Provvisti sostenibbli ta’ materja prima kritika kruċjali għall-industrija tal-UE

Il-Membri tal-PE jridu li l-Ewropa tkun inqas dipendenti fuq l-importazzjonijiet ta’ materja prima kritika li hija kruċjali għall-industriji strateġiċi tagħha.

Bosta materja prima kritika bħall-indju huma meħtieġa għall-produzzjoni tal-pannelli fotovoltajċi
Bosta materja prima kritika bħall-indju huma meħtieġa għall-produzzjoni tal-pannelli fotovoltajċi ©CHARLY TRIBALLEAU / AFP

Biex issir newtrali għall-klima, effiċjenti fl-użu tal-enerġija u aktar kompetittiva fl-era diġitali, l-UE se teħtieġ materja prima aktar kritika (CRMs) bħal-litju u l-kobalt għall-manifattura ta’ batteriji u magni elettriċi. Dawn it-teknoloġiji jippermettu l-iżvilupp ta’ setturi strateġiċi: l-enerġija rinnovabbli, il-karozzi elettriċi u t-teknoloġiji diġitali.

 

It-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali se jixprunaw ukoll żieda fid-domanda għas-CRMs (Sal-2050, id-domanda tal-UE għal-litju tista’ tkun sa 21 darba l-livell fl-2020).

 

Il-ktajjen tal-provvista globali li diġà kienu mġebbda ntlaqtu aktar mill-pandemija tal-COVID-19, u dan wassal għal nuqqasijiet ta’ materja prima kritika fl-Ewropa u ħalla lill-industrija tiffaċċja sfidi biex tiżgura l-aċċess għar-riżorsi.

 

Il-gwerra Russa fuq l-Ukrajna u politika kummerċjali u industrijali Ċiniża dejjem aktar aggressiva jfissru li l-kobalt, il-litju u materja prima oħra saru kwistjoni ġeopolitika.

 

Innaqqsu d-dipendenza tal-UE fuq l-importazzjonijiet

 

L-UE qed tiffaċċja konġestjonijiet u vulnerabbiltajiet tul il-katina tal-provvista minħabba d-dipendenza qawwija tagħha fuq l-importazzjonijiet minn sorsi uniċi u l-għadd dejjem jonqos ta’ fornituri. Iċ-Ċina bħalissa tipproduċi 86 % tal-provvista dinjija tal-art rari. L-UE timporta 100 % tal-provvista tagħha ta’ elementi terrestri rari tqal miċ-Ċina, 98 % tal-boron tagħha mit-Turkija u 71 % tal-platinu tagħha mill-Afrika t’Isfel.

 

Għalkemm iċ-Ċina tibqa’ fornitur ewlieni tal-UE, xi materja prima ġejja minn ġewwa l-UE. Pereżempju, il-faħam tal-kokk u r-ram jiġu mill-Polonja, l-arseniku mill-Belġju, l-afnju minn Franza, l-istronzju minn Spanja jew in-nikil mill-Finlandja.

 

F’Diċembru 2023, il-Parlament approva r-regoli dwar il-materja prima kritika, wara ftehim informali mal-Kunsill. It-test għandu l-għan li jiżgura li fl-UE tiġi estratta, ipproċessata u riċiklata aktar materja prima.

 

Ir-regoli jistabbilixxu xi punti ta’ riferiment għall-konsum annwali tal-UE sal-2030:

  • l-UE għandha tieħu mill-inqas 10 % tal-materja prima li tikkonsma;
  • l-UE għandha tipproduċi, permezz tal-ipproċessar, mill-inqas 40 % tal-konsum annwali tagħha ta’ materja prima strateġika;
  • permezz tar-riċiklaġġ tal-iskart, l-UE għandha tkun tista’ tipproduċi mill-inqas 25 % tal-konsum annwali tagħha

 

L-UE se:

  • tiddiversifika s-sorsi ta’ provvista ta’ materja prima kritika u tnaqqas id-dipendenza tagħha fuq ftit pajjiżi li mhumiex fl-UE;
  • tnaqqas il-burokrazija, toħloq kundizzjonijiet għal aktar innovazzjoni u tespandi r-rwol ta’ prodotti ta’ sostituzzjoni tul il-katina tal-valur;
  • tappoġġa kumpaniji iżgħar, tipprovdi inċentivi ekonomiċi għall-kumpaniji biex jinvestu u jipproduċu fl-Ewropa, aktar riċerka u żvilupp ta’ materjali alternattivi u metodi ta’ estrazzjoni u produzzjoni aktar favur l-ambjent;
  • tiżgura sħubijiet strateġiċi fit-tul ma’ pajjiżi mhux tal-UE biex itejbu t-trasferiment tal-għarfien u t-teknoloġija, it-taħriġ u t-titjib tal-ħiliet għal impjiegi ġodda.

 

Sal-2030, l-ebda pajjiż terz ma għandu jipprovdi aktar minn 65 % tal-konsum annwali tal-UE ta’ kwalunkwe materja prima strateġika, f’forma mhux ipproċessata jew fi kwalunkwe stadju tal-ipproċessar.

 

Ir-riċiklaġġ tal-materja prima fl-UE

 

Il-materja prima li tista’ tiġi riċiklata minn prodotti aktar antiki hija magħrufa bħala materja prima sekondarja. Il-leġiżlazzjoni l-ġdida se tippromwovi r-riċiklaġġ u l-irkupru ta’ materja prima kritika mill-minjieri, l-ipproċessar u l-flussi ta’ skart kummerċjali biex jiġi żgurat aċċess affidabbli, sigur u sostenibbli għalihom u jiżdied l-użu ta’ materja prima ta’ sostituzzjoni.

 

Tgħallem aktar dwar l-importanza u l-benefiċċji ta’ ekonomija ċirkolari

 

Is-settur tal-materja prima pprovda kważi 3,5 miljun impjieg fl-UE fl-2017. Il-mixja lejn ekonomija aktar ċirkolari tista’ toħloq żieda netta ta’ 700,000 impjieg fl-UE sal-2030.

 

Sfond

 

Il-Kummissjoni Ewropea ppreżentat l-Att dwar il-Materja Prima Kritika f’Marzu 2023. Il-Parlament Ewropew adotta t-test tal-ftehim proviżorju mal-Kunsill f’sessjoni plenarja fit-12 ta’ Diċembru. Il-Kunsill jeħtieġ li japprova formalment it-test finali qabel ma jkun jista’ jsir liġi.

 

Aqra aktar dwar l-ekonomija ċirkolari: