Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2023 σχετικά με το Ουζμπεκιστάν (2022/2195(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 15ης Μαΐου 2019, με τίτλο «ΕΕ και Κεντρική Ασία: Νέες ευκαιρίες για μια ισχυρότερη εταιρική σχέση» (JOIN(2019)0009),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2019, σχετικά με τη νέα στρατηγική για την Κεντρική Ασία,
– έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 19ης Σεπτεμβρίου 2018, με τίτλο «Σύνδεση της Ευρώπης και της Ασίας – Δομικά στοιχεία μιας στρατηγικής της ΕΕ» (JOIN(2018)0031),
– έχοντας υπόψη το μνημόνιο συμφωνίας για τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν, της 24ης Ιανουαρίου 2011, το οποίο ανανεώθηκε τον Φεβρουάριο του 2017,
– έχοντας υπόψη το κοινό πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Ένωσης/Συμβουλίου της Ευρώπης με θέμα «Πρόγραμμα για το κράτος δικαίου στην Κεντρική Ασία» (2020-2023) που υπεγράφη στις 28 Νοεμβρίου 2019,
– έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 1ης Δεκεμβρίου 2021, με τίτλο «Global Gateway» (JOIN(2021)0030),
– έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της 18ης συνόδου των υπουργών Εξωτερικών ΕΕ–Κεντρικής Ασίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2022 στη Σαμαρκάνδη και εστίασε στην εξεύρεση λύσεων σε κοινές προκλήσεις,
– έχοντας υπόψη το κοινό ανακοινωθέν Τύπου των αρχηγών κρατών της Κεντρικής Ασίας και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο εκδόθηκε μετά την πρώτη περιφερειακή συνάντηση υψηλού επιπέδου που πραγματοποιήθηκε στην Αστάνα στις 27 Οκτωβρίου 2022,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), της 4ης Ιουλίου 2022, σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο Ουζμπεκιστάν,
– έχοντας υπόψη το κοινό ανακοινωθέν Τύπου που εξέδωσαν στις 28 Οκτωβρίου 2022 ο Shavkat Mirziyoyev, πρόεδρος της Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν, και ο Charles Michel, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τη σύναψη εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν, αφετέρου(1),
– έχοντας υπόψη την 18η συνεδρίαση της υποεπιτροπής της συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ–Ουζμπεκιστάν για τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, τα ανθρώπινα δικαιώματα και συναφή θέματα, της 29ης Μαρτίου 2022,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην Τασκένδη στις 15 Μαρτίου 2023,
– έχοντας υπόψη τις καταληκτικές παρατηρήσεις της επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών, της 1ης Μαρτίου 2022, την τρίτη περιοδική έκθεση της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, του Φεβρουαρίου του 2022, σχετικά με το Ουζμπεκιστάν, και την πέμπτη περιοδική έκθεση της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, του Σεπτεμβρίου του 2022, σχετικά με το Ουζμπεκιστάν,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού του 1989,
– έχοντας υπόψη τις καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, της 1ης Μαΐου 2020, σχετικά με την πέμπτη περιοδική έκθεση για το Ουζμπεκιστάν όσον αφορά το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, του 1984, κατά των βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για την προαγωγή και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, που δημοσιεύθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022, μετά από επίσημη επίσκεψη στο Ουζμπεκιστάν από τις 29 Νοεμβρίου έως τις 7 Δεκεμβρίου 2021,
– έχοντας υπόψη την εθνική στρατηγική του Ουζμπεκιστάν για την περίοδο 2021-2026 όσον αφορά την αντιμετώπιση του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας,
– έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της αποστολής παρακολούθησης εκλογών του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ODIHR) του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) σχετικά με τις προεδρικές εκλογές της 24ης Οκτωβρίου 2021, η οποία δημοσιεύθηκε στις 22 Απριλίου 2022,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση προκαταρκτικών πορισμάτων και συμπερασμάτων που εξέδωσε η περιορισμένη αποστολή παρατήρησης δημοψηφίσματος του ODIHR του ΟΑΣΕ στη Δημοκρατία του Ουζμπεκιστάν, η οποία δημοσιεύθηκε την 1η Μαΐου 2023,
– έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 26ης Μαρτίου 2019 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας όσον αφορά τη νέα συνολική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Ουζμπεκιστάν(2),
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το Ουζμπεκιστάν,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0227/2023),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν διαδραματίζει καίριο ρόλο στην Κεντρική Ασία, η οποία αποτελεί περιοχή στρατηγικού ενδιαφέροντος για την ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια, τη συνδεσιμότητα, την ενεργειακή διαφοροποίηση, την επίλυση συγκρούσεων και την υπεράσπιση της πολυμερούς και βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματεύσεις για την ενισχυμένη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας (ΕΣΕΣΣ) μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ουζμπεκιστάν, η οποία εκσυγχρονίζει την υφιστάμενη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας που υπεγράφη το 1999, δρομολογήθηκαν επίσημα στις 23 Νοεμβρίου 2018 και ολοκληρώθηκαν με επιτυχία στις 6 Ιουλίου 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται η έγκριση του Κοινοβουλίου για να τεθεί σε ισχύ η ΕΣΕΣΣ·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν καταβάλλει προσπάθειες για την εξισορρόπηση της οικονομικής ανάπτυξης με την προστασία του περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις διατυπωθείσες περιβαλλοντικές ανησυχίες συγκαταλέγονται η υποβάθμιση της γης, η αλάτωση του εδάφους, η μειωμένη ποιότητα των υδάτων και η υδατική διάβρωση·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει διαθέσει 76 εκατομμύρια EUR για τα πρώτα τέσσερα έτη (2021-2024) του επταετούς πολυετούς ενδεικτικού προγράμματος 2021-2027 για το Ουζμπεκιστάν, προορίζονται δε 7 εκατομμύρια EUR επιπλέον για τη στήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κεντρική Ασία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις σοβαρότερες κρίσεις λειψυδρίας παγκοσμίως, η οποία έχει περιορίσει σημαντικά την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) στην περιοχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό έχει μόλις περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού του Ουζμπεκιστάν, η ασφάλεια των υδάτων δε είναι σημαντικά χαμηλότερη στις αγροτικές περιοχές απ’ ό,τι στις αστικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωργία, ιδίως η εντατική βαμβακοβιομηχανία, καταναλώνει περισσότερο από το 90 % των υδάτων του Ουζμπεκιστάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ύδατα που ρέουν στους ποταμούς Syr Darya και Amu Darya, που παρέχουν μεγάλο μέρος της υδροδότησης του Ουζμπεκιστάν, αναμένεται να μειωθούν έως το 2050 κατά 15% το πολύ·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, καθώς και της καταστροφικής γεωργικής πολιτικής της και του μοναδιαίου συστήματος διαχείρισης των υδάτων, η ασφάλεια και η σταθερότητα στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από διενέξεις σε σχέση με τα ύδατα· σημειώνει ότι η κλιματική αλλαγή στην Κεντρική Ασία έχει επηρεάσει τους υδάτινους πόρους, και ότι οι έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν οδηγήσει σε υπερεκμετάλλευση των υδάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλόγιστη κακή διαχείριση των υδάτων και η ρύπανση των κύριων ποταμών για την άρδευση εκτάσεων βαμβακοκαλλιέργειας, που ξεκίνησε από το σοβιετικό καθεστώς και συνεχίστηκε σε μεγάλο βαθμό στη σύγχρονη εποχή, στις έξι χώρες της περιοχής, είχε ως αποτέλεσμα τη σχεδόν πλήρη εξαφάνιση της λίμνης Αράλης και πολλών από τις υπολίμνες της, εξέθεσε δε τον ευάλωτο πληθυσμό της περιοχής σε καταστροφικά υγειονομικά, οικολογικά και κοινωνικά προβλήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συχνές συγκρούσεις σε σχέση με τα ύδατα και η πολιτική αστάθεια έχουν περιορίσει τον ενιαίο σχεδιασμό και την αποδοτική κατανομή των διασυνοριακών ποταμών, με αποτέλεσμα την αναποτελεσματική εκμετάλλευση και χρήση των υδάτινων πόρων στην περιοχή·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει συνεισφέρει πάνω από 5,2 εκατομμύρια EUR στο καταπιστευματικό ταμείο πολλαπλών εταίρων των Ηνωμένων Εθνών για την ανθρώπινη ασφάλεια στην περιοχή της Αράλης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ δεσμεύθηκε να φυτεύσει περισσότερα από 27 000 δένδρα το 2022, σε συντονισμό με τις προσπάθειες της ουζμπεκικής κυβέρνησης να ανακτήσει γη από την έρημο Αραλκούμ·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Δημοκρατία του Καρακαλπακστάν ξέσπασαν διαδηλώσεις την 1η Ιουλίου 2022, μετά τη δημοσίευση των προτεινόμενων τροποποιήσεων του συντάγματος του Ουζμπεκιστάν, οι οποίες θα καταργούσαν το καθεστώς του ως κυρίαρχης δημοκρατίας εντός του Ουζμπεκιστάν και το δικαίωμά του να αποσχιστεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον 21 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πάνω από 270 τραυματίστηκαν, ορισμένοι κρατούμενοι δε ανέφεραν ότι υπέστησαν βασανιστήρια και κακομεταχείριση κατά την επακόλουθη καταστολή από τις αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ομάδες και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανέφεραν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν αδικαιολόγητη φονική βία και άλλες υπερβολικές αντιδράσεις με σκοπό τη διασπορά ειρηνικών κυρίως διαδηλωτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τέθηκαν υπό κράτηση 516 άτομα, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, ορισμένα δε κρατούντο incommunicado για εβδομάδες μετά τις διαδηλώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι 22 άτομα καταδικάστηκαν στις 13 Ιανουαρίου 2023 για τη συμμετοχή τους στις ταραχές, και ότι ο Dauletmurat Tajimuratov, δικηγόρος που κατηγορείται ότι ηγήθηκε των ταραχών, καταδικάστηκε σε 16ετή φυλάκιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Μαρτίου 2023, η δεύτερη δίκη κατά 39 ακόμη ατόμων που κατηγορούνται για συμμετοχή στις διαδηλώσεις πήρε τέλος με την επιβολή μακροχρόνιων ποινών φυλάκισης έως και 11 ετών·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ουζμπεκική κυβέρνηση ισχυρίζεται δημοσίως ότι υπάρχουν περισσότερες από 10 000 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) που δραστηριοποιούνται σήμερα στο Ουζμπεκιστάν, ενώ —σύμφωνα με ομάδες για τα δικαιώματα των πολιτών— οι περισσότερες από τις οργανώσεις αυτές είναι στην πραγματικότητα μη κυβερνητικές οργανώσεις που διαμορφώνονται από την κυβέρνηση·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προέδρου Shavkat Mirziyoyev οδήγησαν τη χώρα σε σταδιακή βελτίωση, αλλά πρέπει ακόμα να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες, ιδίως η υποσχεθείσα αναθεώρηση του ποινικού κώδικα και η θέσπιση νέου κώδικα για τις μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν χαρακτηρίστηκε «μη ελεύθερο» στους καταλόγους «Freedom in the World» [Ελευθερία στον κόσμο] του 2023 και «Freedom on the Net» [Ελευθερία στο διαδίκτυο] του 2022 της ΜΚΟ Freedom House και κατέλαβε την 137η θέση —από 180 χώρες— στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου του 2023 των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, σε σύγκριση με την 133η θέση το 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν κατατάσσεται στην 126η θέση, από 180 χώρες, στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς για το 2022 της Διεθνούς Διαφάνειας·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΟΑΣΕ δήλωσε πως οι προεδρικές εκλογές του 2021 στερούνταν πραγματικό ανταγωνισμό και ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των υποψηφίων και με τους πολίτες, διαπίστωσε δε σημαντικές διαδικαστικές παρατυπίες·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ανώτατη Συνέλευση όρισε την 30ή Απριλίου 2023 ως ημερομηνία για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, μετά την αναβολή του λόγω της κρίσης του 2022 στο Καρακαλπακστάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τροπολογίες που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο του δημοψηφίσματος επηρεάζουν περίπου τα δύο τρίτα του συντάγματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις τροπολογίες περιλαμβάνεται διάταξη που επιτρέπει στον πρόεδρο να συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά του για δύο ακόμη επταετείς θητείες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή, η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ήταν 84,5 %, το 90,2 % δε των ψήφων ήταν υπέρ του νέου συντάγματος·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα προκαταρκτικά πορίσματα και συμπεράσματά της, η περιορισμένη αποστολή παρατήρησης δημοψηφίσματος του ODIHR του ΟΑΣΕ παρατήρησε ότι «το δημοψήφισμα εισήχθηκε ως προέκταση των ευρύτερων μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν τα τελευταία έτη, αλλά διενεργήθηκε σε περιβάλλον όπου δεν υφίσταται πραγματικός πολιτικός πλουραλισμός και ανταγωνισμός» και ότι υπήρχε «ανάγκη να ενθαρρυνθούν περαιτέρω εναλλακτικές απόψεις και να παρασχεθούν ευκαιρίες για μια ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών και την τήρηση των θεμελιωδών ελευθεριών, οι οποίες εξακολουθούν να περιορίζονται»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη δήλωση προκαταρκτικών πορισμάτων και συμπερασμάτων του ODIHR του ΟΑΣΕ, «οι παρατηρητές διαπίστωσαν εκτεταμένη κατάχρηση διοικητικών πόρων»·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, υπό το φως της αυξανόμενης κινεζικής επιρροής στην περιοχή, το Ουζμπεκιστάν και η Κίνα διευρύνουν την οικονομική συνεργασία τους τα τελευταία έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σιδηροδρομικό έργο Κίνας–Κιργιζίας–Ουζμπεκιστάν θα καταστήσει το Ουζμπεκιστάν πύλη προς τη Νότια Ασία και θα συνδέσει τις δύο περιοχές, παρακάμπτοντας το ευρισκόμενο υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν Αφγανιστάν, αλλά θα αποτελέσει επίσης βασικό μέρος της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη – Ένας Δρόμος»·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να καταγγέλλονται σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ουζμπεκιστάν, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων βασανιστηρίων ή σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής τιμωρίας, παρά το γεγονός ότι η πρακτική απαγορεύεται δια νόμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν διατυπωθεί και άλλες ανησυχίες σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, και δη τις αυθαίρετες συλλήψεις ή κρατήσεις, τη σύλληψη και φυλάκιση πολιτικών κρατουμένων, τα προβλήματα όσον αφορά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, τη διαφθορά και τον περιορισμό της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, των μέσων ενημέρωσης και του λόγου, μεταξύ άλλων στο διαδίκτυο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δυσφήμιση και η προσβολή, συμπεριλαμβανομένης της προσβολής του προέδρου, εξακολουθούν να συνιστούν ποινικά αδικήματα, παρά τη δέσμευση του προέδρου Mirziyoyev, το 2020, να αποποινικοποιήσει αμφότερα τα αδικήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ιστολόγος Sobirjon Babaniyazov καταδικάστηκε σε τριετή φυλάκιση για προσβολή του προέδρου στο διαδίκτυο·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν έχει αυξήσει τις φυλακίσεις δημοσιογράφων και ιστολόγων τα τελευταία έτη, συμπεριλαμβανομένου του Otabek Sattoriy, ανεξάρτητου ιστολόγου, ερευνητή δημοσιογράφου και ακτιβιστή που εκτίει ποινή φυλάκισης έξι ετών και έξι μηνών για τα ρεπορτάζ του σχετικά με τη διαφθορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Νοέμβριο του 2022, η Ομάδα Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για τις Αυθαίρετες Κρατήσεις διαπίστωσε ότι η κράτηση του Sattoriy παραβιάζει το διεθνές δίκαιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλοι δημοσιογράφοι και ιστολόγοι που καταδικάστηκαν για τα ρεπορτάζ ή την έκφρασή τους περιλαμβάνουν τον Miraziz Bazarov, ιστολόγο που τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό τον Απρίλιο του 2021 και καταδικάστηκε σε τρία έτη περιορισμένης ελευθερίας με την κατηγορία της συκοφαντικής δυσφήμισης επειδή ασκούσε το δικαίωμά του στην ελευθερία της έκφρασης, τον Fazilkhoja Arifkhojayev, ιστολόγο που συνελήφθη τον Ιούνιο του 2021 και του επεβλήθη ποινή επτά ετών και έξι μηνών επειδή αναδημοσίευε και σχολίαζε αναρτήσεις σχετικά με θρησκευτικά θέματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και τη Lolagul Kallykhanova, ιδρύτρια του Makan.uz, η οποία συνελήφθη τον Ιούλιο του 2022 και καταδικάστηκε σε οκτώ έτη περιορισμένης ελευθερίας για εικαζόμενη συμμετοχή της στις διαδηλώσεις του Καρακαλπακστάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Valijon Kalonov, επικριτής της κυβέρνησης ο οποίος ζήτησε μποϊκοτάζ στις προεδρικές εκλογές του 2021, κρατείται σε ψυχιατρική κλινική στην περιοχή της Σαμαρκάνδης, αφότου εκδόθηκε δικαστική απόφαση να υποβληθεί σε υποχρεωτική ψυχιατρική θεραπεία·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Μάρτιο του 2020, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, η οποία παρακολουθεί τη συμμόρφωση με το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, εξέφρασε την ανησυχία της για τις «συνεχιζόμενες αναφορές βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανομένων της σεξουαλικής βίας και του βιασμού, από σωφρονιστικούς υπαλλήλους και προσωπικό επιβολής του νόμου κατά ατόμων που στερούνται την ελευθερία τους, συμπεριλαμβανομένων ατόμων που κρατούνται με εμφανώς πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες»·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Ιανουάριο του 2020, η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων ανέφερε ότι «τα βασανιστήρια και η κακομεταχείριση εξακολουθούν να διαπράττονται συστηματικά από ανακριτικούς και σωφρονιστικούς υπαλλήλους, με την υποκίνηση και συναίνεση του κράτους, κυρίως με σκοπό την εξαγωγή ομολογιών ή πληροφοριών που θα χρησιμοποιηθούν σε ποινικές διαδικασίες»· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποσχέσεις του προέδρου Mirziyoyev να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια των βασανιστηρίων υπό συνθήκες κράτησης οδήγησαν στην έγκριση ορισμένων θετικών μέτρων, όπως νομοθεσία σύμφωνα με την οποία τα αποδεικτικά στοιχεία που λαμβάνονται με βασανιστήρια δεν γίνονται δεκτά στο δικαστήριο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω νομικές εγγυήσεις δεν εφαρμόζονται με συνέπεια, και ότι οι περιπτώσεις βασανιστηρίων συνήθως δεν διερευνώνται δεόντως από τις αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρατούμενοι συχνά δεν υποβάλλουν καταγγελίες από φόβο αντιποίνων·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μουσουλμάνοι οι οποίοι ασκούν την πίστη τους εκτός κρατικού ελέγχου εξακολουθούν να στοχοποιούνται από τις αρχές με αναληθείς ποινικές κατηγορίες που σχετίζονται με θρησκευτικό εξτρεμισμό· σημειώνει, για παράδειγμα, ότι ο Bobirjon Tukhtamurodov καταδικάστηκε σε φυλάκιση άνω των πέντε ετών για συμμετοχή σε απαγορευμένη θρησκευτική οργάνωση, άλλοι μουσουλμάνοι δε, συμπεριλαμβανομένων των Oybek Khamidov, Khasan Abdirakhimov και Alimardon Sultonov, φυλακίστηκαν για εγκληματικές κατηγορίες που σχετίζονται με εξτρεμισμό·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η επανόρθωση παλαιών αδικιών κατά ατόμων στο Ουζμπεκιστάν που φυλακίστηκαν παράνομα και κατά παραβίαση των δικαιωμάτων τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ το Ουζμπεκιστάν απελευθέρωσε δεκάδες πρώην κρατουμένους συνείδησης τα τελευταία έτη, οι αρχές δεν έχουν λάβει μέτρα για την επανένταξη των ατόμων αυτών, τα οποία παραμένουν καταδικασμένα για εγκλήματα βάσει του νόμου, ή για την αποκατάσταση της βλάβης που υπέστησαν από τη μακροχρόνια κράτηση, τα βασανιστήρια και την κακοποίηση που βίωσαν πολλοί, την απομόνωση από την οικογένεια και τους φίλους τους, και την απώλεια της εργασίας τους, μεταξύ άλλων επιπτώσεων·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν ενέκρινε εθνική στρατηγική τον Ιούλιο του 2021 για την αντιμετώπιση του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας για την περίοδο 2021-2026· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεδηλωμένος στόχος της στρατηγικής είναι η επιδίωξη μιας αποτελεσματικής και συντονισμένης κρατικής πολιτικής για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας και την κατοχύρωση της εθνικής ασφάλειας και των δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν ενέτεινε τις ανησυχίες του Ουζμπεκιστάν σχετικά με τη δυνητική διάχυση της τρομοκρατίας από το Αφγανιστάν στους γείτονές του στην Κεντρική Ασία, ιδίως από το Ισλαμικό Κράτος της Επαρχίας Χορασάν, καθώς και την Ένωση της Ισλαμικής Τζιχάντ, το Ισλαμικό Κίνημα του Ουζμπεκιστάν, και τα κινήματα Katibat Imam al-Bukhari και Jamaat Ansarullah· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν εξακολουθεί να συμμετέχει ενεργά στη διπλωματική πλατφόρμα C5+1 και στη σχετική συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ουζμπεκικού ινστιτούτου ερευνών για την οικογένεια και τις γυναίκες, μία στις τρεις γυναίκες έχει υποστεί κακοποίηση από τον σύζυγό της και μία στις τέσσερις από τη πεθερά της· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 7 % των υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας φθάνει στα δικαστήρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περισσότερα θύματα ενδοοικογενειακής βίας δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε νομική υποστήριξη, καθώς εξαρτώνται οικονομικά από τους συζύγους τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας υποφέρουν επίσης επειδή είναι αναποτελεσματική η βοήθεια έκτακτης ανάγκης, δεν επαρκούν ο αριθμός καταφυγίων και η χρηματοδότηση για ανοικτές τηλεφωνικές γραμμές, και υπάρχει έλλειψη καταρτισμένων κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γυναικοκτονία από συζύγους ή άλλους συγγενείς αποτελεί κοινό αποτέλεσμα της ατιμωρησίας για ενδοοικογενειακή βία, αν και δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γάμοι παιδιών εξακολουθούν να είναι διαδεδομένοι σε ορισμένες αγροτικές περιοχές του Ουζμπεκιστάν και παρεμποδίζουν τα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα, περιορίζοντας τις ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 120 του ποινικού κώδικα του Ουζμπεκιστάν, η συναινετική ομοφυλοφιλική συμπεριφορά μεταξύ ανδρών συνιστά ποινικό αδίκημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως τριών ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νόμος αυτός όχι μόνο παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ανδρών, αλλά επίσης περιθωριοποιεί περαιτέρω την ευρύτερη κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, δημιουργώντας ένα εχθρικό περιβάλλον που εισάγει διακρίσεις, παρεμποδίζοντας την ικανότητά τους να έχουν πρόσβαση σε βασικά δικαιώματα και υπηρεσίες και καθιστώντας δύσκολο να ζουν με ελεύθερο και ανοικτό τρόπο·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν αντιμετώπισε σοβαρές και πρωτοφανείς ενεργειακές ελλείψεις τον χειμώνα του 2022-2023, οι οποίες άφησαν μεγάλα τμήματα της χώρας χωρίς θέρμανση και ηλεκτρική ενέργεια και συνέβαλαν στη μείωση της εμπιστοσύνης του κοινού στη διοίκηση του κράτους·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου επισκέφθηκε το Ουζμπεκιστάν στις 23 και 24 Φεβρουαρίου 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αντιπροσωπεία του στις Επιτροπές Κοινοβουλευτικής Συνεργασίας ΕΕ–Καζακστάν, ΕΕ–Κιργιζίας, ΕΕ–Ουζμπεκιστάν και ΕΕ–Τατζικιστάν και για τις σχέσεις με το Τουρκμενιστάν και τη Μογγολία επισκέπτεται τακτικά το Ουζμπεκιστάν·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν αποσύρθηκε από την υπό ρωσική ηγεσία οργάνωση του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας το 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι αφότου η Ρωσία ξεκίνησε τον απρόκλητο, αδικαιολόγητο και παράνομο επιθετικό πόλεμό της κατά της Ουκρανίας, το Ουζμπεκιστάν έχει υιοθετήσει ουδέτερη στάση ζητώντας την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Μαρτίου 2022, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ουζμπεκιστάν Abdulaziz Kamilov δήλωσε ότι το Ουζμπεκιστάν δεν θα αναγνωρίσει ως κράτη τα αποσχισμένα Ντονέτσκ και Λουχάνσκ στην Ουκρανία·
Σχέσεις ΕΕ–Ουζμπεκιστάν
1. επικροτεί την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την ΕΣΕΣΣ ΕΕ–Ουζμπεκιστάν, η οποία διαμορφώνει ένα νέο, σύγχρονο και φιλόδοξο πλαίσιο για την εμβάθυνση των διμερών σχέσεων· επαναλαμβάνει ότι η συμφωνία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις κοινές αξίες, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, καθώς και στη βιώσιμη ανάπτυξη· σημειώνει ότι θέτει επίσης τις βάσεις για ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφαλείας, μεταξύ άλλων σε θέματα όπως η περιφερειακή σταθερότητα, η ψηφιακή συνδεσιμότητα, η διεθνής συνεργασία και η πρόληψη των συγκρούσεων· υπογραμμίζει τη σημασία της αυξημένης συνεργασίας ΕΕ–Ουζμπεκιστάν, ιδίως υπό το φως των πρόσφατων γεωπολιτικών γεγονότων, όπως ο παράνομος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·
2. ζητεί να ολοκληρωθούν ταχέως οι αναγκαίες νομικές και τεχνικές διαδικασίες και να υπογραφεί η ΕΣΕΣΣ, ώστε να είναι σε θέση το Κοινοβούλιο να ασκήσει τα προνόμιά του όσον αφορά την κύρωση της συμφωνίας· υπογραμμίζει τη σημασία της στενής συμμετοχής του Κοινοβουλίου στην παρακολούθηση της εφαρμογής όλων των μερών της ΕΣΕΣΣ μόλις τεθεί σε ισχύ·
3. σημειώνει τις φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζονται στο πλαίσιο της αναπτυξιακής στρατηγικής του Νέου Ουζμπεκιστάν για την περίοδο 2022-2026, η οποία αποσκοπεί στην επίτευξη πραγματικής αλλαγής όσον αφορά την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, την αποδοτική διοίκηση, ένα πιο ανεξάρτητο δικαστικό σύστημα, και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών· επικροτεί τα μέτρα για τη βελτίωση του συστήματος καταπολέμησης της διαφθοράς, και καλεί τις αρχές να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους εν προκειμένω, λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα του δεύτερου διεθνούς φόρουμ της Τασκένδης για την καταπολέμηση της διαφθοράς· ζητεί να συμπεριληφθούν, στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, εγγυήσεις για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία του Τύπου, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε ελεύθερο και ανοικτό διαδίκτυο και μέσα ενημέρωσης· τονίζει ότι η συνταγματική μεταρρύθμιση αποτελεί ευκαιρία για την ενίσχυση του κράτους δικαίου και τη δημιουργία στέρεης νομικής βάσης για τις μεταρρυθμίσεις· καλεί τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να συνεχίσουν τη διαδικασία αυτή σε διαβούλευση με τους πολίτες, την κοινωνία των πολιτών και τους συμφεροντούχους, συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, με βάση τους διεθνείς κανόνες και τις βέλτιστες πρακτικές·
4. σημειώνει τα αποτελέσματα του συνταγματικού δημοψηφίσματος που διεξήχθη στο Ουζμπεκιστάν στις 30 Απριλίου 2023, με το οποίο εγκρίθηκε το νέο σύνταγμα που αποσκοπεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στο νομικό πλαίσιο της χώρας· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για τις διατάξεις που επιτρέπουν στον πρόεδρο να παρατείνει τη διάρκεια της θητείας του· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η κυβέρνηση άλλαξε τα όρια της θητείας με αδιαφανή και μη δημοκρατικό τρόπο, και καλεί επιτακτικά την κυβέρνηση να ακολουθήσει τις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία εκδημοκρατισμού του Ουζμπεκιστάν·
5. επικροτεί το γεγονός ότι το ODIHR του ΟΑΣΕ ανέπτυξε περιορισμένη αποστολή παρατήρησης δημοψηφίσματος στις 28 Μαρτίου 2023, προκειμένου να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίον διεξήχθη το δημοψήφισμα· καλεί τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να λάβουν προσεκτικά υπόψη τα πορίσματα και συμπεράσματα της περιορισμένης αποστολής παρατήρησης δημοψηφίσματος και να εφαρμόσουν τις συστάσεις της τελικής έκθεσης της αποστολής παρατήρησης εκλογών του ODIHR για το 2021, μεταξύ άλλων να αναθεωρήσουν τις νομοθετικές και διοικητικές απαιτήσεις για την καταχώριση των πολιτικών κομμάτων και να θεσπίσουν σαφή διαχωρισμό μεταξύ κράτους και κόμματος, όπως και αποτελεσματικές κυρώσεις κατά της κατάχρησης διοικητικών πόρων· καλεί τις αρχές να μεταρρυθμίσουν περαιτέρω το εκλογικό νομικό πλαίσιο, προκειμένου να καταστεί δυνατή η συμμετοχή όλων των δημοκρατικών υποψηφίων στις μελλοντικές εκλογές και να διαμορφωθεί ένα πραγματικά πλουραλιστικό πολιτικό περιβάλλον·
Περιφερειακή συνεργασία, διεθνείς σχέσεις και παγκόσμιες προκλήσεις
6. θεωρεί ότι η Κεντρική Ασία αποτελεί περιοχή στρατηγικού ενδιαφέροντος για την ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια, τη συνδεσιμότητα, την ενεργειακή διαφοροποίηση, την επίλυση συγκρούσεων και την υπεράσπιση της πολυμερούς και βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης· σημειώνει ότι το Ουζμπεκιστάν βρίσκεται στη μοναδική θέση να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη της περιφερειακής συνεργασίας που θα βοηθήσει την Κεντρική Ασία να καταστεί ένας πιο ανθεκτικός, ευημερών και στενότερα διασυνδεδεμένος οικονομικός και πολιτικός χώρος· επικροτεί τη δέσμευση του Ουζμπεκιστάν στην πλατφόρμα C5+1· προτρέπει την ΕΕ να εντείνει τη συνεργασία της στους τομείς της πολιτικής, της οικονομίας και της ασφάλειας με την Κεντρική Ασία, ανάλογα με τη γεωστρατηγική σημασία της περιοχής και τηρώντας τις αξίες της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου που στηρίζουν την εξωτερική δράση της ΕΕ·
7. υπογραμμίζει τις υψηλές δυνατότητες της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας για τη βιώσιμη και ψηφιακή συνδεσιμότητα, ιδίως μέσω της οικείας πρωτοβουλίας Global Gateway όσον αφορά την ενέργεια, τα ύδατα και την ασφάλεια, αλλά και μέσω μιας πολύπλευρης προσέγγισης για τη διαφοροποίηση των εμπορικών οδών και την προώθηση μεγαλύτερων ιδιωτικών επενδύσεων, τη βελτίωση της συνεργασίας στους τομείς της επιστήμης και τεχνολογίας, της υγειονομικής περίθαλψης, της βιομηχανικής παραγωγής και της οικοδόμησης ικανοτήτων, την παροχή επαγγελματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης, και την προώθηση των διαπροσωπικών επαφών· υπογραμμίζει εν προκειμένω τη σημασία των προγραμμάτων συνεργασίας και διαλόγου της ΕΕ, όπως η διαχείριση των συνόρων στην Κεντρική Ασία, το πρόγραμμα δράσης κατά των ναρκωτικών στην Κεντρική Ασία, και η επιβολή του νόμου στην Κεντρική Ασία, τα οποία είναι καθοριστικής σημασίας για τη συνεργασία σε αυτούς τους τομείς πολιτικής·
8. θεωρεί ότι η στρατηγική της ΕΕ για την Κεντρική Ασία του 2019 πρέπει να επικαιροποιηθεί περαιτέρω, προκειμένου να αντικατοπτρίζει τις συνέπειες πολυάριθμων πρόσφατων γεωπολιτικών κρίσεων, συμπεριλαμβανομένου του παράνομου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, της κατάληψης του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν, των παγκόσμιων φιλοδοξιών της Κίνας, και των πολιτικών μεταβολών στις γειτονικές χώρες·
9. αναγνωρίζει ότι ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι επιπτώσεις του συνεπάγονται προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες για το Ουζμπεκιστάν και άλλα κράτη της Κεντρικής Ασίας, τα οποία διατηρούν παραδοσιακά στενές σχέσεις με τη Ρωσία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Ουζμπεκιστάν δεν έχει καταδικάσει τη στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και προτρέπει τις αρχές να το πράξουν σαφώς ευθυγραμμιζόμενες με τη διεθνή κοινότητα· επικροτεί τη δήλωση του πρώην υπουργού Εξωτερικών Kamilov, της 17ης Μαρτίου 2022, με την οποία ζήτησε τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών στην Ουκρανία αναγνωρίζοντας την ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας· σημειώνει ταυτόχρονα ότι οι ουζμπεκικές αρχές δεν έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των αποκαλούμενων δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι το Ουζμπεκιστάν απείχε από τις ψηφοφορίες επί των ψηφισμάτων της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για την Ουκρανία, ιδίως εκείνων της 2ας Μαρτίου 2022, της 24ης Μαρτίου 2022 και της 23ης Φεβρουαρίου 2023 που απαιτούν τον τερματισμό της ρωσικής επίθεσης και την άμεση αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από την Ουκρανία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Ουζμπεκιστάν αντιτάχθηκε στην αποπομπή της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στις 7 Απριλίου 2022· εκφράζει τη λύπη του για την εμφάνιση του προέδρου του Ουζμπεκιστάν στη νικητήρια παρέλαση της 9ης Μαΐου 2023 στη Μόσχα·
10. σημειώνει τη δέσμευση της πολιτικής ηγεσίας του Ουζμπεκιστάν να μην επιτρέψει την καταστρατήγηση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία και τη Λευκορωσία, και εκφράζει την ελπίδα ότι θα τηρήσει τη δέσμευση αυτή· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η 11η δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας θέτει επί τάπητος την καταστρατήγηση των κυρώσεων μέσω της Κεντρικής Ασίας, καθώς η απότομη αύξηση του εμπορίου μεταξύ των χωρών της περιοχής αυτής και της Ρωσικής Ομοσπονδίας από πέρυσι υποδεικνύει ότι θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο μεταφόρτωσης, προς τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, αγαθών και τεχνολογιών που υπόκεινται σε κυρώσεις· καλεί την ΕΕ να συνεργαστεί στενά με τις αρχές επί του θέματος αυτού·
11. επικροτεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση και ο λαός του Ουζμπεκιστάν έχουν εντείνει την παροχή επισιτιστικής και ιατρικής βοήθειας στην Ουκρανία, και τους καλεί να συνεχίσουν να παρέχουν βοήθεια στην Ουκρανία έναντι του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας· επικροτεί, υπό το φως της επιστράτευσης και της καταστολής των θεμελιωδών ελευθεριών στη Ρωσία, τον θετικό ρόλο που διαδραμάτισε το Ουζμπεκιστάν υποδεχόμενο μεγάλο αριθμό Ρώσων πολιτών που εγκαταλείπουν τη Ρωσία για διάφορους πολιτικούς λόγους· επικροτεί τη δήλωση που εξέδωσε η Πρεσβεία του Ουζμπεκιστάν στη Μόσχα —ως απάντηση στις εκκλήσεις προς ορισμένους Ουζμπέκους πολίτες οι οποίοι διαμένουν στη Ρωσία να συμμετάσχουν στη συνεχιζόμενη, απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία— ότι κάθε μορφή συμμετοχής σε στρατιωτικές δραστηριότητες στο έδαφος ξένων χωρών θεωρείται μισθοφορική δραστηριότητα·
12. αναγνωρίζει τις αρχές της εξωτερικής πολιτικής του Ουζμπεκιστάν να αποφεύγει στρατιωτικές συμμαχίες, να αρνείται την ανάπτυξη στρατευμάτων πέραν των εθνικών εδαφών του ή τη φιλοξενία ξένων στρατιωτικών βάσεων, και να μην παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις ξένων χωρών· επαινεί τον ρόλο του Ουζμπεκιστάν σε πολυμερείς πλατφόρμες, συμπεριλαμβανομένων των σημαντικών πρωτοβουλιών του στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και άλλων διεθνών οργανισμών για την αντιμετώπιση σύγχρονων περιφερειακών και παγκόσμιων ζητημάτων·
13. επικροτεί την εθνική στρατηγική του Ουζμπεκιστάν για την περίοδο 2021-2026 που αποσκοπεί στην καταπολέμηση του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας, και καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν το ενδεχόμενο στενότερης συνεργασίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ειδικότερα για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει διάχυση της τρομοκρατίας από το Αφγανιστάν στην ευρύτερη περιοχή·
14. αναγνωρίζει ότι υπάρχουν σοβαρές προκλήσεις για την περιφερειακή δραστηριοποίηση στο τρέχον γεωπολιτικό κλίμα και περιβάλλον ασφάλειας, ιδίως με την παγκόσμια μη αναγνώριση της κυβέρνησης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και τον αντίκτυπο των διεθνών κυρώσεων στα οικονομικά σχέδια και τις πρωτοβουλίες συνδεσιμότητας·
15. σημειώνει τις μακροχρόνιες και στενές σχέσεις του Ουζμπεκιστάν με το Αφγανιστάν, οι οποίες συνεχίστηκαν μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν· επαινεί τις προσπάθειές του να μετριάσει τη σοβαρή ανθρωπιστική κρίση στη χώρα με την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και ανθρωπιστικής βοήθειας, ιδίως σε γυναίκες και κορίτσια από το Αφγανιστάν, και με τη δημιουργία, στο Termez κοντά στα σύνορα Ουζμπεκιστάν–Αφγανιστάν, του περιφερειακού κόμβου ανθρωπιστικής υποστήριξης του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες τον Οκτώβριο του 2021·
16. καλεί το Ουζμπεκιστάν να χρησιμοποιήσει τις επαφές του με τους Ταλιμπάν με εποικοδομητικό τρόπο για να επιμείνει στον σεβασμό των δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας των γυναικών και κοριτσιών και, γενικότερα, να ζητήσει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Αφγανών, συμπεριλαμβανομένων των μειονοτήτων και των ατόμων με αναπηρία, που αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για καλύτερο διεθνή διάλογο με το Αφγανιστάν, μεταξύ άλλων μέσω της συνδεσιμότητας για τη στήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποτρέποντας τις επιπτώσεις της περιφερειακής ριζοσπαστικοποίησης και της προκαλούμενης από συγκρούσεις μετανάστευσης· επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει απερίφραστα τις αποφάσεις των Ταλιμπάν να αποκλείσουν τις γυναίκες και τα κορίτσια από τη φοίτηση στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση και να απαγορεύσουν την απασχόληση γυναικών σε ΜΚΟ και στον ΟΗΕ· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι τα άτομα με αναπηρία εξακολουθούν να βρίσκονται αντιμέτωπα με διακρίσεις, περιορισμένες υπηρεσίες και έλλειψη νομοθετικού ή θεσμικού πλαισίου που να διασφαλίζει τα θεμελιώδη δικαιώματά τους στο Αφγανιστάν·
17. επαινεί το Ουζμπεκιστάν για τη φιλοξενία προσφύγων από το Αφγανιστάν και για τις ετήσιες διεθνείς συναντήσεις όσον αφορά το Αφγανιστάν από το 2019, στις οποίες συμμετέχει ευρύ φάσμα παραγόντων και οι οποίες αποτελούν φόρουμ για εποικοδομητικές συζητήσεις σχετικά με την περιφερειακή σταθερότητα· σημειώνει, ωστόσο, ότι το Ουζμπεκιστάν δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, του 1951, γεγονός που δημιουργεί δυσκολίες όσον αφορά την εξεύρεση μακροπρόθεσμης λύσης για τους Αφγανούς στο Ουζμπεκιστάν· καλεί επιτακτικά την ουζμπεκική κυβέρνηση να υπογράψει και να κυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, του 1951, και να επιτρέψει σε περισσότερους Αφγανούς πρόσφυγες να αναζητήσουν καταφύγιο ή να διέλθουν από τη χώρα·
18. επικροτεί τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του Ουζμπεκιστάν για την παροχή στήριξης, στα παιδιά, τους νέους και τις οικογένειες που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν, μέσω της UNICEF, μεταξύ άλλων με την παροχή εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς, κοινωνικών υπηρεσιών και νομικής βοήθειας· καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να συνεργαστούν με το Ουζμπεκιστάν για την παροχή βοήθειας σε γυναίκες που προσπαθούν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν·
19. επικροτεί την ιστορική συμφωνία, της 27ης Ιανουαρίου 2023, μεταξύ Ουζμπεκιστάν και Κιργιζίας σχετικά με την οριοθέτηση των συνόρων που μοιράζονται οι δύο χώρες, η οποία διευθετεί τα ζητήματα που εκκρεμούν μεταξύ των δύο πλευρών και ολοκληρώνει μια διαδικασία που διήρκεσε τρεις δεκαετίες· επικροτεί επίσης την υπογραφή της δήλωσης συνολικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών· επικροτεί το γεγονός ότι οι συμφωνίες αυτές θα συμβάλουν επίσης στην εμβάθυνση των περαιτέρω διμερών σχέσεων και της συνεργασίας, μεταξύ άλλων στους τομείς του εμπορίου και της ενέργειας· επικροτεί εξίσου τη συμφωνία της 22ας Δεκεμβρίου 2022 μεταξύ Ουζμπεκιστάν και Καζακστάν σχετικά με την οριοθέτηση των κρατικών συνόρων Καζακστάν–Ουζμπεκιστάν, η οποία είναι το αποτέλεσμα 19 ετών διαπραγματεύσεων· επαινεί το Ουζμπεκιστάν καθώς είναι σε θέση να επιλύσει πολύπλοκα ζητήματα όσον αφορά τη χρήση των υδάτων, την οριοθέτηση και τις συνοριακές διαφορές με τους γείτονές του, όπως το Τατζικιστάν· αναγνωρίζει τον καθοριστικό ρόλο του Ουζμπεκιστάν στην προώθηση στενότερων δεσμών με γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Καζακστάν, μέσω σειράς έργων συνδεσιμότητας· τονίζει τη σημασία της περιφερειακής σταθερότητας, και καλεί όλα τα μέρη να συμμετάσχουν σε εποικοδομητικό διάλογο για την επίλυση δυνητικών συγκρούσεων με ειρηνικό και διπλωματικό τρόπο·
20. επικροτεί την έγκριση, από την ουζμπεκική κυβέρνηση, της αναπτυξιακής στρατηγικής στον τομέα των υδάτων για την περίοδο 2020-2030 και τις προσπάθειές της να κινητοποιήσει διεθνή στήριξη για την αντιμετώπιση των συνεπειών που έχουν η αποξήρανση και αλάτωση της Αράλης και η κατάρρευση ολόκληρου του οικοσυστήματός της· ενθαρρύνει την περαιτέρω περιφερειακή και παγκόσμια συνεργασία για την εξεύρεση δυνητικών λύσεων, όπως η πρόσφατα ανακοινωθείσα Πολιτιστική Σύνοδος Αράλης, η οποία θα φέρει σε επαφή την τοπική και διεθνή κοινότητα και θα προωθήσει τη βιώσιμη γεωργία· επικροτεί το γεγονός ότι η ΕΕ και άλλοι οργανισμοί συμμετέχουν στη βελτίωση της περιβαλλοντικής και κοινωνικοοικονομικής κατάστασης στην περιοχή της Αράλης·
21. επικροτεί τον αυξανόμενο ρόλο του Ουζμπεκιστάν στην περιφερειακή διπλωματία στον τομέα των υδάτων, και καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να βοηθήσουν το Ουζμπεκιστάν στη συνεργασία του με τις γειτονικές του χώρες, ιδίως με το Καζακστάν και την Κιργιζία, καθώς και να παράσχουν στο Ουζμπεκιστάν και τους σχετικούς γείτονές του την τεχνική και οικονομική βοήθεια που απαιτείται για την αποκατάσταση των διαλυμένων οικοσυστημάτων της Αράλης και της λεκάνης απορροής της, αυξάνοντας τη ροή των υδάτων προκειμένου να μειωθεί η αλατότητα, να βελτιωθούν τα αρδευτικά κανάλια και να διευκολυνθεί η εισαγωγή καλλιεργειών που απαιτούν λιγότερο νερό και λιγότερα τοξικά προϊόντα, μεταξύ άλλων μέτρων· τονίζει τη σημασία να βελτιωθούν οι περιφερειακές σχέσεις όσον αφορά τα ύδατα, καθώς, σύμφωνα με έρευνες, η κρίση των υδάτων στην Κεντρική Ασία δεν οφείλεται στην έλλειψη συνολικών υδάτινων πόρων, αλλά στις πρακτικές κατανομής των υδάτων· επισημαίνει ότι η επίλυση των συγκρούσεων, μεταξύ άλλων όσον αφορά την κατανομή των υδάτων, είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη μακροπρόθεσμης περιφερειακής σταθερότητας και των ΣΒΑ·
Ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες, κράτος δικαίου και κοινωνία των πολιτών
22. καταδικάζει την καταστολή και τη βία κατά του λαού του Καρακαλπακστάν, και εκφράζει τη λύπη του για την απώλεια ανθρώπινων ζωών κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στη Δημοκρατία του Καρακαπαλκστάν την 1η και 2α Ιουλίου 2022· καλεί επιτακτικά τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να μην χρησιμοποιούν δυσανάλογη βία κατά ειρηνικών διαδηλωτών και να κινήσουν μια πραγματικά ανεξάρτητη, αμερόληπτη και αποτελεσματική διερεύνηση των γεγονότων, συμπεριλαμβανομένων των θανάτων και σοβαρών τραυματισμών που σημειώθηκαν, καθώς και για των ενεργειών των δυνάμεων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των όπλων που χρησιμοποίησαν· σημειώνει τις προσπάθειες των ουζμπεκικών αρχών να καταστήσουν τις δίκες αυτές ανοικτές στο κοινό και στα μέσα ενημέρωσης, αλλά υπογραμμίζει τη σημασία της διαφάνειας των δικαστικών διαδικασιών με γνώμονα τον σεβασμό των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων και την τήρηση ορθών διεθνών πρακτικών· επικροτεί τη δέσμευση των ουζμπεκικών αρχών να διατηρήσουν το τρέχον συνταγματικό καθεστώς του Καρακαλπακστάν·
23. επαναλαμβάνει τη σημασία του δικαιώματος των πολιτών στην ελευθερία του συνέρχεσθαι, του δικαιώματος στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και του δικαιώματος στην ελευθερία του λόγου· ζητεί να διεξαχθεί ανεξάρτητη έρευνα σχετικά με όλες τις καταγγελίες περί βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης τις οποίες υπέβαλαν οι κατηγορούμενοι κατά τη διάρκεια των δικών που συνδέονται με τις διαδηλώσεις, αλλά και ο ακτιβιστής και δικηγόρος Dauletmurat Tajimuratov, καθώς και σχετικά με τον θάνατο του Polat Shamshetov, ο οποίος πέθανε ημέρες μετά την καταδίκη του· καλεί τις ουζμπεκικές αρχές να μεριμνήσουν ώστε οι κρατούμενοι και φυλακισμένοι κρατούνται υπό συνθήκες που συνάδουν με τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειάς τους· ζητεί να ανατραπούν οι καταδίκες περί σκευωρίας για την κατάληψη της εξουσίας με διατάραξη της συνταγματικής τάξης, καθώς οι διαδηλωτές ζητούσαν την τήρηση του συντάγματος· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι διαδηλωτές στο Καρακαλπακστάν καταδικάστηκαν και τους επιβλήθηκαν μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης, και ζητεί να απελευθερωθούν όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι, συμπεριλαμβανομένων όσων συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων του Καρακαλπακστάν, καθώς και των χιλιάδων άλλων που φυλακίστηκαν με πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες·
24. εκφράζει την ανησυχία του για τις αναφορές περί διακρατικής καταστολής, από το Ουζμπεκιστάν, Καρακαλπάκων της διασποράς στον απόηχο των διαδηλώσεων του Ιουλίου του 2022, καθώς Καρακαλπάκοι ακτιβιστές συνελήφθησαν σε άλλες χώρες ή απελάθηκαν δια της βίας από άλλες χώρες·
25. υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η κοινωνία των πολιτών στη στήριξη αποτελεσματικών μεταρρυθμίσεων χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και της χρηστής διακυβέρνησης· εκφράζει τη λύπη του για τους σημαντικούς φραγμούς στην καταχώριση ΜΚΟ, καθώς πολλές ανεξάρτητες ΟΚΠ έχουν επανειλημμένα απορριφθεί για εμφανώς πολιτικά υποκινούμενους λόγους· εκφράζει τη λύπη του για τις υποχρεώσεις που επιβάλλει στις χρηματοδοτούμενες με ξένα κονδύλια ΜΚΟ ο κανονισμός για τον συντονισμό μεταξύ των μη κυβερνητικών μη εμπορικών οργανώσεων και των δημόσιων αρχών κατά την υλοποίηση διεθνών έργων επιχορήγησης, όπως εγκρίθηκε με το διάταγμα αριθ. 328 του υπουργικού συμβουλίου του Ουζμπεκιστάν στις 13 Ιουνίου 2022, καθώς συρρικνώνουν τον χώρο για δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών και παρεμποδίζουν την άσκηση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι· υπογραμμίζει ότι ο φραγμός στην καταχώριση ΜΚΟ ενδέχεται να επηρεάσει και τις επιχειρηματικές σχέσεις ΕΕ–Ουζμπεκιστάν, καθώς η νομοθεσία της ΕΕ και των κρατών μελών για τη δέουσα επιμέλεια μπορεί να απαιτεί ικανότητα παρακολούθησης ΜΚΟ·
26. καλεί την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν να επιτρέψει σε ανεξάρτητες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων διεθνών ομάδων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να καταχωριστούν στη χώρα και να ασκούν τις δραστηριότητές τους χωρίς αδικαιολόγητη κρατική παρέμβαση, καθώς και να εγκρίνουν κώδικα για τις ΜΚΟ σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα·
27. καλεί τις ουζμπεκικές αρχές να συνεχίσουν να σημειώνουν πρόοδο όσον αφορά την οικεία τήρηση των αρχών που αφορούν το καθεστώς των εθνικών θεσμικών οργάνων για την προαγωγή και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (αρχές των Παρισίων)·
28. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις χαμηλές επιδόσεις του Ουζμπεκιστάν όσον αφορά τη δημοκρατία, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, όπως αναφέρουν διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ουσιαστικά δεν επιτρέπεται να λειτουργούν εντός της χώρας τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ότι οι εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες συχνά υποεκπροσωπούνται στις κρατικές δομές και υφίστανται διακρίσεις· καλεί την ουζμπεκική κυβέρνηση να σέβεται την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι τόσο για τις ΜΚΟ όσο και για τα πολιτικά κόμματα· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά ορισμένες βελτιώσεις στην καταπολέμηση της διαφθοράς, η δωροδοκία, ο νεποτισμός και ο εκβιασμός εξακολουθούν να είναι ευρέως διαδεδομένες πρακτικές στο σύνολο της δημόσιας διοίκησης·
29. καλεί την ουζμπεκική κυβέρνηση να ξεκινήσει εκ νέου τη μεταρρύθμιση του ποινικού κώδικα σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις συστάσεις των οργάνων των Συνθηκών των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως να τροποποιήσει τα άρθρα που βασίζονται σε υπερβολικά ευρείς ορισμούς των αδικημάτων κατά του κράτους και του εξτρεμισμού, να καταργήσει άρθρα τα οποία επιτρέπουν την αυθαίρετη παράταση των ποινών που επιβάλλονται σε πολιτικούς κρατουμένους, να αποποινικοποιήσει τη «δυσφήμηση» και την «προσβολή», συμπεριλαμβανομένης της επίκρισης του προέδρου στο διαδίκτυο, και να τροποποιήσει τον ορισμό των βασανιστηρίων σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων και το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα· εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη αιρεσιμότητας ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, και τονίζει ότι η ενωσιακή χρηματοδότηση θα πρέπει να εξαρτάται από τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
30. υπογραμμίζει τη σημασία της ενίσχυσης του ρόλου και έργου του Ανώτατου Συμβουλίου, προκειμένου να βελτιωθεί η κοινοβουλευτική εποπτεία ζητεί να βελτιωθεί η διακοινοβουλευτική συνεργασία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ιδίως της επιτροπής κοινοβουλευτικής συνεργασίας, και του ουζμπεκικού κοινοβουλίου σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η βελτίωση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών·
31. καταδικάζει την καταγγελλόμενη συνεχιζόμενη χρήση βασανιστηρίων, σκληρής και απάνθρωπης μεταχείρισης σε κρατητήρια και φυλακές στο Ουζμπεκιστάν, και ζητεί να εφαρμόζονται με συνέπεια νομικές διασφαλίσεις και να διερευνούνται δεόντως όλες οι καταγγελίες βασανιστηρίων·
32. επικροτεί την πρόοδο που έχει επιτευχθεί προς την κύρωση του προαιρετικού πρωτοκόλλου της Σύμβασης κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, και προτρέπει τις αρχές να ολοκληρώσουν τη διαδικασία αυτή το συντομότερο δυνατόν·
33. αποδοκιμάζει την έλλειψη πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης στο Ουζμπεκιστάν· ζητεί να διασφαλιστούν η βιωσιμότητα και η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, προκειμένου να εξαλειφθεί η πολιτική επιρροή· ζητεί μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά την ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης, προκειμένου να ενισχυθούν η ανεξαρτησία και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης· σημειώνει την ανάγκη να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των ουζμπεκικών μέσων ενημέρωσης έναντι της προπαγάνδας και παραπληροφόρησης με την προαγωγή μέσων ενημέρωσης στην ουζμπεκική γλώσσα και προγραμμάτων ψηφιακής κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της παροχής πληροφοριών σχετικά με τον γενικό κανονισμό της ΕΕ για την προστασία δεδομένων και τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες·
34. καταδικάζει κάθε απειλή κατά δημοσιογράφων και ιστολόγων, και καλεί τις αρχές να διασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων των δημοσιογράφων, των ανεξάρτητων ιστολόγων, των παραγωγών περιεχομένου και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και την προστασία τους από τη βία, τις αδικαιολόγητες κρατήσεις, την άσκηση πιέσεων, τις απειλές εναντίον τους και τα βασανιστήρια και να διερευνούν τυχόν επιθέσεις εναντίον τους·
35. καταδικάζει τις πρόσφατες συλλήψεις και διώξεις δημοσιογράφων που κατηγορούνται για συμμετοχή στις διαδηλώσεις του Ιουλίου του 2022, καθώς και την καταδίκη του Dauletmurat Tajimuratov· ζητεί την απελευθέρωση δημοσιογράφων, ανεξάρτητων ιστολόγων, επικριτών της κυβέρνησης, και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από το Καρακαλπακστάν, οι οποίοι διώχθηκαν για το έργο τους· σημειώνει, εν προκειμένω, τις ειδικές περιπτώσεις των ιστολόγων Otabek Sattoriy, Miraziz Bazarov και Fazilkhoja Arifkhojayev, καθώς της δημοσιογράφου Lolagul Kallykhanova από το Καρακαλπακστάν και άλλων, συμπεριλαμβανομένων των Sobirjon Babaniyazov και Valijon Kalonov·
36. καταδικάζει απερίφραστα το σχέδιο κώδικα πληροφοριών που προτάθηκε από την Υπηρεσία Πληροφοριών και Μαζικών Επικοινωνιών του Ουζμπεκιστάν και δημοσιεύθηκε στα μέσα Δεκεμβρίου του 2022, το οποίο, εάν εγκριθεί, συνιστά σοβαρή απειλή για την ελευθερία της έκφρασης και τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα, και ζητεί να αποσυρθεί· υπενθυμίζει στις αρχές τη σημασία του σεβασμού της ελευθερίας της έκφρασης, τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου, της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, και της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης·
37. τονίζει ότι τη σημασία να αποφεύγεται ο περιορισμός ή η φραγή ιστοτόπων, και καλεί την κυβέρνηση να μεριμνά ώστε τυχόν περιορισμοί να εφαρμόζονται αποκλειστικά σε περιπτώσεις όπου ο εν λόγω περιορισμός τηρεί τα διεθνή πρότυπα, βασίζεται σε αντικειμενικά και διαφανή κριτήρια που ορίζονται από τον νόμο και αφορά το περιεχόμενο, ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η δέουσα ενημέρωση του κοινού·
38. καλεί την κυβέρνηση να προστατεύσει το δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία και να τροποποιήσει τον νόμο του 2021 για τη θρησκεία σύμφωνα με τις συστάσεις που εξέδωσε η πρώην Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων σε έκθεση της 29ης Μαρτίου 2023, όπου επισημαίνεται ότι οι ορισμοί του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας είναι ασαφείς και υπερβολικά ευρείς, οδηγούν δε σε αυθαίρετες κρατήσεις και αδικαιολόγητους περιορισμούς στο δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας των πεποιθήσεων· συνιστά τη στενή και ακριβή διατύπωση των σχετικών νομικών διατάξεων· αποδοκιμάζει τις θρησκευτικές διώξεις, και ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση των Bobirjon Tukhtamurodov, Oybek Khamidov, Khasan Abdirakhimov και Alimardon Sultonov· καλεί επιτακτικά τις ουζμπεκικές αρχές να προστατεύουν τους εκχριστιανισθέντες που διατρέχουν κίνδυνο να υποστούν σωματική επίθεση, απαγωγή και καταναγκαστικό γάμο από τις οικογένειες και την κοινότητά τους·
39. καλεί επιτακτικά τις ουζμπεκικές αρχές να λάβουν μέτρα για την αποκατάσταση των θυμάτων παράνομης κράτησης και την επανόρθωση της βλάβης που υπέστησαν, μεταξύ άλλων ανατρέποντας την καταδίκη τους, αναγνωρίζοντας τη βλάβη που υπέστησαν και αποζημιώνοντάς τα για αυτήν, και παρέχοντάς τους βοήθεια, όπως ιατρική και ψυχολογική περίθαλψη·
40. σημειώνει ότι, παρά την έγκριση προηγούμενων νόμων, συμπεριλαμβανομένου του νόμου του 2019 για την προστασία των γυναικών από την παρενόχληση και τη βία, εξακολουθεί να επικρατεί η έμφυλη βία κατά των γυναικών· επικροτεί το νομοσχέδιο σχετικά με την έμφυλη βία, συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής βίας και της σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων, που εγκρίθηκε από την ουζμπεκική Γερουσία στις 6 Απριλίου 2023 και υπογράφηκε από τον πρόεδρο Mirziyoyev στις 11 Απριλίου 2023, ως σημαντικό βήμα προς την πλήρη ποινικοποίηση της ενδοοικογενειακής βίας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα· αναγνωρίζει, εν προκειμένω, τα έτη υπεράσπισης που αφιέρωσαν ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών στο Ουζμπεκιστάν· ζητεί να εφαρμόζονται και να επιβάλλονται ουσιαστικά, από τις αρχές, όλοι οι νόμοι που αφορούν την έμφυλη βία σε όλες τις περιοχές του Ουζμπεκιστάν·
41. καλεί τις αρχές να συνεχίσουν να λαμβάνουν μέτρα ώστε να ευθυγραμμιστεί πλήρως το Ουζμπεκιστάν με τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, όπως αναφέρεται στις καταληκτικές παρατηρήσεις που διατύπωσε η επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών σχετικά με την έκτη περιοδική έκθεση για το Ουζμπεκιστάν· καλεί τις ουζμπεκικές αρχές να συνεχίσουν να συνεργάζονται με τοπικές και διεθνείς οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και εταίρους ώστε να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα αυτά· αναμένει από να προαγάγουν οι ουζμπεκικές αρχές την ισότητα των φύλων στον τομέα της εκπαίδευσης, στον χώρο εργασίας και στο σύνολο της δημόσιας διοίκησης·
42. τονίζει ότι η ενεργός συμμετοχή των γυναικών στον δημόσιο και πολιτικό βίο, ειδικότερα σε θέσεις ανώτερων στελεχών και σε επίπεδο λήψης αποφάσεων, θα πρέπει να διευκολύνεται χάρη σε ολοκληρωμένες νομικές, θεσμικές και εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, και ότι τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να ενθαρρύνονται να διευκολύνουν την πολιτική προώθηση των γυναικών, να αυξάνουν την προβολή των γυναικών κατά τη διάρκεια των προεκλογικών εκστρατειών και να ενσωματώνουν έμφυλα ζητήματα στις πλατφόρμες τους·
43. προτρέπει τις αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους να δώσουν τέλος στους γάμους παιδιών στο Ουζμπεκιστάν, και καλεί την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν να λάβει περισσότερα μέτρα ώστε να σταματήσει την πρακτική αυτή στη χώρα και να προστατεύσει τα δικαιώματα κοριτσιών και αγοριών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος των κοριτσιών και γυναικών στην εκπαίδευση· αναμένει από τις ουζμπεκικές αρχές να διασφαλίσουν ίσες ευκαιρίες και ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλους τους σπουδαστές στο Ουζμπεκιστάν, ανεξάρτητα από το υπόβαθρο ή την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση·
44. καταδικάζει απερίφραστα το γεγονός ότι οι συναινετικές ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ ανδρών εξακολουθούν να ποινικοποιούνται, και εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την επικράτηση εκφοβισμού, της παρενόχλησης, της βίας και του στιγματισμού κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στη χώρα· καλεί επιτακτικά τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να αποποινικοποιήσουν τις ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές συμπεριφορές καταργώντας το άρθρο 120 του ποινικού κώδικα, σύμφωνα με το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, να κατοχυρώσουν την ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων εις βάρος των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στο Ουζμπεκιστάν, και να εγκρίνουν έναν ολοκληρωμένο νόμο κατά των διακρίσεων που να περιλαμβάνει τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου ως προστατευόμενους λόγους· καλεί την κυβέρνηση να αναθεωρήσει τα σχέδια για νέο εσωτερικό κανονισμό, που προτάθηκε τον Αύγουστο του 2022, ο οποίος θα απαιτεί την υποχρεωτική ιατρική εξέταση των αποκαλούμενων «επικίνδυνων ομάδων», δηλαδή ανδρών που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες, σεξεργατών και χρηστών ναρκωτικών, με σκοπό τον έλεγχό τους για HIV·
Τομεακή συνεργασία
45. επικροτεί τη δέσμευση του Ουζμπεκιστάν να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, και προτρέπει τη χώρα, ως κορυφαίο παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας στην Κεντρική Ασία, να δώσει προτεραιότητα σε βιώσιμες ενεργειακές λύσεις προς το μακροπρόθεσμο όφελος της περιοχής· καλεί το Ουζμπεκιστάν να συνεχίσει και να κλιμακώσει τα προγράμματά του για την πράσινη μετάβαση σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, στην οποία το Ουζμπεκιστάν είναι συμβαλλόμενο μέρος·
46. σημειώνει τις δυνατότητες των εθνικών πόρων του Ουζμπεκιστάν ως προς την ενεργειακή διαφοροποίηση της ΕΕ στο πλαίσιο βιώσιμων εταιρικών σχέσεων, ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζει τον κρίσιμο ρόλο της ΕΕ στη χρηματοδότηση των τομεακών μεταρρυθμίσεων του Ουζμπεκιστάν, στη βελτίωση της ενεργειακής του απόδοσης και στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου· θεωρεί ότι, με βάση το μνημόνιο συμφωνίας ΕΕ–Ουζμπεκιστάν και τις διμερείς διαβουλεύσεις, αμφότερα τα μέρη επιδιώκουν να ενισχύσουν την ενεργειακή και περιβαλλοντική τους ασφάλεια· εκφράζει τη λύπη του, εν προκειμένω, για τα πλεονεκτήματα που παρέχονται στις ρωσικές κρατικές εταιρείες και στους πολιτικά δικτυωμένους Ρώσους που επωφελούνται από τον τομέα του φυσικού αερίου στο Ουζμπεκιστάν, καθώς και για τις προσπάθειες της Ρωσίας να εξασφαλίσει πολιτικά πλεονεκτήματα μέσω της παροχής φυσικού αερίου·
47. καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εντείνουν τις προσπάθειες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο Ουζμπεκιστάν σύμφωνα με τους ΣΒΑ, με σκοπό την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων λόγω ελλείψεων ορυκτών καυσίμων· επικροτεί τα επιτυχημένα έργα του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών τα οποία έχουν αναπτύξει στο Ουζμπεκιστάν κατοικίες υψηλής ενεργειακής απόδοσης και χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, που άντεξαν την ενεργειακή κρίση, και καλεί τις ουζμπεκικές αρχές να συμβάλουν στην επέκταση των προσπαθειών αυτών και να τις επεκτείνουν στο υφιστάμενο στεγαστικό απόθεμα·
48. καλεί την Επιτροπή να ολοκληρώσει τη μελέτη σχετικά με τους βιώσιμους διαδρόμους μεταφορών που συνδέουν την Ευρώπη με την Κεντρική Ασία, η οποία δρομολογήθηκε στα τέλη του 2021 και εκπονείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, με σκοπό να προσδιορίσει τους πλέον βιώσιμους διαδρόμους μεταφορών και να προτείνει βασικές δράσεις για την ανάπτυξη διαδρόμων·
49. αναγνωρίζει το ERASMUS+ και το σχέδιο δράσης για τη νεολαία στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ, και τονίζει τη σημασία των διαπροσωπικών επαφών, ιδίως μεταξύ νέων κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, καλεί δε την ΕΕ και το Ουζμπεκιστάν να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες και να στηρίξουν την επέκταση αυτών των επαφών και ανταλλαγών μεταξύ της ΕΕ και του Ουζμπεκιστάν, προς όφελος αμφότερων των πλευρών·
Εμπορικές σχέσεις
50. επικροτεί την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την ενισχυμένη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ–Ουζμπεκιστάν, και αναμένει ότι η συμφωνία αυτή θα συμβάλει στην περαιτέρω ενσωμάτωση του Ουζμπεκιστάν στο πολυμερές εμπορικό σύστημα, θα ενισχύσει τους μηχανισμούς οικονομίας της αγοράς και θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών· πιστεύει ότι η συμφωνία θα διαμορφώσει ένα καλύτερο ρυθμιστικό περιβάλλον για τους οικονομικούς φορείς σε τομείς όπως το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών, οι κρατικές επιχειρήσεις, οι δημόσιες συμβάσεις και τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας· υπενθυμίζει ότι το κράτος δικαίου, η χρηστή διακυβέρνηση, η εφαρμογή κοινών αξιών και των αρχών της δημοκρατίας, και ο σεβασμός των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων αποτελούν τον βασικό πυρήνα για την ενισχυμένη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και του Ουζμπεκιστάν, η οποία διέπει τις διμερείς σχέσεις·
51. αναγνωρίζει τις προσπάθειες που κατέβαλε το Ουζμπεκιστάν για την εφαρμογή των προτύπων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), ιδίως όσον αφορά την εξάλειψη της παιδικής εργασίας και της καταναγκαστικής εργασίας στον τομέα του βαμβακιού· υπογραμμίζει την ανάγκη να συνεχιστούν οι προσπάθειες εν προκειμένω· καλεί επιτακτικά την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν να επιδιώξει τη διασφάλιση δίκαιων μισθών για τους εργαζομένους στον τομέα του βαμβακιού· αναγνωρίζει την έγκριση του νέου εργατικού κώδικα του Ουζμπεκιστάν, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 30 Απριλίου 2023 και εισάγει καινοτομίες στις εργασιακές σχέσεις και στην επίλυση διαφορών· καλεί επιτακτικά την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν να καταστήσει τα δεδομένα σχετικά με την παιδική εργασία πιο διαφανή για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και να επιτρέψει την καταχώριση ΜΚΟ που ασχολούνται με τα ζητήματα της καταναγκαστικής εργασίας, της παιδικής εργασίας και της εκμετάλλευσης· καλεί το Ουζμπεκιστάν να εισαγάγει ευρύτερες μεταρρυθμίσεις για την ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών και την ανάπτυξη αποτελεσματικών θεσμών με σκοπό την εξασφάλιση διαφάνειας και λογοδοσίας και την εδραίωση της προόδου σε όλα τα τμήματα του τομέα του βαμβακιού·
52. αναγνωρίζει την αυξανόμενη στρατηγική σημασία της Κεντρικής Ασίας και τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει το Ουζμπεκιστάν στην περιφερειακή συνεργασία και συνδεσιμότητα, ιδίως στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Global Gateway»· πιστεύει ότι, στο πλαίσιο της στρατηγικής της Επιτροπής για ανοικτή στρατηγική αυτονομία, η ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας θα ενισχυθεί με τη δημιουργία ενός δικτύου έμπιστων συμφεροντούχων που θα βασίζεται σε βιώσιμη και αμοιβαίως επωφελή οικονομική δραστηριότητα, καθώς και σε τακτικό διπλωματικό διάλογο·
53. τονίζει ότι η ΕΕ και το Ουζμπεκιστάν θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν την οικονομική και εμπορική συνεργασία τους για να διαφοροποιήσουν ενεργά τις βιομηχανίες του Ουζμπεκιστάν, προκειμένου να στηρίξουν την επιτάχυνση της μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να εντείνουν τις προσπάθειες για τη διασφάλιση της ενεργειακής απόδοσης στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, και να βελτιώσουν την ολοκλήρωση των αγορών ενέργειας στην Κεντρική Ασία με τις αγορές των γειτονικών χωρών και της ΕΕ δημιουργώντας συνέργειες μεταξύ των διαφόρων στρατηγικών ενεργειακής πολιτικής και των έργων υποδομών στην περιοχή, σύμφωνα με τις διαπραγματεύσεις εντός του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου όσον αφορά τη θέσπιση κανόνων και κριτηρίων για τη σύνδεση του εμπορίου με το κλίμα και το περιβάλλον· υπενθυμίζει ότι αυτό αναμένεται να ωφελήσει τους πολίτες, καθώς θα μετριάσει την ενεργειακή φτώχεια, θα εξασφαλίσει μια δίκαιη μετάβαση προς τις μηδενικές εκπομπές έως το 2050 και θα διαμορφώσει έως τότε μια κλιματικά ουδέτερη περιοχή στην Κεντρική Ασία·
54. αναγνωρίζει τις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπο το Ουζμπεκιστάν λόγω της τρέχουσας γεωπολιτικής κατάστασης, καθώς η κυβέρνησή επιχειρεί να διαφοροποιήσει τις οικονομικές και εμπορικές εξαρτήσεις της από τη Ρωσία και επιδιώκει να ενθαρρύνει μεγαλύτερη συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους της·
55. τονίζει ότι η συνδεσιμότητα και η συνεργασία στην περιοχή θα πρέπει να στηρίξουν με σύνθετο και ολοκληρωμένο τρόπο την αναζωογόνηση των προσπαθειών στο πλαίσιο της πλατφόρμας ΕΕ–Κεντρικής Ασίας για τη συνεργασία στον τομέα του περιβάλλοντος και των υδάτων· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, πόσο σημαντικές είναι οι αρχές της κοινωνικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας κατά την εξόρυξη ή την επεξεργασία φυσικών πόρων· επαναλαμβάνει ότι η εκ νέου επένδυση των εσόδων από φυσικούς πόρους είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη του Ουζμπεκιστάν και για την εξασφάλιση της ανθεκτικότητας της χώρας και των γειτόνων της ενόψει μελλοντικών παγκόσμιων και περιφερειακών προκλήσεων, ώστε να καταστεί δυνατή η υλοποίηση της Ατζέντας 2030 των Ηνωμένων Εθνών με τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξής της· πιστεύει ότι αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τη συμβολή στη δημιουργία βιώσιμων κυκλικών οικονομιών στη χώρα και την περιοχή·
56. τονίζει ότι το Ουζμπεκιστάν διαδραματίζει επίσης κρίσιμο ρόλο στην περιφερειακή ασφάλεια και την οικονομική σταθερότητα, ειδικότερα όσον αφορά την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και της διαφθοράς·
57. εφιστά την προσοχή στους δυνητικούς κινδύνους ενδεχόμενης παροχής βοήθειας από το Ουζμπεκιστάν στη Ρωσία, καθώς έτσι ενδέχεται να βοηθά τη Ρωσία να παρακάμπτει τις εμπορικές κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ· ζητεί να παρακολουθείται προσεκτικά η κατάσταση·
58. τονίζει εκ νέου τη σημασία της συμμετοχής του Ουζμπεκιστάν στο σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων+ (ΣΓΠ+), το οποίο συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη και έχει πολύ θετικά αποτελέσματα (οι εξαγωγές προς την ΕΕ αυξήθηκαν κατά 34 % το 2021)· αναγνωρίζει ότι η αποδοχή του Ουζμπεκιστάν ως δικαιούχου του ΣΓΠ+ αντικατοπτρίζει την αναγνώριση των μεταρρυθμίσεων στις οποίες προέβη η κυβέρνηση της χώρας· σημειώνει ότι, παρά την πρόοδο που έχει σημειώσει το Ουζμπεκιστάν τα τελευταία έτη, εξακολουθούν να εγείρονται ανησυχίες όσον αφορά την αποτελεσματική εφαρμογή των 27 βασικών διεθνών συμβάσεων· επισημαίνει εκ νέου την ανάγκη για αποτελεσματική εφαρμογή των συμβάσεων, καθώς και για τήρηση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο του ΣΓΠ+· καλεί την Επιτροπή να στηρίζει και να παρακολουθεί στενά την αποτελεσματική εφαρμογή και των 27 βασικών διεθνών συμβάσεων στο πλαίσιο του ΣΓΠ+ όσον αφορά τα ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα, τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης· ζητεί συνεργασία με το Ουζμπεκιστάν για την ανάπτυξη αποδοτικών και αξιόπιστων τελωνειακών διαδικασιών που να συμβάλλουν στην ψηφιοποίηση και τη διοικητική απλούστευση, οι οποίες θα συνεισφέρουν θετικά στην αύξηση των εμπορικών ροών·
59. τονίζει ότι, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς την εξάλειψη της καταναγκαστικής εργασίας, οι κακές συνθήκες εργασίας, οι χαμηλοί μισθοί, ο πλήρης σεβασμός των δικαιωμάτων των εργαζομένων και η αναγνώριση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη σύσταση ανεξάρτητων συνδικαλιστικών οργανώσεων, εξακολουθούν να αποτελούν μείζονα προβλήματα στο Ουζμπεκιστάν·
60. σημειώνει ότι το Ουζμπεκιστάν μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαφοροποίηση των περιφερειακών και παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων παραδίδοντας ορυκτά και μεταλλεύματα προς όφελος των εγχώριων, περιφερειακών και διεθνών —συμπεριλαμβανομένων των ενωσιακών— βιομηχανικών κλάδων και διασφαλίζοντας ότι οι εταιρικές σχέσεις και η αμοιβαία τεχνολογική συνεργασία αποτελούν σημεία αναφοράς και στηρίζουν την πράσινη μετάβαση·
61. τονίζει ότι, λόγω της έλλειψης άμεσης πρόσβασης σε θαλάσσιους λιμένες, η ανάπτυξη υποδομών και διαδρόμων εφοδιαστικής, ιδίως της διακασπιακής διεθνούς οδού μεταφορών, είναι ζωτικής σημασίας για το εμπόριο και για τη σύνδεση του Ουζμπεκιστάν με τις αγορές δυνητικών εμπορικών εταίρων· σημειώνει ότι οι αποδοτικές και βιώσιμες συνδέσεις και δίκτυα μεταξύ της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας χάρη σε διαδρόμους μεταφορών προτεραιότητας, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών, θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών, καθώς και σε ψηφιακά, ενεργειακά και διαπροσωπικά δίκτυα, θα αυξήσουν τις εμπορικές ροές·
62. επικροτεί τη σύσταση της πρώτης ανεξάρτητης συνδικαλιστικής οργάνωσης στο Ουζμπεκιστάν στον τομέα του βαμβακιού· καλεί τις ουζμπεκικές αρχές, σύμφωνα με τις συμβάσεις της ΔΟΕ που έχουν κυρωθεί από το Ουζμπεκιστάν, να προωθήσουν τη σύσταση ανεξάρτητων και εναλλακτικών συνδικαλιστικών οργανώσεων σε όλους τους τομείς της οικονομίας·
63. καλεί τις ουζμπεκικές αρχές να κυρώσουν τη Σύμβαση 155 της ΔΟΕ για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων·
64. ζητεί τη συνεργασία και στήριξη της ΕΕ για την πράσινη ανάπτυξη και την περαιτέρω διερεύνηση των δυνατοτήτων του Ουζμπεκιστάν όσον αφορά την οικοδόμηση εμπορικών και οικονομικών σχέσεων με την ΕΕ·
o o o
65. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, και στον πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν.