Διατλαντικές σχέσεις: ΗΠΑ και Καναδάς

Η ΕΕ, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, μοιράζονται τις αξίες της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και της οικονομικής και πολιτικής ελευθερίας, και έχουν κοινές αντιλήψεις στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής και της ασφάλειας. Η στενή συνεργασία και οι στρατηγικές σχέσεις με τις ΗΠΑ και τον Καναδά εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητα για την ΕΕ.

Πολιτικός διάλογος ΕΕ-ΗΠΑ

Η στενή συνεργασία και οι στρατηγικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της και των Ηνωμένων Πολιτειών βασίζονται στην κοινή ιστορία και σε ένα κοινό σύνολο δημοκρατικών αξιών. Αυτά είναι καίριας σημασίας για την ασφάλεια και για την ευημερία αμφότερων των εταίρων. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ συνεργάζονται στενά σε ορισμένους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και γεωγραφικά πλαίσια, όπως η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, της ενέργειας και της τεχνολογίας, η Ρωσία, η Ουκρανία, τα Δυτικά Βαλκάνια, η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και η Μέση Ανατολή.

Η πιο πρόσφατη σύνοδος κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον έλαβε χώρα στις 20 Οκτωβρίου 2023 και αποτέλεσε ευκαιρία για την επανεξέταση της διατλαντικής εταιρικής σχέσης, συμπεριλαμβανομένης της κοινής δέσμευσης για στήριξη της Ουκρανίας. Οι ηγέτες τόνισαν επίσης τη σημασία του εμπορίου και των επενδύσεων και συζήτησαν τρόπους επίλυσης των εκκρεμών ζητημάτων. Στο τέλος της συνόδου οι ηγέτες εξέδωσαν κοινή δήλωση.

Η έκτη σύνοδος του Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ-ΗΠΑ (ΣΕΤ), που συγκροτήθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ τον Ιούνιο του 2021, πραγματοποιήθηκε στη Σουηδία τον Μάιο του 2024. Το ΣΕΤ χρησιμεύει ως φόρουμ για τους δύο εταίρους ώστε να συντονίζουν τις προσεγγίσεις τους σε βασικά παγκόσμια εμπορικά, οικονομικά και τεχνολογικά ζητήματα. Στις 10 Μαρτίου 2023, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Joe Biden και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen υπέγραψαν κοινή δήλωση σχετικά με τις κοινές προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και τη συνεργασία για την οικοδόμηση καθαρών οικονομιών του μέλλοντος.

Στις 13 Δεκεμβρίου 2023, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη Σύστασή του σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ, το οποίο κάλεσε και τις δύο πλευρές να ενισχύσουν την πολυμερή προσέγγιση και να συνεργαστούν για την επίτευξη κοινών στόχων στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, της ασφάλειας και της οικονομίας, και των στόχων για τις αναδυόμενες τεχνολογίες.

Διακοινοβουλευτικός διάλογος – η διαδικασία Διατλαντικού Νομοθετικού Διαλόγου

Η σχέση μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Κογκρέσου των ΗΠΑ, η οποία χρονολογείται από το 1972, αναβαθμίστηκε και θεσμοθετήθηκε με την καθιέρωση του Διατλαντικού Νομοθετικού Διαλόγου (TLD) το 1999. Ο διάλογος αυτός επιτρέπει σε βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σε μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ να συνέρχονται σε εξαμηνιαίες κοινοβουλευτικές συναντήσεις (IPM) που διεξάγονται εναλλάξ στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Οι νομοθέτες που συμμετέχουν στις συνεδριάσεις αυτές ανταλλάσσουν απόψεις σχετικά με βασικά πολιτικά ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η εμπορική και οικονομική συνεργασία, οι προκλήσεις στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και η ασφάλεια και η άμυνα, μεταξύ άλλων. Ο διατλαντικός πολιτικός διάλογος είναι σημαντικός, δεδομένης της νομοθετικής ευθύνης και της εξουσίας του Κογκρέσου να επιτρέπει την παρέμβαση των ΗΠΑ σε παγκόσμιες κρίσεις και να διαμορφώνει τη συμμετοχή των ΗΠΑ στους θεσμούς παγκόσμιας διακυβέρνησης. Η 88η κοινοβουλευτική συνάντηση ΕΕ-ΗΠΑ πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες τον Απρίλιο του 2024. Στα θέματα που συζητήθηκαν περιλαμβάνονταν η διατλαντική οικονομική ασφάλεια, το ΣΕΤ, ο αυξημένος ανταγωνισμός με την Κίνα, οι ευρωπαϊκές αμυντικές πρωτοβουλίες, η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, η διατλαντική στήριξη προς την Ουκρανία, ο συντονισμός των κυρώσεων, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής χρήσης δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, και η κατάσταση των παιδιών από την Ουκρανία που απήχθησαν από τη Ρωσία. Μετά το πέρας της συνόδου εκδόθηκε κοινό ανακοινωθέν.

Οικονομικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ

Η ΕΕ και οι ΗΠΑ είναι οι μεγαλύτεροι παγκοσμίως έμποροι και επενδυτές. Το 2022, οι ΗΠΑ ήταν η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, με 25 % του παγκόσμιου ΑΕΠ και 8 % των παγκόσμιων εξαγωγών εμπορευμάτων.

Η ΕΕ συνεργάζεται με τις ΗΠΑ για την επίλυση διμερών εμπορικών φραγμών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προέκυψαν κατά την κυβέρνηση Trump, ιδίως μέσω του ΣΕΤ. Με την εναρκτήρια εκδήλωση του TTC τον Σεπτέμβριο του 2021, οι ΗΠΑ και η ΕΕ ξεκίνησαν μια σειρά ειδικών διαλόγων σχετικά με την ευθύνη των επιγραμμικών πλατφορμών και των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης και των ροών δεδομένων, να συνεργαστούν για τη δίκαιη φορολόγηση και τις στρεβλώσεις της αγοράς και να αναπτύξουν μια κοινή προσέγγιση για την προστασία των τεχνολογιών ζωτικής σημασίας. Ο διάλογος για τα κίνητρα για καθαρή ενέργεια ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2023 για τον συντονισμό των προγραμμάτων παροχής κινήτρων της ΕΕ και των ΗΠΑ. Στόχος του είναι να καταστήσει τα προγράμματα αυτά αλληλοενισχυόμενα και θα αποτελέσει επίσης μέρος του TTC.

Από τον Οκτώβριο του 2022, μια ειδική ομάδα ΕΕ-ΗΠΑ για τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού εργάζεται επίσης για τον προσδιορισμό των προκλήσεων όσον αφορά την ευθυγράμμιση των προσεγγίσεων για την ενίσχυση και τη διασφάλιση των εφοδιαστικών αλυσίδων, της μεταποίησης και της καινοτομίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στο πλαίσιο αυτό έχουν αρχίσει διαπραγματεύσεις για μια στοχευμένη συμφωνία για τα ορυκτά κρίσιμης σημασίας, με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα στα σχετικά ορυκτά κρίσιμης σημασίας που εξορύσσονται ή υφίστανται επεξεργασία στην ΕΕ να συνυπολογίζονται στις απαιτήσεις για την πίστωση φόρου για τα καθαρά οχήματα βάσει του νόμου των ΗΠΑ για τη μείωση του φόρου επί των καθαρών οχημάτων.

Σχετικά με ένα άλλο αδιέξοδο που προέκυψε από την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου σύμφωνα με το άρθρο 232 του νόμου για την επέκταση του εμπορίου (εισαγωγές που απειλούν την εθνική ασφάλεια), η ΕΕ και οι ΗΠΑ συμφώνησαν για την προσωρινή άρση των δασμών του άρθρου 232 για τους ιστορικούς όγκους των εξαγωγών χάλυβα και αλουμινίου της ΕΕ. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν επίσης να επιδιώξουν μια ρύθμιση για τη διευκόλυνση της απαλλαγής της χαλυβουργίας και της βιομηχανίας αλουμινίου από τις ανθρακούχες εκπομπές, καθώς και για την αντιμετώπιση του ζητήματος της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας σε αυτούς τους κλάδους που προκαλείται από πρακτικές εκτός αγοράς σε ορισμένες οικονομίες. Κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 2023, και οι δύο πλευρές δήλωσαν ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά τον εντοπισμό των πηγών πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας εκτός της αγοράς και ότι προσβλέπουν στη συνέχιση της προόδου κατά τους επόμενους δύο μήνες.

Επίσης, το 2022, οι ΗΠΑ ήταν ο πρώτος προορισμός των εξαγωγών της ΕΕ και απορρόφησαν το 19,8 % των συνολικών εξαγωγών αγαθών της ΕΕ (συγκριτικά, η Κίνα απορροφά το 9 %). Οι ΗΠΑ κατείχαν τη δεύτερη θέση μεταξύ των εταίρων της ΕΕ όσον αφορά τις εισαγωγές παρέχοντας το 11,9 % των εισαγόμενων αγαθών της ΕΕ. Το 2023, οι εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 1,3 % σε 502,372 δισ. EUR, αφού έφτασαν στο πρωτοφανές υψηλό επίπεδο των 509,4 δισ. EUR το 2022. Οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 3,6 % σε 346,254 δισ. EUR το 2023, μετά το υψηλό επίπεδο των 358,7 δισ. EUR το 2022. Το εμπορικό πλεόνασμα της ΕΕ με τις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 6,6 δισ. EUR σε 156,118 δισ. EUR το 2023 (ποσό που εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο από το πρωτοφανές πλεόνασμα των 165,962 δισ. EUR το 2021).

Οι ΗΠΑ είναι ο κύριος εταίρος της ΕΕ για το διεθνές εμπόριο υπηρεσιών. Συνολικά, οι οικονομίες και των δύο χωρών αντιπροσωπεύουν πάνω από το 40 % του παγκόσμιου ΑΕΠ και πάνω από το 40 % του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών. Ωστόσο, από το 2016, το εμπορικό ισοζύγιο έχει μετατραπεί σε εμπορικό έλλειμμα για την ΕΕ στον τομέα των υπηρεσιών, ύψους 96,9 δισ. EUR το 2022.

Η ΕΕ και οι ΗΠΑ είναι οι μεγαλύτεροι επενδυτές αλλήλων, με τις συνολικές επενδύσεις των ΗΠΑ στην ΕΕ να είναι τετραπλάσιες από ό,τι στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Οι επενδύσεις της ΕΕ στις ΗΠΑ είναι περίπου δέκα φορές υψηλότερες από τις επενδύσεις της ΕΕ στην Ινδία και την Κίνα μαζί. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια υπήρξαν ορισμένες οπισθοδρομήσεις, με αρνητικές επενδυτικές ροές τόσο από τις ΗΠΑ προς την ΕΕ όσο και από την ΕΕ προς τις ΗΠΑ το 2018, και από τις ΗΠΑ προς την ΕΕ το 2021 και το 2022. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αλλαγή της ισορροπίας του υπολοίπου αποθεμάτων άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) της ΕΕ, τα οποία ανήλθαν σε πλεόνασμα 203,33 δισ. EUR το 2022 σε σύγκριση με το πλεόνασμα των 33,771 δισ. EUR το 2021. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές εταιρείες που λειτουργούν στην επικράτεια του άλλου εταίρου παρέχουν εργασία σε περισσότερα από 14 εκατομμύρια άτομα.

Πολιτικός διάλογος ΕΕ-Καναδά

Ο Καναδάς είναι ένας από τους παλαιότερους και στενότερους εταίρους της ΕΕ. Η συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά, η οποία βασίζεται σε κοινές αξίες, μακρά ιστορία στενής συνεργασίας και ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των λαών, έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Οι διμερείς σχέσεις άρχισαν τη δεκαετία του 1950 έχοντας οικονομική βάση και έκτοτε εξελίσσονται σε στενή στρατηγική εταιρική σχέση. Η ΕΕ και ο Καναδάς συνεργάζονται στενά επί παγκόσμιων προκλήσεων, όπως το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή ασφάλεια και η περιφερειακή σταθερότητα, ενώ είναι στενοί συνεργάτες στο πλαίσιο της G7 και της G20.

Η ΕΕ και ο Καναδάς αντέδρασαν αποφασιστικά στην απρόκλητη και βάναυση στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας μέσω συντονισμένων κυρώσεων και παρέχοντας ολοκληρωμένη —ασφάλεια, οικονομική, υλική και ανθρωπιστική— στήριξη στην Ουκρανία.

Ο Καναδάς έχει συμβάλει στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ και στον τερματισμό της εξάρτησης της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια, και η ΕΕ διαδραμάτισε ζωτικό ρόλο στη διασφάλιση ενός συνεκτικού και σταθερού εφοδιασμού του Καναδά με εμβόλια κατά της νόσου COVID-19. Στα πρώτα στάδια του εμβολιασμού, τα περισσότερα εμβόλια που διανεμήθηκαν στον Καναδά προέρχονταν από φυτά προέλευσης ΕΕ.

Ο Καναδάς συμμετέχει τακτικά στις αποστολές της ΕΕ στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας και έχει συμμετάσχει επίσης σε 24 από τις αποστολές της ΕΕ για την παρακολούθηση εκλογών από το 2005. Ο Καναδάς κλήθηκε επίσημα να συμμετάσχει στα έργα μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας για τη στρατιωτική κινητικότητα (Δεκέμβριος 2021) και στο έργο «Network of Logistic Hubs in Europe and Support to Operations».

Η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Καναδά (ΣΣΕΣ), η οποία αντικατέστησε τη συμφωνία-πλαίσιο του 1976, είναι μια ολοκληρωμένη πολιτική συμφωνία που αποσκοπεί στην ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε ορισμένους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και άλλα τομεακά πεδία, όπως η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η διαχείριση κρίσεων, η θαλάσσια ασφάλεια, η παγκόσμια διακυβέρνηση, η ενέργεια, οι μεταφορές, η έρευνα και ανάπτυξη, η υγεία, το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή και η Αρκτική.

Η ΣΣΕΣ υπεγράφη από τον Καναδά και την ΕΕ στις 30 Οκτωβρίου 2016 στη διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Καναδά και έλαβε τη στήριξη του Κοινοβουλίου τον Φεβρουάριο του 2017. Μεγάλα μέρη της συμφωνίας εφαρμόζονται προσωρινά από την 1η Απριλίου 2017. Η συμφωνία πρέπει να κυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη και επί του παρόντος αναμένεται η κύρωσή της από τη Γαλλία, την Ιρλανδία και την Ιταλία, προτού μπορέσει να εφαρμοστεί πλήρως.

Στις 23 Μαρτίου 2022, ο Καναδός πρωθυπουργός Justin Trudeau απευθύνθηκε στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, όπου καταδίκασε την «Εγκληματική εισβολή του Πούτιν σε μια κυρίαρχη, ανεξάρτητη δημοκρατία: την Ουκρανία» και τόνισε ότι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ είναι πιο αποφασισμένες και ενωμένες από ποτέ. Στις 16 Μαΐου 2022, πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες η τρίτη συνεδρίαση της μικτής υπουργικής επιτροπής ΕΕ-Καναδά υπό την προεδρία του υπάτου εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας / αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Josep Borrell και της Καναδής Υπουργού Εξωτερικών Mélanie Joly (βλ. κοινή δήλωση). Από τις 6 έως τις 8 Μαρτίου 2023, η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen, μίλησε σε κοινή σύνοδο του Κοινοβουλίου του Καναδά και συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό Trudeau. Η κοινή τους δήλωση επικεντρώθηκε σε θέματα όπως η Ουκρανία, η μάχη κατά της παραπληροφόρησης, το κλίμα, η βιώσιμη ενέργεια και οι βιώσιμες πρώτες ύλες, η οικονομία και η τεχνολογία, καθώς και η έρευνα και η ισότητα των φύλων.

Στις 9 Μαρτίου 2023 έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες η τέταρτη συνεδρίαση της μεικτής επιτροπής συνεργασίας ΕΕ-Καναδά μεταξύ ανώτερων υπαλλήλων, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, την έγκριση κοινής έκθεσης για τις σχέσεις ΕΕ-Καναδά. Η πιο πρόσφατη σύνοδος κορυφής ΕΕ-Καναδά πραγματοποιήθηκε στις 23-24 Νοεμβρίου 2023 στον Καναδά, στο St John’s, Newfoundland. Τα θέματα που συζητήθηκαν περιλάμβαναν τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή και τη συνεχιζόμενη στήριξη στην Ουκρανία. Οι ηγέτες ανακοίνωσαν επίσης την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για να καταστεί ο Καναδάς συνδεδεμένη χώρα με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», και τη δρομολόγηση της πράσινης συμμαχίας ΕΕ-Καναδά, του σχεδίου δράσης Ευρωπαϊκής Επιτροπής-Καναδά για το υδρογόνο, και της ψηφιακής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Καναδά (βλ. κοινή δήλωση).

Διακοινοβουλευτικός διάλογος

Εδώ και περισσότερα από 40 χρόνια, οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι Καναδοί ομόλογοί τους συνεδριάζουν ετησίως στο πλαίσιο διακοινοβουλευτικών συνεδριάσεων, που πραγματοποιούνται εναλλάξ σε χώρες στην ΕΕ και στον Καναδά, για να συζητήσουν τις πολιτικές εξελίξεις στον Καναδά και την ΕΕ και να ανταλλάξουν απόψεις για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως το εμπόριο, η κλιματική αλλαγή και η μετανάστευση.

Η 42η διακοινοβουλευτική συνεδρίαση, η οποία πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες τον Ιούνιο του 2023, αφορούσε το εμπόριο και τη συνεργασία ΕΕ-Καναδά στους τομείς της ρύθμισης της ΤΝ, της ενέργειας, των εξωτερικών παρεμβάσεων και της ασφάλειας και άμυνας (βλ. κοινή δήλωση). Η αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με τον Καναδά συναντά ενδιαφερόμενους παράγοντες τακτικά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, για να προετοιμάσει αυτές τις διακοινοβουλευτικές συνεδριάσεις. Πρόσφατες συνεδριάσεις αφιερώθηκαν στην πενταετή εφαρμογή της συνολικής οικονομικής και εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Καναδά (ΣΟΕΣ), στην ασφάλεια του εφοδιασμού με ορυκτά κρίσιμης σημασίας και στις σχέσεις Καναδά-ΗΠΑ. Στις 17 Ιανουαρίου 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με την εφαρμογή της ΣΟΕΣ.

Οικονομικές σχέσεις ΕΕ-Καναδά

H ΣΟΕΣ βελτίωσε σημαντικά την οικονομική, εμπορική και επενδυτική σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά, ανοίγοντας τις αγορές στα αγαθά, τις υπηρεσίες και τις επενδύσεις των συμβαλλόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συμβάσεων. Η ΣΟΕΣ έχει επίσης δημιουργήσει ευκαιρίες για βιώσιμη ανάπτυξη και έχει αποτυπώσει κοινές αξίες μέσω του κεφαλαίου της για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη και του ευρέος φάσματος διαλόγων της, συμπεριλαμβανομένου του τακτικού φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών. Η ΣΟΕΣ αποτελεί την πρώτη από τις διμερείς οικονομικές συμφωνίες της ΕΕ που περιλαμβάνει ένα ειδικό σύστημα επενδυτικών δικαστηρίων, για την επίλυση διαφορών μεταξύ επενδυτών και κρατών όσον αφορά τις επενδύσεις.

Το κείμενο υπεγράφη κατά τη διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Καναδά στις 30 Οκτωβρίου 2016 και το Κοινοβούλιο έδωσε την έγκρισή του στις 15 Φεβρουαρίου 2017. Η προσωρινή εφαρμογή των μερών που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της ΕΕ άρχισε την 21η Σεπτεμβρίου 2017. Η ΣΟΕΣ πρέπει να κυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη και επί του παρόντος αναμένεται η κύρωσή της από 10 κράτη μέλη προτού μπορέσει να εφαρμοστεί πλήρως.

Κατά τη διάρκεια της τέταρτης μεικτής επιτροπής ΣΟΕΣ, που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες στις 9 Φεβρουαρίου 2024, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής Valdis Dombrovskis και η Καναδή υπουργός Προώθησης των Εξαγωγών, Διεθνούς Εμπορίου και Οικονομικής Ανάπτυξης Mary Ng ανακοίνωσαν, μεταξύ άλλων, μια συμφωνία σχετικά με τη «Διερμηνεία των επενδύσεων», και την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σε τεχνικό επίπεδο σχετικά με τους κανόνες για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στην επίλυση επενδυτικών διαφορών.

Τον Ιούνιο του 2021 η ΕΕ και ο Καναδάς υπέγραψαν επίσης τη στρατηγική εταιρική σχέση για τις πρώτες ύλες, με σκοπό την περαιτέρω προώθηση της ολοκλήρωσης των αξιακών αλυσίδων πρώτων υλών και την ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας και της καινοτομίας, καθώς και των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικών με τη διακυβέρνηση κριτηρίων και προτύπων μεταξύ των μερών.

Τόσο ο Καναδάς όσο και η ΕΕ επλήγησαν από τους δασμούς των που επέβαλαν το 2018 οι ΗΠΑ στον χάλυβα και το αλουμίνιο, και συμμερίστηκαν την άποψη ότι οι δασμοί δεν ήταν ούτε οικονομικά δικαιολογημένοι ούτε συμβατοί με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Η ΕΕ και ο Καναδάς, μαζί με άλλους υπερασπιστές του βασιζόμενου σε κανόνες εμπορίου, έχουν εντείνει τον μεταξύ τους διάλογο για θέματα που αφορούν το εμπόριο.

Το εμπόριο αγαθών μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά αυξήθηκε κατά 66 % μεταξύ του 2016 και του 2022, ενώ το εμπόριο υπηρεσιών ΕΕ-Καναδά αυξήθηκε κατά 46 %, υπερβαίνοντας τις άλλες συναλλαγές με εταίρους εκτός ΕΕ.

Το 2022, η ΕΕ ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Καναδά, μετά τις ΗΠΑ, εκπροσωπώντας το 8,2 % των συνολικών συνδυασμένων εξαγωγών και εισαγωγών αγαθών του Καναδά. Το 2023 η ΕΕ εξήγαγε προϊόντα αξίας 48,88 δισ. EUR στον Καναδά και εισήγαγε καναδικά προϊόντα αξίας 27,7 δισ. EUR. Μεταξύ των διεθνών εταίρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα των εξαγωγών, ο Καναδάς κατέλαβε την δωδέκατη θέση το 2022. Τα μηχανήματα, τα ορυκτά προϊόντα, ο εξοπλισμός μεταφορών και τα χημικά προϊόντα περιλαμβάνονται στα κύρια προϊόντα συναλλαγής μεταξύ των δύο εμπορικών εταίρων.

Οι συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών αποτελούν σημαντικό τμήμα των εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Καναδά. Το 2022 η αξία των εξαγωγών της ΕΕ προς τον Καναδά στον τομέα των υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 43 % στα 26,4 δισ. EUR, και η αξία των εισαγωγών της ΕΕ από τον Καναδά στον τομέα των υπηρεσιών αυξήθηκε επίσης κατά 43 % στα 19,1 δισ. EUR. Οι μεταφορές, τα ταξίδια, οι ασφάλειες και η επικοινωνία είναι ορισμένα παραδείγματα υπηρεσιών που αποτελούν συχνά αντικείμενο εμπορικών συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά.

Όσον αφορά τις ΑΞΕ, η ΕΕ και ο Καναδάς επένδυσαν σχεδόν ίσα ποσά στις οικονομίες του άλλου συμβαλλόμενου μέρους. Η ΕΕ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εταίρος του Καναδά για αμφίδρομες άμεσες επενδύσεις μετά τις ΗΠΑ. Ενώ το ύψος των ΑΞΕ του Καναδά στην ΕΕ αυξήθηκε κατά 12 % το 2021 και κατά 6 % το 2022, οι επενδύσεις της ΕΕ στον Καναδά αυξήθηκαν κατά 12 % το 2021 και κατά 3 % το 2022.

 

Tuula Turunen / Fernando Garcés de los Fayos