Ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων: πού συμβαίνει, ποιες οι αιτίες και οι συνέπειες

Περισσότερες από 200 εκ. γυναίκες εν ζωή έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων. Μάθετε στο άρθρο μας που συμβαίνει αυτό, για ποιους λόγους και ποιες είναι οι συνέπειες.

The Restorers, 2019 Sakharov Prize finalists, a group of five students from Kenya who have developed an app helping girls deal with female genital mutilation.
The Restorers

Ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ), είναι η διαδικασία μερικής ή ολικής αφαίρεσης ή ο τραυματισμός των εξωτερικών γεννητικών οργάνων των γυναικών για μη-ιατρικούς λόγους. Γίνεται με τη χρήση λεπίδας και χωρίς αναισθησία. Παρόλο που καταδικάζεται διεθνώς ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περίπου 68 εκατομμύρια κορίτσια σε όλο τον κόσμο διατρέχουν τον κίνδυνο ακρωτηριασμού των γεννητικών τους οργάνων μέχρι το 2030.


Σε ποιες χώρες εφαρμόζεται;

Ο ΑΓΓΟ εφαρμόζεται σε περίπου 30 χώρες στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή αλλά και σε ορισμένες χώρες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής.


Αν και η συγκεκριμένη τακτική είναι παράνομη στην ΕΕ και τα κράτη-μέλη διώκουν τέτοιες πρακτικές, εκτιμάται ότι περίπου 600.000 γυναίκες που ζουν στην Ευρώπη έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων και άλλα 180.000 κορίτσια διατρέχουν υψηλό κίνδυνο.


Ποιες οι αιτίες για τον ΑΓΓΟ;

Ο ΑΓΓΟ πραγματοποιείται, ως επί το πλείστων, σε κορίτσια μεταξύ της βρεφικής και της ηλικίας των 15 ετών. Έχει τις ρίζες του σε ένα συνδυασμό πολιτισμικών και κοινωνικών αιτιών, όπως η κοινωνική πίεση, σε πεποιθήσεις ότι ο ΑΓΓΟ υποστηρίζεται από τη θρησκεία, ή σε ακραίες απόψεις περί ομορφιάς και αγνότητας. Η πρακτική αυτή προηγείται χρονικά της ανόδου του Χριστιανισμού και του Ισλάμ. Αντικατοπτρίζει τις βαθιά ριζωμένες ανισότητες μεταξύ των φύλων.

«Δυστυχώς, τα σώματα των γυναικών αποτελούσαν ανέκαθεν ένα πεδίο μάχης. Πάντα οι άνδρες είχαν τον έλεγχο πάνω στα σώματα των γυναικών.» αναφέρει η ευρωβουλευτής Μαρία Νόιχλ (Σοσιαλιστές, Γερμανία) σε συζήτηση στο ΕΚ στις 18 Δεκεμβρίου 2019.

Βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες του ΑΓΓΟ:

  • έντονος πόνος και υπερβολική αιμορραγία
  • δυσκολίες κατά την ούρηση
  • κύστες, λοιμώξεις και στειρότητα
  • ψυχολογικά προβλήματα
  • μειωμένη σεξουαλική ευχαρίστηση
  • επιπλοκές στους τοκετούς και υψηλότεροι κίνδυνοι θανάτων των νεογνών

Η δέσμευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Το ΕΚ επανειλημμένα έχει δείξει την ισχυρή του θέληση να βοηθήσει στην εξάλειψη του ΑΓΓΟ παγκοσμίως. Με την έγκριση νόμων και ψηφισμάτων, υποστηρίζει τις δράσεις για την εξουδετέρωση του φαινομένου. Με ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου, οι ευρωβουλευτές καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει δράσεις για την εξάλειψη του ΑΓΓΟ στη νέα στρατηγική της ΕΕ για την Ισότητα των Φύλων, η οποία θα υποβληθεί το Μάρτιο του 2020. Προτρέπουν τα κράτη-μέλη να επικυρώσουν άμεσα τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, ώστε να περιοριστεί η βία εναντίον των γυναικών, ενώ παράλληλα ζητούν την ενσωμάτωση μέτρων πρόληψης του ΑΓΓΟ σε όλους τους τομείς πολιτικής, και κυρίως στους τομείς της υγείας, του ασύλου, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης. Επίσης, εκφράζουν την ανησυχία τους για το γεγονός ότι ο ΑΓΓΟ έχει πάρει ιατρικές διαστάσεις.

"Τι θα λέγαμε αν αυτή ήταν η μητέρα μας, η αδελφή μας, η σύζυγός μας, οι ξαδέλφες μας; [...] Πρέπει να γίνουμε η φωνή για εκείνες τις γυναίκες που δεν μπορούν να μιλήσουν." δήλωσε η ευρωβουλευτής Φράνσις Φιτζέραλντ (ΕΛΚ, Ιρλανδία) σε συζήτηση στο ΕΚ στις 18 Δεκεμβρίου 2019.


Οι δράσεις του ΕΚ για την ισότητα των φύλων στην ΕΕ


Μια εφαρμογή που καταπολεμά τον ΑΓΓΟ

Το 2019, «Οι αναστηλωτές» (The Restorers), μια ομάδα πέντε φοιτητών από την Κένυα, οι οποίοι έχουν αναπτύξει μια εφαρμογή βοηθώντας τα κορίτσια να αντιμετωπίσουν τον ΑΓΓΟ, ήταν μεταξύ των φιναλίστ για το βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης του ΕΚ. Η υποψηφιότητά τους αποτελεί σημαντικό βήμα στην καταπολέμηση του ΑΓΓΟ, ενθαρρύνοντας παράλληλα τους νέους να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στις κοινότητες τους.