Καταναλωτικές πιστώσεις: Το Κοινοβούλιο ζητά την αναθεώρηση των κανόνων της ΕΕ

Νέους κανόνες υιοθέτησαν οι ευρωβουλευτές για την προστασία των καταναλωτών από χρέη πιστωτικών καρτών και υπεραναλήψεις.

Φωτογραφία γυναίκας που ετοιμάζεται να πληρώσει με την πιστωτική της κάρτα.
6 στους 10 καταναλωτές έχουν υποστεί οικονομικές δυσκολίες κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19.

Το Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες καταναλωτικής πίστης τον Σεπτέμβριο του 2023, μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2022.

Οι κανόνες της ΕΕ όπως ισχύουν σήμερα


Οι υφιστάμενοι κανόνες της ΕΕ - η Οδηγία για την Καταναλωτική Πίστωση - αποσκοπούν στην προστασία των Ευρωπαίων καταναλωτών και στην ενίσχυση της αγοράς καταναλωτικών δανείων. Οι κανόνες καλύπτουν καταναλωτικές πιστώσεις ύψους 200 ευρώ έως και 75.000 ευρώ, και απαιτούν από τους πιστωτές να παρέχουν πληροφορίες που να επιτρέπουν στους δανειολήπτες να συγκρίνουν τις διάφορες προσφορές και να λαμβάνουν ενημερωμένες αποφάσεις. Οι καταναλωτές έχουν 14 μέρες στη διάθεσή τους για να αποσυρθούν από συμφωνία πίστωσης κι έχουν τη δυνατότητα πρόωρης εξόφλησης του δανείου, μειώνοντας έτσι το κόστος.


Οι κανόνες αυτοί υιοθετήθηκαν το 2008 και έπρεπε να επικαιροποιηθούν για να προσαρμοστούν στις σημερινές συνθήκες.


Γιατί πρέπει να αναθεωρηθεί η νομοθεσία;


Οι δύσκολες οικονομικές συγκυρίες οδηγούν ολοένα και περισσότερα άτομα να ζητήσουν δάνειο, ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας έχει φέρει νέους παίκτες και προϊόντα στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων μη τραπεζικών φορέων όπως είναι οι εφαρμογές συμμετοχικής χρηματοδότησης (crowdfunding) βάσει δανεισμού.


Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι είναι ευκολότερο για κάποιον να δανειστεί μικρές ποσότητες χρημάτων στο διαδίκτυο - παρότι αυτού του είδους η δανειοδότηση μπορεί να αποβεί ακριβή ή ακατάλληλη. Προκύπτουν επίσης νέοι τρόποι ψηφιακής κοινοποίησης δεδομένων και αξιολόγησης της φερεγγυότητας των καταναλωτών μέσω συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης οι οποίοι πρέπει να εξεταστούν.


Οι ισχύοντες κανόνες δεν προστατεύουν αρκετά τους ευάλωτους καταναλωτές που κινδυνεύουν να υπερχρεωθούν. Επιπλέον, οι κανόνες δεν είναι εναρμονισμένοι μεταξύ των διάφορων κρατών μελών.

Νέοι κανόνες καταναλωτικής πίστωσης


Οι νέοι κανόνες ορίζουν ότι οι πιστωτές πρέπει να ενημερώνουν με διαφάνεια τους καταναλωτές και να τους παρέχουν εύκολη πρόσβαση σε όλες τις βασικές πληροφορίες, οποιαδήποτε συσκευή κι αν χρησιμοποιούν (συμπεριλαμβανομένων των κινητών τηλεφώνων).


Οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι οι διαφημίσεις πιστώσεων δεν πρέπει να ενθαρρύνουν υπερχρεωμένους καταναλωτές να αναζητούν δάνειο και οφείλουν να αναφέρουν ρητά ότι ο δανεισμός χρημάτων κοστίζει χρήματα.


Σύμφωνα με τους νέους κανόνες οι καταναλωτές πρέπει να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοπιστωτική και οικονομική τους κατάσταση, προκειμένου να διευκολύνεται η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας. Ωστόσο, τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που βρίσκονται σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης ή τα δεδομένα υγείας δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται.


Οι νέοι κανόνες καλύπτουν συμβάσεις πιστώσεων έως 100.000 ευρώ, με κάθε χώρα να θέτει το ανώτατο όριο με βάση τωτις συνθήκες που ισχύουν στο εσωτερικό της. Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης τη νομοθετική ρύθμιση των ολοένα και συχνότερων περιπτώσεων υπέρβασης και υπερανάληψης, τονίζοντας ωστόσο ότι τα κράτη μέλη είναι εκείνα που πρέπει να αποφασίζουν την εφαρμογή ή όχι των κανόνων για τα μικρά δάνεια κάτω των 200 ευρώ, την άτοκη πίστωση και τα δάνεια που πρέπει να εξοφληθούν εντός τριών μηνών και για τα οποία η καταβλητέα επιβάρυνση είναι ασήμαντη.

Το Συμβούλιο θα πρέπει επίσης να εγκρίνει τους νέους κανόνες προτού τεθούν σε ισχύ.

Οι νέοι κανόνες απαιτούν:

  • • Σωστή αξιολόγηση της καταναλωτικής πιστοληπτικής ικανότητας • Όριο στις χρεώσεις • Δυνατότητα άνευ όρων ανάληψης 14 ημερών • Δικαίωμα πρόωρης αποπληρωμής • Οι διαφημίσεις πρέπει να προειδοποιούν ξεκάθαρα ότι ο δανεισμός κοστίζει χρήματα