal-enerġija.

(20b)  Il-Kummissjoni jenħtieġ li tivvaluta l-kapaċità tal-grilja li hija meħtieġa għall-integrazzjoni tal-enerġija rinnovabbli u s-soluzzjonijiet tat-tisħin elettriku u tidentifika l-ostakli li fadal biex jiġi ffaċilitat l-iżvilupp tal-awtokonsum rinnovabbli, b'mod partikolari dawk f'unitajiet domestiċi vulnerabbli.

(21)   Id-dekarbonizzazzjoni meħtieġa tal-istokk tal-bini tal-Unjoni teħtieġ rinnovazzjoni tal-enerġija fuq skala kbira: kważi 75 % ta' dak l-istokk tal-bini huwa ineffiċjenti skont l-istandards attwali tal-bini, u 85-95 % tal-bini tal-lum se jkun għadu eżistenti fl-2050. Madankollu, ir-rata annwali ponderata ta' rinnovazzjoni tal-enerġija hija persistentement baxxa, madwar 1 %. Bil-pass attwali, id-dekarbonizzazzjoni tas-settur tal-bini teħtieġ sekli sħaħ. Għalhekk għan ewlieni ta' din id-Direttiva hu l-iskattar u l-appoġġ għar-rinnovazzjoni tal-bini għal mill-inqas it-tripplu tar-rata tar-rinnovazzjoni attwali, inkluża bidla lejn sistemi ta' tisħin mingħajr emissjonijiet. L-appoġġ għar-rinnovazzjonijiet fil-livell distrettwali, inkluż permezz ta' rinnovazzjonijiet tat-tip industrijali jew serjali, joffri benefiċċji billi jistimula l-volum u l-profondità tar-rinnovazzjonijiet tal-bini u jwassal għal dekarbonizzazzjoni aktar rapida u orħos tal-istokk tal-bini.

(22)   L-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija huma l-għodda regolatorja essenzjali biex tiskatta r-rinnovazzjoni tal-bini eżistenti fuq skala kbira, għax dawn jindirizzaw l-ostakli ewlenin għar-rinnovazzjoni bħal inċentivi opposti u strutturi ta' sjieda konġunta, li ma jistgħux jingħelbu bl-inċentivi ekonomiċi. L-introduzzjoni ta' standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li twassal għal eliminazzjoni gradwali tal-bini bl-agħar rendiment u għal titjib kontinwu fl-istokk tal-bini nazzjonali, u dan jikkontribwixxi għall-għan fit-tul ta' stokk tal-bini dekarbonizzat sal-2050.

(23)  L-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija stabbiliti fil-livell tal-Unjoni jenħtieġ li jiffukaw fuq ir-rinnovazzjoni tal-bini bl-ogħla potenzjal f'termini ta' dekarbonizzazzjoni, tnaqqis tal-faqar enerġetiku, u benefiċċji soċjali u ekonomiċi estiżi, b'mod partikolari fuq il-bini bl-agħar rendiment, li jeħtieġ li jiġi rinnovat bħala prijorità.

(23a)  Jenħtieġ li l-Kummissjoni tippubblika rapport sommarju dwar is-sitwazzjoni u l-progress tal-stokk tal-bini tal-Unjoni fil-livell lokali, reġjonali u nazzjonali, b'mod partikolari fir-rigward tal-bini bl-agħar rendiment sabiex tiffoka l-isforzi u l-investimenti b'mod xieraq.

(24)  L-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li joħolqu perkors, appoġġat minn mekkaniżmi finanzjarji, għaż-żieda progressiva tal-klassijiet tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini, b'mod partikolari fir-rigward taż-żoni rurali u iżolati. Meta twettaq rieżami ta' din id-Direttiva, il-Kummissjoni jenħtieġ li tivvaluta jekk hemmx bżonn jiġu introdotti aktar standards minimi vinkolanti tar-rendiment fl-użu tal-enerġija biex jinkiseb stokk ta' bini dekarbonizzat sal-2050.

(24a)   Jenħtieġ li din id-Direttiva tkun konsistenti mal-prinċipji bażiċi tal-liġi tal-proprjetà u l-kera tal-Istati Membri.

(25)  L-introduzzjoni ta' standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li tkun akkumpanjata minn qafas ta' abilitazzjoni li jinkludi assistenza teknika u miżuri finanzjarji kif ukoll politiki li għandhom l-għan li jtejbu l-ħiliet tal-ħaddiema fis-settur tal-kostruzzjoni u r-rinnovazzjoni. L-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija stabbiliti fil-livell nazzjonali mhumiex "standards tal-Unjoni" skont it-tifsira tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, filwaqt li l-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-Unjoni kollha jistgħu jitqiesu li jikkostitwixxu tali "standards tal-Unjoni". F'konformità mar-regoli riveduti dwar l-għajnuna mill-Istat, l-Istati Membri jistgħu jagħtu għajnuna mill-Istat għar-rinnovazzjoni tal-bini biex jikkonformaw mal-istandards tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-Unjoni kollha, jiġifieri biex tinkiseb ċerta klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, sakemm dawk l-istandards għall-Unjoni kollha jsiru obbligatorji. Ladarba l-istandards ikunu obbligatorji, l-Istati Membri jistgħu jkomplu jagħtu għajnuna mill-Istat għar-rinnovazzjoni tal-bini u tal-unitajiet tal-bini li jaqgħu taħt l-istandards tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-Unjoni kollha, dment li r-rinnovazzjoni tal-bini timmira għal standard ogħla mill-klassi minima speċifikata tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

(26)  It-Tassonomija tal-UE tikklassifika l-attivitajiet ekonomiċi ambjentalment sostenibbli fl-ekonomija kollha, inkluż għas-settur tal-bini. Skont l-Att Delegat dwar it-Tassonomija tal-UE dwar il-Klima, ir-rinnovazzjoni tal-bini titqies bħala attività sostenibbli meta din tikseb iffrankar enerġetiku ta' mill-inqas 30 %, tikkonforma mar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għal rinnovazzjoni maġġuri ta' bini eżistenti, jew tikkonsisti f'miżuri individwali relatati mar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, bħall-installazzjoni, il-manutenzjoni jew it-tiswija ta' tagħmir tal-effiċjenza enerġetika jew ta' strumenti u apparat għall-kejl, ir-regolazzjoni u l-kontroll tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, meta tali miżuri individwali jikkonformaw mal-kriterji stabbiliti. Ir-rinnovazzjoni tal-bini konformi mal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-Unjoni kollha hija tipikament konformi mal-kriterji tat-Tassonomija tal-UE relatati mal-attivitajiet ta' rinnovazzjoni tal-bini.

(27)  L-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fl-Unjoni kollha jenħtieġ li jkunu bbażati fuq klassijiet armonizzati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. Bid-definizzjoni tal-klassi G, l-aktar kassi baxxa tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, bħala l-15 % bl-agħar rendiment tal-istokk tal-bini nazzjonali ta' kull Stat Membru, l-armonizzazzjoni tal-klassijiet tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tiżgura sforzi simili mill-Istati Membri kollha; filwaqt li d-definizzjoni tal-klassi A, l-aqwa klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, tiżgura l-konverġenza tal-iskala armonizzata tal-klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija lejn viżjoni komuni ta' bini b'emissjonijiet żero.

(28)  Ir-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-bini u għall-elementi tal-bini eżistenti kienu diġà jinsabu fil-predeċessuri ta' din id-Direttiva u jenħtieġ li jkomplu japplikaw. Filwaqt li l-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija li għadhom kif ġew introdotti jistabbilixxu livell minimu għar-rendiment minimu tal-enerġija tal-bini eżistenti u jiżguraw li sseħħ ir-rinnovazzjoni ta' bini ineffiċjenti, ir-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-bini u għall-elementi tal-bini eżistenti jiżguraw il-profondità meħtieġa tar-rinnovazzjoni meta sseħħ xi rinnovazzjoni.

(28a)  Hemm ħtieġa urġenti li titnaqqas id-dipendenza fuq il-fjuwils fossili fil-bini u li jiġu aċċellerati l-isforzi biex jiġi dekarbonizzat u elettrifikat il-konsum tal-enerġija tagħhom. Biex tkun tista' sseħħ l-installazzjoni kosteffettiva tat-teknoloġiji solari fi stadju aktar tard, il-bini l-ġdid kollu jenħtieġ li jkun "lest għall-enerġija solari", jiġifieri jkun iddisinjat biex jottimizza l-potenzjal tal-ġenerazzjoni solari abbażi tal-irradjanza solari tas-sit, u b'hekk tkun tista' titwettaq l-installazzjoni tat-teknoloġiji solari mingħajr interventi strutturali li jiswew ħafna flus. Barra minn hekk, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw l-użu ta' installazzjonijiet solari xierqa fuq bini ġdid, kemm residenzjali kif ukoll mhux residenzjali, u fuq bini mhux residenzjali eżistenti. L-użu fuq skala kbira tal-enerġija solari fuq il-bini jikkontribwixxi bil-kbir biex jipproteġi b'mod aktar effettiv lill-konsumaturi minn prezzijiet dejjem jiżdiedu u volatili tal-fjuwils fossili, inaqqas l-esponiment tal-unitajiet domestiċi vulnerabbli għal kostijiet għoljin tal-enerġija u jirriżulta f'benefiċċji ambjentali, ekonomiċi u soċjali usa'. Sabiex il-potenzjal tal-installazzjonijiet solari fuq il-bini jiġi sfruttat b'mod effiċjenti, l-Istati Membri jenħtieġ li jiddefinixxu kriterji għall-implimentazzjoni tal-varar tal-installazzjonijiet solari fuq il-bini, u għal eżenzjonijiet possibbli minnhom, allinjati mal-potenzjal tekniku u ekonomiku vvalutat tal-installazzjonijiet tal-enerġija solari u l-karatteristiċi tal-bini kopert b'dan l-obbligu.

(28b)  Jenħtieġ li din id-Direttiva tqis bis-sħiħ il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta' Mejju 2022 bit-titolu "Strateġija tal-UE dwar l-Enerġija Solari" u b'mod partikolari l-inizjattiva Ewropea tagħha għall-Bjut Solari. Il-fotovoltajċi solari u t-teknoloġiji termali solari jenħtieġ li jiġu varati malajr biex ikunu ta' benefiċċju kemm għall-klima kif ukoll għall-finanzi taċ-ċittadini u n-negozji. L-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu oqfsa ta' appoġġ robusti għas-sistemi tal-bjut, inkluż flimkien ma' ħżin tal-enerġija u pompi tas-sħana, ibbażati fuq perjodi ta' rkupru tal-kost prevedibbli li jenħtieġ li jkunu iqsar minn 10 snin. Jenħtieġ li l-Istati Membri jimplimentaw il-miżuri bħala prijorità, bl-użu tal-finanzjament disponibbli tal-Unjoni, b'mod partikolari l-kapitoli l-ġodda tar-REPowerEU tal-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza tagħhom. Jenħtieġ li l-Kummissjoni timmonitorja l-progress fl-implimentazzjoni tal-inizjattiva Ewropea għall-Bjut Solari Ewropej fuq bażi annwali, mal-Parlament Ewropew, mal-Istati Membri u mal-partijiet ikkonċernati tas-settur.

(29)  Biex jinkiseb stokk tal-bini effiċjenti ħafna fl-użu tal-enerġija u dekarbonizzat u biex issir it-trasformazzjoni tal-bini eżistenti f'bini b'emissjonijiet żero sal-2050, l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini, li jissostitwixxu l-istrateġiji ta' rinnovazzjoni fit-tul u jsiru għodda ta' ppjanar ferm aktar b'saħħitha u kompletament operazzjonali għall-Istati Membri, b'enfasi aktar qawwija fuq il-finanzjament u l-iżgurar li ħaddiema b'ħiliet xierqa jkunu disponibbli biex iwettqu rinnovazzjonijiet tal-bini, kif ukoll fuq l-indirizzar tal-faqar enerġetiku, l-iżgurar tas-sikurezza elettrika u kontra n-nirien u t-titjib tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija li għandu l-agħar rendiment. Fil-pjanijiet ta' rinnovazzjoni tal-bini tagħhom, l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu l-miri nazzjonali tagħhom stess għar-rinnovazzjoni tal-bini. F'konformità mal-Artikolu 21(b)(7) tar-Regolament (UE) 2018/1999 u mal-kondizzjonijiet abilitanti stabbiliti skont ir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(18), l-Istati Membri jenħtieġ li jipprovdu deskrizzjoni ġenerali tal-miżuri ta' finanzjament, kif ukoll deskrizzjoni tal-ħtiġijiet ta' investiment u tar-riżorsi amministrattivi għall-implimentazzjoni tal-pjanijiet ta' rinnovazzjoni tal-bini tagħhom. Jenħtieġ li l-Istati Membri jikkunsidraw jużaw il-finanzjament u l-mekkaniżmi ta' finanzjament tal-Unjoni, b'mod partikolari, il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza stabbilita mir-Regolament (UE) 2021/241 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(19), il-fondi strutturali u ta' koeżjoni u l-Fond Soċjali għall-Klima stabbilit mir-Regolament (UE) .../... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill [regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi Fond Soċjali għall-Klima kif propost minn COM(2021)0568](20), biex jiffinanzjaw l-implimentazzjoni tal-pjanijiet ta' rinnovazzjoni tal-bini.

(29a)  Sabiex jiġi żgurat li l-forza tax-xogħol tal-Unjoni tkun ippreparata bis-sħiħ biex taħdem b'mod attiv lejn il-kisba tal-objettivi klimatiċi tal-Unjoni, jenħtieġ li l-Istati Membri jkollhom l-għan li jnaqqsu d-disparità bejn il-ġeneri fis-settur tal-kostruzzjoni u tal-bini, inkluż permezz tal-pjanijiet nazzjonali tagħhom dwar l-enerġija u l-klima.

(30)  Il-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini jenħtieġ li jkunu bbażati fuq mudell armonizzat biex tiġi żgurata l-komparabbiltà tal-pjanijiet. Biex tiġi żgurata l-ambizzjoni meħtieġa, il-Kummissjoni jenħtieġ li tivvaluta l-abbozzi tal-pjanijiet u toħroġ rakkomandazzjonijiet lill-Istati Membri.

(31)  Jenħtieġ li l-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini jkunu marbuta mill-qrib mal-pjanijiet nazzjonali integrati dwar l-enerġija u l-klima skont ir-Regolament (UE) 2018/1999, u jenħtieġ li l-progress fil-kisba tal-miri nazzjonali u l-kontribut tal-pjanijiet ta' rinnovazzjoni tal-bini għall-miri nazzjonali u tal-Unjoni jiġu rrapportati bħala parti mir-rappurtar biennali skont ir-Regolament (UE) 2018/1999. Meta titqies l-urġenza li tiżdied ir-rinnovazzjoni abbażi ta' pjanijiet nazzjonali solidi, id-data għas-sottomissjoni tal-ewwel pjan nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini jenħtieġ li tiġi stabbilita malajr kemm jista' jkun.

(32)  Ir-rinnovazzjoni profonda fi stadji tista' tkun soluzzjoni biex jiġu indirizzati l-kwistjonijiet tal-kostijiet inizjali għaljin u d-diffikultajiet li jista' jkollhom l-abitanti meta jagħmlu r-rinnovazzjonijiet f'daqqa u tista' tippermetti miżuri ta' rinnovazzjoni li jfixklu inqas u aktar kosteffiċjenti. Madankollu, tali rinnovazzjoni profonda fi stadji jeħtieġ li tiġi ppjanata bir-reqqa biex jiġi evitat li pass wieħed ta' rinnovazzjoni jipprekludi l-passi sussegwenti meħtieġa. Ir-rinnovazzjoni profonda fi stadju wieħed tista' tkun aktar kosteffettiva u tirriżulta f'għażliet baġitarji aktar baxxi tal-karbonju biex jinkiseb stokk tal-bini tal-Unjoni kompletament dekarbonizzat u b'emissjonijiet żero. Rinnovazzjonijiet profondi fi stadju wieħed u fi stadji profondi huma t-tnejn għażliet validi għal rinnovazzjonijiet profondi peress li fatturi differenti jeħtieġu kunsiderazzjoni, meta jiġu ddeterminati l-aktar soluzzjonijiet xierqa għad-dekarbonizzazzjoni, bħall-kosteffettività, il-baġit tal-karbonju li jirriżulta, l-użu tal-bini, iż-żmien ta' rinnovazzjoni, il-kondizzjoni eżistenti tal-bini, il-firxa tar-rinnovazzjonijiet u l-provvista tal-enerġija primarja ta' bini. Ir-rinnovazzjoni ta' passaporti tipprovdi pjan direzzjonali ċar għal rinnovazzjoni profonda fi stadji, għajnuna lis-sidien u lill-investituri jippjanaw iż-żmien opportun u l-ambitu għall-interventi. Għalhekk, il-passaporti ta’ rinnovazzjoni jenħtieġ li jkunu mħeġġa u disponibbli bħala għodda volontarja għas-sidien tal-bini fl-Istati Membri kollha. L-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li l-passaporti ta' rinnovazzjoni ma joħolqux piżijiet sproporzjonati għall-partijiet involuti u jkunu akkumpanjati minn appoġġ finanzjarju adegwat għall-unitajiet domestiċi vulnerabbli, b'mod partikolari meta l-abitazzjoni tkun l-unika proprjetà residenzjali tagħhom.

(32a)   Kuntratti fit-tul huma strument importanti biex jistimulaw rinnovazzjoni fi stadji. L-Istati Membri jenħtieġ li jintroduċu mekkaniżmi li jippermettu l-istabbiliment ta' kuntratti fit-tul matul id-diversi stadji ta' rinnovazzjoni f'fażijiet. Meta jsiru disponibbli inċentivi ġodda u aktar effettivi matul id-diversi stadji tar-rinnovazzjoni, l-aċċess għal dawk l-inċentivi l-ġodda jenħtieġ li jiġi żgurat billi l-benefiċjarji jitħallew jaqilbu għal inċentivi ġodda.

(33)  Il-kunċett ta' "rinnovazzjoni profonda" għadu ma ġiex definit fil-liġi tal-Unjoni. Bil-ħsieb li tinkiseb il-viżjoni fit-tul għall-bini, ir-rinnovazzjoni profonda jenħtieġ li tiġi definita bħala rinnovazzjoni li tittrasforma l-bini f'bini b'emissjonijiet żero; bħala l-ewwel pass, bħala rinnovazzjoni li tittrasforma l-bini f'bini b'użu ta' kważi żero enerġija. Din id-definizzjoni sservi l-iskop li żżid ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija. Rinnovazzjoni profonda għall-finijiet tar-rendiment fl-użu tal-enerġija hija opportunità ewlenija biex jiġu indirizzati aspetti oħra bħall-kwalità ambjentali interna, il-kondizzjonijiet tal-għajxien tal-unitajiet domestiċi vulnerabbli, is-suffiċjenza u ċ-ċirkolarità, iż-żieda fir-reżiljenza għat-tibdil fil-klima, it-titjib fl-istandards ambjentali u tas-saħħa, ir-reżiljenza kontra r-riskji ta' diżastri inkluż ir-reżiljenza siżmika, is-sikurezza kontra n-nirien u elettrika, it-tneħħija ta' sustanzi perikolużi inkluż l-asbestos, u l-aċċessibbiltà għall-persuni b'diżabbiltà u t-titjib tal-bjar tal-karbonju, bħal uċuħ bil-veġetazzjoni.

(33a)  Standard ta' rinnovazzjonijiet profondi, jekk akkumpanjat minn appoġġ u informazzjoni adegwati, inklużi assistenza teknika u taħriġ, jista' jkun mod kif jinkiseb tnaqqis akbar fl-emissjonijiet. Dawk li jfasslu l-politika lokali għandhom rwol abilitanti fit-tfassil tas-suq tar-rinnovazzjoni tal-enerġija permezz ta' regolamenti lokali, it-tneħħija gradwali ta' sistemi ta' tisħin u tkessiħ ineffiċjenti, il-ġestjoni tal-proċessi tal-akkwist pubbliku, u l-iżvilupp ta' sħubijiet pubbliċi-privati. Ir-rinnovazzjonijiet iridu jitwettqu bi standard għoli biex jitnaqqsu b'mod effettiv l-emissjonijiet u jiġu evitati lakuni fil-prestazzjoni li jistgħu jagħmlu l-miri aktar diffiċli biex jintlaħqu fit-terminu medju.

(34)   Biex titrawwem rinnovazzjoni profonda u fi stadji, li hija waħda mill-għanijiet tal-istrateġija tal-Mewġa ta' Rinnovazzjoni, l-Istati Membri jenħtieġ li jirriżervaw l-ogħla livell ta' appoġġ finanzjarju u amministrattiv imsaħħaħ lir-rinnovazzjoni profonda tal-bini bl-agħar rendiment b'abitazzjoni waħda.

(35)   L-Istati Membri jenħtieġ li jappoġġaw titjib fir-rendiment fl-użu tal-enerġija ta' bini eżistenti li jikkontribwixxi biex tinkiseb kwalità ambjentali interna tajba għas-saħħa, inkluż permezz ta' spazju ta' għajxien ekonomikament aċċessibbli u san, it-tneħħija ta' asbestos u sustanzi oħra ta' ħsara, il-prevenzjoni tat-tneħħija illegali ta' sustanzi ta' ħsara, u l-iffaċilitar tal-konformità ma' atti leġiżlattivi eżistenti bħad-Direttivi 2009/148/KE(21) u (UE) 2016/2284(22) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill.

(35a)   L-approċċi integrati tad-distrett jew tal-viċinat jippermettu kunċetti ta' rinnovazzjoni ġenerali għal bini li huwa relatat mal-ispazju bħal blokok ta' djar. Tali approċċi għar-rinnovazzjonijiet joffru diversi soluzzjonijiet fuq skala akbar. Il-pjanijiet integrati ta' rinnovazzjoni jistgħu jadottaw approċċ aktar olistiku, li jindirizza l-ekosistema komunitarja usa', bħall-ħtiġijiet tat-trasport u sorsi ta' enerġija sostenibbli xierqa, inklużi sorsi ta' enerġija rinnovabbli fuq il-post u fil-qrib jew it-tisħin u t-tkessiħ distrettwali. Tali pjanijiet jippermettu żieda fil-kosteffettività tax-xogħlijiet meħtieġa, itejbu l-konnessjonijiet bejn il-modi ta' trasport u jqisu l-infrastruttura eżistenti għall-fini tal-ottimizzazzjoni tas-sistema kif ukoll il-preservazzjoni tal-wirt kulturali. Għalhekk, din id-Direttiva jenħtieġ li tippromwovi l-użu usa' ta' approċċi integrati, parteċipattivi u relatati mad-distrett, li jippermettu sinerġiji u ffrankar enerġetiku potenzjali li jibqgħu mhux sfruttati jekk l-enfasi tkun esklużivament fuq bini individwali. Il-pjanijiet integrati ta' rinnovazzjoni jistgħu jwasslu wkoll għal benefiċċji bħal titjib fil-kwalità tal-arja, tnaqqis fl-emissjonijiet distrettwali, u tnaqqis fuq skala kbira tal-faqar enerġetiku. Jenħtieġ li d-distretti jiġu stabbiliti mill-awtoritajiet lokali, f'konformità mal-ħtiġijiet lokali.

(35b)  Sabiex jiġu appoġġati l-multiplikazzjoni u r-replikazzjoni ta' proġetti ta' rinnovazzjoni tal-bini li jirnexxu, f'konformità mal-inizjattiva Bauhaus Ewropea l-Ġdida, b'mod partikolari mal-għan ta' sostenibbiltà tagħha, l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu politiki industrijali nazzjonali għall-produzzjoni fuq skala kbira ta' elementi tal-bini prefabbrikati lokalment adattabbli għar-rinnovazzjoni tal-bini li jipprovdu funzjonijiet differenti, inklużi l-estetika, il-ġenerazzjoni tal-iżolament u tal-enerġija u l-iżolament u l-infrastrutturi ekoloġiċi. Jenħtieġ li dawn jippromwovu wkoll il-bijodiversità, il-ġestjoni tal-ilma, l-aċċessibbiltà u l-mobbiltà.

(35c)  Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżviluppaw reġimi nazzjonali ta' spezzjonijiet elettriċi fid-dawl tal-fatt li perċentwal għoli ta' nirien domestiċi u dawk domestiċi aċċidentali jkollhom sors elettriku u sabiex jiġi żgurat li l-installazzjonijiet elettriċi jkunu sikuri u lesti għal użi ġodda bl-għan li jinkiseb bini b'emissjonijiet żero.

(35d)   Il-kunsiderazzjoni tar-rabta bejn l-ilma u l-enerġija hija partikolarment importanti biex jiġi indirizzat l-użu interdipendenti tal-enerġija u tal-ilma u l-pressjoni dejjem akbar fuq iż-żewġ riżorsi. Il-ġestjoni effettiva u l-użu mill-ġdid tal-ilma jistgħu jagħtu kontribut sinifikanti għall-iffrankar enerġetiku, li joħloq benefiċċji klimatiċi, iżda wkoll ekonomiċi u soċjali.

(36)  Il-vetturi elettriċi mistennija jkollhom rwol kruċjali fid-dekarbonizzazzjoni u l-effiċjenza tas-sistema tal-elettriku, jiġifieri permezz tal-forniment ta' servizzi ta' flessibbiltà, ibbilanċjar u ħażna, speċjalment permezz tal-iżvilupp ta' ċċarġjar u aggregazzjoni intelliġenti. Dan il-potenzjal tal-vetturi elettriċi li jintegraw mas-sistema tal-elettriku u jikkontribwixxu għall-effiċjenza tas-sistema u għall-assorbiment ulterjuri tal-elettriku rinnovabbli jenħtieġ li jiġi sfruttat bis-sħiħ inkluż permezz tal-installazzjoni ta' infrastruttura tal-iċċarġjar pubblika fl-ispazji għall-parkeġġ. L-iċċarġjar fir-rigward tal-bini huwa partikolarment importanti, peress li dan huwa fejn il-vetturi elettriċi jipparkjaw regolarment u għal perjodi twal ta' żmien. L-iċċarġjar intelliġenti u bidirezzjonali bil-mod huwa ekonomiku u l-installazzjoni ta' punti tal-irriċarġjar fi spazji privati tista' tipprovdi ħażna tal-enerġija lill-binja relatata. Flimkien ma' data pprovduta minn arloġġi intelliġenti u data prodotta mill-vettura, l-infrastruttura tal-iċċarġjar għall-vetturi elettriċi tista' tipprovdi wkoll soluzzjonijiet ta' flessibbiltà u integrazzjoni tas-servizzi ta' ċċarġjar intelliġenti u bidirezzjonali u tas-servizzi ta' integrazzjoni tas-sistema b'mod ġenerali. Il-vetturi elettriċi li kapaċi jiċċarġjaw bidirezzjonali jżidu mal-kapaċità tal-bini u tas-sistema tal-elettriku biex jibbilanċjaw il-provvista u d-domanda tal-enerġija, speċjalment matul il-ħinijiet l-aktar intensivi u b'kost aktar baxx, u jagħtu s-setgħa lill-utenti biex jipprovdu b'mod attiv tali servizzi bi ħlas adegwat.

(37)  Flimkien ma' sehem akbar tal-produzzjoni rinnovabbli tal-elettriku, il-vetturi elettriċi jipproduċu inqas emissjonijiet tal-gassijiet serra. Il-vetturi elettriċi jikkostitwixxu komponent importanti tat-transizzjoni lejn enerġija nadifa bbażata fuq miżuri ta' effiċjenza enerġetika, fjuwils alternattivi, enerġija rinnovabbli u soluzzjonijiet innovattivi għall-ġestjoni tal-flessibbiltà enerġetika. Il-kodiċijiet tal-bini jistgħu jintużaw b'mod effettiv biex jiġu introdotti rekwiżiti mmirati li jappoġġaw l-użu tal-infrastruttura tal-irriċarġjar fil-parkeġġi tal-bini residenzjali u dak mhux residenzjali. L-Istati Membri jenħtieġ li jneħħu l-ostakli bħal konessjoni mal-grilja u konġestjonijiet fil-kapaċità, inċentivi opposti u kumplikazzjonijiet amministrattivi li jiltaqgħu magħhom is-sidien individwali meta jkunu qed jippruvaw jinstallaw punt tal-irriċarġjar fl-ispazju għall-parkeġġ tagħhom.

(38)  Il-kablaġġ mgħoddi minn qabel jipprovdi l-kondizzjonijiet it-tajba għall-iskjerament rapidu tal-punti tal-irriċarġjar jekk u fejn ikunu meħtieġa. Infrastruttura faċilment disponibbli tnaqqas il-kostijiet tal-installazzjoni tal-punti tal-irriċarġjar għas-sidien individwali u tiżgura li l-utenti tal-vetturi elettriċi jkollhom aċċess għal punti tal-irriċarġjar. L-istabbiliment ta' rekwiżiti għall-elettromobbiltà fil-livell tal-Unjoni dwar l-attrezzar minn qabel tal-ispazji għall-parkeġġ u l-installazzjoni ta' punti tal-irriċarġjar huwa mod effettiv biex fil-futur qrib jiġu promossi l-vetturi elettriċi filwaqt li jitħalla lok għal aktar żvilupp b'inqas kostijiet fuq terminu ta' żmien medju sa twil. ▌ L-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw l-aċċessibbiltà tal-punti tal-irriċarġjar għall-persuni b'diżabbiltà.

(39)  L-iċċarġjar intelliġenti u l-iċċarġjar bidirezzjonali jippermettu l-integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija tal-bini. Il-punti tal-irriċarġjar fejn il-vetturi elettriċi tipikament jiġu pparkjati għal perjodi ta' ħin estiżi, bħal fejn in-nies jipparkjaw għal raġunijiet ta' residenza jew ta' impjieg, huma rilevanti ħafna għall-integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija, u għalhekk iridu jiġu żgurati funzjonalitajiet ta' ċċarġjar intelliġenti. Peress li l-iċċarġjar bidirezzjonali jassisti aktar il-penetrazzjoni tal-elettriku rinnovabbli mill-flotot tal-vetturi elettriċi fit-trasport u fis-sistema tal-elettriku b'mod ġenerali u huwa strumentali għat-tnaqqis ta' domanda qawwija, b'tali mod li jnaqqas il-ħtieġa għall-provvista tal-enerġija fl-eqqel sigħat u b'hekk il-kostijiet ġenerali, tali funzjonalità jenħtieġ li tkun disponibbli wkoll, mhux l-inqas peress li tagħti s-setgħa lis-sidien tal-vetturi elettriċi biex jagħmlu tali funzjonijiet disponibbli biex jaqdu u jipparteċipaw b'mod attiv fis-sistema tal-enerġija bi ħlas adegwat, f'konformità mad-dritt tagħhom li jiġġeneraw, jikkondividu, jaħżnu jew ibigħu l-enerġija prodotta minnhom stess.

(40)  Il-promozzjoni tal-mobbiltà ekoloġika hija parti ewlenija tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-bini jista' jkollu rwol importanti fil-provvista tal-infrastruttura meħtieġa, mhux biss għall-irriċarġjar tal-vetturi elettriċi iżda wkoll għar-roti. It-tranżizzjoni lejn il-mobbiltà attiva bħaċ-ċikliżmu tista' tnaqqas b'mod sinifikanti l-emissjonijiet tal-gassijiet serra mit-trasport. Biż-żieda fil-bejgħ ta' roti assistiti bl-elettriku u tipi oħra ta' vetturi tal-kategorija L u sabiex tiġi ffaċilitata l-installazzjoni ta' punti tal-iċċarġjar fi stadju aktar tard, il-kablaġġ minn qabel għal dawk il-vetturi jenħtieġ li jkun meħtieġ f'bini residenzjali ġdid u, fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli, jenħtieġ li jkunu meħtieġa kejbils jew kanali minn qabel f'bini residenzjali li jkun qed jiġi rinnovat b'mod estensiv. Kif stabbilit fil-Pjan dwar il-Mira Klimatika għall-2030, iż-żieda fl-ishma modali ta' trasport privat u pubbliku nadif u effiċjenti, bħaċ-ċikliżmu, se tnaqqas drastikament it-tniġġis mit-trasport u ġġib benefiċċji kbar għaċ-ċittadini u l-komunitajiet individwali. In-nuqqas ta' spazji għall-parkeġġ tar-roti huwa ostaklu ewlieni għall-użu taċ-ċikliżmu, kemm fil-bini residenzjali kif ukoll fil-bini mhux residenzjali. Ir-rekwiżiti tal-Unjoni u l-kodiċijiet nazzjonali tal-bini jistgħu jappoġġaw b'mod effettiv it-tranżizzjoni lejn mobbiltà aktar nadifa billi jistabbilixxu rekwiżiti għal għadd minimu ta' spazji għall-parkeġġ tar-roti, u jibnu spazji għall-parkeġġ tar-roti u infrastruttura relatata f'żoni fejn ir-roti huma użati inqas jista' jwassal għal żieda fl-użu tagħhom. Ir-rekwiżit li jiġu pprovduti spazji għall-parkeġġ tar-roti jenħtieġ li ma jkunx dipendenti fuq id-disponibbiltà u l-provvista ta' spazji għall-parkeġġ tal-karozzi jew neċessarjament marbut magħhom, li jistgħu ma jkunux disponibbli f'ċerti ċirkostanzi. Ir-rekwiżiti minimi għall-parkeġġ fil-kodiċijiet tal-bini jenħtieġ li jiġu sostitwiti b'rekwiżiti massimi ta' parkeġġ tal-karozzi, b'mod partikolari f'dawk iż-żoni li diġà huma moqdija tajjeb mit-trasport pubbliku u mill-għażliet ta' mobbiltà attiva. L-Istati Membri jenħtieġ li jappoġġaw lill-awtoritajiet lokali fl-iżvilupp u fl-implimentazzjoni ta' pjanijiet ta' mobbiltà urbana sostenibbli b'enfasi partikolari fuq l-integrazzjoni tal-politiki dwar l-akkomodazzjoni b'mobbiltà sostenibbli u ppjanar urban, u b'hekk jiżguraw u jagħtu prijorità lill-aċċessibbiltà tal-iżviluppi urbani ewlenin ġodda kollha permezz ta' mobbiltà attiva u trasport pubbliku.

(40a)  Se jkun meħtieġ ukoll appoġġ tekniku biex tinbena l-kapaċità tal-awtoritajiet lokali permezz ta' taħriġ u sessjonijiet ta' ħidma, pereżempju dwar it-tfassil ta' akkwisti li jqisu d-data taċ-ċiklu tal-ħajja kollu u biex jitwettaq il-monitoraġġ tal-karbonju tul il-ħajja kollha.

(40b)  Meta jimplimentaw ir-rekwiżiti tal-elettromobbiltà f'din id-Direttiva, l-Istati Membri jenħtieġ li jikkunsidraw b'mod partikolari s-sitwazzjoni ekonomika ta' unitajiet domestiċi vulnerabbli u mikrointrapriżi u intrapriżi żgħar vulnerabbli u jenħtieġ li jkunu jistgħu jaġġustaw l-installazzjoni tal-infrastruttura rilevanti kif xieraq.

(41)  L-aġendi tas-Suq Uniku Diġitali u tal-Unjoni tal-Enerġija jenħtieġ li jkunu allinjati u jenħtieġ li jservu għanijiet komuni. Id-diġitalizzazzjoni tas-sistema tal-enerġija qed tbiddel malajr ix-xenarju tal-enerġija, mill-integrazzjoni tal-enerġija rinnovabbli sal-grilji intelliġenti u l-bini lest għat-teknoloġiji intelliġenti. Biex is-settur tal-bini jkun diġitalizzat, il-miri ta' konnettività tal-Unjoni u l-ambizzjonijiet għall-użu ta' networks tal-komunikazzjoni b'kapaċità għolja huma importanti biex ikollna djar intelliġenti u komunitajiet konnessi tajjeb. Jenħtieġ li jiġu pprovduti inċentivi mmirati biex ikunu promossi sistemi lesti għat-teknoloġiji intelliġenti u soluzzjonijiet diġitali fl-ambjent mibni. Dan joffri opportunitajiet ġodda għal iffrankar enerġetiku, billi l-konsumaturi jingħataw informazzjoni aktar preċiża dwar ix-xejriet tal-konsum tagħhom, u billi l-operatur tas-sistema jkun jista' jimmaniġġa l-grilja b'mod aktar effettiv.

(42)  Biex jiġi ffaċilitat suq kompetittiv u innovattiv għas-servizzi tal-bini intelliġenti li jikkontribwixxi għall-użu effiċjenti tal-enerġija u għall-integrazzjoni tal-enerġija rinnovabbli fil-bini u jiġu appoġġati l-investimenti fir-rinnovazzjoni, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw aċċess dirett għad-data tas-sistemi tal-bini mill-partijiet interessati. Biex jiġu evitati kostijiet amministrattivi eċċessivi għall-partijiet terzi, l-Istati Membri għandhom jiffaċilitaw l-interoperabbiltà sħiħa tas-servizzi u tal-iskambju tad-data fl-Unjoni.

(43)  L-indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenza jenħtieġ li jintuża biex titkejjel il-kapaċità tal-bini li juża t-teknoloġiji ta' informazzjoni u komunikazzjoni u s-sistemi elettroniċi biex jadatta l-operat tal-bini għall-ħtiġijiet tal-okkupanti u l-grilja u biex itejjeb l-effiċjenza enerġetika u r-rendiment ġenerali tal-bini fl-użu tal-enerġija. L-indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenza jenħtieġ li jqajjem għarfien fost is-sidien u l-okkupanti tal-bini dwar il-valur tal-awtomatizzazzjoni tal-bini u tal-monitoraġġ elettroniku tas-sistemi tekniċi użati fil-bini u jenħtieġ li jagħti fiduċja lill-okkupanti fl-iffrankar reali ta' dawk il-funzjonalitajiet imtejba ġodda. L-indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenza huwa partikolarment ta' benefiċċju għall-bini kbir b'domanda qawwija għall-enerġija. Għall-binjiet l-oħra, l-iskema għall-klassifikazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza tal-bini jenħtieġ li tkun fakultattiva għall-Istati Membri.

(44)  L-aċċess għal għotjiet u finanzjament suffiċjenti huwa kruċjali biex jintlaħqu l-miri tal-effiċjenza enerġetika tal-2030 u tal-2050 kif ukoll biex jitnaqqas in-numru ta' nies li jgħixu fil-faqar enerġetiku. Ġew stabbiliti jew adattati strumenti finanzjarji tal-Unjoni u miżuri oħra bil-għan li jappoġġaw ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija u jeliminaw il-faqar enerġetiku. L-aktar inizjattivi riċenti biex tiżdied id-disponibbiltà tal-finanzjament fil-livell tal-Unjoni jinkludu, fost l-oħrajn, il-komponent ewlieni "Rinnovazzjoni" tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza stabbilita bir-Regolament ▌ u l-Fond Soċjali għall-Klima u l-pjan REPowerEU. Hemm diversi programmi ewlenin oħra tal-UE li jistgħu jappoġġaw ir-rinnovazzjoni tal-enerġija permezz tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2021-2027, inkluż il-fondi tal-Politika ta' Koeżjoni u l-Fond InvestEU stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/523 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(23). Permezz ta' Programmi Qafas għar-riċerka u l-innovazzjoni, l-Unjoni tinvesti f'għotjiet jew self biex timbotta l-aqwa teknoloġija u ttejjeb ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, inkluż permezz ta' sħubijiet mal-industrija u mal-Istati Membri bħat-Tranżizzjoni lejn Enerġija Nadifa u s-Sħubijiet Ewropej Built4People. F'konformità mar-Regolament (UE) 2021/1119, il-Kummissjoni jenħtieġ li tistabbilixxi sħubijiet għat-tranżizzjoni tal-enerġija speċifiċi għas-settur fis-settur tal-bini billi tlaqqa' flimkien il-partijiet ikkonċernati ewlenin.

(45)  L-istrumenti finanzjarji tal-Unjoni jenħtieġ li jintużaw biex jingħata effett prattiku lill-objettivi ta' din id-Direttiva, iżda mingħajr ma jiġu sostitwiti l-miżuri nazzjonali. B'mod partikolari, minħabba l-iskala tal-isforz ta' rinnovazzjoni meħtieġ, jenħtieġ li jintużaw biex ikunu pprovduti mezzi adattati u innovattivi ta' finanzjament biex jiġi katalizzat l-investiment fir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija. Dawn jista' jkollhom rwol importanti fl-iżvilupp ta' fondi, strumenti, jew mekkaniżmi nazzjonali, reġjonali u lokali għall-effiċjenza enerġetika, li joħolqu tali possibbiltajiet ta' finanzjament lis-sidien tal-proprjetajiet privati, lill-intrapriżi żgħar u medji u lill-kumpaniji li joffru servizzi ta' effiċjenza enerġetika.

(46)   Il-mekkaniżmi finanzjarji, l-għotjiet u s-sussidji tal-Unjoni, l-inċentivi u l-mobilizzazzjoni ta' istituzzjonijiet finanzjarji għal rinnovazzjonijiet tal-enerġija fil-bini magħmula apposta għall-ħtiġijiet tas-sidien u l-okkupanti differenti tal-bini, jenħtieġ li jkollhom rwol ċentrali fil-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini u jiġu promossi b'mod attiv mill-Istati Membri. Tali miżuri jenħtieġ li jippromwovu ipoteki tal-effiċjenza enerġetika b'salvagwardji soċjali għal rinnovazzjonijiet ta' bini ċċertifikati effiċjenti fl-użu tal-enerġija, irawmu investimenti biex l-awtoritajiet pubbliċi jkunu fi stokk ta' bini effiċjenti fl-enerġija, pereżempju bi sħubijiet pubbliċi privati jew kuntratti ta' rendiment fl-użu tal-enerġija jew bi tnaqqis tar-riskju perċepit tal-investimenti. L-iskemi finanzjarji jenħtieġ li jipprovdu primjum importanti għar-rinnovazzjonijiet profondi, speċjalment tal-bini bl-agħar rendiment, sabiex isiru finanzjarjament attraenti u jitfasslu biex jippermettu l-aċċessibbiltà għal gruppi li għandhom diffikultajiet biex jiksbu finanzjament regolari.

(46a)  L-Istati Membri jenħtieġ li jipprovdu garanziji lill-istituzzjonijiet finanzjarji, sabiex jippromwovu prodotti finanzjarji, għotjiet u sussidji mmirati, itejbu r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, akkomodazzjoni ta' unitajiet domestiċi vulnerabbli, kif ukoll lil sidien ta' bini f'żoni rurali u bini b'ħafna abitazzjonijiet bl-agħar rendiment, u gruppi oħra li għandhom diffikultà biex jaċċessaw il-finanzi jew jiksbu ipoteki tradizzjonali. L-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li dawk il-gruppi jibbenefikaw minn skemi ta' rinnovazzjoni newtrali fir-rigward tal-kostijiet, pereżempju permezz ta' skemi ta' rinnovazzjoni ssussidjati bis-sħiħ, jew taħlitiet bejn għotjiet u ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija u skemi fuq il-kont. Jeħtieġ jiġi pprovdut strument speċjali ta' rinnovazzjoni, is-"Self ta' Rinnovazzjoni tal-UE", fil-livell tal-Unjoni, biex jipprovdi lis-sidien tad-djar aċċess għall-kostijiet tas-self fit-tul, tal-Unjoni għar-rinnovazzjoni profonda.

(46b)  Il-finanzjament għandu rwol ewlieni fil-kisba tal-miri tal-enerġija u l-klima tal-Unjoni għall-2030. Biex titnaqqas id-diskrepanza fl-investiment kif ukoll biex jittejjeb il-finanzjament u biex tiżdied l-effiċjenza enerġetika u l-introduzzjoni ta' sorsi ta' enerġija rinnovabbli fil-bini, huwa meħtieġ użu aktar kosteffettiv tal-għażliet ta' finanzjament eżistenti, kif ukoll l-iżvilupp u l-introduzzjoni ta' mekkaniżmi innovattivi ta' finanzjament biex jappoġġaw l-investimenti fir-rinnovazzjonijiet tal-bini u biex jassistu lis-sidien tad-djar bħala parti minn inizjattivi nazzjonali. Il-mekkaniżmi finanzjarji, l-inċentivi u l-mobilizzazzjoni ta' investimenti privati minn istituzzjonijiet finanzjarji għar-rinnovazzjonijiet tal-effiċjenza enerġetika fil-bini jenħtieġ li jkollhom rwol ċentrali fil-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini. Jenħtieġ li l-istituzzjonijiet finanzjarji jżidu t-tixrid ta' informazzjoni dwar il-prodotti finanzjarji tagħhom biex jinfurmaw lis-sidien tal-bini, lill-inkwilini u lill-utenti dwar is-servizzi finanzjarjibiex itejbu l-prestazzjoni tal-enerġija. L-istituzzjonijiet finanzjarji, inklużi l-istituzzjonijiet ta' kreditu u parteċipanti oħra fis-swieq finanzjarji li jinvestu fi prodotti reali sostnuti mill-ishma, kif ukoll l-awtoritajiet regolatorji jenħtieġ li jkollhom aċċess għal informazzjoni dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija. Jenħtieġ li tali istituzzjonijiet ikunu soġġetti għall-istandards tal-portafoll ipotekarju.

(46c)  Is-self ipotekarju ekoloġiku u s-self bl-imnut ekoloġiku jistgħu jikkontribwixxu b'mod sinifikanti għat-trasformazzjoni tal-ekonomija u għat-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-karbonju. L-Istati Membri jenħtieġ li jaġġustaw il-leġiżlazzjoni applikabbli u jiżviluppaw miżuri ta' appoġġ biex jiffaċilitaw l-użu ta' self ipotekarju ekoloġiku u self għall-konsumatur ekoloġiku kif ukoll il-ġbir sistematiku ta' data.

(46d)  L-Istati Membri jenħtieġ li jagħtu prijorità lill-allokazzjoni ta' parti mill-Fond Soċjali Ewropew għat-taħriġ tekniku tal-ħaddiema fl-effiċjenza enerġetika għas-setturi tal-kostruzzjoni u tar-rinnovazzjoni. L-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu reġistri tal-professjonisti tal-katina tal-valur tal-kostruzzjoni tagħhom, bid-dettalji tad-disponibbiltà tal-ħiliet u tal-professjonisti tas-sengħa fis-suq. Dawk ir-reġistri jenħtieġ li jkunu aċċessibbli għall-pubbliku u aġġornati regolarment.

(46e)   Il-benefiċċji tal-iskema finanzjarja "ħallas waqt li tiffranka" ("pay-as-you-save") fit-terminu medju, wara l-ħlas lura tas-self, jimplikaw benefiċċju nett għas-sidien tal-unitajiet domestiċi f'termini ta' ffrankar annwali tal-kostijiet tal-enerġija u żieda fil-valur tal-proprjetà.

(47)   Il-finanzjament waħdu mhux se jissodisfa l-ħtiġijiet tar-rinnovazzjoni. ▌Huwa indispensabbli li jinħolqu għodod ta' konsulenza aċċessibbli u trasparenti u strumenti ta' assistenza bħal punti uniċi ta' servizz indipendenti li jipprovdu servizzi integrati ta' rinnovazzjoni tal-enerġija bla ħlas jew faċilitaturi u pariri, u li jiġu implimentati miżuri u inizjattivi oħra bħal dawk imsemmija fl-Inizjattiva tal-Kummissjoni dwar Finanzjament Intelliġenti għal Bini Intelliġenti, biex jinkiseb il-qafas it-tajjeb ta' abilitazzjoni u jitneħħew l-ostakli għar-rinnovazzjoni. L-importanza ċentrali tal-atturi lokali, bħall-awtoritajiet muniċipali, l-aġenziji tal-enerġija u l-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli u taċ-ċittadini, għat-twassil tal-ħtiġijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni jenħtieġ li tiġi rikonoxxuta. Miżuri kollaborattivi oħra bħas-sħubijiet pubbliċi-privati għandhom rwol importanti u jenħtieġ li jiġu promossi u appoġġati b'mod attiv mill-Istati Membri. Minbarra l-finanzjament u l-appoġġ tekniku, l-Istati Membri jenħtieġ li jadottaw approċċi tal-viċinat u distrettwali għar-rinnovazzjoni tal-bini u t-tisħin u t-tkessiħ rinnovabbli fil-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini tagħhom u jippromwovuhom b'mod attiv. Inizjattivi lokali, bħal programmi ta' rinnovazzjoni mmexxija miċ-ċittadini fil-livell tal-viċinat jew muniċipali, jenħtieġ li jiġu pprovduti wkoll b'appoġġ finanzjarju u tekniku, peress li tali inizjattivi jsaħħu l-involviment taċ-ċittadini fit-tranżizzjoni tal-enerġija, jippreservaw ix-xejriet soċjali lokali, ikollhom effett fuq l-ekonomija tal-iskala u jipprovdu soluzzjonijiet li jkunu konformi mal-kuntest u l-ħtiġijiet lokali.

(47a)   L-aċċess għal pariri u informazzjoni fdati jżid il-fiduċja u jiffaċilita l-proċess tat-titjib tal-effiċjenza enerġetika fil-bini eżistenti, speċjalment għaċ-ċittadini privati. F'dak ir-rigward, il-punti uniċi ta' servizz jista' jkollhom rwol importanti fil-konnessjoni ta' proġetti potenzjali mal-atturi tas-suq, inklużi ċ-ċittadini, l-awtoritajiet pubbliċi u l-iżviluppaturi tal-proġetti, b'mod partikolari proġetti fuq skala iżgħar kif ukoll gwida dwar il-proċeduri tal-permessi, il-promozzjoni tal-aċċess għall-finanzjament għar-rinnovazzjoni tal-bini, u l-għajnuna għat-tixrid ta' informazzjoni dwar it-termini u l-kondizzjonijiet. Il-punti uniċi ta' servizz operati lokalment jistgħu jgħinu wkoll biex tiġi żgurata l-koordinazzjoni tal-provvista u d-domanda. Dawn jistgħu jgħinu lis-sidien u lill-maniġers tal-bini fil-proġetti ta' rinnovazzjoni u jgħinu biex il-proġetti individwali jiġu integrati fl-istrateġija usa' tal-bliet. Jistgħu jgħinu wkoll biex jagħtu prijorità lil bini bl-agħar rendiment billi jistabbilixxu skedi ta' żmien u jipprovdu appoġġ immirat għal porzjonijiet differenti tal-istokk tal-bini abbażi ta' snin ta' kostruzzjoni. Il-punti uniċi ta' servizz huma importanti wkoll biex iħeġġu liċ-ċittadini jibdew proġetti ta' rinnovazzjoni billi jipprovdu pariri u għażliet ta' riċerka, jiffaċilitaw it-tiftix għall-kuntratturi, jgħinu biex jinnavigaw permezz tal-offerti u l-kwotazzjonijiet, u jipprovdu appoġġ matul ir-rinnovazzjonijiet. Hija meħtieġa aktar assistenza teknika biex jiġu stabbiliti u żviluppati punti uniċi ta' servizz u biex jiġi mobilizzat l-għarfien espert it-tajjeb.

(48)   Il-bini ineffiċjenti ħafna drabi huwa marbut mal-faqar enerġetiku u mal-problemi soċjali. L-unitajiet domestiċi vulnerabbli huma partikolarment esposti għal żieda fil-prezzijiet tal-enerġija għax jonfqu proporzjon akbar tal-baġit tagħhom fuq il-prodotti tal-enerġija. Bi tnaqqis fil-kontijiet eżaġerati tal-enerġija, ir-rinnovazzjoni tal-bini tista' terfa' lin-nies mill-faqar enerġetiku u tipprevenih ukoll. Fl-istess ħin, ir-rinnovazzjoni tal-bini ma ssirx b'xejn, u huwa essenzjali li jiġi żgurat li l-impatt soċjali tal-kostijiet għar-rinnovazzjoni tal-bini, b'mod partikolari fuq l-unitajiet domestiċi vulnerabbli, ikun limitat. Jenħtieġ li l-mewġa ta' rinnovazzjoni ma tħalli lil ħadd lura u tissarraf f'opportunità li ttejjeb is-sitwazzjoni tal-unitajiet domestiċi vulnerabbli u tgħin lill-persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali, u jenħtieġ li tiġi żgurata tranżizzjoni ġusta lejn in-newtralità klimatika. Għalhekk, l-inċentivi finanzjarji u miżuri oħra ta' politika jenħtieġ li, bħala prijorità, ikunu mmirati lejn l-unitajiet domestiċi vulnerabbli, ▌u l-persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali, u l-Istati Membri jenħtieġ li fil-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini tagħhom, jiddeskrivu miżuri li għandhom jittieħdu biex jipprevjenu l-evizzjonijiet minħabba r-rinnovazzjoni, bħal differenza fil-prezz tal-kera u miżuri ta' limiti tal-kera. Il-proposta tal-Kummissjoni għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar l-iżgurar ta' tranżizzjoni ġusta lejn in-newtralità klimatika tipprovdi qafas komuni u fehim kondiviż tal-politiki u l-investimenti komprensivi meħtieġa biex jiġi żgurat li t-tranżizzjoni tkun ġusta.

(48a)  Il-faqar enerġetiku jaffettwa lin-nisa b'mod sproporzjonat fl-Unjoni kollha u għalhekk l-Istati Membri jenħtieġ li jiddedikaw l-appoġġ meħtieġ biex itaffu l-faqar enerġetiku fost in-nisa. L-Istati Membri jenħtieġ li jagħmlu aktar sforz biex jiġbru data diżaggregata skont il-ġeneru fil-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini tagħhom sabiex jimmiraw aħjar il-politiki u l-miżuri.

(49)  Biex jiġi żgurat li r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija jkun jista' jitqies minn xerrejja jew inkwilini prospettivi kmieni fil-proċess, il-bini jew l-unitajiet tal-bini li jiġu offruti għall-bejgħ jew għall-kiri jenħtieġ li jkollhom ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, u l-klassi u l-indikatur tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li jiġu ddikjarati fir-reklamar kollu. Ix-xerrej jew l-inkwilin prospettiv ta' bini jew ta' unità ta' bini jenħtieġ li, fiċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, jingħataw informazzjoni korretta dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija u pariri prattiċi dwar it-titjib ta' tali rendiment. Iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jenħtieġ ukoll li jipprovdi informazzjoni dwar il-konsum tal-enerġija primarja u finali tiegħu, dwar il-ħtiġijiet tal-enerġija tiegħu, dwar il-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli tiegħu, u dwar l-emissjonijiet ta' gassijiet serra, dwar il-kwalità ambjentali interna tiegħu, kif ukoll ir-rakkomandazzjonijiet għat-titjib tar-rendiment tal-enerġija u l-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja.

(49a)   Meta jitqiesu l-politiki ta' appoġġ għall-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, jenħtieġ li tingħata attenzjoni speċjali lill-unitajiet domestiċi vulnerabbli, b'mod partikolari lil dawk li s-sigurtà tal-pussess tal-art tagħhom tista' titqiegħed f'riskju jew lil dawk esposti għal kostijiet għoljin tal-enerġija li ma jkollhomx il-mezzi biex jirrinnovaw il-bini li jokkupaw. L-Istati Membri jenħtieġ li jipprovdu salvagwardji fil-livell nazzjonali, bħall-mekkaniżmi ta' appoġġ soċjali.

(49b)   It-tranżizzjoni tal-enerġija tirrappreżenta opportunità biex jittejjeb l-aċċess għal akkomodazzjoni ta' kwalità aħjar, dment li l-kostijiet tar-rinnovazzjoni jkunu bbilanċjati kemm jista' jkun mal-iffrankar enerġetiku u tiġi żgurata s-sigurtà tal-pussess tal-art. Tista' tgħin ukoll biex il-familji joħorġu mill-faqar enerġetiku u tat-trasport jekk is-sussidji u l-finanzjament pubbliku jkunu disponibbli għal dawk b'aċċess imnaqqas għal self bi prezz tas-suq. Barra minn hekk, għall-akkomodazzjoni pubblika u l-bini mikri, il-mudelli parteċipattivi huma essenzjali għall-inkwilini biex jaħdmu flimkien mal-kumpaniji tad-djar, is-sidien u l-assoċjazzjonijiet tas-sidien dwar l-ambitu u l-kost tar-rinnovazzjonijiet. Tista' tgħin biex tibbilanċja l-kostijiet u ssaħħaħ il-garanzija taż-żamma fil-kariga. Jenħtieġ li jinħolqu opportunitajiet ta' bini tal-kapaċità għall-fornituri lokali tal-akkomodazzjoni għal adozzjoni aħjar ta' mudelli parteċipattivi u approċċ aktar ikkoordinat fis-setturi kollha fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali.

(50)  Il-monitoraġġ tal-istokk tal-bini huwa ffaċilitat bid-disponibbiltà ta' data miġbura minn għodod diġitali, u b'hekk jitnaqqsu l-kostijiet amministrattivi. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu stabbiliti bażijiet ta' data nazzjonali għar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, u l-informazzjoni li tkun tinsab fihom jenħtieġ li tiġi trasferita lill-Osservatorju tal-Istokk tal-Bini tal-UE.

(51)  Bini okkupat minn awtoritajiet pubbliċi u bini li spiss jintuża mill-pubbliku jenħtieġ li jkunu ta' eżempju billi juru li qed jitqiesu kunsiderazzjonijiet ambjentali u ta' enerġija u għaldaqstant dan il-bini jenħtieġ li jkun soġġett għal ċertifikazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fuq bażi regolari. Id-disseminazzjoni tal-informazzjoni lill-pubbliku dwar ir-rendiment fl-użu tal-enerġija jenħtieġ li titjieb billi dawk iċ-ċertifikati tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija jintwerew b'mod ċar u, b'mod partikolari fil-bini ta' ċertu daqs li jkun okkupat mill-awtoritajiet pubbliċi jew li jintuża ta' spiss mill-pubbliku bħas-swali muniċipali, l-iskejjel, il-ħwienet u il-kumplessi tal-ħwienet, is-supermarkets, ir-ristoranti, it-teatri, il-banek u l-lukandi.

(51a)   Jenħtieġ li l-Kummissjoni tistabbilixxi linji gwida tekniċi għar-rinnovazzjoni ta' bini ta' wirt storiku u ċentri storiċi biex tiżgura li l-ambizzjonijiet ekoloġiċi jiġu ssodisfati u l-wirt kulturali jiġi ssalvagwardjat. L-istabbiliment ta' pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni jrid jipprevedi l-konsultazzjoni strutturata u permanenti tal-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tas-suġġetti li joperaw fis-settur tal-kostruzzjoni, inkluż fir-rigward tal-bini storiku.

(51b)  L-eżenzjonijiet eżistenti għal bini ta' patrimonju u bini temporanju jenħtieġ li jinżammu għal bini ta' konservazzjoni u patrimonju filwaqt li jiġu żviluppati u ttestjati soluzzjonijiet innovattivi ġodda. Jenħtieġ li tiġi pprovduta wkoll eżenzjoni għall-bini ta' wirt storiku li jkun fil-proċess li jiġi protett uffiċjalment kif ukoll bini ieħor li jeħtieġ konservazzjoni xierqa bħala parti minn ambjent deżinjat jew minħabba l-mertu arkitettoniku u storiku speċjali tiegħu, jekk dak il-proċess ikun beda qabel id-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva. L-assistenza teknika hija essenzjali biex tingħata spinta lir-rinnovazzjoni tal-bini pubbliku, inkluż l-appoġġ finanzjarju għar-replikazzjoni u t-tkabbir ta' proġetti pilota u ta' dimostrazzjoni, filwaqt li tibni fuq l-esperjenzi żviluppati bil-finanzjament ta' Orizzont 2020 għal bliet intelliġenti. Jenħtieġ li l-Istati Membri jirrieżaminaw il-proċessi nazzjonali attwali tagħhom biex jikklassifikaw il-bini bħala bini ta' wirt u storiku biex jippermettu l-għoti ta' tali status fil-ħin sad-data tat-traspożizzjoni ta' din id-Direttiva.

(52)  Fl-aħħar snin żdiedu s-sistemi tal-arja kkondizzjonata fil-pajjiżi Ewropej. Dak jikkawża problemi konsiderevoli fl-aktar ħinijiet intensivi, li jżidu l-kost tal-elettriku u jfixklu l-bilanċ tal-enerġija. Jenħtieġ li tingħata prijorità lill-istrateġiji li jtejbu r-rendiment termiku tal-bini fis-sajf. Għal dan il-għan, jenħtieġ li jkun hemm enfasi fuq miżuri li jevitaw li l-bini jisħon iżżejjed, bħal ħolqien ta' dellijiet u kapaċità termali suffiċjenti fil-kostruzzjoni tal-bini, u għandhom ikunu żviluppati u applikati aktar tekniki ta' tkessiħ passiv, primarjament dawk li jtejbu l-kondizzjonijiet ambjentali interni u l-mikro-klima madwar il-bini.

(53)  Il-manutenzjoni u l-ispezzjoni regolari tas-sistemi tat-tisħin, tal-installazzjonijiet elettriċi, tat-tifi tan-nar, tal-ventilazzjoni u tal-arja kkondizzjonata minn persuni kkwalifikati jikkontribwixxu biex jibqgħu aġġustati sew f'konformità mal-ispeċifikazzjonijiet tal-prodott u b'hekk jiġi żgurat ir-rendiment ottimali minn perspettiva ambjentali, ta' sikurezza u tal-użu tal-enerġija. Jenħtieġ li ssir valutazzjoni indipendenti tas-sistema kollha tat-tisħin, tal-installazzjonijiet tal-elettriku, tat-tifi tan-nar, tal-ventilazzjoni u tal-arja kkondizzjonata f'intervalli regolari tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistema, b'mod partikolari qabel ma tiġi sostitwita jew aġġornata. Biex jiġi minimizzat il-piż amministrattiv fuq is-sidien jew l-inkwilini tal-bini, l-Istati Membri jenħtieġ li jagħmlu ħilithom biex kemm jista' jkun jikkombinaw l-ispezzjonijiet u ċ-ċertifikazzjonijiet.

(54)  Approċċ komuni għaċ-ċertifikazzjoni tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, il-passaporti tar-rinnovazzjoni, l-indikaturi tal-potenzjal ta' intelliġenza u għall-ispezzjoni tas-sistemi tat-tisħin, tal-ventilazzjoni, tal-installazzjonijiet tal-elettriku u tal-arja kkondizzjonata, magħmula minn esperti kkwalifikati u/jew iċċertifikati akkreditati, li l-indipendenza tagħhom trid tkun żgurata abbażi ta' kriterji objettivi, se jikkontribwixxi għal livell ekwu fejn jidħlu l-isforzi fl-Istati Membri għall-iffrankar enerġetiku fil-qasam tal-bini u se jintroduċi trasparenza għas-sidien u l-utenti prospettivi fejn jidħol ir-rendiment fl-użu tal-enerġija fis-suq tal-proprjetà fl-Unjoni. Biex tkun żgurata l-kwalità taċ-ċertifikati tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, tal-passaporti tar-rinnovazzjoni, tal-indikaturi tal-potenzjal ta' intelliġenza u tal-ispezzjoni tal-karatteristiċi termali tat-tisħin tal-bini u tas-sistemi tal-arja kkondizzjonata u l-kontrolli madwar l-Unjoni, jenħtieġ li jiġi stabbilit mekkaniżmu ta' kontroll indipendenti f'kull Stat Membru.

(55)  Peress li l-awtoritajiet lokali u reġjonali huma kruċjali għall-implimentazzjoni b'suċċess ta' din id-Direttiva, dawn jenħtieġ li jiġu kkonsultati u involuti, skont kif u meta jkun meħtieġ f'konformità mal-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli, dwar kwistjonijiet ta' ppjanar, l-iżvilupp ta' programmi li jipprovdu informazzjoni, taħriġ u sensibilizzazzjoni, u dwar l-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva fil-livell nazzjonali jew reġjonali. Tali konsultazzjonijiet jistgħu jservu wkoll biex ikun promoss l-għoti ta' gwida adegwata lill-pjanifikaturi u lill-ispetturi tal-bini lokali biex iwettqu l-kompiti neċessarji. Barra minn hekk, l-Istati Membri jenħtieġ li jippermettu u jħeġġu lill-periti u lill-pjanifikaturi biex jikkunsidraw sew kif se jikkombinaw bl-aħjar mod it-titjib fl-effiċjenza enerġetika l-użu tal-enerġija minn sorsi rinovabbli u l-użu tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali waqt l-ippjanar, id-disinjar, il-bini u r-rinnovazzjoni taż-żoni industrijali jew residenzjali inkluż permezz tal-użu tal-immudellar ibbażat fuq it-3D u t-teknoloġiji ta' simulazzjoni. Barra minn hekk, il-konsultazzjoni pubblika dwar il-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini jenħtieġ li tinvolvi sħab soċjoekonomiċi oħra inklużi t-trade unions u l-kooperattivi tad-djar, is-sidien tal-bini, is-sidien tal-art u l-industrija tal-kostruzzjoni, l-entitajiet li jaħdmu ma' unitajiet domestiċi vulnerabbli u persuni mingħajr dar, u sħab oħra tas-soċjetà ċivili bħall-organizzazzjonijiet tal-kerrejja u l-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi u tistabbilixxi djalogi f'diversi livelli.

(56)  L-installaturi u l-bennejja huma kritiċi biex l-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva tkun waħda ta' suċċess. Għaldaqstant, permezz ta' taħriġ u miżuri oħra, jenħtieġ li jkun hemm numru adegwat ta' installaturi u bennejja li jkollhom il-livell adattat ta' kompetenza fl-installazzjoni u fl-integrazzjoni tat-teknoloġija tal-effiċjenza enerġetika u tal-enerġija rinnovabbli meħtieġa.

(57)  Biex tkompli timmira għat-titjib tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, il-Kummissjoni jenħtieġ li tingħata s-setgħa tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 290 tat-TFEU fir-rigward tal-adattament għall-progress tekniku ta' ċerti partijiet tal-qafas ġenerali stabbilit fl-Anness I sal-31 ta' Diċembru 2026, u fir-rigward tad-dettalji relatati mal-iffissar ta' qafas metodoloġiku għall-kalkolu ta' livelli kostottimali ta' rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, fir-rigward tal-adattament tal-limiti għall-binjiet b'emissjonijiet żero u l-metodoloġija għall-kalkolu tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja, fir-rigward tal-istandards minimi tal-kwalità ambjentali interna, fir-rigward tal-istabbiliment ta' qafas Ewropew komuni għall-passaporti tar-rinnovazzjoni, u fir-rigward ta' skema tal-Unjoni għall-klassifikazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza tal-bini għat-teknoloġiji intelliġenti Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta' tħejjija, ukoll fil-livell ta' esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jiġu mwettqa f'konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet(24). B'mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija ta' atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jkunu qed iħejju atti delegati.

(58)   Biex tiġi żgurata implimentazzjoni effettiva tad-dispożizzjonijiet stabbiliti f'din id-Direttiva, il-Kummissjoni tappoġġa lill-Istati Membri permezz ta' diversi għodod, bħall-Istrument ta' Appoġġ Tekniku(25) li jipprovdi għarfien espert tekniku mfassal apposta biex jitfasslu u jiġu implimentati riformi, inkluż dawk immirati biex tiżdied ir-rata annwali ta' rinnovazzjoni tal-enerġija tal-bini residenzjali u mhux residenzjali sal-2030 u biex jitrawmu rinnovazzjonijiet profondi tal-enerġija. L-appoġġ tekniku jirrigwarda, pereżempju, it-tisħiħ tal-kapaċità amministrattiva, l-appoġġ għall-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-politika, u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki rilevanti.

(59)  Ladarba l-għan l-objettivi ta' din id-Direttiva, jiġifieri t-titjib tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija u t-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra mill-bini, ma jistax jinkiseb b'mod suffiċjenti mill-Istati Membri, minħabba l-kumplessità tas-settur tal-bini u n-nuqqas ta' ħila tas-swieq nazzjonali tal-proprjetà li jindirizzaw b'mod xieraq l-isfidi tal-effiċjenza fl-użu tal-enerġija, u iżda jista' minflok, minħabba l-iskala u l-effetti tal-azzjoni, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista' tadotta miżuri, f'konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità stabbiliti fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F'konformità mal-prinċipjui tal-proporzjonalità, kif stabbiliti f'dak l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak meħtieġ biex jinkiseb dak il-għan jintlaħqu dawk l-objettivi.

(60)  Il-bażi ġuridika ta' din l-inizjattiva hija l-Artikolu 194(2) tat-TFUE, li jagħti s-setgħa lill-Unjoni biex tistabbilixxi l-miżuri meħtieġa biex jintlaħqu l-objettivi tal-Unjoni fir-rigward tal-politika dwar l-enerġija. Il-proposta tikkontribwixxi għall-objettivi tal-politika tal-enerġija tal-Unjoni kif deskritt fl-Artikolu 194(1) tat-TFUE, b'mod partikolari t-titjib tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija u t-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra tiegħu, li jikkontribwixxi għall-preservazzjoni u t-titjib tal-ambjent.

(61)  F'konformità mal-punt 44 tal-Ftehim Interistituzzjonali dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet, l-Istati Membri huma mħeġġa jenħtieġ li jfasslu, għalihom stess u fl-interess tal-Unjoni, it-tabelli tagħhom stess, li kemm jista' jkun juru l-korrelazzjoni bejn din id-Direttiva u l-miżuri ta' traspożizzjoni, u jagħmluhom pubbliċi. F'konformità mad-Dikjarazzjoni Politika Konġunta tat-28 ta' Settembru 2011 tal-Istati Membri u tal-Kummissjoni dwar id-dokumenti ta' spjegazzjoni, l-Istati Membri impenjaw ruħhom li man-notifika tal-miżuri ta' traspożizzjoni tagħhom, f'każijiet ġustifikati, iżidu dokument wieħed jew aktar li jispjegaw ir-relazzjoni bejn il-komponenti ta' direttiva u l-partijiet ekwivalenti tal-istrumenti nazzjonali ta' traspożizzjoni. Fir-rigward ta' din id-Direttiva, il-leġiżlatur jidhirlu li t-trażmissjoni ta' tali dokumenti hija ġġustifikata, b'mod partikolari wara s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fil-Kawża l-Kummissjoni vs il-Belġju (Kawża C-543/17).

(62)  L-obbligu tat-traspożizzjoni ta' din id-Direttiva fil-liġi nazzjonali jenħtieġ li jkun limitat għal dawk id-dispożizzjonijiet li jirrappreżentaw bidla emenda sostantiva meta mqabbla mad-Direttiva ta' qabel. L-obbligu ta' traspożizzjoni tad-dispożizzjonijiet mhux mibdula joħroġ minn dik mid-Direttiva ta' qabel.

(63)  Din id-Direttiva jenħtieġ li tkun mingħajr preġudizzju għall-obbligi tal-Istati Membri marbuta mal-limiti ta' żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali u d-dati tal-applikazzjoni l-applikazzjoni tad-Direttivi stipulati fl-Anness VIII, il-Parti B.

ADOTTAW DIN ID-DIRETTIVA:

Artikolu 1

Suġġett

1.  Din id-Direttiva tippromwovi t-titjib fir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija u t-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra mill-bini fi ħdan l-Unjoni, bil-ħsieb li jinkiseb stokk tal-bini b'emissjonijiet żero sal-2050, filwaqt li jitqiesu l-kondizzjonijiet klimatiċi esterni, il-kondizzjonijiet lokali, ir-rekwiżiti għall-kwalità ambjentali interna u l-kontribut tal-istokk tal-bini għall-flessibbiltà min-naħa tad-domanda għall-fini li jittejbu l-effiċjenza tas-sistema tal-enerġija u l-kosteffettività.

2.  Din id-Direttiva tispeċifika rekwiżiti dwar:

(a)  il-qafas ġenerali komuni għall-metodoloġija tal-kalkolu tar-rendiment tal-bini u tal-unitajiet tal-bini fl-użu integrat tal-enerġija;

(b)  l-applikazzjoni tar-rekwiżiti minimi għar-rendiment tal-bini ġdid u tal-unitajiet tal-bini ġdid fl-użu tal-enerġija;

(c)  l-applikazzjoni tar-rekwiżiti minimi għar-rendiment fl-użu tal-enerġija ta':

(i)  il-bini eżistenti, u l-unitajiet tal-bini li huma soġġetti għal rinnovazzjoni maġġuri;

(ii)  l-elementi tal-bini li jiffurmaw parti mill-involukru tal-bini u li għandhom impatt sinifikanti fuq ir-rendiment tal-involukru tal-bini fl-użu tal-enerġija meta jiġu rinnovati jew sostitwiti;

(iii)  is-sistemi tekniċi użati fil-bini kull darba li dawn jiġu installati, sostitwiti jew aġġornati;

(d)  l-applikazzjoni tal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-bini eżistenti u l-unitajiet tal-bini eżistenti, f'konformità mal-Artikoli 3 u 9;

(da)  qafas armonizzat għall-valutazzjoni tal-potenzjal ta' tisħin globali taċ-ċiklu tal-ħajja;

(db)  l-enerġija solari fil-bini;

(dc)  l-eliminazzjoni gradwali tal-użu tal-fjuwils fossili fil-bini;

(e)  il-passaporti tar-rinnovazzjoni;

(f)  il-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini;

(g)  l-infrastruttura tal-mobbiltà sostenibbli fil-bini u maġenb il-bini; kif ukoll

(h)  il-bini intelliġenti;

(ha)   soluzzjonijiet ibbażati fuq in-natura li jsaħħu l-użu tajjeb u l-adattament tal-ispazju pubbliku madwar il-bini b'elementi bħal materjali tal-injam, soqfa u faċċati ħodor u soluzzjonijiet li huma ispirati u appoġġati min-natura, li jistgħu simultanjament jipprovdu benefiċċji ambjentali, soċjali u ekonomiċi u jgħinu fil-bini tar-reżiljenza;

(i)  iċ-ċertifikazzjoni tar-rendiment tal-użu tal-enerġija fil-bini jew fl-unitajiet tal-bini;

(j)  spezzjoni regolari tas-sistemi tat-tisħin, tal-ventilazzjoni u tal-arja kkondizzjonata fil-bini;

(k)  sistemi tal-kontroll indipendenti għaċ-ċertifikati dwar ir-rendiment fl-użu tal-enerġija, il-passaporti tar-rinnovazzjoni, l-indikaturi għall-potenzjal ta' intelliġenza u rapporti ta' spezzjonijiet.

(ka)   ir-rendiment tal-kwalità ambjentali interna tal-bini.

3.  Ir-rekwiżiti stabbiliti f'din id-Direttiva huma rekwiżiti minimi u ma għandhomx jipprevjenu lil xi Stat Membru milli jżomm jew jintroduċi miżuri aktar stretti. Tali miżuri għandhom ikunu kompatibbli mat-TFUE. Għandhom jiġu notifikati lill-Kummissjoni.

Artikolu 2

Definizzjonijiet

Għall-fini ta' din id-Direttiva japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

1.  "bini" tfisser kostruzzjoni msaqqfa u bil-ħitan, li fiha tintuża l-enerġija biex tikkondizzjona l-ambjent intern;

2.  "bini b'emissjonijiet żero" tfisser bini b'rendiment għoli ħafna fl-użu tal-enerġija, kif determinat f'konformità mal-Annessi I u III, li jikkontribwixxi għall-ottimizzazzjoni tas-sistema permezz tal-flessibbiltà min-naħa tad-domanda, meta kwalunkwe ammont residwu baxx ħafna ta' enerġija li jkun għadu meħtieġ ikun kopert għalkollox b'enerġija minn:

(a)   sorsi rinnovabbli ġġenerati jew maħżuna fuq il-post;

(b)  sorsi rinnovabbli ġġenerati fil-qrib barra mis-sit u mwassla permezz tal-grilja f'konformità mad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata];

(c)  komunità tal-enerġija rinnovabbli skont it-tifsira tad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata]; jew

(d)  enerġija rinnovabbli u sħana mormija minn sistema effiċjenti ta' tisħin u tkessiħ distrettwali skont it-tifsira tad-Direttiva (UE) .../... [EED riformulata], f'konformità mar-rekwiżiti stabbiliti fl-Anness III;

3.  "bini b'użu ta' kważi żero enerġija" tfisser bini b'rendiment tajjeb ħafna fl-użu tal-enerġija kif determinat f'konformità mal-Anness I, li ma jistax jitbaxxa iktar mil-livell kostottimali tal-2023 rrappurtat mill-Istati Membri f'konformità mal-Artikolu 6(2) u fejn il-kważi żero enerġija jew l-ammont baxx ħafna ta' enerġija meħtieġa, il-biċċa l-kbira tagħhom tkun koperta minn sorsi ta' enerġija rinovabbli, inkluż minn sorsi ta' enerġija rinnovabbli ġġenerata fuq il-post jew fil-qrib;

3a.   "bini bl-agħar rendiment" tfisser bini kklassifikat fil-klassijiet tar-rendiment fl-użu tal-enerġija E, F jew G;

3b.   "sistema passiva" tfisser prinċipju tad-disinn jew element tal-bini li jżomm jew itejjeb ir-rendiment fl-użu tal-enerġija jew parametru wieħed jew aktar tal-ambjent ta' ġewwa mingħajr ebda assistenza minn sors tal-enerġija;

4.  "standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija" tfisser regoli li jirrikjedu li l-bini eżistenti jkun jissodisfa rekwiżit ta' rendiment fl-użu tal-enerġija bħala parti minn pjan ta' rinnovazzjoni wiesa' għal stokk ta' bini jew f'xi punt ta' skattar fis-suq (bejgħ jew kiri), f'perjodu ta' żmien jew sa data speċifika, skont il-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel", u b'hekk tiskatta r-rinnovazzjoni tal-bini eżistenti;

4a.  "l-effiċjenza enerġetika tiġi l-ewwel" tfisser l-effiċjenza enerġetika tiġi l-ewwel kif iddefinit fl-Artikolu 2, il-punt (18), tar-Regolament (UE) 2018/1999;

5.  "korpi pubbliċi" tfisser korpi pubbliċi kif definit fl-Artikolu 2, il-punt (10), tad-Direttiva (UE) .../... [EED riformulata];

6.  "sistema teknika użata fil-bini" tfisser tagħmir tekniku għat-tisħin tal-ispazju, għat-tkessiħ tal-ispazju, għall-ventilazzjoni, għall-ilma sħun domestiku, għad-dawl integrat, għall-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini, għad-dell solari mħaddem bl-elettriku, għall-installazzjonijiet elettriċi, għall-istazzjonijiet tal-iċċarġjar tal-vetturi elettriċi, għall-ġenerazzjoni u l-ħżin tal-enerġija rinnovabbli tal-elettriku fuq il-post, jew għal taħlita tagħhom, inkluż dawk is-sistemi li jużaw enerġija minn sorsi rinnovabbli, ta' binja jew ta' unità ta' bini;

6a.   "flessibbiltà min-naħa tad-domanda" tfisser il-kapaċità tal-klijenti attivi li jirreaġixxu għal sinjali esterni u jaġġustaw il-ġenerazzjoni u l-konsum tal-enerġija tagħhom, individwalment jew permezz ta' aggregazzjoni, b'mod dinamiku dipendenti fuq il-ħin, li jistgħu jiġu pprovduti minn riżorsi tal-enerġija intelliġenti u deċentralizzati, inklużi l-ġestjoni tad-domanda, il-ħżin tal-enerġija, u l-ġenerazzjoni rinnovabbli distribwita, biex jappoġġaw sistema tal-enerġija aktar affidabbli, sostenibbli u effiċjenti;

6b.  "sistema tat-tkessiħ" tfisser taħlita tal-komponenti passivi u attivi meħtieġa biex tkun ipprovduta forma ta' trattament tal-arja interna li permezz tagħha titnaqqas it-temperatura;

6c.  "installazzjoni elettrika" tfisser sistema magħmula minn komponenti fissi, inklużi swiċċbords, kejbils elettriċi, sistemi tal-ertjar, sokits, swiċċijiet u fittings tad-dawl, li għandhom l-għan li jqassmu l-enerġija elettrika fi ħdan binja għall-punti kollha ta' użu jew jittrażmettu l-elettriku ġġenerat fuq il-post;

6d.  "effiċjenza tas-sistema" tfisser l-għażla ta' soluzzjonijiet effiċjenti fl-enerġija li jippermettu wkoll perkors ta' dekarbonizzazzjoni kosteffettiv, flessibbiltà addizzjonali u l-użu effiċjenti tar-riżorsi;

6e.  "sistema ta' ventilazzjoni" tfisser kombinament ta' komponenti meħtieġa biex jipprovdu tiġdid tal-arja interna bl-arja ta' barra;

7.  "sistema tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini" tfisser sistema li tinkludi l-prodotti, is-software u s-servizzi ta' inġinerija kollha li jistgħu jappoġġaw it-tħaddim effiċjenti fl-użu tal-enerġija, ekonomiku u sikur tas-sistemi tekniċi użati fil-bini permezz ta' kontrolli awtomatiċi u permezz tal-iffaċilitar tal-ġestjoni manwali ta' dawk is-sistemi tekniċi użati fil-bini;

8.  "rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija ta' binja" tfisser l-ammont ta' enerġija kkalkolata jew immetrata imkejla meħtieġa biex tilħaq id-domanda tal-enerġija assoċjata mal-użu tipiku tal-binja, li jista' jinkludi, fost l-oħrajn, l-enerġija użata għat-tisħin, għat-tkessih, għall-ventilazzjoni, għall-misħun, ▌għat-tidwil u għas-sistemi tekniċi użati fil-bini;

9.  "enerġija primarja" tfisser enerġija minn sorsi rinnovabbli jew mhux rinnovabbli li ma għaddiet mill-ebda proċess ta' konverżjoni jew trasformazzjoni;

9a.  "enerġija finali" tfisser enerġija minn sorsi rinnovabbli jew mhux rinnovabbli li tkun għaddiet minn proċess ta' konverżjoni jew trasformazzjoni għall-fini li jiġi żgurat li tkun lesta għall-konsum u tiġi fornuta lill-utenti finali;

9b.  "metraġġ" tfisser imkejjel permezz ta' apparat rilevanti, bħal arloġġ tal-enerġija, miter tal-enerġija, metraġġ tal-enerġija u apparat ta' monitoraġġ, jew arloġġ tal-elettriku;

10.  "fattur tal-enerġija primarja mhux rinnovabbli" tfisser enerġija primarja mhux rinnovabbli għal vettur tal-enerġija partikolari, inklużi l-enerġija fornuta u l-kostijiet ġenerali tal-enerġija kkalkulati għat-twassil lejn il-punti tal-użu, diviżi bl-enerġija fornuta;

11.  "fattur tal-enerġija primarja rinnovabbli" tfisser enerġija primarja rinnovabbli minn sors tal-enerġija fuq il-post, fil-qrib jew imbiegħed li tiġi kkonsenjata permezz ta' vettur tal-enerġija partikolari, inklużi l-enerġija fornuta u l-kostijiet ġenerali tal-enerġija kkalkulati għat-twassil lejn il-punti tal-użu, diviżi bl-enerġija fornuta;

12.  "fattur totali tal-enerġija primarja" tfisser it-total ponderat tal-fatturi tal-enerġija primarja rinnovabbli u mhux rinnovabbli għal vettur tal-enerġija partikolari;

13.  "enerġija minn sorsi rinnovabbli" jew "enerġija rinnovabbli" tfisser enerġija minn sorsi rinnovabbli mhux fossili kif definit fl-Artikolu 2, il-punt (1), tad-Direttiva (UE) 2018/2001;

14.  "involukru tal-bini" tfisser l-elementi integrati tal-bini li jifirdu l-intern tiegħu mill-ambjent estern;

15.  "unità ta' bini" tfisser taqsima, sular jew appartament f'bini li hi ddisinjata jew mibdula biex tkun tista' tintuża separatament;

16.  "element tal-bini" tfisser sistema teknika użata fil-bini jew element tal-involukru tal-bini;

17.  "abitazzjoni" tfisser spazju fiżiku li jikkonsisti minn kamra jew sett ta' kmamar f'bini permanenti jew f'parti strutturalment separata ta' bini li huwa ddisinjat għall-abitazzjoni minn unità domestika privata biex tiżviluppa l-funzjonijiet bażiċi tal-ħajja matul is-sena kollha;

18.  "passaport tar-rinnovazzjoni" tfisser dokument li jipprovdi pjan direzzjonali mfassal apposta għar-rinnovazzjoni profonda ta' binja speċifika f'għadd massimu ta' stadji li se jittrasforma l-bini f'bini b'żero emissjonijiet sa mhux aktar tard mill-2050;

19.  "rinnovazzjoni profonda" tfisser rinnovazzjoni f'konformità mal-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel" u l-isforzi biex jitnaqqsu l-emissjonijiet ta' gassijiet serra tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu ġġenerati matul ir-rinnovazzjoni, li tiffoka fuq oġġetti essenzjali tal-bini, bħall-iżolament tal-ħitan, l-iżolament tas-saqaf, l-iżolament tal-art baxxa, is-sostituzzjoni ta' xogħol tal-injam estern, il-ventilazzjoni u t-tisħin jew is-sistemi tat-tisħin u t-trattament tal-pontijiet termali, biex tiġi żgurata l-kumdità meħtieġa tal-okkupanti fis-sajf u fix-xitwa jew rinnovazzjoni li tirriżulta fi tnaqqis ta' mill-inqas 60 % tad-domanda għall-enerġija primarja għall-bini bl-agħar rendiment li għalih ma huwiex teknikament u ekonomikament fattibbli li jinkiseb standard tal-bini b'emissjonijiet żero, u li tittrasforma bini jew unità ta' bini:

(a)  qabel l-1 ta' Jannar 2027, f'binja b'użu ta' kważi żero enerġija;

(b)  mill-1 ta' Jannar 2027, f'binja b'emissjonijiet żero;

20.  "rinnovazzjoni profonda fi stadji" tfisser rinnovazzjoni profonda mwettqa f'għadd massimu ta' stadji, skont il-passi stabbiliti f'passaport tar-rinnovazzjoni f'konformità mal-Artikolu 10, li tista' tinkludi l-użu ta' kuntratti tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

21.  "rinnovazzjoni maġġuri" tfisser rinnovazzjoni ta' binja meta jew, skont l-għażla ta' Stat Membru:

(a)  il-kost totali għar-rinovazzjoni marbuta mal-involukru tal-bini jew is-sistemi tekniċi użati fil-bini tkun ogħla minn 25 % tal-valur tal-bini, eskluż il-valur tal-art li fuqha qiegħed il-bini; jew

(b)  aktar minn 25 % tal-erja tal-uċuħ tal-involukru tal-bini tkun rinnovata.

▌

22.  "emissjonijiet operattivi tal-gassijiet serra" tfisser l-emissjonijiet tal-gassijiet serra assoċjati mal-konsum tal-enerġija tas-sistemi tekniċi użati fil-bini matul l-użu u t-tħaddim tal-bini;

23.  "emissjonijiet ta' gassijiet serra tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu" tfisser l-emissjonijiet ikkombinati ta' gassijiet serra assoċjati mal-bini fl-istadji kollha taċ-ċiklu tal-ħajja tiegħu, b'kunsiderazzjoni tal-benefiċċji mill-użu mill-ġdid u r-riċiklaġġ fi tmiem il-ħajja, mill-"benniena" (l-estrazzjoni tal-materja prima li tintuża fil-kostruzzjoni tal-bini) matul il-produzzjoni u l-ipproċessar tal-materjal, u l-istadju tat-tħaddim tal-bini, sat-"tmiem il-ħajja" (id-dekostruzzjoni tal-bini u l-użu mill-ġdid, ir-riċiklaġġ, irkupru ieħor u r-rimi tal-materjali tiegħu);

24.  "potenzjal ta' tisħin globali taċ-ċiklu tal-ħajja" jew "GWP taċ-ċiklu tal-ħajja" tfisser indikatur li jikkwantifika l-kontributi potenzjali ta' tisħin globali ta' bini tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tiegħu;

25.  "inċentivi opposti" tfisser inċentivi maqsuma kif definiti fl-Artikolu 2(52) ta' [EED riformulata];

26.  "faqar enerġetiku" tfisser faqar enerġetiku kif definit fl-Artikolu 2(49) ta' [EED riformulata];

27.  "unitajiet domestiċi vulnerabbli" tfisser unitajiet domestiċi f'faqar enerġetiku jew f'riskju tiegħu, jew unitajiet domestiċi, inklużi dawk b'introjtu medju baxx, li huma partikolarment esposti għal kostijiet għoljin tal-enerġija u li ma għandhomx il-mezzi biex jirrinnovaw il-bini li jokkupaw;

28.  "standard Ewropew" jew "standard EN" tfisser standard adottat mill-Kumitat Ewropew dwar l-Istandardizzazzjoni, il-Kumitat Ewropew dwar l-Istandardizzazzjoni Elettroteknika jew l-Istitut Ewropew dwar l-Istandards tat-Telekomunikazzjoni, u magħmul disponibbli għall-użu pubbliku;

29.  "ċertifikat dwar ir-rendiment fl-użu tal-enerġija" tfisser ċertifikat rikonoxxut minn Stat Membru jew minn persuna ġuridika deżinjata minnu, li jindika r-rendiment ta' bini jew ta' unità ta' bini fl-użu tal-enerġija u l-klima, ikkalkolata skont metodoloġija adottata f'konformità mal-Artikolu 4;

30.  "koġenerazzjoni" tfisser il-ġenerazzjoni simultanja fi proċess wieħed ta' enerġija termika u enerġija elettrika jew mekkanika;

31.  "livell kostottimali" tfisser il-livell tar-rendiment fl-użu tal-enerġija li jwassal għall-inqas kost tul iċ-ċiklu skont kif stmat tal-ħajja ekonomika tal-bini, stabbilit billi tiġi applikata l-metodolġija kostottimatli fejn:

(a)  l-inqas kost jiġi ddeterminat billi jiġu kkunsidrati:

(i)  tal-kategorija u l-użu tal-bini kkonċernat:

(ii)  tal-kostijiet relatati mal-investiment fuq l-enerġija abbażi tat-tbassir uffiċjali;

(iii)  tal-kostijiet tal-manutenzjoni u tal-operat, inklużi l-kostijiet u l-iffrankar enerġetiku b'kunsdierazzjoni tal-kost tal-kwoti tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra;

(iv)  tal-esternalitajiet ambjentali u tas-saħħa tal-użu tal-enerġija;

(v)  tal-qligħ mill-enerġija prodotta fuq il-post, fejn applikabbli;

(vi)  tal-kostijiet tal-ġestjoni tal-iskart, fejn applikabbli; ▌

(via)   esternalitajiet soċjali ta' rinnovazzjonijiet ta' bini, kostruzzjoni, demolizzjoni inkluża l-modifika ta' żoni mibnija;

(b)  iċ-ċiklu skont kif stmat tal-ħajja ekonomika għandu jiġi ddeterminat minn kull Stat Membru u jirreferi għall-bqija taċ-ċiklu skont kif stmat tal-ħajja ekonomika ta' bini fejn ir-rekwiżiti tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jkunu stabbiliti għall-bini kollu, jew għaċ-ċiklu skont kif stmat tal-ħajja ekonomika mistenni ta' element tal-bini fejn ir-rekwiżiti tar-rendiment fl-użu tal-enerġija huma stabbiliti għall-elementi tal-bini.

Il-livell kostottimali għandu jkun fil-firxa ta' livelli li joħorġu mir-rendiment meta l-analiżi tal-kostbenefiċċju kkalkolat matul iċ-ċiklu skont kif stmat tal-ħajja ekonomika jirriżulta pożittiv;

32.  "punt tal-irriċarġjar" tfisser punt tal-irriċarġjar kif definit fl-Artikolu 2(41) ta' [AFIR];

32a.  "kablaġġ mgħoddi minn qabel" tfisser il-miżuri kollha li huma meħtieġa biex jippermettu l-installazzjoni ta' punti tal-iċċarġjar, inklużi t-trażmissjoni tad-data, ir-rotot tal-kablaġġ, l-ispazji għat-transformers u l-arloġġi tal-elettriku, u t-titjib tal-bord elettriku;

33.  "sistema iżolata mikro" tfisser kwalunkwe sistema b'konsum ta' inqas minn 500 GWh fis-sena 2022, fejn ma jkun hemm l-ebda konnessjoni ma' sistemi oħra;

34.  "iċċarġjar intelliġenti" tfisser iċċarġjar intelliġenti kif definit fl-Artikolu 2(14 l) tad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata];

35.  "iċċarġjar bidirezzjonali" tfisser iċċarġjar bidirezzjonali kif definit fl-Artikolu 2(14n) tad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata];

35a.   "punt tal-irriċarġjar konness b'mod diġitali" tfisser punt tal-irriċarġjar li jista' jibgħat u jirċievi informazzjoni f'ħin reali, li jista' jikkomunika b'mod bidirezzjonali mal-grilja tal-elettriku u l-vettura elettrika, u li jista' jiġi mmonitorjat u kkontrollat mill-bogħod, inkluż biex tibda u titwaqqaf is-sessjoni tal-irriċarġjar u jitkejlu l-flussi tal-elettriku;

36.  "standards tal-portafoll ipotekarju" tfisser mekkaniżmi li jirrikjedu lis-selliefa ipotekarji, inkluż banek, investituri, u istituzzjonijiet finanzjarji oħrajn, bħal detenturi finali ta' ipoteki miżmuma f'veikoli bi skop speċjali, kumpaniji tat-titolizzazzjoni u korpi intermedji, biex jistabbilixxu perkors biex iżidu r-rendiment enerġetiku medjan tal-portafoll ta' bini kopert mill-ipoteki tagħhom lejn l-2030 u l-2050, bil-ħsieb li jiġu żgurati soluzzjonijiet affidabbli, ibbażati fuq l-evidenza u ekonomikament aċċessibbli għall-klijenti tagħhom skont l-ambizzjoni ta' dekarbonizzazzjoni tal-Unjoni u l-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini u l-miri tal-enerġija rilevanti fil-qasam tal-konsum tal-enerġija fil-bini, abbażi tad-definizzjoni ta' attivitajiet ekonomiċi sostenibbli fit-Tassonomija tal-UE u skont iċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u l-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja, f'konformità ma' din id-Direttiva;

36a.   "skema finanzjarja pay-as-you-save (ħallas waqt li tiffranka)" tfisser skema ta' self iddedikata esklużivament għat-titjib tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, fejn il-ħlasijiet lura annwalizzati fuq is-self ma jaqbżux l-ekwivalenti monetarju tal-iffrankar enerġetiku annwali, filwaqt li jitqies l-indiċjar tal-kost tal-enerġija u r-rifinanzjament tas-self;

36b.   "parametru referenzjarju tal-bini fl-użu tal-enerġija" tfisser pjattaforma ta' informazzjoni biex tiżvela pubblikament ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija u l-konsum annwali ta' bini wieħed u b'ħafna unitajiet matul iż-żmien, meta mqabbla ma' bini ieħor simili jew għal simulazzjonijiet immudellati ta' bini ta' referenza mibni fuq standard speċifiku, bħal standards minimi tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, u bl-użu tal-firxa tal-klassijiet tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija.

37.  "reġistru diġitali tal-bini" tfisser repożitorju komuni għad-data rilevanti kollha dwar il-bini, inkluża data relatata mar-rendiment fl-użu tal-enerġija bħaċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, il-passaporti ta' rinnovazzjoni u l-indikaturi tal-potenzjal ta' intelliġenza, kif ukoll fuq il-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja u l-kwalità ambjentali interna, li jiffaċilita t-teħid ta' deċiżjonijiet infurmati u l-kondiviżjoni tal-informazzjoni fis-settur tal-kostruzzjoni, fost is-sidien u l-okkupanti tal-bini, l-istituzzjonijiet finanzjarji u l-awtoritajiet pubbliċi;

38.  "sistema ta' arja kkondizzjonata" tfisser numru ta' komponenti magħqudin li jkunu meħtieġa biex tkun ipprovduta forma ta' trattament tal-arja interna, li permezz tagħhom it-temperatura hija kkontrollata jew tista' titbaxxa;

39.  "sistema tat-tisħin" tfisser taħlita tal-komponenti meħtieġa biex tkun ipprovduta forma ta' trattament tal-arja interna, li permezz tagħha tiżdied it-temperatura;

40.  "ġeneratur tas-sħana" tfisser il-parti ta' sistema tat-tisħin li tiġġenera sħana utli għall-użi identifikati fl-Anness I, bl-użu ta' wieħed jew aktar mill-proċessi li ġejjin:

(a)  il-kombustjoni ta' fjuwils, pereżempju, f'bojler;

(b)  l-effett Joule, li jseħħ fl-elementi tat-tisħin ta' sistema tat-tisħin b'reżistenza elettrika;

(c)  il-ġbir ta' sħana mill-arja ambjentali, mill-arja tal-egżost tal-ventilazzjoni, jew mill-ilma jew minn sors ta' sħana ta' taħt l-art bl-użu ta' pompa tas-sħana;

40a.   "pompa tas-sħana" tfisser magna, apparat jew installazzjoni li tittrasferixxi s-sħana minn sors bħall-arja, l-ilma jew l-art, lejn riżervi bħal bini jew applikazzjonijiet industrijali għall-fini tal-forniment ta' tisħin, tkessiħ jew ilma sħun domestiku;

41.  "ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija" tfisser ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija kif definit fl-Artikolu 2, il-punt (29), tad-Direttiva (UE) .../... [id-Direttiva dwar l-Effiċjenza tal-Enerġija riformolata]

42.  "bojler" tfisser il-qafas tal-bojler ikkumbinat mal-unità tal-ħruq li ġew iddisinjati biex flimkien jittrażmettu s-sħana li tinħoloq bil-ħruq u tiġi trażmessa fil-fluwidi;

43.  "saħħa effettiva" tfisser l-ogħla saħħa kalorifika, espress f'kW speċifikata u ggarantita mill-manifattur bħala dik li toħroġ waqt tħaddim kontinwu b'konformita' mal-effiċjenza utilizzabbli indikata mill-manifattur;

44.  "tisħin distrettwali" jew "tkessiħ distrettwali" tfisser id-distribuzzjoni ta' enerġija termika f'forma ta' fwar, ilma sħun jew likwidi mkessħin, minn sors ta' produzzjoni ċentrali permezz ta' network lill-bini jew siti multipli, għall-użu ta' tisħin jew tkessiħ ta' spazju jew proċess;

44a.  "distrett integrat" tfisser distrett magħżul abbażi ta' analiżi tal-istokk tal-bini, li tqis il-potenzjali speċifiċi taż-żona għal miżuri tal-effiċjenza enerġetika permezz ta' objettivi ċari u li jistgħu jitkejlu u li tiżviluppa mudelli ta' pjan direzzjonali tar-rinnovazzjoni għal tipi ta' bini simili, wara analiżi adegwata tal-kondizzjonijiet lokali, bil-għan li jkun hemm trasformazzjoni rapida, effiċjenti fl-użu tar-riżorsi u kkoordinata reċiprokament tal-bini, kif ukoll aspetti oħrajn, bħall-istruttura soċjali, il-kondizzjonijiet ekonomiċi u ambjentali u l-infrastruttura tal-provvista tal-enerġija tal-bini;

45.  "erja utli tal-art" tfisser l-erja tal-art ta' bini meħtieġa bħala parametru biex jiġu kkwantifikati l-kondizzjonijiet speċifiċi tal-użu li huma espressi għal kull unità tal-erja tal-art u għall-applikazzjoni tas-simplifikazzjonijiet u r-regoli tat-tqassim f'żoni u tar-riallokazzjoni, b'kunsiderazzjoni tal-istandards nazzjonali, Ewropej u internazzjonali;

45a.   "sħana mormija" tfisser sħana inevitabbli ġġenerata bħala prodott sekondarju f'installazzjonijiet industrijali jew tal-ġenerazzjoni tal-elettriku, jew f'settur terzjarju, li tiġi dissipata bla ma tintuża fl-arja jew fl-ilma bla aċċess għal sistema ta' tisħin jew tkessiħ distrettwali, fejn ikun intuża jew ser jintuża l-proċess ta' koġenerazzjoni jew fejn il-koġenerazzjoni mhix fattibbli;

46.  "erja tal-art ta' referenza" tfisser l-erja tal-art użata bħala daqs ta' referenza għall-valutazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija ta' bini, ikkalkulata bħala s-somma tal-erjas utli tal-art tal-ispazji fl-involukru tal-bini speċifikat għall-valutazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

47.  "konfini tal-valutazzjoni" tfisser il-konfini fejn titkejjel jew tiġi kkalkulata l-enerġija kkonsenjata u esportata;

48.  "fuq il-post" tfisser il-proprjetà u l-art li fuqha jinsab il-bini u l-bini nnifsu;

49.  "enerġija minn sorsi rinnovabbli prodotta fil-qrib" tfisser enerġija minn sorsi rinnovabbli prodotta f'perimetru fil-livell lokali jew distrettwali tal-bini vvalutat, li tissodisfa l-kondizzjonijiet kollha li ġejjin:

(a)  tista' titqassam u tintuża biss f'dak il-perimetru fil-livell lokali u distrettwali permezz ta' network ta' distribuzzjoni ddedikat;

(b)  tippermetti l-kalkolu ta' fattur speċifiku tal-enerġija primarja validu biss għall-enerġija minn sorsi rinnovabbli prodotta f'dak il-perimetru fil-livell lokali jew distrettwali; kif ukoll

(c)  tista' tintuża fuq il-post tal-bini vvalutat permezz ta' konnessjoni ddedikata mas-sors tal-produzzjoni tal-enerġija, u l-konnessjoni ddedikata tirrikjedi tagħmir speċifiku għall-provvista sikura u l-metraġġ tal-enerġija għall-użu proprju tal-bini vvalutat;

50.  "servizzi tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija (EPB)" tfisser is-servizzi, bħat-tisħin, it-tkessiħ, il-ventilazzjoni, l-ilma sħun domestiku u d-dawl u oħrajn li għalihom l-użu tal-enerġija jitqies fir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija;

51.  "ħtiġijiet tal-enerġija" tfisser l-enerġija li trid titwassal lil, jew tiġi estratta minn, spazju kkondizzjonat biex jinżammu l-kondizzjonijiet tal-ispazju maħsuba matul perjodu ta' żmien partikolari, b'kunsiderazzjoni tat-telf tat-trażmissjoni u tal-ventilazzjoni u kisbiet solari u interni f'konformità mal-istandards EN, mingħajr ma jitqiesu l-ineffiċjenzi ta' kwalunkwe sistema teknika użata fil-bini;

52.  "użu tal-enerġija" tfisser input tal-enerġija għal sistema teknika użata fil-bini li tipprovdi servizz EPBP maħsub biex jissodisfa ħtieġa ta' enerġija;

53.  "użu proprju" tfisser parti minn enerġija rinnovabbli prodotta fuq il-post jew fil-qrib użata b'mod simultanju minn sistemi tekniċi fuq il-post għal servizzi EPB;

54.  "użi oħra fuq il-post" tfisser enerġija użata fuq il-post għal użi għajr servizzi EPB, u tista' tinkludi tagħmir, tagħbijiet mixxellanji u anċillari, sistemi ta' ħżin tal-enerġija tal-batteriji domestiċi jew punti tal-irriċarġjar tal-elettromobbiltà;

55.  "intervall tal-kalkolu" tfisser l-intervall ta' ħin diskret użat għall-kalkolu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

56.  "enerġija fornuta" tfisser enerġija, espressa għal kull vettur tal-enerġija, fornuta lis-sistemi tekniċi użati fil-bini permezz tal-konfini tal-valutazzjoni, biex tissodisfa l-użi meqjusa jew biex tipproduċi l-enerġija esportata;

57.  "enerġija esportata" tfisser, espressa għal kull vettur tal-enerġija u għal kull fattur tal-enerġija primarja, il-proporzjon tal-enerġija rinnovabbli li tiġi esportata lejn il-grilja tal-enerġija minflok ma tintuża fuq il-post għall-użu proprju jew għal użi oħra fuq il-post;

57a.   "materjal sekondarju" tfisser materjal irkuprat minn użu preċedenti jew minn skart li jissostitwixxi materjali primarji kif definit fl-istandard tal-qafas tal-kostruzzjoni EN 15643;

57b.  "spazju għall-parkeġġ tar-roti" tfisser spazju deżinjat għal mill-inqas rota waħda, li jipprovdi ħażna sikura u faċli għal varjetà ta' tipi ta' roti u li jista' jinxtegħel u jkun protett mit-temp;

57c.  "fiżikament maġenb" tfisser parkeġġ tal-karozzi li huwa maħsub għar-residenti, għall-viżitaturi, jew għall-ħaddiema ta' binja, li jinsab fiż-żona tal-proprjetà tal-bini jew li jinsab fil-viċinanza diretta tal-bini;

57d.   "ċirkolarità" tfisser it-tnaqqis tal-ħtieġa tal-estrazzjoni ta' materjali verġni permezz tat-tnaqqis tad-domanda għal materjali ġodda, permezz tat-tiswija, l-użu mill-ġdid, l-adattament għal skop differenti, u r-riċiklaġġ ta' materjali użati u permezz tal-estensjoni tal-ħajja tal-prodotti u tal-bini;

57e.  "suffiċjenza" tfisser il-minimizzazzjoni tad-domanda għall-enerġija, il-materjali, l-art, l-ilma, u għal riżorsi naturali oħra matul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini u tal-oġġetti;

57f.   "lista ta' materjali" tfisser rekord tat-tip, tas-sors u tal-kwantità ta' prodotti u ta' materjali tal-kostruzzjoni li jintużaw biex jinbena jew jiġi rinnovat bini, li jaffettwa l-prestazzjoni termali tiegħu u l-effiċjenza teknika tas-sistema f'konformità mal-Anness I, kif ukoll il-prestazzjoni tar-reazzjoni għan-nar u l-kwalità ambjentali interna tiegħu;

57g.  "kwalità ambjentali interna" tfisser sett ta' parametri relatati ma' bini li jinkludu l-kwalità tal-arja interna, il-kumdità termali, id-dawl, u l-akustiċi li jaffettwaw is-saħħa u l-benesseri tal-okkupanti tiegħu;

57h.  "klima interna tajba għas-saħħa" tfisser l-ambjent ta' ġewwa ta' bini, li jottimizza s-saħħa, il-kumdità u l-benesseri tal-okkupanti f'konformità ma' livelli speċifiċi ta' prestazzjoni, inklużi dawk relatati mad-dawl il-jum, il-kwalità tal-arja ta' ġewwa u l-kumdità termali, bħall-mitigazzjoni tat-tisħin żejjed u t-titjib tal-kwalità akustika.

Artikolu 3

Pjan nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini

1.  Kull Stat Membru għandu jistabbilixxi pjan nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini biex jiżgura r-rinnovazzjoni tal-istokk nazzjonali ta' bini residenzjali u bini mhux residenzjali, kemm pubbliku kif ukoll privat, fi stokk ta' bini effiċjenti ħafna fl-użu tal-enerġija u dekarbonizzat sal-2050, bl-objettiv tat-trasformazzjoni tal-bini eżistenti f'bini b'emissjonijiet żero.

Kull pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini għandu jikkonforma mal-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel" u għandu jinkludi:

(a)  ħarsa ġenerali tal-istokk tal-bini nazzjonali għal tipi differenti ta' bini, inkluż is-sehem tagħhom fl-istokk tal-bini, b'mod partikolari l-bini kategorizzat bħala protett uffiċjalment bħala parti minn ambjent deżinjat jew minħabba l-mertu speċjali arkitettoniku jew storiku tiegħu, perjodu ta' kostruzzjoni u żoni klimatiċi ta' kull Stat Membru, abbażi, skont il-każ, ta' teħid ta' kampjuni statistiċi, il-parametru referenzjarju tal-enerġija u tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja u l-bażi tad-data nazzjonali għaċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija skont l-Artikolu 19, ħarsa ġenerali lejn l-ostakli tas-suq u l-fallimenti tas-suq, is-sehem tal-unitajiet domestiċi vulnerabbli u ħarsa ġenerali lejn il-kapaċitajiet fis-setturi tal-kostruzzjoni, tal-effiċjenza enerġetika u tal-enerġija rinnovabbli, kif ukoll id-disponibbiltà ta' punti uniċi ta' servizz stabbiliti skont l-Artikolu 15a ta' din id-Direttiva u l-Artikolu 21(2a) tad-Direttiva (UE) .../... [EED riformulata];

(aa)  ħarsa ġenerali lejn il-politiki implimentati u ppjanati, inklużi dawk skont il-Patt għall-Ħiliet stabbilit fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-1 ta' Lulju 2020 bit-titolu "Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza", biex tiżdied id-disponibbiltà ta' professjonisti kwalifikati fis-setturi tal-kostruzzjoni, l-effiċjenza u l-enerġija rinnovabbli, l-investimenti fl-iżvilupp tal-ħiliet meħtieġa, inkluż it-titjib tal-ħiliet jew it-taħriġ mill-ġdid u programmi mmirati ta' taħriġ u edukazzjoni, kemm għall-partijiet interessati pubbliċi kif ukoll privati, abbażi ta' valutazzjoni kwantitattiva u kwalitattiva bl-użu ta' indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni kif stabbilit fl-Anness II, biex jintlaħqu l-miri, f'konformità ma' din id-Direttiva u l-ħtiġijiet tas-suq li jirriżultaw għal professjonisti tas-sengħa fis-settur tal-kostruzzjoni u r-rinnovazzjoni;

(b)  pjan direzzjonali b'miri stabbiliti fil-livell nazzjonali u indikaturi tal-progress li jistgħu jitkejlu, u skadenzi speċifiċi għall-bini eżistenti kollu biex jinkisbu klassijiet ogħla tar-rendiment fl-użu tal-enerġija sal-2030, l-2040 u l-2050, favur l-għan tan-newtralità klimatika għall-2050, biex ikun żgurat stokk tal-bini nazzjonali effiċjenti ħafna fl-użu tal-enerġija u dekarbonizzat u t-trasformazzjoni tal-bini eżistenti f'bini b'emissjonijiet żero sal-2050;

(c)  ħarsa ġenerali lejn il-politiki u l-miżuri implimentati u ppjanati inkluża d-durata tagħhom fil-konsistenza mal-implimentazzjoni tal-pjan direzzjonali skont il-punt (b) ta' dan is-subparagrafu, inkluż dawk stabbiliti fil-pjanijiet nazzjonali integrati tal-enerġija u l-klima notifikati lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 3 tar-Regolament (UE) 2018/1999, b'enfasi partikolari fuq l-unitajiet domestiċi vulnerabbli u persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali;

(d)  pjan direzzjonali dettaljat sal-2050 tal-ħtiġijiet ta' investiment għall-implimentazzjoni tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini, is-sorsi u l-miżuri ta' finanzjament pubbliku u privat, u r-riżorsi amministrattivi għar-rinnovazzjoni tal-bini, inklużi dawk stabbiliti fil-pjanijiet nazzjonali tal-enerġija u l-klima notifikati lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 3 tar-Regolament (UE) 2018/1999;

(da)  pjan direzzjonali dwar it-tnaqqis tal-faqar enerġetiku u l-iffrankar enerġetiku miksub fost l-unitajiet domestiċi vulnerabbli u l-persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali li jinkludi miri stabbiliti fil-livell nazzjonali u ħarsa ġenerali lejn il-politiki implimentati u ppjanati u l-miżuri ta' finanzjament li jappoġġaw l-eliminazzjoni tal-faqar enerġetiku.

1a.   Il-pjan direzzjonali msemmi fil-paragrafu 1, it-tieni subparagrafu, il-punt (b), għandu jinkludi:

(a)   miri nazzjonali u emissjonijiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu għal tipoloġiji differenti ta' bini li għandhom jiġu stabbiliti wara l-eżerċizzju ta' rendikont globali, għas-snin 2025, 2030, 2035, 2040, f'konformità mal-mekkanimżu ta' ratchet stabbilit fil-Ftehim ta' Pariġi u pjan direzzjonali tal-prestazzjoni tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu konformi mal-1,5 grad, kif ukoll il-miri nazzjonali indikattivi li għandhom l-għan li jiksbu r-rinnovazzjoni profonda ta' mill-inqas 35 miljun unità tal-bini sal-2030 biex jappoġġaw l-ilħuq ta' rata annwali ta' rinnovazzjoni tal-enerġija ta' 3 % jew aktar għall-perjodu sal-2050;

(b)  id-disponibbiltà stmata ta' materjali tal-kostruzzjoni, materjali ta' rinnovazzjoni, inklużi elementi tal-bini prefabbrikati, bħal dawk b'iżolament, fotovoltajċi solari integrati fil-bini, materjali b'kontenut riċiklat, materjali sekondarji tal-bini, u, jekk ikun hemm, materjali lokali sostenibbli, kif ukoll miri nazzjonali għall-użu ċirkolari ta' materjali, kontenut riċiklat u materjali sekondarji f'konformità mar-Regolament (UE) Nru 305/2011(26), u s-suffiċjenza għal kull perjodu ta' ħames snin;

(c)   il-konsum tal-enerġija primarja u finali tal-istokk tal-bini nazzjonali u t-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra operattivi tiegħu;

(d)   skedi ta' żmien speċifiċi għall-bini biex jinkisbu klassijiet ta' rendiment fl-użu tal-enerġija ogħla minn dawk skont l-Artikolu 9(1), sal-2030 u kull ħames snin wara dan, f'konformità mal-perkors għat-trasformazzjoni tal-istokktal-bini nazzjonali f'bini b'emissjonijiet żero;

(e)  ħarsa ġenerali lejn il-potenzjal kosteffettiv, id-disponibbiltà u l-produzzjoni u l-konsum mistennija ta' enerġija rinnovabbli użati għat-tisħin u t-tkessiħ għall-bini, diżaggregat mit-teknoloġija u l-fjuwils;

(f)  miri nazzjonali dwar il-kostruzzjoni u r-rinnovazzjoni ta' sistemi ta' tisħin u tkessiħ fil-livell distrettwali f'konformità mal-valutazzjoni komprensiva tat-tisħin u t-tkessiħ imsemmija fl-Artikolu 23 tad-Direttiva (UE) …/... [Direttiva dwar l-Effiċjenza fl-Enerġija riformulata];

(g)  perkors b'miri numeriċi għall-użu tal-enerġija solari u tal-pompi tas-sħana fil-bini f'konformità mal-Artikolu 9a;

(h)   pjanijiet nazzjonali ta' eliminazzjoni gradwali għall-użu tal-fjuwils fossili fil-bini bil-ħsieb ta' eliminazzjoni gradwali ppjanata sal-2035 u jekk dan ma jkunx fattibbli kif muri lill-Kummissjoni, sa mhux aktar tard mill-2040;

(i)   stima bbażata fuq l-evidenza tal-iffrankar enerġetiku, it-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra, u l-benefiċċji usa', inkluża l-kwalità ambjentali interna, li jistgħu jkunu bbażati fuq approċċ distrettwali integrat;

(j)   stimi għall-kontribut tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini biex tintlaħaq il-mira nazzjonali vinkolanti tal-Istat Membru għall-emissjonijiet ta' gassijiet serra skont ir-Regolament (UE) .../... [ir-Regolament dwar il-Kondiviżjoni tal-Isforzi rivedut], il-miri tal-effiċjenza enerġetika tal-Unjoni f'konformità mad-Direttiva (UE) .../.... [EED riformulata], il-miri tal-Unjoni għall-enerġija rinnovabbli, inkluża l-mira ▌għas-sehem tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli fis-settur tal-bini f'konformità mad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata], u l-mira klimatika tal-Unjoni għall-2030 u l-mira tan-newtralità klimatika għall-2050 f'konformità mar-Regolament (UE) 2021/1119;

2.  Kull ħames snin, kull Stat Membru għandu jħejji u jippreżenta lill-Kummissjoni l-abbozz tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tiegħu, bl-użu tal-mudell fl-Anness II. Kull Stat Membru għandu jibgħat l-abbozz tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tiegħu flimkien mal-abbozz tal-pjan nazzjonali integrat għall-enerġija u l-klima msemmi fl-Artikolu 9 tar-Regolament (UE) 2018/1999 u l-valutazzjoni komprensiva tiegħu tat-tisħin u tat-tkessiħ skont l-Artikolu 23 tad-Direttiva (UE) .../... [EED riformulata], u, meta l-Istati Membri jippreżentaw abbozz ta' aġġornament, l-abbozz tal-aġġornament tiegħu msemmi fl-Artikolu 14 ▌tar-Regolament (UE) 2018/1999. B'deroga mill-Artikolu 9(1) u l-Artikolu 14(1) ta' dak ir-Regolament, l-Istati Membri għandhom jippreżentaw l-ewwel abbozz tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini lill-Kummissjoni sat-30 ta' Ġunju 2024, u soġġett għall-konsultazzjoni separata prevista fil-paragrafu 3 ta' dan l-Artikolu.

3.  Biex jappoġġaw l-iżvilupp tal-istrateġija ta' rinnovazzjoni fit-tul pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tiegħu, kull Stat Membru għandu jinvolvi lill-awtoritajiet reġjonali u lokali fl-abbozzar tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini biex jiffaċilita l-inklużjoni ta' pjanijiet ta' azzjoni jew investimenti lokali u għandu jwettaq konsultazzjoni pubblika dwar l-abbozz tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tiegħu qabel ma jippreżentah lill-Kummissjoni. Il-konsultazzjoni pubblika għandha tinvolvi b'mod partikolari lill-awtoritajiet lokali u reġjonali u sħab soċjoekonomiċi oħra, inklużi s-soċjetà ċivili u l-korpi li jaħdmu ma' unitajiet domestiċi vulnerabbli. Il-konsultazzjoni pubblika għandha tkopri evalwazzjonijiet ex ante u ex post tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini u tinkludi għażliet dwar it-tfassil tal-politiki pubbliċi, il-programmi, l-inċentivi, kif ukoll is-salvagwardji soċjali, li jistgħu jinkludu dawk imsemmija fl-Artikolu 15, biex jiġu żgurati l-aċċessibbiltà, il-konvenjenza u l-aċċessibbiltà ekonomika tas-soluzzjonijiet ta' rinnovazzjoni. Kull Stat Membru għandu jannessa sommarju tar-riżultati tal-konsultazzjoni pubblika tiegħu għall-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tiegħu. Kull Stat Membru għandu jqis kif xieraq il-fehmiet tal-partijiet ikkonċernati espressi fl-evalwazzjonijiet ex ante u ex post u jispjega kif dawn ġew riflessi fil-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini finali tiegħu.

4.  Il-Kummissjoni għandha tivvaluta l-abbozzi tal-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini, b'mod partikolari:

(a)  jekk il-livell ta' ambizzjoni tal-miri stabbiliti fil-livell nazzjonali huwiex suffiċjenti u konformi mal-impenji nazzjonali dwar il-klima u l-enerġija stabbiliti fil-pjanijiet integrati nazzjonali dwar l-enerġija u l-klima;

(b)  jekk il-politiki u l-miżuri humiex biżżejjed biex jintlaħqu l-miri nazzjonali stabbiliti;

(c)  jekk l-allokazzjoni tar-riżorsi baġitarji u amministrattivi hijiex biżżejjed għall-implimentazzjoni tal-pjan;

(ca)   il-kondizzjonijiet għall-iskemi ta' finanzjament għar-rinnovazzjoni li jiffunzjonaw ikunu adegwati biex tintlaħaq il-mira nazzjonali għall-mitigazzjoni tal-faqar enerġetiku u għall-inklużjoni b'suċċess tal-konsumaturi foqra fl-enerġija u tal-unitajiet domestiċi vulnerabbli;

(cb)  il-pjan iqis l-objettivi tad-Direttiva 2008/50/KEE(27) u jiżgura l-konsistenza mal-leġiżlazzjoni applikabbli u l-protezzjoni tal-ambjent u tas-saħħa tal-bniedem;

(cc)  il-pjan jagħti prijorità lill-bini bl-agħar rendiment li jintuża għal skopijiet residenzjali;

(d)  jekk il-konsultazzjoni pubblika skont il-paragrafu 3 kinitx inklużiva biżżejjed; ▌

(e)  jekk il-pjan jikkonformax mar-rekwiżiti tal-paragrafu 1 u mal-mudell fl-Anness II;

(ea)   jekk l-awtoritajiet nazzjonali u lokali jeħtieġux l-assistenza teknika biex jiffaċilitaw l-implimentazzjoni ta' dawn il-pjanijiet;

(eb)  jekk il-pjan jipprevedix biżżejjed ħaddiema tas-sengħa u inizjattivi effettivi ta' taħriġ u ħiliet.

Wara li tikkonsulta lill-Kumitat stabbilit bl-Artikolu 30, il-Kummissjoni tista' toħroġ rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi lill-Istati Membri f'konformità mal-Artikolu 9(2) u mal-Artikolu 34 tar-Regolament (UE) 2018/1999.

Fir-rigward tal-ewwel abbozz tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini, il-Kummissjoni tista' toħroġ rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi lill-Istati Membri mhux aktar tard minn sitt xhur wara li l-Istat Membru jkun ippreżenta dak il-pjan.

5.  F'kull reviżjoni, Stat Membru għandu jqis kif xieraq kwalunkwe rakkomandazzjoni mill-Kummissjoni fil-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini finali tiegħu. Jekk l-Istat Membru kkonċernat ma jindirizzax rakkomandazzjoni jew parti sostanzjali minnha, huwa għandu jipprovdi ġustifikazzjoni lill-Kummissjoni u jippubblika r-raġunijiet tiegħu.

6.  Kull ħames snin, kull Stat Membru għandu jippreżenta l-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tiegħu, bl-użu tal-mudell fl-Anness II. Kull Stat Membru għandu jippreżenta l-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tiegħu flimkien mal-pjan nazzjonali integrat tiegħu dwar l-enerġija u l-klima msemmi fl-Artikolu 3 tar-Regolament (UE) 2018/1999 u, meta l-Istati Membri jippreżentaw aġġornament, l-aġġornament tiegħu msemmi fl-Artikolu 14 ta' dak ir-Regolament B'deroga mill-Artikolu 3(1) u mill-Artikolu 14(2) ta' dak ir-Regolament, l-Istati Membri għandhom jippreżentaw l-ewwel abbozz ta' pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini lill-Kummissjoni sat-30 ta' Ġunju 2024 u l-pjanijiet finali ta' rinnovazzjoni sat-30 ta' Ġunju 2025.

7.  Kull Stat Membru għandu jannessa d-dettalji tal-implimentazzjoni tal-istrateġija ta' rinnovazzjoni fit-tul jew il-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini l-aktar riċenti tiegħu mal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini finali▌ għall-istrateġija ta' rinnovazzjoni fit-tul tiegħu. Kull Stat Membru għandu jiddikjara jekk intlaħqux il-miri nazzjonali tiegħu.

8.  Kull Stat Membru għandu jinkludi fir-rapporti nazzjonali integrati tiegħu ta' progress dwar l-enerġija u l-klima, f'konformità mal-Artikoli 17 u 21 tar-Regolament (UE) 2018/1999, informazzjoni dwar l-implimentazzjoni tal-miri nazzjonali msemmija fil-paragrafu 1, il-punt (b), ta' dan l-Artikolu u l-kontribut tal-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini għall-ksib tal-mira nazzjonali vinkolanti tal-Istat Membru għall-emissjonijiet ta' gassijiet serra skont ir-Regolament (UE).../... [ir-Regolament dwar il-Kondiviżjoni tal-Isforzi rivedut], il-miri tal-effiċjenza enerġetika tal-Unjoni f'konformità mad-Direttiva (UE).../... [EED riformulata], il-miri tal-Unjoni għall-enerġija rinnovabbli, inkluża l-mira indikattiva għas-sehem tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli fis-settur tal-bini f'konformità mad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata], u l-mira klimatika tal-Unjoni għall-2030 u l-mira tan-newtralità klimatika għall-2050 f'konformità mar-Regolament (UE) 2021/1119.

Artikolu 3a

Approċċ distrettwali integrat għar-rinnovazzjoni tal-bini

1.  L-Istati Membri jistgħu jagħtu s-setgħa lill-awtoritajiet reġjonali u lokali biex jidentifikaw distretti integrati sabiex jintroduċu programmi integrati ta' rinnovazzjoni (IRPs) fil-livell distrettwali. L-IRPs għandhom jindirizzaw il-mudell soċjali, l-enerġija, il-mobbiltà, l-infrastrutturi ekoloġiċi, it-trattament tal-iskart u tal-ilma, u l-ġestjoni u aspetti oħra tal-ippjanar urban li għandhom jitqiesu fil-livell distrettwali, u għandhom iqisu r-riżorsi lokali u reġjonali, iċ-ċirkolarità u s-suffiċjenza.

2.  L-IRPs għandhom iqisu l-valutazzjonijiet komprensivi tat-tisħin u t-tkessiħ imsemmija fl-Artikolu 14(1) tad-Direttiva 2012/27/UE, ir-rinnovazzjoni jew il-kostruzzjoni ta' sistemi ta' tisħin u tkessiħ effiċjenti kif imsemmi fl-Artikolu 24 tad-Direttiva (UE) .../... [EED riformulata], u l-infrastruttura meħtieġa, kif ukoll l-installazzjonijiet u l-infrastrutturi tal-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli. L-Istati Membri għandhom jikkunsidraw fil-livell distrettwali l-ottimizzazzjoni tas-sistema tal-enerġija f'konformità mal-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel", filwaqt li jippromwovu l-flessibbiltà min-naħa tad-domanda.

3.  L-Istati Membri għandhom jimplimentaw pjanijiet ta' mobbiltà integrata fil-livell lokali u pjanijiet ta' mobbiltà urbana sostenibbli li huma allinjati mal-IRPs u jinkludu l-ippjanar u l-varar tat-trasport pubbliku b'mezzi oħra ta' mobbiltà attiva u kondiviża, kif ukoll l-infrastruttura relatata għat-tħaddim, l-irriċarġjar, il-ħżin u l-parkeġġ.

4.  Il-punti uniċi ta' servizz stabbiliti skont l-Artikolu 15a jistgħu jinfurmaw deċiżjonijiet dwar it-tfassil tal-IRPs bl-għan li jagħtu ħajja ġdida, jimmiraw u jappoġġaw lill-komunitajiet.

Artikolu 4

Adozzjoni ta' metodoloġija għall-kalkolu tar-rendiment ta' bini fl-użu tal-enerġija

L-Istati Membri għandhom japplikaw metodoloġija għall-kalkolu tar-rendiment ta' bini fl-użu tal-enerġija f'konformità mal-qafas ġenerali komuni speċifikat fl-Anness I. Tali metodoloġija għandha tiġi adottata fuq livell nazzjonali jew reġjonali.

Artikolu 5

Iffissar tar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

1.  L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji biex jiżguraw li r-rekwiżiti minimi tar-rendiment ta' bini jew ta' unitajiet ta' bini fl-użu tal-enerġija, jiġu ffissati bil-għan li mill-inqas jinkisbu livelli kostottimali u valuri ta' referenza ogħla bħal rekwiżiti ta' bini b'użu ta' kważi żero enerġija u rekwiżiti ta' bini b'emissjonijiet żero. Ir-rendiment fl-użu tal-enerġija għandha tiġi kkalkolata f'konformità mal-metodoloġija msemmija fl-Artikolu 4. Il-livelli kostottimali għandhom jiġu kkalkolati f'konformità mal-qafas ta' metodoloġija komparattiva msemmi fl-Artikolu 6.

L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji biex jiżguraw li rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u l-obbligi ta' rinnovazzjoni jiġu ffissati għall-elementi tal-bini kollha li ▌ għandhom impatt sinifikanti fuq ir-rendiment ▌ tal-bini fl-użu tal-enerġija meta jiġu mibdula jew rinnovati, bil-ħsieb li mill-inqas jinkisbu livelli kostottimali u valuri ta' referenza ogħla, bħal rekwiżiti ta' bini b'użu ta' kważi żero enerġija u rekwiżiti ta' bini b'emissjonijiet żero. Ir-rendiment tal-elementi tal-bini fl-użu tal-enerġija għandu jiġi kkalkulat f'konformità mal-metodoloġija msemmija fl-Artikolu 4.

Meta jiffissaw ir-rekwiżiti, l-Istati Membri jistgħu jagħmlu distinzjoni bejn kategoriji ta' bini ġdid u bini eżistenti u bejn kategoriji differenti ta' bini.

Tali rekwiżiti għandhom iqisu l-kondizzjonijiet klimatiċi interni tajbin għas-saħħa bbażati fuq kwalità ambjentali interna, kif ukoll il-kondizzjonijiet lokali u l-funzjoni deżinjata u l-età tal-bini.

L-Istati Membri għandhom jirrevedu r-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandhom jiġu riveduti f'intervalli regolari li m' għandhomx ikunu itwal minn ħames snin u għandhom, jekk ikun hemm bżonn, għandhom jiġu aġġornati jaġġornawhom biex jirriflettu progress tekniku fil-qasam tal-bini, ir-riżultati tal-kalkolu kostottimali stabbilit fl-Artikolu 6, u l-miri u l-politiki nazzjonali aġġornati dwar l-enerġija u l-klima.

1a.   L-Istati Membri jistgħu jadottaw rekwiżit minimu intermedju tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, inkluż il-kisba ta' livell minimu ta' effiċjenza tal-involukru tal-bini, l-użu massimu tal-enerġija għal kull kWh/m²/y, kemm huma lesti biex jitħaddmu tisħin b'temperatura baxxa, pompi tas-sħana jew tisħin ta' spazju elettriku flessibbli, u kapaċità minima ta' rispons għad-domanda.

2.  L-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li ma jistabbilixxux jew ma japplikawx ir-rekwiżiti msemmija fil-paragrafu 1 għal bini uffiċjalment protett bħala parti minn ambjent deżinjat jew minħabba l-mertu arkitettoniku jew storiku speċjali tiegħu, dan safejn il-konformità ma' ċerti rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tbiddel b'mod inaċċettabbli l-karattru jew id-dehra tiegħu. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-rinnovazzjoni tal-monumenti titwettaq f’konformità mar-regoli nazzjonali ta’ konservazzjoni, l-istandards internazzjonali ta’ konservazzjoni u l-arkitettura oriġinali tal-monumenti kkonċernati.[Em. 6]

3.  L-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li ma jiffissawx jew li ma japplikawx ir-rekwiżiti msemmija fil-paragrafu 1 għall-kategoriji tal-bini li ġejjin:

(a)  bini użat bħala postijiet ta' qima u għal attivitajiet reliġjużi;

(b)  bini temporanju b'perjodu ta' użu ta' sentejn jew inqas, siti industrijali, postijiet tax-xogħol, mħażen u bini tas-servizzi mhux residenzjali b'domanda baxxa ħafna ta' enerġija u tisħin jew tkessiħ, stazzjonijiet tal-provvista infrastrutturali, bħal stazzjonijiet ta' transformer, substazzjonijiet, impjanti tal-kontroll tal-pressjoni, kostruzzjonijiet ferrovjarji, kif ukoll bini agrikolu mhux residenzjali li huma użati minn settur kopert minn ftehim settorjali dwar ir-rendiment fl-użu tal-enerġija;

(c)  bini residenzjali li huwa użat jew maħsub biex jintuża jew għal inqas minn erba' xhur ta' matul is-sena jew, inkella, għal żmien limitat ta' kull sena u b'konsum ta' enerġija maħsub li jkun ta' inqas minn 25 % ta' dak li aktarx jirriżulta li kieku jintuża s-sena kollha;

(d)  bini maqtugħ għalih b'erja totali ta' art utilizzabbli ta' inqas minn 50 m2.

Artikolu 6

Il-kalkolu tal-livelli kostottimali tar-rekwiżiti minimi għar-rendiment fl-użu tal-enerġija

1.  Il-Kummissjoni hija mogħtija s-setgħa permezz li tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 29 biex tissupplimenta din id-Direttiva billi tistabbilixxi metodoloġija komparattiva għall-kalkolu tal-livelli kostottimali għar-rekwiżiti minimi tar-rendiment ta' bini u ta' elementi ta' bini fl-użu tal-enerġija. Sat-30 ta' Ġunju 2024, il-Kummissjoni għandha tirrevedi l-qafas ta' metodoloġija komparattiva għall-kalkolu tal-livelli kostottimali tar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija f'bini eżistenti li qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri u għal elementi ta' bini individwali li jkunu konformi mal-perkorsi nazzjonali stabbiliti fil-pjanijiet nazzjonali għall-enerġija u l-klima ppreżentati lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 14 tar-Regolament (UE) 2018/1999.

Il-qafas ta' metodoloġija komparattiva għandu jiġi stabbilit stipulat f'konformità mal-Anness VII u għandu jiddistingwi bejn bini ġdid u dak eżistenti u bejn kategoriji differenti ta' bini.

2.  L-Istati Membri għandhom jikkalkulaw il-livelli kostottimali tar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija billi jużaw il-qafas ta' metodoloġija komparattiva stabbilit f'konformità mal-paragrafu 1, b'kunsiderazzjoni tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja, u parametri rilevanti, bħall-kondizzjonijiet klimatiċi u l-aċċessibbiltà prattika tal-infrastruttura tal-enerġija, u jqabblu r-riżultati ta' dak il-kalkolu mar-rekwiżiti minimi ta' rendiment fl-użu tal-enerġija li huma fis-seħħ.

▌

2a.  F'kull rapport, l-Istati Membri għandhom iqisu kif xieraq b'mod partikolari l-influwenza tal-bidliet fil-prezzijiet tal-enerġija, il-materjali tal-bini u l-kostijiet lavorattivi meta mqabbla mar-rapport preċedenti, bil-ħsieb li jiġu aġġustati l-livelli kostottimali, fejn rilevanti. L-Istati Membri għandhom jikkoreġu l-kalkoli tagħhom għal kwalunkwe differenza bejn il-prezzijiet reali tas-suq u r-regolamenti temporanji tal-prezzijiet u l-miżuri ta' appoġġ dirett għall-introjtu u jiżguraw l-użu ta' medji ta' tliet snin kemm għall-prezzijiet tal-enerġija mis-snin preċedenti kif ukoll għall-prezzijiet futuri mistennija fil-kalkoli tagħhom.

3.  Jekk ir-riżultat tal-paragun li jsir f'konformità mal-paragrafu 2 juri li r-rekwiżiti minimi ta' rendiment fl-użu tal-enerġija fis-seħħ huma iktar minn 15 % b'mod sinifikanti inqas effiċjenti fl-użu tal-enerġija mill-livelli kostottimali tar-rekwiżiti minimi ta' rendiment fl-użu tal-enerġija, l-Istat Membru kkonċernat għandu jaġġusta r-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fis-seħħ fi żmien 12-il xahar mid-disponibbiltà tar-riżultati ta' dak il-paragun.

4.  Il-Kummissjoni għandha tippubblika rapport dwar il-progress li intlaħaq mill-Istati Membri rigward il-livelli kostottimali tar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. L-Istati Membri għandhom jirrapportaw lill-Kummissjoni u jagħmlu użu mill-mudell previst fl-Anness III tar-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) Nru 244/2012(28).

Artikolu 7

Bini ġdid

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li mid-dati li ġejjin, il-bini l-ġdid ikun bini b'emissjonijiet żero f'konformità mal-Anness III:

(a)  mill-1 ta' Jannar 2026, bini ġdid okkupat, operat jew proprjetà tal-awtoritajiet pubbliċi; u

(b)  mill-1 ta' Jannar 2028, il-bini l-ġdid kollu;

Sal-applikazzjoni tar-rekwiżiti skont l-ewwel subparagrafu, l-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-bini ġdid kollu jkun bini b'użu ta' kważi żero enerġija u li jissodisfa r-rekwiżiti minimi ta' rendiment fl-użu tal-enerġija stipulati f'konformità mal-Artikolu 5.

2.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja jiġi kkalkulat f'konformità mal-Anness III u żvelat permezz taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini ▌ mill-1 ta' Jannar 2027, għall-bini l-ġdid kollu.

2a.  Sal-31 ta' Diċembru 2025, il-Kummissjoni għandha tadotta att delegat f'konformità mal-Artikolu 29 biex tissupplimenta din id-Direttiva billi tistabbilixxi qafas armonizzat tal-UE għall-kalkolu tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja, żviluppat fi proċess inklużiv tal-partijiet ikkonċernati u li jibni fuq il-qafas tal-LEVELs u l-istandard EN 5978.

2b.  Sal-1 ta' Jannar 2027, biex jiġi żgurat tnaqqis fl-emissjonijiet ta' gassijiet serra, l-Istati Membri għandhom jippubblikaw pjan direzzjonali li jagħti dettalji dwar l-introduzzjoni ta' valuri limitu fuq il-GWP kumulattiv totali taċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini l-ġdid kollu u jistabbilixxu miri għal bini ġdid mill-2030, filwaqt li jqisu xejra progressiva 'l isfel, kif ukoll ir-rekwiżiti massimi, dettaljati għal żoni klimatiċi u tipoloġiji ta' bini differenti.

Meta jistabbilixxu valuri limitu massimi fuq il-GWP kumulattiv totali taċ-ċiklu tal-ħajja, l-Istati Membri għandhom jiddeterminaw parametri referenzjarji xierqa bbażati fuq data rrapportata għat-tipi ta' bini rilevanti, skont ir-rekwiżiti stabbiliti fil-paragrafu 2.

Il-Kummissjoni għandha toħroġ gwida, tikkondividi evidenza dwar politiki nazzjonali eżistenti u toffri appoġġ tekniku lill-Istati Membri, fuq talba tagħhom, għall-fini tad-determinazzjoni ta' valuri ta' referenza nazzjonali xierqa.

Dawk il-valuri limitu massimi għandhom ikunu konformi mal-objettivi tal-Unjoni biex tinkiseb in-newtralità klimatika.

3.  Il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 29 biex tissupplimenta din id-Direttiva biex tadatta l-Anness III għall-progress teknoloġiku u għall-innovazzjoni bil-għan li tikseb in-newtralità klimatika, biex tistabbilixxi limiti massimi adattati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fl-Anness III għal bini rinnovat u biex sussegwentement jitnaqqsu meta jitqiesu l-kostottimalità, il-limiti massimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għal bini b'emissjonijiet żero.

4.  Sa ... [24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din ir-Direttiva], l-Istati Membri għandhom jiżguraw li bini ġdid għandu livelli ottimali ta' kwalità ambjentali interna, kumdità termali, kapaċità għolja li jimmitiga u jadatta għat-tibdil fil-klima permezz ta', inter alia, infrastruttura ekoloġika, jaderixxi mal-istandards tas-sikurezza kontra n-nirien u tat-tidwil tas-sikurezza, itaffi r-riskji relatati ma' attività siżmika intensa u jipprijoritizza l-aċċessibbiltà għal persuni b'diżabilità. L-Istati Membri għandhom jindirizzaw ukoll l-assorbimenti tal-karbonju assoċjati mal-ħżin tal-karbonju fil-bini jew fuqu.

4a.  L-Istati Membri għandhom jintroduċu miżuri biex jiżguraw li l-użu ta' sistemi ta' tisħin bil-fjuwils fossili f'bini ġdid ma jkunx awtorizzat minn … [data ta' trażposizzjoni f'din id-Direttiva]. Sistemi ta' tisħin ibridi, bojlers iċċertifikati biex jaħdmu bi fjuwils rinnovabbli u sistemi tekniċi oħra użati fil-bini li ma jużawx esklużivament fjuwils fossili li jikkonformaw mar-rekwiżiti stabbiliti fl-Artikolu 11(1) ma għandhomx jitqiesu bħala sistemi ta' tisħin fossili għall-finijiet ta' dan il-paragrafu.

4b.  Sal-1 ta' Jannar 2025, il-Kummissjoni għandha tadotta att delegat biex tissupplimenta din id-Direttiva billi tistabbilixxi limiti għal bini b'emissjonijiet żero mibni ġdid għall-fini tal-Anness III ta' din id-Direttiva, inkluża deskrizzjoni tal-metodoloġija tal-kalkolu għal kull tip ta' bini u l-klima applikata abbażi tal-Anness A tal-istandards Ewropej ewlenin dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija f'konformità mal-Anness I ta' din id-Direttiva. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kummissjoni dwar il-valuri nazzjonali korrispondenti tagħhom, inkluża deskrizzjoni tal-metodoloġija tal-kalkolu għal kull tip ta' bini u klima applikata, abbażi tal-Anness A tal-istandards Ewropej ewlenin dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija f'konformità mal-Anness I ta' din id-Direttiva.

Artikolu 7a

Il-Bauhaus Ewropea l-Ġdida

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-iżviluppaturi tal-proġetti ta' rinnovazzjoni tal-bini jingħataw informazzjoni dwar l-objettivi u l-opportunitajiet ta' involviment fl-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida, meta jfittxu parir, japplikaw għall-finanzjament u għall-permessi tal-bini.

2.  L-Istati Membri għandhom jagħtu s-setgħa lill-awtoritajiet lokali biex jiżviluppaw miżuri ta' appoġġ dedikati għall-bini ta' referenza kif imsemmi fl-Anness VII li huwa kulturalment arrikkit, sostenibbli u inklużiv f'konformità mal-inizjattiva tal-Bauhaus Ewropea l-Ġdida. Tali miżuri jistgħu jinkludu skemi finanzjarji għar-rinnovazzjonijiet li juru kif bini individwali jew viċinati sħaħ jistgħu jiġu ttrasformati f'bini u distretti b'emissjonijiet żero b'mod affordabbli, sostenibbli u soċjalment inklużiv, filwaqt li jimmassimizzaw il-benefiċċji usa', f'approċċ parteċipattiv u minn isfel għal fuq.

3.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu pjanijiet direzzjonali industrijali nazzjonali biex iżidu d-disponibbiltà għal elementi tal-bini prefabbrikati adattabbli lokalment għar-rinnovazzjoni tal-bini li jipprovdu funzjonijiet differenti, inklużi l-estetika, il-ġenerazzjoni tal-enerġija tal-iżolament, u l-infrastrutturi ekoloġiċi, u jippromwovu l-bijodiversità, il-ġestjoni tal-ilma, l-aċċessibbiltà u l-mobbiltà.

Artikolu 8

Bini eżistenti

1.  L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji biex jiżguraw li meta xi bini jgħaddi minn rinovazzjoni maġġuri, ir-rendiment tal-bini jew tal-parti minnu rinnovata fl-użu tal-enerġija tiġi aġġornata biex tissodisfa r-rekwiżiti minimi għar-rendiment fl-użu tal-enerġija stabbiliti f'konformità l-Artikolu 5 sa fejn dak ikun teknikament, funzjonalment u ekonomikament vijabbli.

Dawk ir-rekwiżiti għandhom jiġu applikati għall-bini rinovat jew l-unità tal-bini li jiġi meqjus bħala ħaġa waħda. Addizzjonalment jew alternattivament, jistgħu jiġu applikati rekwiżiti għall-elementi rinovati tal-bini.

2.  Barra minn hekk, l-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji biex jiżguraw li meta element tal-bini li jifforma parti mill-involukru tal-bini u għandu impatt sinifikanti fuq ir-rendiment tal-involkru tal-bini fl-użu tal-enerġija, meta jkun ġie irranġat jew mibdul, ir-rendiment tal-element ta' bini fl-użu tal-enerġija tissodisfa r-rekwiżiti minimi għar-rendiment fl-użu tal-enerġija sa fejn dak huwa teknikament, funzjonalment u eknomikament vijabbli.

2a.   L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li meta sistema teknika użata fil-bini tiġi modifikata jew sostitwita, ir-rendiment fl-użu tal-enerġija tas-sistema jiġi ottimizzat f'konformità mal-Artikolu 11.

2b.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja tal-partijiet u l-unitajiet tal-bini li jkunu qed issirilhom rinnovazzjoni maġġuri jiġi kkalkulat abbażi ta' informazzjoni diġà disponibbli dwar il-materjali fornuti, jew, jekk dan ma jkunx teknikament jew ekonomikament fattibbli, permezz ta' valuri ta' referenza.

3.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw, fir-rigward ta' bini li jkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri, li l-użu ta' sistemi alternattivi b'effiċjenza għolja jiġi mħeġġeġ, sa fejn dak ikun teknikament, funzjonalment u ekonomikament fattibbli. L-Istati Membri, u għandhom jiżguraw, f'rabta ma' bini li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri, implimentazzjoni ta' elementi passivi ta' tisħin u tkessiħ, standards ta' kwalità ambjentali interna tajbin għas-saħħa, kapaċità għolja ta' mitigazzjoni u adattament għall-bidla fil-klima permezz, fost l-oħrajn, ta' infrastrutturi ekoloġiċi, assorbiment tal-karbonju u ħżin tal-karbonju, f'konformità mal-istandards tas-sikurezza kontra n-nirien, mitigrazzjoni tar-riskji relatati ma' attività siżmika qawwija u tneħħija ta' sustanzi perikolużi inklużi l-asbestos. L-Istati Membri għandhom jiżguraw, fir-rigward ta' bini li jkun qed jiġi rinnovat b'mod estensiv, u bini li jkun qed jiġi rinnovat li jinkludi spazji użati b'mod konġunt bħal dħul, turġien, liftijiet u parkeġġ, kif ukoll żoni sanitarji, u aċċessibbiltà għall-persuni b'diżabilità.

3a.  L-Istati Membri għandhom jinkoraġġixxu l-użu ta' teknoloġiji diġitali għall-analiżi, is-simulazzjoni u l-ġestjoni tal-bini, inkluż fir-rigward ta' rinnovazzjonijiet profondi.

3b.  L-Istati Membri għandhom jintroduċu miżuri biex jiżguraw li l-użu ta' sistemi ta' tisħin bil-fjuwils fossili f'bini li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri, rinnovazzjoni profonda jew rinnovazzjoni tas-sistemi ta' tisħin ma huwiex awtorizzat minn [data ta' trażposizzjoni f'din id-Direttiva]. Sistemi ta' tisħin ibridi, bojlers iċċertifikati biex jaħdmu bi fjuwils rinnovabbli u sistemi tekniċi oħra użati fil-bini li ma jużawx esklużivament fjuwils fossili li jikkonformaw mar-rekwiżiti stabbiliti fl-Artikolu 11(1) ma għandhomx jitqiesu bħala sistemi ta' tisħin fossili għall-finijiet ta' dan il-paragrafu.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-rinnovazzjonijiet li jinvolvu s-sostituzzjoni tas-sistemi tekniċi ta' bini bbażati fuq il-fjuwils fossili jagħtu prijorità lill-unitajiet domestiċi vulnerabbli u lill-persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali.

3c.   Sal-1 ta' Jannar 2027, l-Istati Membri għandhom jieħdu miżuri amministrattivi u finanzjarji speċjali biex jinkoraġġixxu r-rinnovazzjoni profonda tal-bini bl-agħar rendiment b'abitazzjonijiet multipli.

Artikolu 9

Standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-bini kollu jikkonforma mal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, billi jibda mill-bini bl-agħar rendiment.

1a.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li:

(a)  il-bini u l-unitajiet tal-bini li huma proprjetà ta' korpi pubbliċi, inklużi istituzzjonijiet, uffiċċji, korpi u aġenziji tal-Unjoni u dawk mikrija minn tali korpi wara... [id-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva], jiksbu mhux aktar tard minn:

(i)  mill-1 ta' Jannar 2027, mill-inqas il-klassi E tar-rendiment fl-użu tal-enerġija; u [Em. 20cp1]

(ii)  mill-1 ta' Jannar 2030, mill-inqas il-klassi D tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

(b)  bini mhux residenzjali u unitajiet ta' bini, minbarra dawk imsemmija fil-punt (a) jiksbu mhux aktar tard minn

(i)  mill-1 ta' Jannar 2027, mill-inqas il-klassi E tar-rendiment fl-użu tal-enerġija; u u

(ii)  mill-1 ta' Jannar 2030, mill-inqas il-klassi D tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

(c)  l-bini residenzjali u l-unitajiet tal-bini jiksbu mhux aktar tard minn:

(i)  mill-1 ta' Jannar 2030, mill-inqas il-klassi E tar-rendiment fl-użu tal-enerġija; u

(ii)  mill-1 ta' Jannar 2033, mill-inqas il-klassi D tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

Fil-pjan direzzjonali tagħhom imsemmi fl-Artikolu 3(1)(b), l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu trajettorja lineari għall-kisba progressiva ta' klassijiet ogħla ta' rendiment fl-użu tal-enerġija għall-bini msemmi f'dan il-paragrafu ▌ sal-2040 u l-2050, f'konformità mal-perkors għat-trasformazzjoni tal-istokk tal-bini nazzjonali f'bini b'emissjonijiet żero u l-kisba tal-mira tan-newtralità klimatika.

1b.  L-Istati Membri jistgħu jeżentaw l-akkomodazzjoni soċjali pubblika mill-obbligu msemmi fil-paragrafu 1a, il-punt (a), fejn tali rinnovazzjonijiet ma jkunux newtrali f'termini ta' kostijiet jew iwasslu għal żidiet fil-kera għal persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali lil hinn mill-iffrankar ekonomiku fuq il-kont tal-enerġija. [Em.  35]

1c.  Il-Kummissjoni tista' tiddeċiedi, fuq talba motivata minn Stat Membru inkluż fil-pjan nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini jew emenda sussegwenti għalih, li tippermetti li Stat Membru jaġġusta l-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għal bini residenzjali u unitajiet tal-bini msemmija fil-paragrafu 1a, punt (c) għal partijiet speċifiċi jew subsegmenti partikolari tal-istokk tal-bini tagħhom, għal raġunijiet ta' fattibbiltà ekonomika u teknika u d-disponibbiltà ta' forza tax-xogħol b'ħiliet. L-Istati Membri li beħsiebhom jaġġustaw l-istandards minimi tagħhom tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandhom jinnotifikaw lill-Kummissjoni dwar il-miżuri proġettati u t-titjib lineari fir-rendiment fl-użu tal-enerġija tagħhom, u jirrapportaw dwar il-progress fil-kisba ta' titjib ekwivalenti fir-rendiment f'bini residenzjali bħala parti mir-rapportar dwar ir-rapporti ta' progress nazzjonali integrati dwar l-enerġija u l-klima msemmija fl-Artikolu 3(8). L-Istati Membri ma għandhomx jeżentaw b'mod sproporzjonat l-abitazzjonijiet għall-kiri meta mqabbla ma' segmenti oħra tal-bini meta japplikaw kwalunkwe aġġustament tal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. [Em.  36]

1d.  L-aġġustament tal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija msemmija fil-paragrafi 1b u 1c għandu japplika għal massimu ta' 22 % tal-bini residenzjali totali msemmi fil-punt (c) tal-paragrafu 1a u ma għandux japplika wara l-1 ta' Jannar 2037. [Em.  37]

2.  Minbarra l-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija stabbiliti skont il-paragrafu 1, kull Stat Membru għandhom jistabbilixxi standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għar-rinnovazzjoni tal-bini eżistenti l-ieħor kollu.

▌L-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandhom jitfasslu fid-dawl tal-pjan direzzjonali nazzjonali u l-miri ▌għall-2040 u l-2050 li jinsabu fil-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini tal-Istat Membru u għat-trasformazzjoni tal-istokk tal-bini nazzjonali f'bini b'emissjonijiet żero sal-2050

3.  F'konformità mal-Artikolu 15, l-Istati Membri għandhom jappoġġaw il-konformità mal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija bil-miżuri kollha li ġejjin:

(a)  jiġu pprovduti miżuri finanzjarji xierqa, inklużi għotjiet, b'mod partikolari dawk immirati lejn unitajiet domestiċi vulnerabbli, unitajiet domestiċi b'introjtu medju u persuni ▌ li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali, f'konformità mal-Artikolu 22 tad-Direttiva (UE).../.... [EED riformulata];

(b)  l-għoti ta' assistenza teknika, inklużi servizzi ta' informazzjoni, appoġġ amministrattiv u servizzi integrati ta' rinnovazzjoni permezz ta' punti uniċi ta' servizz b'enfasi partikolari fuq unitajiet domestiċi vulnerabbli u persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali, f'konformità mal-Artikolu 22 tad-Direttiva (UE) .../... [EED riformulata]; [Em.  39]

(c)  it-tfassil ta' skemi integrati ta' finanzjament pubbliku u privat, li jipprovdu inċentivi għal rinnovazzjonijiet profondi u profondi fi stadji, skont l-Artikolu 15; [Em.  40]

(d)  it-tneħħija ta' ostakli mhux ekonomiċi, inklużi inċentivi opposti; ▌

(e)  il-monitoraġġ tal-impatti soċjali, b'mod partikolari fuq ▌l-aktar unitajiet domestiċi vulnerabbli; [Em.  42]

(ea)   l-istabbiliment tal-qafas biex jiġi żgurat li jkun hemm forza tax-xogħol suffiċjenti u kwalifikata li tippermetti l-implimentazzjoni f'waqtha tal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija f'konformità mal-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini, inkluż permezz ta' strateġija li tiffaċilita l-edukazzjoni professjonali taż-żgħażagħ u r-rikwalifikazzjoni tal-ħaddiema u l-ħolqien ta' opportunitajiet ta' impjieg aktar attraenti.[Em.  41]

4.  Meta bini jiġi rinnovat biex jikkonforma ma' standard minimu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, l-Istati Membri għandhom jiżguraw il-konformità mar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-elementi tal-bini skont l-Artikolu 5, fil-każ ta' rinnovazzjoni maġġuri, mar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-bini eżistenti skont l-Artikolu 8.

4a.  L-Istati Membri għandhom jippromwovu l-ħżin tal-enerġija għall-enerġija rinnovabbli biex jippermettu l-awtokonsum tal-enerġija rinnovabbli u jnaqqsu l-volatilità kif ukoll jippromwovu u jipprovdu inċentivi għas-sostituzzjoni kosteffettiva u bikrija tal-ħiters, u kwalunkwe ottimizzazzjoni meħtieġa li tirriżulta tas-sistemi tekniċi użati fil-bini relatati. [Em.  43]

5.  L-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li ma japplikawx l-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija msemmija fil-paragrafi 1 u 2 għall-kategoriji tal-bini li ġejjin:

(a)  bini protett uffiċjalment bħala parti minn ambjent deżinjat jew minħabba l-mertu arkitettoniku jew storiku speċjali tiegħu li jeħtieġ konservazzjoni xierqa, jew bini ieħor ta' wirt kulturali, safejn il-konformità mal-istandards tbiddel b'mod inaċċettabli l-karattru jew l-apparenza tiegħu, jew jekk ir-rinnovazzjoni tiegħu mhijiex teknikament jew ekonomikament fattibbli; [Em. 29/rev]

(b)  bini użat bħala postijiet ta' qima u għal attivitajiet reliġjużi;

(c)  bini temporanju b'perijodu ta' użu ta' sentejn jew inqas, siti industrijali, postijiet tax-xogħol, mħazen u stazzjonijiet tal-provvista infrastrutturali mhux residenzjali, bħal stazzjonijiet ta' transformer, substazzjonijiet, impjanti tal-kontroll tal-pressjoni, kostruzzjonijiet ferrovjarji, kif ukoll bini ta' servizz b'domanda ta' enerġija baxxa ħafna għat-tisħin u t-tkessiħ u bini agrikolu mhux residenzjali li jintużaw minn settur kopert minn ftehim settorjali dwar ir-rendiment fl-użu tal-enerġija; [Em.  44]

(d)  bini residenzjali li huwa użat jew maħsub biex jintuża jew għal inqas minn erba' xhur ta' matul is-sena jew, inkella, għal żmien limitat ta' kull sena u b'konsum ta' enerġija maħsub li jkun ta' inqas minn 25 % ta' dak li aktarx jirriżulta li kieku jintuża s-sena kollha;

(e)  bini maqtugħ għalih b'erja totali ta' art utilizzabbli ta' inqas minn 50 m2.

6.  L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw l-implimentazzjoni tal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija msemmija fil-paragrafi 1 u 2, inklużi mekkaniżmi xierqa. L-Istati Membri għandhom jipprovdu oqfsa xierqa ta' appoġġ finanzjarju u salvagwardji soċjali f'konformità mal-Artikolu 15 biex jikkonformaw mal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

Il-miżuri tal-qafas tal-appoġġ finanzjarju għandhom ikunu suffiċjenti, effettivi, trasparenti u mhux diskriminatorji, għandhom jappoġġaw it-twettiq tat-titjib sostanzjali fir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija meta titjib ma jkunx altrimenti ekonomikament fattibbli u għandhom jinkludu miżuri mmirati biex jappoġġaw lill-unitajiet domestiċi vulnerabbli. Il-miżuri jistgħu jinkludu l-istabbiliment ta' fond għar-rinnovazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, biex jaġixxi bħala ingranaġġ biex jiżdiedu l-investimenti privati u pubbliċi għal proġetti li jtejbu r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, inklużi l-effiċjenza enerġetika u l-enerġija rinnovabbli fil-bini jew fil-komponenti tal-bini.

Fejn xieraq, il-Kummissjoni għandha, bħala parti mill-Qafas Finanzjarju Pluriennali għall-2028-2034, tressaq proposti leġiżlattivi biex issaħħaħ l-istrumenti finanzjarji eżistenti tal-Unjoni u tipproponi strumenti finanzjarji addizzjonali biex tappoġġa l-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva. [Em.  22cp2]

6a.   Sal-31 ta’ Diċembru 2027, u kull sentejn wara dan, il-Kummissjoni għandha tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar il-progress lejn it-titjib tal-effiċjenza enerġetika u r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija. Ir-rapport għandu b’mod partikolari jimmonitorja u jevalwa l-effettività tal-miżuri finanzjarji eżistenti u jippreżenta għodod addizzjonali biex jiffaċilitaw tranżizzjoni ġusta, inklużi mezzi finanzjarji adegwati, fil-livell tal-Unjoni, tal-Istati Membri jew lokali biex jiżguraw tranżizzjoni ġusta u jtaffu kwalunkwe impatt soċjoekonomiku negattiv, b’mod partikolari fir-reġjuni u l-komunitajiet l-aktar affettwati. [Em. 54]

Artikolu 9a

Enerġija Solari fil-bini

1.  Sa ... [24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva], l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-bini l-ġdid kollu jkun iddisinjat biex jottimizza l-potenzjal tal-ġenerazzjoni tal-enerġija solari tiegħu abbażi tal-irradjanza solari tas-sit, li tippermetti l-installazzjoni kosteffikaċi sussegwenti tat-teknoloġiji solari.

2.  L-Istati Membri għandhom jinkoraġġixxu, permezz ta' miżuri ta' informazzjoni u skemi ta' permessi simplifikati, l-użu ta' installazzjonijiet tal-enerġija solari xierqa fil-bini kollu li qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri jew rinnovazzjoni profonda flimkien mar-rinnovazzjoni tal-involukru tal-bini, bis-sostituzzjoni ta' sistemi tekniċi użati fil-bini u bl-installazzjoni ta' tagħmir bil-ħżin tal-elettriku, infrastruttura tal-iċċarġjar tal-EV, teknoloġija tal-pompi tas-sħana, u sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini.

3.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw l-użu ta' installazzjonijiet tal-enerġija solari xierqa, jekk ikunu teknikament xierqa u ekonomikament u funzjonalment fattibbli, kif ġej:

(a)  sa... [24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva], fuq il-bini kollu pubbliku ġdid u dak mhux residenzjali ġdid;

(b)  sal-31 ta' Diċembru 2026, fuq il-bini pubbliku u mhux residenzjali kollu eżistenti;

(c)  sal-31 ta' Diċembru 2028, fuq il-bini residenzjali ġdid kollu u l-parkeġġi msaqqfa;

(d)  sal-31 ta' Diċembru 2032, fuq il-bini kollu li qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri.

4.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu u jippubblikaw kriterji fil-livell nazzjonali għall-implimentazzjoni prattika tal-iskadenzi stabbiliti fil-paragrafu 3 u għal eżenzjonijiet possibbli għal tipi speċifiċi ta' bini, f'konformità mal-potenzjal tekniku u ekonomiku vvalutat tal-installazzjonijiet tal-enerġija solari u l-karatteristiċi tal-bini kopert minn dawk l-obbligazzjonijiet.

5.  L-użu ta' installazzjonijiet tal-enerġija solari xierqa fuq il-bini residenzjali ġdid kollu u fuq il-parkeġġi msaqqfa u fuq il-bini kollu li jkun qed jiġi rinnovat b'mod estensiv kif stabbilit fil-paragrafu 3, il-punti (c) u (d) għandu jiġi kkombinat mal-iżolament attiku u tas-saqaf fejn xieraq, filwaqt li jitqies il-funzjonament tal-bini. L-użu ta' installazzjonijiet xierqa tal-enerġija solari kif stabbilit fil-paragrafu 3 għandu jiġi kkombinat mal-proċess tal-għoti tal-permessi għall-installazzjoni ta' tagħmir tal-enerġija solari fi strutturi artifiċjali stabbilit fl-Artikolu 16c tad-Direttiva (UE) 2018/2001 (RED emendata kif proposta minn COM(2022)0222). Għal installazzjonijiet solari ta' inqas minn 50 kW, l-Istati Membri għandhom jippermettu proċedura ta' notifika sempliċi kif previst fl-Artikolu 17 tad-Direttiva (UE) 2018/2001.

6.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu perkors b'miri numeriċi għall-kontribut nazzjonali tagħhom għall-użu tal-enerġija solari u tal-pompi tas-sħana fil-bini fil-pjanijiet nazzjonali tagħhom għar-rinnovazzjoni tal-bini.

7.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-oqfsa regolatorji tagħhom jipprovdu l-kapaċitajiet u l-inċentivi amministrattivi, tekniċi u finanzjarji meħtieġa għall-użu tal-enerġija solari fil-bini, inkluż flimkien ma' sistemi tekniċi użati fil-bini bħal batteriji domestiċi, pompi tas-sħana għall-awtokonsum, jew pompi tas-sħana fuq skala kbira li jiddistribwixxu s-sħana permezz ta' sistemi tat-tisħin distrettwali. L-Istati Membri għandhom jiżguraw kondizzjonijiet regolatorji ugwali għat-teknoloġiji solari u tat-tisħin kollha.

8.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-rappreżentanti tal-awtoritajiet regolatorji nazzjonali, l-operaturi tas-sistemi ta' distribuzzjoni, il-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli, l-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi, il-fornituri tal-ħżin u partijiet ikkonċernati oħra jivvalutaw il-ħtieġa għal miżuri addizzjonali fir-rigward tas-sistema ta' distribuzzjoni biex jintlaħqu l-għanijiet ta' dan l-Artikolu. Dik il-valutazzjoni għandha tinkludi l-konnessjoni u l-akkwist meħtieġa tal-ġenerazzjoni tal-enerġija distribwita flessibbli f'konformità mad-dispożizzjonijiet tar-Regolament (UE) 2019/943 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(29) u d-Direttiva (UE) 2019/944 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(30), b'mod partikolari billi jitqiesu kondizzjonijiet ekwi meħtieġa u remunerazzjoni ġusta għall-klijenti attivi u l-komunitajiet tal-enerġija.

9.  L-Istati Membri għandhom jinkoraġġixxu miżuri biex jiżguraw is-sikurezza min-nirien ta' installazzjonijiet ta' enerġija solari fil-bini, inkluż flimkien ma' sistemi tekniċi użati fil-bini bħal batteriji domestiċi jew pompi tas-sħana għall-awtokonsum.

Artikolu 10

Passaport ta' rinnovazzjoni

1.  Sal-31 ta' Diċembru 2023, il-Kummissjoni għandha tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 29 li jissupplimentaw din id-Direttiva billi jistabbilixxu qafas Ewropew komuni għall-passaporti ta' rinnovazzjoni, abbażi tal-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 3 ta' dan l-Artikolu.

2.  Sal-31 ta' Diċembru 2024, l-Istati Membri għandhom jintroduċu skema ta' passaporti ta' rinnovazzjoni li timplimenta l-qafas komuni stabbilit f'konformità mal-paragrafu 1.

2a.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-passaporti ta' rinnovazzjoni jkunu appoġġati finanzjarjament bħala parti mill-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini sabiex ma jinħoloqx ostaklu, b'mod partikolari għas-sidien tad-djar li jkollhom biss l-abitazzjoni li jgħixu fiha. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-passaporti ta' rinnovazzjoni tal-bini jkunu disponibbli bl-appoġġ finanzjarju dovut għall-unitajiet domestiċi vulnerabbli li jixtiequ jirrinnovaw il-bini tagħhom kompletament jew parzjalment.

3.  Il-passaport ta' rinnovazzjoni għandu jikkonforma mar-rekwiżiti kollha li ġejjin:

(a)  għandu jinħareġ f'forma diġitali xierqa għall-istampar minn espert kwalifikat u ċċertifikat, wara żjara fuq il-post;

(b)  għandu jinkludi pjan direzzjonali ta' rinnovazzjoni olistiku li jindika numru massimu ta' passi ta' rinnovazzjoni li jibnu fuq xulxin skont il-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel", biex tinkiseb rinnovazzjoni profonda skont l-objettiv li l-bini jiġi ttrasformat f'bini b'emissjonijiet żero sa mhux aktar tard mill-2050, li jiddeskrivi kif jistgħu jinkisbu standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, u miżuri biex jitnaqqsu l-emissjonijiet ta' gassijiet serra tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu fil-proċess ta' rinnovazzjoni;

(c)  għandu jindika l-benefiċċji mistennija f'termini ta' ffrankar enerġetiku, iffrankar fil-kontijiet tal-enerġija u tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu, b'indikazzjoni tal-passi ta' rinnovazzjoni li għandhom iwasslu għat-titjib rilevanti;

(ca)   għandu jkun fih informazzjoni dwar konnessjoni potenzjali ma' network tat-tisħin distrettwali effiċjenti, is-sehem tal-ġenerazzjoni individwali jew kollettiva u l-awtokonsum tal-enerġija rinnovabbli;

(cb)   għandu jkun fih informazzjoni dwar firxa ta' kostijiet stmati għal kull pass ta' rinnovazzjoni rakkomandat, kif ukoll il-kostijiet stmati ta' rinnovazzjoni profonda fi stadju wieħed bħala xenarju ta' referenza;

(cc)   għandu jinkludi l-lista tal-materjali, informazzjoni dwar iċ-ċirkolarità tal-prodotti għall-bini kif ukoll benefiċċji usa' relatati mas-saħħa, il-kumdità, il-kwalità ambjentali ta' ġewwa, is-sikurezza bħas-sikurezza kontra n-nar, l-elettriku u sismika, u l-kapaċità ta' adattament imtejba tal-bini għat-tibdil fil-klima;

(d)  għandu jkun fih informazzjoni dwar l-appoġġ finanzjarju u tekniku potenzjali u dettalji ta' kuntatt aġġornati tal-eqreb punt uniku ta' servizz stabbilit skont l-Artikolu 15a;

(da)  għandu jkun fih informazzjoni dwar kwalunkwe rinnovazzjoni maġġuri li ssir lill-bini, kif imsemmi fl-Artikolu 8(1), u kwalunkwe modifika jew sostituzzjoni ta' element tal-bini li jifforma parti mill-involukru tal-bini u li għandu impatt sinifikanti fuq ir-rendiment tal-involukru tal-bini fl-użu tal-enerġija, kif imsemmi fl-Artikolu 8(2).

Il-passaport ta' rinnovazzjoni jista' jkun fih informazzjoni addizzjonali, b'kunsiderazzjoni tal-kompożizzjoni tal-unità domestika u kwalunkwe rinnovazzjoni ppjanata, inklużi dawk mhux relatati mal-enerġija, f'konformità mal-liġi u l-prattika nazzjonali.

3a.   L-Istati Membri għandhom jiffaċilitaw l-integrazzjoni tal-passaporti ta' rinnovazzjoni fil-ġurnal ta' abbord diġitali tal-bini, il-ġbir ta' informazzjoni teknika u legali b'data essenzjali għas-sidien tal-proprjetà biex jippjanaw u jeżegwixxu rinnovazzjonijiet profondi u profondi fi stadji.

Artikolu 11

Sistemi tekniċi użati fil-bini

1.  L-Istati Membri għandhom, bl-għan li jtejbu bl-aħjar mod l-użu tal-enerġija tas-sistemi tekniċi użati fil-bini, jiffissaw rekwiżiti tas-sistema billi jużaw teknoloġiji għall-iffrankar enerġetiku fir-rigward tar-rendiment ġenerali fl-użu tal-enerġija, l-installazzjoni korretta, u d-dimensjonament, l-aġġustament u l-kontroll xierqa tas-sistemi tekniċi użati fil-bini, u, fejn xieraq, l-ibbilanċjar idroniku, li huma installati fil-bini ġdid jew eżistenti. Meta jistabbilixxu r-rekwiżiti, l-Istati Membri għandhom iqisu l-kondizzjonijiet tad-disinn u l-kondizzjonijiet operattivi tipiċi jew medji u għandhom jiżguraw l-użu tat-tagħmir li jissodisfa l-kriterji għall-ogħla klassijiet tal-effiċjenza enerġetika disponibbli f'konformità mal-atti legali rilevanti tal-Unjoni dwar it-tikkettar tal-enerġija, filwaqt li jqisu l-effiċjenza tas-sistema u l-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel".

Ir-rekwiżiti tas-sistema għandhom jiġu ffissati għal sistemi tekniċi użati fil-bini li jsiru mill-ġdid, jiġu sostitwiti u mtejba u għandhom jiġu applikati safejn ikunu teknikament, ekonomikament u funzjonalment vijabbli.

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu rekwiżiti relatati mal-emissjonijiet ta' gassijiet serra tal-ġeneraturi tas-sħana, jew mat-tip ta' karburant użat minnhom dment li tali rekwiżiti jkunu teknoloġikament newtrali u konformi mal-objettiv li jiġi eliminat gradwalment l-użu tal-fjuwils fossili fit-tisħin u t-tkessiħ.L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-rekwiżiti li jistabbilixxu għas-sistemi tekniċi użati fil-bini jilħqu mill-inqas l-aħħar livelli kostottimali u jqisu l-istandards ta' ottimizzazzjoni ekonomika u ambjentali rilevanti għad-dimensjonament tagħhom.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li s-sostituzzjoni ta' sistemi tekniċi użati fil-bini li jkunu obsoleti u ineffiċjenti, fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli, tkun parti mill-passi stabbiliti f'passaport ta' rinnovazzjoni, f'konformità mal-prinċipju "l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel".

2.  L-Istati Membri għandhom jirrikjedu li bini ġdid▌ għandu jkun mgħammar b'apparati awtoregolatorji li jirregolaw separatament it-temperatura f'kull kamra jew, fejn iġġustifikat, f'żona partikolari tal-unità tal-bini li tkun imsaħħna jew imkessħa u, fejn xieraq, b'ibbilanċjar idroniku. L-installazzjoni ta' tali apparati awtoregolatorji u, fejn xieraq, l-ibbilanċjar idroniku f'bini eżistenti għandhom ikunu meħtieġa meta jiġu sostitwiti ġeneraturi tas-sħana jew tal-kesħa, fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli.

3.  L-Istati Membri għandhom jirrikjedu l-installazzjoni ta' apparat ta' kejl u kontroll għall-monitoraġġ u r-regolamentazzjoni tal-kwalità ambjentali fil-livell tal-unità rilevanti u, fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli, fil-bini li ġej:

(a)  bini b'emissjonijiet żero;

(b)  bini ġdid;

(c)   bini eżistenti li qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri;

(d)  bini mhux residenzjali b'output nominali effettiv għal sistemi tat-tisħin, sistemi tat-tkessiħ jew sistemi għat-tisħin u t-tkessiħ tal-ispazju kkombinati ta' aktar minn 70kW;

(e)  bini pubbliku u bini li jipprovdi servizzi soċjali ta' interess ġenerali, bħall-edukazzjoni, is-saħħa u l-assistenza soċjali.

Meta jikkunsidraw il-fattibbiltà ekonomika ta' installazzjoni kif imsemmi fl-ewwel subparagrafu, l-Istati Membri għandhom iqisu wkoll il-benefiċċji tagħha għas-saħħa li jistgħu jitkejlu.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li d-data dwar il-kwalità ambjentali interna u data rilevanti oħra miġbura permezz ta' apparati ta' kejl u kontroll tkun interoperabbli mar-reġistri diġitali tal-bini skont l-Artikolu 19(6) u f'konformità mar-regoli tal-Unjoni u nazzjonali dwar il-protezzjoni tad-data.

4.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, meta tiġi installata jew modifikata sistema teknika użata fil-bini, jittejbu u, fejn applikabbli, tingħata prova mid-data tar-rendiment użata tar-rendiment ġenerali fl-użu tal-enerġija, u fejn applikabbli, tar-rendiment tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja ▌tas-sistema kompluta ▌. Ir-riżultati għandhom jiġu dokumentati f'reġistru diġitali tal-bini u mgħoddija lil sid il-binja u lill-inkwilin biex jibqgħu disponibbli u jkunu jistgħu jintużaw għall-verifika tal-konformità mar-rekwiżiti minimi stabbiliti skont il-paragrafu 1 u għall-ħruġ ta' ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

L-Istati Membri jistgħu jadottaw inċentivi u finanzjament ġodda biex iħeġġu l-bidla minn sistemi tat-tisħin u tat-tkessiħ li jaħdmu bil-fjuwils fossili għal sistemi bbażati fuq fjuwils mhux fossili, akkumpanjati minn investiment fl-akkomodazzjoni li jtejjeb l-effiċjenza enerġetika.

4a.   L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu rekwiżiti biex jiżguraw li, fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli, il-bini mhux residenzjali jkun mgħammar b'sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini, kif ġej:

(a)  sal-31 ta' Diċembru 2024, bini mhux residenzjali b'output nominali effettiv għal sistemi tat-tisħin, sistemi tat-tkessiħ jew sistemi għat-tisħin u l-ventilazzjoni tal-ispazju kkombinati ta' aktar minn 290kW;

(b)  sal-31 ta' Diċembru 2029, bini mhux residenzjali b'output nominali effettiv għal sistemi tat-tisħin, sistemi tat-tkessiħ jew sistemi għat-tisħin u l-ventilazzjoni tal-ispazju kkombinati ta' aktar minn 70kW.

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu parametri ċari għall-istabbiliment tal-fattibbiltà ekonomika li bini mhux residenzjali jiġi mgħammar b'sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini.

4b.  Is-sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini msemmija fil-paragrafu 4a għandhom ikunu kapaċi:

(a)  b'mod kontinwu jimmonitorjaw, jirreġistraw, janalizzaw u jħallu lok għal aġġustamenti fl-użu tal-enerġija;

(b)  iqabblu l-effiċjenza enerġetika tal-bini, jidentifikaw telf fl-effiċjenza ta' sistemi tekniċi użati fil-bini, u jinformaw lill-persuna responsabbli mill-faċilitajiet jew mill-ġestjoni teknika tal-bini dwar opportunitajiet għal titjib fl-effiċjenza enerġetika;

(c)  jippermettu l-komunikazzjoni mas-sistemi tekniċi użati fil-bini u apparati oħra konnessi ġewwa l-bini, u jkunu interoperabbli mas-sistemi tekniċi użati fil-bini bejn tipi differenti ta' teknoloġiji bi privattiva, apparati u manifatturi;

(d)  jimmonitorjaw b'mod effettiv il-kwalità ambjentali interna, biex tiġi żgurata s-saħħa u s-sikurezza tal-okkupanti.

4c.   L-Istati Membri għandhom jistipulaw rekwiżiti biex jiżguraw li, fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli, mill-1 ta' Jannar 2025, il-bini residenzjali ġdid u bini residenzjali li jkunu qed isirulu rinnovazzjonijiet maġġuri b'output nominali effettiv għal sistemi ta' tisħin, sistemi ta' tkessiħ jew sistemi għat-tisħin, it-tkessiħ u l-ventilazzjoni tal-ispazju kkombinati ta' aktar minn 70 kW ikun mgħammar b'dan li ġej:

(a)  il-funzjonalità ta' monitoraġġ elettroniku kontinwu tas-sistemi fil-bini fil-livell rilevanti tal-bini u tal-unità li jkejjel l-effiċjenza u jinforma lis-sidien jew lill-maniġers tal-bini f'każ ta' varjazzjoni sinifikanti u meta jkun meħtieġ servizz ta' manutenzjoni tas-sistema;

(b)  funzjonalitajiet ta' kontroll u bbilanċjar effettivi biex jiżguraw il-ġenerazzjoni, id-distribuzzjoni, il-ħażna u l-użu ottimali tal-enerġija;

(c)  il-flessibbiltà min-naħa tad-domanda;

(d)  sistema effettiva ta' monitoraġġ tal-kwalità ambjentali interna, biex tiżgura s-saħħa u s-sikurezza tal-okkupanti.

4d.  Minbarra r-rekwiżiti stabbiliti fil-paragrafu 4c, il-bini residenzjali b'erja utli tal-art ta' aktar minn 1 000 m² għandu jkun mgħammar ukoll b'funzjonalità li tippermetti dawn iż-żewġ punti li ġejjin:

(a)  li titqabbel l-effiċjenza enerġetika tal-bini, jiġi identifikat it-telf fl-effiċjenza ta' sistemi tekniċi użati fil-bini, u li l-persuna responsabbli mill-faċilitajiet jew mill-ġestjoni teknika tal-bini tingħata informazzjoni dwar opportunitajiet għal titjib fl-effiċjenza enerġetika;

(b)  il-komunikazzjoni mas-sistemi tekniċi użati fil-bini u apparati oħra konnessi ġewwa l-bini, u l-interoperabbiltà mas-sistemi tekniċi użati fil-bini bejn tipi differenti ta' teknoloġiji bi privattiva, apparati u manifatturi.

4e.  L-Istati Membri għandhom jirrikjedu li, fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli, il-bini mhux residenzjali jkun mgħammar b'kontrolli awtomatiċi tad-dawl. Il-kontrolli awtomatiċi tad-dawl għandhom ikunu kapaċi jagħmlu dan kollu:

(a)   jikkontrollaw l-okkupanza allokata għad-dawl intern b'detezzjoni awtomatika;

(b)   ibaxxu b'mod awtomatiku l-potenza tad-dawl abbażi tal-livelli ta' dawl il-jum żona żona;

(c)   jippermettu monitoraġġ, reġistrar u detezzjoni ta' ħsara kontinwi;

(d)   jippermettu l-kontroll tal-utent finali;

(e)   jippermettu komunikazzjoni ma' sistemi tekniċi użati fil-bini konnessi rilevanti fil-bini.

Artikolu 11a

Kwalità Ambjentali Interna

1.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu rekwiżiti għall-implimentazzjoni ta' standards ta' kwalità ambjentali interna adegwati fil-bini sabiex tinżamm klima interna tajba għas-saħħa.

2.  Sa ... [24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva], l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu rekwiżiti skont indikaturi li jistgħu jitkejlu bbażati fuq dawk tal-qafas LEVELs.

L-indikaturi tal-kwalità ambjentali interna għandhom jitkejlu ġewwa l-bini u għandhom tal-anqas jinkludu:

(a)  il-livell tad-dijossidu tal-karbonju;

(b)  it-temperatura u l-kumdità termali;

(c)  l-umdità relattiva;

(d)  il-livell ta' illuminazzjoni ta' dawl il-jum jew livelli adegwati ta' dawl il-jum;

(e)  ir-rata tal-bidla tal-ventilazzjoni fl-arja fis-siegħa;

(f)  il-kumdità akustika interna, bħall-kontroll tal-ħin tar-riverberazzjoni u l-livell tal-istorbju fl-isfond u l-intelliġibbiltà tad-diskors.

Il-materja partikolata tal-emissjonijiet ta' sorsi ta' ġewwa u l-limiti tas-sustanzi niġġiesa fil-mira minn sorsi ta' ġewwa, dwar komposti organiċi volatili, ikklassifikati bħala karċinoġeniċi, mutaġeniċi, jew tossiċi għar-riproduzzjoni skont ir-Regolament (KE) Nru 1272/2008(31), inkluż il-formaldeid, għandhom jiġu rrapportati abbażi tad-data disponibbli fil-livell tal-prodott, jew tal-kejl dirett, fejn disponibbli, tas-sorsi rilevanti fir-rigward tal-ambjent intern tal-bini.

3.  Il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 29 biex tissupplimenta din id-Direttiva billi tistabbilixxi qafas ta' metodoloġija għall-kalkolu tal-istandards ta' kwalità ambjentali interna.

4.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li bini ġdid u bini li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri jikkonformaw mal-istandards adegwati tal-kwalità ambjentali interna.

Artikolu 12

Infrastruttura għal mobbiltà sostenibbli

1.  Fir-rigward ta' bini mhux residenzjali ġdid u bini mhux residenzjali li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri fejn dik ir-rinnovazzjoni tkun tinkludi l-parkeġġ jew l-installazzjonijiet elettriċi tal-bini, b'aktar minn ħames spazji tal-parkeġġ, fejn il-parkeġġ ikun jinsab ġewwa l-bini, ikun fiżikament maġenb il-bini jew ikollu rabta ċara miegħu, l-Istati Membri għandhom jiżguraw l-installazzjoni ta':

(a)  ▌mill-inqas punt tal-irriċarġjar wieħed għal kull ħames spazji tal-parkeġġ;

(b)  ▌kablaġġ mgħoddi minn qabel għal kull spazju għall-parkeġġ li jippermetti l-installazzjoni, fi stadju aktar tard ta' punti tal-irriċarġjar għall-vetturi elettriċi, għar-roti assistiti bl-elettriku u tipi oħra ta' vetturi tal-kategorija L; kif ukoll

(c)   ▌spazji għall-parkeġġ għar-roti li jirrappreżentaw mill-inqas 15 % tal-kapaċità totali tal-utenti ta' bini mhux residenzjali, filwaqt li jitqies l-ispazju meħtieġ ukoll għal roti b'dimensjonijiet akbar minn roti standard.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-kablaġġ mgħoddi minn qabel ikun dimensjonat biex jippermetti l-użu simultanju u effiċjenti tal-għadd mistenni ta' punti tal-irriċarġjar u jappoġġaw, fejn xieraq, l-installazzjoni ta' sistema ta' ġestjoni ta' ċċarġjar jew irriċarġjar, sa fejn ikun teknikament u ekonomikament fattibbli u ġustifikabbli.

B'deroga mill-ewwel subparagrafu, il-punt (a), għal bini ġdid ta' uffiċċji u bini ta' uffiċċji li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri, b'aktar minn ħames spazji għall-parkeġġ, l-Istati Membri għandhom jiżguraw l-installazzjoni ta' mill-inqas punt tal-irriċarġjar wieħed għal kull żewġ spazji għall-parkeġġ.

2.  Fir-rigward tal-bini mhux residenzjali kollu b'aktar minn għoxrin spazju tal-parkeġġ u, jekk ikun teknikament u ekonomikament fattibbli, għaxar spazji tal-parkeġġ, sal-1 ta' Jannar 2027, l-Istati Membri għandhom jiżguraw l-installazzjoni ta' mill-inqas punt wieħed tal-irriċarġjar għal kull għaxar spazji tal-parkeġġ, u ▌spazju wieħed tal-parkeġġ għar-roti, li jirrappreżentaw mill-inqas 15 % tal-kapaċità totali tal-utent tal-bini u jkun meħtieġ ukoll spazju għal roti b'dimensjonijiet akbar minn roti standard. Fil-każ ta' bini li jkun proprjetà tal-awtoritajiet pubbliċi jew okkupat minnhom, l-Istati Membri għandhom jiżguraw il-kablaġġ mgħoddi minn qabel għal mill-inqas wieħed minn kull żewġ spazji għall-parkeġġ sal-1 ta' Jannar 2033.

3.  L-Istati Membri jistgħu, soġġett għal valutazzjoni mill-awtoritajiet lokali, filwaqt li jqisu l-karatteristiċi lokali, inklużi l-kondizzjonijiet demografiċi, ġeografiċi u klimatiċi, jaġġustaw ir-rekwiżiti għan-numru ta' spazji għall-parkeġġ tar-roti skont il-paragrafi 1 u 2 għal kategoriji speċifiċi ta' bini mhux residenzjali ▌.

4.  Fir-rigward ta' bini residenzjali ġdid u bini residenzjali li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri fejn dik ir-rinnovazzjoni tinkludi l-parkeġġ jew l-installazzjonijiet elettriċi tal-bini, b'aktar minn tliet spazji tal-parkeġġ, fejn il-parkeġġ ikun jinsab ġewwa l-bini jew il-parkeġġ ikun fiżikament maġenbu jew ikollu rabta ċara miegħu, l-Istati Membri għandhom jiżguraw l-installazzjoni:

(a)  f'bini residenzjali ġdid, ta' kablaġġ mgħoddi minn qabel għal kull spazju tal-parkeġġ u, f'bini residenzjali li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri, ta' kablaġġ mgħoddi minn qabel jew, fejn ikun teknikament u ekonomikament mhux fattibbli, kanali għal kull spazju tal-parkeġġ biex fi stadju aktar tard tkun tista' ssir l-installazzjoni ta' punti tal-irriċarġjar għal vetturi elettriċi u roti assistiti bl-elettriku u tipi oħra ta' vetturi tal-kategorija L; L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-kablaġġ mgħoddi minn qabel ikun dimensjonat biex jippermetti l-użu simultanju tal-punti tal-irriċarġjar fl-ispazji kollha tal-parkeġġ;

(aa)  ta' mill-inqas punt tal-irriċarġjar wieħed;

(b)  mill-inqas żewġ spazji għall-parkeġġ tar-roti għal kull abitazzjoni f'bini residenzjali ġdid;

(ba)  mill-inqas żewġ spazji għall-parkeġġ tar-roti għal kull abitazzjoni f'bini residenzjali li tkun qed issirlu rinnovazzjoni maġġuri, fejn ikun teknoloġikament u ekonomikament fattibbli;

(bb)  f'bini residenzjali ġdid b'mill-inqas tliet abitazzjonijiet u fejn ma jkunx hemm spazji għall-parkeġġ tal-karozzi, mill-inqas żewġ spazji għall-parkeġġ tar-roti għal kull abitazzjoni, fejn ikun teknoloġikament u ekonomikament fattibbli.

B'deroga mill-ewwel subparagrafu, l-Istati Membri jistgħu, soġġett għal valutazzjoni mill-awtoritajiet lokali u filwaqt li jqisu l-karatteristiċi lokali, inklużi l-kondizzjonijiet demografiċi, ġeografiċi u klimatiċi, jaġġustaw ir-rekwiżiti għan-numru ta' spazji għall-parkeġġ tar-roti.

5.  L-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li ma japplikawx il-paragrafi 1, 2 and 4 għal kategoriji speċifiċi ta' bini fejn il-kablaġġ mgħoddi minn qabel meħtieġ iserraħ fuq sistemi mikro iżolati jew il-bini jkun jinsab fir-reġjuni ultraperifiċi skont it-tifsira tal-Artikolu 349 TFUE jekk dan ikun iwassal għal problemi sostanzjali għat-tħaddim tas-sistema tal-enerġija lokali u jkun iqiegħed f'periklu l-istabbiltà tal-grilja lokali.

5a.  Wara talba motivata minn Stat Membru, il-Kummissjoni tista' tiddeċiedi li tippermetti lil dak l-Istat Membru jaġġusta r-rekwiżiti fil-paragrafi 1 u 2 għal kategoriji speċifiċi ta' bini fejn:

(a)  il-bini jkun proprjetà ta' mikrointrapriża jew ta' intrapriża żgħira jew ta' daqs medju, jew ikun okkupat minnhom, kif definiti fl-Artikolu 2 tal-Anness għar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2003/361/KE(32); jew

(b)  il-bini jkollu użu temporanju biss f'konformità mal-Artikolu 9.

5b.   L-Istati Membri jistgħu jaġġustaw ir-rekwiżiti għan-numru ta' spazji tal-parkeġġ skont il-paragrafi 1, 2 u 4 għal kategoriji speċifiċi ta' bini residenzjali u mhux residenzjali fejn it-twettiq tar-rekwiżiti stabbiliti fil-paragrafi 1, 2 u 4 iwassal għal kostijiet sproporzjonati, ikun ekonomikament fattibbli jew inġustifikabbli, jew fejn il-kundizzjonijiet lokali ma jiġġustifikawx it-twettiq tar-rekwiżiti. [Em. 5]

6.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-punti tal-irriċarġjar imsemmija fil-paragrafi 1, 2 u 4 ta' dan l-Artikolu jkunu kapaċi jagħmlu ċċarġjar intelliġenti u, fejn xieraq, iċċarġjar bidirezzjonali, u li jitħaddmu abbażi ta' protokolli u standards ta' komunikazzjoni nonproprjetarji u nondiskriminatorji, b'mod interoperabbli, u f'konformità ma' kull standard u protokoll legali fl-atti delegati adottati skont l-Artikolu 19(6) u l-Artikolu 19(7) tar-Regolament (UE).../... [AFIR].

7.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-operaturi ta' punti tal-irriċarġjar mhux aċċessibbli għall-pubbliku joperawhom f'konformità mal-Artikolu 5(4) tar-Regolament (UE).../... [AFIR], fejn applikabbli.

8.  L-Istati Membri għandhom jipprevedu miżuri għat-tħeġġig, għas-simplifikazzjoni, għall-armonizzazzjoni u għall-aċċelerazzjoni tal-proċedura tal-installazzjoni ta' punti tal-irriċarġjar f'bini residenzjali u mhux residenzjali, ġdid jew diġà eżistenti, speċjalment tal-assoċjazzjonijiet ta' koproprjetarji, u jneħħu ostakli regolatorji, inkluż fir-rigward tal-proċeduri tal-għoti ta' permessi u approvazzjoni minn awtoritajiet pubbliċi jew operaturi tal-grilja, mingħajr preġudizzju għal-liġi tal-Istati Membri dwar il-proprjetà u l-kera u biex jippermettu d-"dritt għall-ipplaggar" lil kulħadd fl-Unjoni. L-Istati Membri għandhom ineħħu l-ostakli għall-installazzjoni ta' punti tal-irriċarġjar f'bini residenzjali bi spazji għall-parkeġġ, b'mod partikolari l-ħtieġa li jinkiseb kunsens mingħand sid il-kera jew il-kosidien għal punt tal-irriċarġjar privat għall-użu proprju. Talba mill-inkwilini jew mill-koproprjetarji biex jinstallaw tagħmir tal-iċċarġjar fi spazju għall-parkeġġ tista' tiġi rrifjutata jekk ikun hemm raġunijiet serji u leġittimi għal tali rifjut.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ż-żmien bejn l-applikazzjoni min-naħa ta' kerrej jew ta' sid għal punt tal-irriċarġjar f'binja u l-installazzjoni tiegħu jkun raġonevoli u, fi kwalunkwe każ, ma jażbiżx is-sitt xhur.

Sal-1 ta' Jannar 2025, il-Kummissjoni għandha tippubblika linji gwida li jispeċifikaw l-istandards u l-protokoll li għandhom jiġu rrakkomandati lill-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali u lokali għas-sikurezza kontra n-nirien fil-parkeġġi msaqqfa.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw id-disponibbiltà ta' assistenza teknika għas-sidien u għall-inkwilini tal-bini li jixtiequ jinstallaw punti tal-irriċarġjar u spazji tal-parkeġġ tar-roti.

Fir-rigward tal-bini residenzjali eżistenti b'aktar minn tliet spazji tal-parkeġġ, l-Istati Membri għandhom jintroduċu miżuri li jiżguraw l-installazzjoni ta' kablaġġ mgħoddi minn qabel, b'mod proporzjonat mal-għadd ta' vetturi elettriċi ħfief bil-batterija rreġistrati fit-territorju tagħhom.

8a.  Għas-sidien u l-inkwilini tal-bini, li ma jkollhomx il-possibbiltà li jinstallaw punt tal-irriċarġjar fil-post ta' residenza tagħhom, l-Istati Membri għandhom jintroduċu miżuri li jippermettulhom jitolbu l-installazzjoni ta' punt tal-irriċarġjar disponibbli għall-pubbliku qrib il-post ta' residenza tagħhom, f'konformità mal-objettivi tar-Regolament (UE) …/…[AFIR]. L-Istati Membri għandhom jintroduċu miżuri biex jiżguraw li l-għadd ta' punti tal-irriċarġjar aċċessibbli għall-pubbliku installati jikkorrispondi mal-għadd ta' talbiet riċevuti fl-istess żoni.

9.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw il-koerenza tal-politiki għall-bini, il-mobbiltà attiva u ekoloġika, il-klima, l-enerġija, il-bijodiversità u l-ippjanar urban.

Biex tiġi żgurata kombinazzjoni effettiva dwar l-elettromobbiltà privata, il-mobbiltà attiva u t-trasport pubbliku, l-Istati Membri għandhom jappoġġaw lill-awtoritajiet lokali fl-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta' pjanijiet ta' mobbiltà urbana sostenibbli b'enfasi partikolari fuq l-integrazzjoni tal-politiki tad-djar b'mobbiltà sostenibbli u ppjanar urban.

Artikolu 13

Potenzjal ta' intelliġenza tal-bini għat-teknoloġiji intelliġenti

1.  Il-Kummissjoni għandha tadotta atti ddelegati f'konformità mal-Artikolu 29 dwar skema komuni fakultattiva tal-Unjoni għall-klassifikazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza tal-bini għat-teknoloġiji intelliġenti. Il-klassifikazzjoni għandha tkun ibbażata fuq valutazzjoni tal-kapaċitajiet ta' bini jew ta' unità ta' bini li jadattaw l-operat tagħhom għall-ħtiġijiet tal-okkupant, b'mod partikolari rigward il-kwalità ambjentali interna u tal-grilja u li jtejbu l-effiċjenza enerġetika u r-rendiment ġenerali tagħhom.

F'konformità mal-Anness IV, l-iskema komuni fakultattiva tal-Unjoni għall-klassifikazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza tal-bini għat-teknoloġiji intelliġenti għandha tistipula:

(a)  id-definizzjoni tal-indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenza tal-bini għat-teknoloġiji intelliġenti; ▌

(b)  metodoloġija li biha għandu jiġi kkalkulat.

2.  Sal-31 ta' Diċembru 2024, il-Kummissjoni għandha ▌ tadotta att delegat f'konformità mal-Artikolu 29, li jemenda din id-Direttiva billi jirrikjedi l-applikazzjoni obbligatorja, sal-istess data, tal-iskema komuni tal-Unjoni għall-klassifikazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza tal-bini għat-teknoloġiji intelliġenti, f'konformità mal-Anness IV, għal bini mhux residenzjali b'output nominali effettiv għas-sistemi tat-tisħin, is-sistemi tal-arja kkondizzjonata, u s-sistemi għat-tisħin, l-arja kkondizzjonata u l-ventilazzjoni tal-ispazju kkombinati ta' aktar minn 290 kW. Mill-1 ta' Jannar 2030, l-iskema komuni tal-Unjoni għandha tapplika għal bini mhux residenzjali b'output nominali effettiv ta' 70 kW.

3.  Il-Kummissjoni għandha, wara li tkun ikkonsultat il-partijiet ikkonċernati rilevanti, tadotta att ta' implimentazzjoni li jagħti fid-dettall il-modalitajiet tekniċi għall-implimentazzjoni effettiva tal-iskema msemmija fil-paragrafu 1 , inkluża skeda ta' żmien li ma torbotx għal fażi ta' ttestjar fil-livell nazzjonali, u li jiċċara r-relazzjoni komplementari tal-iskema maċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija msemmija fl-Artikolu 16.

Dak l-att ta' implimentazzjoni għandu jiġi adottat f'konformità mal-proċedura ta' eżaminazzjoni msemmija fl-Artikolu 30(3).

4.  Sal-31 ta' Diċembru 2024, il-Kummissjoni għandha, ▌ wara li tkun ikkonsultat mal-partijiet ikkonċernati rilevanti, tadotta att ta' implimentazzjoni li jagħti dettalji dwar il-modalitajiet tekniċi għall-implimentazzjoni effettiva tal-applikazzjoni tal-iskema msemmija fil-paragrafu 2 għal bini mhux residenzjali b'output nominali effettiv għas-sistemi tat-tisħin, is-sistemi tal-arja kkondizzjonata, jew is-sistemi għat-tisħin, l-arja kkondizzjonata u l-ventilazzjoni kkombinati ta' aktar minn 290 kW.

Dak l-att ta' implimentazzjoni għandu jiġi adottat f'konformità mal-proċedura ta' eżaminazzjoni msemmija fl-Artikolu 30(3).

Artikolu 14

Skambju ta' data

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li s-sidien, l-inkwilini u l-maniġers tal-bini jista' jkollhom aċċess dirett għad-data tas-sistemi tal-bini tagħhom, inkluża d-data tas-sistemi tekniċi użati fil-bini. Bil-kunsens tagħhom, l-aċċess jew id-data għandhom ikunu disponibbli għal parti terza soġġetti għall-ftehim kuntrattwali eżistenti. L-Istati Membri għandhom jagħtu l-mandat għall-użu ta' standards internazzjonali u formati ta' ġestjoni għal data skambjata u jiffaċilitaw l-interoperabbiltà sħiħa tas-servizzi u tal-iskambju tad-data fl-Unjoni skont il-paragrafu 5. Id-data aggregata u anonimizzata tas-sistemi tal-bini għandha tkun disponibbli għall-pubbliku.

Għall-finijiet ta' din id-Direttiva, id-data dwar is-sistemi tal-bini għandha tinkludi id-data mhux ipproċessata rilevanti relatata mar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-elementi tal-bini, ir-rendiment fl-użu tal-enerġija tas-servizzi tal-bini, it-tul tal-ħajja maħsub għas-sistemi ta' tisħin, is-sensuri, is-sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini, il-miters u l-punti tal-irriċarġjar għall-elettromobbiltà u tkun marbuta mar-reġistru diġitali tal-bini. Kemm id-data pproċessata kif ukoll dik mhux ipproċessata għandhom jitqiesu aċċettabbli għall-finijiet ta' dan l-Artikolu, dment li jissodisfaw ir-rekwiżiti stabbiliti fl-ewwel subparagrafu.

1a.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet lokali jkollhom aċċess għad-data dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija fit-territorju tagħhom kif meħtieġ biex jiffaċilitaw l-abbozzar tal-pjanijiet ta' tisħin u tkessiħ u jinkludu sistemi operattivi ta' informazzjoni ġeografika u l-bażijiet ta' data relatati, f'konformità mar-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(33). L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet lokali jkollhom ir-riżorsi meħtieġa għall-ġestjoni tad-data u l-informazzjoni.

2.  Meta jistabbilixxu r-regoli dwar il-ġestjoni u l-iskambju tad-data, l-Istati Membri jew, fejn Stat Membru jkun ippreveda dan, l-awtoritajiet kompetenti maħtura, għandhom jikkonformaw mar-regoli armonizzati tal-Unjoni stabbiliti fl-atti ta' implimentazzjoni previsti fil-paragrafu 5 u l-qafas legali applikabbli tal-Unjoni. Ir-regoli dwar l-aċċess u kwalunkwe ħlas ma għandhomx jikkostitwixxu ostaklu jew joħolqu diskriminazzjoni għal partijiet terzi biex jaċċessaw id-data dwar is-sistemi tal-bini.

3.  L-ebda kost addizzjonali ma għandha tiġi ddebitata lis-sid, lill-inkwilin jew lill-maniġer tal-bini għall-aċċess għad-data tagħhom jew għal talba biex id-data tagħhom tkun disponibbli għal parti terza skont il-ftehim kuntrattwali eżistenti. L-Istati Membri għandhom ikunu responsabbli biex jistabbilixxu t-tariffi rilevanti għall-aċċess għad-data minn partijiet eliġibbli oħra bħal istituzzjonijiet finanzjarji, aggregaturi, fornituri tal-enerġija, fornituri tas-servizzi tal-enerġija u Istituti Nazzjonali tal-Istatistika jew awtoritajiet nazzjonali oħra responsabbli għall-iżvilupp, il-produzzjoni u t-tixrid tal-istatistika Ewropea. L-Istati Membri jew, fejn applikabbli, l-awtoritajiet kompetenti maħtura, għandhom jiżguraw li kwalunkwe ħlas impost minn entitajiet regolati li jipprovdu servizzi tad-data jkun raġonevoli u debitament ġustifikat. L-Istati Membri għandhom jinċentivaw il-kondiviżjoni tad-data dwar is-sistemi tal-bini.

4.  Ir-regoli dwar l-aċċess għad-data u l-ħżin tad-data għall-finijiet ta' din id-Direttiva għandhom jikkonformaw mal-liġi rilevanti tal-Unjoni. L-ipproċessar ta' data personali fil-qafas ta' din id-Direttiva għandu jitwettaq f'konformità mar-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill.

4a.  Sal-31 ta' Diċembru 2023, il-Kummissjoni għandha tadotta att delegat f'konformità mal-Artikolu 29 biex jissupplimenta din id-Direttiva billi jistabbilixxi rekwiżiti tal-interoperabbiltà u proċeduri nondiskriminatorji u trasparenti għall-aċċess għad-data msemmija f'dan l-Artikolu.

5.  Sal-31 ta' Diċembru 2023, il-Kummissjoni għandha tadotta atti ta' implimentazzjoni li jagħtu dettalji dwar ir-rekwiżiti tal-interoperabbiltà u l-proċeduri nondiskriminatorji u trasparenti għall-aċċess għad-data msemmija f'dan l-Artikolu.

Dawk l-atti ta' implimentazzjoni għandhom jiġu adottati f'konformità mal-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 30(2).

Il-Kummissjoni għandha toħroġ strateġija ta' konsultazzjoni li tistabbilixxi objettivi tal-konsultazzjoni, il-partijiet ikkonċernati fil-mira u l-attivitajiet ta' konsultazzjoni għall-iżvilupp tal-atti ta' implimentazzjoni.

Artikolu 15

Inċentivi finanzjarji, ħiliet u ostakli għas-suq

1.  L-Istati Membri għandhom jipprovdu finanzjament xieraq u miżuri ta' appoġġ flimkien ma' strumenti oħra tal-Unjoni bħall-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, il-Fond Soċjali għall-Klima u l-fondi tal-politika ta' koeżjoni. Għandhom jiddelimitaw ammonti xierqa fl-implimentazzjoni tal-programmi tal-Unjoni u fl-iskemi nazzjonali ta' finanzjament għar-rinnovazzjonijiet u jiddedikaw finanzjament xieraq biex jindirizza l-ostakli tas-suq u jistimula l-investimenti meħtieġa fir-rinnovazzjonijiet tal-enerġija f'konformità mal-pjan nazzjonali tagħhom ta' rinnovazzjoni tal-bini u bil-ħsieb li l-istokk tal-bini tagħhom jinbidel f'bini b'emissjonijiet żero sal-2050, inkluż bil-promozzjoni u s-simplifikazzjoni tal-użu tas-sħubijiet pubbliċi-privati.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-applikazzjoni u l-proċeduri għall-finanzjament ikunu sempliċi u ssimplifikati sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess għall-finanzjament għall-unitajiet domestiċi.

1a.  Il-finanzjament pubbliku għandu jindirizza bil-quddiem il-kostijiet assoċjati mar-rinnovazzjonijiet li jiffaċċjaw l-unitajiet domestiċi. L-Istati Membri għandhom jiffaċilitaw l-aċċess għal self bankarju ekonomikament aċċessibbli, linji ta' kreditu ddedikati, jew rinnovazzjonijiet iffinanzjati għalkollox mill-pubbliku.

L-inċentivi finanzjarji fil-forma ta' għotjiet jew garanziji għandhom iqisu parametri bbażati fuq id-dħul meta jallokaw appoġġ finanzjarju biex jiżguraw li jimmiraw bħala prijorità unitajiet domestiċi vulnerabbli u persuni li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali, f'konformità mal-Artikolu 22 tad-Direttiva (UE).../.... [EED riformulata]. L-Istati Membri għandhom jiżviluppaw skemi ddedikati għar-rinnovazzjonijiet tal-effiċjenza enerġetika, b'mod partikolari miżuri finanzjarji, u għandhom jiżguraw li kull programm nazzjonali ta' appoġġ finanzjarju jkun fih ammonti ddedikati mmirati lejn unitajiet domestiċi vulnerabbli, li jikkorrispondu għall-ħtiġijiet tagħhom. L-Istati Membri jistgħu jużaw il-fondi nazzjonali għall-effiċjenza enerġetika biex jiffinanzjaw skemi u programmi ddedikati skont l-Artikolu 28 tad-Direttiva (UE).../.... [EED riformulata].

2.  L-Istati Membri għandhom jieħdu miżuri regolatorji xierqa biex ineħħu l-ostakli mhux ekonomiċi għar-rinnovazzjoni tal-bini. Fir-rigward ta' bini b'aktar minn unità ta' bini waħda, tali miżuri jistgħu jinkludu t-tneħħija ta' rekwiżiti ta' unanimità fi strutturi ta' sjieda konġunta, l-adattament tal-mandat u r-responsabbiltajiet tal-maniġers tal-bini biex jittrattaw il-proġetti tar-rinnovazzjoni tal-enerġija, jew li jippermettu li strutturi ta' sjieda konġunta jkunu riċevituri diretti ta' appoġġ finanzjarju bħal self u għotjiet.

3.  L-Istati Membri għandhom jagħmlu l-aħjar użu kosteffettiv tal-finanzjament nazzjonali u l-finanzjament disponibbli stabbiliti fil-livell tal-Unjoni, b'mod partikolari l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, il-Fond Soċjali għall-Klima, il-fondi tal-politika ta' koeżjoni, InvestEU, id-dħul mill-irkant mill-iskambju ta' kwoti tal-emissjonijiet skont id-Direttiva 2003/87/KE [ETS emendata] u sorsi oħra ta' finanzjament pubbliku. Dawk is-sorsi ta' finanzjament għandhom jintużaw b'mod konsistenti ma' perkors biex jinkiseb stokk tal-bini b'emissjonijiet żero sal-2050.

4.  Biex jappoġġaw il-mobilizzazzjoni tal-investimenti, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li jiġu stabbiliti b'mod effettiv finanzjament u għodod finanzjarji abilitanti, jiġifieri self għall-effiċjenza enerġetika u ipoteki għar-rinnovazzjoni tal-bini, ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija, skemi finanzjarji "pay-as-you-save" (ħallas waqt li tiffranka), inċentivi fiskali, inklużi rati tat-taxxa mnaqqsa fuq xogħlijiet u materjali ta' rinnovazzjoni, skemi fuq it-taxxa, skemi fuq il-kont, fondi ta' garanzija, standards tal-portafoll ipotekarju, strumenti ekonomiċi li jipprovdu inċentivi għall-applikazzjoni ta' miżuri ta' suffiċjenza u ċirkolari, fondi mmirati lejn rinnovazzjonijiet profondi, u fondi mmirati lejn rinnovazzjonijiet b'limitu minimu sinifikanti ta' ffrankar tal-enerġija mmirat u tnaqqis immirat tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra taċ-ċiklu tal-ħajja kollu.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-informazzjoni dwar il-finanzjament disponibbli u l-għodod finanzjarji tkun disponibbli għall-pubbliku b'mod faċilment aċċessibbli u trasparenti, inkluż b'mezzi diġitali.

L-Istati Membri u l-awtoritajiet finanzjarji rilevanti għandhom jirrieżaminaw il-leġiżlazzjoni applikabbli u jiżviluppaw miżuri ta' appoġġ biex jiffaċilitaw l-użu ta' self għar-rinnovazzjoni u ipoteki tal-effiċjenza enerġetika, u l-iżvilupp ta' prodotti ta' self innovattivi ddedikati għall-finanzjament ta' rinnovazzjoni profonda u rinnovazzjoni profonda fi stadji f'konformità mal-istadji fil-passaporti ta' rinnovazzjoni. Il-Kummissjoni u l-Bank Ewropew tal-Investiment għandhom jiżguraw aċċess għall-finanzjament b'kondizzjonijiet favorevoli, filwaqt li jiffaċilitaw l-użu ta' strumenti finanzjarji u skemi innovattivi, bħal self tal-UE għar-rinnovazzjoni jew fond Ewropew ta' garanzija għar-rinnovazzjonijiet tal-bini.Il-finanzjament u l-għodod finanzjarji abilitanti għandhom jiggwidaw ukoll l-investimenti fi stokk ta' bini pubbliku effiċjenti fl-użu tal-enerġija, f'konformità mal-gwida tal-Eurostat dwar ir-reġistrazzjoni tal-Ikkuntrattar għall-Prestazzjoni tal-Enerġija fil-kontijiet tal-gvern.

4a.  Sa ... [12-il xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva], il-Kummissjoni għandha tadotta att delegat f'konformità mal-Artikolu 29 biex tissupplimenta din id-Direttiva sabiex tiżgura li l-istandards tal-portafoll ipotekarju jinkoraġġixxu b'mod effettiv lill-istituzzjonijiet finanzjarji biex iżidu l-volumi previsti għar-rinnovazzjonijiet, jippreskrivu miżuri ta' appoġġ għall-istituzzjonijiet finanzjarji u s-salvagwardji meħtieġa kontra mġiba potenzjali ta' self kontroproduttiv bħat-tnaqqis jew ir-rifjut tal-aċċess għall-kreditu lill-unitajiet domestiċi li jgħixu f'abitazzjonijiet bi klassi tar-rendiment baxx fl-użu tal-enerġija, jew il-limitazzjoni tas-self ipotekarju tagħhom lill-konsumaturi li jixtru abitazzjonijiet bi klassi tar-rendiment għoli fl-użu tal-enerġija.

5.  L-Istati Membri għandhom jiffaċilitaw l-aggregazzjoni ta' proġetti biex jippermettu l-aċċess tal-investituri kif ukoll soluzzjonijiet aggregati għal klijenti potenzjali. L-Istati Membri għandhom jadottaw miżuri biex jiżguraw li l-prodotti ta' self għall-effiċjenza u l-aċċessibbiltà enerġetika għar-rinnovazzjonijiet tal-bini jiġu offruti b'mod wiesa' u mhux diskriminatorju mill-istituzzjonijiet finanzjarji u jkunu viżibbli u aċċessibbli għall-konsumaturi. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-banek u istituzzjonijiet finanzjarji u investituri oħra jirċievu informazzjoni dwar opportunitajiet biex jipparteċipaw fil-finanzjament tat-titjib tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini.▌

6.  L-Istati Membri għandhom jimmonitorjaw id-disponibbiltà tal-ħiliet u l-professjonisti b'ħiliet f'konformità mal-Artikolu 3 u jiżviluppaw miżuri u finanzjament biex jippromwovu l-edukazzjoni u l-programmi ta' taħriġ, inkluż fit-teknoloġiji diġitali, biex jiffaċilitaw ir-rikwalifikazzjoni professjonali tal-ħaddiema u l-ħolqien tal-opportunitajiet ta' impjiegi biex jiżguraw li jkun hemm biżżejjed forza tax-xogħol bil-livell xieraq ta' ħiliet li jikkorrispondu għall-ħtiġijiet fis-settur tal-bini. L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu miżuri biex jippromwovu l-parteċipazzjoni f'tali programmi, b'mod partikolari minn mikrointrapriżi kif ukoll minn intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) u b'kunsiderazzjoni xierqa tal-aspett tal-ġeneru. Punti uniċi ta' servizz stabbiliti skont l-Artikolu 15a jistgħu jiffaċilitaw l-aċċess għal tali programmi u t-taħriġ mill-ġdid professjonali tal-ħaddiema.

7.  Il-Kummissjoni għandha tiżviluppa standard komuni tal-Unjoni għal skemi finanzjarji innovattivi, b'mod partikolari skema "pay-as-you-save" (ħallas waqt li tiffranka), li jistabbilixxi rekwiżiti minimi obbligatorji għall-atturi pubbliċi u privati.

8.  Il-Kummissjoni għandha ▌tassisti lill-Istati Membri fl-iffissar ta' programmi ta' appoġġ finanzjarju nazzjonali jew reġjonali bil-għan li jiżdied ir-rendiment fl-użu tal-enerġija u jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet serra mill-bini, speċjalment f'bini eżistenti, inkluż billi tappoġġa l-iskambju tal-aħjar prattika bejn l-awtoritajiet jew il-korpi nazzjonali jew reġjonali responsabbli. Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet ekwivalenti u jsir użu massimu mill-potenzjal ta' investiment disponibbli, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li tali programmi jiġu żviluppati b'mod li jkun aċċessibbli għal organizzazzjonijiet b'kapaċitajiet amministrattivi, finanzjarji, u organizzattivi aktar baxxi, bħall-mikrointrapriżi u l-SMEs, il-komunitajiet tal-enerġija, l-inizjattivi mmexxija miċ-ċittadini, l-awtoritajiet lokali, u l-aġenziji tal-enerġija. L-Istati Membri għandhom jipprovdu appoġġ għal inizjattivi lokali, bħal programmi ta' rinnovazzjoni mmexxija miċ-ċittadini u programmi għal sorsi rinnovabbli ta' tisħin u tkessiħ fil-livell tal-viċinat jew muniċipali.

8a.  L-Istati Membri għandhom jipprovdu finanzjament xieraq, miżuri ta' appoġġ u strumenti oħra għall-implimentazzjoni tar-riżultati tar-riċerka u l-iżvilupp fir-rigward ta' sistemi u materjali ta' kostruzzjoni effiċjenti fl-użu tal-enerġija inkluża l-manifattura, b'mod partikolari mill-mikrointrapriżi u l-SMEs.

9.  L-Istati Membri għandhom jorbtu l-miżuri finanzjarji tagħhom għal titjib fir-rendiment fl-użu tal-enerġija u tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra fir-rinnovazzjoni ta' bini mal-iffrankar u t-titjib fl-enerġija mmirat u miksub, kif determinat bi kriterju wieħed jew aktar mill-kriterji li ġejjin:

(a)   ir-rendiment fl-użu tal-enerġija u t-tnaqqis tal-gassijiet serra tat-tagħmir jew tal-materjal użat għar-rinnovazzjoni; f'liema każ, it-tagħmir jew il-materjal użat għar-rinnovazzjoni għandu jiġi installat minn installatur bil-livell rilevanti ta' ċertifikazzjoni jew kwalifika u għandu jikkonforma tal-inqas mar-rendiment minimu fl-użu tal-enerġija jew mal-valuri ta' referenza ogħla għal rendiment imtejjeb tal-konsum tal-enerġija tal-bini;

(b)  valuri standard għall-kalkolu ta' ffrankar fl-enerġija u fl-emissjonijiet tal-gassijiet serra fil-bini;

(c)  it-titjib miksub minħabba din ir-rinnovazzjoni billi jqabblu ċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija maħruġa qabel u wara r-rinnovazzjoni;

(d)  ir-riżultati ta' verifika tal-enerġija;

(e)  ir-riżultati ta' metodu ieħor rilevanti, trasparenti u proporzjonat li jindika t-titjib fir-rendiment fl-użu tal-enerġija, inkluż billi jikkumpara l-konsum fl-użu tal-enerġija qabel u wara r-rinnovazzjoni b'sistemi ta' miters intelliġenti.

Ir-rekwiżiti stabbiliti f'dan il-paragrafu ma għandhomx japplikaw għal finanzjament iddedikat għal unitajiet domestiċi vulnerabbli.

10.  Sa mhux aktar tard mill-1 ta' Jannar 2024, l-Istati Membri ma għandhom jipprovdu l-ebda inċentiv finanzjarju għall-installazzjoni ta' bojlers individwali li jużaw il-fjuwils fossili ▌.

11.  L-Istati Membri għandhom jinċentivaw rinnovazzjoni profonda u programmi mdaqqsa li jindirizzaw għadd kbir ta' bini, b'mod partikolari l-bini bl-agħar rendiment, inkluż permezz ta' programmi integrati ta' rinnovazzjoni distrettwali u jirriżultaw fi tnaqqis ġenerali ta' mill-inqas 60 % tad-domanda għall-enerġija primarja b'appoġġ finanzjarju, fiskali, amministrattiv u tekniku dejjem akbar skont il-livell ta' prestazzjoni miksub, bil-parteċipazzjoni finanzjarja ogħla riżervata għal rinnovazzjonijiet profondi jew għall-gruppi msemmija fil-paragrafu 1a.

11a.  L-Istati Membri għandhom jikkomplementaw il-promozzjoni tal-inċentivi finanzjarji b'politiki u miżuri biex tiġi evitata t-tkeċċija minħabba rinnovazzjoni.

13.  Meta jipprovdu inċentivi finanzjarji lis-sidien ta' bini jew unitajiet ta' bini għar-rinnovazzjoni ta' bini mikri jew unitajiet ta' bini, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-inċentivi finanzjarji jkunu ta' benefiċċju kemm għas-sidien kif ukoll għall-inkwilini. L-Istati Membri għandhom jintroduċu salvagwardji soċjali effettivi, biex jipproteġu b'mod partikolari lill-unitajiet domestiċi vulnerabbli, inkluż billi jipprovdu appoġġ għall-kera jew billi jimponu limiti massimi fuq iż-żidiet fil-kera, jew billi jintroduċu skema finanzjarja "pay-as-you-save" (ħallas waqt li tiffranka) għaż-żidiet fil-kera, filwaqt li jiżguraw li ż-żieda fil-kera ma taqbiżx l-iffrankar fuq il-kontijiet tal-enerġija minħabba l-iffrankar tal-enerġija mir-rinnovazzjoni.

13a.  L-Istati Membri għandhom jieħdu miżuri xierqa biex ineħħu l-ostakli regolatorji, statutorji u amministrattivi għat-tkabbir ta' kooperattivi tal-akkomodazzjoni, inklużi kooperattivi mingħajr skop ta' qligħ. L-Istati Membri għandhom jiżguraw l-eliġibbiltà ta' tali kooperattivi tal-akkomodazzjoni u distretti integrati għal inċentivi finanzjarji. Il-Kummissjoni għandha tiffaċilita l-iskambju tal-aħjar prattiki fost l-Istati Membri dwar il-ħolqien ta' status operattiv għal kooperattivi tal-akkomodazzjoni mingħajr skop ta' qligħ u għandha tipprovdi gwida dwar miżuri biex tiġi ssimplifikata l-introduzzjoni tagħhom.

Artikolu 15a

Punti uniċi ta' servizz għall-effiċjenza enerġetika fil-bini

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw l-istabbiliment ta' faċilitajiet ta' assistenza teknika, inkluż permezz ta' punti uniċi ta' servizz inklużivi għall-effiċjenza enerġetika fil-bini, immirati lejn l-atturi kollha involuti fir-rinnovazzjonijiet tal-bini, inkluż is-sidien tad-djar u l-atturi amministrattivi, finanzjarji u ekonomiċi, inklużi l-mikrointrapriżi u l-SMEs. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-faċilitajiet ta' assistenza teknika jkunu disponibbli b'mod ugwali fit-territorju kollu tagħhom skont id-distribuzzjoni tal-popolazzjoni billi jistabbilixxu mill-inqas punt uniku ta' servizz wieħed għal kull reġjun u fi kwalunkwe każ, għal kull 45 000 abitant.

Il-Kummissjoni għandha tikkoopera mal-Bank Ewropew tal-Investiment, mal-Istati Membri u mar-reġjuni biex tiffaċilita l-funzjonament u l-kontinwità tal-finanzjament ta' punti uniċi ta' servizz għall-effiċjenza enerġetika fil-bini sa mill-inqas, il-31 ta' Diċembru 2029.

2.  L-Istati Membri għandhom jikkooperaw mal-awtoritajiet reġjonali u lokali rilevanti kif ukoll mal-partijiet ikkonċernati privati bl-għan li jiġu stabbiliti punti uniċi ta' servizz għall-effiċjenza enerġetika fil-bini fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali. L-Istati Membri jistgħu jaħtru punti uniċi ta' servizz stabbiliti skont l-Artikolu 21(2a) tad-Direttiva (UE).../... [EED riformulata] bħala punti uniċi ta' servizz għall-finijiet ta' dan l-Artikolu.

Il-punti uniċi ta' servizz għall-effiċjenza enerġetika fil-bini għandhom ikunu entitajiet pubbliċi indipendenti, transsettorjali u interdixxiplinari u għandhom jipprovdu s-servizz tagħhom mingħajr ħlas għall-utenti. Għandhom jipprovdu pariri mfassla apposta għal gruppi fil-mira differenti dwar l-effiċjenza enerġetika fil-bini u jistgħu jakkumpanjaw programmi integrati ta' rinnovazzjoni distrettwali. Il-punti uniċi ta' servizz jistgħu jikkooperaw ma' atturi privati li jipprovdu u jippromwovu servizzi rilevanti għar-rinnovazzjoni tal-enerġija, bħal soluzzjonijiet ta' finanzjament u l-eżekuzzjoni ta' rinnovazzjonijiet tal-enerġija, u, fejn xieraq, li jgħaqqdu proġetti potenzjali, b'mod partikolari proġetti fuq skala iżgħar, ma' atturi tas-suq.

Biex jiffaċilitaw l-istabbiliment u s-servizzi ta' tali punti uniċi ta' servizz għall-effiċjenza enerġetika fil-bini, l-Istati Membri għandhom jirrieżaminaw ir-regoli tagħhom ta' akkwist pubbliku għal sejħiet għall-offerti għal rinnovazzjonijiet tal-effiċjenza enerġetika.

Il-punti uniċi ta' servizz għandhom jappoġġaw proġetti żviluppati lokalment billi jipprovdu pariri u assistenza tekniċi, amministrattivi u finanzjarji, bħal:

(a)  l-għoti ta' assistenza legali, protezzjoni msaħħa biex jingħelbu l-inċentivi opposti fi djar mikrija privatament, informazzjoni simplifikata dwar l-appoġġ tekniku, assistenza finanzjarja mfassla apposta u opportunitajiet ta' finanzjament disponibbli, b'mod partikolari skemi ta' għotjiet u sussidji, u soluzzjonijiet għall-unitajiet domestiċi, il-mikrointrapriżi u l-SMEs, u l-korpi pubbliċi;

(b)  il-konnessjoni ta' proġetti potenzjali, b'mod partikolari proġetti fuq skala iżgħar, ma' atturi tas-suq;

(c)  l-għoti ta' pariri dwar l-imġiba tal-konsum tal-enerġija bil-għan li l-konsumaturi jiġu involuti b'mod attiv, l-għoti ta' aċċess għal offerti tal-enerġija ekonomikament aċċessibbli;

(d)  l-għoti ta' informazzjoni u aċċess għal programmi ta' taħriġ u edukazzjoni, inkluż għall-awtoritajiet lokali u s-servizzi soċjali biex jipprovdu assistenza teknika, jiġu żgurati aktar professjonisti fil-qasam tal-effiċjenza enerġetika u jiġġeddu u jittejbu l-ħiliet tal-professjonisti sabiex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet tas-suq;

(e)  il-ġbir u l-preżentazzjoni ta' data aggregata dwar it-tipoloġija lill-Kummissjoni minn proġetti ta' effiċjenza enerġetika, iffaċilitati mill-punti uniċi ta' servizz, li għandhom jiġu ppubblikati mill-Kummissjoni f'rapport sa ... [id-data tat-traspożizzjoni ta' din id-Direttiva] u kull sentejn wara dan sabiex isir skambju tal-għarfien u tissaħħaħ il-kooperazzjoni transfruntiera bejn l-Istati Membri għall-fini tal-promozzjoni ta' eżempji tal-aħjar prattika minn tipoloġiji differenti tal-bini, tad-djar u tal-intrapriżi;

(f)  l-appoġġ għal attivitajiet ta' sensibilizzazzjoni, inkluża informazzjoni dwar l-inċentivi għar-regolazzjoni tal-kwalità ambjentali interna u l-installazzjoni tal-apparat meħtieġ matul rinnovazzjonijiet maġġuri;

(g)  l-għoti u l-iżvilupp ta' appoġġ olistiku lill-unitajiet domestiċi kollha, b'attenzjoni speċjali lil unitajiet domestiċi vulnerabbli u lil nies li jgħixu f'akkomodazzjoni soċjali kif ukoll lil dawk bi problemi tas-saħħa marbuta mal-bini bl-agħar rendiment, kif ukoll lill-kumpaniji akkreditati u installaturi li jipprovdu servizzi ta' rinnovazzjoni, adattati għal tipoloġiji differenti ta' akkomodazzjoni u ambitu ġeografiku, u l-għoti ta' appoġġ li jkopri l-istadji differenti tal-proġett ta' rinnovazzjoni b'mod partikolari biex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni tal-istandards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija kif stabbiliti fl-Artikolu 9;

(h)  l-għoti ta' informazzjoni dwar l-aċċessibbiltà, id-disponibbiltà tal-awtokonsum tal-enerġija rinnovabbli, il-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli u alternattivi oħra għat-tisħin u t-tkessiħ fossili fil-bini, u informazzjoni dwar materjali u soluzzjonijiet dwar l-effiċjenza enerġetika, il-ħżin tal-enerġija u t-teknoloġiji tal-enerġija rinnovabbli għall-bini;

(i)  l-appoġġ għall-impenn mal-partijiet ikkonċernati lokali rilevanti u ċ-ċittadini fl-evalwazzjoni tal-impatt ta' standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fuq l-affordabbiltà u l-kwalità tal-akkomodazzjoni.

L-Istati Membri għandhom jikkooperaw mal-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jinkoraġġixxu l-kooperazzjoni fost korpi pubbliċi, aġenziji tal-enerġija u inizjattivi mmexxija mill-komunità u biex jippromwovu, jiżviluppaw u jżidu l-punti uniċi ta' servizz permezz ta' proċess integrat. Il-Kummissjoni għandha tipprovdi linji gwida lill-Istati Membri biex jiżviluppaw dawk il-punti uniċi ta' servizz bil-għan li jinħoloq approċċ armonizzat fl-Unjoni kollha.

Artikolu 16

Ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

1.  ▌ Iċ-ċertifikazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinkludi r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija espress b'indikatur numeriku tal-użu tal-enerġija primarja u finali f'kWh/(m2.y), u l-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja b'indikatur numeriku tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra taċ-ċiklu tal-ħajja kollu f'kgCO2eq/(m2) u valuri ta' referenza bħal rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, standards minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, rekwiżiti ta' bini b'użu ta' kważi żero enerġija u rekwiżiti ta' bini b'emissjonijiet żero, biex ikun possibbli għas-sidien u l-inkwilini tal-binja jew unità tal-bini jqabblu u jivvalutaw ir-rendiment tiegħu fl-użu tal-enerġija. Iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinkludi indikaturi numeriċi addizzjonali, b'mod partikolari, il-konsum tal-enerġija annwali totali (kWh/sena), il-ħtiġijiet tal-enerġija annwali għat-tisħin, it-tkessiħ, il-ventilazzjoni u l-misħun, il-konsum tal-enerġija għal kull metru kwadru kull sena (kWh/m2.y), l-użu tal-enerġija primarja mhux rinnovabbli annwali f'kWh/(m2.y), u l-enerġija finali għat-tisħin, it-tkessiħ, il-misħun domestiku, il-ventilazzjoni, it-tidwil integrat u servizzi oħra tal-bini, u jista' jinkludi rekwiżiti addizzjonali tal-effiċjenza u s-sikurezza għall-apparati.

2.  Sal-31 ta' Diċembru 2025, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jikkonforma mal-mudell fl-Anness V.

B'deroga mill-ewwel subparagrafu, l-Istati Membri li rrevedew is-sistema tagħhom ta' ċertifikazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini bejn l-1 ta' Jannar 2019 u... [id-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva], jistgħu jkomplu jużaw dik is-sistema biex jikkonformaw mal-Artikolu 9(1), u jistgħu jiddeterminaw il-bini tagħhom bl-agħar rendiment billi jużaw data mill-istokk tal-bini tagħhom bejn l-1 ta' Jannar 2019 u... [id-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva] bħala linja bażi, li tirrinova mill-inqas in-numru ekwivalenti jew l-erja ekwivalenti ta' art utli tal-bini bl-agħar rendiment identifikat fl-Artikolu 9(1a), jew il-livell ekwivalenti ta' titjib fir-rendiment fl-użu tal-enerġija. Meta Stat Membru jibbenefika mid-deroga prevista fit-tieni subparagrafu, huwa għandu, sal-1 ta' Jannar 2030, jaġġorna l-klassijiet tal-prestazzjoni tiegħu f'konformità mal-ewwel subparagrafu abbażi tal-prestazzjoni tal-istokk tal-bini nazzjonali tiegħu bejn l-1 ta' Jannar 2019 u... [id-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva].

Skont l-ewwel subparagrafu ta' dan il-paragrafu, l-Istati Membri għandhom jispeċifikaw il-klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini, fuq skala magħluqa bl-użu ta' ittri biss minn A sa G. L-ittra A għandha tikkorrispondi għal bini b'emissjonijiet żero kif definit fl-Artikolu 2, il-punt (2). L-Istati Membri jistgħu jiddefinixxu klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija A+ għall-bini li jissodisfa l-kondizzjonijiet kollha li ġejjin:

(a)  standards ta' effiċjenza għolja bil-ħtiġijiet tal-enerġija għat-tisħin, it-tkessiħ, il-ventilazzjoni u l-misħun mhux ogħla minn 15 kWh/m2/sena;

(b)  produzzjoni akbar ta' enerġija rinnovabbli kWh fuq il-post, abbażi ta' medja ta' kull xahar;

(c)  pożizzjoni pożittiva tal-karbonju fir-rigward tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini, inklużi l-materjali tal-bini u l-installazzjonijiet tal-enerġija matul il-manifattura, l-installazzjoni, l-użu, il-manutenzjoni, u d-demolizzjoni.

L-ittra G għandha tikkorrispondi għall-15 % tal-bini bl-agħar rendiment fl-istokk tal-bini nazzjonali fiż-żmien tal-introduzzjoni tal-iskala. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-klassijiet li jifdal A sa F ikollhom distribuzzjoni ugwali tal-firxa tal-indikaturi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fost il-klassijiet tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. L-Istati Membri għandhom jiżguraw identità viżiva komuni għaċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fit-territorju tagħhom.

2a.  L-Istati Membri jistgħu jiffinanzjaw l-introduzzjoni taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija bħala miżura skont l-Artikolu 8 tad-Direttiva (UE) .../.... [EED riformulata].

2b.   L-Istati Membri għandhom ifasslu reġistru taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija f'konformità mal-Artikolu 19, inkluż sabiex jiffaċilitaw skemi ta' rinnovazzjoni distrettwali integrati f'konformità mal-objettivi klimatiċi tal-Unjoni.

3.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw il-kwalità, l-affidabbiltà u l-affordabbiltà taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. Huma għandhom jiżguraw li ċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jkunu ekonomikament aċċessibbli u mingħajr ħlas għall-unitajiet domestiċi vulnerabbli u u jinħarġu minn esperti indipendenti wara żjara fuq il-post. Iċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandhom ikunu ċari u jinqraw faċilment u jkunu disponibbli f'format li jinqara mill-magni u f'konformità mal-Anness V.

4.  Iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinkludi rakkomandazzjonijiet għat-titjib kosteffettiv tar-rendiment fl-użu tal-enerġija f'livell kostottimali u t-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra taċ-ċiklu tal-ħajja kollu, it-titjib tal-kwalità ambjentali interna ta' bini jew ta' unità ta' bini, u rakkomandazzjonijiet biex jitjieb il-livell tal-potenzjal ta' intelliġenza skont l-Artikolu 13, dment li l-bini jew l-unità tal-bini diġà jkunu konformi mal-istandard rilevanti tal-bini b'emissjonijiet żero.

Ir-rakkomandazzjonijiet inklużi fiċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandhom ikopru:

(a)  miżuri mwettqa b'rabta ma' rinnovazzjoni maġġuri tal-involukru tal-bini jew ▌is-sistemi tekniċi użati fil-bini; u

(b)  miżuri għal elementi ta' bini individwali indipendenti minn rinnovazzjoni maġġuri tal-involukru tal-bini ▌jew is-sistemi tekniċi użati fil-bini.

5.  Ir-rakkomandazzjonijiet inklużi fiċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandhom ikunu teknikament fattibbli għall-bini speċifiku u għandhom jipprovdu stima għall-iffrankar tal-enerġija u t-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra operattivi matul il-ħajja operattiva mistennija tal-bini u t-titjib fl-indikaturi tar-rendiment tal-kwalità ambjentali interna. Dawn jistgħu jipprovdu stima għall-firxa ta' perjodi ta' ħlas lura jew kostbenefiċċji matul iċ-ċiklu tal-ħajja ekonomika tiegħu u informazzjoni dwar inċentivi finanzjarji disponibbli u assistenza amministrattiva u teknika flimkien ma' benefiċċji finanzjarji, li huma ġeneralment assoċjati mal-ksib tal-valuri ta' referenza.Ladarba l-mekkaniżmi ta' rapportar rilevanti u l-miri stabbiliti fl-Artikoli 7, 8, u 11a jidħlu fis-seħħ, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinkludi r-rakkomandazzjonijiet rilevanti.

6.  Ir-rakkomandazzjonijiet għandhom jinkludu valutazzjoni tat-tul ta' ħajja li jifdal tas-sistemi tat-tisħin tal-ispazju u tas-sistemi tal-arja kkondizzjonata, u valutazzjoni dwar jekk is-sistema tat-tisħin tal-ispazju u tal-ilma jew dik tal-arja kkondizzjonata jistgħux jiġu adattati biex joperaw f'settings tat-temperatura aktar effiċjenti, bħal emittenti ta' temperatura baxxa għal sistemi tat-tisħin ibbażati fuq l-ilma, inkluż id-disinn meħtieġ tal-output tal-enerġija termali u r-rekwiżiti tat-temperatura/fluss.

6a.   Ir-rakkomandazzjonijiet għandhom jindikaw alternattivi possibbli għas-sostituzzjoni tas-sistemi tekniċi użati fil-bini għat-tisħin u t-tkessiħ fejn rilevanti, f'konformità mal-miri klimatiċi tal-2030 u l-2050, adatti għal dak it-tip ta' bini u filwaqt li jqisu ċ-ċirkostanzi lokali u dawk relatati mas-sistema.

7.  Iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jipprovdi indikazzjoni dwar fejn is-sid jew l-inkwilin jista' jirċievi informazzjoni dettaljata ulterjuri, inkluż fir-rigward tal-kostottimalità tar-rakkomandazzjonijiet magħmula fiċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, u l-informazzjoni ta' kuntatt u l-indirizz tal-eqreb punt uniku ta' servizz stabbilit skont l-Artikolu 15a. L-evalwazzjoni tal-kostottimalità għandha tkun ibbażata fuq sett ta' kondizzjonijiet standard f'konformità mal-Artikolu 6, bħall-valutazzjoni tal-iffrankar tal-enerġija u prezzijiet tal-enerġija sottostanti u previżjoni tal-kost preliminari. Barra minn hekk, għandu jkun fih informazzjoni dwar il-passi li għandhom jittieħdu għall-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet, u dwar kwalunkwe appoġġ finanzjarju disponibbli. Informazzjoni oħra dwar suġġetti relatati, bħall-verifiki tal-enerġija jew inċentivi ta' natura finanzjarja jew natura oħra u possibbiltajiet ta' finanzjament, jew pariri dwar kif tiżdied ir-reżiljenza klimatika tal-bini u s-sikurezza tal-apparati installati, jistgħu wkoll jiġu pprovduti lis-sid jew lill-inkwilin.

8.  Iċ-ċertifikazzjoni għal unitajiet tal-bini tista' tkun ibbażata fuq:

(a)  ċertifikazzjoni komuni tal-bini kollu; jew

(b)  il-valutazzjoni ta' unità tal-bini rappreżentattiva oħra bl-istess karatteristiċi rilevanti għall-enerġija fl-istess bini.

9.  Iċ-ċertifikazzjoni għad-djar ta' familja waħda tista' tkun ibbażata fuq il-valutazzjoni ta' bini rappreżentattiv ieħor ta' disinn u daqs simili bi kwalità ta' rendiment fl-użu tal-enerġija simili jekk tali korrispondenza tkun tista' tiġi ggarantita mill-espert li jkun qed joħroġ iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

9a.  Wara li tkun ikkonsultat lill-partijiet ikkonċernati rilevanti u rrieżaminat il-metodoloġiji u l-għodod eżistenti, il-Kummissjoni għandha tiżviluppa skema ta' ċertifikazzjoni Ewropea għal miters tal-effiċjenza enerġetika. Dik l-iskema ta' ċertifikazzjoni tista' tintuża mill-Istati Membri biex iħeġġu l-użu ta' teknoloġiji ċertifikati tal-miters tal-effiċjenza enerġetika u jsaħħu ċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija b'kejl f'ħin reali.

10.  Il-validità taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija m'għandhiex teċċedi l-ħames snin.  Madankollu, għal bini bi klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija A+, A, B jew C stabbilita skont il-paragrafu 2, il-validità taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija ma għandhiex taqbeż l-10 snin.

11.  L-Istati Membri għandhom jagħmlu disponibbli proċeduri simplifikati għall-aġġornament ta' ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija fejn l-elementi individwali biss jiġu aġġornati (miżuri uniċi jew awtonomi) sabiex jitnaqqas il-kost tal-ħruġ taċ-ċertifikat aġġornat.

L-Istati Membri għandhom jagħmlu disponibbli proċeduri simplifikati għall-aġġornament ta' ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija meta jiġu stabbiliti miżuri identifikati f'passaport ta' rinnovazzjoni sabiex jitnaqqas il-kost tal-ħruġ taċ-ċertifikat aġġornat, jew f'każijiet fejn jintuża tewmi diġitali tal-bini, u fejn tista' tiġi aġġornata data tar-rendiment tal-bini.

Artikolu 17

Il-ħruġ taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċertifikat diġitali tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jinħareġ għal:

(a)  bini jew unitajiet ta' bini li huma mibnija, li saritilhom rinnovazzjoni maġġuri, li huma mibjugħa jew mikrija lil inkwilin ġdid jew li għalihom iġġedded il-kuntratt tal-kiri jew l-ipoteka tagħhom hija ffinanzjata mill-ġdid;

(b)  bini proprjetà jew okkupata minn korpi pubbliċi.

Ir-rekwiżit li jinħareġ ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija ma għandux japplika meta ċertifikat, maħruġ jew skont id-Direttiva 2010/31/UE jew skont din id-Direttiva, għall-bini jew l-unità tal-bini kkonċernati, huwa disponibbli u validu. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-unitajiet domestiċi vulnerabbli jirċievu appoġġ finanzjarju għall-ħruġ ta' ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

2.  L-Istati Membri għandhom jirrikjedu li, meta bini jew unitajiet tal-bini jinbnew, tkun saritilhom rinnovazzjoni maġġuri, jinbiegħu jew jinkrew jew meta jiġġeddu l-kuntratti tal-kiri, jew ikollhom l-ipoteka rifinanzjata, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jintwera lill-inkwilin jew ix-xerrej prospettivi u jingħataw lix-xerrej jew lill-inkwilin.

3.  Meta bini jinbiegħ jew jinkera qabel il-kostruzzjoni jew rinnovazzjoni maġġuri, l-Istati Membri jistgħu jirrikjedu li l-bejjiegħ jipprovdi valutazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija futura tiegħu, bħala deroga mill-paragrafi 1 u 2; f'dak il-każ, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinħareġ sa mhux aktar tard minn meta l-bini jkun inbena jew ġie rinnovat u għandu jirrifletti l-istat tal-bini kif inbena.

4.  L-Istati Membri għandhom jirrikjedu li binjiet jew unitajiet ta' bini li jiġu offruti għall-bejgħ jew għall-kiri ikollhom ċertifikat validu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, u li l-indikatur tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u l-klassi taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini jew tal-unità tal-bini, kif applikabbli, jitniżżel fir-reklami online u offline, inkluż fil-websites tal-portali tat-tiftix tal-proprjetà.

L-Istati Membri għandhom iwettqu verifiki ta' kampjuni jew kontrolli oħra biex jiżguraw il-konformità ma' dawn ir-rekwiżiti.

5.  Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu għandhom jiġu implimentati f'konformità mar-regoli nazzjonali applikabbli għas-sjieda konġunta jew għal proprjetà komuni.

6.  L-effetti possibbli ta' ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija f'termini ta' proċeduri legali, jekk ikun hemm, għandhom jiġu deċiżi f'konformità mar-regoli nazzjonali.

7.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċertifikati kollha tar-rendiment fl-użu tal-enerġija maħruġa jittellgħu fil-bażi tad-data għar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija msemmija fl-Artikolu 19. L-applowdjar għandu jkun fih iċ-ċertifikat sħiħ tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, inkluża d-data kollha meħtieġa għall-kalkolu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini.

Artikolu 18

Il-wiri ta' ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

1.  L-Istati Membri għandhom ▌ jiżguraw li meta bini mhux residenzjali jew bini li għalih ikun inħareġ ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija f'konformità mal-Artikolu 17(1) ikun okkupat minn awtoritajiet pubbliċi u li spiss iżuru l-pubbliku, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jitpoġġa f'post prominenti viżibbli b'mod ċar għall-pubbliku.

2.  L-Istati Membri għandhom jiirikjedu li meta l-erja totali utli tal-art ta' aktar minn 500 m2 ta' bini li għaliha jkun inħareġ ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija skont l-Artikolu 17(1) iżurha spiss il-pubbliku, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jitpoġġa f'post prominenti ċarament viżibbli għall-pubbliku.

3.  Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1 u 2 ma jinkludux obbligu li jintwerew ir-rakkomandazzjonijiet inklużi fiċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

Artikolu 19

Bażijiet tad-data għar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija

1.  Kull Stat Membru għandu jistabbilixxi bażi tad-data nazzjonali għar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija li tippermetti li tinġabar data dwar ir-rendiment tal-bini individwali fl-użu tal-enerġija u dwar ir-rendiment ġenerali tal-istokk tal-bini nazzjonali fl-użu tal-enerġija .

Il-bażi tad-data għandha tkun interoperabbli ma' pjattaformi online rilevanti u servizzi pubbliċi oħra u għandha tippermetti li tinġabar data mis-sorsi rilevanti kollha relatata maċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, l-ispezzjonijiet, il-passaport tar-rinnovazzjoni tal-bini, l-indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenza, il-parametri referenzjarji tal-bini fl-użu tal-enerġija u l-konsum tal-enerġija kkalkulat jew immetrat tal-bini kopert. Sabiex tiġi arrikkita l-bażi tad-data, jistgħu jinġabru wkoll tipoloġiji tal-bini u parametri referenzjarji tal-bini fl-użu tal-enerġija. Id-data tista' tinġabar u tinħażen ukoll kemm fuq l-emissjonijiet operattivi u dawk integrati kif ukoll fuq il-GWP ġenerali taċ-ċiklu tal-ħajja, bl-użu ta' metrika bbażata fuq il-Qafas LEVELs.

2.  Id-data aggregata u anonimizzata tal-istokk tal-bini għandha ssir disponibbli għall-pubbliku, f'konformità mar-regoli tal-Unjoni u dawk nazzjonali dwar il-protezzjoni tad-data. Id-data maħżuna għandha tkun tista' tinqara mill-magni u tkun aċċessibbli permezz ta' interfaċċa diġitali xierqa. L-Istati Membri għandhom jiżguraw aċċess faċli u mingħajr ħlas għaċ-ċertifikat sħiħ tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għas-sidien, l-inkwilini u l-maniġers tal-bini, l-esperti ċċertifikati, u għall-istituzzjonijiet finanzjarji fir-rigward tal-esponiment tal-bini għal proprjetà residenzjali jew kummerċjali li tkun ġiet assenjata lill-portafoll mhux tan-negozjar tagħhom. Għall-bini offrut għall-kiri jew għall-bejgħ, l-Istati Membri għandhom jiżguraw aċċess għaċ-ċertifikat sħiħ tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għal kerrejja jew xerrejja prospettivi li jkunu ġew awtorizzati minn sid il-bini.

3.  L-Istati Membri għandhom jagħmlu disponibbli għall-pubbliku informazzjoni dwar is-sehem tal-bini fl-istokk tal-bini nazzjonali kopert miċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u d-data aggregata jew anonimizzata dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, il-konsum tal-enerġija u l-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja tal-bini kopert. L-informazzjoni pubblika għandha tiġi aġġornata mill-inqas darbtejn fis-sena. L-Istati Membri għandhom jagħmlu l-informazzjoni anonimizzata jew aggregata disponibbli għall-pubbliku u għall-istituzzjonijiet ta' riċerka bħall-Istituti Nazzjonali tal-Istatistika, fuq talba.

4.  Mill-inqas darba fis-sena, l-Istati Membri għandhom jiżguraw it-trasferiment tal-informazzjoni fil-bażi tad-data nazzjonali lill-Osservatorju tal-Istokk tal-Bini.

5.  Sat-30 ta' Ġunju 2024, il-Kummissjoni għandha tadotta att ta' implimentazzjoni għal mudell komuni għat-trasferiment tal-informazzjoni lill-Osservatorju tal-Istokk tal-Bini bil-possibbiltà ta' aġġornamenti kostanti f'ħin reali.

Dak l-att ta' implimentazzjoni għandu jiġi adottat f'konformità mal-proċedura ta' eżaminazzjoni msemmija fl-Artikolu 30(3).

6.  Biex jiġu żgurati l-koerenza u l-konsistenza tal-informazzjoni, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-bażi tad-data nazzjonali għar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija tkun interoperabbli u integrata ma' bażijiet tad-data amministrattivi oħra li jkun fihom informazzjoni dwar il-bini, bħall-katast tal-bini nazzjonali u r-reġistri diġitali tal-bini.

6a.   Sal-31 ta' Diċembru 2024, il-Kummissjoni għandha tadotta atti ta' implimentazzjoni biex tappoġġa l-funzjonament effiċjenti tar-reġistri diġitali tal-bini billi tistabbilixxi mudell komuni għal:

(a)  approċċ standardizzat għall-ġbir ta' data, il-ġestjoni u l-interoperabbiltà tad-data u l-qafas legali tagħha;

(b)  kollegament ta' bażijiet tad-data eżistenti.

Dawk l-atti ta' implimentazzjoni għandhom jiġu adottati f'konformità mal-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 30(2).

6b.  Sa ... [24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva], u kull sentejn wara dan, il-Kummissjoni għandha tippubblika permezz ta' rapport sommarju dwar is-sitwazzjoni u l-progress tal-istokk tal-bini tal-Unjoni fil-livell lokali, reġjonali u nazzjonali. L-Istati Membri għandhom jużaw ir-rapport sommarju biex jimmiraw ir-rinnovazzjonijiet għal raggruppamenti ta' bini ineffiċjenti bħala mezz biex jitnaqqas il-faqar enerġetiku.

Artikolu 20

Spezzjonijiet

1.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu l-miżuri meħtieġa biex jiġu stabbiliti spezzjonijiet regolari tas-sistemi tat-tisħin, tal-ventilazzjoni u tal-arja kkondizzjonata b'output nominali effettiv ta' aktar minn 70 kW.Il-klassifikazzjoni effettiva tas-sistema għandha tkun ibbażata fuq is-somma tal-output nominali tal-ġeneraturi tat-tisħin u tal-arja kkondizzjonata.

2.  L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu skemi ta' spezzjoni separati għall-ispezzjonijiet ta' sistemi residenzjali u mhux residenzjali.

3.  L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu frekwenzi ta' spezzjoni differenti skont it-tip u l-output nominali effettiv tas-sistema filwaqt li jqisu l-kostijiet tal-ispezzjoni tas-sistema u l-iffrankar stmat tal-kostijiet tal-enerġija li jista' jirriżulta mill-ispezzjoni. Is-sistemi għandhom jiġu spezzjonati mill-inqas kull ħames snin. Sistemi b'ġeneraturi b'output nominali effettiv ta' aktar minn 290 kW u dawk li jarmu l-monossidu tal-karbonju għandhom jiġu spezzjonati mill-inqas kull sentejn għal raġunijiet ta' sikurezza.

4.  L-ispezzjoni għandha tinkludi l-valutazzjoni tal-ġeneratur jew tal-ġeneraturi tas-sħana u tal-arja kkondizzjonata, tal-pompi taċ-ċirkolazzjoni, tal-komponenti tas-sistemi ta' ventilazzjoni, tas-sistemi kollha ta' distribuzzjoni tal-arja u l-ilma, tas-sistemi tal-ibbilanċjar idroniku, fejn xieraq, u tas-sistema ta' kontroll. L-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li jinkludu fl-iskemi ta' spezzjoni kwalunkwe sistema ta' bini addizzjonali identifikata fl-Anness I.

L-ispezzjoni għandha tinkludi valutazzjoni tal-effiċjenza u tad-dimensjonament tal-ġeneratur jew tal-ġeneraturi tas-sħana u tal-arja kkondizzjonata u tal-komponenti ewlenin tiegħu meta mqabbel mar-rekwiżiti tal-bini u tikkunsidra l-kapaċitajiet tas-sistema biex tottimizza r-rendiment tagħha f'kondizzjonijiet operattivi tipiċi jew medji, billi tuża t-teknoloġiji disponibbli għall-iffrankar enerġetiku, u f'kondizzjonijiet li jinbidlu minħabba l-varjazzjoni fl-użu. Fejn rilevanti, l-ispezzjoni għandha tivvaluta l-fattibbiltà tas-sistema li topera f'settings tat-temperatura differenti u aktar effiċjenti, bħal f'temperatura baxxa għas-sistemi tat-tisħin ibbażati fl-ilma, inkluż permezz tad-disinn ta' output tal-enerġija termali u rekwiżiti tat-temperatura u l-fluss, filwaqt li tiżgura t-tħaddim sikur tas-sistema. L-ispezzjoni għandha tivvaluta wkoll il-potenzjal tas-sistemi tekniċi użati fil-bini biex jaħdmu b'sorsi ta' enerġija rinnovabbli u, meta jkun rilevanti, jitħaddmu b'temperaturi baxxi.

L-iskema tal-ispezzjonijiet għandha tinkludi valutazzjoni tad-dimensjonament tas-sistema tal-ventilazzjoni meta mqabbel mar-rekwiżiti tal-bini u tikkunsidra l-kapaċitajiet tas-sistema tal-ventilazzjoni biex tottimizza r-rendiment tagħha f'kondizzjonijiet operattivi tipiċi jew medji.

Fejn ma jkun sar l-ebda tibdil fis-sistema jew fir-rigward tar-rekwiżiti tal-bini wara li tkun saret spezzjoni f'konformità ma' dan l-Artikolu, l-Istati Membri jistgħu jagħżlu li ma jirrikjedux li l-valutazzjoni tad-dimensjonament tal-komponent ewlieni jew li l-valutazzjoni tal-operazzjoni f'temperaturi differenti tiġi ripetuta.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li valutazzjoni tal-effiċjenza enerġetika tal-installazzjonijiet elettriċi ta' bini mhux residenzjali ssir parti mill-iskemi ta' spezzjonijiet tas-sikurezza elettrika, b'kunsiderazzjoni xierqa tal-istandard disponibbli għad-disinn, id-dimensjonament, il-ġestjoni u l-monitoraġġ ottimali tagħhom.

5.  Is-sistemi tekniċi użati fil-bini li huma espliċitament koperti minn kriterju miftiehem dwar ir-rendiment fl-użu tal-enerġija jew arranġament kuntrattwali li jispeċifika livell miftiehem ta' titjib ta' effiċjenza enerġetika, bħall-ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija, jew li huma mħaddma minn operatur ta' utilità jew ta' network u li għalhekk huma soġġetti għal miżuri ta' monitoraġġ tar-rendiment min-naħa tas-sistema, għandhom ikunu eżentati mir-rekwiżiti stipulati fil-paragrafu 1, dment li l-impatt ġenerali ta' approċċ tali jkun ekwivalenti għal dak li jirriżulta mill-paragrafu 1.

6.  ▌L-Istati Membri jistgħu ▌jieħdu miżuri biex jiżguraw l-għoti ta' pariri lill-utenti dwar is-sostituzzjoni ta' ġeneraturi, modifiki oħra għas-sistema u soluzzjonijiet alternattivi għall-valutazzjoni tal-effiċjenza ▌ u d-daqs adatt ta' dawk is-sistemi.

▌

9.  Binjiet li jikkonformaw mal-Artikolu 11(4b) jew (4c) għandhom jiġu eżentati mir-rekwiżiti stipulati fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu.

10.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu skemi ta' spezzjoni ▌ li jinkludu għodod diġitali għal installazzjonijiet ta' daqs industrijali, u listi ta' kontroll, biex jivverifikaw il-konformità mar-rekwiżiti ta' kapaċità stabbiliti fl-Artikolu 11(4b) u (4c), u biex jiċċertifikaw li x-xogħlijiet ta' kostruzzjoni u ta' rinnovazzjoni mwettqa jissodisfaw ir-rendiment fl-użu tal-enerġija ddisinjat u jkunu konformi mar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, mar-rekwiżiti tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra operattivi, tal-kwalità ambjentali interna u tas-sikurezza kontra n-nirien kif stabbiliti fil-kodiċijiet tal-bini jew f'regolamenti ekwivalenti.

11.  L-Istati Membri għandhom jinkludu analiżi fil-qosor tal-iskemi ta' spezzjoni u r-riżultati tagħhom bħala anness għall-pjan ta' rinnovazzjoni tal-bini msemmi fl-Artikolu 3.

Artikolu 21

Rapporti dwar l-ispezzjoni tas-sistemi tat-tisħin, tal-ventilazzjoni u tal-arja kkondizzjonata

1.  Rapport ta' spezzjoni għandu jinħareġ wara kull spezzjoni ta' sistema ta' tisħin, ventilazzjoni, arja kkondizzjonata jew awtomatizzazzjoni u kontroll tal-bini. Ir-rapport ta' spezzjoni għandu jkun fih ir-riżultat tal-ispezzjoni mwettqa f'konformità mal-Artikolu 20 u jinkludi rakkomandazzjonijiet għat-titjib kostottimali tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u s-sikurezza tas-sistema spezzjonata.

Dawk ir-rakkomandazzjonijiet jistgħu jkunu bbażati fuq tqabbil tar-rendiment fl-użu tal-enerġija tas-sistema spezzjonata ma' dik tal-aħjar sistema fattibbli disponibbli, bl-użu ta' teknoloġiji għall-iffrankar enerġetiku, u sistema ta' tip simili li għaliha l-komponenti rilevanti kollha jilħqu l-livell tar-rendiment fl-użu tal-enerġija meħtieġ mil-leġiżlazzjoni applikabbli;

2.  Ir-rapport tal-ispezzjoni għandu jingħata lill-proprjetarju jew lill-inkwilin tal-bini.

2a.  Fil-każ ta' sistemi tekniċi użati fil-bini li jaħdmu bil-fjuwils fossili, ir-rakkomandazzjonijiet għandhom jipprevedu sistemi alternattivi bbażati fuq sorsi rinnovabbli jew, għal kwalunkwe domanda residwa, konnessjonijiet ma' sistemi effiċjenti tat-tisħin u tat-tkessiħ distrettwali. Ir-rakkomandazzjonijiet għandhom iqisu l-ħajja ekonomika tal-installazzjoni attwali.

3.  Ir-rapport tal-ispezzjoni għandu jittella' fil-bażi tad-data nazzjonali għar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija skont l-Artikolu 19.

Artikolu 22

Esperti indipendenti

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċertifikazzjoni tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, l-istabbiliment tal-passaporti tar-rinnovazzjoni, il-valutazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza, l-ispezzjoni tas-sistemi tat-tisħin u tas-sistemi tal-arja kkondizzjonata jitwettqu b'mod indipendenti minn kumpaniji u esperti kkwalifikati jew iċċertifikati, li jużaw tagħmir ta' ttestjar iċċertifikat f'konformità mal-istandards EN, kemm jekk jaħdmu għal rashom kif ukoll jekk impjegati minn entitajiet pubbliċi jew impriżi privati.

L-esperti għandhom jiġu ċċertifikati f'konformità mal-Artikolu 26 tad-Direttiva (UE) …/… [EED riformolata] b'kont meħud tal-kompetenza tagħhom.

2.  L-Istati Membri għandhom jagħmlu disponibbli lill-pubbliku l-informazzjoni rigward it-taħriġ u ċ-ċertifikazzjonijiet. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li jkunu disponibbli għall-pubbliku jew listi aġġornati regolarment ta' esperti kwalifikati jew iċċertifikati jew listi aġġornati regolarment ta' kumpaniji ċċertifikati li joffru s-servizzi ta' esperti bħal dawn.

Artikolu 23

Ċertifikazzjoni ta' professjonisti tal-bini

1.  Sa ... [id-data stabbilita fl-Artikolu 26(4) [EED riformulata]], l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu pjan ta' azzjoni nazzjonali biex jipprovdu forza tax-xogħol suffiċjenti u b'ħiliet adegwati u jiżguraw il-livell xieraq ta' kompetenza għall-professjonisti tal-bini u l-kumpaniji tal-kostruzzjoni, li jwettqu xogħlijiet integrati ta' rinnovazzjoni f'konformità mal-miri stabbiliti u l-indikaturi tal-progress li jistgħu jitkejlu skont l-Artikolu 3(1) ta' din id-Direttiva u l-Artikolu 26 ta' [EED riformulata].

1a.  Sabiex jiksbu numru suffiċjenti ta' professjonisti f'konformità mal-paragrafu 1, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li jsiru disponibbli programmi ta' taħriġ suffiċjenti li jwasslu għall-kwalifika jew iċ-ċertifikazzjoni li jkopru xogħlijiet integrati, inklużi l-aħħar soluzzjonijiet innovattivi għalihom. L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu miżuri biex jippromwovu l-parteċipazzjoni f'tali programmi, partikolarment mill-mikrointrapriżi, l-SMEs u l-persuni li jaħdmu għal rashom.

2.  Fejn xieraq u fattibbli, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċertifikazzjoni jew skemi ta' kwalifika ekwivalenti jkunu disponibbli għall-fornituri ta' xogħlijiet ta' rinnovazzjoni integrati, bħall-kumpaniji tal-kostruzzjoni, fejn dan ma jkunx kopert mill-Artikolu 18(3) tad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata] jew l-Artikolu 26 tad-Direttiva (UE).../… [EED riformulata].

Artikolu 24

Sistemi ta' kontroll indipendenti

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li sistemi ta' kontroll indipendenti għaċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija jiġu stabbiliti f'konformità mal-Anness VI, u li s-sistemi ta' kontroll indipendenti għall-passaporti tar-rinnovazzjoni, għall-indikaturi tal-potenzjal ta' intelliġenza u għar-rapporti dwar l-ispezzjoni tas-sistemi tat-tisħin u tal-arja kkondizzjonata jiġu stabbiliti. L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu sistemi separati għall-kontroll taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, għall-passaporti tar-rinnovazzjoni, għall-indikaturi tal-potenzjal ta' intelliġenza u għar-rapporti dwar l-ispezzjoni tas-sistemi tat-tisħin u tal-arja kkondizzjonata.

2.  L-Istati Membri jistgħu jiddelegaw ir-responsabbiltajiet għall-implimentazzjoni tas-sistemi ta' kontroll indipendenti.

Meta l-Istati Membri jiddeċiedu li jagħmlu hekk, għandhom jiżguraw li s-sistemi ta' kontroll indipendenti jiġu implimentati f'konformità mal-Anness VI.

3.  L-Istati Membri għandhom jirrikjedu li ċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, il-passaporti tar-rinnovazzjoni, l-indikaturi tal-potenzjal ta' intelliġenza u r-rapporti tal-ispezzjoni msemmija fil-paragrafu 1 ikunu magħmula disponibbli, fuq talba, lill-awtoritajiet jew l-entitajiet kompetenti.

Artikolu 25

Rieżami

Il-Kummissjoni, assistita mill-Kumitat imsemmi fl-Artikolu 30, għandha tirrieżamina din id-Direttiva sa mhux aktar tard minn tmiem l-2027 fid-dawl tal-esperjenza miksuba u l-progress magħmul matul l-applikazzjoni tagħha, u, jekk ikun neċessarju, tagħmel proposti.

Bħala parti minn dak ir-rieżami, il-Kummissjoni għandha:

(a)   tivvaluta jekk l-applikazzjoni ta' din id-Direttiva flimkien ma' strumenti leġiżlattivi oħra li jindirizzaw l-effiċjenza enerġetika u l-emissjonijiet tal-gassijiet serra mill-bini, partikolarment permezz tal-ipprezzar tal-karbonju, iwasslu għal biżżejjed progress lejn il-ksib ta' stokk tal-bini b'emissjonijiet żero, kompletament dekarbonizzat sal-2050, jew jekk jeħtieġx li jiġu introdotti aktar miżuri vinkolanti fil-livell tal-Unjoni, partikolarment standards mandatorji minimi għar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-istokk kollu tal-bini;

(b)  tivvaluta l-istrument legali adegwat, il-livell u l-iskeda ta' żmien tal-miri ta' tnaqqis għall-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja tal-istokk tal-bini tal-Unjoni, abbażi tal-qafas armonizzat imsemmi fl-Artikolu 1(2), il-punt (da);

(c)  tiddetermina kif tqis il-miżuri kollha fil-livell tal-Unjoni b'approċċ olistiku fl-iskali spazjali kollha, inklużi l-arkitettura tal-pajsaġġ, l-ippjanar urban, l-infrastruttura, u d-disinn, u b'hekk jiġi promoss ambjent mibni sostenibbli.

Il-Kummissjoni għandha teżamina ▌b'liema mod l-Istati Membri applikaw approċċi integrati ta' distrettwalità jew ta' viċinat fil-politika tal-Unjoni dwar il-bini u l-effiċjenza enerġetika, filwaqt li żguraw li kull bini jissodisfa r-rekwiżiti minimi ta' rendiment fl-użu tal-enerġija, inkluż kif dawn l-approċċi jistgħu jintużaw biex jissodisfaw l-istandards tal-Unjoni pereżempju permezz ta' IRPs li japplikaw għal numru ta' bini f'kuntest ta' żona minflok għal bini uniku.

Artikolu 26

Informazzjoni

1.  L-Istati Membri għandhom iħejju u jwettqu kampanji ta' informazzjoni u sensibilizzazzjoni fuq bażi kontinwa sabiex jippromwovu l-interess pubbliku u l-appoġġ għat-titjib fl-effiċjenza enerġetika tal-bini u l-kisba tal-objettivi ta' din id-Direttiva. Għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji biex jinfurmaw lis-sidien u lill-inkwilini tal-bini jew tal-unitajiet ta' bini u l-atturi tas-suq rilevanti kollha, inklużi l-awtoritajiet lokali u reġjonali u l-komunitajiet tal-enerġija, dwar il-prattiki u l-metodi differenti li jservu biex jittejjeb ir-rendiment fl-użu tal-enerġija, bħal servizzi tal-ġestjoni tal-enerġija, ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija, u l-punti uniċi ta' servizz stabbiliti skont l-Artikolu 15a. B'mod partikolari, l-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jipprovdu informazzjoni mfassla apposta għall-unitajiet domestiċi vulnerabbli. Dik l-informazzjoni għandha tingħadda wkoll mill-awtoritajiet lokali u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili.

L-Istati Membri għandhom jinfurmaw lis-sidien, lill-inkwilini u lill-maniġers tal-faċilità tal-bini dwar il-metodi u l-prattiki differenti li jservu biex isaħħu l-prestazzjoni tal-enerġija u l-emissjonijiet, is-sikurezza kontra n-nirien, dik elettrika u sismika ta' bini.

2.  L-Istati Membri għandhom b'mod partikolari jipprovdu lis-sidien jew lill-okkupanti tal-bini b'informazzjoni dwar iċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, inkluż l-għan u l-objettivi tagħhom, dwar miżuri kostottimali u, fejn xieraq, dwar strumenti finanzjarji, biex jittejjeb ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija u dwar is-sostituzzjoni ta' bojlers tal-fjuwils fossili b'alternattivi aktar sostenibbli. L-Istati Membri għandhom jipprovdu l-informazzjoni permezz ta' għodod konsultattivi aċċessibbli u trasparenti bħal pariri dwar ir-rinnovazzjoni u l-punti uniċi ta' servizz stabbiliti skont l-Artikolu 15a, filwaqt li jagħtu attenzjoni partikolari lil-unitajiet domestiċi vulnerabbli.

Fuq talba tal-Istati Membri, il-Kummissjoni għandha tassisti lill-Istati Membri biex iwettqu kampanji informattivi għall-għanijiet tal-paragrafu 1 u tal-ewwel subparagrafu ta' dan il-paragrafu, li jistgħu jkunu trattati f'programmi tal-Unjoni.

3.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li jkunu disponibbli gwida u taħriġ, inkluża perspettiva tal-ġeneru, għal dawk responsabbli għall-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva. Tali gwida u taħriġ għandhom jindirizzaw l-importanza tat-titjib tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, u għandhom jippermettu li titqies il-kombinazzjoni ottimali ta' titjib fl-effiċjenza tal-enerġija, it-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra, l-użu tal-enerġija minn sorsi rinovabbli u l-użu ta' tisħin u tkessiħ distrettwali meta jiġu ppjanati, iddisinjati, mibnija u rinovati ż-żoni industrijali jew residenzjali. Tali gwida u taħriġ għandhom jindirizzaw ukoll it-titjib strutturali, l-adattament għat-tibdil fil-klima, is-sikurezza kontra n-nirien, ir-riskji relatati ma' attività sismika intensa, it-tneħħija ta' sustanzi perikolużi inkluż l-asbestos, l-emissjonijiet ta' sustanzi li jniġġsu l-arja (inkluża materja partikolata fina), il-kwalità ambjentali interna u l-aċċessibbiltà għal persuni b'diżabilità. L-Istati Membri għandhom jagħmlu ħilithom biex jallokaw finanzjament għat-taħriġ lill-awtoritajiet lokali u reġjonali, lill-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli u lill-komunitajiet tal-enerġija taċ-ċittadini li jippromwovu titjib fir-rendiment fl-użu tal-enerġija, l-effiċjenza enerġetika, l-enerġija rinnovabbli u t-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra fil-livell tal-viċinat u b'mod partikolari, lil unitajiet domestiċi vulnerabbli.

4.  Il-Kummissjoni għandha ttejjeb kontinwament is-servizzi ta' informazzjoni tagħha, b'mod partikolari s-sit elettroniku li ġie stabbilit bħala portal Ewropew għall-effiċjenza enerġetika fil-bini indirizzat għaċ-ċittadini, il-professjonisti u l-awtoritajiet, biex jassisti lill-Istati Membri fl-isforzi tagħhom ta' informazzjoni u sensibilizzazzjoni. L-informazzjoni murija fuq dak is-sit elettroniku tista' tinkludi links għal-liġi rilevanti tal-Unjoni ▌, regoli nazzjonali, reġjonali u lokali, links għas-siti elettroniċi EUROPA li juru l-Pjanijiet ta' Azzjoni Nazzjonali dwar l-Effiċjenza fl-Enerġija, links għall-istrumenti finanzjarji disponibbli, kif ukoll eżempji tal-aħjar prattika fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali, inkluż fir-rigward tal-punti uniċi ta' servizz stabbiliti skont l-Artikolu 15a. Fil-kuntest tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond ta' Koeżjoni u l-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta, il-Fond Soċjali għall-Klima, u l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, il-Kummissjoni għandha tkompli u tintensifika aktar is-servizzi ta' informazzjoni tagħha bil-għan li tiffaċilita l-użu tal-fondi disponibbli billi tipprovdi assistenza u informazzjoni, inkluż permezz tal-faċilità Assistenza Ewropea għall-Enerġija Lokali f'kooperazzjoni mal-Bank Ewropew tal-Investiment lill-partijiet interessati, inklużi l-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali, dwar il-possibbiltajiet ta' finanzjament, b'kont meħud tal-aħħar tibdil fil-qafas regolatorju.

Artikolu 27

Konsultazzjoni

Biex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni effettiva ta' din id-Direttiva, l-Istati Membri għandhom jikkonsultaw lill-partijiet interessati involuti, inklużi l-awtoritajiet lokali u reġjonali, f'konformità mal-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli u skont kif ikun rilevanti. Tali konsultazzjoni hija ta' importanza partikolari għall-applikazzjoni tal-Artikolu 26.

Artikolu 28

Adattament tal-Anness I għall-progress tekniku

Il-Kummissjoni għandha tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 29:

(a)   li jemendaw din id-Direttiva billi jadattaw il-punti 4 u 5 tal-Anness I għall-progress tekniku; u

(b)   jissupplimentaw din id-Direttiva billi jinkludu gwida lill-Istati Membri dwar il-valutazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija ta' elementi trasparenti tal-bini li jiffurmaw parti mill-involukru tal-bini.

Artikolu 29

Eżerċizzju tad-delega

1.  Is-setgħa ta' adozzjoni ta' atti delegati hija mogħtija lill-Kummissjoni suġġett għall-kondizzjonijiet stabbiliti f'dan l-Artikolu.

2.  Is-setgħa ta' adozzjoni ta' atti delegati msemmija fl-Artikoli 6, 7, 10, 11a, 13, 14(4a), 15 u 28 għandha tingħata lill-Kummissjoni għal perjodu indeterminat ta' żmien minn ... [id-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva].

3.  Id-delega tas-setgħa msemmija fl-Artikoli 6, 7, 10, 11a, 13, 13, 14(4a), 15 u 28 tista' tiġi revokata fi kwalunkwe ħin mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill. Deċiżjoni li tirrevoka għandha ttemm id-delega ta' setgħa speċifikata f'dik id-deċiżjoni. Għandha ssir effettiva fil-jum wara l-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea jew f'data aktar tard speċifikata fih. Ma għandha taffettwa l-validità tal-ebda att delegat li jkun diġà fis-seħħ.

4.  Qabel ma tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta esperti nnominati minn kull Stat Membru f'konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet.

5.  Hekk kif tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tinnotifikah simultanjament lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

6.  Att delegat adottat skont l-Artikolu 6, 7, 10, 11a, 13, 14(4a), 15 jew 28 għandu jidħol fis-seħħ biss jekk ma tiġix espressa oġġezzjoni mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill fi żmien xahrejn min-notifika ta' dak l-att lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jew jekk, qabel ma jiskadi dak il-perjodu, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu t-tnejn informaw lill-Kummissjoni li mhumiex se joġġezzjonaw. Dak il-perjodu għandu jiġi estiż b'xahrejn fuq inizjattiva tal-Parlament Ewropew jew tal-Kunsill.

Artikolu 30

Proċedura ta' kumitat

1.  Il-Kummissjoni għandha tkun megħjuna minn kumitat. Dak il-kumitat għandu jkun kumitat fis-sens tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

2.  Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, għandu japplika l-Artikolu 4 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

3.  Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, għandu japplika l-Artikolu 5 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

▌

Artikolu 32

Traspożizzjoni

1.  L-Istati Membri għandhom idaħħlu fis-seħħ il-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi neċessarji biex jikkonformaw mal-Artikoli 1 sa 3, 5 sa 26, 29 u 32 , u mal-Annessi I sa III u V sa IX sa … [24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva]. Huma għandhom jikkomunikaw minnufih it-test ta' dawk il-miżuri u tabella ta' korrelazzjoni lill-Kummissjoni.

Meta l-Istati Membri jadottaw dawk il-miżuri, dawn għandhom jinkludu referenza għal din id-Direttiva jew għandhom ikunu akkumpanjati b'tali referenza fil-ħin tal-pubblikazzjoni uffiċjali tagħhom. Għandhom jinkludu wkoll dikjarazzjoni li r-referenzi fil-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi eżistenti għad-Direttiva mħassra b'din id-Direttiva għandhom jittieħdu bħala referenzi għal din id-Direttiva. L-Istati Membri għandhom jiddeċiedu kif għandha ssir dik ir-referenza u kif għandha titfassal dik id-dikjarazzjoni.

2.  L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tad-dispożizzjonijiet ewlenin tal-liġi nazzjonali li huma jadottaw fil-qasam kopert minn din id-Direttiva.

Artikolu 33

Tħassir

Id-Direttiva 2010/31/UE , kif emendata mill-atti elenkati fl-Anness VIII, il-Parti A, hija imħassra b'effett mill- […] , bla ħsara għall-obbligi tal-Istati Membri fir-rigward tal-limiti ta' żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali u d-dati tal-applikazzjoni tad- Direttivi stabbiliti fl-Anness VIII, il-Parti B.

Referenzi għad-Direttiva mħassra għandhom jinftiehmu bħala referenzi għal din id-Direttiva u għandhom jinqraw f'konformità mat-tabella ta' korrelazzjoni fl-Anness IX.

Artikolu 34

Dħul fis-seħħ

Din id-Direttiva għandha tidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

L-Artikoli 4, 27, 28, 30, 31 u 33 sa 35 u l-Anness IV għandhom japplikaw minn [il-jum wara d-data tat-traspożizzjoni/24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva u jum wieħed].

Artikolu 35

Destinatarji

Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmul fi,

Għall-Parlament Ewropew Għall-Kunsill

Il-President Il-President

ANNESS I

Qafas ġenerali komuni għall-kalkolu tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija

(imsemmi fl-Artikolu 4)

1.  Ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija għandu jiġi ddeterminat abbażi tal-użu kkalkulat jew immetrat tal-enerġija u jirrifletti l-użu tipiku ta' enerġija għat-tisħin tal-ispazju, għat-tkessiħ tal-ispazju, għall-misħun domestiku, għall-ventilazzjoni, għat-tidwil integrat u għal sistemi tekniċi oħra użati fil-bini. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-użu tipiku tal-enerġija jkun rappreżentattiv tal-kondizzjonijiet operattivi attwali għal kull tipoloġija rilevanti u jirrifletti l-imġiba tipika tal-utenti. ▌ L-użu tipiku tal-enerġija u l-imġiba tipika tal-utenti għandhom ikunu bbażati fuq l-istatistika nazzjonali disponibbli, il-kodiċijiet tal-bini u d-data mmetrata.

Meta l-enerġija mmetrata tkun il-bażi għall-kalkolu tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, il-metodoloġija tal-kalkolu għandha tkun kapaċi tidentifika l-influwenza tal-imġiba tal-okkupanti u tal-klima lokali, li ma għandhiex tiġi riflessa fir-riżultat tal-kalkolu. L-enerġija mmetrata li għandha tintuża għall-finijiet tal-kalkolu tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija għandha tirrikjedi qari ta' mill-inqas kull siegħa u trid tiddistingwi bejn il-vetturi tal-enerġija.

L-Istati Membri jistgħu jużaw il-konsum tal-enerġija mmetrata bil-miter f'kondizzjonijiet operattivi tipiċi biex jivverifikaw il-korrettezza tal-użu tal-enerġija kkalkulat u jippermettu t-tqabbil bejn ir-rendiment ikkalkulat u dak reali. Il-konsum tal-enerġija mmetrata għall-finijiet ta' verifika u tqabbil jista' jkun ibbażat fuq qari ta' kull xahar.

Ir-rendiment fl-użu tal-enerġija ta' bini għandu jkun espress b'indikatur numeriku tal-użu tal-enerġija primarja għal kull unità ta' erja tal-art ta' referenza kull sena, f'kWh/(m2.y) għall-fini kemm taċ-ċertifikazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija kif ukoll tal-konformità mar-rekwiżiti minimi ta' rendiment fl-użu tal-enerġija. Għandhom jintużaw indikaturi numeriċi tal-użu tal-enerġija finali għal kull unità ta' erja tal-art ta' referenza kull sena, f'kWh/(m².y) u tal-ħtiġijiet tal-enerġija skont l-ISO 52000 f'kWh/(m².y). Il-metodoloġija applikata għad-determinazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija ta' bini għandha tkun trasparenti u miftuħa għall-innovazzjoni u tirrifletti l-aħjar prattiki, b'mod partikolari minn indikaturi addizzjonali.

L-Istati Membri għandhom jiddeskrivu l-metodoloġija tal-kalkolu nazzjonali tagħhom abbażi tal-Anness A tal-istandards Ewropej ewlenin dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, jiġifieri EN ISO 52000-1, EN ISO 52003-1, EN ISO 52010-1, EN ISO 52016-1, EN ISO 52018-1, EN 16798-1, EN 52120-1 u EN 17423 jew dokumenti li joħodlu postu.  Din id-dispożizzjoni ma għandhiex tikkostitwixxi kodifika legali ta' dawk l-istandards.

L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li, fejn il-bini jiġi fornut minn sistemi tat-tisħin jew tat-tkessiħ distrettwali, il-benefiċċji ta' tali provvista jiġu rikonoxxuti u kkunsidrati fil-metodoloġija tal-kalkolu, b'mod partikolari s-sehem tal-enerġija rinnovabbli, permezz ta' fatturi tal-enerġija primarja ċċertifikati jew rikonoxxuti individwalment.

2.  Il-ħtiġijiet tal-enerġija u tal-użu tal-enerġija għat-tisħin tal-ispazju, għat-tkessiħ tal-ispazju, għall-misħun domestiku, għall-ventilazzjoni, għat-tidwil integrat u għal sistemi tekniċi oħra użati fil-bini għandhom jiġu kkalkulati bl-użu ta' intervalli ta' kalkolu tal-ħin fis-siegħa jew inqas minn siegħa sabiex jiġu kkunsidrati l-kondizzjonijiet differenti li jaffettwaw b'mod sinifikanti t-tħaddim u r-rendiment tas-sistema u l-kondizzjonijiet interni, u biex ikunu ottimizzati l-livelli tal-kostijiet, tas-saħħa, tal-kwalità ambjentali interna u tal-kumdità definiti mill-Istati Membri fil-livell nazzjonali jew dak reġjonali. Il-kalkolu għandu jinkludi stima tar-rispons termali tal-bini u l-kapaċità tiegħu li joffri flessibbiltà lill-grilja tal-enerġija.

Fejn regolamenti speċifiċi għall-prodott għal prodotti relatati mal-enerġija adottati skont ir-Regolament 2009/125/KE jkunu jinkludu rekwiżiti speċifiċi ta' informazzjoni dwar il-prodott għall-fini tal-kalkolu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u l-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja skont din id-Direttiva, il-metodi ta' kalkolu nazzjonali ma għandhomx jirrikjedu informazzjoni addizzjonali.

Il-kalkolu tal-enerġija primarja għandu jkun ibbażat fuq fatturi dinamiċi u b'perspettiva li tħares 'il quddiem tal-enerġija primarja, (li jiddistingwi bejn mhux rinnovabbli, rinnovabbli u totali) għal kull vettur tal-enerġija, li għandhom jiġu rikonoxxuti mill-awtoritajiet nazzjonali u jqis it-taħlita enerġetika mistennija abbażi tal-pjan nazzjonali għall-enerġija u l-klima tagħhom. Dawk il-fatturi tal-enerġija primarja jistgħu jkunu bbażati fuq informazzjoni nazzjonali, reġjonali jew lokali. Il-fatturi tal-enerġija primarja jistgħu jiġu stabbiliti fuq bażi annwali, staġonali, ta' kull xahar, ta' kuljum jew fis-siegħa jew fuq informazzjoni aktar speċifika li titqiegħed għad-dispożizzjoni għal sistemi distrettwali individwali.

▌L-għażliet magħmula u s-sorsi tad-data għandhom jiġu rrapportati skont EN 17423 jew kwalunkwe dokument li jeħodlu postu. L-Istati Membri għandhom jużaw fattur tal-enerġija primarja ▌li jirrifletti t-taħlita tal-elettriku fil-pajjiż. Meta jiddefinixxu dawk il-fatturi, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li jipprova jintlaħaq ir-rendiment ottimali fl-użu tal-enerġija tal-involukru tal-bini.

3.  Bil-għan li jiġi espress ir-rendiment fl-użu tal-enerġija ta' bini, l-Istati Membri għandhom jiddefinixxu indikaturi numeriċi addizzjonali tal-użu ta' enerġija primarja totali, mhux rinnovabbli u rinnovabbli, u emissjonijiet ta' gassijiet serra operattivi u integrati, prodotti f'kgCO2eq/(m2.y) tul il-ħajja operattiva mistennija tal-bini.

3a.  Fil-kalkolu tal-fatturi tal-enerġija primarja għall-fini tal-kalkolu tar-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija, l-Istati Membri jistgħu jqisu sorsi ta' enerġija rinnovabbli fornuti u sorsi ta' enerġija rinnovabbli li jiġu ġġenerati u jintużaw fuq il-post.

4.  Il-metodoloġija għandha tiġi stabbilita filwaqt li mill-anqas jitqiesu l-aspetti li ġejjin:

(a)  il-karatteristiċi termali attwali li ġejjin tal-bini, inkluż it-taqsimiet interni tiegħu:

(i)  kapaċità termali;

(ii)  insulazzjoni;

(iii)  tisħin passiv;

(iv)  elementi tat-tkessiħ;

(v)  pontijiet termali;

(b)  installazzjonijiet tat-tisħin u provvista tal-misħun, inkluż il-karatteristiċi ta' insulazzjoni tagħhom;

(ba)   kapaċità ta' sorsi ta' enerġija rinnovabbli installati fuq il-post, l-infrastruttura tal-irriċarġjar bidirezzjonali tal-vetturi elettriċi, ir-rispons tad-domanda u l-ħżin;

(c)  installazzjonijiet tal-arja kkondizzjonata;

(d)  ventilazzjoni naturali u mekkanika li tista' tinkludi sikkar tal-arja, u l-irkupru tas-sħana;

(e)  installazzjonijiet ta' tidwil fissi (l-aktar fis-settur mhux residenzjali);

(f)  id-disinn, pożizzjonament u orjentazzjoni tal-bini, inkluż il-klima ta' barra;

(g)  sistemi solari passivi u protezzjoni solari;

(h)  kondizzjonijiet klimatiċi interni, inkluż il-klima interna ddisinjata;

(i)  tagħbijiet interni;

(ia)   sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini u l-kapaċitajiet tagħhom li jimmonitorjaw, jikkontrolloaw u jottimizzaw ir-rendiment fl-użu tal-enerġija;

(ib)   effiċjenza tal-installazzjonijiet elettriċi (IEC EN 60364-8-1).

5.  Għandha titqies l-influwenza pożittiva tal-aspetti li ġejjin:

(a)  kondizzjonijiet ta' esponiment solari lokali, sistemi solari attivi u sistemi oħra ta' tisħin u elettriku bbażati fuq enerġija minn sorsi rinnovabbli;

(b)  elettriku ġġenerat mill-koġenerazzjoni;

(c)  sistemi tat-tisħin u tat-tkessiħ distrettwali jew ta' blokka;

(d)  tidwil naturali;

(da)   kapaċità tal-flessibbiltà min-naħa tad-domanda (EN 50491-12-1).

6.  Għall-għan tal-kalkolu, il-bini għandu jiġi kklassifikat kif xieraq fil-kategoriji li ġejjin:

(a)  djar ta' diversi tipi għal familja waħda;

(b)  blokki ta' appartamenti;

(c)  uffiċċji;

(d)  bini tal-edukazzjoni;

(e)  sptarijiet;

(f)  lukandi u ristoranti;

(g)  faċilitajiet sportivi;

(h)  bini għal servizzi bl-ingrossa u bl-imnut;

(i)  tipi oħra ta' binjiet li jużaw l-enerġija

ANNESS II

Mudell għall-pjanijiet nazzjonali ta' rinnovazzjoni tal-bini

(imsemmi fl-Artikolu 3)

ANNESS III

Rekwiżiti għal bini ġdid u rinnovat b'emissjonijiet żero u l-kalkolu tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja

(imsemmi fl-Artikolu 2(2) u fl-Artikolu 7)

I.  Rekwiżiti għal bini b'emissjonijiet żero

L-użu annwali totali tal-enerġija primarja ta' bini ġdid b'emissjonijiet żero għandu jikkonforma mal-limiti massimi indikati fit-tabella ta' hawn taħt.

L-Istati Membri jistgħu jagħżlu li jikklassifikaw ir-reġjuni interni f'żoni klimatiċi differenti abbażi tad-data mill-Eurostat dwar il-kondizzjonijiet klimatiċi, sakemm jikkonformaw mat-tabella ta' hawn taħt.

*Nota: il-livell limitu għandu jkun iżgħar mil-livell limitu għall-użu totali tal-enerġija primarja stabbilit fil-livell tal-Istat Membru għal bini mhux residenzjali b'użu ta' kważi żero enerġija għajr l-uffiċċji

L-użu annwali totali tal-enerġija primarja ta' bini ġdid jew rinnovat mingħajr emissjonijiet għandu jkun kopert bis-sħiħ, fuq bażi annwali netta jew staġjonali, minn

–  enerġija minn sorsi rinnovabbli ġġenerata jew maħżuna fuq il-post u li tissodisfa l-kriterji tal-Artikolu 7 tad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata],

–  enerġija għall-awtokonsum u awtokonsum konġunt skont it-tifsira tad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata] jew kondiviżjoni lokali tal-produzzjoni ta' enerġija rinnovabbli, inkluż permezz ta' attur tas-suq terz, jew minn komunità tal-enerġija rinnovabbli skont it-tifsira tal-Artikolu 22 tad-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED emendata], jew

–  enerġija rinnovabbli minn sistema ta' tisħin u tkessiħ distrettwali jew sħana mormija.

Bini b'emissjonijiet żero ma għandu jikkawża l-ebda emissjoni tal-karbonju fuq il-post mill-fjuwils fossili.

Meta, minħabba n-natura tal-bini jew in-nuqqas ta' aċċess għal komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli jew enerġija rinnovabbli minn sistemi ta' tisħin u tkessiħ distrettwali jew sħana mormija, ma jkunx teknikament jew ekonomikament fattibbli li jkun hemm konformità sħiħa mar-rekwiżiti skont l-ewwel paragrafu, is-sehem li jifdal jew l-użu annwali totali kollu tal-enerġija primarja jista' jkun kopert ukoll minn enerġija rinnovabbli mill-grilja, iddokumentat permezz ta' ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija u ftehimiet dwar ix-xiri ta' tisħin u tkessiħ rinnovabbli kif isemmija fid-Direttiva (UE) 2018/2001 [RED riveduta] jew enerġija minn sistema effiċjenti ta' tisħin u tkessiħ distrettwali f'konformità mal-Artikolu 24(1) tad-Direttiva (UE) …/… [EED riformulata].. Il-Kummissjoni għandha toħroġ gwida dwar kif jiġu implimentati u vverifikati l-kriterji ta’ hawn fuq b'attenzjoni speċjali għall-fattibbiltà teknika u ekonomika. [Em. 67]

II.  Kalkolu ▌tal-GWP ▌taċ-ċiklu tal-ħajja ta' bini ġdid skont l-Artikolu 7(2)

Għall-kalkolu tal-potenzjal ▌tal-GWP ▌taċ-ċiklu tal-ħajja ta' bini ġdid skont l-Artikolu 7(2), il-GWP jiġi kkomunikat bħala indikatur numeriku għal kull stadju taċ-ċiklu tal-ħajja espress bħala kgCO2e/m2 (ta' erja utli tal-art) fuq medja ta' sena ta' perjodu ta' studju ta' referenza ta' 50 sena. L-għażla tad-data, id-definizzjoni tax-xenarju u l-kalkoli għandhom jitwettqu skont EN 15978 (EN 15978: 2011. Sostenibbiltà tax-xogħlijiet ta' kostruzzjoni. Valutazzjoni tar-rendiment ambjentali tal-bini. Metodu tal-kalkolu). L-ambitu tal-elementi ta' bini u tat-tagħmir tekniku huwa kif iddefinit fil-qafas tal-Livell(i) komuni tal-UE għall-indikatur 1.2. Fejn teżisti għodda nazzjonali għall-kalkolu, jew tkun meħtieġa biex isir żvelar jew biex jinkisbu permessi tal-bini, dik l-għodda tista' tintuża biex tipprovdi l-iżvelar meħtieġ. Jistgħu jintużaw għodod oħra ta' kalkolu jekk jissodisfaw il-kriterji minimi stabbiliti mill-qafas komuni tal-UE tal-Livell(i). Id-data dwar prodotti speċifiċi għall-bini u sistemi tekniċi użati fil-bini, kif ukoll id-dikjarazzjonijiet ambjentali tal-prodott, u kkalkulata skont [ir-Regolament rivedut dwar il-Prodotti għall-Bini] għandha tintuża meta tkun disponibbli.

ANNESS IV

QAFAS ĠENERALI KOMUNI GĦALL-VALUTAZZJONI TAL-POTENZJAL TA' INTELLIĠENZA TAL-BINI

1.  Il-Kummissjoni għandha tistabbilixxi d-definizzjoni tal-indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenza u metodoloġija li biha għandu jiġi kkalkulat, sabiex tivvaluta l-kapaċitajiet ta' binja jew ta' unità tal-bini li tadatta l-operat tagħha għall-ħtiġijiet tal-okkupant u l-grilja u biex ittejjeb l-effiċjenza enerġetika u r-rendiment ġenerali tagħha.

L-indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenża għandu jkopri karatteristiċi biex jitjiebu l-iffrankar enerġetiku, it-tqabbil u l-flessibbiltà, kif ukoll il-funzjonalitajiet u l-kapaċitajiet li jirriżultaw minn apparat aktar interkonness u intelliġenti.

Il-metodoloġija għandha tqis l-eżistenza ta' tewmi diġitali tal-bini li jippermetti rapportar u ġestjoni kontinwi aħjar tal-konsum tal-enerġija tal-bini.

Il-metodoloġija għandha tqis karatteristiċi bħal miters intelliġenti, sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini, apparat awtoregolatorju għar-regolazzjoni tat-temperatura tal-arja ta' ġewwa, apparati integrati tad-dar, punti tal-irriċarġjar għall-vetturi elettriċi, ħażna tal-enerġija u funzjonalitajiet dettaljati u l-interoperabbiltà ta' dawk il-karatteristiċi, kif ukoll il-benefiċċji għall-kondizzjoni klimatika ta' ġewwa, l-effiċjenza enerġetika, il-livelli ta' rendiment u l-possibbiltà ta' flessibbiltà.

2.  Il-metodoloġija għandha sserraħ fuq il-funzjonalitajiet prinċipali li ġejjin relatati mal-bini u s-sistemi tekniċi użati fil-bini tiegħu:

(a)  l-abbiltà li jżomm ir-rendiment fl-użu tal-enerġija u l-operat tal-bini permezz tal-adattament tal-konsum tal-enerġija, pereżempju permezz tal-użu ta' enerġija minn sorsi rinnovabbli;

(b)  l-abbiltà li jadatta l-mod tal-operat tiegħu bi tweġiba għall-ħtiġijiet tal-okkupant filwaqt li tingħata attenzjoni dovuta għad-disponibbiltà tal-faċilità tal-użu mill-utent, iż-żamma ta' kondizzjonijiet klimatiċi interni tajbin għas-saħħa u l-abbiltà ta' rapportar dwar l-użu tal-enerġija; u

(c)  il-flessibbiltà tad-domanda għall-enerġija ġenerali tal-bini, inkluża l-abbiltà tiegħu li jippermetti l-parteċipazzjoni b'mod ta' domanda-risposta attiva u passiva kif ukoll impliċita u espliċita, u permezz tal-ħżin u r-rilaxx tal-enerġija lura lill-grilja, pereżempju permezz ta' kapaċitajiet ta' flessibbiltà u ta' trasferiment tat-tagħbija u l-ħżin tal-enerġija;

(ca)   l-abbiltà li jtejjeb l-effiċjenza enerġetika tiegħu u r-rendiment ġenerali permezz tal-użu ta' teknoloġiji għall-iffrankar enerġetiku.

3.  Il-metodoloġija tista' tqis ukoll:

(a)  l-interoperabbiltà bejn is-sistemi (miters intelliġenti, sistemi tal-awtomatizzazzjoni u l-kontroll tal-bini, apparati integrati tad-dar, apparat awtoregolatorju għar-regolar tat-temperatura tal-arja ta' ġewwa fil-bini u sensuri tal-kwalità tal-arja ta' ġewwa u ventilazzjonijiet); u

(b)  l-influwenza pożittiva ta' networks eżistenti tal-komunikazzjoni, b'mod partikolari l-eżistenza ta' infrastruttura fiżika ta' veloċità għolja fil-bini, bħat-tikketta volontarja "broadband ready", u l-eżistenza ta' punt ta' aċċess għal bini b'ħafna abitazzjonijiet, f'konformità mal-Artikolu 8 tad-Direttiva 2014/61/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2.

4.  Il-metodoloġija ma għandhiex taffettwa b'mod negattiv l-iskemi ta' ċertifikazzjoni tar-rendiment fl-użu tal-enerġija nazzjonali eżistenti u għandha tibni fuq inizjattivi relatati fil-livell nazzjonali, filwaqt li tqis il-prinċipju tal-pussess mill-okkupant, il-protezzjoni tad-data, il-privatezza u s-sigurtà, f'konformità mal-liġi rilevanti tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tad-data u l-privatezza kif ukoll l-aqwa tekniki disponibbli għaċ-ċibersigurtà.

5.  Il-metodoloġija għandha tistabbilixxi l-aktar format adattat tal-parametru indikatur tal-potenzjal ta' intelliġenza u għandha tkun sempliċi, trasparenti u li tinftiehem faċilment għall-konsumaturi, is-sidien, l-investituri, u l-parteċipanti tas-suq tar-rispons għad-domanda.

ANNESS V

MUDELL GĦAĊ-ĊERTIFIKATI TAR-RENDIMENT FL-UŻU TAL-ENERĠIJA

(imsemmi fl-Artikolu 16)

1.  Fuq il-paġna ta' quddiem tiegħu, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu juri mill-inqas l-elementi li ġejjin:

(a)  il-klassi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

(b)  l-użu annwali tal-enerġija primarja kkalkulat f'kWh/(m2 sena);

(c)  il-konsum annwali tal-enerġija primarja kkalkulat f'kWh jew MWh;

(d)  l-użu finali annwali tal-enerġija kkalkulat f'kWh/(m2 sena);

(e)  il-konsum finali annwali tal-enerġija kkalkulat f'kWh jew MWh;

(f)  il-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli f'kWh jew MWh;

(g)  l-enerġija rinnovabbli f'% tal-użu tal-enerġija;

(h)  l-emissjonijiet operattivi ta' gassijiet b'effett ta' serra (kg ta' CO2/(m2 sena));

(i)  il-klassi tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra (jekk applikabbli);

(ia)  il-ħtiġijiet tal-enerġija kkalkulati f'konformità mal-istandards EN f'kWh/(m2.y) u l-konsum finali tal-enerġija kkalkulat f'kWh jew MWh;

(ib)  il-ħajja ekonomika li jifdal mistennija tas-sistemi u l-apparat tat-tisħin u/jew tat-tkessiħ tal-ispazju u tal-ilma;

(ic)  referenza ċara li tindika jekk il-bini jew l-abitazzjoni attwali jistgħux jużaw l-enerġija b'mod flessibbli.

2.  Barra minn hekk, iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinkludi l-indikaturi li ġejjin:

(a)  l-użu tal-enerġija, it-tagħbija massima, id-daqs tal-ġeneratur jew tas-sistema, il-vettur ewlieni tal-enerġija u t-tip ewlieni ta' element għal kull wieħed mill-użi: it-tisħin, it-tkessiħ, il-misħun domestiku, il-ventilazzjoni u t-tidwil intrinsiku;

(b)  l-enerġija rinnovabbli prodotta fuq il-post, il-vettur ewlieni tal-enerġija u t-tip ta' sors ta' enerġija rinnovabbli;

(c)  indikazzjoni ta' iva/le jekk sarx kalkolu tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja għall-bini;

(d)  il-valur tal-GWP taċ-ċiklu tal-ħajja (jekk disponibbli);

(e)  informazzjoni dwar l-assorbimenti tal-karbonju assoċjati mal-ħżin temporanju tal-karbonju fil-bini jew fuqu;

(e)  indikazzjoni ta' iva/le jekk huwiex disponibbli passaport ta' rinnovazzjoni għall-bini;

(f)  il-valur U medju għall-elementi opaki tal-involukru tal-bini;

(g)  il-valur U medju għall-elementi trasparenti tal-involukru tal-bini;

(h)  it-tip tal-aktar element trasparenti komuni (eż. tieqa bi ħġieġ doppju);

(i)  ir-riżultati tal-analiżi dwar ir-riskju ta' tisħin żejjed (jekk disponibbli);

(j)  il-preżenza ta' sensuri fissi li jimmonitorjaw il-livelli tal-kwalità ambjentali interna;

(k)  il-preżenza ta' kontrolli fissi li jirrispondu għal-livelli tal-kwalità ambjentali interna;

(l)  l-għadd u t-tip ta' punti tal-irriċarġjar għall-vetturi elettriċi;

(m)  il-preżenza, it-tip u d-daqs tas-sistemi tal-ħżin tal-enerġija;

(n)  il-fattibbiltà li s-sistema tat-tisħin u s-sistema għall-misħun domestiku jiġu adattati biex joperaw f'settings tat-temperatura aktar effiċjenti;

(o)  il-fattibbiltà tal-adattament tas-sistema tal-arja kkondizzjonata biex topera f'settings tat-temperatura aktar effiċjenti;

(p)  il-konsum tal-enerġija mmetrata;

(pa)   indikazzjoni ta' iva/le dwar jekk is-sistema ta' distribuzzjoni tas-sħana ġol-bini hijiex iddisinjata biex taħdem f'livelli ta' temperatura baxxa;

(pb)   il-preżenza ta' konnessjoni ma' network ta' tisħin u tkessiħ distrettwali, inkluż l-iżvilupp tal-grilji tal-enerġija fil-qrib fil-ħames snin ta' wara;

(pc)   il-fatturi tal-enerġija primarja lokali u l-fatturi tal-emissjonijiet tal-karbonju relatati tan-network ta' tisħin u tkessiħ distrettwali lokali konness;

(q)  emissjonijiet operattivi ta' materja partikolata fina (PM2.5) u indikaturi tal-prestazzjoni għall-kategoriji ewlenin tal-kwalità ambjentali interna ladarba japplikaw id-dispożizzjonijiet rilevanti;

(qa)  indikazzjoni ta' iva/le jekk il-bini għandux kapaċitajiet ta' flessibbiltà min-naħa tad-domanda;

(qb)  dettalji ta' kuntatt tal-eqreb punt uniku ta' servizz għall-parir dwar ir-rinnovazzjoni;

Iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinkludi r-rabtiet li ġejjin ma' inizjattivi oħra sakemm japplikaw dawn li ġejjin▌:

(a)  indikazzjoni ta' iva/le jekk saritx valutazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza għall-bini;

(b)  il-valur tal-valutazzjoni tal-potenzjal ta' intelliġenza (jekk disponibbli), inkluż il-valur tal-appoġġ ta' teknoloġiji għall-iffrankar enerġetiku;

(c)  indikazzjoni ta' iva/le jekk huwiex disponibbli reġistru diġitali dwar il-bini għall-bini.

Il-persuni b'diżabilità għandu jkollhom aċċess ugwali għall-informazzjoni fiċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

2a.   Iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jinkludi taqsima dedikata dwar il-finanzjament, li telenka l-għażliet ta' finanzjament disponibbli u tiġbor flimkien l-indikaturi l-aktar rilevanti għall-istituzzjonijiet finanzjarji, il-fornituri tal-ipoteki, il-banek promozzjonali nazzjonali u istituzzjonijiet rilevanti oħra li jipprovdu aċċess għal finanzjament.

ANNESS VI

SISTEMI TA' KONTROLL INDIPENDENTI GĦAĊ-ĊERTIFIKATI TAR-RENDIMENT FL-UŻU TAL-ENERĠIJA

1.  Definizzjoni tal-kwalità taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

L-Istati Membri għandhom jipprovdu definizzjoni ċara ta' x'jitqies bħala ċertifikat validu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

Id-definizzjoni ta' ċertifikat validu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandha tiżgura:

(a)  verifika tal-validità tad-data mogħtija (inkluż verifiki fuq il-post) dwar il-bini, użata biex jinħareġ iċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u r-riżultati ddikjarati fiċ-ċertifikat;

(b)  il-validità tal-kalkoli;

(c)  devjazzjoni massima għar-rendiment fl-użu tal-enerġija ta' bini, preferibbilment espressa mill-indikatur numeriku tal-użu tal-enerġija primarja (kWh/(m2 sena));

(d)  numru minimu ta' elementi li jvarjaw mill-valuri prestabbiliti jew standard.

L-Istati Membri jistgħu jinkludu elementi addizzjonali fid-definizzjoni ta' ċertifikat validu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, bħal devjazzjoni massima għal valuri speċifiċi ta' data tal-input.

2.  Il-kwalità tas-sistema ta' kontroll għaċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

L-Istati Membri għandhom jipprovdu definizzjoni ċara tal-objettivi tal-kwalità u l-livell ta' fiduċja statistika li l-qafas taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għandu jilħaq. Is-sistema ta' kontroll indipendenti għandha tiżgura mill-inqas 90 % taċ-ċertifikati validi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija maħruġa b'fiduċja statistika ta' 95 % għall-perjodu evalwat, li ma għandux jaqbeż sena.

Il-livell ta' kwalità u l-livell ta' fiduċja għandhom jitkejlu bl-użu ta' kampjunar aleatorju u għandhom iqisu l-elementi kollha pprovduti fid-definizzjoni ta' ċertifikat validu tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. L-Istati Membri għandhom jirrikjedu verifika minn parti terza għall-evalwazzjoni ta' mill-inqas 25 % tal-kampjun aleatorju meta s-sistemi ta' kontroll indipendenti jkunu ġew iddelegati lil korpi mhux governattivi.

Il-validità tad-data tal-input għandha tiġi vverifikata b'informazzjoni pprovduta mill-espert indipendenti. Tali informazzjoni tista' tinkludi ċertifikati tal-prodott, speċifikazzjonijiet jew pjanijiet tal-bini li jinkludu dettalji dwar ir-rendiment tal-elementi differenti inklużi fiċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

Il-validità tad-data tal-input għandha tiġi vverifikata permezz ta' żjarat fuq il-post f'mill-inqas 10 % taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija li huma parti mill-kampjunar aleatorju użat biex tiġi vvalutata l-kwalità ġenerali tal-iskema.

Minbarra l-kampjunar aleatorju minimu biex jiġi ddeterminat il-livell ġenerali tal-kwalità, l-Istati Membri jistgħu jużaw strateġiji differenti biex jidentifikaw u jimmiraw b'mod speċifiku l-kwalità fqira fiċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija bil-għan li jtejbu l-kwalità ġenerali tal-iskema. Tali analiżi mmirata ma tistax tintuża bħala l-bażi biex titkejjel il-kwalità ġenerali tal-iskema.

L-Istati Membri għandhom jużaw miżuri preventivi u reattivi biex jiżguraw il-kwalità tal-qafas ġenerali taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija. Dawk il-miżuri jistgħu jinkludu taħriġ addizzjonali għal esperti indipendenti, kampjunar immirat, obbligu li jerġgħu jiġu ppreżentati ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, multi proporzjonali u projbizzjonijiet temporanji jew permanenti għall-esperti.

Fejn l-informazzjoni tiżdied f'bażi tad-data, l-awtoritajiet nazzjonali għandu jkollhom il-possibbiltà jidentifikaw l-oriġinatur ta' din iż-żieda, għall-finijiet ta' monitoraġġ u ta' verifika.

3.  Id-disponibbiltà ta' ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija

Is-sistema ta' kontroll indipendenti għandha tivverifika d-disponibbiltà taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għal xerrejja u inkwilini prospettivi sabiex jiġi żgurat li jkun possibbli li jitqies ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija fid-deċiżjoni tagħhom li jixtru jew jikru.

Is-sistema ta' kontroll indipendenti għandha tivverifika l-viżibbiltà tal-indikatur tar-rendiment fl-użu tal-enerġija u l-klassi fil-midja tar-reklamar.

4.  Trattament ta' tipoloġiji tal-bini

Is-sistema ta' kontroll indipendenti għandha tqis tipoloġiji differenti ta' bini, b'mod partikolari għal dawk it-tipoloġiji tal-bini li huma l-aktar prevalenti fis-suq tal-proprjetà immobbli, bħal residenzi uniċi, uffiċċji jew bejgħ bl-imnut.

5.  Divulgazzjoni pubblika

L-Istati Membri għandhom jippubblikaw regolarment, fil-bażi tad-data nazzjonali dwar iċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, mill-inqas l-informazzjoni li ġejja dwar is-sistema tal-kwalità:

(a)  id-definizzjoni tal-kwalità fiċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

(b)  l-objettivi tal-kwalità għall-iskema taċ-ċertifikat tar-rendiment fl-użu tal-enerġija;

(c)  ir-riżultati tal-valutazzjoni tal-kwalità, inkluż l-għadd ta' ċertifikati evalwati u d-daqs relattiv għall-għadd totali ta' ċertifikati maħruġa fil-perjodu partikolari (għal kull tipoloġija);

(d)  miżuri ta' kontinġenza biex tittejjeb il-kwalità ġenerali taċ-ċertifikati tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

ANNESS VII

QAFAS TA' METODOLOĠIJA KOMPARATTIVA BIEX JIĠU IDENTIFIKATI L-LIVELLI KOSTOTTIMALI TAR-REKWIŻITI GĦAR-RENDIMENT FL-UŻU TAL-ENERĠIJA GĦALL-BINI U L-ELEMENTI TAL-BINI

Il-qafas ta' metodoloġija komparattiva għandu jippermetti lill-Istati Membri jiddeterminaw ir-rendiment fl-użu tal-enerġija tal-bini u l-elementi u tal-emissjonijiet tal-bini u l-aspetti ekonomiċi tal-miżuri relatati mar-rendiment fl-użu tal-enerġija u tal-emissjonijiet, u jgħaqqduhom bil-ħsieb li jidentifikaw il-livell kostottimali sabiex jintlaħqu l-għanijiet tat-tnaqqis tal-emissjonijiet u tan-newtralità klimatika għall-2030, kif ukoll stokk tal-bini b'emissjonijiet żero sa mhux aktar tard mill-2050.

Mal-qafas ta' metodoloġija komparattiva għandhom jinhemżu linji gwida li jiddeskrivu fil-qosor kif jiġi applikat dak il-qafas fil-kalkolu tal-livelli ta' rendiment kostottimali.

Il-qafas ta' metodoloġija komparattiva għandu jippermetti li jitqiesu l-mudelli tal-użu, il-kondizzjonijiet klimatiċi ta' barra u t-tibdil futur tagħhom skont l-aqwa xjenza tal-klima disponibbli, il-kostijiet tal-investiment, il-kategorija tal-bini, il-kostijiet għall-manutenzjoni u l-funzjonament (inkluż il-kostijiet u l-iffrankar enerġetiċi), id-dħul mill-enerġija esportata, fejn applikabbli, l-esternalitajiet ambjentali, ekonomiċi u tas-saħħa tal-użu tal-enerġija, l-esternalitajiet soċjali tar-rinnovazzjonijiet tal-bini, il-kostruzzjoni, id-demolizzjoni jew il-modifika ta' żoni residenzjali u l-kostijiet tal-ġestjoni tal-iskart, fejn applikabbli, kif ukoll l-iżviluppi teknoloġiċi. Dan għandu jkun ibbażat fuq standards Ewropej rilevanti relatati ma' din id-Direttiva.

Fir-rigward tal-esternalitajiet ambjentali, ekonomiċi u tas-saħħa usa' tar-rendiment imtejjeb tal-bini, dawn għandhom jinkludu mill-inqas:

—  tnaqqis ta' emissjonijiet ta' gassijiet serra mill-bini;

—  tnaqqis tat-tniġġis mill-bini u l-effetti tiegħu fil-livell tal-bini u fil-livell lokali, kwalità tal-arja mtejba;

—  titjib fl-istandards tal-għajxien u l-produttività minħabba kwalità ambjentali interna aħjar li tirriżulta f'kondizzjonijiet tal-għajxien u x-xogħol aħjar;

—  tnaqqis fil-kostijiet għas-sistemi tas-saħħa u s-sigurtà soċjali;

—  integrazzjoni tal-bini fil-grilja tal-enerġija permezz ta' flessibbiltà tal-grilja, inkluż permezz tal-użu ta' punti tal-iċċarġjar intelliġenti għall-vetturi elettriċi;

—  żieda fis-sigurtà tal-provvista permezz ta' rendiment ogħla fl-użu tal-enerġija u l-użu ta' teknoloġiji solari fil-bini;

—  tnaqqis fl-esternalitajiet negattivi bħal kost evitat ta' emissjonijiet tal-karbonju, impatti u ħsara tat-tibdil fil-klima (mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u adattament għalih);

—  impatt fuq l-ipprezzar tal-karbonju, inkluż il-livelli, il-volatilità u s-sensittività;

—  stimulazzjoni tal-ekonomiji lokali, reġjonali u nazzjonali, inkluż il-ħolqien ta' impjiegi lokali u b'enfasi speċifika fuq il-mikrointrapriżi u l-SMEs fis-setturi tal-kostruzzjoni u r-rinnovazzjoni.

L-esternalitajiet ambjentali, tal-enerġija, tal-ekonomija u tas-saħħa għandhom jiġu kkalkulati billi jibdew mir-rapport dovut fl-2025.

Il-Kummissjoni għandha wkoll tipprovdi:

–  linji gwida mehmużin mal-qafas ta' metodoloġija komparattiva; dawk il-linji gwida se jservu biex l-Istati Membri jkunu jistgħu jwettqu l-passi elenkati hawn taħt;

–  informazzjoni dwar l-iżviluppi fit-tul stmati fil-prezzijiet tal-enerġija u tal-emissjonijiet ta' gassijiet serra, kif ukoll il-volatilità u s-sensittività.

Ir-rendiment fl-użu tal-enerġija u tal-emissjonijiet għandu jsir bl-użu tal-metodoloġija tal-kalkolu bbażata fuq din id-Direttiva. Għall-applikazzjoni tal-qafas ta' metodoloġija komparattiva mill-Istati Membri, għandhom jiġu stabbiliti kondizzjonijiet ġenerali, espressi permezz ta' parametri, fil-livell tal-Istati Membri. Il-Kummissjoni għandha toħroġ rakkomandazzjonijiet lill-Istati Membri dwar il-livelli ta' kostottimalità tagħhom u l-koerenza tagħhom mat-trajettorji klimatiċi.

Il-qafas ta' metodoloġija komparattiva għandu jirrikjedi li l-Istati Membri:

–  jiddefinixxu bini ta' referenza li huma kkaratterizzati minn u rappreżentattivi għall-funzjonalità u l-post ġeografiku tagħhom, inklużi l-kondizzjonijiet klimatiċi interni u esterni. Il-bini ta' referenza għandu jkopri bini residenzjali u mhux residenzjali, kemm dawk ġodda kif ukoll dawk eżistenti;

–  jiddefinixxu l-miżuri tal-effiċjenza enerġetika li jridu jiġu vvalutati għall-bini ta' referenza. Dawk jistgħu jkunu miżuri għal bini individwali fl-intier tagħhom, għall-elementi individwali tal-bini jew għal kombinazzjoni ta' elementi tal-bini;

–  jivvalutaw il-ħtieġa finali u primarja tal-enerġija u l-emissjonijiet li jirriżultaw tal-bini ta' referenza bil-miżuri definiti tal-effiċjenza enerġetika applikati;

–  jikkalkolaw il-kostijiet (jiġifieri l-valuri net attwali) tal-miżuri ta' effiċjenza enerġetika (kif imsemmi fit-tieni inċiż) matul iċ-ċiklu skont kif stmat tal-ħajja ekonomika applikati għall-bini ta' referenza (kif imsemmi fl-ewwel inċiż) bl-applikazzjoni tal-prinċipji tal-qafas metodoloġiku komparattiv.

–  jikkalkolaw il-kostijiet globali minn perspettiva finanzjarja u makroekonomika.

Permezz tal-kalkolu tal-kostijiet tal-miżuri tal-effiċjenza enerġetika matul iċ-ċiklu skont kif stmat tal-ħajja ekonomika, tiġi kkalkolata l-kosteffettività ta' livelli differenti ta' rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija mill-Istati Membri. Dak se jippermetti d-determinazzjoni tal-livelli kostottimali tar-rekwiżiti għar-rendiment fl-użu tal-enerġija.

ANNESS VIII

PARTI A

Direttiva mħassra

flimkien ma' lista tal-emendi suċċessivi tagħha

(kif imsemmi fl-Artikolu 33)

PARTI B

Limiti ta' żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali u d-dati ta' applikazzjoni

(kif imsemmi fl-Artikolu 33)

ANNESS IX

(1) ĠU C […], […], p. […]. (2) ĠU C […], […], p. […]. (3) Il-pożizzjoni tal-Parlament Ewropew ta’ ... (għadha mhijiex ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali) u d-deċiżjoni tal-Kunsill ta’ .... (4) Id-Direttiva 2010/31/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta' Mejju 2010 dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija (ĠU L 153, 18.6.2010, p. 13). (5) Il-Patt Ekoloġiku Ewropew, COM(2019) 640 final. (6) Mewġa ta' Rinnovazzjoni għall-Ewropa - l-ekoloġizzazzjoni tal-binjiet tagħna, il-ħolqien tal-impjiegi, it-titjib tal-ħajja, COM/2020/662 final. (7) Ir-Regolament (UE) 2021/1119 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Ġunju 2021 li jistabbilixxi l-qafas biex tinkiseb in-newtralità klimatika u li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 401/2009 u (UE) 2018/1999 ("il-Liġi Ewropea dwar il-Klima") (ĠU L 243, 9.7.2021, p. 1). (8) Id-Direttiva 2003/87/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta' Ottubru 2003 li tistabbilixxi sistema għall-iskambju ta' kwoti ta' emissjonijiet ta' gassijiet serra ġewwa l-Unjoni u li temenda d-Direttiva 96/61/KE (ĠU L 275, 25.10.2003, p. 32). (9) Id-Direttiva 2012/27/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Ottubru 2012 dwar l-effiċjenza fl-enerġija, li temenda d-Direttivi 2009/125/KE u 2010/30/UE u li tħassar id-Direttivi 2004/8/KE u 2006/32/KE (ĠU L 315, 14.11.2012, p. 1). (10) Id-Direttiva 2014/94/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta' Ottubru 2014 dwar l-installazzjoni ta' infrastruttura tal-karburanti alternattivi (ĠU L 307, 28.10.2014, p. 1). (11) Id-Direttiva (UE) 2018/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Diċembru 2018 dwar il-promozzjoni tal-użu tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli (ĠU L 328, 21.12.2018, p. 82). (12) Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/1749 tat-28 ta' Settembru 2021 dwar l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel: minn prinċipji għall-prattika – Linji gwida u eżempji għall-implimentazzjoni tagħha fit-teħid tad-deċiżjonijiet fis-settur tal-enerġija u lil hinn minnu (ĠU L 350, 4.10.2021, p. 9). (13) Ir-Regolament (UE) Nru 305/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta' Marzu 2011 li jistabbilixxi kondizzjonijiet armonizzati għall-kumerċjalizzazzjoni tal-prodotti għall-bini u li jħassar id-Direttiva tal-Kunsill 89/106/KEE (ĠU L 88, 4.4.2011, p. 5). (14) Id-Direttiva 2008/98/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta' Novembru 2008 dwar l-iskart u li tħassar ċerti Direttivi (ĠU L 312, 22.11.2008, p. 3). (15) Id-Direttiva (UE) 2016/2284 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Diċembru 2016 dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet nazzjonali ta' ċerti inkwinanti atmosferiċi, li temenda d-Direttiva 2003/35/KE u li tħassar id-Direttiva 2001/81/KE (ĠU L 344, 17.12.2016, p. 1). (16) Id-Direttiva 2009/125/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta’ Ottubru 2009 li tistabbilixxi qafas għall-iffissar ta’ rekwiżiti għall-ekodisinn għal prodotti relatati mal-enerġija (tfassil mill-ġdid) (ĠU L 285 31.10.2009, p. 10). (17) Ir-Regolament (UE) 2017/1369 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-4 ta' Lulju 2017 li jistabbilixxi qafas għat-tikkettar tal-enerġija u li jħassar id-Direttiva 2010/30/UE (ĠU L 198, 28.7.2017, p. 1). (18) Ir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta' Ġunju 2021 li jistipula dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew Plus, il-Fond ta' Koeżjoni, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura u r-regoli finanzjarji għalihom u għall-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni, il-Fond għas-Sigurtà Interna u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u l-Politika dwar il-Viżi (ĠU L 231, 30.6.2021, p. 159). (19) Ir-Regolament (UE) 2021/241 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Frar 2021 li jistabbilixxi l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza (ĠU L 57, 18.2.2021, p. 17). (20) Ir-Regolament (UE).../... [ir-regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi Fond Soċjali għall-Klima kif propost minn COM(2021)0568]. (21) Id-Direttiva 2009/148/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Novembru 2009 dwar il-protezzjoni tal-ħaddiema mir-riskji konnessi mal-espożizzjoni għall-asbestos fuq ix-xogħol (ĠU L 330, 16.12.2009, p. 28). (22) Id-Direttiva (UE) 2016/2284 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Diċembru 2016 dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet nazzjonali ta' ċerti inkwinanti atmosferiċi, li temenda d-Direttiva 2003/35/KE u li tħassar id-Direttiva 2001/81/KE (ĠU L 344, 17.12.2016, p. 1). (23) Ir-Regolament (UE) 2021/523 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta' Marzu 2021 li jistabbilixxi l-Programm InvestEU u li jemenda r-Regolament (UE) 2015/1017 (ĠU L 107, 26.3.2021, p. 30). (24) ĠU L 123, 12.5.2016, p. 1. (25) Ir-Regolament (UE) 2021/240 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-10 ta' Frar 2021 li jistabbilixxi Strument ta' Appoġġ Tekniku (ĠU L 57, 18.2.2021, p. 1). (26) Ir-Regolament (UE) Nru 305/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta' Marzu 2011 li jistabbilixxi kondizzjonijiet armonizzati għall-kumerċjalizzazzjoni tal-prodotti għall-bini u li jħassar id-Direttiva tal-Kunsill 89/106/KEE (ĠU L 88, 4.4.2011, p. 5). (27) Id-Direttiva 2008/50/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta' Mejju 2008 dwar il-kwalità tal-arja fl-ambjent u arja iktar nadifa għall-Ewropa (ĠU L 152, 11.6.2008, p. 1). (28) Ir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) Nru 244/2012 tas-16 ta' Jannar 2012 li jissupplimenta d-Direttiva 2010/31/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija billi jistabbilixxi qafas ta' metodoloġija komparattiva għall-kalkolu tal-livelli kostottimali tar-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija għall-bini u għall-elementi tal-bini (ĠU L 81, 21.3.2012, p. 18). (29) Ir-Regolament (UE) 2019/943 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta' Ġunju 2019 dwar is-suq intern tal-elettriku (ĠU L 158, 14.6.2019, p. 54). (30) Id-Direttiva (UE) 2019/944 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta' Ġunju 2019 dwar regoli komuni għas-suq intern għall-elettriku u li temenda d-Direttiva 2012/27/UE (ĠU L 158, 14.6.2019, p. 125). (31) Ir-Regolament (KE) Nru 1272/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Diċembru 2008 dwar il-klassifikazzjoni, l-ittikkettar u l-imballaġġ tas-sustanzi u t-taħlitiet, li jemenda u jħassar id-Direttivi 67/548/KEE u 1999/45/KE, u li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (ĠU L 353, 31.12.2008, p. 1). (32) Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2003/361/KE tas-6 ta' Mejju 2003 dwar id-definizzjoni ta' impriżi mikro, żgħar u medji (ĠU L 124, 20.5.2003, p. 36). (33) Ir-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta' April 2016 dwar il-protezzjoni tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta' data personali u dwar il-moviment liberu ta' tali data, u li jħassar id-Direttiva 95/46/KE (Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data) (ĠU L 119, 4.5.2016, p. 1).