Azzjonijiet tal-UE kontra t-tibdil fil-klima

Il-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima hija prijorità għall-Parlament Ewropew. Hawn taħt issib id-dettalji tas-soluzzjonijiet li qed jaħdmu fuqhom l-UE u l-Parlament.

It-tibdil fil-klima se jaffettwa lil kulħadd. Ritratt ta' Ezra Comeau-Jeffrey fuq Unsplash
It-tibdil fil-klima se jaffettwa lil kulħadd. Ritratt ta' Ezra Comeau-Jeffrey fuq Unsplash

Mitigazzjoni għat-tisħin globali: kwistjoni ta’ żieda ta’ 2°C

 

It-temperaturi globali medji żdiedu b’mod sinifikanti mir-rivoluzzjoni industrijali u l-aħħar għaxar snin (2011–2020) kienu l-aktar għaxar snin sħan. Mill-20 sena l-aktar sħan, 19 seħħew mis-sena 2000 ’l hawn.

 

Id-data mis-Servizz dwar it-Tibdil fil-Klima ta’ Copernicus turi li l-2022 kienet l-aktar sajf sħun u t-tieni l-aktar sena sħuna rreġistrata. Il-maġġoranza tal-evidenza tindika li dan huwa dovut għaż-żieda fl-emissjonijiet tal-gassijiet serra (GHG) prodotti mill-attività tal-bniedem.

 

It-temperatura globali medja llum hija bejn 0.95 u 1.20 °C ogħla milli fl-aħħar tas-seklu 19. Ix-xjentisti jqisu żieda ta’ 2°C meta mqabbla mal-livelli preindustrijali bħala limitu b’konsegwenzi perikolużi u katastrofiċi għall-klima u l-ambjent.

 

Din hija r-raġuni għaliex il-komunità internazzjonali taqbel li t-tisħin globali jeħtieġ li jibqa’ ferm taħt żieda ta’ 2°C.

 

Għaliex l-azzjoni klimatika tal-UE hija importanti?

 

It-tibdil fil-klima għandu impatt fuq l-Ewropa

 

It-tibdil fil-klima diġà qed jaffettwa lill-Ewropa f’diversi forom, skont ir-reġjun. Dan jista’ jwassal għal telf tal-bijodiversità, nirien fil-foresti, tnaqqis fir-rendiment tal-għelejjel u temperaturi ogħla. Jista’ jaffettwa wkoll is-saħħa tan-nies.

 

L-UE hija emittent kbir ta’ gassijiet b’effett ta’ serra

 

L-UE kienet ir-raba’ l-akbar emittent ta’ gassijiet serra fid-dinja wara ċ-Ċina, l-Istati Uniti u l-Indja fl-2019. Is-sehem tal-UE fid-dinja tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra naqas minn 15.2 % fl-1990 għal 7.3 % fl-2019.

 

Aktar fatti dwar it-tibdil fil-klima fl-Ewropa.

 

L-UE hija membru impenjat tan-negozjati tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-klima

 

L-UE hija attur ewlieni fit-taħditiet tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-tibdil fil-klima u ffirmat il-ftehim ta’ Pariġi. Il-pajjiżi kollha tal-UE huma wkoll firmatarji, iżda jikkoordinaw il-pożizzjonijiet tagħhom u jistabbilixxu miri komuni għat-tnaqqis tal-emissjonijiet fil-livell tal-UE.

 

Skont il-Ftehim ta’ Pariġi, fl-2015 l-UE impenjat ruħha li tnaqqas l-emissjonijiet tal-gassijiet serra fl-UE b’mill-inqas 40 % taħt il-livelli tal-1990 sal-2030. Fl-2021, il-mira nbidlet għal tnaqqis ta’ mill-inqas 55 % sal-2030 u n-newtralità klimatika sal-2050.

 

Ara l-iskeda ta’ żmien tagħna tan-negozjati dwar it-tibdil fil-klima

 

L-isforzi tal-UE qed jagħtu l-frott


Fl-2008, l-UE stabbiliet il-mira li tnaqqas l-emissjonijiet b’ 20 % meta mqabbla mal-livelli tal-1990 sal-2020. L-emissjonijiet kienu naqsu b’24 % sal-2019 u għal 31 % sal-2020, parzjalment minħabba l-pandemija tal-COVID-10. Fl-2021 ġew stabbiliti miri ġodda.

Ara l-infografika tagħna dwar il-progress tal-UE lejn il-miri klimatiċi tagħha għall-2020

 

Il-Patt Ekoloġiku Ewropew: il-kisba ta’ emissjonijiet netti żero sal-2050

 

Fl-2021, l-UE għamlet in-newtralità klimatika, l-għan ta’ emissjonijiet netti żero sal-2050, legalment vinkolanti fl-UE. Hija stabbiliet mira interim ta’ tnaqqis ta’ 55 % tal-emissjonijiet sal-2030.

 

Dan l-għan ta’ emissjonijiet netti żero huwa mnaqqax fil-liġi dwar il-klima. Il-Patt Ekoloġiku Ewropew huwa l-pjan direzzjonali biex l-UE ssir newtrali għall-klima sal-2050.

 

Il-leġiżlazzjoni konkreta li se tippermetti lill-Ewropa tilħaq il-miri tal-Patt Ekoloġiku hija stabbilita fil-pakkett "Lesti għall-mira ta' 55 %" li l-Kummissjoni ppreżentat f’Lulju 2021. Din se tinkludi r-reviżjoni tal-leġiżlazzjoni eżistenti dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet u l-enerġija, li huma spjegati aktar ’il quddiem.

 

L-UE qed taħdem ukoll fuq il-kisba ta’ ekonomija ċirkolari sal-2050, il- ħolqien ta’ sistema tal-ikel sostenibbli u l-protezzjoni tal-bijodiversità u d-dakkara.

 

Sabiex tiffinanzja l-Patt Ekoloġiku, f’Jannar 2020 il-Kummissjoni Ewropea ppreżentat il-Pjan ta’ Investiment għal Ewropa Sostenibbli, li għandu l-għan li jattira mill-inqas EUR 1 triljun ta’ investiment pubbliku u privat matul l-għaxar snin li ġejjin.

 

Skont il-pjan ta’ investiment, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta huwa mfassal biex jappoġġa reġjuni u komunitajiet li huma l-aktar milquta minn tranżizzjoni ekoloġika, pereżempju reġjuni li huma dipendenti ħafna fuq il-faħam.

 

Aqra aktar dwar il-Patt Ekoloġiku

Emissjonijiet ta' gassijiet serra skont is-settur fl-UE
Emissjonijiet ta' gassijiet serra skont is-settur fl-UE

It-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra bil-politiki tal-UE dwar il-klima

 

L-UE daħħlet fis-seħħ tipi differenti ta’ mekkaniżmi skont is-settur.

 

Impjanti tal-enerġija u l-industrija

 

Biex jitnaqqsu l-emissjonijiet mill-impjanti tal-enerġija u l-industrija, l-UE daħħlet fis-seħħ l-ewwel suq ewlieni tal-karbonju. Bis-Sistema għall-Iskambju ta’ Kwoti tal-Emissjonijiet (ETS), il-kumpaniji jridu jixtru permessi biex jarmu s-CO2, u b’hekk inqas ma jniġġsu, inqas iħallsu. Din is-sistema tkopri 40 % tal-emissjonijiet totali tal-gassijiet b’effett ta’ serra tal-UE.

 

Biex tallinja l-ETS mal-miri aktar ambizzjużi tal-Patt Ekoloġiku, l-iskema ġiet aġġornata biex tnaqqas l-emissjonijiet tal-industrija b’62 % sal-2030. Is-Sistema riveduta għall-Iskambju ta’ Kwoti tal-Emissjonijiet (ETS II) se tinkludi setturi li jniġġsu bħall-bini u t-trasport bit-triq mill-2027 u t-trasport marittimu.

 

Kostruzzjoni, agrikoltura, ġestjoni tal-iskart

 

Is-setturi li għadhom mhumiex inklużi fl-ETS, bħall-kostruzzjoni, l-agrikoltura u l-ġestjoni tal-iskart, se jnaqqsu wkoll l-emissjonijiet tagħhom permezz tal-kondiviżjoni tal-isforzi bejn il-pajjiżi tal-UE. Biex ilaħħqu mal-pakkett ambizzjuż Fit for 55, il-miri ta’ tnaqqis għal dawn is-setturi huma mistennija li jiżdiedu minn 29 % għal 40 % sal-2030.

 

Trasport

 

Fir-rigward tat-trasport bit-triq, f’Ġunju 2022, il-Parlament Ewropew appoġġa proposta biex sal-2035 jintlaħqu emissjonijiet żero ta’ CO2 minn karozzi u vannijiet ġodda fl-UE.

 

F’Ġunju 2022, il-Parlament ivvota favur reviżjoni tal-ETS għall-avjazzjoni, inklużi t-titjiriet kollha li jitilqu miż-Żona Ekonomika Ewropea fl-iskema. F’April 2023, il-Parlament adotta l-proposta riveduta biex jitneħħew gradwalment il-kwoti bla ħlas għall-avjazzjoni sal-2026 u jiġi promoss l-użu ta’ fjuwils tal-avjazzjoni sostenibbli.

 

Id-deforestazzjoni u l-użu tal-art

 

L-UE trid ukoll tuża l-qawwa ta’ assorbiment tas-CO2 tal-foresti biex tiġġieled it-tibdil fil-klima. Fir-rebbiegħa tal-2023, il-Membri tal-PE vvutaw favur aġġornament tar-regoli li jirregolaw id-deforestazzjoni u t-tibdil fl-użu tal-art (LULUCF). Ir-regoli l-ġodda se jżidu l-bjar tal-karbonju tal-UE bi 15 % sal-2030.

 

Importazzjoni minn pajjiżi b’ambizzjonijiet klimatiċi aktar baxxi

 

Il-Parlament adotta regoli għall-mekkaniżmu ta’ aġġustament tal-karbonju fil-fruntiera f’April 2023. Dan se jimponi prezz tal-karbonju fuq l-importazzjonijiet minn industriji intensivi fil-karbonju barra l-UE biex tiġi miġġielda r-rilokazzjoni lejn pajjiżi b’miri klimatiċi inqas ambizzjużi.

 

Skopri aktar dettalji dwar il-miżuri tal-UE biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet serra

It-tisħiħ tal-enerġiji rinnovabbli u l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija

 

L-enerġija hija l-akbar sors ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra fl-UE. It-titjib tal-effiċjenza enerġetika u l-produzzjoni ta’ enerġija aktar nadifa jgħinu biex jintlaħqu l-miri tal-UE dwar il-klima u titnaqqas id-dipendenza tagħha fuq l-importazzjonijiet.

 

F’Settembru 2023, il-Parlament appoġġa ftehim biex tingħata spinta lill-enerġija rinnovabbli. Is-sehem tal-enerġija rinnovabbli fil-konsum finali tal-enerġija tal-UE għandu jiżdied għal 42.5 % sal-2030, filwaqt li l-pajjiżi individwali għandhom jimmiraw għal 45 %.

 

Barra minn hekk, l-UE trid ittejjeb l-effiċjenza enerġetika b’miri ġodda, appoġġati mill-Parlament f’Lulju 2023, ta’ tnaqqis ta' mill-inqas 11.7 % fil-konsum tal-enerġija fil-livell tal-UE sal-2030 (meta mqabbel mal-projezzjonijiet tal-2020 tal-konsum tal-enerġija fl-2030).

 

Il-ħolqien ta’ ekonomija sostenibbli u ċirkolari sal-2050

 

It-tranżizzjoni lejn UE newtrali f’termini ta’ emissjonijiet tal-karbonju sal-2050 skont il-Patt Ekoloġiku tfisser li jiġi kkunsidrat mill-ġdid iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-prodotti: il-promozzjoni tal-konsum sostenibbli u l-ekonomija ċirkolari. Dan għandu jwassal għal tnaqqis fil-konsum tar-riżorsi, inqas skart u inqas emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra.

 

Il-Pjan ta’ Azzjoni tal-UE għal Ekonomija Ċirkolari jinkludi miżuri dwar:

 

  • l-imballaġġ u l-plastik
  • tessuti sostenibbli
  • l-elettronika u l-ICT
  • kostruzzjoni u bini
  • batteriji u vetturi
  • il-katina alimentari
  • materja prima kritika
  • tiswija u użu mill-ġdid ta’ oġġetti

 

Aqra aktar dwar x’qed tagħmel l-UE biex tikseb ekonomija ċirkolari

Il-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima bil-preservazzjoni tal-bijodiversità u r-restawr tan-natura

 

Ir-restawr tal-ekosistemi naturali u l-preservazzjoni tal-bijodiversità huma importanti għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima, iżidu l-kapaċitajiet tal-ħżin tal-karbonju tan-natura u jsiru aktar reżiljenti għat-tibdil fil-klima.

 

Il-foresti għandhom rwol essenzjali fl-assorbiment u l-kumpens tal-emissjonijiet tal-karbonju. F’April 2023 il-Parlament adotta regoli biex jiżgura li l-prodotti importati fl-UE ma kkontribwewx għad-deforestazzjoni jew għad-degradazzjoni tal-foresti kullimkien fid-dinja.

 

Aqra aktar dwar kif l-UE tippreserva l-bijodiversità