Noty tematyczne o Unii Europejskiej
Parlament Europejski
Wypełnij to pole

Azja Wschodnia

Region Indo-Pacyfiku podlega szybkim zmianom i – jako miejsce zamieszkania ponad połowy ludności świata – staje się kluczowym regionem geostrategicznym. Dwie trzecie światowego przewozu kontenerów odbywa się przez Indo-Pacyfik, a szlaki morskie są głównymi szlakami handlu i dostaw energii. We wrześniu 2021 r. przyjęto strategię UE na rzecz współpracy w regionie Indo-Pacyfiku, aby zwiększyć zaangażowanie UE, budować partnerstwa, wzmocnić międzynarodowy porządek oparty na zasadach i stawić czoła globalnym wyzwaniom. Unia dostosowuje swoje obecne instrumenty, aby wesprzeć strategiczną autonomię UE. Strategiczny kompas UE na rzecz bezpieczeństwa i obrony, formalnie zatwierdzony przez Radę w marcu 2022 r., promuje otwartą i opartą na zasadach regionalną architekturę bezpieczeństwa, w tym bezpieczne szlaki morskie, budowanie zdolności i zwiększoną obecność marynarki wojennej w regionie Indo-Pacyfiku. Azja Wschodnia napotyka problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak zagrożenie jądrowe ze strony Korei Północnej, spory morskie na Morzu Wschodniochińskim i Morzu Południowochińskim czy kwestia Tajwanu. UE jest silnym partnerem gospodarczym w Azji Wschodniej oraz wspiera sprawiedliwy handel, multilateralizm, tworzenie instytucji, demokrację, dobre rządy i prawa człowieka.

Niniejsza nota tematyczna jest poświęcona regionowi Azji Wschodniej. Zob. również noty tematyczne dotyczące Azji Południowej (5.6.7) i Azji Południowo-Wschodniej (5.6.9).

Podstawa prawna

  • Tytuł V (działania zewnętrzne UE) Traktatu o Unii Europejskiej;
  • artykuły 206–207 (handel) i 216–219 (umowy międzynarodowe) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE);
  • umowy o partnerstwie i współpracy (stosunki dwustronne).

Azja Wschodnia

A. Chiny

Unia Europejska i Chiny nawiązały formalne stosunki dyplomatyczne w 1975 r. Stosunki te zostały zawieszone po gwałtownym stłumieniu protestów na placu Tiananmen przez siły zbrojne w 1989 r. UE wznowiła stosunki dopiero w 1994 r., jednak embargo na broń nałożone przez nią w 1989 r. nadal obowiązuje.

Pod przewodnictwem prezydenta Xi Jinpinga sytuacja polityczna Chin znacznie się zmieniła od 2012 r. W 2018 r. przyjęto zmianę konstytucji, która umożliwiła Xi Jinpingowi zajmowanie stanowiska przez czas nieokreślony, bez ograniczenia kadencji na stanowisku sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Chin, głowy państwa i armii. W polityce zagranicznej Chiny przyjęły bardziej agresywne i represyjne podejście, dysponując największą na świecie liczbą aktywnego personelu wojskowego. Chiny były w 2021 r. drugim na świecie państwem pod względem wydatków na wojskowość, po Stanach Zjednoczonych, a ich wydatki stanowiły ok. 14 % łącznych wydatków na świecie, przy czym szacunkowy budżet wyniósł 293 mld USD. 17 czerwca 2022 r. Chiny oficjalnie uruchomiły swój trzeci lotniskowiec Fujian (nazwa pochodzi od prowincji naprzeciwko Tajwanu) w ramach trwających wysiłków, by do 2027 r. zbudować w pełni nowoczesne siły rywalizujące z USA. Czwarty chiński lotniskowiec jest już w budowie i według doniesień może mieć napęd jądrowy. Chińskie siły morskie budują okręty wojenne szybciej niż wszystkie pozostałe mocarstwa łącznie. Chiny rozszerzają i zwiększają swoją obecność wojskową na Morzu Południowochińskim, w Cieśninie Tajwańskiej i w Cieśninie Malakka, co ma zasadnicze znaczenie dla handlu międzynarodowego, a zwłaszcza dla handlu chińskiego.

Wspólny Strategiczny program współpracy UE–Chiny 2020 stanowi odzwierciedlenie rosnącej współzależności gospodarczej i geopolitycznej UE i Chin oraz pogłębia i rozszerza ich współpracę w wielu różnych obszarach, takich jak polityka zagraniczna i polityka bezpieczeństwa, rozwój gospodarczy, globalne zarządzanie oraz współpraca wielostronna w dziedzinie handlu i inwestycji, sprawy społeczne i środowiskowe, a także w innych obszarach, również w zakresie kontaktów międzyludzkich. Stosunki dwustronne UE–Chiny pogorszyły się jednak w 2022 r., w szczególności w wyniku stanowiska Chin w sprawie rosyjskiej agresji na Ukrainę, środków zaradczych wobec sankcji UE dotyczących praw człowieka, a ostatnio w związku z wymuszeniem ekonomicznym i agresją w Cieśninie Tajwańskiej.

Stanowisko Chin w sprawie rosyjskiej agresji na Ukrainę spowodowało dalsze napięcia między zachodnimi sojusznikami a Chinami. Chociaż Chiny zasadniczo nie poparły wojny, ich „neutralność” wobec Rosji stanowi przykład dla innych krajów azjatyckich. Chiny nie przyłączyły się do sankcji wobec Rosji, a współpraca wojskowa między Chinami a Rosją pogłębiła się od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę, ponieważ Chiny postanowiły milcząco poprzeć Putina. Chociaż Chiny i Rosja nie zawarły formalnego porozumienia wojskowego, oba te kraje zwiększyły sprzedaż broni i nasiliły wspólne ćwiczenia wojskowe. We wrześniu 2022 r. Chiny uczestniczyły w manewrach „Wostok 22” na wschodnim wybrzeżu Rosji, w których wzięło udział ok. 50 tys. żołnierzy i użyto 5 tys. sztuk sprzętu wojskowego.

Po raz pierwszy NATO uznało Chiny za zagrożenie w swojej 10-letniej koncepcji strategicznej, przyjętej w Madrycie w czerwcu 2022 r. W koncepcji strategicznej uznaje się rosnące zagrożenie, jakie stanowią Chiny, biorąc pod uwagę coraz większe wpływy gospodarcze i wojskowe tego kraju oraz coraz większą agresję w regionie Indo-Pacyfiku. Obejmuje to także złośliwe operacje hybrydowe i cybernetyczne, a także konfrontacyjną retorykę oraz fakt, że kraj ten rozpowszechnia dezinformację w celu podważenia międzynarodowego porządku opartego na zasadach, w tym w przestrzeni kosmicznej, cybernetycznej i morskiej.

Chiny naruszają przestrzeń morską i powietrzną Tajwanu (eskalacja latem 2022 r.) oraz budują grunty sztuczne i obiekty wojskowe na Morzu Południowochińskim. UE propaguje globalne zarządzanie i podejście oparte na wielostronnej współpracy w odniesieniu do sporu o Morze Południowochińskie, nie ingerując w roszczenia terytorialne, i uznaje, że swoboda żeglugi i przelotu ma podstawowe znaczenie. Unia Europejska zachęca strony sporu do poszukiwania pokojowych, wynegocjowanych rozwiązań i do przestrzegania prawa międzynarodowego zgodnie z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS). Morze Południowochińskie ma ogromne znaczenie gospodarcze i strategiczne – na jego wodach odbywa się około jedna trzecia światowej żeglugi, posiada ono także bogate zasoby rybne i energetyczne. Chiny roszczą sobie prawo do około 90 % powierzchni Morza Południowochińskiego w ramach tzw. linii dziewięciu kresek.

Chiny są dla UE konkurentem gospodarczym, a nawet rywalem systemowym. Rosnące wpływy polityczne Chin powodują zmianę międzynarodowych struktur zarządzania. Chińska inicjatywa Pasa i Szlaku dociera do każdego zakątka świata, promując globalizację o cechach charakterystycznych dla Chin, takich jak nieprzejrzyste zawieranie umów, chińskie normy pracy i polityka zadłużenia. Chiny dążą do tego, aby stać się światowym liderem w branży zaawansowanych technologii i technologii cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji i sieci 5G. Chiny systematycznie opracowują strategie wywierania wpływu za pomocą kampanii dezinformacyjnych.

30 grudnia 2020 r. podczas posiedzenia przywódców UE i Chin skoncentrowano się na zakończeniu negocjacji w sprawie kompleksowej umowy inwestycyjnej. UE wyraziła krytyczne uwagi na temat procesu negocjacyjnego oraz istniejących zakłóceń równowagi i braku wzajemności w wielu dziedzinach, w szczególności w stosunkach handlowych i inwestycyjnych. Kompleksową umowę inwestycyjną musi jeszcze ratyfikować Parlament, który jak dotąd wstrzymał swoją zgodę ze względu na stanowisko Chin w sprawie rosyjskiej agresji na Ukrainę, wrogie działania wobec Tajwanu oraz sankcje nałożone w marcu 2021 r. na pięciu posłów do PE i cztery europejskie podmioty w ramach działań odwetowych za sankcje Rady wobec Chin w odpowiedzi na powszechne arbitralne zatrzymania Ujgurów w Sinciangu.

W kwietniu 2022 r. odbył się 23. szczyt UE–Chiny. Obie strony szczegółowo omówiły rosyjską agresję na Ukrainę. UE zaapelowała do Chin, aby wsparły wysiłki na rzecz natychmiastowego zatrzymania rozlewu krwi w Ukrainie, z uwagi na rolę, jaką odgrywają na świecie jako stały członek Rady Bezpieczeństwa ONZ, oraz wyjątkowo bliskie stosunki z Rosją. Kolejnym punktem dyskusji była odbudowa po pandemii COVID-19, która jest wspólnym priorytetem. UE potwierdziła swoje zaangażowanie we współpracę z Chinami i innymi państwami członkowskimi Światowej Organizacji Zdrowia w zakresie nowej umowy w sprawie zapobiegania pandemiom oraz gotowości i reagowania na nie. Dyskutowano również o zmianie klimatu i współpracy gospodarczej. UE potwierdziła, że nadal kieruje się polityką „jednych Chin”, ale jednocześnie wyraziła obawy w związku z rosnącym napięciem w Cieśninie Tajwańskiej. 

W lipcu 2022 r. odbył się dziewiąty dialog wysokiego szczebla UE–Chiny w dziedzinie gospodarki i handlu. Rozmowy koncentrowały się na globalnych wyzwaniach gospodarczych, zakłóceniach w łańcuchach dostaw spowodowanych pandemią COVID-19 oraz skutkach rosyjskiej inwazji na Ukrainę, np. dla rynków żywności i energii czy rynków finansowych.

Wymiana handlowa między UE a Chinami ma ogromne znaczenie. W 2021 r. Chiny były trzecim co do wielkości miejscem przeznaczenia towarów eksportowanych z UE (10,2 %) i głównym źródłem importu towarów do UE (22,4 %). Import z Chin do UE wyniósł łącznie 363 mld EUR w 2019 r. i 472 mld EUR w 2021 r. Eksport z UE do Chin wyniósł 198 mld EUR w 2019 r. i 223 mld EUR w 2021 r. To około 1,3 mld EUR dziennie pod względem importu i 600 mln EUR dziennie pod względem eksportu, co oznacza, że wartość wymiany handlowej między UE a Chinami wynosi łącznie 1,9 mld EUR dziennie. 

Parlament Europejski wyraził głębokie zaniepokojenie sytuacją w zakresie praw człowieka w Chinach oraz zwrócił uwagę na łamanie w tym państwie praw człowieka, które obejmuje m.in. arbitralne zatrzymywanie, obozy pracy i stosowanie kary śmierci. Parlament przyjął szereg rezolucji, w których potępił tłumienie przez Chiny opozycji politycznej i działaczy prodemokratycznych w Hongkongu, wyraził obawę z powodu chińskiej ustawy o bezpieczeństwie narodowym Hongkongu i wezwał UE do obrony wysokiego stopnia autonomii Hongkongu.

Parlament wyraził również obawy dotyczące Sinciangu i sytuacji Ujgurów, potępiając pracę przymusową i wyzysk mniejszości ujgurskich. Ponadto Parlament przyjął rezolucje w sprawie Tybetu, a konkretnie w sprawie sytuacji mniejszości religijnych i etnicznych.

Poniżej ostatnie rezolucje Parlamentu w sprawie Chin:

B. Tajwan

UE jest zaangażowana w politykę „jednych Chin”, określając Tajwan jako odrębny obszar celny, a nie suwerenne państwo, uznając Tajwan za podmiot gospodarczy i handlowy oraz wspierając udział Tajwanu w wielostronnych forach. UE wspiera pokojowe rozwiązanie konfliktu między Tajwanem a Chinami i sprzeciwia się stosowaniu siły lub grożeniu jej użyciem. UE prowadzi dobrze zorganizowany dialog gospodarczo-handlowy z Tajwanem w takich sektorach jak przemysł motoryzacyjny, farmaceutyczny, kosmetyczny i medyczny. W 2021 r. Tajwan był 12. co do wielkości partnerem handlowym UE, natomiast UE była piątym co do wielkości partnerem handlowym Tajwanu, po Chinach, Stanach Zjednoczonych, Hongkongu i Japonii. Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) również było głównym partnerem handlowym Tajwanu. Całkowity obrót w handlu towarami między UE a Tajwanem w 2021 r. wyniósł około 64 mld EUR, przy czym deficyt handlowy po stronie UE wyniósł 7,1 mld EUR. W latach 2020–2021 handel dwustronny między UE a Tajwanem wzrósł o 17,8 %. Eksport z UE do Tajwanu w 2021 r. wyniósł 28,41 mld EUR, podczas gdy import z Tajwanu do UE wyniósł 35,57 mld EUR.

UE i Tajwan prowadzą również coroczne konsultacje dotyczące różnych kwestii pozahandlowych. Trzecie konsultacje między Tajwanem a UE dotyczące pracy odbyły się w lutym 2021 r., a czwarte konsultacje między Tajwanem a UE dotyczące praw człowieka odbyły się w lipcu 2021 r. Obie strony są zaangażowane w propagowanie i ochronę praw człowieka i zasad demokracji, a także praworządności. Podczas corocznych konsultacji omawia się również szeroki zakres tematów, takich jak prawa pracowników migrujących, w szczególności w odniesieniu do pracowników domowych i w sektorze rybołówstwa, kara śmierci, równość płci i sprawiedliwe traktowanie osób LGBTQIA+. Ponadto w maju 2021 r. odbyło się posiedzenie inauguracyjne UE–Tajwan dotyczące współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zdrowia. Podczas kolejnego posiedzenia, w maju 2022 r., obie strony omówiły zarządzanie ryzykiem związanym z czynnikami rakotwórczymi w miejscu pracy oraz zarządzanie bezpieczeństwem w przemyśle 4.0.

W styczniu 2020 r. na Tajwanie odbyły się wybory prezydenckie, w których przewodnicząca Demokratycznej Partii Postępowej Tsai Ing-wen została wybrana na drugą kadencję, zdobywając 57,1 % głosów i wyprzedzając tym samym Hana Kuo yu z Kuomintangu (Narodowa Partia Chin), który uzyskał 38,6 %. Głównym tematem polityki tajwańskiej jest niezależność od Chin kontynentalnych, które wywierają na Tajwan presję dyplomatyczną, gospodarczą, wojskową i psychologiczną.

Od czasu wygrania wyborów przez tajwańską prezydent Tsai Ing-wen w 2016 r. nasiliły się napięcia po obu stronach Cieśniny Tajwańskiej. Chiny podejmują agresywne działania, zwiększając częstotliwość i skalę patroli bombowców, myśliwców i samolotów rozpoznawczych wokół Tajwanu. Do 31 maja 2022 r. Tajwan zgłosił 465 wtargnięć – niemal 50 % więcej niż w 2021 r. Ponadto w 2022 r. Tajwan zgłasza ok. pięć milionów cyberataków z Chin dziennie, wymierzonych w agencje rządowe, producentów półprzewodników i instytucje finansowe. Parlament wielokrotnie zachęcał do zacieśnienia współpracy dwustronnej między UE a Tajwanem w takich dziedzinach jak handel, badania naukowe, kultura, edukacja, zmiana klimatu i ochrona środowiska, wyrażając poparcie dla rozpoczęcia negocjacji w sprawie dwustronnej umowy inwestycyjnej między UE a Tajwanem. We wrześniu 2021 r. Parlament przyjął rezolucję, w której wezwał do przyspieszenia prac nad umową inwestycyjną między UE a Tajwanem. Parlament poparł również znaczący udział Tajwanu w organizacjach międzynarodowych, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia i Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego. Ponadto Parlament wielokrotnie wzywał Chiny do powstrzymania się od aktów prowokacji militarnej wobec Tajwanu, podkreślając, że wszelkie konflikty między Chinami a Tajwanem należy rozwiązywać pokojowo w oparciu o prawo międzynarodowe.

Tajwan ma zasadnicze znaczenie dla UE jako światowy dostawca w kluczowych sektorach zaawansowanych technologii, w szczególności półprzewodników. Z inicjatywy Komisji Spraw Zagranicznych Parlament przyjął w październiku 2021 r. specjalne zalecenie w sprawie stosunków UE z Tajwanem, wzywając do pilnego rozpoczęcia prac nad dwustronną umową inwestycyjną z władzami tajwańskimi w celu pogłębienia dwustronnych więzi gospodarczych. Parlament popiera objęcie Tajwanu unijną strategią dotyczącą Indo-Pacyfiku i zachęca do dialogu i współpracy z Tajwanem we wszystkich sektorach przemysłu i łańcuchach dostaw. Dotyczy to w szczególności sektorów o znaczeniu strategicznym, takich jak technologie półprzewodników (Tajwan produkuje dwie trzecie półprzewodników na świecie i 90 % półprzewodników wysokiej jakości).

Komisja Specjalna ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne (INGE) odwiedziła Tajpej w dniach 3–5 listopada 2021 r. w ramach pierwszej oficjalnej wizyty Parlamentu na Tajwanie. Celem INGE było zbadanie tajwańskich doświadczeń w przeciwdziałaniu kampaniom ingerencyjnym i manipulacyjnym oraz omówienie innowacyjnego systemu Tajwanu służącego do zwalczania kampanii dezinformacyjnych i innych rodzajów ataków hybrydowych.

Wizyta przewodniczącej Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych Nancy Pelosi na Tajwanie w sierpniu 2022 r. była wizytą na najwyższym szczeblu rządowym USA na Tajwanie od 25 lat. Następnie doszło do szeregu innych wizyt wysokiego szczebla z Zachodu. Chiny uznały te zagraniczne wizyty na wyspie za ingerencję w ich sprawy i faktyczne uznanie suwerenności Tajwanu. Pekin zareagował, organizując bezprecedensowo rozszerzone ćwiczenia wojskowe na siedmiu wyznaczonych obszarach otaczających Tajwan. Użyto do 11 pocisków balistycznych, z których co najmniej pięć przeleciało nad Tajwanem, co doprowadziło do faktycznej blokady tajwańskiej przestrzeni morskiej i powietrznej. Pięć chińskich pocisków balistycznych wylądowało w japońskiej wyłącznej strefie ekonomicznej, a pełnoskalowym ćwiczeniom wojskowym towarzyszyły intensywne cyberataki na Tajwan.

Rzecznik prasowy Komisji stwierdził, że UE jest zainteresowana utrzymaniem pokoju i status quo w Cieśninie Tajwańskiej. Napięcia należy rozładowywać w drodze dialogu, a odpowiednie kanały komunikacji trzeba utrzymywać w celu zmniejszenia ryzyka błędnej kalkulacji.

We wrześniu 2022 r. Parlament przyjął rezolucję w sprawie sytuacji w Cieśninie Tajwańskiej, w której skrytykował eskalację wojskową Chin i sprzeciwił się wymuszeniu ekonomicznemu ze strony Chin. Parlament z zadowoleniem przyjął plan Litwy dotyczący otwarcia przedstawicielstwa handlowego w Tajpej i wezwał inne państwa członkowskie do pójścia za tym przykładem i zacieśnienia stosunków z Tajwanem.

C. Hongkong

UE przywiązuje wielką wagę do wysokiego stopnia autonomii Hongkongu – musi on zostać zachowany zgodnie z ustawą zasadniczą i zobowiązaniami międzynarodowymi. Stałe poszanowanie podstawowych praw i wolności oraz niezawisłość sądownictwa są nadal niezbędne dla rozwoju Hongkongu. Stosunki między UE a Hongkongiem obejmują obszar handlu, rozwoju gospodarczego, współpracy celnej, innowacji i technologii, konkurencji, bezpieczeństwa żywności, środowiska oraz edukacji. UE jest drugim co do wielkości – po Chinach kontynentalnych – partnerem handlowym Hongkongu. W 2021 r. w Hongkongu było obecnych co najmniej 1614 przedsiębiorstw z UE, a wiele z nich wykorzystywało Hongkong jako siedzibę regionalną. Wartość dwustronnego handlu towarami wyniosła 30,5 mld EUR, co stanowi wzrost o 2,5 % w porównaniu z 2020 r. Eksport towarów z UE do Hongkongu wyniósł 23,5 mld EUR, podczas gdy import z Hongkongu wyniósł 7 mld EUR, co spowodowało nadwyżkę handlową w wysokości 16,5 mld EUR. W 2021 r. UE była trzecim co do wielkości – po Chinach kontynentalnych i Tajwanie – partnerem handlowym Hongkongu w handlu towarami.

Ze względu na ulepszenia w zakresie dobrych rządów w marcu 2019 r. UE usunęła Hongkong z wykazu jurysdykcji podatkowych niechętnych współpracy. UE jest poważnie zaniepokojona ustawą o bezpieczeństwie narodowym, narzuconą przez Chiny 30 czerwca 2020 r. Wiceprzewodniczący Komisji / wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa wyraził zaniepokojenie, że ustawa ta jest niezgodna z ustawą zasadniczą Hongkongu, wspólną deklaracją chińsko-brytyjską z 1984 r. oraz międzynarodowymi zobowiązaniami Chin. Ustawę tę wykorzystano do stłumienia ruchu prodemokratycznego w Hongkongu, ponieważ każde wyrażenie opinii postrzegane jako sprzeczne z polityką rządu może prowadzić do aresztowań i kar więzienia. Kolejną niepokojącą kwestią jest jej stosowanie eksterytorialne.

W lipcu 2020 r. UE i jej państwa członkowskie potwierdziły swoje poparcie dla wysokiego stopnia autonomii Hongkongu w myśl zasady „jeden kraj, dwa systemy”, ustanawiając jednocześnie skoordynowany pakiet środków zaradczych w takich dziedzinach jak polityka azylowa, migracyjna, wizowa i pobytowa, w szczególności ustalenia państw członkowskich dotyczące ekstradycji. Pakiet obejmował wywóz szczególnego sprzętu newralgicznego i technologii do końcowego wykorzystania w Hongkongu, stypendia i wymiany akademickie z udziałem studentów z Hongkongu, a także wsparcie dla społeczeństwa obywatelskiego. Rząd przełożył planowane na 2020 r. wybory do Rady Ustawodawczej Hongkongu na siódmą kadencję, uzasadniając swoją decyzję wzrostem liczby zakażeń COVID-19. Wybory odbyły się w grudniu 2021 r. i zgodnie z oczekiwaniami wygrali je kandydaci prochińscy. Wiceprzewodniczący Komisji / wysoki przedstawiciel Josep Borrell stwierdził, że UE postrzega te wybory – w połączeniu z utrzymującą się presją wywieraną na społeczeństwo obywatelskie – jako kolejny krok w kierunku zniesienia zasady „jeden kraj, dwa systemy”. Ponadto w maju 2022 r. 1500 członków Komisji Wyborczej wybrało jedynego kandydata, Johna Lee Ka-chiu, na nowego szefa administracji. Poparcie głosujących dla Lee wyniosło 99 % w porównaniu z 66 % w przypadku jego poprzedniczki Carrie Lam, która przewodziła administracji Hongkongu od 2017 r.

W swoim zaleceniu z grudnia 2017 r., wydanym 20 lat po ustanowieniu Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong, Parlament podkreślił, że przestrzeganie ustawy zasadniczej ma kluczowe znaczenie dla dalszego umacniania stosunków z UE. Parlament potępił ciągłe ingerowanie przez Chiny w wewnętrzne sprawy Hongkongu, gdyż może ono zagrażać długoterminowej trwałości modelu „jeden kraj, dwa systemy”. W swojej rezolucji z czerwca 2020 r. Parlament nazwał jednostronne wprowadzenie ustawy o bezpieczeństwie narodowym kompleksowym atakiem na autonomię, praworządność i podstawowe wolności Hongkongu. Wspólne oświadczenie, zarejestrowane w ONZ jako prawnie wiążący traktat, zobowiązuje Chiny do utrzymania wysokiego stopnia autonomii oraz praw i swobód Hongkongu.

W swojej rezolucji ze stycznia 2021 r. w sprawie represji wobec opozycji demokratycznej w Hongkongu Parlament wezwał do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia osób aresztowanych w Hongkongu w pierwszych dwóch tygodniach 2021 r. oraz wszystkich osób uprzednio zatrzymanych pod zarzutami na mocy ustawy o bezpieczeństwie narodowym. Parlament wezwał władze do poszanowania praworządności, praw człowieka, zasad demokratycznych i wysokiego stopnia autonomii Hongkongu oraz do natychmiastowego powstrzymania się od dalszego wykorzystywania ustawy o bezpieczeństwie narodowym do tłumienia prawa do wolności słowa, pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się.

W lipcu 2021 r. Parlament przyjął rezolucję w sprawie Hongkongu, w szczególności dziennika Apple Daily, w której potępił ograniczenia wolności słowa i wezwał władze Hongkongu do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich dziennikarzy i innych działaczy aresztowanych na mocy ustawy o bezpieczeństwie narodowym oraz do wycofania wszystkich stawianych im zarzutów.

W styczniu 2022 r. Parlament przyjął kolejną rezolucję w sprawie naruszeń podstawowych wolności w Hongkongu, w której zdecydowanie potępił ukierunkowane ataki na całą opozycję – organizacje pozarządowe, media i osoby prywatne. W rezolucji zaproponowano umożliwienie wymiany akademickiej ze względów humanitarnych dla mieszkańców Hongkongu uciskanych przez Chiny.

D. Japonia

UE i Japonia, które są partnerami strategicznymi od 2003 r., wspólnie kierują się podstawowymi wartościami, takimi jak poszanowanie praw człowieka, demokracji i praworządności. Są także silnie zaangażowane w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, multilateralizmu i systemu Światowej Organizacji Handlu (WTO) opartego na zasadach. Japonia zobowiązała się do skutecznego wdrożenia porozumienia paryskiego w sprawie zmiany klimatu oraz innych wielostronnych umów środowiskowych. Istnieją jednak pewne kwestie, które budzą niepokój UE: w Japonii stosuje się karę śmierci, dokonuje się połowów wielorybów oraz mają miejsce przypadki uprowadzenia dzieci z UE przez jednego z rodziców.

W lutym 2019 r. UE i Japonia zacieśniły strategiczne stosunki dwustronne – przyczyniło się do tego tymczasowe wdrożenie umowy o partnerstwie strategicznym oraz wejście w życie umowy o partnerstwie gospodarczym. Umowa o partnerstwie gospodarczym jest najważniejszą dwustronną umową handlową zawartą dotychczas przez UE, ponieważ obejmuje niemal jedną trzecią światowego produktu krajowego brutto (PKB), prawie 40 % handlu światowego i ponad 600 mln ludzi. Ponadto umowa o partnerstwie gospodarczym zawiera zobowiązania dotyczące handlu towarami i usługami oraz ustanawia ramy wspierające inwestycje dwustronne. Określono w niej również ambitne cele w zakresie zrównoważonego rozwoju i po raz pierwszy zawarto konkretne zobowiązanie do realizacji porozumienia klimatycznego z Paryża. 22 czerwca 2020 r. UE i Japonia podpisały umowę w sprawie bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego. Problemem w stosunkach dwustronnych pozostaje wzajemność ruchu bezwizowego dla obywateli UE przybywających do Japonii, ponieważ obywatele Japonii korzystają z bezwizowego wjazdu do UE.

Japonia jest drugim co do wielkości partnerem handlowym UE w Azji (po Chinach) – całkowita wartość wymiany handlowej w 2020 r. wyniosła 109 mld EUR. W 2020 r. eksport z UE do Japonii opiewał na kwotę 54,9 mld EUR. UE odnotowała nadwyżkę w handlu w wysokości 0,5 mld EUR. W odniesieniu do handlu usługami w 2018 r. eksport z UE do Japonii opiewał na kwotę 35 mld EUR, a import z Japonii – 18 mld EUR. UE odnotowała zatem nadwyżkę w handlu usługami w wysokości 16,3 mld EUR.

Obie strony podtrzymują zobowiązanie do zacieśnienia stosunków inwestycyjnych przez zawarcie w przyszłości odrębnej umowy inwestycyjnej, obejmującej standardy ochrony inwestorów/inwestycji oraz mechanizm rozstrzygania sporów. W lipcu 2018 r. UE i Japonia zakończyły negocjacje w sprawie odpowiedniego poziomu ochrony danych, natomiast w styczniu 2019 r. przyjęły decyzje o wzajemnym uznawaniu systemów ochrony danych drugiej strony za „równoważne”, w wyniku czego powstał największy na świecie obszar bezpiecznego przepływu danych.

Z powodu pandemii COVID-19 szczyt UE–Japonia w Tokio w 2020 r. został przekształcony w spotkanie przywódców UE i Japonii 26 maja 2020 r. Przywódcy potwierdzili swoje zaangażowanie w łączenie wysiłków na rzecz walki ze skutkami pandemii COVID-19 i współpracy przy opracowywaniu szczepionek. W ramach G-7 UE i Japonia zobowiązały się również do przyspieszenia odbudowy światowej gospodarki. Podjęły także współpracę w dziedzinie zmiany klimatu i badań naukowych w tej dziedzinie, traktując Zielony Ład i agendę cyfrową jako środki dalszego zacieśniania współpracy. UE i Japonia ponownie potwierdziły swoją współpracę w zakresie pokoju i bezpieczeństwa, a także walki z kampaniami dezinformacyjnymi.

25 stycznia 2021 r. Rada Unii Europejskiej przeprowadziła dyskusję z ministrem spraw zagranicznych Japonii Toshimitsu Motegim na temat podejścia obu stron do zagadnień związanych z Indo-Pacyfikiem. Obie strony zgodziły się, że korzystne byłoby większe zaangażowanie UE w regionie, a także wzmocniona współpraca z Japonią i innymi partnerami o podobnych poglądach. We wspólnym interesie leży pogłębienie współpracy w zakresie łączności, bezpieczeństwa morskiego, środowiska i zmiany klimatu, handlu i inwestycji, kwestii cyfrowych, promowania multilateralizmu i utrzymania międzynarodowego ładu opartego na zasadach.

W maju 2022 r. w Tokio odbył się 28. szczyt UE–Japonia w celu potwierdzenia zobowiązań stron w ramach umowy o partnerstwie gospodarczym i umowy o partnerstwie strategicznym między UE a Japonią. Opierają się one na wspólnych interesach i wspólnych wartościach, takich jak wolność, poszanowanie praw człowieka, demokracja, praworządność, otwarty, wolny i sprawiedliwy handel, skuteczny multilateralizm i porządek międzynarodowy oparty na zasadach. Przywódcy UE i Japonii domagali się, by Rosja natychmiast zaprzestała agresji wojskowej na Ukrainę, bezwarunkowo wycofała wszystkie swoje siły i w pełni respektowała integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. Przywódcy poparli Ukrainę dalszymi sankcjami wobec Rosji, we współpracy z G-7 i innymi krajami o podobnych poglądach. Przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel powiedział, że Japonia jest najbliższym partnerem strategicznym UE w regionie Indo-Pacyfiku oraz że wojna Rosji przeciwko Ukrainie pokazała, że niezbędna jest ściślejsza współpraca. UE i Japonia przyjęły również wspólne oświadczenie i uruchomiły partnerstwo cyfrowe w celu promowania współpracy i pomocy w osiągnięciu transformacji cyfrowej zapewniającej solidarność, dobrobyt i zrównoważony rozwój. Przywódcy rozmawiali też o tym, jak współpracować, by utrzymać stabilność światowych rynków energii i wesprzeć dywersyfikację źródeł dostaw energii i bezpieczeństwo dostaw. Jeżeli chodzi o bezpieczeństwo i obronę, UE i Japonia zobowiązały się do dalszego zacieśniania konsultacji, w tym w sprawie nieproliferacji i rozbrojenia oraz przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym. UE i Japonia będą nadal realizować zielony sojusz UE–Japonia, zainaugurowany na szczycie w 2021 r. Potwierdziły znaczenie współpracy w takich dziedzinach jak czystszy wodór, bezpieczeństwo jądrowe, energia odnawialna i recykling dwutlenku węgla.

Parlament Europejski i Zgromadzenie Narodowe Japonii intensyfikują dialog międzyparlamentarny, co stanowi integralną część poprawy dwustronnych stosunków strategicznych między UE a Japonią. Doprowadziło to do przyjęcia przez Parlament dwóch rezolucji w grudniu 2018 r.: rezolucji towarzyszącej w sprawie zawarcia umowy o partnerstwie strategicznym między UE a Japonią oraz rezolucji towarzyszącej w sprawie zawarcia umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią. W lipcu 2020 r. Parlament przyjął rezolucję w sprawie międzynarodowych i wewnątrzkrajowych uprowadzeń rodzicielskich dzieci z UE w Japonii, w której zwrócił uwagę na sytuację dzieci uprowadzonych przez jednego z rodziców w Japonii, podkreślając fakt, że odpowiednie przepisy i orzeczenia sądowe nie są egzekwowane. Inne ostatnio przyjęte ważne rezolucje w sprawie stosunków z Japonią to rezolucja z 21 stycznia 2021 r. w sprawie konektywności i stosunków UE–Azja, rezolucja z 7 czerwca 2022 r. w sprawie UE wobec zagrożeń bezpieczeństwa w regionie Indo-Pacyfiku oraz rezolucja z 5 lipca 2022 r. w sprawie strategii dla Indo-Pacyfiku w dziedzinie handlu i inwestycji.

Po rezygnacji najdłuższej urzędującego premiera Japonii Shinzo Abe nowy premier Yoshihide Suga objął urząd we wrześniu 2020 r., a na początku października 2021 r. zastąpił go Fumio Kishida. 31 października 2021 r. w Japonii odbyły się wybory parlamentarne mające wyłonić członków Izby Reprezentantów na czteroletnią kadencję. Rządząca Partia Liberalno-Demokratyczna (LDP) utrzymała znaczną większość, choć straciła kilka miejsc.

Zabójstwo byłego premiera Shinzo Abe 8 lipca 2022 r. w Narze, gdzie prowadził kampanię na rzecz wyborów do japońskiej Izby Radców w 2022 r., głęboko wstrząsnęło Japonią i światem. Wybory odbyły się zaledwie dwa dni później 10 lipca 2022 r., aby wyłonić połowę członków izby wyższej na sześć lat. LDP nieznacznie zwiększyła liczbę miejsc, ponadto padł nowy rekord – 28 % mandatów zdobyły kandydatki.

E. Korea Południowa (Republika Korei)

Historia stosunków między UE a Koreą Południową sięga umowy o współpracy i wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych z 1997 r.

Korea Południowa plasuje się w pierwszej dziesiątce głównych partnerów strategicznych UE, a podstawę partnerstwa strategicznego UE–Korea Południowa stanowią trzy główne filary oparte na trzech kluczowych umowach:

  • Umowa ramowa między UE a Koreą Południową, obowiązująca od czerwca 2014 r., zapewniająca ogólną strukturę partnerstwa strategicznego i kompleksowej współpracy dwustronnej. Jej wdrażanie zapewnia i monitoruje Wspólny Komitet.
  • Umowa o wolnym handlu między UE a Koreą Południową, ratyfikowana w grudniu 2015 r. Korea Południowa była pierwszym państwem azjatyckim, które podpisało umowę o wolnym handlu z UE, a umowa ta jest jedną z najbardziej ambitnych umów handlowych UE, wykraczającą poza wcześniejsze umowy. Celem umowy o wolnym handlu jest usunięcie barier w handlu dwustronnym, stworzenie rozszerzonego i bezpiecznego rynku towarów i usług oraz stworzenie stabilnego środowiska dla inwestycji.
  • Umowa w sprawie ram udziału w zarządzaniu kryzysowym między UE a Koreą Południową, obowiązująca od 2016 r., która wzmacnia strategiczne partnerstwo w kwestiach bezpieczeństwa poprzez umożliwienie Korei Południowej udziału w prowadzonych przez UE operacjach zarządzania kryzysowego o charakterze cywilnym i wojskowym. Umowa ta ułatwia również zaangażowanie Korei Południowej w misje i operacje UE w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) w celu poprawy skuteczności reagowania kryzysowego.

W czerwcu 2022 r. w Seulu odbyło się 18. posiedzenie Wspólnego Komitetu UE–Korea Południowa. Komitet potępił inwazję Rosji na Ukrainę i zgodził się, że Rosja musi szanować integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. UE i Korea Południowa zobowiązały się również do połączenia sił w celu wzmocnienia wdrażania porozumienia paryskiego, w tym w ramach przygotowań do COP 27 w Szarm el-Szejk, oraz do wspierania przyjęcia bardzo ambitnych globalnych ram różnorodności biologicznej na okres po 2020 r. w ramach przygotowań do COP 15 w Montrealu, wspartych przejściem na gospodarkę o obiegu zamkniętym i czystą energię. Ponadto obie strony przeanalizowały perspektywy ustanowienia zielonego partnerstwa między UE a Republiką Korei.

W maju 2021 r. Korea Południowa była gospodarzem szczytu środowiskowego P4G 2021 w Seulu, na którym wydano deklarację z Seulu postulującą utrzymanie wzrostu temperatury na świecie z poziomu sprzed epoki przemysłowej poniżej 2 °C zamiast 1,5 °C. Przywódcy zaapelowali o zwiększenie krajowych wydatków na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, przyspieszenie wysiłków na rzecz odejścia od nieodnawialnych źródeł energii oraz współpracę na rzecz rozwiązania problemu odpadów z tworzyw sztucznych w ekosystemach morskich.

Od 2011 r. handel dwustronny wciąż rośnie, nawet podczas pandemii COVID-19, a w 2020 r. wyniósł prawie 90 mld EUR. W latach 2010–2020 handel towarami ogółem wzrósł o 45,9 %. W 2020 r. UE była dla Korei Południowej trzecim pod względem wielkości źródłem importu (11,8 %) i czwartym co do wielkości krajem przeznaczenia eksportu (9,3 %). Jednak w niektórych obszarach nadal istnieją wyzwania, a UE wzywa Koreę Południową do usunięcia utrzymujących się przeszkód w imporcie produktów pochodzenia zwierzęcego z UE oraz do ratyfikacji konwencji (nr 105) Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącej pracy przymusowej.

Sektor nauki i technologii w Korei Południowej jest jednym z najbardziej zaawansowanych na świecie. Stara się skupić na innowacjach oraz ma imponujące osiągnięcia w robotyce i sztucznej inteligencji, co daje nowe możliwości rozwoju współpracy naukowej i technologicznej z UE. Zacieśniono już współpracę w dziedzinie zagrożeń dla cyberbezpieczeństwa, ponieważ Korea Południowa posiada gospodarkę o wysokim stopniu cyfryzacji i rozwija krajową strategię cyberbezpieczeństwa po atakach hakerskich, których ofiarą padły miliony ludzi oraz organy publiczne. O zorganizowanie większości poważnych cyberataków oskarżono Koreę Północną. W listopadzie 2020 r. UE i Korea Południowa przeprowadziły szósty dialog na temat cyberbezpieczeństwa, który doprowadził do wspólnego poparcia dla ustanowienia programu działania. Program ten pomoże rozpowszechniać odpowiedzialne zachowania w cyberprzestrzeni i rozwiązać kwestie cybernetyczne w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wybory prezydenckie, które odbyły się w marcu 2022 r., wygrał po ostrej kampanii konserwatysta Yoon Suk-yeol. Prezydent Yoon nieznacznie pokonał Lee Jae-myunga z Partii Demokratycznej dzięki składanym obietnicom zwalczania nierówności klasowych. W czerwcu 2022 r. odbyły się wybory lokalne, które zbiegły się z wyborami uzupełniającymi do Zgromadzenia Narodowego. Były to pierwsze ogólnokrajowe wybory za kadencji prezydenta Yoona Suk-yeola po objęciu przez niego urzędu 10 maja 2022 r. Partia rządząca prezydenta Yoona Suk-yeola wygrała 12 z 17 wyborów na burmistrzów dużych miast i gubernatorów prowincji, rozszerzając konserwatywne wpływy Yoona w okresie krótszym niż trzy miesiące po wygranej w wyborach prezydenckich.

W kwietniu 2021 r. Korea Południowa zakończyła ratyfikację trzech głównych konwencji MOP: Konwencji dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych, Konwencji dotyczącej stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych oraz Konwencji dotyczącej pracy przymusowej. Ratyfikacji wymaga jeszcze Konwencja o zniesieniu pracy przymusowej.

Korea Południowa utrzymuje, że Japonia nadal jest zobowiązana do wypłaty reparacji za drugą wojnę światową. Stosunki między tymi krajami pozostają napięte mimo wysiłków na rzecz przywrócenia relacji na mocy traktatu z 1965 r. Szczególnie kontrowersyjna jest kwestia „kobiet do towarzystwa” (niewolnic seksualnych w latach 1932–1945). Korea Południowa wyraziła również obawy co do planów Japonii dotyczących spuszczenia zanieczyszczonej wody z elektrowni w Fukuszimie z powrotem do Oceanu Spokojnego, co będzie miało negatywny wpływ na życie morskie, a w konsekwencji na sektor rybołówstwa. W polityce zagranicznej prezydent Yoon Suk-yeol dąży do zbliżenia z Japonią w celu rozwiązania obecnych sporów i barier w handlu. W sierpniu 2022 r., po kilku latach przerwy ze względu na pandemię COVID-19, Korea Południowa i Stany Zjednoczone wznowiły wspólne ćwiczenia wojskowe w następstwie decyzji prezydenta Yoona Suk-yeola o wzmocnieniu środków odstraszających. Wcześniej wiosną 2022 r. Stany Zjednoczone, Korea Południowa i Japonia uczestniczyły w ćwiczeniach obrony przed rakietowymi pociskami balistycznymi u wybrzeży Hawajów, demonstrując poprawę stosunków między Seulem a Tokio.

Parlament wyraża ogromne zaniepokojenie stosunkami międzykoreańskimi. W okresie od kwietnia do września 2018 r. odbyły się trzy międzykoreańskie szczyty w sprawie denuklearyzacji, lecz dialog i współpraca straciły impet w 2019 r. po szczycie USA–KRLD w Hanoi, a w sierpniu 2019 r. uległy dalszemu pogorszeniu w wyniku wspólnych ćwiczeń wojskowych USA i Korei Południowej. Napięcia pojawiły się wraz z wystrzeleniem w marcu 2020 r. przez Koreę Północną pocisków krótkiego zasięgu, wysadzeniem w czerwcu 2020 r. międzykoreańskiego biura łącznikowego w Kaesong oraz śmiercią obywatela Korei Południowej na terytorium Korei Północnej. 15 sierpnia 2022 r. prezydent Korei Południowej Yoon Suk-yeol ogłosił, że zaoferuje Pjongjangowi pakiet pomocy na dużą skalę w zamian za denuklearyzację, co znacznie wzmocniłoby gospodarkę Korei Północnej, gdyby kraj ten rozpoczął prawdziwy i znaczący proces denuklearyzacji. UE wspiera dyplomatyczne rozwiązanie koreańskiego kryzysu jądrowego oraz zamierza kontynuować swoją strategię krytycznego zaangażowania. Parlament jest jedyną instytucją UE, która utrzymuje formalne stosunki dyplomatyczne z Koreą Północną.

F. Korea Północna (Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna)

UE prowadzi wobec Korei Północnej politykę „krytycznego zaangażowania”, która zakłada wywieranie nacisku w postaci sankcji i innych środków przy jednoczesnym zachowaniu otwartych kanałów dialogu. Stosunki dwustronne są ograniczone, nie obowiązują też żadne umowy dwustronne o charakterze politycznym czy handlowym. Z wyjątkiem pomocy humanitarnej współpraca UE na rzecz rozwoju jest związana głównie z bezpieczeństwem żywnościowym oraz podlega względom politycznym, sankcjom ONZ i innym ograniczeniom. UE nie ma programu dwustronnej pomocy rozwojowej z Koreą Północną. W Pjongjangu funkcjonują ambasady sześciu państw członkowskich UE, a także francuskie biuro ds. współpracy kulturalnej. Znaczna liczba państw członkowskich UE akredytowała swoich ambasadorów przebywających w placówkach w Seulu do Korei Północnej. Zamknięcie granic przez Koreę Północną w styczniu 2020 r. doprowadziło do trudności w rotacji personelu przyjeżdżającego do kraju i z niego wyjeżdżającego, a także do ograniczenia działalności dyplomatycznej.

Sankcje przeciwko Korei Północnej, przyjęte w odpowiedzi na działania tego kraju zmierzające do rozwoju broni jądrowej i rakietowych pocisków balistycznych, są najostrzejsze spośród wszystkich sankcji nakładanych przez UE. UE wdrożyła wszystkie odnośne rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz wprowadziła własny niezależny system sankcji, który uzupełnia i wzmacnia sankcje ONZ. We wrześniu 2020 r. UE przeprowadziła czwartą rundę podejść do państw spoza UE, zachęcając je do pełnego wdrożenia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ. 22 marca 2021 r. UE ogłosiła, że po raz pierwszy nałożyła na Koreę Północną sankcje za naruszenia praw człowieka w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka. Sankcjami za wspomaganie działań represyjnych objęto dwóch ministrów oraz prokuraturę centralną.

W 2017 r. Korea Północna zintensyfikowała swój program jądrowy, zwiększając napięcie ze Stanami Zjednoczonymi i Koreą Południową. Chociaż polityka Stanów Zjednoczonych polega na wywieraniu maksymalnej presji, były prezydent Korei Południowej Moon Jae-in zaangażował się w deeskalację i w 2018 r. trzykrotnie spotkał się z przywódcą Korei Północnej Kimem Dzong Unem. Jednak po niepowodzeniu szczytu w Hanoi, który odbył się w 2019 r. między prezydentem Trumpem a Kimem Dzong Unem, nasiliły się napięcia i nieufność. Od lipca 2021 r. Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej zgłasza wzrost aktywności jądrowej w ośrodku badań jądrowych w Jongbjon z reaktorem eksperymentalnym o mocy 5 megawatów. Potępiając w sierpniu 2021 r. Stany Zjednoczone i Koreę Południową za wspólne ćwiczenia wojskowe, Korea Północna zapowiedziała, że rozszerzy swój program jądrowy, jeżeli Stany Zjednoczone nie zaprzestaną swojej polityki sankcji. Od września 2021 r. Korea Północna przeprowadza próby z użyciem nowych pocisków manewrujących dalekiego zasięgu, które mogą latać niżej i po bardzo płaskich trajektoriach, co utrudnia ich przechwytywanie. W 2022 r. przeprowadziła największe próby rakietowych pocisków balistycznych, pokazując, że jej pociski międzykontynentalne mogą dotrzeć do Stanów Zjednoczonych. Napięcia pogłębiły się w marcu 2022 r. po wystrzeleniu przez Koreę Północną nowego typu międzykontynentalnego pocisku balistycznego (ICBM), Hwasong-17, największego do tej pory północnokoreańskiego pocisku rakietowego, którego zasięg przekracza zasięg wszystkich poprzednio testowanych ICBM i sięga 6 000 km. Przywódca Korei Północnej Kim Dzong Un wygłosił przemówienie, w którym zasugerował, że w 2022 r. odbędzie się więcej prób jądrowych. Korea Południowa wzmacnia swoje zdolności obronne i współpracę wojskową ze Stanami Zjednoczonymi, w tym poprzez udział we wspólnych ćwiczeniach wojskowych na dużą skalę i rozmieszczanie dodatkowych amerykańskich systemów obrony przeciwrakietowej. Strategia Korei Północnej zakłada zmuszenie Stanów Zjednoczonych do wznowienia negocjacji w sprawie sankcji i pomocy humanitarnej. Napięcia wpłynęły na stosunki międzykoreańskie i zwiększyły ryzyko dla bezpieczeństwa w regionie. Powrót Korei Północnej do prób rakietowych w 2022 r., wraz z inwazją Rosji na Ukrainę, stanowi ogromne wyzwanie dla prezydenta Korei Południowej Yoona Seok-yeola, który jest zwolennikiem twardego podejścia.

UE potępiła wystrzelenie rakiet, wzywając Koreę Północną do wypełnienia zobowiązań wynikających z rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz do powstrzymania się od wszelkich działań, które podważają warunki prowadzenia dyplomacji i dialogu. UE jest zaangażowana na rzecz denuklearyzacji. Dopóki Korea Północna nie wywiąże się ze swoich zobowiązań wynikających z rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ, UE będzie nadal rygorystycznie stosować sankcje, zachęcając społeczność międzynarodową do pójścia w jej ślady. Parlament przyjął wiele rezolucji, w których potępił Koreę Północną za jej programy jądrowe i rakietowe oraz wyraził głębokie zaniepokojenie pogarszającą się sytuacją w zakresie praw człowieka w tym kraju.

We wrześniu 2022 r. Najwyższe Zgromadzenie Ludowe Korei Północnej przyjęło ustawę, która sprawia, że status jądrowy kraju staje się nieodwracalny, i umożliwia prewencyjne ataki jądrowe w przypadku wykrycia zbliżającego się ataku.

 

Jorge Soutullo / Samuel Cantell / Stefania Gazzina / Airis Meier