L-iżgurar ta' katina tal-provvista tal-ikel ġusta għall-parteċipanti żgħar

Bdiewa u negozji żgħar huma l-aktar parteċipanti vulnerabbli fil-katina tal-provvista tal-ikel. Biex jipproteġihom aħjar, il-PE approva regoli biex irażżan prattiki kummerċjali inġusti.

Prattiki kummerċjali inġusti jseħħu fis-setturi kollha, iżda huma partikolarment problematiċi fil-katina tal-provvista tal-ikel,billi l-produtturi agrikoli jistgħu jitqiegħdu taħt pressjoni ekonomika żejda.

Nhar it-Tlieta (12/3), il-MPE ivvutaw dwardirettiva ġdida tal-UE li għandha l-għan li tiżgura trattament aktar ġust għall-bdiewa u għan-negozji tal-ikel żgħar u ta' daqs medju li huma vulnerabbli għat-trattament inġust mis-sħab kummerċjali kbar tagħhom, bħas-supermarkets jew il-bejjiegħa bl-imnut. Fornituri iżgħar ta' spiss ikollhom nuqqas ta' setgħa ta' negozjar f'negozjati ma' xerrejja kbar, u jaf ma ikollhomx xerrejja alternattivi.

X'inhuma l-prattiki kummerċjali inġusti?

• Il-prattiki kummerċjali inġusti huma prattiki minn negozju għal negozju li jiddevjaw bil-kbir mill-imġiba kummerċjali korretta u huma l-kontra ta' bona fide u tranżazzjoni ġusta. Dawn huma tipikament imposti b'mod unilaterali, minn parti aktar b'saħħitha fuq waħda aktar dgħajfa.
• Jistgħu jseħħu fl-istadji kollha tar-relazzjoni kuntrattwali: matul in-negozjati, matul l-implimentazzjoni tal-kuntratt jew fil-fażi postkuntrattwali.

L-impatt tal-prattiki kummerċjali inġusti

Prattiki kummerċjali inġusti jistgħu, fost affarijiet oħra

• jheddu s-sopravivenza ta' produtturi żgħar tal-ikel
• jiskoraġġixxu lin-negozji żgħar milli jinvestu fi prodotti u teknoloġiji ġodda jew milli jidħlu fi swieq ġodda
• jiġġeneraw spejjeż mhux mistennija jew dħul anqas minn dak mistenni għas-sieħeb kummerċjali l-aktar dgħajjef
• jwasslu għall-produzzjoni żejda u jikkawżaw ħela ta' ikel bla bżonn

X'se jinbidel?

Ir-regoli l-ġodda jistabbilixxu standards minimi ta' protezzjoni li jipprojbixxu prattiki inġusti speċifiċi. Dawn japplikaw għall-atturi kollha fil-katina tal-provvista tal-ikel b'fatturat ta' inqas minn €350 miljun u jkopru l-produtturi, il-kooperattivi, il-proċessuri tal-ikel u l-bejjiegħa bl-imnut. Ir-regoli japplikaw ukoll għall-fornituri mhux tal-UE.

Ir-regoli se jipprojbixxu:

• ħlasijiet tard għal ikel li jeħżien malajr
• kanċellazzjonijiet tal-aħħar minuta
• bidliet unilaterali jew retroattivi fil-kuntratti
• sfurzar fuq il-fornitur biex iħallas għal prodotti moħlija
• ċaħda ta' kuntratti bil-miktub

Prattiki oħra, bħar-ritorn ta' prodotti mhux mibjugħa lill-fornituri, se jkunu permessi biss jekk ikun hemm ftehim ċar minn qabel bejn iż-żewġ partijiet.

L-Istati Membri jeħtiġilhom jaħtru awtorità pubblika biex tinforza r-regoli l-ġodda, li tkun kompetenti biex twettaq investigazzjonijiet u timponi multi f'każ ta' ksur tar-regoli.

Il-parteċipanti tal-UE fil-katina tal-ikel

• 11-Il miljun razzett
• 300,000 proċessur
• 2.8 miljun distributur u bejjiegħ bl-imnut
• 500 miljun konsumatur

Il-passi li jmiss

Ir-regoli l-ġodda jridu jiġu approvati formalment mill-Kunsill qabel jidħlu fis-seħħ. L-Istati Membri għandhom sentejn biex jimplimentawhom fil-liġi nazzjonali.

Għal aktar informazzjoni

• (iftaħ f’tab ġdida) Stqarrija għall-istampa tal-KE - Niġġieldu l-prattiki kummerċjali inġusti fil-katina tal-provvista tal-ikel
• (iftaħ f’tab ġdida) Il-paġna web tal-Kummissjoni Ewropea dwar prattiki kummerċjali inġusti fil-katina tal-ikel
• (iftaħ f’tab ġdida) Briefing tal-EPRS (2015): Prattiki kummerċjali inġusti fir-relazzjonijiet minn negozju għal negozju fil-katina tal-provvista tal-ikel
• (iftaħ f’tab ġdida) Fatti u ċifri dwar il-katina tal-provvista tal-ikel

Ara artikli relatati

• Pestiċidi fl-ikel: x'qed jagħmel il-Parlament Ewropew biex jgħin?

• Is-suq tal-ikel organiku tal-UE: fatti u regoli