Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-8 ta' Frar 2024 dwar aktar repressjoni fil-konfront tal-forzi demokratiċi fil-Venezwela: attakki fuq il-kandidata għall-presidenza María Corina Machado (2024/2549(RSP))
Il-Parlament Ewropew,
– wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar il-Venezwela,
– wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u t-trattati u l-istrumenti l-oħra tan-NU dwar id-drittijiet tal-bniedem,
– wara li kkunsidra l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi,
– wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-kelliem għar-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà tad-29 ta’ Jannar 2024,
– wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tas-Segretarjat Ġenerali tal-Organizzazzjoni tal-Istati Amerikani tat-28 ta’ Jannar 2024 dwar l-avvenimenti reċenti fil-Venezwela,
– wara li kkunsidra l-Ftehim Parzjali dwar il-Promozzjoni tad-Drittijiet Politiċi u l-Garanziji Elettorali għal Kulħadd, iffirmat mill-gvern ta’ Maduro u l-alleanza tal-oppożizzjoni Venezwelana, il-Pjattaforma Unitarja, f’Ottubru 2023 (il-Ftehim ta’ Barbados),
– wara li kkunsidra l-ewwel rapport tal-Missjoni Internazzjonali Indipendenti ta’ Tiftix tal-Fatti tan-NU dwar ir-Repubblika Bolivarjana tal-Venezwela, ippubblikat fis-16 ta’ Settembru 2020,
– wara li kkunsidra l-Kostituzzjoni Venezwelana,
– wara li kkunsidra r-rapport finali tal-Missjoni ta’ Osservazzjoni Elettorali (MOE) tal-UE fil-Venezwela tat-22 ta’ Frar 2022 bit-titolu “Elezzjonijiet reġjonali u muniċipali 21 ta’ Novembru 2021” u d-dikjarazzjoni tal-President tad-Delegazzjoni ta’ Osservazzjoni Elettorali tal-Parlament Ewropew, Jordi Cañas, tat-23 ta’ Novembru 2021 dwar l-elezzjonijiet reġjonali u lokali fil-Venezwela fl-2021,
– wara li kkunsidra l-Artikolu 132(2) u (4) tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,
A. billi l-elezzjonijiet tal-Venezwela tal-2024 jistgħu jirrappreżentaw punt ta’ bidla minn awtokrazija korrotta lejn ritorn għad-demokrazija, jekk jiġu rispettati l-punti kollha tal-Ftehim ta’ Barbados; billi d-drittijiet ċivili u politiċi għadhom qed jinkisru fil-Venezwela, u dan wassal għal snin ta’ instabbiltà u vjolenza; billi aktar minn madwar tmien miljun ruħ ġew imġiegħla jitilqu mill-pajjiż;
B. billi kien hemm restrizzjonijiet sistematiċi fuq l-informazzjoni pubblika, il-libertà tal-opinjoni u tal-espressjoni u fuq id-dritt għal għaqda paċifika, b’mod partikolari għad-dissidenti tar-reġim, għat-trejdunjonisti, għad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem u għall-aktar membri vulnerabbli tas-soċjetà;
C. billi fis-17 ta’ Ottubru 2023 fil-Venezwela, ir-reġim ta’ Maduro u l-alleanza tal-oppożizzjoni, il-Pjattaforma Unitarja, iffirmaw żewġ ftehimiet, magħrufa bħala l-Ftehimiet ta’ Barbados, li koprew kwistjonijiet li jinkludu l-promozzjoni tad-drittijiet politiċi u l-garanziji elettorali għal kulħadd, u l-ħelsien tal-priġunieri politiċi; billi dan il-Ftehim kopra suġġetti importanti bħall-fatt li osservaturi internazzjonali jitħallew jipparteċipaw fil-proċess elettorali; billi l-Ftehim ġie ffirmat biex iservi bħala l-ewwel pass biex jiġu żgurati elezzjonijiet ħielsa u ġusti fil-Venezwela;
D. billi fit-22 ta’ Ottubru 2023, María Corina Machado ntgħażlet bħala l-kandidata presidenzjali tal-oppożizzjoni demokratika għar-reġim, billi rebħet 92,35 % tal-voti fl-elezzjonijiet primarji;
E. billi għal diversi xhur, María Corina Machado, membri tat-tim tal-kampanja tagħha – inklużi Juan Freites, Luis Camacaro u Guillermo López, li ġew detenuti illegalment u minn dakinhar ġew irrappurtati nieqsa – organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, avukati, organizzazzjonijiet mhux governattivi (NGOs) u atturi politiċi oħra fl-oppożizzjoni demokratika għar-reġim spiċċaw fil-mira ta’ tentattivi arbitrarji u politikament motivati biex jiskwalifikawhom milli jokkupaw kariga pubblika; billi fost dawk fil-mira hemm Henrique Capriles, li ħareġ għal president darbtejn fil-passat u li l-iskwalifika tiegħu ġiet ikkonfermata wkoll fl-istess dikjarazzjoni tas-26 ta’ Jannar 2024;
F. billi l-proċess biex titneħħa l-iskwalifika ta’ María Corina Machado kien nieqes minn elementi bażiċi, peress li la rċeviet kopja tal-allegazzjonijiet kontriha u lanqas ma ngħatat l-opportunità li twieġeb għall-allegazzjonijiet; billi l-Qorti Suprema tal-Ġustizzja tar-reġim ippubblikat sommarju tad-deċiżjoni tagħha, li ma għandu l-ebda bażi ġuridika, fuq il-paġna web tagħha; billi l-Kostituzzjoni Venezwelana tistipula li l-individwi ma jistax ikollhom id-drittijiet politiċi tagħhom ristretti minn deċiżjonijiet amministrattivi, u lanqas ma jistgħu jiġu pprojbiti milli jokkupaw kariga pubblika b’tali deċiżjonijiet; billi r-reġim tal-Qorti Suprema tal-Ġustizzja għalhekk ma setax jgħaddi sentenza kostituzzjonalment soda f’din il-kwistjoni;
G. billi fis-6 ta’ Diċembru 2023, Roberto Abdul, membru tal-kummissjoni li ppjanat l-elezzjonijiet primarji għall-oppożizzjoni tar-reġim, ġie arrestat għal allegat tradiment; billi fl-istess ħin, inħarġu mandati ta’ arrest għal Henry Alviarez, Claudia Macero u Pedro Urruchurtu, membri tal-Partit Vente Venezuela, għal allegati reati inklużi tradiment, komplott u ħasil tal-flus;
H. billi dawn id-deċiżjonijiet arbitrarji huma inkonsistenti mal-impenn tar-rappreżentanti ta’ Nicolás Maduro li jorganizzaw elezzjoni presidenzjali Venezwelana kompetittiva fl-2024 u jmorru kontra r-rakkomandazzjonijiet tal-MOE tal-UE; billi l-iskwalifika arbitrarja kontinwa tal-kandidati elettorali tal-oppożizzjoni mill-awtoritajiet amministrattivi tirrestrinġi b’mod sever id-dritt tal-Venezwelani li jagħżlu r-rappreżentanti tagħhom;
I. billi fir-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta’ Lulju 2023 dwar l-iskwalifiki politiċi fil-Venezwela(1), il-Parlament diġà kkundanna bil-qawwa l-iskwalifiki politiċi tal-kandidati mir-reġim Venezwelan; billi din ir-riżoluzzjoni kkundannat speċifikament l-iskwalifika arbitrarja u antikostituzzjonali ta’ 15-il sena ta’ María Corina Machado u ta’ persuni oħra prominenti fil-politika u ddeplorat il-fatt li r-rakkomandazzjonijiet tal-aħħar MOE tal-UE kienu ġew kompletament injorati;
J. billi r-reġim ta’ Maduro ċaħħad lill-Osservatur Ewlieni tal-MOE tal-UE milli jidħol fil-Venezwela biex jippreżenta r-rapport finali għall-elezzjonijiet reġjonali u muniċipali li saru fl-2021, minħabba li l-MOE tal-UE kienet tkeċċiet mill-pajjiż;
K. billi fit-22 ta’ Jannar, ir-reġim, permezz tal-avukat ġenerali, ħareġ 14-il mandat ta’ arrest abbażi ta’ akkużi foloz kontra xi individwi, inkluż id-difensur tad-drittijiet tal-bniedem Tamara Sujú, il-ġurnalista Sebastiana Barráez, l-Eks Sindku ta’ Caracas Antonio Ledezma, il-mexxej politiku Leopoldo López, l-Eks President interim tal-Venezwela Juan Guaidó u l-Eks Sindku David Smolansky, għal tradiment, l-assassinju ta’ persuna politika prominenti u talli sempliċiment eżerċitaw il-libertà tagħhom li jesprimu l-oppożizzjoni tagħhom għar-reġim;
L. billi l-Parlament Venezwelan, li huwa kkontrollat mir-reġim ta’ Maduro, qed iħejji liġi ġdida dwar il-finanzjament u l-prestazzjoni tal-NGOs sabiex jillimita l-kapaċità tas-soċjetà ċivili li torganizza u tiddefendi d-drittijiet tagħha;
M. billi fil-31 ta’ Jannar, Maduro appoġġja appell mill-Assemblea Nazzjonali kkontrollata mir-reġim biex tiġi żviluppata proposta, mill-5 ta’ Frar u bi djalogu ma’ diversi setturi, għal skeda elettorali għall-elezzjonijiet presidenzjali, mistennija fit-tieni nofs tal-2024, iżda xorta waħda mingħajr data definita;
N. billi l-pjan direzzjonali elettorali inkluż fil-Ftehim ta’ Barbados jibqa’ opportunità sabiex jiġu riżolti l-kriżijiet politiċi, ekonomiċi u umanitarji li ilhom jeżistu fil-Venezwela u biex isiru elezzjonijiet kompetittivi, ħielsa u inklużivi fil-Venezwela; billi l-persekuzzjoni tal-kandidati tal-oppożizzjoni għar-reġim tikser serjament id-drittijiet politiċi u l-garanziji elettorali ffirmati fil-Ftehim ta’ Barbados;
O. billi r-reġim qed jagħmel ukoll bidliet fil-Kunsill Elettorali Nazzjonali (CNE) biex ifixkel il-proċess elettorali u jeqred kwalunkwe prospett ta’ ritorn għad-demokrazija; billi f’Ġunju 2023, irriżenjaw tliet retturi prinċipali tal-Kunsill Elettorali Nazzjonali, li wassal għar-riżenja ta’ żewġ retturi li kien għad fadal; billi l-Assemblea Nazzjonali tar-reġim ħatret kummissjoni speċjali magħmula minn rappreżentanti tar-reġim, inkluża l-mara ta’ Nicolás Maduro, biex teleġġi r-retturi l-ġodda minn fost individwi tar-reġim;
1. Jikkundanna bil-qawwa t-tentattivi biex il-kandidata għall-presidenza tal-oppożizzjoni demokratika għar-reġim, María Corina Machado, u oħrajn, bħal Henrique Capriles, jiġu skwalifikati milli jokkupaw kariga pubblika; ifakkar li l-proċess biex titneħħielha l-iskwalifika kien nieqes minn elementi bażiċi, peress li la rċeviet kopja tal-allegazzjonijiet kontriha u lanqas ma ngħatat l-opportunità li twieġeb għall-allegazzjonijiet;
2. Jikkundanna bil-qawwa l-attakki kontra membri tat-tim ta’ María Corina Machado u rappreżentanti oħra tal-oppożizzjoni u tas-soċjetà ċivili, kif ukoll difensuri tad-drittijiet tal-bniedem u ġurnalisti, u l-allegati għajbien furzat u arresti tagħhom u l-mandati ta’ arrest maħruġa għalihom; jikkundanna bil-qawwa l-indħil tar-reġim ta’ Maduro fil-proċess elettorali;
3. Jappella għall-ħelsien immedjat u mingħajr kundizzjonijiet tal-mexxejja politiċi u soċjali kollha arrestati b’mod arbitrarju, inkluż ta’ tliet membri tal-persunal involuti fil-kampanja tal-kandidata għall-presidenza María Corina Machado, jiġifieri Juan Freites, Luis Camacaro u Guillermo Lopez;
4. Itenni li l-azzjonijiet ta’ Nicolás Maduro u r-rappreżentanti tiegħu, inklużi l-persekuzzjoni ta’ membri tal-oppożizzjoni demokratika għar-reġim u tentattivi li jostakulaw lil kandidati milli jikkompetu fl-elezzjoni presidenzjali ta’ din is-sena, huma ksur ċar tal-ftehimiet iffirmati f’Barbados mir-rappreżentanti ta’ Nicolás Maduro u l-Pjattaforma Unitarja, bil-ħsieb li ssir elezzjoni presidenzjali kompetittiva fil-Venezwela fl-2024;
5. Jissottolinja li d-dikjarazzjoni tal-Qorti Suprema tal-Ġustizzja tar-reġim hija antikostituzzjonali u illegali, peress li tirriżulta minn allegazzjonijiet arbitrarji u politikament motivati, u li l-proċedura li ġiet segwita ma kinitx konformi mal-liġi; iqis, għalhekk, li d-deċiżjoni tal-Qorti Suprema tal-Ġustizzja tar-reġim ma għandha l-ebda bażi legali u li María Corina Machado tibqa’ eliġibbli biex toħroġ għall-elezzjonijiet;
6. Jemmen li dawn l-azzjonijiet jikkostitwixxu tentattiv ċar ta’ persekuzzjoni politika dittatorjali, li jikser id-drittijiet ċivili u politiċi tal-poplu Venezwelan, u li dawn l-azzjonijiet prevedibbli, b’mod partikolari meta wieħed iqis ir-rekord tar-reġim, għal darb’oħra jeqirdu kwalunkwe prospett ta’ elezzjonijiet ħielsa u ġusti;
7. Jirrikonoxxi l-isforzi tal-oppożizzjoni għar-reġim biex jiġu organizzati elezzjonijiet primarji bħala soluzzjoni demokratika għall-Venezwelani residenti fil-pajjiż u barra mill-pajjiż; iħeġġeġ lill-awtoritajiet Venezwelani jipprovdu l-kundizzjonijiet biex jiżguraw elezzjonijiet ġusti, liberi, inklużivi u trasparenti;
8. Iħeġġeġ lir-reġim Venezwelan itemm minnufih il-persekuzzjoni fuq ir-rebbieħa ewlenija tal-oppożizzjoni għar-reġim u b’hekk il-kandidata kompletament leġittima, María Corina Machado, u politiċi oħra tal-oppożizzjoni, u jibda jimplimenta l-Ftehim ta’ Barbados, inkluż billi jirrispetta l-prinċipji tal-pjan direzzjonali elettorali u l-paragrafu wieħed tal-Ftehim, li jiddeskrivi li l-partiti huma marbuta li “jirrikonoxxu u jirrispettaw id-dritt ta’ kull attur politiku li jagħżel il-kandidat tiegħu għall-elezzjonijiet presidenzjali liberament”, li jfisser li jiġi żgurat li l-mexxejja tal-oppożizzjoni għar-reġim, María Corina Machado, tkun tista’ tipparteċipa liberament f’elezzjoni presidenzjali kompetittiva u verament demokratika fl-2024;
9. Ifakkar fil-kundizzjonijiet soċjali, ekonomiċi u umanitarji terribbli li ilhom prevalenti fil-Venezwela għal bosta snin, li l-Venezwelani ilhom jissaportu għal żmien twil wisq; jikkundanna, bl-aktar mod qawwi possibbli, il-qtil, ir-repressjoni kostanti, it-tortura sistematika u l-ksur sistematiku tad-drittijiet tal-bniedem, ċivili u politiċi tal-poplu Venezwelan u tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem; iħeġġeġ lir-reġim Venezwelan jieqaf immedjatament jippersegwita, joħnoq u jikser id-drittijiet ċivili u politiċi tal-avversarji politiċi tiegħu u tal-poplu Venezwelan, kif ukoll jirrevoka l-mandati ta’ arrest għall-avversarji politiċi u jeħles lill-priġunieri politiċi;
10. Jinsab imħasseb dwar l-abbuż tal-qafas legali biex tiġi ristretta d-difiża tad-drittijiet tal-bniedem u l-libertà ta’ assoċjazzjoni, u jinsab b’mod partikolari mħasseb dwar l-abbozz ta’ liġi dwar il-kontroll, ir-regolarizzazzjoni, l-operazzjonijiet u l-finanzjament ta’ organizzazzjonijiet nongovernattivi u organizzazzjonijiet relatati;
11. Jinnota l-importanza li l-Venezwelani kollha, kemm fil-Venezwela kif ukoll barra mill-pajjiż, jitħallew jipparteċipaw fl-elezzjonijiet billi jaġġornaw ir-reġistru elettorali permanenti u r-reġistru elettorali barra mill-pajjiż, kif previst fil-paragrafu 3(2)(e) tal-Ftehim ta’ Barbados;
12. Jikkundanna bil-qawwa l-indħil fil-ħatra tal-membri tal-Kunsill Elettorali Nazzjonali u jappella għal proċedura ta’ nomina indipendenti għal ħatriet ġodda fi ħdan il-Kunsill;
13. Jappoġġja bis-sħiħ l-investigazzjonijiet tal-Qorti Kriminali Internazzjonali u l-Missjoni Internazzjonali Indipendenti ta’ Tiftix tal-Fatti tan-NU dwar ir-reati u l-atti ta’ repressjoni estensivi min-naħa tar-reġim Venezwelan u jappella lill-UE tappoġġja l-investigazzjonijiet li bħalissa qed jiġu kkunsidrati skont l-Istatut ta’ Ruma, dwar l-allegati reati kontra l-umanità, biex dawk responsabbli jagħtu kont ta’ għemilhom;
14. Jibqa’ impenjat bis-sħiħ li jappoġġja d-djalogu bejn il-partijiet u l-aspirazzjonijiet tal-poplu Venezwelan għal futur demokratiku; jappella lill-UE taħdem mal-komunità internazzjonali u mal-partijiet ikkonċernati demokratiċi paċifiċi kollha fl-ispettru politiku kollu fil-Venezwela u tingrana l-mekkaniżmi kollha għad-dispożizzjoni tagħha sabiex tinkoraġġixxi ritorn għall-prinċipji fil-Ftehim ta’ Barbados;
15. Iħeġġeġ lill-Istati Membri jżommu s-sanzjonijiet imposti fuq ir-reġim ta’ Maduro; jinsisti li s-sanzjonijiet għandhom jiżdiedu sakemm ikun hemm impenn ċar u permanenti, skont il-Ftehim ta’ Barbados, biex jiġu rispettati l-istandards demokratiċi bażiċi, l-istat tad-dritt u d-drittijiet tal-bniedem; jappella għal aktar sanzjonijiet immirati permezz tar-Reġim Globali ta’ Sanzjonijiet tal-UE b’rabta mad-Drittijiet tal-Bniedem (l-Att Magnitsky tal-UE) kontra l-imħallfin tal-Qorti Suprema tal-Venezwela li kienu involuti f’tentattivi biex María Corina Machado tiġi pprojbita milli tokkupa kariga pubblika u kontra l-membri tal-forzi tas-sigurtà Venezwelani involuti fl-abbużi sistematiċi mwettqa kontra l-avversarji tal-gvern;
16. Jistieden lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna, lid-Delegazzjoni tal-UE fil-Venezwela, lill-Istati Membri u lill-komunità internazzjonali jkomplu jimmonitorjaw is-sitwazzjoni fil-pajjiż u jkollhom rwol aktar assertiv u viżibbli;
17. Jinsisti li l-UE ma tridx tikkunsidra li tibgħat kwalunkwe missjoni ta’ osservazzjoni elettorali fil-Venezwela sakemm ma jkunx hemm garanziji ċari u kredibbli li l-Ftehim ta’ Barbados u l-pjan direzzjonali elettorali qed jiġu rispettati fl-intier tagħhom, sakemm il-politiċi tal-oppożizzjoni li ġew skwalifikati milli jokkupaw kariga pubblika titneħħielhom tali skwalifika, sakemm María Corina Machado titħalla tipparteċipa fl-elezzjonijiet, u sakemm ir-rakkomandazzjonijiet tal-Missjoni ta’ Osservazzjoni Elettorali tal-UE tal-2021 jiġu implimentati kif xieraq;
18. Jisħaq li l-elezzjonijiet u r-riżultati tagħhom mhux se jiġu rikonoxxuti jekk dawn il-kundizzjonijiet ma jiġux issodisfati;
19. Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex tgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Viċi President tal-Kummissjoni/Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà, lill-parteċipanti fis-Summit bejn l-UE u l-Komunità ta’ Stati tal-Amerka Latina u tal-Karibew, lill-Assemblea Parlamentari Ewro-Latino-Amerikana, lill-Organizzazzjoni tal-Istati Amerikani, lis-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti u lill-awtoritajiet tar-reġim Venezwelan.