Φυτοφάρμακα στα τρόφιμα: τι κάνει το ΕΚ για να προστατεύσει την τροφή μας;
Η ύπαρξη υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα τρόφιμά μας και οι πιθανές επιπτώσεις τους στην υγεία μας, απασχολούν ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους. Μάθε τι κάνει το ΕΚ για να μας προστατεύσει.
Σχεδόν το 50% των τροφίμων που εξετάστηκαν από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) το 2016, περιείχαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων, ενώ το 3,8% από αυτά να ξεπερνούν τα νόμιμα όρια. Τα φυτοφάρμακα και οι δραστικές τους ουσίες παρακολουθούνται πολύ στενά στην ΕΕ, ωστόσο τα τελευταία χρόνια και ειδικά μετά τη διαμάχη για την ανανέωση της έγκρισης της γλυφοσάτης το 2017, υπάρχουν ανησυχίες για τη διαδικασία έγκρισής τους.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει στόχο την προστασία της υγείας των πολιτών του και για αυτό ζητά δράσεις για τη βελτίωση της διαχείρισης της χρήσης φυτοφαρμάκων στην ΕΕ.
Πιο διαφανής διαδικασία έγκρισης των φυτοφαρμάκων
Το Φεβρουάριο του 2018, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέσπισε ειδική επιτροπή για τον έλεγχο της ευρωπαϊκή διαδικασίας έγκρισης των φυτοφαρμάκων. Στις 16 Ιανουαρίου, οι ευρωβουλευτές υποστήριξαν την έκθεση της επιτροπής η οποία ζητά μεγαλύτερη διαφάνεια στις διαδικασίες.
Ειδικά, η έκθεση προτείνει:
- Πρόσβαση για τους πολίτες στις μελέτες που χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία έγκρισης
- Προς ένα ενωσιακό ρυθμιστικό πλαίσιο που ευνοεί την καινοτομία και προωθεί τα φυτοφάρμακα χαμηλής επικινδυνότητας
- Ανασκόπηση των μελετών για τους κινδύνους καρκινογένεσης από γλυφοσάτη
- Πληροφορίες για τη μακροπρόθεσμη τοξικότητα μεταξύ των προαπαιτούμενων για τα φυτοϋγειονομικά προϊόντα
Καλύτερη πρόσβαση στις μελέτες σχετικά με την ασφάλεια της τροφικής αλυσίδας
Το Δεκέμβριο του 2018, το ΕΚ ενέκρινε την ανανέωση του γενικού κανονισμού για τα τρόφιμα, που καλύπτει και την ασφάλεια των τροφίμων στην ΕΕ σε όλα τα στάδια της τροφικής αλυσίδας.
Οι προτεινόμενοι νέοι κανόνες στοχεύουν στη βελτίωση της δημόσιας πρόσβασης σε μελέτες που χρησιμοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), για την αξιολόγηση των κινδύνων των τροφίμων αλλά και στο να διασφαλίσουν ότι οι μελέτες είναι έγκυρες, αντικειμενικές και ανεξάρτητες.
Θα δημιουργηθεί ένα κοινό ευρωπαϊκό μητρώο για ανατεθείσες μελέτες, προκειμένου να μπορεί η EFSA να ελέγχει αν οι εταιρείες αποκρύπτουν δυσμενείς μελέτες. Εάν υπάρχει λόγος αμφιβολίας για τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκόμισαν οι αιτούντες, τότε η ευρωπαϊκή αρχή θα μπορεί να ζητήσει επιπλέον μελέτες.
Ενδοκρινικοί διαταράκτες
Οι ενδοκρινικοί διαταράκτες χρησιμοποιούνται στη γεωργία για την προστασία των φυτών από τα φυτοφάρμακα, παρεμποδίζοντας την ανάπτυξη και την εξάπλωσή τους.
Πιθανότατα έχουν επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και συνδέονται με καρκίνους που συνδέονται με τις ορμόνες, στειρότητα και διαβήτη.
Μάθετε περισσότερα σχετικά με τις δράσεις της ΕΕ για την καταπολέμηση του καρκίνου.
Τον Οκτώβριο του 2017, το ΕΚ μπλόκαρε την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ήθελε να εξαιρέσει ορισμένα χημικά των φυτοφαρμάκων από το να αναγνωρίζονται ως ενδοκρινικοί διαταράκτες, ακόμα και αν ορισμένοι από αυτούς σχεδιάστηκαν ακριβώς για να προσβάλλουν το ενδοκρινικό σύστημα των οργανισμών.
Εναλλακτικές
Οι Ευρωπαίοι αγόρασαν 30,7 δισεκατομμύρια βιολογικών τροφίμων το 2016, αριθμός που αποτελεί αύξηση 50% σε σχέση με το 2012. Το 2018, οι ευρωβουλευτές ανανέωσαν του υπάρχοντες κανόνες για την παραγωγή και τη σήμανση των βιολογικών προϊόντων.
Το 2017, υιοθέτησαν ψήφισμα στο οποίο ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θέσει προτάσεις για την πιο γρήγορη αξιολόγηση, έγκριση και εγγραφή των φυτοφαρμάκων χαμηλού κινδύνου.
