Kif l-UE qed tippromwovi l-enerġija rinnovabbli

L-enerġija hija s-sors ewlieni ta' emissjonijiet ta' gassijiet serra fl-UE. Skopri kif l-UE trid iżżid l-enerġija rinnovabbli u tiddekarbonizza s-settur.

Xarabank elettriku blu fl-istazzjon tal-iċċarġjar filwaqt li ferrovija moderna fuq il-monorail tgħaddi fl-isfond
Xarabank elettriku blu fl-istazzjon tal-iċċarġjar filwaqt li ferrovija moderna fuq il-monorail tgħaddi fl-isfond

L-enerġija hija responsabbli għal aktar minn tliet kwarti tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra tal-UE. F'dan is-settur hemm il-ġenerazzjoni tal-elettriku, it-tisħin u t-trasport - ilkoll setturi essenzjali għall-ħajja ta' kuljum. Iż-żieda fl-enerġija rinnovabbli hija essenzjali għat-tnaqqis tal-emissjonijiet fis-settur u sabiex jintlaħqu l-miri ambizzjużi għan-newtralità klimatika sal-2050.

 

Għall-pajjiżi tal-UE, l-iżvilupp tal-enerġija rinnovabbli huwa wkoll mod kif titnaqqas id-dipendenza fuq l-enerġija importata u biex l-UE tkun inqas vulnerabbli għal interruzzjonijiet fil-provvista li jistgħu jaffettwaw il-prezzijiet.

 

B'mod parallel, l-UE qed taħdem fuq miżuri għall-iffrankar l-enerġija.

Miri ogħla tal-UE għall-użu tal-enerġija rinnovabbli

 

Aktar minn 20 % tal-enerġija kkunsmata fl-UE tiġi minn sorsi rinnovabbli. Din iċ-ċifra kibret aktar mid-doppju mill-2004 'l hawn. Il-mira preċedenti tal-UE ta’ 32 % għall-2030 ġiet aġġornata f’Settembru 2023, meta l-Parlament approva mira ġdida ta’ 42.5 % ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli sal-2030. Il-pajjiżi tal-UE huma mħeġġa jaħdmu għal sehem ta’ 45 %.

 

Fl-2022, is-sehem ta’ sorsi rinnovabbli fil-konsum tal-enerġija tal-UE laħaq 23 %, żieda minn 21.8 % fl-2021.

Mappa tal-UE li turi l-proporzjon ta’ enerġija rinnovabbli fil-konsum totali tal-enerġija fil-pajjiżi tal-UE fl-2022. In-numri jvarjaw bejn 13.1 % fl-Irlanda u 66 % fl-Iżvezja.
Aktar minn 20 % tal-enerġija kkunsmata fl-UE tiġi minn sorsi rinnovabbli

Permessi aċċellerati għal impjanti ta' enerġija rinnovabbli

 

Fil-kuntest tal-kunflitt fl-Ukrajna u biex tiġi indirizzata d-dipendenza fuq il-fjuwils fossili Russi, il-Parlament approva f'Diċembru 2022 miżuri addizzjonali biex jaċċellera s-sehem ta' enerġiji rinnovabbli fl-UE ferm qabel l-2030.

 

Il-Membri tal-PE talbu biex jitħaffef il-ħruġ tal-permessi għal impjanti tal-enerġija rinnovabbli ġodda jew adattati, inklużi pannelli solari u mtieħen tar-riħ.

 

Impjanti ġodda f'żoni ta' aċċelerazzjoni ta' enerġiji rinnovabbli (li għandhom jinħatru minn kull stat membru) għandhom jiksbu permessi fi żmien disa’ xhur. Kull pajjiż tal-UE se jkollu jindika l-kapaċità tiegħu li jinstalla l-impjanti ta’ enerġija rinnovabbli b'pass aktar mgħaġġel. Il-prinċipju tas-"silenzju pożittiv" japplika f'każijiet fejn l-awtorità kompetenti ma tirrispondix fi żmien l-iskadenza, filwaqt li nuqqas ta' rispons jitqies bħala approvazzjoni.

 

Impjanti ġodda barra dawn iż-żoni għandhom jirċievu l-approvazzjoni fi żmien massimu ta’ 18-il xahar, filwaqt li l-proċess meħtieġ għall-impjanti eżistenti m’għandux jaqbeż is-sitt xhur.

 

Iż-żoni ta' aċċelerazzjoni ta’ enerġiji rinnovabbli magħżula mill-pajjiżi tal-UE għandhom jevitaw jew inkella jippruvaw inaqqsu kwalunkwe impatt ambjentali negattiv. Siti protetti bħal dawk tan-Natura 2000, parks u riservi naturali, u rotot migratorji tal-annimali għandhom jiġu esklużi wkoll. Il-membri tal-PE jridu li ċ-ċittadini jkunu involuti f'deċiżjonijiet dwar l-installazzjoni ta' impjanti u l-għażla ta' żoni rinnovabbli.

 

Il-Membri tal-PE vvutaw ukoll biex jagħmluha obbligatorja li jinħarġu permessi għall-installazzjoni ta’ sistemi solari fuq bini fi żmien xahar (għal sistemi iżgħar, taħt il-50kW, proċedura sempliċi ta’ notifika tkun biżżejjed) għall-pajjiżi tal-UE. Il-MPE għażlu li jeżentaw l-installazzjoni tas-sistemi solari mir-rekwiżit għal valutazzjoni tal-impatt ambjentali. Il-proċess tal-ħruġ ta’ permess għall-installazzjoni ta' pompi tas-sħana m'għandux jaqbeż xahar.

 

L-imħatri fuq l-idroġenu rinnovabbli

 

Meta l-idroġenu jintuża bħala sors ta’ enerġija, ma jipproduċix gassijiet serra, li jfisser li din ir-riżorsa tista’ tikkontribwixxi għad-dekarbonizzazzjoni f’dawk is-setturi fejn it-tnaqqis tal-emissjonijiet tas-CO2 huwa aktar ikkumplikat. Huwa stmat li l-idroġenu jista' jforni bejn 20% u 50% tal-ħtiġijiet tat-trasport tal-Ewropa u bejn 5% u 20% fis-settur industrijali sal-2050.

 

Madankollu, sabiex tkun sostenibbli, il-produzzjoni tal-idroġenu trid issir permezz tal-elettriku. Il-Membri tal-PE saħqu fuq l-importanza ta' distinzjoni ċara bejn idroġenu rinnovabbli u b'emissjonijiet baxxi, kif ukoll it-tneħħija gradwali tal-idroġenu magħmul minn fjuwils fossili.

 

Fi pjanijiet biex jiġu aġġornati r-regoli tal-UE dwar l-enerġija rinnovabbli, il-Membri tal-PEjappellaw għal żieda fl-idroġenu flimkien mas-simplifikazzjoni tas-sistema biex jiġu garantiti l-oriġini tiegħu.

 

Il-promozzjoni tal-enerġiji rinnovabbli offshore

 

Fil-preżent, ir-riħ huwa l-uniku tip ta’ riżorsa rinnovabbli użata fuq skala kummerċjali. Madankollu, l-UE qed tesplora possibilitajiet oħra ta’ riżorsi bħall-enerġija tal-marea u tal-mewġ, solari f’wiċċ l-ilma u alka għall-bijokarburanti.

 

Il-Kummissjoni Ewropea pproponiet strateġija għall-UE kollha biex tingħata spinta lill-ġenerazzjoni tal-elettriku minn riżorsi rinnovabbli. F'termini ta' kapaċità tar-riħ lil hinn mix-xtut biss, din tmur mit-12 GW attwali għal 300 GW sal-2050. Il-Parlament se jiddefinixxi l-pożizzjoni tiegħu aktar tard.

 

L-għażla ta’ fjuwils alternattivi

 

Billi t-trasport bit-triq jammonta għal madwar kwint tal-emissjonijiet tal-karbonju tal-Ewropa, l-UE trid tissostitwixxi l-fjuwils fossili b'fjuwils rinnovabbli u b'karbonju baxx. Pereżempju, fjuwils rinnovabbli jinkludu fjuwils tal-bijomassa u bijofjuwils, fjuwils sintetiċi u paraffiniċi, inkluża l-ammonja, prodotti minn enerġija rinnovabbli.

 

Barra minn hekk, it-tranżizzjoni għal vetturi b'emissjonijiet żero trid timxi id f'id ma' infrastruttura komprensiva ta' stazzjonijiet ta' ċċarġjar u riforniment.

 

F'Lulju 2023, il-Parlament adotta regoli ġodda dwar l-infrastruttura meħtieġa biex l-istazzjonijiet tal-iċċarġjar u r-riforniment isiru aktar aċċessibbli madwar l-Ewropa. Sal-2026, it-toroq ewlenin tal-UE għandhom ikollhom punti tal-iċċarġjar elettriku għall-karozzi tal-inqas kull 60 kilometru u punti tal-iċċarġjar għat-trakkijiet u l-karozzi tal-linja kull 120 kilometru sal-2028.

Il-finanzjament ta' infrastruttura tal-enerġija ekoloġika

 

L-UE rrevediet ir-regoli tagħha dwar il-finanzjament ta' proġetti ta' infrastruttura tal-enerġija transkonfinali biex tilħaq l-għanijiet tagħha dwar il-klima. Ir-regoli l-ġodda għandhom l-għan li jneħħu gradwalment il-finanzjament tal-UE għal proġetti tal-gass naturali u jidderieġu mill-ġdid il-fondi lejn l-infrastruttura tal-qbid u l-ħżin tal-idroġenu u tal-karbonju.

 

Ir-regoli daħlu fis-seħħ f'Ġunju 2022. L-MEPs imbottaw b'suċċess għal aktar proġetti ta' enerġija rinnovabbli offshore u biex jiffaċilitaw l-integrazzjoni tagħhom fil-grids tal-UE. Il-proġetti infrastrutturali ġodda kollha jridu jikkontribwixxu għall-miri klimatiċi tal-UE għall-2030 u l-2050, u b'mod effettiv itemmu l-appoġġ tal-UE għall-infrastruttura bbażata fuq il-fjuwils fossili.

L-iżgurar ta’ tranżizzjoni ġusta tal-enerġija għal kulħadd

 

Biex tappoġġja l-unitajiet domestiċi vulnerabbli u negozji żgħar matul it-tranżizzjoni tal-enerġija, l-UE trid twaqqaf il-Fond Soċjali għall-Klima, b'baġit stmat ta' EUR 16.4 biljun sal-2027, li potenzjalment jilħaq EUR 72 biljun sal-2032.

 

Il-Fond ikun jinkludi inċentivi għall-bidla għall-enerġija rinnovabbli, kif ukoll miżuri biex jitnaqqsu t-taxxi u l-miżati tal-enerġija, inċentivi għar-rinnovazzjonijiet tal-bini u l-car-sharing, u l-iżvilupp ta’ suq użat għall-vetturi elettriċi.

 

F’April 2023, il-Parlament adotta t-test tal-ftehim mal-pajjiżi tal-UE minn Diċembru 2022. Issa għandu jiġi approvat mill-Kunsill biex jidħol fis-seħħ.