Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Οκτωβρίου 2023 σχετικά με τον απολογισμό της πορείας της Μολδαβίας προς την ΕΕ (2023/2838(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα πρόσφατα ψηφίσματά του σχετικά με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αφετέρου(1), η οποία περιλαμβάνει σφαιρική και σε βάθος ζώνη ελεύθερων συναλλαγών (AA/DCFTA),
– έχοντας υπόψη την αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ που υπέβαλε η Δημοκρατία της Μολδαβίας στις 3 Μαρτίου 2022 και την επακόλουθη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 23 Ιουνίου 2022, βάσει θετικής αξιολόγησης από την Επιτροπή και σύμφωνα με τις απόψεις που εξέφρασε το Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής, με ημερομηνία 17 Ιουνίου 2022, σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2022)0406) και το κοινό υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας, με ημερομηνία 6 Φεβρουαρίου 2023, με τίτλο «Έκθεση για την εφαρμογή της σύνδεσης όσον αφορά τη Δημοκρατία της Μολδαβίας» (SWD(2023)0041),
– έχοντας υπόψη τις αναλυτικές εκθέσεις της Επιτροπής, της 1ης Φεβρουαρίου 2023, σχετικά με την ευθυγράμμιση της της Μολδαβίας με το ευρωπαϊκό κεκτημένο (SWD(2023)0032),
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση μετά την έβδομη σύνοδο του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Μολδαβίας της 7ης Φεβρουαρίου 2023 και την τελική δήλωση της 13ης συνόδου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σύνδεσης ΕΕ-Μολδαβίας της 23ης Μαρτίου 2023,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 2 και 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης και 24ης Ιουνίου 2022, της 23ης Μαρτίου 2023 και της 29ης και 30ής Ιουνίου 2023,
– έχοντας υπόψη την επικαιροποιημένη ατζέντα σύνδεσης ΕΕ-Μολδαβίας, της 22ας Αυγούστου 2022, για την περίοδο 2021-2027 και τη δέσμη μέτρων στήριξης για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας που παρουσίασε η Επιτροπή στις 28 Ιουνίου 2023,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4, του Κανονισμού,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ στις 3 Μαρτίου 2022 και είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα από τις 23 Ιουνίου 2022·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις ΕΕ-Μολδαβίας έχουν έκτοτε ενισχυθεί και βασίζονται στην αμοιβαία δέσμευση για ενίσχυση της πολιτικής τους σύνδεσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2022 σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης δίνουν έμφαση στην περαιτέρω εμβάθυνση της τομεακής συνεργασίας της ΕΕ με τη Μολδαβία και στην ενσωμάτωσή της στην εσωτερική αγορά της ΕΕ·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας ακολουθεί μια φιλόδοξη διαδικασία πολιτικής, δικαστικής και θεσμικής μεταρρύθμισης και έχει επιδείξει αποφασιστικότητα αλλά και ικανότητά στην επίτευξη των εννέα βημάτων που αναφέρονται στη γνωμοδότηση της Επιτροπής προκειμένου να ανταποκριθεί στις προϋποθέσεις που προβλέπονται για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσχώρηση στην ΕΕ παραμένει μια αξιοκρατική διαδικασία που απαιτεί την εκπλήρωση των κριτηρίων προσχώρησης στην ΕΕ·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 22 Ιουνίου 2023 η Επιτροπή ενημέρωσε προφορικά το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο της Μολδαβίας και ότι θα υπάρχει λεπτομερή σχετική ενημέρωση στις ετήσιες εκθέσεις προόδου του 2023 σχετικά με τη διεύρυνση και τις 10 υποψήφιες προς ένταξη χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, στην προφορική ενημέρωσή της προς το Συμβούλιο τον Ιούνιο, όπως ζητήθηκε από τα κράτη μέλη της ΕΕ, εκτίμησε ότι έχουν ολοκληρωθεί τρία από τα απαιτούμενα βήματα (2, 8 και 9) ενώ έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος σε άλλα τρία (1, 4, 7)·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας έχει καταβάλει τεράστιες προσπάθειες και έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την τήρηση όλων των προϋποθέσεων που έθεσε η Επιτροπή, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση των ελλείψεων που εντοπίστηκαν από το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ και την Επιτροπή της Βενετίας για τη δικαστική μεταρρύθμιση και τις μεταρρυθμίσεις του εκλογικού κώδικα, με την ενίσχυση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, καθώς και με την ενίσχυση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως για τις ευάλωτες ομάδες, την ενίσχυση της ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επικείμενη αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειώσει η Δημοκρατία της Μολδαβίας θα στείλει σαφές πολιτικό μήνυμα και θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον της χώρας·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης προτεραιότητας ΕΕ–Μολδαβίας συμφωνήθηκε επίσης τον Ιούνιο του 2023 και θα λειτουργήσει ως χάρτης πορείας για την πλήρη εφαρμογή της σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ–Μολδαβίας και την περαιτέρω ενσωμάτωση της Μολδαβίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ, με από κοινού συμφωνηθείσες προτεραιότητες για την περίοδο 2023-2024· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 28 Ιουνίου 2023, η Επιτροπή παρουσίασε δέσμη μέτρων στήριξης για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, η οποία αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και έχει ως στόχο να φέρει τη Μολδαβία πιο κοντά στην ΕΕ·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις δραματικές επιπτώσεις που είχε στη χώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Δημοκρατία της Μολδαβίας έχει κατορθώσει να σταθεροποιήσει σημαντικά τη δημοκρατία της και να συνεχίσει την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βελτιώσεις στο δημοκρατικό σύστημα της χώρας αποτυπώνονται στην πρόοδό που σημειώνει σε διάφορους διεθνείς δείκτες. Συγκεκριμένα κατατάσσεται 28η από 180 χώρες στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου για το 2023, που καταρτίζεται από τον οργανισμό «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα», (από 40η το 2022), 91η μεταξύ 180 χωρών στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2022 (από την 105η θέση το 2021) και 68η από 140 χώρες στον δείκτη κράτους δικαίου στον δείκτη κράτους δικαίου για το 2022 του οργανισμού World Justice Project (από 73η το 2021)·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία χρησιμοποιεί προκλήσεις, παραπληροφόρηση, παράνομη χρηματοδότηση πολιτικών κομμάτων, κυβερνοεπιθέσεις και άλλα υβριδικά μέσα για να υπονομεύσει τη σταθερότητα, την κυριαρχία, συνταγματική τάξη και τους δημοκρατικούς θεσμούς της Δημοκρατίας της Μολδαβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανατρεπτικές δραστηριότητες της Ρωσίας στη Μολδαβία επιδιώκουν να υπονομεύσουν τη λαϊκή υποστήριξη προς την ευρωπαϊκή πορεία που επέλεξε ο λαός της Μολδαβίας και να προωθήσουν την αποσταθεροποίηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου ως εργαλείο για να ασκήσει πιέσεις στην κυβέρνηση της Μολδαβίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οπλοποίηση της ενέργειας από τη Ρωσία έχει αναδείξει περαιτέρω την ευπάθεια του τομέα ενέργειας της Μολδαβίας, ενώ οι συνδέσεις της χώρας με την αγορά και τους μηχανισμούς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ την βοήθησαν να αντιμετωπίσει την κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας οδήγησαν σε πληθωρισμό που υπερβαίνει το 30% και ότι η οικονομική παραγωγή της Μολδαβίας μειώθηκε κατά 5,9 % σε ετήσια βάση σε πραγματικούς όρους το 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η Δημοκρατία της Μολδαβίας έχει διαφοροποιήσει τον εφοδιασμό της με φυσικό αέριο ώστε να μην εξαρτάται πλέον από τη Ρωσία, αλλά ότι ο εφοδιασμός της με ηλεκτρική ενέργεια εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον ρωσικών συμφερόντων σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Cuciurgan στην περιφέρεια της Υπερδνειστερίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρ’ όλες αυτές τις προσπάθειες αποσταθεροποίησης, ο λαός και η ηγεσία της Μολδαβίας παραμένουν αποφασισμένοι να ακολουθήσουν τη φιλοευρωπαϊκή πορεία που έχουν επιλέξει·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ρωσικοί πύραυλοι κατά στόχων στην Ουκρανία έχουν επανειλημμένα εκτοξευτεί πάνω από το έδαφος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, σε σαφή παραβίαση της κυριαρχίας της Μολδαβίας, και ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, ρωσικά πυραυλικά θραύσματα έχουν πέσει στο μολδαβικό έδαφος, προκαλώντας βλάβες και θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή αμάχων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αεροπορική επιτήρηση και άμυνα της Μολδαβίας χρειάζονται επειγόντως επενδύσεις και εκσυγχρονισμό και ότι η κυβέρνηση της Μολδαβίας έχει ζητήσει από τους δυτικούς εταίρους της την παροχή συστημάτων αεράμυνας·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 20 Ιουλίου 2023, η ΕΕ χορήγησε νέα παράταση ενός έτους, έως τις 24 Ιουλίου 2024, της προσωρινής αναστολής των δασμών και των συστημάτων τιμών εισόδου που εξακολουθούν να ισχύουν για επτά γεωργικά προϊόντα της Μολδαβίας·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 24 Απριλίου 2023, η ΕΕ συνέστησε την αποστολή εταιρικής σχέσης στη Μολδαβία στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας, με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τομέα της ασφάλειας στους τομείς της διαχείρισης κρίσεων, των υβριδικών απειλών και της αντιμετώπισης της χειραγώγησης πληροφοριών και των παρεμβάσεων από το εξωτερικό·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Σεπτεμβρίου 2023, η Μολδαβία προσχώρησε στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης ως συμμετέχον κράτος·
1. επαναλαμβάνει την προσήλωσή του στη μελλοντική προσχώρηση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αναγνωρίζει ότι η χώρα ανήκει στην ΕΕ· πιστεύει ότι θα αποτελούσε γεωστρατηγική επένδυση σε μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη· προσβλέπει στην αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με την εκπλήρωση από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας των βημάτων που προσδιορίζονται στη γνωμοδότηση της Επιτροπής, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων του 2023 για τη διεύρυνση·
2. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να ξεκινήσουν έως το τέλος του 2023 τις διαπραγματεύσεις με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας για την προσχώρηση της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
3. υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η συνέχιση της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας της χώρας, όχι μόνο για να επιτευχθεί ο πολιτικός στόχος της ένταξης στην ΕΕ αλλά κυρίως για να βελτιωθεί αισθητά το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού, ιδίως των πιο ευάλωτων ομάδων, και να αποκτήσουν οι νεότερες γενιές ελκυστικές προοπτικές ζωής και εργασίας στη χώρα· επικροτεί την ευρεία λαϊκή υποστήριξη στην Δημοκρατία της Μολδαβίας για την ευρωπαϊκή της ολοκλήρωση, όπως καταδεικνύουν οι πλέον πρόσφατες δημοσκοπήσεις και όπως διαπιστώθηκε στο συλλαλητήριο «Εθνοσυνέλευση για μια Ευρωπαϊκή Μολδαβία» στις 21 Μαΐου 2023, κατά το οποίο περισσότεροι από 80 000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης στο Κισινάου για να εκφράσουν την υποστήριξή τους για το ευρωπαϊκό μέλλον της Μολδαβίας·
4. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενισχύσουν την οικονομική και τεχνική βοήθεια προς τη Δημοκρατία της Μολδαβίας προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία ταχείας και αποτελεσματικής ένταξης της χώρας στην ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να εκταμιεύσει άμεσα την επόμενη δόση της εν εξελίξει μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και να προσδιορίσει πρόσθετα κονδύλια για τη Μολδαβία κατά την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου το 2023· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να αυξήσει τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή προς τη Μολδαβία· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι μελλοντικές απαιτήσεις της θα παραμείνουν σαφείς και ακριβείς και να αποφύγει τον καθορισμό μεταβαλλόμενων στόχων για τις υποψήφιες χώρες· υπογραμμίζει ότι η συνεργασία της Επιτροπής με τις αρχές σε πρώιμο στάδιο της εκπόνησης πολιτικών και μεταρρυθμίσεων, σε συνδυασμό με την παροχή τεχνικής βοήθειας, θα επιτρέψει στη Δημοκρατία της Μολδαβίας να διατηρήσει την ταχύτητα και την ποιότητα των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για την προσχώρηση της στην ΕΕ·
5. επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία ειδικής διευκόλυνσης για την Ουκρανία με σκοπό τη στήριξη της ανάκαμψης, της ανασυγκρότησης και του εκσυγχρονισμού της χώρας· σημειώνει ότι η προγραμματισμένη διάθεση πόρων ύψους έως 50 δισεκατομμυρίων EUR για τη διευκόλυνση για την περίοδο 2024-2027 τόσο για επιχορηγήσεις όσο και για δάνεια θα αντικαταστήσει την προγραμματισμένη στήριξη για την Ουκρανία στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (NDICI) - Παγκόσμια Ευρώπη· ζητεί κάθε διμερής στήριξη που προβλέπεται στο πλαίσιο του NDICI - Παγκόσμια Ευρώπη προς την Ουκρανία να ανακατευθυνθεί στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, ως υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ χώρα που γειτνιάζει με την Ουκρανία, η οποία επιπλέον έχει πληγεί περισσότερο από τις συνέπειες του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·
6. καλεί την Επιτροπή να εργαστεί για την ένταξη της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στον αναθεωρημένο κανονισμό ΜΠΒ ΙΙΙ(2), μεταξύ άλλων με την επαρκή αύξηση του συνολικού προϋπολογισμού του ΜΠΒ ΙΙΙ και με την παροχή στήριξης για να βοηθήσει τη χώρα να προετοιμαστεί επαρκώς για τη βέλτιστη χρήση των προενταξιακών κονδυλίων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συνεχιζόμενη εφαρμογή του ευρύτερου ΣΣ/ΣΒΖΕΣ και καλεί τις μολδαβικές αρχές να συνεχίσουν τις εργασίες τους για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της καθώς και των μεταρρυθμίσεων για τη δημοκρατία, τη διακυβέρνηση και το κράτος δικαίου εν γένει, ως απόδειξη της φιλοδοξίας τους να προετοιμαστούν για την ένταξη στην ΕΕ και να πληρούν τις υποχρεώσεις ενός κράτους μέλους της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για την παρουσίαση του σχεδίου δράσης προτεραιότητας ΕΕ–Μολδαβίας τον Ιούνιο του 2023, το οποίο θα λειτουργήσει ως χάρτης πορείας για την πλήρη εφαρμογή της ΣΒΖΕΣ και την περαιτέρω ενσωμάτωση της Μολδαβίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ, με από κοινού συμφωνηθείσες προτεραιότητες για την περίοδο 2023-2024·
7. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για καινοτόμο, συμπληρωματική και ευέλικτη διασύνδεση μεταξύ της εφαρμογής της συμφωνίας σύνδεσης και της διαδικασίας ενταξιακών διαπραγματεύσεων, η οποία θα επιτρέψει τη σταδιακή ενσωμάτωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ, με βάση σχέδιο δράσης προτεραιότητας και σχετικά τομεακά προγράμματα και με την παροχή πρόσβασης στα σχετικά κονδύλια της ΕΕ, έτσι ώστε οι πολίτες της Μολδαβίας να μπορέσουν να αποκομίσουν τα οφέλη της προσχώρησης ήδη διαρκούσης της διαδικασίας και όχι μόνο μετά την ολοκλήρωσή της·
8. επικροτεί τις σημαντικές προσπάθειες των μολδαβικών αρχών να προωθήσουν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων ώστε να σημειωθεί η πρόοδος που απαιτείται για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ· επαινεί την πρόοδο που έχει σημειώσει η Δημοκρατία της Μολδαβίας όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του τομέα της δικαιοσύνης και συγκεκριμένα την εφαρμογή των συστάσεων της Επιτροπής σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Μολδαβίας· ενθαρρύνει την κυβέρνηση να συνεργαστεί με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την επίτευξη βαθιάς, βιώσιμης και συνολικής μεταρρύθμισης στους τομείς της δικαιοσύνης και της καταπολέμησης της διαφθοράς, σύμφωνα με τις συστάσεις της ΕΕ και της Επιτροπής της Βενετίας· καλεί την κυβέρνηση να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την απαλλαγή της χώρας από ολιγαρχικά συστήματα, τη μεταρρύθμιση της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης·
9. τονίζει την απόλυτη προτεραιότητα της ενίσχυσης του κράτους δικαίου, η σημασία του οποίου έχει αυξηθεί ουσιαστικά κατά τη διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ και το οποίο παραμένει μία από τις σημαντικότερες προϋποθέσεις για την προσχώρηση στην ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι η διεύρυνση της ΕΕ ενισχύει μάλλον παρά αποδυναμώνει την ΕΕ και την ενιαία αγορά της· αναμένει, ως εκ τούτου, από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τη διαδικασία ελέγχου του δικαστικού της συστήματος και της συνιστά να ενισχύσει τον συντονισμό μεταξύ όλων των θεσμικών οργάνων που έχουν συσταθεί και συμμετέχουν στην καταπολέμηση της διαφθοράς και να αναπτύξει μια ολιστική προσέγγιση για την καταπολέμηση της διαφθοράς που θα καλύπτει όλα τα στάδια από την πρόληψη έως τη δίωξη·
10. υπενθυμίζει τον ταχύ ρυθμό των μεταρρυθμίσεων για τον μετασχηματισμό της οικονομίας που έχει δρομολογήσει η Δημοκρατία της Μολδαβίας, μεταξύ άλλων με την προώθηση μιας μεγάλης κλίμακας διαδικασίας απορρύθμισης για την οικονομία της, μείωσης της διοικητικής επιβάρυνσης και περιορισμού της γραφειοκρατίας, επιταχύνοντας παράλληλα τον ρυθμό του ψηφιακού μετασχηματισμού, προκειμένου να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα της Μολδαβίας και να διευκολυνθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα στη Μολδαβία· υπενθυμίζει ότι οι εμπορικές συνέργειες μεταξύ της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της ΕΕ είναι σημαντικές, καθώς συνιστούν σχεδόν το ήμισυ των εμπορικών συναλλαγών της Μολδαβίας του προηγούμενου έτους, με ποσοστό άνω του 58 % των εξαγωγών της να κατευθύνεται σε χώρες της ΕΕ·
11. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες ενίσχυσης της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων· σημειώνει ότι η ιστοσελίδα www.particip.gov.md έχει επικαιροποιηθεί και επιτρέπει πλέον την αυτόματη διαβίβαση των σχεδίων πολιτικής και νομικών κειμένων στα ενδιαφερόμενα μέρη και τη συγκέντρωση των σχολίων και των προτάσεών τους· ενθαρρύνει τις αρχές να συνεχίσουν να βελτιώνουν τη διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων και τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε όλα τα επίπεδα, καθώς αυτό θα ενισχύσει τη δημόσια στήριξη των μεταρρυθμίσεων· επικροτεί όλες τις πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών και της διεθνούς κοινότητας οι οποίες αποσκοπούν στη στήριξη της ακεραιότητας και της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος στη χώρα, ιδίως τις προσπάθειες που ευαισθητοποιούν το ευρύ κοινό σχετικά με τον θετικό αντίκτυπο που έχει στην καθημερινή ζωή των πολιτών ένα ανεξάρτητο, ικανό και αποδοτικό δικαστικό σύστημα·
12. χαιρετίζει τη συμφωνία σύνδεσης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη», που υπεγράφη στις 9 Μαΐου 2023, και τη συμφωνία για τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα της ΕΕ για την ενιαία αγορά, που υπεγράφη στις 8 Σεπτεμβρίου 2023· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν την ένταξη της Δημοκρατίας της Μολδαβίας φροντίζοντας να συμπεριληφθεί η χώρα σε προγράμματα, μέσα και οργανισμούς της ΕΕ, όπως το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη», ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, ο Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC), το DiscoverEU και το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη» (JUST), καθώς και ενισχύοντας τη συμμετοχή της χώρας σε προγράμματα στα οποία ήδη συμμετέχει, όπως το «Erasmus Mundus»· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά την περιαγωγή με χρέωση εσωτερικού και την ασφάλεια, οι οποίες θα επιταχύνουν τη νομοθετική εναρμόνιση και θα αποφέρουν απτά οφέλη από τη σύσφιξη των δεσμών μεταξύ της ΕΕ και των πολιτών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας·
13. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να προσφέρουν πολιτική, οικονομική και ανθρωπιστική στήριξη στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, μεταξύ άλλων μέσω της πλατφόρμας για τη στήριξη της Μολδαβίας·
14. επικροτεί την ανανέωση των προσωρινών μέτρων ελευθέρωσης του εμπορίου για τη στήριξη της οικονομίας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με την αναστολή όλων των δασμολογικών ποσοστώσεων και ζητεί την περαιτέρω παράτασή τους· καλεί την ΕΕ να λάβει άμεσα και σημαντικά μέτρα για την μόνιμη ελευθέρωση των δασμολογικών της ποσοστώσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η προβλεψιμότητα και να αυξηθεί η μεσομακροπρόθεσμη ελκυστικότητα της χώρας για τους επενδυτές· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΕΕ, δεδομένης της δομής της μικρής μολδαβικής οικονομίας και βάσει θετικών αξιολογήσεων ελέγχου, να επιτρέψει την εισαγωγή επιπλέον μολδαβικών αγαθών ζωικής προέλευσης και να ενισχύσει την οικονομική βοήθεια που προσφέρει σε Μολδαβούς γεωργούς, οι οποίοι επηρεάζονται από την αποδιοργάνωση της αγοράς λόγω του πολέμου στην Ουκρανία· σημειώνει ότι τα προαναφερθέντα μέτρα θα πρέπει επίσης να συνοδεύονται από στήριξη για τη βιωσιμότητα της γεωργικής παραγωγής της Μολδαβίας·
15. καταδικάζει απερίφραστα τις άνευ προηγουμένου υβριδικές επιχειρήσεις που ενορχηστρώθηκαν από τη Ρωσική Ομοσπονδία και πραγματοποιούνται από εγκληματίες που ενεργούν για λογαριασμό της, οι οποίες διαταράσσουν τις εκλογικές διαδικασίες στη Δημοκρατία της Μολδαβίας μέσω της παράνομης οικονομικής στήριξης σε πολιτικά κόμματα, με σκοπό την υπονόμευση της ασφάλειας, της κυριαρχίας και των δημοκρατικών θεμελίων της χώρας· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ να ενισχύσει τη στήριξή της στις προσπάθειες της μολδαβικής κυβέρνησης να αποτρέψει τέτοιες παρεμβάσεις στις δημοκρατικές διαδικασίες της χώρας, μεταξύ άλλων μέσω πρόσθετων καταλόγων στοχευμένων κυρώσεων·
16. καλεί όλους τους πολιτικούς παράγοντες να συμβάλουν στην εκπλήρωση των ευρωπαϊκών προσδοκιών του λαού της Μολδαβίας, επιδιώκοντας την επίτευξη συναίνεσης σχετικά με τις πιο σημαντικές και επείγουσες μεταρρυθμίσεις, συμμετέχοντας ενεργά στο νομοθετικό έργο του Κοινοβουλίου της Μολδαβίας, με στόχο την περαιτέρω εναρμόνιση της νομοθεσίας της Μολδαβίας με τα πρότυπα της ΕΕ, και συνεργαζόμενοι με την κοινωνία των πολιτών για όλες τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις, καθώς και για τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας· εκφράζει την προθυμία του να συμβάλει στη στήριξη και την ενίσχυση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, ιδίως στο πλαίσιο του διαλόγου «Jean Monnet», όπου το επιτρέπει το εθνικό πλαίσιο· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις εν εξελίξει εργασίες για την αναθεώρηση του εσωτερικού κανονισμού και του κώδικα δεοντολογίας του Κοινοβουλίου της Μολδαβίας· ζητεί, εν προκειμένω, να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενίσχυσης της καθημερινής συνεργασίας μεταξύ του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με την καθιέρωση εκατέρωθεν μόνιμης παρουσίας προσωπικού στα κοινοβούλια αντιστοίχως, που θα μπορούσε να συνεπάγεται τον διορισμό μόνιμου εκπροσώπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Κοινοβούλιο της Μολδαβίας και την πρόσκληση του Κοινοβουλίου της Μολδαβίας να διορίσει μόνιμο αντιπρόσωπο στις Βρυξέλλες· θεωρεί ότι μια τέτοια απόφαση θα συνιστούσε προορατική ένδειξη ότι η ΕΕ και η Μολδαβία αξιοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις υφιστάμενες ευκαιρίες μεταξύ τους και θα ενισχύσει τις ανταλλαγές πληροφοριών, την υλοποίηση κοινών έργων και τις μελλοντικές συνομιλίες προσχώρησης στην ΕΕ· καλεί την κυβέρνηση της Μολδαβίας να καλέσει εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών να συμμετάσχουν στις 35 ομάδες εργασίας που είναι αρμόδιες για τη διαπραγμάτευση των κεφαλαίων που αφορούν την προσχώρηση της χώρας στην ΕΕ, καθώς και να εντείνει τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών προκειμένου να συνεχιστεί η ευρωπαϊκή πορεία της Μολδαβίας·
17. εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση από το Συμβούλιο ενός νέου πλαισίου κυρώσεων για δράσεις που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίηση της Μολδαβίας, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών υπονόμευσης της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας της χώρας μέσω περιστατικών διαφθοράς· χαιρετίζει την απόφαση του Συμβουλίου να χρησιμοποιήσει το πλαίσιο αυτό για να επιβάλει κυρώσεις στους Ilan Șor, Vladimir Plahotniuc, Igor Ceaika, Gheorghe Cavcaliuc και Marina Tauber· καλεί την ΕΕ και τις εθνικές αρχές να διασφαλίσουν τη δέουσα εφαρμογή των εν λόγω κυρώσεων· καλεί τα αντίστοιχα κράτη και εδάφη υποδοχής να εκδώσουν τους Ilan Șor και Vladimir Plahotniuc, ώστε να δικαστούν στη Δημοκρατία της Μολδαβίας· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να ενισχύσουν την πολιτική κατά των νομικών οντοτήτων και των ατόμων που επιχειρούν να παρεμποδίσουν ή να υπονομεύσουν τη δημοκρατική πολιτική διαδικασία της Δημοκρατίας της Μολδαβίας·
18. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις ρωσικές αρχές να σεβαστούν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, να σταματήσουν τις προκλήσεις και τις απόπειρες αποσταθεροποίησης της χώρας και υπονόμευσης της συνταγματικής τάξης και των δημοκρατικών θεσμών της, να αποσύρουν τις στρατιωτικές δυνάμεις της από το έδαφος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και να στηρίξουν την ειρηνική επίλυση της διένεξης στην Υπερδνειστερία, σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και με τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής του ΟΑΣΕ (Κωνσταντινούπολη, 1999)·
19. καλεί την ΕΕ και τα θεσμικά της όργανα να συνεχίσουν να στηρίζουν τις προσπάθειες της Δημοκρατίας της Μολδαβίας να εκσυγχρονίσει το σύστημα πληρωμών της, ώστε να μπορέσει να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις για την ένταξή της στον Ενιαίο Χώρο Πληρωμών σε Ευρώ·
20. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διασφαλίσουν ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας λαμβάνει την απαιτούμενη βοήθεια για την ενίσχυση των θεσμικών της μηχανισμών και της ικανότητάς της να ανταποκρίνεται σε υβριδικές απειλές· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να θέσουν πλήρως σε λειτουργία και να ενισχύσουν την αποστολή εταιρικής σχέσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Δημοκρατία της Μολδαβίας (EUPM) ώστε να μπορέσει να εκπληρώσει την αποστολή της για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, την υπογραφή, στις 29 Σεπτεμβρίου 2023, της συμφωνίας για το καθεστώς της EUPM ως σημαντικό βήμα για να μπορέσει η αποστολή να υλοποιήσει τα σχέδιά της στο ακέραιο· ζητεί να εξασφαλιστούν οι αναγκαίοι χρηματοδοτικοί πόροι για την αποτελεσματική υλοποίηση έργων, ιδίως στον τομέα της κατάρτισης και του εξοπλισμού, ώστε να ενισχυθούν οι ικανότητες της Δημοκρατίας της Μολδαβίας·
21. σημειώνει με ικανοποίηση τις συνεχιζόμενες εργασίες στο πλαίσιο του διαλόγου σε υψηλό επίπεδο μεταξύ της ΕΕ και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας σχετικά με την πολιτική και την ασφάλεια προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας, να τεθούν συναφή ζητήματα που προκαλούν ανησυχία για την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα, και να συζητηθούν οι δυνατότητες για στενό συντονισμό και αποτελεσματικά μέτρα συνδρομής και στήριξης· τονίζει τη σημασία του διαλόγου αυτού στο πλαίσιο του συνεχιζόμενου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και τις άμεσες συνέπειές του για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης στη Δημοκρατία της Μολδαβίας: επαινεί την ικανότητα της Δημοκρατίας της Μολδαβίας να αντεπεξέλθει σε αυτές τις αποσταθεροποιητικές συνθήκες και ενέργειες· επαινεί, ειδικότερα, το γεγονός ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας αυξάνει βαθμιαία τον συντονισμό και την ευθυγράμμισή της με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας, γεγονός που αποδεικνύει την προθυμία και την ετοιμότητα της χώρας να συμβάλει στην εν λόγω πολιτική και την διακρίνει θετικά από ορισμένες άλλες υποψήφιες χώρες·
22. καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να βελτιώσουν τη στρατηγική επικοινωνία σχετικά με την ΕΕ στη Δημοκρατία της Μολδαβίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να στηρίζουν την παιδεία στα Μέσα και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς και να στηρίξουν την ψηφιακή ενίσχυση των ζωτικής σημασίας υποδομών της και την αντικατάσταση των συστημάτων ΤΠΕ ρωσικής προέλευσης που διαθέτει·
23. χαιρετίζει την υπογραφή, στις 29 Σεπτεμβρίου 2023, της συμφωνίας που επιτρέπει στη Δημοκρατία της Μολδαβίας να συμμετέχει στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας έχει ήδη αποδειχθεί αξιόπιστος εταίρος καθώς φιλοξενεί και παρέχει άσυλο σε Ουκρανούς που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο και ότι, με την προσχώρησή της στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ θα συμβάλει άμεσα στην ενίσχυση της ετοιμότητας της σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και στην οικοδόμηση ενός πιο ανθεκτικού συστήματος διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών στην Ευρώπη·
24. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παγιώσουν τη θέση του κόμβου στήριξης της ΕΕ για την εσωτερική ασφάλεια και τη διαχείριση των συνόρων στη Μολδαβία, ο οποίος θα συντονίζει τη στήριξη που παρέχουν η ΕΕ και τα κράτη μέλη της στη Μολδαβία για την ενίσχυση της επιβολής του νόμου και, ως εκ τούτου, την καλύτερη αντιμετώπιση των επιπτώσεων του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας όσον αφορά την εγκληματικότητα και την ασφάλεια·
25. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να στηρίζουν τη Δημοκρατία της Μολδαβίας για τη διασφάλιση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της, μεταξύ άλλων με την αύξηση της ικανότητας παραγωγής, της συνδεσιμότητας, της διαφοροποίησης και της ενεργειακής απόδοσης· παροτρύνει την ΕΕ να χρησιμοποιήσει χρηματοδοτικά κονδύλια έκτακτης ανάγκης για την ενίσχυση της σύνδεσης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, μέσω έργων όπως η διασύνδεση Bălți-Suceava· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αυξήσουν τη στήριξή τους για την αποκατάσταση και την αναβάθμιση των υποδομών μεταφορών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, μεταξύ άλλων με τη δημιουργία σιδηροδρομικής σύνδεσης ευρωπαϊκού εύρους τροχιάς από το Κισινάου στο Ιάσιο (Ρουμανία), ως τρόπο στήριξης των λωρίδων αλληλεγγύης ΕΕ-Ουκρανίας και της Μολδαβίας και της Ουκρανίας·
26. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή, δεδομένων των προκλήσεων και του καθεστώτος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας ως υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας, να αυξήσει περαιτέρω την ικανότητα του προσωπικού της που ασχολείται και υποστηρίζει τη διαδικασία προσχώρησης της εν λόγω χώρας, τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στο Κισινάου και να συγκροτήσει μια ειδική μονάδα για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας εντός της Γενικής Διεύθυνσης Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων Διεύρυνσης της Επιτροπής· καλεί την Επιτροπή να διευρύνει τις ευκαιρίες που έχει η Μολδαβία να συμμετέχει και να παρακολουθεί το έργο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, καθώς και να ενισχύσει τον διαρθρωμένο πολιτικό διάλογο, συμπεριλαμβανομένου του διαλόγου στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου·
27. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, στη Ρωσική Ομοσπονδία, στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη και στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙΙ) (ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1).