Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Μαρτίου 2023 σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (2021/2204(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα δικαιώματα και την ευθύνη των ιδιωτών, ομάδων και οργάνων της κοινωνίας για την προαγωγή και προστασία οικουμενικά αναγνωρισμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών (Διακήρυξη για τους Υπερασπιστές των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων),
– έχοντας υπόψη τις δραστηριότητες της Ειδικής Εισηγήτριας των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως τα άρθρα 3 και 21,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως τις κατευθυντήριες γραμμές για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων («οι κατευθυντήριες γραμμές»), που εγκρίθηκαν τον Ιούνιο του 2004 και αναθεωρήθηκαν το 2008, το δεύτερο σημείωμα καθοδήγησης σχετικά με την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών, που εγκρίθηκε το 2020, και τις κατευθυντήριες γραμμές για τους διαλόγους για τα ανθρώπινα δικαιώματα με χώρες-εταίρους/τρίτες χώρες, που εγκρίθηκαν τον Δεκέμβριο του 2001 και αναθεωρήθηκαν το 2021,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προαγωγή και την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων, της 24ης Ιουνίου 2013,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 23ης Ιουνίου 2014 σχετικά με τη δέκατη επέτειο από την κατάρτιση των κατευθυντηρίων γραμμών της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου(1),
– έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία του 2012, και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024, όπως ορίζεται στην κοινή ανακοίνωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της 25ης Μαρτίου 2020 (JOIN(2020)0005), που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 18 Νοεμβρίου 2020,
– έχοντας υπόψη την εργαλειοθήκη της Επιτροπής του 2021 σχετικά με μια προσέγγιση που βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα για τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις, όπως ορίζεται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της, της 30ής Ιουνίου 2021, με τίτλο «Εφαρμογή μιας προσέγγισης με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα για τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις – Μια επικαιροποιημένη εργαλειοθήκη για την τοποθέτηση των κατόχων δικαιωμάτων στο επίκεντρο της Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας της ΕΕ» (SWD(2021)0179),
– έχοντας υπόψη τις ειδικές κατευθυντήριες γραμμές του για τις δράσεις των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας κατά τις αποστολές τους σε τρίτες χώρες,
– έχοντας υπόψη το καταστατικό του βραβείου Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης, το οποίο εγκρίθηκε από τη Διάσκεψη των Προέδρων στις 15 Μαΐου 2003 και τροποποιήθηκε στις 14 Ιουνίου 2006,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2021 σχετικά με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εξωτερική μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ(2),
– έχοντας υπόψη τη μελέτη της Γενικής Διεύθυνσης Υπηρεσιών Κοινοβουλευτικής Έρευνας, της 24ης Αυγούστου 2022, με τίτλο «EU Guidelines on Human Rights Defenders: European Implementation Assessment» (Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Ευρωπαϊκή αξιολόγηση εφαρμογής),
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη τον δείκτη 16.10.1 των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος αναφέρεται στον αριθμό των εξακριβωμένων περιπτώσεων δολοφονιών, απαγωγών, βίαιων εξαφανίσεων, αυθαίρετων κρατήσεων και βασανιστηρίων δημοσιογράφων, συνεργατών μέσων ενημέρωσης, συνδικαλιστών και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τους προηγούμενους 12 μήνες,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων, της 12ης Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με τη διαδικασία για την εξουσιοδότηση εκπόνησης εκθέσεων πρωτοβουλίας,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Ιουνίου 2010 σχετικά με τις πολιτικές της ΕΕ υπέρ των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2021 σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα ανθρώπινα δικαιώματα και τον ρόλο των υπερασπιστών του περιβάλλοντος στο ζήτημα αυτό(4),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2021 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την εταιρική δέουσα επιμέλεια και την εταιρική λογοδοσία(5),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Οκτωβρίου 2022 σχετικά με το αποτέλεσμα της επανεξέτασης από την Επιτροπή του σχεδίου δράσης 15 σημείων σχετικά με το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη(6),
– έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας όσον αφορά τη διαφθορά και τα ανθρώπινα δικαιώματα(7),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου ΙΙΙ(8),
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου (γνωστά ως επείγοντα ψηφίσματα), σύμφωνα με το άρθρο 144 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 με τίτλο «Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δημοκρατία στον κόσμο και η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα αυτό – ετήσια έκθεση για το 2021»(9), καθώς και τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με προγενέστερες ετήσιες εκθέσεις,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0034/2023),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ορίζονται ως άτομα ή ομάδες που ενεργούν για να προωθήσουν, να προστατεύσουν ή να επιδιώξουν την προστασία και την πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών με ειρηνικά μέσα·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι βασικοί σύμμαχοι στις προσπάθειες της ΕΕ για την προστασία και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και την πρόληψη των συγκρούσεων παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, είναι προς το βασικό συμφέρον της ΕΕ και των κρατών μελών της να στηρίζουν το έργο τους και να τους προστατεύουν·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατευθυντήριες γραμμές, που εγκρίθηκαν το 2004 και αναθεωρήθηκαν το 2008, έχουν σταδιακά καταστεί το πλαίσιο αναφοράς για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τις αντιπροσωπείες της ΕΕ, τις διπλωματικές αποστολές των κρατών μελών και τους ηγέτες της ΕΕ για την προώθηση και τη διασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο επιθέσεων και απειλών από κρατικούς και μη κρατικούς φορείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει επανειλημμένως οι κατευθυντήριες γραμμές να εφαρμόζονται ορθά και κατά τρόπο συντονισμένο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη, μαζί με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, θα πρέπει να εφαρμόζουν τις κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες περιλαμβάνουν σειρά συγκεκριμένων δεσμεύσεων, όπως η τακτική υποβολή εκθέσεων, ο συντονισμός και η δράση υπέρ των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεπής και συνεκτική δράση της ΕΕ για τη στήριξη και την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο, όταν για παράδειγμα οι αποστολές των κρατών μελών και οι αντιπροσωπείες της ΕΕ συντονίζουν τη δράση τους, ιδίως σε σχέση με συγκεκριμένες υποθέσεις τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και σε πολυμερή φόρουμ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του στρατηγικού πλαισίου του 2012 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και τα τρία διαδοχικά σχέδια δράσης έχουν παράσχει ένα όραμα, αρχές και εφαρμόσιμα μέτρα για τη στήριξη της ΕΕ στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο και την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αναπτύξει ευρύ φάσμα μέσων με σκοπό τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από εργαλεία συντονισμού έως χρηματοδοτική βοήθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Μέσο για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΕΜΔΑΔ) αποτελούσε μέχρι πρότινος το κύριο χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ που χρησιμοποιούταν για τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων μέσω επιχορηγήσεων έκτακτης ανάγκης και του μηχανισμού προστασίας της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ProtectDefenders.eu· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΕΜΔΑΔ έχει αντικατασταθεί από ένα θεματικό πρόγραμμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας - Παγκόσμια Ευρώπη (NDICI-Global Europe)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου αποτελεί εγκάρσιο στόχο σε ολόκληρο το μέσο NDICI-Global Europe και προωθείται επίσης μέσω του έργου του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Δημοκρατία·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότερα από 186 εκατομμύρια EUR διατέθηκαν στο πλαίσιο του ΕΜΔΑΔ για τη στήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των υπερασπιστών τους σε καταστάσεις στις οποίες διέτρεχαν σοβαρό κίνδυνο κατά την περίοδο 2014-2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο του θεματικού προγράμματος του NDICI-Global Europe για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, ένα ενδεικτικό ποσό ύψους 326 εκατομμυρίων EUR προορίζεται για τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την αντιμετώπιση της συρρίκνωσης του χώρου για την κοινωνία των πολιτών κατά την τρέχουσα περίοδο 2021-2027· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρωτοβουλία ProtectDefenders.eu έχει λάβει ενωσιακή χρηματοδότηση ύψους περίπου 35 εκατομμυρίων EUR και έχει στηρίξει περίπου 55 000 υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το 2015, μεταξύ των οποίων 8 700 το 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 1 600 υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν λάβει στήριξη στο πλαίσιο του χωριστού προγράμματος επιχορηγήσεων έκτακτης ανάγκης της ΕΕ από το 2010·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη δεσμεύει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εφαρμόζουν μια προσέγγιση της αναπτυξιακής συνεργασίας με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία θα περιλαμβάνει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και, συνεπώς, και εκείνους που τα υπερασπίζονται·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ, ως ισχυρός οικονομικός παράγοντας, έχει την ικανότητα να επηρεάζει την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των υπερασπιστών τους παγκοσμίως ενσωματώνοντας με συνεκτικό τρόπο σε όλες τις πολιτικές της μια προσέγγιση με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής του 2021 δεσμεύει την ΕΕ να υιοθετήσει μια πιο αποφασιστική στάση ως προς την υπεράσπιση των συμφερόντων και των αξιών της, ιδίως όσον αφορά την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επανεξέταση σχετικά με το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΕΒΑ) της Επιτροπής προβλέπει αυξημένη παρακολούθηση των δεσμεύσεων ΕΒΑ στις εμπορικές συμφωνίες, ενίσχυση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών και βελτίωση της επιβολής των εν λόγω συμφωνιών·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (νόμος Magnitsky της ΕΕ) επιτρέπει στην ΕΕ να αντιμετωπίζει στοχευμένα σοβαρές παραβιάσεις και καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τύχη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστη διάσταση της παρακολούθησης από την ΕΕ των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως, μεταξύ άλλων σε σχέση με την επιβολή κυρώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση αυτού του μέσου θα μπορούσε να ενισχυθεί με την υπαγωγή του σε ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένως ζητήσει από την ΕΕ να αντιμετωπίσει τις πράξεις μείζονος διαφθοράς ατόμων και οντοτήτων μέσω κυρώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συμμετέχουν σε δραστηριότητες καταπολέμησης της διαφθοράς στοχοποιούνται όλο και περισσότερο για το έργο τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή έχουν ξεκινήσει εργασίες για την επιβολή κυρώσεων σε άτομα και οντότητες που ευθύνονται για εγκλήματα διαφθοράς·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεπής, αποτελεσματική και αποδοτική εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών είναι ακόμη πιο σημαντική στο τρέχον παγκόσμιο πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από την παρακμή της δημοκρατίας, την επιδείνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη συρρίκνωση του χώρου της κοινωνίας των πολιτών, την κλιματική κατάρρευση και αυξημένους κινδύνους για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξαιτίας παραγόντων όπως η ψηφιακή παρακολούθηση και ο αντίκτυπος της πανδημίας της COVID-19·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός, το εύρος και η σοβαρότητα των επιθέσεων κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και των οικογενειών και των δικηγόρων τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μια σειρά διεθνών οργανισμών και μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) ο αριθμός των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σκοτώθηκαν το 2020 και το 2021 αντίστοιχα, κυμαίνεται μεταξύ 331 και 358, και δεδομένου ότι είναι συχνό φαινόμενο ο αριθμός καταγγελιών να υστερεί σε σχέση με τα περιστατικά, ο πραγματικός αριθμός είναι άγνωστος και ενδέχεται να είναι πολύ υψηλότερος· λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλο μέρος των ανθρώπων που δολοφονήθηκαν ήταν υπερασπιστές του περιβάλλοντος, ενώ πάνω από το ήμισυ των δολοφονιών αυτών συνέβησαν σε τρεις μόνο χώρες, στην Κολομβία, το Μεξικό και τις Φιλιππίνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σκοτώθηκαν στην Κολομβία έφτασε σε πρωτοφανές επίπεδο το 2022 και ήταν ιδιαίτερα υψηλός στα τέλη του εν λόγω έτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δέχονται απειλές και υφίστανται επιθέσεις επειδή έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τις δυσμενείς επιπτώσεις των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στα ανθρώπινα δικαιώματα, συχνά στο πλαίσιο μεγάλων αναπτυξιακών έργων που επηρεάζουν την πρόσβαση στη γη και τα μέσα διαβίωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια η πλειονότητα των στοχοποιημένων και/ή δολοφονημένων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από κρατικούς και μη κρατικούς φορείς πραγματοποιούσαν έργο για τα δικαιώματα σχετικά με τη γη, το νερό, το περιβάλλον και τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυταρχικές κυβερνήσεις αλλά και ένας ανησυχητικός αριθμός εδραιωμένων δημοκρατιών σε ολόκληρο τον κόσμο, μεταξύ άλλων εντός της ΕΕ, υιοθετούν όλο και περισσότερο νέα είδη τακτικών και περιοριστικών μέτρων κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να λογοκρίνουν το έργο τους, να τους φιμώσουν και να τους παρενοχλήσουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού, περιοριστικές κυβερνητικές πολιτικές, εκστρατείες δυσφήμισης, διακρίσεις και εκφοβισμό ή πράξεις βίας, συμπεριλαμβανομένων δολοφονιών, απαγωγών, αυθαίρετων συλλήψεων και κρατήσεων· έχοντας υπόψη ότι σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο επικρατεί κλίμα ατιμωρησίας για παραβιάσεις εις βάρος των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στοχοποιούνται ολοένα και περισσότερο από αυταρχικά καθεστώτα τρίτων χωρών, μέσω των πρεσβειών, των διπλωματικών αποστολών και του προσωπικού τους, των υπαλλήλων επιβολής του νόμου και άλλων που ενεργούν για λογαριασμό τους στις επικράτειες των κρατών μελών της ΕΕ, όπου έχουν βρει καταφύγιο ή άσυλο·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντιμετωπίζουν ειδικές απειλές που συνδέονται με το φύλο και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν ορισμένες μορφές βίας και άλλες παραβιάσεις, προκαταλήψεις, αποκλεισμό και απόρριψη από ό,τι οι άνδρες υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ δεν διαθέτουν πρόσβαση σε επαρκείς πόρους και μηχανισμούς προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες υποθέσεις για τις οποίες ο αριθμός καταγγελιών υστερεί σε σχέση με τα περιστατικά συνδέονται με ειδικό εμπόδιο που αφορά το φύλο ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθέσεις κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν όλο και περισσότερο ως στόχο τις οικογένειες και τις κοινότητές τους·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλες ομάδες και κατηγορίες υπερασπιστών που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι σε επιθέσεις και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων περιλαμβάνουν δημοσιογράφους, αυτούς οι οποίοι εργάζονται για την προώθηση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων, ιδίως εκείνους που διερευνούν ή υπερασπίζονται θύματα κρατικών εγκλημάτων, βίαιων εξαφανίσεων ή βασανιστηρίων, αυτούς οι οποίοι εργάζονται για την προώθηση των οικονομικών, κοινωνικών και μορφωτικών δικαιωμάτων, ιδίως των συλλογικών δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα στην τροφή και η πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστών, όσους εργάζονται για τα δικαιώματα κοινοτήτων, τα δικαιώματα εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, τα δικαιώματα των παιδιών, τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, τα δικαιώματα αυτοχθόνων πληθυσμών και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ + ατόμων, και όσους αγωνίζονται κατά της διαφθοράς·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι χρησιμοποιούνται όλο και πιο εξελιγμένα μέσα, συμπεριλαμβανομένων των νέων τεχνολογιών, για τη δίωξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντιμετωπίζουν επίσης περιορισμούς και ενίοτε στοχοποιούνται άμεσα από πολιτικές, νομοθεσία και διαδικασίες που περιγράφονται ως μέτρα «ασφάλειας», συχνά σε συνδυασμό με στιγματισμό και κατηγορίες για τρομοκρατική δράση·
Συνολική αξιολόγηση του πλαισίου πολιτικής της ΕΕ για τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
1. επαινεί και ευχαριστεί όλους τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το θαρραλέο και καίριας σημασίας έργο τους για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του πλανήτη· αναγνωρίζει ότι είναι αναγκασμένοι να επιτελούν το έργο τους υπό ολοένα και πιο δύσκολες και μεταβαλλόμενες συνθήκες, συχνά δε με υψηλό προσωπικό κόστος για τους ίδιους, τις οικογένειές τους και τις κοινότητές τους·
2. επικροτεί το πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το οποίο έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες με άξονα τις κατευθυντήριες γραμμές· υπογραμμίζει τον σημαντικό αντίκτυπο των κατευθυντήριων γραμμών, καθώς ενισχύουν την ευαισθητοποίηση και την κατανόηση του ρόλου που διαδραματίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως απαραίτητοι και κεντρικής σημασίας εταίροι για την εξωτερική πολιτική, την πολιτική ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πολιτική στήριξης της δημοκρατίας της ΕΕ, και συμβάλλουν στο να εντείνονται οι εστιασμένες προσπάθειες ώστε η προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να προτάσσεται και να ενσωματώνεται σε ολόκληρη την εξωτερική δράση της ΕΕ·
3. επισημαίνει το ανεκτίμητο έργο που προσφέρουν στην πρώτη γραμμή ορισμένες αντιπροσωπείες της ΕΕ και αποστολές των κρατών μελών σε τρίτες χώρες για την υποστήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και τη σημαντική και αυξανόμενη χρηματοδοτική στήριξη, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης βοήθειας, που παρέχεται από την Επιτροπή στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο των διαφόρων μέσων·
4. θεωρεί, ωστόσο, ότι η συνολική εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), την Επιτροπή και τα κράτη μέλη είναι ανομοιόμορφη, δεδομένου ότι εστιάζει σε μεγάλο βαθμό σε μέτρα αντίδρασης, χωρίς συνεπή συνολική εφαρμογή της στρατηγικής, και χαρακτηρίζεται από ανεπαρκή προβολή της δράσης της ΕΕ και των διαύλων στήριξης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· πιστεύει ότι η διάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν έχει ακόμη ενσωματωθεί με συστηματικό και συνεκτικό τρόπο σε όλες τις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ, μεταξύ άλλων σε έγγραφα εθνικής, περιφερειακής ή θεματικής πολιτικής της ΕΕ και σε όλα τα σχετικά επίπεδα διπλωματικής δέσμευσης και λήψης αποφάσεων της ΕΕ, έως τα υψηλότερα επίπεδα·
5. καλεί την ΕΕ να ενισχύσει περαιτέρω το πλαίσιο πολιτικής της για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέσω διαρκών, συγκεκριμένων, συνεκτικών και αποτελεσματικών δράσεων, ιδίως στις σχέσεις της με αυταρχικά καθεστώτα και σε περιοχές με τις οποίες η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν συμφωνίες σύνδεσης, εμπορίου, επενδύσεων ή συνεργασίας, ή όπου έχουν σημαντικά συμφέροντα εμπορικά, ενεργειακά, σε σχέση με την ασφάλεια, τη μετανάστευση, ή άλλης φύσεως συμφέροντα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η οικονομική τους στήριξη προς τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνοδεύεται επίσης από διαρκή πολιτική συνεργασία της ΕΕ με τρίτες χώρες·
6. ζητεί οι κατευθυντήριες γραμμές να κάνουν μνεία στο παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι συστηματικές επιθέσεις κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να επισύρουν τη συμπερίληψη ατόμων και οντοτήτων σε κατάλογο δυνάμει αυτού του καθεστώτος· επαναλαμβάνει το αίτημά του να τροποποιηθεί το ισχύον παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα με την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του ώστε να συμπεριλάβει πράξεις διαφθοράς ή, εναλλακτικά, να υποβληθεί νομοθετική πρόταση για την έγκριση ενός νέου θεματικού καθεστώτος κατά των σοβαρών πράξεων διαφθοράς·
«Ομάδα Ευρώπη» - συνεργασία για την επίτευξη του μέγιστου αντικτύπου
7. καλεί την ΕΕ να εφαρμόσει μια πραγματική προσέγγιση της «Ομάδας Ευρώπη» για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενθαρρύνοντας τα κράτη μέλη που δεν δραστηριοποιούνται ακόμη σε θέματα υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να αναπτύξουν μια ειδική στρατηγική και ένα πλαίσιο πολιτικής, ενώνοντας τις δυνάμεις τους στο διπλωματικό και χρηματοδοτικό πεδίο και συγκροτώντας έναν ευρύ συνασπισμό κυβερνητικών και μη κυβερνητικών φορέων, προωθώντας παράλληλα και επιδιώκοντας την ίδια προσέγγιση στις διμερείς τους σχέσεις·
8. πιστεύει ότι μια τέτοια προσέγγιση, μέσω της οποίας όλα τα θεσμικά όργανα και οι φορείς της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και τα κράτη μέλη, καλούνται να συνεργαστούν για την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών, θα μπορούσε να αποδειχθεί αποτελεσματική συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας οπισθοδρόμησης όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία·
9. επικροτεί τις προσπάθειες που καταβάλλουν πολλές αντιπροσωπείες της ΕΕ και αποστολές των κρατών μελών για την προβολή και την αναγνώριση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως με τη σύσταση τοπικών ομάδων εργασίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα με προσωπικό από αποστολές της ΕΕ, την προορατική προσέγγιση και την πραγματοποίηση τακτικών συναντήσεων με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις συστηματικές επιτόπιες επισκέψεις σε περιοχές όπου οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διατρέχουν κίνδυνο (όπως στο Μεξικό και την Κολομβία), την κατάρτιση πινάκων διπλωματών για την παρακολούθηση δικών (για παράδειγμα στη Ρωσία), την αναγνώριση των εξαιρετικών συνεισφορών υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με την ετήσια απονομή βραβείων (για παράδειγμα στην Ουγκάντα και την Ονδούρα), την παροχή στήριξης έκτακτης ανάγκης στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την αμφισβήτηση νόμων που διώκουν ποινικά τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη στήριξη της ανάπτυξης δικτύων προστασίας υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επισημαίνει, ως παράδειγμα βέλτιστης πρακτικής, την καινοτόμο πρωτοβουλία #DefendamosLaVida που προώθησαν οι αντιπροσωπείες της ΕΕ και οι αποστολές των κρατών μελών στην Κολομβία και, πιο πρόσφατα, στο Μεξικό·
10. εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι, λόγω του οικειοθελούς χαρακτήρα των κατευθυντήριων γραμμών, η ένταση και η ποιότητα της συνεργασίας των αντιπροσωπειών της ΕΕ με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δέσμευσης έναντί τους ποικίλλουν σημαντικά από χώρα σε χώρα και στην πράξη εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το τοπικό πολιτικό πλαίσιο ή την ατομική αφοσίωση και πολιτική βούληση του συγκεκριμένου πρέσβη, του εν λόγω προσωπικού της ΕΕ ή των υπαλλήλων στις κεντρικές υπηρεσίες της ΕΥΕΔ και της Επιτροπής· ζητεί μεγαλύτερη συνέπεια και μια στρατηγική συνολική προσέγγιση εν προκειμένω, καθώς και την αταλάντευτη δέσμευση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) και του γραφείου του ώστε να διασφαλιστεί η συνεπής εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών σε όλες τις αντιπροσωπείες, ιδίως στις χώρες όπου οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο· αναμένει από όλους τους πρέσβεις της ΕΕ και των κρατών μελών να διασφαλίσουν ότι οι αποστολές τους ενσωματώνουν αποτελεσματικά τη στήριξη προς τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο καθημερινό τους έργο·
11. καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τη θεσμική της ικανότητα, τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στις αντιπροσωπείες, προκειμένου να είναι σε θέση να ανταποκριθεί επαρκώς στην επιδείνωση των συνθηκών που αντιμετωπίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί να διατεθεί περισσότερο προσωπικό, όπου ενδείκνυται, που θα ασχολείται ειδικά με την παροχή μικρών επιχορηγήσεων, ιδίως στον τομέα της βοήθειας έκτακτης ανάγκης, και να παρασχεθεί περισσότερη διπλωματική επιτόπια στήριξη· επιμένει περαιτέρω στην ανάγκη ενίσχυσης της ικανότητας ανθρώπινων και οικονομικών πόρων των αντιπροσωπειών της ΕΕ για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον συντονισμό με τα κράτη μέλη, ως βασικό καθήκον κάθε αποστολής, ιδίως σε χώρες όπου ο χώρος της κοινωνίας των πολιτών συρρικνώνεται· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό τα γραφεία της αντιπροσωπείας της ΕΕ να εξυπηρετούν τη λειτουργία ενός ασφαλούς χώρου συνάντησης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως σε εχθρικά περιβάλλοντα·
12. βρίσκει ενθαρρυντικές τις εκθέσεις σύμφωνα με τις οποίες έχει βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ των αντιπροσωπειών της ΕΕ και των κρατών μελών στον τομέα της προστασίας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως μέσω της πρακτικής της κατανομής των βαρών και της από κοινού δημόσιας διπλωματίας· εξακολουθεί, ωστόσο, να βρίσκει ανησυχητικό το γεγονός ότι στην πράξη λιγότερα από τα μισά κράτη μέλη συμμετέχουν ενεργά στον εν λόγω τομέα, καθώς πολλά εξ αυτών βασίζονται στις αντιπροσωπείες της ΕΕ για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και το γεγονός ότι η επιλεκτική συνεργασία εξακολουθεί να είναι ο κανόνας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι λίγα μόνο κράτη μέλη, ενέκριναν σε εθνικό επίπεδο δικές τους κατευθυντήριες γραμμές για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν πιο ενεργό δράση ώστε να επιτευχθεί ευρύτερη και συνεκτικότερη δέσμευση για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εκπονήσουν τα δικά τους έγγραφα πολιτικής για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία θα ευθυγραμμίζονται με αυτά της ΕΕ·
13. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι παρέχεται τακτική κατάρτιση σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για τα μέλη του προσωπικού που προσφέρουν υπηρεσίες σημείων επαφής τόσο στα πολιτικά τμήματα όσο και στα τμήματα συνεργασίας των αντιπροσωπειών της ΕΕ· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για εκθέσεις σύμφωνα με τις οποίες η ευαισθητοποίηση και η γνώση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές παραμένουν ανεπαρκείς· ζητεί να καταστεί υποχρεωτική και να επεκταθεί αυτή η κατάρτιση· προτείνει να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενσωμάτωσης των δεσμεύσεων της ΕΕ και των κρατών μελών όσον αφορά τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα επαγγελματικά προφίλ των σχετικών μελών του προσωπικού της ΕΥΕΔ, των αντιπροσωπειών της ΕΕ και των αποστολών των κρατών μελών, προκειμένου να διασφαλιστεί συστηματική προσέγγιση για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε οι γνώσεις σχετικά με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι πρακτικές για την προστασία τους να θεσμοθετηθούν, και συνεπώς να αποφεύγεται η υιοθέτηση μιας προσέγγισης που επαφίεται στα πρόσωπα και να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις της εναλλαγής του προσωπικού·
14. ζητεί μεγαλύτερη δημόσια δέσμευση εκ μέρους του ΑΠ/ΥΕ, του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και των οικείων εθνικών αντιπροσώπων των κρατών μελών, για τη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων όσον αφορά μεμονωμένους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ενθαρρύνει τον ΑΠ/ΥΕ και τους Επιτρόπους να δεσμευτούν ότι θα πραγματοποιούν συστηματικές συναντήσεις με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια των επισκέψεών τους στο εξωτερικό και να θίγουν στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο τη δεινή κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υφίστανται επίθεση, συμπεριλαμβανομένων όσων διώκονται, εκφοβίζονται, κρατούνται αυθαίρετα ή αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, ιδίως μέσω δημόσιων δηλώσεων, όπου ενδείκνυται· καλεί τους ειδικούς εντεταλμένους της ΕΕ ανά χώρα και σε περιφερειακό επίπεδο να συνεργάζονται με τις εθνικές αρχές ειδικά για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
15. τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η εξάλειψη των στεγανών στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον αυξημένο συντονισμό μεταξύ των αντιπροσωπειών της ΕΕ, των κεντρικών υπηρεσιών της ΕΥΕΔ και της Γενικής Διεύθυνσης Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων σε σχέση με επείγουσες περιπτώσεις υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καταστάσεις κρίσης που επηρεάζουν σημαντικά τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί να βελτιωθεί ο συντονισμός σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τις Γενικές Διευθύνσεις της Επιτροπής, καθώς και με τους σχετικούς οργανισμούς της ΕΕ·
Μεγαλύτερη έμφαση στις ανάγκες πρόληψης και χρηματοδότησης
16. επικροτεί την ουσιαστική και σταθερά αυξανόμενη χρηματοδοτική συνεισφορά της ΕΕ για τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως, γεγονός που την καθιστά τον κύριο χορηγό βοήθειας εν προκειμένω, καθώς και τις προσπάθειές της να ενισχύσει τη διαφάνεια, την ευελιξία και την ανάπτυξη διαφόρων προγραμμάτων για τη στήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δραστηριοτήτων και των αναγκών των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων όταν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιτελούν το έργο τους στην εξορία· τονίζει τον μοναδικό ρόλο του μηχανισμού ProtectDefenders.eu που τελεί υπό τη διαχείριση της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά την παροχή ανεκτίμητης πρακτικής υποστήριξης στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο· παροτρύνει την Επιτροπή να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στη δημοσιοποίηση αυτών των προσπαθειών· ζητεί μια ποιοτική μετατόπιση σε μια πιο ολιστική και μακροπρόθεσμη προσέγγιση με στόχο την ολοκληρωμένη ασφάλεια ολόκληρων κοινοτήτων που κινητοποιούνται για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους· καλεί τις αντιπροσωπείες της ΕΕ να διευκολύνουν και να χρηματοδοτήσουν τοπικά και περιφερειακά δίκτυα και συγκεντρώσεις υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπου θα μπορούν να ανταλλάσσουν εμπειρίες, να αντλούν αμοιβαία διδάγματα από τις στρατηγικές, τις επιτυχίες και τις βέλτιστες πρακτικές τους και να οικοδομούν συμμαχίες· επικροτεί το έργο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Δημοκρατία και τονίζει ότι είναι σημαντικό για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να ενισχύουν περαιτέρω τις δραστηριότητές του χρησιμοποιώντας ευέλικτα μέσα χρηματοδοτικής στήριξης για τη στήριξη των δραστηριοτήτων και των αναγκών των ακτιβιστών·
17. προειδοποιεί για την ευρεία διάδοση πολλών Κυβερνητικά Οργανωμένων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που παρουσιάζονται ως νόμιμες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αποφεύγουν οποιαδήποτε προώθηση ή στήριξη αυτών των οργανώσεων ή οποιαδήποτε μορφή σύνδεσης με αυτές·
18. καταδικάζει την αύξηση των επιθέσεων κατά των οικογενειών, των κοινοτήτων και των δικηγόρων των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως· τονίζει ότι οι επιθέσεις αυτές τελούνται επίσης ενώ οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκονται εξόριστοι, και αποσκοπούν, μεταξύ άλλων, στην πρόκληση πόνου, φόβου, αγωνίας και αισθήματος ευαλωτότητας, προκειμένου να ταπεινωθούν και να υποβαθμιστούν τα θύματα και να καμφθεί, συνεπώς, η σωματική και ηθική αντίστασή τους· επαναλαμβάνει, συνεπώς, πόσο σημαντικό είναι να χρησιμοποιούνται οι επιχορηγήσεις έκτακτης ανάγκης της Επιτροπής, του ProtectDefenders.eu και του μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων ώστε να παρέχεται μεγαλύτερη προστασία και στήριξη στα μέλη των οικογενειών, λαμβανομένων υπόψη των διαφορετικών υφιστάμενων οικογενειακών μονάδων, και στους δικηγόρους των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
19. υπογραμμίζει την ανάγκη να πραγματοποιηθούν περισσότερες επενδύσεις για τη συνολική μακροπρόθεσμη προστασία και την ψυχολογική και κοινωνική ευεξία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οικογενειών τους, μεταξύ άλλων με την υιοθέτηση μιας πιο προληπτικής προσέγγισης, πέραν της εφαρμογής μέτρων αντίδρασης που επικεντρώνονται στα άτομα, ώστε να προβλέπονται σοβαρά προβλήματα, όπως οι επιθέσεις·
20. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να τεθεί η προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο επίκεντρο της πολιτικής συνεργασίας της ΕΕ με τρίτες χώρες και της σχετικής διπλωματικής ατζέντας, μέσω της ευθυγράμμισης όλων των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ σε τρίτες χώρες με τη δράση της ΕΕ που αποσκοπεί στην προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην προώθηση του έργου τους· καλεί την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα:
–
στον συστηματικό εντοπισμό βασικών συμμάχων εντός των αρχών και των θεσμικών οργάνων τρίτων χωρών,
–
στην αυξημένη χρηματοδοτική στήριξη για τη σύσταση και την ενίσχυση θεσμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε εθνικό επίπεδο, ιδίως όσον αφορά την ικανότητά τους να συμβάλλουν στη συμμετοχή και στην προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να ενεργούν ανεξάρτητα,
–
στην ενίσχυση της εγχώριας νομοθεσίας και των εθνικών πολιτικών για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με το πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και νομοθετικά πλαίσια και πλαίσια πολιτικής, με σκοπό τη θέσπιση εθνικών προγραμμάτων προστασίας για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
–
στην προώθηση εθνικών εκστρατειών, δικτύων και δομών για την αναγνώριση της ανεκτίμητης συμβολής των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην προστασία και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την αποτελεσματική στήριξη της προστασίας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
–
στη συστηματική αμφισβήτηση νόμων που ποινικοποιούν ή περιορίζουν το νόμιμο έργο των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και/ή χρησιμοποιούνται συχνά για την παρενόχληση και τον εκφοβισμό τους, μεταξύ άλλων μέσω στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού,
–
σε προσπάθειες να ενθαρρυνθούν οι κυβερνήσεις να διαθέσουν επαρκή χρηματοδότηση για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να μην παρεμβαίνουν στη χρηματοδότηση από εξωτερικές πηγές,
–
στη βοήθεια για την ανάπτυξη ανεξάρτητων μηχανισμών για την αντιμετώπιση του κλίματος ατιμωρησίας για παραβιάσεις που διαπράττονται κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων μέσω της διερεύνησης καταγγελιών που αφορούν απειλές ή παραβιάσεις εις βάρος υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με άμεσο και αποτελεσματικό τρόπο,
–
στην παροχή κατάρτισης σε κυβερνητικούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων αστυνομικών, στρατιωτικών και άλλων υπαλλήλων ασφαλείας, καθώς και μελών του δικαστικού σώματος, σχετικά με τον νόμιμο ρόλο των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα δικαιώματά τους,
–
στην προώθηση της ενημέρωσης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με θέματα όπως η καταγγελία παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επιθέσεων εις βάρος τους, οι τοπικοί και διεθνείς νομικοί μηχανισμοί προστασίας έναντι παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα δικονομικά δικαιώματα, μεταξύ άλλων όταν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διώκονται ποινικά για τις νόμιμες δραστηριότητές τους,
–
στην εκπόνηση μιας στρατηγικής για την επιδίωξη της απελευθέρωσης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κρατούνται αυθαίρετα ή εκείνων που τελούν υπό μακροχρόνια κράτηση, για τη διευκόλυνση των τακτικών επισκέψεων εκπροσώπων της ΕΕ και των κρατών μελών στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη φυλακή και για την παροχή στήριξης στις οικογένειες και τους συγγενείς αυτών των κρατουμένων·
21. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να απέχει αυστηρά από την παροχή δημοσιονομικής στήριξης σε κυβερνήσεις τρίτων χωρών που ευθύνονται για εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την καταστολή των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί την Επιτροπή, αντιθέτως, να εντείνει τη συνδρομή της προς τις αρχές που είναι πραγματικά προσηλωμένες στη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπενθυμίζει την έκκλησή του για μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς τις διατάξεις που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα στις συμφωνίες χρηματοδότησης στο πλαίσιο του NDICI – Global Europe·
22. ζητεί από την Επιτροπή και τα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, και άλλες τράπεζες και φορείς ανάπτυξης και επενδύσεων, να αναπτύξουν μια προσέγγιση σύμφωνα με την οποία η χρηματοδότηση θα χορηγείται μόνο σε οντότητες που εφαρμόζουν μια άρτια και αυστηρά παρακολουθούμενη πολιτική για τα ανθρώπινα δικαιώματα και υιοθετούν στάση μηδενικής ανοχής έναντι απειλών ή βίας εις βάρος των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων εντοπίζοντας και αξιολογώντας τις δυσμενείς επιπτώσεις στις δραστηριότητες, τις αλυσίδες αξίας και τις επιχειρηματικές σχέσεις, προλαμβάνοντας, μετριάζοντας ή τερματίζοντας τις δυσμενείς επιπτώσεις και παρέχοντας επανορθωτικά μέτρα·
23. καλεί τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τις αποστολές των κρατών μελών να αναπτύξουν έναν γνήσιο και ολοκληρωμένο διάλογο με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες, ο οποίος θα καλύπτει τη χρηματοδότηση, τις μεθόδους διαλόγου και την ανάγκη για διπλωματική δράση και θα προβλέπει, όπου είναι δυνατόν, τη βασική χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους·
24. τονίζει ότι είναι σημαντική η συνένωση των δυνάμεων με τις υπηρεσίες και τις ειδικές διαδικασίες του ΟΗΕ, ιδίως με την Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να δώσουν πιο αποτελεσματικά συνέχεια στις συστάσεις όσον αφορά τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατυπώθηκαν μέσω της καθολικής περιοδικής εξέτασης· καλεί την ΕΕ να παράσχει οικονομική και πολιτική στήριξη στους υφιστάμενους περιφερειακούς μηχανισμούς προστασίας για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων του Ειδικού Εισηγητή για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος στο πλαίσιο της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη, της συμφωνίας του Escazú και των διαμερικανικών και αφρικανικών περιφερειακών μηχανισμών, καθώς και των αντίστοιχων μηχανισμών του Συμβουλίου της Ευρώπης για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τις αποστολές των κρατών μελών στη Γενεύη και τη Νέα Υόρκη να αναλάβουν αποτελεσματική δράση ως απάντηση στα αντίποινα τρίτων χωρών κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη συνεργασία τους με τα όργανα των Ηνωμένων Εθνών και να διευκολύνουν τη διαπίστευση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την αλληλεπίδρασή τους με πολυμερή φόρουμ· καλεί περαιτέρω τις αποστολές της ΕΕ στη Γενεύη και τη Νέα Υόρκη να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στην προώθηση και την υπεράσπιση κεκτημένων σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε πολυμερή φόρουμ, μεταξύ άλλων με την απώθηση των επιθέσεων όσον αφορά τον ορισμό του υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και με την ενσωμάτωση και τη διαφύλαξη μιας βασικής γλωσσικής διατύπωσης σχετικά με τον ρόλο των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο σε θεματικά όσο και σε ειδικά ανά χώρα ψηφίσματα στα Ηνωμένα Έθνη· για τον σκοπό αυτό, ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διασφαλίσουν ότι αυτές οι προσπάθειες προτάσσονται συστηματικά στα ετήσια συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ στα φόρουμ των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα· επικροτεί την πρακτική συνεργασία σε περιπτώσεις που αφορούν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταξύ αντιπροσωπειών της ΕΕ, αποστολών των κρατών μελών και τρίτων χωρών που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις·
Νέες ομάδες υπερασπιστών, νέες προκλήσεις, νέες λύσεις
25. επιδοκιμάζει τις πρόσφατες προσπάθειες των αντιπροσωπειών της ΕΕ και των αποστολών των κρατών μελών σε ορισμένες τρίτες χώρες να προσεγγίσουν ακτιβιστές που δεν εμπίπτουν στην παραδοσιακή έννοια των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ενθαρρύνει την ΕΕ να ακολουθήσει μια ευρεία προσέγγιση όσον αφορά τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως με τη συνεργασία με τοπικούς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακτιβιστές βάσης και με την ενίσχυση της στήριξης σε αυτούς, και δη σε περιθωριοποιημένους και ευάλωτους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών, αυτοί που δραστηριοποιούνται εκτός μεγάλων αστικών περιοχών ή σε απομακρυσμένες περιοχές και αυτοί που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, που διατρέχουν όλοι μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν βία και περιορισμούς· ζητεί από την ΕΕ να αξιοποιήσει τις επιγραμμικές τεχνολογίες, όπου είναι εφικτό, λαμβάνοντας υπόψη την ψηφιακή ασφάλεια, και να ενισχύσει τον συντονισμό των προσπαθειών και των πόρων των αποστολών της ΕΕ, προκειμένου να συνδεθεί με πιο περιθωριοποιημένους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
26. τονίζει την ανάγκη εφαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών με βάση το φύλο και την ανάγκη για μηχανισμούς προστασίας με διατομεακή διάσταση και με οπτική του φύλου· καλεί την Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα στην πρόσβαση των υπερασπιστριών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μηχανισμούς προστασίας και συναφείς πόρους και να παράσχει αυξημένη χρηματοδότηση σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που προωθούν τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών, ιδίως τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα·
27. καλεί την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εγκρίνουν ως παράρτημα των κατευθυντήριων γραμμών μια εργαλειοθήκη που θα παρέχει τα πρακτικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να είναι η ΕΕ σε θέση να αντεπεξέλθει πιο αποτελεσματικά στις ειδικές με βάση το φύλο απειλές, τις ανάγκες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως·
28. τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να αντιμετωπίσει την προστασία του κλίματος ως αναπόσπαστο ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της πολιτικής της για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εντείνει τη δράση της για τη στήριξη όσων υπερασπίζονται το κλίμα και το περιβάλλον, ιδίως των υπερασπιστών των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο· επισημαίνει την ανάγκη να ενσωματωθούν τα ζητήματα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη διπλωματία και τη συνδρομή της ΕΕ για το κλίμα, μεταξύ άλλων με την προώθηση της πραγματικής συμμετοχής των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην υλοποίηση και την παρακολούθηση των προγραμμάτων, έργων και συστημάτων που αφορούν τη συνεργασία για το κλίμα και με την κατηγορηματική αντιμετώπιση των περιορισμών στην ουσιαστική συμμετοχή και παρακολούθηση των δραστηριοτήτων τους·
29. επικροτεί τη δημοσίευση προσκλήσεων υποβολής προτάσεων με ειδικό σκοπό τη στήριξη των υπερασπιστών των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ + και ενθαρρύνει τις αποστολές της ΕΕ να εντείνουν την παρακολούθηση και τη στήριξη των ακτιβιστών που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ + ως αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
30. καλεί την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις απειλές και τις επιθέσεις κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων ή ομάδων που ενεργούν εξ ονόματός τους, εγκληματικών ομάδων και ενόπλων ομάδων, καθώς και τις απειλές σε συνθήκες συγκρούσεων και μετάβασης· υπογραμμίζει ότι είναι πάντα ευθύνη του κράτους να διασφαλίζει την ασφάλεια των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ικανότητά τους να εργάζονται σε ευνοϊκό περιβάλλον, μεταξύ άλλων όταν οι απειλές και τα αντίποινα προέρχονται από μη κρατικούς φορείς·
31. ζητεί από την ΕΕ να ενσωματώσει τη βία κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην πολιτική της για τη διαχείριση κρίσεων και να παράσχει αποτελεσματική προστασία στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όταν αυτό είναι αναγκαίο· ζητεί από την ΕΕ, εν προκειμένω, να αντλήσει διδάγματα από την αδύναμη ευρωπαϊκή απόκριση στις ανάγκες εκκένωσης των Αφγανών υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οικογενειών τους μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν· καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να αντιδρά ταχύτερα σε αιφνίδιες κρίσεις στις οποίες οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χρειάζονται επείγουσα και μεγάλης κλίμακας στήριξη, τόσο με την παροχή συμπληρωματικής χρηματοδότησης για πρωτοβουλίες όπως ο μηχανισμός ProtectDefenders.eu όσο και με τον επανακαθορισμό της διάθεσης της χρηματοδότησης χωρών και τον αναπροσανατολισμό των διπλωματικών προσπαθειών για τη στήριξη της μετεγκατάστασης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να θεωρούν τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως βασικούς παράγοντες και εταίρους σε κάθε αποτελεσματική και βιώσιμη αντίδραση που έπεται συγκρούσεων·
32. καλεί την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στην καταπολέμηση της κατάχρησης της τεχνολογίας παρακολούθησης για την υπονόμευση του έργου των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως μέσω της ανάπτυξης ισχυρής εθνικής και διεθνούς νομοθεσίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την ανάπτυξη και τη διάδοση τεχνολογιών ψηφιακής ασφάλειας, με σκοπό την ενδυνάμωση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παρέχοντας ασφαλείς μηχανισμούς συλλογής, κρυπτογράφησης και αποθήκευσης δεδομένων, ώστε να αποσοβούνται η παρακολούθηση από καταπιεστικές κυβερνήσεις, οι κυβερνοεπιθέσεις και η κυβερνοπαρενόχληση·
33. πιστεύει ότι, υπό το πρίσμα του υψηλού και αυξανόμενου αριθμού απειλών και επιθέσεων που αντιμετωπίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι οποίοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με τις δυσμενείς επιπτώσεις ορισμένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στα ανθρώπινα δικαιώματα, η ΕΕ θα πρέπει να ενσωματώσει συνεκτικά την προώθηση και την προστασία των δικαιωμάτων των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των εκπροσώπων συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς και των υπερασπιστών των δικαιωμάτων που αφορούν τη γη, των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών και του περιβάλλοντος, στην οδηγία της για τη δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και στις εμπορικές συμφωνίες και τις συμφωνίες επενδύσεων και συνεργασίας, καθώς και στα μέσα της, όπως το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων· καλεί την ΕΕ να αξιοποιεί περισσότερο και με συνεκτικότερο τρόπο τις ρήτρες στις εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν τη στενότερη παρακολούθηση και την επαρκή επιβολή των δεσμεύσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και να αξιοποιεί πλήρως την αιρεσιμότητα για τα ανθρώπινα δικαιώματα προκειμένου να χορηγήσει σε τρίτες χώρες προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά της· θεωρεί, επίσης, ότι οι συστηματικές και εκτεταμένες επιθέσεις κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να επισύρουν την ενεργοποίηση των εν λόγω ρητρών ή της ρήτρας της γενικής συμφωνίας-πλαισίου με την εκάστοτε χώρα, ενώ σε περίπτωση έκδηλης αδυναμίας των εθνικών αρχών να βελτιώσουν την κατάσταση, θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων που επιφέρουν την αναστολή της εν λόγω συμφωνίας·
34. υπογραμμίζει τον ρόλο των εσωτερικών συμβουλευτικών ομάδων στην παρακολούθηση των δεσμεύσεων ΕΒΑ στις εμπορικές συμφωνίες· εκφράζει την ανησυχία του για αναφορές σύμφωνα με τις οποίες κυβερνήσεις προτιμησιακών εμπορικών εταίρων απαγορεύουν τη συμμετοχή υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπερασπιστών των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων σε εσωτερικές συμβουλευτικές ομάδες· ζητεί να διατεθούν επαρκείς χρηματοδοτικοί πόροι και τεχνική βοήθεια στις εσωτερικές συμβουλευτικές ομάδες, ώστε να είναι σε θέση να εκτελούν σωστά τα καθήκοντά τους·
35. καλεί την ΕΕ να ευθυγραμμίσει τις στρατηγικές της για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα άλλα διεθνή πρότυπα σε αυτόν τον τομέα· υπογραμμίζει ότι οι αντιπροσωπείες της ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στη συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα, ιδίως με τις ευρωπαϊκές εταιρείες και τις θυγατρικές τους στο εξωτερικό, προκειμένου να προστατεύουν τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η δράση των οποίων επικεντρώνεται σε ζητήματα που αφορούν τη γη, την εξόρυξη, την παραγωγή και άλλους τομείς που ενέχουν υψηλό κίνδυνο ή σε σχέση με τις δραστηριότητές τους υπάρχουν πολλές αναφορές παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να παρακολουθούν τις εμπορικές δραστηριότητές τους με ολοκληρωμένο τρόπο· επιμένει, εν προκειμένω, ότι οι αντιπροσωπείες της ΕΕ θα πρέπει να διευκολύνουν και να στηρίζουν την πρόσβαση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε δικαστική προσφυγή στην ΕΕ για παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους·
36. καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να διασφαλίσουν τη συνεπή συμμετοχή των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως εκείνων που ασχολούνται με τα εργασιακά δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών, στους μηχανισμούς παρακολούθησης της κοινωνίας των πολιτών που προσαρτώνται στις σχετικές συμφωνίες της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προστατεύονται από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν κατά την αποκάλυψη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
37. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι κίνδυνοι αντιποίνων και άλλοι κίνδυνοι που αφορούν παραβιάσεις κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι οποίοι ασχολούνται με ζητήματα που σχετίζονται με τις επιχειρήσεις και με εργασιακά ζητήματα περιλαμβάνονται στο στάδιο του εντοπισμού και της αξιολόγησης των κινδύνων στη διαδικασία δέουσας επιμέλειας των εταιρειών· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι εταιρείες συνεργάζονται συστηματικά με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγγυώνται την ασφαλή συμμετοχή τους·
38. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά την ενσωμάτωση των μηχανισμών προστασίας και πρόληψης για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τομεακά έργα, προγράμματα και επενδυτικά προγράμματα, τουλάχιστον στους τομείς που ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως τα έργα σε σχέση με τη γη και το περιβάλλον, οι εξορυκτικές βιομηχανίες, η μεταποίηση, καθώς και σε άλλους τομείς κινδύνου, και σε όλες τις πολιτικές που σχετίζονται με την ασφάλεια· επιμένει ότι είναι σημαντικό το Κοινοβούλιο να ασκεί τον εποπτικό του ρόλο εν προκειμένω·
39. επισημαίνει το εντεινόμενο φαινόμενο των διακρατικών απειλών κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις εθνικές αρχές ή αυτούς που ενεργούν για λογαριασμό τους, μεταξύ άλλων και στα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν αυτές τις απειλές εντός της ΕΕ ως προτεραιότητα και ως αναπόσπαστο στοιχείο των κατευθυντήριων γραμμών· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν στους αλλοδαπούς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαμένουν στην ΕΕ επαρκή οικονομικά και άλλα μέσα, συμπεριλαμβανομένων ειδικών μηχανισμών προστασίας, κατάρτισης και προγραμμάτων για την κυβερνοασφάλεια και την κυβερνοπαρενόχληση, ώστε να τους δώσουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν το έργο τους στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξ αποστάσεως, χωρίς να φοβούνται αντίποινα· ζητεί να αυξηθούν η κατάρτιση και οι πόροι που πρέπει να παρασχεθούν στις αρχές επιβολής του νόμου στα κράτη μέλη της ΕΕ, ώστε να διευκολυνθούν η υποβολή καταγγελιών, οι έρευνες και ο καταλογισμός αυτών των διακρατικών επιθέσεων, και ζητεί οι υπαίτιοι να υποστούν κυρώσεις· υπογραμμίζει ότι οι υπάλληλοι και οι πράκτορες τρίτων χωρών που παρενοχλούν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ΕΕ, καθώς εντόπιοι παράγοντες που τους διευκολύνουν, είτε πρόκειται για πρόσωπα είτε για οντότητες, θα πρέπει να προσάγονται, να εκτίθενται και να τους επιβάλλονται κυρώσεις·
40. καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει ιδίως τις υποθέσεις στις οποίες τρίτες χώρες διώκουν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κράτη μέλη της ΕΕ πραγματοποιώντας παράνομες αποστολές στο εξωτερικό ως εκπρόσωποι των εγχώριων αρχών τους εν αγνοία ή χωρίς τη συγκατάθεση των αρχών των κρατών μελών·
Χορήγηση θεωρήσεων και καταφυγίου - ένα σημαντικό εργαλείο προστασίας
41. σημειώνει τη βελτίωση της στήριξης της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο και την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών σε ορισμένα κράτη μέλη· σημειώνει μετά λύπης του το γεγονός ότι εξακολουθούν να απορρίπτονται οι αιτήσεις πολλών υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οικογενειών τους για επείγουσα μετεγκατάσταση ή χορήγηση θεώρησης·
42. τονίζει ότι οι θεωρήσεις αποτελούν βασικό εργαλείο προστασίας και ότι, προκειμένου να βοηθήσει αποτελεσματικά τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο, η Επιτροπή θα πρέπει να αναλάβει προορατικό ρόλο στη θέσπιση ενός συστήματος για τη χορήγηση θεωρήσεων πολλαπλών εισόδων σε όλη την ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ειδικότερα, πιστεύει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διευκολύνουν τη χορήγηση θεωρήσεων α) διαδικαστικά, διασφαλίζοντας ότι οι διαδικασίες των πρεσβειών και των προξενείων τους είναι ταχείες, κατανοητές, προσβάσιμες και ρεαλιστικές, και β) διαρθρωτικά, θεσπίζοντας μια ειδική κατηγορία στον κώδικα θεωρήσεων της ΕΕ(10) για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο και συμπεριλαμβάνοντας ειδικές οδηγίες στο εγχειρίδιο του κώδικα θεωρήσεων της ΕΕ(11) σχετικά με τη χορήγηση διαδικασιών διευκόλυνσης στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στα μέλη των οικογενειών τους· υπογραμμίζει την ανάγκη να καταστούν λιγότερο αυστηρές οι απαιτήσεις και οι προϋποθέσεις θεωρήσεων για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που χρήζουν επείγουσας εκκένωσης· ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για την ευαισθητοποίηση των υπαλλήλων των κρατών μελών σχετικά με τις ιδιαίτερες ανάγκες και προκλήσεις όσον αφορά τις αιτήσεις των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
43. καλεί τα σημεία επαφής για τα ανθρώπινα δικαιώματα των αντιπροσωπειών της ΕΕ να εντοπίσουν και να επισημάνουν ιδιαίτερες ανάγκες επείγουσας μετεγκατάστασης με τις αποστολές των κρατών μελών και να διατυπώσουν συστάσεις σχετικά με το ζήτημα αυτό· πιστεύει ότι η διασφάλιση μιας περιόδου ηρεμίας μπορεί να βοηθήσει τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να αποφύγουν τους κινδύνους· καλεί την ΕΥΕΔ να υποβάλλει ετήσια έκθεση σχετικά με τον αριθμό των θεωρήσεων έκτακτης ανάγκης που χορηγούν τα κράτη μέλη της ΕΕ στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
44. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν την παροχή προσωρινής προστασίας και καταφυγίου για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο και τις οικογένειές τους· επισημαίνει πρωτοβουλίες σε ορισμένα κράτη μέλη και ενθαρρύνει περαιτέρω προσπάθειες για τη μετεγκατάσταση, ιδίως μέσω της συμμετοχής των περιφερειακών και τοπικών αρχών· επικροτεί τον αυξανόμενο αριθμό πρωτοβουλιών παροχής καταφυγίου σε τοπικό επίπεδο σε ολόκληρη την ΕΕ· καλεί τη Γενική Διεύθυνση Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων να θεσπίσει ειδική βοήθεια για την παροχή πρακτικής στήριξης προκειμένου να διευκολύνει την προσωρινή διαμονή, την εργασία και την κινητικότητα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οικογενειών τους στην ΕΕ· καλεί την οικεία αντιπροσωπεία της ΕΕ να παρακολουθεί την επιστροφή και την κατάσταση ασφάλειας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα τους·
45. καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την έκδοση θεωρήσεων βραχείας διαμονής, πολλαπλών εισόδων για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη για λόγους υπεράσπισης ή επαγγελματικής κατάρτισης·
46. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν την ενεργό συνεργασία και τη διαβούλευση με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν ήδη μετεγκατασταθεί στην ΕΕ σχετικά με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων μετεγκατάστασης, βοήθειας και περιφερειακών πρωτοβουλιών που τους αφορούν, σύμφωνα με τις ιδιαίτερες καταστάσεις και τις ανάγκες που αντιμετωπίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες·
Εποπτεία και πρακτική υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο
47. επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη διαμόρφωση και την ενίσχυση της δράσης της ΕΕ υπέρ των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως μέσω των επειγόντων ψηφισμάτων και των συζητήσεών του στην Ολομέλεια, του έργου της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (DROI), και ειδικότερα μέσω των εκθέσεων και των ακροάσεων, των αποστολών της σε τρίτες χώρες και διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, και της ετήσιας απονομής του Βραβείου Ζαχάρωφ, συμπεριλαμβανομένου του έργου που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την κοινότητα του Βραβείου Ζαχάρωφ· επισημαίνει, επίσης, τον ρόλο των μεμονωμένων βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι οποίοι εφιστούν την προσοχή της Επιτροπής και των κρατών μελών σε καταστάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προκαλούν ανησυχία και σε υποθέσεις που αφορούν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δέχονται επίθεση, ιδίως μέσω κοινοβουλευτικών ερωτήσεων, γνωμοδοτήσεων και δημόσιων εκδηλώσεων· θεωρεί ότι η κοινοβουλευτική συνεργασία με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών αποτελεί απαραίτητη διάσταση του έργου του όσον αφορά τις εξωτερικές υποθέσεις·
48. υπογραμμίζει ότι απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών ώστε να βελτιωθεί η ενημέρωση μεταξύ των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να διασφαλιστεί η αποτελεσματική κοινοβουλευτική εποπτεία και να παρέχεται μεγαλύτερη προβολή και προστασία, καθώς και σαφέστερη, ευκολότερη και αμεσότερη πρόσβαση στα σημεία επαφής της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις αντιπροσωπείες της ΕΕ, στα έγγραφα της ΕΕ που συνδέονται με τις κατευθυντήριες γραμμές, ιδίως το σημείωμα καθοδήγησης του 2020, στις τοπικές στρατηγικές για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σε σαφείς πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση έργων και προγραμμάτων για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
49. τονίζει ότι, ως αναπόσπαστο μέλος της «Ομάδας Ευρώπη», το Κοινοβούλιο θα πρέπει να ενσωματωθεί πλήρως στην πολιτική της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων μέσω τακτικού διαλόγου, όταν χρειάζεται σε εμπιστευτικό πλαίσιο, σχετικά με βασικά ζητήματα και εξελίξεις πολιτικής σε σχέση με τις κατευθυντήριες γραμμές, συμπεριλαμβανομένης της επικαιροποίησής τους στο μέλλον, καθώς και μέσω της Επιτροπής και των κρατών μελών που θα ενεργούν γρήγορα κατόπιν αιτημάτων του για την επιβολή στοχευμένων κυρώσεων για σφοδρή καταστολή εις βάρος των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· προτείνει οι ανησυχίες και οι συστάσεις που διατυπώνονται στα επείγοντα ψηφίσματά του να συμπεριλαμβάνονται στις τοπικές στρατηγικές·
50. αποφασίζει να ενισχύσει την προώθηση και την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως με τους ακόλουθους τρόπους:
–
με την έγκριση ενός νέου πλαισίου πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το οποίο θα ενσωματώνει αυτού του είδους τη στήριξη σε όλο το έργο του και θα βασίζεται σε μια προσέγγιση «μη πρόκλησης βλάβης», βάσει της οποίας θα προωθεί την ασφαλή χρήση των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών στις αλληλεπιδράσεις του με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα διασφαλίζει την ασφαλή συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκές συνεδριάσεις και θα αντιδρά σε αντίποινα που ακολουθούν τις αλληλεπιδράσεις των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τα όργανα και τα φόρουμ του,
–
με τη συστηματικότερη συνεργασία όλων των αρμοδίων οργάνων του, ιδίως των διακοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών και των επιτροπών που είναι αρμόδιες για τις εξωτερικές υποθέσεις (Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Υποεπιτροπή Ασφάλειας και Άμυνας, Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου), καθώς και της Προέδρου του, με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
–
με τη διοργάνωση ετήσιας συνάντησης με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην οποία θα συμμετάσχουν όλες οι διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες και οι επιτροπές που είναι αρμόδιες για τις εξωτερικές υποθέσεις, καθώς και άλλες σχετικές επιτροπές,
–
με τον ορισμό από κάθε διακοινοβουλευτική αντιπροσωπεία ενός σημείου επαφής για τα ανθρώπινα δικαιώματα μεταξύ των μελών του Προεδρείου της,
–
με τη συστηματική συμπερίληψη, από τις διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες ή επιτροπές στο πλαίσιο των αποστολών τους εκτός της ΕΕ, ενός προγράμματος αλληλεπίδρασης με υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων / οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και, κατά περίπτωση, με την κατάρτιση καταλόγου υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τους οποίους υπάρχει ανησυχία (ο οποίος καταρτίζεται σε συνεργασία με την Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και την ΕΥΕΔ) και την υποβολή αναφοράς, στην οποία θα αναλύεται η συνολική κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αλληλεπίδρασή τους με τις τοπικές αρχές, στην Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,
–
με συστηματικές προσπάθειες των αποστολών της να συναντήσουν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κρατούνται αυθαίρετα και μέλη της άμεσης οικογένειάς τους, ή να προβούν σε παρακολούθηση δικών, όταν αυτό κρίνεται βοηθητικό για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα μέλη των οικογενειών τους,
–
με την αύξηση των δημόσιων δηλώσεων και την ενίσχυση της ιδιωτικής και/ή δημόσιας διπλωματίας από την Πρόεδρό του και τον πρόεδρο της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε συνεργασία με τον/την πρόεδρο της οικείας διακοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας, προς υποστήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των νικητών, των τελικών υποψηφίων και των υποτρόφων του Βραβείου Ζαχάρωφ που διατρέχουν κίνδυνο,
–
με την παροχή οδηγιών στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κοινοβουλευτικής Έρευνας να συλλέγει και να δημοσιοποιεί τακτικά πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση και τις ανάγκες των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των δηλώσεων και των αναφορών των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
51. δεσμεύεται να βελτιώσει την παρακολούθηση συγκεκριμένων περιπτώσεων που αφορούν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχει επισημάνει, ιδίως σε επείγοντα ψηφίσματα, συνεδριάσεις επιτροπών και δηλώσεις·
52. αποφασίζει να διασφαλίσει ότι τα βασικά ψηφίσματά του για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως τα επείγοντα ψηφίσματα, μεταφράζονται στις τοπικές γλώσσες των ενδιαφερόμενων χωρών και δημοσιεύονται και διανέμονται αναλόγως· αναμένει από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στις οικείες χώρες να καθιστούν τα ψηφίσματα αυτά διαθέσιμα στους ιστοτόπους τους και να παρακολουθούν συστηματικά σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές και να υποβάλλουν έκθεση στο Κοινοβούλιο· ζητεί την αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών του 2011 για τις διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας κατά τις επισκέψεις τους σε χώρες εκτός της ΕΕ·
53. ζητεί μεγαλύτερο στρατηγικό συντονισμό μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ σε σχέση με επείγουσες περιπτώσεις που αφορούν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· είναι πεπεισμένο ότι η κοινοβουλευτική διπλωματία μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματικός και συμπληρωματικός μηχανισμός για τη συνεργασία με τρίτες χώρες σε επείγουσες περιπτώσεις που αφορούν υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί τη σύσταση διοργανικής ειδικής ομάδας για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με σκοπό τον συντονισμό των προσπαθειών, ιδίως σε σχέση με περιπτώσεις υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις οποίες πρέπει να δοθεί προτεραιότητα, η οποία θα περιλαμβάνει το διευρυμένο προεδρείο της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (DROI), την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τον πρόεδρο της Ομάδας «Ανθρώπινα Δικαιώματα» του Συμβουλίου· ζητεί την ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ της υποεπιτροπής DROI και της Ομάδας «Ανθρώπινα Δικαιώματα», μεταξύ άλλων μέσω ετήσιας συνεδρίασης·
54. επιμένει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να συμμορφωθεί με τη διοργανική συμφωνία και να παρέχει συστηματικά γραπτές απαντήσεις σε όλα τα ψηφίσματα της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της υποεπιτροπής DROI, συμπεριλαμβανομένου του παρόντος ψηφίσματος·
55. εκφράζει τη λύπη του για την ανεπαρκή αξιοποίηση από την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη του Βραβείου Ζαχάρωφ ως εργαλείου για τη βελτίωση των μέσων διαβίωσης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως· καλεί τις αποστολές της ΕΕ στις χώρες καταγωγής των βραβευθέντων με το Βραβείο Ζαχάρωφ να συνεργάζονται πιο αποτελεσματικά με τους βραβευθέντες, ιδίως όταν αυτοί βρίσκονται σε κίνδυνο ή φυλακίζονται·
Η μελλοντική πορεία: αναγκαίες θεσμικές αλλαγές και αλλαγές πολιτικής
56. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έχει διενεργηθεί εις βάθος ειδική ανάλυση από την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή όσον αφορά την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών από το 2008· ζητεί μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση της δράσης της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης της εφαρμογής του σχεδίου δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024, που έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2023· ζητεί η επανεξέταση αυτή να περιλαμβάνει τον προσδιορισμό και τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τις αποστολές των κρατών μελών, καθώς και τη συνεχή παρακολούθηση της εφαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών, σε διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών·
57. υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο να επικαιροποιηθούν οι κατευθυντήριες γραμμές λαμβανομένων υπόψη των εξελισσόμενων προκλήσεων και κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως του ψηφιακού μετασχηματισμού και των απειλών, και προκειμένου να αντικατοπτρίζονται καλύτερα οι ομάδες υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο τρέχον παγκόσμιο περιβάλλον, ιδίως εκείνων που επικεντρώνονται στα δικαιώματα των γυναικών και της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ +, καθώς και των υπερασπιστών των δικαιωμάτων γης, των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών, καθώς και οι ιδιαίτεροι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν αυτές οι ομάδες·
58. τονίζει ότι η αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών θα πρέπει επίσης να επεκτείνει το πεδίο της συνεργασίας της ΕΕ με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πέραν των παραδοσιακών συνομιλητών στις πρωτεύουσες, ώστε να συμπεριλάβει άτομα και ομάδες σε δυσπρόσιτες ή αγροτικές περιοχές, καθώς και εκείνους που εργάζονται για την προάσπιση των δικαιωμάτων των προσφύγων και των μεταναστών· θεωρεί ότι είναι καιρός να καταστεί δυνατή μια ευρύτερη και πιο καινοτόμος προσέγγιση της έννοιας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία θα περιλαμβάνει πιο ρευστές και προσωρινές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριοδοτών δημοσίου συμφέροντος·
59. ζητεί να ενσωματωθούν στις αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές κατευθύνσεις όσον αφορά τον σχεδιασμό δράσεων στα πλέον εχθρικά περιβάλλοντα για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα μέσα αντιμετώπισης διαρθρωτικών ή συστημικών ζητημάτων σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα·
60. ζητεί να συμπεριληφθεί ειδική ενότητα στις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εσωτερική διάσταση της δράσης της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως όσον αφορά τις θεωρήσεις για αυτούς (και τις οικογένειές τους) που διατρέχουν άμεσο κίνδυνο, τη μετεγκατάσταση και την παροχή καταφυγίου, καθώς και την αντιμετώπιση διακρατικών απειλών κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τρίτες χώρες· ζητεί να συμπεριληφθεί ειδική ενότητα στην ετήσια έκθεση του Συμβουλίου και της ΕΥΕΔ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, αφιερωμένη στη δράση της ΕΕ στο εν λόγω ζήτημα, στο κεφάλαιο σχετικά με την πολιτική για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
61. αναγνωρίζει ότι η σιωπηρή διπλωματία μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικό εργαλείο για τη βελτίωση της κατάστασης ορισμένων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες· τονίζει, ωστόσο, ότι οι παράγοντες της ΕΕ πρέπει να τοποθετούνται δυναμικά σχετικά με επείγουσες και σοβαρές περιπτώσεις και να επιτυγχάνουν την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ ιδιωτικής και δημόσιας διπλωματίας, ιδίως όταν η σιωπηρή διπλωματία έχει αποδειχθεί αναποτελεσματική· σημειώνει, εν προκειμένω, την περιορισμένη προσφυγή της Επιτροπής σε δημόσιες δηλώσεις, οι οποίες συχνά παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αδύναμες ως προς τον τόνο τους και εστιάζουν κυρίως σε ιδιαίτερα προβεβλημένες υποθέσεις, ανάλογα με το επίπεδο και το φόρουμ στο οποίο διατυπώνονται· ζητεί να εξεταστούν εναλλακτικές στρατηγικές ή επιλογές επικοινωνίας όταν παρεμποδίζεται μια δήλωση της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της πιθανής προσφυγής στα μέσα ενημέρωσης, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή σε άλλα φόρουμ·
62. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι τοπικές στρατηγικές των αντιπροσωπειών της ΕΕ σπανίως δημοσιοποιούνται, γεγονός που δυσχεραίνει την αξιολόγηση του εάν έχει διεξαχθεί διαβούλευση με την τοπική κοινωνία των πολιτών και σε ποιο βαθμό η τελευταία συμμετέχει στην εκπόνησή τους·
63. καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να βελτιώσουν την επικοινωνία και τη διαφάνεια σχετικά με την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών, για παράδειγμα δημοσιεύοντας το σημείωμα καθοδήγησης του 2020, τις τοπικές στρατηγικές εφαρμογής, άλλα σχετικά εσωτερικά έγγραφα, καθώς και τον πλήρη κατάλογο των σημείων επαφής των αντιπροσωπειών της ΕΕ και τα στοιχεία επικοινωνίας τους·
64. ζητεί τη συγχώνευση των σημείων επαφής για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τη διευκόλυνση της πρόσβασης των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλων φορέων της κοινωνίας των πολιτών με αυτούς τους συνομιλητές· επιμένει ότι οι εργασίες τους πρέπει να αποσαφηνιστούν και να επικεντρωθούν αποκλειστικά στα καθήκοντά τους ως σημείων επαφής για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
65. σημειώνει με λύπη ότι οι αντιπροσωπείες της ΕΕ δεν είναι παρούσες σε ορισμένες χώρες όπου οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντιμετωπίζουν ιδιαίτερους κινδύνους κατά τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων τους· αναγνωρίζει ότι η παρουσία των αντιπροσωπειών της ΕΕ σε αυτές τις τρίτες χώρες είναι απαραίτητη για την εφαρμογή αυτών των κατευθυντήριων γραμμών και για την αποτελεσματική συμμετοχή σε μεμονωμένες επείγουσες και σοβαρές περιπτώσεις που αφορούν υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλες τοπικές δράσεις· καλεί την ΕΥΕΔ να συνεχίσει να διερευνά τη δυνατότητα καθιέρωσης της παρουσίας της ΕΕ σε όλες τις χώρες όπου υφίστανται σοβαρές ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
66. ζητεί τον συστηματικό και στρατηγικό έλεγχο της παρακολούθησης δικών προκειμένου να βελτιωθεί η συνολική προβολή και τα αποτελέσματα της παρακολούθησης δικών από τις αποστολές της ΕΕ, καθώς και την έγκριση εναλλακτικών τρόπων δράσης για τη στήριξη των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε δίκες στις οποίες δεν είναι δυνατή η παρακολούθηση· απαιτεί την παρακολούθηση δικών όχι μόνο σε εμβληματικές υποθέσεις, αλλά και σε λιγότερο προβεβλημένες και γνωστές υποθέσεις κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διώκονται ποινικά·
67. ζητεί οι κατευθυντήριες γραμμές να μεταφραστούν στις τοπικές γλώσσες τρίτων χωρών και να δημοσιοποιηθούν, με εύκολα προσβάσιμο τρόπο, στον ιστότοπο κάθε αντιπροσωπείας της ΕΕ·
68. καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να διαβουλεύονται συστηματικά με τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πριν από κάθε διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ζητεί η διαβούλευση να είναι γνήσια, προσβάσιμη και συμπεριληπτική και να ενημερώνονται οι συνομιλητές αυτοί στη συνέχεια· καλεί, επίσης, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να υιοθετήσουν μια περισσότερο προσανατολισμένη στα αποτελέσματα προσέγγιση σε σχέση με μεμονωμένες περιπτώσεις και να δίνουν αποτελεσματικά συνέχεια στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ των συνεδριάσεων διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί τη συστηματική συμπερίληψη ενός τμήματος της κοινωνίας των πολιτών σε οποιονδήποτε διμερή και περιφερειακό διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα· επαναλαμβάνει την ανάγκη για μια συστηματική και κατηγορηματική αντίδραση της ΕΕ σε κάθε πράξη αντιποίνων κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επέρχεται μετά τη συμμετοχή τους σε εκδηλώσεις της ΕΕ ή συνδέεται με επαφές με συνομιλητές της ΕΕ·
69. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων να διατυπώνει ετήσια συμπεράσματα στα οποία θα γίνεται απολογισμός της δράσης των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών σχετικά με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα καθορίζονται στρατηγικές δεσμεύσεις για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο υψηλότερο επίπεδο· θεωρεί ότι η 25η επέτειος της έγκρισης της Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μια ιδιαίτερα πρόσφορη στιγμή για το Συμβούλιο να επαναβεβαιώσει δημοσίως τη δέσμευσή του έναντι των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να επικαιροποιήσει την πολιτική του επί του θέματος·
70. ενθαρρύνει τον ΑΠ/ΥΕ, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και το Κοινοβούλιο, να εγκρίνει ετήσιο κατάλογο των χωρών εστίασης που προκαλούν σοβαρή ανησυχία σε σχέση με τη δεινή κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο οποίος θα προσαρμόζεται ανάλογα με τις επιτόπιες εξελίξεις, γεγονός που θα επιτρέψει, μεταξύ άλλων: 1) μια πλήρως συντονισμένη πρακτική αντίδραση της «Ομάδας Ευρώπη» επιτόπου· 2) μεγαλύτερη πρόσβαση σε πόρους, ιδίως βάσει μηχανισμού χρηματοδότησης της «Ομάδας Ευρώπη», για την προστασία έκτακτης ανάγκης και πιο μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, ώστε να τεθεί ένα ευρύτερο θεσμικό και διαρθρωτικό πλαίσιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα· 3) ενισχυμένη παρακολούθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τοπικό επίπεδο· 4) ειδικές στρατηγικές εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο· και 5) πρόσθετους πόρους σε επίπεδο κεντρικών υπηρεσιών και αντιπροσωπειών·
o o o
71. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας.
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 810/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση κοινοτικού κώδικα θεωρήσεων (κώδικας θεωρήσεων) (ΕΕ L 243 της 15.9.2009, σ. 1).
Εγχειρίδιο για την εξέταση αιτήσεων θεώρησης και την τροποποίηση χορηγηθεισών θεωρήσεων (Εγχειρίδιο του κώδικα θεωρήσεων I) της 28ης Ιανουαρίου 2020 (C(2020)0395).