Hoe worden de Commissievoorzitter en de commissarissen aangesteld? 

Voorzitter van de Europese Commissie

Na de Europese verkiezingen is een van de eerste taken van het nieuwe Parlement het verkiezen van een nieuwe voorzitter van de Europese Commissie (het uitvoerend orgaan van de EU).

De lidstaten dragen een kandidaat voor de functie voor, waarbij zij rekening moeten houden met de uitslag van de Europese verkiezingen. Bovendien moet de nieuwe Commissievoorzitter in het Parlement worden goedgekeurd bij absolute meerderheid (de helft van het aantal leden plus één). Indien de kandidaat niet de vereiste stemmen behaalt, moeten de lidstaten via de Europese Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen binnen de maand een andere kandidaat voordragen. In de aanloop naar de verkiezingen van 2014 introduceerde het Parlement het beginsel van lijsttrekkers, waarnaar ook met de Duitse term Spitzenkandidaten wordt verwezen. De Europese politieke partij die na de verkiezingen als grootste partij uit de bus komt, zou dan het recht hebben om namens het Parlement een kandidaat voor het voorzitterschap van de Commissie voor te dragen.

Commissarissen

De kandidaten voor de Commissieportefeuilles worden aan een strenge parlementaire toetsingsprocedure onderworpen.

De Europese Raad stelt in onderlinge overeenstemming met de gekozen voorzitter van de Commissie een lijst vast waarop per lidstaat één kandidaat-commissaris staat. Deze kandidaat-commissarissen worden door de parlementaire commissies ondervraagd over hun toekomstige bevoegdheden. Elke commissie beoordeelt vervolgens de deskundigheid van de kandidaat en stuurt deze beoordeling naar de voorzitter van het Parlement. Een negatieve beoordeling kan ertoe leiden dat kandidaten zich uit de procedure terugtrekken, zoals in het verleden al eens is gebeurd. De voltallige Commissie, met inbegrip van de voorzitter en de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, moet dan worden goedgekeurd met een enkele stemming ter verlening van de goedkeuring door het Parlement.

Wanneer het Parlement het college van commissarissen goedkeurt, benoemt de Europese Raad deze met gekwalificeerde meerderheid van stemmen formeel. In het geval van een ingrijpende herschikking van de portefeuilles in de Commissie gedurende haar ambtstermijn, de invulling van een vacature of de benoeming van een nieuwe commissaris na de toetreding van een nieuwe lidstaat, moet de betrokken commissaris opnieuw voor de desbetreffende commissies verschijnen.