Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2023 σχετικά με την άγνωστη κατάσταση του Mikalai Statkevich και τις πρόσφατες επιθέσεις σε μέλη των οικογενειών πολιτικών και ακτιβιστών της Λευκορωσίας (2023/3023(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Λευκορωσία,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρώην υποψήφιος για το προεδρικό αξίωμα και βραβευμένος με το Βραβείο Ζαχάρωφ 2020 Mikalai Statkevich εκτίει ποινή φυλάκισης 14 ετών με πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι κρατείται σε απομόνωση υπό καθεστώς υψίστης ασφαλείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υγεία του επιδεινώνεται και ότι οι δικηγόροι και η οικογένειά του δεν έχουν λάβει πληροφορίες και δεν έχουν επικοινωνήσει μαζί του για περισσότερες από 300 ημέρες·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξέχοντες πολιτικοί κρατούμενοι της Λευκορωσίας, μεταξύ των οποίων οι Ales Bialiatski, Maria Kalesnikava, Siarhei Tsikhanouski, Viktar Babaryka, Maksim Znak, Pavel Sevyarynets, Palina Sharenda-Panasiuk, Andrzej Poczobut και Ihar Losik, έχουν υποστεί παρόμοιες συνθήκες απομόνωσης·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεσή του της 3ης Φεβρουαρίου 2023, ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δήλωσε ότι οι συνθήκες κράτησης στη Λευκορωσία χαρακτηρίζονται από σκληρή, απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση και βασανιστήρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρατούμενοι δεν έχουν πρόσβαση σε έγκαιρη ιατρική περίθαλψη ή νομική εκπροσώπηση·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι πολιτικοί της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, οι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και τα μέλη των οικογενειών των ακτιβιστών πέφτουν συστηματικά θύματα βίαιης καταστολής από το καθεστώς Lukashenka και αναγκάζονται να διαφύγουν·
1. ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση του Mikalai Statkevich και των 1 500 πολιτικών κρατουμένων· ζητεί την απόσυρση όλων των κατηγοριών εις βάρος τους, την πλήρη αποκατάσταση και την οικονομική αποζημίωσή τους για τη ζημία που υπέστησαν λόγω της στέρησης της ελευθερίας τους·
2. επιμένει ότι οι κρατούμενοι πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλη ιατρική βοήθεια και πρόσβαση σε δικηγόρους, στις οικογένειές τους, σε διπλωμάτες και σε διεθνείς οργανισμούς, οι οποίοι μπορούν να αξιολογούν την κατάστασή τους και να παρέχουν βοήθεια· εκφράζει τη λύπη του για την αδράνεια της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ) στη Λευκορωσία·
3. καταδικάζει απερίφραστα τις αδικαιολόγητες, πολιτικά υποκινούμενες ποινές και τη συνεχιζόμενη καταστολή εις βάρος των δημοκρατικών δυνάμεων της Λευκορωσίας, της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των συνδικαλιστών, των δημοσιογράφων, των κληρικών, των πολιτικών ακτιβιστών και των μελών των οικογενειών τους·
4. παραμένει σταθερά αλληλέγγυο προς τον λαό, τη δημοκρατική αντιπολίτευση και την κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας στον αγώνα τους για μια ελεύθερη, κυρίαρχη και δημοκρατική Λευκορωσία·
5. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν τους πολιτικούς κρατούμενους και τις οικογένειές τους αξιοποιώντας κάθε ευκαιρία που τους δίνεται για να ζητήσουν την άμεση απελευθέρωσή τους, καλώντας τους εναπομείναντες διπλωματικούς αντιπροσώπους του καθεστώτος να ζητήσουν αποδείξεις για την κατάσταση και την τοποθεσία στην οποία βρίσκονται οι πολιτικοί κρατούμενοι, χορηγώντας ανθρωπιστικές θεωρήσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ζητήματος της ανιθαγένειας, παρέχοντας αποκατάσταση και πρακτική και οικονομική στήριξη και αυξάνοντας την πίεση στο καθεστώς μέσω νέων κυρώσεων·
6. καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η τεκμηρίωση των διεθνών εγκλημάτων συνεχίζεται και να απαιτήσουν λογοδοσία σε επίπεδο ΟΗΕ, μέσω της εξέτασης της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και μέσω της διατήρησης της εντολής του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία·
7. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την άσκηση δίωξης και επιβολή κυρώσεων εις βάρος όσων ευθύνονται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα πολέμου υπό το καθεστώς Lukashenka·
8. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας / Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στα κράτη μέλη, στους εκπροσώπους των δημοκρατικών δυνάμεων της Λευκορωσίας, στις de facto αρχές της Λευκορωσίας, στον ΟΗΕ και στη ΔΕΕΣ.