Γιατί η κυβερνοασφάλεια είναι τόσο σημαντική για την ΕΕ;

Από κλεμμένα δεδομένα έως μπλοκαρισμένα συστήματα νοσοκομείων : οι κυβερνοεπιθέσεις έχουν επικίνδυνες συνέπειες. Μάθετε περισσότερα για την κυβερνοασφάλεια και τη σημασία της.

O ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας και της κοινωνίας έχει φέρει νέες ευκαιρίες στο προσκήνιο, αλλά και προκλήσεις, όπως η κυβερνοασφάλεια. Με τις ζωές μας να εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις ψηφιακές τεχνολογίες, οι κυβερνοεπιθέσεις έχουν γίνει όλο και πιο επιζήμιες. Η κυβερνοασφάλεια έχει γίνει ένα αναγκαίο και κρίσιμο συστατικό της σημερινής κοινωνίας, καθώς και βασική προτεραιότητα της ΕΕ.

Υπολογίζεται ότι περίπου 125 δισεκατομμύρια συσκευές θα έχουν συνδεθεί στο διαδίκτυο μέχρι το 2030, από 27 δισεκατομμύρια το 2021, και το 90% των ανθρώπων άνω των 6 ετών εκτιμάται ότι θα έχει διαδικτυακή παρουσία. Ο κυβερνοχώρος από την φύση του βασίζεται στη διασύνδεση των κοινοτήτων κάθε μορφής και καθώς ο ψηφιακός και φυσικός κόσμος είναι όλο και πιο αλληλένδετοι, προκύπτουν νέοι κίνδυνοι.

Η εξάρτησή μας από τις νέες τεχνολογίες

Οι τομείς που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε δίκτυα και συστήματα πληροφοριών και επομένως κινδυνεύουν περισσότερο από κυβερνοεπιθέσεις περιλαμβάνουν τις μεταφορές, την ενέργεια, την υγειονομική περίθαλψη, τις τηλεπικοινωνίες και τις ψηφιακές υποδομές, τις τράπεζες και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, την ασφάλεια, τις δημοκρατικές διαδικασίες, το διάστημα και την άμυνα. Η κυβερνοασφάλεια αφορά επίσης προσωπικές συσκευές, λειτουργικά συστήματα και συσκευές συνδεδεμένες στο διαδίκτυο, όπως συστήματα συναγερμού, ακόμη και νέα ψυγεία.

Όλο και περισσότερος κόσμος χρησιμοποιεί ψηφιακά εργαλεία στην καθημερινότητά του. Η τηλεργασία, οι διαδικτυακές αγορές και η επικοινωνία μέσω διαδικτύου αυξήσαν τη ζήτηση τους κατακόρυφα κατά την περίοδο του εγκλεισμού. Οι ψηφιακές αυτές λύσεις μπορούν να είναι ωφέλιμες για τους καταναλωτές και να συμβάλουν στην ανάκαψη της οικονομίας από τον κορωνοϊό. Στον αντίποδα βρίσκεται, ωστόσο, η αύξηση των κακόβουλων διαδικτυακών δραστηριοτήτων.

Μάθετε ποιες είναι οι κύριες και αναδυόμενες απειλές κατά της κυβερνοασφάλειας.

Κυβερνοεπιθέσεις, κυβερνοασφάλεια, κυβερνοάμυνα: ορισμοί

• Οι κυβερνοεπιθέσεις συνιστούν προσπάθειες κατάχρησης της πληροφορίας, μέσω της κλοπής, της καταστροφής ή της έκθεσής της, και έχουν ως στόχο να διακόψουν ή να καταστρέψουν συστήματα και δίκτυα υπολογιστών.
• Η κυβερνοασφάλεια αφορά την ασφάλεια πληροφοριών και επικοινωνιών, τις λειτουργικές τεχνολογίες και τις πλατφόρμες πληροφορικής που απαιτούνται για τη διασφάλιση των ψηφιακών συστημάτων.
• Η κυβερνοάμυνα περιλαμβάνει την κυβερνοασφάλεια, τις αναλύσεις απειλών και τις στρατηγικές που στοχεύουν στην προστασία έναντι των απειλών που αφορούν πολίτες, οργανισμούς και κυβερνήσεις.

Κυβερνοαπειλές στην ΕΕ: προσωπικά και κοινωνικά κόστη

Το οικονομικό κόστος των κυβεροεπιθέσεων

Οι απατεώνες χρησιμοποιούν ιστοσελίδες και email "ψαρέματος" που περιέχουν κακόβουλους συνδέσμους και συνημμένα με σκοπό να υποκλέψουν τραπεζικά στοιχεία ή να εκβιάσουν οργανισμούς αφού αποκλείσουν τα πληροφοριακά τους συστήματα και δεδομένα.

Το ασφαλές διαδίκτυο αποτελεί το θεμέλιο της ενιαίας ψηφιακής αγοράς της ΕΕ : προωθώντας λύσεις και απελευθερώνοντας το πλήρες δυναμικό του ώστε ο κόσμος να αισθάνεται ασφαλής στο διαδίκτυο. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2022, το 28% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της ΕΕ έπεσε θύμα κυβερνοεπιθέσεων το 2021.

Μάθετε πώς να προστατευθείτε από κυβερνοεπιθέσεις στην εποχή του COVID-19.

Επιπτώσεις στη δημοκρατία

Η ζημιά που προκαλείται από τις κυβερνοεπιθέσεις δεν αφορά μόνο την οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά επηρεάζει τα δημοκρατικά θεμέλια της ΕΕ και απειλεί τις βασικές λειτουργίες της κοινωνίας. Για παράδειγμα, η παραπληροφόρηση είναι ένα από τα εργαλεία κυβερνοεπιθέσεων. Η έκθεση Threat Landscape 2022 του Οργανισμού της ΕΕ για την Κυβερνοασφάλεια (ENISA) αναφέρει περιπτώσεις bots που προσποιούνται ότι είναι πραγματικά άτομα και κατακλύζουν τις κυβερνητικές υπηρεσίες με ψευδή σχόλια. Η εξάπλωση των deepfakes και της παραπληροφόρησης που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη αποδυναμώνει την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη του κόσμου στις πληροφορίες, τα μέσα ενημέρωσης και τη δημοσιογραφία.

Η ασφάλεια και η ειρήνη στο στόχαστρο των κυβερνοεπιθέσεων

Οι κυβερνοεπιθέσεις, μαζί την παραπληροφόρηση, την οικονομική πίεση και τις συμβατικές ένοπλες επιθέσεις, δοκιμάζουν την ανθεκτικότητα των δημοκρατικών κρατών και οργανισμών, στοχεύοντας απευθείας στην ειρήνη και στην ασφάλεια στην ΕΕ. Σύμφωνα με τον ENISA, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας συνοδεύονται από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο. Οι χάκερ έχουν ως στόχο να καταστρέψουν και να διαταράξουν τη λειτουργία κυβερνητικών υπηρεσιών και υποδομών ζωτικής σημασίας, καθώς και να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στην ηγεσία της χώρας.

Επιπτώσεις στις βασικές υπηρεσίες και στους τομείς ζωτικής σημασίας

Βασικές υπηρεσίες και τομείς ζωτικής σημασίας, όπως οι μεταφορές και η υγεία, εξαρτώνται όλο και περισσότερo από την ψηφιακή τεχνολογία. Η εξάρτηση αυτή, σε συνδυασμό με την ολοένα και διασύνδεση των υλικών αντικειμένων με το Διαδίκτυο των Πραγμάτων, μπορεί να έχει άμεσες συνέπειες, καθιστώντας την κυβερνοασφάλεια ζήτημα ζωής και θανάτου.

Παράδειγμα αποτελούν οι κυβερνοεπιθέσεις έναντι νοσοκομείων, τα οποία αναγκάστηκαν να αναβάλλουν επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις, ή οι επιθέσεις έναντι δικτύων παροχής ενέργειας και νερούπου απειλούν τη λειτουργία υπηρεσιών ζωτικής σημασίας για την κοινωνία. Οι κυβερνοεπιθέσεις μπορεί να στοχεύουν εκατομμύρια ανθρώπους ταυτόχρονα - για παράδειγμα, τον Μάιο του 2021, κυβερνοεκβιαστές παρέλυσαν το εθνικό σύστημα υγείας της Ιρλανδία, ζητώντας λύτρα ύψους εκατομμυρίων δολαρίων για να μη δημοσιεύσουν τα δεδομένα που είχαν καταφέρει να αλιεύσουν από βάσεις δεδομένων. Επιπλέον, καθώς πολλές λειτουργίες των αυτοκινήτων και των σπιτιών συνδέονται ολοένα και περισσότερο στο διαδίκτυο, καθίστανται και αυτά με τη σειρά τους αντικείμενο απειλών και εκμετάλλευσης που μπορούν να πάρουν απρόβλεπτες μορφές.

Τα μέτρα κυβερνοασφάλειας της ΕΕ

Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και οργανισμοί επενδύουν σημαντικά λιγότερο στην κυβερνοασφάλεια από ότι οι αντίστοιχοι στις ΗΠΑ. Η ΕΕ πρέπει λοιπόν να ενισχύσει τις επενδύσεις της στην κυβερνοασφάλεια και να αναβαθμίσει τη νομοθεσία της για να διασφαλίσει την ασφαλή λειτουργία των νοσοκομείων, τραπεζών, ενεργειακών παρόχων αλλά και της δημοκρατίας.

Τον Νοέμβριο του 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναθεώρησε την οδηγία για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (NIS), θέτοντας αυστηρότερες απαιτήσεις κυβερνοασφάλειας για τις επιχειρήσεις, τη δημόσια διοίκηση, τις υποδομές ζωτικής σημασίας.

Στις 22 Νοεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε την τελική του έγκριση σε κανόνες που στοχεύουν στην αποτελεσματικότερη προστασία των κρίσιμων υποδομών της ΕΕ. Η νομοθεσία καλύπτει έντεκα τομείς, μεταξύ των οποίων οι ψηφιακές υποδομές, το νερό, τα τρόφιμα και η υγεία, και ορίζει αυστηρότερους κανόνες όσον αφορά τις αξιολογήσεις κινδύνου και τις εκθέσεις που οφείλουν να υποβάλλουν οι φορείς που διαχειρίζονται κρίσιμες υποδομές.

Μάθετε πώς η ΕΕ θέλει να διαμορφώσει τον ψηφιακό κόσμο:

• Οι νόμοι για τις ψηφιακές αγορές και τις ψηφιακές υπηρεσίες σε μια ματιά

• Ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα
• Κανόνες για την τεχνητή νοημοσύνη

• Η νομοθετική ρύθμιση των κρυπτονομισμάτων

Μάθετε περισσότερα

• (Άνοιγμα σε νέα σελίδα) Επιτροπή : Η Στρατηγική της ΕΕ για την Κυβερνοασφάλεια στην Ψηφιακή Δεκαετία
• Ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα του χρηματοοικονομικού τομέα (DORA)
• Οι δυνατότητες της ΕΕ για την κυβερνοάμυνα
• Υπηρεσία Έρευνας του ΕΚ: Ένα υψηλό επίπεδο κυβερνοασφάλειας στην ΕΕ (Οδηγία NIS2)
• (Άνοιγμα σε νέα σελίδα) Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI)