Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar l-Afganistan,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 144(5) u 132(4) tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

A.  billi fis-27 ta’ Marzu 2023 l-attivist favur l-edukazzjoni Afgan Matiullah Wesa, il-kap tal-organizzazzjoni PenPath, ġie arrestat flimkien ma’ diversi membri tal-familja tiegħu mir-reġim Taliban u għadu detenut mingħajr aċċess għall-familja tiegħu u mingħajr il-kapaċità li jikkontesta l-legalità tad-detenzjoni tiegħu;

B.  billi mindu t-Talibani ħadu f’idejhom il-kontroll, in-nisa u l-bniet iffaċċjaw persekuzzjoni abbażi tal-ġeneru u restrizzjonijiet dejjem akbar fuq id-drittijiet fundamentali tagħhom, speċjalment fir-rigward tal-edukazzjoni, il-libertà tal-moviment u d-dritt għax-xogħol tagħhom; billi n-nisa prattikament tħassru mill-oqsma kollha tal-ħajja pubblika;

C.  billi t-Talibani qed jippjanaw li jirrevedu l-kurrikulu nazzjonali biex l-edukazzjoni sekulari moderna tiġi sostitwita b’tagħlim reliġjuż u jiżviluppaw network nazzjonali ta’ skejjel reliġjużi; billi l-Afganistan issa huwa l-uniku pajjiż fid-dinja li jirrifjuta li jippermetti li n-nisa u l-bniet jirċievu edukazzjoni ogħla mil-livell primarju;

1.  Jistieden lill-awtoritajiet de facto tal-Afganistan jeħilsu mid-detenzjoni minnufih u mingħajr kundizzjonijiet lil Matiullah Wesa u lil dawk kollha miżmuma l-ħabs talli eżerċitaw id-drittijiet fundamentali tagħhom; jitlob li d-drittijiet tagħhom jiġu rispettati, inkluż l-aċċess tagħhom għall-membri tal-familja u għal rappreżentanza legali;

2.  Jistieden lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna u lill-Istati Membri jeżerċitaw pressjoni diplomatika direttament jew indirettament fuq l-awtoritajiet de facto tal-Afganistan biex jiżguraw il-ħelsien ta’ Matiullah Wesa u ta’ attivisti oħra detenuti b’mod arbitrarju, inklużi Rasul Abdi Parsi, Noorayel Kaliwal u Mortaza Behboudi;

3.  Jiddeplora l-persekuzzjoni bbażata fuq il-ġeneru u ż-żarmar drammatiku tad-drittijiet tan-nisa fl-Afganistan; jiddenunzja l-projbizzjoni tal-edukazzjoni sekondarja u universitarja, u fuq in-nisa li jaħdmu f’organizzazzjonijiet mhux governattivi u fin-NU; jesprimi s-solidarjetà tiegħu man-nisa u l-bniet Afgani, u ma’ dawk li jpoġġu s-sikurezza tagħhom f’riskju biex jipprovdu edukazzjoni;

4.  Jistieden lill-awtoritajiet de facto tal-Afganistan jirrispettaw bis-sħiħ id-drittijiet u l-libertajiet fundamentali tan-nisa u l-bniet u jerġgħu jistabbilixxu l-parteċipazzjoni sħiħa, ugwali u sinifikanti tagħhom fil-ħajja pubblika;

5.  Iħeġġeġ lill-awtoritajiet de facto tal-Afganistan iwettqu l-wegħda tagħhom stess u jirrestawraw l-aċċess ugwali tal-bniet u tan-nisa għall-edukazzjoni; jenfasizza l-ħtieġa li tiġi pprovduta edukazzjoni lill-Afgani kollha f’konformità mal-istandards internazzjonali;

6.  Jistieden lill-UE u lill-Istati Membri jżidu l-appoġġ lill-gruppi Afgani li jipprovdu edukazzjoni lin-nisa u l-bniet, inkluż permezz ta’ għażliet ta’ edukazzjoni alternattiva, u jiffinanzjaw programmi ta’ assistenza speċifiċi kemm online kif ukoll permezz tal-edukazzjoni komunitarja;

7.  Jinsisti li jinżamm impenn strett u kundizzjonali mat-Taliban abbażi tal-ħames parametri referenzjarji stabbiliti mill-Kunsill għall-involviment mal-awtoritajiet de facto u billi l-awturi ta’ dan il-ksur serju tad-drittijiet tal-bniet u tan-nisa jinżammu responsabbli, inkluż permezz ta’ miżuri restrittivi;

8.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jappoġġjaw il-ħidma tar-Rapporteur Speċjali tan-NU dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fl-Afganistan u jimpenjaw ruħhom li jġeddu u jsaħħu l-mandat tiegħu;

9.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex tgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-gvernijiet u l-parlamenti tal-Istati Membri u lin-Nazzjonijiet Uniti.