Η αποστέρηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι για πολιτικούς λόγους στη Βενεζουέλα
128k
45k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουλίου 2023 σχετικά με την αποστέρηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι για πολιτικούς λόγους στη Βενεζουέλα (2023/2780(RSP))
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Βενεζουέλα,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκλογές του 2024 στη Βενεζουέλα θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημείο καμπής προς την επιστροφή στη δημοκρατία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα αντιμετωπίζει θεσμική, οικονομική και πολιτική αστάθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από επτά εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τη χώρα·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενημέρωση του κοινού, η ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης και το δικαίωμα του συνέρχεσθαι περιορίζονται συστηματικά·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τρεις κύριοι κοσμήτορες του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου (CNE) της Βενεζουέλας έχουν παραιτηθεί, αναγκάζοντας τους δύο εναπομείναντες κοσμήτορες να παραιτηθούν επίσης, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη Εθνοσυνέλευση έχει ορίσει εκπροσώπους του καθεστώτος για την επιλογή των νέων κοσμητόρων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυθαίρετοι και πολιτικώς κατασκευασμένοι αποκλεισμοί υποψηφίων, όπως ο 15ετής αποκλεισμός της María Corina Machado και άλλων διακεκριμένων πολιτικών προσωπικοτήτων, όπως οι Leopoldo López, Henrique Capriles και Freddy Superlano, αντιβαίνουν στις συστάσεις της αποστολής της ΕΕ για την παρακολούθηση των εκλογών (ΑΠΕ) και περιορίζουν σοβαρά τα δικαιώματα των πολιτών της Βενεζουέλας να επιλέγουν τους εκπροσώπους τους·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για μια ακόμη κίνηση του καθεστώτος, μέσω του CNE, να παρεμποδίσει την εκλογική διαδικασία και να ανατρέψει κάθε προοπτική επιστροφής στη δημοκρατία·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών, τα όργανα των Ηνωμένων Εθνών, οι ΗΠΑ, οι κύριοι ηγέτες στην περιοχή και ο ΑΠ/ΥΕ της ΕΕ έχουν προβεί σε δηλώσεις με τις οποίες καταδικάζεται το γεγονός αυτό·
1. καταδικάζει απερίφραστα την αυθαίρετη και αντισυνταγματική απόφαση να απαγορευθεί στους María Corina Machado, Leopoldo López, Henrique Capriles και Freddy Superlano, μεταξύ άλλων υποψηφίων, να θέσουν υποψηφιότητα για τις εκλογές· καταδικάζει επίσης και την παρέμβαση του καθεστώτος Maduro στην εκλογική διαδικασία·
2. ζητεί μια ανεξάρτητη διαδικασία διορισμού των κοσμητόρων του CNE·
3. αναγνωρίζει τις προσπάθειες της αντιπολίτευσης να διοργανώσει πρωτογενείς εκλογές ως δημοκρατική λύση για τους πολίτες της Βενεζουέλας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό· παροτρύνει τις αρχές της Βενεζουέλας να παράσχουν τις προϋποθέσεις για τη διασφάλιση δίκαιων, ελεύθερων, χωρίς αποκλεισμούς και διαφανών εκλογών·
4. καλεί την ΕΕ να στηρίξει την επιστροφή στη δημοκρατία στη Βενεζουέλα και να πιέσει το καθεστώς της Βενεζουέλας να απελευθερώσει όλους τους πολιτικούς κρατουμένους·
5. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αγνοούνται οι συστάσεις της ΑΠΕ και ενθαρρύνει όλες τις προσπάθειες για την πλήρη εφαρμογή τους·
6. υποστηρίζει πλήρως τις έρευνες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου σχετικά με τα εκτεταμένα εγκλήματα και τις πράξεις καταστολής του καθεστώτος της Βενεζουέλας, και καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις έρευνες σχετικά με τα καταγγελλόμενα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και να υποχρεώσει τους υπεύθυνους να λογοδοτήσουν·
7. τονίζει ότι η επικείμενη σύνοδος κορυφής μεταξύ της ΕΕ και της Κοινότητας Χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής αποτελεί ευκαιρία για την προάσπιση των αρχών του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και καλεί όλους τους συμμετέχοντες να τηρούν τις αρχές αυτές· καλεί τους συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής να εκδώσουν δήλωση με την οποία θα απαιτούν να τηρούνται πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δημοκρατία και οι θεμελιώδεις ελευθερίες·
8. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στους συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής, στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και στις αρχές της Βενεζουέλας.
Ινδία, η κατάσταση στη Μανιπούρ
118k
41k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουλίου 2023 σχετικά με την Ινδία, την κατάσταση στη Μανιπούρ (2023/2781(RSP))
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βίαιες συγκρούσεις μεταξύ των εθνοτήτων Meitei και Kuki στη Μανιπούρ από τις 3 Μαΐου 2023 έχουν αφήσει τουλάχιστον 120 νεκρούς και 50 000 εκτοπισμένους, ενώ έχουν καταστρέψει πάνω από 1 700 σπίτια, πάνω από 250 εκκλησίες και αρκετούς ναούς και σχολεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μισαλλοδοξία έναντι θρησκευτικών μειονοτήτων και μειονοτήτων λόγω πεποιθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των χριστιανών, συμβάλλει στη βία·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με πολιτικά υποκινούμενες, διχαστικές πολιτικές για την προώθηση του πλειοψηφικού ινδουισμού, καθώς και σχετικά με την αύξηση της δραστηριότητας των ένοπλων ομάδων·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναφορές για κομματική συμμετοχή των δυνάμεων ασφαλείας στις δολοφονίες έχουν αυξήσει τη δυσπιστία προς τις αρχές·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρατική κυβέρνηση της Μανιπούρ έχει επιβάλει απαγόρευση κυκλοφορίας, έχει εκδώσει διαταγές να πυροβολούνται επιτόπου οι παραβάτες της απαγόρευσης και έχει διακόψει την πρόσβαση στο διαδίκτυο, εμποδίζοντας σοβαρά τη συλλογή πληροφοριών και την ενημέρωση από τα μέσα ενημέρωσης και τις ομάδες της κοινωνίας των πολιτών·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα έχει απευθύνει έκκληση στην Ινδία να διαφυλάξει τα δικαιώματα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εκφράζοντας ανησυχίες για τη συρρίκνωση του πεδίου δράσης της κοινωνίας των πολιτών·
1. καλεί επιτακτικά τις ινδικές αρχές να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την άμεση ανάσχεση της συνεχιζόμενης εθνοτικής και θρησκευτικής βίας, για την προστασία όλων των θρησκευτικών μειονοτήτων, όπως η χριστιανική κοινότητα της Μανιπούρ, και να προλαμβάνουν οποιαδήποτε περαιτέρω κλιμάκωση·
2. καλεί όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και παροτρύνει τους πολιτικούς ηγέτες να σταματήσουν τις εμπρηστικές δηλώσεις, να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη και να διαδραματίσουν αμερόληπτο ρόλο στη διαμεσολάβηση στις εντάσεις· καταγγέλλει απερίφραστα κάθε εθνικιστική ρητορική· ζητεί να μην ποινικοποιηθούν όσοι επικρίνουν την κυβέρνηση·
3. ενθαρρύνει την κεντρική κυβέρνηση της Ινδίας, όλους τους πολιτικούς παράγοντες και τους θρησκευτικούς ηγέτες να λάβουν επειγόντως μέτρα για την αποκατάσταση της ηρεμίας και τη διασφάλιση διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των πληττόμενων κοινοτήτων·
4. καλεί τις αρχές να επιτρέψουν τη διεξαγωγή ανεξάρτητων ερευνών σχετικά με τη βία, να καταπολεμήσουν την ατιμωρησία και να θέσουν τέλος στη διακοπή της πρόσβασης στο διαδίκτυο· καλεί τις αρχές να χορηγήσουν απρόσκοπτη πρόσβαση σε παρόχους ανθρωπιστικής βοήθειας, διεθνείς παρατηρητές και δημοσιογράφους·
5. καλεί την κεντρική κυβέρνηση να καταργήσει τον παράνομο νόμο περί εκχώρησης ειδικών εξουσιών στις ένοπλες δυνάμεις, σύμφωνα με τις συστάσεις της καθολικής περιοδικής εξέτασης των Ηνωμένων Εθνών, και να συμμορφωθεί με τις βασικές αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τη χρήση βίας και πυροβόλων όπλων από τα όργανα επιβολής του νόμου·
6. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλους τους τομείς της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ινδίας, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου·
7. ζητεί την ενίσχυση του διαλόγου ΕΕ-Ινδίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα· παροτρύνει τον ΑΠ/ΥΕ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγείρουν μαζί με την Ινδία συστηματικά και δημοσίως ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο υψηλότερο επίπεδο, ιδίως όσον αφορά την ελευθερία της έκφρασης και της θρησκείας και τη συρρίκνωση του πεδίου δράσης της κοινωνίας των πολιτών. Επίσης, υποστηρίζει την αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Δελχί στο παραπάνω έργο·
8. ζητεί τη διοργάνωση τακτικού διαλόγου μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Κοινοβουλίου της Ινδίας·
9. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τα κράτη μέλη και τις ινδικές αρχές.
Καταστολή των μέσων ενημέρωσης και της ελευθερίας της έκφρασης στην Κιργιζία
118k
41k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουλίου 2023 σχετικά με την καταστολή των μέσων ενημέρωσης και της ελευθερίας της έκφρασης στην Κιργιζία (2023/2782(RSP))
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Κιργιζία,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τότε που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1991, η Κιργιζία θεωρείται ως η πιο δημοκρατική χώρα της Κεντρικής Ασίας, με δραστήρια κοινωνία των πολιτών και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια τα δημοκρατικά πρότυπα και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κιργιζία έχουν επιδεινωθεί ανησυχητικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δείκτης των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα για το 2023 δείχνει ότι η χώρα έχει πέσει 50 θέσεις (θέση 122 από τις συνολικά 180)·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφοροι νόμοι χρησιμοποιούνται για την καταστολή των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και της ελεύθερης έκφρασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Radio Azattyk αναγκάστηκε να κλείσει, το Kaktus Media βρίσκεται αντιμέτωπο με ποινική έρευνα, ο ερευνητής δημοσιογράφος Bolot Temirov απελάθηκε παράνομα στη Ρωσία και ο διευθυντής του Next TV Taalaibek Duishenbiev καταδικάστηκε αδικαιολόγητα για την κάλυψη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Φεβρουάριο του 2023, η Κιργιζία έγινε μέλος του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών·
1. καλεί τις αρχές της Κιργιζίας να σέβονται και να διαφυλάσσουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες, ιδίως την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την ελευθερία της έκφρασης, βάσει της συμφωνίας ενισχυμένης εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ-Κιργιζίας·
2. καλεί τις αρχές της Κιργιζίας και τα μέλη του Κοινοβουλίου να ανακαλέσουν και να αποσύρουν τον αμφιλεγόμενο νόμο περί «ψευδών πληροφοριών» και να επανεξετάσουν τα νομοσχέδια για τους «ξένους εκπροσώπους», τα «μέσα μαζικής ενημέρωσης» και την «προστασία των παιδιών από επιβλαβείς πληροφορίες», τον λεγόμενο «νόμο περί προπαγάνδας ΛΟΑTΚI», οι οποίοι δεν συνάδουν με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Κιργιζίας·
3. καλεί τις αρχές της Κιργιζίας να απελευθερώσουν αμέσως όλους τους αυθαίρετα κρατούμενους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εργαζομένους στα μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφους· παροτρύνει, στο πλαίσιο αυτό, τις αρχές να αποσύρουν όλες τις κατηγορίες κατά των Bolot Temirov και Taalaibek Duishenbiev· ομοίως, ζητεί να αποσυρθούν όλες οι κατηγορίες εναντίον όλων των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των Gulnara Dzhurabayeva, Klara Sooronkulova, Rita Karasartova και Asya Sasykbayeva, οι οποίες ζήτησαν διαφάνεια όσον αφορά την απόφαση της κυβέρνησης να μεταφέρει τον ταμιευτήρα Kempir-Abad στο Ουζμπεκιστάν·
4. παροτρύνει τις αρχές να σταματήσουν να ασκούν πρωτοφανείς πιέσεις στο Radio Azattyk και σε άλλα μέσα ενημέρωσης και να διασφαλίσουν ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τους δημοσιογράφους και τους εργαζομένους στα μέσα ενημέρωσης·
5. εκφράζει τη λύπη του για την πρόσφατη πρόωρη απόλυση της Διαμεσολαβήτριας Atyr Abdrakhmatova· θεωρεί ότι είναι ζωτικής σημασίας για τη χώρα να τηρεί πλήρως τις αρχές των Παρισίων σχετικά με τα πρότυπα για τα εθνικά ιδρύματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
6. καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, ιδίως την αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Κιργιζία, να συνεχίσουν να εκφράζουν τη σοβαρή ανησυχία τους για την επιδείνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα σε όλες τις επαφές τους με τις αρχές της Κιργιζίας·
7. καλεί την Επιτροπή να επαναξιολογήσει τα οφέλη του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων + για τη χώρα, δεδομένων των δεσμεύσεων της Κιργιζίας στο πλαίσιο διεθνών συμβάσεων·
8. καλεί την κυβέρνηση της Κιργιζίας να μην παρακάμψει τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η ΕΕ στη Ρωσία για τον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας·
9. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για την Κεντρική Ασία, στα κράτη μέλη, στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών και στις αρχές της Κιργιζίας.
Κανονισμός για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουλίου 2023 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση της πράξης για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών (COM(2023)0237 – C9-0161/2023 – 2023/0140(COD))
(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2023)0237),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2, το άρθρο 114 και το άρθρο 173 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0161/2023),
— έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 14ης Ιουνίου 2023(1),
– έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση που ανέλαβε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου, με επιστολή της 7ης Ιουλίου 2023, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 163 του Κανονισμού του,
1. εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·
2. εγκρίνει την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα, η οποία θα δημοσιευτεί στη σειρά C της Επίσημης εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
3. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·
4. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 13 Ιουλίου 2023 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2023/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών (ASAP)
(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2023/1525.)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΨΗΦΙΣΜΑ
ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΠ’ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΩΝ (ASAP)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αναγνωρίζουν τον επείγοντα χαρακτήρα της ανάγκης να βοηθηθεί η Ευρωπαϊκή Αμυντική Τεχνολογική και Βιομηχανική Βάση (ΕΒΤΒΑ) να εντείνει την παραγωγή, στο πλαίσιο των προκλήσεων που δημιουργεί ο απρόκλητος και αδικαιολόγητος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, και υπενθυμίζουν ότι ο κανονισμός για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών (ASAP) παρέχει άμεση απάντηση σε αυτή την επείγουσα ανάγκη, με τη θέσπιση νέου προσωρινού μέσου για τη διευκόλυνση των βιομηχανικών επενδύσεων.
Ως εκ τούτου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τονίζουν την ανάγκη να εξεταστούν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την ενίσχυση και την ανάπτυξη της ΕΒΤΒΑ, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και να αρθούν τα εμπόδια και τα σημεία συμφόρησης, ώστε να μπορέσει η βιομηχανία να παράγει περισσότερα κατά μήκος των αξιακών αλυσίδων.
Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλούν την Επιτροπή να εξετάσει, όπου είναι σκόπιμο, την υποβολή, το συντομότερο δυνατόν, τυχόν περαιτέρω πρωτοβουλιών που είναι αναγκαίες για την ενίσχυση της ΕΒΤΒΑ, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης χρηματοδότησης, για παράδειγμα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού επενδυτικού προγράμματος στον τομέα της άμυνας, καθώς και ενός νομικού πλαισίου με στόχο την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού και τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφωνούν να εξετάσουν τις πρωτοβουλίες αυτές χωρίς καθυστέρηση και με πνεύμα αμοιβαίας καλόπιστης συνεργασίας.
Δεν έχει ακόμα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα.
Συστάσεις για μεταρρύθμιση των κανόνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διαφάνεια, την ακεραιότητα, τη λογοδοσία και την καταπολέμηση της διαφθοράς
234k
81k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουλίου 2023 σχετικά με συστάσεις για μεταρρύθμιση των κανόνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διαφάνεια, την ακεραιότητα, τη λογοδοσία και την καταπολέμηση της διαφθοράς (2023/2034(INI))
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2016 σχετικά με μια ανοικτή, αποτελεσματική και ανεξάρτητη διοίκηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης(1) και το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2013 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το διοικητικό δικονομικό δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης(2),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Σεπτεμβρίου 2017 σχετικά με τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την ακεραιότητα στα θεσμικά όργανα της ΕΕ(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση(4),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2022 σχετικά με τις υποψίες διαφθοράς εκ μέρους του Κατάρ και την ευρύτερη ανάγκη διαφάνειας και λογοδοσίας στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα(5),
– έχοντας υπόψη τα μέτρα για την ενίσχυση της ακεραιότητας, της ανεξαρτησίας και της λογοδοσίας που ενέκρινε η Διάσκεψη των Προέδρων στις 8 Φεβρουαρίου 2023,
– έχοντας υπόψη την απόφασή του της 14ης Φεβρουαρίου 2023 για την τροποποίηση της απόφασης της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τη σύσταση ειδικής επιτροπής για τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (INGE2) και προσαρμογή του τίτλου και των καθηκόντων της(6),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2023 σχετικά με τη σύσταση ανεξάρτητου φορέα δεοντολογίας της ΕΕ(7),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2023 σχετικά με τη συνέχεια στα μέτρα που ζητήθηκαν από το Κοινοβούλιο για την ενίσχυση της ακεραιότητας των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων(8),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό αριθ. 31 (ΕΟΚ), 11 (EKAE) περί καθορισμού του κανονισμού υπηρεσιακής καταστάσεως των υπαλλήλων και του καθεστώτος που εφαρμόζεται επί του λοιπού προσωπικού της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος και της Ευρωπαϊκής Κοινότητος Ατομικής Ενεργείας(9),
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 28ης Σεπτεμβρίου 2005 για τη θέσπιση του καθεστώτος των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2005/684/ΕΚ, Eυρατόμ)(10),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 54 και 207 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Προεδρείου της 14ης Ιουνίου 2023 σχετικά με τους νέους κανόνες που διέπουν τη συμμετοχή εκπροσώπων συμφερόντων σε εκδηλώσεις που διεξάγονται στους χώρους του Κοινοβουλίου,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Ειδικής Επιτροπής για τις εξωτερικές παρεμβάσεις συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ενίσχυση της ακεραιότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ING2) (A9-0215/2023),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν εξελίξει έρευνες που διεξάγονται από τις βελγικές αρχές έχουν αποκαλύψει υπόνοιες ενός άκρως ανησυχητικού συστήματος διαφθοράς, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση στην οποία συμμετέχουν, μέχρι σήμερα, τρεις εν ενεργεία βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ένας πρώην βουλευτής του ΕΚ, καθώς και ένας διαπιστευμένος κοινοβουλευτικός βοηθός (ΔΚΒ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποψίες αυτές σχετίζονται με την επιρροή του Κατάρ και το Μαρόκο· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν καταγγελίες ότι μπορεί να εμπλέκονται και άλλα κράτη, όπως η Μαυριτανία·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ακεραιότητα και την ανεξαρτησία των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων αποτελεί το θεμέλιο του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος, το οποίο είναι ιδιαίτερα ευάλωτο προεκλογικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι εάν ξένοι παράγοντες υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, αυτό μπορεί να επηρεάσει τη δημοκρατική λειτουργία της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά έχει σημαντικές δημοσιονομικές συνέπειες και συνιστά σοβαρή απειλή για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τις δημόσιες δαπάνες·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απόπειρες παρέμβασης αποτελούν ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο που πρέπει να αντιμετωπιστεί όσο το δυνατόν πιο σθεναρά· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για διαφάνεια, λογοδοσία και ακεραιότητα, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της δημοκρατίας της ΕΕ·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα χρηστής διοίκησης καλύπτει το δικαίωμα κάθε ατόμου στην αμερόληπτη, δίκαιη και εντός εύλογου χρονικού διαστήματος εξέταση των υποθέσεών του από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οι οργανισμοί της Ένωσης θα πρέπει να στηρίζονται σε ευρωπαϊκή διοίκηση ανοιχτή, αποτελεσματική και ανεξάρτητη κατά την εκπλήρωση του έργου τους·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βουλευτές του ΕΚ πρέπει να ενεργούν αποκλειστικά προς το δημόσιο συμφέρον και να διεξάγουν το έργο τους με ακεραιότητα, διαφάνεια, επιμέλεια, ειλικρίνεια, υπευθυνότητα και σεβασμό για τη φήμη του Κοινοβουλίου και ότι οι βουλευτές του ΕΚ πρέπει να ενεργούν χωρίς καμία αθέμιτη επιρροή από εκπροσώπους συμφερόντων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βουλευτές του ΕΚ πρέπει να είναι ανεξάρτητοι και να ασκούν ελεύθερα το δικαίωμα ψήφου τους·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο αντέδρασε γρήγορα στις υποψίες διαφθοράς που εμπλέκουν αρκετούς βουλευτές του ΕΚ και μέλη του προσωπικού, μεταξύ άλλων και με την πλήρη συνεργασία με τις βελγικές αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέγεθος του σκανδάλου ανέδειξε πολλά κενά όσον αφορά τους κανόνες ακεραιότητας και διαφάνειας του Κοινοβουλίου, καθώς και την επιβολή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται μεγάλη φιλοδοξία για την ταχεία εισαγωγή σημαντικών μεταρρυθμίσεων στις εσωτερικές διαδικασίες και μεθόδους εργασίας του Κοινοβουλίου, καθώς και για την ώθηση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ στην εφαρμογή ενός πολύ πιο αυστηρού κανονιστικού πλαισίου·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κώδικας δεοντολογίας των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσον αφορά τα οικονομικά συμφέροντα και τις συγκρούσεις συμφερόντων παρακολουθείται από μια συμβουλευτική επιτροπή δεοντολογίας των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία αποτελείται από πέντε βουλευτές του ΕΚ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μέθοδοι εργασίας και το πεδίο αρμοδιότητας της συμβουλευτικής επιτροπής αποδείχθηκαν ανεπαρκείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει ποτέ επιβληθεί οικονομική κύρωση για παραβίαση του κώδικα δεοντολογίας για τους βουλευτές του ΕΚ, παρά τις τουλάχιστον 26 παραβιάσεις που έχουν τεκμηριωθεί στις ετήσιες εκθέσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής Δεοντολογίας των Βουλευτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διάσκεψη των Προέδρων έχει εγκρίνει κατευθυντήριες γραμμές για τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις με εκπροσώπους τρίτων χωρών·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποψίες διαφθοράς που συνδέονται με το Κατάρ και το Μαρόκο υπερβαίνουν το Κοινοβούλιο και αφορούν επίσης άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, καθώς και εθνικούς πολιτικούς και σημαντικές φωνές σε ορισμένα κράτη μέλη, όπως οι ερευνητές·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι χώρες όπως το Κατάρ, το Μαρόκο, η Κίνα, η Ρωσία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σερβία και η Τουρκία έχουν επενδύσει σημαντικά σε προσπάθειες άσκησης πίεσης στις Βρυξέλλες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες εξτρεμιστικές οργανώσεις από το Κατάρ και την Τουρκία έχουν ζητήσει ευρωπαϊκά κονδύλια·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν υπόνοιες ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) επιδιώκουν να επηρεάσουν τους ευρωπαϊκούς φορείς λήψης αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι χρήματα που προέρχονται από τα ΗΑΕ έχουν χορηγηθεί τουλάχιστον μία φορά σε εθνικό πολιτικό κόμμα·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα ξένα κράτη έχουν αναζητήσει μη συμβατικούς τρόπους παρέμβασης στις υποθέσεις της ΕΕ χρησιμοποιώντας τις πλέον πρόσφατες μεθόδους που επιτρέπουν οι σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις, καθώς και καταφεύγοντας σε οικονομικό και ενεργειακό εξαναγκασμό και παράνομη χρηματοδότηση·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η άγρα μελών των ελίτ από ξένα συμφέροντα, η οποία διευκολύνεται από τον μη περιορισμό της «μεταπήδησης από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα» από τα θεσμικά όργανα σε αυταρχικές χώρες με υψηλό κίνδυνο επιβλαβών παρεμβάσεων κατά των συμφερόντων και των αξιών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα για τη μείωση της άγρας μελών της ελίτ είναι ανεπαρκή και δεν εμποδίζουν πρώην βουλευτές του ΕΚ ή πρώην ανώτερους δημόσιους υπαλλήλους να εργάζονται για κυβερνήσεις ή οντότητες από χώρες υψηλού κινδύνου·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παρεμβάσεις στην ΕΕ και στα εθνικά θεσμικά όργανα υφίστανται εδώ και πολλά χρόνια, αλλά η κλίμακα, η ένταση και ο πιθανός κίνδυνος τέτοιων παρεμβάσεων έχει αυξηθεί σημαντικά μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και τους μήνες που προηγήθηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), η γενική στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία κυριαρχεί στις παρατηρούμενες δραστηριότητες χειραγώγησης πληροφοριών και παρεμβάσεων από το εξωτερικό·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διπλωματικοί δίαυλοι της Ρωσίας και της Κίνας χρησιμεύουν τακτικά ως υποβοηθητικοί παράγοντες και όργανα πολλαπλασιασμού επιχειρήσεων χειραγώγησης πληροφοριών και παρεμβάσεων από το εξωτερικό που αναπτύσσονται σε ευρύ φάσμα θεμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία εργάζεται συστηματικά για την υπονόμευση και τη διαίρεση της διεθνούς υποστήριξης προς την Ουκρανία, καθώς και για να σπείρει αμφιβολίες ως προς το ποιος είναι ο επιτιθέμενος, διαδίδοντας ψέματα για τον επιθετικό της πόλεμο·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2022, το Κοινοβούλιο προσδιόρισε τη Ρωσία και την Κίνα ως τις κύριες πηγές εξωτερικών παρεμβάσεων στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία επιδιώκει να έρθει σε επαφή με πολιτικά κόμματα, προσωπικότητες και κινήματα προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει ως παίκτες εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και στον εθνικό διάλογο με σκοπό τη νομιμοποίηση των θέσεων και των πληρεξουσίων της κυβερνήσεων, την άσκηση πίεσης για την άρση των κυρώσεων και τον μετριασμό των συνεπειών της διεθνούς απομόνωσής της, καθώς και τη διάβρωση της ιδέας της αλήθειας και της αντικειμενικής πραγματικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ομάδες υποστηριζόμενες από το Κρεμλίνο εξαπέλυσαν κυβερνοεπίθεση κατά του ιστοτόπου του Κοινοβουλίου μετά την έγκριση ψηφίσματος που αναγνωρίζει τη Ρωσία ως κρατικό χορηγό της τρομοκρατίας(11)·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο έχουν ζητήσει οικονομική στήριξη από οντότητες εκτός Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την επισκόπηση των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ, η Ρωσία έχει διοχετεύσει κρυφά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε ξένα πολιτικά κόμματα και υποψηφίους σε περισσότερες από δύο δωδεκάδες χώρες από το 2014, σε μια προσπάθεια να διαμορφώσει πολιτικά γεγονότα πέρα από τα σύνορά της· λαμβάνοντας υπόψη ότι δυνάμεις που συνδέονται με το Κρεμλίνο έχουν επίσης χρησιμοποιήσει εικονικές εταιρείες, ομάδες προβληματισμού και άλλα μέσα για να επηρεάσουν τα πολιτικά γεγονότα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρωσική πολιτική χρηματοδότηση μερικές φορές εποπτευόταν από Ρώσους κυβερνητικούς αξιωματούχους και νομοθέτες, και εκτελούνταν από κυβερνητικά όργανα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει κρυπτονομίσματα, μετρητά και δώρα για να επηρεάσει πολιτικά γεγονότα σε άλλες χώρες·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ακροδεξιά κόμματα από την Αυστρία, τη Γαλλία και την Ιταλία έχουν υπογράψει συμφωνίες συνεργασίας με το κόμμα «Ενωμένη Ρωσία» του προέδρου Putin και αντιμετωπίζουν καταγγελίες από τα μέσα ενημέρωσης ότι είναι πρόθυμοι να δεχτούν πολιτική χρηματοδότηση από τη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλα ευρωπαϊκά ακροδεξιά και δεξιά εξτρεμιστικά κόμματα, όπως αυτά στη Γερμανία, στην Ουγγαρία, καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν επίσης στενή επαφή με το Κρεμλίνο και έχουν εργαστεί ως αποκαλούμενοι «εκλογικοί παρατηρητές» σε ελεγχόμενες από το Κρεμλίνο εκλογές, για παράδειγμα στις υπό ρωσική κατοχή περιοχές του Ντόνετσκ και του Λούγκανσκ στην ανατολική Ουκρανία, προκειμένου να παρακολουθούν και να νομιμοποιούν τις εκλογές που χρηματοδοτούνται από τη Ρωσία·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πορίσματα σχετικά με τη στενή και τακτική επαφή μεταξύ Ρώσων αξιωματούχων και εκπροσώπων μιας ομάδας καταλανικών αποσχιστών στην Ισπανία, καθώς και μεταξύ Ρώσων αξιωματούχων και του μεγαλύτερου ιδιώτη δωρητή για την εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης στο δημοψήφισμα για το Brexit, απαιτούν διεξοδική έρευνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δραστηριότητες αυτές αποτελούν μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της Ρωσίας για την αξιοποίηση κάθε ευκαιρίας χειραγώγησης του λόγου προκειμένου να προωθηθεί η αποσταθεροποίηση·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υπάρχουν μέλη του προσωπικού του Κοινοβουλίου με γνωστούς δεσμούς με τις ρωσικές αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια κατάσταση δημιουργεί κατάφωρο κίνδυνο κακόβουλων εξωτερικών παρεμβάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κόρη ενός μέλους του εσωτερικού κύκλου του Πούτιν εργάστηκε στο Κοινοβούλιο ως ασκούμενη βουλευτή του ΕΚ·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Αζερμπαϊτζάν διεξήγαγε ενέργειες άσκησης επιρροής μεγάλης κλίμακας, που ενέχουν ισχυρές υποψίες διαφθοράς, κατά μελών της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Αζερμπαϊτζάν κατόρθωσε να αποτρέψει έρευνες σχετικά με τις εκλογές του και να συγκαλύψει το ιστορικό του όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Mujahideen του Ιράν, μια οργάνωση που το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει κατηγορήσει για εκφοβισμό, βασανισμό και μερικές φορές δολοφονία μελών της ιρανικής διασποράς, χρησιμοποιεί επιθετικές και σκιώδεις πρακτικές για να συναντήσει βουλευτές του ΕΚ, μεταξύ άλλων αποκρύπτοντας τους πραγματικούς δεσμούς της· λαμβάνοντας υπόψη ότι βουλευτές του ΕΚ έχουν συμπεριληφθεί από την εν λόγω οργάνωση ως συνυπογράφοντες σε επιστολές που δεν είχαν συνυπογράψει ή έχουν αναφερθεί ως συνδιοργανωτές διασκέψεων που δεν είχαν εγκρίνει ποτέ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω οργάνωση καταχωρίστηκε χρησιμοποιώντας περισσότερα από 45 διαφορετικά ψευδώνυμα, όπως «MEK», «NCRI», «ISJ», «APA», προκειμένου να παραπλανήσει τους βουλευτές του ΕΚ και το μητρώο διαφάνειας·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα των εκπροσώπων συμφερόντων να ανταλλάσσουν τις απόψεις τους με φορείς λήψης αποφάσεων στο Κοινοβούλιο συζητώντας αποτελεί ζωτικό στοιχείο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ωστόσο, τα αθέμιτα μέσα επηρεασμού, οι δωροδοκίες και άλλα ποινικά αδικήματα είναι απαράδεκτα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες οργανώσεις που επικεντρώνονται σε ζητήματα γενικής πολιτικής και σε ομάδες συμφερόντων εντός του Κοινοβουλίου, μεταξύ άλλων ομάδες από τη Ρωσία και ακροδεξιές ομάδες με έδρα τις ΗΠΑ, λαμβάνουν χρηματοδότηση από χώρες εκτός της ΕΕ και προτίθενται να επηρεάσουν τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και τις δημοκρατικές διαδικασίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά των δημόσιων εκπροσώπων υπονομεύει τις δημοκρατικές αρχές και θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από μηδενική ανοχή·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ που διατηρούν τις σχέσεις με τρίτες χώρες και την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ πρέπει να διαθέσουν περαιτέρω πόρους και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση των εξωτερικών παρεμβάσεων στις δημοκρατικές διαδικασίες στις χώρες εταίρους της ΕΕ, μεταξύ άλλων μέσω της ενίσχυσης της στρατηγικής επικοινωνίας·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των κρατών μελών στα οποία βρίσκονται για την καταπολέμηση των παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εν λόγω κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν κατάλληλη νομοθεσία για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εν προκειμένω, η συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών, της αστυνομίας και των δικαστικών θεσμών είναι απαραίτητη και πρέπει να ενισχυθεί·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ υπάρχουν ήδη πρότυπα δεοντολογίας, αλλά αυτά είναι ιδιαίτερα κατακερματισμένα και βασίζονται μόνο σε μια αυτορρυθμιστική προσέγγιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία ανεξάρτητου φορέα δεοντολογίας θα μπορούσε να συμβάλει στην αύξησης της εμπιστοσύνης στα θεσμικά όργανα της ΕΕ και στη δημοκρατική τους νομιμοποίηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εσωτερικοί μηχανισμοί παρακολούθησης και προειδοποίησης των θεσμικών οργάνων της ΕΕ δεν εντόπισαν τη διαφθορά και τις εξωτερικές παρεμβάσεις·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το μητρώο διαφάνειας της ΕΕ ενισχύθηκε μετά τη διοργανική συμφωνία της 20ής Μαΐου 2021(12), η οποία έθεσε υψηλά πρότυπα διαφανούς και δεοντολογικής εκπροσώπησης συμφερόντων στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μητρώο, αν και δεν είναι ακόμη επισήμως υποχρεωτικό, επιτρέπει πολλές συνεδριάσεις να παραμένουν αδιαφανείς και διαπιστώθηκε ότι εξακολουθούν να περιέχουν πολλές ανακριβείς καταχωρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μητρώο συμβάλλει στην αύξηση της διαφάνειας των εξωτερικών παρεμβάσεων, ωστόσο δεν μπορεί να αποτρέψει τις εξωτερικές παρεμβάσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι εξωτερικές δραστηριότητες δεν έχουν ως αποτέλεσμα συγκρούσεις συμφερόντων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα που θεσπίστηκαν πρόσφατα με τη διοργανική συμφωνία για ένα μητρώο διαφάνειας απαιτούν από το Κοινοβούλιο να επιδείξει μεγαλύτερη φιλοδοξία όσον αφορά τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής όλων των προτύπων διαφάνειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πεδίο εφαρμογής του μητρώου δεν περιλαμβάνει πρώην βουλευτές του ΕΚ, ούτε εκπροσώπους κρατών εκτός ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μητρώο δεν θα επανεξεταστεί πριν από τον Ιούλιο του 2025 το αργότερο·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποχρέωση γνωστοποίησης σύγκρουσης συμφερόντων θα μπορούσε να αποτελέσει δυνητικό εργαλείο για την ενίσχυση της ακεραιότητας του Κοινοβουλίου·
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυξάνεται η χρήση τεχνολογίας στοχευμένης παρακολούθησης, ιδίως από καταπιεστικές κυβερνήσεις παγκοσμίως, για την παρακολούθηση πολιτικών αντιπάλων ή την παρακολούθηση επικριτών του καθεστώτος· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνήθως ευάλωτες ομάδες, όπως οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι δημοσιογράφοι, οι ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών και οι πολιτικοί αντίπαλοι, συγκαταλέγονται μεταξύ των κύριων στόχων, μεταξύ άλλων εντός της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εργαλειοθήκη της ΕΕ πρέπει να ενισχυθεί και να προσαρμοστεί καλύτερα στις προκλήσεις που θέτουν το παγκόσμιο κατασκοπευτικό λογισμικό και τα παγκόσμια εργαλεία παρακολούθησης για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τους ιδιώτες·
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το έργο της Ειδικής Επιτροπής για τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (INGE 1) και του διαδόχου της, της Ειδικής Επιτροπής για τις εξωτερικές παρεμβάσεις σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, και την ενίσχυση της ακεραιότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (INGE 2), έφερε στο φως παράγοντες που προσπαθούν να παρέμβουν στις ευρωπαϊκές υποθέσεις και αποκάλυψαν τις στρατηγικές που χρησιμοποιούν· λαμβάνοντας υπόψη ότι και οι δύο ειδικές επιτροπές υπέβαλαν σημαντικές και ολοκληρωμένες προτάσεις για τον τρόπο αντιμετώπισης των κακόβουλων παρεμβάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά τις εξωτερικές παρεμβάσεις, είτε μέσω ξένων αξιωματούχων είτε μέσω εκπροσώπων συμφερόντων σε επίπεδο ΕΕ·
Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση των απαιτήσεων διαφάνειας για εκπροσώπους και οντότητες συμφερόντων, όπως φορείς άσκησης πίεσης, συμβουλευτικές εταιρείες, ιδρύματα, ΜΚΟ ή ομάδες προβληματισμού θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τον σκοπό της ιχνηλάτησης των εξωτερικών παρεμβάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απαιτήσεις δεν θα πρέπει να στιγματίζουν τη νόμιμη ξένη χρηματοδότηση·
ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπρόσωποι συμφερόντων, όπως οι φορείς άσκησης πίεσης, οι συμβουλευτικές εταιρείες, τα ιδρύματα, οι ΜΚΟ και οι ομάδες προβληματισμού πρέπει να υπόκεινται σε έλεγχο, δέουσα επιμέλεια και κανόνες διαφάνειας, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τα κριτήρια αναλογικότητας και με στόχο να αποφευχθούν επαχθείς διαδικασίες, ιδίως για μικρές και μη κερδοσκοπικές ΜΚΟ·
ΛΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ψηφίσματα που αφορούν τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των επειγόντων ψηφισμάτων σύμφωνα με το άρθρο 132 του Κανονισμού και των εκθέσεων πρωτοβουλίας ανά χώρα ή περιφέρεια, πρέπει να εγκρίνονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές και το πεδίο εφαρμογής του Κοινοβουλίου και δεν θα πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται καταχρηστικά από κανέναν και για οποιοδήποτε λόγο εκτός από την επείγουσα ανάγκη προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών όσων αντιμετωπίζουν επικείμενη απειλή σε τρίτες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επείγοντα ψηφίσματα πρέπει να παραμείνουν βασικό εργαλείο της πολιτικής του Κοινοβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
ΛΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευαίσθητες ψηφοφορίες για συμφωνίες εμπορίου και συνεργασίας πρέπει να υπόκεινται σε ειδικό έλεγχο, καθώς ενδέχεται να προσελκύσουν ιδιαίτερη προσοχή εκ μέρους των ομολόγων κατά τις διαπραγματεύσεις·
Εισαγωγή
1. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ψηφίσματα που αφορούν τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των επειγόντων ψηφισμάτων σύμφωνα με το άρθρο 132 του Κανονισμού και των εκθέσεων πρωτοβουλίας ανά χώρα ή περιφέρεια, πρέπει να εγκρίνονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές και το πεδίο εφαρμογής του Κοινοβουλίου και δεν θα πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται καταχρηστικά από κανέναν και για οποιοδήποτε λόγο εκτός από την επείγουσα ανάγκη προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών όσων αντιμετωπίζουν επικείμενη απειλή σε τρίτες χώρες· επαναλαμβάνει τη βαθιά του κατάπληξη σχετικά με τις καταγγελλόμενες πράξεις διαφθοράς, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση τριών βουλευτών του ΕΚ, ενός πρώην βουλευτή του ΕΚ και ενός ΔΚΒ σε αντάλλαγμα για την άσκηση επιρροής στις αποφάσεις του Κοινοβουλίου και τις καταδικάζει· δηλώνει τη μηδενική ανοχή του στη διαφθορά υπό οποιαδήποτε μορφή· υπογραμμίζει ότι η εικαζόμενη εγκληματική συμπεριφορά και οι προθέσεις των βουλευτών και των ΔΚΒ του ΕΚ που αποτελούν αντικείμενο της έρευνας δεν είναι αντιπροσωπευτικές του Κοινοβουλίου στο σύνολό του, δεδομένου ότι η μεγάλη πλειονότητα των βουλευτών του ΕΚ συμμορφώνεται με τους ισχύοντες κανόνες και τα ισχύοντα μέτρα για την επιβολή τους και δεσμεύεται πλήρως να υπηρετεί εξ ονόματος των πολιτών της ΕΕ·
2. επιμένει ότι το ευρύ πεδίο των εν εξελίξει ερευνών απαιτεί από το Κοινοβούλιο και τα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αντιδράσουν με ισχυρά και άμεσα μέτρα για την καταπολέμηση της δημοκρατίας, της διαφάνειας, της ακεραιότητας και της λογοδοσίας και κατά της διαφθοράς· υπενθυμίζει ότι οι τρέχουσες προσπάθειες για την περαιτέρω ενίσχυση των υφιστάμενων κανόνων με στόχο τη διασφάλιση της πρόληψης και της ετοιμότητας ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια και η λογοδοσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, και ώστε να καταπολεμηθεί η διαφθορά, είναι υψίστης σημασίας για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών και καταδεικνύουν τη σοβαρότητα της δέσμευσης των βουλευτών του ΕΚ για την προστασία και την προάσπιση της ευρωπαϊκής δημοκρατίας·
3. δεσμεύεται να εργαστεί σε όλα τα επίπεδα για να ενισχύσει τους κανόνες και τη νοοτροπία ακεραιότητας, διαφάνειας και λογοδοσίας στο Κοινοβούλιο και ζητεί να ληφθούν αυστηρότερα μέτρα κατά την αντιμετώπιση κάθε πιθανής σύγκρουσης συμφερόντων, μεταξύ άλλων και με ενδελεχή αξιολόγηση της εφαρμογής των μέτρων· σημειώνει ότι είναι σημαντικό τα θεσμικά όργανα να λειτουργούν με διαφάνεια και να αποφεύγουν τυχόν συγκρούσεις συμφερόντων, προκειμένου να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στο έργο των ίδιων των θεσμικών οργάνων και της Ένωσης εν γένει· θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή και η περαιτέρω ενίσχυση των ισχυόντων κανόνων διαφάνειας και λογοδοσίας, συμπεριλαμβανομένου του κώδικα δεοντολογίας για τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·
4. επιβεβαιώνει την ανάγκη αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ προκειμένου να μπορέσουν να καταπολεμήσουν αποτελεσματικά αυτού του είδους τις δραστηριότητες· ζητά να τροποποιηθεί το άρθρο 222 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) για την αντιμετώπιση των κακόβουλων εξωτερικών παρεμβάσεων· καλεί τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τη νομοθεσία τους, όπου κρίνεται απαραίτητο, προκειμένου να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά η εξωτερική παρέμβαση, μεταξύ άλλων, στη δημοκρατική διαδικασία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ·
5. πιστεύει ότι οι κανόνες που αφορούν τους βουλευτές του ΕΚ, τους πρώην βουλευτές του ΕΚ, το προσωπικό των πολιτικών ομάδων, τους ΔΚΒ και τους υπαλλήλους του Κοινοβουλίου και άλλων ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων θα πρέπει να εμπνέονται από όσο το δυνατόν υψηλότερα πρότυπα διαφάνειας, ακεραιότητας και λογοδοσίας· επιμένει ότι στους κανόνες και τις διαδικασίες των θεσμικών οργάνων πρέπει να εντοπιστούν συστηματικά και να κλείσουν ενδελεχώς πιθανά κενά που επιτρέπουν την παράνομη συμπεριφορά με αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις και ικανότητες ελέγχου· επισημαίνει ότι ορισμένοι υφιστάμενοι μηχανισμοί πρέπει να επανεξεταστούν με στόχο την πρόληψη συγκρούσεων συμφερόντων, την ενίσχυση της διαφάνειας και την πρόληψη, την αποτροπή και τον εντοπισμό ξένων παρεμβάσεων και της διαφθοράς·
6. ζητά την ταχεία ολοκλήρωση της αναθεώρησης του κώδικα δεοντολογίας για τους βουλευτές του ΕΚ με σκοπό τη θέσπιση κανόνων για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι συνάδουν με τα ευρωπαϊκά πρότυπα που ορίζονται στην οδηγία για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος· θεωρεί απαραίτητη την τροποποίηση του άρθρου 3 του κώδικα δεοντολογίας των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προκειμένου να διευκρινιστούν οι κανόνες για τις συγκρούσεις συμφερόντων και οι υποχρεώσεις των βουλευτών ως προς την επίλυσή τους· ζητά να τροποποιηθεί το άρθρο 4 του Κώδικα Δεοντολογίας για τους βουλευτές του ΕΚ προκειμένου να εισαχθούν πρόσθετες απαιτήσεις για πληροφορίες στις δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων των βουλευτών· επαναλαμβάνει την άποψή του ότι η υποβολή δήλωσης περιουσιακών στοιχείων από τους βουλευτές του ΕΚ πριν από και μετά τη θητεία τους θα παρείχε επιπρόσθετες διασφαλίσεις στην καταπολέμηση της διαφθοράς, σύμφωνα με τις ορθές πρακτικές πολλών κρατών μελών· πιστεύει ότι οι δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει να είναι προσβάσιμες μόνο από τις αρμόδιες αρχές, με την επιφύλαξη των εθνικών κανονισμών·
7. εκφράζει την ικανοποίησή του και υποστηρίζει πλήρως τα 14 σημεία που εγκρίθηκαν από τη Διάσκεψη των Προέδρων του Κοινοβουλίου μετά από πρόταση της Προέδρου Metsola για μεταρρύθμιση του κανονισμού και των διαδικασιών του Κοινοβουλίου· ζητά τα σημεία αυτά να μετουσιωθούν σε συγκεκριμένες δράσεις το συντομότερο δυνατόν· σημειώνει ότι οι προτάσεις αυτές αποτελούν σημαντικό πρώτο βήμα για την εσωτερική διαδικασία μεταρρύθμισης του Κοινοβουλίου· δεσμεύεται να διασφαλίσει ότι οι φιλόδοξες εσωτερικές μεταρρυθμίσεις που απευθύνονται στους βουλευτές του ΕΚ λαμβάνουν υπόψη την ελευθερία άσκησης της εντολής που ορίζεται στο άρθρο 2 της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 28ης Σεπτεμβρίου 2005 για τη θέσπιση του καθεστώτος των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· θεωρεί ότι η εν λόγω ελευθερία άσκησης της εντολής πρέπει να είναι ισορροπημένη με τις υποχρεώσεις της Ένωσης, συγκεκριμένα ότι «σέβεται την αρχή της ισότητας των πολιτών της, οι οποίοι τυγχάνουν ίσης προσοχής από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της», και με τις αρχές ότι «κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στον δημοκρατικό βίο της Ένωσης», ότι «οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοιχτά και εγγύτερα στους πολίτες» και ότι «τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οι οργανισμοί της Ένωσης διεξάγουν τις εργασίες τους όσο το δυνατόν πιο ανοιχτά» (άρθρο 9 και άρθρο 10 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και άρθρο 15 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ)·
8. υπενθυμίζει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνολικά, καθώς και τα θεσμικά όργανα των κρατών μελών, αποτελούν στόχο ξένων πολιτικών παρεμβάσεων, κατασκοπευτικών προσπαθειών και προσπαθειών διαφθοράς, όπως τονίζεται από το έργο των επιτροπών INGE 1 και INGE 2· υπενθυμίζει ότι το τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο ενισχύει, αντί να αντικαθιστά, προϋπάρχουσες απειλές για την ευρωπαϊκή δημοκρατία· παροτρύνει τη διοίκηση του Κοινοβουλίου και τους βουλευτές του ΕΚ να επαγρυπνούν ιδιαίτερα και να καταπολεμούν κάθε απόπειρα παρέμβασης στην πορεία προς τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2024·
9. καλεί την ΕΥΕΔ και τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε τρίτες χώρες να ενισχύσουν περαιτέρω τις αντίστοιχες ικανότητές τους όσον αφορά την καταπολέμηση και την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και της προπαγάνδας που συνδέονται με την άσκηση επιρροής στην κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ, καθώς και τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην ΚΕΠΠΑ· υπενθυμίζει ότι μια προορατική στρατηγική επικοινωνίας είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση και εξάλειψη κάθε αδικαιολόγητης έξωθεν επιρροής στην ΕΕ· στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζει τη σημασία της ενίσχυσης των διοργανικών σχέσεων και της διοργανικής συνεργασίας· επισημαίνει ότι η ΕΥΕΔ και οι αντιπροσωπείες της έχουν σημαντικές δυνατότητες να συλλέξουν επίσης πληροφορίες σχετικά με τους γεωπολιτικούς στόχους της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του, στο πλαίσιο αυτό, για τις τακτικές ενημερώσεις της ΕΥΕΔ για τους βουλευτές του ΕΚ, πιστεύει ότι υπάρχουν ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης και ζητεί οι εν λόγω ενημερώσεις να πραγματοποιούνται συχνότερα και σε μεγαλύτερο βάθος·
Ενίσχυση της νοοτροπίας ασφάλειας εντός του Κοινοβουλίου για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση των ξένων παρεμβάσεων
10. τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η νοοτροπία ασφάλειας εντός του Κοινοβουλίου· υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο, όπως όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αποτελεί τακτικό στόχο προσπαθειών παρέμβασης, ως αποτέλεσμα του αντικτύπου που έχουν οι θέσεις του στον ευρύτερο κόσμο και του ρόλου του στη διεξαγωγή των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ· ζητά, ως εκ τούτου, υποχρεωτική, κατάλληλη και τακτική κατάρτιση σε θέματα ασφάλειας, παρεμβάσεων, δεοντολογικών προτύπων, συμμόρφωσης και ακεραιότητας για όλους τους βουλευτές του ΕΚ και τα γραφεία τους και όλο το προσωπικό του Κοινοβουλίου και την ενημέρωσή τους για το γεγονός ότι αποτελούν πιθανούς στόχους ξένων φορέων, κρατικών και μη· σημειώνει ότι αυτή η κατάρτιση θα πρέπει να περιλαμβάνει τον τομέα της ψηφιακής ασφάλειας·
11. συνιστά κατάλληλη εξουσιοδότηση ασφαλείας για τους υπαλλήλους του Κοινοβουλίου και το προσωπικό των πολιτικών ομάδων, και αξιολόγηση του πότε απαιτείται εξουσιοδότηση ασφαλείας για ΔΚΒ όταν ασχολούνται με εξωτερικές υποθέσεις, ασφάλεια και άμυνα ή εμπορικά ζητήματα, όπως συμβαίνει στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της ΕΕ· ζητά, ως εκ τούτου, την κατάλληλη συνεργασία με τις εθνικές υπηρεσίες ασφάλειας προκειμένου να διασφαλιστεί η ταχεία διεκπεραίωση των εν λόγω εξουσιοδοτήσεων ασφαλείας· καλεί τις εθνικές αρχές να ακολουθούν τις διαδικασίες και ένα κοινό χρονοδιάγραμμα κατά την παροχή εξουσιοδότησης ασφαλείας στους βουλευτές και το προσωπικό του ΕΚ, καθώς και σε κάθε έλεγχο ασφαλείας που σχετίζεται με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·
12. ζητά από τις υπηρεσίες του Κοινοβουλίου, τις πολιτικές ομάδες και τα γραφεία των βουλευτών του ΕΚ να διερευνήσουν επιλογές για έλεγχο ανοικτού κώδικα για τους ασκούμενους, τους ΔΚΒ, το προσωπικό των πολιτικών ομάδων, το προσωπικό του Κοινοβουλίου και τους εξωτερικούς αναδόχους για ενδεχόμενη ευπάθεια σε μη ευρωπαϊκές επιρροές, χρησιμοποιώντας σαφώς καθορισμένα κριτήρια, πριν από την ανάληψη των καθηκόντων τους, καθώς και, εάν κρίνεται απαραίτητο, μετά την πρόσληψή τους· υπενθυμίζει ότι η επαλήθευση αυτή θα πρέπει να είναι τυποποιημένη ώστε να ελέγχονται οι ισχυρισμοί των αιτούντων στα βιογραφικά τους·
13. υπενθυμίζει ότι, για να διασφαλιστεί η ορθή και ασφαλής λειτουργία του Κοινοβουλίου, προσλαμβάνονται ιδιώτες ανάδοχοι για την εκτέλεση εργασιών συντήρησης στα κτίρια, τα συστήματα ΤΠ και τις κάμερες του· καλεί τη διοίκηση του Κοινοβουλίου να αποκλείσει από τις εν λόγω συμβάσεις οποιεσδήποτε ιδιωτικές ή δημόσιες εταιρείες εκτός ΕΕ, καθώς και παρόχους που έχουν επισημανθεί από οποιοδήποτε θεσμικό όργανο ή κράτος μέλος της ΕΕ ως δυνητικός κίνδυνος για την ασφάλεια, εάν υπάρχει λόγος να πιστεύεται ότι ενδέχεται να εκθέσουν το Κοινοβούλιο σε κινδύνους για την ασφάλεια ή να μην προστατεύουν σωστά τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα· ζητά, στο πλαίσιο αυτό, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε εταιρείες που ανήκουν σε εταιρείες ή κράτη εκτός ΕΕ, όπως η Ρωσία και η Κίνα·
14. καλεί τις υπηρεσίες του Κοινοβουλίου να θέσουν σε εφαρμογή αποτελεσματικά συστήματα παρακολούθησης και επιτήρησης για τον εντοπισμό ξένων παρεμβάσεων, με παράλληλο σεβασμό της ελευθερίας εντολής των βουλευτών του ΕΚ, και να προσφέρουν τόσο στους βουλευτές όσο και στο προσωπικό την ευκαιρία να σαρωθούν οι ηλεκτρονικές συσκευές τους για κακόβουλα εργαλεία παρακολούθησης·
15. θεωρεί ότι η πρόσβαση στα κτίρια του Κοινοβουλίου από επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων τρίτων χωρών, εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων και ΜΚΟ, θα πρέπει να ελέγχεται αυστηρότερα· ζητά από τον Γενικό Γραμματέα του να υποβάλει ταχέως νέες προτάσεις στο πλαίσιο αυτό· ζητά περιορισμό πρόσβασης των εκπροσώπων και εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων από τρίτες χώρες και ΜΚΟ που κάνουν κατάχρηση της προνομιακής πρόσβασής τους·
16. υπενθυμίζει ότι οι επισκέπτες πρέπει να συνοδεύονται κατά την παραμονή τους στους χώρους του Κοινοβουλίου εκτός εάν βρίσκονται σε ειδικές περιοχές επισκεπτών· ζητά την αυστηρή επιβολή κατάλληλων περιοριστικών μέτρων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, όπως η παρεμπόδιση μέλους του προσωπικού ή του γραφείου του βουλευτή του ΕΚ που έχει διαπράξει προηγούμενες παραβιάσεις ως προς αυτό να παρέχει πρόσβαση σε επισκέπτες για περιορισμένο χρονικό διάστημα· δεσμεύεται να εφαρμόσει την απόφαση του Προεδρείου δημιουργίας ημερολογίου εισόδου σύμφωνα με το πλαίσιο προστασίας δεδομένων για όλα τα άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω που επισκέπτονται το Κοινοβούλιο, με πληροφορίες όπως η ημερομηνία, η ώρα, ο σκοπός της επίσκεψης, η ταυτοποίηση των βουλευτών του ΕΚ, του προσωπικού τους, του προσωπικού των πολιτικών ομάδων ή των διοικητικών μονάδων που συναντούν, τα στοιχεία επικοινωνίας τους και το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για αυτά κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, και συμπεριλαμβανομένου του ενδεχομένου να μοιράζονται τα γραφεία των διαφόρων βουλευτών του ΕΚ την ευθύνη για τους επισκέπτες· θεωρεί ότι αυτές οι προϋποθέσεις εισόδου δεν θα πρέπει να ισχύουν για το προσωπικό άλλων θεσμικών οργάνων, οργανισμών και φορέων της ΕΕ ή δημοσιογράφων, που έχουν συγκεκριμένο καθεστώς πρόσβασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· ζητά τη διεξοδική αξιολόγηση της έκδοσης καρτών οικογενειακής πρόσβασης· ζητά να επανεξεταστούν τα κριτήρια έκδοσης βάσει των σχετικών εγγράφων· ζητά οι κάτοχοι κάρτας οικογενειακής πρόσβασης άνω των 18 ετών να υπόκεινται στη διαδικασία καταγραφής εισόδου·
17. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη μεταρρύθμιση των κανόνων πρόσβασης για τους πρώην βουλευτές του ΕΚ και το πρώην προσωπικό, ιδίως για την ανακοίνωση μιας νέας καθημερινής κάρτας εισόδου για την αντικατάσταση των υφιστάμενων καρτών εισόδου και καλεί το Κοινοβούλιο να εξετάσει το ενδεχόμενο αφαίρεσης της κάρτας εισόδου που χορηγήθηκε σε πρώην προσωπικό· αναμένει την άμεση αναθεώρηση του άρθρου 123 του Κανονισμού του, την οποία θα ακολουθήσει τροποποίηση του άρθρου 6 του Κώδικα Δεοντολογίας του· θεωρεί ότι οι πρώην βουλευτές του ΕΚ δεν θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να επιτρέπουν την είσοδο σε οποιονδήποτε άλλο· θεωρεί ότι η ίδια διάταξη θα πρέπει να ισχύει και για το πρώην προσωπικό·
18. σημειώνει ότι οι εξωτερικές παρεμβάσεις και άλλες παράνομες επιρροές έχουν λάβει ενίοτε τη μορφή της προσφοράς καλά αμειβόμενων θέσεων σε πρώην βουλευτές του ΕΚ· σημειώνει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα πρέπει να αντιμετωπίζουν αυστηρότερα τις πιθανές περιπτώσεις μεταπήδησης από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να προλαμβάνονται οι συγκρούσεις συμφερόντων και να αποφεύγεται η βλάβη της φήμης τους· ζητά την ενίσχυση των διασφαλίσεων έναντι σοβαρών κακόβουλων παρεμβάσεων μέσω της μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα από τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου· ζητά να αντιμετωπιστεί η πρακτική της άγρας μελών της ελίτ στις ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής για το κράτος δικαίου·
19. συνιστά στα θεσμικά όργανα, στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς και στους άλλους φορείς της ΕΕ να παρακολουθούν ενεργά τις επαγγελματικές δραστηριότητες των υπαλλήλων τους, προκειμένου να ενισχυθούν οι εσωτερικές τους διαδικασίες και έλεγχοι σχετικά με πιθανές καταστάσεις μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου του 2021(13)·
20. δηλώνει ότι απαιτούνται συνεχείς επενδύσεις προκειμένου να διασφαλιστεί μια ισχυρή δομή ασφάλειας εντός του Κοινοβουλίου· ζητά, στο πλαίσιο αυτό, πλήρη και ενδελεχή έλεγχο των μέτρων ασφαλείας του Κοινοβουλίου από ανεξάρτητο φορέα· τονίζει την ανάγκη να αυξηθούν οι επενδύσεις στις υποδομές ΤΠ του Κοινοβουλίου· θεωρεί ότι οι προσπάθειες αυτές είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα του Κοινοβουλίου σε εξωτερικές παρεμβάσεις·
21. υπογραμμίζει την ανάγκη για ολοκληρωμένο έλεγχο όλης της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται στα θεσμικά όργανα, προκειμένου να αποκλειστούν οι πάροχοι από αυταρχικά κράτη, ιδίως από τη Ρωσία και την Κίνα·
22. ζητά να ληφθούν περισσότερα μέτρα για να διασφαλιστεί ότι το όνομα του Κοινοβουλίου δεν χρησιμοποιείται καταχρηστικά από εξωτερικούς παράγοντες για τη δημιουργία ψευδούς εικόνας νομιμότητας, όπως ήδη συνέβη με το ψεύτικο περιοδικό της ΕΕ «EP Today»· ζητά τη μεταρρύθμιση των κανόνων που υποχρεώνουν τους βουλευτές του ΕΚ να χρησιμοποιούν το λογότυπο του Κοινοβουλίου όταν διοργανώνουν εκδήλωση εντός των χώρων του Κοινοβουλίου, καθώς το Κοινοβούλιο δεν ασκεί κανέναν έλεγχο στο περιεχόμενο τέτοιων εκδηλώσεων και ενδέχεται να νομιμοποιήσει άθελά τους αμφιλεγόμενες δηλώσεις ή καλεσμένους·
Σχέσεις με τρίτες χώρες και οντότητες: επίσημες αποστολές (συμπεριλαμβανομένων των αποστολών παρακολούθησης εκλογών), ταξίδια και ομάδες φιλίας
23. ζητά τη θέσπιση και εφαρμογή αντικειμενικών κριτηρίων για τον προσδιορισμό των χωρών που κινδυνεύουν, με σκοπό τη διεξαγωγή επιχειρήσεων ξένης παρέμβασης και, ως μέρος αυτών των κριτηρίων, να αξιολογούνται τα ακόλουθα ως μέρος των κριτηρίων αυτών: α) η ύπαρξη προγράμματος κλοπής διανοητικής ιδιοκτησίας το οποίο στρέφεται κατά της Ένωσης και των κρατών μελών της, β) η ύπαρξη νομοθεσίας η οποία υποχρεώνει τους εθνικούς μη κρατικούς παράγοντες να συμμετέχουν σε δραστηριότητες συλλογής πληροφοριών, γ) η συστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δ) η ύπαρξη αναθεωρητικής πολιτικής έναντι της υφιστάμενης διεθνούς έννομης τάξης, ε) η εξωεδαφική αυταρχική ιδεολογία, στ) εντοπισμός δραστηριοτήτων παρεμβάσεων ή συγκρούσεων συμφερόντων στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα· ζητά ειδική παρακολούθηση των καταχωρημένων εκπροσώπων συμφερόντων από χώρες που θεωρούνται ότι διατρέχουν κίνδυνο βάσει των εν λόγω αντικειμενικών κριτηρίων από το μητρώο διαφάνειας της ΕΕ·
24. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να συνεργαστούν με το Κοινοβούλιο, ως συννομοθέτη, για να ενισχύσουν την εργαλειοθήκη της Αρχής για τα Ευρωπαϊκά Πολιτικά Κόμματα και τα Ευρωπαϊκά Πολιτικά Ιδρύματα (APPF) και να καταστήσουν δυνατή την αποτελεσματική ιχνηλάτηση των δωρεών προς τον τελικό πληρωτή, αποτρέποντας έτσι την καταστρατήγηση των κανόνων για τις δωρεές μέσω της χρήσης μεσαζόντων· ζητά, ειδικότερα, να ανατεθεί στην APPF να λαμβάνει πληροφορίες απευθείας από τους δωρητές και τα τραπεζικά ιδρύματά τους, και να θεσπιστεί ένα σύστημα κοινοποιήσεων ώθησης, το οποίο θα αποστέλλεται από τις μονάδες χρηματοοικονομικών πληροφοριών των κρατών μελών στην APPF όταν εντοπίζονται ύποπτες συναλλαγές·
25. σημειώνει ότι το προσωπικό και οι πόροι της APPF θα πρέπει να αυξηθούν όσον αφορά το προσωπικό και τους πόρους με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας ελέγχου της και την προώθηση της συνεργασίας με τα κράτη μέλη για την επισήμανση πιθανών περιπτώσεων παράνομης χρηματοδότησης· συνιστά η APPF να κάνει χρήση των δεδομένων που παρέχονται από πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες σε βιβλιοθήκες διαφημίσεων και, σύντομα, από ένα ευρωπαϊκό μητρώο πολιτικών διαφημίσεων για τον εντοπισμό παράνομων χρηματοδοτήσεων και εκστρατειών επιρροής·
26. τονίζει ότι είναι σημαντικό να προωθηθεί η πλήρης διαφάνεια όσον αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες των εθνικών κομμάτων για τις προεκλογικές εκστρατείες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· ζητά, σε αυτό το πλαίσιο, την έγκριση κανόνων για τις πολιτικές εκστρατείες και τη χρηματοδότηση πολιτικών κομμάτων, μεταξύ άλλων και από τρίτες χώρες· πιστεύει ότι η επαρκής δημόσια χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, ο περιορισμός της ιδιωτικής χρηματοδότησης και η απαγόρευση δωρεών προερχόμενων από τρίτες χώρες είναι απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό του κινδύνου εξωτερικών παρεμβάσεων μέσω πολιτικών κομμάτων·
27. τονίζει ότι οι αποστολές σε τρίτες χώρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ευκαιρία για την άσκηση αθέμιτης επιρροής στους βουλευτές του ΕΚ· υπενθυμίζει ότι, πριν από οποιαδήποτε αποστολή, θα πρέπει να παρέχονται στους βουλευτές του ΕΚ υποχρεωτικές, ειδικές ενημερώσεις σχετικά με την ασφάλεια με επίκεντρο τους κινδύνους εξωτερικών παρεμβάσεων, προσαρμοσμένες στη χώρα προορισμού· πιστεύει ότι τα εν λόγω προπαρασκευαστικά έγγραφα και συνεδριάσεις για αποστολές θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν υπενθυμίσεις σχετικά με τις απαιτήσεις ακεραιότητας· υπογραμμίζει την ανάγκη για καλύτερη προστασία των βουλευτών και του προσωπικού του Κοινοβουλίου από κυβερνοεπιθέσεις και δικτυοπαραβίαση όταν ταξιδεύουν σε αποστολές σε χώρες εκτός ΕΕ·
28. εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση από τη Διάσκεψη των Προέδρων, στις 13 Απριλίου 2023, κατευθυντήριων γραμμών για τις σχέσεις με εκπροσώπους ορισμένων τρίτων χωρών, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις περιορίζουν τις επίσημες επαφές· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι υψίστης σημασίας να διασφαλιστεί η εφαρμογή των μέτρων διαφάνειας που ορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, ιδίως με την τήρηση αρχείων για κάθε επαφή με τους εκπροσώπους τρίτων χωρών· ζητά, ωστόσο, γενικότερες δηλώσεις σε περιπτώσεις όπου η ονοματοδοσία ατόμων ή οργανισμών θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή ή την ασφάλεια των ατόμων·
29. υπογραμμίζει ότι την πρωταρχική ευθύνη για τον διορισμό των βουλευτών του ΕΚ στους ρόλους και την αποστολή τους σε αποστολές φέρουν οι πολιτικές ομάδες του Κοινοβουλίου· προτείνει την ενίσχυση των κανόνων σχετικά με τις επίσημες αποστολές που πραγματοποιούνται εξ ονόματος του Κοινοβουλίου, και συγκεκριμένα:
α)
θα πρέπει πρωτίστως ο πρόεδρος της επίσημης αποστολής να έχει το προνόμιο να ομιλεί δημοσίως εξ ονόματος ολόκληρου του Κοινοβουλίου για να υπερασπίζεται τις θέσεις που υιοθετεί, διασφαλίζοντας παράλληλα το δικαίωμα των βουλευτών του ΕΚ να μιλούν υπό την προσωπική τους ιδιότητα·
β)
κατά τη διάρκεια της αποστολής, και ιδίως κατά τις επίσημες συνεδριάσεις με ξένους εκπροσώπους και τυχόν συνεντεύξεις, οι άλλοι βουλευτές του ΕΚ πρέπει να διασφαλίζουν με συνέπεια και συστηματικότητα ότι δηλώνεται σαφώς και δημοσίως ότι δεν ομιλούν εξ ονόματος του Κοινοβουλίου, εάν εκφράζουν διαφορετικές θέσεις από εκείνες που ενέκρινε το Κοινοβούλιο κατά τις πιο πρόσφατες ψηφοφορίες· οι βουλευτές του ΕΚ που δεν τηρούν αυτόν τον κανόνα θα πρέπει να καλούνται σε τάξη από τον πρόεδρο της αποστολής και, σε περίπτωση σοβαρής παραβίασης ή επανειλημμένων παραβιάσεων του εν λόγω κανόνα, μπορεί να αποκλείονται από τη συμμετοχή σε αποστολές·
30. υπενθυμίζει τη σημασία των αποστολών παρακολούθησης εκλογών για την παροχή σχετικών πληροφοριών και την έκδοση ειδικών συστάσεων ώστε το εκλογικό σύστημα να καταστεί ανθεκτικότερο και να υπάρξει συμβολή στην αντιμετώπιση ξένων παρεμβάσεων στις εκλογικές διαδικασίες· πιστεύει ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να απαγορεύσει τη μη εξουσιοδοτημένη, ανεπίσημη παρατήρηση εκλογών από μεμονωμένους βουλευτές του ΕΚ· τονίζει ότι οι βουλευτές του ΕΚ θα πρέπει να συμμετέχουν μόνο σε αποστολές παρακολούθησης εκλογών που αποφασίζονται και εγκρίνονται από τη Διάσκεψη των Προέδρων· υπενθυμίζει τη διαδικασία της Ομάδας Στήριξης της Δημοκρατίας και Συντονισμού των Εκλογών για «περιπτώσεις ατομικής ανεπίσημης παρατήρησης εκλογών από βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» (εγκρίθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2018), η οποία επιτρέπει τον αποκλεισμό βουλευτών του ΕΚ από επίσημες αντιπροσωπείες εκλογικών παρατηρητών του Κοινοβουλίου για τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου· παροτρύνει τη διοίκηση του Κοινοβουλίου να εγκρίνει αυστηρότερες κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών προστίμων και άλλων περιοριστικών μέτρων, κατά των βουλευτών του ΕΚ που συμμετέχουν σε ανεπίσημες εκλογικές αποστολές, καθώς και κατά όσων, ενώ συμμετέχουν στις εξουσιοδοτημένες αποστολές παρατήρησης του Κοινοβουλίου, δεν τηρούν αυστηρά τους ισχύοντες κανόνες· πιστεύει ότι οι αποστολές παρακολούθησης εκλογών θα πρέπει να δίνουν πρόσθετη έμφαση στην πραγματική ή στην απόπειρα παρέμβασης πριν από την ημέρα των εκλογών, ιδίως όταν η εν λόγω παρέμβαση λαμβάνει χώρα στο διαδίκτυο ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης·
31. επιμένει ότι τα ατομικά ταξίδια των βουλευτών του ΕΚ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ελευθερίας εντολής τους· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για υποχρεωτικούς κανόνες διαφάνειας για τα ταξίδια των βουλευτών του ΕΚ που αμείβονται από ξένες χώρες και οντότητες, συμπεριλαμβανομένων, με απαιτήσεις παροχής στοιχείων, μεταξύ άλλων, του ονόματος του εντολοδόχου πληρωμών, ενός καταλόγου δαπανών και της αιτιολόγησης του ταξιδίου· υπενθυμίζει ότι τα εν λόγω ταξίδια δεν πρέπει να θεωρούνται επίσημες αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου και ζητεί από τους βουλευτές του ΕΚ που συμμετέχουν στα ταξίδια αυτά να αποφεύγουν οποιαδήποτε σύγχυση ως προς το θέμα αυτό και να επιβάλλουν αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση που δεν το πράξουν· θεωρεί ότι οι αποστολές που αναλαμβάνουν οι βουλευτές του ΕΚ υπό την ιδιότητα του εισηγητή / της εισηγήτριας μπορούν πάντα να θεωρούνται επίσημες· ζητά μέτρα για να διασφαλιστεί ότι το κόστος των ταξιδιών σε τρίτες χώρες που σχετίζονται με την εντολή μπορεί να καλυφθεί από το Κοινοβούλιο·
32. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για αυστηρότερους κανόνες για τα ταξίδια των υπαλλήλων που αμείβονται από ξένες χώρες και οντότητες· πιστεύει ότι θα πρέπει να θεσπιστούν παρόμοιοι κανόνες για τα ταξίδια που πραγματοποιούν οι ΔΚΒ ή το προσωπικό των πολιτικών ομάδων·
33. προτείνει να περιοριστεί το κατώτατο όριο για τα δώρα στους βουλευτές του ΕΚ σε 100 EUR· ενθαρρύνει την αυστηρότερη παρακολούθηση όλων των προσκλήσεων, δώρων και ταξιδιών που λαμβάνουν οι βουλευτές του ΕΚ και το προσωπικό, όταν αυτά αφορούν τρίτες χώρες·
34. θεωρεί ότι για τρίτες χώρες το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στο έργο των επίσημων αντιπροσωπειών του για σχέσεις με αυτές τις χώρες· υπενθυμίζει ότι πρέπει να απαγορεύεται οποιαδήποτε δραστηριότητα ή συνάντηση ανεπίσημων ομάδων βουλευτών του ΕΚ που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σύγχυση όσον αφορά τις επίσημες δραστηριότητες του Κοινοβουλίου· ζητά την απαγόρευση των ομάδων φιλίας με τρίτες χώρες για τις οποίες υπάρχουν ήδη επίσημες αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι οι ομάδες φιλίας θα πρέπει να συνεχίσουν να υφίστανται, κατά περίπτωση, για δραστηριότητες που σχετίζονται με ορισμένα μη κυρίαρχα εδάφη, διωκόμενες μειονότητες ή εταίρους για τους οποίους δεν υπάρχει επίσημη αντιπροσωπεία του Κοινοβουλίου· τονίζει περαιτέρω ότι οι τρίτες χώρες θα πρέπει να αλληλεπιδρούν με το Κοινοβούλιο μέσω της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, των υφιστάμενων επίσημων αντιπροσωπειών του Κοινοβουλίου, άλλων επιτροπών και της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη στήριξη της δημοκρατίας και τον εκλογικό συντονισμό, όπως απαιτείται· υπογραμμίζει ότι ορισμένες εξαιρέσεις θα πρέπει να εξαρτώνται, μεταξύ άλλων, από την υποβολή επίσημων δηλώσεων στο μητρώο διαφάνειας για διακομματικές και άλλες ανεπίσημες ομάδες που τηρούν οι Κοσμήτορες και αυτές οι δηλώσεις να εμφανίζουν τα ονόματα όλων των βουλευτών του ΕΚ και των εμπλεκόμενων ενδιαφερόμενων μερών, καθώς και στοιχεία για όλες οι συνεδριάσεις που πραγματοποιούνται· θεωρεί ότι οι ομάδες φιλίας πρέπει να δημοσιοποιούν οποιαδήποτε οικονομική συνδρομή ή στήριξη σε είδος που λαμβάνουν, συμπεριλαμβανομένων των ακριβών ποσών χρηματοδότησης και της συνδρομής που παρέχεται από τρίτα μέρη· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι πρέπει να τροποποιηθεί το άρθρο 35 του Κανονισμού του· επιμένει ότι το άρθρο 176 του Κανονισμού του πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική επιβολή κυρώσεων για παραβάσεις· υπογραμμίζει παράλληλα ότι το Κοινοβούλιο και οι βουλευτές του πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι κοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες λειτουργούν ικανοποιητικά, ιδίως όσον αφορά τον σεβασμό της θέσης του Κοινοβουλίου, όπως εγκρίθηκε στις συνόδους ολομέλειας· ζητά, στο πλαίσιο αυτό, τον επείγοντα εξορθολογισμό των κοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών, του ρόλου τους και του πεδίου εφαρμογής της δράσης τους, οι οποίες θα πρέπει πάντα να ενεργούν με τη μέγιστη δυνατή συνοχή με τα άλλα όργανα του Κοινοβουλίου τα οποία είναι υπεύθυνα για τον καθορισμό της εξωτερικής δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
35. παροτρύνει τους βουλευτές του ΕΚ να επαγρυπνούν για ορισμένες οντότητες οι οποίες, υπό την προϋπόθεση της αντιμετώπισης θεμάτων γενικής πολιτικής, αποτελούν φορείς επιρροής και αδήλωτης παρέμβασης από ξένες χώρες·
Ακεραιότητα του κοινοβουλευτικού έργου
36. υπενθυμίζει τη σημασία των επειγόντων ψηφισμάτων στο πλαίσιο της δράσης του Κοινοβουλίου για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο· καταγγέλλει κάθε απόπειρα παρέμβασης σε αυτά· αναγνωρίζει ότι πρέπει να διατηρήσουν τον επείγοντα χαρακτήρα τους, αλλά προτείνει να δοθεί ο κατάλληλος χρόνος για την κατάρτισή τους, προκειμένου να διασφαλιστεί η δέουσα προστασία από εξωτερικές επιρροές· επαναλαμβάνει ότι το πεδίο εφαρμογής τους θα πρέπει να τηρείται αυστηρά· υπογραμμίζει ότι η ισχύς και ο αντίκτυπος των επειγόντων ψηφισμάτων του Κοινοβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν θα πρέπει να υπονομευθούν·
37. πιστεύει ότι οι ξένες παρεμβάσεις ή οι απόπειρες εξωτερικής παρέμβασης δεν πρέπει να παραμένουν χωρίς συνέπειες για την υπεύθυνη χώρα· προτίθεται να αναστείλει κάθε νομοθετική ή μη νομοθετική πρόταση σχετικά με τη συνεργασία με τις κρατικές αρχές μιας τέτοιας χώρας για χρονικό διάστημα ανάλογο με τη σοβαρότητα της παρέμβασης· προτίθεται, στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού, να αναστείλει κάθε χρηματοδότηση από προγράμματα της Ένωσης προς τις κρατικές αρχές μιας τέτοιας χώρας, διατηρώντας παράλληλα τη χρηματοδότηση για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, καθώς και για την ανθρωπιστική βοήθεια· πιστεύει ότι η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων θα πρέπει να καλέσει τον πρέσβη στην ΕΕ μιας τέτοιας χώρας να εμφανιστεί στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων για ανταλλαγή απόψεων·
38. συνιστά τα ψηφίσματα που ψηφίζονται από το Κοινοβούλιο να συνοδεύονται από παράρτημα που θα περιέχει κατάλογο προσώπων ή οργανισμών τους οποίους συνάντησαν οι εισηγητές και οι σκιώδεις εισηγητές, με εξαίρεση τα άτομα των οποίων η ασφάλεια θα διακυβευόταν εάν αναφερόταν· η ταυτότητά τους θα κοινοποιείται και θα προστατεύεται δεόντως από τον φορέα που έχει οριστεί για τον σκοπό αυτό· συνιστά, ως εκ τούτου, να καταστεί υποχρεωτικό για τους βουλευτές του ΕΚ που συντάσσουν εκθέσεις ή γνωμοδοτήσεις να επισυνάπτουν κατάλογο που να καταδεικνύει το φάσμα της εξωτερικής εμπειρογνωμοσύνης και των γνωμοδοτήσεων που έχει λάβει ο εισηγητής·
39. θεωρεί ότι θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτικό για όλους τους βουλευτές του ΕΚ να δημοσιεύουν όλες τις προγραμματισμένες συναντήσεις με τρίτους (εκπροσώπους συμφερόντων)· τονίζει την ανάγκη να καταστεί η διαδικασία κοινοποίησης όσο το δυνατόν πιο εύκολη και γρήγορη, με ταυτόχρονη διατήρηση της ακεραιότητας της διαδικασίας· θεωρεί ότι το άρθρο 11 του Κανονισμού του θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να συμπεριλάβει ορισμούς της «προγραμματισμένης συνεδρίασης» και του «ενεργού ρόλου»· πιστεύει ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τον κανόνα αυτό θα πρέπει να επεκταθούν σε όλους τους βουλευτές του ΕΚ· επισημαίνει, ωστόσο, ότι το σύστημα για τη δήλωση των εν λόγω συνεδριάσεων θα πρέπει να επικαιροποιηθεί, ιδίως δεδομένου ότι εξακολουθεί να μην λαμβάνει υπόψη τις υποεπιτροπές· ζητά να συμπεριληφθούν επίσης οι αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου στο σύστημα· πιστεύει ότι θα πρέπει να εγκριθούν παρόμοιοι κανόνες για τις συνεδριάσεις στις οποίες συμμετέχουν υπάλληλοι του Κοινοβουλίου, ΔΚΒ και προσωπικό των πολιτικών ομάδων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένοι από τους βουλευτές του ΕΚ που υποχρεούνται να το πράξουν δεν δηλώνουν τις συναντήσεις τους με εκπροσώπους συμφερόντων·
40. ζητά πολύ αυστηρότερη εφαρμογή, επιβολή και εποπτεία της τήρησης των ισχυουσών διατάξεων της διοργανικής συμφωνίας για το μητρώο διαφάνειας εντός του Κοινοβουλίου· ζητά να απαιτείται από τους βουλευτές του ΕΚ και τα γραφεία τους να δηλώνουν συναντήσεις με διπλωματικούς εκπροσώπους τρίτων χωρών, καθώς και με εκπροσώπους συμφερόντων που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής του μητρώου διαφάνειας της ΕΕ, με εξαιρέσεις σε περιπτώσεις όπου η ονοματοδοσία ατόμων ή οργανώσεων θα έθετε σε κίνδυνο τη ζωή ή την ασφάλεια των ατόμων· τονίζει ότι οι δηλώσεις θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σαφείς και προσβάσιμες στο κοινό· πιστεύει ότι θα πρέπει να επιβάλλονται κυρώσεις για κάθε παράλειψη υποβολής τέτοιων δηλώσεων·
41. επιμένει στην υποχρέωση να δηλώνεται η συμμετοχή σε κάθε διάσκεψη ή εκδήλωση που διοργανώνεται ή χρηματοδοτείται από ξένες οντότητες, συμπεριλαμβανομένων ξένων κρατών, ιδιωτικών εταιρειών, ΜΚΟ και ομάδων προβληματισμού·
42. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένοι βουλευτές του ΕΚ είναι μέλη πολιτικών κομμάτων που έχουν λάβει οικονομική στήριξη από οντότητες εκτός ΕΕ, μεταξύ άλλων από τη Ρωσία, και ότι οι πολιτικές τους θέσεις έχουν σαφώς επηρεαστεί από αυτή τη στήριξη·
43. επαναλαμβάνει ότι οι βουλευτές του ΕΚ, το προσωπικό τους και το προσωπικό των πολιτικών ομάδων θα πρέπει να αξιολογούν με κριτικό πνεύμα και να μην καταθέτουν συστηματικά προτάσεις τροπολογιών που έχουν συνταχθεί εκ των προτέρων από τρίτους·
44. ζητά την έναρξη διοργανικών συνομιλιών για την αναθεώρηση της διοργανικής συμφωνίας σχετικά με το μητρώο διαφάνειας πολύ πριν από την ημερομηνία του Ιουλίου του 2025· ζητά την αναθεώρηση της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου(14) με σκοπό να εξετάσει πώς θα συμπεριληφθεί η αρχή της διαφάνειας μεταξύ των κοινών δεσμεύσεων και στόχων της νομοθετικής διαδικασίας·
45. επιμένει σθεναρά στην ανάγκη για διαφάνεια, μέσω εγγραφής στο μητρώο διαφάνειας της ΕΕ, όσον αφορά τη χρηματοδότηση που λαμβάνουν εκπρόσωποι συμφερόντων, όπως ΜΚΟ, ομάδες προβληματισμού και συμβουλευτικές εταιρείες, που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο Κοινοβούλιο, ιδίως όταν ζητούν στήριξη ή χορηγία από βουλευτές του ΕΚ για τη διοργάνωση συνεδριάσεων στους χώρους του Κοινοβουλίου, όταν προσκαλούνται σε ακρόαση, ανταλλαγή απόψεων ή κάθε άλλη προγραμματισμένη εκδήλωση ή όταν συμμετέχουν σε μελέτη ή έρευνα εξ ονόματος του Κοινοβουλίου· εκφράζει την ικανοποίησή του, στο πλαίσιο αυτό, για την πρόταση για αυστηρότερους ελέγχους στους εκπροσώπους συμφερόντων, όπως η προϋπόθεση για την εγγραφή στο μητρώο διαφάνειας προκειμένου να είναι δυνατή η τοποθέτησή τους στις συνεδριάσεις των επιτροπών· ενθαρρύνει τη θέσπιση ειδικών διατάξεων για τους εκπροσώπους συμφερόντων των οποίων οι δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του μητρώου διαφάνειας, όπως εκπρόσωποι τρίτων χωρών με διπλωματικό καθεστώς· ζητά να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα κριτήρια αναλογικότητας και στην ανάγκη αποφυγής επαχθών διαδικασιών·
46. ζητά να εξεταστεί εάν οι εγγεγραμμένοι επί του παρόντος στο μητρώο διαφάνειας της ΕΕ έχουν δεχθεί έξωθεν επιρροές και έχουν συμμορφωθεί αποτελεσματικά με τον κώδικα δεοντολογίας· ζητά η ετήσια έκθεση σχετικά με τη λειτουργία του μητρώου να περιλαμβάνει ένα κεφάλαιο για τα περιστατικά που σχετίζονται με τον κίνδυνο εξωτερικών παρεμβάσεων·
47. επιμένει ότι το μητρώο διαφάνειας της ΕΕ θα πρέπει να ενισχυθεί με αύξηση του προϋπολογισμού και του προσωπικού του, ώστε να είναι σε θέση να επαληθεύει διεξοδικότερα τις πληροφορίες που παρέχουν αιτούντες και εγγεγραμμένοι· ζητά να εξεταστεί το ενδεχόμενο επέκτασης του πεδίου εφαρμογής της, να καθοριστούν πρόσθετες υποχρεώσεις για τους εγγεγραμμένους και να ληφθούν πιο περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων του κώδικα δεοντολογίας·
48. κρίνει σκόπιμο να συζητήσει το Κοινοβούλιο τρόπους για τη βελτίωση της διαφάνειας και τα μέτρα καταπολέμησης της διαφθοράς που σχετίζονται με εκπροσώπους συμφερόντων οι οποίοι επιδιώκουν να ασκήσουν επιρροή σε νομοθετικές προτάσεις ή ψηφίσματα μέσω, μεταξύ άλλων, οργάνωσης συναντήσεων με βουλευτές του ΕΚ, τα γραφεία τους ή το προσωπικό των πολιτικών ομάδων· επισημαίνει ότι αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει αυστηρότερα μέτρα για την καταχώριση των εκπροσώπων συμφερόντων στο μητρώο διαφάνειας·
49. υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το μητρώο διαφάνειας (Παράρτημα ΙΙ), οι ΜΚΟ υποχρεούνται να παρέχουν τις κύριες πηγές χρηματοδότησής τους ανά κατηγορία, ενώ αυτό δεν ισχύει για τους εκπροσώπους εμπορικών συμφερόντων ούτε για τους διαμεσολαβητές τους, οι οποίοι υποχρεούνται να παρέχουν μόνο μια εκτίμηση του ετήσιου κόστους των δραστηριοτήτων των ομάδων συμφερόντων· ζητά ολοκληρωμένο οικονομικό έλεγχο όλων των ομάδων συμφερόντων, των ΜΚΟ και των συμβουλευτικών εταιρειών πριν από την εγγραφή τους στο μητρώο διαφάνειας και επανεξέταση όλων των εκπροσώπων συμφερόντων που είναι επί του παρόντος εγγεγραμμένοι· ζητά οι εν λόγω οργανισμοί να είναι επίσης διαφανείς όσον αφορά τη σύνθεση των διοικητικών τους οργάνων και να δηλώνουν τη συμμόρφωσή τους με τις σχετικές νομικές υποχρεώσεις, ιδίως τις χρηματοδοτικές και λογιστικές υποχρεώσεις· ζητά όλες οι συμβουλευτικές εταιρείες που επιθυμούν να εγγραφούν να είναι διαφανείς όσον αφορά τη δομή των πελατών τους· ζητά να καταρτιστεί σαφής νομικός ορισμός των «εκπροσώπων συμφερόντων», και του «καθεστώτος ΜΚΟ», που θα ισχύουν για όλες τις οργανώσεις που επιθυμούν να εγγραφούν στο μητρώο διαφάνειας και να καταστούν επιλέξιμες για χρηματοδότηση από την ΕΕ· υπογραμμίζει ότι οι ΜΚΟ που λαμβάνουν χρήματα από τρίτα μέρη που δεν υποχρεούνται να εγγραφούν στο μητρώο διαφάνειας πρέπει να κοινοποιούν τις πηγές χρηματοδότησής τους παρέχοντας τις ίδιες πληροφορίες με όλους τους τακτικά εγγεγραμμένους· τονίζει ότι τα μέτρα που απαιτούν από τις ΜΚΟ να αποκαλύπτουν όλες τις πηγές χρηματοδότησης πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την κατάσταση των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται σε χώρες υπό αυταρχικά και ανελεύθερα καθεστώτα, ιδίως όταν η δημοσιοποίηση των εν λόγω πληροφοριών θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο αυτές και το έργο τους λόγω της εφαρμογής κατασταλτικής νομοθεσίας, όπως οι νόμοι για τους «ξένους πράκτορες» και παρόμοιοι νόμοι·
50. σημειώνει ότι στο πλαίσιο του πρόσφατου σκανδάλου διαφθοράς το έργο των ΜΚΟ χρησιμοποιήθηκε καταχρηστικά για τη χρηματοδότηση παράνομων δραστηριοτήτων και την άσκηση επιρροής στη λήψη αποφάσεων του Κοινοβουλίου εξ ονόματος τρίτων μερών·
51. ζητά ενισχυμένους ελέγχους και έλεγχο των εκπροσώπων συμφερόντων και άλλων σχετικών ενδιαφερόμενων μερών που συνεργάζονται στενά με το Κοινοβούλιο ή άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, προκειμένου να εντοπίζονται παρατυπίες, απάτη ή παραβιάσεις υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων που αντιβαίνουν στις αξίες της ΕΕ, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ, ή παραβιάσεων των υποχρεώσεων που σχετίζονται με την εγγραφή τους στο μητρώο διαφάνειας· ζητά να ανασταλούν ή να καταγγελθούν οι συμβάσεις, ή να μειωθεί η διάρκειά τους, και να ανακτηθούν τα κονδύλια σε περίπτωση τέτοιων παραβάσεων·
52. υπενθυμίζει ότι τα υφιστάμενα μέτρα της ΕΕ κατά των ρωσικών τηλεοπτικών καναλιών θα πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της ρωσικής προπαγάνδας·
53. εκφράζει την ανησυχία του για τις παρεμβάσεις ισλαμιστικών οργανώσεων οι οποίες υποκινούνται από ξένα κράτη·
54. ζητά την επείγουσα εφαρμογή της έκθεσης INGE 1, η οποία συνέστησε ήδη στα θεσμικά όργανα της ΕΕ να μεταρρυθμίσουν το μητρώο διαφάνειας, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση αυστηρότερων κανόνων διαφάνειας, όπως για ταξίδια που προσφέρονται από ξένες χώρες και οντότητες σε αξιωματούχους των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, με την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας των ομάδων φιλίας, με τη χαρτογράφηση της ξένης χρηματοδότησης για δραστηριότητες ομάδων συμφερόντων που σχετίζονται με την ΕΕ και με τη διασφάλιση καταχώρισης που θα επιτρέπει τον εντοπισμό της χρηματοδότησης από ξένες κυβερνήσεις· καλεί τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν τους νόμους όσον αφορά τις ξένες παρεμβάσεις και την απαγόρευση ξένων δωρεών σε πολιτικά κόμματα και ιδρύματα·
55. επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του να εφαρμόσει εξάμηνη περίοδο αναμονής για τους πρώην βουλευτές του ΕΚ· τονίζει ότι η περίοδος αυτή θα πρέπει να αρχίσει αμέσως μετά τη λήξη της θητείας τους· θεωρεί ότι η συμμόρφωση με αυτή την περίοδο αναμονής θα πρέπει να παρακολουθείται από τον μελλοντικό φορέα δεοντολογίας της ΕΕ·
56. ζητά από τις υπηρεσίες του Κοινοβουλίου να δημιουργήσουν ένα σύστημα παρακολούθησης και κανόνες για την ανάκληση της πρόσβασης πρώην βουλευτών του ΕΚ σε περίπτωση που ασκούν πιέσεις στο Κοινοβούλιο για λογαριασμό χωρών υψηλού κινδύνου μετά την περίοδο αναμονής τους, χρησιμοποιούν τις γνώσεις που απέκτησαν κατά τη διάρκεια του χρόνου τους ως δημόσιοι λειτουργοί σε βάρος των συμφερόντων της Ένωσης και του δημόσιου συμφέροντος, ή ακόμη και συμμετέχουν σε επιχειρήσεις παγκόσμιας επιρροής ή παρέμβασης·
57. πιστεύει ότι οι βουλευτές του ΕΚ πρέπει να είναι πιο διαφανείς όσον αφορά κάθε αμειβόμενη παράλληλη εργασία που ενδέχεται να εκτελούν, εφαρμόζοντας αναθεωρημένους και ακριβέστερους κανόνες όσον αφορά τη δημοσιοποίηση των ποσών του εισοδήματος που αποκτάται, τη θέση στην οποία αυτό αποκτάται και τους πελάτες για λογαριασμό των οποίων εργάζονται οι βουλευτές του ΕΚ έναντι αμοιβής· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για αυστηρότερους κανόνες για τους βουλευτές του ΕΚ που εκτελούν αμειβόμενη εργασία, με ιδιαίτερη έμφαση στον περιορισμό των δραστηριοτήτων εξ ονόματος οργανώσεων ή ατόμων που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής του μητρώου διαφάνειας· δεσμεύεται να θεσπίσει απαγόρευση για τους βουλευτές του ΕΚ που εκτελούν αμειβόμενη παράλληλη εργασία σε κράτη υψηλού κινδύνου εκτός ΕΕ ή σε εξαρτώμενες οντότητες κατά τη διάρκεια της θητείας τους· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να απαγορευθεί στους βουλευτές του ΕΚ να εκτελούν αμειβόμενη παράλληλη εργασία εξ ονόματος οργανώσεων ή οντοτήτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του μητρώου διαφάνειας, προκειμένου να αποφεύγονται πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων κατά την άσκηση της εντολής τους· θεωρεί ότι το καθεστώς των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να υπόκειται σε νομοθετική αναθεώρηση, με ιδιαίτερη έμφαση στις παράλληλες εργασίες· πιστεύει ότι το Κοινοβούλιο πρέπει να είναι πιο διαφανές σχετικά με το θέμα αυτό· ζητά οι δηλώσεις των βουλευτών του ΕΚ σχετικά με τις παράλληλες εργασίες να υπόκεινται σε θεσμικό έλεγχο και να υποστηρίζονται από σχετικά έγγραφα, όπως συμβαίνει ήδη σε ορισμένα κράτη μέλη·
58. ζητά την επιβολή κανόνων που απαγορεύουν δραστηριότητες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις επίσημες δραστηριότητες του Κοινοβουλίου, ιδίως όταν πρόκειται για αλληλεπίδραση με τρίτες χώρες· σημειώνει ότι οι βουλευτές του ΕΚ είναι ελεύθεροι να αναλαμβάνουν θέσεις σε οργανισμούς που εδρεύουν εκτός της ΕΕ και δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του μητρώου διαφάνειας ή να εργάζονται για λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτων χωρών, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων που αναφέρονται σε άλλα σημεία του παρόντος ψηφίσματος, επιμένοντας παράλληλα ότι οι βουλευτές του ΕΚ πρέπει να γνωστοποιούν το ποσό του εισοδήματος που αποκτάται, τη θέση στην οποία αποκτάται και τους πελάτες για λογαριασμό των οποίων εργάζονται για πληρωμή, σύμφωνα με τις σχετικές τροποποιήσεις του κώδικα δεοντολογίας·
59. υποστηρίζει την αναμόρφωση του ιστοτόπου του με στόχο να καταστεί ευκολότερη η πρόσβαση του κοινού στις σχετικές πληροφορίες· ζητά ένα φιλικό προς τον χρήστη σύστημα στον ιστότοπό του, το οποίο επιτρέπει το κείμενο που ψηφίστηκε και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας να φιλτράρονται ανά ομάδα και ανά βουλευτή του ΕΚ για κάθε ψηφοφορία με ονομαστική κλήση· ζητά να δημοσιοποιηθεί το νομοθετικό αποτύπωμα των προτεινόμενων κειμένων και τροποποιήσεων· υπενθυμίζει το ιστορικό διαφάνειας και τις προσπάθειές του να διασφαλίσει ότι τα έγγραφα, ανεξαρτήτως μέσου, είναι εύκολα προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες και τονίζει ότι θα πρέπει να διατίθενται σε ανοικτό, φιλικό προς τον χρήστη και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο·
60. επιμένει ότι όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ που συμμετέχουν σε τριμερείς διαλόγους θα πρέπει να καθιστούν τα νομοθετικά έγγραφα άμεσα προσβάσιμα σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001(15), εκτός εάν η γνωστοποίησή τους θα υπονόμευε σοβαρά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων· επισημαίνει ότι στην πρόσφατη απόφαση στην υπόθεση T-163/21(16), το Γενικό Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρόσβαση σε νομοθετικά έγγραφα έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν ευρύτερη· καλεί το Συμβούλιο να συμμορφωθεί πλήρως με την απόφαση αυτή· καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συμμορφωθούν πλήρως με την απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση T-540/15(17) σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα τριμερών διαλόγων·
61. είναι της άποψης ότι τα έγγραφα που πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμα μέσω του δημόσιου μητρώου του Κοινοβουλίου θα πρέπει να περιλαμβάνουν προπαρασκευαστικά νομοθετικά έγγραφα, όπως πολιτικά και τεχνικά έγγραφα τριμερών διαλόγων, συμπεριλαμβανομένων όλων των εκδόσεων του κοινού πολύστηλου εγγράφου που αναφέρεται στον κώδικα συμπεριφοράς για διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας·
62. εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση να θεσπιστεί υποχρεωτική κατάρτιση σχετικά με τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος για τα διευθυντικά στελέχη του προσωπικού του Κοινοβουλίου και τους ΔΚΒ· ζητά να αναληφθεί ισχυρότερη δράση για την ενίσχυση της προστασίας των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος μεταξύ των μελών του προσωπικού και των ΔΚΒ, ιδίως με την τροποποίηση του άρθρου 22γ του κανονισμού αριθ. 31 (ΕΟΚ), 11 (ΕΚΑΕ) («κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης της ΕΕ») ώστε να ευθυγραμμιστεί με τα πρότυπα που ορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 («οδηγία για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος») και με την ανάλογη αναθεώρηση των εσωτερικών κανόνων του Κοινοβουλίου για την εφαρμογή του άρθρου 22γ του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης·
63. τονίζει ότι η κωδικοποίηση των κανόνων χρηστής διοίκησης με τον καθορισμό βασικών πτυχών της διοικητικής διαδικασίας, όπως οι κοινοποιήσεις, το δικαίωμα ακρόασης και το δικαίωμα κάθε προσώπου να έχει πρόσβαση στον δικό του φάκελο, θα συμβάλει θετικά και θα ενισχύσει τη διαφάνεια, την ακεραιότητα και τη λογοδοσία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και θα τα καταστήσει λιγότερο ευάλωτα στη διαφθορά·
Συνεργασία με άλλα ενωσιακά και εθνικά θεσμικά όργανα
64. εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοινωθείσα από την Επιτροπή δέσμη μέτρων για την προάσπιση της δημοκρατίας, συμπεριλαμβανομένης μιας οδηγίας, που αποσκοπεί στη θέσπιση κοινών προτύπων διαφάνειας και λογοδοσίας για τις υπηρεσίες εκπροσώπησης συμφερόντων που κατευθύνονται ή αμείβονται από χώρες εκτός της ΕΕ, συμβάλλοντας στην ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και προστατεύοντας τη δημοκρατική σφαίρα της ΕΕ από συγκαλυμμένες εξωτερικές παρεμβάσεις· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να διενεργήσει κατάλληλη εκτίμηση επιπτώσεων, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, πριν από την υποβολή νέων συστάσεων και νομοθετικών προτάσεων·
65. εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής ότι θα προτείνει, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την προάσπιση της δημοκρατίας, οδηγία σχετικά με τη διαφάνεια των εκπροσώπων συμφερόντων που ενεργούν εξ ονόματος τρίτων χωρών, η οποία θα θεσπίσει εναρμονισμένες απαιτήσεις διαφάνειας για την παροχή υπηρεσιών από χώρες εκτός της ΕΕ· εκφράζει περαιτέρω την ικανοποίησή του για τη συμπληρωματική σύσταση για ασφαλείς και ανθεκτικές εκλογικές διαδικασίες και τη σύσταση για αυξημένη στήριξη και δέσμευση για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· αναμένει ότι η πρόταση θα διασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για την εκπροσώπηση συμφερόντων στην ΕΕ και θα συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως όσον αφορά την άσκηση των πολιτικών ελευθεριών·
66. εκφράζει την ικανοποίησή του για την προγραμματισμένη δέσμη μέτρων της Επιτροπής για την καταπολέμηση της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης για την επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς μέσω του ποινικού δικαίου·
67. εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής να θεσπιστεί νέο καθεστώς κυρώσεων για την αντιμετώπιση σοβαρών πράξεων διαφθοράς παγκοσμίως·
68. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την ταχεία σύσταση ανεξάρτητου φορέα δεοντολογίας της ΕΕ και δεσμεύεται να ολοκληρώσει τις διοργανικές διαπραγματεύσεις έως το τέλος του 2023· υπενθυμίζει ότι κάθε τέτοιος φορέας πρέπει να σέβεται τη διάκριση των εξουσιών μεταξύ των θεσμικών οργάνων· θεωρεί ότι η εντολή του οργάνου θα πρέπει να περιλαμβάνει έλεγχο, κατά περίπτωση, των προθέσεων των βουλευτών και των πρώην βουλευτών του ΕΚ να εργαστούν για οποιαδήποτε κυβέρνηση ή οντότητα εκτός ΕΕ που ελέγχεται από κυβέρνηση τρίτης χώρας κατά τη διάρκεια της θητείας τους ή μετά τη λήξη αυτής και θεωρεί ότι η εντολή αυτή θα πρέπει να έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα· καλεί τους βουλευτές του ΕΚ να τηρούν τις αξίες και τα πρότυπα του Κοινοβουλίου και να μην αποδέχονται απασχόληση από αυταρχικές, μη δημοκρατικές κυβερνήσεις ή συναφείς κρατικές οντότητες μετά τη λήξη της θητείας τους·
69. εκφράζει τη λύπη του για την καθυστέρηση της Επιτροπής να παρουσιάσει την πρότασή της και την έλλειψη φιλοδοξίας εκ μέρους της για τη σύσταση ανεξάρτητου, διοργανικού φορέα δεοντολογίας της ΕΕ· καλεί τα θεσμικά όργανα να συμφωνήσουν άμεσα σχετικά με τους όρους σύστασης του φορέα αυτού, προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη συνοχή όσον αφορά τις δεοντολογικές υποχρεώσεις μεταξύ των διαφόρων διαδικαστικών κανόνων και κωδίκων δεοντολογίας των θεσμικών οργάνων· υπενθυμίζει την ανάγκη να αποσαφηνιστούν και να γνωστοποιηθούν με σαφήνεια οι κανόνες που ισχύουν για τους πρώην βουλευτές του ΕΚ που συμμετέχουν σε δραστηριότητες εκπροσώπησης συμφερόντων που εμπίπτουν στο μητρώο διαφάνειας· υπενθυμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή των προτύπων για τα δημόσια αξιώματα που ορίζονται στον κώδικα δεοντολογίας για τους βουλευτές του ΕΚ και άλλων κανόνων που έχουν εγκριθεί από το Κοινοβούλιο και τα όργανά του μέσω της διερεύνησης παραβάσεων και της πρότασης κυρώσεων· επιμένει ότι ο φορέας δεοντολογίας πρέπει να συσταθεί με σαφή νομική βάση και να αρχίσει τις εργασίες του το συντομότερο δυνατόν· τονίζει ότι ο φορέας δεοντολογίας θα πρέπει να διαθέτει κατάλληλες εξουσίες έρευνας, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας να ενεργεί με δική του πρωτοβουλία, και της εξουσίας να ζητεί διοικητικά έγγραφα, με παράλληλο σεβασμό της ασυλίας των βουλευτών του ΕΚ και της ελευθερίας εντολής τους και διασφάλιση των εφαρμοστέων διαδικαστικών εγγυήσεων· είναι της άποψης ότι ενώ παραμένει ανοικτό όσον αφορά την ευρεία συμμετοχή, θα συνεργαστεί με την Επιτροπή για να διασφαλίσουν ότι οι διαπραγματεύσεις δεν θα καθυστερήσουν λόγω άλλων θεσμικών οργάνων·
70. επαναλαμβάνει την πρόθεση του Κοινοβουλίου να διασφαλίσει μονομερώς ότι οι βουλευτές του ΕΚ έχουν ταχεία, εύκολη και συστηματική πρόσβαση σε συμβουλές σχετικά με πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων από τη συμβουλευτική επιτροπή δεοντολογίας των βουλευτών· δεσμεύεται να μεταρρυθμίσει τη συμβουλευτική επιτροπή· ζητά, ως εκ τούτου, την ενίσχυση του κώδικα δεοντολογίας για τους βουλευτές του ΕΚ, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα πιο αποτελεσματικό και διαφανές σύστημα για τους βουλευτές του ΕΚ και για τους πρώην βουλευτές του ΕΚ που εργάζονται για εξωτερικά συμφέροντα, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι οι βουλευτές δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες και τις υποχρεώσεις· προτείνει ότι η συμβουλευτική επιτροπή θα μπορούσε επίσης να διαδραματίσει προορατικό ρόλο, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας να ενεργεί με δική της πρωτοβουλία· πιστεύει ότι η συμβουλευτική επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να χειρίζεται απευθείας τις καταγγελίες·
71. επισημαίνει το σχετικό έργο της Διαμεσολαβήτριας στο πλαίσιο αυτό και πιστεύει ότι η πρόσθετη συνεργασία μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Διαμεσολαβήτριας θα μπορούσε να είναι χρήσιμη στο μέλλον·
72. καλεί τα κράτη μέλη και όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να ενισχύσουν τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), τον Οργανισμό της ΕΕ για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης (Eurojust) και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) και υπογραμμίζει την ιδιαίτερη ανάγκη για αύξηση της συνεργασίας του με αυτούς τους φορείς· τονίζει ότι το πεδίο εφαρμογής της EPPO θα πρέπει να επεκταθεί σε ολόκληρη την Ένωση, γεγονός που θα διευκόλυνε τη συνεργασία της με άλλα θεσμικά όργανα και θα εξασφάλιζε βελτιωμένη δίωξη υποθέσεων σε χώρες που επί του παρόντος δεν συμμετέχουν στην EPPO·
73. δεσμεύεται για την εισαγωγή υποχρεωτικής δήλωσης για την απουσία σύγκρουσης συμφερόντων για τους εισηγητές και τους σκιώδεις εισηγητές·
74. επιβεβαιώνει εκ νέου ότι η πολιτική απόφαση σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων των ορισθέντων Επιτρόπων πριν από τις ακροάσεις τους παραμένει δημοκρατική και θεσμική αρμοδιότητα της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων του Κοινοβουλίου·
75. καλεί τη Γραμματεία του μητρώου διαφάνειας να απαγορεύσει οποιαδήποτε οντότητα έχει άμεσες ή έμμεσες σχέσεις με την κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της 3ης Ιουνίου 2022 σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω ενεργειών της Ρωσίας που αποσταθεροποιούν την κατάσταση στην Ουκρανία και τη διεξαγωγή του παράνομου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας· ζητά να διεξαχθούν περαιτέρω διαβουλεύσεις σχετικά με μια προσέγγιση που θα εφαρμόζεται σε οντότητες που συνδέονται με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και άλλες χώρες που διαπράττουν ή φαίνεται να αποσκοπούν σε κακόβουλες εξωτερικές παρεμβάσεις στις ευρωπαϊκές υποθέσεις· σημειώνει ότι η Διάσκεψη των Προέδρων έλαβε την απόφαση να μην προσκαλούνται στο Κοινοβούλιο διπλωμάτες και κυβερνητικοί εκπρόσωποι από την Κίνα· ζητά να τροποποιηθεί το μητρώο διαφάνειας της ΕΕ ώστε να προβλέπει κυρώσεις κάθε φορά που ο εγγεγραμμένος εκπροσωπεί, είτε άμεσα είτε ως μεσάζων, τα συμφέροντα κυβερνήσεων, εξαρτώμενων οντοτήτων ή εταιρειών σε στρατηγικούς τομείς χωρών με καταγγελλόμενο ιστορικό παρεμβάσεων στις δημοκρατικές διαδικασίες στην ΕΕ·
76. σημειώνει ότι οι ισχύουσες κατευθυντήριες γραμμές για τις ΜΚΟ και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη που δεν καλύπτονται από το μητρώο διαφάνειας έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς· τονίζει την ανάγκη για ενδελεχή έλεγχο πριν από την καταχώριση στο μητρώο διαφάνειας για τη δημοσιοποίηση όλων των πηγών χρηματοδότησης· σημειώνει ότι η χρηματοδότηση από κονδύλια της ΕΕ πρέπει να είναι ανιχνεύσιμη από τον άμεσο αποδέκτη έως τον τελικό δικαιούχο όταν τα κονδύλια μεταβιβάζονται σε μια αλυσίδα· ζητά να αναθεωρηθούν οι κατευθυντήριες γραμμές για την καταχώριση στο μητρώο διαφάνειας, ώστε να δημοσιοποιούνται όλα τα εισερχόμενα και εξερχόμενα κεφάλαια, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς κονδυλίων από μια ΜΚΟ και έναν ενδιαφερόμενο σε άλλον·
77. ζητά να εναρμονιστούν οι όροι άσκησης της βουλευτικής ασυλίας από τους βουλευτές του ΕΚ μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών· ζητά, στο πλαίσιο αυτό, την αναθεώρηση του πρωτοκόλλου αριθ. 7 της ΣΕΕ και της ΣΛΕΕ περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
78. αποφασίζει να ενισχύσει τον διάλογο και τη συνεργασία του με τις αρχές πληροφοριών, τις δικαστικές αρχές και τις αρχές επιβολής του νόμου των τριών κρατών μελών στα οποία είναι εγκατεστημένη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η ακεραιότητα του Κοινοβουλίου και να προστατευθεί από απόπειρες παρέμβασης από τρίτες χώρες· καλεί, για τον σκοπό αυτό, τις υπηρεσίες ασφαλείας κάθε κράτους μέλους να κοινοποιούν συστηματικά στις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές και στις υπηρεσίες ασφαλείας των κρατών όπου εδρεύει το Κοινοβούλιο κάθε πληροφορία που μπορεί να διαθέτουν σχετικά με ξένη παρέμβαση στις δημοκρατικές διαδικασίες της Ένωσης·
79. καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εργαστούν για την ενίσχυση των εσωτερικών κανονισμών μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τη χρήση, τη συντήρηση και την προμήθεια κατασκοπευτικού λογισμικού και εργαλείων παρακολούθησης και να αξιολογήσουν το κατασκοπευτικό λογισμικό και τα εργαλεία παρακολούθησης που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος· σημειώνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τα υφιστάμενα ρυθμιστικά μέτρα για να καταστήσει νομικά υπόλογους τους κακόβουλους διεθνείς φορείς στους κλάδους του εμπορικού κατασκοπευτικού λογισμικού και των τεχνολογιών παρακολούθησης·
80. επιμένει ότι πρέπει να αναθεωρήσει τον κατάλογο των κυρώσιμων δραστηριοτήτων για τους βουλευτές του ΕΚ βάσει της παρούσας έκθεσης· ζητά να εφαρμοστούν κατάλληλες προειδοποιήσεις και υπενθυμίσεις για τους βουλευτές του ΕΚ που δεν συμμορφώνονται και, μετά από εύλογο χρονικό διάστημα, κατάλληλες κυρώσεις· επισημαίνει, ειδικότερα, την ανάγκη αναθεώρησης του άρθρου 176 του Κανονισμού του, ώστε να καταστεί δυνατή η επιβολή κυρώσεων για αδικήματα πέραν της διακοπής της συνόδου ολομέλειας· είναι της άποψης ότι θα πρέπει να επιβάλλονται πρόσθετες κυρώσεις όταν ένας βουλευτής του ΕΚ κρίνεται ένοχος για την εκ προθέσεως διάπραξη ποινικού αδικήματος κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του·
81. ζητά την αναθεώρηση του άρθρου 42γ του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης σχετικά με την απομάκρυνση από τη θέση προς το συμφέρον της υπηρεσίας, το οποίο επιτρέπει τη μη διαφανή πρόωρη συνταξιοδότηση ορισμένου προσωπικού των θεσμικών οργάνων της ΕΕ·
o o o
82. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/ Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 23ης Νοεμβρίου 2022, σχετικά με την αναγνώριση της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως κράτους-χορηγού της τρομοκρατίας (ΕΕ C 167 της 11.5.2023, σ. 18).
Διοργανική συμφωνία της 20ής Μαΐου 2021 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα υποχρεωτικό μητρώο διαφάνειας (ΕΕ L 207 της 11.6.2021, σ. 1).
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (EE L 145 της 31.5.2001, σ. 43).
Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 22ας Μαρτίου 2018, Emilio de Capitani κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, T-540/15, ECLI:EU:T:2018:167.
Η ανάγκη για ενωσιακή δράση σε σχέση με την έρευνα και διάσωση στη Μεσόγειο
159k
55k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουλίου 2023 σχετικά με την ανάγκη για ενωσιακή δράση σε σχέση με την έρευνα και διάσωση στη Μεσόγειο (2023/2787(RSP))
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Γενεύης, του 1951, και το πρόσθετο πρωτόκολλό της,
– έχοντας υπόψη τη διεθνή σύμβαση για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη Θάλασσα του 1974 (SOLAS) και τη διεθνή σύμβαση για τη ναυτική έρευνα και διάσωση του 1979 (σύμβαση SAR), όπως τροποποιήθηκε, και τις σχετικές αποφάσεις του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ), ιδίως την απόφαση MSC.167 (78) της 20ής Μαΐου 2004 σχετικά με κατευθυντήριες γραμμές για τη μεταχείριση των διασωθέντων ατόμων στη θάλασσα,
– έχοντας υπόψη το κεφάλαιο 5 της σύμβασης SAR σχετικά με τις επιχειρησιακές διαδικασίες,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 1, το άρθρο 2 παράγραφος 1, τα άρθρα 3, 6, 18 και 19 και το άρθρο 24 παράγραφος 2 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Χάρτης»),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 67 παράγραφος 1, το άρθρο 77 παράγραφος 1 και το άρθρο 77 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 656/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, περί κανόνων επιτηρήσεως των εξωτερικών θαλάσσιων συνόρων στο πλαίσιο της επιχειρησιακής συνεργασίας που συντονίζεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης(1),
– έχοντας υπόψη το Παγκόσμιο Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών, της 19ης Δεκεμβρίου 2018, για την ασφαλή, ομαλή και τακτική μετανάστευση και για τους πρόσφυγες,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE) 2019/1896 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 2019, για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και για την κατάργηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1052/2013 και (ΕΕ) 2016/1624(2),
– έχοντας υπόψη τις προτάσεις της Επιτροπής, της 23ης Σεπτεμβρίου 2020, σχετικά με ένα νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο (COM(2020)0609),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 1ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τον ορισμό και την πρόληψη της υποβοήθησης της παράνομης εισόδου, διέλευσης και διαμονής(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2021 σχετικά με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εξωτερική μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ(4),
– έχοντας υπόψη τη σύσταση που εξέδωσε η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, τον Ιούνιο του 2019, με τίτλο «Lives saved. Rights protected. Bridging the protection gap for refugees and migrants in the Mediterranean», της έκθεσης παρακολούθησης του 2021 με τίτλο «A distress call for human rights – The widening gap in migrant protection in the Mediterranean» και του σχολίου της για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον Σεπτέμβριο του 2022, με τίτλο «For the rights of the living, for the dignity of the dead – Time to end the plight of missing migrants in Europe»,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τη συρρίκνωση του χώρου της κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη(5),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, της 11ης Οκτωβρίου 2022, με τίτλο «Nowhere but back: Assisted return, reintegration and the human rights protection of migrants in Libya»,
– έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ, της 21ης Νοεμβρίου 2022, για την Κεντρική Μεσόγειο,
– έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ, της 6ης Ιουνίου 2023, για τις οδούς της Δυτικής Μεσογείου και του Ατλαντικού,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της, της 20ής Μαρτίου 2023, της ανεξάρτητης διερευνητικής αποστολής του ΟΗΕ στη Λιβύη,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 6ης Ιουλίου 2023, με τίτλο «Six steps to prevent future tragedies at sea»,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ), 27 633 άτομα έχουν καταγραφεί ως αγνοούμενα (θεωρούμενα νεκρά) στη Μεσόγειο από το 2014· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των θανάτων ήταν υψηλότερος στην Κεντρική Μεσόγειο, με τον ΔΟΜ να αναφέρει πάνω από 17 000 θανάτους και εξαφανίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2022 καταγράφηκαν 2 406 άτομα ως νεκρά ή αγνοούμενα και για το 2023 ο αριθμός έχει ήδη φτάσει τους 1 875 νεκρούς ή αγνοούμενους· υπενθυμίζει ότι η διαδρομή αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές θανατηφόρες διαδρομές που ακολουθούν άτομα που επιθυμούν να φτάσουν στην Ευρώπη·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά ευάλωτα άτομα, όπως γυναίκες και ασυνόδευτοι ανήλικοι, συγκαταλέγονται σε εκείνους που προσπαθούν να φθάσουν στην Ευρώπη διασχίζοντας τη Μεσόγειο· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά από αυτά τα άτομα κινδυνεύουν να πέσουν θύματα εμπορίας και εκμετάλλευσης και, συνεπώς, χρήζουν άμεσης προστασίας·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάσωση ανθρώπινων ζωών είναι πρωτίστως πράξη αλληλεγγύης προς εκείνους που βρίσκονται σε κίνδυνο, αλλά επίσης νομική υποχρέωση που απορρέει τόσο από το ενωσιακό όσο και από το διεθνές δίκαιο, δεδομένου ότι το άρθρο 98 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) – η οποία έχει κυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη και από την ίδια την Ένωση – απαιτεί από τα κράτη να παρέχουν βοήθεια σε κάθε άτομο που βρίσκεται σε κίνδυνο στη θάλασσα·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 19 παράγραφος 2 στοιχείο ζ) της UNCLOS, σε συνδυασμό με το άρθρο 17 αυτής, προβλέπει ότι ένα αλλοδαπό πλοίο έχει το δικαίωμα της αβλαβούς διέλευσης από τα χωρικά ύδατα των συμβαλλόμενων κρατών της Σύμβασης και ότι η διέλευση ξένου πλοίου πρέπει να θεωρείται επιζήμια για την ειρήνη, την τάξη ή την ασφάλεια του παράκτιου κράτους εάν, στην αιγιαλίτιδα ζώνη, πραγματοποιεί φόρτωση ή εκφόρτωση οποιουδήποτε εμπορεύματος, νομίσματος ή προσώπου, κατά παράβαση των τελωνειακών, φορολογικών, μεταναστευτικών ή υγειονομικών νόμων και κανονισμών του παράκτιου κράτους·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και το διεθνές ναυτικό δίκαιο απαιτούν από τα κράτη να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα και μέτρα έγκαιρης προειδοποίησης και απόκρισης, ώστε να μειώνεται ο κίνδυνος θανάτων στη θάλασσα, μεταξύ άλλων με την παροχή κατάλληλων και αποτελεσματικών υπηρεσιών έρευνας και διάσωσης (SAR)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα απαιτεί από τα κράτη να εκπληρώνουν θετικά καθήκοντα όσον αφορά τη διασφάλιση των ζωών εκείνων που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία τους και να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα ώστε να προλαμβάνονται πραγματικοί και άμεσοι κίνδυνοι για την ανθρώπινη ζωή·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι όταν το Κέντρο Συντονισμού Θαλάσσιας Διάσωσης (MRCC) που είναι αρμόδιο για την περιοχή έρευνας και διάσωσης δεν αναλάβει την ευθύνη για μια επιχείρηση, μεταξύ άλλων και σε περιπτώσεις συστημικής μη ανάληψης ευθύνης, αρμόδιο θεωρείται το πρώτο ειδοποιηθέν κέντρο συντονισμού διάσωσης, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη μεταχείριση διασωθέντων στη θάλασσα που εξέδωσε η Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (MSC) του ΔΝΟ το 2004·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το διεθνές ναυτικό δίκαιο και το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και η ενωσιακή νομοθεσία, απαιτούν να αποβιβάζονται οι διασωθέντες σε ασφαλή τόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη νομοθεσία της Ένωσης ορίζεται ως «ασφαλής τόπος» ο χώρος στον οποίο θεωρείται ότι οι επιχειρήσεις διάσωσης έχουν περατωθεί και ότι η ζωή των επιζώντων δεν απειλείται, όπου οι βασικές ανθρώπινες ανάγκες τους μπορούν να ικανοποιούνται και από τον οποίο μπορούν να γίνουν διευθετήσεις για τη μεταφορά τους στον επόμενο ή τον τελικό τους προορισμό, λαμβάνοντας υπόψη την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους σύμφωνα με την αρχή της μη επαναπροώθησης·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα σκάφη που δραστηριοποιούνται στη Μεσόγειο, ακόμη και όταν εμπλέκονται σε επιχειρήσεις διάσωσης, έχουν την υποχρέωση να τηρούν τις σχετικές διεθνείς συμβάσεις και τους άλλους ισχύοντες κανόνες·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τον ορισμό και την πρόληψη της υποβοήθησης της παράνομης εισόδου, διέλευσης και διαμονής, «όποιος εμπλέκεται σε δραστηριότητες έρευνας και διάσωσης πρέπει να τηρεί τις οδηγίες που λαμβάνει από τη συντονιστική αρχή, όταν παρεμβαίνει σε συμβάντα έρευνας και διάσωσης, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τους εφαρμοστέους κανόνες του διεθνούς ναυτικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα»· υπενθυμίζει περαιτέρω ότι «η ποινικοποίηση μη κυβερνητικών οργανώσεων ή άλλων μη κρατικών φορέων που διεξάγουν επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης ενώ συμμορφώνονται με το σχετικό νομικό πλαίσιο, συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και, ως εκ τούτου, απαγορεύεται από το δίκαιο της ΕΕ»·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά το πέρας της επιχείρησης Mare Nostrum στις 31 Οκτωβρίου 2014, δεν έχουν διενεργηθεί προορατικές κρατικές επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην Κεντρική Μεσόγειο·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 20 Μαρτίου 2023, το Συμβούλιο αποφάσισε να παρατείνει την εντολή της επιχείρησης EUNAVFOR MED IRINI στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ έως τις 31 Μαρτίου 2025, η οποία επιφορτίστηκε, μεταξύ άλλων, με την υποστήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων και της εκπαίδευσης της ακτοφυλακής και του ναυτικού της Λιβύης·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) λειτουργεί επί του παρόντος στη Μεσόγειο μέσω των επιχειρήσεων «Themis» (που στηρίζει την Ιταλία στην Κεντρική Μεσόγειο), «Poseidon» (που στηρίζει την Ελλάδα στα ελληνικά θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία) και «Indalo» (που στηρίζει την Ισπανία στη Δυτική Μεσόγειο)·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ακτοφυλακή της Λιβύης εξακολουθεί να αναχαιτίζει ή να διασώζει μεγάλο αριθμό ατόμων στη θάλασσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε διάφορες περιπτώσεις, το Κέντρο Συντονισμού Θαλάσσιας Διάσωσης στη Λιβύη δεν εκπλήρωσε πλήρως τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από το διεθνές ναυτικό δίκαιο όσον αφορά τον συντονισμό των επιχειρήσεων διάσωσης, συχνά δεν ανταποκρίνεται σε κλήσεις κινδύνου, έχει εμποδίσει σκάφη ΜΚΟ να σώσουν ζωές και έχει θέσει ζωές σε κίνδυνο κατά τη διάσωση ή την αναχαίτιση ατόμων στη θάλασσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέσα του Frontex διαβιβάζουν πληροφορίες στο Κέντρο Συντονισμού Θαλάσσιας Διάσωσης στη Λιβύη σχετικά με άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άτομα που αναχαιτίζονται από τη λιβυκή ακτοφυλακή μεταφέρονται σε κέντρα κράτησης όπου εκτίθενται συστηματικά σε αυθαίρετη κράτηση υπό απάνθρωπες συνθήκες, και όπου τα βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού, καθώς και οι αυθαίρετες δολοφονίες και η εκμετάλλευση, αποτελούν ενδημική κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες είναι της άποψης ότι η Λιβύη δεν πληροί τα κριτήρια ώστε να χαρακτηριστεί ασφαλής τόπος για σκοπούς αποβίβασης μετά από διάσωση στη θάλασσα·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η λαθραία διακίνηση μεταναστών και η εμπορία ανθρώπων αποτελούν διαφορετικά φαινόμενα που εμπίπτουν σε διαφορετικά νομικά πλαίσια σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορία ανθρώπων περιλαμβάνει την στρατολόγηση, τη μεταφορά ή την παραλαβή ενός προσώπου με τη χρήση βίαιων, παραπλανητικών ή δόλιων μέσων με σκοπό την εκμετάλλευση, ενώ η λαθραία διακίνηση μεταναστών, σύμφωνα με το πρωτόκολλο κατά της λαθραίας διακίνησης μεταναστών από τη γη, τη θάλασσα και τον αέρα (πρωτόκολλο του ΟΗΕ κατά της λαθραίας διακίνησης), αφορά την εξασφάλιση της παράνομης εισόδου ενός προσώπου σε ένα κράτος μέρος, χωρίς να είναι το πρόσωπο υπήκοος ή μόνιμος κάτοικος του κράτους αυτού, με αντάλλαγμα άμεσο ή έμμεσο οικονομικό ή άλλο υλικό όφελος·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 12ης Απριλίου 2016 σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση, το Κοινοβούλιο εξέφρασε την άποψη «ότι η θέσπιση ενός μόνιμου, ισχυρού και αποτελεσματικού μηχανισμού της ΕΕ για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα είναι καθοριστική προκειμένου να αποφευχθεί η αύξηση του αριθμού των μεταναστών που πεθαίνουν προσπαθώντας να διασχίσουν τη Μεσόγειο»· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν νόμιμες και ασφαλείς οδοί, ώστε να μειωθούν η παράτυπη μετανάστευση και ο αριθμός θανάτων στη Μεσόγειο·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 18ης Απριλίου 2018 σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τα Παγκόσμια Σύμφωνα των Ηνωμένων Εθνών για την ασφαλή, ομαλή και τακτική μετανάστευση και για τους πρόσφυγες, το Κοινοβούλιο ζήτησε να ενισχυθούν οι δυνατότητες έρευνας και διάσωσης ανθρώπων που κινδυνεύουν, να αναπτυχθούν αυξημένες δυνατότητες από όλα τα κράτη και να αναγνωριστεί η στήριξη που παρέχουν ιδιωτικοί φορείς και ΜΚΟ στην εκτέλεση θαλάσσιων και χερσαίων επιχειρήσεων διάσωσης·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας ισχυρός και μόνιμος μηχανισμός αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών αποτελεί βασική προτεραιότητα για τη διασφάλιση του δίκαιου επιμερισμού των ευθυνών σε επίπεδο Ένωσης μετά την αποβίβαση μεταναστών έπειτα από επιχείρηση έρευνας και διάσωσης·
1. εκφράζει τη βαθύτατη θλίψη του για τις επαναλαμβανόμενες τραγικές απώλειες ανθρώπινων ζωών στη Μεσόγειο, ιδίως για το πρόσφατο ναυάγιο της 14ης Ιουνίου 2023, όταν ένα αλιευτικό σκάφος βυθίστηκε στο Ιόνιο Πέλαγος στα ανοικτά των ακτών της Πύλου Μεσσηνίας, στην Ελλάδα ενώ εκτιμάται ότι μετέφερε περίπου 750 άτομα, εκ των οποίων 104 διασώθηκαν, 82 περισυνελέγησαν νεκρά ενώ τα υπόλοιπα αγνοούνται, θεωρούμενα νεκρά· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να ταυτοποιήσουν τους νεκρούς και τους αγνοούμενους, και να ενημερώσουν τους συγγενείς τους· υπενθυμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ανθρώπινη και αξιοπρεπής μεταχείριση των επιζώντων και καλεί τα κράτη μέλη να κάνουν χρήση του μηχανισμού προσωρινής οικειοθελούς μετεγκατάστασης για τη μετεγκατάσταση αυτών των ατόμων, με συνεκτίμηση των οικογενειακών δεσμών, και να διασφαλίσουν ότι λαμβάνουν επαρκή φροντίδα·
2. επαναλαμβάνει την υποχρέωση που απορρέει από το διεθνές δίκαιο της θάλασσας για την παροχή βοήθειας σε άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο και καλεί όλα τα κράτη μέλη, τόσο μεμονωμένα όσο και όταν ενεργούν ως κράτη μέλη της ΕΕ ή σε σχετικά διεθνή φόρουμ, να τηρούν πλήρως τα πρότυπα του σχετικού διεθνούς δικαίου και του δικαίου της Ένωσης· καλεί όλα τα σκάφη που διεξάγουν επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης να συμμορφώνονται με τις οδηγίες που έχουν δοθεί σύμφωνα με το σχετικό διεθνές και ενωσιακό δίκαιο από το αρμόδιο κέντρο συντονισμού διάσωσης και να συνεργάζονται με τις αρχές των κρατών μελών και τον Frontex, προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφάλεια των μεταναστών·
3. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, παρά τον μεγάλο αριθμό ατόμων που διασώθηκαν τα τελευταία χρόνια, ο ΔΟΜ έχει καταγράψει 27 633 αγνοούμενους στη Μεσόγειο από το 2014· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τις τρέχουσες πρακτικές των κρατών μελών όσον αφορά τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και να ξεκινήσει αμέσως τις εργασίες για μια νέα, πιο βιώσιμη, αξιόπιστη και μόνιμη προσέγγιση, με αντικατάσταση των υφιστάμενων ad hoc λύσεων, και να παράσχει υλική, χρηματοδοτική και επιχειρησιακή στήριξη στα κράτη μέλη, προκειμένου να ενισχυθεί η συνολική ικανότητα για τη διάσωση ζωών στη θάλασσα και τον συντονισμό των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης·
4. καλεί, επιπλέον, τα κράτη μέλη και τον Frontex να ενισχύσουν τις προορατικές επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης με την παροχή επαρκών σκαφών και επαρκούς εξοπλισμού ειδικά για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης καθώς και προσωπικού κατά μήκος των διαδρομών όπου μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στη διάσωση ανθρώπινων ζωών· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίζει πολιτικά και χρηματοδοτικά τέτοιου είδους πρωτοβουλίες· καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως όλα τα σκάφη που δύνανται να συνδράμουν σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, συμπεριλαμβανομένων των σκαφών υπό τη διαχείριση ΜΚΟ· πιστεύει ότι τα σκάφη ΜΚΟ και η εμπορική ναυτιλία δεν θα πρέπει να υποκαθιστούν τη δέουσα εκπλήρωση από τα κράτη μέλη και την Ένωση των υποχρεώσεών τους στον τομέα της έρευνας και της διάσωσης· ζητεί τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης αποστολής έρευνας και διάσωσης της ΕΕ που θα υλοποιείται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και τον Frontex·
5. θεωρεί ότι όλοι οι παράγοντες στη Μεσόγειο θα πρέπει να διαβιβάζουν προορατικά πληροφορίες και, κατά περίπτωση, να αναμεταδίδουν σήματα κινδύνου σχετικά με τα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα στις αρχές που είναι αρμόδιες για τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και, κατά περίπτωση, σε όλα τα κοντινά σκάφη που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν άμεσα σε έρευνα και διάσωση και να μεταφέρουν τα άτομα αυτά σε ασφαλή λιμένα αποβίβασης· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να λάβουν δεόντως υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τον ορισμό και την πρόληψη της υποβοήθησης της παράνομης εισόδου, προκειμένου να καταστεί δυνατό το έργο όλων των παραγόντων έρευνας και διάσωσης· καλεί επίσης τα κράτη μέλη να διατηρούν τους πλησιέστερους ασφαλείς λιμένες τους ανοικτούς σε σκάφη ΜΚΟ και να μην ποινικοποιούν όσους παρέχουν βοήθεια σε μετανάστες που βρίσκονται σε κίνδυνο·
6. καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τον συντονιστικό της ρόλο στο πλαίσιο της ομάδας επαφής για την έρευνα και τη διάσωση, με τη σύγκληση πιο τακτικών συνεδριάσεων και τη συμμετοχή όλων των παραγόντων που εμπλέκονται στην έρευνα και τη διάσωση, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ και των πλοιοκτητών, με σκοπό την ανάπτυξη μεγαλύτερων συνεργειών και κοινών πρακτικών προκειμένου να διασφαλιστεί η ταχεία αντίδραση σε περίπτωση συμβάντων στη θάλασσα· καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με τις δραστηριότητες της ομάδας επαφής για την έρευνα και τη διάσωση·
7. καλεί τον Frontex να ενισχύσει σημαντικά τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τις επιχειρησιακές του δραστηριότητες σε σχέση με την έρευνα και τη διάσωση και να δημοσιοποιήσει ακριβείς και λεπτομερείς πληροφορίες όσον αφορά τις δραστηριότητές του, αναγνωρίζοντας παράλληλα τη νομική του υποχρέωση να μην αποκαλύπτει επιχειρησιακές πληροφορίες που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την επίτευξη του στόχου των επιχειρήσεων· καλεί τον Frontex να εκπληρώσει τα ειδικά καθήκοντά του που απορρέουν από τον κανονισμό για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής ενημέρωσης των βουλευτών του ΕΚ στους οποίους είναι υπόλογος με λεπτομερείς πληροφορίες· τονίζει ιδίως την ανάγκη για πιο λεπτομερείς πληροφορίες μετά τις επιχειρήσεις·
8. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει αν τα μέτρα που λαμβάνονται από ορισμένα κράτη μέλη σύμφωνα με το εθνικό τους δίκαιο για την πρόληψη της εισόδου σκαφών διάσωσης στα χωρικά τους ύδατα χωρίς προηγούμενη άδεια συνάδουν με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο και το άρθρο 18 του Χάρτη, ερμηνευόμενο υπό το πρίσμα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της Σύμβασης της Γενεύης, και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα όταν, σύμφωνα με την εκτίμησή της, οι ενέργειες των κρατών μελών δεν συμμορφώνονται με το δίκαιο της Ένωσης·
9. επαναλαμβάνει ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίζουν την ταχεία και ανεξάρτητη διερεύνηση όλων των ναυαγίων, αναζητώντας την εμπειρογνωσία εξειδικευμένων φορέων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτές τις έρευνες· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να βρει τρόπους για την εφαρμογή των αρχών της διαφάνειας και της λογοδοσίας που ορίζονται στους κανόνες της ΕΕ κατά τη διερεύνηση ναυαγίων·
10. καλεί την Επιτροπή να ανταλλάξει λεπτομερή ενημερωτικά στοιχεία και δεδομένα σχετικά με το επίπεδο της χρηματοδοτικής στήριξης που παρέχεται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη σε δυνάμεις συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής σε τρίτες χώρες, όπως η Λιβύη, η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Τυνησία και το Μαρόκο, όχι μόνο με απευθείας μεταφορές αλλά και υπό μορφή υλικής, τεχνικής και εκπαιδευτικής συνδρομής, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων των οργανισμών της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν τις καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων από την ακτοφυλακή της Λιβύης και να τερματίσουν τη συνεργασία σε περίπτωση σοβαρών παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων που υφίστανται άτομα τα οποία αναχαιτίζονται στη θάλασσα·
11. καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τον Frontex να διασφαλίσουν ότι η αποβίβαση πραγματοποιείται μόνο σε ασφαλή τόπο σύμφωνα με το σχετικό διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, και να διασφαλίσουν ότι ο εν λόγω λιμένας είναι ο πλησιέστερος ασφαλής λιμένας που είναι διαθέσιμος για αποβίβαση· υπενθυμίζει σε όλους τους παράγοντες ότι πρέπει να απέχουν από την έκδοση οδηγιών προς τους πλοιάρχους, οι οποίες ενδέχεται, άμεσα ή έμμεσα, να οδηγήσουν σε περιττή καθυστέρηση στην ασφαλή αποβίβαση διασωθέντων ή στην αποβίβαση διασωθέντων σε μη ασφαλές μέρος·
12. επαναλαμβάνει ότι οι ασφαλείς και νόμιμες οδοί είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί η απώλεια ανθρώπινων ζωών και παροτρύνει τα κράτη μέλη να εντείνουν τα μέτρα επανεγκατάστασης και, όπου είναι αναγκαίο, να δημιουργήσουν ανθρωπιστικούς διαδρόμους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση·
13. υπενθυμίζει ότι η ευρωπαϊκή ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων θα πρέπει να ασκείται ως κοινή ευθύνη του Frontex και των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για τη διαχείριση των συνόρων, συμπεριλαμβανομένων των σωμάτων ακτοφυλακής, στο βαθμό που εκτελούν επιχειρήσεις επιτήρησης των θαλάσσιων συνόρων και τυχόν άλλα καθήκοντα ελέγχου των συνόρων·
14. καταδικάζει απερίφραστα τους εγκληματίες διακινητές και εμπόρους ανθρώπων που εκμεταλλεύονται ευάλωτα άτομα και θέτουν σε κίνδυνο ζωές στη θάλασσα, και ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες για την εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων τους, τη δίωξη των υπευθύνων και την διακοπή των παράνομων δραστηριοτήτων τους·
15. υπενθυμίζει ότι οι άνθρωποι σε τρίτες χώρες πρέπει να ενημερώνονται σε πρώιμο στάδιο από τα μέσα ενημέρωσης και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα ότι η διάσχιση της Μεσογείου είναι θανατηφόρα και επικίνδυνη· ζητεί τη συνεργασία με τις εν λόγω τρίτες χώρες για τον σκοπό αυτό·
16. σημειώνει ότι το Κοινοβούλιο έχει εκφράσει στο παρελθόν την άποψη ότι ένας μόνιμος, ισχυρός και αποτελεσματικός μηχανισμός της ΕΕ για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα είναι καθοριστικός προκειμένου να αποφευχθεί η αύξηση του αριθμού των μεταναστών που πεθαίνουν προσπαθώντας να διασχίσουν τη Μεσόγειο· είναι της άποψης ότι η ορθή εφαρμογή των υποχρεώσεων που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο στον τομέα της έρευνας και της διάσωσης απαιτεί μια πιο προορατική και συντονισμένη προσέγγιση των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης από την Ένωση και τα κράτη μέλη της· παραμένει πεπεισμένο ότι ο Frontex —σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη— θα πρέπει να διαδραματίσει καίριο ρόλο σε μια πιο προορατική απόκριση της Ένωσης στον τομέα της έρευνας και της διάσωσης·
17. θεωρεί ότι, σύμφωνα με τις συστάσεις του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ως πρώτο βήμα, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν να ανταλλάξουν τα πρωτόκολλα τους στον τομέα της έρευνας και της διάσωσης και να αναπτύξουν βέλτιστες πρακτικές που θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τα πρωτόκολλά έρευνας και διάσωσης που εφαρμόζουν· πιστεύει ακόμη ότι η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο σύνδεσης της χρηματοδότησης της ΕΕ για τη διαχείριση των θαλάσσιων συνόρων με τη χρήση πρωτοκόλλων που διασφαλίζουν την έγκαιρη παροχή βοήθειας σε άτομα που κινδυνεύουν στη θάλασσα·
18. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις ώστε η χρηματοδότηση προς τρίτες χώρες να εξαρτάται από τη συνεργασία για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και την αντιμετώπιση των σωματέμπορων και των διακινητών μεταναστών·
19. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στα κράτη μέλη και τα εθνικά τους κοινοβούλια, στον Frontex, στον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, στην Ευρωπόλ, στον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, στον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και σε ΜΚΟ που αναλαμβάνουν δραστηριότητες έρευνας και διάσωσης.
– έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη» (COM(2020)0102),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Στρατηγική για τις ΜΜΕ με στόχο μια βιώσιμη και ψηφιακή Ευρώπη» (COM(2020)0103),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαΐου 2021, με τίτλο «Επικαιροποίηση της νέας βιομηχανικής στρατηγικής του 2020: προς μια ισχυρότερη ενιαία αγορά για την ανάκαμψη της Ευρώπης» (COM(2021)0350),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/7/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές(1) (οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μια νέα στρατηγική για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ(2),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 2023, με τίτλο «Ετήσια έκθεση για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ 2022/2023 στο πλαίσιο της εξέτασης των επιδόσεων των ευρωπαϊκών ΜΜΕ για την περίοδο 2022/2023»,
– έχοντας υπόψη την ομιλία της Προέδρου της Επιτροπής Ursula von der Leyen σχετικά με την κατάσταση της Ένωσης το 2022, ενώπιον της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 14 Σεπτεμβρίου 2022,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρωπαϊκές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) βίωσαν σημαντικές προκλήσεις και δυσκολίες λόγω της πανδημίας της COVID-19 και της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, γεγονότα που προκάλεσαν διαταραχές στις παγκόσμιες αξιακές αλυσίδες και υψηλό πληθωρισμό·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρεται στην ενιαία αγορά, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική οικονομία της αγοράς·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΜΕ αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας, καθώς αποτελούν το 99 % του συνόλου των επιχειρήσεων στην ΕΕ, απασχολούν περίπου 100 εκατομμύρια εργαζόμενους και αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος των χωρών της Ευρώπης·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο των ευρωπαϊκών ΜΜΕ και πολύ συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και την πλήρη πληροφόρηση σχετικά με τις διαθέσιμες ευκαιρίες σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η κατηγορία επιχειρήσεων έχει επίσης πληγεί πολύ σκληρά από την κρίση COVID-19 και, με την επιφύλαξη του ισχύοντος ορισμού των ΜΜΕ, αξίζει να λάβει περισσότερη βοήθεια και να προωθηθεί καλύτερα·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην κοινή έρευνα, που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2022 για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Επιτροπής, οι ΜΜΕ ήταν οι πλέον απαισιόδοξες όσον αφορά τις συνολικές οικονομικές προοπτικές που καταγράφηκαν ποτέ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά την πρόσβαση των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση, οι ΜΜΕ τόνισαν επίσης τη μείωση της προθυμίας των τραπεζών να δανείζουν και τη συρρίκνωση της διαθεσιμότητας πιστωτικών ορίων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ 2022/2023, τα ποσοστά πληθωρισμού οδήγησαν σε αύξηση των επιτοκίων, γεγονός που με τη σειρά του μείωσε την πρόσβαση σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις συστάσεις της εν λόγω έκθεσης, τα μέτρα που αποσκοπούν στον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων του πληθωρισμού πρέπει να εστιάζουν στη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση επισήμανε την έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων ως εμπόδιο για τις ΜΜΕ σε ολόκληρη την ΕΕ·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βιομηχανικές επιχειρησιακές δαπάνες στην Ευρώπη είναι υψηλές σε σύγκριση με τους παγκόσμιους ανταγωνιστές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δαπάνες αυτές οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στις υψηλές τιμές της ενέργειας και στην υψηλή κανονιστική επιβάρυνση·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα υστερεί σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες, παρεμποδίζοντας το δυναμικό της Ευρώπης να παράγει πλούτο και ευημερία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία της ΕΕ πρέπει να προωθεί εξίσου την ανάπτυξη, την επιχειρηματικότητα, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την παραγωγικότητα των επιχειρήσεων·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κανονιστική επιβάρυνση θα πρέπει να μειωθεί σημαντικά, συμπεριλαμβανομένου του κόστους της συμμόρφωσης που δημιουργείται από την υπερβολική ρύθμιση και τις υπερβολικά περίπλοκες διοικητικές διαδικασίες και τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 17 % των ΜΜΕ έχουν ενσωματώσει επιτυχώς την ψηφιακή τεχνολογία στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση είναι ζωτικής σημασίας για την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην ενιαία αγορά·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση της αρχής της καινοτομίας από την Επιτροπή κατά την εκπόνηση νέων νομοθετικών προτάσεων θα βελτιώσει σημαντικά τις συνθήκες της αγοράς για τις καινοτόμες ΜΜΕ στην Ευρώπη, καθώς θα προωθήσει τον υγιή ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά και θα επιταχύνει τη διττή μετάβαση της Ευρώπης·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης το 2022, η Πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα προτείνει δέσμη μέτρων αρωγής για τις ΜΜΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πρόεδρος ανακοίνωσε επίσης ότι θα αναθεωρηθεί η οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών, καθώς δεν είναι δίκαιο μία στις τέσσερις πτωχεύσεις στην ΕΕ να οφείλεται στη μη έγκαιρη εξόφληση τιμολογίων·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των Ευρωπαίων πολιτών, αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο των ΜΜΕ στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της κοινωνικής συνοχής·
1. καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει σε συνολική αξιολόγηση του σωρευτικού αντίκτυπου της ενωσιακής νομοθεσίας για τις ΜΜΕ στην ΕΕ, προκειμένου να προτείνει απλουστεύσεις όπου χρειάζεται, καθώς και την κατάρτιση ενός ευνοϊκού πλαισίου που θα διασφαλίζει ότι η ΕΕ είναι το καλύτερο μέρος για τη σύσταση μικρομεσαίων επιχειρήσεων όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη·
2. υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφευχθεί η υπερβολική γραφειοκρατία και ο κανονιστικός υπερθεματισμός, καθώς και να μειωθεί η κανονιστική επιβάρυνση για τις ΜΜΕ στο απολύτως ελάχιστο, διατηρώντας παράλληλα τα υψηλότερα πρότυπα για τους καταναλωτές, τους εργαζομένους, την υγεία και την προστασία του περιβάλλοντος·
Δέσμη μέτρων αρωγής για τις ΜΜΕ
3. ζητεί να εγκριθεί επειγόντως αναθεωρημένη οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών, η οποία θα παρέχει στις ΜΜΕ ένα αξιόπιστο και προβλέψιμο νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων πληρωμών στις σχέσεις τόσο μεταξύ επιχειρήσεων όσο και μεταξύ επιχειρήσεων και κυβερνήσεων, εξασφαλίζοντας μια ισορροπημένη προσέγγιση που θα διαφυλάσσει την ελευθερία των συμβάσεων·
4. σημειώνει ότι οι καθυστερήσεις πληρωμών εξακολουθούν να αποτελούν μείζονα απειλή για την επιβίωση των ΜΜΕ, ιδίως υπό τις παρούσες συνθήκες του υψηλού πληθωρισμού και του αυξημένου ενεργειακού κόστους· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, μία στις τέσσερις πτωχεύσεις στην ΕΕ οφείλεται σε μη έγκαιρη πληρωμή τιμολογίων·
5. υποστηρίζει τη δημιουργία παρατηρητηρίου για τις καθυστερήσεις πληρωμών, όπως ανακοινώθηκε στη στρατηγική για τις ΜΜΕ, με σκοπό την παρακολούθηση των τάσεων και των εξελίξεων όσον αφορά τις εμπρόθεσμες πληρωμές προς τις ΜΜΕ, ενώ παράλληλα θα τηρείται το εμπορικό απόρρητο· παροτρύνει την Επιτροπή να στηρίξει την ευρεία χρήση ψηφιακών εργαλείων, όπως η ηλεκτρονική τιμολόγηση και οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες πληρωμών, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια, η ασφάλεια και η αποδοτικότητα·
6. παροτρύνει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης θα καλύπτει πλήρως τις ΜΜΕ κατά την εφαρμογή του· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει τον θεμιτό ανταγωνισμό για τις ΜΜΕ και να αποτρέψει τις στρεβλώσεις που προκλήθηκαν στην ενιαία αγορά από την προσωρινή χαλάρωση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο αναθεώρησης των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, προκειμένου να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο διασφαλίζονται τα συμφέροντα των ΜΜΕ·
7. επισημαίνει την ανάγκη να αξιολογηθεί ο ισχύων ορισμός των ΜΜΕ προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβασή τους σε επιχειρηματικά κεφάλαια και να δημιουργηθεί συγκεκριμένος ορισμός του τι συνιστά «εταιρεία μεσαίας κεφαλαιοποίησης»· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν υπάρχει πρόταση για την ενίσχυση του σκέλους του προγράμματος InvestEU για τις ΜΜΕ στην επανεξέταση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου·
8. εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Προέδρου της Επιτροπής στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης το 2022, όπου πρότεινε, ως μέρος της δέσμης μέτρων αρωγής για τις ΜΜΕ, τη θέσπιση ενός ενιαίου συνόλου φορολογικών κανόνων για την επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ευρώπη βάσει της πρωτοβουλίας «Επιχειρήσεις στην Ευρώπη: Πλαίσιο για τη φορολογία εισοδήματος» (BEFIT)· σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να παρουσιάσει την πρόταση BEFIT στις 12 Σεπτεμβρίου 2023 ώστε να ξεκινήσει ο σχεδιασμός ενός νέου και ενιαίου εγχειριδίου κανόνων της ΕΕ για τη φορολογία των εταιρειών· αντιλαμβάνεται ότι η πρωτοβουλία BEFIT θα πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία για την αντιμετώπιση του κόστους που συνδέεται με τη φορολογική συμμόρφωση και για τη μείωση του διοικητικού φόρτου, συμβάλλοντας παράλληλα στην ελαχιστοποίηση του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού και στην προώθηση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις ΜΜΕ·
9. παρατηρεί ότι οι εταιρείες λειτουργούν σε ένα ασταθές επιχειρηματικό περιβάλλον, ενώ έχουν να αντιμετωπίσουν και έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό φορολογικών οδηγιών της ΕΕ, ιδίως μετά τη σύναψη διεθνών συμφωνιών από τα κράτη μέλη· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής για τις πολυεθνικές εταιρείες είναι συνήθως πολύ χαμηλότερος από αυτόν των ΜΜΕ· θεωρεί ότι η οδηγία (ΕΕ) 2022/2523 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2022, σχετικά με την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και των εγχώριων ομίλων μεγάλης κλίμακας στην Ένωση(3), θα συμβάλει στη γεφύρωση του υφιστάμενου χάσματος·
10. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι πληρούνται οι ειδικές απαιτήσεις των ΜΜΕ διατηρώντας το BEFIT προαιρετικό για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ιδίως για εκείνες που δεν δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο·
11. σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής, σύμφωνα με τους προτεινόμενους κανόνες του πλαισίου BEFIT, να επιτρέψει στις ΜΜΕ που έχουν διασυνοριακές δραστηριότητες σε άλλα κράτη μέλη να λειτουργούν υπό τη φορολογική διοίκηση με την οποία είναι εξοικειωμένες·
Βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση
12. σημειώνει ότι οι τρέχουσες οικονομικές προκλήσεις και η αύξηση των επιτοκίων έχουν οδηγήσει σε αυστηρότερες προϋποθέσεις για τις ΜΜΕ που προσπαθούν να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για την Ένωση Κεφαλαιαγορών και να αποδεσμεύσει χρηματοδότηση για την ανάπτυξη της Ευρώπης·
13. εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο της Επιτροπής σχετικά με τη δέσμη μέτρων για την εισαγωγή στο χρηματιστήριο, η οποία αποσκοπεί στη βελτίωση της πρόσβασης στις χρηματιστηριακές αγορές, ιδίως για τις ΜΜΕ, με την ελάφρυνση του διοικητικού φόρτου που συνδέεται με την εισαγωγή μιας επιχείρησης στο χρηματιστήριο· επικροτεί τη δημοσίευση νομοθετικής πράξης για την εισαγωγή επιχειρήσεων στο χρηματιστήριο· αναγνωρίζει τις δυνατότητές της να διευκολύνει την πρόσβαση των ΜΜΕ σε κεφάλαια και να καταστήσει δυνατή την επεκτασιμότητά τους· αναγνωρίζει την ευκαιρία ενίσχυσης της Ένωσης Κεφαλαιαγορών προκειμένου να αυξηθούν οι επενδύσεις σε ΜΜΕ σε ολόκληρη την ΕΕ και τονίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στη χρηματοδότηση μετοχικού κεφαλαίου για τις ΜΜΕ στο πλαίσιο του σχεδίου για την Ένωση Κεφαλαιαγορών·
14. επαναλαμβάνει τη σημασία της διοχέτευσης επενδύσεων στις ΜΜΕ προκειμένου να συμβάλει στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων·
15. ζητεί να επισπευσθούν οι εργασίες όσον αφορά μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τις εξαγωγικές πιστώσεις των ΜΜΕ, προκειμένου να παρέχονται συνεπείς και αποτελεσματικές εγγυήσεις εξαγωγικών πιστώσεων σε ολόκληρη την ΕΕ·
16. επισημαίνει την ανάγκη στήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, με την παροχή επαρκούς χρηματοδοτικής και μη χρηματοδοτικής στήριξης, ώστε να αποφύγουν την πτώχευση· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν την οδηγία για την προληπτική αναδιάρθρωση(4)·
17. σημειώνει την πρόταση της Επιτροπής για μια στρατηγική λιανικών επενδύσεων που θα θέτει τα συμφέροντα των καταναλωτών στο επίκεντρο των λιανικών επενδύσεων· επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι ΜΜΕ θα έχουν καλύτερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση λόγω της αυξημένης συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών στις κεφαλαιαγορές, η οποία θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα αυτής της στρατηγικής·
18. ζητεί να υποστηριχθεί η διττή μετάβαση, δηλαδή η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και η ψηφιοποίηση, δεδομένου ότι οι ΜΜΕ αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας και, επομένως, ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας·
19. υπενθυμίζει την ανάγκη ύπαρξης ισότιμων όρων ανταγωνισμού και στο ψηφιακό περιβάλλον που θα διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα και την χωρίς διακρίσεις πρόσβαση στα δεδομένα, γεγονός που θα επιτρέψει στις ΜΜΕ να ευδοκιμήσουν σε μια δίκαιη ευρωπαϊκή οικονομία δεδομένων·
20. ζητεί να διευκολυνθεί η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης μέσω της προώθησης της δημιουργίας σχετικών συμμαχιών μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε στρατηγικές αλυσίδες αξίας·
21. αναγνωρίζει ότι η κλιματική κρίση απαιτεί τη μετάβαση εκατομμυρίων ΜΜΕ της ΕΕ σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να καταστήσουν τη βιώσιμη χρηματοδότηση καταλληλότερη για τις ΜΜΕ·
22. τονίζει τη σημασία της συμμετοχής των ΜΜΕ σε ειδικά προγράμματα και πόρους στο πλαίσιο του βιομηχανικού σχεδίου της Πράσινης Συμφωνίας, ιδίως για την ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών·
23. υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας (ΕΣΚ) είναι ένα νέο και μοναδικό ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί για να παρέχει στις νεοφυείς επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας μια υπηρεσία μίας στάσης για χρηματοδότηση, ώστε να μπορούν να εξελίξουν τις καινοτόμες ιδέες τους σε εμπορεύσιμα προϊόντα, καθώς και να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους· επικροτεί την αυξημένη κατανομή του προϋπολογισμού του ΕΣΚ, καθώς και το διευρυμένο πεδίο των δραστηριοτήτων μετοχικού κεφαλαίου του, στο πλαίσιο της πρότασης για μια πλατφόρμα στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη· προτρέπει την Επιτροπή να διαθέσει ειδικά για τις ΜΜΕ ένα μέρος της προτεινόμενης πλατφόρμας στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη·
24. ζητεί περαιτέρω κίνητρα για την ενθάρρυνση της συμμετοχής των ΜΜΕ στις προσκλήσεις χρηματοδότησης του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», με παράλληλη διασφάλιση ότι ο υποπυλώνας για τις ΜΜΕ εντός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας έχει την ευελιξία να κινητοποιεί κονδύλια ταχέως και να αυξάνει τον προϋπολογισμό του όταν είναι αναγκαίο·
25. ζητεί να οριστεί ένα ενιαίο σημείο επαφής εντός της Επιτροπής που να παρέχει σαφή καθοδήγηση και στήριξη στις ΜΜΕ· ζητεί να δημιουργηθεί ενιαία ψηφιακή πύλη που θα λειτουργεί ως υπηρεσία μίας στάσης και θα ενοποιεί κάθε σχετική χρηματοδοτική και μη χρηματοδοτική στήριξη, έντυπα και πληροφορίες για όλες τις επιχειρήσεις και ιδίως για τις ΜΜΕ· ζητεί όλες οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ, καθώς και εκείνες που απορρέουν από τη δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %, να ενσωματωθούν σε ένα ενιαίο εργαλείο υποβολής εκθέσεων που μπορεί να σχεδιαστεί με ευέλικτο τρόπο με συγκεκριμένες απαιτήσεις και έτοιμους προς χρήση βασικούς δείκτες επιδόσεων για τις εταιρείες· τονίζει ότι το μέσο αυτό θα πρέπει επίσης να συνδέεται με τις ευκαιρίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων και χρηματοδότησης που προσφέρει η Ένωση, επιτρέποντας έτσι στις επιχειρήσεις να επιτύχουν τη διττή ψηφιακή και πράσινη μετάβαση·
26. προτρέπει τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και να αναπτύσσουν συμπληρωματικές διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο, ιδίως εκείνες που ωφελούν τις πολύ μικρές και τις μικρές επιχειρήσεις·
27. υποστηρίζει τη θέσπιση μέτρων που αποσκοπούν στην αύξηση της συμμετοχής των ΜΜΕ σε δημόσιες συμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων των απλουστευμένων διαδικασιών για την υποβολή προσφορών και της αυξημένης χρήσης ψηφιακών εργαλείων για τις διασυνοριακές δημόσιες συμβάσεις·
28. ζητεί να αρθούν άμεσα οι φραγμοί στις διασυνοριακές επιχειρηματικές δραστηριότητες και τις ενδοενωσιακές επενδύσεις, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ολοκληρωμένη ενιαία αγορά για όλες τις οικονομικές δραστηριότητες·
29. παροτρύνει την Επιτροπή να διορίσει χωρίς καθυστέρηση, όπως έχει εξάλλου δεσμευτεί, απεσταλμένο της Ένωσης για τις ΜΜΕ· είναι της άποψης ότι ο απεσταλμένος της Ένωσης για τις ΜΜΕ θα πρέπει να έχει κεντρικό ρόλο υπό την εποπτεία του Προέδρου της Επιτροπής ούτως ώστε να μπορεί να εποπτεύει τα ζητήματα που αφορούν τις ΜΜΕ σε όλες τις Γενικές Διευθύνσεις· πιστεύει ότι ένα από τα κύρια καθήκοντα του θα πρέπει να είναι η δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις διασυνοριακές επιχειρήσεις και η αντιμετώπιση του κανονιστικού υπερθεματισμού·
30. πιστεύει ότι η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου πρέπει να διευρυνθεί και να απαρτίζεται κυρίως από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες·
31. καλεί την Επιτροπή να επικαιροποιήσει τον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα ώστε να δημιουργηθεί ένα σύστημα εποπτείας ικανό να παρακολουθεί τις δραστηριότητες των ΜΜΕ ως δικαιούχων· τονίζει τη σημασία της συλλογής αναλυτικών δεδομένων για την αξιολόγηση των ΜΜΕ σε συγκεκριμένους τομείς·
32. επισημαίνει την ανάγκη να συμπεριληφθεί η πτυχή των ΜΜΕ στη δέσμη μέτρων για τον ΦΠΑ (φόρος προστιθέμενης αξίας) στην ψηφιακή εποχή· ζητεί να αναπτυχθούν κατευθυντήριες γραμμές προσαρμοσμένες στις ΜΜΕ, ώστε να υποστηριχθεί η περιορισμένη πρόσβασή τους στα οφέλη της ενιαίας αγοράς·
33. παροτρύνει την Επιτροπή να δημοσιεύσει μια σειρά συστάσεων, συγκεκριμένα για τις ΜΜΕ, όπου θα περιγράφει τα μέτρα και τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους τα κράτη μέλη για τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης· προτρέπει τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές, ιδίως όσον αφορά τις δημοσιονομικές πολιτικές που μετριάζουν τον αντίκτυπο που έχουν στις ΜΜΕ ο πληθωρισμός και οι διαταραχές των αξιακών αλυσίδων·
1.Εργαλεία πολιτικής για τις ΜΜΕ
34. υποστηρίζει ένθερμα την πρωτοβουλία της Επιτροπής να θεσπίσει έλεγχο της ανταγωνιστικότητας στο πλαίσιο της προετοιμασίας της για τη θέσπιση νέας νομοθεσίας· πιστεύει ότι ο έλεγχος αυτός θα πρέπει να ενσωματωθεί σταθερά στο θεσμικό πλαίσιο της Επιτροπής·
35. ζητεί να εφαρμοστεί και να αξιολογηθεί η αρχή της καινοτομίας σε όλες τις νέες και αναθεωρημένες νομικές πράξεις που προτείνει η Επιτροπή και να αξιολογηθεί προκειμένου να ενθαρρυνθεί η χρήση καινοτομιών που συμβάλλουν στην επίτευξη των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών στόχων της ΕΕ και στην πρόβλεψη και αξιοποίηση των μελλοντικών τεχνολογικών εξελίξεων· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τον δυνητικό αρνητικό αντίκτυπο των νέων προτεινόμενων νομικών πράξεων στην ανάπτυξη και τη διάθεση καινοτομιών στην αγορά·
36. ζητεί την εφαρμογή της αρχής «για κάθε θέσπιση, μία κατάργηση» προκειμένου να σταθεροποιηθεί η κανονιστική επιβάρυνση της ΕΕ στο σημερινό, αν και υψηλό, επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τις βέλτιστες πρακτικές σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης μιας μείωσης κατά τουλάχιστον 30 % της κανονιστικής επιβάρυνσης που πλήττει τις ΜΜΕ, προκειμένου να μειωθούν οι πιέσεις κόστους και να προωθηθεί η ανταγωνιστικότητα· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξορθολογίσουν τις διαδικασίες και να εφαρμόσουν τις αρχές «μόνον άπαξ» και «εξ ορισμού ψηφιακές», διευκολύνοντας έτσι τις διοικητικές διαδικασίες για τις ΜΜΕ·
37. ζητεί να εφαρμόζεται με συνέπεια η αρχή «Σκέψου πρώτα σε μικρή κλίμακα» στις εσωτερικές διαβουλεύσεις και για την ενίσχυση των μηχανισμών για τη συμβολή των ΜΜΕ, με επεξήγηση της λογικής που ακολουθείται για τη μη συνεκτίμηση της συμβολής τους, εφόσον αιτιολογείται δεόντως· αναγνωρίζει τη σημασία των διαβουλεύσεων με δίκτυα ΜΜΕ, και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η χρήση τους περιορίζεται λόγω έλλειψης πόρων·
38. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εργαστούν για τη βελτίωση της πρόσβασης σε ειδικευμένο εργατικό δυναμικό· τονίζει τη σημασία των δεξιοτήτων, της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και της επανειδίκευσης των εργαζομένων των ΜΜΕ, ιδίως κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων 2023· παροτρύνει την Επιτροπή να αξιολογήσει τις πολιτικές που επιτρέπουν στις ΜΜΕ να απασχολούν εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό· υπογραμμίζει ότι πρωτοβουλίες, όπως το σύμφωνο για τις δεξιότητες, οι κύκλοι εντατικών ψηφιακών μαθημάτων, το δίκτυο συμβούλων βιωσιμότητας και οι κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας, θα πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στην τεχνική συνδρομή προς τις ΜΜΕ και την κατάρτιση των εργαζομένων τους· καλεί να αντιμετωπιστούν επαρκώς οι ειδικές ανάγκες των ΜΜΕ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων· είναι της άποψης ότι ο ψηφιακός γραμματισμός, ο γραμματισμός στις δημόσιες συμβάσεις, η οικονομική εκπαίδευση και οι δεξιότητες διαχείρισης της αλυσίδας είναι ουσιαστικής σημασίας για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ·
39. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση για ένα ευρωπαϊκό δελτίο κοινωνικής ασφάλισης για τη διευκόλυνση της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού και τη βελτίωση της ψηφιακής επιβολής των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης, με σκοπό να παρασχεθεί στις εθνικές αρχές και στους κοινωνικούς εταίρους ένα μέσο σε πραγματικό χρόνο για την αποτελεσματική επιβολή της εθνικής και της ενωσιακής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένης της επαλήθευσης των φορητών εγγράφων Α1·
40. υπενθυμίζει τη σημασία της προώθησης του κοινωνικού διαλόγου κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πολιτικών για τις ΜΜΕ, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων·
41. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων εξακολουθεί να υφίσταται όσον αφορά την επιχειρηματικότητα και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση για πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με επικεφαλής γυναίκες· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τους φραγμούς που εξακολουθούν να παρεμποδίζουν τις γυναίκες να αξιοποιούν πλήρως τις επιχειρηματικές δυνατότητές τους και να ενισχύσει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την τόνωση των δεξιοτήτων και της αυτοπεποίθησης των γυναικών στον τομέα αυτόν·
42. επισημαίνει την ανάγκη να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος και να απλουστευθεί η πρόσληψη ειδικευμένων υπηκόων τρίτων χωρών για τις ΜΜΕ, μεταξύ άλλων με τη διερεύνηση της δυνατότητας των βιομηχανικών ή επιχειρηματικών ενώσεων να ενεργούν ως πιστοποιημένοι εργοδότες εξ ονόματος των ΜΜΕ που είναι μέλη τους·
43. ζητεί να εφαρμοστούν ευνοϊκές πολιτικές για τη στήριξη της μεταβίβασης οικογενειακών επιχειρήσεων και την προαγωγή του επιχειρηματικού πνεύματος της επόμενης γενιάς· ζητεί επειγόντως τη διενέργεια ενδελεχούς αξιολόγησης της εφαρμογής της οδηγίας για την προληπτική αναδιάρθρωση· ενθαρρύνει τη συμπερίληψη, στη δέσμη μέτρων αρωγής για τις ΜΜΕ, μέτρων που προωθούν τη μεταβίβαση επιχειρήσεων, όπως η διευκόλυνση ενός πανευρωπαϊκού βαρόμετρου για τη μεταβίβαση επιχειρήσεων·
44. επικροτεί, ως πρώτο βήμα, την εξαγγελθείσα προσπάθεια της Επιτροπής να εξορθολογίσει και να απλουστεύσει τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για τις εταιρείες και τις διοικήσεις μειώνοντας τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων κατά 25 %· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων αντιστοιχούν μόνο σε ένα μικρό μέρος της κανονιστικής επιβάρυνσης και ότι, επομένως, απαιτούνται πιο δραστικά μέτρα· θεωρεί ότι η σχεδιαζόμενη μείωση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων θα πρέπει να εφαρμόζεται τόσο στις ισχύουσες όσο και στις μελλοντικές νομοθετικές διατάξεις·
45. πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να προωθήσει απλά και εύχρηστα ψηφιακά εργαλεία που θα επιτρέψουν στις ΜΜΕ να περιηγηθούν στο ρυθμιστικό περιβάλλον της ΕΕ·
46. καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών και την πρόσβαση σε ακριβή δεδομένα, προκειμένου να υποστηριχθεί η ασφαλής διαβίβαση και η συνέχεια, ιδίως για τις οικογενειακές επιχειρήσεις, όπου η συνέχιση της επιχείρησης από γενιά σε γενιά είναι υψίστης σημασίας·
47. πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει την αρχή «big on big things, small on small things» (μεγάλη φιλοδοξία για τα μεγάλα ζητήματα και μικρή φιλοδοξία για τα μικρά) για να διασφαλίσει καλύτερα την αναλογικότητα και την επικουρικότητα και να δημιουργήσει ένα ακμάζον επιχειρηματικό περιβάλλον για τις ΜΜΕ της Ευρώπης·
48. ζητεί τη βελτίωση των εμπεριστατωμένων εκτιμήσεων επιπτώσεων με ιδιαίτερη έμφαση στις ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένης δεσμευτικής δοκιμασίας ΜΜΕ κατά το στάδιο της εκτίμησης επιπτώσεων, προκειμένου να αξιολογείται πλήρως ο οικονομικός αντίκτυπος των νομοθετικών προτάσεων για τις ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένου του κόστους συμμόρφωσης· ζητεί να επικαιροποιείται το τεστ καθ’ όλη τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας· συνιστά να διενεργηθεί συνολική επανεξέταση του τεστ ΜΜΕ, με τη χρήση κατάλληλων εργαλείων για τη διευκόλυνση της συμβολής των ΜΜΕ, την τακτική αναθεώρηση των εκτιμήσεων επιπτώσεων και τη διαφοροποίηση μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών μεγέθους των ΜΜΕ· επισημαίνει τη σημασία που έχουν οι αξιόπιστες εκτιμήσεις επιπτώσεων που θα λαμβάνουν υπόψη την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων·
49. τονίζει τη σημασία να θεσπίζονται απλουστευμένες απαιτήσεις και περίοδοι ασφαλείας για τις ΜΜΕ στις νομοθετικές προτάσεις, ώστε να διευκολύνεται η συμμόρφωση· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει διατάξεις και για τις ΜΜΕ κατά τη σύνταξη του παράγωγου δικαίου·
o o o
50. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Οδηγία (ΕΕ) 2019/1023 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, περί πλαισίου για την προληπτική αναδιάρθρωση, την απαλλαγή από τα χρέη και τις ανικανότητες ή την έκπτωση οφειλετών, καθώς και περί μέτρων βελτίωσης των διαδικασιών αυτών, και για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 (Οδηγία για την αναδιάρθρωση και την αφερεγγυότητα) (ΕΕ L 172 της 26.6.2019, σ. 18).
Πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα – ετήσια έκθεση για τα έτη 2019-2021
240k
68k
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουλίου 2023 σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα – ετήσια έκθεση για τα έτη 2019-2021 (2022/2015(INI))
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), και ιδίως τα άρθρα 1, 9, 10, 11 και 16,
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), ιδίως το άρθρο 15,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως τα άρθρα 41 και 42 (ο «Χάρτης»),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής(1),
– έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η οποία υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 30 Απριλίου 2008, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (COM(2008)0229),
– έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η οποία υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 21 Μαρτίου 2011, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 όσον αφορά την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (COM(2011)0137),
– έχοντας υπόψη τη θέση του της 15ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής(2),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Σεπτεμβρίου 2017 σχετικά με τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την ακεραιότητα στα θεσμικά όργανα της ΕΕ(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Ιανουαρίου 2019 σχετικά με τη στρατηγική έρευνα της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας OI/2/2017 όσον αφορά τη διαφάνεια των νομοθετικών συζητήσεων στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών οργάνων του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης(4),
– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης(5) («οδηγία για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος»),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Φεβρουαρίου 2021 σχετικά με την πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα (άρθρο 122 παράγραφος 7 του Κανονισμού) – ετήσια έκθεση για τα έτη 2016-2018(6),
– έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας της 17ης Ιανουαρίου 2022 στην υπόθεση OI/4/2021/MHZ σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα και διασφαλίζει τη λογοδοσία σε σχέση με τις ενισχυμένες αρμοδιότητές του,
– έχοντας υπόψη την από 14ης Ιουλίου 2021 έκθεση της ομάδας εργασίας για τον έλεγχο του Frontex της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων σχετικά με την έρευνα για τη συγκέντρωση στοιχείων για τον Frontex όσον αφορά εικαζόμενες παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με την ενίσχυση της διαφάνειας και της ακεραιότητας στα θεσμικά όργανα της ΕΕ με τη σύσταση ανεξάρτητου φορέα δεοντολογίας της ΕΕ(7),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Οκτωβρίου 2021 σχετικά με τη διαφάνεια στην ΕΕ όσον αφορά την ανάπτυξη, την αγορά και τη διανομή εμβολίων κατά της νόσου COVID‑19(8),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με την ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή κατά το 2020(9),
– έχοντας υπόψη την έκθεση σχετικά με το τελικό αποτέλεσμα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, η οποία δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2022,
– έχοντας υπόψη την απόφασή του της 18ης Οκτωβρίου 2022 σχετικά με την απαλλαγή όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής για το οικονομικό έτος 2020(10),
– έχοντας υπόψη τη δημοσίευση του Frontex της 12ης Μαΐου 2021 με τίτλο «Ενοποιημένη ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2020»,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2022 σχετικά με τις υποψίες διαφθοράς από το Κατάρ και την ευρύτερη ανάγκη διαφάνειας και λογοδοσίας στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα(11),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2023 σχετικά με τη συνέχεια στα μέτρα που ζητήθηκαν από το Κοινοβούλιο για την ενίσχυση της ακεραιότητας των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων(12),
– έχοντας υπόψη τις ετήσιες εκθέσεις της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ),
– έχοντας υπόψη την απόφαση του ΔΕΕ της 25ης Ιανουαρίου 2023 στην υπόθεση T-163/21, De Capitani κατά Συμβουλίου(13) (εφεξής «απόφαση De Capitani κατά Συμβουλίου»),
– έχοντας υπόψη την απόφαση του ΔΕΕ της 27ης Νοεμβρίου 2019 στην υπόθεση T-31/18, Luisa Izuzquiza και Arne Semsrott κατά Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής(14) (εφεξής «απόφαση στην υπόθεση T-131/18»),
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις της Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου του 2019, 2020 και 2021 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της Σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα(15),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A9-0179/2023),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τη ΣΕΕ κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στον δημοκρατικό βίο της Ένωσης και ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοικτά και όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες(16)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΣΛΕΕ προβλέπει ότι τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οι οργανισμοί της Ένωσης διεξάγουν τις εργασίες τους όσο το δυνατόν πιο ανοικτά και ότι οι πολίτες και οι κάτοικοι πρέπει να έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα(17)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα, προστατευόμενο από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και τις Συνθήκες, το οποίο θα πρέπει οι πολίτες να μπορούν να ασκούν με προορατικό τρόπο, ώστε να τους δίνεται η δυνατότητα να ασκούν αποτελεσματικά το δικαίωμά τους να ελέγχουν το έργο και τις δραστηριότητες των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ, ιδίως τη νομοθετική διαδικασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΔΕΕ έχει επανειλημμένα τονίσει τη σχέση μεταξύ της πρόσβασης στα έγγραφα και της δημοκρατίας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 αναγνωρίζει την ιδιαίτερη σημασία της ακόμη ευρύτερης πρόσβασης σε έγγραφα όταν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ενεργούν υπό τη νομοθετική τους ιδιότητα· υπογραμμίζει ιδίως την ανάγκη να διασφαλιστεί άμεση πρόσβαση σε νομοθετικά έγγραφα·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΔΕΕ υπογραμμίζει ότι ο δημόσιος έλεγχος των πληροφοριών, βάσει των οποίων αναλαμβάνεται νομοθετική δράση, αποτελεί προϋπόθεση για την άσκηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων(18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΔΕΕ έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο ανοικτός χαρακτήρας των πληροφοριών αυτών συμβάλλει στην ενίσχυση της δημοκρατίας, επιτρέποντας στους πολίτες να ελέγχουν όλες τις πληροφορίες επί των οποίων ερείδεται μια νομοθετική πράξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΔΕΕ υποστηρίζει ότι η ικανότητα του πολίτη να έχει πρόσβαση στις βάσεις της νομοθετικής δράσης συνιστά προϋπόθεση για την αποτελεσματική άσκηση των δημοκρατικών του δικαιωμάτων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ανοικτός χαρακτήρας και η χρηστή διακυβέρνηση στη λειτουργία της ΕΕ και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι απαραίτητα στοιχεία για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην Ένωση και θα διασφαλίσουν μεγαλύτερη νομιμότητα, αποτελεσματικότητα και λογοδοσία της διοίκησης προς τους πολίτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης εδράζεται στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θεσμικά και λοιπά όργανα, υπηρεσίες και οργανισμοί της ΕΕ πρέπει να επιδιώκουν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα διαφάνειας, λογοδοσίας και ακεραιότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να εξασφαλιστούν τρόποι ελέγχου που συνδυάζουν δραστηριότητες δημοκρατικής εποπτείας, ελέγχου και παρακολούθησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ανοικτός χαρακτήρας και η συμμετοχή των πολιτών και της κοινωνίας των πολιτών στον δημοκρατικό βίο της Ένωσης είναι στοιχεία απαραίτητα για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στα θεσμικά όργανα της ΕΕ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ακριβείς πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της παραπληροφόρησης και την καταπολέμηση των ψευδών ειδήσεων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεση σχετικά με τα τελικά αποτελέσματα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, η ολομέλεια της Διάσκεψης ζήτησε να βελτιωθεί η προσβασιμότητα των πολιτών στις δράσεις της ΕΕ μέσω καλύτερης ενημέρωσης, εκπαίδευσης, συμμετοχής των πολιτών και διαφάνειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ζήτησε επίσης να βελτιωθεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί η ικανότητα δράσης της ΕΕ, λαμβανομένων παράλληλα υπόψη των συμφερόντων όλων των κρατών μελών και διασφαλίζοντας μια διαφανή και κατανοητή για τους πολίτες διαδικασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σαφές δημόσιο συμφέρον για τη δημοσιοποίηση νομοθετικών εγγράφων, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ασκούν αποτελεσματικά το δικαίωμά τους να ελέγχουν τη νομοθετική διαδικασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 8 ΣΕΕ, το Συμβούλιο πρέπει να συνέρχεται δημοσίως όταν συσκέπτεται και ψηφίζει επί σχεδίων νομοθετικής πράξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο χαρακτηρισμός των περισσότερων προπαρασκευαστικών εγγράφων στις εν εξελίξει νομοθετικές διαδικασίες ως «LIMITE» συνιστά δυσανάλογο περιορισμό του δικαιώματος πρόσβασης των πολιτών στα νομοθετικά έγγραφα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να μπορούν οι πολίτες να ασκούν πλήρως το δικαίωμά τους για πρόσβαση σε έγγραφα, όλα τα νομοθετικά έγγραφα που παράγονται και/ή κυκλοφορούν στα προπαρασκευαστικά όργανα θα πρέπει να καταχωρίζονται σε ένα φιλικό προς τον χρήστη δημόσιο μητρώο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το ΔΕΕ, η πρόσβαση σε νομοθετικά έγγραφα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ευρύτερη και ότι η αιτιολόγηση της άρνησης πρόσβασης θα πρέπει να είναι βάσιμη, μεταξύ άλλων και στις ομάδες εργασίας του Συμβουλίου(19)·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές του ανοικτού χαρακτήρα και της διαφάνειας θα πρέπει να διέπουν όχι μόνο τη διαδικασία λήψης αποφάσεων αλλά και τον τρόπο με τον οποίο συντάσσεται ένα κείμενο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια και η πρόσβαση στα έγγραφα θα πρέπει επίσης να διασφαλίζονται σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται οι πολιτικές της ΕΕ σε όλα τα επίπεδα και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα κονδύλια της ΕΕ·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια έχουν εξελιχθεί οι προσδοκίες των πολιτών όσον αφορά τη διαφάνεια, την αποδοτικότητα και τη λογοδοσία των δημόσιων οργανισμών, καθώς και οι πιθανές τεχνικές λύσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να αποτυπωθούν αυτές οι εξελίξεις και να αυξηθούν η λογοδοσία και η αποδοτικότητα, ενδέχεται να είναι αναγκαίο να επιβληθεί η εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας και της νομολογίας του ΔΕΕ και του ΕΔΑΔ, η έγκριση νέων τεχνικών λύσεων και κατευθυντήριων γραμμών και η έγκριση μέτρων για την παρακολούθηση της προόδου·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα βασικά θέματα προβληματισμού που τέθηκαν στις έρευνες που περατώθηκαν από την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια το 2021 αφορούσαν τη διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων, τη λογοδοσία και την άρνηση πρόσβασης του κοινού σε πληροφορίες και έγγραφα (29 %), και κατόπιν τη νοοτροπία παροχής υπηρεσιών (26 %), την ορθή χρήση της διακριτικής ευχέρειας, μεταξύ άλλων στις διαδικασίες επί παραβάσει (18 %), τον σεβασμό των διαδικαστικών δικαιωμάτων (12 %) και την παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων (11 %)(20)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση της Διαμεσολαβήτριας το 2021, η μεταπήδηση από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην υπόθεση 1499/2021/SF(21), η Διαμεσολαβήτρια διαπίστωσε ότι η άρνηση του Συμβουλίου και της Επιτροπής να παράσχουν πλήρη πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα που σχετίζονταν με νομοθετικές διαπραγματεύσεις συνιστούσε κακοδιοίκηση·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επανεξέταση του 2021 για την «ταχεία» διαδικασία της Διαμεσολαβήτριας για την εξέταση καταγγελιών σχετικά με την πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα κατέδειξε τόσο σημαντική μείωση των χρόνων διεκπεραίωσης καταγγελιών προς τον Διαμεσολαβητή κατά τα δύο τρίτα όσο και αύξηση του αριθμού των καταγγελιών για πρόσβαση σε έγγραφα(22)·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην υπόθεση 1499/2021/SF(23), η Διαμεσολαβήτρια διαπίστωσε ότι η άρνηση του Συμβουλίου να παράσχει πλήρη πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα που σχετίζονταν με νομοθετικές διαπραγματεύσεις συνιστούσε κακοδιοίκηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενημέρωση του κοινού σχετικά με την πρόοδο των νομοθετικών διαδικασιών αποτελεί νομική απαίτηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκαιρη πρόσβαση σε νομοθετικά έγγραφα είναι ζωτικής σημασίας για την άσκηση του βασιζόμενου στις Συνθήκες δικαιώματος των πολιτών να συμμετέχουν στον δημοκρατικό βίο της ΕΕ·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντίδραση της Ένωσης στην κρίση της COVID‑19 κατέδειξε την ικανότητά της να αναλαμβάνει δράση, αλλά και την ανάγκη για αυξημένη διαφάνεια εντός της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να εγκριθούν καλύτερες πολιτικές για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, προκειμένου να παρέχονται καλύτερες και πιο ακριβείς πληροφορίες στους πολίτες της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η «ad hoc ομάδα εργασίας» του Συμβουλίου για τα πιστοποιητικά COVID-19 διεξήγαγε τις εργασίες της χωρίς επαρκή διαφάνεια·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο ενέκρινε, τον Δεκέμβριο του 2011, τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματεύσεις για τον εν λόγω κανονισμό βρίσκονται σε αδιέξοδο από το 2012· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την έναρξη ισχύος του κανονισμού, η ΕΕ έχει αναλάβει πολλές νέες αρμοδιότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξημένη ευθύνη απαιτεί αυξημένη διαφάνεια, δημοκρατικό έλεγχο και λογοδοσία προκειμένου να διαφυλαχθεί η αξιοπιστία και η αξιοπιστία και η νομιμοποίηση της ΕΕ έναντι των πολιτών·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην υπόθεση De Capitani κατά Συμβουλίου, το ΔΕΕ κατέστησε σαφές ότι ο σκοπός του κανονισμού (EK) αριθ. 1049/2001 είναι να παρέχει στο κοινό δικαίωμα πρόσβασης όσο το δυνατόν ευρύτερο, επομένως οποιεσδήποτε εξαιρέσεις παρεκκλίνουν από την αρχή πρέπει να ερμηνεύονται και να εφαρμόζονται αυστηρά· λαμβάνοντας υπόψη ότι διευκρίνισε, επιπλέον, ότι το άρθρο 4 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 προβλέπει, μεταξύ άλλων, εξαίρεση από την πρόσβαση σε νομοθετικά έγγραφα εάν η γνωστοποίησή τους θα έθιγε σοβαρά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του εν λόγω θεσμικού οργάνου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όταν αρνείται την πρόσβαση σε έγγραφα επικαλούμενο την εξαίρεση αυτή, το Συμβούλιο πρέπει να αποδείξει ότι η δημοσιοποίηση των επίμαχων εγγράφων θα μπορούσε να θίξει συγκεκριμένα και ουσιαστικά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και ότι ο κίνδυνος τέτοιας προσβολής είναι ευλόγως προβλέψιμος και όχι αμιγώς υποθετικός·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την έκδοση της απόφασης στην υπόθεση T-131/18 υπέρ του Frontex, το ΔΕΕ διέταξε δύο άτομα να καταβάλουν 23 700 EUR στον Frontex για την ανάκτηση των δικαστικών εξόδων του, ποσό το οποίο στη συνέχεια το ΔΕΕ μείωσε σε 10 520 EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην απόφασή της της 15ης Δεκεμβρίου 2022 στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις 1261/2020 και 1361/2020(24), η Διαμεσολαβήτρια διαπίστωσε κακοδιοίκηση στις πρόσφατες πρακτικές του Frontex όσον αφορά την πρόσβαση σε έγγραφα, και συγκεκριμένα στην άρνησή του να επικοινωνήσει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με άτομα που ζητούν πρόσβαση σε έγγραφα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρακτικές αυτές, οι οποίες συνίστανται στην αύξηση των τεχνικών εμποδίων στην πρόσβαση σε έγγραφα και στην επιδίωξη της ανάκτησης υπερβολικών νομικών εξόδων από τους καταγγέλλοντες, έχουν αποτρεπτικό αποτέλεσμα για τους πολίτες που ζητούν από τον Frontex πρόσβαση σε έγγραφα και ενδέχεται τελικά να συμβάλουν σε μεγαλύτερη ασάφεια, μεγαλύτερη έλλειψη διαφάνειας και ακόμη και σε πλήρη αδυναμία πρόσβασης σε έγγραφα σχετικά με τις δραστηριότητες του Frontex· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο ψήφισμά του της 21ης Οκτωβρίου 2021(25) και στην έκθεση της ομάδας εργασίας για τον έλεγχο του Frontex, το Κοινοβούλιο κάλεσε τον Frontex να μην ζητά από τους αιτούντες την ανάκτηση του (υπερβολικά υψηλού) κόστους των εξωτερικών δικηγόρων σε δικαστικές υποθέσεις που βασίζονται σε αιτήματα πρόσβασης σε πληροφορίες·
Πρόσφατες εξελίξεις
1. τονίζει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ υποχρεούνται να εφαρμόζουν το άρθρο 15 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ σύμφωνα με τις δημοκρατικές αρχές, ιδίως εκείνες που ορίζονται στο άρθρο 10 παράγραφος 3 ΣΕΕ και στο άρθρο 42 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3 ΣΕΕ, κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στον δημοκρατικό βίο της Ένωσης και ότι τούτο δίνει έμφαση στο γεγονός ότι οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοικτά και όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες· τονίζει ότι η διαφάνεια και η ευρύτερη δυνατή πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση της λογοδοσίας και του δημοκρατικού ελέγχου των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, και ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ΕΕ εξαρτάται άμεσα από τη διαφάνεια·
2. σημειώνει το γεγονός ότι η Επιτροπή λαμβάνει τον μεγαλύτερο αριθμό αρχικών αιτήσεων για πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα (7 445 το 2019, 8 001 το 2020, 8 420 το 2021), ακολουθούμενη από το Συμβούλιο (2 567 το 2019, 2 321 το 2020, 2 083 το 2021) και το Κοινοβούλιο (645 το 2019, 442 το 2020, 499 το 2021)· αναγνωρίζει ότι το ποσοστό ανταπόκρισης των θεσμικών οργάνων είναι γενικά θετικό (το 2019 ήταν 78 % για την Επιτροπή, 74,7 % για το Συμβούλιο και 93 % για το Κοινοβούλιο)· το 2020 81 % για την Επιτροπή, 84,1 % για το Συμβούλιο και 93 % για το Κοινοβούλιο· και το 2021 73,7 % για την Επιτροπή, 83,3 % για το Συμβούλιο και 95 % για το Κοινοβούλιο)· επισημαίνει, ωστόσο, ότι οι τακτικές καθυστερήσεις και η αβάσιμη άρνηση δημοσιοποίησης εγγράφων, ακόμη και εν μέρει, υπονομεύουν το δικαίωμα των πολιτών να ελέγχουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ· παροτρύνει τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να παρέχουν στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις καθυστερήσεις στην ανταπόκριση σε αιτήματα πρόσβασης· τονίζει ότι, όσον αφορά την Επιτροπή, οι επανεξετάσεις των αρχικών αποφάσεων καθυστερούν στο 85 % των περιπτώσεων(26)·
3. εκφράζει ανησυχία για τη συχνή χρήση των εξαιρέσεων του άρθρου 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την άρνηση πλήρους πρόσβασης σε έγγραφα· επαναλαμβάνει ότι θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός που επικαλείται μία από αυτές τις εξαιρέσεις περί πρόσβασης σε έγγραφα σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο πρέπει να προβεί σε αντικειμενική και εξειδικευμένη εκτίμηση, να καταδείξει ότι ο κίνδυνος για το προς διαφύλαξη συμφέρον είναι βάσιμος, προβλέψιμος και όχι καθαρά υποθετικός καθώς και να δικαιολογήσει δεόντως πώς η πρόσβαση στο έγγραφο μπορεί να υπονομεύσει συγκεκριμένα και έμπρακτα το προς προστασία συμφέρον(27)· καλεί τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να ενσωματώσουν αυτές τις αξιολογήσεις στις πρακτικές τους για την παροχή πρόσβασης σε έγγραφα· επισημαίνει ότι ενδέχεται να είναι επίσης δυνατή η δημοσιοποίηση ορισμένων τμημάτων ενός εγγράφου όταν άλλα τμήματα πρέπει να προστατευθούν, λαμβανομένου υπόψη του υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για τη δημοσιοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να διασφαλιστούν η χρηστή διακυβέρνηση, η αποτελεσματικότητα και η λογοδοσία προς τους πολίτες, καθώς και η στενότερη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων· επισημαίνει τη νομολογία του ΔΕΕ(28) που αναγνωρίζει το δικαίωμα του κοινού να έχει πρόσβαση στα έγγραφα των ομάδων εργασίας του Συμβουλίου που ενεργούν στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας· σημειώνει, ωστόσο, ότι η πρόσβαση πρέπει και σε αυτή την περίπτωση να ζητηθεί ενεργά(29)· σημειώνει με ανησυχία ότι κοινά προβλήματα που ανακύπτουν στις αιτήσεις πρόσβασης σε έγγραφα είναι η απόρριψη της αίτησης πρόσβασης από τα θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμούς βάσει επουσιωδών επιχειρημάτων και οι ανακολουθίες στη διεκπεραίωση παρόμοιων αιτήσεων για πρόσβαση· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αναπτύξουν βέλτιστες πρακτικές ώστε να καταστεί δυνατή η ομοιόμορφη εφαρμογή και ερμηνεία των διατάξεων του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 και της σχετικής νομολογίας του ΔΕΕ· καλεί επίσης τους οργανισμούς της ΕΕ να εφαρμόζουν τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 στις πολιτικές τους σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα(30)·
4. υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, οι περιορισμοί στην πρόσβαση στα έγγραφα, ιδίως στα νομοθετικά έγγραφα, θα πρέπει να είναι έκτακτοι και να περιορίζονται στους απολύτως αναγκαίους· υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι κάθε απόφαση απόρριψης της πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα πρέπει να στηρίζεται σε σαφώς και αυστηρώς καθορισμένες από τον νόμο εξαιρέσεις και να συνοδεύεται από εύλογη και συγκεκριμένη αιτιολόγηση, ώστε να μπορούν οι πολίτες να κατανοούν την άρνηση της πρόσβασης και να αξιοποιούν αποτελεσματικά τα διαθέσιμα ένδικα μέσα· θεωρεί ότι μια πιο προορατική προσέγγιση θα συμβάλει στη διασφάλιση ουσιαστικής διαφάνειας και στην πρόληψη δαπανηρών και επαχθών νομικών διαφορών μεταξύ πολιτών και θεσμικών οργάνων·
5. εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η πρόσβαση στις συμβουλές που παρέχουν οι νομικές υπηρεσίες των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ είναι υπερβολικά περιορισμένη· τονίζει ότι η προστασία του συμφέροντος των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών να ζητούν νομικές συμβουλές και να λαμβάνουν ειλικρινείς, αντικειμενικές και ολοκληρωμένες συμβουλές μέσω του περιορισμού της πρόσβασης του κοινού μπορεί να επιτευχθεί μόνον εάν ο κίνδυνος υπονόμευσης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων είναι ευλόγως προβλέψιμος και όχι αμιγώς υποθετικός και εάν οι νομικές συμβουλές καλύπτουν ιδιαίτερα ευαίσθητα ζητήματα· λαμβάνει υπό σημείωση την απόφαση του ΔΕΕ(31), σύμφωνα με την οποία ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 επιβάλλει, κατ’ αρχήν, την υποχρέωση να δημοσιοποιούνται οι γνωμοδοτήσεις της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου που αφορούν οποιαδήποτε νομοθετική διαδικασία· σημειώνει ότι, σύμφωνα με το ΔΕΕ, πιθανοί λόγοι άρνησης λόγω προστασίας των νομικών συμβουλών που παρέχονται στο πλαίσιο των νομοθετικών διαδικασιών υφίστανται μόνον εάν ο χαρακτήρας του περιεχομένου της γνωμοδότησης είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος ή αν το πεδίο εφαρμογής είναι ιδιαίτερα ευρύ και υπερβαίνει το πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας· επαναλαμβάνει την άποψη του ΔΕΕ ότι, σε τέτοιες περιπτώσεις, το οικείο θεσμικό όργανο υποχρεούται να αιτιολογήσει λεπτομερώς την άρνηση αυτή·
6. σημειώνει με μεγάλη ανησυχία ότι, το 2021, μετά από αίτημα για πρόσβαση του κοινού σε γραπτά μηνύματα που αντάλλαξε η Πρόεδρος της Επιτροπής με τον διευθύνοντα σύμβουλο φαρμακευτικής εταιρείας και αφορούσαν την αγορά από την Επιτροπή εμβολίων κατά της νόσου COVID‑19, η Επιτροπή αρνήθηκε να αναγνωρίσει ότι τέτοια γραπτά μηνύματα εμπίπτουν στον ορισμό του «εγγράφου» βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001· σημειώνει ότι, παρόλο που η Επιτροπή θα έπρεπε να καταχωρίσει και να αναζητήσει τέτοιου είδους γραπτά μηνύματα, θα μπορούσε ακόμη να αποφασίσει να μην χορηγήσει πλήρη πρόσβαση του κοινού σε αυτά, εάν ίσχυαν οι εξαιρέσεις που απαριθμούνται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, όπως τα εμπορικά συμφέροντα· υπενθυμίζει ότι η καταχώριση ενός εγγράφου είναι συνέπεια της ύπαρξης ενός εγγράφου και όχι προϋπόθεση για την ύπαρξή του· λαμβάνει υπό σημείωση το πόρισμα της Διαμεσολαβήτριας για κακοδιοίκηση από την Επιτροπή στην υπόθεση αυτή(32)· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έδωσε συνέχεια στη σύσταση που της έκανε η Διαμεσολαβήτρια, μετά από έρευνά της, να προβεί σε εκ νέου αναζήτηση των σχετικών γραπτών μηνυμάτων· καλεί την Επιτροπή να προβεί αμελλητί σε πλήρη αναζήτηση· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την αυξανόμενη απόσταση μεταξύ των πολιτών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ που έχει προκληθεί από την κατάσταση αυτή·
7. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η εσωτερική πολιτική της Επιτροπής είναι, στην πραγματικότητα, να μην καταχωρίζει τα γραπτά μηνύματα, με το επιχείρημα ότι είναι «βραχύβια έγγραφα» από τη φύση τους και «δεν προορίζονται να περιέχουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις πολιτικές, τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις της Επιτροπής»· επισημαίνει, ωστόσο, ότι στην πράξη χρησιμοποιούνται γραπτά μηνύματα για τον σκοπό αυτό· παροτρύνει την Επιτροπή να ευθυγραμμίσει τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές της σχετικά με την καταχώριση εγγράφων με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 και να καταχωρίζει γραπτά μηνύματα σχετικά με τις πολιτικές, τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις της· σημειώνει με ενδιαφέρον το γεγονός ότι, σε αρκετά κράτη μέλη, έχει γίνει κοινή πρακτική για τους δημόσιους φορείς να αρχειοθετούν γραπτά μηνύματα που σχετίζονται με τις πολιτικές, τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις τους, με την επιφύλαξη των νόμων για την πρόσβαση στα έγγραφα·
8. σημειώνει ότι η Επιτροπή διαγράφει έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων πρακτικών από συνεδριάσεις που έχουν περατωθεί, εκθέσεων και εσωτερικών εγγράφων· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η πρακτική αυτή έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση σημαντικής αλληλογραφίας που σχετίζεται με αποφάσεις πολιτικής· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει εξ ορισμού τη συστηματική καταχώριση και αρχειοθέτηση της μη ιδιωτικής αλληλογραφίας που αφορά καίριες πολιτικές αποφάσεις·
9. εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το Κοινοβούλιο όταν επιδιώκει να αποκτήσει πρόσβαση σε πλήρεις και λεπτομερείς πληροφορίες από την Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή και την επιβολή του δικαίου της ΕΕ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν υπάρχουν προορατικά δημοσιευμένες επισκοπήσεις με επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τις τελευταίες διαδικασίες σε όλες τις συγκεκριμένες υποθέσεις επί παραβάσει, ιδίως σε εκείνες στις οποίες εκκρεμούν παραβάσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς και για την έλλειψη πληροφοριών σχετικά με το EU Pilot, τον άτυπο διάλογο μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών σχετικά με την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ πριν από πιθανή παράβαση· φρονεί ότι τούτο παρεμποδίζει τον κοινοβουλευτικό και δημόσιο έλεγχο· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να τηρούν την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας και να δημοσιεύουν προορατικά τις πληροφορίες αυτές·
10. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν δημοσιεύει προορατικά στατιστικά στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα των πολιτικών της ΕΕ, ιδίως εκείνων που σχετίζονται με τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, γεγονός που, σε μεγάλο βαθμό, εμποδίζει τον δημόσιο έλεγχο των πολιτικών που επηρεάζουν σημαντικά τα θεμελιώδη δικαιώματα· καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύει προορατικά τα εν λόγω στατιστικά στοιχεία προκειμένου να αποδείξει ότι οι πολιτικές είναι αναγκαίες και αναλογικές για την επίτευξη των στόχων τους·
11. εκφράζει τη δυσαρέκειά του για το γεγονός ότι η διαβάθμιση επίσημων εγγράφων από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ είναι υπερβολική· επαναλαμβάνει τη θέση του από προηγούμενες εκθέσεις σχετικά με την πρόσβαση σε έγγραφα όσον αφορά την ανάγκη να θεσπιστούν σαφείς και ενιαίοι κανόνες για τη διαβάθμιση και τον αποχαρακτηρισμό εγγράφων και να συσταθεί ανεξάρτητη αρχή της ΕΕ για την εποπτεία της επιβολής των κανόνων αυτών· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την έλλειψη σοβαρής παρακολούθησης από την Επιτροπή και το Συμβούλιο·
12. τονίζει ότι οι διεθνείς συμφωνίες έχουν δεσμευτική ισχύ και αντίκτυπο στη νομοθεσία της ΕΕ, και υπογραμμίζει την ανάγκη οι διαπραγματεύσεις να είναι διαφανείς έναντι του Κοινοβουλίου καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, μεταξύ άλλων διασφαλίζοντας την πρόσβαση των βουλευτών του ΕΚ στα σχετικά έγγραφα· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ, το Κοινοβούλιο «ενημερώνεται αμέσως και πλήρως σε όλα τα στάδια της διαδικασίας».
13. λαμβάνει υπό σημείωση το γεγονός ότι το 2021 το Συμβούλιο, επί συνόλου 3586 εγγράφων που προστέθηκαν στο μητρώο, χαρακτήρισε 1327 νομοθετικά έγγραφα ως «LIMITE», και ότι 839 από αυτά δημοσιοποιήθηκαν στη συνέχεια κατόπιν αιτήματος(33)· τονίζει ότι η υπερβολική χρήση του χαρακτηρισμού «LIMITE» παρεμποδίζει και καθυστερεί σοβαρά την πρόσβαση των πολιτών στα έγγραφα· καλεί το Συμβούλιο να αναθεωρήσει τις κατευθυντήριες γραμμές του για την ταξινόμηση των εγγράφων ως «LIMITE» με σκοπό την εξ ορισμού διασφάλιση της προορατικής δημοσίευσης και τη χρήση του «LIMITE» μόνο για δεόντως αιτιολογημένες εξαιρετικές περιπτώσεις, καθώς και να επανεξετάζει τακτικά αυτόν τον περιορισμό· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι το Συμβούλιο καθιστά διαθέσιμες πληροφορίες για τα νομοθετικά έγγραφα σε ένα μητρώο το οποίο είναι ελλιπές και δεν είναι εύχρηστο·
14. εκφράζει την ανησυχία του για τις δυσκολίες πρόσβασης σε έγγραφα ορισμένων οργανισμών της ΕΕ, οι οποίες εμποδίζουν τους πολίτες και τους βουλευτές του ΕΚ να ελέγχουν αποτελεσματικά τους εν λόγω οργανισμούς· θεωρεί ότι η δημοσιοποίηση των συνεδριάσεων και των συζητήσεων μεταξύ των οργάνων της ΕΕ και τρίτων μερών είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση ενισχυμένης διαφάνειας·
15. σημειώνει τη δημιουργία μητρώου εγγράφων από τον Frontex σε ειδικό ιστότοπο, καθώς και το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους από την έναρξη της λειτουργίας του τον Μάρτιο του 2022, ο Frontex τηλεφόρτωσε σχεδόν 2 000 έγγραφα στο μητρώο· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του, ωστόσο, για το γεγονός ότι το μητρώο περιέχει λίγα έγγραφα σχετικά με την υλοποίηση κοινών επιχειρήσεων, η οποία αποτελεί την κύρια δραστηριότητα του οργανισμού· τονίζει ότι η πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Frontex είναι απαραίτητη για την κατανόηση του έργου του οργανισμού και εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι, το 2020, ποσοστό χαμηλότερο του 5 % των αιτήσεων πρόσβασης του κοινού για έγγραφα έλαβε πλήρη πρόσβαση, εμποδίζοντας έτσι τον αποτελεσματικό δημόσιο έλεγχο· συμφωνεί με τη σύσταση της Διαμεσολαβήτριας, σε συνέχεια της αυτεπάγγελτης έρευνάς της 4/2021/MHZ, σύμφωνα με την οποία ο οργανισμός θα πρέπει να υιοθετήσει μια πιο προορατική προσέγγιση όσον αφορά τη διαφάνεια, προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη λογοδοσία για τις δραστηριότητές του·
16. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη μεγάλη καθυστέρηση στην πρόσβαση των βουλευτών του ΕΚ στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) σχετικά με την ανάρμοστη συμπεριφορά πολλών υπαλλήλων του Frontex, συμπεριλαμβανομένων ανώτατων διοικητικών στελεχών, σε σχέση με τις επιχειρησιακές του δραστηριότητες· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι τόσο το διοικητικό συμβούλιο του Frontex όσο και η OLAF δεν προσδιόρισαν τους συγγραφείς της έκθεσης και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τη δημοσίευσή της κατόπιν των αιτημάτων βουλευτών του ΕΚ και της Διαμεσολαβήτριας· τονίζει ότι η απόφαση να μην καταστεί η έκθεση της OLAF άμεσα διαθέσιμη σε όλους τους βουλευτές του ΕΚ ενδέχεται να έρχεται σε αντίθεση με την ανάγκη δημοκρατικού ελέγχου του οργανισμού· ζητεί να δημοσιοποιηθούν τα πορίσματα των επικείμενων εκθέσεων της OLAF σχετικά με τον Frontex και ζητεί την άμεση πρόσβαση των βουλευτών του ΕΚ σε αυτές τις πρόσθετες εκθέσεις, όταν αυτές οριστικοποιηθούν, ώστε να διασφαλιστεί ο έλεγχος του Οργανισμού από τους βουλευτές·
17. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι βουλευτές του ΕΚ, πρώην βουλευτές του ΕΚ και προσωπικό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εικάζεται ότι έχουν εμπλακεί σε διαφθορά, έχουν νομιμοποιήσει χρήματα προερχόμενα από παράνομες δραστηριότητες και έχουν συμμετάσχει σε εγκληματική οργάνωση με αντάλλαγμα την επιρροή στις αποφάσεις του Κοινοβουλίου· υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι η διαφάνεια και η πρόσβαση στα έγγραφα για την πρόληψη και καταπολέμηση της διαφθοράς και τη διασφάλιση ότι τα πρόσωπα που ασκούν δημόσια καθήκοντα θα λογοδοτούν· σημειώνει ότι το υψηλό επίπεδο διαφάνειας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στα έγγραφα, διευκολύνει την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και μπορεί να συμβάλει στην αποκάλυψη εγκληματικών δραστηριοτήτων· υπενθυμίζει τις συστάσεις που διατυπώνονται στα ψηφίσματά του της 15ης Δεκεμβρίου 2022 και της 16ης Φεβρουαρίου 2023 και ζητεί την ταχεία και πλήρη εφαρμογή τους·
18. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Ειδική Επιτροπή για τις εξωτερικές παρεμβάσεις σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, και για την ενίσχυση της ακεραιότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (INGE 2) έχει επιφορτιστεί με τον εντοπισμό πιθανών ελλείψεων στους κανόνες του Κοινοβουλίου και με τη διατύπωση προτάσεων για μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης του κοινού στο Κοινοβούλιο, προστατεύοντας παράλληλα το δικαίωμα των βουλευτών του ΕΚ να εκτελούν ελεύθερα την εντολή τους· ζητεί την ταχεία εφαρμογή των τελικών συστάσεων της INGE 2· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για θέσπιση υποχρεωτικής απαίτησης για όλους τους βουλευτές του ΕΚ, τους διαπιστευμένους κοινοβουλευτικούς βοηθούς και το προσωπικό να δημοσιοποιούν όλες τις προγραμματισμένες συναντήσεις με άτομα εκτός Κοινοβουλίου, όταν οι συναντήσεις αυτές αφορούν έκθεση, έκθεση πρωτοβουλίας ή ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·
19. ζητεί μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις εθνικές αιτήσεις χρηματοδότησης από την ΕΕ, την επικοινωνία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών και την υλοποίηση της χρηματοδότησης από την ΕΕ·
20. σημειώνει ότι εξακολουθεί να μην είναι διαθέσιμη μια πλήρης και δημόσια επισκόπηση της χρηματοδότησης της ΕΕ προς τρίτες χώρες για τη διευκόλυνση της συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει διαφάνεια, μεταξύ άλλων με την καθιέρωση σαφούς επισκόπησης όλων των μέσων στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση της συνεργασίας με τρίτες χώρες στον τομέα της διαχείρισης της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για το ποσό, τον σκοπό και την πηγή χρηματοδότησης, καθώς και λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με οποιαδήποτε άλλα πιθανά μέτρα στήριξης που παρέχονται από οργανισμούς της ΕΕ, όπως ο Frontex, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το Κοινοβούλιο και το κοινό μπορούν να ασκούν έλεγχο όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει και να εφαρμόσει μια ακριβή μεθοδολογία για τον εντοπισμό του 10 % των δαπανών που προορίζονται για τη μετανάστευση και τον αναγκαστικό εκτοπισμό, ώστε να διασφαλιστεί αποτελεσματικά η δέουσα διαφάνεια και λογοδοσία σε σχέση με τις εν λόγω δαπάνες, όπως απαιτεί ο κανονισμός (ΕΕ) 2021/947(34)·
21. συγχαίρει το ΔΕΕ για την απευθείας μετάδοση της έκδοσης των αποφάσεών του και τη ζωντανή ανάγνωση των γνωμοδοτήσεων του γενικού εισαγγελέα στον ιστότοπό του, προκειμένου να δίνεται στους πολίτες η δυνατότητα να παρακολουθούν τις ακροάσεις υπό τους ίδιους όρους όπως εάν ήταν αυτοπροσώπως παρόντες· καλεί το ΔΕΕ να μεταδίδει επίσης απευθείας όλες τις ακροάσεις·
22. τονίζει ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η διαφάνεια των αποφάσεων που λαμβάνονται στο πλαίσιο των διαδικασιών επί παραβάσει· θεωρεί λυπηρή την έλλειψη διαφάνειας που υπάρχει σε σχέση με τις διαδικασίες κλήσης προς συμμόρφωση και επί παραβάσει κατά των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ και να δημοσιοποιήσει τα σχετικά έγγραφα, όπως τα έγγραφα που αποστέλλονται στα κράτη μέλη, σε σχέση με τις διαδικασίες επί παραβάσει·
Πρόοδος των νομοθετικών εργασιών
23. επισημαίνει ότι, μετά την έναρξη ισχύος της ΣΕΕ και της ΣΛΕΕ, το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα αφορά όλα τα θεσμικά και άλλα όργανα και υπηρεσίες της ΕΕ(35)· σημειώνει ότι, δεδομένων των ενισχυμένων υποχρεώσεων διαφάνειας που ορίζονται στις Συνθήκες, τυχόν αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 δεν θα πρέπει να μειώσει το σημερινό επίπεδο διαφάνειας· υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο της σχετικής νομολογίας στην επικαιροποίηση του κανονισμού, ώστε να συμβαδίζει με τις τρέχουσες εξελίξεις·(36) τονίζει την ανάγκη κωδικοποίησης της σχετικής νομολογίας, περαιτέρω ενίσχυσης της διαφάνειας και διασφάλισης της λογοδοσίας εντός της ΕΕ·
24. υπενθυμίζει ότι, το κατά πόσο ένα έγγραφο θεωρείται έγγραφο συγκεκριμένου θεσμικού οργάνου δεν εξαρτάται από τον τύπο του ή από το γεγονός ότι έχει καταχωριστεί, αλλά μάλλον από το κατά πόσον το περιεχόμενό του αφορά ζήτημα σχετικό με τις πολιτικές, τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων του εν λόγω θεσμικού οργάνου·
Συστάσεις
25. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να αυξήσει τη διαφάνεια εντός της ΕΕ με βάση την «εξ ορισμού διαφάνεια»· καλεί την Επιτροπή να μην εξετάσει καμία πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 που θα μπορούσε να μειώσει τα πρότυπα διαφάνειας και την πρόσβαση στα έγγραφα· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται εδώ και καιρό σε αδιέξοδο και καλεί μετ’ επιτάσεως το Συμβούλιο και την Επιτροπή να προβούν σε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με τα άλλα θεσμικά όργανα με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής του 2008 και του 2011· σημειώνει ότι οποιαδήποτε μεταρρύθμιση θα πρέπει να αντιμετωπίσει βασικά ζητήματα, όπως την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 σε όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ, το πεδίο εφαρμογής των λόγων άρνησης της πρόσβασης στα έγγραφα, τον ορισμό του «εγγράφου», την εξέταση του δημόσιου συμφέροντος, τη διαφάνεια στη νομοθετική διαδικασία, την αντίθεση στις εξαιρέσεις κατά κατηγορία, καθώς και να ενσωματώσει τη νομολογία του ΔΕΕ και του ΕΔΑΔ και να λάβει υπόψη τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εργαστούν εποικοδομητικά με απώτερο στόχο να διασφαλιστεί ότι οι πολίτες της ΕΕ μπορούν να ασκούν πλήρως το δικαίωμά τους να έχουν πρόσβαση σε έγγραφα, προκειμένου να ασκούν τον ελεγκτικό τους ρόλο στα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ·
26. εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα αρνηθεί να χορηγήσει στο κοινό πρόσβαση σε έγγραφα, ακόμη και μετά τον χαρακτηρισμό της πρακτικής αυτής ως κακοδιοίκησης από τον Διαμεσολαβητή, και ζητεί από το Κοινοβούλιο να δώσει το καλό παράδειγμα· ζητεί περισσότερη διαφάνεια, μεταξύ άλλων μέσω καλύτερης πρόσβασης στα έγγραφα, προκειμένου να καταστεί δυνατός ο δημόσιος έλεγχος·
27. επισημαίνει, υπό το πρίσμα των πρόσφατων σκανδάλων, τους κινδύνους που ενέχουν οι συνεδριάσεις κεκλεισμένων των θυρών· εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα όργανα και οι οργανισμοί της ΕΕ επιμένουν σε συνεδριάσεις κεκλεισμένων των θυρών χωρίς τη δέουσα αιτιολόγηση· θεωρεί ότι τα αιτήματα για συνεδριάσεις κεκλεισμένων των θυρών θα πρέπει να αξιολογούνται δεόντως· ζητεί να αναπτυχθούν σαφή κριτήρια και κανόνες που θα διέπουν τις αιτήσεις για συνεδριάσεις κεκλεισμένων των θυρών στα θεσμικά όργανα της ΕΕ·
28. καλεί την Επιτροπή να επιδείξει μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις συμβάσεις με τρίτους· καλεί την Επιτροπή να είναι πιο προορατική στη δημοσίευση όσο το δυνατόν περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τις διαδικασίες υποβολής προσφορών σε σύγκριση με τις τρέχουσες πρακτικές της·
29. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρακτικές συστάσεις της Διαμεσολαβήτριας σχετικά με τον τρόπο καταγραφής γραπτών και στιγμιαίων μηνυμάτων που αποστέλλονται ή λαμβάνονται από μέλη του προσωπικού υπό την επαγγελματική τους ιδιότητα(37)· αναγνωρίζει ότι τα γραπτά και τα στιγμιαία μηνύματα που σχετίζονται με την εργασία αποτελούν «έγγραφα» κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα και καλεί τα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να το αναγνωρίσουν, να δώσουν συνέχεια στις σχετικές συστάσεις της Διαμεσολαβήτριας και να δημοσιοποιήσουν την εν λόγω συνέχεια· καλεί τα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ να ερμηνεύσουν ευρέως την έννοια του «εγγράφου», η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική σε μια κοινωνία της πληροφορίας και στο πλαίσιο νέων μορφών επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται για να συζητηθούν ζητήματα σχετικά με πολιτικές, δραστηριότητες και αποφάσεις·
30. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις κατευθυντήριες γραμμές της Διαμεσολαβήτριας του 2021 για τη διοίκηση της ΕΕ σχετικά με τις πολιτικές και τις πρακτικές για την εφαρμογή του δικαιώματος πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα, προκειμένου να βελτιωθούν οι εσωτερικές διαδικασίες και να καταστεί η διαδικασία εύκολη και ανοικτή στους πολίτες, μεταξύ άλλων παρέχοντας στο κοινό πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο υποβολής αίτησης για την πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα, καθώς και σχετικά με τη διαδικασία που ακολουθούν τα θεσμικά όργανα κατά την εξέταση αιτημάτων και πληροφορίες σχετικά με τα μέσα έννομης προστασίας(38)· καλεί τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να χρησιμοποιούν τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές ως βάση για τις διαδικασίες που διαθέτουν για την πρόσβαση στα έγγραφα·
31. ενθαρρύνει τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να τοποθετήσουν στους αντίστοιχους ιστοτόπους τους συμβουλές σχετικά με τις πληροφορίες που θα πρέπει να περιέχει μια αίτηση για έγγραφα δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, προκειμένου να εξορθολογιστεί η επεξεργασία των αιτήσεων·
32. τονίζει ότι η διαφάνεια και η πλήρης πρόσβαση στα έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή των θεσμικών οργάνων πρέπει να αποτελούν τον κανόνα και ότι οι εξαιρέσεις από τον εν λόγω κανόνα πρέπει να ερμηνεύονται στενά, λαμβάνοντας υπόψη το υπέρτερο δημόσιο συμφέρον για τη δημοσιοποίηση· καλεί όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να δημοσιεύουν προορατικά έγγραφα στους ιστοτόπους τους και να διευκολύνουν την αναζήτηση των εν λόγω εγγράφων για τους πολίτες, προκειμένου να καθίσταται δυνατός ο δημόσιος έλεγχος· υπογραμμίζει ότι η έλλειψη γνώσεων σχετικά με το κατά πόσον υπάρχουν πράγματι έγγραφα μπορεί να παρεμποδίσει τους πολίτες να ασκήσουν το δικαίωμά τους να ζητήσουν πρόσβαση· τονίζει ότι η διασφάλιση οι πολίτες να είναι σε θέση να κατανοούν, να παρακολουθούν λεπτομερώς τη νομοθετική διαδικασία και να συμμετέχουν σε αυτή αποτελεί νομική επιταγή δυνάμει των Συνθηκών και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και βασική απαίτηση για την άσκηση δημοκρατικού ελέγχου και για τη δημοκρατία εν γένει· υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με το ΔΕΕ(39), οι πολίτες πρέπει επίσης να είναι σε θέση να παρακολουθούν λεπτομερώς τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων στα προπαρασκευαστικά όργανα που συμμετέχουν στις νομοθετικές διαδικασίες και πρέπει να έχουν πρόσβαση σε όλες τις σχετικές πληροφορίες· καλεί τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να διαθέτουν πολιτική «διαφάνειας εκ σχεδιασμού» και να δημοσιεύουν προορατικά έγγραφα που συνδέονται με νομοθετικούς φακέλους, συμπεριλαμβανομένων των εγγράφων που αποτελούν μέρος ή σχετίζονται με νομοθετικές διαδικασίες, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος και με φιλικό προς τον χρήστη και προσβάσιμο τρόπο, καθώς και να δημοσιεύουν καταγγελίες που αφορούν άρνηση χορήγησης πρόσβασης· πιστεύει ότι έγγραφα τριμερών διαλόγων, όπως ημερήσιες διατάξεις, περιλήψεις αποτελεσμάτων, πρακτικά και γενικές προσεγγίσεις του Συμβουλίου άπτονται της νομοθετικής διαδικασίας και θα πρέπει να τυγχάνουν ανάλογης μεταχείρισης ως νομοθετικά έγγραφα· καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συμμορφωθούν πλήρως με την απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση T‑540/15(40) σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα τριμερών διαλόγων· παροτρύνει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, και ιδίως το Συμβούλιο, να βελτιώσουν τους κανόνες και τις διαδικασίες τους σχετικά με τη νομοθετική διαφάνεια, συμπεριλαμβανομένης της προσβασιμότητας και της διαβάθμισης των νομοθετικών εγγράφων· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τον Frontex να τερματίσει αμέσως την πρακτική του να απαιτεί από τους αιτούντες να καλύπτουν τα έξοδα εξωτερικών δικηγόρων σε δικαστικές υποθέσεις που σχετίζονται με αιτήματα πρόσβασης σε πληροφορίες(41)·
33. εκφράζει την ικανοποίησή του για τα νέα μέτρα διαφάνειας που έλαβε το Συμβούλιο το 2020, σύμφωνα με τις προτάσεις που διατύπωσε η Διαμεσολαβήτρια στις έρευνές της σχετικά με τη νομοθετική διαφάνεια στο Συμβούλιο και τη διαφάνεια των τριμερών διαλόγων(42), για την επέκταση της προορατικής δημοσιοποίησης των νομοθετικών εγγράφων, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων προόδου σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για σχέδια νόμων και τις εντολές του Συμβουλίου για διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και για τη διασφάλιση της περιορισμένης εφαρμογής του χαρακτηρισμού «LIMITE» στα εν λόγω έγγραφα, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού τόσο του αριθμού των εγγράφων που φέρουν τον εν λόγω χαρακτηρισμό όσο και της διάρκειας ισχύος του· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές μεταξύ Προεδριών όσον αφορά τις πρακτικές τους περί προορατικής δημοσίευσης εγγράφων· επιμένει ότι η συστηματική δημοσίευση της εντολής για την έναρξη τριμερών διαπραγματεύσεων και της τελικής θέσης του Συμβουλίου που υποστηρίζει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων είναι η ελάχιστη δυνατή ενέργεια, και ότι, προκειμένου να αντικατοπτρίζεται η διαφάνεια του Κοινοβουλίου στις νομοθετικές διαπραγματεύσεις, το Συμβούλιο θα πρέπει επίσης να καταγράφει συστηματικά τα ονόματα των κρατών μελών όταν εκφράζουν τις θέσεις τους στο Συμβούλιο· ζητεί τη θέσπιση μόνιμων δεσμευτικών κατευθυντήριων γραμμών για όλες τις Προεδρίες, με βάση την πρωτοβουλία της φινλανδικής Προεδρίας·
34. καλεί το Συμβούλιο να δημοσιεύει προορατικά τις επαφές του με εκπροσώπους ομάδων συμφερόντων· καλεί το Συμβούλιο να ανοίξει εκ νέου τον διάλογο μεταξύ των κρατών μελών και της Γενικής Γραμματείας σχετικά με μέτρα για τη βελτίωση της συνοχής, της τυποποίησης και της σαφήνειας της διαχείρισης των εγγράφων σε ολόκληρο το Συμβούλιο· τονίζει ότι το Συμβούλιο πρέπει να δημοσιεύει εγκαίρως τα έγγραφα·
35. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να καταρτίσει νέες εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη διαφάνεια και την πρόσβαση στα έγγραφα και καλεί τα άλλα θεσμικά όργανα να ακολουθήσουν την πρωτοβουλία αυτή· ενθαρρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν μια πολιτική «διαφάνειας εκ σχεδιασμού» και αποτυπώνουν τη σχετική νομολογία και τις συστάσεις της Διαμεσολαβήτριας των τελευταίων ετών(43)·
36. καλεί την Επιτροπή και τα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ να επιδεικνύουν μεγαλύτερη προορατικότητα όσον αφορά τη δημοσίευση εγγράφων και στατιστικών στοιχείων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται τις αιτήσεις πρόσβασης σε έγγραφα, καθώς οι πληροφορίες αυτές θα μπορούσαν να βοηθήσουν να αξιολογηθεί η προορατική προσέγγιση των θεσμικών οργάνων όσον αφορά την πρόσβαση σε έγγραφα·
37. επαναλαμβάνει την επείγουσα έκκλησή του προς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να επιταχύνουν τις εργασίες τους για τη δημιουργία μιας ειδικής και φιλικής προς τον χρήστη κοινής βάσης δεδομένων σχετικά με την κατάσταση των νομοθετικών φακέλων (κοινή νομοθετική βάση δεδομένων), όπως συμφωνήθηκε στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου(44), ώστε να διασφαλιστεί μεγαλύτερη διαφάνεια· τονίζει ότι τα έγγραφα που δημοσιοποιούνται θα πρέπει να δημοσιεύονται σε μορφότυπο που να επιτρέπει την αναζήτηση και τη μηχαναγνώσιμη χρήση τους·
38. καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι όλα τα επίσημα έγγραφα παρέχονται συστηματικά σε ανοικτό, φιλικό προς το χρήστη και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα αριθμητικά και οικονομικά δεδομένα, και να διασφαλίσουν τον ίδιο μορφότυπο για τα έγγραφα που δημοσιεύθηκαν στο παρελθόν· ζητεί την τροποποίηση του άρθρου 122 παράγραφος 3 του Κανονισμού προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα δεδομένα θα παρέχονται σε ανοικτό και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο· καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εξετάσουν το ενδεχόμενο αύξησης του αριθμού και διεύρυνσης των κατηγοριών εγγράφων που καθιστούν άμεσα διαθέσιμα στα δημόσια μητρώα τους και να βελτιώσουν τη δυνατότητα εντοπισμού και την προσβασιμότητα των εγγράφων στις ιστοσελίδες τους· είναι της άποψης ότι οι κατηγορίες εγγράφων που πρέπει να καθίστανται άμεσα προσβάσιμα μέσω του δημόσιου μητρώου του Κοινοβουλίου περιλαμβάνουν τα προπαρασκευαστικά νομοθετικά έγγραφα, ανεξάρτητα από το αν συντάχθηκαν μόνο από το Κοινοβούλιο ή από κοινού με τα άλλα θεσμικά όργανα, όπως πολιτικά και τεχνικά έγγραφα τριμερούς διαλόγου, συμπεριλαμβανομένων όλων των εκδόσεων του κοινού πολύστηλου εγγράφου που αναφέρεται στον κώδικα δεοντολογίας για τις διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 και της νομολογίας του Γενικού Δικαστηρίου και του Δικαστηρίου·
39. θεωρεί ότι ο υφιστάμενος τρόπος για να αναζητηθεί το ιστορικό ψηφοφορίας των βουλευτών του ΕΚ, μέσω αρχείων pdf που καλύπτουν εκατοντάδες ψηφοφορίες στον ιστότοπο του Κοινοβουλίου, δεν είναι φιλικός προς τον χρήστη και δεν συμβάλλει στη διαφάνεια της ΕΕ· καλεί το Προεδρείο του Κοινοβουλίου να αναπτύξει ένα φιλικό προς τον χρήστη σύστημα, στο πλαίσιο του οποίου είναι ορατά, για κάθε ψηφοφορία με ονομαστική κλήση, το κείμενο που ψηφίστηκε και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας ανά ομάδα και ανά βουλευτή του ΕΚ· ζητεί τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας με ονομαστική κλήση, τα δεδομένα παρουσίας των βουλευτών του ΕΚ και τα κείμενα που τίθενται σε ψηφοφορία να διατίθενται σε μηχαναγνώσιμους μορφότυπους·
40. υπενθυμίζει ότι η αίτηση πρόσβασης σε ένα έγγραφο πρέπει να διεκπεραιώνεται άμεσα(45)· σημειώνει με ανησυχία ότι το γραφείο της Διαμεσολαβήτριας λαμβάνει πολλές καταγγελίες πολιτών σχετικά με ακραίες καθυστερήσεις στην παραχώρηση πρόσβασης σε ζητούμενα έγγραφα· υποστηρίζει τις απόψεις της Διαμεσολαβήτριας ότι η καθυστερημένη πρόσβαση συνιστά επί της ουσίας άρνηση πρόσβασης και ότι οι διοικητικές διαδικασίες θα πρέπει να εξορθολογιστούν, ώστε να διασφαλίζεται η έγκαιρη πρόσβαση των πολιτών στα έγγραφα· καλεί τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τις προθεσμίες και να παρέχουν περισσότερα δεδομένα σχετικά με τη συμμόρφωσή τους με τις προθεσμίες, καθώς και εξηγήσεις στους αιτούντες σχετικά με τους λόγους μη συμμόρφωσης με τις προθεσμίες· καλεί επίσης την Επιτροπή να λάβει μέτρα για την επιβολή της συμμόρφωσης των άλλων θεσμικών οργάνων της ΕΕ με τις προθεσμίες· τονίζει ότι η προορατική δημοσίευση εγγράφων στο μητρώο είναι η καλύτερη λύση για τη μείωση του αριθμού των αιτήσεων πρόσβασης σε έγγραφα και για την αποφυγή καθυστερήσεων·
41. τονίζει ότι η πανδημία και η προσαρμογή των μεθόδων εργασίας των θεσμικών οργάνων επιβράδυναν την επεξεργασία των αιτήσεων πρόσβασης σε έγγραφα· τονίζει την ανάγκη να θεσπίσουν τα θεσμικά όργανα μηχανισμούς που θα διασφαλίζουν τη διατήρηση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου διαφάνειας και πρόσβασης στα έγγραφα, ακόμη και σε περίπτωση κρίσης·
42. σημειώνει με ανησυχία ότι, επί του παρόντος, οι πολίτες μπορούν μόνο να προσβάλουν την απόρριψη αίτησης για πρόσβαση σε έγγραφα ή την έλλειψη έγκαιρης απάντησης όταν δεν τηρούνται οι προθεσμίες με την υποβολή καταγγελίας στον Διαμεσολαβητή, οι συστάσεις του οποίου δυστυχώς δεν είναι νομικά δεσμευτικές, ή με την άσκηση δικαστικών διαδικασιών κατά του θεσμικού οργάνου στο ΔΕΕ, γεγονός που συνεπάγεται μια εξαιρετικά χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία με αβέβαια αποτελέσματα, δημιουργώντας έναν παράλογο φόρτο που λειτουργεί αποτρεπτικά για τους πολίτες που επιθυμούν να προσβάλουν απόφαση άρνησης (μερικής) πρόσβασης· υπογραμμίζει ότι αυτό, στην πράξη, σημαίνει ότι δεν υφίσταται αποτελεσματικό μέσο έννομης προστασίας κατά αρνητικής απόφασης σε αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να δίνουν ούτως ή άλλως πλήρη και ταχεία συνέχεια στις αποφάσεις και τις συστάσεις της Διαμεσολαβήτριας· καλεί τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ να υιοθετήσουν ταχύτερες, πιο προσβάσιμες και πιο απλουστευμένες διαδικασίες για τον χειρισμό καταγγελιών σχετικά με αρνήσεις παροχής πρόσβασης, καθώς και μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι οι πολίτες μπορούν να προσβάλλουν αποφάσεις όταν χρειάζεται· συνιστά, στο πλαίσιο αυτό, τον διορισμό ανώτερων υπαλλήλων ή ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που θα είναι σε θέση να εξετάζουν αμελλητί προσφυγές σχετικά με αιτήσεις πρόσβασης σε έγγραφα· υπογραμμίζει ότι η επιβολή πολύ υψηλών δικαστικών εξόδων στην κοινωνία των πολιτών λειτουργεί αποτρεπτικά όσον αφορά την πρόσβασή της στη δικαιοσύνη στον τομέα της πρόσβασης σε έγγραφα, η οποία αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα που κατοχυρώνεται στο άρθρο 42 του Χάρτη, και υπονομεύει το δικαίωμα της κοινωνίας των πολιτών για πραγματική προσφυγή δυνάμει του άρθρου 47 του Χάρτη·
o o o
43. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Απόφαση του ΔΕΕ της 27ης Νοεμβρίου 2019 στην υπόθεση T-31/18, Luisa Izuzquiza και Arne Semsrott κατά Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, ECLI:EU:T:2019:815.
Άρθρο 10 παράγραφος 3 ΣΕΕ, ερμηνευόμενο υπό το πρίσμα της δέκατης τρίτης αιτιολογικής σκέψης του προοιμίου, του άρθρου 1 παράγραφος 2 και του άρθρου 9.
Απόφαση του ΔΕΕ της 1ης Ιουλίου 2008, στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-39/05 P και C-52/05, Βασίλειο της Σουηδίας και Maurizio Turco κατά Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ECLI:EU:C:2008:374 και απόφαση του ΔΕΕ της 17ης Οκτωβρίου 2013, στην υπόθεση C-280/11P, Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά Access Info Europe, ECLI:EU:C:2013:671.
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «Απόφαση σχετικά με την άρνηση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παράσχει πλήρη πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα που αφορούν τις διαπραγματεύσεις σχετικά με το σχέδιο πράξης για τις ψηφιακές αγορές», 27 Ιουνίου 2022.
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «Απόφαση σχετικά με την άρνηση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παράσχει πλήρη πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα που αφορούν τις διαπραγματεύσεις για το σχέδιο της «πράξης για τις ψηφιακές αγορές»», 27 Ιουνίου 2022.
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «Απόφαση για ζητήματα που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) επικοινωνεί με τους πολίτες σχετικά με την πρόσβασή τους στην «πύλη πρόσβασης στα έγγραφα»», 15 Δεκεμβρίου 2022.
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Οκτωβρίου 2021 με τις παρατηρήσεις που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της απόφασης σχετικά με την απαλλαγή όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής για το οικονομικό έτος 2019 (EE L 47 της 25.2.2022, σ. 11).
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «Ombudsman asks Commission to deal urgently with systemic delays in processing public access to documents requests» (Η Διαμεσολαβήτρια ζητεί από την Επιτροπή να αντιμετωπίσει επειγόντως τις συστημικές καθυστερήσεις στην επεξεργασία αιτήσεων πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα), 28 Μαρτίου 2023.
Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Μαρτίου 2018 στην υπόθεση T-540/15, Emilio De Capitani κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ECLI:EU:T:2018:167· απόφαση του ΔΕΕ της 1ης Ιουλίου 2008, στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C‑39/05 P και C‑52/05, Βασίλειο της Σουηδίας και Maurizio Turco κατά Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ECLI:EU:C:2008:374
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «Απόφαση σχετικά με την άρνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χορηγήσει δημόσια πρόσβαση σε γραπτά μηνύματα που ανταλλάχθηκαν μεταξύ της Προέδρου της Επιτροπής και του διευθύνοντος συμβούλου φαρμακευτικής εταιρείας, τα οποία αφορούσαν την αγορά εμβολίου κατά της νόσου COVID-19» 16 Σεπτεμβρίου 2021.
Σχέδιο της 20ής ετήσιας έκθεσης του Συμβουλίου σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής.
Κανονισμός (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου (ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1).
Βλ., για παράδειγμα, την απόφαση του ΔΕΕ. της 18ης Ιουλίου 2017, στην υπόθεση T-213/15, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Patrick Breyer, ECLI:EU:C:2017:563· την απόφαση του ΔΕΕ της 1ης Σεπτεμβρίου 2021,στην υπόθεση T-517/19, Andrea Homoki κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ECLI:EU:T:2021:529· και την απόφαση του ΔΕΕ, της 21ης Απριλίου 2021, στην υπόθεση T-252/19, Laurent Pech κατά Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ECLI:EU:T:2021:203.
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «Closing note on the strategic initiative on how EU institutions, bodies, offices and agencies record text and instant messages sent/received by staff members in their professional capacity» (Καταληκτικό σημείωμα σχετικά με τη στρατηγική πρωτοβουλία για τον τρόπο με τον οποίο τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οι οργανισμοί της ΕΕ καταγράφουν τα γραπτά και στιγμιαία μηνύματα που αποστέλλονται/λαμβάνονται από μέλη του προσωπικού υπό την επαγγελματική τους ιδιότητα), 13 Ιουλίου 2022.
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «A short guide for the EU administration on policies and practices to give effect to the right of public access to documents» (Σύντομος οδηγός για τη διοίκηση της ΕΕ σχετικά με πολιτικές και πρακτικές για την εφαρμογή του δικαιώματος πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα), 27 Οκτωβρίου 2021.
Απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2021/1613 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 28ης Απριλίου 2021, σχετικά με την απαλλαγή όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής για το οικονομικό έτος 2019 (ΕΕ L 340 της 24.9.2021, σ. 324).
Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, «Ombudsman welcomes steps to make EU law making more accessible to the public» (Η Διαμεσολαβήτρια εκφράζει την ικανοποίησή της για τα μέτρα για να καταστεί η νομοθεσία της ΕΕ πιο προσιτή στο κοινό), 16 Ιουλίου 2020.
Βλ., για παράδειγμα, την απόφαση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας στην υπόθεση 2142/2018/EWM σχετικά με την άρνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτρέψει την πρόσβαση στις θέσεις των κρατών μελών σχετικά με έγγραφο καθοδήγησης που αφορούσε την αξιολόγηση του κινδύνου από τα φυτοφάρμακα στις μέλισσες· την απόφαση του ΔΕΕ, της 14ης Σεπτεμβρίου 2022, στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις T‑371/20 και T‑554/20, Pollinis France κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ECLI:EU:T:2022:556· και την απόφαση του ΔΕΕ, της 22ας Μαρτίου 2018, στην υπόθεση T-540/15, Emilio De Capitani κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ECLI:EU:T:2018:167.
Διοργανική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (ΕΕ L 123 της 12.5.2016, σ. 1).