Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), ιδίως το άρθρο 2, το άρθρο 4 παράγραφος 3 και το άρθρο 7 παράγραφος 1,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Χάρτης»),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας(1),

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τα πρωτόκολλα αυτής,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη διαπίστωση της ύπαρξης σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης του κράτους δικαίου από τη Δημοκρατία της Πολωνίας(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2020 και το ψήφισμά του της 5ης Μαΐου 2022 σχετικά με τις εν εξελίξει ακροάσεις σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ σχετικά με την Πολωνία και την Ουγγαρία(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το κράτος δικαίου και την πιθανή έγκριση του πολωνικού εθνικού σχεδίου ανάκαμψης (RRF)(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Οκτωβρίου 2021 σχετικά με την κρίση του κράτους δικαίου στην Πολωνία και την υπεροχή του δικαίου της ΕΕ(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την περαιτέρω επιδείνωση του κράτους δικαίου στην Πολωνία(6),

–  έχοντας υπόψη την επιστολή των ηγετών πέντε πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 6ης Ιουνίου 2023, σχετικά με την ανάγκη αποστολής εκλογικών παρατηρητών πλήρους κλίμακας για τις βουλευτικές εκλογές στην Πολωνία,

–  έχοντας υπόψη τα σχετικά με την κατάσταση στην Πολωνία κεφάλαια των ετήσιων εκθέσεων της Επιτροπής για το κράτος δικαίου,

–  έχοντας υπόψη το προσωρινό ψήφισμα της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης της 7ης Ιουνίου 2023 σχετικά με την εκτέλεση της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση Xero Flor w Polsce sp. z o.o. κατά Πολωνίας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες, οι οποίες ορίζονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ, αποτυπώνονται στον Χάρτη και κατοχυρώνονται στις διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 49 ΣΕΕ, η ΕΕ αποτελείται από κράτη που έχουν δεσμευτεί ελεύθερα και οικειοθελώς στις κοινές αξίες που αναφέρονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμόρφωση ενός κράτους μέλους με τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ αποτελεί προϋπόθεση για την άσκηση όλων των δικαιωμάτων που απορρέουν από την εφαρμογή των Συνθηκών στο εν λόγω κράτος μέλος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ίδια η Πολωνία ενστερνίστηκε τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τυχόν ύπαρξη σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης από κράτος μέλος των αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ δεν αφορά αποκλειστικά το συγκεκριμένο κράτος μέλος αλλά έχει τεράστιο αντίκτυπο στα άλλα κράτη μέλη, στην αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ τους, την ίδια τη φύση της Ένωσης και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών της·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εδώ και αρκετά χρόνια, το κράτος δικαίου επιδεινώνεται στην Πολωνία ως αποτέλεσμα των συστηματικών ενεργειών της κυβέρνησής της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή δεν έχει αντιμετωπιστεί επαρκώς, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές ανησυχίες και να ανακύπτουν πολλά νέα ζητήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στην εικόνα της ΕΕ, καθώς και στην αποτελεσματικότητα και την αξιοπιστία της όσον αφορά την προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόβλημα αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω συντονισμένης δράσης της ΕΕ·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Ιανουαρίου 2023, η Πολωνική Δίαιτα, η Κάτω Βουλή του πολωνικού κοινοβουλίου, ενέκρινε τροπολογίες στον εκλογικό κώδικα της χώρας, οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ την 31η Μαρτίου 2023, λιγότερο από έξι μήνες πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό παραβιάζει τον κώδικα καλής πρακτικής σε εκλογικά ζητήματα που εγκρίθηκε από την Επιτροπή της Βενετίας και τη νομολογία του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 14 Απριλίου 2023 η Πολωνική Δίαιτα ενέκρινε τον νόμο για την κρατική επιτροπή για τη διερεύνηση της ρωσικής επιρροής σχετικά με την εσωτερική ασφάλεια της Δημοκρατίας της Πολωνίας μεταξύ 2007 και 2022 (νόμος για την ερευνητική επιτροπή)· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 8 Ιουνίου 2023 η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει, θεωρώντας ότι ο νέος νόμος παραβιάζει την αρχή της δημοκρατίας, τις αρχές της νομιμότητας και της μη αναδρομικότητας των κυρώσεων, τις γενικές αρχές της ασφάλειας δικαίου και του δεδικασμένου, τα δικαιώματα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας και μη διώξεων δύο φορές για την ίδια αιτία και την προστασία του επαγγελματικού απορρήτου, καθώς και τις απαιτήσεις του δικαίου της ΕΕ σχετικά με την προστασία των δεδομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Ιουνίου 2023, η Πολωνική Δίαιτα ενέκρινε τροπολογίες στον νόμο για την ερευνητική επιτροπή χωρίς να τον τροποποιήσει ουσιαστικά·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 13 Ιανουαρίου 2023, η Πολωνική Δίαιτα ενέκρινε τροποποιήσεις του νόμου περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ορισμένων άλλων νόμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πολωνός Πρόεδρος αποφάσισε, πριν από την υπογραφή του νομοσχεδίου που περιέχει τις εν λόγω τροποποιήσεις, να το παραπέμψει στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας προκειμένου να αποφανθεί σχετικά με τη συμμόρφωσή του με το Σύνταγμα της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 15 Φεβρουαρίου 2023, η Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Πολωνία στο Δικαστήριο της ΕΕ (ΔΕΕ) για παραβιάσεις του ενωσιακού δικαίου από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας και τη νομολογία του· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 5 Ιουνίου 2023, το ΔΕΕ, στην υπόθεση C-204/21, επιβεβαίωσε εκ νέου ότι οι πολωνικές εθνικές διατάξεις σχετικά με τη δικαιοσύνη παραβιάζουν το κράτος δικαίου·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Ιουνίου 2022, το Συμβούλιο εξέδωσε την εκτελεστική απόφασή του για την έγκριση της αξιολόγησης του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Πολωνίας, στην οποία καθορίζονται διάφορα ορόσημα που θα πρέπει να υλοποιηθούν αποτελεσματικά πριν από την υποβολή του πρώτου αιτήματος πληρωμής·

1.  επαναλαμβάνει τα πορίσματα, τις ανησυχίες και τις συστάσεις που διατύπωσε σε προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Πολωνία· καταδικάζει τις εσκεμμένες και συστηματικές προσπάθειες της πολωνικής κυβέρνησης να υπονομεύσει τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ και, ιδίως, του κράτους δικαίου· υπενθυμίζει ότι η πολωνική κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για να αποκατασταθεί η συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο και τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ·

2.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις τροποποιήσεις του πολωνικού εκλογικού κώδικα που εγκρίθηκαν λίγο πριν από τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές της χώρας το 2023 και με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2024 στον ορίζοντα· επισημαίνει ότι οι τροπολογίες ενδέχεται να εισάγουν διακρίσεις όσον αφορά τα όρια για την καταμέτρηση των ψήφων των ψηφοφόρων στο εξωτερικό, γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο ακύρωσης των ψήφων αυτών· υπενθυμίζει ότι το Τμήμα Έκτακτου Ελέγχου και Δημοσίων Υποθέσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολωνίας, στο οποίο υπάγονται οι εκλογικές διαφορές, δεν μπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο που έχει προηγουμένως συσταθεί νομίμως κατά την έννοια του Χάρτη και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου· καλεί τις πολωνικές αρχές να ευθυγραμμίσουν τη διεξαγωγή των εκλογών με τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει τα μέλη του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και με άλλες διεθνείς υποχρεώσεις και πρότυπα για δημοκρατικές εκλογές· ζητά να ευθυγραμμιστούν οι εθνικές διατάξεις με τις συστάσεις της περιορισμένης αποστολής εκλογικών παρατηρητών του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ODIHR) του ΟΑΣΕ το 2019 και με τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με την εκλογική νομοθεσία· καλεί το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ να διοργανώσει μια αποστολή εκλογικών παρατηρητών πλήρους κλίμακας για τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές στην Πολωνία· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει επειγόντως κατά πόσον οι πρόσφατες τροποποιήσεις του πολωνικού εκλογικού κώδικα συνάδουν με το δίκαιο της ΕΕ, να κοινοποιήσει το αποτέλεσμα της αξιολόγησης αυτής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα επιβολής σε περίπτωση που διαπιστωθεί μη συμμόρφωση των τροποποιήσεων·

3.  επικροτεί την ταχεία διαδικασία επί παραβάσει της Επιτροπής σχετικά με τον νόμο για την ερευνητική επιτροπή· παροτρύνει τις πολωνικές αρχές να καταργήσουν τον νόμο ή τουλάχιστον να αναστείλουν την ισχύ του έως ότου η Επιτροπή της Βενετίας εκδώσει την επείγουσα γνωμοδότησή της που ζήτησε η επιτροπή εποπτείας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης και ο νόμος τροποποιηθεί σύμφωνα με την εν λόγω γνωμοδότηση· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τη διαδικασία επί παραβάσει το συντομότερο δυνατόν, εάν η πράξη παραμείνει σε ισχύ, ιδίως με τη χρήση ταχείας διαδικασίας επί παραβάσει και με την υποβολή αίτησης στο ΔΕΕ για τη λήψη προσωρινών μέτρων·

4.  υπενθυμίζει τη θέση του ότι το ισχύον Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας είναι παράνομο, στερείται νομικής ισχύς και ανεξαρτησίας και είναι αναρμόδιο να ερμηνεύσει το σύνταγμα της χώρας , και ότι, επομένως, η γνωμοδότησή του σχετικά με τις τροποποιήσεις του νόμου περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ορισμένων άλλων νόμων θα πρέπει να θεωρηθεί άκυρη· καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει με τις δικαστικές της διαδικασίες το συντομότερο δυνατόν και να υποβάλει επίσης αίτηση στο ΔΕΕ για τη λήψη προσωρινών μέτρων στην εκκρεμή υπόθεση που αφορά το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να κινήσει επειγόντως διαδικασία επί παραβάσει σχετικά με το παράνομο Εθνικό Δικαστικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) και όλους τους δικαστές που διορίζονται από αυτό, ιδίως εκείνους που διορίζονται στο Τμήμα Έκτακτου Ελέγχου και Δημοσίων Υποθέσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο εξετάζει τις εκλογικές διαφορές·

5.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι οι τροποποιήσεις του νόμου περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ορισμένων άλλων νόμων, εάν θεσπιστούν όπως προτείνεται, θα δώσουν στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο νέα εντολή για την εκδίκαση πειθαρχικών υποθέσεων στις οποίες εμπλέκονται δικαστές, χωρίς να γίνεται διάκριση μεταξύ δικαστών που διορίζονται νόμιμα και δικαστών που διορίζονται από το παράνομο ΕΔΣ· θεωρεί ότι οι τροποποιήσεις αυτές δεν επιλύουν το πρόβλημα του πειθαρχικού καθεστώτος για τους δικαστές στην Πολωνία που δεν συμμορφώνεται με το δίκαιο της ΕΕ·

6.  επαναλαμβάνει τη λύπη του για την έλλειψη ουσιαστικής προόδου στο Συμβούλιο όσον αφορά την εν εξελίξει διαδικασία του άρθρου 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ σε σχέση με την Πολωνία· σημειώνει ότι η αιτιολογημένη πρόταση της Επιτροπής της 20ής Δεκεμβρίου 2017 έχει περιορισμένο πεδίο εφαρμογής, και συγκεκριμένα περιορίζεται στην κατάσταση του κράτους δικαίου στην Πολωνία υπό τη στενή έννοια της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της αιτιολογημένης πρότασης σχετικά με την Πολωνία, συμπεριλαμβάνοντας σαφείς κινδύνους σοβαρών παραβιάσεων άλλων βασικών αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ, ιδίως της δημοκρατίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο να αντιμετωπίσει όλες τις νέες εξελίξεις που πλήττουν το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς το Συμβούλιο απευθύνει συστάσεις στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας·

7.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αξιοποιήσει πλήρως όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων και δυνητικών παραβιάσεων των αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ·

8.  παροτρύνει την Επιτροπή να απέχει από κάθε ενέργεια ή δήλωση που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι υπήρξαν αδιαφανείς διαπραγματεύσεις ή συμφωνίες που προδικάζουν την επίσημη θέση των θεσμικών οργάνων· υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή είναι επιφορτισμένη με την ανεξάρτητη και αντικειμενική αξιολόγηση της συμμόρφωσης της Πολωνίας με τα ορόσημα και τις προϋποθέσεις, χωρίς να διακυβεύεται η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα· αποδοκιμάζει την έλλειψη πληροφοριών που τέθηκαν στη διάθεση του Κοινοβουλίου σχετικά με την αξιολόγηση από την Επιτροπή της συμμόρφωσης των πολωνικών αρχών με τα ορόσημα και τις προϋποθέσεις, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η ικανότητα του Κοινοβουλίου να ασκεί τον ρόλο του ως αρμόδιας για τον προϋπολογισμό και την αρμόδια για την απαλλαγή αρχή· καλεί την Επιτροπή να σεβαστεί τον ρόλο του Κοινοβουλίου·

9.  επαναλαμβάνει το αίτημά του προς τις πολωνικές αρχές να εκπληρώσουν τα ορόσημα και τους στόχους που συνδέονται με τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και να εφαρμόσουν όλες τις σχετικές αποφάσεις του ΔΕΕ και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ώστε τα κονδύλια της ΕΕ να φτάσουν στους πολίτες της Πολωνίας·

10.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για τη δημιουργία ενός εργαστηρίου τεχνολογίας της ΕΕ για την παρακολούθηση της πιθανής χρήσης λογισμικού παρακολούθησης κατά την περίοδο πριν ή κατά τη διάρκεια των βουλευτικών εκλογών·

11.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, το Συμβούλιο της Ευρώπης, τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, καθώς και στα Ηνωμένα Έθνη.

(1) ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17. (2) ΕΕ C 385 της 22.9.2021, σ. 317. (3) ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 91· ΕΕ C 465 της 6.12.2022, σ. 147. (4) ΕΕ C 493 της 27.12.2022, σ. 108. (5) ΕΕ C 184 της 5.5.2022, σ. 154. (6) ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 151.