Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2023/2884(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου : B9-0491/2023

Κείμενα που κατατέθηκαν :

B9-0491/2023

Συζήτηση :

Ψηφοφορία :

Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P9_TA(2023)0482

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 190kWORD 58k
Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου 2023 - Στρασβούργο
Νέοι ερευνητές
P9_TA(2023)0482B9-0491/2023

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2023 σχετικά με τους νέους ερευνητές (2023/2884(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 1ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» (COM(2020)0274),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Ένας νέος ΕΧΕ για την έρευνα και την καινοτομία» (COM(2020)0628),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18 Μαΐου 2021, για την παγκόσμια προσέγγιση στην έρευνα και την καινοτομία — Η στρατηγική της Ένωσης για τη διεθνή συνεργασία σε έναν πολυπολικό κόσμο (COM(2021)0252),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Ιανουαρίου 2022, σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα πανεπιστήμια (COM(2022)0016),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2022, με τίτλο «Προσέλκυση δεξιοτήτων και ταλέντων στην ΕΕ» (COM(2022)0657),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 17ης Ιανουαρίου 2023, με τίτλο «Αξιοποίηση ταλέντων στις περιφέρειες της Ευρώπης» (COM(2023)0032),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2005, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Χάρτα του Ερευνητή και έναν κώδικα δεοντολογίας για την πρόσληψη ερευνητών(1),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προσέλκυση και τη διατήρηση ταλέντων στους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας στην Ευρώπη (COM(2023)0436), η οποία θεσπίζει ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις ερευνητικές σταδιοδρομίες,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τον νέο Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας,

–  έχοντας υπόψη το θεματολόγιο πολιτικής για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας 2022-2024,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2021, με τίτλο: «Εμβάθυνση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας: Παροχή ελκυστικών και βιώσιμων σταδιοδρομιών και συνθηκών εργασίας στους ερευνητές και υλοποίηση της κυκλοφορίας επιστημόνων»,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση (ΕΕ) 2021/2122 του Συμβουλίου, της 26ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με ένα σύμφωνο για την Έρευνα και την Καινοτομία στην Ευρώπη(2),

–  έχοντας υπόψη την επικαιροποιημένη σύσταση της UNESCO, της 13ης Νοεμβρίου 2017, σχετικά με την επιστήμη και τους επιστημονικούς ερευνητές,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2009 με τίτλο: με τίτλο «Καλύτερες σταδιοδρομίες και περισσότερη κινητικότητα: ευρωπαϊκή σύμπραξη για τους ερευνητές»(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Ιουλίου 2021 σχετικά με έναν νέο ΕΧΕ για την έρευνα και την καινοτομία(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης: μια κοινή ολιστική προσέγγιση(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2023 σχετικά τις ποιοτικές θέσεις πρακτικής άσκησης στην ΕΕ(6),

–  έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με τους νέους ερευνητές (O-000052/2023 – B9‑0034/2023),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 179 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) στηρίζει την ελεύθερη κυκλοφορία των ερευνητών σε ολόκληρη την ΕΕ στο πλαίσιο της ενίσχυσης της επιστημονικής και τεχνολογικής βάσης της·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 181 ΣΛΕΕ υποχρεώνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συντονίζουν τις δραστηριότητές τους στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης, ώστε να εξασφαλίζεται η αμοιβαία συνοχή των εθνικών πολιτικών και της πολιτικής της Ένωσης, με τη δυνατότητα της Επιτροπής να αναλαμβάνει κάθε χρήσιμη πρωτοβουλία που προωθεί και υποστηρίζει τον εν λόγω συντονισμό·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 182 ΣΛΕΕ θεσπίζει πολυετές πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία, το οποίο συμπληρώνεται από τα μέτρα που είναι αναγκαία για την επίτευξη ενός ευρωπαϊκού χώρου έρευνας (ΕΧΕ), συμπεριλαμβανομένων δράσεων για την υποστήριξη της κατάρτισης και της κινητικότητας των ερευνητών·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ολοκλήρωση του ΕΧΕ θα καταστήσει δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία των ερευνητών, της επιστημονικής γνώσης και της τεχνολογίας, ως μακροχρόνια προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2021, επισημαίνεται μια αυξανόμενη τάση προς την επισφαλή απασχόληση στον ακαδημαϊκό χώρο, ιδίως στους τομείς των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, με συνέπεια την απώλεια ταλέντων και τη μείωση της εργασιακής ασφάλειας, και ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο στους νέους ερευνητές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσέλκυση και η διατήρηση ταλέντων στην Ευρώπη απαιτούν μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα και συγκρισιμότητα μεταξύ των ερευνητικών σταδιοδρομιών, μέσω της ανάπτυξης ενός ευρωπαϊκού πλαισίου για τους ερευνητές και της βελτιωμένης διατομεακής κινητικότητας μεταξύ επιχειρήσεων και πανεπιστημίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνασπισμοί ευρωπαϊκών πανεπιστημίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την πιλοτική εφαρμογή κοινών διαδικασιών πρόσληψης και την παροχή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την κατάρτιση και την επαγγελματική εξέλιξη·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με έναν νέο ΕΧΕ για την έρευνα και την καινοτομία εντοπίζει μια σειρά προβλημάτων που εμποδίζουν τη σταδιοδρομία των νέων ερευνητών, συμπεριλαμβανομένης της επισφαλούς απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σημαντική ανισορροπία μεταξύ του αριθμού των κατόχων διδακτορικών τίτλων σπουδών και του αριθμού των θέσεων προγραμματισμένης πανεπιστημιακής σταδιοδρομίας (tenure track) στα δημόσια επιστημονικά συστήματα, γεγονός που αποτελεί εμπόδιο για τη διατήρηση ταλέντων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» υπογραμμίζει ότι οι ερευνητές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επιστήμης και της καινοτομίας και ότι χρειάζονται ειδικές δέσμες δεξιοτήτων για να έχουν επιτυχημένες σταδιοδρομίες τόσο εντός και εκτός του ακαδημαϊκού χώρου·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Αξιοποίηση ταλέντων στις περιφέρειες της Ευρώπης» επισημαίνεται η παγίδα ανάπτυξης ταλέντων στις περιφέρειες της ΕΕ που πλήττονται από δημογραφική συρρίκνωση, το στάσιμο ποσοστό ατόμων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η σημαντική φυγή ατόμων νεαρής ηλικίας από τις περιφέρειες αυτές·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προσέλκυση δεξιοτήτων και ταλέντων στην ΕΕ» αναγνωρίζει τη σημασία και την ανάγκη να καταστεί η ΕΕ ελκυστικότερη για ταλέντα από ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των νέων ερευνητών που επιλέγουν την κινητικότητα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής για την παγκόσμια προσέγγιση στην έρευνα και την καινοτομία – Η στρατηγική της Ευρώπης για τη διεθνή συνεργασία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο τονίζει τη σημασία της επιστημονικής διπλωματίας και υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει τους ερευνητές και τους φορείς καινοτομίας της να συμβάλουν στα παγκόσμια οικοσυστήματα καινοτομίας και να επωφελούνται από αυτά, και υποστηρίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να προωθεί περαιτέρω τη συνεργασία για την ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου, ιδίως μέσω προγραμμάτων κατάρτισης και κινητικότητας των ερευνητών και, ειδικότερα, μέσω των δράσεων Marie-Skłodowska Curie·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ως νέοι ερευνητές νοούνται γενικά οι κάτοχοι διδακτορικού ή ισοδύναμου τίτλου κατά τα πρώτα έτη της μεταδιδακτορικής έρευνας και ότι κάθε ορισμός των νέων ερευνητών θα πρέπει να βασίζεται στο επίπεδο της ερευνητικής εμπειρίας και όχι στην ηλικία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ορισμός των νέων ερευνητών με βάση την ηλικία τους θα μπορούσε να παραβιάζει την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων και να μην αντικατοπτρίζει τις διαφορετικές πορείες ζωής που μπορούν να οδηγήσουν τα άτομα στην επιλογή ερευνητικής σταδιοδρομίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν θα συνυπολογίζονταν επίσης ορισμένες από τις αναγκαίες διακοπές της σταδιοδρομίας που αντιμετωπίζουν οι νέοι ερευνητές, όπως η άδεια μητρότητας, η άδεια πατρότητας ή η γονική άδεια, η στρατιωτική θητεία, η μη ερευνητική εργασία και τα μεγάλα χρονικά διαστήματα ασθένειας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το είδος της διαθέσιμης χρηματοδότησης συχνά καθορίζει την ισορροπία μεταξύ προσωρινών και μη προσωρινών συμβάσεων, ιδίως σε εθνικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν η συντριπτική πλειονότητα της χρηματοδότησης στην οποία μπορούν να έχουν πρόσβαση τα πανεπιστήμια είναι βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση έργων, τότε κατά κύριο λόγο μπορούν να παραταθούν μόνο βραχυπρόθεσμες συμβάσεις βάσει έργων, καθώς τα πανεπιστήμια θα δυσκολευτούν να αναλάβουν μακροπρόθεσμες οικονομικές δεσμεύσεις χωρίς μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση για να τις στηρίξουν·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της νόσου COVID-19 επηρέασε αρνητικά πολλούς νέους ερευνητές που βίωσαν επιδείνωση των συνθηκών εργασίας, προβλήματα χρηματοδότησης και μειωμένη πρόσβαση σε εργαστήρια και άλλες βασικές εγκαταστάσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, είχαν λιγότερες ευκαιρίες να ολοκληρώσουν το έργο τους, να αναπτύξουν τις δημοσιεύσεις τους και να αποκτήσουν τα προσόντα που απαιτούνται για την εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες καταλαμβάνουν μόλις το 24 % των κορυφαίων θέσεων στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται μεταξύ των διδακτορικών φοιτητών σε διάφορους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM), συμπεριλαμβανομένων της τεχνολογίας των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) και της μηχανικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι λίγα κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει διατάξεις για την ισότητα των φύλων στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, και ότι η πρόοδος όσον αφορά την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα εθνικά ερευνητικά προγράμματα είναι αργή·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι παρότι η ΕΕ παραμένει ο παγκόσμιος ηγέτης στον συνολικό αριθμό ερευνητών, με ποσοστό 23,5 % (σε σύγκριση με 21,1 % στην Κίνα και 16,2 % στις ΗΠΑ), η Ευρώπη δεν έχει σημειώσει σημαντική αύξηση στον αριθμό των μόνιμων ακαδημαϊκών θέσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό κατόχων διδακτορικών τίτλων θα βρει μόνιμη θέση στον πανεπιστημιακό χώρο ή στη δημόσια έρευνα, γεγονός που αναγκάζει τους νέους ερευνητές να αναπτύξουν εγκάρσιες δεξιότητες και να αποκτήσουν τη σχετική κατάρτιση που απαιτείται για να έχουν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν επιτυχημένες σταδιοδρομίες εκτός του πανεπιστημιακού χώρου·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υψηλός πληθωρισμός στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών, σε συνδυασμό με την αύξηση των ενοικίων και των ενυπόθηκων δανείων, συμβάλλουν σε μια κρίση του κόστους ζωής που επηρεάζει σοβαρά τους νέους ερευνητές, ιδίως εκείνους με χαμηλούς μισθούς που είναι αντιμέτωποι με επισφαλείς συνθήκες απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι ερευνητές υποχρεώνονται να αναλάβουν σημαντικό όγκο μη αμειβόμενης εργασίας για να προοδεύσουν στη σταδιοδρομία τους, γεγονός που περιορίζει τις ευκαιρίες τους να βρουν συμπληρωματική αμοιβή·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2009 με τίτλο: «Καλύτερες σταδιοδρομίες και περισσότερη κινητικότητα: ευρωπαϊκή σύμπραξη για τους ερευνητές» εντόπισε πολλά από τα βασικά προβλήματα που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οι νέοι ερευνητές σήμερα, γεγονός που καταδεικνύει περιορισμένη πρόοδο με την πάροδο του χρόνου·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 8ης Ιουλίου 2021 σχετικά με έναν νέο ΕΧΕ για την έρευνα και την καινοτομία διατυπώθηκε σειρά συστάσεων για τη βελτίωση των συνθηκών σταδιοδρομίας και την ενίσχυση της συμμετοχής στα προγράμματα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ, ιδίως για νέους ερευνητές και για γυναίκες στους τομείς STEM·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ψήφισμά του της 11ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης (EEA) τόνισε τη σημασία της αύξησης των ευκαιριών έρευνας και κατάρτισης για νέους ερευνητές σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς και της αμοιβαίας αναγνώρισης των διπλωμάτων και των προσόντων που μπορούν να διευκολύνουν την επαγγελματική κινητικότητα·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη που ανέρχεται στο 3 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕγχΠ) της Ένωσης δεν έχει ακόμη επιτευχθεί, κυρίως λόγω της έλλειψης ιδιωτικών επενδύσεων στην έρευνα και την ανάπτυξη, γεγονός που οδηγεί σε μόνιμη ανεπάρκεια των επενδύσεων στην επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία, υπονομεύοντας έτσι την ικανότητα των ερευνητικών οργανισμών να προσφέρουν εξαιρετικές προοπτικές σταδιοδρομίας·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο όρος «νέοι ερευνητές» δεν αφορά την ηλικία των ερευνητών αλλά το στάδιο της σταδιοδρομίας τους, το οποίο υπό τις παρούσες συνθήκες σημαίνει ότι πολλοί από τους εν λόγω ερευνητές δεν μπορούν πλέον να θεωρούνται νέοι·

Συνθήκες σταδιοδρομίας και ευκαιρίες δικτύωσης

1.  χαιρετίζει τις προτάσεις της Επιτροπής του Ιουλίου 2023 που στοχεύουν να καταστούν ελκυστικότερες οι ερευνητικές σταδιοδρομίες της ΕΕ, με περισσότερες ευκαιρίες κινητικότητας· υπενθυμίζει ότι η βελτίωση της ερευνητικής σταδιοδρομίας, ιδίως για τους νέους ερευνητές, αποτελεί βασική προτεραιότητα του θεματολογίου πολιτικής για τον ΕΧΕ 2022-2024, και θα μπορούσε να συμβάλει στον προσδιορισμό του κατά πόσον η ΕΕ διατηρεί το καθεστώς της ως παγκόσμιου ηγέτη στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών·

2.  χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου για τη θέσπιση νέου ευρωπαϊκού πλαισίου για τις ερευνητικές σταδιοδρομίες, συμπεριλαμβανομένων μιας νέας Χάρτας του Ερευνητή και ενός Ευρωπαϊκού Πλαισίου Ικανοτήτων για τους Ερευνητές (ResearchComp) για τη στήριξη της διατομεακής κινητικότητας, με τη συμμετοχή μιας πλατφόρμας ταλέντων του ΕΧΕ, καθώς και ενός Παρατηρητηρίου Σταδιοδρομιών Έρευνας και Καινοτομίας· υπογραμμίζει ότι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η ποιότητα των δεδομένων σχετικά με τις ερευνητικές σταδιοδρομίες στην Ευρώπη δεν επαρκεί για την ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών· παροτρύνει την Επιτροπή να αυξήσει το επίπεδο φιλοδοξίας της όσον αφορά τη συλλογή δεδομένων, τόσο ως προς την ποιότητα όσο και ως προς την ταχύτητα·

3.  σημειώνει ότι, ενώ ο αριθμός των ερευνητών στην Ευρώπη αυξήθηκε σημαντικά την τελευταία δεκαετία, η ποιότητα των θέσεων μειώθηκε· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η έλλειψη μόνιμων θέσεων, η τάση για προσωρινές και επισφαλείς συμβάσεις, τα παρωχημένα νομικά πλαίσια και πλαίσια απασχόλησης και η έλλειψη θεσμικής στήριξης της σταδιοδρομίας των νέων ερευνητών μπορούν να τους εμποδίσουν να σχεδιάσουν το μέλλον τους και θα μπορούσαν να ωθήσουν πολλούς να εγκαταλείψουν την Ευρώπη για τρίτες χώρες που προσφέρουν πιο ελκυστικές και σταθερές συνθήκες για διεθνή ταλέντα· θεωρεί ότι αυτού του είδους η διαρροή εγκεφάλων συνιστά μείζονα κίνδυνο για την ΕΕ όσον αφορά την επίτευξη του στόχου της να παραμείνει παγκόσμια δύναμη στην έρευνα και την καινοτομία, ιδίως σε ορισμένες από τις πλέον προηγμένες τεχνολογίες στους τομείς της καθαρής ενέργειας, των υπερπροηγμένων και ψηφιακών τεχνολογιών· υπενθυμίζει ότι αυτή η απώλεια ταλέντων αποτελεί επίσης σπατάλη δημόσιων πόρων που επενδύθηκαν σε όλα τα στάδια της κατάρτισης των νέων ερευνητών·

4.  πιστεύει ότι οι πολιτικές της ΕΕ για την αντιμετώπιση της διαρροής εγκεφάλων των νέων ερευνητών θα πρέπει να είναι πιο ολοκληρωμένες, όχι μόνο αναγνωρίζοντας την αποδεδειγμένη αξία της κινητικότητας, αλλά και εξετάζοντας τρόπους για τη διατήρηση και την προσέλκυση ταλέντων στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη φυγή ερευνητών, υποχρεώνοντας παράλληλα τα ίδια κράτη μέλη να καταβάλουν πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες για τη στήριξη της σταδιοδρομίας των νέων ερευνητών τους·

5.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η χρηματοδότηση της έρευνας από την ΕΕ χρησιμοποιείται από ορισμένα κράτη μέλη για την αντιστάθμιση των μειώσεων της εθνικής χρηματοδότησης λόγω ευρύτερων δημοσιονομικών περιορισμών, και όχι ως μέσο για την ανάπτυξη πρόσθετου και υψηλότερου επιπέδου αριστείας στα ακαδημαϊκά τους συστήματα·

6.  αναγνωρίζει ότι πολλά από τα προβλήματα και τις ανησυχίες με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι οι νέοι μεταδιδακτορικοί ερευνητές αφορούν και τους διδακτορικούς φοιτητές, μεταξύ άλλων η απομόνωση, οι επισφαλείς συμβάσεις και η οικονομική ανασφάλεια, καθώς και σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά την κινητικότητα και την επαγγελματική εξέλιξη· πιστεύει ότι ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των νέων ερευνητών θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για τη στήριξη τόσο των διδακτορικών όσο και των μεταδιδακτορικών ερευνητών· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πάρα πολλοί διδακτορικοί ερευνητές καλύπτονται από επιχορηγήσεις που παρέχουν περιορισμένη κοινωνική ασφάλιση, παρά τον εξαιρετικά εξειδικευμένο χαρακτήρα των καθηκόντων τους· τονίζει ότι, ενώ η κινητικότητα είναι επωφελής για τους επιστήμονες όσον αφορά την επαγγελματική τους εξέλιξη και συμβάλλει στην ποιότητα της επιστήμης σε παγκόσμιο επίπεδο, μπορεί επίσης να δημιουργήσει σημαντικές προκλήσεις για τους ερευνητές στην ιδιωτική τους ζωή·

7.  ενθαρρύνει τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ιδρύματα στην Ευρώπη να προσφέρουν ελκυστικότερες θέσεις διδακτορικού και μεταδιδακτορικού επιπέδου, και ιδίως να εξετάσουν το ενδεχόμενο αύξησης των μισθολογικών επιπέδων όπου αυτά είναι επί του παρόντος υπερβολικά χαμηλά για τους ερευνητές ώστε να εξασφαλιστεί επαρκής ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής και να διατηρηθεί ένα αποδεκτό βιοτικό επίπεδο, ιδίως σε ένα πλαίσιο υψηλού πληθωρισμού και αυξανόμενων ενοικίων· σημειώνει ότι οι νέοι ερευνητές στην Ευρώπη θα πρέπει να είναι σε θέση να ζουν αξιοπρεπώς από τον μισθό τους, ώστε να διασφαλιστεί η ελεύθερη επιλογή έρευνας ύψιστης ποιότητας· εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τις προτάσεις σύμφωνα με τις οποίες ορισμένοι οργανισμοί χρηματοδότησης της έρευνας ενδέχεται να αναμένουν από τους ερευνητικούς οργανισμούς να αφιερώνουν λιγότερο από ένα ισοδύναμο πλήρους απασχόλησης ανά πλήρη μήνα έργου στα προγράμματα εργασίας, γεγονός που θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα οι διδακτορικοί ερευνητές να λαμβάνουν πραγματικά εισοδήματα κάτω από τον κατώτατο μισθό·

8.  αναγνωρίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η δικτύωση μεταξύ των ενώσεων ερευνητών και των πανεπιστημίων σε ολόκληρη την ΕΕ, προκειμένου να προωθηθούν καλύτερα τα κοινά συμφέροντα των νέων ερευνητών·

9.  χαιρετίζει το TalentON της ΕΕ και άλλες πρωτοβουλίες της ΕΕ για την προώθηση της δικτύωσης, της προβολής και της συνεργασίας μεταξύ νέων ερευνητών· θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εδραιώσει αυτές τις πρωτοβουλίες και να αναπτύξει ειδικές γραμμές χρηματοδότησης για τη στήριξη των στόχων δικτύωσης στο πλαίσιο μιας πολύ ευρύτερης δεξαμενής ευρωπαίων ερευνητών, όπου η συμμετοχή νέων ερευνητών σε τέτοιες πρωτοβουλίες της ΕΕ θα αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση·

10.  υποστηρίζει τη βελτίωση των προγραμμάτων καθοδήγησης για τον προσανατολισμό των νέων ερευνητών σε διαφορετικές επαγγελματικές πορείες, καθώς και για την προώθηση της κινητικότητας του ερευνητικού προσωπικού εντός και μεταξύ τομέων· πιστεύει ότι οι νέοι ερευνητές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε υψηλής ποιότητας θέσεις αμειβόμενης πρακτικής άσκησης σε τομείς σχετικούς με τη σταδιοδρομία τους, μέσω των οποίων οι επαγγελματικές τους προοπτικές μπορούν να διευρυνθούν και να ενισχυθούν·

11.  ζητεί να καταβληθούν ολοκληρωμένες προσπάθειες για τον εντοπισμό και την άρση των φραγμών που εμποδίζουν τους ερευνητές, την επιστημονική γνώση και την τεχνολογία να κυκλοφορούν ελεύθερα εντός των κρατών μελών, σε ολόκληρη την Ευρώπη και πέραν αυτής· τάσσεται υπέρ του να καταστεί συνήθης πρακτική στην Ευρώπη η πλήρης αποζημίωση του κόστους μετεγκατάστασης· επιμένει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταβάλουν ιδιαίτερη προσπάθεια για καλύτερη συνεργασία και περαιτέρω ευθυγράμμιση των διοικητικών διαδικασιών, διευκολύνοντας τη μετακίνηση στην Ένωση των ερευνητών που έχουν οικογένεια· υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιδιώξουν τη μείωση του διοικητικού φόρτου που συνδέεται με την πρόσληψη νέων ερευνητών και την ανανέωση των συμβάσεών τους·

12.  θεωρεί ότι η ακαδημαϊκή σταδιοδρομία των νέων ερευνητών στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες είναι ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω των χαμηλότερων μισθών και της πιο περιορισμένης χρηματοδότησης της έρευνας εν γένει· πιστεύει ότι θα πρέπει να αναληφθεί δράση προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ερευνητική σταδιοδρομία στον τομέα των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών προσφέρει παρόμοιες ευκαιρίες έρευνας στους τομείς STEM· αναγνωρίζει μεν ότι η ευρωπαϊκή οικονομία παρουσιάζει αυξανόμενη έλλειψη εργαζομένων με υψηλή κατάρτιση στους τομείς STEM, πλην όμως υπενθυμίζει ότι η οι γνώσεις στους τομείς των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών είναι επίσης απαραίτητες για τη λειτουργία μιας ελεύθερης και ανοικτής οικονομίας και κοινωνίας·

13.  θεωρεί ότι η προώθηση της επιστημονικής γνώσης μέσω αυστηρής έρευνας θα πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί αφ’ εαυτής σημαντικό στόχο· υποστηρίζει ότι οι νέοι ερευνητές θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να αναπτύξουν τη σταδιοδρομία τους κατά τρόπο που να δίνει προτεραιότητα στη βασική έρευνα και να μην απαιτεί κατ’ ανάγκη την άμεση ανάπτυξη εμπορικών και τεχνολογικών λύσεων· υπενθυμίζει ότι οι περίοδοι πρακτικής άσκησης αποτελούν συχνά την πρώτη επαγγελματική εμπειρία ενός ατόμου και μπορούν να καθορίσουν την επαγγελματική σταδιοδρομία· επιμένει, ως εκ τούτου, στη σημασία των ερευνητικών κέντρων που παρέχουν ανταγωνιστικές αμοιβές για την προσέλκυση ταλαντούχων νέων ερευνητών·

Χρηματοδότηση

14.  υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για τη διασφάλιση επαρκούς και βιώσιμης δημόσιας χρηματοδότησης για την επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία· σημειώνει ότι τυχόν προσπάθειες που καταβάλλει η Ένωση, μεταξύ άλλων μέσω του προγράμματος-πλαισίου, συμπληρώνουν τις εθνικές προσπάθειες και δεν μπορούν να επιλύσουν τις προκλήσεις που δημιουργεί η ατελής δομή των εθνικών συστημάτων· επιμένει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να δεσμευτούν για πιο φιλόδοξα επίπεδα χρηματοδότησης της έρευνας και της καινοτομίας (Ε&Κ), με πλήρη υλοποίηση του επενδυτικού στόχου του 3 % του ΑΕγχΠ που ορίζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 1ης Δεκεμβρίου 2020· θεωρεί ότι για την επίτευξη αυτού του στόχου, τουλάχιστον το 1,25 % του ΑΕγχΠ των επενδύσεων θα πρέπει να προέρχεται από δημόσια χρηματοδότηση· ζητεί μεγαλύτερες δημόσιες και ιδιωτικές δεσμεύσεις για την Ε&Κ, καθώς και βελτιωμένους μηχανισμούς συνεργασίας και χρηματοδότησης μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, όπως απαιτείται για τη διατήρηση του παγκόσμιου ηγετικού δυναμικού της ΕΕ και την αντιμετώπιση πιεστικών κοινωνικών προκλήσεων, με το περαιτέρω όφελος της προσφοράς πιο ελπιδοφόρων μακροπρόθεσμων προοπτικών σταδιοδρομίας για τους νέους ερευνητές·

15.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το ποσοστό επιτυχίας των βασικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων που προσανατολίζονται στην ανάπτυξη της ερευνητικής σταδιοδρομίας (ιδίως των υποτροφιών Marie Skłodowska-Curie και των επιχορηγήσεων εκκίνησης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας), παραμένει υπερβολικά χαμηλό, με τα περισσότερα έργα που αξιολογούνται ως εξαιρετικά να παραμένουν χωρίς χρηματοδότηση·

16.  υποστηρίζει ότι ένα υψηλό ποσοστό άριστων και καινοτόμων έργων που δεν χρηματοδοτούνται θα αποδυναμώσει την ικανότητα έρευνας και καινοτομίας της Ευρώπης και μπορεί να αποθαρρύνει σε μεγάλο βαθμό ταλαντούχους νέους ερευνητές, πολλοί από τους οποίους θα διοχετεύσουν τις δεξιότητές τους αλλού στον κόσμο·

17.  υποστηρίζει ότι ένα υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας θα μπορούσε να αποδειχθεί ιδιαίτερα επωφελές για τους αιτούντες από κράτη μέλη της ΕΕ με λιγότερο ανεπτυγμένες ερευνητικές υποδομές και μικρότερη ικανότητα διοικητικής υποστήριξης, για τα οποία είναι συνήθως δυσκολότερο να εξασφαλίσουν ανταγωνιστική χρηματοδότηση από την ΕΕ·

18.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ούτε η πρόταση προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2024 ούτε η προτεινόμενη αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου προβλέπουν αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», η οποία είναι απαραίτητη για τη βελτίωση του ποσοστού επιτυχίας της χρηματοδότησης της ΕΕ και την αποφυγή της σπατάλης ταλέντων, δεδομένου ότι οι νέοι ερευνητές συνεχίζουν τη σταδιοδρομία τους εκτός Ευρώπης· ζητεί αυξημένο προϋπολογισμό για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», με στόχο να επιτραπεί σε κάθε υποπρόγραμμα να χρηματοδοτεί τουλάχιστον το 50 % όλων των προτάσεων που αξιολογούνται ως εξαιρετικές.

Κινητικότητα και δυνατότητα μεταφοράς

19.  υποστηρίζει την αρχή της κινητικότητας μεταξύ κρατών μελών και μεταξύ τομέων ως έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της ερευνητικής πολιτικής και της χρηματοδότησης της ΕΕ και ως σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση και τη διατήρηση της ανάπτυξης των νέων ερευνητών στην Ευρώπη, το οποίο θα οδηγήσει σε καλύτερη έρευνα και βελτιωμένες προοπτικές σταδιοδρομίας·

20.  σημειώνει ότι ορισμένα από τα πιο αναγνωρισμένα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ προσανατολίζονται προς την ανάπτυξη της ερευνητικής σταδιοδρομίας, συμπεριλαμβανομένων των δράσεων Marie Skłodowska-Curie και των επιχορηγήσεων εκκίνησης που χορηγεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας· τονίζει τη σημασία της χρήσης μηχανισμών χρηματοδότησης της ΕΕ για την παροχή κινήτρων στους ερευνητές ώστε να επιστρέψουν στην Ευρώπη μετά τη διεξαγωγή της διδακτορικής τους έρευνας σε τρίτη χώρα, ως τρόπου αντιμετώπισης της διαρροής εγκεφάλων που βλάπτει τα ευρωπαϊκά ερευνητικά συστήματα·

21.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο δεν έχει λάβει πιο συγκεκριμένα μέτρα για να δεσμεύσει όλα τα κράτη μέλη να άρουν τα εμπόδια που μπορούν να δυσχεράνουν την κινητικότητα των νέων ερευνητών· αναγνωρίζει ότι έχουν καταβληθεί ορισμένες εθελοντικές προσπάθειες για μεγαλύτερη εναρμόνιση, αλλά διαπιστώνει ότι οι παρωχημένοι και άκαμπτοι εθνικοί κανόνες εξακολουθούν να καθιστούν πολύ δύσκολη τη μετάβαση μεταξύ των ακαδημαϊκών συστημάτων, από δυσκολίες και καθυστερήσεις στην αναγνώριση των ακαδημαϊκών προσόντων έως τον κίνδυνο επισφαλών συνθηκών απασχόλησης και απώλειας των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης για τους ερευνητές που επιλέγουν τη διακρατική κινητικότητα·

22.  εκφράζει ικανοποίηση για την πρωτοβουλία ERA4You και την προτεινόμενη πλατφόρμα ταλέντων του ΕΧΕ ως μέσο για την ενθάρρυνση της διατομεακής κινητικότητας και τη βελτίωση των προοπτικών των νέων ερευνητών·

23.  προειδοποιεί ότι η απλή ενθάρρυνση των νέων ερευνητών να εγκαταλείψουν τον πανεπιστημιακό χώρο για άλλους τομείς δεν καθιστά ελκυστικότερες τις ερευνητικές σταδιοδρομίες· θεωρεί ότι η βελτίωση των ακαδημαϊκών σταδιοδρομιών και η ενίσχυση της διατομεακής κινητικότητας θα πρέπει να θεωρούνται διττοί συμπληρωματικοί στόχοι, με απώτερο στόχο την κυκλοφορία προς όλες τις κατευθύνσεις, μεταξύ άλλων από τις επιχειρήσεις και την κυβέρνηση στα πανεπιστήμια και τα δημόσια ερευνητικά ιδρύματα· τονίζει ότι η στήριξη των νέων ερευνητών καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους θα διευκόλυνε την επιτυχή παραμονή τους στο ερευνητικό σύστημα της ΕΕ·

24.  υπογραμμίζει τις έντονες γεωγραφικές διαφορές όσον αφορά την ελκυστικότητα και τη βιωσιμότητα των ερευνητικών σταδιοδρομιών, τις οποίες η χρηματοδότηση της ΕΕ δεν έχει κατορθώσει μέχρι στιγμής να αντιμετωπίσει με ολοκληρωμένο τρόπο· θεωρεί ότι η κινητικότητα των ερευνητών εντός της Ευρώπης είναι σε μεγάλο βαθμό μια μονόδρομη διαδικασία (δηλαδή από Νότο και Ανατολή προς Βορρά και Δύση), ενώ η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει μια πιο ισορροπημένη κυκλική κίνηση ερευνητών μεταξύ ακαδημαϊκών συστημάτων, η οποία θα επιτρέπει την κυκλοφορία ταλέντων και θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της διαρροής εγκεφάλων·

25.  επισημαίνει τις συνεχιζόμενες δυσκολίες στη δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων μεταξύ χωρών, καθώς και τα εμπόδια στη δυνατότητα μεταφοράς μεταξύ διαφορετικών τομέων (δημόσιων ή ιδιωτικών) εντός του ίδιου κράτους μέλους· υποστηρίζει ότι η βελτιωμένη δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων θα διευκόλυνε σε μεγάλο βαθμό την επαγγελματική κινητικότητα και θα βελτίωνε την παραμονή των νέων ερευνητών στην Ευρώπη· ενθαρρύνει την Επιτροπή να εξετάσει τη διερεύνηση λύσεων για το θέμα αυτό στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πανεπιστημιακών συμμαχιών·

26.  υποστηρίζει το σχέδιο της Επιτροπής να αξιοποιήσει το πανευρωπαϊκό συνταξιοδοτικό ταμείο για ερευνητές (RESAVER) και να αναπτύξει ένα γενικό πλαίσιο σταδιοδρομίας ερευνητών για την περαιτέρω προώθηση της διασυνοριακής και διατομεακής κινητικότητας, και είναι της άποψης ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι το RESAVER είναι πραγματικά χρήσιμο για τους ερευνητές·

27.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι διαδικασίες τυποποίησης και αναγνώρισης των πανεπιστημιακών πτυχίων και διπλωμάτων μεταξύ των διαφόρων χωρών μπορούν να είναι υπερβολικά γραφειοκρατικές και να εφαρμόζονται με ασυνεπή τρόπο· θεωρεί την αμοιβαία αναγνώριση απαραίτητη προϋπόθεση για την κινητικότητα των νέων ερευνητών, η οποία δεν θα πρέπει να συνεπάγεται υπέρμετρο διοικητικό φόρτο ή να υπόκειται σε μεγάλες καθυστερήσεις που μπορούν να παρακωλύσουν την κινητικότητα και τις προσλήψεις·

28.  υπογραμμίζει ότι όλες αυτές οι προκλήσεις είναι ακόμη μεγαλύτερες για τους ερευνητές που προέρχονται από τρίτες χώρες στην Ένωση· σημειώνει ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για να διασφαλίσουν ότι οι απαιτήσεις θεώρησης και ασφάλισης υγείας που απαιτούνται για την είσοδο στην Ένωση και άλλες απαιτήσεις εισόδου είναι πιο εύκολα διαθέσιμες και προσβάσιμες στους ερευνητές από τρίτες χώρες· επισημαίνει ότι αυτό είναι απολύτως απαραίτητο για την προσέλκυση περισσότερων ταλέντων στην Ευρώπη·

Ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων και μέτρα για την ευημερία

29.  αναγνωρίζει ότι απαιτούνται μεγαλύτερες προσπάθειες για τη διασφάλιση της ισότητας των φύλων και της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στις ερευνητικές σταδιοδρομίες· ζητεί την ενίσχυση της πολυμορφίας στην έρευνα, ιδίως με τη διασφάλιση και την προώθηση της ισότητας των φύλων, με βάση το εργαλείο για την ισότητα των φύλων στον πανεπιστημιακό χώρο και στον χώρο της έρευνας (GEAR – Gender Equality in Academia and Research)· τονίζει ότι απαιτούνται ιδιαίτερες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της υποεκπροσώπησης των γυναικών στους τομείς STEM·

30.  διαπιστώνει ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο το ένα τρίτο των ερευνητών και λίγο περισσότερο από το ένα τέταρτο των ακαδημαϊκών θέσεων υψηλού επιπέδου, ενώ αντιπροσωπεύουν δυσανάλογο μερίδιο ερευνητών με συμβάσεις μερικής απασχόλησης και επισφαλείς συμβάσεις στην Ευρώπη·

31.  ζητεί συντονισμένη δέσμευση σε επίπεδο ΕΕ και στα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι διαδικασίες πρόσληψης και επιλογής είναι ουδέτερες ως προς το φύλο και απαλλαγμένες από τυχόν προκαταλήψεις· σημειώνει ότι το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» πειραματίζεται επί του παρόντος με τη δυνατότητα ανωνυμοποίησης ορισμένων έργων για τη μείωση των προκαταλήψεων στην αξιολόγηση·

32.  σημειώνει ότι οι νέοι ερευνητές συχνά υποχρεούνται να αναλαμβάνουν σημαντικό όγκο μη αμειβόμενης εργασίας για να εξασφαλίσουν την επαγγελματική τους ανέλιξη, γεγονός που περιορίζει τις δυνατότητές τους να βρουν εναλλακτικές πηγές αμοιβής εκτός του πανεπιστημιακού χώρου· θεωρεί ότι η τρέχουσα κρίση του κόστους ζωής θέτει σε περαιτέρω κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ερευνητικών σταδιοδρομιών και θα μπορούσε να αποθαρρύνει ορισμένους από τους πιο ικανούς νέους ερευνητές στην Ευρώπη να συνεχίσουν μια ερευνητική πορεία, ιδίως εκείνους που προέρχονται από φτωχότερα κοινωνικά στρώματα ή έχουν ευθύνες φροντίδας·

33.  επικρίνει την έλλειψη διαφάνειας και αξιοκρατίας σε πολλές κλειστές ακαδημαϊκές διαδικασίες, καθώς και τον πολλαπλασιασμό των χαμηλόμισθων και επισφαλών ερευνητικών συμβάσεων μερικής απασχόλησης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πολλά δημόσια πανεπιστήμια παραμένουν σχετικά κλειστά σε εξωτερικούς υποψηφίους· υπογραμμίζει τη φιλοδοξία της πλατφόρμα EURAXESS να δημοσιεύονται όλες οι ανοικτές θέσεις στην Ευρώπη σε ένα μέρος για την προώθηση ευκαιριών και θεμιτού ανταγωνισμού μεταξύ ερευνητών·

34.  εκφράζει την ανησυχία του για την κακή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, το άγχος και την ψυχική ευεξία πολλών νέων ερευνητών, ιδίως εκείνων που αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν την απομόνωση και την απώλεια χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η πανδημία ήταν ιδιαίτερα δύσκολη για τους ερευνητές με ευθύνες φροντίδας, μεταξύ των οποίων ο αριθμός των γυναικών εξακολουθεί να είναι δυσανάλογα μεγάλος·

35.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι διαθέτουν δίκαιες και διαφανείς διαδικασίες για την αντιμετώπιση διαφόρων ειδών παρενόχλησης και κακοποίησης στα ακαδημαϊκά συστήματα, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν ιδιαίτερα τη σταδιοδρομία των νέων ερευνητών, οι οποίοι εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αναφορές και παραπομπές από ανώτερους ακαδημαϊκούς προκειμένου να επιτύχουν στην ακαδημαϊκή τους σταδιοδρομία·

Εμπόδια στη χρηματοδότηση και στις διαδικασίες αξιολόγησης

36.  ενθαρρύνει την Επιτροπή να εξετάσει τρόπους για να διασφαλιστεί ότι τα προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΕ δεν θα επιβάλλουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες ή αδικαιολόγητους φραγμούς στις αιτήσεις νέων ερευνητών, ιδίως εκείνων που υποβάλλουν αίτηση από χώρες με ασθενέστερες δομές διοικητικής υποστήριξης·

37.  υποστηρίζει τις προσπάθειες εξορθολογισμού και απλούστευσης των διαδικασιών αξιολόγησης κατά τρόπο που να μειώνει το άγχος και την υπερβολική εργασία για τους νέους ερευνητές και να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ποιότητα των αιτήσεων παρά στην ποσότητά τους·

38.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη Σφραγίδα Αριστείας, η οποία επιτρέπει σε ταλαντούχους νέους ερευνητές να έχουν περισσότερες από μία ευκαιρίες να λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΕ για το ίδιο είδος έργου· πιστεύει ότι η Σφραγίδα Αριστείας είναι ιδιαίτερα αναγκαία υπό το πρίσμα των χαμηλών ποσοστών επιτυχίας για μεμονωμένες επιχορηγήσεις της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», ως αποτέλεσμα της ανεπάρκειας των διαθέσιμων κονδυλίων για τη χρηματοδότηση της πλειονότητας των έργων έρευνας και καινοτομίας που λαμβάνουν εξαιρετική βαθμολογία αξιολόγησης·

Επόμενα βήματα

39.  σημειώνει ότι η πρώην Επίτροπος Mariya Gabriel δήλωσε επανειλημμένα την ανάγκη βελτίωσης των συνθηκών απασχόλησης και των ευκαιριών για τους νέους ερευνητές στην Ευρώπη· χαιρετίζει τη δέσμευση της Επιτρόπου Iliana Ivanova, που εκφράστηκε κατά την ακρόασή της στο Κοινοβούλιο, να προωθήσει το έργο της προκατόχου της προς αυτή την κατεύθυνση, συγκεντρώνοντας κοινοπραξίες για να βοηθήσουν νέους ερευνητές και υποστηρίζοντας δίκαιες αμοιβές και ευκαιρίες σταδιοδρομίας·

40.  παροτρύνει την Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα στην εφαρμογή ενός «παρατηρητηρίου σταδιοδρομίας» με τη μορφή ενός ανοικτού συστήματος παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη σχετικά με την ετήσια πρόοδο στο πλαίσιο και τις συνθήκες απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών, της κοινωνικής ασφάλισης, του είδους των συμβάσεων και των συντάξεων· σημειώνει ότι αυτό απαιτεί περαιτέρω εργασίες, σε συνδυασμό με πιλοτικά έργα, που θα αναπτυχθούν απευθείας με τις οντότητες που διαθέτουν επί του παρόντος τέτοια δεδομένα·

41.  καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει και να εφαρμόσει ταχέως τις νέες πρωτοβουλίες που προτείνει η Επιτροπή για την ενδυνάμωση των ερευνητικών σταδιοδρομιών και την ενίσχυση του ΕΧΕ, συμπεριλαμβανομένης της προτεινόμενης σύστασης του Συμβουλίου για μια αναθεωρημένη Χάρτα του Ερευνητή και ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο ικανοτήτων για τους ερευνητές·

42.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο το πρόγραμμα-πλαίσιο μπορεί να συμβάλει στην προώθηση μεγαλύτερης ποικιλίας ερευνητικών σταδιοδρομιών· παροτρύνει την Επιτροπή να αναπτύξει σενάρια και να αξιολογήσει τη σκοπιμότητά τους ενόψει νέων χρηματοδοτικών και συμβατικών ρυθμίσεων για τα έργα του προγράμματος-πλαισίου, ώστε να προωθηθεί η επιθυμητή αλλαγή στις πρακτικές πρόσληψης και διατήρησης δικαιούχων του προγράμματος· θεωρεί ότι στα εν λόγω σενάρια θα πρέπει επίσης να αξιολογείται η σκοπιμότητα της ευρωπαϊκής εγγύησης που θα παρέχεται σε δημόσιους ερευνητικούς οργανισμούς οι οποίοι προσλαμβάνουν ερευνητικό προσωπικό για την υλοποίηση έργου του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» με σύμβαση σημαντικά μεγαλύτερη από τη διάρκεια του έργου. πιστεύει ότι, όπου είναι δυνατόν, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει τρόπους για την ενθάρρυνση νέων μορφών θεσμικών μηχανισμών χρηματοδότησης στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»·

43.  επιμένει στην ανάγκη για πιο συντονισμένες προσπάθειες από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της για την αντιμετώπιση των μακροχρόνιων υποκείμενων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι νέοι ερευνητές στην Ευρώπη, καθώς αυτό θα βοηθήσει τελικά την ΕΕ να επιτύχει τον στόχο της να παραμείνει παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της Ε&Κ και να πρωτοστατήσει στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών στους πλέον κρίσιμους τομείς· παροτρύνει την Επιτροπή να καθοδηγήσει τις διαδικασίες αυτές κατά τρόπο ώστε να βελτιωθεί αποτελεσματικά η πρόσβαση σε ερευνητικές σταδιοδρομίες υψηλής ποιότητας σε ολόκληρο τον ΕΧΕ, διασφαλίζοντας έτσι την πολυκατευθυντική και ισόρροπη κυκλοφορία επιστημόνων· πιστεύει ότι είναι ζωτικής σημασίας να κινητοποιηθούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την επίτευξη αυτών των στόχων, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών αρχών και των οργανισμών χρηματοδότησης, των ιδιωτικών ιδρυμάτων και του γενικού ιδιωτικού τομέα, με τη συνεργασία του Κοινοβουλίου·

44.  καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την πλήρη και προορατική συμμετοχή των οργανώσεων που εκπροσωπούν τα συμφέροντα των νέων ερευνητών στην ανάπτυξη πολιτικών που αποσκοπούν στη βελτίωση της κατάστασης των νέων ερευνητών·

o
o   o

45.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 75 της 22.3.2005, σ. 67.
(2) ΕΕ L 431 της 2.12.2021, σ. 1.
(3) ΕΕ C 87 E της 1.4.2010, σ. 116.
(4) ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 167.
(5) ΕΕ C 205 της 20.5.2022, σ. 17.
(6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2023)0239.

Τελευταία ενημέρωση: 29 Μαΐου 2024Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου