Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 14 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 106a ust. 1 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,

–  uwzględniając decyzję Rady Europejskiej (UE) 2018/937 z dnia 28 czerwca 2018 r. ustanawiającą skład Parlamentu Europejskiego(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lutego 2018 r. w sprawie składu Parlamentu Europejskiego(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 3 maja 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie wyboru posłów do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich, uchylającego decyzję Rady (76/787/EWWiS, EWG, Euratom) oraz Akt dotyczący wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich załączony do tej decyzji(3) (zwanej dalej „rezolucją ustawodawczą z 3 maja 2022 r. w sprawie reformy europejskiego prawa wyborczego”),

–  uwzględniając Kodeks dobrych praktyk w sprawach wyborczych przyjęty przez Komisję Wenecką Rady Europy,

–  uwzględniając art. 46, 54 i 90 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych (A9-0214/2023),

A.  mając na uwadze, że skład Parlamentu Europejskiego musi być zgodny z kryteriami określonymi w art. 14 ust. 2 akapit pierwszy Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w myśl których całkowita liczba przedstawicieli obywateli Unii nie przekracza siedmiuset pięćdziesięciu posłów, nie licząc przewodniczącego, a reprezentacja ta ma charakter degresywnie proporcjonalny, przy czym próg minimalny wynosi sześciu posłów na państwo członkowskie, zaś żadnemu państwu nie można przyznać więcej niż dziewięćdziesiąt sześć miejsc;

B.  mając na uwadze, że Parlament ma prawo inicjatywy w odniesieniu do składu Parlamentu Europejskiego,

C.  mając na uwadze, że art. 14 ust. 2 TUE stanowi, że w skład Parlamentu Europejskiego wchodzą przedstawiciele obywateli Unii;

D.  mając na uwadze, że art. 10 TUE stanowi między innymi, że podstawą funkcjonowania Unii jest demokracja przedstawicielska oraz że obywatele są bezpośrednio reprezentowani na poziomie Unii w Parlamencie Europejskim;

E.  mając na uwadze, że w rezolucji ustawodawczej Parlamentu Europejskiego z 3 maja 2022 r. w sprawie reformy europejskiego prawa wyborczego zaproponowano utworzenie ogólnounijnego okręgu wyborczego;

F.  mając na uwadze, że ustanowienie potencjalnego ogólnounijnego okręgu wyborczego wymaga zmiany Aktu dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich;

G.  mając na uwadze, że określenie liczby miejsc w potencjalnym ogólnounijnym okręgu wyborczym podlega decyzji Rady Europejskiej w sprawie składu Parlamentu Europejskiego na podstawie art. 14 ust. 2 TUE, zaś przepisy niezbędne do ustanowienia takiego okręgu opierają się na art. 223 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

H.  mając na uwadze, że podział miejsc między państwa członkowskie w obecnej i poprzedniej kadencji nie był wynikiem stałego systemu obliczania, lecz negocjacji politycznych; mając na uwadze, że w związku z tym obecna metoda podziału miejsc między państwa członkowskie nie jest automatycznie zgodna z zasadą degresywnej proporcjonalności; mając na uwadze, że stały mechanizm obliczeniowy odzwierciedlający liczbę ludności w państwach członkowskich Unii zapewniłby w przyszłości zgodność z tą zasadą;

I.  mając na uwadze, że decyzja Rady Europejskiej ustanawiająca skład Parlamentu Europejskiego musi być gotowa z odpowiednim wyprzedzeniem przed dniem wyborów, aby umożliwić państwom członkowskim wprowadzenie w życie przepisów niezbędnych do zorganizowania wyborów do Parlamentu Europejskiego na kadencję parlamentarną 2024–2029;

1.  zauważa, że obecny podział miejsc w Parlamencie Europejskim, określony w decyzji (UE) 2018/937, ma zastosowanie do kadencji parlamentarnej 2019–2024; w związku z tym podkreśla, że bezzwłocznie potrzebna jest nowa decyzja w sprawie składu Parlamentu Europejskiego w kadencji parlamentarnej 2024–2029;

2.  przyznaje, że szereg państw członkowskich uważa, że przy podejmowaniu decyzji w sprawie przydziału miejsc w Parlamencie Europejskim należy wziąć pod uwagę system głosowania w Radzie;

3.  zwraca uwagę, że zgodnie z wnioskiem Parlamentu dotyczącym rozporządzenia Rady załączonym do jego rezolucji ustawodawczej z dnia 3 maja 2022 r. w sprawie reformy europejskiego prawa wyborczego, 28 dodatkowych miejsc dla posłów wybranych w ogólnounijnym okręgu wyborczym zostanie faktycznie ustalonych dopiero po wyborach, po wejściu w życie zmienionego europejskiego prawa wyborczego, wraz z niezbędnymi przepisami dotyczącymi ogólnounijnego okręgu wyborczego;

4.  zdecydowanie podkreśla, że w przyszłości potrzebny jest stały system oparty na jasnym wzorze matematycznym, który przydzielałby miejsca w Parlamencie Europejskim w sposób obiektywny, sprawiedliwy, trwały i przejrzysty, z poszanowaniem zasady degresywnej proporcjonalności określonej w art. 1 decyzji (UE) 2018/937; uważa, że z politycznego punktu widzenia niewykonalne jest na tym etapie, aby Parlament zaproponował taki stały system, bowiem wymaga on dalszych obrad i powinien zostać wprowadzony z dużym wyprzedzeniem przed wyborami do Parlamentu Europejskiego; wzywa Komisję Spraw Konstytucyjnych do wznowienia prac nad takim stałym systemem w tej kadencji, w tym do zbadania możliwości zaangażowania Eurostatu;

5.  uważa, że wszelkie dalsze opóźnienia w pracach Rady nad zmianą europejskiego prawa wyborczego byłyby sprzeczne z zasadą lojalnej współpracy zapisaną w art. 4 ust. 3 TUE, ponieważ oczekuje się, że decyzja Rady będzie miała wpływ na wybory do Parlamentu Europejskiego i może mieć wpływ na jego skład;

6.  podkreśla, że Rada Europejska powinna pilnie przyjąć decyzję w sprawie składu Parlamentu Europejskiego, tak by państwa członkowskie mogły na czas wprowadzić niezbędne przepisy krajowe umożliwiające im zorganizowanie wyborów do Parlamentu Europejskiego na kadencję parlamentarną 2024–2029; podkreśla, że w związku z tym Parlament jest zobowiązany do szybkiego przeprowadzenia procedury zgody w duchu wzajemnej lojalnej współpracy;

7.  korzystając z przysługującego mu prawa inicjatywy ustanowionego w art. 14 ust. 2 TUE, przyjmuje i przedstawia Radzie Europejskiej załączony wniosek dotyczący decyzji Rady Europejskiej ustanawiającej skład Parlamentu Europejskiego; zwraca uwagę, że taka decyzja może zostać przyjęta wyłącznie za zgodą Parlamentu, i w związku z tym zwraca się do Rady Europejskiej o natychmiastowe poinformowanie Parlamentu, czy i w jakim zakresie Rada Europejska zamierza postąpić odmiennie od przedłożonego wniosku;

8.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji ustawodawczej oraz załączonego do niej wniosku Radzie Europejskiej i Komisji, a także parlamentom i rządom państw członkowskich.

(1) Dz.U. L 165 I z 2.7.2018, s. 1. (2) Dz.U. C 463 z 21.12.2018, s. 83. (3) Dz.U. C 465 z 6.12.2022, s. 171.

Wniosek

DECYZJA RADY EUROPEJSKIEJ

ustanawiająca skład Parlamentu Europejskiego

RADA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 14 ust. 2,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 106a ust. 1,

uwzględniając wniosek Parlamentu Europejskiego(1),

uwzględniając zgodę Parlamentu Europejskiego(2),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)  Art. 14 ust. 2 akapit pierwszy Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) określa kryteria dotyczące składu Parlamentu Europejskiego, w myśl których całkowita liczba przedstawicieli obywateli Unii nie przekracza siedmiuset pięćdziesięciu, nie licząc przewodniczącego, a reprezentacja ta ma charakter degresywnie proporcjonalny, przy czym próg minimalny wynosi sześciu posłów na państwo członkowskie, zaś żadnemu państwu nie można przyznać więcej niż dziewięćdziesiąt sześć miejsc.

(2)  Art. 10 TUE stanowi miedzy innymi, że podstawą funkcjonowania Unii jest demokracja przedstawicielska, w której obywatele są bezpośrednio reprezentowani na poziomie Unii w Parlamencie Europejskim, a państwa członkowskie w Radzie są reprezentowane przez swoje rządy, które odpowiadają demokratycznie przed parlamentami narodowymi lub swoimi obywatelami.

(3)  Art. 14 ust. 2 TUE ma zatem zastosowanie w kontekście szerszych ustaleń instytucjonalnych, określonych w Traktatach, które dotyczą także przepisów w sprawie procesu podejmowania decyzji w Radzie.

(4)  Należy określić odpowiednią liczbę przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego wybieranych w ogólnounijnym okręgu wyborczym, pod warunkiem przyjęcia podstawy prawnej dla tego okręgu wyborczego,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ,

Artykuł 1

Przy stosowaniu art. 14 ust. 2 akapit pierwszy TUE przestrzega się następujących zasad:

–  całkowita liczba miejsc w Parlamencie Europejskim nie przekracza 750, nie licząc przewodniczącego,

–  podział miejsc między państwa członkowskie jest degresywnie proporcjonalny i w możliwie najszerszym zakresie odzwierciedla liczbę ludności poszczególnych państw członkowskich, przy czym minimum wynosi 6 miejsc, a maksimum 96 miejsc na państwo członkowskie,

–  zasadę degresywnej proporcjonalności określa się następująco: stosunek liczby ludności poszczególnych państw członkowskich do liczby posiadanych miejsc – przed zaokrągleniem do najbliższej liczby całkowitej w górę albo w dół – różni się w zależności od liczby ludności, tak aby każdy poseł do Parlamentu Europejskiego z państwa członkowskiego o większej liczbie ludności reprezentował większą liczbę obywateli niż poseł do Parlamentu Europejskiego z państwa członkowskiego o mniejszej liczbie ludności oraz aby zagwarantować, że im większa liczba ludności państwa członkowskiego, do tym większej liczby miejsc w Parlamencie Europejskim jest ono uprawnione.

Artykuł 2

Całkowita liczba mieszkańców państw członkowskich jest obliczana przez Komisję (Eurostat) na podstawie danych dostarczonych przez państwa członkowskie, zgodnie z metodą określoną w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1260/2013(3).

Artykuł 3

1.  Liczbę przedstawicieli wybieranych do Parlamentu Europejskiego w poszczególnych państwach członkowskich na kadencję parlamentarną 2024–2029 ustala się następująco:

2.  Oprócz określonej liczby posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w każdym państwie członkowskim zgodnie z ust. 1 oraz z zastrzeżeniem wejścia w życie rozporządzenia Rady w sprawie wyboru posłów do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich, uchylającego decyzję Rady 76/787/EWWiS, EWG, Euratom oraz Akt dotyczący wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich załączony do tej decyzji ustanawiającej ogólnounijny okręg wyborczy, 28 przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego jest wybieranych w ogólnounijnym okręgu wyborczym w pierwszych wyborach następujących po tym zdarzeniu, zgodnie z tym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Z odpowiednim wyprzedzeniem przed rozpoczęciem kadencji parlamentarnej 2029–2034 Parlament Europejski przedstawi Radzie Europejskiej – zgodnie z art. 14 ust. 2 TUE – wniosek dotyczący aktualizacji podziału miejsc w Parlamencie Europejskim.

Artykuł 5

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w …

W imieniu Rady Europejskiej

Przewodniczący

(1) Wniosek przyjęty w dniu ... (dotychczas nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym). (2) Zgoda z dnia ... (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym). (3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1260/2013 z dnia 20 listopada 2013 r. w sprawie statystyk europejskich w dziedzinie demografii (Dz.U. L 330 z 10.12.2013, s. 39).