Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 3ης Οκτωβρίου 2023 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία της Ένωσης και των κρατών μελών της από τον οικονομικό εξαναγκασμό από τρίτες χώρες (COM(2021)0775 – C9-0458/2021 – 2021/0406(COD))
(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2021)0775),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 207 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9‑0458/2021),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση που ανέλαβε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου με επιστολή της 14ης Ιουνίου 2023 να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A9-0246/2022),
1. εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·
2. εγκρίνει την κοινή δήλωση του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα, η οποία θα δημοσιευτεί στη σειρά C της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
3. λαμβάνει υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα, η οποία θα δημοσιευτεί στη σειρά C της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
4. ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·
5. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 3 Οκτωβρίου 2023 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2023/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία της Ένωσης και των κρατών μελών της από τον οικονομικό εξαναγκασμό από τρίτες χώρες
(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2023/2675.)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΨΗΦΙΣΜΑ
Κοινή Δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τον κανονισμό (ΕΕ) 2023/2675 για την προστασία της Ένωσης και των κρατών μελών της από τον οικονομικό εξαναγκασμό από τρίτες χώρες
Ο οικονομικός εξαναγκασμός μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε τομέα δραστηριοτήτων της Ένωσης ή κράτους μέλους και μπορεί να έχει σύνθετες πολιτικές, οικονομικές και νομικές επιπτώσεις. Ο παρών κανονισμός αποτελεί αναγκαία και αποτελεσματική απάντηση στον οικονομικό εξαναγκασμό και λειτουργεί μέσω της αποτροπής, αλλά μπορεί να οδηγήσει στη λήψη αντιμέτρων, όπου απαιτείται ως έσχατη λύση. Ο παρών κανονισμός δεν έχει προηγούμενο, έχει σχεδιαστεί προσεκτικά και λαμβάνει δεόντως υπόψη τις σημαντικές επιπτώσεις των περιπτώσεων οικονομικού εξαναγκασμού. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός και οι προσεγγίσεις του, ιδίως η ανάθεση εκτελεστικών αρμοδιοτήτων στο Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 4, έχουν αυστηρά ειδικό αντικείμενο και δεν αποτελούν προηγούμενο για άλλους νομοθετικούς φακέλους που βασίζονται στο άρθρο 207 ΣΛΕΕ ή για την υποβολή προτάσεων για τέτοιες πράξεις. Επίσης, οι κανόνες για τη χρήση της διαδικασίας εξέτασης σε σχέση με τα μέτρα αντίδρασης της Ένωσης που συμφωνούνται στην παρούσα πράξη δεν προδικάζουν την έκβαση άλλων εν εξελίξει ή μελλοντικών νομοθετικών διαπραγματεύσεων και δεν πρέπει να θεωρούνται προηγούμενο για άλλους νομοθετικούς φακέλους. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός δεν θεωρείται προηγούμενο για άλλες πράξεις.
Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με τη χρήση της διαδικασίας εξέτασης για τα μέτρα αντίδρασης της Ένωσης δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2023/2675 για την προστασία της Ένωσης και των κρατών μελών της από τον οικονομικό εξαναγκασμό από τρίτες χώρες
Η Επιτροπή δεσμεύεται να συνεργάζεται στενά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ για την εφαρμογή του μηχανισμού της ΕΕ για την αποτροπή μέτρων εξαναγκασμού, σε όλα τα στάδια, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες και τις βέλτιστες πρακτικές. Η Επιτροπή σημειώνει ότι η ενιαία αντίδραση της ΕΕ θα στηρίξει τα βασικά χαρακτηριστικά του μηχανισμού, δηλαδή την αποτροπή και την αποτελεσματικότητα, και θα είναι η καταλληλότερη υπό το πρίσμα του ευαίσθητου χαρακτήρα του μηχανισμού.
Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι, στο πλαίσιο του εν λόγω κανονισμού, είναι εφικτή η εξεύρεση λύσεων που τυγχάνουν της ευρύτερης δυνατής στήριξης, δεδομένης της φύσης και του αντικτύπου της δράσης της Ένωσης δυνάμει του κανονισμού. Η εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού απαιτεί αξιολόγηση πολύπλοκων οικονομικών, πολιτικών και νομικών ζητημάτων, η οποία παρέχει σημαντικό περιθώριο για την επιλογή λύσεων, και ιδίως εκείνων που έχουν την ευρύτερη δυνατή στήριξη από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, κατά την άσκηση των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων της δυνάμει του κανονισμού και σύμφωνα με τους κανόνες και τις γενικές αρχές που έχουν θεσπιστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, και ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011, η Επιτροπή θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην έγκαιρη και αποτελεσματική παροχή ευκαιριών στην επιτροπή των κρατών μελών της ΕΕ να εξετάζει κάθε σχέδιο εκτελεστικής πράξης και να εκφράζει τις απόψεις της πριν από την ψηφοφορία και, ανά πάσα στιγμή, να εργάζεται για την εξεύρεση λύσεων που τυγχάνουν της ευρύτερης δυνατής στήριξης από τα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο της επιτροπής. Με την επιφύλαξη της προστασίας εμπιστευτικών πληροφοριών, η Επιτροπή θέτει αμέσως στη διάθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου την ανάλυση των προβλεπόμενων μέτρων του άρθρου 13 παράγραφος 4, μόλις υποβληθούν στα κράτη μέλη. Η Επιτροπή θα επιστήσει την προσοχή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο όταν τα προβλεπόμενα μέτρα αντίδρασης της Ένωσης σχετίζονται με εκείνα που περιγράφονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4.
Επιπλέον, σε περίπτωση που μια επιτροπή δεν διατυπώσει γνώμη σχετικά με σχέδιο εκτελεστικής πράξης, η Επιτροπή θα λάβει ιδιαιτέρως υπόψη τις απόψεις που εκφράζονται στο πλαίσιο της επιτροπής και θα δώσει προτεραιότητα στην απάντηση στην επιτροπή με τροποποιημένο σχέδιο πράξης, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ευρύτερη δυνατή στήριξη θετικής γνώμης με συναίνεση ή ειδική πλειοψηφία υπέρ του τροποποιημένου σχεδίου πράξης. Σε περίπτωση που είναι αναγκαία η προσφυγή στην επιτροπή προσφυγών, η Επιτροπή θα λαμβάνει ιδιαιτέρως υπόψη τις απόψεις που εκφράζονται στο πλαίσιο της επιτροπής προσφυγών και θα καταβάλλει προσπάθειες για τη θέσπιση μέτρων που βασίζονται στην ευρύτερη δυνατή στήριξη θετικής γνώμης με συναίνεση ή ειδική πλειοψηφία υπέρ της. Σε περίπτωση που η επιτροπή προσφυγών διατυπώσει αρνητική γνώμη σχετικά με σχέδιο εκτελεστικής πράξης, η Επιτροπή θα ενεργήσει κατά τρόπον ώστε να μην αντιστρατεύεται τυχόν δεσπόζουσα θέση εντός της επιτροπής προσφυγών κατά της καταλληλότητας του σχεδίου εκτελεστικής πράξης.