Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2023/2742(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή των εγγράφων :

Κείμενα που κατατέθηκαν :

RC-B9-0323/2023

Συζήτηση :

Ψηφοφορία :

PV 12/07/2023 - 8.8
CRE 12/07/2023 - 8.8
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P9_TA(2023)0279

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 163kWORD 58k
Τετάρτη 12 Ιουλίου 2023 - Στρασβούργο
Η κατάσταση στον Λίβανο
P9_TA(2023)0279RC-B9-0323/2023

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Ιουλίου 2023 σχετικά με την κατάσταση στον Λίβανο (2023/2742(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τον Λίβανο, και ιδίως το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στον Λίβανο(1),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και ιδίως τα ψηφίσματα 1559 (2004), 1701(2006), 2539 (2020), 2591 (2021) και 2650 (2022),

–  έχοντας υπόψη την ευρωμεσογειακή συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της αφενός, και της Δημοκρατίας του Λιβάνου αφετέρου(2),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2007/860/ΕΚ του Συμβουλίου, της 10ης Δεκεμβρίου 2007, για τη χορήγηση κοινοτικής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στον Λίβανο(3),

–  – έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν Τύπου που εξέδωσε η Αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με τις χώρες του Μασρέκ κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης στον Λίβανο από τις 19 έως τις 23 Ιουνίου 2023,

–  έχοντας υπόψη τις δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Λιβάνου τον Νοέμβριο του 2016, τη διάσκεψη CEDRE (Conférence économique pour le développement, par les réformes et avec les entreprises) της 6ης Απριλίου 2018, το πλαίσιο μεταρρύθμισης, ανάκαμψης και ανασυγκρότησης του Λιβάνου (3RF) του Δεκεμβρίου του 2020, και τις συνεδριάσεις της Διεθνούς Ομάδας Στήριξης για τον Λίβανο της 11ης Δεκεμβρίου 2019, της 23ης Σεπτεμβρίου 2020 και της 19ης Μαΐου 2021,

–  έχοντας υπόψη τον τελικό απολογισμό της αποστολής της ΕΕ για την παρακολούθηση των κοινοβουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν στις 15 Μαΐου 2022,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2022, να παρατείνει κατά ένα έτος το πλαίσιο της ΕΕ για στοχευμένες κυρώσεις,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Josep Borrell, Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), της 1ης Νοεμβρίου 2022 σχετικά με την πολιτική κατάσταση στον Λίβανο και της 8ης Απριλίου 2023 σχετικά με την κλιμάκωση της βίας,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 13ης Νοεμβρίου 2022, σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση στον Λίβανο,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ειδικής Συντονίστριας των Ηνωμένων Εθνών, της 3ης Απριλίου 2023, σχετικά με τις δημοτικές εκλογές στον Λίβανο,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Ύπατης Αρμόστριας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και του εκπροσώπου της σχετικά με την κατάσταση στον Λίβανο,

–  έχοντας υπόψη τις τέσσερις συμβάσεις της Γενεύης του 1949 σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων και τα πρόσθετα πρωτόκολλά τους, που έχουν κυρωθεί από τον Λίβανο,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κατάσταση στον Λίβανο είναι εξαιρετικά τρομακτική και βαθιά ανησυχητική λόγω της πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, χρηματοπιστωτικής και υγειονομικής κρίσης και της θεσμικής κατάρρευσης που επικρατεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθωρισμός των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου και του νερού κορυφώθηκε σχεδόν σε 600 % τον Ιούνιο του 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα του λιβανικού πληθυσμού ζει σε συνθήκες φτώχειας και ότι οι αρχές δεν εξασφαλίζουν το δικαίωμα όλων σε επαρκές βιοτικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη διατροφή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης και η αύξηση της φτώχειας έχουν οδηγήσει σε δυσκολίες στην πρόσβαση σε βασικά δικαιώματα, όπως η υγειονομική περίθαλψη και η στέγαση, και σε αύξηση της αποδημίας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Λίβανος είναι στενός και σημαντικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η εταιρική σχέση βασίζεται σε κοινά συμφέροντα, μακροχρόνιους ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς, τακτικό πολιτικό και κοινωνικό διάλογο και ευρείες διαπροσωπικές επαφές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Λίβανος διαθέτει δυναμική κοινωνία των πολιτών και πολιτικά κόμματα με πολυάριθμους ακτιβιστές, ηγέτες κοινοτήτων, πανεπιστημιακούς, καλλιτέχνες και ομάδες νέων, που κινητοποιούνται και ζητούν επείγουσες μεταρρυθμίσεις·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 15 Μαΐου 2022, διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές στον Λίβανο, μετά τις οποίες η Χεζμπολάχ και οι σύμμαχοί της έχασαν την πλειοψηφία τους στο κοινοβούλιο, και ότι η πλειοψηφία ανέθεσε εκ νέου στον Najib Mikati να σχηματίσει νέα κυβέρνηση, αλλά εκείνος δεν το έπραξε λόγω πολιτικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση συνεχίστηκε ωσότου έληξε η εντολή του προέδρου Michel Aoun και έμεινε η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Mikati να έχει τα ηνία της χώρας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να εμποδίσουν την ολοκλήρωση της κοινοβουλευτικής ψηφοφορίας, η Χεζμπολάχ, το κίνημα Αμάλ και οι σύμμαχοί τους κατέφυγαν σε αντισυνταγματικές τακτικές, όπως η αποχώρηση μετά τον πρώτο γύρο ή η μη επίτευξη απαρτίας, ώστε να εμποδιστεί η εκλογή του υποψηφίου της αντιπολίτευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρόεδρος του κοινοβουλίου του Λιβάνου Nabih Berri αρνείται να πραγματοποιήσει ανοικτές ψηφοφορίες για την εκλογή προέδρου, κατά παράβαση των διατάξεων του συντάγματος της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα, παρεμποδίστηκαν οι προεδρικές εκλογές για 10 μήνες, εν καιρώ σοβαρής ανάγκης για πρόεδρο ώστε να υλοποιηθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, να αποτραπεί η πλήρης κατάρρευση και να αποκατασταθούν οι κρατικοί θεσμοί και το δημοκρατικό σύστημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πολιτικό αυτό αδιέξοδο είναι συνέπεια μιας πολυεπίπεδης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που πλήττει όλους τους τομείς του κράτους του Λιβάνου·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2021/1277 του Συμβουλίου, της 30ής Ιουλίου 2021, προβλέπει τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων κατά προσώπων και οντοτήτων που ευθύνονται για την υπονόμευση της δημοκρατίας ή του κράτους δικαίου στον Λίβανο·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Λίβανος επρόκειτο να διεξαγάγει δημοτικές εκλογές στις 31 Μαΐου 2023, αλλά τις ανέβαλε για δεύτερο συνεχόμενο έτος· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών του Λιβάνου Bassam Mawlawi μερίμνησε ώστε να είναι έτοιμη η χώρα να διεξαγάγει δημοτικές εκλογές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ειδική Συντονίστρια των Ηνωμένων Εθνών για τον Λίβανο υποστηρίζει πλήρως τις εκλογές αυτές και τις θεωρεί σημαντικές για την τήρηση των συνταγματικών χρονοδιαγραμμάτων και των δημοκρατικών πρακτικών του Λιβάνου, σε μια περίοδο κατά την οποία η χώρα βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με κενή προεδρική θέση και εκτεταμένη θεσμική παράλυση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινοβούλιο του Λιβάνου, με τις ψήφους από τη Χεζμπολάχ, το κίνημα Αμάλ, το Ελεύθερο Πατριωτικό Κίνημα και τα πολιτικά κόμματα των συμμάχων τους, αποφάσισε να αναβάλει τις δημοτικές εκλογές της χώρας για ένα έτος το πολύ, έως τις 31 Μαΐου 2024, εν μέσω έλλειψης κονδυλίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναβολή αυτή θα μπορούσε να εντείνει περαιτέρω την υφιστάμενη θεσμική παράλυση και την έλλειψη εμπιστοσύνης του λαού του Λιβάνου στη δημοκρατία·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικονομικές δυσχέρειες, οι πολιτικές λιτότητας και η εκτεταμένη διαφθορά έχουν πυροδοτήσει διάφορα κύματα διαμαρτυρίας τα τελευταία έτη, το μεγαλύτερο εκ των οποίων έλαβε χώρα κατά την επέτειο της επανάστασης της 17ης Οκτωβρίου, η οποία ξεκίνησε το 2019· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαμαρτυρίες και οι κοινωνικές αναταραχές εξακολουθούν να είναι συχνές για τους λόγους αυτούς και να πραγματοποιούνται σε ολόκληρη τη χώρα·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της έκρηξης στον λιμένα της Βηρυτού στις 4 Αυγούστου 2020, η οποία εξακολουθεί να είναι η μεγαλύτερη μη πυρηνική έκρηξη στον κόσμο, περισσότερα από 220 άτομα έχασαν τη ζωή τους, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 20 πολιτών της ΕΕ, 7 000 άτομα τραυματίστηκαν, 300 000 άτομα εκτοπίστηκαν και 74 000 σπίτια καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τρία έτη μετά την έκρηξη στον λιμένα της Βηρυτού, η εγχώρια έρευνα σχετικά με τα αίτια που την προκάλεσαν παρεμποδίζεται ενεργά, κυρίως λόγω της κατάχρησης εξουσίας από πολιτικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων της Χεζμπολάχ, των συμμάχων της, του υπουργού Δικαιοσύνης και του γενικού εισαγγελέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρόνια διαφθορά, κακοδιαχείριση και αμέλεια και η δομή διαχείρισης του λιμένα οδήγησαν στην απερίσκεπτη αποθήκευση μιας άκρως εκρηκτικής ουσίας (νιτρικό αμμώνιο) στον λιμένα για έξι σχεδόν έτη, παρά τις προειδοποιήσεις των τοπικών αξιωματούχων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 4 Αυγούστου 2021, πραγματοποιήθηκε μαζική διαμαρτυρία στη Βηρυτό από διαδηλωτές που ζητούσαν λογοδοσία για την έκρηξη στο λιμάνι· λαμβάνοντας υπόψη ότι μία ακόμη μαζική διαμαρτυρία στις 14 Οκτωβρίου 2021, υπό την ηγεσία της Χεζμπολάχ και του κινήματος Αμάλ, κατά του επικεφαλής ανακριτή δικαστή Bitar μετατράπηκε σε οργανωμένη επίθεση της Χεζμπολάχ και του κινήματος Αμάλ κατά της συνοικίας Ain El Remmeneh και του κόμματος των Λιβανικών Δυνάμεων, το οποίο στηρίζει τη διερεύνηση της έκρηξης στο λιμάνι της Βηρυτού·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 2 Ιουλίου 2021, ο δικαστής Tarek Bitar ζήτησε από το λιβανικό κοινοβούλιο να άρει την ασυλία τριών βουλευτών, προκειμένου να τους απαγγελθούν κατηγορίες για εγκληματική αμέλεια και ανθρωποκτονία με πιθανή πρόθεση όσον αφορά την έκρηξη στον λιμένα, λόγω των υπουργικών τους ευθυνών κατά την περίοδο αποθήκευσης του επικίνδυνου υλικού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, έκτοτε, δύο από τους κατηγορούμενους πρώην υπουργούς έχουν επανεκλεγεί και είναι αυτή τη στιγμή εν ενεργεία βουλευτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι, έως τον Ιούνιο του 2023, η πλειοψηφία του κοινοβουλίου του Λιβάνου δεν είχε άρει την ασυλία τους·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία, οι ΜΚΟ Legal Action Worldwide και Legal Agenda, και η Διεθνής Επιτροπή Νομικών έχουν τεκμηριώσει σειρά διαδικαστικών και συστημικών ελλείψεων στην εγχώρια έρευνα —όπως, μεταξύ άλλων, κατάφωρες πολιτικές παρεμβάσεις, ασυλία για υψηλόβαθμους πολιτικούς αξιωματούχους, και έλλειψη σεβασμού για τα πρότυπα δίκαιης δίκης και δέουσας διαδικασίας— που την καθιστούν ανίκανη να απονέμει δικαιοσύνη με αξιόπιστο τρόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, υπό τις συνθήκες αυτές, είναι ακόμη πιο επιτακτική η σύσταση διεθνούς διερευνητικής αποστολής εξουσιοδοτημένης από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών· λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότερες από 162 λιβανικές και διεθνείς οργανώσεις για τα δικαιώματα, επιζώντες και οικογένειες θυμάτων κάλεσαν τα μέλη του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών να εκδώσουν σχετικό ψήφισμα·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2017 δολοφονήθηκε ο αντισυνταγματάρχης Joseph Skaf, πρώην διευθυντής του τμήματος ναρκωτικών του λιμένα και καταγγέλτης ο οποίος είχε προειδοποιήσει τους ανωτέρους του για τον κίνδυνο που συνιστούσε η αποθήκευση των χημικών ουσιών το 2014· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Joe Bejjany, ο οποίος φωτογράφισε το επικίνδυνο υπόστεγο πριν από την έκρηξη και κατόπιν αυτής, δολοφονήθηκε τον Δεκέμβριο του 2020, εκλάπη δε και το τηλέφωνό του· λαμβάνοντας υπόψη ότι ακτιβιστής και εκδότης Lokman Slim δολοφονήθηκε τον Φεβρουάριο του 2021, 10 ημέρες αφότου κατηγόρησε τη Χεζμπολάχ ότι τροφοδοτούσε το καθεστώς Bashar al-Assad με νιτρικό αμμώνιο·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τις 22 Σεπτεμβρίου 2021, έχουν κατατεθεί 21 νομικές υποθέσεις κατά του δικαστή Tarek Bitar, επικεφαλής ανακριτή για την έκρηξη, και άλλων δικαστών που ασχολούνται με τις υποθέσεις, στις οποίες εμπλέκονται κυρίως πολιτικοί της Χεζμπολάχ και σύμμαχοί τους, ο γενικός εισαγγελέας και ο υπουργός Δικαιοσύνης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εσωτερική έρευνα για την έκρηξη ανεστάλη από τις 23 Δεκεμβρίου 2021 έως τον Ιανουάριο του 2023, αφότου δύο από τους πολιτικούς που κατηγορήθηκαν για την υπόθεση κατέθεσαν άλλη καταγγελία κατά του δικαστή Bitar, όπως και κατά του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου του Λιβάνου, το οποίο είχε προηγουμένως εξετάσει και απορρίψει το προηγούμενο αίτημά τους για απομάκρυνση του δικαστή Bitar από τη θέση του· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γενική Συνέλευση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου του Λιβάνου, η οποία έχει πλέον δικαιοδοσία, δεν είναι σε θέση να αποφανθεί επί των υποθέσεων αυτών, δεδομένου ότι δεν υπάρχει απαρτία αυτή τη στιγμή, καθώς ένα από τα μέλη συνταξιοδοτήθηκε στα τέλη του 2021, και η υπόθεση δεν μπορεί να επαναληφθεί ωσότου διοριστούν νέοι δικαστές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών Youssef Khalil αρνήθηκε να υπογράψει το διάταγμα για τους διορισμούς δικαστών, γεγονός που ανάγκασε τον δικαστή Bitar να διακόψει πάλι την έρευνα·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρουσία περισσότερων από ενάμισι εκατομμύριο Σύρων στον Λίβανο, πέραν των περίπου 15 800 προσφύγων από την Αιθιοπία, το Ιράκ, το Σουδάν και άλλες χώρες που έχουν καταγραφεί από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και περίπου 207 700 Παλαιστινίων προσφύγων, έχει αντίκτυπο στην οικονομία του Λιβάνου και έχει συμβάλει στην πολυδιάστατη κρίση της· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες που καταφεύγουν στον Λίβανο εξακολουθούν να βρίσκονται αντιμέτωποι με σημαντικές προκλήσεις και περιορισμούς, καθώς η πλειονότητα αυτών ζει σε συνθήκες φτώχειας και βασίζεται στη βοήθεια του Γραφείου Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA) ως κύρια πηγή βιοπορισμού τους·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την Αραβική Άνοιξη και τη λαϊκή εξέγερση στη Συρία το 2011, το καθεστώς Assad ξεκίνησε εκστρατεία βίαιης καταστολής εις βάρος των ίδιων των πολιτών του, σκοτώνοντας πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους και εκτοπίζοντας σχεδόν το ήμισυ του συνολικού πληθυσμού της χώρας, με αποτέλεσμα να γίνουν πρόσφυγες 6 εκατομμύρια άτομα και να εκτοπιστούν εσωτερικά 7 εκατομμύρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Χεζμπολάχ βοήθησε και στήριξε το καθεστώς Assad στον πόλεμο της Συρίας, μεταξύ άλλων αποστέλλοντας στρατεύματα επιτόπου και συνοδεύοντας προσωπικό του Στρατού των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης κατά την οργάνωση και εκπαίδευση συριακών παραστρατιωτικών ομάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατιωτική πτέρυγα της Χεζμπολάχ περιλαμβάνεται στον κατάλογο απαγορευμένων τρομοκρατικών οργανώσεων της ΕΕ·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκθέσεις του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ορισμένοι πρόσφυγες συνελήφθησαν και απελάθηκαν στα σύνορα Συρίας-Λιβάνου και ακολούθως παραδόθηκαν στις συριακές αρχές·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 11 Οκτωβρίου 2022, το Ισραήλ και ο Λίβανος σημείωσαν ιστορική πρόοδο, καταλήγοντας σε συμφωνία για τη δημιουργία μόνιμων θαλάσσιων συνόρων μεταξύ τους, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να συμβάλουν στη σταθερότητα και την ευημερία των δύο γειτόνων, αλλά και της ευρύτερης περιοχής·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 31 Αυγούστου 2022, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε το ψήφισμα 2650 (2022), με το οποίο παρατάθηκε η εντολή της Προσωρινής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στον Λίβανο (UNIFIL) έως τις 31 Αυγούστου 2023· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπενθύμισε την ανάγκη να αναπτυχθούν λιβανικές ένοπλες δυνάμεις στο νότιο Λίβανο και να σέβονται όλα τα μέρη την παύση των εχθροπραξιών, να αποτρέπουν παραβιάσεις της γαλάζιας γραμμής και να διασφαλίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία της UNIFIL και την πρόσβαση στη γαλάζια γραμμή·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Μάιο του 2023, κατόπιν αιτήματος της Γαλλίας και της Γερμανίας, εκδόθηκε διεθνές ένταλμα σύλληψης του Riad Salameh, διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας του Λιβάνου από το 1993, με τις κατηγορίες της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της απάτης, της πλαστογραφίας, της υπεξαίρεσης και της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 28 Μαρτίου 2022, η Eurojust επιβεβαίωσε ότι οι αρχές της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Λουξεμβούργου είχαν κατασχέσει ακίνητα και δεσμεύσει περιουσιακά στοιχεία του κ. Salameh αξίας 120 εκατομμυρίων EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Salameh απορρίπτει τις κατηγορίες και αρνείται να παραιτηθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι η θητεία του κ. Salameh λήγει τον Ιούλιο του 2023·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο γενικός εισαγγελέας του Μονακό διενεργεί έρευνα σχετικά με νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες κατά του πρωθυπουργού Mikati, του οποίου το όνομα αναφέρεται επίσης στα Pandora Papers·

1.  θεωρεί ότι η σημερινή κατάσταση του Λιβάνου προκαλείται από πολιτικούς της κυβερνώσας τάξης και από παρανόμως οπλισμένα κόμματα που παρεμποδίζουν τη δημοκρατική και συνταγματική διαδικασία, και ζητεί τον αφοπλισμό τους· καλεί την πολιτική ελίτ του Λιβάνου να αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που της αναλογεί για την τρέχουσα κατάσταση στη χώρα·

2.  καλεί επιτακτικά το λιβανικό κοινοβούλιο να εκλέξει πρόεδρο το συντομότερο δυνατόν προκειμένου να αρχίσει να αντιμετωπίζει την πολιτική, οικονομική, κοινωνική, χρηματοπιστωτική και υγειονομική κρίση, καθώς και την κατάσταση θεσμικής κατάρρευσης· ζητεί από όλους να εγκρίνουν και να υπερασπιστούν επιτέλους τις διεκδικήσεις του λαού του Λιβάνου· εκφράζει σοβαρή ανησυχία σε σχέση με τα εμπόδια στην εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, και καλεί τους ηγέτες του Λιβάνου να δώσουν προτεραιότητα στα εθνικά συμφέροντα· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το λιβανικό κοινοβούλιο δεν έχει εκλέξει ακόμα πρόεδρο, μετά από 12 προεδρικές εκλογές χωρίς αποτέλεσμα·

3.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι δημοτικές εκλογές που είχαν προγραμματιστεί για τον Μάιο του 2022 αναβλήθηκαν για δεύτερη φορά εντός δύο ετών, γεγονός που οδήγησε σε περαιτέρω πολιτικό αδιέξοδο και ενέτεινε τη δυσλειτουργία των κρατικών θεσμών· καλεί επιτακτικά το Υπουργείο Εσωτερικών και Δήμων να δεσμευθεί για τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών εντός των επόμενων έξι μηνών και να προβεί στις σχετικές προετοιμασίες· καλεί τις λιβανικές αρχές να ζητήσουν από τον ΑΠ/ΥΕ να αναπτύξει αποστολή εκλογικών παρατηρητών ή, εναλλακτικά, αποστολή εκλογικών εμπειρογνωμόνων μήνες πριν από τις δημοτικές εκλογές· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν κάθε τεχνική και οικονομική βοήθεια ώστε να συμβάλουν στην έγκαιρη διεξαγωγή των εκλογών υπό τις βέλτιστες δυνατές συνθήκες, και να καταβάλουν προσπάθειες ώστε να διασφαλιστούν ο δίκαιος χαρακτήρας και η διαφάνεια της όλης διαδικασίας, επιμένοντας ότι αποτελεί ευθύνη της κυβέρνησης να διαθέσει τον απαιτούμενο προϋπολογισμό για τη διεξαγωγή δημοτικών εκλογών·

4.  ζητεί να συγκροτηθεί διεθνής ομάδα ανθρωπιστικής δράσης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών ώστε να στηρίζεται η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και να επιτηρείται η χρήση κονδυλίων·

5.  καλεί την ΕΕ να προσφέρει στον Λίβανο τη διοργάνωση ολοκληρωμένης ενωσιακής συμβουλευτικής αποστολής για διοικητικά θέματα, προκειμένου να καλυφθεί η επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστεί η επιταχυνόμενη κατάρρευση της δημόσιας διοίκησης και των βασικών υπηρεσιών, με την παροχή ενός σχεδίου δράσης και της σχετικής αναγκαίας στήριξης·· επαινεί τον ρόλο των εργαζομένων σε νευραλγικές θέσεις στον δημόσιο τομέα οι οποίοι, παρά τη μείωση των μισθών τους κατά περισσότερο από το ήμισυ τα τελευταία έτη, λόγω των μέτρων λιτότητας, συνέχισαν να παρέχουν βασικές υπηρεσίες στον πληθυσμό σε τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η μέριμνα·

6.  καλεί τη λιβανική κυβέρνηση να εφαρμόσει ταχέως βασικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της διακυβέρνησης, καθώς και οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να διασφαλίσει την πολιτική και οικονομική ανάκαμψη, συμπεριλαμβανομένης της αξιόπιστης ρύθμισης βασικών οικονομικών τομέων, όπως ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας· επικροτεί την έγκριση τροποποιήσεων του λιβανικού νόμου περί τραπεζικού απορρήτου ως βασικό βήμα για την αποδέσμευση της διεθνούς μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, και δη από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο· καλεί τη χώρα να συνεχίσει να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων στον δικαστικό τομέα, ώστε να διασφαλίσει την ανεξαρτησία και να αποτρέψει τις πολιτικές παρεμβάσεις και τη θεσμοθετημένη ατιμωρησία στο δικαστικό σύστημα· υπενθυμίζει την επείγουσα ανάγκη να μειωθεί η υπέρμετρη δύναμη του στρατοδικείου, να περιοριστούν οι αρμοδιότητές του στη διεξαγωγή δικών μόνο για στρατιωτικά εγκλήματα που διαπράττονται από τον στρατό, χωρίς να δικάζει ποτέ πολίτες· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ, η Παγκόσμια Τράπεζα και τα Ηνωμένα Έθνη έχουν απαιτήσει να θεσπιστεί ανεξάρτητο και διαφανές δικαστικό σύστημα, να εκδοθεί σύγχρονος νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις και να εφαρμοστεί στρατηγική για την καταπολέμηση της διαφθοράς·

7.  καλεί το Συμβούλιο να επιβάλει στοχευμένες κυρώσεις, σύμφωνα με το πλαίσιο που ενέκρινε το Συμβούλιο στις 30 Ιουλίου 2021, κατά όλων όσων παραβιάζουν τη δημοκρατική και εκλογική διαδικασία στα θεσμικά όργανα του Λιβάνου, όσων εμπλέκονται σε σοβαρά οικονομικά παραπτώματα και όσων παρεμποδίζουν έρευνες κατά της διαφθοράς ή παρεμποδίζουν την εγχώρια διερεύνηση της έκρηξης στον λιμένα της Βηρυτού ή την επικείμενη διεθνή διερευνητική αποστολή, και να κατασχέσει τα περιουσιακά τους στοιχεία στην ΕΕ· σημειώνει ότι το πλαίσιο του Συμβουλίου πρόκειται να λήξει στις 30 Ιουλίου 2023· καλεί το Συμβούλιο να λάβει άμεσα μέτρα για την επέκτασή του και να επιδιώξει την ανανέωσή του·

8.  υπενθυμίζει ότι η διαφανής, ανεξάρτητη, ουδέτερη και αποτελεσματική διερεύνηση της έκρηξης στον λιμένα της Βηρυτού αποτελεί προτεραιότητα και πρέπει να διασφαλιστεί· καλεί επιτακτικά τις λιβανικές αρχές να σεβαστούν τις δικαστικές διαδικασίες και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και να στηρίξουν κάθε προσπάθεια να διερευνηθούν καταλλήλως και να λογοδοτήσουν όσοι ευθύνονται για τις αποφάσεις που οδήγησαν στην έκρηξη στον λιμένα της Βηρυτού· ζητεί να πραγματοποιηθεί ανεξάρτητη διεθνής διερευνητική αποστολή στον Λίβανο, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, για να διερευνήσει την έκρηξη στη Βηρυτό· επιμένει ότι όσοι κριθούν άμεσα ή έμμεσα υπεύθυνοι πρέπει να λογοδοτήσουν στον λαό του Λιβάνου για τις ζωές που χάθηκαν και για τις ζημίες που προκλήθηκαν· επιμένει ότι ο λιμένας της Βηρυτού αποτελεί βασική υποδομή για τον Λίβανο και πρέπει να ανακατασκευαστεί· καλεί επιτακτικά τις αρχές να συνεργαστούν πλήρως με τον δικαστή Bitar, ο οποίος ηγείται της έρευνας για την έκρηξη στον λιμένα·

9.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη της ΕΕ να βοηθήσουν τις οικογένειες των θυμάτων της έκρηξης στον λιμένα της Βηρυτού να διερευνήσουν τις δυνατότητες κατάθεσης αγωγών σε αλλοδαπά εθνικά δικαστήρια, καθώς και να διερευνήσουν τις δυνατότητες δίωξης πολιτικών που κατηγορούνται για φρικαλεότητες υπό διεθνή δικαιοδοσία· καλεί το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να εκδώσει ψήφισμα για τη σύσταση και επίσκεψη ανεξάρτητης και αμερόληπτης διερευνητικής αποστολής προκειμένου να διαπιστωθούν τα γεγονότα και οι περιστάσεις της έκρηξης στη Βηρυτό, συμπεριλαμβανομένων των βαθύτερων αιτίων, να εξακριβωθεί η υπαιτιότητα κρατικών φορέων και μεμονωμένων ατόμων, και να προαχθούν η δικαιοσύνη και η αποζημίωση των θυμάτων·

10.  καταδικάζει απερίφραστα τη νοοτροπία της ατιμωρησίας που ευδοκιμεί στον Λίβανο· εκφράζει την ανησυχία του για τις απόπειρες εκφοβισμού ανεξάρτητων μελών της κοινωνίας των πολιτών με διάφορα μέσα· σημειώνει ότι τα θύματα και οι οικογένειές τους δεν μπορούν να περιμένουν άλλο για την απονομή δικαιοσύνης· ζητεί να δοθεί αμέσως τέλος στη νοοτροπία της ατιμωρησίας που επικρατεί στους θεσμικούς φορείς του Λιβάνου, και καλεί επιτακτικά τις αρχές να άρουν όλα τα εμπόδια που δυσχεραίνουν τις εν εξελίξει δικαστικές έρευνες, ιδίως σε περιπτώσεις διαφθοράς·

11.  τονίζει την ανάγκη να προαχθούν βιώσιμες λύσεις για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας και των ενεργειακών κρίσεων, καθώς και την ανάγκη να παρέχεται άμεση ανθρωπιστική στήριξη, σύμφωνα με τις συστάσεις του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας· ζητεί να συνδυαστεί η ανθρωπιστική στήριξη της ΕΕ με τη στήριξη προς τους γεωργούς και τους εργαζομένους στον γεωργικό τομέα και με άλλες μορφές στήριξης για την τοπική παραγωγή τροφίμων, καθώς και με επενδύσεις σε υποδομές για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη χώρα·

12.  εκφράζει την ανησυχία του για τις πολυάριθμες περιπτώσεις κακοδιαχείρισης και απάτης που σχετίζονται με ενωσιακά χρηματοδοτούμενα έργα, λόγω της έλλειψης διαφάνειας και εποπτείας, καθώς και λόγω των ελλιπών κριτηρίων επιλογής και υποβολής προσφορών και της τήρησης ελλιπών αρχείων· καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να εξετάσει την υπόθεση της εικαζόμενης κατάχρησης ενωσιακών κονδυλίων που προορίζονταν για εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιβλέπει τα έργα και να παρέχει χρηματοδότηση σε δόσεις κατόπιν ανεξάρτητων ελέγχων για κάθε φάση των σχετικών έργων, προκειμένου να αντισταθμίζεται ο υψηλός κίνδυνος διαφθοράς στον Λίβανο· καλεί την ΕΕ και τους εταίρους της να δημοσιεύουν όλα τα σχετικά έγγραφα που καθιστούν δυνατό τον ανεξάρτητο έλεγχο από την κοινωνία των πολιτών· υπογραμμίζει ότι τα εν λόγω πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές θα πρέπει να ανταλλάσσονται μεταξύ όλων των διεθνών χορηγών που επιδιώκουν να βοηθήσουν τον Λίβανο, όπως στην περίπτωση της ενωσιακής στήριξης για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων στον Λίβανο· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αυξήσει τη λογοδοσία και την παρακολούθηση των ενωσιακά χρηματοδοτούμενων έργων στον Λίβανο· τονίζει ότι τα ενωσιακά κονδύλια δεν θα πρέπει να φτάσουν στη Hezbollah·

13.  τονίζει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την οικειοθελή και αξιοπρεπή επιστροφή των προσφύγων σε περιοχές επιρρεπείς σε συγκρούσεις στη Συρία· υπενθυμίζει την ευαλωτότητα του προσφυγικού πληθυσμού στον Λίβανο, και τονίζει την ανάγκη να παρασχεθεί επαρκής, προβλέψιμη και πολυεπίπεδη χρηματοδότηση σε οργανώσεις που ασχολούνται με πρόσφυγες, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης παροχή βασικών υπηρεσιών στις κοινότητες προσφύγων στη χώρα· καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει τη βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Συρία προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια της προσφυγικής κρίσης· τονίζει ότι η επιστροφή των προσφύγων θα πρέπει να είναι εθελοντική, αξιοπρεπής και ασφαλής, σύμφωνα με διεθνή κριτήρια· ζητεί να συνεχιστεί η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό και τους πρόσφυγες του Λιβάνου, με αυστηρούς ελέγχους· καλεί τον Λίβανο να προσχωρήσει στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1951 για το καθεστώς τον προσφύγων και στο πρωτόκολλό της του 1967· ζητεί να συγκροτηθεί διεθνής ειδική ομάδα με τη συμμετοχή της ΕΕ, των Ηνωμένων Εθνών και των αρχών του Λιβάνου, για την αντιμετώπιση του ζητήματος των προσφύγων· εκφράζει την ανησυχία του για την κλιμάκωση της αντιπροσφυγικής ρητορικής από τα πολιτικά κόμματα και τους υπουργούς του Λιβάνου· καλεί επιτακτικά τον Λίβανο, εάν αναλάβει οποιαδήποτε δράση για τη μετανάστευση, να απόσχει από την απέλαση και την επιβολή μέτρων που εισάγουν διακρίσεις και υποκινούν το μίσος κατά των Σύρων προσφύγων· καλεί, εν προκειμένω, την ΕΕ και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να παρέχουν χρηματοδότηση για την UNRWA και τους Σύρους πρόσφυγες·

14.  εκφράζει τη στήριξή του για το έργο της UNIFIL κατά μήκος των συνόρων Λιβάνου-Ισραήλ, και καταδικάζει απερίφραστα όλες τις επιθέσεις κατά των ειρηνευτικών δυνάμεων των Ηνωμένων Εθνών· ζητεί επειγόντως να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι·

15.  καλεί την ΕΕ να προσθέσει συνολικά τη Χεζμπολάχ και το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης στον κατάλογο απαγορευμένων τρομοκρατικών οργανώσεων·

16.  επικροτεί την υπογραφή της συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ, και προτρέπει τις δύο χώρες να συνεχίσουν τον εποικοδομητικό τους διάλογο·

17.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στον γενικό γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου, στον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ένωσης για τη Μεσόγειο, και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Λιβάνου.

(1) ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 143.
(2) ΕΕ L 143 της 30.5.2006, σ. 2.
(3) ΕΕ L 337 της 21.12.2007, σ. 111.

Τελευταία ενημέρωση: 20 Δεκεμβρίου 2023Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου